W ocenie Izby podstawa uzasadnienia wykluczenia wykonawcy, wskazująca jedynie na fakt odstąpienia od umowy, była na tyle ogólna i nieprecyzyjna, że nie odnosiła się – wbrew temu co twierdził zamawiający – do przyczyn uzasadniających wykluczenie odwołującego. Zdaniem KIO twierdzenia zamawiającego, że wykonawca miał świadomość, z rozwiązaniem jakiej umowy jest związane wykluczenie oraz czym kierował się zamawiający, składając oświadczenie woli o odstąpieniu od umowy, są niewystarczające przy obecnym brzmieniu art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy Pzp – regulującym fakultatywną przesłankę wykluczenia tzw. nierzetelnego wykonawcy (wyrok KIO z 11 grudnia 2017 r., sygn. akt KIO 2522/17).
Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy Pzp przesłanką wykluczenia jest leżące po stronie wykonawcy niewykonanie lub nienależyte wykonanie w istotnym stopniu wcześniejszej umowy w sprawie zamówienia publicznego, co dopiero w konsekwencji powinno skutkować rozwiązaniem umowy lub zasądzeniem odszkodowania. Tym samym samo odstąpienie od umowy jest jednym z elementów konstrukcji tego przepisu i to elementem wtórnym oraz wynikowym. Najistotniejsze i konieczne do wykazania przez zamawiającego jest niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy w cywilistycznym rozumieniu tych pojęć oraz jednoczesne wykazanie, że odnosi się ono do istotnej części umowy i, że odpowiedzialność za taki stan rzeczy ponosi wykonawca.
Wszystkie, istotne z punktu widzenia Zamawiającego, powody niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, powinny znaleźć swoje wyraźne odzwierciedlenie w podstawie wykluczenia wykonawcy, tak aby wnosząc środek ochrony prawnej wykonawca posiadał pełną wiedzę, co do podstaw jego wykluczenia i mógł odnieść się do nich, składając odwołanie.
Izba uznała, że zamawiający dokonując czynności wykluczenia odwołującego z postępowania, nie sprostał obowiązkom wynikającym z art. 92 ust. 1 ustawy Pzp. Ten, w przypadku wykluczenia wykonawcy, obliguje podmiot zamawiający do podania uzasadnienia prawnego oraz faktycznego.
Źródło: Informator UZP nr 1/2018