Osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej zobowiązana do stosowania ustawy (art. 2 pkt 12 ustawy ─ Prawo zamówień publicznych).
Uściślenie tej definicji znajduje się w art. 3 ust. 1 ustawy z 29 stycznia 2004 r. ─ Prawo zamówień publicznych, który określa zakres podmiotowy, wymieniając kategorie jednostek sektora finansów publicznych zobowiązanych do stosowania ustawy. Należą do nich m.in., zgodnie z art. 9 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (uofp):
1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały – wymienione w Konstytucji RP;
2) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki – art. 15 uofp;
3) jednostki budżetowe – art. 11 uofp;
4) samorządowe zakłady budżetowe – art. 15 uofp;
5) agencje wykonawcze – art. 18 uofp;
6) instytucje gospodarki budżetowej – art. 23 uofp;
7) państwowe fundusze celowe – art. 29 ust. 1–3 uofp;
8) Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników;
9) Narodowy Fundusz Zdrowia – ustawa o oświadczeniach opieki zdrowotnej (…);
10) samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej – ustawa o działalności leczniczej;
11) uczelnie publiczne – ustawa – Prawo o szkolnictwie wyższym;
12) Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne – ustawa o PAN;
13) państwowe i samorządowe instytucje kultury – ustawa o prowadzeniu i organizowaniu działalności kulturalnej;
14) inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badawczych, banków i spółek prawa handlowego.
Nakaz stosowania ustawy Pzp dla tych jednostek jest bezwzględny. Z tego obowiązku nikt nie może zwolnić. Takich uprawnień nie ma ani Prezes Rady Ministrów, ani Prezes Urzędu Zamówień Publicznych.
Podmioty te przy udzielaniu zamówień publicznych są traktowane jako zamawiający (art. 3 ust. 1 Pzp). Od podmiotu będącego zamawiającym należy odróżnić osoby fizyczne i prawne, które w imieniu tego podmiotu podejmują określone czynności w postępowaniu o zamówienie publiczne, np. w imieniu zamawiającego mogą prowadzić postępowanie upoważnieni pracownicy wchodzący w skład komisji przetargowej, zamawiający może również powierzyć prowadzenie postępowania własnej jednostce organizacyjnej lub osobie trzeciej. Podmioty te działają wówczas w charakterze pełnomocnika zamawiającego (art. 15 ust. 1–3 Pzp).
W prawie unijnym, zgodnie z treścią art. 2 pkt 1 dyrektywy 2014/24/UE (klasycznej), pod pojęciem zamawiającego należy rozumieć:
1) instytucje zamawiające, które oznaczają państwo, władze regionalne lub lokalne, podmioty prawa publicznego lub związki złożone z co najmniej jednej takiej instytucji lub z co najmniej takiego przedmiotu prawa publicznego;
2) instytucje administracji centralnej, które oznaczają instytucje zamawiające wymienione w załączniku I do dyrektywy, oraz – w przypadku korekt lub zmian dokonanych na poziomie krajowym – podmioty będące ich następcami prawnymi;
3) instytucje zamawiające poniżej szczebla centralnego, oznaczające wszystkie instytucje zamawiające, które nie są instytucjami administracji centralnej.
Patrz: Administracja centralna; Centralny zamawiający; Komisja przetargowa; Podmioty prawa publicznego.
Podstawa prawna
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483 ze zm.) – rozdziały – organy władzy publicznej.
Ustawa z 29 stycznia 2004 r. ─ Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.) ─ art. 172–176a.
Ustawa z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U. z 2015 r. poz. 618 ze zm.).
Ustawa z 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz.U. z 2016 r. poz. 572).
Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2013 r. poz.885 ze zm.) ─ art.9. Ustawa z 27 lipca 2005 r. ─ Prawo o szkolnictwie wyższym Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Ustawa z 23 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 581 ze zm.).
Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 963).
Ustawa z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2016 r. poz. 277).
Ustawa z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U. z 2012 r. poz. 406 ze zm.).
Orzecznictwo: KIO 457/17.