Usługi niepriorytetowe poniżej progów unijnych nie w wolnej ręce

W związku z zamieszaniem, jakie powstało w wyniku prac nad nowelizacją ustawy Pzp Urząd Zamówień Publicznych opublikował oficjalne stanowisko w tej sprawie. Oto one:

„Odnosząc się do publikowanych w ostatnim czasie informacji dotyczących brzmienia art. 5a i skreślenia art. 5 ust. 1a ustawy Prawo zamówień publicznych, Urząd Zamówień Publicznych wyjaśnia, iż ostateczne brzmienie tych przepisów zostało uzgodnione między  Urzędem Zamówień Publicznych,  posłami oraz legislatorami Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu w terminie poprzedzającym posiedzenie podkomisji, na którym zmiany te przyjęto. Poprawka w zakresie wykreślenia art. 5 ust. 1a zgłoszona przez legislatorów sejmowych uwzględniła  intencje Urzędu Zamówień Publicznych oraz stanowisko Rządu. Fakt, że uczestniczący w posiedzeniu podkomisji eksperci nie wyrazili opinii wobec przedmiotowego  skreślenia przepisu nie może zdaniem Urzędu Zamówień Publicznych być powodem formułowania przypuszczeń, że doszło do „pewnego nieporozumienia” podczas sejmowych i senackich prac nad nowelizacją ustawy Prawo zamówień publicznych. Przyjęta ostatecznie zmiana została wyjaśniona i uzasadniona w  stanowisku Rządu do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych (druk sejmowy nr 1653) z dnia 31 stycznia 2014 r. oraz wynikała z dyskusji podczas prac parlamentarnych, w trakcie których  przewodnicząca komisji umożliwiała wszystkim zainteresowanym zabranie głosu odnośnie każdej z propozycji zmian w Pzp. 

W ww. stanowisku do propozycji poselskich zmian w zakresie art. 5 ust. 1a, Rząd jednoznacznie wskazał (s. 7), że zamówienia na usługi niepriorytetowe podlegają ogólnym zasadom przejrzystości i równego traktowania, wynikającym ze swobody przedsiębiorczości i swobody przepływu usług oraz że poselska propozycja nowego brzmienia art. 5 ust. 1a ustawy, która zakładała możliwość stosowania bez żadnych ograniczeń  trybu zamówienia z wolnej ręki i negocjacji bez ogłoszenia w przypadku zamówień na tzw. usługi niepriorytetowe o wartości mniejszej od progów stosowania unijnych dyrektyw może budzić wątpliwości co do zgodności z wymienionymi powyżej zasadami zawartymi w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.  Powyższe uwagi są tym bardziej uzasadnione w zakresie zamówień na usługi niepriorytetowe o wartościach równych lub wyższych od progów unijnych, które z uwagi na wartość powinny być udzielane w sposób zgodny z zasadami traktatowymi oraz w sposób zapewniający efektywne wydatkowanie środków publicznych. Ponadto, ocena zastosowania procedur negocjacji bez ogłoszenia lub wolnej ręki do udzielenia zamówień współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej, bez spełnienia przesłanek dopuszczalności ich zastosowania przewidzianych w dyrektywach unijnych, może dodatkowo prowadzić do konieczności zwrotu przyznanych środków, która jest tym bardziej dotkliwa dla zamawiającego i systemu finansów publicznych, im wyższa jest wartość zamówienia, dofinansowanego ze środków unijnych.

Wykreślenie art. 5 ust. 1a było konsekwencją propozycji rządowej w zakresie przewidzenia uproszczonej procedury udzielania zamówień na usługi niepriorytetowe o wartości poniżej progów unijnych. Zmiana ta była przemyślana i wynikała konsekwentnie ze stanowiska Rządu. Nowelizacja wprowadza odformalizowanie procedur udzielania zamówień publicznych na usługi poniżej progów unijnych przy zachowaniu przesłanek do stosowania wolnej ręki i negocjacji bez ogłoszenia, w sytuacjach wskazanych w art. 62 i 67 ustawy. W stosunku do usług niepriorytetowych o wartościach powyżej progów unijnych wszczynanych zamieszczeniem ogłoszenia,  w dalszym ciągu będzie mogła być zastosowana uproszczona procedura udzielania zamówień przewidziana w art. 5 ust. 1 Pzp. Dodatkowo należy zaznaczyć, iż  nowe dyrektywy o zamówieniach publicznych uchyliły   przewidziany obecnie w ustawie podział na usługi priorytetowe i niepriorytetowe, poddając zdecydowaną większość usług tym samym regulacjom”.