KIO 1584/16 WYROK dnia 8 września 2016 r.

Sygn. akt: KIO 1584/16 

WYROK 

z dnia 8 września 2016 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

 Przewodniczący:     

Ewa Sikorska 

Protokolant:             

Paweł Puchalski 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  5  września  2016  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  24  sierpnia  2016  r.  przez 

wykonawcę 

Bazy  i  Systemy  Bankowe  Spółkę  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  w 

Bydgoszczy  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Bank  Gospodarstwa  Krajowego  w 

Warszawie 

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  – 

Bankowi  Gospodarstwa 

Krajowego  w  Warszawie  –  unieważnienie  czynności  unieważnienia  postępowania, 

unieważnienie  czynności  odrzucenia  oferty  odwołującego 

Bazy  i  Systemy  Bankowe 

Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Bydgoszczy, wezwanie odwołującego 

Bazy  i  Systemy  Bankowe  Spółkę  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  w 

Bydgoszczy do złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na 

wysokość ceny i dokonanie ponownej oceny ofert.  

2.     Kosztami postępowania obciąża

 Bank Gospodarstwa Krajowego w Warszawie i: 

2.1.  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę 

7  500  zł  00  gr 

(słownie:  siedem  tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez 

Bazy  i 

Systemy  Bankowe  Spółkę  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  w  Bydgoszczy 

tytułem wpisu od odwołania. 

2.2.  zasądza  od 

Banku  Gospodarstwa  Krajowego  w  Warszawie  na  rzecz  Baz  i 

Systemów  Bankowych  Spółki  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  w 

Bydgoszczy  kwotę  7 500  zł  00  gr  (słownie:  siedem  tysięcy  pięćset  złotych), 

stanowiącą  koszty  postępowania  odwoławczego  poniesione  z  tytułu  wpisu  od 

odwołania . 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień 

publicznych  (Dz.  U.  z  2015  r.  poz.  2164  ze  zm.),  na  niniejszy  wyrok,  

w  terminie  7  dni  od  dnia  jego  doręczenia,  przysługuje  skarga,  za  pośrednictwem  Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej, do Sądu Okręgowego w 

Warszawie. 

……………………………… 

Sygn. akt 1584/16 

Uzasadnienie 

Zamawiający  -  Bank  Gospodarstwa  Krajowego  w  Warszawie  -  prowadzi 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  na  zakup  gotowego  rozwiązania  do 

obsługi  sprawozdawczości  oraz  wdrożenie  automatycznego  zasilenia  sprawozdania  Finrep 

skonsolidowany. 

Postępowanie  prowadzone  jest  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  29  stycznia 

2004  roku  -  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2015  roku,  poz.  2164  ze  zm.),  zwanej 

dalej ustawą P.z.p. 

W  dniu  24  sierpnia  2016  roku  wykonawca  Bazy  i  Systemy  Bankowe  Sp.  z  o.o.  w 

Bydgoszczy (dalej: odwołujący) wniósł odwołanie wobec:  

odrzucenia  oferty  odwołującego  z  powodu  rażąco  niskiej  ceny,  pomimo  iż  oferta  ta 

nie zawierała rażąco niskiej ceny, 

zaniechania  wyboru  jako  najkorzystniejszej  oferty  odwołującego,  pomimo  iż  w 

przypadku  dokonania  prawidłowej  oceny  ofert,  oferta  ta  powinna  była  zostać  wybrana  jako 

najkorzystniejsza, względnie 

zaniechania ponownego wezwania do wyjaśnień odwołującego w trybie art. 90 ust.1 

ustawy  P.z.p.,  pomimo  istniejących  po  stronie  zamawiającego  wątpliwości,  które  winno  się 

umożliwić wyjaśnić odwołującemu, 

unieważnienia  postępowania,  pomimo  iż  oferta  odwołującego  jako  najkorzystniejsza 

nie  przewyższała  kwoty,  jaką  zamawiający  zamierzał  przeznaczyć  na  sfinansowanie 

zamówienia. 

W  związku  z  powyższym  odwołujący  zarzucił  zamawiającemu  naruszenie 

następujących przepisów prawa: 

art.  89  ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  ustawy  P.z.p.  poprzez  przyjęcie,  że  oferta 

złożona  przez  odwołującego  zawierała  rażąco  niską  cenę,  podczas  gdy  odwołujący  w 

złożonych w dniu 30 czerwca 2016 r. wyjaśnieniach dotyczących elementów oferty mających 

wpływ  na  wysokość  zaoferowanej  ceny  udowodnił,  iż  przedstawiona  przez  niego  cena  nie 

jest  rażąco  niska  oraz  uwzględnia  wszelkie  koszty  realizacji  przedmiotu  zamówienia  i  daje 

gwarancję należytej realizacji zamówienia, 

art.  91  ust.  1  ustawy  P.z.p.  poprzez  jego  niezastosowanie,  pomimo  iż  oferta 

odwołującego jako najkorzystniejsza winna była zostać wybrana, 

względnie,  w  przypadku  uznania,  iż  na  podstawie  złożonych  przez  odwołującego 

wyjaśnień  dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  jej  wartość,  pozostają 

wątpliwości,  które  należy  wyjaśnić,  poprzez  zaniechanie  zastosowania  art.  90  ust.1  ustawy 

P.z.p. i niewezwanie odwołującego do wyjaśnień, 

art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p. poprzez jego bezpodstawne zastosowanie, podczas 

gdy  oferta  najkorzystniejsza  zawierała  jednocześnie  cenę,  która  nie  przewyższała  kwoty, 

jaką zamawiający zamierzał przeznaczyć na realizację zamówienia, 

art. 7 ustawy P.z.p. poprzez przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia 

publicznego  w  sposób  niezapewniający  zachowanie  zasady  uczciwej  konkurencji  oraz 

równego  traktowania  wykonawców,  co  polegało  na  niepoddaniu  ocenie  punktowej  oferty 

odwołującego i niedokonaniu wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej, 

innych przepisów wymienionych lub wynikających z uzasadnienia odwołania. 

Wskazując na powyższe, odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu: 

unieważnienia czynności unieważnienia postępowania, 

unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego, 

dokonania ponownego badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty odwołującego, 

dokonania wyboru jako najkorzystniejszej oferty odwołującego. 

Odwołujący podniósł, że w wyniku naruszenia przez zamawiającego ww. przepisów, 

interes  odwołującego  doznał  uszczerbku,  bowiem  prowadzenie  postępowania  z  ich 

wadliwym  zastosowaniem  miało  wpływ  na  wynik  postępowania.  Odwołujący  może  doznać 

szkody  w  postaci  utraty  korzyści,  jakie  niesie  za  sobą  uzyskanie  i  zrealizowanie 

przedmiotowego  zamówienia.  W  przypadku  uwzględnienia  niniejszego  odwołania,  oferta 

odwołującego  zostałaby  uznana  za  najkorzystniejszą  i  odwołujący  odniósłby  korzyść  w 

wyniku realizacji zamówienia. 

Odwołujący  wskazał,  że  przed  otwarciem  ofert  zamawiający  ogłosił  kwotę,  jaką 

zamierza  przeznaczyć  na  realizację  zamówienia  w  wysokości  522  750  zł  brutto. W dniu  28 

czerwca  2016  r.  zamawiający  zwrócił  się  do  odwołującego  z  wezwaniem  do  wyjaśnienia 

elementów  oferty  mających  wpływ  na  wartość  zamówienia.  Odwołujący  w  dniu  30  czerwca 

2016 r. złożył przedmiotowe wyjaśnienia, w których dokładnie, precyzyjnie wyjaśnił wszystkie 

elementy złożonej oferty, które składały się na zaoferowaną cenę. 

W  dniu  19  sierpnia  2016  r.  zamawiający  poinformował  odwołującego  o  odrzuceniu 

jego oferty, a także o unieważnieniu postępowania.  

W  ocenie  odwołującego,  argumenty  przytoczone  przez  zamawiającego,  są 

wewnętrznie  niespójne,  a  co  ważniejsze  nie  wykazują,  iż  wyjaśnienia  odwołującego 

potwierdziły  istnienie  stanu  rażąco  niskiej  ceny.  Cała  argumentacja  zamawiającego 

wyczerpuje  się  bowiem  w  pięciu  punktach.  Siła  zaś  tych  argumentów  nie  pozostawia 

ż

adnych  wątpliwości,  iż 

zamawiający  nie  przeprowadził 

wystarczającej  analizy 

przedłożonego  materiału,  a  przynajmniej  w  uzasadnieniu  decyzji  nie  przeprowadził 

kontrargumentacji,  która  to  winna  przekonywać  o  słuszności  podjętej  decyzji.  Zamawiający 

nie odniósł się do przytoczonych przez odwołującego wyjaśnień, w których to poruszone były 

okoliczności,  które  obiektywnie  pozwalały  mu  na  zaoferowanie  realizacji  zamówienia  za 

oferowaną  cenę.  Działania  zamawiającego,  zmierzające  do  wyjaśnienia  „rażąco  niskiej 

ceny",  nie  mogą  się  ograniczać  do  jednorazowej  czynności,  tj.  jednokrotnego  wezwania 

wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień,  w  przypadku,  gdy  okoliczności  przedstawione  w  już 

złożonych  wyjaśnieniach,  wymagają  w  ocenie  zamawiającego  dalszego  usuwania 

powstałych wątpliwości. 

Odwołujący  wskazał,  że  możliwość  kilkukrotnego  wzywania  wykonawcy  do  złożenia 

wyjaśnień  w  trybie  art.  90  ust.  1  P.z.p.,  została  potwierdzona  przez  Sąd  Okręgowy  w 

Olsztynie, który w  wyroku z dnia 9 grudnia 2010 r. (sygn. akt V Ga 122/10), jednoznacznie 

wskazał,  „iż  brak  jest  przeszkód  do  ponownego  wzywania  Wykonawcy  do  złożenia 

wyjaśnień,  jeżeli  pierwotne  wyjaśnienia  Zamawiającego  nie  rozwiały  wątpliwości 

Zamawiającego związanych z „rażąco niską ceną". 

Odwołujący powołał się na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 29 sierpnia 2011 

roku,  sygn.  akt  KIO  1761/11,  z  którego  wynika,  że  informacja  o  odrzuceniu  oferty 

sporządzonej zgodnie z art. 92 ust. 1 pkt. 2 P.z.p. powinna zawierać nie tylko uzasadnienie 

prawne,  ale  i  faktyczną  ocenę  dokonaną  przez  zamawiającego  w  tej  kwestii.  Zamawiający 

jest zobowiązany w toku czynności badania ofert ustalić, ze powołana przesłanka odrzucenia 

oferty  na  gruncie  konkretnej  sprawy  zaktualizowała  się,  a  następnie  poinformować  o 

poczynionych  ustaleniach  wyjaśniając,  dlaczego  uważa,  iż  za  zaoferowaną  cenę  nie  jest 

możliwe  wykonanie  zamówienia,  w  przeciwnym  razie  zasady  równego  traktowania 

wykonawców  oraz  uczciwej  konkurencji,  wynikające  z  art.  7  ust.  1  P.z.p.,  nie  zostaną 

zachowane. 

Odwołujący powołał się także na wyroki Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 22 grudnia 

2011 r. sygn. akt KIO 2640/11 oraz z dnia 19 września 2011 r. sygn. akt KIO 1934/11. 

Odwołujący  podniósł,  iż  -  niezależnie  od  powyższego  -  zaoferowana  przez  niego 

cena  nie  stanowi  rażąco  niskiej  wartości.  Jest  ona  natomiast  jedynie  efektem  rzetelnej 

wyceny,  która  znalazła  odzwierciedlenie  w  złożonej  ofercie.  Cena  ta  zapewnia  należytą 

realizację  zamówienia,  tym  samym  nie  zaistniała  podstawa  do  przypisania  odwołującemu 

naruszenie w tym zakresie przepisów.  

W ocenie  odwołującego, konsekwencją  powyższych  naruszeń  przez  zamawiającego 

było błędne zastosowanie art. 93 ust.1 pkt 4 ustawy P.z.p. W przedmiotowym postępowaniu 

bowiem  oferta  najkorzystniejsza  (oferta  odwołującego)  nie  przekraczała  wartości,  jaką 

zamawiający  zamierzał  przeznaczyć  na  sfinansowanie  zamówienia.  Tym  samym  brak  było 

przesłanki aktualizującej prawo zamawiającego do unieważnienia postępowania. Wskazane 

naruszenia  świadczą  nadto  o  naruszeniu  przez  zamawiającego  art.  7  ust.  1  P.z.p.  poprzez 

niezastosowanie  w  sposób  prawidłowy  powołanych  przepisów.  Zamawiający  dopuścił  się 

bowiem  naruszenia  fundamentalnych  dla  prawa  zamówień  publicznych  zasad  uczciwej 

konkurencji oraz równego traktowania wykonawców. 

Zamawiający  na  rozprawie  w  dniu  5  września  2016  roku  wniósł  o  oddalenie 

odwołania.  Wskazał,  że  wycena  dokonana  przez  odwołującego  jest  niedoszacowana. 

Pracochłonność  wymaga  pracy  4-5  osób  na  projekcie,  czego  nie  wziął  pod  uwagę 

odwołujący. W  ocenie  zamawiającego  wdrożenie  projektu  w  ciągu  150  dni  jest  niemożliwe, 

przy  zachowaniu  liczby  osób  przewidzianych  przez  odwołującego.  Pracownicy  podczas 

wdrażania projektu, oprócz prac przy samym projekcie, obowiązani są brać udział w różnego 

rodzaju  komitetach,  spotkaniach,  parametryzacji.  Wskazał,  że  oszacował  ilość  godzin  na 

3500.  Ilość  zaoferowana  przez  odwołującego  nie  wystarcza  do  wdrożenia  projektu. 

Podkreślił,  że  odwołujący  nigdy  nie  współpracował  z  zamawiającym.  Pozostali  wykonawcy 

mieli  taką możliwość. Wskazał,  że  jeden  z  etapów  projektu, tj.  wdrożenie  zasilania  za  cenę 

zaoferowaną przez odwołującego jest nie do wykonania. 

Izba ustaliła, co następuje: 

W dniu 3 czerwca 2016 r. zamawiający wszczął przedmiotowe postępowanie.  

Zamawiający w rozdz. XVI ust. 2 s.i.w.z. określił następujące kryteria oceny ofert: 

Kryterium I - cena oferty "C" - waga 95% 

Kryterium II - termin realizacji zamówienia w zakresie zakupu i wdrożenia Oprogramowania i 

Rozwiązania "T" - waga 5% 

W ust. 4 zamawiający wskazał, co następuje: 

"Maksymalna  liczba  punktów  możliwa  do  uzyskania  w  kryterium  II  "termin  realizacji 

zamówienia w zakresie zakupu i wdrożenia Oprogramowania i Rozwiązania" wynosi 5 pkt wg 

poniższej punktacji: 

5 pkt - czas realizacji zamówienia w terminie od 150 do 160 dni kalendarzowych 

3 pkt - czas realizacji zamówienia w terminie od 161 do 170 dni kalendarzowych 

1 pkt - czas realizacji zamówienia w terminie od 171 do 180 dni kalendarzowych. 

Wykonawca  zobowiązany  jest  zaoferować  termin  wykonania  przedmiotu  zamówienia  w 

zakresie zakupu i wdrożenia Oprogramowania i Rozwiązania, wskazując dokładną liczbę dni. 

Wskazanie  więcej  niż  jednej  liczby  dni  bądź  oznaczenie  oferowanego  terminu  realizacji 

poprzez zapis od... do..., skutkować będzie tym, że zamawiający przyjmie do porównania w 

ramach  II  kryterium  oceny  ofert  i  uzna  za  wiążącą  Wykonawcę,  większą  liczbą  dni 

kalendarzowych.  

Zamawiający  wymaga,  żeby  minimalny  termin  realizacji  zamówienia  w  zakresie  zakupu  i 

wdrożenia  Oprogramowania  i  Rozwiązania  wynosił  150  dni  kalendarzowych,  natomiast 

maksymalny  termin  tej  realizacji  -  180  dni  kalendarzowych.  Jeśli  Wykonawca  zaoferuje 

termin  realizacji  krótszy  niż  minimalny,  tj.  mniej niż  150  dni  lub  dłuższy  niż  maksymalny,  tj. 

więcej  niż  180  dni  kalendarzowych,  jego  oferta  będzie  podlegać  odrzuceniu  na  podstawie 

art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp." 

Zamawiający  w  s.i.w.z.  nie  określił  pracochłonności  prac  związanych  z 

przygotowaniem  i  wdrożeniem  rozwiązania  ani  też  ilości  osób  wymaganych  do  realizacji 

przedmiotu  zamówienia.  Zamawiający  powyższe  potwierdził  również  na  rozprawie  w  dniu  5 

września 2016 roku. 

Przed otwarciem ofert, w dniu 22 czerwca 2016 roku, zamawiający ogłosił kwotę, jaką 

zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia w wysokości 522 750 zł brutto.  

W postępowaniu złożono 4 oferty: 

1) oferta Sygnity SA z ceną 943.883,55 zł 

2) oferta Asseco Poland SA w Rzeszowie z ceną 1.217.700,00 zł 

3) oferta GPM Systemy Sp. z o.o. z ceną 703.683,00 zł 

4) oferta odwołującego z ceną: 393.516,36 zł 

W dniu  28  czerwca  2016  r.  zamawiający  zwrócił  się  do  odwołującego  z  wezwaniem 

do  wyjaśnienia  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wartość  zamówienia,  wyznaczając 

termin na złożenie wyjaśnień do 30 czerwca 2016 r., do godz. 15:30. Zamawiający poprosił o 

przedstawienie  w  szczególności  obiektywnych  czynników  wpływających  na  obniżenie  ceny, 

takich jak: 

a) oszczędność metody wykonania zamówienia, 

b) sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy, 

c) zastosowane rozwiązanie techniczne, 

d) inne czynniki warunkujące obniżenie ceny. 

Odwołujący  w  wyznaczonym  terminie  złożył  przedmiotowe  wyjaśnienia.  Wyjaśnienia 

odwołującego zostały zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 

4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. 

W  dniu  19  sierpnia  2016  r.  zamawiający  poinformował  odwołującego  o  odrzuceniu 

jego oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy P.z.p., a także o 

unieważnieniu postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p. 

Zamawiający  stwierdził,  iż  przeznaczył  na  sfinansowanie  zamówienia  kwotę 

522.750,00  PLN  brutto.  Cena  oferty  odwołującego  jest  o  48%  niższa  od  średniej 

arytmetycznej cen wszystkich ofert złożonych w postępowaniu. Mając powyższe na uwadze, 

zamawiający pismem z dnia 28.06.2016 r. wezwał odwołującego do wyjaśnienia elementów 

oferty wpływających na wysokość zaoferowanej ceny. Odwołujący złożył żądane wyjaśnienia 

w terminie. W ocenie zamawiającego, odwołujący nie przedstawił przekonujących wyjaśnień 

i  dowodów,  potwierdzających  możliwość  należytego  wykonania  przedmiotu  zamówienia  w 

ramach zaoferowanej ceny. 

Z dalszej części uzasadnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego, dotyczącej 

informacji  zastrzeżonych  przez  odwołującego  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  wynika,  że 

zamawiający  zakwestionował  łączną  pracochłonność  prac  związanych  z  przygotowaniem  i 

wdrożeniem  rozwiązania,  która  została  przez  zamawiającego  oszacowana  na  poziomie  nie 

niższym  niż  3500  rbg  oraz  argumenty  wykonawcy  dotyczące  wyceny  usług  serwisowych. 

Zamawiający  nie  wskazał  przy  tym  żadnych  dowodów  i  argumentów  na  potwierdzenie 

prezentowanego  stanowiska,  ograniczając  się  do  stwierdzenia,  że  zakres  pracochłonności 

oraz wycena usług serwisowych w ofercie odwołującego są zdecydowanie zaniżone. 

Jednocześnie  zamawiający  stwierdził,  że  przed  dokonaniem  oszacowania  wartości 

przedmiotowego zamówienia, zamawiający przeprowadził rzetelną analizę rynkową i dokonał 

oszacowania w oparciu o 3 informacje cenowe nadesłane w odpowiedzi na RFI. 

W  tym  samym  piśmie  zamawiający  poinformował  o  wykluczeniu  z  postępowania 

wykonawcy  Asseco  Poland  SA  w  Rzeszowie  oraz  unieważnieniu  postępowania  na 

podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p. 

Izba ustaliła, co następuje: 

Odwołanie jest zasadne. 

W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do wnoszenia 

ś

rodków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy P.z.p. 

 Stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p., jeżeli cena oferty wydaje się rażąco niska w 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzi  wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości 

wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 

zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30% 

od  wartości  zamówienia  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert, 

zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie:  

1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 

oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia 

ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie 

art. 2 ust. 3–5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę 

(Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314);  

2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.  

Zgodnie  z  art.  90  ust.  2  ustawy  P.z.p.,  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera 

rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy. 

Analiza  treści  wskazanego  przepisu  pozwala  na  wniosek,  iż  zamawiający  jest 

obowiązany żądać od wykonawcy udzielenia stosownych wyjaśnień każdorazowo, gdy tylko 

poweźmie  wątpliwości  co  do  zaoferowanej  ceny  pod  względem  jej  rażącego  zaniżenia. 

Zamawiający  obowiązany  jest  zbadać  zaoferowaną  cenę  w  odniesieniu  do  danych,  którymi 

dysponuje. Izba stoi na stanowisku, iż punktem odniesienia dla zamawiającego powinna być 

zarówno  ustalona  przez  niego  wartość  zamówienia,  jak  również  ceny  zaoferowane  przez 

innych wykonawców, biorących udział w postępowaniu 

W rozpoznawanej sprawie zamawiający wezwał odwołującego do złożenia wyjaśnień 

dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny.  

 Izba  stwierdziła,  iż  złożone  przez  odwołującego  w  postępowaniu  przetargowym 

wyjaśnienia  cechują  się  -  co  do  zasady  -  wysokim  poziomem  szczegółowości.  Zostały  też 

poparte dowodami. Wyjaśnienia te zostały zakwestionowane przez zamawiającego jedynie w 

ograniczonym  zakresie,  tj.  pracochłonności  prac  związanych  z  przygotowaniem  i 

wdrożeniem  rozwiązania  oraz  wyceny  usług  serwisowych.  Wycena  usług  serwisowych  w 

wyjaśnieniach  złożonych  przez  odwołującego  została  wyjaśniona  poprzez  jej  rozbicie  na 

elementy  wchodzące  w  jej  skład,  z  podaniem  konkretnych  wartości.  Zważywszy  natomiast 

na  fakt,  iż  zamawiający  nie  określił  minimalnego  wymiaru  roboczogodzin,  jak  również  w 

wezwaniu do złożenia wyjaśnień nie zażądał dokładnego wyjaśnienia tej wartości, ta wartość 

nie została przez odwołującego szczegółowo wyjaśniona.  

Podkreślenia  wszakże  wymaga,  iż  pracochłonność  przeliczona  na  roboczogodziny 

nie  została  przez  zamawiającego  wskazana  w  treści  s.i.w.z.  Wielkość  ta,  ustalona  przez 

zamawiającego  na  poziomie  3500  rbg,  wskazana  została  przez  zamawiającego  dopiero  w 

piśmie  informującym  o  odrzuceniu  oferty  odwołującego.  Ani  w  tym  piśmie,  ani  też  w 

postępowaniu  odwoławczym  przed  Krajową  Izbą  Odwoławczą,  zamawiający  nie  wskazał 

ż

adnych  wyliczeń,  na  podstawie  których  ustalił  wymiar  tej  pracochłonności,  jak  również  nie 

podał  żadnych  innych  podstaw  umożliwiających  jego  ustalenie.  Na  rozprawie  zamawiający 

stwierdził jedynie, iż wielkość ta wynika z zakresu prac objętych tą częścią zamówienia.  

Zamawiający  nie  odniósł  się  natomiast  w  ogóle  do  wyceny  usług  serwisowych, 

ograniczając się jedynie do stwierdzenia, że wycena ta wydaje się zdecydowanie zaniżona. 

Wobec  braku  jakichkolwiek  argumentów  i  dowodów,  ocena  zasadności  stanowiska 

zamawiającego jest po prostu niemożliwa.  

Zgodnie  z  art.  190  ust.  1  ustawy  P.z.p.,  strony  i  uczestnicy  postępowania 

odwoławczego  są  obowiązani  wskazywać  dowody  dla  stwierdzenia  faktów,  z  których 

wywodzą  skutki  prawne.  Dowody  na  poparcie  swoich  twierdzeń  lub  odparcie  twierdzeń 

strony przeciwnej strony i uczestnicy postępowania odwoławczego mogą przedstawiać aż do 

zamknięcia rozprawy.  

W myśl ust. 1a, ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa 

na:  

1)  wykonawcy,  który  ją  złożył,  jeżeli  jest  stroną  albo  uczestnikiem  postępowania 

odwoławczego;  

2) zamawiającym, jeżeli wykonawca, który złożył ofertę, nie jest uczestnikiem postępowania. 

Z treści art. 190 ust. 1a ustawy P.z.p. wynika, ze w postępowaniu przed Krajową Izbą 

Odwoławczą wykonawca, który złożył ofertę, wobec której podniesiono zarzut zaoferowania 

rażąco  niskiej  ceny,  winien  wykazać,  za  pomocą  środków  dowodowych,  iż  zaoferowana 

przez  niego  cena  nie  jest  rażąco  niska.  W  przedmiotowym  postępowaniu  odwoławczym 

ciężar ten spoczywał na odwołującym. Podkreślenia wymaga, że wykonawca broniący swojej 

oferty,  winien  w  szczególności  wykazać  zasadność  i  rzetelność  wyjaśnień  złożonych  w 

wyniku wezwania wystosowanego przez zamawiającego na mocy art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p. 

Izba  w  postępowaniu  odwoławczym  ocenia  bowiem  zgodność  z  prawem  czynności 

zamawiającego, czyli - w rozpoznawanym przypadku - trafność oceny przez zamawiającego 

złożonych wyjaśnień. 

Odwołujący w postępowaniu odwoławczym wskazał na wyjaśnienia złożone w trakcie 

postępowania  przetargowego  oraz  na  dołączone  do  nich  dowody.  Zamawiający  natomiast 

nie wykazał się żadną inicjatywą dowodową, mającą na celu obalenie dowodów wskazanych 

przez odwołującego.   

Niemniej  jednak,  w  ocenie  Izby  istnieje  potrzeba  wyjaśnienia  tych  elementów  oferty 

odwołującego,  które  wzbudziły  wątpliwości  zamawiającego.  Zauważyć  należy,  iż 

zamawiający  sformułował  wezwanie  do  złożenia  wyjaśnień  w  sposób  bardzo  ogólny, 

stanowiący jedynie powtórzenie treści art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p. Ocena, które elementy są 

więc  istotne  dla  ceny  oferty,  pozostawiona  została  w  istocie  odwołującemu.  Jeżeli 

zamawiający  uznał,  iż  część  z  podanych  przez  odwołującego  informacji  wymaga 

dodatkowych  wyjaśnień,  powinien  był  kontynuować  postępowanie  wyjaśniające.  W  ocenie 

Izby  odwołujący  nie  mógł  bowiem  przewidzieć, które  ze  wskazanych  przez  niego  informacji 

wzbudzą  wątpliwości  zamawiającego,  tym  bardziej,  że  wyjaśnienia  odwołującego  są 

obszerne i miejscami szczegółowe, zawierające dużo danych. Jeżeli zamawiający stwierdził, 

iż  niektóre  z  podanych  przez  odwołującego  wartości  są  niewiarygodne,  winien  był 

okoliczności  te  wykazać  w  zawiadomieniu  o  odrzuceniu  oferty  odwołującego  oraz  w 

postępowaniu  przed  Krajową  Izbą  Odwoławczą.  W  związku  z  tym,  iż  zamawiający  nie 

udowodnił  zasadności  prezentowanego  stanowiska,  uznać  należy,  iż  dowodami  takimi  nie 

dysponował, co obliguje go do zbadania wątpliwych kwestii. 

Możliwość  ponownego  wezwania  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących 

elementów mających wpływ na wysokość ceny oferty była przedmiotem badania przez Izbę 

w  postępowaniu  o  sygn.  akt  KIO  664/14.  W  wyroku  z  dnia  14  kwietnia  2014  roku  Izba 

stwierdziła:  Nasuwa  się  więc  pytanie  czy  Zamawiający  ma  możliwość  zwrócenia  się  do 

wykonawcy o udzielenie w określonym terminie wyjaśnień elementów oferty mających wpływ 

na wysokość ceny więcej niż jeden raz. Biorąc pod uwagę ugruntowany pogląd wyrażony w 

wyroku  Sądu  Okręgowego  w Gliwicach  z  23  lutego  2007  roku  sygn.  akt:  X  Ga  23/07/za,  iż 

„Formalizm  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  nie  jest  celem  samym  w 

sobie, a ma na celu realizację zasad Pzp. Stąd przy wykładni i stosowaniu przepisów ustawy 

należy brać pod uwagę cel ustawy (…)” przy uwzględnieniu, iż ustawodawca nie ograniczył 

takiego  działania  odpowiedz  będzie  twierdząca,  jednakże  nie  prowadzi  to  do  obowiązku 

wzywania  wykonawcy  do  składania  wyjaśnień,  aż  do  czasu  gdy  będą  one  potwierdzać  że 

cena  nie  jest  rażąco  niska  lecz  pozwolą  Zamawiającemu  na  obiektywną  ocenę  tychże 

wyjaśnień. Możliwość kilkukrotnego wzywania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w trybie art. 

90  ust.  1  ustawy  została  również  potwierdzona  przez  Sąd  Okręgowy  w  Olsztynie  (wyrok  z 

dnia 9 grudnia 2010 roku sygn. akt V Ga 122/10), który wskazał, że brak jest przeszkód do 

ponownego  wzywania  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień,  jeżeli  pierwotne  wyjaśnienia  nie 

rozwiały wątpliwości Zamawiającego związanych z „rażąco niską ceną”. 

Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w sentencji. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 

ustawy Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania. 

………………………………………