Otwarcie ofert online w powodu pandemii – obowiązek czy uprawnienie zamawiającego?

Zgodnie z art. 86 ust. 2 ustawy Pzp otwarcie ofert jest jawne i następuje bezpośrednio po upływie terminu do ich składania, z tym że dzień, w którym upływa termin składania ofert, jest dniem ich otwarcia. Zamawiający nie może odroczyć otwarcia ofert w czasie ani przedłużyć terminu otwarcia. Nie jest również możliwe dokończenie przerwanego czy nie w pełni przeprowadzonego otwarcia ofert. Publiczne otwarcie ofert nie może zostać powtórzone w danym postępowaniu, ponieważ jest to czynność faktyczna oraz jednokrotna.

W związku z powyższym z uwagi na epidemię koronawirusa i wprowadzenie różnych obwarowań prawnych mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego osób, zamawiający powinien dołożyć należytej staranności, aby organizacja sesji jawnego otwarcia ofert spełniała nie tylko wymagania ustawy Pzp, ale także nie naruszała ograniczeń faktycznych i prawnych wynikających przepisów odrębnych.

W świetle stanowiska UZP z 16 marca 2020 r. (zamieszczonego na stronie internetowej UZP) transmisja online z otwarcia ofert w zaistniałej sytuacji epidemii w sposób wystarczający realizuje zasadę wynikającą z art. 86  ust. 2 ustawy Pzp.UZP wskazał przy tym, że brak możliwości fizycznej obecności zainteresowanych osób przy otwarciu ofert, z jednoczesnym zapewnieniem transmisji online i co istotne – po podaniu uprzedniej informacji o takiej transmisji – nie będzie naruszać przepisów ustawy Pzp. Takie rozwiązanie – jak można wnioskować  m.in. z faktu wydania przedmiotowego stanowiska UZP – stanowi pewnego rodzaju wyjątek od tradycyjnego otwarcia ofert, a nie zasadę organizowania sesji otwarcia ofert.

Przy tradycyjnym jawnym otwarciu ofert wykonawcy mogą być fizycznie obecni w miejscu otwarcia ofert wskazanym przez zamawiającego. Zazwyczaj jest to miejsce w siedzibie zamawiającego (np. sala konferencyjna). W postępowaniach o wartości mniejszej od progów unijnych, w których nie dopuszczono możliwości złożenia ofert w formie elektronicznej, otwarcie ofert polega de facto na rozpakowaniu, otworzeniu kopert z ofertami i odczytaniu informacji wymaganych art. 86 ust. 4 ustawy Pzp.

Wobec epidemii koronawirusa warto zatem, aby zamawiający dokonując tradycyjnego otwarcia ofert wymaganego przez ustawę Pzp, uwzględnił jednocześnie wymagania  dotyczące zachowania odpowiednich środków bezpieczeństwa lub ewentualne inne ograniczenia, które mogą wynikać w danym okresie z przepisów odrębnych (np. zapewnienie odpowiedniej odległości, używanie rękawiczek, maseczek ochronnych).