KIO 1052/16 WYROK dnia 28 czerwca 2016 r.

Sygn. akt: KIO 1052/16 

  WYROK 

   z dnia 28 czerwca 2016 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:  członek Krajowej Izby Odwoławczej -  Barbara Bettman 

Protokolant:  Wojciech Świdwa 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  28  czerwca  2016  r.  w  Warszawie  odwołania 
wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  16  czerwca  2016  r.  przez 
wykonawcę:  Koma  Nord  Sp.  z  o.o.,  ul.  Łużycka  2,  81-537  Gdynia,  w  postępowaniu 
prowadzonym  przez  zamawiającego:  Skarb  Państwa  -  Sąd  Rejonowy  dla  Warszawy-

Mokotowa w Warszawie, ul. Ogrodowa 51A, 00-873 Warszawa, przy udziale wykonawcy: 

Komax  9  Sp.  z  o.o.,  ul.  Przemysłowa  2,  10-418  Olsztyn,  zgłaszającego przystąpienie do 

postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego.  

                                                     orzeka: 

1.  Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu:  Skarbowi  Państwa  -  Sądowi 

Rejonowemu  dla  Warszawy-Mokotowa  w  Warszawie,  ul.  Ogrodowa  51A,  00-873 

Warszawa 

     1.1.      unieważnienie  czynności  wyboru  jako  oferty  najkorzystniejszej  -  oferty  złożonej 

przez wykonawcę - Komax 9 Sp. z o.o., ul. Przemysłowa 2, 10-418 Olsztyn   
1.2. unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego z przyczyn wskazanych  w 
powiadomieniu z dnia 7 czerwca 2016 r.;  
1.3.      dokonanie  ponownej  oceny  ofert  z  udziałem  oferty  odwołującego  i  dokonanie 
wyboru oferty najkorzystniejszej.  

2.  Kosztami  postępowania  obciąża  zamawiającego:  Skarb  Państwa  -  Sąd  Rejonowy  dla 

Warszawy-Mokotowa w Warszawie, ul. Ogrodowa 51A, 00-873 Warszawa 

            2.1.  zalicza  na  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy    złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  odwołującego  Koma 

Nord Sp. z o.o., ul. Łużycka 2, 81-537 Gdynia tytułem wpisu od odwołania, 

     2.2. zasądza od zamawiającego: Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla Warszawy-

Mokotowa w Warszawie, ul. Ogrodowa 51A, 00-873 Warszawa na rzecz odwołującego 

Koma  Nord  Sp.  z  o.o., ul.  Łużycka  2,  81-537 Gdynia  kwotę 15  000  zł  00  gr  (słownie: 

piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy),  stanowiącą koszty  postępowania  odwoławczego 

poniesione z tytułu wpisu od odwołania. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień 
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164) na niniejszy  wyrok - w terminie 7 dni od dnia 
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 
do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

              Przewodniczący:  

              …………………….     

Sygn. akt KIO 1052/16 

                                                        Uzasadnienie: 

W  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  prowadzonym  w  trybie  w 

przetargu  nieograniczonego  pn.  „Sukcesywna  dostawa  tonerów  i  materiałów 
eksploatacyjnych  do  drukarek,  faksów  i  kserokopiarek  na  potrzeby  Sadu  Rejonowego  dla 
Warszawy - Mokotowa  w Warszawie" (Dz. Urz. UE 2016/S 026-041660 z 06.02.2016 r., w 
dniu  16  czerwca  2016  r.  zostało  złożone  w  formie  elektronicznej  odwołanie  przez 
wykonawcę: Koma Nord Sp. z o.o., z siedzibą w Gdyni, w kopii przekazane zamawiającemu 
w tym samym terminie. 
 

Wniesienie  odwołania  nastąpiło  wobec  powiadomienia  wykonawców  za 

pośrednictwem  faksu  w  dniu  7  czerwca  2016  r.  o  wyniku  przetargu,  w  tym  o  odrzuceniu 
oferty odwołującego.  

Izba  nie  stwierdziła  podstaw  do  odrzucenia  odwołania  w  oparciu  o  art.  189  ust.  2 

ustawy Pzp. 

Na wezwanie zamawiającego z dnia 20 czerwca 2016 r. pisemne zgłoszenie (w kopii 

przesłane stronom) złożył  w dniu 23 czerwca 2016 r. wykonawca wybrany: Komax 9 Sp. z 
o.o., ul. Przemysłowa 2, 10-418 Olsztyn - przystępujący do postępowania odwoławczego po 
stronie zamawiającego, który powołał się na interes w utrzymaniu w mocy czynności wyboru 
jego oferty do realizacji zamówienia.  

Izba  postanowiła  dopuścić  wykonawcę:  Komax  9  Sp.  z  o.o.  do  udziału  w 

postępowaniu  odwoławczym  uznając,  że  przesłanki  określone  w  art.  185  ust.  2  i  3  ustawy 
Pzp zostały wykazane. 

Odwołujący  zarzucił  zamawiającemu:  Skarbowi  Państwa  -  Sądowi  Rejonowemu  dla 

Warszawy-Mokotowa w Warszawie naruszenie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. 
Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164) dalej zwaną „ustawą Pzp,” tj.:  

naruszenie art. 89 ust 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust.3 ustawy Pzp poprzez 

odrzucenie oferty odwołującego przy braku wystąpienia przesłanek dokonania tej czynności 

naruszenie  art.  7  Pzp  tj.  zasady  równego  traktowania  wykonawców  i 

zachowania uczciwej konkurencji poprzez niezgodne z przepisami prawa odrzucenie oferty 
odwołującego  i  zaniechania  wyboru  oferty  odwołującego  jako  oferty  najkorzystniejszej 
spośród ofert niepodlegających odrzuceniu. 

W  związku  z  powyższymi  zarzutami  odwołujący  wnosił  o  uwzględnienie  odwołania 

oraz o nakazanie zamawiającemu: 

unieważnienie decyzji o odrzuceniu oferty odwołującego 

powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert  z  uwzględnieniem  oferty 

odwołującego 

dokonanie wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej. 

W uzasadnieniu zgłoszonych zarzutów i żądań odwołujący powoływał się na interes 

w  uzyskaniu  zamówienia  oraz  możliwość  poniesienia  szkody  w  wyniku  naruszenia  przez 
zamawiającego przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, gdyż jego oferta jest ofertą 
najkorzystniejszą  w  postępowaniu  spośród  ofert  niepodlegających  odrzuceniu,  a  oferta  ta 
została  z  naruszeniem  przepisów  prawa  odrzucona,  mimo  że  nie  zaszły  w  niniejszym 
postępowaniu przesłanki do odrzucenia oferty odwołującego i winna zostać ona uznana za 
najkorzystniejszą. 

Odwołujący  wyjaśniał,  że  w  toku  oceny  ofert  zamawiający  powziął  wątpliwości 

związane  z  ceną  oferty  zaproponowaną  przez  firmę  Koma  Nord  Sp.  z  o.  o.  Zamawiający 
wezwał  wykonawcę  do  złożenia  wyjaśnień,  w  których  zwrócił  wykonawcy  uwagę,  że 
oferowana  cena  odbiega  od  cen  zaoferowanych  przez  pozostałych  wykonawców.  W 
szczególności zamawiający zaznaczał, że cena oferty złożonej przez wykonawcę jest niższa 
o  30%  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert, tj.  od  średniej  arytmetycznej 
cen  wszystkich  złożonych  ofert,  która  wynosi  912.260,35  zł  brutto.  Wykonawca  w  ofercie 
zaproponował  wykonanie  zamówienia  za  cenę  563.419,95  zł  brutto.  W  związku  z 
podejrzeniem,  że  badana  oferta  zawiera  cenę  rażąco  niską  w  stosunku  do  przedmiotu 
zamówienia, wezwano do udzielenia wyjaśnień. 

W  przekonaniu  odwołującego,  poprzez  odpowiedź  na  wezwanie  zamawiającego 

udzieloną  w  dniu  25  kwietnia  2016  r.  -  w  wyznaczonym  terminie,  wykazał  on  w  sposób 
jednoznaczny,  iż  cena  jego  oferty  nie  jest  ceną  rażąco  niską,  oraz  załączył  jako  dowód 
oświadczenie producenta zaoferowanych materiałów eksploatacyjnych.  

Zamawiający poinformował, iż odrzucił ofertę odwołującego na podstawie z art. 90 ust 

3  ustawy  Pzp  ponieważ  złożone  przez  wykonawcę  wyjaśnienia  nie  potwierdzają  że 
zaoferowana cena za realizację przedmiotu zamówienia nie jest rażąco niska.  

Zdaniem  odwołującego  zamawiający  pomimo  braku  zaistnienia  przesłanek 

wskazujących rażąco niską cenę lub braku udzielonych wyjaśnień - odrzucił złożoną ofertę, 
wskazując przy tym: 

"Wykonawca,  składając  wyjaśnienia  odnoszące  się  do  ceny  oferty,  powinien 

wskazać,  co  spowodowało  możliwość  obniżenia  ceny  oraz  stopień,  w  jakim  cena  została 

obniżona  dzięki  wskazanym  czynnikom.  Odpowiedź  wykonawcy  nie  może  być  lakoniczna  i 

powierzchowna,  aby  można  ją  było  potraktować,  jako  wyczerpującą  i  rozwiewającą 

wątpliwości. Aby odpowiedź złożona na wezwanie wystosowane na podstawie art. 90 p. z. p. 

posiadała  walor  wyjaśnień  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny  musi  być 

szczegółowa  w  zakresie  elementów  składających  się  na  zaoferowaną  cenę  aniżeli  sama 

cena,  oraz  wskazując:  "Wykonawca  przedstawił  wyjaśnienia  na  podstawie  których 

Zamawiający  nie  może  zweryfikować  poprawności  kalkulacji  cen,  tj.  przestawiono 

oświadczenie  producenta  produktów  równoważnych,  iż  ceny  w  ofercie  Wykonawcy  nie  są 

cenami  dumpingowymi  oraz,  że  wliczone  są  wszelkie  koszty  produkcji,  a  także  koszty 

magazynowania  i  przesyłek  kurierskich.  Wykonawca  do  złożonych  wyjaśnień  dołączył 

zestawienie  cen  zakupu  produktów  firmy  Lexmark,  które  według  Zamawiającego  jest 

zapewnieniem Wykonawcy, że dokona zakupu we wskazanych cenach, a nie wskazane jest 

potwierdzenie, że są to ceny rzeczywiście zaoferowane przez ewentualnego dostawcę.” 

Odwołujący  nie  zgadzał  się  z  powyższymi  zarzutami.  Na  wstępie  zauważył,  że 

problem  oferowania  wykonania  zamówienia  za  cenę  niższą  od  kosztów  realizacji,  i  w 
konsekwencji  niewykonania  lub  nienależytego  wykonania  umów  o  udzielenie  zamówienia 
publicznego,  jest  obecny  i  dyskutowany  od  lat  w  doktrynie  i  judykaturze.  Za  trudne  uznał  
odnalezienie  uzasadnienia  dla  działania  zamawiającego  w  niniejszym  postępowaniu,  tj. 
wezwanie odwołującego do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ustawy Pzp. Argumentował, 

ż

e  art.  90  Pzp  wskazuje  konieczność  przeanalizowania  zasadności  i  prawidłowości 

zaoferowania  cen  niższych  niż  zwyczajowe  za  realizację  tożsamego  zamówienia.  Różnica 
30%,  o  której  mowa  w  ustawie,  jest  jedynie  przykładowym  wskazaniem,  kiedy  to 
zamawiający  powinien  powziąć  wątpliwość  co  do  możliwości  wykonania  zamówienia  za 
zaoferowaną  cenę.  Każdorazowo  zamawiający  powinien  rozpatrywać  różnicę  w  cenach 
odpowiednich do przedmiotu ofert - co wykonawcy oferują i jaki sposób realizacji. Podnosił, 
iż  istnieją  zamówienia,  w  których  różnica  w  cenach  już  na  poziomie  10  -15  %  powinna 
wzbudzać  wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  zamówienia  za 
wskazaną  cenę,  jak  i  z  pewnością  są  zamówienia,  przykładowo  na  roboty  budowlane  z 
wynagrodzeniem ryczałtowym, w których to różnica na poziomie 30 % nikogo nie zaskakuje.  

Wskazywał,  że  oczywistym  jest,  iż  w  niniejszym  postępowaniu  wykonawcy  mieli 

możliwość  zaoferowania  oryginalnych  tuszy  i  tonerów,  oraz  ich  zamienników  -  nawet 
dziesięciokrotnie  tańszych  od  oryginalnych.  Jeżeli  zamawiający  szacując  wartość 
zamówienia  przyjął  wartość  oryginalnych  materiałów  eksploatacyjnych,  wartość  ta  powinna 
być kilkukrotnie wyższa od ofert wskazujących zamienniki. Z uwagi na fakt iż wykonawcy, w 
tym odwołujący, zaoferowali po części materiały oryginalne, a w części zamienniki - różnice 
w cenach zależą od ilości materiałów, w których zaproponowano zamienniki i nie wskazują 
aż  tak  drastycznych  różnic  jak  przy  porównaniu  cen  oryginalnych  materiałów  z  ich 

zamiennikami.  Powyższe  wyjaśnienie  w  przekonaniu  odwołującego  -  obrazuje  zasadność 
występowania różnicy w cenach. 

Niezależnie od powyższego, odwołujący podnosił, iż  przygotował wyjaśnienia wraz z 

dowodami  potwierdzającymi  możliwość  i  gwarancję  wykonania  zamówienia  z  należytą 
starannością za zaoferowaną cenę. Podkreślił, iż wszczęcie procedury w trybie art. 90 Pzp 
nie jest celem samym w sobie, nie jest też metodą ustalenia sposobu przygotowania oferty, 
bowiem  zadaniu  pytania  -  w  tym  temacie  służy  art.  87  ust  1  Pzp.  Przedmiotem 
zainteresowania  zamawiającego  winno  być  uzyskanie  informacji,  czy  wykonawca  jest  w 
stanie  wykonać  zamówienie  za  cenę  wskazaną  w  ofercie,  przy  założeniu  zgodności  treści 
umowy z ofertą wykonawcy. 

W  odpowiedzi  na  zarzut,  iż  treść  wyjaśnień  nie  zawiera  wymaganych  elementów, 

odwołujący przytoczył treść żądania zamawiającego dot. złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 
Pzp. Zamawiający  w piśmie z dnia wskazał: "Komisja wzywa również na podstawie art. 90 

ust 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 

2015  r.,  poz.  2164  ze  zm.)  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  zaoferowanej  w  ofercie  ceny. 

Cena  oferty  złożonej  przez  Państwa  jest  niższa  o  30%  średniej  arytmetycznej  wszystkich 

złożonych ofert (...) która wynosi 912.260,35 zł. brutto. Wykonawca w ofercie zaproponował 

wykonanie  zamówieniu  za  cenię  563.419,95  zł  brutto.  Z  powyższego  wynika,  iż  cena 

zaoferowana  przez  Wykonawcę  może  zostać  uznana  za  cenę  rażąco  niską,  i  na  tej 

podstawie oferta Wykonawcy może zostać odrzucona zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy Prawo 

zamówień publicznych." 

Odwołujący  podnosił,  że  zamawiający  nie  sformułował  szczegółowo  zaleceń  ani 

oczekiwań wobec żądanych wyjaśnień. Tym samym pozostawił w dyspozycji odwołującego 
ocenę, jakie wyjaśnienia, z uwagi na specyfikę zamówienia, będą wystarczające i jaki zakres 
informacji  jest  konieczny  do  przekazania.  Tym  samym  po  otrzymaniu  wyjaśnień  – 
zamawiający  nie  może  formułować  zarzutu,  w  którym  wskazuje  że  odpowiedź  nie  zawiera 
zakresu informacji, których złożenia nie wymagał od wykonawcy i nie oczekiwał. 

Na potwierdzenie powyższego odwołujący przytoczył tezy wyroku KIO Sygn. akt: KIO 

246/14,  z  dnia  26  lutego  2014  r."Rozpoznając  następnie  zarzuty  podniesione  w  odwołaniu 

Izba w pierwszej kolejności stwierdziła, że w zawiadomieniu z dnia 6.02.2014 r. w pkt 2 [str2] 

Zamawiający powołał art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, wskazując na jego pismo z dnia 22.01.14 r. 

w którym wystąpił do wykonawcy o szczegółowe "wyjaśnienie powodów zaproponowania tak 

niskiej  ceny".  Dalej  podał,  że  wykonawca  w  odpowiedzi  [pismo  z  dnia  24.01.14] 

poinformował  "o  posiadaniu  bardzo  dużej  bazy  sprzętowej  oraz  zatrudnieniu  dużej  ilości 

pracowników  nie  przedstawiając  żadnych  dokumentów,  umów,  dowodów".  W  związku  z 

powyższym Zamawiający powołał się na art. 90 ust. 2 ustawy Pzp i jego treść stwierdzając 

ponownie,  że  "Wykonawca  poza  krótkimi  stwierdzeniami  o  posiadaniu  sprzętu  i  ludzi,  nie 

poparł  swojego  twierdzenia  żadnymi  umowami  z  kontrahentami,  korespondencją, 

zaproponowanymi  przez  podwykonawców  atrakcyjnymi  warunkami,  wyliczeniami  czy 

kalkulacjami."  Zamawiający  informując  o  decyzji  jaką  musi  podjąć  dokonując  wyjaśnień,  w 

konkluzji stwierdził, że (...) odrzuca ofertę Wykonawcy, ponieważ oferta zawiera rażąco niską 

cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia".  W  powyższym  zakresie  Izba  stwierdziła: 

"Mając na uwadze okoliczności faktyczne sprawy, Izba w pierwszej kolejności stwierdza, że 

treść  wezwania  [z  dnia  22.01.2014  r.]  skierowana  do  Odwołującego  nie  precyzuje,  które 

elementy jego oferty uzasadniały wątpliwości Zamawiającego, co do ceny przedstawionej w 

ofercie.  W  tym  przypadku  Zamawiający  przytoczył  wyłącznie  ustawowe  regulacje  nie 

wypełniając  przepisów  treścią  własnych  żądań,  poprzez  co  w  tym  przypadku  mogło 

skutkować  brakiem  możliwości  złożenia  przez  wykonawcę  wyjaśnień,  co  do  zaoferowanej 

ceny,  w  zakresie  oczekiwanym  przez  Zamawiającego.  W  tym  miejscu  Izba  stwierdza,  że 

wykonawca, wbrew twierdzeniom Zamawiającego, udzielając wyjaśnień [z dnia 24.01.14] nie 

posłużył  się  ogólnym  oświadczeniem,  lecz  wskazał  na  posiadaną  bardzo  dużą  bazę 

sprzętową  oraz  na  zatrudnienie  dużej  ilości  pracowników  i  które  to  dane  wynikały  z  treści 

oferty wykonawcy. (...) Izba zauważa również, że ustawodawca nie zobowiązał wykonawców 

w  sposób  bezwzględny  do  przedstawienia  dowodów  na  poparcie  twierdzeń  składanych  w 

wyjaśnieniach  i  tym  samym  brak  dowodów,  wobec  treści  wezwania  z  dnia  22.01.2014  r.  w 

tym postępowaniu, nie może też stanowić, w tym stanie faktycznym, uzasadnionej podstawy 

odrzucenia oferty wykonawcy w związku z art. 90 ust.2 ustawy Pzp. Ponadto w wezwaniu z 

dnia  22.01.2014  r.  Zamawiający  nie  postawił  ofercie  Odwołującego  wprost  zarzutu  rażąco 

niskiej  ceny,  albowiem  w  wezwaniu  skierowanym  do  wykonawcy  z  powołaniem  na  art.  90 

ustawy,  żądał  jedynie  szczegółowych  wyjaśnień,  co  do  "powodów  zaproponowania  tak 

niskiej  ceny".  Mając  zatem  na  uwadze  przepis  art.  90  ustawy  Pzp,  Izba  stwierdza,  że  przy 

wykładni i stosowaniu tego przepisu należy brać pod uwagę, że jego celem jest obiektywne 

wyjaśnienie, czy cena oferty nie jest rażąco niska, a nie ustalenie podstaw oferowanej ceny, 

która wzbudza wątpliwość Zamawiającego, z uwagi na jej niską wysokość.”  

Z powyższego uzasadnienia wyroku w sprawie KIO Sygn. akt: KIO 246/14 z dnia 26 

lutego 2014 r. odwołujący wnioskował, że wykonawca posiada dowolność w odniesieniu do 
udzielanych  wyjaśnień  -  w  przypadku  gdy  zamawiający  nie  skonkretyzował  i  nie 
wyartykułował swoich oczekiwań co do zakresu i szczegółowości żądanych wyjaśnień. 

Zaznaczał,  iż  zamawiający  w  uzasadnieniu  odrzucenia  jego  oferty  przywołał  wyroki 

KIO,  że  w  przedmiotowym  stanie  faktycznym  za  konieczne  uznać  należało  przedstawienie 
składników cenotwórczych. Powoływanie się na te wyroki KIO uznał odwołujący za chybione, 
gdyż  stanowisko  takie  mogłoby  mieć  uzasadnienie,  gdyby  odwołujący  był  producentem 

oferowanych towarów. Jednak odwołujący nie jest producentem zaoferowanych produktów i 
nie dysponuje wiedzą na temat elementów jakie składają się na cenę produktu i jak wpływają 
one na wysokość ceny zaoferowanej odwołującemu przez producenta tych produktów. 

Zdaniem odwołującego - treść udzielonych wyjaśnień nie wskazuje, że zaoferowana 

cena nie jest rażąco niska - poprzez brak dostatecznych wyjaśnień. Podtrzymał stanowisko, 

ż

e  zamawiający  dokonując  analizy  wysokości  cen  i  prawidłowości  ich  wyliczenia, 

zobligowany  był  oprzeć  się  na  porównaniu  cen  analogicznych  produktów  dostępnych  na 
rynku.  Za  niemożliwe  do  porównania  uznał  porównywanie  cen  produktów 
nieporównywalnych cenowo - w tym przypadku materiałów eksploatacyjnych tzw. oryginałów 
oraz  ich  zamienników.  Produkty  zamienne,  mimo,  że  zastępują  produkty  oryginalne,  mają 
znacznie niższe ceny, stanowiące ułamek ceny materiału oryginalnego. Tym samym, jak już 
podnosił,  samo  wystąpienie  znacznej  różnicy  w  cenach  pomiędzy  ofertami  obejmującymi 
dostawę materiałów oryginalnych a cenami ofert opartych w dużej mierze na zamiennikach, 
jest uzasadnione i wynika z warunków rynkowych, oczekiwanych przez klientów. 

Według odwołującego wyjaśnienia złożone wyjaśnienia wymieniały w sposób czytelny 

powody  zaistnienia  różnicy  w  cenach.  Oświadczenia  oraz  dowody  wskazywały  także,  że 
cena  jego  oferty  jest  wiarygodna  i  nie  jest  oderwana  od  realiów  rynkowych.  Głównym 
elementem mającym wpływ na cenę oferty jak wskazywał odwołujący w swoim wyjaśnieniu, 
miało  wybrane  rozwiązanie  techniczne  tj.  zaoferowanie  materiałów  zamiennych 
(równoważnych),  które  są  produktami  znacznie  tańszymi  niż  tzw.  materiały  oryginalne. 
Odwołujący podał przykład produktu zamiennego CB435A (poz. 4 formularza), którego cena 
jest  znacznie  niższa  od ceny  produktu  oryginalnego  i  ma  znaczący  wpływ  na  różnicę  ceny 
oferty.  Odwołujący  wyjaśniał,  że  całość  jego  oferty  miała  poziom  ceny  jaki  zaoferowano, 
dzięki szerokiemu zastosowaniu  zamienników  wszędzie tam, gdzie odwołujący miał dostęp 
do atrakcyjnych cen i wysokiej jakości produktu. 

Odwołujący  dalej  wyjaśniał,  że  duży  wpływ  na  finalną  cenę  oferty  miały  również 

przedstawione przez odwołującego ceny zakupu produktów firmy Lexmark, gdyż w ramach 
współpracy  jest  uprawniony  do  zakupu  produktów  Lexmark  w  tzw.  cenach  specjalnych,  a 
więc  cenach  znacznie  niższych  niż  w  cen  standardowych,  oferowanych  na  rynku. 
Przykładowo produkt T654X31E (pozycją 14 formularza ofertowego) jest oferowany na rynku 
w  standardowej  cenie  1  684zł,  cena  specjalna  zakupu  dla  odwołującego  to  864  zł,  a  wiec 
cena o 820 zł (o 48%) niższa co przy 100 sztukach znacznie wpływa na cenę oferty. 

Odwołujący  zaznaczał,  że  po  sprawdzeniu  swojej  oferty,  dodatkowo  zapewnił  w 

swym wyjaśnieniu zamawiającego, że ceny nie są dumpingowe, a zatem wykonanie umowy 
jest  dla  wykonawcy  opłacalne.  Podobne  oświadczenie  złożył  też  jego  dostawca,  producent 

materiałów  zamiennych  IC Plus.  Odwołujący przedstawił również ceny  zakupów produktów 
oryginalnych firmy Lexmark. 

Zdaniem odwołującego, zamawiający nie ma podstaw, by uznać te oświadczenia za 

niewiarygodne,  a  podane fakty  według  odwołującego -  wskazują  na  rzetelność  jego  oferty. 
Odwołujący przypominał, że celem procedury z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp było zbadanie czy 
jako  wykonawca  zastosował  cenę  rażąco  niską,  a  nie  jest  jej  celem  poznanie  przez 
zamawiającego  szczegółów  powstawania  oferty  danego  wykonawcy,  w  tym  przypadku 
odwołującego, jego marż, kosztów, sposobu realizacji, ale podjęcie obiektywnej decyzji, czy 
zaoferowana  cena  ma  znamiona  rażąco  niskiej  (nierealnej,  nieuzasadnionej)  czyli  czy 
wykonawca  jest  w  stanie  wykonać  zamówienie,  czy  daje  gwarancję  należytego  wykonania 
zamówienia. Dodatkowo celem badania oferty może być też zwrócenie uwagi wykonawcy na 
to czy nie popełnił błędu w swojej kalkulacji.  

Odwołujący powołał się na wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 30 stycznia 

2007r.,  sygn.  akt:  XIX  Ga  3/07:  „o  cenie  rażąco  niskiej  można  mówić  wówczas,  gdy 

oczywiste  jest.  że  przy  zachowaniu  reguł  rynkowych  wykonanie  umowy  przez  wykonawcę 

byłoby  dla  niego  nieopłacalne.  Rażąco  niska  cena  to  cena  niewiarygodna,  oderwana 

całkowicie  od  realiów  rynkowych.  Przykładem  może  być  oferowanie  towarów  poniżej 

kosztów  zakupu  lub  ich  wytworzenia  albo  oferowanie  usług  za  symboliczną  kwotę. 

Przyczyną  wyraźnie  niższej  ceny  od  innych  ofert  może  być  albo  świadome  działanie 

wykonawcy albo nierzetelność kalkulacji wykonawcy, co grozi nienależytym wykonaniem lub 

niewykonaniem zamówienia w przyszłości."  

Tak więc powtórzył za poglądami doktryny i orzecznictwem, że cena rażąco niska jest 

ceną niepokrywającą wydatków wykonawcy związanych z realizacją przedmiotu zamówienia, 
cena  nierealna  w  relacji  do  cen  rynkowych  podobnych  zamówień,  cena  niewiarygodna, 
oderwana od realiów rynkowych, za którą wykonanie należyte zamówienia nie jest możliwe. 
Zaznaczał, że żadna z tych sytuacji nie zaistniała w wypadku oferty złożonej przez niego, jak 
również uznawał, że wyjaśnienia które złożył nie były zdawkowe, lakoniczne czy ogólnikowe. 
Przeciwnie, uznał je za konkretne i jednoznacznie potwierdzające, że odwołujący świadomie 
i  prawidłowo  skalkulował  zaproponowane  ceny.  Nie  miał  też  wątpliwości,  że  jest  w  stanie 
prawidłowo  wykonać  zamówienie.  Zaznaczał,  że  przedstawił  dowód  -  oświadczenie 
producenta  zaoferowanego  asortymentu,  w  których  producent  podkreślił  prawidłowość 
skalkulowania  cen,  wraz  z  uwzględnieniem  kosztów  dostawy,  uznał  to  za  najlepszą 
gwarancję zdolności wykonania zamówienia w przypadku dostaw.  Jeśli zamawiający chciał 
uzyskać  dalsze  informacje,  zobligowany  był  do  skierowania  zapytania  do  odwołującego  w 
trybie art. 87 ust.1 Pzp, jednak tego nie wykonał. 

Odwołujący  ponowił  twierdzenia,  że  przedstawił  fakty  i  dowody  potwierdzające,  że 

cena  jego  oferty  nie  jest  ofertą  z  rażąco  niską  ceną  i  oferta  nie  powinna  podlegać 
odrzuceniu.  Przywołał  kolejny  wyrok  KIO  w  „bliźniaczej  sprawie”  Sygn.  akt:  KIO  1909/13 
(Odwołujący  KOMA  NORD  Sp.  z  o.o.,  Zamawiający  Sąd  Apelacyjny  w  Krakowie):  „W 

ustalonych  w  czasie  rozprawy  okolicznościach  sporu  Izba  uznała,  że  zamawiający 

nieprawidłowo  dokonał  oceny  wyjaśnień  odwołującego  uznając  wyjaśnienia  za 

niewystarczające.  W  odpowiedzi  na  wezwanie  Wykonawca  wskazał,  iż  na  wysokość 

zaoferowanej  ceny  wpływ  miały:  wybrane  rozwiązania  techniczne,  tj.  zaoferowanie 

materiałów  zamiennych,  równoważnych,  jednocześnie  wskazując  iż  „Wiadomym  jest,  że 

produkty  równoważne  dostępne  w  cenach  rynkowych,  są  produktami  tańszymi  w  stosunku 

do tzw. oryginalnych, co znacząco wpłynęło na końcową wartość oferty" oraz „Dla przykładu 

produkt marki HP o symbolu 02612A jest dostępny na rynku jako oryginalny producenta HP 

w  cenie  brutto  ok.260  zł,  tymczasem  w  naszej  ofercie  produkt  ten  oferowany  jest  za  34,44 

zł."  Jako  drugą  okoliczność  wykonawca  wskazał  na  sprzyjające  warunki  wykonania 

zamówienia,  tj.  eliminacja  zbędnych  pośredników,  co  wg  Wykonawcy  pozwoliło  obniżyć 

koszty  produktów  o  ok.  10-20%.  Oszczędność  metody  wykonania  zamówienia,  poprzez 

korzystanie  z  przysługujących  Wykonawcy  w  ramach  współpracy  usługi  polegającej  na 

ś

wiadczeniu  usług  logistycznych  bezpośrednio  od  Producenta  firmy  P.  W.  „Kris"  M„ 

pozwalającej  zaoszczędzić  2-krotność  kosztu  wysyłki.  Wykonawca  w  treści  wyjaśnień 

wskazał  również,  iż„(...)  cena  zaoferowana  (...)  ma  wliczoną  marżę  i  koszty  obsługi  i  jest 

ceną  rynkową."  Wykonawca  na  poparcie  swojego  stanowiska  załączył  oświadczenie  firmy 

KRIS, dotyczące specjalnych warunków cenowych. Wyjaśnienie tego podmiotu wskazanego 

w  ofercie  jako  producent  potwierdza  dostarczanie  produktów  we  właściwych  cenach 

rynkowych  o  określonych  parametrach,  potwierdza,  że  w  cenach  ujęto  koszty  konfekcji  i 

logistyki  oraz  deklaruje  rynkowy  charakter  cen  ze  wskazaniem  współpracy  producenta  z 

odwołującym.  Zważywszy  iż  wystawca  dokumentu  wyraźnie  wskazuje  na  produkty,  które 

mają być dostarczane na rzecz zamawiającego, skład orzekający nie znajduje powodów, dla 

których  to  oświadczenie  miałoby  być  kwestionowane.  Uzasadniony  jest  w  kontekście  treści 

pisma  wniosek,  że  producentowi  znana  jest  treść  oferty  odwołującego  i  w  częściach,  w 

których  jest  wskazany  w  ofercie  jako  producent  (znaczących  pod  względem  wartości), 

potwierdza  wiarygodność  cen.  (...) W ocenie składu  orzekającego  odwołujący w  ustalonych 

okolicznościach  faktycznych  wykazał  realność  zaoferowanej  ceny.  Izba  zauważa  przy  tym, 

ż

e wykonawca nie miał obowiązku przedstawienia szczegółowej kalkulacji wszystkich pozycji 

cenowych  oferty  zawierającej  ponad  1400  składników.  Dokonany  przez  niego  wybór 

sposobu  wyjaśnienia  realności  ceny  zaoferowanej  z  posłużeniem  się  dowodu  w  postaci 

wyjaśnienia  producenta  jest  w  ocenie  składu  orzekającego  prawidłowy  i  dał  w  efekcie 

skuteczne potwierdzenie, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska."   

Podsumowując,  odwołujący  utrzymywał,  że  swoją  ofertę  przygotował  z  należytą 

starannością,  wszystkie  ceny  zostały  wyliczone  w  sposób  poprawny,  zawierają  koszty 
obsługi  i  doliczoną  marżę;  dostarczył  wszelkich  wyjaśnień  zamawiającemu  i  dowód  do 
stwierdzenia, że oferta odwołującego nie zawiera rażąco niskiej ceny. 

Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie podał, że wyjaśnienia odwołującego nie w 

pełni  umożliwiały  zweryfikowanie  czy  przedstawione  ceny  w  ofercie  nie  są  cenami  rażąco 
niskimi.  Ponadto  wykonawca  w  swoich  wyjaśnieniach  przedstawił  kalkulację  jednego  z 
produktów  na  63  pozycje  formularza  cenowego.  Odwołujący  nie  określił  na  czym  polegają 
ceny  specjalne.  Nie  wyjaśnił  zastosowania  tego  nazewnictwa  w  stosunku  do  cen,  które 
zostały  zaoferowane.  Zamawiający  nie  posiadał  wiedzy  o  dokumencie  złożonym  na 
rozprawie stanowiącym wyspecyfikowanie cen zakupu w stosunku do cen sprzedaży ujętych 
w  przedstawionym  formularzu  cenowym.  Zaznaczał,  że  z  uwagi  na  charakter  działalności 
jednostki,  tj.  Sądu,  zamawiany  asortyment  ma  duże  znaczenie  dla  prawidłowego 
funkcjonowania, dlatego wnosił, jak w odpowiedzi - o oddalenie odwołania.  

Przystępujący  po  stronie  zamawiającego  wykonawca  Komax  9  Sp.  z  o.o.  popierał 

stanowisko zamawiającego. W ocenie przystępującego wykonawca ma obowiązek w ofercie 
dokonać  wyceny  na  podstawie  stabilnych  podstaw,  czyli  konkretnie  cen  dystrybucyjnych 
bądź cen producentów - w dacie ofertowania, a nie opierać się na możliwych obniżkach cen 
w trakcie realizacji zamówienia. Zaznaczał, że komponenty do produkcji pochodzą wielokroć 
z  zagranicy  i  należy  liczyć  się  ze  zmianami  kursowymi.  Zdaniem  przystępującego 
stwierdzenie, że odwołujący przyjął swoje ceny w ofercie na podstawie dostępnych rynkowo, 
według przystępującego - nie zostały potwierdzone dowodami. Zwracał uwagę na specyfikę 
przedmiotu  zamówienia  i  podkreślał  sukcesywność  dostaw  w  okresie  realizacji  rocznej 
umowy. Zaznaczał, że zamawiający nie jest zobowiązany zakupić całego wolumenu. W par. 
2  ust.  4  wzoru  umowy  zamawiający  może  domagać  się  także  pojedynczych  dostaw  dla 
trzech  lokalizacji,  które  są  wskazane  w  SIWZ,  co  generuje  koszty,  które  to  odwołujący 
spuentował  -  jako  nieznaczące.  Przystępujący  uznawał,  że  tylko  jemu  są  dostępne  
atrakcyjne  warunki  logistyczne,  gdyż  koszty  z  tytułu  redystrybucji  uznał  również  za 
nieznaczące  w  odniesieniu  do  całości  dostawy.  Wskazał,  że  do  obowiązków  wykonawcy 
wezwanego,  w  tym  odwołującego,  należało  wykazanie  wszystkich  elementów  kosztowych. 
Przystępujący kwestionował pierwszą stronę cennika, który był załączony we fragmencie do 
wyjaśnień,  dotyczącego  produktów  firmy  LEXMARK.  Zaznaczał,  że  jego  zdaniem  ceny 
producenta LEXMARK - takie jakie podał odwołujący w swoich wyjaśnieniach obowiązują w 
przypadku  całościowego  złożenia  oferty  i  zakupu  określonego  zakresu  produktów  i  w 
określonych  ilościach.  Zamawiający  w  tym  postępowaniu  tych  ilości  nie  gwarantuje,  a  5 
produktów  na  które  opiewa  ów  cennik  zostało  przez  odwołującego  zaoferowane  jako 

materiały równoważne, np. pozycje 34 i 35. Podnosił, że dystrybutor nalicza jeszcze własną 
marżę, standardowo 3% z możliwością negocjacji. Nawiązując do pozycji 14, gdzie pojawia 
się  cena  zakupu  na  poziomie  834  zł  -  cena  dystrybucyjna  -  tak  samo  jest  wyceniona  w 
pozycji  formularza  ofertowego.  Bez  marży  dystrybutora.  Przystępujący  powołał  się,  że  w 
przeciwieństwie  do  odwołującego  przedstawił  konkretną  fakturę  zakupu  w  odniesieniu  do 
jego zdaniem znaczących pozycji zakupu tonerów. Faktura ta może być przyjęta jako dowód 
na  realny  poziom  oferowanych  cen.  Poza  oświadczeniem  producentów  czy  dystrybutorów 
zbliżonej treści zarówno odwołującego jak i przystępującego - zwracał uwagę, że przedstawił 
dowód  w  postaci  faktury  i  wydruk  internetowy  ze  strony  firmy  POLCAN  -  systemu 
sprzedażowego  dla  odbiorców.  Powołał  się  na  argumenty  zawarte  w  swoim  piśmie,  że 
obowiązkiem wykonawcy jest dostosowanie wyjaśnień do specyfiki przedmiotu zamówienia i 
sposobu rozliczenia zamówienia. Podał, w treści swoich wyjaśnień powoływał się, że uzyska 
na realizacji kontraktu pięciocyfrową marżę. Przystępujący nie zaprzeczył, że faktura, którą 
przedstawił  w  wyjaśnieniach  obejmuje  4  pozycje  i  cennik  oferty  specjalnej  POLCAN  też 
obejmuje  4  pozycje.  Stwierdził  jednak,  że  są to pozycje  znaczące  ilościowo.  Przystępujący 
zauważał, że sama pozycja 14 generowałby dla odwołującego zysk na poziomie ok. 85 tys. 
zł, wobec czego za niewiarygodne uznał, żeby różnica między wskazaną marżą 111 573,55 
zł a kwotą 85 tys. stanowiła wystarczającą marżę zysku w przypadku pozostałych produktów. 
Może  zaistnieć  sytuacja,  że  zamawiający  w  ogóle  nie  zakupi  produktów  z  pozycji  14,  w 
związku z czym odwołujący w ogóle by nie miał zysku.  

Izba  dopuściła  i  przeprowadziła  dowody  z  postanowień  SIWZ,  oferty  odwołującego, 

korespondencji  prowadzonej  przez  zamawiającego  z  wykonawcami,  w  tym  przez 
odwołującego  i  przystępującego  -  w  sprawie  wyjaśnienia  ceny  oferty,  z  protokołów 
sporządzanych w trakcie postępowania i z zawiadomienia o wyniku przetargu.  

Izba dopuściła dowód zgłoszony przez odwołującego – rozwinięcie załącznika 1 do SIWZ  - 
oferty asortymentowo-cenowej  

Izba  dopuściła  dowody  zgłoszone  na  wniosek  przystępującego  -    z  uzupełnienia  oferty 
cenowej firmy Lexmark złożonej odwołującemu. 

           Ponadto,  Izba  rozważyła  stanowiska  stron  i  uczestnika  przedstawione  w  złożonych 
pismach oraz do protokołu rozprawy.  

Rozpatrując  sprawę  w  granicach  zarzutów  odwołania,  jak  stanowi  art.  192  ust.  7 

ustawy Pzp Izba ustaliła, co następuje. 

Z  akt  postępowania  przetargowego  udostępnionych  przez  zamawiającego  na  wezwanie 
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej - wynika następujący stan faktyczny. 

II. PRZEDMIOT I TERMIN REALIZACJI ZAMÓWIENIA 

1) Przedmiot zamówienia: 
Przedmiotem zamówienia jest sukcesywna dostawa tonerów i materiałów eksploatacyjnych 
do drukarek, faksów i kserokopiarek na potrzeby Zamawiającego. 
Materiały  eksploatacyjne  muszą  być  fabrycznie  nowe,  wykonane  z  nowych  elementów  (w 
tym  nowa  obudowa,  nowy  toner,  nowy  tusz  wraz  z  nowym  pojemnikiem  w  przypadku 
wkładów  do  drukarek  atramentowych,  nowe  opakowanie  nie  noszące  znamion  otwierania), 
wcześniej  nie  używane,  nie  regenerowane,  nie  refabrykowane,  bez  śladów  uszkodzenia, 
pochodzące z bieżącej produkcji, oryginalne, w oryginalnych opakowaniach producenta, ze 
znakiem  towarowym  producenta  wskazującym  typ  i  model  urządzenia,  do  którego  jest 
przeznaczone oraz oznaczeniem logo, symbolu produktu i terminem przydatności do użycia 
oraz określeniem pochodzenia. 
Za  fabrycznie  nowy  nie  uznaje  się  wyrobu  gdzie  pojemnik  został  jedynie  wyczyszczony  i 
ponownie  napełniony.  Produkty  muszą  być  należytej  jakości,  wolne  od  jakichkolwiek  wad 
fizycznych, jak również od jakichkolwiek wad prawnych i roszczeń osób trzecich. Oferowane 
produkty  muszą  spełniać  wymagane  prawem  normy  oraz  posiadać  wymagane  prawem 
atesty bezpieczeństwa i certyfikaty wydane przez niezależny instytut. 
Zamawiający  dopuszcza  możliwość  oferowania  produktów  równoważnych,  pod  warunkiem, 

ż

e oferowane materiały eksploatacyjne zgodne będą z opisem przedmiotu zamówienia pod 

względem  wskazanych  parametrów  technicznych,  będą  równoważne  pod  względem 
jakościowym  i  eksploatacyjnym.  W  przypadku  wątpliwości  na  wykonawcy  ciąży  obowiązek 
udokumentowania  spełnienia  powyższych  warunków.  Produkty  równoważne  muszą  być 
kompatybilne  z  urządzeniami,  do  których  mają  być  stosowane,  zapewniać  właściwą 
eksploatację,  bezawaryjność  i  żywotność  urządzeń  na  poziomie  nie  gorszym  od  tego,  jaki 
zapewniają  materiały  oryginalne,  wyprodukowane  przez  producentów  urządzeń,  nie  mogą 
pogorszyć  jakości  parametrów  pracy  urządzeń.  Jakość  wydruku,  wydajność,  szybkość 
schnięcia  (utrwalenia),  nie  zamazywania  się  druku  musi  odpowiadać  wyrobowi  producenta 
urządzenia, w tym również w zakresie bezawaryjnej pracy tego urządzenia, w którym będzie 
zainstalowany. W przypadku materiałów eksploatacyjnych równoważnych, zgodnie z art. 30 
ust  5  ustawy, Wykonawca  zobowiązany  jest  wykazać,  że  oferowane  przez  niego  materiały 
spełniają wymagania opisane przez Zamawiającego.  
Termin realizacji zamówienia 12 miesięcy od podpisania umowy. 
XII . KRYTERIA WYBORU OFERT 
Tabela 1. Kryterium oceny ofert i ich znaczenie: 
Parametr podlegający ocenie 
Max. liczba punktów Cena brutto 90 
Czas realizacji dostaw 10 
Wzór umowy § 4 cenę netto strony ustalają w wysokości …. 

Wartość brutto przedmiotu umowy wynosi …. 
Cena  brutto,  o  której  mowa  w  ust.  2  zawiera  obowiązujący  podatek  VAT  oraz  obejmuje 
wszelkie  inne  należności  publicznoprawne,  jak  i  wszystkie  koszty  (w  tym  koszt  transportu, 
opakowania, koszty załadunku, rozładunku, oraz wszelkie opłaty, w tym ubezpieczenia, jakie 
powstaną  w  związku  z  realizacją  przedmiotu  umowy  i  zawartą  w  niej  gwarancją.  Ceny 
jednostkowe będących przedmiotem umowy materiałów eksploatacyjnych, strony ustalają w 
wysokościach podanych w zał. nr 1 do umowy.   
Zał. nr 1 do umowy i do SIWZ obejmował wykaz materiałów eksploatacyjnych do drukarek, 
faksów  i  kserokopiarek  użytkowanych  przez  zamawiającego,  z  podaniem  typu  urządzenia, 
nazwy  materiału  eksploatacyjnego,  orientacyjnej  ilości  zamawianej.  Zadaniem  wykonawcy 
było  uzupełnienie  wykazu  przez  podanie  nazwy  producenta,  parametrów  oferowanych 
materiałów, ceny jednostkowej i ceny za całość w danej pozycji. Wykaz zawiera 63 pozycje. 
W  formularzu  oferty  zał  nr  2  do  SIWZ  wykonawca  potwierdzał,  że  Podane  ceny  zawierają 
wszystkie  koszty  konieczne  do  prawidłowego  zrealizowania  zamówienia,  w  tym  koszty 
transportu,  dojazdu  oraz  innych  opłat  i  ewentualnych  utrudnień  związanych  z  wykonaniem 
ww. dostawy, a ceny brutto zawierają wszystkie ww. koszty i podatek VAT.   
Oferty złożyli wykonawcy: 
1.  MAK  Sp.  z  o.o.,  ul.  Kozacka  3,  87-100  Toruń  -  cena  brutto:  1.122.756,30  zł,  punktacja 

2.  Przedsiębiorstwo  Wielobranżowe  „MULTIKOM"  A.  P.,  ul.  Fabryczna  15,  85-741 
Bydgoszcz  -  cena  brutto:  1.174.910,56  zł,  oferta  odrzucona  na  podstawie  art.  90  ust.  3 
ustawy Pzp, 
3.World  Trade  Technology  Polska  Sp.  z  o.o.,  ul.  Sikorki  23,  31-589  Kraków  -  cena  brutto: 
705.008,94 zł brutto, oferta odrzucona na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, 
4. Koma Nord Sp. z o.o., ul. Łużycka 2, 81-537 Gdynia - cena brutto: 563.419,95 zł, oferta 
odrzucona na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, 
5. PRAXIS ŁÓDŹ P. P. Sp. J., ul. Wólczańska 66, 90-516 Łódź  - cena brutto: 994.994,97 zł, 
wykonawca wykluczony z postępowania, 
6.  Komax  9  Sp.  z  o.o.,  ul.  Przemysłowa  2,  10-418  Olsztyn  -  cena  brutto:  722.245,64  zł, 
punktacja 95,00, 
7. JOLIMPEX J. R. – J., Al. Na Skarpie 19/1, 00-488 Warszawa - cena brutto: 881.832,76 zł, 
oferta odrzucona na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, 
8.JM  DATA  s.c.  Ż.  J.,  R.  M.,  ul.  Trakt  Lubelski  233,  04-667  Warszawa  -  cena  brutto: 
1.132.913,64 zł, oferta odrzucona na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. 

Szacunkowa wartość przedmiotu zamówienia: netto 1 626 016,26 zł, brutto 2 000 000,00 zł, 
dokonana według oświadczenia zamawiającego „w oparciu o rozeznanie cen rynkowych.” 

Kwota  podana  na  otwarciu  ofert  przeznaczona  na  realizację  zamówienia  -  brutto 
2 000 000,00 zł . 

Ś

rednia cena wszystkich złożonych ofert, która wynosi 912 260,35 zł brutto. 

Odwołujący  Koma  Nord  Sp.  z  o.o.  w  załączniku  nr  1  do  SIWZ  podał  jako  producenta 
oferowanych wyrobów firmę Itercom Plus. 

Przystępujący  Komax  9  Sp.  z  o.o.  w  załączniku  nr  1  do  SIWZ  podał  jako  producenta 
oferowanych wyrobów firmę Action. 

Zamawiający wystąpił pismami do wykonawców:  

Zamawiający  w  piśmie  z  dnia  22.04.2016  podał:  "Komisja  wzywa  również  na 

podstawie  art.  90  ust  1 ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  roku  Prawo  zamówień  publicznych 

(tekst  jedn.  Dz.  U.  z  2015  r.,  poz.  2164  ze  zm.)  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie 

zaoferowanej w ofercie ceny. Cena oferty złożonej przez Państwa jest niższa o 30% średniej 

arytmetycznej wszystkich złożonych ofert (...) która wynosi 912.260,35 zł. brutto. Wykonawca 

w ofercie zaproponował wykonanie zamówienia za cenię 563.419,95 zł brutto. Z powyższego 

wynika, iż cena zaoferowana przez Wykonawcę może zostać uznana za cenę rażąco niską, i 

na tej podstawie oferta Wykonawcy może zostać odrzucona zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy 

Prawo zamówień publicznych." 

W odpowiedzi z dnia 25.04.2016 r.  

„Informujemy,  że  w  zakresie  przedmiotu  zamówienia  wskazanego  w  specyfikacji  istotnych 

warunków zamówienia wpływ na wysokość zaoferowanej ceny miały poniższe elementy: 

1. Wybrane rozwiązania techniczne tj.

 zaoferowanie materiałów zamiennych, równoważnych 

- Nasza firma w ramach toczącego się postępowania  zaoferowała w dużej części materiały 

równoważne  w  stosunku  do  tzw.  oryginalnych,  pochodzących  od  producentów  urządzeń,  z 

którymi  są  kompatybilne,  o  parametrach  takich  samych  lub  lepszych.  Oferta  została  oparta 

na  produktach  marki  Intercom  Plus,  które  zapewniają  spełnienie  wymagań  Zamawiającego 

opisanych w SIWZ zgodnie z  przyjętymi kryteriami. Wiadomym jest, że produkty równoważne 

dostępne w cenach rynkowych są produktami tańszymi w stosunku do tzw. oryginalnych, co 

znacząco  wpłynęło  na  końcową  wartość  oferty.  Dodatkowo  ściśle  współpracujemy  ze 

sprawdzonym  producentem  i  importerem  materiałów  równoważnych  marki  IC  Plus,  tj. 

Intercom Plus. Firma ta ze względu na dużą wartość zamówienia produktów, zapewniła nam 

specjalną, bardzo atrakcyjną cenę. Dla przykładu produkt marki HP o symbolu CB435A jest 

dostępny na rynku jako oryginalny w przeciętnej cenie brutto 245,00 zł tymczasem w naszej 

ofercie  produkt  zamienny  równoważny  oferowany  jest  w  cenie  24,60  zł  brutto.  Biorąc  pod 

uwagę szacunkową ilość określoną w postępowaniu na 450 sztuk, różnica w cenie wynosi 99 

180,00  zł  co  znacząco  wpłynęło  na  końcową  wartość  oferty.  Zaznaczamy,  że  cena 

zaoferowana  przez  nas  ma  wliczoną  marżę,  obejmuje  całkowity  koszt  wykonania 

zamówienia, w tym wszelkie koszty towarzyszące wykonaniu zamówienia. Oświadczamy też, 

ż

e  podobne  zależności  i  różnice  cen,  korzystne  dla  obniżenia  ceny  oferty,  występują  dla 

wielu innych produktów w naszym formularzu. 

Wyjątkowo    sprzyjające    warunki    wykonywania    zamówienia:    Nasza    firma 

przygotowując  ofertę  dla  niniejszego  postępowania  dokonała  doboru  dostawców  eliminując 

zbędnych  pośredników  co  pozwoliło  obniżyć  koszty  produktów  o  ok.  10-20%  wartości 

oferowanego  towaru  np.  w  przypadku  produktów  marki  IC  Plus  zakup  dokonywany  jest 

bezpośrednio u producenta. 

Oszczędność metody wykonania zamówienia: Nasza firma korzysta z przysługującej 

mu  w  ramach  współpracy  usługi  polegającej  na  świadczeniu  usług  logistycznych 

bezpośrednio  od  Producenta

  firmy  P.  W.  Intercom  Plus  pozwalających  zaoszczędzić  2- 

krotność kosztu wysyłki w stosunku do sytuacji gdybyśmy zlecali wysyłkę towaru najpierw do 

swojej  siedziby  lub  oddziału  (pierwszy  koszt)  a  następnie  kierowali  do  jednostki 

zamawiającej (drugi koszt) co daje kolejne wymierne oszczędności. 

Ponadto przy materiałach eksploatacyjnych pochodzących od producentów urządzeń 

korzystamy  w  ramach  naszej  współpracy  z  tymi  firmami  z  cen  specjalnych  co  powoduje 

możliwość zakupu w cenach specjalnych. 

W  związku  z  powyższymi  wyjaśnieniami  nawiązującymi  do  art.  90  ust.  2  ustawy  PZP 

podkreślamy,  że  oferta  złożona  w  toku  sprawy  OG-26-1-2/16  nie  zawiera  rażąco  niskiej 

ceny,  a  czynności  związane  z  ofertą  i  jej  wysokością  nie  stanowią  nieuczciwej  konkurencji. 

Ceny nie są także cenami dumpingowymi. 

 Dodatkowo, jako pisemne dowody na poparcie naszego stanowiska załączamy: 

Oświadczenie firmy IC PLUS dotyczące specjalnych warunków cenowych. 

Kalkulacja  cenowa  producenta  firmy  LEXMARK  potwierdzająca  ceny  gotowych 

materiałów eksploatacyjnych.” 

Oświadczenie firmy IC PLUS z siedzibą w Nowym Sączu - dotyczące specjalnych warunków 

cenowych  z  22.04.2016  r.  obejmuje  stwierdzenie,  że  ceny  zaoferowanego  asortymentu  są 

skalkulowane  prawidłowo,  nie  są  wyliczone  poniżej  kosztów  produkcji.  Kalkulując  ceny 

swoich  produktów  IC  PLUS  Bral  pod  uwagę  koszty  wytworzenia,  koszty  surowców  oraz 

koszty logistyczne i pracy ludzkiej. Dodatkowo w ceną wkalkulowano koszty magazynowania 

i przesyłek kurierskich.” 

Wykonawca    przedstawił  wyciąg  z  pozycji  cennika  dystrybucyjnego  firmy  Lexmark  dla 

oznaczonych wyrobów.” 

Inni wykonawcy również argumentowali, że oferują wyroby równoważne - zamienniki. 

Zbliżonej  treści  wyjaśnienia  i  dowody  złożył  wykonawca  wybrany  Komax  9  Sp.  z  o.o.,  jak 
niżej.  

„W odniesieniu do Państwa pisma z dnia 27 maja 2016r z wezwaniem do złożenia wyjaśnień 

w  zakresie  rozwiania  wątpliwości  w  odniesieniu  do  potencjalnych  przesłanek  dotyczących 

rażąco niskiej ceny informuję, że oferta KOMAX 9 Sp. z o.o. była przygotowana rzetelnie w 

oparciu  o  właściwy  rachunek  ekonomiczny  z  uwzględnieniem  wszystkich  kosztów  oraz 

założonego do osiągnięcia znacznego zysku. Zaoferowane ceny są standardowymi cenami, 

które  stosujemy  przy  ofertach  składanych  w  postępowaniach  w  ramach  zamówień 

publicznych  (formularze  cenowe  z  innych  postępowań  w  ramach  zamówień  publicznych  są 

ogólnie dostępne). Nie odbiegają one w znaczący sposób od oferowanych cen przez innych 

uczestników  postępowania  z  uwzględnieniem  porównywalności  rodzaju  materiałów 

eksploatacyjnych  (ceny  materiałów  OEM  tzw.  oryginalnych  są  znacznie  wyższe  od  cen 

równoważnych materiałów eksploatacyjnych tzw. zamienników). 

Należy zauważyć, że cena naszej oferty jest niższa od wartości szacunkowej zamówienia ze 

względu  na  fakt,  że  wartość  zamówienia  szacowana  była  z  uwzględnieniem  wyceny 

oryginalnych  materiałów  eksploatacyjnych  (tzw.  OEM).  Wyższa  jest  natomiast  od 

konkurencyjnych ofert zawierających wycenę znaczenie większej ilości zamienników. 

Nasza  oferta  zawierała  także  równoważne  materiały  eksploatacyjne.  Rynkowe  ceny  tych 

materiałów  są  znaczenie  niższe.  Stąd  różnica  w  wycenie.  Taka  różnica  cenowa  jest 

naturalna  i  rynkowa.  Wystarczy  porównać  cenę  sprzedaży-  dowolnego  tonera  OEM  i  jego 

zamiennika  w  dowolnym  sklepie  stacjonarnym  lub  internetowym  aby  potwierdzić  ten  fakt. 

Oferty  składane  w  ramach  zamówień  publicznych  również  potwierdzają  tą  prawidłowość. 

Nasza  oferta  zawierała  wycenę        materiałów        eksploatacyjnych        równoważnych 

sygnowanych marką Actis i AstiveJet produktów OEM (tzw. oryginalnych). 

Dzięki 

zaoferowaniu 

produktów 

sygnowanych 

marką 

producenta 

materiałów 

eksploatacyjnych  (Actś  i  ActiveJet)  a  nie  tylko  OEM  (zawierają  w  sobie  bardzo  wysokie 

narzuty  marketingowe)  byliśmy w stanie  zaoferować  Zamawiającemu  konkurencyjną  ofertę. 

Ceny  produktów  OEM  są  kilkukrotnie  wyższe  od  cen  producentów  materiałów 

eksploatacyjnych.  Producenci  OEM  praktykują  model  biznesowy  polegający  na  sprzedaży  

urządzeń drukujących z minimalnymi narzutami lub je dotując, a następnie generują wysokie 

marże na materiałach eksploatacyjnych do nich. 

Oferta  nasza  złożona  w  przedmiotowym  postępowaniu  zawiera  znaczną  marżę  handlową 

umożliwiającą  pokrycie  wszystkich  kosztów  związanych  z  realizacja  zamówienia  oraz 

wygenerowanie znaczącego zysku. 

Mając na uwadze fakt, że realizacja zamówienia odbywać się będzie sukcesywnie wszystkie 

koszty związane z realizacją umowy są policzalne i wartościowo nieznaczące przy wysokości 

wygenerowanej  marży.  Jedynym  kosztem  poniesionym  przez  nas  będzie  koszt  wysłania 

materiałów eksploatacyjnych do Zamawiającego (nie ponosimy kosztów dostaw do naszego 

magazynu). Zgodnie  z cennikiem GLS (w  załączniku) szacowana dostawa przedmiotowego 

zamówienia  będzie  wynosić  2300  zł  netto  (  200  paczek  x  11,50  =  2300,00+VAT).  Obsługa 

osobowa  realizacji  zamówienie  oraz  przygotowania  paczek  do  wysyłki  nie  wygeneruje 

ż

adnych dodatkowych kosztów, które należałby uwzględnić w ofercie. Osoby pracujące przy 

obsłudze  przedmiotowego  zamówienia  pobierają  wynagrodzenia  zgodne  z  prawem 

(skontrolowane przez PIP) i niezależnie od przedmiotowego przetargu w ramach  zamówień 

publicznych. KOMAX 9 Sp. z o.o. jest hurtownią art. biurowych i eksploatacyjnych i zatrudnia 

kadrę  do  statutowej  działalności  niezależnie  od  postępowań  w  ramach  zamówień 

publicznych.  Alternatywą  jest  możliwość  wysłania  zamówień  bezpośrednio  z  magazynów 

producentów i dystrybutorów. Standardowa (rynkowa) stawka to 10 zł netto za paczkę (do 30 

kg).  Całkowity  koszt  realizacji  zamówienia  zamknie  się  kwotą  1600  zł  netto (  200  paczek  x 

10.00 - 1600,00+VAT). Przy tej formie realizacji zamówienia nie ma innych kosztów. Jest to 

typowa usługa z której często firmy korzystają, jak również KOMAX 9 Sp. z o.o. 

KOMAX  9  Sp,  z  o.o.  nie  korzysta  z  pomocy  publicznej.  Przedmiotowe  postępowanie 

wygeneruje  typowe  zamówienie,  na  standardowe  produkty  nie  wymagające  specyficznych 

rozwiązań technicznych. 

Złożona Państwu oferta, w przypadku jej wyboru umożliwi KOMAX 9 Sp.  z o.o. osiągniecie 

zysku  w  kwocie  pięciocyfrowej.  Taka  marża  została  narzucona  na  standardowe  ceny 

zakupu. W załączniku przedkładamy faktury zakupu, oraz potwierdzenia zamówień naszych 

dostawców  na  asortyment  mający  największy  wpływ  na  wartość  oferty.  Dokumenty  te 

potwierdzają zastosowaną przez nas właściwą kalkulację cenową. 

Do przedmiotowego postępowania nasza firma otrzymała wsparcia cenowe od producentów 

i dystrybutorów materiałów eksploatacyjnych Action. OKI i Lexmark. Przedmiotowe pisma w 

załączniku. 

Firma  Handlowa  KOMAX  9  Sp.  z  o.  o. wchodzi  w skład Grupy  KOMAX.  Mamy  dzięki  temu 

dostęp do bardzo konkurencyjnych cen zakupowych. Stosując właściwy rachunek kosztów i 

generując  znaczące  obroty  mamy  możliwość  zaoferowania  naszym  klientom  bardzo 

konkurencyjne  ceny.  Specjalizujemy  się  w  sprzedaży  komputerowych  materiałów 

eksploatacyjnych  do  drukarek.  Korzystamy  z  wielu  możliwości  dokonywania  zakupów  po 

zdecydowanie  niższy  cenach  (duży  wolumen  zakupowy,  płatności  gotówkowe  i  inne 

mechanizmy pozwalające na znaczące obniżki), by móc później przenieść je z korzyścią na 

swoich  Klientów.  Oferta,  która  Państwu  przygotowaliśmy  uwzględniała  wszelkie  obniżki, 

które otrzymujemy. 

Powyższe  potwierdza  poprawność  przygotowanej  przez  nas  kalkulacji  cenowej  oraz 

gwarantuje  pełną  możliwość  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami 

określonymi przez zamawiającego. KOMAX 9 Sp. z o.o. obsługuje klientów w całej Polsce. Z 

podpisanych  umów  wywiązujemy  się  rzetelnie,  czego  dowodem  są  liczne  referencje  (w 

załączeniu kilka przykładowych).”   

Ww. wykonawca załączył fakturę firmy Action S.A., gdzie 4 pozycje odnoszą się do tonerów, 
załączył  wydruk  internetowy  cennika  POLCAN,  gdzie  4  pozycje  dotyczą  cen  tonerów  oraz 
ofertę cenową GLS, w tym na transport paczek. 

Zamawiający  pismem  z  dnia  7  czerwca  2016  r.  powiadomił  o  wyborze  oferty  wykonawcy 
Komax  9  Sp.  z  o.o.  oraz  o  odrzuceniu  oferty  odwołującego,  z  podaniem  następującego 
uzasadnienia. 

„Zgodnie  z  art.  90  ust.  3  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  oferta  Wykonawcy  zostaje 

odrzucona  ponieważ  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  z  dostarczonymi  dowodami  nie 

potwierdza, że zaoferowana cena za realizację przedmiotu zamówienia nie jest rażąco niska. 

Uzasadnienie faktyczne. 

W  toku  oceny  ofert  Zamawiający  powziął  wątpliwości  związane  z  ceną  oferty 

zaproponowaną  przez  firmę  Koma  Nord  Sp.  z  o.o.  Zamawiający  wezwał  Wykonawcę  do 

złożenia wyjaśnień. Zamawiający zwrócił wykonawcy uwagę, że oferowana cena odbiega od 

cen zaoferowanych przez pozostałych Wykonawców. W szczególności Zamawiający  zwrócił 

uwagę,    że    cena    oferty    złożonej    przez  Wykonawcę  jest  niższa  o  30%  średniej 

arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert,  tj.  od  wartości  średniej  arytmetycznej  cen 

wszystkich  złożonych  ofert,  która  wynosi  912.260,35  zł  brutto.  Wykonawca  w  ofercie 

zaproponował wykonanie zamówienia za cenę 563.419,95 zł brutto. 

W  związku  z  podejrzeniem,  że  badana  oferta  zawiera  cenę  rażąco  niską  w  stosunku  do 

przedmiotu  zamówienia,  wezwano  do  udzielenia  wyjaśnień.  Ponadto  Wykonawca  został 

wezwany  do  udzielenia  wyjaśnień  treści  oferty  w  trybie  art.  87  ust.  1  ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych  w  zakresie  braków  określenia  terminu,  w  jakim  Wykonawca  w 

przypadku braków ilościowych i wad jakościowych zapewni usunięcie ww. braków. 

W odpowiedzi na wezwanie Wykonawca złożył wyjaśnienia w terminie. Wyjaśnienia złożone 

przez Wykonawcę miały umożliwić  zamawiającemu  zweryfikowanie poprawności dokonanej 

przez  Wykonawcę  kalkulacji  ceny. Wyjaśnienia  z  tego  powodu  powinny być wyczerpujące  i 

przekonujące,  ujawniające  najważniejsze  składniki  cenotwórcze,  jak  przykładowo  koszt 

zakupu przedmiotu zamówienia, czy też marża Wykonawcy. 

KIO  w  wyroku  z  dnia  13  października  2014  r.  (K1O  2031/14),  uznało  m.in.:  „Wykonawca 

wezwany do złożenia wyjaśnień w zakresie ceny swojej oferty zobowiązany jest do złożenia 

wyjaśnień szczegółowych, odpowiednio umotywowanych, przekonujących, że cena złożonej 

przez niego oferty nie jest rażąco niska. Izba uznała, że odwołujący nie sprostał powinności 

nałożonej przez przepisy ustawy, zatem jego oferta podlega odrzuceniu. Zgodnie bowiem z 

ugruntowanym  stanowiskiem  orzecznictwa  złożenie  wyjaśnień,  które  nie  rozpraszają 

wątpliwości  zamawiającego,  co  do  rynkowego  charakteru  ceny  oferty,  zrównane  jest  w 

skutkach z niezłożeniem wyjaśnień i powoduje odrzucenie oferty na podstawie art. 89 ust. 1 

pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 p.z.p.". 

Wykonawca,  składając  wyjaśnienia  odnoszące  się  do  ceny  oferty,  powinien  wskazać,  co 

spowodowało możliwość obniżenia ceny oraz stopień, w jakim cena została obniżona dzięki 

wskazanym czynnikom.  Odpowiedź wykonawcy nie może być lakoniczna i powierzchowna, 

aby  można  ją  było  potraktować,  jako  wyczerpującą  i  rozwiewająca  wątpliwości.  Aby 

odpowiedź  złożona  na  wezwanie  wystosowane  na  podstawie  art.  90  p.z.p.  posiadała  walor 

wyjaśnień  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny  musi  być  szczegółowa  w 

zakresie elementów składających się na zaoferowaną cenę aniżeli sama oferta. „Wykonawca 

wezwany  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  powinien  wykazać,  co 

spowodowało  obniżenie  ceny  oraz  w  jakim  stopniu  wskazane  przez  niego  elementy  ceny 

wpłynęły  na  jej  obniżenie,  jak  również  przedstawić  dowody  na  potwierdzenie  zaistnienia 

podnoszonych okoliczności." (KIO 1287/13). Przepis art. 90 ust. 3 „nakazuje zamawiającemu 

odrzucić ofertę wykonawcy, który nie  złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień 

wraz  z  dostarczonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  [...]  przy 

czym  z  brakiem  wyjaśnień  utożsamia  się  złożenie  wyjaśnień  lakonicznych,  ogólnikowych." 

(KIO  2031/12).  Ponadto  zgodnie  ze  stanowiskiem  zawartym  w  wyroku  KIO  sygn.  KIO 

2712/12  „celem  złożenia  wyjaśnień  jest  umożliwienie  zamawiającemu  zweryfikowania 

poprawności  dokonanej  przez  wykonawcę  kalkulacji  ceny,  a  nie  złożenie  ogólnego 

zapewnienia,  że  wykonawca  wykona  zamówienie  za  oszacowaną  przez  siebie  cenę.  (...)  z 

tego  powodu  powinny  być  wyczerpujące,  konkretne  i  przekonujące,  ujawniające 

najważniejsze  składniki  cenotwórcze,  jak  przykładowo  koszt  pracowników,  zaangażowania 

odpowiedniego  sprzętu,  czy  wreszcie  marżę  wykonawcy.  W  przeciwnym  wypadku 

wyjaśnienia  będą  miały  jedynie  charakter  iluzorycznych  i  nie  będą  stanowiły  wyjaśnienia 

elementów oferty, mających wpływ na wysokość cen", (tak też: SO w Warszawie sygn. V Ca 

2214/16;  SO  w  Poznaniu  sygn.  X  Ga  127/08).  Konsekwencją  złożenia  takich  "wyjaśnień" 

powinno de facto być uznanie ich za w ogóle niezłożone (tak: KIO/2498/10; KIO 2712/12 czy 

KIO  2031/12).  Wykonawca  przedstawił  wyjaśnienia  na  podstawie,  których  Zamawiający  nie 

może  zweryfikować  poprawności  kalkulacji  cen,  tj.  przedstawiono  oświadczenie  producenta 

produktów równoważnych, iż ceny w ofercie Wykonawcy nie są cenami dumpingowymi oraz, 

ż

e  wliczone  są  wszelkie  koszty  produkcji,  a  także  koszty  magazynowania  i  przesyłek 

kurierskich. Wykonawca do złożonych wyjaśnień dołączył zestawienie cen zakupu produktów 

firmy  Lexmark,  które  według  zamawiającego  jest  zapewnieniem  Wykonawcy,  że  dokona 

zakupu  we  wskazanych  cenach,  a  nie  wskazane  jest  potwierdzenie,  że  są  to  ceny 

rzeczywiście zaoferowane przez ewentualnego dostawcę. 

W  związku  z  powyższym  przyjęcie  przez  Zamawiającego  wyjaśnień  niepełnych  lub 

niejasnych  naruszałoby  zasadę  równego  traktowania  Wykonawców  oraz  zasadę 

konkurencyjności. 

Reasumując,  Wykonawca  nie  uzasadnił  Zamawiającemu  w  sposób  możliwy  do 

zaakceptowania, że oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej, wobec czego jego oferta polega 

odrzuceniu.”  

Izba zważyła, co następuje. 

Odwołujący posiadał legitymację do wniesienia odwołania w rozumieniu art. 179 ust. 

1  ustawy  Pzp,  skoro  wykazywał  że  w  wyniku  dokonania  zaskarżonych  czynności  przez 
zamawiającego  -  z  naruszeniem  przepisów  ustawy  Pzp,  został  pozbawiony  możliwości 
uzyskania  przedmiotowego  zamówienia,  co  prowadzi  do  poniesienia  szkody  przez 
odwołującego  wskutek  utraty  szans  na  zawarcie  umowy  z  zamawiającym  i  uzyskania 
wynagrodzenia za zrealizowane zamówienie. 

Materiał  dowodowy  sprawy  potwierdził  znaczne  rozwarstwienie  cenowe  ofert 

złożonych  w  przedmiotowym  postępowaniu  i  rozbieżność  cen  wszystkich  ofert  z  wartością 
szacunkową zamówienia przyjętą przez zamawiającego.  

Przepis  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  stanowi,  że  jeżeli  cena  oferty  wydaje  się  rażąco 

niska  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzi  wątpliwości  zamawiającego  co  do 
możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 
zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30% 
od  wartości  zamówienia  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert, 
zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie: 

1)  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 
wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 
oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia 
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie 

art. 2 ust. 3–5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę 
(Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z późn. zm.); 
2)   pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów. 

Przesłanki  wymienione  w  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  nie  mają  charakteru 

wyczerpującego chociaż stanowią istotną wskazówkę interpretacyjną, a ponadto nie muszą 
występować łącznie. Sama zatem rozbieżność między wartością szacunkową zamówienia a 
ceną  ofert  stwarzała  podstawy  do  żądania  wyjaśnień,  a  wezwani  wykonawcy  nie 
kwestionowali zasadności wezwania i się do niego dostosowali.  

Przepis  art.  32  ust.  1  ustawy  Pzp  przewiduje,  że  podstawą  ustalenia  wartości 

zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od towarów 
i usług, ustalone przez zamawiającego z należytą starannością.  

Przepis  art.  35  ust.  1  ustawy  Pzp  nakazuje  zamawiającemu  ustalenie  wartości 

zamówienia  nie  wcześniej  niż  3  miesiące  przed  dniem  wszczęcia  postępowania,  o  ile 
przedmiotem zamówienia są dostawy lub usługi w oparciu o zamówienia udzielone w okresie 
poprzednich 12 miesięcy z uwzględnieniem prognozowanych zmian ilościowych (art. 34 ust. 
1  ustawy  Pzp).  Jeżeli  po  ustaleniu  wartości  zamówienia  nastąpiła  zmiana  okoliczności 
mających  wpływ  na  dokonane  ustalenie,  zamawiający  przed  wszczęciem  postępowania 
dokonuje zmiany wartości zamówienia. 

Zamawiający w tym postępowaniu przetargowym oszacowanie wartości zamówienia  

przeprowadził 4  lutego 2016 r.   Łączna kwota,  jaką zamawiający przewidział na realizację 
zamówienia  w  okresie  12  m-cy  wynosi  brutto  -  2  000  000,00  zł.  Przy  ustalaniu  wartości 
szacunkowej  kierował  się  „rozeznaniem  cen  rynkowych.”  Nie  ujawnił  jakie  ceny  rynkowe 
przyjął  do  kalkulacji  wartości  szacunkowej  -  oryginalnych  tonerów  i  materiałów 
eksploatacyjnych do drukarek, faksów i kserokopiarek, czy i w jakim stopniu uwzględnił ceny 
zamienników.  

Wobec  powyższego,  szacunki  zamawiającego  nie  mogły  stanowić  jedynej 

miarodajnej  podstawy  do  porównania  oferty  wykonawcy  Koma  Nord  Sp.  z  o.o.  i 
zaoferowanej  przez  tego  wykonawcę  ceny  za  realizację  zamówienia  oraz  badania,  czy  nie 
zawiera ona rażąco niskiej ceny. Szacunki zamawiającego nie odnoszą się do konkretnych 
możliwości  każdego  z  wykonawców,  ale  zawierają  koszty  uśrednione,  najczęściej 
kalkulowane na takim poziomie, aby zabezpieczyć finansowanie dla danego zamówienia w 
całym okresie realizacji.   

Zamawiający  wzywając  6  wykonawców,  którzy  złożyli  oferty,  w  tym  odwołującego  i 

przystępującego - do złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty, mających wpływ na 
wysokość ceny miał na względzie, że ceny całkowite w tych ofertach są niższe o ponad 30% 

w  stosunku  do  wartości  szacunkowej  zamówienia,  a  więc  wskazywał  na  arytmetyczną 
rozbieżność tych cen z kwotą wartości szacunkowej zamówienia. 

Arytmetyczna  rozbieżność  ceny  oferty  z  kwotą  wartości  szacunkowej  zamówienia 

stwarza  jedynie  podstawy  do  żądania  wyjaśnień,  natomiast  nie  może  automatycznie 
przesądzać o uznaniu ceny badanej oferty za rażąco niską, gdyż szacunki zamawiającego 
nie były w tym postępowaniu wiarygodne, wobec odnotowanej średniej cen złożonych ofert - 
-  wynoszącej  912  260,35  zł  brutto  -  w  najlepszy  sposób  oddającej  aktualny  średni  poziom 
cen rynkowych stosowanych przez podmioty z danej branży.  

Cena  oferty  odwołującego  wynosząca  brutto:  563  419,95  zł,  była  również  niższa  o 

30% od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. 

Nie  można  było  jednak  pominąć,  że  zamawiający  dopuścił  w  SIWZ  możliwość 

oferowania  produktów  równoważnych,  pod  warunkiem,  że  oferowane  materiały 
eksploatacyjne zgodne będą z opisem przedmiotu zamówienia pod  względem wskazanych 
parametrów technicznych, będą równoważne pod względem jakościowym i eksploatacyjnym. 
Produkty  równoważne  muszą  być  kompatybilne  z  urządzeniami,  do  których  mają  być 
stosowane,  zapewniać  właściwą  eksploatację,  bezawaryjność  i  żywotność  urządzeń  na 
poziomie nie gorszym od tego, jaki zapewniają materiały oryginalne, wyprodukowane przez 
producentów  urządzeń,  nie  mogą  pogorszyć  jakości  parametrów  pracy  urządzeń.  (…)  W 
przypadku  materiałów  eksploatacyjnych  równoważnych,  zgodnie  z  art.  30  ust  5  ustawy, 
wykonawca  zobowiązany  jest  wykazać,  że  oferowane  przez  niego  materiały  spełniają 
wymagania opisane przez zamawiającego. 

Jest rzeczą powszechnie wiadomą i nie wymagającą dowodu - w oparciu o art. 190 

ust.  5  ustawy  Pzp,  że  materiały  oryginalne,  wyprodukowane  przez  producentów  urządzeń 
drukujących  i  kopiujących  kosztują  wielokrotnie  drożej,  niż  ich  zamienniki  spotykane  na 
rynku.  Na  tę  okoliczność  wskazywali  wszyscy  wykonawcy  poproszeni  o  wyjaśnienie  ceny 
oferty,  włącznie  z  wybraną  przez  zamawiającego  firmą  Komax  9  Sp.  z  o.o.  z  ceną  brutto: 
722.245,64 zł, jedynie o 158 825,69 zł wyższą niż cena oferty odwołującego. 

Izba uznała, iż okoliczności przywoływane przez wykonawcę Koma Nord Sp. z o.o., 

takie że: 

1)  wykonawca  wybrał  rozwiązania  techniczne,  tj.  w  większości  zaoferowanie 

materiałów zamiennych, równoważnych, 

2)  wyjątkowo  sprzyjające  warunki  wykonywania  zamówienia,  tj.  dobór  dostawców 

bezpośrednich, eliminując zbędnych pośredników, 

3)  oszczędność  metody  wykonania  zamówienia,  jako  polegającą  na  korzystaniu  z 

przysługującej  mu  w  ramach  współpracy  z  dostawcami/  producentami  -  usługi 

logistycznej  polegającej  na  realizacji  dostawy  bezpośrednio  od  producenta  do 
odbiorcy końcowego, wliczonej w cenę produktu, 

4)   przy  zakupie  materiałów  eksploatacyjnych  pochodzących  od  producentów 

urządzeń - wykonawca odwołujący korzysta w ramach współpracy z tymi firmami 
z cen specjalnych, co powoduje możliwość zakupu w cenach specjalnych, 

5)  wykonawca  posiada  doświadczenie  własne  w  zakresie  danego  rodzaju dostaw  i 

był  w  stanie  wypracować  metody  pozwalające  na  oszczędności  w  wykonaniu 
zamówienia 

     -  miały  istotne  znaczenie  dla  kalkulacji  ceny  oferty,  z  podaniem  wartości 

procentowej możliwości obniżenia ceny elementów mających wpływ na cenę ogólną oferty. 

Dodatkowo,  jako  pisemne  dowody  na  poparcie  swego  stanowiska  wykonawca 

załączył:  
1. 

Oświadczenie firmy IC PLUS głównego dostawcy - dotyczące specjalnych warunków 

cenowych - w odniesieniu do danego zamówienia. 
2. 

Ofertę  cenową  producenta  firmy  LEXMARK  potwierdzającą  ceny  gotowych 

materiałów eksploatacyjnych oznaczonych pozycji formularza cenowego - w odniesieniu do 
danego zamówienia. 

Należało  zważyć,  iż  przedmiotem  zamówienia  są  dostawy,  zatem  główny  koszt  -  to 

cena nabycia produktów. Nie było więc możliwe, aby odwołujący wykazywał koszty produkcji 
materiałów nabywanych przez zamawiającego. W tym przypadku kontrakty odwołującego z 
głównym  producentem  zamienników  (ponad  50%  asortymentu)  obejmują  także  usługi 
logistyczne i towar trafia wprost od producenta do odbiorcy końcowego.  

Ponadto  zarówno  odwołujący,  jak  i  przystępujący,  uznawali  koszty  dostawy  za 

nieznaczące w cenie zamówienia. 

W  podobny  sposób  złożył  swoje  wyjaśnienia  i  je  również  wyrywkowo, 

fragmentarycznie  udokumentował  -  wykonawca  wybrany  -  firma  Komax  9  Sp.  z  o.o.  i  nie 
budziły one żadnych wątpliwości zamawiającego.   

Warunki zamówienia nie narzucały z góry wzoru prawidłowej kalkulacji kosztów, gdyż 

to  właśnie  wykonawcy  posiadają  najlepszą  wiedzę  w  zakresie  sposobu  kalkulowania  ceny 
ofertowej i własnych możliwości w tym zakresie. Z kolei konsekwencje w postaci odrzucenia 
oferty  można  zastosować  jedynie  wówczas,  gdy  istnieją  prawne  i  faktyczne  podstawy  do 
uznania, że cena jest rażąco niska. Za trafny należy uznać pogląd wyrażony w wyroku KIO z 
dnia  24  czerwca  2010  roku  (KIO/UZP  1135/10,  KIO/UZP  1136/10)  że:  „Biorąc  pod  uwagę 

doniosłość czynności odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 p.z.p. Zamawiający 

winien wykazać przy użyciu dostępnych środków dowodowych w sposób bezsprzeczny, że w 

konkretnym stanie faktycznym każdy podmiot uznałby taką cenę za rażąco niską".  

Wykonawca  wezwany  ma  udowodnić,  zgodnie  z  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp,  że  jego 

oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.  Natomiast ciężar dowodowy, że złożone wyjaśnienia 
wraz z przedstawionymi dowodami  nie pozwalają na usunięcie wątpliwość co do możliwości 
wykonania danego zamówienia za zaoferowana cenę - nadal obciąża zamawiającego.  

W przedmiotowej sprawie zamawiający bezpodstawnie uznał, że wyjaśnienia złożone 

przez wykonawcę Koma Nord Sp. z o.o. były nieprzekonywujące, a jednocześnie brak było 
podstaw,  aby  wykazać  faktycznie,  w  sposób  obiektywny,  że  cena  wskazana  przez  ww. 
oferenta  była  rażąco  niska,  w  szczególności  spekulacyjna,  oparta  na  nierzetelnych 
kalkulacjach, co mogłoby stwarzać zagrożenie należytego wywiązania się przez wykonawcę 
z umowy (por. wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 30 stycznia 2007 roku, XIX Ga 
3/07).  Poza  tym,  należało  także  podkreślić,  że  przepisy  ustawy  Pzp  wymagają  dla 
odrzucenia  oferty,  aby  cena  była  nie  tylko  niska,  ale  rażąco  niska  w  sposób  nieodparcie 
narzucający takie wnioski.  Odwołujący udzielając wyjaśnień potwierdził, że brał pod uwagę 
cały  zakres  zamówienia  i  dokonał  rzetelnej  kalkulacji  ceny  oraz  przedstawił  stosowne 
wyjaśnienia  (merytorycznie  i  dowodowo  zbliżone  do  wyjaśnień  wykonawcy  wybranego), 
czego zamawiający nie był w stanie obiektywnie podważyć. Wykonawca Koma Nodrd Sp. z 
o.o. składając swoje wyjaśnienia dostosował się w do treści przepisu art. 90 ust. 1 i 2 ustawy 
Pzp  oraz  wezwania  zamawiającego,  które  nie  precyzowało  zakresu  żądanych  wyjaśnień 
oraz  nie  wspominało  o  dowodach,  jakich  zamawiający  wymaga  od  wykonawcy,  mimo  że 
przepis art. 90 ust. 1 ustawy Pzp nakłada na zamawiającego, w przypadku zastosowania tej 
normy obowiązek żądania wskazanych dowodów.  

Izba zgadza się z poglądem, że wykonawca  winien udzielić stosownych wyjaśnień i 

poprzeć je dowodami, ale również może się kierować treścią wezwania zamawiającego. W 
przypadku ceny ryczałtowej za całość zamówienia wezwanie do wyjaśnień ceny może mieć 
postać ogólną. W okolicznościach tego postępowania zamawiający był w stanie ocenić jakie 
pozycje  formularza  asortymentowo-  cenowego  budzą  jego  wątpliwości  i  żądać  wyjaśnień 
skonkretyzowanych - czego nie uczynił.  

Ceny ofert za elementy przedmiotu zamówienia, a zatem i całkowite poszczególnych 

oferentów  różnią  się  znacznie  i  właśnie  w  tym  tkwi  siła  konkurencyjna  poszczególnych 
wykonawców, że potrafią uzyskiwać najbardziej korzystne ceny dla rozwiązań wymaganych 
przez  zamawiającego.  Istotne  znaczenie  dla  ustalanych  cen  ma  organizacja,  metody 
wykonania, rozłożenie kosztów ogólnych, posiadane rezerwy, nawiązane kontakty handlowe, 
doświadczenie  przy  realizacji  poprzednich kontraktów.  Zamawiający  w  swojej  ocenie, którą 

przedstawił  w  sposób  taki  sam  w  stosunku  do  wszystkich  wykonawców,  których  oferty 
odrzucił  jako  rażąco  niskie  -  pomija  wszystkie  indywidualne  cechy  i możliwości  skarżonych 
wykonawców,  ich  specyfikę  i  organizację  pracy.  Nie  ulega  wątpliwości,  że  każdy  z 
wykonawców  odmiennie  rozkładał  również  kwestie  związane  z  zyskiem,  za  poszczególne 
pozycje zamówienia, jak wynika to uzupełnionego przez odwołującego formularza cenowego 
- złożonego na rozprawie, jako dowód. Pominięcie indywidualnych możliwości i właściwości 
wykonawcy  Koma  Nord  Sp.  z  o.o.  również  w  sposób  negatywny  obciążało  rzetelność  i 
celność  argumentacji  przedstawionej  przez  zamawiającego  i  przystępującego.  Trudno 
doszukać  się  logiki  i konsekwencji  w  działaniach  zamawiającego,  skoro  uznaje  za  możliwe 
zrealizowanie  zamówienia  za  cenę  firmy  Komax  9  Sp.  z  o.o.  -    brutto:  722.245,64  zł,  a 
odrzuca jako rażąco niskie większość ofert z cenami przewyższającymi 1 000 000,00 zł.     

Abstrahując  od  faktu,  iż  wyjaśnienia  i  dowody  w  przedmiotowej  sprawie  po  stronie 

odwołującego  były  wystarczające  -  w  świetle  sformułowanego  wezwania,  należy  dodać,  iż 
oceniając  wyjaśnienia,  zamawiający  nie  może  rozstrzygać  ewentualnych  wątpliwości  na 
niekorzyść  wykonawcy  udzielającego  wyjaśnień,  o  ile  nie  jest  w  stanie  podważyć 
(obiektywnie) wyjaśnień wykonawcy, gdyż byłoby to przejawem naruszenia zasady uczciwej 
konkurencji i równego traktowania wykonawców, a w konsekwencji, w takiej sytuacji, nie było 
uzasadnienia  (faktycznego/prawnego)  dla  odrzucenia  oferty  odwołującego  -  z  podanych  w 
odwołaniu przyczyn. 

Izba podzieliła stanowisko odwołującego, że jego cena zaproponowana w ofercie nie 

jest  rażąco  niska,  tj.  niewiarygodna,  nierealistyczna  w  porównaniu  rynkowymi  podobnych 
zamówień  i  nie  można  postawić  zarzutu,  że  wskazuje  na  możliwość  realizacji  zamówienia 
poniżej  kosztów  zakupu  i  świadczenia  dostawy.  Zobrazowane  koszty  w  części  poparte 
dowodami  bilansuję  się  z  ceną  oferty.  Przedstawione  wyjaśnienia  zostały  złożone  według 
wskazań art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, i nie zachodzą żadne podstawy, aby zamawiający mógł 
ocenić  te  wyjaśnienia  jako  niespełniające  warunków  dyspozycji  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  i 
odrzucić obiektywnie najkorzystniejszą ofertę.  

Z  treści  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp  wynika,  że  zamawiający  ma  obowiązek 

odrzucenia  oferty,  gdy  zawiera  ona  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 
zamówienia.  Takie  same  wytyczne  zawiera  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp,  że  zamawiający 
odrzuca ofertę wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień 
wraz  z  dostarczonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w 
stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  W  nawiązaniu  do  zakresu  żądanych  wyjaśnień 
szczegółowych,  mających  udowodnić  realność  zaoferowanej  ceny  i  możliwość  należytego 
wykonania  zamówienia  w  ramach  tej  ceny,  zamawiający  ma  obowiązek  uwzględnić  cenę 
całkowitą  oferty.  W  świetle  materiału  dowodowego  nie  zostały  też  skutecznie  podważone 

znaczące  ceny  jednostkowe.  Przystępujący  również  wybiórczo  przedstawił  ceny  zakupu  w 
odniesieniu do swojej oferty.  

Reasumując,  złożone  wyjaśnienia  przez  odwołującego  zostały  nieprawidłowo 

ocenione  przez  zamawiającego,  jako  że  są  one  pełne,  mają  charakter  szczegółowy, 
konkretny, weryfikowany, odnoszący się do danego postępowania przetargowego, a ponadto 
potwierdzone  zostały  wiarygodnymi  dowodami,  poświadczającymi  możliwość  realizacji 
zamówienia  za  zaoferowaną  cenę.  Wykonawca  wykazał  zysk  w  każdej  jednej  pozycji, 
ponieważ  wartość  sprzedaży  na  rzecz  zamawiającego  w  poszczególnych  pozycjach  jest 
wyższa  niż  wykazana  wartość  zakupu  od  producenta  lub  dystrybutora.  Poziom  marży  jest 
zróżnicowany  na  różnych  produktach,  ale  ogółem  wykazany  zysk  wynosi  111 573,55  zł  na 
rocznym kontrakcie. 
Zarzuty naruszenia przez zamawiającego: 
1. 

art.  89  ust  1  pkt  4  w  związku  z  art.  90  ust.3  ustawy  Pzp  poprzez  odrzucenie  oferty 

odwołującego przy braku wystąpienia przesłanek dokonania tej czynności, 
2. 

naruszenie  art.  7  Pzp  tj.  zasady  równego  traktowania  wykonawców  i  zachowania 

uczciwej konkurencji poprzez niezgodne z przepisami prawa odrzucenie oferty odwołującego  
- znalazły potwierdzenia w materiale dowodowym sprawy. 

W tym  stanie  rzeczy  Izba  uwzględniła  odwołanie,  o  czym  orzekła  na  podstawie  art. 

192 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 pkt 1 ustawy Pzp.  

 O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na 

podstawie  art.  192  ust.  9  i  10  ustawy  Pzp.  Na  podstawie  §  3  pkt  1  i  §  5  ust.  2  pkt  1 
rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości  i 
sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzaju  kosztów  w  postępowaniu 
odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  (Dz.  U.  Nr  41,  poz.  238),  Izba  zaliczyła  uiszczoną 
przez odwołującego kwotę z tytułu wpisu na poczet kosztów postępowania odwoławczego i 
zasądziła od zamawiającego na rzecz odwołującego koszty wpisu. 

                                                                                  Przewodniczący:……………………….