KIO 1453/16 WYROK dnia 22 sierpnia 2016 r.

Sygn. akt: KIO 1453/16 

WYROK 

z dnia 22 sierpnia 2016 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Grzegorz Matejczuk 

Protokolant:              Adam Skowroński 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  19  sierpnia  2016  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  5  sierpnia  2016  r.  przez

Odwołującego – wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) 

PROTE  Technologie  dla  Środowiska  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Poznaniu,  2)  MO-BRUK 

S.A.  

z  siedzibą  w  Niecew,  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Zamawiającego  –  Gmina 

Stalowa Wola, ul. Wolności 7, 37-450 Stalowa Wola, 

przy  udziale  wykonawcy  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Kielcach  zgłaszającego 

przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego,  

orzeka: 

uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru 

najkorzystniejszej  oferty,  odrzucenie  oferty  wykonawcy  Hydrogeotechnika  Sp.  z 

o.o. z siedzibą w Kielcach oraz wykluczenie tego wykonawcy z postępowania oraz 

nakazuje powtórzenie czynności oceny ofert i wyboru oferty; 

2. kosztami postępowania obciąża

 Zamawiającego, i: 

2.1.   zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę 

20  000  zł  00  gr 

(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez 

Odwołującego 

tytułem wpisu od odwołania, 

2.2.   zasądza od 

Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 20 000 zł 00 (słownie: 

dwadzieścia  tysięcy  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  zwrot  kosztów  postępowania 

odwoławczego poniesionych z tytułu wpisu od odwołania. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych  (Dz.U.2015.2164  j.t.)  na  niniejszy  wyrok  -  w  terminie  7  dni  od  dnia  jego 

doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do 

Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu. 

Przewodniczący:      ……………………………. 

Sygn. akt: KIO 1453/16 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający  –  Gmina  Stalowa  Wola,  ul.  Wolności  7,  37-450  Stalowa  Wola

  – 

prowadzi  na  podstawie  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień  publicznych 

(Dz.U.2015.2164  j.t.)  –  dalej:  Pzp  lub  Ustawa;  postępowanie  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego,  którego  przedmiotem  jest  „Rekultywacja  stawów  osadowych  1  –  6  na 

byłym terenie Huty Stalowa Wola S.A. oraz składowiska odpadów innych niż niebezpieczne 

w Stalowej Woli”. 

Wartość  zamówienia  przekracza  kwoty  określone  w  przepisach  wykonawczych 

wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  UE  nr 

2016/S 076-133066 z dnia 19 kwietnia 2016 r.   

W dniu 27 lipca 2016 r., Zamawiający zawiadomił o wyborze oferty najkorzystniejszej 

– oferty wykonawcy Hydrogeotechnika Sp. z o.o. z siedzibą w Kielcach.  

W  dniu  5  sierpnia  2016  r.,  Odwołujący  –  wykonawcy  wspólnie  ubiegających  się  o 

udzielenie  zamówienia:  1)  PROTE  Technologie  dla  Środowiska  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w 

Poznaniu,  2)  MO-BRUK  S.A.  z  siedzibą  w  Niecew  –  wniósł  do  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej  odwołanie  od  następujących,  niezgodnych  z  PZP  czynności  i  zaniechań 

Zamawiającego: 

zaniechania wykluczenia Hydrogeotechnika Sp. z o.o. z postępowania, 

zaniechania  odrzucenia  oferty  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  jako  niezgodnej  ze 

specyfikacją  istotnych  warunków  zamówienia  (SIWZ)  oraz  przepisami  PZP,  a  w 

konsekwencji 

dokonania wyboru jako najkorzystniejszej oferty Hydrogeotechnika Sp. z o.o. 

zarzucając  Zamawiającemu  naruszenie  art.  7  ust.  3,  24  ust.  2  pkt  1),  art.  87  ust.  1,  art.  89 

ust. 1 pkt 1) oraz 2) Pzp. 

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie  Zamawiającemu 

unieważnienia  wyboru  najkorzystniejszej  oferty,  nakazanie  Zamawiającemu  odrzucenia 

oferty  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  lub  wykluczenia  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  z 

postępowania  

o  udzielenie  zamówienia  oraz  nakazanie  Zamawiającemu  powtórzenia  wyboru 

najkorzystniejszej oferty. 

W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, że:  

Zamawiający  naruszył  przepisy  PZP  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  spółki 

Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  Oferta  ta  podlega  odrzuceniu,  albowiem  jej  treść  nie  jest 

zgodna  z  SIWZ,  a  ponadto  wykonawca  w  ramach  procedury  uzupełnienia  dokumentów 

załączonych  do  oferty  (art.  26  ust.  3  PZP)  dokonał  jej  istotnej  zmiany,  co  jest 

niedopuszczalne na gruncie PZP. 

Podniesiono,  że  wykonawca  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  powołał  się  w  ofercie  na 

zasoby  w  postaci  wiedzy  i  doświadczenia  spółki  Hoster  Sp.  z  o.o.,  jednocześnie  jednak 

podmiot  ten  nie  ma  brać  bezpośredniego  udziału  w  wykonywaniu  zamówienia  jako 

podwykonawca.  W  treści  oferty  wskazano,  że  podwykonawstwo  dotyczyć  będzie  tylko 

przetwarzania  określonych  rodzajów  odpadów.  Z  załączonych  do  oferty  dokumentów 

wynikało,  że  spółka  Hoster  Sp.  z  o.o.  nie  będzie  podwykonawcą,  a  tylko  udostępni  zasoby 

doświadczenia  w  bliżej  nieokreślony  sposób.  Tym  samym  udostępnienie  tych  zasobów 

miałoby  charakter  fikcyjny  i  nie  spełniałoby  wymogów  wynikających  z  przepisów  prawa. 

Odwołujący  dla  poparcia  swojego  stanowisko  przywołał  szereg  wyroków  Krajowej  Izby 

Odwoławczej. 

Wskazano następnie, że pismem z dnia 18 lipca 2016 r. Zamawiający wezwał spółkę 

Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  do  uzupełnienia  oferty  poprzez  wykazanie  posiadania 

wymaganego doświadczenia. 

W  odpowiedzi  na  wezwanie  spółka  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  pismem  z  dnia  20 

lipca 2016 r. wskazała, iż w treści oferty rzekomo omyłkowo nie wskazała spółki Hoster Sp. z 

o.o.  jako  podwykonawcy  i  wraz  z  tym  pismem  przedłożyła  zmienione  załączniki  do  oferty 

obejmujące 

wykaz 

podwykonawców, 

wykaz 

zakresu 

zamówienia 

powierzonego 

podwykonawcom  oraz  nowe  zobowiązanie  do  udostępnienia  zasobów  spółki  Hoster  Sp.  z 

o.o. 

Odwołujący  podniósł,  że  powyższa  zmiana  nie  może  zostać  zakwalifikowana  jako 

sprostowanie  oczywistej  omyłki  pisarskiej  ani  też  jako  uzupełnienie  brakujących 

dokumentów. Stanowi ona istotną zmianę treści oferty i narusza przepis art. 87 ust. 1 PZP. 

Odwołujący  poparł  swoją  argumentację  poglądami  doktryny  oraz  orzecznictwa  KIO, 

przytaczając  m.in.,  że  jak  wskazano  w  doktrynie  (Bazan  A.  Nowicki  J.E.,  Prawo  zamówień 

publicznych.  Komentarz):  „Na  podstawie  art.  87  ust  1  zamawiający  może  żądać  wyłącznie 

wyjaśnienia  treści  oferty.  Za  zmianę  treści  oferty  w  rozumieniu  art.  87  ust  1  można  uznać 

rozszerzenie  zakresu  podwykonawstwa.  Do  zagadnienia  niedopuszczalności  rozszerzenia 

zakresu  podwykonawstwa  o  inną  część  zamówienia  niż  podana  pierwotnie  w  ofercie  w 

ramach  art.  87  ust.  1  odniosła  się  również  Krajowa  Izba  Odwoławcza  w  wyroku  z  dnia  10 

stycznia 2013 r., KIO/UZP 2854/12, www.uzp.gov.pl, w którym stwierdziła, że: "Zamawiający 

słusznie  uznał,  iż  w  wyniku  złożenia  wyjaśnień  z  28  listopada  2012  r.  Odwołujący  dokonał 

niedopuszczalnej  powyższym  przepisem  zmiany  treści  oferty  po  upływie  terminu  składania 

ofert.  Izba  nie  zgadza  się  z  poglądem  prezentowanym  w  odwołaniu,  iż  Odwołujący 

uszczegółowił jedynie informacje co do zakresu planowanego podwykonawstwa.” 

Ponadto  wskazano  także  (Dzierżanowski  Włodzimierz,  Jerzykowski  Jarosław, 

Stachowiak  Małgorzata,  Prawo  zamówień  publicznych.  Komentarz)  iż  „W  kontekście 

dokumentów  odnoszących  się  do  przedmiotu  zamówienia  warto  zauważyć,  że  instytucja 

uzupełniania  dokumentów  nie  może  prowadzić  do  zmiany  treści  oferty.  Artykuł  87  ust.  1 

wyraźnie  stanowi,  że  niedopuszczalne  jest  prowadzenie  między  zamawiającym  a 

wykonawcą  negocjacji  dotyczących  złożonej  oferty  oraz  dokonywanie  zmian  w  jej  treści 

innych  niż  poprawienie  oczywistych  omyłek  pisarskich  oraz  omyłek  rachunkowych. 

Uzupełnienie dokumentów potwierdzających cechy oferowanych produktów, usług czy robót 

budowlanych  nie  może  więc  prowadzić  do  zmiany  treści  złożonej  przez  wykonawcę  oferty. 

Przez przedstawienie dodatkowych dokumentów nie może dojść w postępowaniu do zmiany 

zaoferowanego  produktu,  usługi  czy  sposobu  wykonania  robót  budowlanych,  byłoby  to 

bowiem złamaniem normy wyrażonej w art. 87 ust. 1”. 

Odwołujący  argumentował  następnie,  że  oferta  spółki  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o. 

powinna  być  odrzucona  także  z  innych  powodów  lub  też  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o. 

powinna być wykluczona z postępowania. 

Podniesiono,  że  spółka  należąca  do  grupy  kapitałowej  wraz  z  wykonawcą,  tj. 

Przedsiębiorstwo  Geologiczne  Sp.  z  o.o.  sporządzała  „Projekt  budowalny  rekultywacji 

stawów osadowych l~VI na terenie Huty Stalowa Wola oraz składowiska odpadów innych iż 

niebezpieczne”.  Według  tego  właśnie  projektu  zwycięzca  przetargu  będzie  wykonywał 

przedmiotowe  zamówienie.  Autorem  tego  projektu  jest  pan  A.  G.,  zgodnie  z  treścią  oferty 

pracownik firmy Hydrogeotechnika Sp. z o.o., który ma być kierownikiem robót budowlanych 

w  zakresie  specjalności  instalacyjnej.  Ta  sama  osoba  jest  także  autorem  specyfikacji 

technicznej  dla  procesu  solidyfikacji  oraz  kosztorysu  inwestorskiego  -  w  aktach 

postępowania w posiadaniu Zamawiającego. 

Wskazano,  iż  spółka  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  w  swoim  piśmie  z  dnia  20  lipca 

2016 r. podała, że wskazała pana A. G. omyłkowo i że nie jest on wyznaczony do realizacji 

zadań w ramach zamówienia. Nie ma to jednak żadnego znaczenia. Istotne jest to, że pan A. 

G.  będąc  pracownikiem  firmy  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  wykonał  kluczowe  czynności  w 

zakresie  przygotowania  zamówienia  przez  Zamawiającego,  w  tym  projekt  budowlany  i 

kosztorys inwestorski.  

Ponadto podniesiono, że spółka Przedsiębiorstwo Geologiczne Sp. z o.o. sprawować 

będzie  nadzór  autorski nad  wykonaniem  zamówienia.  Tym  samym  pan  A.  G.  — jako  autor 

projektu - będzie nadzorował wykonanie prac przez swojego pracodawcę. Taka sytuacja jest 

niemożliwa do zaakceptowania. 

Odwołujący  podkreślił  także,  że  nie  ma  przy  tym  żadnej  gwarancji,  że  wbrew 

oświadczeniu  firmy  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  nie  będzie  on  wykonywał  czynności  w 

zakresie  kierowania  pracami.  Nie  jest  bowiem  wiarygodne  twierdzenie  spółki 

Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.,  iż  jego  wskazanie  było  wynikiem  omyłki.  Spółka 

Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  zamierzała  powierzyć  mu  kierowanie  pracami  i  -  przynajmniej 

oficjalnie  -  wycofała  się  z  tego  pod  wypływem  wątpliwości  zgłoszonych  przez 

Zamawiającego.  Można  więc  zakładać,  że  faktycznie  to  on  będzie  kierować  pracami,  a 

wskazany zamiast niego pan D. W. będzie kierownikiem jedynie formalnie. 

Odwołujący  argumentował  ponadto,  że  wykonawca  spółka  Hydrogeotechnika  Sp.  z 

o.o.  brała  bezpośredni  udział  także  w  innych  kluczowych  czynnościach  przygotowania 

zamówienia.  Zgodnie  z  treścią  koreferatu  prof.  A.  S.  wykonawca  sporządził  „Ekspertyzę 

hydrogelogiczną  obejmującą  analizę  wpływu  przyjętego  sposobu  rekultywacji  stawów 

osadowych w Stalowej Woli na środowisko gruntowo - wodne". Jak natomiast wskazano na 

stronie 13 Decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacją przedsięwzięcia 

z dnia 3 lutego 2014 r. spółka Hydrogeotechnika Sp. z o.o. sporządziła także „Dokumentację 

geotechniczną  pod  projektowane  rowy  opaskowe  w  rejonie  rekultywowanych  stawów 

osadowych  1-6  składowiska  odpadów  innych  niż  niebezpieczne  na  terenie  Huty  Stalowa 

Wola". Raport środowiskowy sporządzony został przez spółkę Przedsiębiorstwo Geologiczne 

Sp.  z  o.o.  W  istocie  rzeczy  więc  wykonawca  sam  zaplanował  i  zarekomendował 

Zamawiającemu prace, które teraz miałby wykonywać. 

Odwołujący  wskazując  na  brzmienie  art.  24  ust.  2  pkt  1)  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych  podniósł,  że  zgodnie  z  wyrokiem  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  14  lipca 

2011  r.  KIO  1406/11:  „O  zaistnieniu  przesłanki  określonej  w  przepisie  art.  24  ust  2  pkt  1 

p.z.p.  decyduje  bezpośrednie,  tj.  bez  wprowadzania  istotnych  zmian,  faktyczne 

wykorzystanie  przez  zamawiającego  rezultatów  prac  wykonawcy  w  toku  przygotowywania 

postępowania, a więc powiązania natury faktycznej. Nie jest natomiast konieczne, aby tego 

typu  powiązania  pomiędzy  zamawiającym  a  wykonawcą  miały  źródło  w  jakimkolwiek 

stosunku prawnym bezpośrednio ich łączącym przed wszczęciem postępowania.” 

Odwołujący  przytoczył,  że  w  wyroku  tym  KIO  uznała,  że  wykonanie  projektu  robót 

budowlanych  daje  ich  przyszłemu  ewentualnemu  wykonawcy  znaczną  przewagę  nad 

konkurentami,  co  znacząco  ogranicza  uczciwą  i  równą  konkurencję.  Odwołujący  poparł 

swoją  argumentację  także  innymi  wyrokami  Izby,  wskazując,  iż  sporządzenie  projektu 

budowlanego  oraz  raportu  środowiskowego  i  ekspertyz  naukowych  poprzedzających 

ogłoszenie  zamówienia  na  roboty  budowlane  przez  przyszłego  wykonawcę  robót  w 

oczywisty  sposób  zaburza  uczciwą  konkurencję  i  daje  wykonawcy  ogromną  przewagę 

konkurencyjną. Ma on przede wszystkim nieporównywalną z innymi wykonawcami wiedzę na 

temat  przedmiotu  zamówienia,  w  tym  charakterystyki  terenu  podlegającego  rekultywacji, 

ilości  i  rodzaju  znajdujących  się  tam  odpadów  oraz  ryzyk  i  niebezpieczeństw  związanych  z 

wykonaniem zamówienia. W dodatku to sam wykonawca przyczynił się do wyboru takiego, a 

nie  innego  sposobu  wykonania  rekultywacji  opisanego  w  SiWZ,  mógł  więc  wybrać  i 

zarekomendować sposób dla siebie najwygodniejszy. 

Odwołujący  podniósł  następnie,że  sgodnie  z  ustawą  Pzp,  zapisami  zawartymi  w 

SIWZ oraz ogłoszeniu o zamówieniu obowiązkiem wykonawcy jest wskazanie, czy należy do 

grupy kapitałowej w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, a 

jeśli  należy,  obowiązany  jest  wskazać  wszystkie  pozostałe  podmioty  należące  do  tej  samej 

grupy. 

Wykonawca Hydrogeotechnika Sp. z o.o. podała, iż nie należy do żadnej grupy kapitałowej. 

Jest  to  nieprawdą,  a  tym  samym  wykonawca  wprowadził  zamawiającego  w  błąd  co  do 

istotnych  dla  postępowania  okoliczności.  Zgodnie  z  brzmieniem  przepisu  art.  14  pkt  14) 

ustawy  o  ochronie  konkurencji  i  konsumentów,  pod  pojęciem  grupy  kapitałowej  rozumienie 

się  wszystkich  przedsiębiorców,  którzy  są kontrolowani  w  sposób  bezpośredni  lub  pośredni 

przez  jednego  przedsiębiorcę,  w  tym  również  tego  przedsiębiorcę.  Przez  kontrolę  rozumie 

się  natomiast  wszelkie  formy  bezpośredniego  lub  pośredniego  uzyskania  przez 

przedsiębiorcę  uprawnień,  które  osobno  albo  łącznie,  przy  uwzględnieniu  wszystkich 

okoliczności  prawnych  lub  faktycznych,  umożliwiają  wywieranie  decydującego  wpływu  na 

innego  przedsiębiorcę  lub  przedsiębiorców;  uprawnienia  takie  tworzą  w  szczególności 

dysponowanie  bezpośrednio  lub  pośrednio  większością  głosów  na  zgromadzeniu 

wspólników  albo  na  walnym  zgromadzeniu,  także  jako  zastawnik  albo  użytkownik,  bądź  w 

zarządzie innego przedsiębiorcy (przedsiębiorcy zależnego), także na podstawie porozumień 

z  innymi  osobami  oraz  uprawnienie  do  powoływania  lub  odwoływania  większości  członków 

zarządu  lub  rady  nadzorczej  innego  przedsiębiorcy  (przedsiębiorcy  zależnego),  także  na 

podstawie porozumień z innymi osobami (art. 4 pkt 4). 

W  nawiązaniu  do  powyższego  Odwołujący  wskazał,  że  wykonawca  spółka 

Hydrogeotechnika sp. z o.o. tworzy grupę kapitałową  w rozumieniu  ww.  przepisów  wraz  ze 

spółką  Przedsiębiorstwo  Geologiczne  Sp.  z  o.o.  (KRS  218880)  oraz  głównym  wspólnikiem 

obu  tych  spółek,  panem  R.  L..  Pan  R.  L.  posiada  208  na  400  udziałów  w  spółce 

Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.,  a  więc  kontroluje  tę  spółkę  posiadając  większość  głosów  na 

zgromadzeniu  wspólników.  Ponadto  pan  R.  L.  sprawuje  faktyczną  kontrolę  nad  spółką 

Przedsiębiorstwo  Geologiczne  sp.  z  o.o.  Posiada  on  w  tej  spółce  dokładnie  połowę,  tj.  600 

na  1,200  udziałów.  Dodatkowo  wszystkie  pozostałe  udziały  w  spółkach  Hydrogeotechnika 

Sp. z o.o. oraz Przedsiębiorstwo Geologiczne Sp. z o.o. należą do tych samych osób, tj. do 

pani A. B. i pana G. B., czyli najbliższej rodziny pana R. L. - pani A. B. jest jego córka, a pan 

G. B. wnukiem. Pan R. L. jest pomysłodawcą i założycielem obu przedsiębiorstw. Jeszcze w 

2007 r. posiadał wszystkie udziały w spółce Przedsiębiorstwo Geologiczne Sp. z o.o. W 2007 

r.  pan  R.  L.  przekazał  połowę,  tj.  600  udziałów  swoje  córce,  A.  B..  Następnie  pani  A.  B. 

podarowała swojemu synowi G. B. 120 udziałów. 

Odwołujący  stwierdził  w  konsekwencji,  że  sytuacja  wygląda  więc  w  ten  sposób,  że 

pan  R.  L.  stworzył  dwa  przedsiębiorstwa  i  następnie  dopuścił  do  udziału  w  nich  swoich 

zstępnych. Faktycznie jednak to on sprawuje nad nimi pełną kontrolą. Są to przedsiębiorstwa 

rodzinne  i  pan  R.  L.  jako  ich  fundator  ma  decydujący  wpływ  na  ich  działanie.  Może  też 

wpływać na sposób głosowania pani A. B. i pana G. B. na zgromadzeniu wspólników spółki 

Przedsiębiorstwo  Geologiczne  sp.  z  o.o.  w  ten  sposób,  że  od  głosowania  zgodnie  z  jego 

wolą może uzależnić np. decyzję o wypłacie dywidendy czy wszelkie inne decyzje w Spółce 

Hydrogeotechnika Sp. z o.o., gdzie ma większość udziałów. 

Odwołujący  argumentował,  że  w  świetle  powyższych  faktów  oraz  zasad 

prawidłowego  rozumowania  i  doświadczenia  życiowego  oczywistym  jest  dla  każdego,  że 

spółki  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  oraz  Przedsiębiorstwo  Geologiczne  Sp.  z  o.o. 

kontrolowane są przez jednego przedsiębiorcę, tj. pana R. L.. W związku z tym razem z tym 

przedsiębiorcą  tworzą  one  grupę  kapitałową.  Tym  samym  spółka  Hydrogeotechnika  Sp.  z 

o.o. świadomie zataiła fakt przynależności do grupy kapitałowej - albowiem trudno zakładać, 

by  jej  zarząd  nie  miał  wiedzy  o  powyższych  okolicznościach. W  konsekwencji  oferta  spółki 

Hydrogeotechnika Sp. z o.o. podlega odrzuceniu. 

Odwołujący podniósł następnie, że zgodnie z zapisem Rozdziału VII punkt 3.d) SIWZ 

wykonawca  obowiązany  był  na  potwierdzenie  doświadczenia  eksperta  w  dziedzinie  iniekcji 

przedstawić  co  najmniej  jedną  pracę,  w  której  uczestniczył  ekspert.  Zgodnie  ze  słownikiem 

języka  polskiego  PWN  słowo  „przedstawić"  znaczy  tyle,  co  „zaprezentować  komuś  kogoś, 

podając  o  nim  bliższe  informacje  lub  pokazać  coś  komuś,  aby  mógł  się  z  tym 

zapoznaćPrzedstawić znaczy więc bez wątpienia więcej, iż „wskazać" czy „nazwać”. 

W  złożonej  ofercie  wykonawca  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  wskazał,  iż  osoba 

mająca  być  ekspertem  do  spraw  iniekcji  brała  udział  w  pracach  iniekcyjnych  na  obiekcie 

IKEA we Wrocławiu w 2013 r., co nie wyczerpuje ww. wymogu potwierdzenia wymaganego 

doświadczenia  i  przedstawienia  pracy,  w  której uczestniczył  ekspert. Wykonawca  nie  podał 

żą

dnych szczegółów zadania, w którym ekspert miał uczestniczyć ani jakichkolwiek bliższych 

informacji  na  temat  charakteru  i  zakresu  tego  uczestnictwa.  Nie  przedłożył  też  żadnych 

dokumentów  potwierdzających  to  uczestnictwo  i  prawidłowe  oraz  profesjonalne  wykonanie 

zadań przez tego eksperta. 

Wykonawca podał, że ekspert ma 19 lat doświadczenia zawodowego, a jednocześnie 

nie  wskazał  żadnych  szczegółów  dotyczących  wykonywania  przez  niego  prac  w  zakresie 

robót  iniekcyjnych.  Prowadzi  to  do  wniosku,  że  ekspert  ten  posiada  doświadczenie 

zawodowe  w  zupełnie  odmiennych  obszarach,  a  w  pracach  na  obiekcie  IEKA  uczestniczył 

jedynie  pobocznie.  Gdyby  było  inaczej,  wykonawca  z  pewnością  pochwaliłby  się  tym  i 

szczegółowo 

zaprezentował 

doświadczenie 

eksperta, 

tak 

jak 

zaprezentował 

i 

udokumentował własne w zakresie prac ex - situ. 

Odwołujący  stwierdził  jednocześnie,  że  znamienne  jest  także  to,  że  wykonawca  

w zakresie prac iniekcyjnych powołuje się na doświadczenie podmiotu trzeciego obejmujące 

zupełnie  inne  zadanie  niż  to,  w  którym  miał  uczestniczyć  wskazany  przez  niego  ekspert. 

Prowadzi to do wniosku, że ekspert nie uczestniczył w projekcie, który spełniałby wymagania 

określone  w  postępowaniu  -  gdyby  bowiem  tak  było,  wówczas  wykonawca  nie  musiałby 

powoływać się na doświadczenie podmiotu trzeciego. Jednocześnie - jak to zostało już wyżej 

szeroko  uzasadnione  -  przekazanie  doświadczenia  należy  uznać  za  fikcyjne,  skoro  w 

charakterze  głównego  eksperta  nie  występuje  osoba  z  ramienia  spółki  Hoster  Sp.  z  o.o., 

która  to  spółka ma  dzielić  się  doświadczeniem  i  wiedzą.  Z  oferty  wynika,  że  jedyna  osoba, 

która  będzie  odpowiedzialna  za  całość  prac  iniekcyjnych  nie  ma  odpowiedniej  wiedzy  i 

doświadczenia.  

W odpowiedzi Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.  

Zamawiający wskazał na wstępie, że zarzuty Odwołującego są oczywiście chybione i 

nie znajdują jakiegokolwiek oparcia w przepisach ustawy Prawo zamówień publicznych oraz 

przepisach aktów wykonawczych do ww. ustawy, a także w utrwalonej linii orzeczniczej KIO. 

Zamawiający  podniósł,  że  Odwołujący  zarzuca  Zamawiającemu,  iż  w  ofercie 

Wykonawcy  nie  złożono  prawidłowego  zobowiązania  podmiotu  trzeciego,  z  którego 

potencjału  zamierzał  skorzystać  wybrany  Wykonawca,  istnieją  bowiem  wątpliwości  czy 

podmiot ten będzie miał realną możliwość przekazania swojego doświadczenia. Odwołujący 

sygnalizował powyższą uwagę w piśmie skierowanym do Zamawiającego jeszcze na etapie 

postępowania.  Odwołujący  wywodzi,  że  z  załączonych  do  oferty  dokumentów  wynikało,  że 

HOSTER  

Sp.  z  o.o.  nie  będzie  podwykonawcą,  a  tylko  udostępni  zasoby  doświadczenia  w  bliżej 

nieokreślony  sposób.  Tym  samym  udostępnienie  tych  zasobów  będzie  mieć  charakter 

fikcyjny i nie będzie spełniać wymogów wynikających z przepisów prawa. Na poparcie owej 

tezy  Odwołujący  przytacza  kilkanaście  orzeczeń  KIO  wskazujących  na  konieczność 

faktycznego  udziału  podmiotu  udostępniającego  swój  potencjał  doświadczenia  w  realizacji 

zamówienia w formie podwykonawstwa. 

Zamawiający podniósł, że zważyć należy, iż poglądem dominującym jest stanowisko 

według  którego  zaangażowanie  podmiotu  trzeciego  w  realizację  zamówienia  musi  mieć 

charakter  bezpośredni,  ale  równocześnie  nie  można  wymagać  by  stosunek  łączący 

wykonawcę  z  podmiotem  trzecim  przybierał  formę  podwykonawstwa.  W  przytłaczającej 

większości  wyroków  podkreśla  się,  iż  art.  26  ust.  2  b  PZP  precyzuje,  że  charakter  prawny 

stosunku  łączącego  wykonawcę  z  podmiotem  trzecim  jest  nieistotny.  Przepisy  PZP 

dopuszczają  więc  każdą  formę  współpracy  przy  realizacji  zamówienia,  o  ile  zastosowana 

forma  gwarantuje  realne  zaangażowanie  podmiotu  trzeciego  w  realizację  zamówienia.  W 

wyrokach  zaznacza  się  konieczność  badania  przez  zamawiającego  charakteru  stosunku 

łączącego  wykonawcę  z  podmiotem  trzecim,  ale  równocześnie  wskazuje  się,  iż  nie  można 

wymagać  by  współpraca  tych  podmiotów  miała  przybierać  formę  umowy  podwykonawczej. 

Wyroki 

prezentujące 

odmienne 

stanowisko 

zapadają 

niezwykle 

rzadko. 

Istotą 

zagwarantowania  zamawiającemu  realności  dysponowania  cudzym  potencjałem  nie  jest 

forma  współpracy  pomiędzy  przedsiębiorcami.  Warunkiem  bezpośredniego  zaangażowania 

podmiotu  trzeciego  w  wykonanie  zamówienia  nie  jest  zlecenie  części  świadczenia  temu 

podmiotowi  jako  podwykonawcy.  Zamawiający  przywołał  na  poparcie  swojej  argumentacji 

szereg orzeczeń KIO.  

Zamawiający  podniósł  następnie,  że  gdyby  nawet  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o,  nie 

uzupełniła załączników do oferty poprzez jednoznaczne wskazanie, że Spółka Hoster będzie 

podwykonawcą,  na  części  zamówienia,  to  w  świetle  postanowień  art.  26  ust.2b  PZP  oraz 

dominującej  linii  orzeczniczej  KIO  i  tak  należałoby  uznać,  że  jej  oferta  jest  zgodna  z  SIWZ  

i  PZP.  Wniosek  ten  jest  tym  bardziej  uprawniony,  że  udostępnione  przez  Spółkę  Hoster 

doświadczenie  dotyczyło  wyłącznie  robót  infekcyjnych,  których  zakres  cenowy  zarówno  w 

ofercie  wybranego  Wykonawcy  jak  i  w  kosztorysie  inwestorskim  Zamawiającego  nie 

przekraczał 10 % wartości zamówienia. 

Argumentowano  następnie,  że  Zamawiający  jednakże  -  mając  na  uwadze,  iż 

pojawiają się w linii orzeczniczej KIO odmienne interpretacyjne art. 26 ust. 2b PZP (odnośnie 

przekazania  doświadczenia  przez  podmiot  nie  będący  podwykonawcą),  a  także  mając  na 

uwadze  treść  oferty,  w  której  oferent  wskazał,  że  będzie  realizował  zamówienie  w 

określonym  zakresie  przy  pomocy  podwykonawcy  -  wezwał  Wykonawcę  do  uzupełnienia 

dokumentów  w  zakresie  doświadczenia  bowiem  treść  oferty  nasuwała  wniosek,  że 

Wykonawca  omyłkowo  nie  wskazał  podwykonawcy.  Na  powyższe  wezwanie  Wykonawca 

odpowiedział,  że  w  złożonej  ofercie  omyłkowo  nie  wskazał  firmy  Hoster  Sp.  z  o.o.  jako 

podwykonawcy  wykonującego  roboty  iniekcyjne  i  konwalidował  owo  uchybienie  poprzez 

złożenie  właściwych  dokumentów  tj.  zobowiązania  firmy  Hoster  Sp.  z  o.o.  do  oddania  do 

dyspozycji  Wykonawcy  zasobów  na  okres  korzystania  z  nich  przy  wykonaniu  zamówienia, 

właściwego  wykazu  zakresu  zamówienia  powierzonego  podwykonawcom  oraz  wykazu 

podwykonawców. 

Zamawiający  podkreślił,  że  choć  Odwołujący  zakwestionował  prawidłowość 

powyższego  działania  wybranego  Wykonawcy  to  istotnym  jednak  jest,  że  Odwołujący 

podnosząc  zarzut  niedopuszczalności  opisanego  powyżej  działania  firmy  Hydrotechnika  

Sp.  z  o.o.  powołał  się  na  orzeczenia  KIO  zapadłe  w  zgolą  odmiennym  stanie  faktycznym. 

Oba  przywołane  przez  Odwołującego  się  orzeczenia  dotyczyły  sytuacji,  w  której 

Zamawiający  działał  w  ramach  regulacji  zawartej  w  art.  87  PZP  (  a  nie  jak  Gmina  Stalowa 

Woła  w  ramach  art.  26  ust  3  PZP),  a  także  dokonywał  swoistego  rodzaju  negocjacji  z 

Wykonawcą  oraz  dopuścił  do  daleko  idącej  zmiany  postanowień  zawartych  w  formularzu 

ofertowym tj. w pierwotnym oświadczeniu woli złożonym przez Wykonawcę. 

Argumentowano dalej, że w przedmiotowym postępowaniu wyłoniony Wykonawca nie 

zadeklarował, iż zamierza wykonać zamówienie sam, a wręcz jednoznacznie oświadczył, iż 

część robót w zakresie przetwarzania odpadów o kodzie 16 101 01* oraz kodzie 17 01 06* 

wykona  przy  pomocy  podwykonawcy  równocześnie  -  jak  domniemywał  Zamawiający  - 

omyłkowo  nie  wskazując  tego  podwykonawcy  w  ofercie.  Zamawiający  uznał,  że  tak 

skonstruowaną  ofertę,  a  w  szczególności  rodzaj  i  wagę  zawartych  w  niej  oświadczeń 

wykonawcy  i  ich  znaczenie  dla  złożonej  ofert  należy  badać  i  oceniać  indywidualnie. 

Podniesiono,  że  Krajowa  Izba  Odwoławcza  wskazuje,  iż  nie  można  jedną  miarą  traktować 

każdego postępowania i każdorazowo winno badać się wagę oświadczeń woli wykonawców- 

vide: wyrok KIO z dnia 8 kwietnia 2016 r. (KIO 451/16). 

Zamawiający  podkreśłił  także,  że  podstawowy  zarzut  odwołania  oparty  jest  na 

niezgodności  oferty  Hydrogeotechniki  Sp.  z  o.o.  ze  specyfikacją  istotnych  warunków 

zamówienia  (SIWZ)  oraz  przepisami  PZP,  co  w  ocenie  Odwołującego  winno  skutkować 

odrzuceniem  oferty  wyłonionej  w  postępowaniu  firmy  i  wykluczeniem  Hydrogeotechniki  Sp.  

z  o.o.  z  postępowania.  Zarówno  w  świetle  doktryny  jak  i  stanowiska  linii  orzeczniczej  KIO 

można  generalnie  przyjąć,  że  niezgodność  oferty  z  SIWZ  w  rozumieniu  art.  89  ust.  1  pkt  2 

ustawy  polega  albo  na  niezgodności  zobowiązania,  które  w  swojej  ofercie  wyraża 

wykonawca  i  przez  jej  złożenie  na  siebie  przyjmuje  -  z  zakresem  zobowiązania,  którego 

przyjęcia oczekuje zamawiający i które opisał w SIWZ, albo na niezgodnym z SIWZ sposobie 

wyrażenia, opisania i potwierdzenia zakresu owego zobowiązania w ofercie (nawet przy jego 

materialnej  zgodności  z  wymaganiami  zamawiającego).  Elementem  sporządzanej  i 

przedstawianej  przez  wykonawcę  oferty  są  w  tym  kontekście  również  tzw.  dokumenty 

przedmiotowe potwierdzające zgodność oferowanych dostaw, usług lub robót budowlanych z 

wymaganiami zamawiającego, o których mowa w art. 25 ust. Ipkt 2 ustawy. Konsekwentnie 

ich  nieprzedstawienie  albo  przedstawienie  dokumentów  nieprawidłowych  spowoduje 

niezgodność treści oferty z SIWZ. 

Zamawiający  podniósł  również,  że  częścią  oferty  w  powyższym  rozumieniu  nie  są 

natomiast  tzw.  dokumenty  podmiotowe,  o  których  mowa  w  art.  25  ust.  1  pkt  1,  a 

potwierdzające  okoliczności,  o  których  mowa  w  art.  22  ust.  1  PZP.  Dokumenty  tego  typu 

odnoszą  się  do  podmiotowych  cech  wykonawcy,  badanych  na  potrzeby  jego  dopuszczenia 

do ubiegania się    o udzielenie zamówienia i możliwości przyjęcia jego oferty. Dokumenty te 

nie  są  wiec  częścią  oświadczenia  woli  wykonawcy  zmierzającym  do  zaciągnięcia 

zobowiązania  w  określonym  kształcie  i  zakresie  (oferty)  -  przeważnie  nie  są  elementem 

oświadczenie  to  opisującym  czy  dookreślającym  (przypadki  szczególne  i  wyjątki  zależą  od 

brzmienia  dokumentów  przetargowych,  które  np.  mogą  nakładać  na  wykonawcę 

zobowiązanie  do  wykorzystania  w  trakcie  realizacji  zamówienia  określonego  potencjału 

podmiotowego, który wykazywał w ramach spełniania warunków udziału w postępowaniu).  

Argumentowano  dalej,  że  przenosząc  powyższe  na  grunt  przedmiotowego 

postępowania,  należy  stwierdzić,  że  brak  wykazania  przez  wykonawcę  spełniania  warunku 

wiedzy  i  doświadczenia  opisanego  w  Rozdziale  VII  pkt.l  ppkt.  2)  SIWZ  stwierdzony  przez 

Zamawiającego  na  etapie  badania  ofert  nie  mógł  być  zakwalifikowany  jako  niezgodność 

treści oferty firmy Hydrogeotechnika Sp. z o.o. z treścią specyfikacji w rozumieniu art. 89 ust. 

1 pkt 2 PZP -w piśmie z dnia 18 lipca 2016 r. Zamawiający powoływał i wskazywał na braki w 

wykazaniu spełniania podmiotowych  warunków udziału  w postępowaniu,  a nie niezgodność 

oświadczenia  woli  wykonawcy,  jakim  jest  oferta,  z  treścią  SIWZ.  W  konsekwencji  uznać 

należy,  że  ewentualną  podstawą  czynności  Zamawiającego  winien  być  w  tym  przypadku 

przepis  art.  24  ust.  2  pkt  4  PZP  stanowiący  o  wykluczeniu  wykonawcy.  Jednakże  w  takim 

wypadku,  wykluczenie  wykonawcy  mogłoby  dokonać  się  dopiero  po  obligatoryjnym 

przeprowadzeniu  procedury  uzupełnienia  dokumentów  potwierdzających  spełnianie 

warunków  udziału  w  postępowaniu,  o  której  mowa  w  art.  26  ust.  3  PZP.  Przy  czym 

obowiązek  wystosowania  wezwania  na  podstawie  ww.  przepisu  zachodzi  zarówno  w 

przypadku  fizycznego  braku  przedstawienia  jakichkolwiek  dokumentów  potwierdzających 

spełnianie  warunków  udziału  w  postępowaniu,  przedstawienia  dokumentów  zawierających 

błędy,  jak  też  dokumentów,  które  nie  potwierdzają  spefnianie  warunków  udziału  w 

postępowaniu  opisanych          przez  Zamawiającego.  Przedstawienie  dokumentów,  które  nie 

potwierdzają  spełnianie  warunków  udziału  w  postępowaniu  lub  są  dokumentami  innymi  niż 

dokumenty  wymagane  i  opisane  przez  Zamawiającego,  jest  równoważne  z  brakiem 

przedstawienia  dokumentów  wymaganych  i  skutkuje  koniecznością  wezwania  do  ich 

uzupełnienia.  

Zamawiający  wskazał,  że  odnosząc  powyższe  do  stanu  faktycznego  zaistniałego  w 

postępowaniu  stwierdzić  należy,  że  Zamawiający  w  świetle  art.  26  ust.  3  PZP  zobligowany 

był umożliwić wykonawcy uzupełnienie dokumentów potwierdzających spełnianie warunków 

udziału  w  postępowaniu  w  pełnym  zakresie  -  nawet  przez  przedstawienie  nowego  wykazu 

doświadczenia,  co  też  uczynił  i  co  przesądziło  o  braku  podstaw  prawnych  do  odrzucenia 

oferty Hydrogeotechniki Sp. z o.o, oraz wykluczenia tegoż wykonawcy z postępowania. 

Za  oczywiście  chybiony  należy  uznać  także  drugi  z  argumentów  Odwołującego  się 

wskazujący  na  konieczność  odrzucenia  oferty  Wykonawcy  ze  względu  na  rozszerzenie 

zakresu  podwykonawstwa  na  etapie  składania  wyjaśnień.  Stanowisko  prezentowane  w  tej 

materii przez Zamawiającego potwierdza KIO m. in. w wyroku z dnia 25  czerwca  2012  r., 

sygn. : KIO 1202/12 oraz w wyroku z dnia 10 września 2009 r., sygn. akt: KIO/UZP 1117/09. 

Podniesiono  następnioe,  że  za  oczywiście  chybiony  należy  uznać  także  kolejny 

zarzut zawarty w odwołaniu, który sprowadza się do stwierdzenia, że Wykonawca na etapie 

uzupełniania  dokumentów  wprowadził  nowego  podwykonawcę,  bowiem  wezwanie  do 

uzupełnienia dokumentów służy przedkładaniu dokumentów stwierdzających stan nie później 

niż  na  dzień  składania  ofert.  W  ocenie  Zamawiającego  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o. 

dokonała  uzupełnienia  dokumentu  zawierającego  omyłkę  w  treści,  bowiem  Wykonawca  w 

swoim  formularzu  ofertowym  oświadczył,  iż  zamierza  korzystać  z  podwykonawców,  a 

równocześnie w ogóle ich nie wskazał w załączniku nr 9 do oferty. Powyższe Zamawiający 

odebrał  jako  błąd  w  przedłożonym  dokumencie,  który  Wykonawca  konwalidował  poprzez 

uzupełnienie dokumentów. Prawidłowość powyższej praktyki potwierdza KIO m. in. w wyroku 

z  dnia  8  marca  2016  r.  (  KIO  261/16)  Zamawiający  z  konstrukcji  oferty  wnioskował,  że  to 

firma Hoster Sp. z o.o. może być ewentualnym podwykonawcą, udział którego zadeklarował 

Wykonawca  w  ofercie,  a  jedynie  omyłkowo  w  załączniku  nr  9  (zobowiązanie  innych 

podmiotów  do  oddania  do  dyspozycji  wykonawcy  na  okres  korzystania  z  nich  przy 

wykonywaniu  zamówienia  -  wiedzy  i  doświadczenia")  wykreślił  pkt.  c,  wskazujący  na  udział 

firmy  Hoster    Sp.      z    o.o.  w  wykonaniu    zamówienia  w  charakterze  podwykonawcy. 

Powyższe  domniemanie  Zamawiającego  znalazło  potwierdzenie  w  czynnościach 

konwalidacyjnych podjętych przez Hydrogeotechnikę Sp. Z o.o. 

Zamawiający stwierdził, że bez wątpienia wykonawca działał w graniach prawa, kiedy 

uzupełnia  w  toku  postępowania  zobowiązanie  podmiotu  trzeciego  do  udostępnienia 

potencjału.  

Zamawiający  podniósł  następnie,  że  wnikliwie  badał  kwiestę  udziału  wykonawcy  w 

przygotowaniu  postępowania.  Wskazano,  że  Zamawiający  dokonał  w  tym  zakresie  dwóch 

czynności:  pismem  z  dnia  18  lipca  2016  roku  wezwał  wykonawcę  do  uzupełnienia 

dokumentów oraz pismem z dnia 22 lipca 2016 r. wezwał Wykonawcę do złożenia wyjaśnień 

na  okoliczność  ewentualnego  udziału  pracowników  wykonawcy  w  przygotowaniu 

postępowania  przetargowego.  Na  wezwanie  Zamawiającego  -  Wykonawca  którego  oferta 

została  wybrana  jako  najkorzystniejsza  tj.  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.  o  przedstawił  wykaz 

kadry  technicznej,  w  którym  nie  widniał  jako  kierownik  robót  budowlanych  specjalności 

instalacyjnej  wspomniany  w  odwołaniu  Pan  A.  G.,  a  inny  spełniający  wymagania 

Zamawiającego  członek  kadry  Wykonawcy.  W  odpowiedzi  na  wątpliwości  Zamawiającego 

opisane  w  wezwaniu  do  złożenia  wyjaśnień  -  wykonawca  oświadczył,  iż  w  przygotowaniu 

oferty nie brali udział pracownicy, którzy uczestniczyli w dokonywaniu czynności związanych 

z  przygotowaniem  postępowania.  Przedkładając  inny  wykaz  kadry  Wykonawca  zapewnił 

udział  w  realizacji  zamówienia  pracowników  nie  uczestniczących  w  przygotowaniu 

postępowania  przetargowego.  W  doktrynie  od  dawna  panuje  przekonanie,  iż  sam  fakt 

przygotowania postępowania przez wykonawcę lub jego pracowników nie oznacza, iż każdy 

„projektant"  automatycznie  zostanie  wykluczony  z  postępowania.  Może  to  nastąpić  dopiero 

wówczas,  gdy  uczestnictwo  takiego  wykonawcy  w  przetargu  będzie  naruszało  zasady 

uczciwej  konkurencji.  Naruszenie  zasad  uczciwej  konkurencji  ma  miejsce  wówczas  gdy  w 

celu  sporządzenia  oferty  Wykonawca  posługuje  się  osobami  uczestniczącymi  w 

dokonywaniu czynności związanych z prowadzonym postępowaniem. Zamawiający podniósł 

jednocześnie, że wyczerpał wszelkie możliwości ustawowe w zakresie zbadania powyższego 

faktu. 

Zamawiający argumentował dalej, że zarzut zawarty w pkt III odwołania jest nie tylko 

chybiony ale i de facto oparty wyłącznie na domysłach Odwołującego się. Przede wszystkim 

Wykonawca  złożył  w  załączniku  nr  7  do  oferty  jednoznaczne  oświadczenie  o  braku 

przynależności  do  grupy  kapitałowej,  czyniąc  tym  samym  zadość  postanowieniom  art.  26 

ust.2d w zw. z art. 24 ust.2 pkt.5 PZP. 

Sankcja wykluczenia wykonawców unormowana wart. 24 ust. 2 pkt 5 Pzp polega na 

wykluczeniu  wykonawców  z  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w 

przypadku,  gdy  należąc  do  tej  samej  grupy  kapitałowej,  w  rozumieniu  ustawy  o  ochronie 

konkurencji i konsumentów, złożyli oni odrębne oferty lub wnioski o dopuszczenie do udziału 

w tym samym postępowaniu. Zaistnieje ona wówczas, gdy dojdzie do sytuacji konkurowania 

powiązanych  wykonawców  o  jedno  i  to  samo  zamówienie  publiczne,  które  realizowane 

będzie  w  wyniku  przeprowadzenia  jednej  procedury  zamówieniowej  -  vide:  wyrok  KIO  z  1 

września  2014  roku,  KIO  1674/14.  Gdyby  nawet  hipotetycznie  założyć,  że  Wykonawca  tj. 

Hydrogeotechnika 

Sp.  

z  o.  o.  zataił  fakt  przynależności  do  grupy  kapitałowej    z  Przedsiębiorstwem  Geologicznym 

Sp.  z  o.  o.  ),  -  na  którą  to  okoliczność  Zamawiający  nie  posiada  żadnej  wiedzy,  ani  też 

możliwości  weryfikacji  oświadczenia  Wykonawcy  -  to  mimo  wszystko  fakt,  że 

Przedsiębiorstwo  Geologiczne  Sp.  z  o.o.  nie  ubiegało  się  nigdy  o  zamówienie  będące 

przedmiotem postępowania przesądza, iż nawet istnienia ewentualnej grupy kapitałowej, nie 

prowadziłoby  do  naruszenia  jakiegokolwiek  przepisu  PZP,  bowiem  nie  miałoby  żadnego 

realnego wpływu na wynik postępowania. 

Zamawiający  podkreslił  również,  że  nie  precyzował  w  jaki  sposób Wykonawcy  mają 

przedstawić  doświadczenie  kadry  w  zakresie  jednej  pracy,  w  której  uczestniczył  ekspert, 

wobec  czego  nadużyciem  byłoby  żądać  na  etapie  weryfikacji  oferty  czegoś  szerszego  niż 

samo wskazanie zadania. Ponadto Zamawiający posiadając nazwę zadania, rok wykonania 

oraz  miejscowość  mógł  swobodnie  zweryfikować  jego  autentyczność  za  pomocą  własnego 

badania  oferty.  Wykonawca  oświadczył,  iż  członek  jego  kadry  posiada  doświadczenie  w 

zakresie  realizacji  prac  iniekcyjnych  na  obiekcie  IKEA  zdobytych  we  Wrocławiu  w  2013  r. 

Wykaz  kadry  stanowi  oświadczenie  Wykonawcy  pod  odpowiedzialnością  karną  w  które 

Zamawiający nie ma powodów nie wierzyć. 

Przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego  zgłosił 

wykonawca Hydrogeotechnika Sp. z o.o. z siedzibą w Kielcach. Izba stwierdziła skuteczność 

zgłoszonego przystąpienia i dopuściła ww. spółkę do udziału w postępowaniu w charakterze 

uczestnika.  Przystępujący,  prawidłowo  powiadomiony  o  miejscu  i  terminie  rozprawy,  nie 

stawił się na posiedzenie i rozprawę. 

Na rozprawie strony podtrzymały swoje stanowiska.  

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: 

Rozpoznając  odwołanie  Izba  w  pierwszej  kolejności  stwierdziła,  że  nie  zachodzą 

przesłanki  do  odrzucenia  odwołania,  a  Odwołujący  posiada  legitymację  do  wniesienia 

odwołania wymaganą w art. 179 ust. 1 Pzp.  

Przy  rozstrzyganiu  sprawy  Izba  kierowała  się  dyrektywami  wynikającymi  z  art.  190 

ust. 1 Pzp, zgodnie z którym strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są obowiązani 

wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, jak również  

z art. 192 ust. 7 Pzp w myśl, którego Izba nie może orzekać, co do zarzutów, które nie były 

zawarte w odwołaniu.  

Przy  rozstrzyganiu  sprawy  Izba  opierała  się  na  przepisach  ustawy  Pzp  w  brzmieniu 

sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo 

zamówień  publicznych  oraz  niektórych  innych  ustaw  (Dz.U.2016.1020).  Zgodnie  z  art.  16 

ust.  1  ustawy  nowelizującej  do  postępowań  o  udzielenie  zamówienia  publicznego 

wszczętych  

i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy oraz do odwołań i skarg do 

sądu dotyczących tych postępowań stosuje się przepisy dotychczasowe. 

Po 

przeprowadzeniu 

rozprawy, 

uwzględniając 

zgromadzony 

materiał 

dowodowy,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i  stanowiska  stron,  Izba 

uznała, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie.  

Izba uznała za zasadne zarzuty dotyczące naruszenia art. 87 ust. 1 oraz art. 89 ust. 1 

pkt 1 Pzp. Izba w całości podzieliła w tym zakresie argumentację Odwołującego, przyjmując 

ją za własną.  

Zgodnie z art. 87 ust. 1 Pzp, w toku badania i oceny ofert zamawiający może żądać 

od  wykonawców  wyjaśnień  dotyczących  treści  złożonych  ofert.  Niedopuszczalne  jest 

prowadzenie  między  zamawiającym  a  wykonawcą  negocjacji  dotyczących  złożonej  oferty 

oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści. Stosownie 

do art. 89 ust. 1 pkt 1 Pzp, zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jest niezgodna z ustawą.  

Wykonawca  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  oświadczył  w  treści  oferty,  że  przedmiot 

zamówienia  zamierza  wykonać:  „przy  pomocy  podwykonawców*  „w  zakresie  przetwarzania 

odpadów o kodzie 16 10 01* oraz 17 01 06*”. 

W  załączniku  nr  8  –  Wykaz  zakresu  zamówienia  powierzonego  podwykonawcom  – 

wykonawca  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.,  w  tabeli  w  kolumnie  „Części  zamówienia”  podał: 

„przetwarzanie odpadów o kodach 16 10 01* oraz 17 01 06*”. 

W  ramach  warunków  udziału  w  postępowaniu  (Rozdział  VII  SIWZ),  Zamawiający  

w  zakresie  wiedzy  i  doświadczenia  wymagał  wykazania  co  najmniej  jednego  zamówienia 

odpowiadającego  swoim  rodzajem  przedmiotowi  zamówienia,  tj.  polegającego  na 

uszczelnieniu gruntu metodą iniekcji otworowej mieszanką uszczelniająco-wiążącą na bazie 

bentonitu o wartości nie mniejszej niż 500 000 zł brutto i ilości otworów minimum 2 500 szt.  

Wykonawca  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  w  załączniku  nr  2  –  Doświadczenie 

zawodowe-wykaz  robót  –  dla  potwierdzenia  ww.  warunku  podał  zamówienie  pn. 

„Uszczelnienie  gruntu  metodą  iniekcji  otworowej  i  mieszanką  uszczelniająco-wiążącą  na 

bazie  bentonitu  o  ilości  otworów  7 840  szt”.  Jednocześnie,  wykonawca  załączył  referencje 

wystawione  dla  wykonawcy  tego  zadania  firmy  Hoster  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w Wejherowie. 

Wykonawca Hydrogeotechnika Sp. z o.o. złożył wraz z ofertą zobowiązanie firmy Hoster Sp. 

z  o.o.  z  siedzibą  w  Wejherowie  do  oddania  do  dyspozycji  zasobów  w  postaci  wiedzy  

i  doświadczenia.  W  treści  zobowiązania  wskazano,  że  w  ramach  korzystania  przez 

wykonawcę  z  oddanych  do  dyspozycji  zasobów  udział  podmiotu  udostępniającego  przy 

realizacji  zamówienia  będzie  polegał  na  doradztwie  i  konsultacjach  w  sprawach 

technicznych, szkoleniu pracowników wykonawcy.  

Pismem  z  dnia  18  lipca  2016  r.,  Zamawiający,  działając  na  podstawie  art.  26  ust.  3 

Pzp  wezwał  Przystępującego  do  uzupełnienia  brakujących  dokumentów  wskazując,  że 

wykonawca  przedstawił  zadanie  wykonane  przez  Hoster  Sp.  z  o.o.  jednocześnie  nie 

wskazując  go  jako  podwykonawcę.  Zamawiający  wskazał  w  wezwaniu,  że  „w  świetle 

orzecznictwa  KIO  oraz  doktryny  zamówień  nie  można  przekazać  doświadczenia  jeżeli 

przekazujący go podmiot nie będzie realnym wykonawcę na budowie”.  

W odpowiedzi, pismem z dnia 20 lipca 2016 r., Przystępujący wyjaśnił, że w złożonej 

ofercie  omyłkowo  nie  wskazał  firmy  Hoster  Sp.  z  o.o.,  jako  podwykonawcę,  który  będzie 

wykonywał  roboty  iniekcyjne,  przedstawiając  w  załączeniu  „właściwe  zobowiązanie  firmy 

Hoster  Sp.  z  o.o.  do  oddania  do  dyspozycji  zasobów  na  okres  korzystania  z  nich  przy 

wykonywaniu 

zamówienia; 

właściwy 

wykaz 

zakresu 

zamówienia 

powierzonego 

podwykonawcom  oraz  wykaz  podwykonawców,  na  zasoby  których  powołuje  się 

wykonawca”.  

W  treści  złożonego  zobowiązania  wskazano  na  udział  firmy  Hoster  Sp.  z  o.o.  

w  wykonywaniu  zamówienia,  jako  podwykonawca.  W  treści  złożonego  wykazu  zakresu 

zamówienia  powierzonego  podwykonawcom  wskazano  –  obok  przetwarzania  odpadów  o 

kodach  16  10  01*  i  17  01  06  –  roboty  iniekcyjne  czyniąc  w  kolumnie  „Uwagi”  adnotację  o 

treści:  Hoster  Sp.  z  o.o.  Wejherowo.  W  wykazie  podwykonawców,  na  zasoby  których 

powołuje się Wykonawca podano spółkę Hoster Sp. z o.o. z siedzibą w Wejherowie.  

W rozdziale XXI SIWZ – Informacje o podwykonawcach – Zamawiający zastrzegł, że: 

„1.  Wykonawca  może  powierzyć  wykonanie  części  zamówienia  podwykonawcy  z 

zastrzeżeniem  kluczowej  części  zamówienia  którą  winien  wykonać  wykonawca.  Kluczową 

częścią  zamówienia  w  tym  wypadku  są:  roboty  budowlane  kanalizacji  deszczowej  i 

drenażowej, 

2. W przypadku zamiaru powierzenia zamówienia podwykonawcy Zamawiający żąda: 

1)  wskazania  przez  wykonawcę  części  zamówienia,  której  wykonanie  zamierza  powierzyć 

podwykonawcy, 

2)  podania  przez  wykonawcę  nazw  (firm)  podwykonawców,  na  których  zasoby  wykonawca 

powołuje  się  na  zasadach  określonych  w  art.  26  ust.  2b  ustawy  Pzp,  w  celu  wykazania 

spełniania warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy Pzp”.  

W  ocenie  Izby  w  niniejszej  sprawie  doszło  do  niedozwolonej  zmiany  treści  oferty. 

Zmiana  ta  wyraża  się  w  poszerzeniu  zakresu  podwykonawstwa,  a  więc  modyfikacji  uległo 

oświadczenie  Przystępującego,  co  do  tego,  jakie  części  zamówienia,  zamierza  powierzyć 

podwykonawcy. 

Bez  znaczenie  pozostaje  fakt,  że  do  zmiany  tej  doszło  w  trybie  odpowiedzi  na 

wezwanie wystosowane na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp. Istotne jest to, że zmiana ta miała 

miejsce, zaś przepis art. 87 ust. 1 Pzp jasno stanowi, że niedopuszczalne jest dokonywanie 

jakiejkolwiek  zmiany  w  treści  oferty.  Nie  można  uznać,  by  obowiązywanie  ustawowego 

zakazu  dokonywania  jakichkolwiek  zmian  w  treści  oferty  było  warunkowane  tym,  w  jakim 

trybie wykonawca udziela informacji Zamawiającemu.   

Warto  ponadto  zauważyć,  że  przepis  stanowi  o  zakazie  dokonywania  jakiejkolwiek 

zmiany  –  co  samo  w  sobie  może  stanowić  argument  przeciwko  uzależnianiu  możliwości 

zastosowania sankcji w postaci odrzucenia oferty od tego, czy zmiana dotyczyła elementów 

istotnych  oferty  –  gdy  tak,  jak  w  sprawie  niniejszej,  kwestia  rozszerzenia  zakresu 

podwykonawstwa nie mogła zostać uznana za materię podpadającą pod ust. 1a i ust. 2 art. 

87 Pzp.  

Izba nie uznała za wiarygodne wyjaśnień wykonawcy, iż omyłkowo nie wskazał firmy 

Hoster  jako  podwykonawcy  w  zakresie  robot  iniekcyjnych.  Twierdzenia  o  omyłce 

nakazywałyby uznać, że od początku wykonawca deklarował taki zakres podwykonawstwa,  

a  jedynie  nie  wskazał  tego  wprost  w  formularzu  oferty.  W  tej  sprawie  należało  natomiast 

uznać,  że  Przystępujący  nie  zamierzał  od  początku  powierzyć  robót  iniekcyjnych 

podwykonawcy.  Nastąpiło  to  w  wyniku  odpowiedzi  na  wezwanie  Zamawiającego  – gdzie  w 

ocenie  Izby  wykonawca  podjął  próbę  dostosowania  treści  oferty  do  zastrzeżeń 

Zamawiającego  związanych  z  tym,  że  Przystępujący  w  zakresie  warunku  referującego  do 

robót iniekcyjnych korzystał z zobowiązania podmiotu trzeciego, lecz nie przewidział dla tego 

podmiotu  podwykonawstwa.  Zamawiający  wskazał  w  wezwaniu,  że  nie  można  przekazać 

doświadczenia,  jeżeli  podmiot  udostępniający  to  doświadczenie  nie  będzie  realnym 

wykonawcą na budowie. Z tego też  względu,  w  ocenie Izby, Przystępujący, by nie narażać 

się na zarzut fikcyjności udzielenia zasobu, złożył nowe zobowiązanie oparte już na stosunku 

podwykonawstwa i siłą rzeczy dokonał także zmiany zakresu podwykonawstwa rozszerzając 

je o roboty iniekcyjne. 

Izba  nie  uznała  za  przekonujące  argumentów  Zamawiającego,  iż    treść  oferty 

nasuwała wniosek, że Wykonawca omyłkowo nie wskazał podwykonawcy. Z treści oferty, w 

jej  pierwotnym  kształcie,  nie  sposób  wyczytać,  ani  wywieść,  że  oświadczeniem  wykonawcy 

było  objęte  powierzenie  robót  iniekcyjnych  podmiotowi  zewnętrznemu,  jako  podwykonawcy 

tych  robót.  Na  rozprawie  Zamawiający  wskazał  m.in.,  że  “roboty  iniekcyjne  jako  objęte 

podwykonawstwem nie wynikały z pierwotnej wersji oferty” (vide: protokół z rozprawy). 

O  tym,  że  robót  tych  Przystępujący  nie  zamierzał  pierwotnie  powierzyć 

podwykonawcy  świadczy  także  treść  wyjaśnień  w  zakresie  ceny  oferty.  Wyjaśnienia  te,  w 

ocenie Izby, nakazują ocenę, że jedynym elementem, który miał być powierzony podmiotowi 

zewnętrznemu  było  przetwarzanie  odpadów.  Co  istotne,  wyjaśnienia  te  zostały  złożone  w 

dniu 4 lipca 2016 r., a więc jeszcze przed wezwaniem Zamawiającego, gdzie wykonawca nie 

mógł  wiedzieć,  że  zostanie  postawiony  przed  stwierdzeniem  Zamawiającego,  iż  konieczny 

jest realny udział podmiotu trzeciego na budowie.    

Powyższe  pokazuje  jak  istotne  znaczenie  dla  badania  oferty  może  mieć  kwestie 

zmiany  zakresu podwykonawstwa – może to chociażby rzutować na ocenę wiarygodności i 

rzetelności  wyjaśnień  dotyczących  elementów  oferty  badanych  w  kontekście  rażąco  niskiej 

ceny.  

Niezależnie  od  powyższego,  skoro  obowiązek  żądania  od  wykonawców  wskazania 

części  zamówienia  powierzanych  podwykonawcom  jest  obowiązkiem  ustawowym,  który  to 

obowiązek  Zamawiający  powtórzył  w  treści  SIWZ,  to  oświadczenie  wykonawców  w  tym 

zakresie  ma  istotny  charakter.  Zmiana  w  tym  zakresie  winna  być  więc  oceniana,  jako 

powodująca istotną zmianę oferty. 

Za  zmianę  treści  oferty  należy  uznać  wszystko  to,  co  wykracza  i  wprowadza  nowe 

elementy  ponad  to,  co  zostało  objęte  pierwotnym  oświadczeniem  wykonawcy,  

z  zastrzeżeniem  dopuszczalności  uzupełniania  dokumentów  lub  oświadczeń,  o  których 

stanowi  art.  26  ust.  3  Pzp.  Dopuszczalność  uzupełniania  dokumentów  lub  oświadczeń  nie 

oznacza  jednak  dopuszczalności  zmiany  treści  oferty.  Nie  ulega  wątpliwości  składu 

orzekającego,  że  oświadczenie,  co  do  tego,  jakie  części  zamówienia  wykonawca  zamierza 

powierzyć  podwykonawcy,  a  wiec  oświadczenie  referujące  do  sposobu  wykonania 

zamówienia, jest oświadczeniem, które nie tylko merytorycznie kształtuje treść oferty, ale ma 

również ma  wpływ na proces badania oferty, chociażby  w kontekście rażąco niskiej ceny – 

gdy  dochodzi  do  wezwania  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień  i  dowodów.  Nie  jest  to  więc 

oświadczenie  o  walorze  jedynie  informacyjnym,  jak  wywodził  Zamawiający.  Argumentacja 

Zamawiającego dotycząca możliwości wezwania i uzupełnienia dokumentów na okoliczność 

spełniania  warunków  udziału  w  postępowaniu  pozostawała  bez  znaczenia  dla 

rozstrzygnięcia sprawy. Nie było to bowiem istotą postawionych zarzutów. Istota ta odnosiła 

się  bowiem  nie  do  tego,  że  Przystępujący  złożył  nowe  zobowiązanie,  ani  do  tego,  czy 

uzupełnione  dokumenty  potwierdzały  spełnianie  warunków  udziału  w  postępowaniu,  ale  do 

tego, że uzupełniając dokumenty na okoliczność potwierdzenia spełnienia warunków udziału 

w  postępowaniu  jednocześnie  dokonał  zmiany  treści  oferty,  poszerzając  zakres  części 

zamówienia,  jakie  zamierzał  przeznaczyć  podwykonawcom.  Niezrozumiała  jest  także 

zmienność  Zamawiającego,  gdzie  na  etapie  oceny  ofert  Zamawiający  prezentował 

stanowisko o konieczności udziału podmiotu udostępniającego w realizacji zamówienia, zaś 

w  odpowiedzi  na  odwołanie  i  na  rozprawie  podjęto  próbę  wykazania,  że  już  pierwsze 

zobowiązanie  było  prawidłowe.  Niezależnie  od  tego,  Izba  podkreśla,  że  spór  nie 

koncentrował  się  na  tym,  czy  Przystępujący  mógł  uzupełnić  dokumenty,  oraz  czy  wykazał 

realność  udostępnienia  zasobów.  Odwołujący  w  podstawie  prawnej  odwołania  nie  podał 

przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp, zaś treść uzasadnienia, w której przytaczano orzecznictwo 

dotyczące  udziału  podmiotu  trzeciego  w  charakterze  podwykonawcy  odnosiła  się  do 

pierwotnie złożonego zobowiązania i w ocenie Izby miało to na celu wyłącznie wskazanie, że 

to  pierwotne  zobowiązanie  „miałoby  charakter  fikcyjny  i  nie  spełniałoby  wymogów 

wynikających z przepisów prawa”. Okoliczności faktyczne powoływane przez Odwołującego, 

w 

tym 

opisane 

czynności 

wezwania 

Zamawiającego  

i  odpowiedzi  Przystępującego,  prowadziły  Odwołującego  do  tezy  o  dokonaniu 

niedopuszczalnej zmiany treści oferty i to stanowiło istotę i przedmiot postawionego zarzutu.  

Izba  wskazuje  również,  że  Zamawiający  podał  na  rozprawie  m.in.,  że  „Jest  6 

zbiorników.  Jeden  zbiornik  podlega  „wywózce,  likwidacji  ”,  bo  wiadomo  co  tam  jest, 

natomiast jest 5 zbiorników gdzie nie wiadomo co tam w ogóle jest złożone i dlatego jest ta 

technika iniekcji. Jest to technika ważna. Proces jest powtarzalny, polega na tym, że robi się 

otwór  i  zalewa  wnętrze  cementem  z  bentonitem.  Jest  to  zaczyn  zestalający  ten  odpady. 

Robione  jest  to  mechanicznie”  (vide:  protokół  z  rozprawy).  Stanowisko  Zamawiającego 

przedstawione  na  rozprawie  nakazywało  przyjęcie  wniosku,  że  roboty  iniekcyjne  nie  są 

jakimiś robotami pobocznymi, przeciwnie stanowią bardzo istotny element prac składających 

się  na  wykonanie  przedmiotu  zamówienia.  Tym  bardziej  nie  sposób  uznać,  by  wykonawca 

mógł  dowolnie  w  trakcie  badania  oferty  zmieniać  i  modyfikować  swoje  oświadczenia 

dotyczące tego, jak zamierza wykonać te roboty.  

Reasumując,  w  ocenie  Izby  miała  miejsce  niedozwolona  zmiana  treści  oferty. 

Naruszało  to  przepis  art.  87  ust.  1  Pzp,  a  w  konsekwencji  oferta  Przystępującego  winna 

zostać  odrzucona  przez  Zamawiającego  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  1  Pzp,  czego 

Zamawiający zaniechał.  

Na uwzględnienie zasługiwał również zarzut dotyczący naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 1 

Pzp.  Zgodnie  z  tym  przepisem  z  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  wyklucza  się 

wykonawców,  którzy  wykonywali  bezpośrednio  czynności  związane  z  przygotowaniem 

prowadzonego  postępowania,  z  wyłączeniem  czynności  wykonywanych  podczas  dialogu 

technicznego,  o  którym  mowa  w  art.  31a  ust.  1,  lub  posługiwali  się  w  celu  sporządzenia 

oferty  osobami  uczestniczącymi  w  dokonywaniu  tych  czynności,  chyba  że  udział  tych 

wykonawców  nie  utrudni  uczciwej  konkurencji,  przepisu  nie  stosuje  się  do  wykonawców, 

którym  udziela  się  zamówienia  na  podstawie  art.  62  ust.  1  pkt  2  lub  art. 67  ust.  1  pkt  1  i 2 

Pzp.  

Wykonawca  Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  złożył  wraz  z  ofertą  Wykaz  kadry 

technicznej, gdzie podał osobę Pana A. G., wskazując jako formę dysponowania – umowę o 

pracę  oraz  proponowaną  rolę  w  realizacji  zamówienia  –  Kierownik  robót  budowlanych  

w specjalności instalacyjnej.  

Pan  A.  G.  uczestniczył  bezpośrednio  w  wykonywaniu  czynności  związanych  z 

przygotowaniem  postępowania.  Jest  to  okoliczność  bezsporna  i  przyznana  przez 

Zamawiającego. Zamawiający dał temu wyraz chociażby  w treści wezwania z dnia 18  lipca 

2016 r., gdzie wskazał, iż: „Wykonawca przedstawił w wykazie kadry pana A. G., który brał 

udział w przygotowaniu postępowania poprzez sporządzenie specyfikacji technicznej”.   

W odpowiedzi, pismem z dnia 20 lipca 2016 r., wykonawca Hydrogeotechnika Sp. z 

o.o.  wyjaśnił,  że  „w  załączonym  do  oferty  WYKAZIE  KADRY  TECHNICZNEJ  omyłkowo 

wpisaliśmy niewłaściwą osobę, czyli pana A. G.. Osoba o ww. nazwisku nie jest wyznaczona 

przez spółkę Hydrogeotechnika do wykonywania żadnych prac na planu budowy, jak również 

nie  brała  udziału  w  sporządzeniu  i  złożeniu  oferty  wykonawcy.  Właściwą  osobą 

przeznaczoną  przez  spółkę  Hydrogeotechnika  do  realizacji  prac  na  placu  budowy,  jako 

kierownik  robót  budowlanych  w  specjalności  instalacyjnej,  zatrudnioną  w  spółce  na 

podstawie umowy o pracę, jest pan D. W.”.  

W  dniu  3  lutego  2014  r.  Prezydent  Miasta  Stalowej  Woli  dokonał  obwieszczenia  o 

wydaniu  decyzji  o  środowiskowych  uwarunkowaniach  zgody  na  realizację  przedsięwzięcia 

pn.:  „Rekultywacja  stawów  osadowych  1-6  na  terenie  Huty  Stalowa  Wola  S.A.  oraz 

składowiska odpadów innych niż niebezpieczne. W uzasadnieniu decyzji odwołano się m.in. 

do  opracowania  pn.  „Ekspertyza  hydrogeologiczna  obejmująca  analizę  wpływu  przyjętego 

sposobu rekultywacji stawów osadowych  w Stalowej Woli na środowisko gruntowo-wodne”. 

Ekspertyza została opracowana na zlecenie Gminy Stalowa Wola przez Hydrotechnikę Sp. z 

o.o.  (luty  2013  r.).  W  toku  postępowania  poprzedzającego  wydanie  decyzji  została 

opracowana także m.in. „Dokumentacja geotechniczna pod projektowane rowy opaskowe w 

rejonie  rekultywowanych  stawów  osadowych  1-6  i  składowiska  odpadów  innych  niż 

niebezpieczne  na  terenie  Huty  Stalowa  Wola  z  kwietnia  2012  r.,  wykonana  przez 

Hydrogeotechnika  Sp.  z  o.o.  oraz  „Raport  o  oddziaływaniu  na  środowisko  stawów 

osadowych  nr  I-VI  na  terenie  Huty  Stalowa  Wola  oraz  składowiska  odpadów  innych  niż 

niebezpieczne”  

z  czerwca  2012  r.  wykonany  przez  Przedsiębiorstwo  Geologiczne  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w 

Kielcach.  

Przepis art. 24 ust. 2 pkt 1 Pzp obejmuje swoją dyspozycją dwa stany faktyczne. 

Pierwszy  –  wykonywanie  przez  wykonawcę  bezpośrednio  czynności  związanych  

z przygotowaniem prowadzonego postępowania. 

Drugi  –  posłużenie  się  w  celu  sporządzenia  oferty  osobami  uczestniczącymi  

w dokonywaniu tych czynności.  

Okoliczności  faktyczne  niniejszej  sprawy  nie  pozwalały  na  uznanie,  że  wykonawca 

Hydrogeotechnika  wykonywał  bezpośrednio  czynności  związane  z  przygotowaniem 

postępowania. Przystępujący wykonał wskazaną powyżej Ekspertyzę hydrogeologiczną oraz 

Dokumentację  geotechniczną  pod  projektowane  rowy  opaskowe,  niemniej  jednak  Izba 

uznała  za  przekonujące  argumenty  Zamawiającego,  że  była  to  czynność  nie  mająca 

bezpośredniego  wpływu  na  przygotowanie  postępowania,  była  jedynie  elementem 

tworzącym  dokumentację  służącą  wydaniu  decyzji  środowiskowej.  Oczywistym  jest,  że 

przygotowanie  inwestycji  wymaga  niejednokrotnie  wcześniejszego  uzyskania  stosownych 

pozwoleń,  decyzji,  opinii,  etc.  Obowiązki  tego  rodzaju  statuowane  są  także  przepisami 

prawa. Nie sposób uznawać, by uczestnictwo  w  tym procesie, polegające jak w tej sprawie 

na  przygotowaniu  ekspertyz,  można  niejako  automatycznie  zrównywać  z  wykonywaniem  w 

sposób  bezpośredni  czynności  związanych  z  przygotowaniem  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego.  Odwołujący,  w  ocenie  Izby,  bynajmniej  nie  udowodnił,  ani  nie 

wykazał w sposób rzeczowy, że wykonanie powyższych ekspertyz podpada pod przepis art. 

24  ust.  2  pkt  1  Pzp.  Patrząc  również  na  daty  przedmiotowych  opracowań    (luty  2013  r., 

kwiecień  2012  r.)  trudno  –  z  samego  faktu  ich  wykonania  –  wyciągać  tak  daleko  idące 

wnioski, jak czynił to Odwołujący. Ponadto, przepis art. 24 ust. 2 pkt 1 Pzp stanowi również o 

utrudnieniu  uczciwej  konkurencji.  Odwołujący    w  sposób  ogólnikowy  argumentował  o 

przewadze,  jaką  miał  dawać  Przystępującemu  fakt  sporządzenia  ww.  dokumentów.  Nie 

wykazano  w  sposób  rzeczowy,  że  inny  podmiot,  niż  autor  tych  opracowań,  nie  posiadał 

możliwości  poznania  wszystkich  informacji  czy  wyników  badań,  jakie  zostały  wykonane  dla 

potrzeb sporządzenia przedmiotowych ekspertyz. Odwołujący nie podważył także argumentu 

Zamawiającego,  iż  wszelką  posiadaną  dokumentację  udostępniał  wykonawcom,  w  tym 

stworzył  możliwość  przeprowadzania  wizji  lokalnej.  Czynności  wykonane  przez  spółkę 

Przedsiębiorstwo  Geologiczne  Sp.  z  o.o.,  niezależnie  od  oceny,  czy  mogły  one  zostać 

zakwalifikowane,  jako  związane  z  przygotowaniem  postępowania,  nie  mogły  stanowić 

istotnej  dla  sprawy  okoliczności,  gdyż  podmiot  ten  nie  jest  wykonawcą,  który  złożył  ofertę  

w niniejszym postępowaniu. 

Pomimo  powyższej  oceny  Izba  uznała  zarzut  dotyczący  zaniechania  wykluczenia 

Przystępującego na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 1 Pzp. W okolicznościach niniejszej sprawy 

zaistniała bowiem druga z przesłanek objętych dyspozycją tego przepisu.  

Z  okoliczności  faktycznych  sprawy  wynika,  że  pan  A.  G.  wykonywał  czynności 

bezpośrednio  związane  z  przygotowaniem  postępowania.  Były  to  czynności  kluczowe 

związane z przygotowaniem projektu budowlanego oraz kosztorysu inwestorskiego. Nie ma 

przy  tym  znaczenia  z  ramienia,  jakiego  podmiotu  czynności  te  zostały  wykonane,  gdyż 

istotny jest sam fakt uczestniczenia w dokonywaniu czynności związanych z przygotowaniem 

postępowania. Przepis art. 24 ust. 2 pkt 1 Pzp stanowi o posłużeniu się w celu sporządzenia 

oferty  „osobami  uczestniczącymi  w  dokonywaniu  tych  czynności”.  Istotny  jest  więc  fakt 

uczestnictwa  danej  osoby  i  dla  uznania  zaistnienia  tego  uczestnictwa  bez  znaczenia 

pozostaje  to,  czy  osoba  ta  uczestniczyła  w  tych  czynnościach  samodzielnie,  czy  jako 

pracownik  spółki  wykonującej  zlecenie.  To,  że  formalnie  określona  dokumentacja  została 

wykonana  przez  spółkę,  zatrudniającą  osobę,  która  dokonała  merytorycznego  opracowania 

dokumentacji,  nie  zmienia  faktu  uczestniczenia  tej  osoby  w  dokonywaniu  czynności 

związanych  

z przygotowaniem postępowania.  

Izba  nie  uznała,  by  oświadczenie  Przystępującego,  że  omyłkowo  wskazał  tą  osobę  

w  wykazie  osób,  było  wiarygodne  bądź  mogło  mieć  przesądzające  znaczenie  dla  oceny 

zdarzeń  zaistniałych  w  tym  postępowaniu.  Można  teoretycznie  postawić  pytanie,  co  innego 

miałby oświadczyć wykonawca, któremu Zamawiający wytknął, że wskazał w wykazie osobę, 

która  bezpośrednio  uczestniczyła  w  przygotowaniu  postępowania.  Istotne  są  w  ocenie  Izby 

nie twierdzenia Przystępującego o omyłce, ale ważne są weryfikowalne fakty takie jak to, że 

Przystępujący podał tą osobą w wykazie osób, posłużył się więc tą osobą przy sporządzaniu 

oferty,  osoba  ta  posiadała  istotną  i  rozległą  wiedzę  na  temat  tego  postępowania,  co  przy 

fakcie  współpracy  z  Przystępującym  mogło  utrudniać  uczciwą  konkurencję.  W  ramach 

wyjaśnień złożonych przez Przystępującego Zamawiającemu, Przystępujący nie przedstawił 

ż

adnych  rzeczowych  argumentów,  które  pozwalałyby  uznać,  że  jego  udział  nie  będzie 

utrudniał  uczciwej  konkurencji.  Przystępujący  podjął  obronę  jedynie  poprzez  próbę 

dowodzenia zaistnienia omyłki.  

Krytycznie  należy  ocenić  sposób  procedowania  Zamawiającego  na  etapie  badania 

oferty Przystępującego, związany z wezwaniem Przystępującego do przedstawienia nowego 

wykazu  z  uwagi  na  przedstawienie  w  wykazie  osoby  biorącej  udział  w  przygotowaniu 

postępowania.  Zgodnie  z  art.  26  ust.  3  Pzp,  zamawiający  wzywa  wykonawców,  którzy  

w  określonym  terminie  nie  złożyli  wymaganych  przez  zamawiającego  oświadczeń  lub 

dokumentów,  o  których  mowa  w  art.  25  ust.  1,  lub  którzy  nie  złożyli  pełnomocnictw,  albo 

którzy złożyli wymagane przez zamawiającego oświadczenia i dokumenty, o których mowa w 

art. 25 ust. 1, zawierające błędy lub którzy złożyli wadliwe pełnomocnictwa, do ich złożenia  

w  wyznaczonym  terminie,  chyba,  że  mimo  ich  złożenia  oferta  wykonawcy  podlega 

odrzuceniu albo konieczne byłoby unieważnienie postępowania.  

Zamawiający  nie  uczynił  podstawą  i  powodem  wezwania  tego,  iż  osoba  podana  

w  wykazie  nie  odpowiada  wymogom  określonym  w  treści  SIWZ,  a  więc,  że  złożony  wykaz 

kadry nie potwierdza spełniania przez  wykonawcę warunków udziału  w  postępowaniu. Tym 

zaś kwestiom winno służyć wezwanie w trybie art. 26 ust. 3 Pzp i umożliwienie wykonawcy 

uzupełnienia dokumentów. Nie sposób uznać, że złożony wykaz – tylko z uwagi na podanie 

w jego treści osoby Pana A. G. – był dokumentem zawierającym błąd w rozumieniu art. 26 

ust. 3 Pzp. Zamawiający stwierdzając fakt podania w treści wykazu osoby uczestniczącej w 

przygotowaniu postępowania winien umożliwić wykonawcy jedynie przedstawienie wyjaśnień 

na okoliczność tego, czy udział wykonawcy nie utrudni uczciwej konkurencji. Posłużenie się 

w  celu  sporządzenia  oferty  osobą  uczestniczącą  w  przygotowaniu  postępowania  nie  jest 

bowiem  objęte  bezwzględnym  zakazem  (przepis  art.  24  ust.  2  pkt  1  Pzp  uzależnia 

wykluczenie  wykonawcy  od  utrudnienia  uczciwej  konkurencji  –  a  więc  wykonawca,  nawet 

posługujący 

się 

taką 

osobą 

ma 

możliwość 

wykazania, 

ż

e 

jego 

udział  

w  postępowaniu  nie  narusza  uczciwej  konkurencji),  a  więc  nie  jest  samo  w  sobie 

okolicznością pozwalającą na uznanie, że złożony wykaz zawiera błędy – a tym samym nie 

daje  to  podstaw  do  stosowania  art.  26  ust.  3  Pzp.  W  niniejszej  sprawie  Zamawiający 

natomiast, 

działając  

w trybie art. 26 ust. 3 Pzp, wskazał wykonawcy, że może przedstawić nowy wykaz lub złożyć 

wyjaśnienia  jeżeli  uważa,  że  nie  ma  związku  pomiędzy  dokonywaniem  czynności 

związanych z przygotowaniem postępowania o ofertą wykonawcy oraz wykonywaniem pracy 

na placu budowy.  

Gdy  dochodzi  do  posłużenia  się  przez  wykonawcę,  w  celu  sporządzenia  ofertą, 

osobą  uczestniczącą  w  przygotowaniu  postępowania  nie  można  tej  okoliczności  nie 

dostrzegać,  bądź  traktować  jako  nie  byłą  z  uwagi  na  to,  że  wykonawca  przedstawia  nowy 

wykaz,  w  którym  osoby  tej  już  nie  podaje.  W  innym  razie  przepis  art.  24  ust.  2  pkt  1  Pzp 

pozostawałby 

iluzoryczny  

i  łatwy  do  obejścia.  Kluczowym  jest  stwierdzenie,  czy  wykonawca  posłużył  się  taką  osobą 

przy  sporządzeniu  oferty,  a  jeżeli  tak  –  pozostaje  tylko  ścieżka  umożliwienia  wykonawcy 

złożenia 

wyjaśnień 

na 

okoliczność 

braku 

utrudnienia 

konkurencji. 

Za 

dalece 

niewystarczające należy także uznać poprzestanie na otrzymaniu od wykonawcy informacji o 

omyłkowym podaniu takiej osoby w wykazie osób, zwłaszcza, gdy całokształt okoliczności, w 

tym  zasady  doświadczenia  życiowego  nakazują  w  tej  materii  szczególną  ostrożność. 

Podobnie, 

jak  

w  kwestii  uczestnictwa  takiej  osoby  w  realizacji  zamówienia.  Zamawiający  sam  wskazywał 

na  rozprawie  m.in.,  że  „praktyką  jest,  że  na  etapie  realizacji  może  dochodzić  do  zmiany 

kierownika budowy” (vide: protokół z rozprawy).  

W  ocenie  Izby  okoliczności  niniejszej  sprawy  nakazywały  uznać,  że  Przystępujący 

posłużył  się  w  celu  sporządzenia  oferty  osobą  uczestniczącą  w  przygotowaniu 

postępowania. Należy zastrzec, że pojęcia „posługiwania się w celu sporządzenia oferty” nie 

można zawężać jedynie do fizycznego sporządzania oferty. Określenie "w celu sporządzenia 

oferty"  ma  bowiem  znacznie  szerszy  zakres  znaczeniowy  i  obejmuje  wszelkie  czynności, 

które  zmierzają  do  złożenia  oferty  w  postępowaniu.  W  ocenie  składu  orzekającego 

wykorzystanie  

w tej sprawie – poprzez podanie w wykazie osób przeznaczonych do realizacji zamówienia, 

osoby,  która  dokonywała  bezpośrednio  czynności  związanych  z  przygotowaniem 

postępowania  –  należało  więc  zakwalifikować,  jako  zdarzenie  wypełniające  dyspozycję  art. 

24 ust. 2 pkt 1 Pzp.  

Izba  uznała  ponadto,  że  w  niniejszej  sprawie  zaistniała  kolejna  podstawa  do 

wykluczenia  Przystępującego,  dotycząca  złożenia  nieprawdziwych  informacji  mających 

wpływ lub mogących mieć wpływ na wynik postępowania.  

Odwołujący  nie  powołał  w  podstawie  prawnej  zarzutów  art.  24  ust.  2  pkt  3  Pzp, 

zgodnie  z  którym  z  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  wyklucza  się  wykonawcę,  który 

złożył  nieprawdziwe  informacje  mające  wpływ  lub  mogące  mieć  wpływ  na  wynik 

prowadzonego  postępowania.  Niemniej  jednak  zarzut  stanowi  substrat  okoliczności 

faktycznych 

podanych  

w uzasadnieniu odwołania, okoliczności zaś wskazywane przez Odwołującego pozwalały na 

uznanie,  że  przedmiotem  odwołania  Odwołujący  uczynił  również  zarzut  podania 

nieprawdziwych  informacji  z  uwagi  na  złożenie  przez  Przystępującego  oświadczenia,  iż  nie 

należy do grupy kapitałowej.  

W ocenie Izby powiązania rodzinne i kapitałowe między spółkami wskazanymi przez 

Odwołującego  świadczą  o  tym,  że  spółki  te  należy  kwalifikować,  jako  należące  do  jednej 

grupy kapitałowej. Odwołujący złożył na tą okoliczność wiarygodne dowody, które w sposób 

jednoznaczny  wykazywały  nie  tylko  na  istnienie  powyższych  powiązań,  ale  również  na 

możliwość bezpośredniej lub pośredniej kontroli jednej spółki przez drugą.  

Za  rzeczowe,  przekonujące  i  zgodne  z  zasadami  doświadczenia  życiowego  Izba 

uznała również argumenty Odwołującego o istnieniu tego rodzaju kontroli.   

Zgodnie  z  art.  4  pkt  14  ustawy  z  dnia  16  lutego  2007  r.  o  ochronie  konkurencji  i 

konsumentów  przez  grupę  kapitałową  rozumie  się  wszystkich  przedsiębiorców,  którzy  są 

kontrolowani  w  sposób  bezpośredni  lub  pośredni  przez  jednego  przedsiębiorcę,  w  tym 

również tego przedsiębiorcę.  

Przez  kontrolę,  stosownie  do  art.  4  pkt  4  ww.  ustawy  rozumie  się  wszelkie  formy 

bezpośredniego  lub  pośredniego  uzyskania  przez  przedsiębiorcę  uprawnień,  które  osobno 

albo  łącznie,  przy  uwzględnieniu  wszystkich  okoliczności  prawnych  lub  faktycznych, 

umożliwiają 

wywieranie 

decydującego 

wpływu 

na 

innego 

przedsiębiorcę 

lub 

przedsiębiorców. 

W ocenie Izby należało zgodzić się z Odwołującym, że układ osobowy spółek, relacje 

rodzinne  wspólników,  wielkości  udziałów,  forma  ich  nabycia,  tworzą  obraz  świadczący  

o  posiadaniu  uprawnień  umożliwiających  wywieranie  decydującego  wpływu  przez  jedną 

spółkę  na  działalność  spółki  drugiej.  Przystępujący  ma  świadomość  swojej  sytuacji 

podmiotowej,  a  więc  również  tego,  że  wspólnicy  spółki  Przystępującego  są  tymi  samymi 

wspólnikami w innej spółce odgrywającej istotną rolę w tym postępowaniu.  

W  ocenie  Izby  należało  w  konsekwencji  uznać  argumenty  Odwołującego,  że 

Przystępujący  wprowadził  Zamawiającego  w  błąd,  co  do  przynależności  do  grupy 

kapitałowej, a więc podał w tym zakresie informacje nie odpowiadające rzeczywistości, a tym 

samym informacje nieprawdziwe.  

Oceny Izby, co do konieczności wykluczenia Przystępującego także na podstawie art. 

24  ust.  2  pkt  3  Pzp,  nie zmienia  fakt,  że  spółka Przedsiębiorstwo  Geologiczne  nie  składała 

oferty  w  tym  postępowaniu.  Przepis  art.  24  ust.  2  pkt  3  Pzp  stanowi  o  informacjach 

nieprawdziwych kwalifikowanych – a więc takich, które miały lub mogły mieć wpływ na wynik 

postępowania.  W  normalnym  układzie  zdarzeń,  gdy  wykonawca  złoży  nieprawdziwe 

informacje  co  do  przynależności  do  grupy  kapitałowej,  gdy  podmioty  z  tej  grupy  nie 

uczestniczą w postępowaniu o zamówienie publiczne, wskazuje się w orzecznictwie, że brak 

jest podstaw do uznawania możliwości zaistnienia wpływu na wynik postępowania. Niemniej 

jednak  w  tej  sprawie  sytuacja  jest  szczególna  –  gdyż  podmiot  należący,  w  ocenie  Izby,  do 

grupy  kapitałowej  razem  z  Przystępującym,  będzie  pełnił  w  tym  przetargu  nadzór  autorski. 

Przy takim układzie powiązań mogłoby to narażać Zamawiającego na szkodę, czynić nadzór 

autorski  iluzorycznym  –  co  w  ocenie  badania  ofert,  gdyby  Zamawiający  dokonał  wnikliwej 

oceny  tego  stanu  rzeczy,  mogłoby  dawać  podstawę  chociażby  do  odrzucenia  oferty  jako 

oferty  stanowiącej  czyn  nieuczciwej  konkurencji.  W  tym  stanie  rzeczy  Izba  uznała,  że 

podanie  nieprawdziwych  informacji  co  do  grupy  kapitałowej  mogło  mieć  wpływ  na  wynik 

postępowania.  

Zarzut  dotyczący  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  2  Pzp  Izba  uznała  za  nietrafny, 

wadliwie  postawiony  i  nie  udowodniony.  Zgodnie  z  art.  89  ust.  1  pkt  2  Pzp,  zamawiający 

odrzuca  ofertę,  jeżeli  jej  treść  nie  odpowiada  treści  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia,  z  zastrzeżeniem  art.  87  ust.  2  pkt  3  Pzp.  Odwołujący  nie  wykazał  ani  nie 

udowodnił,  jaka  merytoryczna  część  oferty  pozostaje  sprzeczna  z  konkretną  treścią  SIWZ. 

Uzasadnienie  odwołania  nakazywało  uznanie,  że  niezgodności  oferty  z  treścią  SIWZ 

Odwołujący  upatrywał  w  sposobie  przedstawienia  pracy,  w  której  uczestniczył  ekspert. 

Rozdział VII pkt 3 SIWZ dotyczy  warunków udziału w postępowaniu. Uwagi czynione przez 

Odwołującego dotyczyły więc spełnienia warunków udziału w postępowaniu, a nie zgodności 

oferty  z  treścią  SIWZ.  Izba  uznała  przy  tym  za  zasadny  i  przekonujący  argument 

Zamawiającego,  iż  nie  określał  w  sposób  szczegółowy  sposobu  przedstawienia  pracy,  w 

której uczestniczył ekspert. Odwołujący, kwestionując w istocie spełnienie warunku udziału w 

postępowaniu  w  części  dotyczącej  dysponowania  ekspertem,  pominął  jednocześnie  to,  że 

wykonawca  nie  był  wzywany  w  tym  zakresie  do  uzupełnienia  dokumentów.  Powyższa 

krytyczna  ocena  jednego  z  zarzutów  odwołania  nie  zmieniała  jednak  kierunku 

rozstrzygnięcia.  

Mając wszystko powyższe na uwadze orzeczono, jak w sentencji wyroku.  

O  kosztach  postępowania,  stosownie  do  wyniku,  orzeczono  na  podstawie  art.  192 

ust.  9  i  10  Pzp.  Izba  zasądziła  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  uzasadnione 

koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania (§ 5 ust. 2 pkt 1 

w zw. z § 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie 

wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu 

odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  (Dz.  U.  z  2010  r.,  Nr  41,  poz.  238).  Z  przyczyn 

formalnych  Izba  nie  mogła  zasądzić  na  rzecz  Odwołującego  kosztów  wynagrodzenia 

pełnomocnika.  Zgodnie  z  §  3  pkt  2  ww.  rozporządzenia  Izba  zasądza  koszty  w  wysokości 

określonej  na  podstawie  rachunków  przedłożonych  do  akt  sprawy.  W  niniejszej  sprawie 

Odwołujący  nie  złożył  rachunku  do  akt  sprawy,  który  określałby  wysokość  poniesionych 

kosztów. Nie jest w tej materii wystarczające złożenie wniosku o zasądzenie kosztów według 

norm przepisanych. Przepis § 3 pkt 2 ww. rozporządzenia ustanawia górną granicę kosztów, 

jakie  Izba  może  zasądzić  tytułem  zwrotu  kosztów  obejmujących  wynagrodzenie 

pełnomocników.  Nie  oznacza  to  jednak,  że  podana  w  rozporządzeniu  kwota  3.600  zł  może 

być  niejako  automatycznie  zasądzana  tytułem  zwrotu  kosztów,  gdyż  poziom  tych  kosztów, 

zgodnie z brzmieniem przepisu, musi wynikać z rachunków przedłożonych do akt sprawy.  

Przewodniczący: ……………………………….