Działania antykonkurencyjne przedsiębiorców pod lupą UOKiK

Przygotowane polityki określają najważniejsze działania na następne pięć lat dla UOKiK dotyczące wykrywania praktyk antymonopolowych oraz wzrostu konkurencji. Jednym ze sposób na osiągnięcie tych celów jest m.in. program leniency plus, który w jeszcze większym zakresie przewiduje możliwość współpracy podmiotów informujących o niedozwolonych porozumieniach wśród przedsiębiorców z urzędem. Zachętą do informowania o zmowach przetargowych ma być również zmniejszenie kary finansowanej przewidzianej za tego typu działania.

UOKiK zapowiada również wdrożenie specjalnego programu screeningowego, który ma odpowiednio segregować informacje o zamówieniach publicznych by móc łatwo i szybko wykryć nieprawidłowości w realizacji procedur. Nie bez znaczenia pozostaje również współpraca urzędu z innymi organami takimi jak: Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralnym Biurem Antykorupcyjnym, Prokuraturą, Policją i Najwyższą Izbą Kontroli.

Ponadto urząd zwraca uwagę, że dla dobra systemu zamówień publicznych niezbędna jest konkurencja. Natomiast zbyt krótkie terminy złożenia oferty, za duże wymagania stawiane wykonawcom, zbyt precyzyjny opis przedmiotu zamówienia oraz stosowanie jednego kryterium oceny ofert w postaci najniższej ceny skutecznie zniechęca przedsiębiorców do udziału w przetargach. Przy czym zazwyczaj jest to spowodowane brakiem wiedzy zamawiających lub dobrych wzorców w tym zakresie. Dlatego też UOKiK stawia na programy edukacyjno-szkoleniowe w zakresie prawa zamówień publicznych. Ponadto polityka konkurencji na lata 2014-2018 przewiduje opracowanie kodeksu dobrych praktyk dla zamawiających, który ma pokazywać m.in. jakie czynniki trzeba brać pod uwagę określając termin składania ofert, kiedy należy stosować specjalne wymagania dotyczące wykonawców oraz jakie kryteria, oprócz najniższej ceny, warto zastosować przy ocenie ofert. Jak wynika z polityki konkurencji - Kodeks promował będzie także, ułatwiające udział małym podmiotom w przetargach, dzielenie zamówień na części.

A dla przedsiębiorców, którzy dopiero planują po raz pierwszy udział w przetargach proponowane jest stworzenie specjalnej platformy szkoleniowej na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych, która zawierałaby poradniki oraz szkolenia online dla wykonawców.

Jednakże jakiekolwiek działania mające na celu poprawę konkurencji w zamówieniach publicznych nie obędą się bez odpowiednich zmian w prawie. Jak wynika z projektu polityki konkurencji na lata 2014-2018 Prezes UZP będzie monitorował wpływ istniejących regulacji prawnych na aktywność podmiotów rynkowych w systemie zamówień publicznych. Jeżeli stwierdzi, że jakieś przepisy bezzasadnie ogranicza udział przedsiębiorców, w postępowaniach o zamówienia publiczne, to mają powstawać projekty ich zmiany.

Ponadto ma być kładziony nacisk na informatyzację przetargów. Stosowany dokument „Plan informatyzacji zamówień publicznych w Polsce” został już opracowany dwa lata temu. Działania na najbliższe pięć lat mają skupić się na wdrożeniu zaproponowanych w nim rozwiązań. Przykładowo publikowanie ogłoszeń oraz całej dokumentacji przetargowej, komunikowanie się pomiędzy uczestnikami postępowania, a nawet wybór oferty najkorzystniejszej ma odbywać się w postaci elektronicznej. Zdaniem pomysłodawców projektu polityki konkurencji wszystkie te działania mają na celu nie tylko przyspieszenie procedur przetargowych, ale również zapewnienie dostępu do nich szerszemu gronu wykonawców.

Projekty dokumentów opisanych dokumentów znajdują się w konsultacjach międzyresortowych i społecznych. Do 7 marca można zgłaszać do nich swoje uwagi (Polityka Konkurencji na adres: [email protected], Polityka konsumencka na adres [email protected]).

Opracowanie: Anna Śmigulska-Wojciechowska