Sygn. akt: KIO 1334/16
WYROK
z dnia 2 sierpnia 2016 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Sylwester Kuchnio
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 sierpnia 2016 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 19 lipca 2016 r. przez Powszechny Zakład
Ubezpieczeń Spółka Akcyjna w Warszawie w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego prowadzonym przez Muzeum Narodowe w Gdańsku,
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Muzeum Narodowemu w Gdańsku powtórzenie
czynności badania i oceny ofert w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na
ubezpieczenie dzieł sztuki podczas transportu i wystawy od wszystkich ryzyk Muzeum
Narodowego w Gdańsku, w tym unieważnienie czynności odrzucenia oferty Powszechnego
Zakładu Ubezpieczeń Spółka Akcyjna w Warszawie; oddala odwołanie w pozostałym
zakresie;
2. kosztami postępowania obciąża Muzeum Narodowe w Gdańsku i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie:
siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez Powszechny Zakład
Ubezpieczeń Spółka Akcyjna w Warszawie tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Muzeum Narodowego w Gdańsku na rzecz Powszechnego Zakładu
Ubezpieczeń Spółka Akcyjna w Warszawie kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: siedem
tysięcy pięćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2164 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Gdańsku.
Sygn. akt: KIO 1334/16
UZASADNIENIE
Zamawiający, Muzeum Narodowe w Gdańsku, prowadzi w trybie przetargu
ograniczonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2164 ze zm.) – zwanej dalej "ustawą"
lub "Pzp" – postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na ubezpieczenie
dzieł sztuki podczas transportu i wystawy od wszystkich ryzyk Muzeum Narodowego
w Gdańsku.
Szacunkowa wartość zamówienia jest niższa od kwot wskazanych w
przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11. ust. 8 Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zamieszczono w BZP nr 92075 z 17.08.2016 r..
W dniu 14.07.2016 r. Zamawiający zawiadomił wykonawców biorących udział
w postępowaniu o jego wyniku.
W dniu 19.07.2016 r. Powszechny Zakład Ubezpieczeń Spółka Akcyjna w
Warszawie wniosła do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie względem
odrzucenia jej oferty.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 oraz 89 ust. 1
pkt. 2 Pzp przez niezgodne z prawiem odrzucenie jego oferty.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności
wyboru najkorzystniejszej oferty oraz powtórzenia czynności badania i oceny ofert.
W uzasadnieniu odwołania wskazano, że zarzucona przez Zamawiającego
niezgodność oferty z treścią SIWZ – zawarcie w załączonych do oferty Ogólnych
Warunkach Ubezpieczenia (OWU) szeregu wyłączeń od odpowiedzialności, które są
niezgodne z zakresem odpowiedzialności ubezpieczeniowej określonym w SIWZ –
jest niezasadna w świetle konstrukcji oferty PZU. Odwołujący zaoferował bowiem
ubezpieczenie Zamawiającego w sposób opisany w SIWZ (w Załączniku nr 1 do
SIWZ - Opis Przedmiotu Zamówienia), a § 3 ust. 1 Zał. nr 5 do SIWZ – Projekt
umowy stanowi, że „Umowa zostaje zawarta zgodnie z zapisami OWU Wykonawcy,
stanowiącymi załącznik do oferty Wykonawcy. Jeżeli zapisy OWU są niezgodne z
istotnymi zapisami określonymi w załączniku nr 1 do niniejszej umowy, wówczas
obowiązują zapisy zawarte w załączniku nr 1. Jeżeli zapisy z OWU Wykonawcy są
korzystniejsze od zapisów zawartych w załączniku nr 1, wówczas zastosowanie będą
miały zapisy z OWU”. Tym samym należy przyjąć, że postanowienia Zał. nr 1 do
SIWZ - Opisu przedmiotu zamówienia mają pierwszeństwo przed postanowieniami
załączonych do oferty OWU.
[…]”
Uwzględniając treść dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia
przekazanej przez zamawiającego oraz stanowiska i oświadczenia stron
złożone w pismach procesowych i na rozprawie, Izba ustaliła, co następuje.
Opis przedmiotu zamówienia zamieszczono w Załączniku Nr 1 do SIWZ, gdzie
określono również zakres zamawianego ubezpieczenia, w tym określono zakres
odpowiedzialności ubezpieczyciela i jej wyłączenia.
W rozdz. V pkt 1.2) SIWZ wymagano załączenia do oferty Ogólnych
Warunków Ubezpieczenia objętych niniejszym postępowaniem.
Projekt umowy w sprawie zamówienia stanowił Zał. nr 5 do SIWZ. Według § 3
ust. 1 umowy: „Umowa zostaje zawarta zgodnie z zapisami OWU Wykonawcy,
stanowiącymi załącznik do oferty Wykonawcy. Jeżeli zapisy OWU są niezgodne z
istotnymi zapisami określonymi w załączniku nr 1 do niniejszej umowy, wówczas
obowiązują zapisy zawarte w załączniku nr 1. Jeżeli zapisy z OWU Wykonawcy są
korzystniejsze od zapisów zawartych w załączniku nr 1, wówczas zastosowanie będą
miały zapisy z OWU”
Do oferty Odwołującego załączono „Ogólne warunki ubezpieczenia
eksponatów wystawowych i targowych”, które odmiennie określały zakres ryzyk
ubezpieczyciela (mniejszy) niż określony Opisem przedmiotu zamówienia (co jest
pomiędzy stronami bezsporne).
Całość uzasadnienia faktycznego odrzucenia oferty Odwołującego zawarta w
piśmie Zamawiającego z dnia 14 lipca 2016 r. przedstawia się następująco: W swojej
ofercie/polisie Wykonawca zawarł szereg wyłączeń od odpowiedzialności, co stoi w
sprzeczności z zapisami Ogłoszenia i SIWZ, stanowiącymi, że ubezpieczenie
obejmuje wszystkie ryzyka.
W oparciu o powyższe Izba zważyła, co następuje.
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że Odwołujący legitymuje się
uprawnieniem do korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi przepis
art. 179 ust. 1 Pzp, według którego środki ochrony prawnej określone w ustawie
przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli
ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść
szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy.
Przytaczając, zgodnie z wymaganiami art. 196 ust. 4 Pzp, przepisy stanowiące
podstawę prawną zapadłego rozstrzygnięcia, wskazać należy, iż art. 89 ust. 1 pkt 2
Pzp stanowi, że zamawiający odrzuca ofertę jeżeli jej treść nie odpowiada treści
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem poprawienia
niezgodności oferty i SIWZ wskazanych w art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy.
Zastosowanie dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp jako podstawy odrzucenia oferty
wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego znajduje szerokie
omówienie w doktrynie, jak też orzecznictwie sądów okręgowych i Izby. Reasumując
opisywane tam interpretacje normy wynikającej z ww. przepisu wskazać należy, iż rzeczona
niezgodność treści oferty z SIWZ ma mieć charakter zasadniczy i nieusuwalny (ze względu na
zastrzeżenie obowiązku poprawienia oferty wynikające z art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp); dotyczyć
powinna sfery niezgodności zobowiązania zamawianego w SIWZ oraz zobowiązania
oferowanego w ofercie; tudzież polegać może na sporządzeniu i przedstawienia oferty w
sposób niezgodny z wymaganiami siwz (z zaznaczeniem, iż chodzi tu o wymagania SIWZ
dotyczące sposobu wyrażenia, opisania i potwierdzenia zobowiązania/świadczenia
ofertowego, a więc wymagania, co do treści oferty, a nie wymagania co do jej formy, które
również tradycyjnie są pomieszczane w SIWZ); a także możliwe być winno wskazanie i
wykazanie na czym konkretnie niezgodność ta polega – co konkretnie w ofercie nie jest
zgodne i w jaki sposób z konkretnie wskazanymi, skwantyfikowanymi i ustalonymi
fragmentami czy normami SIWZ, ewentualnie uzupełniającymi treść SIWZ modyfikacjami,
wyjaśnieniami i odpowiedziami zamawiającego.
Reasumując powyższe, można generalnie przyjąć, iż niezgodność oferty z SIWZ w
rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy polega albo na niezgodności zobowiązania, które w
swojej ofercie wyraża wykonawca i przez jej złożenie na siebie przyjmuje, z zakresem
zobowiązania, którego przyjęcia oczekuje zamawiający i które opisał w SIWZ; ewentualnie na
niezgodnym z SIWZ sposobie wyrażenia, opisania i potwierdzenia zakresu owego
zobowiązania w ofercie oraz podania wszystkich wymaganych informacji z nim związanych
(nawet przy jego rzeczywistej materialnej zgodności oferowanego świadczenia z
wymaganiami zamawiającego). Natomiast zastosowanie ww. przepisu jest możliwe jedynie w
sytuacji niemożliwości wyjaśnienia treści oferty i potwierdzenia w ten sposób jej zgodności z
treścią SIWZ (na podstawie art. 87 ust. 1 Pzp, z zastrzeżeniem generalnego zakazu zmian w
jej treści wynikającym ze zdania drugiego tego przepisu) lub przeprowadzenia dopuszczalnych
zmian w treści oferty na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp.
W rozpatrywanym przypadku nie zachodzi żadna z powyższych postaci niezgodności
treści oferty z treścią SIWZ.
Zgodnie z żądaniem SIWZ Wykonawca przedłożył Ogólne Warunki Ubezpieczeń
„objętych niniejszym postępowaniem” – są to warunki dotyczące ubezpieczania eksponatów
wystawowych. Natomiast niezgodność zakresu pokrywanych ryzyk wynikająca z OWU i OPZ
nie może stanowić o materialnej niezgodności świadczenia zamawianego i oferowanego.
Na „niezgodność” tego rodzaju godził się sam Zamawiający i przewidział odpowiednie
mechanizmy umowne ją wykluczające (powoływany § 3 ust. 1 umowy w sprawie
zamówienia).
Wykonawca składając ofertę w odpowiedzi na z góry określone i nie
podlegające negocjacji warunki i zakres zamówienia, zobowiązał się do jego
wykonania w sposób w tych warunkach określony. W myśl postanowień umowy
zgadza się również, aby OWU stosowane w jego firmie obowiązywały tylko w
zakresie zgodnym z opisem przedmiotu zamówienia albo w bardziej korzystnym – co
de facto i de iure zaoferował Zamawiającemu. Tym samym, z takiej konstrukcji
dokumentów przetargowych i składanej w odpowiedzi na nie oferty, wynika, że
oferowany jest zakres ubezpieczenia wynikający z Opisu przedmiotu zamówienia, a
mniej korzystne postanowienia OWU w tym przypadku nie obowiązują i oferowane
nie są.
Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp orzeczono jak w
sentencjach.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp
stosownie do wyniku sprawy oraz zgodnie z § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu
od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). Kosztów zastępstwa procesowego nie
zasądzono w związku z brakiem przedłożenia rachunku potwierdzającego ich
poniesienie, o którym mowa w ww. przepisie.