Wadium w postępowaniu elektronicznym – najważniejsze wnioski z opinii UZP
Urząd Zamówień Publicznych na swojej stronie WWW opublikował opracowanie pt. „Zasady wnoszenia niepieniężnych form wadium przez wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówień publicznych w postępowaniach wszczętych po dniu 17 października 2018 r.”. Autor porusza w nim szeroko rozumiane regulacje dotyczące wadialnego zabezpieczenia oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. To co szczególnie interesujące dla uczestników rynku zamówień publicznych – opinia zwraca uwagę na właściwą formę wadium wnoszonego w postaci gwarancji bankowej bądź ubezpieczeniowej po 17 października br. w postępowaniach unijnych. W tekście prezentujemy najważniejsze wnioski wynikające z opracowania UZP.
Najistotniejsze zagadnienia, które UZP porusza w opublikowanej opinii, można streścić w 9 punktach:
1. Wymóg użycia środków komunikacji elektronicznej, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w art. 10c ust. 1 ustawy Pzp, dotyczy przekazywania wszelkiej dokumentacji w trakcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym również dokumentu potwierdzającego wniesienie wadium.
2. Wadium w formie niepieniężnej wystawione na potrzeby postępowań wszczętych po 17 października 2018 r. powinno być wniesione w oryginale w postaci elektronicznej (w oryginale – czyli w takiej formie, w jakiej dokument był wystawiony przez gwaranta).
|
Ważne W doktrynie wskazuje się w związku z powyższym, że zamawiający powinien wprowadzić w siwz jednoznaczny wymóg elektronicznej formy gwarancji wadialnej (bankowej albo ubezpieczeniowej). W praktyce będzie to oznaczało, że bank lub ubezpieczyciel sporządzi zabezpieczenie wadialne w formie elektronicznej i będzie ono musiało być przekazane zamawiającemu właśnie w tej pierwotnej formie. Niedopuszczalne z kolei będzie składanie gwarancji wadialnej np. w formie skanu jej pisemnego oryginału przesłanego następnie elektronicznie. |
3. Zamawiający, zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, ma obowiązek sprecyzować wymagania dotyczące sposobu wniesienia wadium przy użyciu środków komunikacji elektronicznej zgodnie z powyższymi wytycznymi opisanymi w opinii UZP.
4. Jeśli zamawiający nie sprecyzuje wymogów związanych z koniecznością wniesienia wadium w postaci elektronicznej w oryginale, wówczas nie powinien wyciągać względem wykonawców negatywnych konsekwencji niedopełnienia tego obowiązku. Taki wniosek płynie m.in. z orzeczenia Trybunału UE w sprawie Saferoad Grawil. Trybunał podkreślił w nim, że zasadę równego traktowania i obowiązek przejrzystości należy interpretować w ten sposób, iż stoją one na przeszkodzie wykluczeniu wykonawcy z przetargu publicznego wskutek niedopełnienia przez niego obowiązku, który nie wynika wyraźnie z dokumentacji przetargowej lub obowiązującej krajowej ustawy, lecz z wykładni tej ustawy i tej dokumentacji, a także z uzupełniania przez krajowe organy administracji lub sądownictwa administracyjnego występujących w tej dokumentacji luk.
Inne bardziej oczywiste wnioski, jakie płyną z opinii, są już ugruntowane w praktyce zamawiających i wykonawców, ale warto je przypomnieć:
5. Wadium ma dwie podstawowe funkcje: z jednej strony jest to wymóg niezbędny do skutecznego ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego, a z drugiej stanowi zabezpieczenie zawarcia umowy w sprawie wykonania zamówienia publicznego. Wadium jest stworzoną przez zamawiającego barierą finansową, której celem jest zapewnienie udziału w postępowaniach wyłącznie wykonawców rzeczywiście zainteresowanych zawarciem umowy oraz realizacją określonego świadczenia. Pozwala też zapobiec niewywiązywaniu się wykonawców z określonych obowiązków nałożonych na nich przez procedury przetargowe.
6. Wadium w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, obok postaci pieniężnej oraz poręczeń bankowych i poręczeń spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej może być wnoszone w szczególności w postaci gwarancji bankowych i ubezpieczeniowych, a także poprzez udzielenie poręczeń przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 ustawy z 9 listopada 2000 r. – o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz.U. z 2016 r. poz. 359 i 2260 oraz 2017 r. poz. 1089).
7. Wybór określonej formy wniesienia wadium, w świetle przepisów ustawy Pzp, stanowi samodzielną decyzję wykonawcy, opartą o analizę własnych potrzeb i możliwości. Zamawiający nie może ograniczać wykonawcom tej swobody.
8. W odniesieniu do treści gwarancji w orzecznictwie Izby oraz w doktrynie podkreśla się, że zobowiązanie gwaranta ma mieć charakter bezwarunkowy, abstrakcyjny tj. samoistny, a zapłata kwoty na którą opiewa gwarancja ma następować na pierwsze żądanie beneficjenta (zamawiającego).
9. Przepisy ustawy Pzp nie przewidują narzędzi pozwalających na konwalidację wadliwie wniesionego wadium. Zamawiający nie ma też narzędzi, aby móc wyjaśniać wątpliwości dotyczące np. treści dokumentów gwarancji. Dzieje się tak z tego powodu, że dokumenty potwierdzające udzielenie gwarancji nie są dokumentami, o których mowa w rozporządzeniu w sprawie dokumentów. Dokumenty potwierdzające udzielenie gwarancji (poręczenia) nie stanowią też części oferty, rozumianej jako oświadczenie woli wykonawcy z wszelkimi doprecyzowującymi to oświadczenie dokumentami i informacjami co do zakresu i sposobu wykonania zobowiązania będącego przedmiotem zamówienia.
Źródło: www.uzp.gov.pl
Opracowanie:
Powiązane treści
