Reforma polityki zamówień publicznych na rynkach monopolistycznych

Parlament Europejski pracuje nad kolejnymi poprawkami do przepisów  unijnych. Mają one na celu unowocześnienie rynku zamówień publicznych w całej Unii m.in. poprzez dopasowanie przepisów do zmieniającej się sytuacji politycznej czy społecznej, ułatwienie wykonawcom zagranicznym udziału w postępowaniach oraz wykorzystaniu ekologicznych przetargów. Dotyczy to w szczególności zamówień sektorowych.

Projekt dyrektywy przewiduje również nowe przesłanki wykluczenia np. z  powodu nieprzestrzegania przez wykonawcę prawa socjalnego i prawa pracy oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn. Ponadto firma, która nie jest w stanie przedstawić aktualnych  informacji na temat opłacania przez nią składek na ubezpieczenie społeczne nie może wygrać przetargu, nawet jeśli złoży najkorzystniejszą ofertę.

Kolejnym pomysłem na innowacyjne podejście do zamówień publicznych jest wprowadzenie nowego warunku udziału w postępowaniu polegającym na przestrzeganiu przepisów dotyczących zdrowia i bezpieczeństwa pracowników, prawa socjalnego i prawa pracy. Przy czym miałby one uwzględniać prawo krajowe, unijne, jak również postanowienia zawarte w układach zbiorowych.

Kryterium oferty najkorzystniejszej ekonomicznie miałoby zastępować  dotychczasowe kryterium  najniższej ceny. Cena nadal pozostałoby jednym z elementów tego kryterium, ale rozszerzone byłoby ono o aspekty socjalne, w szczególności przepisy prawa pracy, warunki pracy, bezpieczeństwa i zdrowie w miejscu pracy, dostęp do zatrudnienia dla osób w trudnej sytuacji, młodzieży, kobiet, osób w podeszłym wieku i osób długotrwale bezrobotnych oraz kryteria środowiskowe, a przede wszystkim zasadę sprawiedliwego handlu. Oczywiście wszystkie kryteria oceny ofert muszą być zgodne z przedmiotem zamówienia.

Ze względu na szczególny proces udzielania zamówień sektorowych intencją autora projektu tego aktu jest zagwarantowanie swobodnego przepływu towarów, usług oraz równego traktowania i uczciwej konkurencji wśród przedsiębiorców. Każdy zamawiający powinien mieć możliwość wyboru procedury najbardziej odpowiadającej jego potrzebom. Miedzy innymi dlatego warto zastanowić się nad rozszerzenie zakresu trybów negocjacyjnych.

Projekt dyrektywy w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych jest w fazie rozpatrzenie poprawek kompromisowych.