Uwaga z wykluczaniem wykonawców z uwagi na odstąpienie od umowy z ich winy
Wykazanie zasadności zastosowania art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy Pzp to niejednokrotnie skomplikowany i czasochłonny proces, zwłaszcza w sytuacji gdy dotyczy długoterminowych umów na roboty budowlane. Spory związane z realizacją takich umów mają często wielopłaszczyznowe uwarunkowania, które muszą być w pierwszej kolejności zidentyfikowane, a następnie ewentualnie przypisane wykonawcy. Zamawiający w rozpatrywanej sprawie podjął decyzję o wykluczeniu odwołującego na podstawie treści pism zawierających oświadczenia o odstąpieniu od umów z winy odwołującego z powodu niewykonania umowy. KIO stwierdziła, że samo odstąpienie od umowy jest jednym z elementów konstrukcji tego przepisu i to elementem wtórnym oraz wynikowym. Najistotniejsze i konieczne do wykazania przez zamawiającego jest:
- niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy w cywilistycznym rozumieniu tych pojęć oraz
- iż powyższe odnosi się do istotnej części umowy i odpowiedzialność za taki stan rzeczy ponosi wykonawca
− wyrok KIO z 14 czerwca 2019 r. (sygn. akt KIO 988/19).
Izba wskazała w uzasadnieniu wyroku, że choć odstąpienie od umowy jest oświadczeniem woli o charakterze prawno-kształtującym, to należy wziąć pod uwagę fakt, że może być ono wadliwe lub bezskuteczne. Jak każde oświadczenie woli, którego skuteczność zależy od spełnienia określonych warunków przede wszystkim kontraktowych, może być skutecznie kwestionowane przez jego adresata.
Z punktu widzenia art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy Pzp bazowanie wyłącznie na jednostronnych oświadczeniach zamawiających, które to wskazują przyczyny odstąpienia od umów, bez analizy stanowiska drugiej strony umowy czy dowodów składanych przez wykonawcę nie może być uznane za wyczerpującą i wszechstronną ocenę powodów odstąpienia przez instytucję zamawiającą od realizacji umowy.
W ocenie KIO zamawiający niesłusznie nie odniósł się do stanowiska odwołującego dotyczącego przyczyn opóźnień w realizacji inwestycji oraz nie przeanalizował argumentów odwołującego dotyczących przyczyn opóźnień związanych z realizacją umów, przywoływanych wad dokumentacji projektowej bądź zmian na rynku budowalnym. Nie ma również żadnego uzasadnienia, dlaczego dał wiarę wyłącznie twierdzeniom innych zamawiających, a pominął twierdzenia odwołującego i przedłożone przez niego dowody w tym m.in. opinię dotyczącą zasadności żądania przedłużenia czasu realizacji umowy.
Źródło: www.uzp.gov.pl, Informator nr 2/2019
Opracowanie:
