KIO 1343/16 WYROK dnia 8 sierpnia 2016 r.

Stan prawny na dzień: 24.10.2017

Sygn. akt: KIO 1343/16 

WYROK 

z dnia 8 sierpnia 2016 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Luiza Łamejko 

Protokolant:             Krzysztof Wasilewski 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 sierpnia 2016 r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 21 lipca 2016 r.

 przez wykonawcę Miejskie 

Przedsiębiorstwo  Dróg  i  Mostów  Sp.  z  o.o.,  ul.  Rejtana  6,  35-310  Rzeszów  

w  postępowaniu  prowadzonym  przez 

Podkarpacki  Zarząd  Dróg  Wojewódzkich,  

ul. T. Boya-Żeleńskiego 19a, 35-105 Rzeszów  

przy  udziale  wykonawcy

  Strabag  Sp.  z  o.o.,  ul.  Parzniewska  10,  05-800  Pruszków 

zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego

orzeka: 

1.  oddala odwołanie, 

2.  kosztami postępowania obciąża wykonawcę

 Miejskie Przedsiębiorstwo Dróg i Mostów 

Sp.  z  o.o.,  ul.  Rejtana  6,  35-310  Rzeszów  i  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania 

odwoławczego kwotę 

20 000 zł 00 gr  (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) 

uiszczoną  przez  wykonawcę

  Miejskie  Przedsiębiorstwo  Dróg  i  Mostów  Sp.  z  o.o.,  

ul. Rejtana 6, 35-310 Rzeszów tytułem wpisu od odwołania. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego 

doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do 

Sądu Okręgowego w Rzeszowie.

Przewodniczący:      …………………… 


Sygn. akt: KIO 1343/16 

U z a s a d n i e n i e 

Podkarpacki  Zarząd  Dróg  Wojewódzkich  w  Rzeszowie  (dalej:  „zamawiający”) 

prowadzi  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  na  wykonanie  w  systemie  „zaprojektuj  i  wybuduj”  zadania  pn.: 

„Przebudowa/rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 988 Babica - Strzyżów - Warzyce na odcinku 

od  miejscowości  Zaborów  do  początku  obwodnicy  m.  Strzyżów.  Postępowanie  to 

prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień 

publicznych  (Dz.  U.  z  2015  poz.  2164  ze  zm.),  zwanej  dalej:  „ustawa  Pzp”.  Ogłoszenie  

o zamówieniu zostało opublikowane w dniu 19 marca 2016 r. w Dzienniku Urzędowym Unii 

Europejskiej pod pozycją  2016/S 056-092963.  

W  dniu  21  lipca  2016  r.  wykonawca  Miejskie  Przedsiębiorstwo  Dróg  i  Mostów  

Sp.  z  o.o.  (dalej:  „odwołujący”)  wniósł  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  odwołanie 

wobec  czynności  zamawiającego  polegającej  na  wyborze  jako  najkorzystniejszej  oferty 

wykonawcy Strabag Sp. z o.o.  

Odwołujący  zarzucił  zamawiającemu  naruszenie  następujących  przepisów  ustawy 

Pzp: 

art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez  przeprowadzenie  postępowania  w  sposób  nie 

zapewniający  zachowanie  zasad  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania  wykonawców 

biorących udział w przedmiotowym postępowaniu; 

art.  7  ust.  3  ustawy  Pzp  poprzez  udzielenie  zamówienia  publicznego  wykonawcy 

niezgodnie z przepisami ustawy Pzp; 

art.  89  ust.  1  pkt  2  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  Strabag  

Sp.  z  o.o.  w  sytuacji,  gdy  w  przypadku  braku  wyceny  przez  tego  wykonawcę  robót  

w  zakresie  pełnego  zabezpieczenia  przed  hałasem  przy  zachowaniu  dopuszczonych 

prawem norm - jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia; 

art 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp w związku z art. 3 ust. 1 i art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy  

z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  (Dz.  U.  z  2003  r.  Nr  153, 

poz. 150 ze zm.) poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Strabag Sp. z o.o. w sytuacji, gdy jej 

złożenie  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu 

nieuczciwej konkurencji; 

art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  Strabag  


Sp. z o.o. jako zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia; 

art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Strabag Sp. z o.o., 

pomimo iż dokonana ocena wyjaśnień złożonych przez tego wykonawcę potwierdza, że jego 

oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia; 

art.  8  ust.  1-3  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odtajnienia  wyjaśnień  i  załączników 

do tych wyjaśnień złożonych przez Strabag Sp. z o.o. 

W  uzasadnieniu  odwołania  odwołujący  wskazał,  że  zamawiający  wszczął  procedurę 

uzyskania  wyjaśnień  określoną  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  i  zażądał  od  wykonawcy  Strabag 

Sp. z o.o. udzielenia wyjaśnień w zakresie zaoferowania rażąco niskiej ceny w stosunku do 

przedmiotu  zamówienia.  Wykonawca  Strabag  Sp.  z  o.o.  jako  jedyny  był  wzywany  do 

wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny,  czyli  spośród  wszystkich  złożonych  ofert  tylko  oferta  tego 

wykonawcy  budziła  wątpliwości  zamawiającego  co  do  realności  przyjętej  przez  tego 

wykonawcę wyceny prac. 

W  odpowiedzi  na  wezwanie  zamawiającego,  ww.  wykonawca  złożył  wprawdzie 

wyjaśnienia  w  piśmie,  jednakże,  zdaniem  odwołującego,  nie  podołał  obowiązkowi 

wynikającemu z art. 90 ust. 2 ustawy Pzp. 

W  tym  miejscu  odwołujący  wniósł  o  odtajnienia  wyjaśnień  złożonych  przez  Strabag 

Sp.  z  o.o.,  jako  że  zdaniem  odwołującego,  z  pewnością  nie  cała  treść  tych  wyjaśnień 

powinna  być  objęta  tajemnicą  przedsiębiorstwa.  Informację  o  odmowie  udostępnienia  ww. 

wyjaśnień odwołujący otrzymał pismem z dnia 20 lipca 2016 r. 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  zgodnie  z  doktryną  prawa  i  orzecznictwem  w  tej 

materii, w przypadku wszczęcia przez zamawiającego postępowania z art. 90 ust. 1 ustawy 

Pzp  występuje  domniemanie,  że  cena  danej  oferty  jest  rażąco  niska.  Ciężar  wykazania,  iż 

tak  nie  jest,  spoczywa  na  wezwanym  do  złożenia  wyjaśnień  wykonawcy,  co  wynika  wprost  

z  przepisu  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp.  Może  on  wykorzystać  to  wezwanie  do  obalenia 

domniemania  w  drodze  złożenia  odpowiednich  wyjaśnień,  a  w  tym  celu  powinien 

przedstawić  dowód  na  twierdzenie  przeciwne  i  powinien  wykazać,  że  możliwe  i  realne  jest 

rzetelne wykonanie zamówienia za zaproponowaną cenę. 

Odwołujący  podniósł,  że  wykonawca  Strabag  Sp.  z  o.o.  nie  podołał  obowiązkowi 

wynikającemu  z  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp,  a  złożone  przez  niego  wyjaśnienia  wręcz 

potwierdzają  dodatkowo  ocenę,  że  złożona  przez  niego  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  

w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Przedstawiony  w  ofercie  i  wyjaśnieniach  tego 

wykonawcy  sposób  obliczenia  ceny  zaoferowanej  przez  Strabag  Sp.  z  o.o.  świadczy,  

w  ocenie  odwołującego,  o  rażącym  zaniżeniu  ceny,  co  wyklucza  rzetelne  i  zgodne  


z oczekiwaniami zamawiającego wykonanie zamówienia. 

Jak wskazał odwołujący, zamawiający w specyfikacji istotnych warunków zamówienia 

w rozdziale I - Instrukcja dla wykonawców w pkt 3 dotyczącym opisu przedmiotu zamówienia 

ppkt 3.2.4 wskazał, że zakres zadania obejmuje w szczególności obowiązek: 

a)  Wykonania  zobowiązań  wynikających  z  Aktu  Umowy,  SIWZ  oraz  obowiązujących 

przepisów prawa. 

b)  Opracowania dokumentacji technicznej oraz formalno-prawnej na podstawie której będą 

realizowane roboty budowlane. 

c)  Zaprojektowania 

na 

etapie 

opracowywania 

projektu 

budowlanego, 

zgodnie  

z  rozporządzeniem  Ministra  Infrastruktury  i  Rozwoju  (dot.  dróg  serwisowych)  z  dnia  

17 lutego 2015r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim 

powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015., poz. 329). 

d)  Uzyskania decyzji ZRID z rygorem natychmiastowej wykonalności. 

e)  Wykonania  robót  budowlanych  zgodnie  z  decyzją  ZRID,  Aktem  Umowy,  SIWZ, 

obowiązującymi  przepisami  prawa  oraz  warunkami  wskazanymi  w  innych  decyzjach 

administracyjnych. 

f)  Zinwentaryzowania  terenów  objętych  decyzją  ZRID  przed  rozpoczęciem  robót 

budowlanych 

g)  Przywrócenia  zajętych  dla  potrzeb  realizacji  inwestycji  nieruchomości  do  należytego 

stanu umożliwiającego wykorzystanie nieruchomości zgodnie z przeznaczeniem. 

h)  Wznowienia  i  stabilizacji  znakami  granicznymi  punktów  załamania  granic  pasa 

drogowego po zakończeniu realizacji i protokolarnego przekazania Zamawiającemu. 

i)  Ochrony punktów osnowy geodezyjnej, a w przypadku zniszczenia - ich odtworzenie. 

j)  Zapewnienia  poszanowania,  występujących  w  obszarze  oddziaływania  obiektu, 

uzasadnionych interesów osób trzecich. 

k)  Ubezpieczenia placu budowy zgodnie z Warunkami Kontraktu. 

l)  Poniesienia  kosztów  czasowego  zajęcia  działek  dla  terenów  niezbędnych,  do  realizacji 

zadania. Wykonawca we własnym zakresie ustali z właścicielami działek formę i zakres 

czasowego zajęcia działek. 

m)  Wykonania objazdów, przejazdów, dojazdów do posesji, gruntów rolnych/pól uprawnych, 

terenów użytkowanych przyległych do Inwestycji na czas prowadzenia robót. 

n)  Zidentyfikowania  lokalizacji  istniejących  mediów  takich  jak  kanalizacja,  linie  i  słupy 


telefoniczne  i  elektryczne,  sieć  wodociągową,  rury  gazowe  i  inne  przed  rozpoczęciem 

wykopów lub innych robót. 

o)  Uzyskania  wszystkich  niezbędnych  uzgodnień  z  władzami  lokalnymi,  firmami  lub 

właścicielami dotyczących usunięcia i ponownej instalacji istniejących mediów. 

p)  Umieszczenia  tablic  informacyjnych  i  pamiątkowych  zgodnie  z  Wytycznymi  Instytucji 

Zarządzającej  Regionalnym  Programem  Operacyjnym  Województwa  Podkarpackiego 

na lata 2014 - 2020 dla beneficjentów w zakresie informacji i promocji oraz stosowanie 

się  do  tych  wytycznych.  Zamawiający  wymaga  wykonania  2  tablic  informacyjnych  i  2 

tablic  pamiątkowych.  Koszt  wykonania  1  tablicy  informacyjnej/pamiątkowej  nie  może 

przekraczać 1500 zł brutto. 

q)  Wykonania  inwentaryzacji  dróg  dojazdowych  (które  będą  wykorzystane  do       transportu 

materiałów  na  budowę]  oraz  obiektów  budowlanych  (budynków,  ogrodzeń  itp.) 

znajdujących  się  w  obszarze  oddziaływania  realizowanego  odcinka  drogi  wojewódzkiej 

nr  988.  Inwentaryzację  należy  dokonać  przed  rozpoczęciem  robót  budowlanych. 

Inwentaryzację dróg dojazdowych należy uzgodnić z właściwym zarządcą drogi. 

r)  Wykonania inwentaryzacji wszystkich istniejących zjazdów. 

s)  Przewiezienia  na  Bazę  Materiałową  PZDW  w  Jaśle  (100  ton)  oraz  bazę  Materiałową 

PZDW  w  Strzyżowie  (100  ton)  po  uzgodnieniu  z  Kierownikiem  Rejonu  Dróg 

Wojewódzkich  w  Jaśle  destruktu  z  rozbiórki,  który  stanowi  własność  Zamawiającego.  

Z  przekazania  materiałów  Zamawiającemu  należy  sporządzić  protokół  zdawczo-

odbiorczy. Koszty dostawy i rozładunku ponosi Wykonawca. 

t)  Zapewnienia  w  przypadku  wystąpienia  konieczności  w  trakcie  prowadzonych  robót 

ziemnych nadzoru archeologicznego. 

u)  Sprawdzenia  przed  rozpoczęciem  badań  i  robót  terenu  pod  względem  obecności 

ewentualnych  niewypałów/niewybuchów,  a  w  razie  potrzeby  zapewnienia  nadzoru 

saperskiego. 

Odwołujący wskazał, że badanie poszczególnych cen jednostkowych podanych przez 

wykonawcę  w  załączonym  do  oferty  kosztorysie  -  Wykazie  płatności  i  cen  elementów 

rozliczeniowych,  pod  kątem  ich  rażąco  niskiego  charakteru  jest  na  gruncie  przepisów  Pzp 

możliwe,  gdyż  zamawiający  wprowadził  w  przedmiotowym  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia publicznego charakter mieszany (tj. ryczałtowo - kosztorysowy)  wynagrodzenia 

wykonawcy.  Poszczególne  zapisy  Kontraktu  pozwalają,  zdaniem  odwołującego,  na 

stwierdzenie,  że  przedmiotowe  wynagrodzenie  nie  miało  charakteru  klasycznego, 

„sztywnego”  ryczałtu,  lecz  jego  wysokość  zależeć  będzie  od  faktycznie  wykonanych  robót. 


Wynika to, jak  stwierdził  odwołujący,  zarówno  z  punktów  14.2  i  14.3  Rozdziału  I  SIWZ,  jak  

i subklauzuli 14.1 (Cena kontraktowa) Warunków Szczególnych Kontraktu: 

SIWZ w Rozdziale I pkt 14.2 i 14.3 stanowi, że: 

14.2.  Ceny  należy  wypełnić  wg  załączonego  Wykazu  płatności  -  Rozdział  IV  SIWZ. 

Wartość całości zadania należy obliczyć jako sumę wartości poszczególnych pozycji Wykazu 

płatności. Do wyliczonej kwoty należy doliczyć obowiązujący podatek VAT. 

14.3.  Wykonawca  określi  ceny  i  wartości  dla  wszystkich  pozycji  wymienionych  w  wykazie 

płatności - Rozdział IVSIWZ. 

Jednocześnie subklauzula 14.1 Warunków Szczególnych Kontraktu stanowi, że: 

Podstawą  do  obliczenia  należności  za  wykonane  Roboty  będą  ceny,  zawarte  w  Tabeli 

elementów  rozliczeniowych  oraz  ilości  ustalone  na  podstawie  obmiarów.  Ceny  elementów, 

oznaczone w tym Wykazie jako ryczałtowe mogą być w rozliczeniach przejściowych dzielone 

na uzgodnione z Inżynierem części. 

W  opinii  odwołującego,  wyraźnie  zamawiający  nakazuje  określenie  ceny  oferty 

poprzez  wskazanie  podstaw  do  jej  ustalenia  podając  w  pkt  14.2  Rozdziału  I  SIWZ,  że 

wartość  liczbowa  podana  w  ofercie  jako  „cena",  stanowi  de  facto  sumę  wartości 

poszczególnych  pozycji  Wykazu  płatności,  powiększoną  o  podatek  VAT.  Z  powyższego 

jednocześnie  wynika,  zdaniem  odwołującego,  charakter  mieszany  (tj.  ryczałtowo  – 

kosztorysowy) wynagrodzenia wykonawcy za realizację przedmiotu niniejszego zamówienia. 

Odwołujący zauważył, że treść subklauzuli 14.1 Warunków Szczególnych Kontraktu stanowi 

wprost,  że  podstawą  do  obliczenia  wynagrodzenia  wykonawcy  za  wykonane  roboty  będą 

ceny zawarte w Wykazie Cen, co oznacza, że wynagrodzenie wykonawcy nie ma charakteru 

klasycznego ryczałtu. Element „obliczenia wynagrodzenia” na podstawie cen jednostkowych 

wskazuje  na  pewną  modyfikację  ryczałtu  poprzez  końcowe  rozliczenie  faktycznie 

wykonanych przez wykonawcę robót wymienionych w Wykazie Cen. Przy takiej interpretacji, 

jak  wskazał  odwołujący,  zamawiający  miałby  prawo  odmówić  wypłaty  na  rzecz  wykonawcy 

wynagrodzenia  w  zakresie,  w  jakim  wykonawca  nie  wykonał  poszczególnych  robót 

wymienionych w Wykazie Cen, nawet w przypadku oddania całego przedmiotu zamówienia 

przewidzianego  w  Kontrakcie,  wskazując,  że  roboty  te  nie  zostały  uwzględnione  przy 

obliczaniu  wynagrodzenia  na  podstawie  Wykazu  Cen.  Potwierdzeniem  takiej  interpretacji 

zacytowanych  powyżej  zapisów  SIWZ  i  Warunków  Szczególnych  Kontraktu  w  zakresie 

charakteru mieszanego (tj. ryczałtowo - kosztorysowego) wynagrodzenia wykonawcy – jest, 

jak  stwierdził  odwołujący,  udzielona  przez  zamawiającego  odpowiedź  na  pytanie  nr  28 

zadane przez jednego z wykonawców: 


„Pytanie 28 

Prosimy  o  potwierdzenie,  czy  Wykonawca  zgodnie  z  pkt  3.2.1.1  ppkt  8.)  oraz  pkt  3.2.9 

instrukcji  dla  Wykonawców  ma  uwzględnić  w  dokumentacji  projektowej  i  wycenić  budowę 

kanału  technologicznego.  Zgodnie  z  art  39  ust  6a  oraz  w  związku  z  ort  62  ustawy  

o  wspieraniu  rozwoju  usług  i  sieci  telekomunikacyjnych,  najpóźniej  na  6  miesięcy  przed 

dniem  złożenia  wniosku  o  wydanie  decyzji  dotyczących  uwarunkowań  środowiskowych, 

zezwolenia  na  realizację  inwestycji  drogowej  łub  pozwolenia  na  budowę  drogi,  zarządca 

drogi zamieszcza na swojej stronie internetowej informacje o: zamiarze rozpoczęcia budowy 

lub przebudowy drogi, możliwości udostępnienia kanału technologicznego zainteresowanym. 

Na stronie internetowej UKE 

(http://www.uke.aov.pl/ktech/?p=l&woi=18&pow-l9&ter=l819043#woi}  na  dzień  dzisiejszy 

takie  ogłoszenie  dla  przedmiotowego  odcinka  drogi  nie  zostało  zamieszczone.  Ponadto  

w  granicach  istniejącego  pasa  drogowego  zlokalizowana  jest  kanalizacja  teletechniczna 

wykonana w ramach SSPW.  

Odpowiedź 28 

Zamawiający zamieścił na witrynie 

http:/Zwww.pzdw.pl/index.php?content=kanaly_technologiczne o treści: 

Zgodnie  z  art  39  ust  6  i  6a  Ustawy  z  dnia  21  marca  198Sr.  o  drogach  publicznych 

Podkarpacki  Zarząd  Dróg  Wojewódzkich  w  fizeszow/e  informuje  o  zamiarze  realizacji 

inwestycji pod nazwą: „Przebudowa/rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 988 Babica - Strzyżów 

- Warzyce na odcinku od końca obwodnicy m. Czudec do początku obwodnicy m. Strzyżów" 

Informację o inwestycji zamieszczono na stronie www.pzdw.pl w dniu 05.02.2016. Podmioty 

zainteresowane  udostępnieniem  kanału  technologicznego  w  pasie  drogowym  drogi 

wojewódzkiej  Nr  988  w  zakresie  powyższego  zadania  mogą  składać  pisemnie  wnioski  na 

adres:  Podkarpacki  Zarząd  Dróg Wojewódzkich  w  Rzeszowie  ul.  T.  Boya  Żeleńskiego  19a, 

35-105 Rzeszów 

Zamawiający informuje Wykonawca winien wycenić poz. Dotyczącą projektowania i budowy 

kanału  technologicznego.  Nie  mniej  jednak  w  przypadku  braku  zgłoszenia  się 

zainteresowanego podmiotu - pozycja ta pozostanie nie wykonana - wobec powyższego nie 

będzie rozliczona.”. 

Odwołujący  podniósł,  że  z  treści  odpowiedzi  na  pytanie  nr  28  jednoznacznie  wynika,  że 

również zamawiający postanowienia SIWZ i Warunków Szczególnych Kontraktu interpretuje 

w  analogiczny  sposób,  jak  zaprezentowana  powyżej  interpretacja  odwołującego,  że  

w  przypadku,  gdy  dana  pozycja  Wykazu  Płatności  nie  będzie  wykonana  -  nie  będzie  też 


rozliczana,  a  więc  w  takim  przypadku  wykonawca  nie  otrzyma  kwoty  podanej  w  Wykazie 

Płatności dla takiej niewykonanej pozycji. 

Odwołujący  stwierdził,  że  ustalenie,  że  Kontrakt  ustanowił  opisaną  powyżej  zasadę 

obliczania  wynagrodzenia  -  prowadzi  do  przyjęcia,  że  skoro  wykonawca  nie  wykona  robót 

objętych którąś z pozycji Wykazu Płatności, to nie może domagać się od inwestora zapłaty 

całości  wynagrodzenia  umownego  (tzn.  kwoty  podanej  w  ofercie  jako  cena  całej  oferty). 

Zamawiający  bowiem,  powołując  się  na  przytoczoną  powyżej  subklauzulę  14.1. Warunków 

Szczególnych  Kontraktu  przy  obliczaniu  wynagrodzenia  pomniejszy  wypłacaną  kwotę  

o wartość robót faktycznie niewykonanych. 

Odwołujący  wskazał  ponadto,  że  od  dnia  25  lipca  2014  r.  (kiedy  to  weszła  w  życie 

ustawa z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz.U. z 2014 r. poz. 

915),  której  art.  19  nadał  nowe  brzmienie  przepisowi  art.  2  pkt  1  ustawy  Pzp)  -  zmieniona 

została  definicja  „ceny”  na  gruncie  ustawy  Pzp.  Przepis  art.  2  pkt  1  ustawy  Pzp  w  obecnie 

obowiązującym  brzmieniu  i  mającym  zastosowanie  do  rozpoznawanej  sprawy,  przesądza, 

jak zauważył odwołujący, że przez cenę należy rozumieć „cenę w rozumieniu art. 3 ust 1 pkt 

1 i ust 2 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. poz. 

915)”. Przepis ten odsyła zatem, jak podał odwołujący, w równym stopniu tak do art. 3 ust. 1 

pkt 1 powołanej ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, jak i do jej art. 3 ust. 1 pkt 

2. W pierwszym z powołanych przepisów (tj. art 3 ust 1 pkt 1) zawarta została definicja ceny, 

zgodnie  z  którą  to  wartość  wyrażona  w  jednostkach  pieniężnych,  którą  kupujący  jest 

obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę, zaś drugi z tych przepisów (tj. art. 3 

ust  1  pkt  2)  definiuje  pojęcie  ceny  jednostkowej  towaru  lub  usługi,  jako  cenę  ustaloną  za 

jednostkę określonego towaru (usługi), którego ilość lub liczba jest wyrażona w jednostkach 

miar  w  rozumieniu  przepisów  o  miarach.  Ma  to  o  tyle  znaczenie,  że  przepis  art  2  pkt  1 

ustawy Pzp w uprzednio obowiązującym brzemieniu odsyłał jedynie do przepisu art. 3 ust 1 

pkt 1 „starej” ustawy o cenach, tj. ustawy z dnia  5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. z 2013 r. 

poz. 385) definiującego pojęcie ceny wyłącznie w sposób przyjęty w obecnym art. 3 ust 1 pkt 

1, pomijając przy tym przepis art 3 ust. 1 pkt 2 „starej” ustawy o cenach, który podobnie jak  

w ustawie z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług definiował pojęcie 

ceny  jednostkowej.  Okoliczność  ta,  tj.  zmiana  z  dniem  25  lipca  2014  r.  definicji  ceny  na 

gruncie  ustawy  PZP  (zawarcie  w  tym  pojęciu  również  cen  jednostkowych),  nie  może 

pozostać  bez  wpływu  na  sposób  interpretacji  przepisu  art  90  ust.  1  ustawy  Pzp  -  co 

dodatkowo  potwierdza  możliwość  i  celowość  badania  w  trybie  art  90  ust.  1  ustawy  Pzp 

poszczególnych cen jednostkowych wymienionych pozycji w wykazie cen. 

Odwołujący zarzucił, że co najmniej następujące okoliczności uzasadniają odrzucenie 

oferty Strabag Sp. z o.o. z powodu rażąco niskiej ceny: 


1)  wysokość  zaoferowanej  przez  wykonawcę  ceny  jest  o  ponad  30%  niższa  od  wartości 

zamówienia oszacowanej przez zamawiającego (okoliczność wprost wskazana w art. 90 ust. 

1 ustawy Pzp); 

2)  wykonawca  Strabag  Sp.  z  o.o.  nie  udzielił  zamawiającemu  kompleksowych  wyjaśnień, 

nie sprostał obowiązkowi wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny (art. 90 

ust. 2 ustawy Pzp) i nie obalił domniemania zaoferowania ceny rażąco niskiej (skierowane do 

wykonawcy  na  podstawie  przepisu  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  wezwanie  stanowiło 

domniemanie, że zaproponowana cena nosi znamiona ceny rażąco niskiej); 

3)  wykonawca  Strabag  Sp.  z  o.o.  w  odpowiedzi  na  wezwanie  od  zamawiającego 

wystosowane  na  podstawie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  nie  przedstawił  wystarczających 

dowodów na to, że podana przez niego cena nie jest rażąco zaniżona - a ewentualna próba 

przedkładania  takich  dowodów  w  ramach  postępowania  przed  Krajową  Izbą  Odwoławczą 

powinna zostać uznana za spóźnioną, gdyż powtórne umożliwianie jednemu z wykonawców 

dokonywania wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp z pewnością naruszyłoby zasadę 

uczciwej konkurencji; 

4)  rażąco  niska  cena  za  wykonanie  robót  przygotowawczych  wskazanych  w  Wykazie 

Płatności  w  części  II  Faza  robót  budowlanych  pkt  B.  Branża  Drogowa  (pozycje  2.1,  2.1.2)  

w  szczególności  robót  dot.  Odtworzenia  trasy  punktów  wysokościowych  (w  terenie 

równinnym) - co przełożyło się na zaniżenie ceny całej oferty o ponad 125.000 zł; 

5)  rażąco niska cena za wykonanie robót w zakresie podbudowy i nawierzchni wskazanych 

w  Wykazie  Płatności  w  części  II  Faza  robót  budowlanych  pkt  B.  Branża  Drogowa  (pozycje 

2.4, 2.4.1, 2.4.2, 2.4.3) - co przełożyło się na zaniżenie ceny całej oferty o ponad 3.300.000 

zł; 

6)   rażąco  niska  cena  za  wykonanie  robót  wykończeniowych  w  zakresie  humusowania 

skarp  wraz  z  obsianiem  trawą  wskazanych  w  Wykazie  Płatności  w  części  II  Faza  robót 

budowlanych  pkt  B.  Branża  Drogowa  (pozycja  2.5.3)  -  co  przełożyło  się  na  zaniżenie  ceny 

całej oferty o ponad 80.000 zł; 

7)   rażąco  niska  cena  za  wykonanie  elementów  ochrony  środowiska  (w  szczególności 

ekrany  dźwiękochłonne)  wskazanych  w  Wykazie  Płatności  w  części  II  Faza  robót 

budowlanych pkt B. Branża Drogowa (pozycja 2.7.1.) - co przełożyło się na zaniżenie ceny 

całej oferty o ponad 2.200.000 zł; 

8)  rażąco  niska  cena  za  wykonanie  robót  w  zakresie  elementów  ulic  wskazanych  

w  Wykazie  Płatności  w  części  II  Faza  robót  budowlanych  pkt  B.  Branża  Drogowa  (pozycje 

2.8, 2.8.1, 2.8.2) - co przełożyło się na zaniżenie ceny całej oferty o ponad 190.000 zł; 


9)  rażąco  niska  cena  za  wykonanie  robót  branży  mostowej  -  małe  mosty  wskazanych  

w części  B Wykazu Płatności pn. Branża  Mostowa -  Małe  Mosty (pozycje od 2.9 do 2.15.3 

włącznie) - co przełożyło się na zaniżenie ceny całej oferty o ponad 2.800.000 zł;  

10) rażąco  niska  cena  za  wykonanie  robót  w  zakresie  wykonania  zabezpieczenia  osuwisk 

wskazanych w Wykazie Płatności w części II Faza robót budowlanych pkt C. Zabezpieczenie 

osuwisk  (pozycje  2.16,  2.16.1)  -  co  przełożyło  się  na  zaniżenie  ceny  całej  oferty  o  ponad 

1.500.000 zł; 

11) rażąco  niska  cena  za  wykonanie  robót  w  zakresie  przebudowy/budowy  oświetlenia 

ulicznego  wskazanych  w  Wykazie  Płatności  w  części  II  Faza  robót  budowlanych  pkt  D 

Przebudowa  urządzeń  obcych  (pozycja  2.17.2)  -  co  przełożyło  się  na  zaniżenie  ceny  całej 

oferty o ponad 90.000 zł; 

12) rażąco  niska  cena  za  wykonanie  robót  w  zakresie  teletechniki  -  przebudowy  sieci 

teletechnicznych, wskazanych w Wykazie Płatności w części II Faza robót budowlanych pkt 

D Przebudowa urządzeń obcych (pozycje 2.18, 2.18.1) - co przełożyło się na zaniżenie ceny 

całej oferty o ponad 80.000 zł; 

13) wykonawca  nie  przedstawił  żadnego  szacunku  planowanej  rezerwy  na  nieprzewidziane 

wydatki w toku realizacji zamówienia; 

14) konsekwencją  rażącego  zaniżenia  cen  w  zakwestionowanych  niniejszym  odwołaniem 

pozycjach: 2.1, 2.1.2, 2.4, 2.4.1, 2.4.2, 2.4.3, 2.5.3, 2.7.1, 2.8, 2.8.1, 2.8.2, od 2.9 do 2.15.3 

włącznie,  2.16,  2.16.1,  2.18  i  2.18.1  Wykazu  Płatności  -  było  rażące  zaniżenie  ceny  całej 

oferty, co przełożyło się na to, że cena oferty Strabag Sp. z o.o. jest aż o ponad 9.230.116 zł 

niższa (a więc o około 30%) od kolejnej oferty złożonej w niniejszym postępowaniu (tj. oferty 

odwołującego, której cena była druga w kolejności).  

Odwołujący przedstawił uzasadnienie dla poszczególnych zarzutów: 

Ad. 1. 

Cena o ponad 30% niższa od wartości zamówienia ustalonej przez zamawiającego 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  już  z  prostego  porównania  łącznej  kwoty 

wynagrodzenia  zaoferowanego  przez  Strabag  Sp.  z  o.o.,  tj.  21.815.710,39  zł  oraz  wartości 

zamówienia  ustalonej  przez  zamawiającego  tj.  63.063.068,74  zł  wynika,  że  wysokość  ceny  

z  oferty  tego  wykonawcy  jest  o  znacznie  więcej  niż  tylko  30%  niższa  od  szacowanej  przez 

zamawiającego  wartości  zamówienia  w  postępowaniu  (stanowi  jedynie  1/3  tej  wartości),  co 

stanowi  samoistną  przesłankę  do  przyjęcia  domniemania  rażącego  zaniżenia  ceny  przez 

wykonawcę  i  do  wdrożenia  postępowania  z  art.  90  ustawy  Pzp  (tak  komentarz  do  art.  90 

ustawy  Pzp,  autor  Pieróg  2015,  wyd.  13  Legalis).  W  przypadku  wystąpienia  powyższej 


okoliczności  wprost  wskazanej  przez  ustawodawcę,  zamawiający  zobowiązany  jest  do 

żą

dania  stosownych  wyjaśnień  od  wykonawcy  i  dokonanie  ich  należytej  oceny  mając  na 

uwadze  obiektywne  okoliczności  związane  z  realizacją  zamówienia,  zastosowanymi  przez 

wykonawcę  rozwiązaniami,  technologiami  itp.  Odwołujący  podkreślił,  że  w  przedmiotowej 

sprawie  wykonawca Strabag Sp. z o.o. w swoich wyjaśnieniach uzasadniających wysokość 

zaoferowanej  ceny  w  ogóle  nie  wskazuje  na  planowane  oszczędności  metody  wykonania 

zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania 

zamówienia  dostępne  wykonawcy,  oryginalność  projektu  wykonawcy,  czy  też  pomoc 

publiczną, którą wykonawca wykorzysta na potrzeby realizacji przedmiotowego zamówienia. 

Odwołujący  podał,  że  wyjaśnienia  złożone  przez  wykonawcę  nie  odwołują  się  do  żadnych  

z  ww.  okoliczności  wymienionych  przykładowo  przez  ustawodawcę  w  treści  art.  90  ust.  1 

ustawy  Pzp,  a  jedynie  ograniczają  się  do  próby  uzasadnienia  kalkulacji planowanych  przez 

wykonawcę  kosztów  realizacji  zamówienia,  która  to  kalkulacja  tylko  potwierdza  zarzut 

rażącego i niedopuszczalnego zaniżenia oferowanej ceny przez tego wykonawcę. 

Ad. 2. 

Niesprostanie  obowiązkowi  spoczywającemu  na  wykonawcy  Strabag  Sp.  z  o.o. 

udzielenia 

zamawiającemu  kompleksowych 

wyjaśnień, 

niesprostanie 

obowiązkowi 

wykazania,  że  oferta  wykonawcy  Strabag  Sp.  z  o.o.  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  i  nie 

obalenie domniemania zaoferowania ceny rażąco niskiej 

Odwołujący  wskazał,  że  konstrukcja  przepisów  zawartych  w  art.  90  ustawy  Pzp 

pozwala  na  postawienie  jednoznacznej  tezy,  iż  zwrócenie  się  przez  zamawiającego  do 

wykonawcy  o  złożenie  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  należy  rozumieć  jako 

przyjęcie domniemania, iż cena oferty tego wykonawcy jest rażąco niska. Ciężar wykazania, 

iż tak nie jest spoczywa na wezwanym do złożenia wyjaśnień wykonawcy, co wynika wprost 

z  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp.  Wykonawca  zobowiązany  jest  do  obalenia  tego  domniemania  

w drodze  złożenia odpowiednich  wyjaśnień, a w przypadku nie obalenia tego domniemania 

jego  oferta  podlega  odrzuceniu.  Odwołujący  przywołał  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  

z dnia 24 czerwca 2010 r. o sygn. akt KIO/UZP 1157/10, wyrok z dnia 17 października 2008 

r., sygn. akt KIO/UZP 1068/08, wyrok z dnia 26 stycznia 2010 r., sygn. akt KIO/UZP 1701/09, 

oraz  wyrok  z  dnia  23  grudnia  2008  r.,  sygn.  akt  KIO/UZP  1443/08,  jak  też  wyrok  Sądu 

Okręgowego  w  Częstochowie  z  dnia  1  kwietnia  2005  r., sygn.  akt  VI  Ca  464/05  oraz  Sądu 

Okręgowego w Warszawie z dnia 5 stycznia 2007 r., sygn. akt V Ca 2214/06.  

Jak  podkreślił  odwołujący,  uznanie  żądania  wyjaśnień  za  domniemanie  prawne 

oznacza przerzucenie ciężaru dowodu w sprawie rażąco niskiej ceny oferty na wykonawcę. 

Tak  też  uczynił  ustawodawca  w  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp  i  z  tych  przyczyn  to  wykonawca  


w  wyjaśnieniach  musi  wykazać,  iż  zaproponowana  cena  nie  jest  rażąco  niska.  Ponieważ 

celem  składanych  wyjaśnień  jest  wzruszenie  przyjętego  domniemania  -  wyjaśnienia  takie 

muszą  być  konkretne,  wyczerpujące  i  rzeczywiście  uzasadniające  podaną  w  ofercie  cenę. 

Odwołujący  przywołał  wyrok  Sądu  Okręgowego  w  Warszawie  z  dnia  5  stycznia  2007  r., 

sygn.  akt  V  Ca  2214/06,  w  którym  stwierdzono,  że  nie  jest  wystarczające  złożenie 

jakichkolwiek  wyjaśnień,  lecz  wyjaśnień  odpowiednio  umotywowanych,  przekonujących,  że 

zaproponowana  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny.  Zdaniem  sądu,  „intencją 

ustawodawcy  przy  wprowadzaniu  instytucji  wyjaśnień  w  trybie  art.  90  PZP  było  danie 

oferentowi  możliwości  uchronienia  się  przed  odrzuceniem  oferty  z  uwagi  na  podejrzenie 

zamieszczenia w niej rażąco niskiej ceny”. Takie stanowisko wynika, jak wskazał odwołujący, 

pośrednio z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, a zupełnie jednoznacznie z ust. 4. Skutkiem tego jest 

obowiązek  odrzucenia  oferty,  jeżeli  wyjaśnienia  nie  zostaną  złożone,  albo  swoją 

lakonicznością  i  brakiem  wskazania  obiektywnych  czynników  potwierdzą,  iż  przyjęte 

domniemanie  rażąco  niskiej  ceny  jest  zasadne.  Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  podobne 

zdanie  wyrażała  wielokrotnie  Krajowa  Izba  Odwoławcza,  podnosząc  w  wyrokach,  iż 

wykonawca  powinien  złożyć  wyczerpujące  wyjaśnienia  i  udowodnić  realność  zaoferowanej 

ceny (np. wyrok KIO z dnia 23 grudnia 2008 r., sygn. akt KIO/UZP 1443/08) oraz udowodnić, 

ż

e  jego  cena  jest  wiarygodna,  tzn.  że  z  tytułu  realizacji  zamówienia  i  pozyskanego  za  nie 

wynagrodzenia, przy zachowaniu należytej staranności, wykonawca nie będzie ponosił strat 

(tak  wyrok  KIO  z  dnia  28  stycznia  2010  r.,  sygn.  akt  KIO/UZP  1746/09). Wskazano  też,  że 

wykonawca,  który  składa  wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  powinien  wskazać  co 

spowodowało obniżenie ceny, jak również w jakim stopniu wskazany czynnik wpłynął na jej 

obniżenie.  Udzielone  wyjaśnienia  mają  bowiem  potwierdzić,  iż  złożona  oferta  jest  rzetelnie 

przygotowana, a cena prawidłowo oszacowana (wyrok KIO z dnia 19 stycznia 2010 r., sygn. 

akt  KIO/UZP  1902/09).  Odwołujący  zaznaczył,  że  zamawiający  w  przedmiotowym 

postępowaniu wzywał w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny 

wyłącznie  wykonawcę  Strabag  Sp.  z  o.o.,  czyli  spośród  wszystkich  złożonych  ofert  oferta 

tego  wykonawcy  budziła  wątpliwości  zamawiającego  co  do  realności  przyjętej  przez  tego 

wykonawcę  wyceny  prac,  gdyż  bardzo  odbiegała  in  minus  od  cen  pozostałych  ofert  oraz 

ustalonych  przez  zamawiającego  szacunkowych  kosztów  realizacji  przedmiotowego 

zamówienia. 

Odwołujący wskazał także, że odnośnie treści ww. wyjaśnień ustawodawca, nadając 

takim  wyjaśnieniom  udzielanym  przez  wykonawcę  znaczną  doniosłość  prawną,  ustalił 

jednocześnie  w  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  obowiązek  zamawiającego  dokładnej  analizy 

wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  oraz  obowiązek  odrzucenia  oferty  wykonawcy,  jeśli 

wyjaśnienia  są  niepełne  lub  można  z  nich  wysnuć  stwierdzenie,  że  oferta  zawiera  rażąco 


niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zamawiający, gdy otrzyma odpowiedź na 

swoje  wezwanie  kierowane  do  wykonawcy  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  powinien 

poddać  ją  bardzo  wnikliwej  analizie.  Przede  wszystkim  w  pierwszej  kolejności  powinien 

ustalić czy taką odpowiedź można w ogóle uznać za wyjaśniania składane przez wykonawcę 

w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp.  Nie  każde  bowiem  pismo  składane  w  odpowiedzi  na 

wezwanie zamawiającego może być uznane za takie wyjaśnienia. Odwołujący podkreślił, że 

prawidłowo  złożone  wyjaśnienia  muszą  spełniać  wymagania  określone  w  art.  90  ust.  1 

ustawy Pzp i pozwalać zamawiającemu na dokonanie oceny w takim zakresie, jak wynika to 

z  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp.  Nie  jest  zatem  wystarczające  nazwanie  pisma  „wyjaśnieniami” 

czy powołanie się w jego treści na art 90 ust 1 ustawy Pzp. Dla uzasadnienia ww. twierdzeń 

odwołujący  przywołał  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  12  października  2009  r., 

sygn.  akt  KIO/UZP  1415/09,  oraz  wyrok  KIO  z  dnia  17  marca  2009  r.,  sygn.  akt  

KIO/UZP 262/09. 

Jak  zauważył  odwołujący,  wykonawca  w  udzielanych  wyjaśnieniach  udowodnić 

zamawiającemu,  że  jego  cena  ofertowa  jest  realna,  wiarygodna,  tzn.  że  z  tytułu  realizacji 

zamówienia i pozyskanego za nie wynagrodzenia, przy zachowaniu należytej staranności nie 

będzie  ponosił  strat  lecz  osiągnie  co  najmniej  minimalny  zysk.  Wykonawca  powinien  też 

pokazać, w jakim stopniu wymienione przez niego w wyjaśnieniach czynniki pozwoliły mu na 

obniżenie  ceny.  W  konsekwencji,  jak  podkreślił  odwołujący,  wyjaśnienia  wykonawcy 

składane w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp  zamawiający powinien badać nie tylko poprzez 

zsumowanie podanych w nim kwot (o ile takowe w ogóle są podane), ale i poprzez realność 

poczynionych  założeń  co  do  czasochłonności  pracy,  co  do  rzeczywistości  i  zgodności  

z  prawem  stawek  wynagrodzenia,  co  do  rzeczywistości  podanych  stawek  za  materiały 

niezbędne  do  realizacji  przedmiotu  zamówienia  oraz  do  realnego  kosztu  czynności  do 

zrealizowania celem osiągnięcia przedmiotu zamówienia (tak KIO w wyroku z dnia 9 lutego 

2015 r., sygn. akt KIO 189/15). W przypadku zaproponowania przez wykonawcę rozwiązania 

optymalizacyjnego, zamawiający  winien ponadto wnikliwie zbadać, czy  w świetle opisanych 

przez 

zamawiającego 

wymagań 

PFU, 

podane 

przez 

wykonawcę 

rozwiązanie 

optymalizacyjne  jest  możliwe  do  wykonania  w  danych  konkretnych  uwarunkowaniach 

kontraktu.  Odwołujący  zauważył,  że  w  doktrynie,  orzecznictwie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  

i  orzecznictwie  sądów  ugruntowane  jest  stanowisko,  iż  przyjęcie  przez  zamawiającego 

wyjaśnień, które są niepełne lub niejasne albo nie na temat, stanowi naruszenie art. 90 ust. 3 

ustawy  Pzp.  W  konsekwencji  tego,  inni  uprawnieni  wykonawcy  mogą  w  postępowaniu 

odwoławczym żądać odrzucenia wybranej oferty jako zawierającej rażąco niską cenę. 

Zdaniem odwołującego, wykonawca Strabag Sp. z o.o. nie sprostał spoczywającemu 

na nim obowiązkowi udowodnienia braku zaniżenia oferowanej ceny. Odwołujący podał, że 


nie  otrzymał  dostępu  do  wyjaśnień  wykonawcy  Strabag  Sp.  z  o.o.  zastrzeżonych  jako 

tajemnica  jego  przedsiębiorstwa,  niemniej  jednak  w  tym  zakresie  zwrócił  uwagę,  że 

wykonawca  ten  nie  może  powoływać  się  na  bliżej  nieokreślone  warunki  szczególne 

dotyczące  realizacji  kontraktu,  uproszczone  zestawienia  ogólnych  pozycji  kosztów,  lecz 

powinny  być  konkretne,  jasne,  spójne  i  adekwatne  do  danego  przedmiotu  zamówienia. 

Stosowanie  beletrystyki  polegającej  na  mnożeniu  ogólników  o  wielkim  doświadczeniu 

wykonawcy,  jego  znakomitej  organizacji  produkcji,  optymalizacji  kosztów,  wdrożeniu 

niezwykle  nowoczesnych  i  energooszczędnych  technologii  czy  też  programów 

komputerowych  lub  systemów,  posiadaniu  wykwalifikowanej  acz  taniej  kadry,  itp.  nie  wnosi 

nic  do  sprawy  i  nie  niesie  informacji  o  żadnych  możliwych  do  uchwycenia  wartościach 

ekonomicznych.  Odwołujący  zaznaczył,  że  informacje  podawane  w  wyjaśnieniach  powinny 

być  więc  na  tyle  konkretne,  aby  możliwe  było  ich  przełożenie  na  uchwytne  i  wymierne 

wartości  ekonomiczne,  a  także  możliwa  ich  weryfikacja  oraz  ocena  wiarygodności,  co  

w  przedmiotowej  sprawie  oznacza,  że  powinny  były  zawierać  szczegółowe  opisy 

proponowanych  rozwiązań  optymalizujących  (jeśli  takowe  wykonawca  przewidywał)  oraz 

szczegółowe  informacje  o  przewidywanych  ilościach  materiałów,  jakie  mają  być  użyte  do 

realizacji  zamówienia,  przewidywanych  kosztach  pracowniczych,  przewidywanych  kosztach 

pracy sprzętu, wysokości zakładanego zysku itp. 

Zdaniem odwołującego, wykonawca Strabag Sp. z o.o. powyższemu obowiązkowi nie 

sprostał, a w konsekwencji nie obalił domniemania zaoferowania ceny rażąco niskiej. 

Ad. 3. 

Brak możliwości przedkładania nowych dowodów na etapie postępowania odwoławczego 

Odwołujący  stwierdził,  że  Strabag  Sp.  z  o.o.  w  odpowiedzi  na  wezwanie  od 

zamawiającego  wystosowane  na  podstawie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  nie  przedstawiła 

wystarczających  dowodów  na  to,  że  podana  przez  tego  wykonawcę  cena  nie  jest  rażąco 

zaniżona.  W  ocenie  odwołującego,  ewentualna  próba  przedkładania  takich  dowodów  

w  ramach  postępowania  przed  Krajową  Izbą  Odwoławczą  powinna  zostać  uznana  za 

spóźnioną,  gdyż  powtórne  umożliwianie  jednemu  z  wykonawców  dokonywania  wyjaśnień  

w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp z pewnością naruszyłoby zasadę uczciwej konkurencji.  

Odwołujący podkreślił, że w przypadku wystąpienia faktu zaniżenia ceny oferowanej 

w  stosunku  do  wartości  przedmiotu  zamówienia  konieczne  będzie  wykazywanie  i  ustalanie 

wszelkich okoliczności związanych z możliwością obniżenia ceny, w tym odnoszących się do 

indywidualnych  kosztów  wykonawcy  związanych  z  wykonaniem  danego  zamówienia. 

Powyższe  wykonawca  powinien  uczynić  w  ramach  wyjaśnień,  do  których  zgodnie  z  art  90 

ust.  1  ustawy  Pzp  wezwał  go  zamawiający,  a  nie  w  ramach  postępowania  odwoławczego 


przed Krajową Izbą Odwoławczą. 

Jak  zauważył  odwołujący,  w  ramach  postępowania  odwoławczego  oceniana  jest 

prawidłowość  czynności  zamawiającego  polegającej  na  ocenie  wyjaśnień  złożonych  przez 

wykonawcę.  Czynność  taka  podjęta  zostaje  w  oparciu  o  informacje  dostępne 

zamawiającemu,  które  zgodnie  z  przepisami  ustawy  mógł  i  powinien  uzyskać.  Odwołujący 

zaznaczył,  że  instytucja  wyjaśnień,  o  której  mowa  w  art.  90  ustawy  Pzp,  została 

przewidziana właśnie po to, aby wykonawca podał zamawiającemu stosowne informacje na 

temat  własnych  kalkulacji,  cech  i  uwarunkowań,  dowodzące  możliwości  zaoferowania  ceny 

obniżonej w stosunku do wartości zamówienia, a zamawiający mógł te informacje ocenić i na 

ich podstawie podjąć decyzję co do przyjęcia bądź odrzucenia oferty. Wiadomości na temat 

kalkulacji  cenowej  wykonawcy  oraz  indywidualnych,  dostępnych  wykonawcy  okoliczności, 

które  taką  kalkulację  umożliwiają,  zamawiający  zazwyczaj  nie  może  uzyskać  i  ustalić  na 

podstawie  innego  źródła  niż  sam  wykonawca  i  przede  wszystkim  informacje  te  powinien 

uzyskać  w  stosownym  czasie,  co  pozwoliłoby  mu  na  dokonanie  prawidłowej  czynności 

przyjęcia bądź odrzucenia oferty, a nie dopiero na etapie postępowania odwoławczego. Tym 

samym,  co  do  zasady,  wykonawca  już  w  ramach  swoich  wyjaśnień  składanych 

zamawiającemu  w  odpowiedzi  na  jego  wezwanie  powinien  podać  wszystkie  dostępne  mu 

indywidualnie  okoliczności  i  powody,  które  umożliwiły  skalkulowanie  tak  niskiej  ceny.  

W ramach postępowania odwoławczego można natomiast w takim przypadku jedynie ocenić 

i  stwierdzić  czy  wyjaśnienia  w  tym  przedmiocie  były  wystarczające,  a  ich  ocena  dokonana 

przez  zamawiającego  prawidłowa.  Powyższe  stanowisko,  jak  wskazał  odwołujący,  jest 

dominujące  w  orzecznictwie  sądów  okręgowych  i  Krajowej  Izby  Odwoławczej,  czego 

przykładem jest chociażby  wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu  z dnia  4 czerwca 2008 r., 

sygn. akt X Ga 127/08, wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 lipca 2014 r., sygn. 

akt  XXIII  Ga  1293/14  oraz  wyrok  KIO  z  dnia  4  maja  2016  r.,  sygn.  akt  KIO  557/16. 

Odwołujący  zwrócił  również  uwagę  na  stanowisko  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wyrażone  

w wyroku z dnia 3 czerwca 2014 r., sygn. akt KIO 893/14, gdzie wskazano iż „kwestia, czy  

w  danej  ofercie  mamy  do  czynienia  z  ceną  rażąco  niską,  czy  też  nie,  powinna  być 

rozstrzygnięta w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, które stosownie do art. 

15 ust. 1 PZP prowadzone jest przez zamawiającego. Jednocześnie warunkiem koniecznym 

jest  dokonanie  przez  zamawiającego  prawidłowej  oceny  wyjaśnień  wykonawcy  w  toku 

prowadzonej procedury, o której mowa w art 90 PZP.”. 

W  konsekwencji  powyższego,  zdaniem  odwołującego,  skoro  wykonawca  Strabag  

Sp. z o.o. nie sprostał wynikającemu z art. 90 ust. 2 ustawy Pzp obowiązkowi wykazania, że 

jego  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  a  w  konsekwencji  nie  obalił  domniemania 

zaoferowania  ceny  rażąco  niskiej,  to  obecnie  zrobić  już  tego  nie  może,  gdyż  ponowne 


umożliwianie  temu  wykonawcy  dokonywania  tej  czynności  (już  na  etapie  postępowania 

odwoławczego) naruszyłoby zasadę uczciwej konkurencji. 

Ad. 4. 

Rażąco niska cena za wykonanie robót przygotowawczych wskazanych w Wykazie Płatności 

w  części  II  Faza  robót  budowlanych  pkt  B.  Branża  Drogowa  (pozycja  2.1,  2.1.2)  

w  szczególności  robót  dot.  Odtworzenia  trasy  punktów  wysokościowych  (w  terenie 

równinnym) - co przełożyło się na zaniżenie ceny całej oferty o ponad 125.000 zł 

Odwołujący  stwierdził,  że  Strabag  Sp.  z  o.o.  rażąco  zaniżyła  wartość  robót 

przygotowawczych wskazanych w Wykazie Płatności w części II Faza robót budowlanych pkt 

B.  Branża  Drogowa  (pozycja  2.1,  2.1.2)  w  szczególności  robót  dot.  Odtworzenia  trasy 

punktów  wysokościowych  (w  terenie  równinnym).  Wykonawca  Strabag  Sp.  z  o.o.  podał  za 

wykonanie  tych  prac  kwotę  176.747,24  zł,  podczas  gdy  zdaniem  odwołującego,  wartość  ta 

jest  rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  niemożliwa  do  zaoferowania  bez 

narażenia  wykonawcy  na  straty,  gdyż  nie  pokrywa  nawet  kosztów  pracowniczych,  nie 

wliczając  w  to  kosztów  materiałowych,  kosztów  sprzętu,  ani  zakładanego  zysku  dla 

wykonawcy. 

Odwołujący  wskazał,  że  na  podstawie  doświadczenia  odwołującego  w  realizacji 

zbliżonych  zamówień  do  niniejszego,  odwołujący  jest  w  stanie  oszacować,  że  realizując 

kontrakt  w  roku  2016  sfinalizować  będzie  można  fazę  projektową,  a  od  2017  r.  przystąpić 

będzie  można  do  robót  budowlanych,  co  oznacza  około  20  miesięczny  okres  trwania  fazy 

budowlanej  kontraktu  (jako,  że  zgodnie  z  punktem  4  lit  A  Aktu  Umowy  oraz  punktem  4.1. 

Rozdziału  I  SIWZ  roboty  należy  zakończyć  do  31.10.2018  r.).  Zgodnie  z  dokumentacją 

przetargową,  przez  cały  czas  trwania  fazy  budowlanej  kontraktu  niezbędna  będzie  obsługa 

geodezyjna  do  czynności  związanych  z  odtworzeniem  trasy  punktów  wysokościowych  

(w  terenie  równinnym),  bieżących  pomiarów,  obmiarów,  co  według  odwołującego  wymaga 

zespołu  geodezyjnego  składającego  się  minimum  z  3  osób.  Odwołujący  zauważył,  iż 

wykonawca Strabag Sp. z o.o. podał w ofercie, że czynności geodezyjne na przedmiotowym 

zadaniu  wykonywać  będzie  za  pośrednictwem  osoby  zatrudnionej  w  spółce  Strabag  

Sp. z o.o. na podstawie umowy o pracę. 

Odwołujący zwrócił uwagę, iż wykonawca Strabag Sp. z o.o. w innym postępowaniu 

prowadzonym  przed  Krajową  Izbą  Odwoławcza  udzielił  informacji  na  stronie  9  odwołania 

wniesionego  przez  Strabag  Sp.  z  o.o.  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  1195/16  dotyczącej 

postępowania  o  udzielnie  zamówienia  publicznego  pn.:  „Budowa  północnej  obwodnicy 

miasta  Sokołowa  Małopolskiego  w  ramach  rozbudowy  drogi  wojewódzkiej  nr  875  Mielec  - 

Kolbuszowa  -  Sokołów  Małopolski  –  Leżajsk”,  iż  stawka  roboczogodziny  w  spółce  Strabag 


Sp.  z  o.o.  wynosi  26  zł/rbh.  Uwzględniając  powyższe  informacje  odwołujący  dokonał 

szacunkowej  kalkulacji  kosztu  zespołu  geodezyjnego  (3  osób),  przy  średniej  ilości 

pracujących  godzin  w  miesiącu  wynoszącej  168  godz.  oraz  założonym  czasie  trwania 

kontraktu wynoszącym 20 miesięcy, co przedstawia się następująco: 

26 zł x 3 (osoby) x 168 godz. x 20 miesięcy = 262.080,00 zł 

Odwołujący  zaznaczył,  że  powyższy  koszt  stanowi  wyłącznie  koszt  wynagrodzeń 

pracowniczych,  bez  uwzględniania  kosztu  niezbędnego  sprzętu  i  materiałów  ani  bez  zysku 

dla wykonawcy. 

Z  powyższego  odwołujący  wywiódł,  że  całkowita  minimalna  wartość  robót  dot. 

odtworzenia trasy punktów  wysokościowych (w terenie równinnym) wskazanych  w Wykazie 

Płatności  w  części  II  Faza  robót  budowlanych  pkt  B.  Branża  Drogowa  (pozycja  2.1.2)  

w  szczególności  w  przypadku  wykonawcy  Strabag  Sp.  z  o.o.  nie  może  stanowić  mniej  niż 

262.080,00  zł  (a  faktycznie  stanowić  powinna  kwotę  zbliżoną  do  300.000,00  zł,  gdyż 

uwzględniać  powinna  koszty  niezbędnego  sprzętu  i  materiałów  oraz  co  najmniej  minimalny 

zysk  dla  wykonawcy),  natomiast  przedstawiona  dla  tej  pozycji  Wykazu  Płatności  wartość 

176.747,24 zł stanowi jedynie 67 % tej wartości i stanowi dla tej pozycji rażąco niską cenę. 

W  konsekwencji,  jak  zauważył  odwołujący,  zaniżenie  wartości  w  ww.  pozycji  Wykazu 

Płatności automatycznie przekłada się także na bezprawne zaniżenie ceny całej ceny oferty 

tego wykonawcy. 

Ad. 5. 

Rażąco  niska  cena  za  wykonanie  robót  w  zakresie  podbudowy  i  nawierzchni  wskazanych  

w  Wykazie  Płatności  w  części  II  Faza  robót  budowlanych  pkt  B.  Branża  Drogowa  (pozycja 

2.4, 2.4.1,2.4.2, 2.4.3), co przełożyło się na zaniżenie ceny całej oferty o ponad 3.300.000 zł 

Odwołujący podniósł, że wykonawca Strabag Sp. z o.o. rażąco zaniżył wartość robót 

w  zakresie  podbudowy  i  nawierzchni  wskazanych  w  Wykazie  Płatności  w  części  II  Faza 

robót  budowlanych  pkt  B.  Branża  Drogowa  (pozycja  2.4,  2.4.1,  2.4.2,  2.4.3).  Wykonawca 

Strabag Sp. z o.o. podał za wykonanie wszystkich tych prac kwotę 4.699.286,40 zł, w tym: 

za nawierzchnie jezdni - kwotę 4.092.368,10 zł, 

za chodniki, powierzchnie zabrukowane - kwotę 349.127,58 zł, 

za drogi serwisowe i zjazdy - kwotę 257.790,72 zł. 

Zdaniem odwołującego, wartości te są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Odwołujący  oświadczył,  że  wykonał  szczegółową  kalkulację  kosztów  wykonania  robót  

w  zakresie  podbudowy  i  nawierzchni  określonych  w  ww.  pozycjach  Wykazu  Płatności,  na 


podstawie  przekrojów  poprzecznych  zamieszczonych  w  PFU  oraz  minimalnych  stawek 

Sekocenbud  dla  tego  typu  robót  porównując  je  równocześnie  do  stawek  możliwych  do 

uzyskania przez odwołującego. 

Z  kalkulacji  tej  wynika,  jak  podał  odwołujący,  że  ujęta  przez  wykonawcę  Strabag  

Sp. z o.o. cena jednostkowa ww. pozycji jest niemożliwa do zaoferowania, gdyż nie pokrywa 

nawet  kosztów  materiałowych,  nie  wliczając  w  to kosztów  pracowniczych, kosztów  sprzętu, 

ani  zakładanego  zysku  dla  wykonawcy.  Szczególnie  dobitnie  widać  to  na  przykładzie 

wykonania chodników, powierzchni zabrukowanych, gdzie w PFU w tabelce 5A na str. 20-21 

wskazana została dokładna powierzchnia do wykonania przez wykonawcę, a zatem w prosty 

sposób  uzyskać  można  szacunkową  wartość  minimalną  tych  prac  według  stawek 

Sekocenbud.  Zaznaczyć  należy,  że  nawet  jeśliby  wykonawca  zastosował  jakąś 

optymalizację  w  tym  zakresie,  to  i  tak  nie  jest  możliwe  zmniejszenie  powierzchni 

brukowanych o więcej niż kilka - kilkanaście procent, co nie może przełożyć się na tak dużą 

oszczędność,  aby  można  było  zastosować  stawkę  podaną  za  te  prace  przez  wykonawcę 

Strabag Sp. z o.o. 

Dodatkowo  odwołujący  wskazał,  że  w  innym  postępowaniu  przetargowym 

(postępowania  o  udzielnie  zamówienia  publicznego  pn.:  „Budowa  północnej  obwodnicy 

miasta  Sokołowa  Małopolskiego  w  ramach  rozbudowy  drogi  wojewódzkiej  nr  875  Mielec  - 

Kolbuszowa  -  Sokołów  Małopolski  –  Leżajsk”)  toczącym  się  równolegle  do  niniejszego 

postępowania  -  wykonawca  Strabag  Sp.  z  o.o.  wskazał  w  swojej  ofercie  koszt  wykonania 

nawierzchni chodnika wraz  z podbudową  za kwotę 60,03 zł netto za 1 m², przy czym  w tej 

wartości  sam  koszt  wykonania  nawierzchni  z  kostki  brukowej  wynosił  43,86  zł  netto. 

Odwołujący  zauważył,  że  gdyby  porównywalne  stawki  zastosować  do  przedmiotowego 

zamówienia, to wówczas sama wartość nawierzchni chodnika wynosiłaby około 380.000,00 

zł (bez uwzględniania podbudowy chodnika i innych elementów), co znacznie przekraczałoby 

wartość  349.127,58  zł  podaną  w  niniejszym  przetargu  w  poz.  2.4.2  Wykazu  Płatności.  

W  konsekwencji,  zaniżenie  wartości  w  ww.  pozycji  Wykazu  Płatności  automatycznie 

przekłada się także na bezprawne zaniżenie ceny całej ceny oferty tego wykonawcy. 

Ad. 6. 

Rażąco  niska  cena  za  wykonanie  robót  wykończeniowych  w  zakresie  humusowania  skarp 

wraz  z  obsianiem  trawą  wskazanych  w  Wykazie  Płatności  w  części  II  Faza  robót 

budowlanych  pkt  B.  Branża  Drogowa  (pozycja  2.5.3)  -  co  przełożyło  się  na  zaniżenie  ceny 

całej oferty o ponad 80.000 zł 

Odwołujący stwierdził, że wykonawca Strabag Sp. z o.o. rażąco zaniżył wartość robót 

wykończeniowych  w  zakresie  humusowania  skarp  wraz  z  obsianiem  trawą  wskazanych  


w  Wykazie  Płatności  w  części  II  Faza  robót  budowlanych  pkt  B.  Branża  Drogowa  (pozycja 

2.5.3).  Wykonawca  Strabag  Sp.  z  o.o.  podał  za  wykonanie  tych  prac  kwotę  97.872,00  zł, 

podczas  gdy  już  z  samego  porównania  tej  kwoty  z  kwotami  wskazanymi  w  dwóch 

pozostałych  ofertach  złożonych  w  przedmiotowym  postępowaniu  (które  dają  pewien  obraz 

sytuacji  rynkowej)  wynika,  jak  zauważył  odwołujący,  że  znacząco  odbiega  in  minus  od 

wartości  podanych  przez  pozostałych  wykonawców  (których  oferty  nie  zostały  odrzucone), 

którzy podali następujące wartości: 

- 182.100,00 zł w przypadku oferty odwołującego; 

-  135.930,00  zł  w  przypadku  oferty  Konsorcjum  Firm:  Rejon  Budowy  Dróg  i  Mostów  

w  Krośnie  Sp.  z  o.o.,  Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowo  Mostowych  Sp.  z  o.o.  w  Jaśle, 

Przedsiębiorstwo Drogowo - Mostowe GODROM Sp. z o.o. w Gorlicach, Remost Sp. z o.o.  

w Dębicy. 

Zdaniem odwołującego, wartość podana przez Strabag Sp. z o.o. za wykonanie ww. 

prac  jest  rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Odwołujący  stwierdził,  że 

wykonał  szczegółową  kalkulację  kosztów  wykonania  robót  wykończeniowych  w  zakresie 

humusowania  skarp  wraz  z  obsianiem  trawą  określonych  w  ww.  pozycji  Wykazu  Płatności, 

na podstawie długości pasa drogowego wskazanego w PFU, średniej szerokości skarpy oraz 

minimalnych  stawek  Sekocenbud  porównując  je  równocześnie  do  stawek  możliwych  do 

uzyskania  przez  odwołującego.  Z  kalkulacji  tej  wynika,  że  ujęta  przez  wykonawcę  Strabag 

Sp. z o.o. cena jednostkowa ww. pozycji jest niemożliwa do zaoferowania, gdyż nie pokrywa 

nawet  kosztów  pracowniczych,  nie  wliczając  w  to kosztów  materiałowych, kosztów  sprzętu, 

ani zakładanego zysku dla wykonawcy, co automatycznie przekłada się także na bezprawne 

zaniżenie ceny całej ceny oferty tego wykonawcy. 

Ad. 7. 

Rażąco  niska  cena  za  wykonanie  elementów  ochrony  środowiska  wskazanych  w  Wykazie 

Płatności  w  części  II  Faza  robót  budowlanych  pkt  B.  Branża  Drogowa  (pozycja  2.7.1.),  co 

przełożyło się na zaniżenie ceny całej oferty o ponad 2.200.000 zł 

Jak  podał  odwołujący,  wykonawca  Strabag  Sp.  z  o.o.  rażąco  zaniżył  wartość  robót  

w  zakresie  wykonania  elementów  ochrony  środowiska  (w  szczególności  ekrany 

dźwiękochłonne) wskazanych  w Wykazie Płatności w części II Faza robót budowlanych pkt 

B. Branża Drogowa (pozycja 2.7.1.). Wykonawca Strabag Sp. z o.o. podał za wykonanie tych 

prac  kwotę  289.200,86  zł,  podczas  gdy  już  z  samego  porównania  tej  kwoty  z  kwotami 

wskazanymi  w  dwóch  pozostałych  ofertach  złożonych  w  przedmiotowym  postępowaniu 

(które  dają  pewien  obraz  sytuacji  rynkowej)  wynika,  że  znacząco  odbiega  in  minus  od 

wartości  podanych  przez  pozostałych  wykonawców  (których  oferty  nie  zostały  odrzucone), 


którzy podali następujące wartości: 

- 2.488.000,00 zł w przypadku oferty odwołującego; 

-  6.337.149,30  zł  w  przypadku  oferty  Konsorcjum  Firm:  Rejon  Budowy  Dróg  i  Mostów  

w  Krośnie  Sp.  z  o.o.,  Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowo  Mostowych  Sp.  z  o.o.  w  Jaśle, 

Przedsiębiorstwo Drogowo - Mostowe GODROM Sp. z o.o. w Gorlicach, Remost Sp. z o.o.  

w Dębicy. 

Zdaniem odwołującego, wartość podana przez Strabag Sp. z o.o. za wykonanie ww. 

prac jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia, niemożliwa do  zaoferowania 

bez  narażenia  wykonawcy  na  straty,  gdyż  nie  pokrywa  nawet  kosztów  materiałowych,  nie 

wliczając  w  to  kosztów  pracowniczych,  kosztów  sprzętu,  ani  zakładanego  zysku  dla 

wykonawcy. 

Odwołujący  wskazał,  że  w  punkcie  3.2.1.1.  ppkt  6  Rozdziału  I  SIWZ  zamawiający 

wskazał,  że  zakłada  optymalizację  rozwiązań  projektowych  zawartych  w  Programie 

Funkcjonalno - Użytkowym, przy zachowaniu zgodności z obowiązującymi przepisami prawa 

i  zasadami  wiedzy  technicznej,  jednakże  zamawiający  wprowadza  następujące  wytyczne 

dotyczące  optymalizacji  rozwiązań  projektowych  zawartych  w  Programie  Funkcjonalno  - 

Użytkowym,  które  w  zakresie  zabezpieczenia  akustycznego  stanowią,  że  „zabezpieczenie 

akustyczne  (ekrany,  wymiana  stolarki  okiennej  czy  cicha  nawierzchnia]  winna  być  przyjęta  

w  oparciu  o  prognozę  ruchu  (winne  być  zgodne  z  zapisami  decyzji  środowiskowej)”.  Tym 

samym,  zamawiający  dopuścił  możliwość  zastosowania  zabezpieczenia  akustycznego 

zarówno  w  postaci  ekranów,  jak  i  wymiany  stolarki  okiennej  czy  cichej  nawierzchni, 

nasadzeń ochronnych.  

W  ocenie  odwołującego,  już  z  pobieżnej  analizy  kwoty  podanej  przez  Strabag  

Sp.  z  o.o.  w  pozycji  2.7.1  Wykazu  Płatności  wysnuć  można  przypuszczenie,  iż  bądź  to 

wykonawca  ten  w  ogóle  nie  wycenił  robót  w  zakresie  należytego  zabezpieczenia 

akustycznego  terenów  przyległych  bądź  założył  jedynie  wymianę  stolarki  okiennej,  gdyż  

z doświadczenia odwołującego w wykonywaniu tego typu robót wynika, że koszt wykonania 

nawet  najkrótszego  odcinka  ekranów  akustycznych  znacząco  przekracza  kwotę  podaną 

przez Strabag Sp. z o.o. w pozycji 2.7.1 Wykazu Płatności. 

Odwołujący podniósł, że jeśli Strabag Sp. z o.o. w ogóle nie wycenił robót w zakresie 

pełnego  zabezpieczenia  przed  hałasem  zachowując  dopuszczone  prawem  normy,  to 

wówczas  odwołujący  zarzuca,  iż  oferta  tego  wykonawcy  może  okazać  się  niezgodna  

z  SIWZ,  jako  że  wyceniać  powinna  pełny  zakres  robót  objęty  przedmiotem  zamówienia,  

a tym samym powinna zostać odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. Jeśli 

natomiast  Strabag  Sp.  z  o.o.  przewidywał  w  zakresie  zabezpieczenia  przed  hałasem 


wykonanie  jedynie  wymiany  stolarki  okiennej,  to  odwołujący  zarzuca,  iż  takie  rozwiązanie 

jest  technicznie  i  prawnie  niemożliwe,  min.  z  tego  powodu,  iż  na  etapie  przygotowywania 

własnej  oferty  odwołujący  ustalił,  iż  brak  jest  zgody  właścicieli  budynków,  których  miałyby 

dotyczyć wymiana stolarki okiennej, na wejście na nieruchomość i wymianę stolarki okiennej, 

a w sposób przymusowy, bez zgody właścicieli, czynności tych wykonać nie można. Nawet 

jednak  gdyby  wszyscy  właściciele  budynków,  których  miałby  dotyczyć  wymiana  stolarki 

okiennej  wyrazili  zgodę  na  taką  wymianę  stolarki  okiennej,  to  minimalny  koszt  wykonania 

wymiany  stolarki  okiennej  (przy  zapewnieniu  wymagań  PFU)  znacznie  przekracza  kwotę 

podaną dla tych robót przez Strabag Sp, z o.o. 

Odwołujący  zauważył,  że  w  dokumentacji  przetargowej  w  zasadzie  brak  jest 

szczegółowych  materiałów  (dokumentów)  dla  tego  rodzaju  robót.  Brak  jest  analizy 

akustycznej,  która  mogłaby  stanowić  podstawę  do  przyjęcia  jednego  określonego 

rozwiązania  technologicznego  dla  zabezpieczenia  akustycznego,  względnie  rozwiązań 

mieszanych  i  w  związku  z  tym  odwołujący  na  własny  koszt  zlecił  wykonanie  takiej 

szczegółowej  analizy  akustycznej  dla  przedmiotowego  zadania.  Odwołujący  zaznaczył  przy 

tym, że w myśl obowiązujących przepisów prawa, przedmiotem ochrony przed hałasem jest 

określone środowisko. 

Jak  podał  odwołujący,  natężenie  ruchu  na  przedmiotowej  drodze  wynosi  10118 

pojazdów  na  dobę  (str.  5  Analizy  akustycznej),  co  powoduje  hałas  o  poziomie  emisji  do  

83  dB  (co  wynika  z  Analizy  akustycznej  -  części  obliczeniowej).  Zastosowanie  cichej 

nawierzchni  powoduje  obniżenie  hałasu  o  3  dB  (str.  10  Analizy  akustycznej).  Zatem  samo  

zastosowanie  tej  technologii,  czyli  zastosowanie  wyłącznie  cichej  nawierzchni  jest 

technicznie niewystarczające. Odwołujący stwierdził, że wykonana na zlecenie odwołującego 

Analiza  akustyczna  jednoznacznie  wskazała,  że  w  obszarze  oddziaływania  przedmiotowej 

inwestycji  znajduje  się  minimum  78  budynków  mieszkalnych  zlokalizowanych  w  odległości 

kilkunastu  metrów  od  krawędzi  jezdni,  które  należy  zabezpieczyć  przed  oddziaływaniem 

hałasu, z tego 20 budynków są to budynki drewniane, których nie można skutecznie chronić 

jedynie za pomocą wymiany stolarki okiennej lecz konieczne jest zastosowanie ekranów na 

co  najmniej  niektórych  odcinkach.  Załącznikiem  do  analizy  akustycznej  jest  dokumentacja 

fotograficzna  wszystkich  budynków.  Z  analizy  akustycznej  wynika  zatem,  iż  w  przypadku 

zamiaru  optymalizacji  rozwiązań  wskazanych  w  PFU  w  zakresie  zabezpieczenia 

akustycznego poprzez rezygnację z ekranów na rzecz cichej nawierzchni i wymiany stolarki 

okiennej  w  budynkach  przy  realizowanej  inwestycji  -  wymagana  byłaby  wymiana  okien  

w minimum 331 otworach okiennych (przy jednoczesnym  założeniu,  że  byłaby  zgoda na to 

wszystkich  właścicieli  budynków),  a  i  tak  ze  względu  na  występowanie  budynków 

drewnianych, konieczne będzie zastosowanie ekranów na niektórych odcinkach. 


Odwołujący podał, że analizując uwarunkowania realizacji zamówienia ustalił, że nie 

wszyscy właściciele nieruchomości objętych planowaną ochroną akustyczną zgadzają się na 

takie rozwiązanie techniczne i wymianę stolarki okiennej w ich domach. W takiej sytuacji nie 

jest  możliwe  technologicznie  wykonanie  zabezpieczenia  akustycznego  wyłącznie  poprzez 

zastosowanie  cichej  nawierzchni  i  wymianę  stolarki  okiennej  -  lecz  trzeba  się  liczyć  

z koniecznością zastosowania rozwiązania mieszanego, to jest zastosowania co najmniej na 

niektórych odcinkach ekranów akustycznych. Odwołujący zwrócił uwagę, że zgodnie z PFU 

zakładana długość obszaru wynosi 4300 metrów, z czego znaczna część wymaga ochrony 

ekranami,  a  więc  nawet  przy  znaczącym  ograniczeniu  ilości  ekranów  akustycznych  

i  wybudowaniu  jedynie  na  długości  30%  obszaru,  to  i  tak  konieczne  będzie  wykonanie  co 

najmniej  1300  metrów  bieżących  ekranów.  Przy  założeniu  wysokości  ekranu  3  metry,  to 

według minimalnych stawek Sekocenbud dla tego typu robót koszt tych robót wyniesie około 

1500  zł  za  1  metr  bieżący,  a  zatem  nawet  jeśli  należałoby  wykonać  tylko  200  metrów 

bieżących  ekranów  (przy  czym  odwołujący  uważa,  że  należałoby  wykonać  ich  znacznie 

więcej),  to  sam  ten  koszt  ekranów  wyniesie  300.000,00  zł  (nie  wliczając  kosztów  wymiany 

stolarki  okiennej),  co  w  całości  wyczerpuje  kwotę  289.200,86  zł,  jaką  wykonawca  Strabag 

Sp. z o.o. przewidział za cały zakres tych robót związanych z podał za wykonanie tych prac. 

Do  tej  wartości  doliczyć  trzeba  koszt  zastosowania  cichej  nawierzchni  i  wymiany  stolarki 

okiennej  na  pozostałym  odcinku  drogi  (przy  czym  sam  koszt  wymiany  stolarki  okiennej  

wynosi  co  najmniej  457.000,00  zł  według  załączonej  do  odwołania  oferty  zweryfikowanej 

przez  biegłego  rzeczoznawcę),  co  oznacza,  że  przy  rzetelnej  kalkulacji  ceny  wykonawca 

powinien  był  wskazać  wartość  kilkakrotnie  wyższą,  a  dodatkowo  powinien  był  uwzględnić 

pewną rezerwę na nieprzewidziane ryzyka i koszty związane z wykonywaniem tych robót. 

Uwzględniając  powyższe,  odwołujący  stwierdził,  że  podana  przez  wykonawcę 

Strabag  Sp.  z  o.o.  w Wykazie  Płatności  w  części  II  Faza  robót  budowlanych  pkt  B.  Branża 

Drogowa  (pozycja  2.7.1.)  wartość  robót  w  zakresie  wykonania  elementów  ochrony 

ś

rodowiska  w  kwocie  289.200,86  zł  jest  absurdalnie  niska  i  stanowi  dla  tej  pozycji  rażąco 

niską cenę, co automatycznie przekłada się na rażące zaniżenie ceny całej ceny oferty tego 

wykonawcy. 

Ad. 8. 

Rażąco  niska  cena  za  wykonanie  robót  w  zakresie  elementów  ulic  wskazanych  w Wykazie 

Płatności  w  części  II  Faza  robót  budowlanych  pkt  B.  Branża  Drogowa  (pozycja  2.8,  2.8.1, 

2.8.2), co przełożyło się na zaniżenie ceny całej oferty o ponad 190.000 zł 

W ocenie odwołującego, wykonawca Strabag Sp. z o.o. rażąco zaniżył wartość robót 

w  zakresie  elementów  ulic  wskazanych  w  Wykazie  Płatności  w  części  II  Faza  robót 


budowlanych  pkt  B.  Branża  Drogowa  (pozycja  2.8,  2.8.1,  2.8.2).  Wykonawca  Strabag  

Sp. z o.o. podał za wykonanie wszystkich tych prac kwotę 544.173,73 zł, w tym: 

za krawężniki i obrzeża - kwotę 322.280,36 zł, 

za przepusty pod drogami - kwotę 61.478,97 zł. 

Zdaniem odwołującego, wartości te są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia, 

niemożliwe do zaoferowania bez narażenia wykonawcy na straty, gdyż nie pokrywają nawet 

kosztów  materiałowych,  nie  wliczając  w  to  kosztów  pracowniczych,  kosztów  sprzętu,  ani 

zakładanego zysku dla wykonawcy. 

Ad. 9. 

Rażąco niska cena za wykonanie robót branży mostowej - małe mosty wskazanych w części 

B Wykazu Płatności pn. Branża Mostowa - Małe Mosty (pozycje od 2.9 do 2.15.3 włącznie), 

co przełożyło się na zaniżenie ceny całej oferty o ponad 2.800.000 zł 

Odwołujący podniósł, że wykonawca Strabag Sp. z o.o. rażąco zaniżył wartość robót 

branży mostowej - małe mosty wskazanych Wykazie Płatności w Części B. Branża Mostowa 

- Małe Mosty (pozycje od 2.9 do 2.15.3 włącznie). Wykonawca Strabag Sp. z o.o. podał za 

wykonanie wszystkich tych prac kwotę 144.261 zł, podczas gdy już z samego porównania tej 

kwoty  z  kwotami  wskazanymi  w  dwóch  pozostałych  ofertach  złożonych  w  przedmiotowym 

postępowaniu  (które  dają  pewien  obraz  sytuacji  rynkowej)  wynika,  że  znacząco  odbiega  in 

minus  od  wartości  podanych  przez  pozostałych  wykonawców  (których  oferty  nie  zostały 

odrzucone),  którzy  podali  następujące  wartości.  Wartość  ww.  robót  podana  przez  Strabag 

Sp.  z  o.o.  jest  około  20  razy  mniejsza  od  cen  zaoferowanych  przez  pozostałych 

wykonawców. 

Odwołujący  wskazuje,  że  przygotowana  przez  zamawiającego  dokumentacja 

przetargowa  zawiera  szereg  wyszczególnionych  elementów,  które  zgodnie  z  wymaganiami 

zamawiającego  powinny  zostać  ujęte  w  ww.  pozycji  Kosztorysu  Ofertowego.  Zamawiający  

w opisie przedmiotu zamówienia określił zakres i wielkość robót budowlanych, które zostały 

objęte  przedmiotowym  zamówieniem,  w  tym  zamawiający  określił  zakres  przebudowy 

obiektów inżynierskich. 

1. Podział obiektów inżynierskich. 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  w  dokumentacji  przetargowej  wyraźnie  zostały 

rozróżnione  pojęcia:  obiekt  inżynierski,  obiekt  mostowy,  oraz  przepust,  co  ma  istotne 

znaczenie dla przedmiotowej sprawy. 

W  PFU  (str.  7)  podano,  co  należy  rozumieć  pod  pojęciem:  obiekt  inżynierski,  obiekt 


mostowy, oraz przepust. W p.I. Definicje i skróty zamawiający określił, że: 

„[19]  Obiekty inżynierskie - obiekty mostowe, tunele, przepusty, konstrukcje oporowe. 

Obiekt mostowy - budowla przeznaczona do przeprowadzenia drogi, samodzielnego 

ciągu  pieszego  lub  pieszo  -  rowerowego,  szlaku  wędrówek  zwierząt  dziko  żyjących  lub 

innego  rodzaju  komunikacji  gospodarczej  nad  przeszkodą  terenową,  a  w  szczególności: 

most, wiadukt, estakada, kładka. 

Przepust  -  budowla  o  przekroju  poprzecznym  zamkniętym,  przeznaczona  do 

przeprowadzenia  cieków,  szlaków  wędrówek  zwierząt  dziko  żyjących  lub  urządzeń 

technicznych  przez  korpus  drogi  Powyższe  definicje  są  zgodne  z  definicją  w  przywołanym 

przez Zamawiającego Rozporządzeniu  Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 

maja 2000r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty 

inżynierskie i ich usytuowanie Dz. U. z 2000r. Nr 63, poz. 735.”. 

Tym  samym,  jak  zauważył  odwołujący,  zamawiający  wyraźnie  podzielił  obiekty  inżynierskie 

objęte zamówieniem na dwie grupy: obiekty mostowe i przepusty. 

Odwołujący  wskazał,  że  odzwierciedleniem  tego  podziału  jest  przedstawienie 

charakterystycznych  parametrów  określających  wielkość  robót  i  zakres  robót  budowlanych 

oddzielnie  dla  drogowych  obiektów  inżynierskich  i  oddzielnie  dla  przepustów.  Wymagania 

dotyczące  drogowych  obiektów  inżynierskich  zostały  przedstawione  w  PFU  wp.111.12, 

Drogowe obiekty inżynierskie (PFU str. 27), a dla przepustów w p.11.1.1.3. Przepusty (PFU 

str.  33).  W  p.11.1.1.2.  Drogowe  obiekty  inżynierskie  zamawiający  stwierdził,  że  podstawą 

zakwalifikowania  części  obiektów  inżynierskich  do  typu  obiekty  mostowe  były 

uwarunkowania  terenowe  i  charakter  cieków  wodnych  na  których  obiekty  inżynierskie  są 

usytuowanie.  Zamawiający  w  PFU  fstr.  301  stwierdził:  „Światła  nowoprojektowanych 

przepustów  będą  wynikać  z  obliczeń  hydrologicznych  i  hydraulicznych,  warunków 

terenowych  oraz  uzyskanych  decyzji,  opinii  i  uzgodnień  w  trakcie  opracowywania  Projektu 

Budowlanego.  Długość  obiektów  będzie  wynikać  z  warunków  terenowych.  Podane  

w  poniższej  tabeli  parametry  techniczne  przepustów  należy  traktować  jako  wstępne,  a  ich 

faktyczne wielkości zostaną ustalone na etapie Projektu Budowlanego.”. 

Odwołujący  zwrócił  również  uwagę  na  str.  30  PFU,  gdzie  stwierdzono,  że 

„obligatoryjnym do zaprojektowania i wykonania jest ilość, lokalizacja i typy poszczególnych 

obiektów oraz takie parametry jak: 

• 

długość przepustów wynikająca z szerokości użytkowych określonych w niniejszym PFU; 

• 

pod ciągiem głównym drogi klasa obciążenia A wg PN-85/S-10030 

• 

typ obiektu stalowy powłokowy lub żelbetowy, 


• 

elementy bezpieczeństwa ruchu - wg wymagań szczególnych, 

• 

elementy ochrony środowiska - wg wymagań szczególnych 

Ze względu na uwarunkowania terenowe i stosunek przepływu maksymalnego rocznego do 

ś

redniego  z  wieloletniego  okresu  w  a  wymagań  Dz.  U.  z  2000r.  Nr  63.  poz.  735  część 

przepustów została zaklasyfikowana do małych mostów.”. 

Odwołujący  wskazał  ponadto,  że  zamawiający  w  Tabeli  9  Parametry  przepustów  

i  małych  mostów  Przepusty  i  małe  mosty  pod  trasą  główną  i  skrzyżowaniami  

z  drogami  publicznymi  w  kolumnie  Docelowy  typ  obiektu  zamieszczonej  w  Załączniku  nr  9 

podał,  że  docelowym  oczekiwanym  przez  niego  typem  obiektu  jest  Żelbetowy,  mały  most. 

Powyższe dotyczy obiektów o numerach od PIl-14 do PIII-32 za wyjątkiem obiektów PIII- 19, 

PIII-21,  PIII-32,  gdzie  zapisano,  że  docelowym  typem  obiektu  jest  Żelbetowy/stalowy 

przepust (PFU str. 31, 32). 

Jak zauważył odwołujący, na etapie ofertowania zamawiający udzielił odpowiedzi na 

pytanie 22 dotyczące wykonania przepustów i małych mostów: 

„Pytanie 22 

Proszę o informację: 

• 

Czy  Zamawiający  dopuszcza  wykonanie  przepustów  pod  koroną  drogi  (małego  mostu)  

w technologii przepustów stalowych z dostosowaniem odpowiedniego kształtu. 

• 

Czy należy je wykonać zgodnie z PFU część rysunkowa w postaci przekroju ramowego 

monolitycznego. 

Odpowiedź 22 

Obiekty inżynierskie winny być zgodne z Rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki 

Morskiej  z  dnia  30  maja  2000r.  w  sprawie  warunków  technicznych,  jakim  powinny 

odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie Dz. U. z 2000r. Nr 63. 

Zamawiający  zakłada  optymalizację  rozwiązań  projektowych  zawartych  w  Programie 

Funkcjonalno-Użytkowym,  przy  zachowaniu  zgodności  z  obowiązującymi  przepisami  prawa  

i zasadami wiedzy technicznej.”. 

Wobec powyższego, odwołujący stwierdził, że zamawiający zakwalifikował obiekty od 

PIII-14  do  PIII-32  z  wyjątkiem  obiektów  PIII-19,  PIII-21,  PIII-32  jako  obiekty  mostowe. 

Podstawą  takiej  kwalifikacji  były  uwarunkowania  terenowe  i  stosunek  przepływu 

maksymalnego rocznego do średniego z wieloletniego okresu wg wymagań Dz. U. z 2000r. 

Nr 63. poz. 735. Zgodnie z ww. rozporządzeniem §41.1 Przepusty powinny być zastosowane 

na  ciekach  o  pochyleniu  równym  lub  większym  niż  2%.  Przy  pochyleniach  równych  łub 


większych  niż  2%  oraz  na  potokach  górskich  zastosowanie  przepustu  może  bvć 

dopuszczalne  tylko  dla  klas  dróg  klasy  l  i  D  (rozbudowywana  droga  wojewódzka  posiada 

klasę techniczną G (droga główna). 

2.  Kosztorys ofertowy - Rozdział IV Wykaz płatności. 

Odwołujący  wskazał,  że  zamawiający  w  dokumentacji  przetargowej  przekazał 

oferentom Wykaz płatności i cen elementów rozliczeniowych według warunków kontraktu pn: 

„Przebudowa/rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 988 Babica - Strzyżów - Warzyce na odcinku 

od  miejscowości  Zaborów  do  początku  obwodnicy  m.  Strzyżów”  -  Rozdział  IV  Wykaz 

płatności.  Wykaz  płatności  został  podzielony  na  dwie  zasadnicze  części  I  Faza 

Projektowanie  i  Faza  II  Robót  budowlanych.  W  Części  drugiej  Faza  Robót  budowlanych 

roboty budowlane zostały podzielone według branż: 

• 

A BRANŻA DROGOWA 

• 

B BRANŻA MOSTOWA - MAŁE MOSTY 

• 

C ZABEZPIECZENIE OSUWISK 

• 

D PRZEBUDOWA URZĄDZEŃ OBCYCH 

• 

E PROMOCJA PROJEKTU. 

Roboty  związane  z  budową  obiektów  inżynierskich  wyszczególniono  w  dwóch  różnych 

branżach: 

• 

Przepusty w pozycji 2.8.2. Przepusty pod drogami w części A BRANŻA DROGOWA 

• 

Obiekty mostowe w pozycjach od 2.9 do 2.15. w części B BRANŻA MOSTOWA - MAŁE 

MOSTY 

Tym samym, jak stwierdził odwołujący, zamawiający konsekwentnie i wyraźnie dzieli obiekty 

inżynierskie  na  obiekty  mostowe,  dla  których  wydzielił  specjalną  branżę  i  przepusty,  które  

w kosztorysie zostały umiejscowione w branży drogowej. 

3.  Przebudowa obiektów mostowych. 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  w  p.II.  1.1.  Charakterystyczne  parametry  określające 

wielkość  robót  i  zakres  robót  Budowlanych  wskazano,  że  „Realizacja  przedsięwzięcia 

obejmuje w szczególności: Budowę i przebudowę obiektów inżynierskich wynikających z w/w 

zakresu  drogowego  -  mostów,  wiaduktów;  estakad,  przepustów,  w  zależności  od 

uwarunkowań  terenowych.”.  Zamawiający  zastrzegł,  że  „obiekty  inżynierskie  muszą 

odpowiadać  warunkom określonym w: a)  Rozporządzeniu  Ministra Transportu i Gospodarki 

Morskiej  z  dnia  30  maja  2000r.  w  sprawie  warunków  technicznych  jakim  powinny 


odpowiadać  drogowe  obiekty  inżynierskie  i  ich  usytuowanie  Dz.  U.  z  2000r.  Nr  63,  poz. 

735.”.  W  PFU  i  załącznikach  doprecyzowane  zostały  oczekiwania  zamawiającego  co  do 

sposobu realizacji przedmiotu zamówienia w zakresie obiektów mostowych. 

Ponadto,  jak  podał  odwołujący,  zamawiający  w  p.  II.1.1.2.  Drogowe  obiekty 

inżynierskie  określił  stan  techniczny  istniejących  obiektów  inżynierskich  (poza  jednym)  jako 

zły  i  stwierdził,  że  obiekty  wymagają  całkowitej  przebudowy  lub  likwidacji.  W  Tabeli  9 

Parametry  przepustów  i  małych  mostów  Przepusty  i  małe  mosty  pod  trasą  główną  

i  skrzyżowaniami  z  drogami  publicznymi  (załącznik  nr  1)  w  kolumnie  Budowa  nowego 

obiektu/remont/rozbudowa dla wszystkich obiektów mostowych od numeru PIII-14 do PIII-32 

wskazano  „budowa”.  Tym  samym,  w  ocenie  odwołującego,  zamawiający  stwierdził,  że  dla 

obiektów mostowych od PIII-14 do PIII-32 w miejsce istniejących oczekuje budowy nowych 

obiektów mostowych. Powyższe informacje zostały potwierdzone, jak zauważył odwołujący, 

w  części  III.4.7  Załącznik  7  Inwentaryzacja  lub  dokumentacja  obiektów  budowlanych,  jeżeli 

podlegają one przebudowie, odbudowie, nadbudowie, rozbiórkom lub remontom w zakresie 

architektury,  konstrukcji  instalacji  i  urządzeń  technologicznych,  a  także  wskazania 

zamawiającego  dotyczące  zachowania  urządzeń  naziemnych  i  podziemnych  oraz  obiektów 

przewidzianych  do  rozbiórki  i  ewentualne  uwarunkowania  tych  rozbiórek.  Odwołujący 

wskazał, że w ww. Załączniku w p.1.2. Obiekty inżynierskie zamawiający stwierdził, że: „Na 

rozbudowywanych  odcinkach  drogi  wojewódzkiej  nr  988  wykonano  szczegółową 

inwentaryzację,  ekspertyzy  i  badania  obiektów  inżynierskich  oraz  przepustów.  Na 

przedmiotowym odcinku drogi znajdują się mosty i jeden wiadukt drogowy. Stan techniczny 

obiektów  jest  mocno  zróżnicowany  od  nowych  obiektów  (rok  budowy  2012)  do  obiektów 

znajdującym  się  w  złym  stanie  technicznym.  Część  obiektów  posiada  nienormatywne 

skrajnie.  Zestawienie  w/w  obiektów  tj.  mostów  i  przepustów  z  podaniem  lokalizacji  wg 

kilometraża istniejącego i kilometraża po rozbudowie przedstawiono w poniższych tabelach.

• Tabela. Inwentaryzacja, ocena stanu technicznego i przeznaczenie obiektów mostowych 

• Tabela. Inwentaryzacja, ocena stanu technicznego i przeznaczenie przepustów 

Zestawienia  obiektów  określają  także  planowany  sposób  wykorzystania  obiektu  w  związku  

z planowaną inwestycją z uwzględnieniem etapów realizacyjnych.”. 

Odwołujący  zauważył,  że  w  Tabeli  Inwentaryzacja,  ocena  stanu  technicznego  

i  przeznaczenie  przepustów  (Załącznik  nr  2),  w  kolumnie  Planowany  opis  wykorzystania 

obiektu  zapisano  Rozbiórka  istniejącego  przepustu  wraz  z  umocnieniem  oraz  budowa 

nowego  o  konstrukcji  stalowej  lub  betonowej.  Powyższy  zapis,  jak  stwierdził  odwołujący, 

dotyczy  wszystkich  wymienionych  w  tej  tabeli  obiektów  mostowych  poza  obiektem  PIII-17, 

dla którego zapisano Rozbudowa (wydłużenie) przepustu wraz z wykonaniem nowych ścian 


czołowych.  Powyższe  wymaganie  zostało  doprecyzowane  przez  zamawiającego  na  etapie 

ofertowania w odpowiedzi na zadane pytanie nr 18. 

„Odpowiedź 18 

Zamawiający informuje, że obiekt PIII 17 w km 8+288 (km projektowany) należy zrealizować 

zgodnie  z  PFU  Tabela  1  Parametry  przepustów  i  małych  mostów  -  budowa  nowego 

obiektu.”. 

Wobec powyższego odwołujący stwierdził,  że zamawiający  wymagał, aby istniejące obiekty 

mostowe  o  numerach  od  PIII-14  do  PIII-32  zostały  wyburzone  i  zastąpione  nowymi 

obiektami. 

4.  Trwałość obiektów inżynierskich. 

Odwołujący  podniósł,  że  zamawiający  określił  jasno  wymagania  co  do  trwałości 

obiektów  inżynierskich.  W  PFU  (str.  30)  zapisano:  „Obiekty  inżynierskie/przepusty  powinny 

być  tak  zaprojektowane  i  wykonane,  aby  w  przyjętym  okresie  użytkowania  i  poziomie 

utrzymania była zapewniona ich trwałość rozumiana jako zdolność użytkowania obiektu przy 

zachowaniu  cech  wytrzymałościowych  i  eksploatacyjnych,  których  miernikiem  są  stany 

graniczne  nośności  i  stany  graniczne  użytkowania.  Okres  użytkowania  jest  określony  

w  Rozporządzeniu  Ministra  Transportu  i  Gospodarki  Morskiej  z  dnia  30  maja  2000  r.  

w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie 

i  ich  usytuowanie  Dz.  U.  z  2000r.  Nr  63,  poz.  735.  Obiekty  powinny  charakteryzować  się 

łatwością utrzymania.”. 

Odwołujący  podał,  że  rozróżnienie  obiektów  inżynierskich  na:  obiekty  mostowe  

i  przepusty  wiąże  się  z  minimalnym  wymaganym  okresem  użytkowania  obiektów  (ich 

trwałością).  Jak  wskazał  odwołujący,  okres  użytkowania,  a  więc  trwałość  obiektu  ma 

niebagatelne  znaczenie  dla  późniejszych  kosztów  utrzymania  obiektów  inżynierskich. 

Wskazał,  że  zgodnie  z  rozporządzeniem  nr  63  obiekty  mostowe  mają  inne  -  wyższe 

wymagania co do okresu użytkowania niż przepusty. Odwołujący zwrócił uwagę, że zgodnie 

z  ww.  rozporządzeniem  Dział  V.  Trwałość  obiektów  inżynierskich;  Rozdział  1;  Wymagania 

ogólne: 

„§152.Obiekty  inżynierskie  powinny  być  tak  zaprojektowane  i  wykonane,  aby  w  przyjętym 

okresie  użytkowania  i  poziomie  utrzymania  była  zapewniona  ich  trwałość  rozumiana  jako 

zdolność 

użytkowania 

obiektu 

przy 

zachowaniu 

cech 

wytrzymałościowych  

i  eksploatacyjnych,  których  miernikiem  są  stany  graniczne  nośności  i  stany  graniczne 

użytkowania. 

§153.1.Przyjęty  okres  użytkowania,  o  którym  mowa  w  §  152,  może  odnosić  się  


w szczególności do: 

1)  całego  obiektu  -  jako  średnia  trwałość  podstawowych  elementów  nie  podlegających 

okresowej wymianie, 

2)  podstawowych elementów obiektu, tj. podpór, dźwigarów i pomostu, 

3)  elementów podlegających okresowej wymianie. 

2. Dla elementów obiektu inżynierskiego przyjmuje się okresy użytkowania:  

1) dla podpór mostów: 

a)  w nurtach rzek - nie mniejszy niż 150 lat. 

b)  w wodach stojących o ustabilizowanym poziomie - nie mniejszy niż 200 lat,  

c) na terenach zalewowych - nie mniejszy niż 100 lat, 

2) dla przyczółków masywnych i konstrukcji oporowych - nie mniejszy niż 100 lat. 

(…)  

5) dla ustrojów nośnych przęseł belkowych i skrzynkowych z pomostami: 

a) masywnymi - nie mniejszy niż 80 lat, 

b) lekkimi i gęstożebrowymi - nie mniejszy niż 60 lat 

(…) 

18) dla przepustów - nie mniejszy niż 40 lat.”.  

Odwołujący  stwierdził,  że  minimalny  wymagany  przepisami  okres  użytkowania 

obiektów mostowych w skrajnym przypadku przy zastosowaniu ustroi nośnych z pomostami 

masywnymi  wynosi  80  lat  i  jest  dwukrotnie  wyższy  niż  dla  przepustów  (40  lat).  Natomiast 

przy zastosowaniu ustroi lekkich lub gęsto żebrowymi wynosi 60 lat i jest dwukrotnie dłuższy 

niż dla przepustów. 

Jak  zauważył  odwołujący,  odnosząc  się  do  warunków  kontraktu  (subklauzula  14.1.  

i wskazania na str. 8-9 odwołania) zamawiający dokonał wyraźnego rozdziału na poz. „Małe 

mosty”  i  „przepusty”  z  zastrzeżeniem  ich  odmiennej  wyceny,  tzn.  oddzielnego  określenia 

wartości  dla  mostów  i  przepustów.  Tym  bardziej  wskazuje  to,  zdaniem  odwołującego,  że 

zamówienie ma być realizowane na podstawie wytycznych programem RPO 2014-2020, nie 

bez  znaczenia  jest  ilościowe  i  kosztowe  określenie  obiektów  inżynierskich  (mostów  -  jako 

wskaźników projektu) i oddzielnie przepustów. Z wytycznymi tymi wykonawca zobowiązał się 

zapoznać i je stosować.  

Odwołujący  przedstawił  ofertę  na  dostawę  podstawowego  materiału  do  wykonania 


konstrukcji  niezbędnych  do  wykonania  małych  mostów.  Już  z  samego  tego  dokumentu 

wynika,  że  ujęta  przez  wykonawcę  Strabag  Sp.  z  o.o.  cena  jednostkowa  ww.  pozycji  jest 

niemożliwa  do  zaoferowania,  gdyż  nie  pokrywa  nawet  kosztów  podstawowego  materiału  - 

nie wliczając w to kosztów pozostałych materiałów, kosztów sprzętu, ani zakładanego zysku 

dla  wykonawcy,  co  automatycznie  przekłada  się  także  na  bezprawne  zaniżenie  ceny  całej 

ceny oferty tego wykonawcy. 

Ad. 10. 

Rażąco  niska  cena  za  wykonanie  robót  w  zakresie  wykonania  zabezpieczenia  osuwisk 

wskazanych w Wykazie Płatności w części II Faza robót budowlanych pkt C. Zabezpieczenie 

osuwisk  (pozycja  2.16,  2.16.1),  co  przełożyło  się  na  zaniżenie  ceny  całej  oferty  o  ponad 

1.500.000 zł 

W opinii  odwołującego, wykonawca  Strabag  Sp.  z  o.o.  rażąco  zaniżył  wartość robót  

w zakresie wykonania zabezpieczenia osuwisk wskazanych w Wykazie Płatności w części II 

Faza robót budowlanych pkt C. Zabezpieczenie osuwisk (pozycja 2.16, 2.16.1). Odwołujący 

zauważył,  że  wykonawca  Strabag  Sp.  z  o.o.  podał  za  wykonanie  tych  prac  kwotę 

2.199.461,49  zł,  podczas  gdy  już  z  samego  porównania  tej  kwoty  z  kwotami  wskazanymi  

w  dwóch  pozostałych  ofertach  złożonych  w  przedmiotowym  postępowaniu  (które  dają 

pewien  obraz  sytuacji  rynkowej)  wynika,  że  znacząco  odbiega  in  minus  od  wartości 

podanych  przez  pozostałych  wykonawców  (których  oferty  nie  zostały  odrzucone),  którzy 

podali następujące wartości: 

- 3.798.000,00 zł w przypadku oferty odwołującego; 

-  5.610.000,00  zł  w  przypadku  oferty  Konsorcjum  Firm:  Rejon  Budowy  Dróg  i  Mostów  

w  Krośnie  Sp.  z  o.o.,  Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowo  Mostowych  Sp.  z  o.o.  w  Jaśle, 

Przedsiębiorstwo Drogowo - Mostowe GODROM Sp. z o.o. w Gorlicach, Remost Sp. z o.o.  

w Dębicy. 

Zdaniem odwołującego, wartość podana przez Strabag Sp. z o.o. za wykonanie ww. 

prac jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia, niemożliwa do  zaoferowania 

bez  narażenia  wykonawcy  na  straty,  gdyż  nie  pokrywa  nawet  kosztów  pracowniczych,  nie 

wliczając  w  to  kosztów  materiałowych,  kosztów  sprzętu,  ani  zakładanego  zysku  dla 

wykonawcy. 

Ad. 11. 

Rażąco  niska  cena  za  wykonanie  robót  w  zakresie  teletechniki  -  przebudowy  sieci 

teletechnicznych, wskazanych w Wykazie Płatności w części II Faza robót budowlanych pkt 

D Przebudowa urządzeń obcych (pozycja 2.18, 2.18.1), co przełożyło się na zaniżenie ceny 


całej oferty o ponad 80.000 zł;  

W ocenie odwołującego, wykonawca Strabag Sp. z o.o. rażąco zaniżył wartość robót 

w  zakresie  teletechniki  -  przebudowy  sieci  teletechnicznych,  wskazanych  w  Wykazie 

Płatności w części II Faza robót budowlanych pkt D Przebudowa urządzeń obcych (pozycja 

2.18, 2.18.1). Wykonawca Strabag Sp. z o.o. podał za wykonanie tych prac kwoty: 

za roboty z branży teletechnika - łącznie 546.186,17 zł, w tym 

za przebudowę sieci teletechnicznych - kwotę 448.686,17 zł. 

Zdaniem odwołującego, wartości podane przez Strabag Sp. z o.o. za wykonanie ww. 

prac  są  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  niemożliwe  do  zaoferowania 

bez narażenia  wykonawcy na straty, gdyż nie pokrywają nawet kosztów materiałowych, nie 

wliczając  w  to  kosztów  pracowniczych,  kosztów  sprzętu,  ani  zakładanego  zysku  dla 

wykonawcy. 

Ad. 12 

Brak szacunku rezerwy na dodatkowe lub nieprzewidziane koszty 

Odwołujący  podniósł,  że  zarówno  oferta,  jak  też  wyjaśnienia  Strabag  Sp.  z  o.o.  nie 

przewidują  jakiejkolwiek  rezerwy  na  nieprzewidziane  wydatki  w  toku  realizacji  zamówienia, 

choćby związane z: 

- Opisanymi w punkcie 7 powyżej kwestiami związanymi z wykonaniem elementów ochrony 

ś

rodowiska (w szczególności ekranów akustycznych) - szerzej punkt 7 powyżej, 

wskazanymi  w  SIWZ  w  rozdziale  I  -  Instrukcja  dla  wykonawców  w  pkt  3  dot.  opisu 

przedmiotu  zamówienia,  dodatkowymi  kosztami  czasowego  zajęcia  działek  dla  terenów 

niezbędnych, do realizacji zadania (ppkt 3.2.4 lit. l), 

wskazanymi  w  SIWZ  w  rozdziale  I  -  Instrukcja  dla  wykonawców  w  pkt  3  dot.  opisu 

przedmiotu  zamówienia,  dodatkowymi  kosztami  zapewnienia  nadzoru  archeologicznego  

w  przypadku  wystąpienia  konieczności  w  trakcie  prowadzonych  robót  ziemnych  (ppkt  3.2.4 

lit. t),  

-  wskazanymi  w  SIWZ  w  rozdziale  I  -  Instrukcja  dla  wykonawców  w  pkt  3  dot.  opisu 

przedmiotu  zamówienia,  dodatkowymi  kosztami  zapewnienia  w  razie  potrzeby  nadzoru 

saperskiego w przypadku obecności ewentualnych niewypałów/niewybuchów (ppkt 3.2.4 lit. 

u), 

-  kosztami  zwiększonego  zużycia  paliwa,  wzrostem  cen  paliw  oraz  powiązanym  z  tym 

wzrostem  cen  asfaltów  niezbędnych  do  wykonania  nawierzchni  bitumicznych  będących 

przedmiotem  niniejszego  postępowania,  awarii  lub  innych  niespodziewanych  zdarzeń  -  tym 


bardziej,  że  zgodnie  z  pkt  4  SIWZ  (rozdział  I  -  Instrukcja  dla  wykonawców)  zakończenie 

realizacja przedmiotu zamówienia nastąpić ma dopiero w ostatnim kwartale roku 2018 r. 

W  opinii  odwołującego,  zignorowanie  tych  okoliczności  świadczy  o  braku 

wiarygodności i rzetelności oferty złożonej przez wykonawcę Strabag Sp. z o.o., co również 

przemawia za koniecznością odrzucenia oferty tego wykonawcy. 

Ad. 13. 

Rażące  zaniżenie  ceny  całej  oferty  w  konsekwencji  zaniżenia  cen  w  poszczególnych 

pozycjach 

Odwołujący  zauważył,  że  konsekwencją  rażącego  zaniżenia  cen  w  wyżej 

wskazanych  pozycjach: 2.1,  2.1.2,  2.4,  2.4.1,  2.4.2,  2.4.3,  2.5.3,  2.7.1, 2.8,  2.8.1,  2.8.2,  od 

2.9  do  2.15.3  włącznie,  2.16,  2.16.1,  2.18  i  2.18.1 Wykazu  Płatności  było  rażące  zaniżenie 

ceny całej oferty, co przełożyło się na to, że cena oferty Strabag Sp. z o.o. jest aż o ponad 

9.230.116  zł  niższa  (a  więc  o  około  30%)  od  kolejnej  oferty  złożonej  w  niniejszym 

postępowaniu (tj. oferty odwołującego, której cena była druga w kolejności).  

W  ocenie  odwołującego,  zamawiający  powinien  odrzucić  ofertę  złożoną  przez 

Strabag  Sp.  z  o.o.  z  przyczyn  wskazanych  powyżej.  Odmienne  postępowanie 

zamawiającego i dokonanie wyboru oferty tego właśnie wykonawcy sprzeczne jest, w ocenie 

odwołującego,  z  cytowanymi  przepisami  ustawy  Pzp  dotyczącymi  odrzucenia  oferty 

zawierającej  rażąco  niską  cenę,  jak  też  stanowi  wyraz  naruszenia  zasady  uczciwej 

konkurencji  i  równego  traktowania  wykonawców  biorących  udział  w  przedmiotowym 

postępowaniu.  Zdaniem  odwołującego,  analiza  oferty  Strabag  Sp.  z  o.o.  i  przedstawionych 

przez  tego  wykonawcę  wyjaśnień  prowadzić  powinna  do  jednoznacznego  wniosku,  że 

wykonawca  ten  w  sposób  niedopuszczalny  i  nieakceptowalny  przez  ustawodawcę  próbuje 

uzyskać zamówienie publiczne objęte postępowaniem. 

Odwołujący  podniósł,  że  rażące  zaniżenie  wartości  niektórych  robót  w  Wykazie 

Płatności,  a  wskutek  tego  również  łącznej  ceny  oferty,  jest  istotne  nie  tylko  dla  uznania,  iż 

oferta Strabag Sp. z o.o. zawiera rażąco niską cenę w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy 

Pzp,  ale  analiza  wartości  poszczególnych  pozycji  Wykazu  Płatności  jest  także  istotna  

z  punktu  widzenia  podstawy  odrzucenia,  o  której  mowa  w  art.  89  ust.  1  pkt  3  ustawy  Pzp.  

W  ocenie  odwołującego,  oferta  Strabag  Sp.  z  o.o.  wypełnia  przesłanki  czynu  nieuczciwej 

konkurencji  opisanego  zarówno  w  art.  3  ust.  1,  jak  i  w  art.  15  ust.  1  pkt  1  ustawy  

o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji.  Odwołujący  przywołał  wyrok  Krajowej  Izby 

Odwoławczej z dnia 14 czerwca 2013 r., sygn. akt KIO 1240/13.  

Dodatkowo,  uwzględniając  fakt  zaoferowania  przez  Strabag  Sp.  z  o.o.  cen  na 


poziomie  144.261  zł  za  wykonanie  całej  branży  mostowej  -  małe  mosty  (cała  część  B. 

Wykazu  płatności)  odwołujący  podniósł,  że  jeżeliby  intencją  Strabag  Sp.  z  o.o.  było 

przerzucenie  kosztów  wykonania  tych  prac  do  innych  pozycji  Wykazu  płatności  (na  co 

wskazuje  nieproporcjonalnie  wysoka  wartość  podana  przez  Strabag  Sp.  z  o.o.  w  pozycji 

2.3.2 Przepusty pod koroną drogi) - to wówczas uzasadnione powinno być przekonanie, że 

charakter i celowość tego działania nie jest podyktowana rachunkiem ekonomicznym i realną 

wartością,  ale  innymi  celami,  taki  jak  utrudnienie  (zamawiającemu  i  innym  wykonawcom) 

możliwości  prawidłowej  weryfikacji  oferty  złożonej  przez  Strabag  Sp.  z  o.o.  pod  kątem 

występowania  rażąco  niskiej  ceny,  brak  możliwości  porównywania  ofert.  Oczywistym  jest 

bowiem, w opinii odwołującego, że nie opiera się na rachunku ekonomicznym ustalenie ceny 

za  wyżej  wymienione  prace  na  poziomie  144.261  zł  za  wykonanie  całej  branży  mostowej  - 

małe  mosty,  a  jednocześnie  nieproporcjonalnie  wysokiej  wartości  2.870.147,49  zł  za 

wykonanie  Przepustów  pod  koroną  drogi  (poz. 2.3.2), gdy  według  Programu  Funkcjonalno-

Użytkowego  zakres  tych  drugich  robót  jest  mniejszy  od  robót  branży  mostowej.  Takie  zaś 

działanie  ocenione  powinno  było  zostać,  zdaniem  odwołującego,  jako  sprzeczne  z  prawem  

i  dobrymi  obyczajami,  jako  zagrażające  i  naruszające  (w  skutkach,  jakie  rodziło)  interes 

innych  przedsiębiorców  -  wykonawców,  którzy  rzetelnie  ustalili  poziom  oferowanych  przez 

siebie cen jednostkowych za  ww. roboty, a tym samym stanowiące naruszenie art. 3 ust. 1  

w  zw.  z  art.  15  ust.  1  pkt  1  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji. 

Jednocześnie  odwołujący  przypomniał,  że  treść  subklauzuli  14.1  Warunków 

Szczególnych  Kontraktu  pozwala  na  stwierdzenie,  że  wynagrodzenie  za  realizację 

przedmiotowego zamówienia nie ma charakteru klasycznego, „sztywnego” ryczałtu, lecz jego 

wysokość zależeć będzie od faktycznie wykonanych robót, tzn. gdy wykonawca nie wykona 

robót  objętych  którąś  z  pozycji  Wykazu  Płatności,  to  zamawiający  powołując  się  na 

subklauzulę  14.1.  Warunków  Szczególnych  Kontraktu  przy  obliczaniu  wynagrodzenia 

pomniejszy  wypłacaną  kwotę  o  wartość  robót  faktycznie  niewykonanych.  W  takim 

kontekście,  jak  zauważył  odwołujący,  ewentualne  manipulowanie  przez  Strabag  Sp.  z  o.o. 

składnikami  ceny  globalnej  może  nabierać  dodatkowego  sensu.  Odwołujący  podkreślił,  że  

w  efekcie  tej  manipulacji  część  z  wartości  jednostkowych  wskazanych  w  ofercie  Strabag  

Sp.  z  o.o.  jest  absurdalnie  niska  w  stosunku  do  stawek  rynkowych  (np.  wykonanie  całej 

branży mostowej - małe mosty), inna zaś część (poz. 2.3.2 przepusty pod koroną drogi) jest 

z  kolei  nieproporcjonalnie  wyższa  od  tych  stawek  rynkowych.  Odwołujący  stwierdził,  że  

w sytuacji, gdy z treści subklauzuli 14.1. Warunków Szczególnych Kontraktu oraz odpowiedzi 

zamawiającego  na  pytanie  nr  28  wynika,  że  przy  obliczaniu  wynagrodzenia  do  wypłaty  dla 

wykonawcy  zamawiający  pomniejszy  wypłacaną  kwotę  o  wartość  tych  pozycji  Wykazu 


Płatności, które faktycznie nie zostały wykonane, takie działania Strabag Sp. z o.o. zagrażają 

nie tylko interesom innych przedsiębiorców (pozbawionych możliwości realizacji zamówienia, 

ale  przede  wszystkim  zagrażają  interesom  klienta,  czyli  zamawiającego.  Może  się  bowiem 

okazać,  że  w  trakcie  realizacji  zadania  zostanie  ustalone,  iż  roboty  pierwotnie 

zakwalifikowane do kategorii branży mostowej - małe mosty w ogóle nie będą wykonywane  

i  wówczas  pomimo  znacznego  zmniejszenia  zakresu  robót  (odjęcie  całej  branży  mostowej) 

zamawiający  i  tak  zmuszony  będzie  wypłacić  wykonawcy  wynagrodzenie  jak  za  wszystkie 

roboty,  gdyż  odjęcie  (na  podstawie  w/w  subklauzuli  14.1.)  od  całego  wynagrodzenia 

ofertowego  rażąco  zaniżonej  wartości  robót  branży  mostowej  praktycznie  nie  wpłynie  na 

realne obniżenie wynagrodzenia tego wykonawcy. Już samo zagrożenie tą sytuacją stanowi, 

zdaniem odwołującego, podstawę do uznania działań Strabag Sp. z o.o. za czyn nieuczciwej 

konkurencji  w  rozumieniu  art.  3  ust  1  w  zw.  z  art.  15  ust.  1  pkt  1  ustawy  o  zwalczaniu 

nieuczciwej konkurencji. 

Odwołujący  wskazał,  że  przesłanki  do  przyjęcia,  że  zamawiający  naruszył  przepisy 

art.  7  ust.  1  i  art.  7  ust.  3  ustawy  Pzp  jednoznacznie  wynikają  z  przedstawionych  powyżej 

okoliczności i dowodów  świadczących o  zaniechaniu przez  zamawiającego wykonania jego 

ustawowego obowiązku do odrzucenia oferty złożonej przez Strabag Sp. z o.o. ze względu 

na  podanie  w  ofercie  rażąco  niskiej  ceny  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  oraz  ze 

względu  na  to,  że  złożenie  oferty  przez  Strabag  Sp.  z  o.o.  stanowiło  czyn  nieuczciwej 

konkurencji. 

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  niniejszego  odwołania  w  całości  i  nakazanie 

zamawiającemu: 

odtajnienia wyjaśnień złożonych przez Strabag Sp. z o.o. i wszystkich załączników do 

tych wyjaśnień; 

unieważnienia czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty Strabag Sp. z o.o.; 

powtórzenia  czynności  badania  i  oceny  ofert  z  uwzględnieniem  zarzutów  

i okoliczności podniesionych w odwołaniu; 

odrzucenia oferty Strabag Sp. z o.o.; 

wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej.  

Przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego  zgłosił  

w dniu 25 lipca 2016 r. wykonawca Strabag Sp. z o.o.  

W toku postępowania strony podtrzymały swe stanowiska. 


Krajowa  Izba  Odwoławcza,  rozpoznając  złożone  odwołanie  na  rozprawie  

i  uwzględniając  zgromadzony  materiał  dowodowy  w  sprawie,  w  tym  w  szczególności  treść 

specyfikacji istotnych warunków zamówienia wraz z załącznikami, treść oferty złożonej przez 

Strabag  Sp.  z  o.o.,  treść  wezwania  wystosowanego  przez  zamawiającego  do  Strabag  

Sp.  z  o.o.  w  dniu  24  maja  2016  r.,  treść  wyjaśnień  Strabag  Sp.  z  o.o.  z  dnia  14  czerwca  

2016  r.,  oraz  dokumenty  wskazane  w  treści  uzasadnienia,  jak  również  stanowiska  stron  

i  uczestnika  postępowania  zaprezentowane  na  piśmie  i  ustnie  do  protokołu  posiedzenia  

i rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje. 

Izba  stwierdziła,  że  odwołujący  legitymuje  się  interesem  we  wniesieniu  środka 

ochrony prawnej, o którym mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zakres zarzutów, w sytuacji 

ich  potwierdzenia  się,  wskazuje  na  pozbawienie  odwołującego  możliwości  uzyskania 

zamówienia  i  jego  realizacji,  narażając  go  tym  samym  na  poniesienie  w  tym  zakresie 

wymiernej szkody. 

Izba  ustaliła,  że  rozpoznawane  przez  Izbę  odwołanie  dotyczy  postępowania  

o udzielenie zamówienia publicznego, które zostało wszczęte przed dniem 28 lipca 2016 r., 

tj.  przed  dniem  wejścia  w  życie  przepisów  ustawy  z  dnia  22  czerwca  2016  r.  o  zmianie 

ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 

1020).  Izba  rozpoznała  niniejsze  odwołanie  w  oparciu  o  przepisy  ustawy  Pzp  w  brzmieniu 

sprzed wejścia w życie ww. nowelizacji.  

Rozpoznając  odwołanie  w  granicach  podniesionych  zarzutów  Izba  uznała,  że  nie 

podlega ono uwzględnieniu. 

Przede  wszystkim  Izba  stwierdziła,  że  wynagrodzenie  w  przedmiotowym 

postępowaniu  ma  charakter  ryczałtowy,  co  wynika  z  treści  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia,  w  tym  m.in.  z  opracowanych  przez  zamawiającego  formularza  oferty  (pkt  1), 

czy  wykazu  płatności,  który  składa  się  wyłącznie  z  podania  cen  za  poszczególne  pozycje 

ujęte globalnie jako cena za dany rodzaj robót, nie zaś za jednostkę miary. Brak jest również 

możliwości  rozliczenia  przedmiotowego  zamówienia  na  podstawie  cen  jednostkowych, 

bowiem  zamawiający  nie  żądał  ich  podania.  Izba  nie  wzięła  pod  uwagę  złożonego  przez 

odwołującego  na  rozprawie  Załącznika  nr  12  jako  dowodu  na  poparcie  stanowiska 

odwołującego  dotyczącego  charakteru  wynagrodzenia  w  przedmiotowym  zamówieniu. 

Składające  się  na  ww.  załącznik  dokumenty  dotyczą  innego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego  i  nie  mogą  mieć  przełożenia  na  warunki  przedmiotowego 

postępowania.  O  charakterze  wynagrodzenia  w  postępowaniu  objętym  odwołaniem  może 

rozstrzygać 

jedynie 

treść 

dokumentacji 

opracowanej 

przez 

zamawiającego  


w  przedmiotowym  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego.  Jednocześnie,  Izba 

stwierdziła, 

ż

ryczałtowy 

charakter 

wynagrodzenia 

nie 

uniemożliwia 

badania 

poszczególnych  pozycji  wykazu  płatności  pod  kątem  rażąco  niskiej  ceny,  jako  że  wycena 

poszczególnych  pozycji  może  mieć  wpływ  na  cenę  za  wykonanie  całego  przedmiotu 

zamówienia. 

Izba  ustaliła  również,  że  przedmiotem  zamówienia  objętego  rozpoznawanym 

odwołaniem 

jest 

wykonanie 

systemie 

„zaprojektuj 

wybuduj” 

zadania  

pn.  „Przebudowa/rozbudowa  drogi  wojewódzkiej  nr  988  Babica-Strzyżów-Warzyce  na 

odcinku  od  miejscowości  Zaborów  do  początku  obwodnicy  m.  Strzyżów”.  Wartość 

zamówienia  została  oszacowana  przez  zamawiającego  na  kwotę  51 270 787,59  zł  

(nie wliczając zamówień uzupełniających).  

W przedmiotowym postępowaniu wpłynęły oferty następujących wykonawców: 

-  wykonawcy  wspólnie  ubiegający  się  o  udzielenie  zamówienia:  Rejon  Budowy  Dróg  

i  Mostów  w  Krośnie  Sp.  z  o.o.,  Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowo-Mostowych  Sp.  z  o.o., 

Przedsiębiorstwo  Drogowo-Mostowe  GODROM  Sp.  z  o.o.  i  REMOST  Sp.  z  o.o.  – 

33 607 947,51 zł (w tym: 979 695 zł za fazę projektowania i 32 628 252,51 zł  za fazę robót 

budowlanych), 

- Miejskie Przedsiębiorstwo Dróg i Mostów Sp. z o.o. – 31 045 817,30 zł (w tym: 873 300 zł 

za fazę projektowania i 30 172 527,30 zł za fazę robót budowlanych), 

-  Strabag  Sp.  z  o.o.  –  21 815 710,39  zł  (w  tym:  809 224,61  zł  za  fazę  projektowania  

i 21 006 485,78 zł za fazę robót budowlanych), 

-  MATBUD  S.  S.  –  59 942 602,41  zł  (w  tym:  2 189 465,19  zł  za  fazę  projektowania  

i 57 753 137,22 zł za fazę robót budowlanych).  

Pismem  z  dnia  24  maja  2016  r.  zamawiający  działając  na  podstawie  art.  90  ust.  1 

ustawy Pzp zwrócił się do Strabag Sp. z o.o. o udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów 

oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny.  Zamawiający  wskazał,  że  wykonawca  powinien  

w wyjaśnieniach uwzględnić w szczególności takie elementy Wykazu płatności, jak elementy 

ochrony  środowiska  wycenione  na  289 200,86  zł,  branża  mostowa-małe  mosty  wyceniona 

na 144 261,00 zł, oraz zabezpieczenie osuwisk wycenione na 2 199 461,49 zł.  

Izba  stwierdziła,  że  złożone  przez  Strabag  Sp.  z  o.o.  w  dniu  14  czerwca  2016  r. 

wyjaśnienia  w  swej  treści  stanowią  wartość  gospodarczą,  odnoszą  się  m.in.  do  przyjętej 

przez  przystępującego  koncepcji  realizacji  przedmiotowego  zamówienia,  która  pociąga  za 

sobą  określony  sposób  kalkulacji  ceny  za  jego  realizację,  do  dostępnych  temu  wykonawcy 

warunków powodujących obniżenie cen, wskazują też na środki podjęte w celu zachowania 


przedmiotowych informacji w poufności, i z tego względu zasługują na ochronę. Tym samym, 

nie potwierdził się zarzut naruszenia art. 8 ust. 1 pkt 1-3 ustawy Pzp.  

Jednocześnie,  Izba  skonstatowała,  że  wyjaśnienia  Strabag  Sp.  z  o.o.  w  zakresie 

elementów  oferty  mających  wpływ  na  cenę  są  wyczerpujące,  uzasadniają  wysokość 

zaoferowanej  ceny  w  sposób  wystarczający,  wskazujący  na  jej  realność  i  rzetelność 

kalkulacji.  Wykonawca  poparł  też  ww.  wyjaśnienia  stosownymi  dowodami.

  Z  uwagi  na 

stwierdzoną  przez  Izbę  zasadność  utajnienia  ww.  wyjaśnień  Strabag  Sp.  z  o.o.,  podanie 

szczegółowego uzasadnienia odnoszącego się do treści wyjaśnień oraz złożonych dowodów 

nie jest możliwe. Wskazać jednak należy, że wyjaśnienia Strabag Sp. z o.o. odnoszą się do 

wszystkich  elementów  zakwestionowanych  przez  odwołującego,  wykonawca  ten  wykazał 

realność  poczynionych  kalkulacji  składając  na  tę  okoliczność  liczne  dowody.  Prawidłowość 

dokonanej  kalkulacji  została  również  potwierdzona  złożonymi  przez  Strabag  Sp.  z  o.o.  na 

rozprawie dodatkowymi wyjaśnieniami. Izba nie znalazła zatem podstaw do kwestionowania 

ww.  wyjaśnień.  Tym  samym,  brak  jest  podstaw  do  stwierdzenia,  że  Strabag  Sp.  z  o.o.  nie 

złożyła  wyjaśnień,  lub  że  dokonana  ich  ocena  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską 

cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  W  przedmiotowej  sprawie  obalone  zostało 

powstałe  w  wyniku  wezwania  do  udzielenia  wyjaśnień  domniemanie,  na  które  wskazuje 

odwołujący, że cena oferty Strabag Sp. z o.o. jest rażąco niska.  

Izba 

nie 

wzięła 

pod 

uwagę 

złożonych 

przez 

odwołującego 

dowodów  

w postaci Załączników do odwołania nr 6a-8 i 13-23. Izba zważyła bowiem, że przedmiotowe 

postępowanie realizowane jest w formule „zaprojektuj i wybuduj”, a zatem to na wykonawcy 

spoczywa  obowiązek  zaprojektowania  sposobu  realizacji  zamówienia.  Co  za  tym  idzie, 

każdy z wykonawców zobowiązany był poczynić własne założenia i  na ich podstawie przyjąć 

dane  do  wyceny  przedmiotu  zamówienia  mając  na  uwadze  dostępne  mu  indywidualne 

uwarunkowania związane z jego realizacją. Ww. dowody złożone przez odwołującego oparte 

zostały  na  koncepcji  realizacji  przedmiotu  zamówienia  przyjętej  przez  odwołującego,  zatem 

brak jest podstaw do twierdzenia, że mają przełożenie na wycenę zamówienia przez Strabag  

Sp. z o.o. W szczególności należy zauważyć, że dowodu w przedmiotowej sprawie nie może 

stanowić  wykonana  na  zlecenie  odwołującego  analiza  akustyczna  oraz  poczynione  na  jej 

podstawie  obliczenia.  Jak  wskazuje  treść  specyfikacji  (Rozdział  I  pkt  3.2.1.1.  ppkt  6), 

projektowane  przez  wykonawcę  zabezpieczenia  akustyczne  muszą  być  zgodne  

z  postanowieniami  decyzji  środowiskowej,  a  zatem  brak  jest  podstaw  do  przyjęcia,  że 

założenia  przyjęte  przez  odwołującego  co  do  ochrony  akustycznej  są  prawidłowe.  Nie 

sposób  również  uznać,  że  kalkulacja  ceny  dokonana  przez  odwołującego  oparta  jest  na 

najniższych  cenach  elementów  składowych  dostępnych  na  rynku.  W  celu  wykazania 

prawidłowości  poczynionych  kalkulacji  odwołujący  oparł  się  na  otrzymanych  od 


podwykonawców  ofertach  –  w  tym  zakresie  odwołujący  nie  wykazał,  że  są  to  najniższe 

dostępne oferty na rynku. Izba stwierdziła, że są to oferty złożone wyłącznie odwołującemu, 

zaś  inni  wykonawcy,  w  tym  Strabag  Sp.  z  o.o.,  pozyskali  oferty  uzależnione  od  zawartych 

umów,  pozyskanych  kontaktów  itp.  Podstawy  do  wiążącego  ustalenia  czy  cena  jest  rażąco 

niska  nie  mogą  stanowić  publikowane  przez  Sekocenbud  stawki.  Jak  już  wyżej  wskazano, 

każdy  z  wykonawców  uprawniony  jest  do  indywidualnej  wyceny  danego  przedmiotu 

zamówienia mając na uwadze dostępne mu warunki jego realizacji, na co wskazuje już art. 

90  ust.  1  ustawy  Pzp.  Podobnie,  dowodu  w  przedmiotowej  sprawie  nie  może  stanowić 

odwołanie  wniesione  przez  Strabag  Sp.  z  o.o.  w  innym  postępowaniu  odwoławczym 

toczącym się przed Krajową Izbą Odwoławczą o sygn. akt KIO 1195/16 – przedstawione tam 

dane  i  podane  informacje  dotyczą  innego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego, nie mogą zatem w prosty sposób przekładać się na kalkulację przedmiotowego 

zamówienia.  Izba  nie  uwzględniła  również  wniosku  odwołującego  o  dopuszczenie  dowodu  

z  opinii  biegłego  z  zakresu  budownictwa  o  specjalności  wyceny  robót  budowlanych,  cen 

robót  budowlanych  i  rozliczania  inwestycji  budowlanych  na  okoliczność,  iż  cena  oferty 

Strabag  Sp.  z  o.o.  jest  rażąco  niska,  oraz  na  okoliczność  stwierdzenia,  za  jaką  minimalną 

kwotę  można  zrealizować  przedmiotowe  zamówienie.  Izba  stwierdziła,  że  ocena  złożonych 

przez Strabag Sp. z o.o. wyjaśnień jest możliwa i nie wymaga wiadomości specjalnych.  

Wobec  powyższego,  nie  potwierdziły  się  zarzuty  naruszenia  przez  zamawiającego 

art. 89 ust. 1 pkt 2, 3 i 4 oraz art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. 

Izba  nie  stwierdziła  także  naruszenia  przez  zamawiającego  art.  7  ust.  1  i  3  ustawy 

Pzp.  Wobec  poczynionych  powyżej  ustaleń,  brak  jest  podstaw  do  stwierdzenia,  że  nie 

zachowane zostały przez zamawiającego zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania 

wykonawców,  oraz  że  wybór  oferty  najkorzystniejszej  nastąpił  z  naruszeniem  przepisów 

ustawy Pzp. 

Z  uwagi  na  powyższe,  na  podstawie  art.  192  ust.  1  i  2  ustawy  Pzp,  orzeczono  jak  

w sentencji. 

O  kosztach  postępowania  orzeczono  na  podstawie  art.  192  ust.  9  i  10  ustawy  Pzp 

oraz  §  5  ust.  4  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  

w    sprawie  wysokości  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).  

Przewodniczący:      …………………