Sygn. akt KIO 3006/24
WYROK
Warszawa, dnia 20
września 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Michał Pawłowski
Protokolant:
Oskar Oksiński
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9
września 2024 r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 19 sierpnia 2024 r. przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: EKO-SAM BIS Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Jakubowie i Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych FART BIS
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Kielcach w postępowaniu prowadzonym
przez z
amawiającego Miasto Węgrów,
przy udziale uczestnika po stronie zamawiającego – wykonawcy Przedsiębiorstwo Gospodarki
Komunalnej
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Węgrowie
orzeka:
Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu ewentualnego odwołania dotyczącego
naruszenia art. 255 pkt 6
ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2024 r., poz. 1320)
i nakazuje zamawiającemu – Miastu Węgrów
unieważnienie postępowania na podstawie art. 255 pkt 6 ustawy z dnia 11 września
2019 r.
– Prawo zamówień publicznych.
W pozostałym zakresie zarzuty odwołania oddala.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża odwołującego – wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: EKO-SAM BIS Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Jakubowie i Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych
FART BIS Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Kielcach w 2/3 części
oraz zamawiającego – Miasto Węgrów w 1/3 części i:
Zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego –
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: EKO-SAM BIS
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Jakubowie
i Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych FART BIS Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Kielcach tytułem wpisu od odwołania oraz kwotę
zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) poniesioną
przez
odwołującego tytułem wynagrodzenia pełnomocnika.
Zasądza od zamawiającego – Miasta Węgrów na rzecz odwołującego –
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: EKO-SAM BIS
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Jakubowie
i Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych FART BIS Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Kielcach kwotę 6 200 zł 00 gr (słownie: sześć
tysięcy dwieście złotych zero groszy) stanowiącą część kosztów postępowania
odwoławczego poniesionych przez odwołującego.
Na orzeczenie
– w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu
Zamówień Publicznych.
Przewodniczący: ………….………………………………
Sygn. akt KIO 3006/24
Uzasadnienie
Miasto Węgrów, zwane dalej „Zamawiającym”, działając na podstawie przepisów ustawy
dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2024 r., poz. 1320), zwanej
dalej „ustawą PZP”, prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na „odbiór
i zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych
z terenu Miasta Węgrowa w latach 2025-2026”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej z dnia 17 czerwca 2024 r., pod numerem 2024/S 116-357684.
W dniu 19 sierpnia
2024 r. (data wpływu do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej)
wykonawc
y wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: EKO-SAM BIS Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Jakubowie i Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych
FART BIS Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Kielcach, zwani dalej
„Odwołującym” lub „Konsorcjum EKO-SAM BIS”, wnieśli odwołanie od niezgodnych z
przepisami ustawy PZP
czynności podjętych przez Zamawiającego w postępowaniu
przetargowym, tj. wobec wyboru oferty najkorzystniejszej oraz zaniechania odrzucenia oferty
wykonawcy Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Węgrowie (zwanego dalej „wykonawcą PGK”), zaniechania wezwania do
wyjaśnienia rażąco niskiej ceny wykonawcy PGK oraz ewentualnie zaniechania unieważnienia
postępowania, które obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie
niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy PZP
poprzez jego niezastosowanie w sprawie i zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy PGK w
sytuacji,
gdy treść oferty jest niezgodna z warunkami zamówienia, tj. brak złożenia wraz z ofertą
wykazu instalacji, co stanowi wymóg ustawowy wynikający z treści art. 6d ust. 4 pkt. 5 ustawy z
dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (zarzut nr 1).
Na wypadek nieuwzględnienia tego zarzutu Odwołujący sformułował 2 zarzuty ewentualne –
dotyczące naruszenia:
1) art. 224 ust. 1 w zw. z art. 224 ust. 4 w zw. z art. 224 ust. 5 ustawy PZP poprzez ich
niezastosowanie w sprawie, a polegające na zaniechaniu wezwania wykonawcy PGK do
wyjaśnienia ceny oferty oraz jej istotnych części składowych, które obiektywnie budzą
uzasadnione wątpliwości, w szczególności w zakresie kosztów odbioru i zagospodarowania
poszczególnych odpadów, tj.: zmieszanych odpadów opakowaniowych, odpadów ulegających
biodegradacji ze szczególnym uwzględnieniem bioodpadów, popiół z gospodarstw domowych,
odzieży i tekstyliów, odpadów wielkogabarytowych, odpadów budowlanych i rozbiórkowych,
2) art. 255 pkt 6 ustawy PZP
poprzez zaniechanie unieważnienia postępowania, które
obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej
unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego poprzez brak wskazania wprost w
dokumentach zamówienia, w tym SWZ przedłożenia przez wykonawców wraz z ofertą wykazu
instalacji,
co stanowi wymóg ustawowy wynikający z treści art. 6d ust. 4 pkt 5 ustawy z dnia 13
września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, co w konsekwencji powoduje, że
Zamawiający nie będzie miał wiedzy, gdzie odebrane z terenu Miasta Węgrów odpady będą
zagospodarowywane mimo, że ustawodawca taki wymóg na zamawiających wprost narzucił.
Ponadto Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1) art. 253 ust. 1 w zw. z art. 239 ust. 1 ustawy PZP poprzez dokonanie wyboru jako oferty
najkorzystniejszej oferty wykonawcy PGK, podczas gdy oferta ta podlega odrzuceniu z uwagi na
jej niezgodność z warunkami zamówienia, a ponadto zawiera rażąco niską cenę (zarzut nr 2),
2) art. 16 pkt 1 ustawy PZP poprzez naruszenie naczelnej zasady uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców dokonując wyboru oferty, która podlega odrzuceniu ze
względu na fakt, że jest niezgodna z warunkami zamówienia oraz zawiera rażąco niską cenę
oferty (zarzut nr 3).
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
2) odrzucenie oferty wykonawcy PGK z uwagi
na fakt, że jej treść jest niezgodna z warunkami
zamówieniach i dokonanie ponownej oceny ofert,
3) ewentualnie wezwania wykonawcy PGK
do wyjaśnienia ceny złożonej oferty oraz jej istotnych
elementów składowych,
4) ewe
ntualnie unieważnienia postępowania z uwagi na fakt, że jest ono obarczone niemożliwą
do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie
zamówienia publicznego.
W uzasadnieniu zarzutu podstawowego
odwołania (zarzut nr 1) Konsorcjum EKO-SAM
BIS
wskazało, że oferta wykonawcy PGK jest niezgodna z warunkami zamówienia i powinna
zostać odrzucona na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy PZP, albowiem nie zawiera wykazu
instalacji, co stanowi wymóg ustawowy wynikający z treści art. 6d ust. 4 pkt 5 ustawy z dnia 13
września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Następnie Odwołujący przywołał
treść zapisów OPZ, § 1 ust. 3 lit. a Załącznika nr 7 do SWZ oraz treść regulacji art. 6d ust. 4 pkt
5 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
Zdaniem Odwołującego wykaz instalacji stanowi istotną treść oferty, który nie może
podlegać jakiemukolwiek uzupełnieniu z uwagi na jednoznaczną treść art. 223 ust. 1 ustawy
PZP
. Uzupełnienie wykazu instalacji po terminie składania ofert stanowiłoby w rzeczywistości
uzupełnienie treści oferty, co jest niedopuszczalne. Powołał się przy tym na poglądy wyrażone w
wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 31 stycznia 2022 r. w sprawie o sygn. akt KIO 21/22.
B
rak wskazania instalacji w ofercie nie pozwoli również na prawidłową realizację umowy, której
oferta wykonawcy jest istotnym elementem przedmiotowym.
Jakiekolwiek uzupełnienie oferty w
tym zakresie jest rażącym naruszeniem prawa. Uzupełnione dokumenty w postaci umów z
instalacjami po terminie składania ofert nie mogą być brane pod uwagę. Wykonawca ma
obowiązek realizacji przedmiotu zamówienia zgodnie z ofertą, a więc również do przekazywania
odpadów do instalacji w tej ofercie podanych. Brak podania w ofercie instalacji powoduje, że
zamawiający nie wie gdzie te odpady będą trafiać. W efekcie nie będzie mógł też przeprowadzić
w tym zakresie skutecznej kontroli pod kątem realizacji umowy zgodnie ze złożoną ofertą. Fakt,
że wzór formularza oferty załączony do SWZ nie zawierał jakiejkolwiek pozycji dotyczącej
wpisania instalacji komunalnych nie oznacza, że wykonawcy byli z tego obowiązku zwolnieni.
Przygotowując ofertę dokumenty zamówienia należy czytać jako całość, a nie wybiórczo.
Dokumentacja przetargowa nie
wskazuje jakiejkolwiek hierarchii ważności dokumentów.
Wykonawcy składając ofertę kierują się przede wszystkim zapisami dokumentacji przetargowej,
zaś wzór formularza ofertowego jest jedynie przykładowym i zalecanym dokumentem z którego
wykonawcy mogą korzystać. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby wykaz instalacji stanowił
załącznik do oferty. Każdy profesjonalny podmiot doskonale wie, że przepisy prawa wymagają
wykazania instalacji,
do których będą trafiać odbierane odpady na etapie składania ofert.
Odwołujący dodał, że obecna sytuacja powoduje, że oferta wykonawcy PGK nie pozwala
na ustalenie przez Zamawiającego, gdzie będą w przyszłości trafiać odbierane odpady celem
ich zagospodarowania,
tj. do jakich instalacji komunalnych mimo, że ustawodawca wprost taki
obowiązek na zamawiającego i wykonawców nałożył. Odwołujący podkreślił, że termin składania
ofert miał miejsce w dniu 16 lipca 2024 r., natomiast wykaz instalacji złożony przez wykonawcę
PGK
został sporządzony w dniu 30 lipca 2024 r., co powoduje, iż po otwarciu ofert Zamawiający
dopuścił się uzupełnienia treści oferty tego wykonawcy. W świetle art. 223 ust. 1 ustawy PZP
było to działanie niedopuszczalne.
W uzasadnieniu zarzutu ewentualnego odwołania dotyczącego zaniechania wezwania
wykonawcy PGK do wyjaśnienia ceny oferty Odwołujący zwrócił uwagę na kilka następujących
okoliczności:
1) W 2022 r. wykonawca PGK
złożył ofertę na „Odbiór i zagospodarowanie odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych z terenu Miasta Węgrowa” na lata
2024 w wysokości 6 401 658 zł 31 gr brutto, co przy ilości do odebrania i
zagospodarowania 7 006,26 Mg stanowi cenę jednostkową (średnio) 913 zł 71 gr/Mg brutto,
2) W
przedmiotowym postępowaniu przetargowym wykonawca PGK złożył ofertę w wysokości
zł 13 gr brutto, co przy ilości do odebrania i zagospodarowania 7 301,02 Mg stanowi
cenę jednostkową (średnio) 898 zł 95 gr/Mg brutto, co jest wartością niższą niż w 2022 r. o 14 zł
76 gr/Mg brutto,
3) W
okresie od składania ofert w 2022 r. do przedmiotowego postępowania płaca minimalna
wzrosła o 1 290 zł 00 gr/1 osobę brutto, co stanowi kwotę kosztów pracodawcy większą o
zł 25 gr/1 osobę. Do realizacji przedmiotowego zamówienia przewidywane jest
korzystanie z 6
pracowników w miesiącu, tj. 6 x 1 544 zł 25 gr = 9 265 zł 50 gr/miesiąc (w 24
miesiące 222 372 zł 00 gr). W związku z tym biorąc pod uwagę jedynie wzrost kosztów
pracowniczych od 2022 r. oferta wykonawcy PGK
powinna wynosić co najmniej 6 893 386 zł 98
gr brutto (913
zł 71 gr/Mg brutto x 7301,02 Mg + 222 372 zł 00 gr), tj. 330 165 zł 85 gr brutto
więcej niż złożona w przedmiotowym postępowaniu,
4) W 2023 r.
wskaźnik inflacji w stosunku do 2022 r. wyniósł 11,40%. Biorąc pod uwagę jedynie
ten wskaźnik za 2023 r. oferta wykonawcy PGK powinna wynosić 7 431 510 zł 69 gr brutto, tj.:
zł 71 gr/Mg x 7301,02 Mg = 6 671 014 zł 98 gr brutto (po zwiększeniu o 11,40 % daje to
kwotę 7 431 510 zł 69 gr brutto – kwota ta wynosi 760 495 zł 71 gr brutto więcej niż złożona w
przedmiotowym
postępowaniu).
Następnie Odwołujący przedstawił kalkulację rażąco niskiej ceny oferty wykonawcy PGK
(tu: tabela i wyliczenia na str. 9-
14 odwołania) i podsumował, że:
1) r
ozpatrując koszty odbioru i zagospodarowania odpadów przez wykonawcę PGK w zakresie
posiadanych danych,
tj. w zakresie 6 365,10 Mg z 7 301,02 Mg (87,18% zamówienia) wynika, że
wykonawca
poniesie stratę w kwocie 835 332 zł 73 gr netto,
2) r
ozpatrując rażąco niską cenę w zakresie istotnych części składowych – pozycji: 2, 5, 6, 8, 9, i
11, tj. w zakresie 3406,86 Mg z 7 301,02 Mg (46,66% zamówienia) wykonawca PGK poniesie
stratę w wysokości 968 453 zł 53 gr netto.
3) wykonawca PGK
podczas własnego postępowania na „Zagospodarowanie odpadów
komunalnych
zebranych przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółka z o. o. w
Węgrowie”, nr postępowania: ZOiGO/2024/2, znacząco nie doszacował kwot przeznaczonych
na zagospodarowanie poszczególnych odpadów (kwoty przeznaczone były znacznie niższe od
złożonych ofert), co jednoznacznie wskazuje na to, że oferta złożona w przedmiotowym
postępowaniu również została znacznie niedoszacowana, przez co usługa nie jest możliwa do
wykonania przy obecnych cenach zagospodarowania
odpadów,
4) w
ykonawca PGK podczas własnego postępowania na „Zagospodarowanie odpadów
komunalnych zebranych przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółka z o. o. w
Węgrowie”, nr postępowania: ZOiGO/2024/2 przeznaczył kwotę 560 zł 00 gr/Mg na
zagospodarowanie odpadów budowlanych i rozbiórkowych choć sam w przedmiotowej ofercie
złożył kwotę 450 zł 00 gr/Mg i do tego musi ponieść koszty odbioru, załadunku i transportu do
instalacji.
Uzasadniając zarzut ewentualny odwołania dotyczący zaniechania unieważnienia
postępowania Odwołujący przywołał treść art. 255 pkt 6 ustawy PZP oraz art. 6d ust. 4 pkt 5
ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Odwołujący
wskazał, że ustawodawca przesądził w sposób jednoznaczny, że każdy wykonawca składając
ofertę w postępowaniu jest zobowiązany do wykazania instalacji, do których będą trafiać
p
oszczególne frakcje odpadów odbieranych z terenu Zamawiającego. Jest to bardzo ważne, bo
Zamawiający już przy ofercie wie gdzie przedmiotowe odpady mają trafić – co daje mu pełną
kontrolę i ocenę czy oferta jest prawidłowo złożona, tj. zgodnie z oczekiwaniami Zamawiającego
wynikającymi w tym zakresie z OPZ. Odwołujący zwrócił uwagę na to, że obecna sytuacja nie
pozwala Zamawiającemu na prawidłową ocenę złożonych ofert, gdzie obecnie wybrana oferta
zawiera istotne braki wymagane ustawą. Po pierwsze Zamawiający dokonując oceny oferty nie
jest w stanie ocenić czy odpady trafią do uprawnionych do tego instalacji komunalnych, a po
drugie nie jest w stanie ocenić prawidłowości oszacowania kosztów oferty, gdzie istotnym
elementem jest
transport odpadów. Zamawiający nie ma możliwości oceny odległości, jaką
pokonuje dana
śmieciarka od miejsca odbioru odpadów do miejsca przyjęcia przez daną
instalację. Podobnie sytuacja wygląda z kosztami zagospodarowania odpadu na instalacji, gdzie
koszty w każdej instalacji są różne. Zdaniem Odwołującego, gdyby wykonawca PGK działał z
należytą starannością w rozumieniu art. 355 § 2 Kodeksu Cywilnego, to taki wykaz zostałby
złożony. Jednocześnie Odwołujący zastrzegł, że gdyby Izba uznała, że brak wyraźnego wymogu
(wprost wskazanego w SWZ), co do złożenia wykazu instalacji wraz z ofertą nie może prowadzić
do odrzucenia takiej oferty,
to wówczas uzasadniony jest zarzut ewentualny odwołania
dotyczący zaniechania unieważnienia postępowania. Złożenie oferty bez wykazu instalacji
powoduje, że jest ona niekompletna z punktu widzenia przepisów ustawy i nie chodzi tutaj tylko
o zwykły formalizm. Brak jednoznacznego wskazania w ofercie informacji o instalacjach, do
których będą przekazywane odpady, uniemożliwił Zamawiającemu zbadanie ofert wykonawców
pod
kątem zakresu i sposobu, w jaki będzie wykonywane świadczenie obejmujące przedmiot
zamówienia. Odwołujący zaznaczył, że jednym z istotnym zapisów umownych stanowiących
podstawie rozliczenia zamówienia jest jego raportowanie. Zgodnie z § 8 ust. 1 lit. a wzoru
umowy w
ykonawca jest zobowiązany do sporządzania i przekazywania Zamawiającemu w
formie
elektronicznej miesięcznych raportów zawierających informacje o masie poszczególnych
rodzajów odpadów odebranych w ramach realizacji umowy odpadów komunalnych oraz
sposobie ich zagospodarowania, wraz ze wskazaniem
instalacji, do której zostały przekazane
odebrane od właścicieli nieruchomości niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne. W
sytuacji,
w której Zamawiający nie wymagał wprost wskazania instalacji w ofercie stanowiącej
integralną część umowy, nie ma możliwości prawidłowego skontrolowania gdzie i czy
prawidłowo odpady zostały oddane i zagospodarowane. Odwołujący podniósł, że nawet sam
wykonawca PGK dostrzeg
ł wadę oferty i uzupełnią ją po terminie składania ofert. Zamawiający
tym samym dopu
ścił do uzupełnienia treści oferty po terminie jej złożenia. Takie działaniem jest
dowodem tego, że postępowanie obarczone jest istotną wadą, a Zamawiający podejmuje
działania naprawcze pozostając w rażącej sprzeczności z zasadą zachowania uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców. Sam fakt, że brak jest podstawy prawnej do
uzupełnienia wykazu instalacji stanowi o tym, że mamy do czynienia z wadą nieusuwalną.
Uwzględniając akta sprawy odwoławczej, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia
i stanowiska stron i uczestnika postępowania odwoławczego wyrażone w pismach oraz
złożone w trakcie rozprawy, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Krajowa Izba Odwoławcza nie stwierdziła podstaw do odrzucenia odwołania, ponieważ
nie została spełniona żadna wynikająca z art. 528 ustawy PZP negatywna przesłanka, która by
uniemożliwiała merytoryczne rozpoznanie odwołania.
Izba stwierdziła ponadto, że wypełnione zostały opisane w art. 505 ust. 1 ustawy PZP
ustawowe przesłanki istnienia interesu Odwołującego w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia
i
możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy
PZP.
Izba stwierdziła skuteczność przystąpienia zgłoszonego do postępowania odwoławczego
po stronie Zamawiającego przez wykonawcę PGK, albowiem zostało ono złożone w terminie
przewidzianym w art. 525 ust. 1 ustawy PZP i nie zawierało wad formalnych.
Izba rozpoznając sprawę uwzględniła akta sprawy odwoławczej, które zgodnie z
regulacją § 8 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
postępowania przy rozpoznawaniu odwołań przez Krajową Izbę Odwoławczą (Dz. U. z 2020 r.,
poz. 2453) stanowią odwołanie wraz z załącznikami oraz dokumentacją postępowania o
udzielenie zamówienia w postaci elektronicznej lub kopia dokumentacji, o której mowa w § 7 ust.
2 rozporządzenia, a także inne pisma składane w sprawie oraz pisma kierowane przez Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w związku z wniesionym odwołaniem.
Izba uwzględniła też stanowiska prezentowane na rozprawie przez strony i uczestnika
postępowania odwoławczego, jak również uwzględniła stanowisko zaprezentowane przez
Odwołującego w jego dalszym piśmie z dnia 5 września 2024 r., stanowisko zaprezentowane
przez Zamawiającego w jego odpowiedzi na odwołanie z dnia 5 września 2024 r. i stanowisko
uczestnika postępowania zaprezentowane w jego piśmie z dnia 23 sierpnia 2024 r.
Izba wydała na rozprawie postanowienie o dopuszczeniu dowodu z dokumentacji
zgromadzonej w aktach sprawy odwoławczej, w tym z pisma Odwołującego z dnia 24 lipca 2024
r. będącego załącznikiem do jego pisma procesowego z dnia 5 września 2024 r.
I
zba uznała wiarygodność oraz moc dowodową dokumentów znajdujących się w aktach
sprawy odwoławczej.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Na podstawie art. 552 ust. 1 ustawy PZP
Izba wydając wyrok bierze za podstawę stan
rzeczy ustalony w toku postępowania odwoławczego.
Zgodnie z rozdziałem 5 pkt 5.1.1 SWZ przedmiotem zamówienia jest:
a) odbieranie i zagospodarowanie odpad
ów w komunalnych wykazanych w tabeli Nr 1 OPZ,
powstałych i zbieranych z nieruchomości zamieszkałych położonych w granicach
administracyjnych miasta Węgrowa,
b) odbieranie i zagospodarowanie odpad
ów komunalnych wykazanych w tabeli Nr 2 OPZ,
dostarczanych do Punktu Selektywnego Zbierania Odpad
ów Komunalnych przez właścicieli
nieruchomo
ści zamieszkałych,
c) osiągnięcie poziomów określonych w art. 3b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w
gminach z dnia 13 wrze
śnia 1996 r. oraz Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 3 sierpnia
2021 r. w sprawie sposob
ów obliczania poziomów przygotowania do ponownego użycia i
recyklingu odpad
ów oraz osiągnięcie poziomów określonych w Rozporządzeniu Ministra
Środowiska z dnia 15 grudnia 2017 r. w sprawie poziomów ograniczenia masy odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania oraz sposobu
obliczania poziomu ograniczenia masy tych odpad
ów.
W Formularzu Ofertowym stanowiącym załącznik nr 2 do SWZ Zamawiający nie ujął
pozycji dotyczącej przedstawienia wykazu instalacji, o których mowa w art. 6d ust. 4 pkt 5
ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Obowiązek
złożenia wykazu instalacji, w tym wykazu instalacji komunalnych nie został również przewidziany
w żadnym innym miejscu SWZ.
Wykonawca PGK do swojej oferty nie załączył wykazu instalacji komunalnych. Wykaz
instalacji zagospodarowujących odpady komunalne wykonawca PGK złożył dopiero wraz z
podmiotowymi środkami dowodowymi w dniu 30 lipca 2024 r. Natomiast Konsorcjum EKO-SAM
BIS wykaz instalacji komunalnych dołączyło do swojej oferty złożonej w dniu 15 lipca 2024 r.
Ostatecznie za najkorzystniejszą ofertę w postępowaniu Zamawiający w dniu 9 sierpnia
2024 r. uznał ofertę złożoną przez wykonawcę PGK, której przyznał 100 pkt w ramach kryteriów
oceny ofert. Natomiast oferta Konsorcjum EKO-
SAM BIS została sklasyfikowana na drugim
miejscu w rankingu ofert z liczbą punktów 98,97.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła, co następuje:
Krajowa Izba Odwoławcza po przeprowadzeniu rozprawy i zapoznaniu się z pisemnymi i
ustnymi stanowiskami stron i uczestnika postępowania odwoławczego rozpoznała merytorycznie
złożone odwołanie i uznała, że zasługuje ono na częściowe uwzględnienie, tj. w odniesieniu do
zarzutu ewentualnego odwołania dotyczącego naruszenia art. 255 pkt 6 ustawy PZP.
We wniesionym odwołaniu Konsorcjum EKO-SAM BIS zarzuciło Zamawiającemu
naruszenie następujących przepisów ustawy PZP:
− art. 16 pkt 1 ustawy PZP, który stanowi, że Zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców,
− art. 224 ust. 1 ustawy PZP, zgodnie z którym jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne
części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych
przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie
wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych,
− art. 224 ust. 4 ustawy PZP, zgodnie z którym w przypadku zamówień na roboty budowlane lub
usługi, zamawiający jest obowiązany żądać wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, co najmniej w
zakresie określonym w ust. 3 pkt 4 i 6,
− art. 224 ust. 5 ustawy PZP, zgodnie z którym obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy,
− art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy PZP, zgodnie z którym Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść
jest niezgodna z warunkami zamówienia,
− art. 239 ust. 1 ustawy PZP, który stanowi, że Zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę na
podstawie kryteriów oceny ofert określonych w dokumentach zamówienia,
− art. 253 ust. 1 ustawy PZP, w myśl którego niezwłocznie po wyborze najkorzystniejszej oferty
zamawiający informuje równocześnie wykonawców, którzy złożyli oferty, o: 1) wyborze
najkorzystniejszej oferty, podając nazwę albo imię i nazwisko, siedzibę albo miejsce
zamieszkania, jeżeli jest miejscem wykonywania działalności wykonawcy, którego ofertę
wybrano, oraz nazwy albo imiona i nazwiska, siedziby albo miejsca zamieszkania, jeżeli są
miejscami wykonywania działalności wykonawców, którzy złożyli oferty, a także punktację
przyznaną ofertom w każdym kryterium oceny ofert i łączną punktację, 2) wykonawcach, których
oferty zostały odrzucone – podając uzasadnienie faktyczne i prawne,
− art. 255 pkt 6 ustawy PZP stwierdzający, że Zamawiający unieważnia postępowanie o
udzielenie zamówienia, jeżeli postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą
uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia
publicznego.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołanie złożone przez Konsorcjum EKO-
SAM BIS jest zasadne jedynie w takim zakresie, w jakim
działaniom Zamawiającego postawiono
zarzut zaniechania
unieważnienia postępowania na podstawie art. 255 pkt 6 ustawy PZP. Izba
nie rozpoznała merytorycznie zarzutu ewentualnego odwołania dotyczącego naruszenia art. 224
ust. 1 w zw. z art. 224 ust. 4 w zw. z art. 224 ust. 5 ustawy PZP
, gdyż Odwołujący formułując 2
zarzuty ewentualne nie określił ich hierarchii, natomiast zarzut dotyczący art. 255 pkt 6 ustawy
PZP był zarzutem dalej idącym, jeśli chodzi o skutki dla całego postępowania przetargowego.
Dlatego on spośród zarzutów ewentualnych podlegał rozpoznaniu w pierwszej kolejności.
Przede wszystkim jednak Izba nie stwierdziła, że brak dołączenia przez wykonawcę PGK
do jego oferty wykazu instalacji komunalnych świadczy o niezgodności oferty tego wykonawcy z
warunkami zamówienia. Odwołujący nie wskazał żadnego postanowienia SWZ, które nakłada
taki obowiązek na wykonawców, natomiast samo powoływanie się przez niego na § 1 ust. 3 lit. a
Załącznika nr 7 do SWZ, który nakazywał realizować przedmiot umowy zgodnie z powszechnie
obowiązującymi przepisami prawa, w tym w szczególności zgodnie z ustawą z dnia 13 września
1996 r. o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach wraz z przepisami wykonawczymi, oraz na
t
reść regulacji art. 6d ust. 4 pkt 5 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i
porządku w gminach, jest w ocenie Izby niewystarczające.
Należy zauważyć, że bezpośrednim adresatem przepisu art. 6d ust. 4 pkt 5 ustawy z
dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach są nie wykonawcy, lecz
instytucje zamawiające (gminy, miasta). Przepis ten stanowi, że wójt, burmistrz lub prezydent
miasta w przypadku sporządzania dokumentów zamówienia określa w nich w szczególności
instalacje, w szczególności instalacje komunalne, do których podmiot odbierający odpady
komunalne od właścicieli nieruchomości, jest obowiązany przekazać odebrane odpady – w
przypadku udzielania zamówienia publicznego na odbieranie odpadów od właścicieli
nieruchomości lub zobowiązuje do wskazania takich instalacji w ofercie – w przypadku
udzielania
zamówienia publicznego na odbieranie i zagospodarowywanie tych odpadów; w
przypadku niewielkich ilości odebranych odpadów selektywnie zbieranych możliwe jest
wskazanie podmiotu zbierającego te odpady. Nie budzi zatem wątpliwości, że to obowiązkiem
zamawiających, który uruchamiają postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na
odbieranie i zagospodarowywanie odpadów, jest zobowiązanie wykonawców w dokumentacji
zamówienia do wskazania w ofercie instalacji komunalnych, z których usług będą korzystać.
Izba stoi na stanowisku
, że brak ujęcia w dokumentacji zamówienia zobowiązania, które
prawodawca nałożył na wójtów, prezydentów lub burmistrzów miast w art. 6d ust. 4 pkt 5 ustawy
z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, przesądza, że mamy
do czynienia z istotną wadą postępowania, której nie można już naprawić po dniu otwarcia ofert.
Jest to wada postępowania, której na obecnym etapie postępowania nie można już usunąć
i która uniemożliwia zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia
publicznego.
Zamawiający poprzez swoje zaniechanie doprowadził do sytuacji, że oferta
wykonawcy, który wygrał przetarg na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych, była
pozbawiona obligatoryjnego elementu w postaci wykazu instalacji komunalnych, natomiast
oferta wykonawcy, do której dołączono taki wykaz, została sklasyfikowana na dalszej pozycji
w rankingu ofert a wykonawca, który złożył prawidłowej treści ofertę, finalnie nie uzyskał
zamówienia. W ocenie Izby taki sposób prowadzenia postępowania przez Zamawiającego
należy uznać za nieprzejrzysty i naruszający zasadę równego traktowania wykonawców.
Dlatego postępowanie prowadzone przez Miasto Węgrów podlega unieważnieniu na
podstawie art. 255 pkt 6 ustawy PZP.
W odniesieniu do zarzutów nr 2 i nr 3 odwołania, których rdzeń opierał się na założeniu,
że oferta wykonawcy PGK jest niezgodna z warunkami zamówienia, to nie mogły one zostać
uznane przez Izbę za zasadne, skoro podstawowy zarzut odwołania dotyczący naruszenia art.
226 ust. 1 pkt 5 ustawy PZP został oddalony. Dlatego one również podlegały oddaleniu.
O
kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku, tj. na
podstawie art. 557, art. 574-576 ustawy PZP oraz w oparciu o przepisy
§ 8 ust. 2 pkt 1 w zw. z §
5 pkt 1 i 2
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r., poz. 2437). Zważywszy na to, że
Odwołujący wygrał postępowanie odwoławcze w 1/3 części, przysługuje mu od Zamawiającego
zwrot 1/3
kosztów tego postępowania, tj. kwota 6 200 zł 00 gr.
Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: .....................................................