Brak stawki VAT w ofercie i zaniechanie wezwania do wyjaśnień – czy to błąd proceduralny?

Stan prawny na dzień: 24.06.2025
Brak stawki VAT w ofercie – obowiązki zamawiającego

W praktyce udzielania zamówień publicznych mogą wystąpić sytuacje, w których wykonawca nie uzupełni wszystkich wymaganych informacji w formularzu ofertowym – na przykład nie wskaże stawki VAT. Powstaje wówczas pytanie, jakie obowiązki spoczywają na zamawiającym i czy może on samodzielnie ustalić status podatkowy wykonawcy na podstawie ogólnodostępnych rejestrów. Artykuł analizuje konsekwencje braku wezwania do złożenia wyjaśnień w zakresie VAT oraz ocenia, czy zaniechanie to może być uznane za błąd proceduralny wpływający na wynik postępowania.

Case study

Pewien zamawiający nie określił w dokumentach zmówienia stawki VAT, obowiązek ten leżał po stronie wykonawcy. W formularzu ofertowym należało wskazać cenę brutto oraz stawkę podatku. Jeden z wykonawców wskazał cenę oferty brutto, a miejsce na podanie stawki VAT wykreślił. Wykonawca nie przedłożył wraz z ofertą dokumentów określających jego status podatnika. Zamawiający nie wezwał go do wyjaśnień, uzasadniając, iż dokonał własnego badania statusu podatnika VAT wykonawcy posługując się ogólnodostępnymi rejestrami. Pozostali wykonawcy zaoferowali stawkę VAT w wysokości 23%. Czy zaniechanie zamawiającego należy traktować jako błąd?

Jak zaniechanie zamawiającego wpływa na postępowanie?

Brak wyjaśnienia kwestii związanej z VAT w ofercie stanowi niewątpliwie błąd proceduralny. Niemniej jednak należy go oceniać pod kątem jego wpływu na wynik postępowania.

Zgodnie z art. 223 ust. 1 zd. 1 ustawy Pzp w toku badania i oceny ofert zamawiający może żądać od wykonawców wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert oraz przedmiotowych środków dowodowych lub innych składanych dokumentów lub oświadczeń.

Jeśli wykonawca nie wypełnił pola przeznaczonego na stawkę podatku, zamawiający powinien wezwać go do złożenia wyjaśnień. Na podstawie dostępnych, publicznych rejestrów CEIDG oraz KRS zamawiający niekoniecznie jest w stanie samodzielnie określić status podatkowy podmiotu.

Jeśli np. wykonawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, w której wartość sprzedaży, z wyłączeniem podatku, nie przekroczyła w poprzednim ani bieżącym roku podatkowym kwoty 200.000 zł, to taki wykonawca może być zwolniony z VAT, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy Ptu. I tych danych zamawiający nie pozyska z rejestrów.

Wyjaśnienie treści oferty mogłoby odpowiedzieć na pytanie, czy oferta polega odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp, czy nie.

Czy błąd proceduralny zamawiającego był istotny?

Zaniechanie zamawiającego należy traktować jako błąd proceduralny, bo nie wykonał on czynności, do której był zobowiązany przepisami ustawy Pzp. Niemniej jednak, zaniechanie jest istotne, jeśli miało wpływ na wynik postępowania.

Jeśli postępowanie zostało przeprowadzone z poszanowaniem art. 17 ust. 2 ustawy Pzp, w postępowaniu tym została wybrana oferta, która powinna być wybrana zgodnie z przepisami ustawy Pzp, a oferta niezawierająca stawki VAT znajdowała się na dalszej pozycji w rankingu i nie zostałaby wybrana, to brak jej ewentualnego odrzucenia nie ma wpływu na wynik postepowania.

Autor:

Marzena Kopacka-Biculewicz

Marzena Kopacka-Biculewicz

Marzena Kopacka-Biculewicz

Prawnik, ekspert z zakresu zamówień publicznych, wieloletni praktyk działający zarówno po stronie zamawiających, jak i wykonawców, autor licznych publikacji i opinii z dziedziny zamówień publicznych...