KIO 1499/16 WYROK dnia 26 sierpnia 2016 r.

Stan prawny na dzień: 24.10.2017

Sygn. akt: KIO 1499/16 

WYROK 

z dnia 26 sierpnia 2016 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Emil Kuriata 

Protokolant:  

Adam Skowroński 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  26  sierpnia  2016  r.,  w  Warszawie,  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  11  sierpnia  2016  r.  przez 

Kieleckie  Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowych  Sp.  z  o.o.,  ul  Przęsłowa  2a,  25-670 

Kielce  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  Skarb  Państwa  -  Generalna 

Dyrekcja  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział  w  Rzeszowie,  ul.  Legionów  20,  35-959 

Rzeszów, 

przy  udziale 

TRAKT  Sp.  z  o.o.,  Górki  Szczukowskie  1  k/Kielc;  26-065  Piekoszów 

zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego - po stronie zamawiającego, 

orzeka: 

Oddala odwołanie

2.  Kosztami  postępowania  obciąża

  Kieleckie  Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowych  Sp.  z 

o.o., ul Przęsłowa 2a, 25-670 Kielce i: 

2.1.  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę 

20  000  zł  00  gr 

(słownie:  dwadzieścia  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez 

Kieleckie 

Przedsiębiorstwo Robót Drogowych Sp. z o.o., ul Przęsłowa 2a, 25-670 Kielce 

tytułem wpisu od odwołania, 

2.2.  zasądza  od 

Kieleckiego  Przedsiębiorstwa  Robót  Drogowych  Sp.  z  o.o.,  

ul Przęsłowa 2a, 25-670 Kielce na rzecz Skarbu Państwa - Generalnej Dyrekcji 

Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział  w  Rzeszowie,  ul.  Legionów  20,  35-959 

Rzeszów kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych, zero groszy) 


stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia 

pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w 

Rzeszowie. 

Przewodniczący: 

…………………………


Sygn. akt: KIO 1499/16 

Uzasadnienie 

Zamawiający – Skarb Państwa - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział 

w  Rzeszowie,  ul.  Legionów  20,  35-959  Rzeszów  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  którego  przedmiotem  jest  „Remont  sieci  drogowej  na  terenie 

administrowanym przez Oddział Rzeszów GDDKiA: Zad.2. „Remont dk 19 Knźnica-Barwinek 

w km 414+625 - 416+950 odc. Zarzecze — Nisko”

Dnia  1  sierpnia  2016  roku,  zamawiający  poinformował  wykonawców  o  wyniku 

prowadzonego postępowania. 

Dnia 11 sierpnia 2016 roku wykonawca Kieleckie Przedsiębiorstwo Robót Drogowych Sp. 

z  o.o.,  ul  Przęsłowa  2a,  25-670  Kielce  (dalej  „Odwołujący”)  wniósł  odwołanie  do  Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

1)  art. 89 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, poprzez odrzucenie oferty 

odwołującego,  pomimo  że  złożył  on  wyjaśnienia  zażądanie  przez  zamawiającego  

w  trybie  art.  90  ust  1  p.z.p.  a  zamawiający  nie  dokonał  oceny  tych  wyjaśnień,  jako 

potwierdzających że złożona oferta zawiera rażąco niską cenę, 

2)  art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez prowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia 

publicznego  w  sposób  niezapewniający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  oraz 

równego traktowania wykonawców, 

3)  art.  7  ust.  1  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp,  poprzez  bezpodstawne  odrzucenie 

oferty odwołującego. 

W  związku  z  powyższym  odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie 

zamawiającemu: 

1)  unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, 

2)  unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego, 

3)  powtórzenia czynności badania i oceny ofert, z uwzględnieniem oferty złożonej przez 

odwołującego, 

4)  zasądzenie  od  zamawiającego  na  rzecz  odwołującego  kosztów  postępowania 

odwoławczego,  w  tym  kosztów  poniesionych  tytułem  wpisu  od  odwołania  oraz 

wynagrodzenia pełnomocnika w osobie radcy prawnego. 

Odwołujący  wskazał, iż  z uzasadnienia faktycznego zawartego pkt III. 1. zawiadomienia, 

które odwołujący otrzymał w dniu 1 sierpnia 2016 roku, zamawiający uznał, że złożone przez 

odwołującego  w  dniu  14.06.2016  roku  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  w  zakresie  czy 

przedmiot  zamówienia  został  wyceniony  zgodnie  z  s.i.w.z.  oraz  potwierdzenie,  że 

zaproponowana  w  ofercie  cena  jest  realna  i  czy  wykonawca  będzie  w  stanie  zrealizować 


zamówienie  -  nie  wyjaśniły  wszystkich  wątpliwości  zamawiającego  oraz  były  rozbieżne  

z treścią s.i.w.z. Tom II. Dopiero z treści tego zawiadomienia odwołujący dowiedział się, że 

pismem z dnia 4.07.2016 roku, zamawiający wezwał go do złożenia dodatkowych wyjaśnień 

i  wyjaśnienia  rozbieżności  w  terminie  do  11.07.2016  roku  a  ponieważ  takich  wyjaśnień  nie 

otrzymał  w  wyznaczonym  terminie  uznał,  że  zaistniała  podstawa  do  odrzucenia  oferty 

odwołującego. Odwołujący  oświadczył,  że  nie  otrzymał  od  zamawiającego  przedmiotowego 

wezwania i nie miał realnych możliwości zapoznania się z jego treścią w związku z czym jest 

rzeczą oczywistą, że nie mógł też złożyć dodatkowych wyjaśnień jakich żądał zamawiający, 

przy  czym  należy  podkreślić,  że  nie  było  żadnych  przeszkód  ze  strony  odwołującego,  aby 

takowe wyjaśnienia złożyć. W dniu 2.08.2016 roku przedstawiciel odwołującego udał się do 

siedziby  zamawiającego  i  dopiero  wtedy  uzyskał  odpis-ksero  „powtórnego  wezwania  do 

wyjaśnienia  wysokości  zaoferowanej  ceny”  datowanego  na  dzień  4  lipca  2016  roku  i  mógł 

zapoznać się z treścią. Według adnotacji na przedmiotowym piśmie sprawę prowadził B. M., 

e-mail:  [email protected],  który  powinien  przekazać  odwołującemu  się  przedmiotowe 

pismo: 

pisemnie, 

faksem 

lub 

drogą 

elektroniczną 

zgodnie 

określonym  

w  s.i.w.z.  sposobem  porozumiewania  się  w  niniejszym  postępowania,  a zamawiający  żądał 

niezwłocznego potwierdzenia faktu otrzymania tego pisma. 

Jak zaś wynika z uzyskanego w siedzibie zamawiającego w dniu 2.08.2016 roku wyciągu 

z  poczty  elektronicznej  przedmiotowe  pismo  z  dnia  4.07.2016  roku  miało  być  przekazane 

drogą  elektroniczną  w  dniu  4.07.2016r  przez  Pana  P.  K.,  przy  czym  bezspornym  

(w ocenie odwołującego) w sprawie jest, że przekazujący pismo nie otrzymał potwierdzenia, 

ż

e adresat (odwołujący) otrzymał wiadomość ani nawet informacji, że wiadomość wyświetliła 

się u adresata. Zamawiający nie interweniował w sprawie nie wykonania przez odwołującego 

obowiązku potwierdzenia otrzymania wiadomości zawierającej pismo - „powtórne wezwanie 

do wyjaśnienia wysokości zaoferowanej ceny” i nie podjął nawet próby wyjaśnienia przyczyn 

nie  otrzymania  potwierdzenia  otrzymania  pisma  z  dnia  4.07.2016  r.,  zawierającego 

wezwanie. Odwołujący niezwłocznie po otrzymaniu Zawiadomienia i uzyskaniu odpisu pisma 

z  dnia  4.07.2016  roku  podjął  czynności  zmierzające  do  ustalenia,  czy  przedmiotowa 

wiadomość, która według zamawiającego miała być wysłana pocztą elektroniczną na adres 

e-mail odwołującego dotarła na jego skrzynkę odbiorczą i okazało się, że takowa wiadomość 

w  żadnym  trybie  nie  dotarła  do  odwołującego,  nie  została  też  usunięta  ani  nie  trafiła,  jako 

„spam” do kosza. 

Podczas  prowadzonej  przez  zamawiającego  korespondencji  z  odwołującym  wyłącznie  

w  drodze  elektronicznej  za  każdym  razem  uzyskiwał  potwierdzenie  otrzymania  pisma, 

a  w  ślad  za  potwierdzeniem  otrzymywał  również  odpowiedź.  Pomimo  zaś  nie  uzyskania 

potwierdzenia od odwołującego faktu otrzymania pisma z dnia 4.07.2016 roku i nie podjęcia 

nawet  próby  wyjaśnienia  przyczyn  takiego  stanu  rzecz  w  kontekście  dotychczasowego 


przebiegu  zdarzeń,  zamawiający  bezpodstawnie  uznał,  że  odwołujący  otrzymał  w  dniu 

4.07.2016  roku,  powtórne  wezwanie  do  złożenia  wyjaśnień  i  w  wyznaczonym  tam  terminie 

nie  złożył  wyjaśnień.  Z  treści  uzasadnienia  faktycznego  zawartego  w  pkt.  III.  1. 

Zawiadomienia z dnia 1.08.2016 r., jednoznacznie wynika, że jedyną przyczyną odrzucenia 

oferty  odwołującego  było  nie  złożenie  przez  niego  wyjaśnień  żądanych  w  piśmie 

zamawiającego  z  dnia  4.07.2016  roku,  bowiem  zamawiający  nie  stwierdził  tam,  aby 

przyczyną  odrzucenia  oferty  była  ocena  złożonych  wyjaśnień  potwierdzająca,  że  oferta 

zawiera  rażąco  niską  cenę.  Skoro  zaś  nie  zostało  wykazane  przez  zamawiającego,  aby 

odwołujący otrzymał pismo z dnia 4.07.2016 r., zawierające powtórne wezwanie do złożenia 

wyjaśnień, a odwołujący wykazał, że nie otrzymał przedmiotowego wezwania a więc nie miał 

możliwości  zapoznania  się  z  jego  treścią  a  tym  samym  do  złożenia  żądanych  wyjaśnień  

w  zakreślonym  tam  terminie,  to  odwołanie,  jako  oczywiście  uzasadnione  powinno  być 

uwzględnione. Nie powinno zaś budzić żadnych wątpliwości, że gdyby odwołujący otrzymał 

przedmiotowe  wezwanie,  to  niewątpliwie  złożyłby  satysfakcjonujące  zamawiającego 

wyjaśnienia.  Należy  bowiem  zauważyć,  że  w  wybranej  przez  zamawiającego  ofercie 

zaoferowana  cena  jest  tylko  o  kilkanaście  tysięcy  wyższa  od  ceny  zaoferowanej  przez 

odwołującego. Zgodnie z art. 90 ust 1 p.z.p. zamawiający jest uprawniony i obowiązany do 

skierowania  do  wykonawcy  wezwania  o  udzielenie  w  określonym  terminie  wyjaśnień 

dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny,  a  wykonawca  jest 

obowiązany  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakreślonym  terminie  pod  rygorem  odrzucenia  oferty 

zgodnie z art. 90 ust 3 p.z.p. Obowiązek ten winien być przez zamawiającego wykonany nie 

tylko  z  poszanowaniem  zasady  równego  traktowania  i  uczciwej  konkurencji  (wyznaczenie 

takiego  samego  dla  wszystkich  wzywanych  wykonawców  i  wystarczającego  na 

przygotowanie wyjaśnień terminu), ale także z należytą starannością mając przekonanie, że 

wezwanie  dotarło  do  wykonawcy.  Zdaniem  odwołującego,  sankcja  wskazana  przez 

ustawodawcę  w  art.  90  ust.  3  p.z.p.  -  „zamawiający  odrzuca  ofertę  wykonawcy,  który  nie 

złożył  wyjaśnień”,  a  sformułowanie  „wykonawca,  który  nie  złożył  wyjaśnień”  niewątpliwie 

należy odnieść do procedury wezwania, o której mowa w art. 90 ust. 1 p.z.p. Aby odwołujący 

mógł złożyć wyjaśnienia to musi otrzymać takowe wezwanie, aby mógł zapoznać się z jego 

treścią. 

Interes odwołującego. 

Odwołujący wskazał, że interes prawny odwołującego we wniesieniu odwołania przejawia 

się w tym, że odwołujący jest jednym z wykonawców, którzy złożyli ofertę w przedmiotowym 

postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  a  w  przypadku  potwierdzenia 

stawianych  zarzutów  miałby  szansę  uzyskania  przedmiotowego  zamówienia,  jako  podmiot 

oferujący najniższą cenę spośród wszystkich wykonawców. 


Zamawiający  złożył  pisemną  odpowiedź  na  odwołanie,  w  której  wniósł  o  oddalenie 

odwołania. 

Do  postępowania  odwoławczego  –  po  stronie  zamawiającego  skuteczne  przystąpienie 

zgłosił TRAKT Sp. z o.o. , Górki Szczukowskie 1 k/Kielc; 26-065 Piekoszów. 

Izba ustaliła i zważyła, co następuje. 

Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi 

przepis art. 189 ust. 2 ustawy - Prawo zamówień publicznych. 

Zamawiający 

prowadzi 

postępowanie 

udzielenie 

zamówienia 

publicznego 

z  zastosowaniem  przepisów  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  wymaganych  przy 

procedurze,  której  wartość  szacunkowa  zamówienia  przekracza  kwoty  określone 

w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  stwierdziła,  że  odwołujący  posiada  interes  w  uzyskaniu 

przedmiotowego  zamówienia,  kwalifikowanego  możliwością  poniesienia  szkody  w  wyniku 

naruszenia  przez  zamawiającego  przepisów  ustawy,  o  których  mowa  w  art.  179  ust.  1 

ustawy - Prawo zamówień publicznych, co uprawniało go do złożenia odwołania. 

Uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska stron, oraz uczestnika 

postępowania  odwoławczego,  złożone  w  pismach  procesowych,  jak  też  podczas  rozprawy 

Izba stwierdziła, iż odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. 

W  ocenie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  zarzuty  odwołującego  są  bezzasadne.  Izba  

w całości podziela argumentację prezentowaną przez zamawiającego. 

Wskazać należy, iż odwołujący w treści odwołania postawił (poza zarzutami dotyczącymi 

naruszenia art. 7 ust. 1 oraz art. 7 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp) zarzut naruszenia 

przez  zamawiającego  przepisu  art.  89  ust.  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp,  poprzez 

odrzucenie  oferty  odwołującego,  pomimo,  że  złożył  on  wyjaśnienia  żądane  przez 

zamawiającego  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  a  zamawiający  nie  dokonał  oceny  tych 

wyjaśnień, jako potwierdzających, że złożona oferta zawiera rażąco niską cenę. 

Zamawiający,  w  informacji  o  odrzuceniu  oferty  odwołującego  podał,  że  odrzucił  ofertę 

odwołującego na podstawie przepisu art. 89 ust. 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp - oferta 

zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, ponieważ wykonawca nie 

złożył wyjaśnień. 

Izba ustaliła, że zamawiający działając w oparciu o przepis art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, oraz 

art.  87  ust.  1  ustawy  Pzp,  dnia  7  czerwca  2016  roku,  zwrócił  się  do  odwołującego  

o udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny.  


Odwołujący,  pismem  z  dnia  14  czerwca  2016  roku,  udzielił  zamawiającemu  wyjaśnień 

oraz przedstawił stosowne dowody. 

Zamawiający uznał jednakże, że złożone wyjaśnienia nie wyjaśniły wszystkich wątpliwości 

zamawiającego  oraz  były  rozbieżne  z  treścią  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia 

tom II, dlatego też dnia 4 lipca 2016 roku, powtórnie zwrócił się do odwołującego o złożenie 

dodatkowych wyjaśnień. 

W  wyznaczonym  przez  zamawiającego  terminie  odwołujący  wyjaśnień  nie  przedłożył, 

stwierdzając,  iż  w  dacie  4  lipca  2016  roku,  nie  otrzymał  od  zamawiającego  powtórnego 

wezwania do złożenia  wyjaśnień, dlatego też decyzja zamawiającego uznająca, że złożona 

oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę,  ponieważ  wykonawca  nie  złożył  wyjaśnień,  jest  decyzją 

wadliwą. 

W  ocenie  Izby  clou  sprawy  dotyczy  okoliczności  związanych  z  prawidłowością 

dokonanego  przez  zamawiającego  wezwania  z  dnia  4  lipca  2016  roku,  a  konsekwencją 

powyższego jest uznanie przez zamawiającego, że oferta podlega odrzuceniu na podstawie 

przepisu art. 89 ust. 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  stwierdziła,  że  odwołujący  nie  udowodnił  w  sposób 

dostateczny okoliczności, które spowodowały brak możliwości zapoznania się z wezwaniem 

zamawiającego  z  dnia  4  lipca  2016  roku.  Dowód,  na  który  powoływał  się  odwołujący,  

a  mianowicie  „zestawienie-wydruk  korespondencji  elektronicznej  przychodzącej  do 

odwołującego  w  dniach  4  i  5  lipca  2016  roku,  z  poziomu  administratora”  stanowi  jedynie 

wydruk  zrzutu  ekranu  poszczególnych  elementów  skrzynki  pocztowej  (e-mail),  tj.  skrzynki 

odbiorczej,  wiadomości-śmieci,  elementy  usunięte.  Izba  stoi  na  stanowisku,  iż  takie  zrzuty  

z  ekranu  dowodzą  jedynie  faktu,  iż  w  dniu  ich  wykonania  w  określonych  folderach  nie 

znajduje  się  korespondencja  kierowana  do  odwołującego  przez  zamawiającego.  Niską 

jakość dowodową powyższych wydruków potwierdza fakt, iż dostarczoną wiadomość można 

łatwo  wykasować  ze  skrzynki  odbiorczej  (wiadomości  śmieci),  spamu  lub  wiadomości 

usuniętych,  znajdujących  się  na  komputerze  odbiorcy  nie  pozostawiając  śladu,  a  przy 

odpowiednio  skonfigurowanym  programie  pocztowym,  również  z  serwera  pocztowego 

odbiorcy (opcja „usuń” z serwera po usunięciu z „Elementów usuniętych”). 

Podnieść  należy,  iż  podstawą  działania  poczty  elektronicznej  jest  pewność  dostarczenia 

wiadomości  do  adresata.  Wszystkie  protokoły  i  zasady  rządzące  działaniem  poczty 

elektronicznej mają za zadanie zapewnienie, danie pewność wysyłającemu, że w momencie 

wysyłki  wiadomości  elektronicznej  do  odbiorcy  wiadomość  ta  zostanie  do  niego  i  tylko  do 

niego  dostarczona.  W  celu  zapewnienia  pewności  dostarczenia  poczty  wprowadzono 

mechanizmy  informujące  nadawcę  o  nieprawidłowym  lub  błędnym  nadaniu  poczty  lub  też  

o błędzie serwera odbiorczego. W przypadku błędów zarówno ze strony nadawcy w postaci 

np.  nieprawidłowego  adresu  odbiorcy,  jak  i  problemów  z  dostarczeniem  wiadomości  do 


serwera  pocztowego  odbiorcy,  nadawca  otrzymuje  wiadomość  zwrotną  z  informacją,  

ż

e  wysłana  wiadomość  nie  została  dostarczona  oraz  kod  błędu  opisujący  przyczynę  (np. 

niedostępność  serwera  pocztowego  odbiorcy,  przepełnienie  skrzynki  odbiorczej  odbiorcy, 

itp.).  Dlatego  też,  jeżeli  nadawca  w  ciągu  kilku,  kilkunastu  minut  nie  otrzyma  informacji  

o błędzie w związku z wysłaną wiadomością, oznacza to, że wiadomość została prawidłowo 

dostarczona  do  serwera  pocztowego  odbiorcy,  a  tym  samym,  przy  najbliższym  połączeniu 

klienta pocztowego odbiorcy, zostanie ona pobrana przez odbiorcę na jego komputer. 

Biorąc  powyższe  ustalenia  pod  uwagę,  Izba  dała  wiarę  wyjaśnieniom  i  dowodom 

złożonym przez  zamawiającego, tj. wydrukowi z poczty  zamawiającego z dnia 4 lipca 2016 

roku,  godzina  15.50.,  w  którym  automatyczny  system  pocztowy  programu  Microsoft 

Exchange  Server  2007  potwierdził,  że  „Wiadomość  została  dostarczona  do  następujących 

adresatów  lub  list  dystrybucyjnych,  ale  miejsce  docelowe  nie  odesłało  powiadomienia  

o  dostarczeniu  wiadomości: 

[email protected]

”,  wewnętrznej  korespondencji  e-mail 

zamawiającego pomiędzy pracownikiem a informatykiem obsługującym pocztę elektroniczną 

zamawiającego,  wydrukowi  z  serwera  pocztowego  zamawiającego,  które  do  dokumenty 

potwierdzają  jednoznacznie  opuszczenie  wiadomości  z  serwera  zamawiającego,  co 

potwierdza również wydruk logu serwera.  

Nie  sposób  zatem  zarzucić  zamawiającemu,  iż  działając  z  należytą  starannością,  nie 

dopełnił  obowiązku  wysłania  powtórnego  wezwania  do  odwołującego,  gdyż  ww.  dowody 

jasno  wskazują,  że  zamawiający  ze  swojego  obowiązku  wywiązał  się  należycie.  Ponadto 

wskazać  należy,  iż  odwołujący  na  rozprawie  potwierdził  prawidłowość  wskazanego  

w potwierdzeniu adresu e-mail (

[email protected]

) odwołującego. 

Zgodnie  natomiast  z  teorią  domniemania  doręczenia,  wyrażoną  w  przepisie  art.  61  §  2 

Kodeksu  cywilnego  (Dz.U.  Nr  16,  poz.  93  ze  zm.),  oświadczenie  woli  wyrażone  w  postaci 

elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji 

elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią.  

Jak słusznie wskazała Izba w wyroku z dnia 11 lutego 2014 roku, sygn. akt KIO 110/14,  

Z  teoretycznego  punktu  widzenia  możliwe  są  różne  sposoby  wyznaczenia  chwili,  w  której 

następuje  skuteczne  złożenie  oświadczenia  woli  składanego  innej  osobie.  Sformułowano  

w tej kwestii różne teorie, w szczególności: 

1) teorię oświadczenia, która za rozstrzygający przyjmuje moment przejawienia woli; 

2) teorię wysłania, zgodnie z którą złożenie oświadczenia woli następuje z chwilą wysłania 

(nadania) go do adresata; 

3) teorię doręczenia, według której oświadczenie woli jest złożone z chwilą, gdy dotarło do 

adresata (zostało mu doręczone); 


4)  teorię  zapoznania  się,  która  za  rozstrzygający  przyjmuje  moment  zapoznania  się 

adresata  z  doręczonym  mu  oświadczeniem  woli  (Z.  Radwański  (w:)  System  prawa 

prywatnego, t. 2, 2002, s. 297). 

Wobec braku regulacji w ustawie Prawo zamówień publicznych w tym przedmiocie, mając 

jednocześnie  na  uwadze  przepis  art.  14  ustawy  Pzp,  dla  rozstrzygnięcia  przedmiotowej 

kwestii,  należało  się  odwołać  do  regulacji  zawartej  w  przepisie  art.  61  k.c.  Z  treści 

komentowanego przepisu wynika jednoznacznie, że ustawodawca opowiedział się za teorią 

doręczenia,  a  właściwie  za  tzw.  kwalifikowaną  teorią  doręczenia,  przyjmując,  że 

oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie,

 jest złożone z chwilą, gdy doszło do 

niej  w  taki  sposób,  że  mogła  zapoznać  się  z  jego  treścią  (M.  Wojewoda  (w:)  M.  Pyziak-

Szafnicka, Komentarz, 2009, s. 643 i n.). 

W świetle komentowanego przepisu zdarzeniem istotnym dla skuteczności oświadczenia 

woli  jest  jego  dojście  do  adresata  w  taki  sposób,  aby  mógł  on  zapoznać  się  z  jego  treścią. 

Nie  jest  natomiast  istotne  to,  kiedy  oświadczenie  woli  zostało  wyrażone  albo  wysłane  do 

adresata. Samo sporządzenie pisma zawierającego oświadczenie woli nie może być uznane 

za złożenie oświadczenia woli w rozumieniu art. 61 k.c., chociażby nawet istniała możliwość 

faktycznego  zapoznania  się  z  treścią  oświadczenia  przez  adresata,  o  ile  nie  nastąpiło 

przekazanie  tego  pisma  z  zamiarem  wywołania  skutków  prawnych  (wyrok  SN  z  dnia  4 

listopada  1982  r.,  II  CR  380/82,  OSNC  1983,  nr  8,  poz.  117;  wyrok  SN  z  dnia  20  sierpnia 

1984 r., I PRN 111/84, OSNC 1985, nr 4, poz. 57, z glosą T. Liszcz, PiZS 1985, nr 11, s. 68). 

W  razie  niedojścia  wysłanego  oświadczenia  woli  do  adresata  nie  można  zatem  mówić  o 

skutecznym  jego  złożeniu  (uchwała  SN  (7)  z  dnia  20  lutego  1967  r.,  III  CZP  88/66,  OSNC 

1967, nr 12, poz. 210). W takim wypadku adresat nie ma bowiem możliwości zapoznania się 

z  jego treścią,  a  to oznacza,  że  oświadczenie  nie  zostało  skutecznie  złożone  i  nie  wywarło 

skutków prawnych (por. A. Wypiórkiewicz (w:) Praktyczny komentarz..., op. cit., s. 161 i n.). 

Z  punktu  widzenia  skuteczności  oświadczenia  woli  nieistotne  jest również  to,  czy  i  kiedy 

adresat  zapoznał  się  z  jego  treścią.  Wystarczające  jest,  że  oświadczenie  woli  doszło  do 

niego  w  sposób  stwarzający  mu  realną  możliwość  zapoznania  się  z  treścią  oświadczenia 

(wyrok SN z 19 października 1976 r., I PR 125/76, Lex nr 14332; wyrpk SN z dnia 6 listopada 

1980  r.,  I  PRN  109/80,  PiZS  1982,  nr  5,  s.  53;  wyrok  SN  z  dnia  15  stycznia  1990  r.,  I  CR 

1410/89, Lex nr 9006; postanowienie SN z dnia 5 października 1995 r., I CR 9/95, Palestra 

1996, z. 11-12, s. 218 i n., z glosą J.P. Naworskiego; wyrok SN z dnia 18 grudnia 1996 r.,  

I CKU 44/96, Prok. i Pr. 1997, nr 6, poz. 30; uchwała SN z dnia 6 października 1998 r., III ZP 

31/98, OSNP 1999, nr 3, poz. 80; wyrok SN z dnia 18 marca 2008 r., IV CSK 9/08, Lex nr 

371831;  postanowienie  SN  z  dnia  9  lipca  2009  r.,  II  PZP  3/09,  Lex  nr  519963).  Dla 

prawidłowego  stosowania  art.  61  k.c.  nie  wymaga  się  zatem  badania,  czy  adresat 


rzeczywiście  zapoznał  się  z  oświadczeniem  woli,  ale  weryfikuje  się,  czy  istniała  taka 

możliwość (wyrok SN z dnia 23 kwietnia 2010 r., II PK 295/09, Lex nr 602254). 

W  świetle  art.  61  §  2  k.c.  dla  skutecznego  złożenia  oświadczenia  woli  wyrażonego  

w  postaci  elektronicznej  miarodajna  jest  chwila,  w  której  "wprowadzono  je  do  środka 

komunikacji  elektronicznej".  Chociaż  nie  wynika  to  wprost  z  komentowanego  przepisu,  to  

z  jego  kontekstu  należy  wyprowadzić  wniosek,  że  chodzi  tu  o  środek  komunikacji 

elektronicznej należący do adresata lub kontrolowany przez niego. Wskazuje na to końcowe 

sformułowanie  tego  przepisu,  wymagające  zapewnienia  adresatowi  możności  zapoznania 

się  z  treścią  oświadczenia  woli.  Możność  taka  zachodzić  będzie  tylko  wówczas,  gdy 

oświadczenie  woli  wyrażone w postaci elektronicznej stanie się dostępne w kontrolowanym 

przez niego środku komunikacji elektronicznej. 

Zgodnie  z  teorią  doręczenia,  leżącą  u  podstaw  art.  61  §  2  k.c.,  ryzyko  niedojścia 

oświadczenia  woli  do  adresata  spoczywa  na  składającym  oświadczenie.  Ewentualne 

przeszkody w dostępie do sieci informatycznej, wadliwości jej funkcjonowania, niesprawność 

serwerów  pośredniczących  w  przekazie  itp.  obciążają  nadawcę  (J.  Barta,  R.  Markiewicz, 

Internet...,  op.  cit.,  s.  54).  Oświadczenie  woli  powinno  być  poza  tym  przesłane  przy  użyciu 

takiego  programu,  który  bez  trudu  pozwoli  adresatowi  na  jego  odczytanie.  Zastosowanie 

pliku niestandardowego, nieznajdującego się w powszechnym użyciu i przez to szczególnie 

kłopotliwego do odczytania, nie może być uznane za skuteczne wprowadzenie oświadczenia 

woli  do  środka  komunikacji  elektronicznej  adresata  (M.  Safjan  (w:)  K.  Pietrzykowski, 

Komentarz,  t.  I,  2008,  s.  351).  Po  wprowadzeniu  oświadczenia  woli  do  środka  komunikacji 

elektronicznej  adresata  ryzyko  niemożności  zapoznania  się  z  treścią  oświadczenia  woli, 

spoczywa na odbiorcy oświadczenia. 

Przedkładając  powyższe  na  stan  faktyczny  przedmiotowej  sprawy,  wskazać  należy,  

iż zamawiający w sposób prawidłowy wyraził swoją wolę poprzez prawidłowe wprowadzenie 

określonych  treści  do  środka  komunikacji  elektronicznej  (co  potwierdzają  ww.  dowody), 

umożliwiając odwołującemu zapoznanie się z ich treścią. Okoliczność, iż odwołujący nie miał 

możliwości  zapoznania  się  z  rzeczonym  e-mailem  nie  została  przez  odwołującego 

udowodniona,  tym  samym  uznać  należało,  że  zamawiający  prawidłowo  doręczył 

odwołującemu powtórne wezwanie.  

Jedynie na marginesie Izba wskazuje, iż w związku z brakiem jakiejkolwiek argumentacji 

po stronie odwołującego, co do stwierdzenia przez zamawiającego, ze oferta odwołującego 

zawiera  rażąco  niską  cenę,  Izba  uznała,  powyższą  kwestię  za  bezsporną,  tym  samym  nie 

wymagającą dodatkowego uzasadnienia. 

Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji. 


O  kosztach  postępowania  orzeczono  stosownie  do  jego  wyniku  -  na  podstawie  art.  192 

ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3 pkt 2 rozporządzenia 

Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania 

wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich 

rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238), uwzględniając koszty poniesione przez zamawiającego 

związane z wynagrodzeniem pełnomocnika. 

Przewodniczący

…………………………