Skierowanie ogólnego wezwania do wykonawcy

W przypadku zagadnienia rażąco niskiej ceny, ze względu na brak definicji "dowodu", oświadczenia własne wykonawcy mogą być uznane za wypełniające normę z art. 224 ust. 1 ustawy Pzp w zakresie konieczności "udowodnienia", jeśli wraz ze złożonymi wyjaśnieniami uwiarygadniają zaoferowaną cenę. W przypadku, gdy wykonawca złożył stosowne wyjaśnienia wraz z dowodami w postaci:

• kosztorysu ofertowego branży budowlanej, sanitarnej i elektrycznej,
• wyliczenie minimalnej stawki wynagrodzenia w budownictwie,
• fakturę za usługi księgowo-kadrowe, najem, usługi telekomunikacyjne,
• raport o środkach trwałych,
• polisę OC,
• potwierdzenie własności pojazdów w postaci dowodów rejestracyjnych,
• zaświadczenia (oświadczenia o warunkach współpracy i udzielonymi rabatami w zakresie materiałów budowlanych czy materiałów sanitarno-hydraulicznych),

to wyjaśnienia te potwierdzają realność zaoferowanej ceny.

KIO nie zgodziła się z twierdzeniem, że wykonawca w pierwszej kolejności powinien był złożyć dowody wymienione przez zamawiającego w wezwaniu. Stanowiły one wyłącznie katalog przykładowych dowodów. Po drugie zaznaczyła, że nie jest również tak, że należy składać dowody na każdą okoliczność wskazaną w wyjaśnieniach.

Skład orzekający zauważył, że zamawiający w wezwaniu do wyjaśnień nie sprecyzował elementów ceny oferty, które wymagają szerszego wyjaśnienia, wskazując de facto, iż jego celem jest ustalenie "czy istotne części składowe oferty zawierają rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz możliwości jego wykonania", przytaczając brzmienie art. 224 ust. 3 ustawy Pzp. Jednocześnie w wezwaniu nie sprecyzował, które istotne części składowe budzą jego wątpliwości.

W konsekwencji wykonawca złożył wyjaśnienia w takim zakresie, jakie uważał za wystarczające dla udowodnienia, że cena oferty gwarantuje należyte wykonanie zamówienia i jest wiarygodna. Przedłożył przy tym dowody, które uznał za istotne, aby uwiarygodnić zaoferowaną cenę. Tak więc w złożonych wyjaśnieniach odniósł się do kosztów zatrudnienia, kosztów zakupu materiałów, w tym wysokości udzielonych rabatów, kosztów ogólnych, w tym kosztów obsługi kadrowo-księgowej, kosztów wynajmu biura, obsługi floty pojazdów, telekomunikacyjnych, ubezpieczenia OC, kosztów sprzętu, a także wskazał zysk na poziomie 10% dla każdej branży będącej przedmiotem zamówienia, załączając do wyjaśnień dowody odnoszące się do ww. kosztów.

Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Izby, skierowanie ogólnego wezwania do wykonawcy rodzi po jego stronie uprawnienie do sformułowania wyjaśnień na tyle szczegółowych, aby potwierdzały wykonanie zamówienia po cenie rynkowej. Jako przykład skład orzekający podał m.in. wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 22 marca 2024 r. o sygn. akt KIO 726/24, w którym Izba wskazała, iż: "w sytuacji, gdy Zamawiający nie precyzuje wymaganego zakresu wyjaśnień, stopnia jego szczegółowości to do wykonawcy należy wybór, w jaki sposób te wyjaśnienia zostaną przedstawione. W takim przypadku to wykonawca może złożyć Zamawiającemu szczegółową kalkulację przygotowaną w sposób, który ten wykonawca uzna za właściwy."

Wykonawca, w ramach swoich wyjaśnień nie był również zobowiązany do złożenia stosownych wyjaśnień wraz z dowodami co do każdego punktu zawartego w przywołanej w wezwaniu normie prawnej art. 224 ust. 3 ustawy Pzp, zwłaszcza, że wyliczenie ujęte w powyższej normie prawnej i powtórzone przez zamawiającego miało charakter przykładowy, a nie obligatoryjny, o czym świadczy użycie przez ustawodawcę słowa "w szczególności".

Sygnatura

Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 19 lutego 2025 r. sygn. akt  KIO 168/25