KIO 1866/16 WYROK dnia 19 października 2016 r.

Sygn. akt: KIO 1866/16 

WYROK 

z dnia 19 października 2016 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

 Przewodniczący:     

Ewa Sikorska 

Protokolant:             

Rafał Komoń 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  19  października  2016  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  6  października  2016  r.  przez 

wykonawcę 

P. P. w postępowaniu prowadzonym przez Miasto Łódź – Urząd Miasta Łodzi 

w Łodzi 

przy  udziale  wykonawcy 

W.  B.,  zgłaszającej  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego 

po stronie 

zamawiającego 

orzeka: 

uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu  - 

Miasto Łódź – Urzędowi Miasta 

Łodzi w Łodzi – unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w zakresie 

Części 9 – Rejon IX, odrzucenie oferty wykonawcy W. B. i dokonanie ponownej oceny 

ofert. 

2.     kosztami postępowania obciąża

 Miasto Łódź – Urząd Miasta Łodzi w Łodzi i: 

2.1.  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę 

15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez 

P.  P.  tytułem 

wpisu od odwołania. 

2.2. zasądza od 

Miasta Łódź – Urzędu Miasta Łodzi w Łodzi – na rzecz P. P. kwotę 15 

000  zł  00  gr  (słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy),  stanowiącą  koszty 

postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania. 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień 

publicznych  (Dz.  U.  z  2015  r.  poz.  2164  ze  zm.),  na  niniejszy  wyrok,  

w  terminie  7  dni  od  dnia  jego  doręczenia,  przysługuje  skarga,  za  pośrednictwem  Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej, do Sądu Okręgowego w 

Łodzi. 

……………………………… 

Sygn. akt: KIO 1866/16 

Uzasadnienie 

Zamawiający - Miasto Łódź - Urząd Miasta Łodzi w Łodzi - prowadzi postępowanie o 

udzielenie  zamówienia  publicznego  na  „Letnie      i      zimowe,      ręczne  i    mechaniczne 

oczyszczanie    pasów  dróg  wewnętrznych    oraz  terenów  gminnych  niezabudowanych    na 

terenie Miasta Łodzi  w latach  2016 - 2019"   

Postępowanie  prowadzone  jest  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  29  stycznia 

2004  roku  -  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2015  roku,  poz.  2164  ze  zm.),  zwanej 

dalej ustawą P.z.p. 

W  dniu  6  października  2016  roku  wykonawca  P.  P.  (dalej:  odwołujący)  wniósł 

odwołanie wobec czynności zamawiającego raz zaniechań przez zamawiającego czynności, 

do których był on obowiązany z mocy ustawy. 

Odwołujący zarzucił zamawiającego naruszenie: 

a) 

art. 89 ust. 1 pkt 4 i 5 i art. 90 ust. 2 i 3 ustawy P.z.p. poprzez zaniechanie odrzucenia 

oferty W. B., prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą PTHU VIOLBEX W. B. (dalej: 

przystępująca), która to oferta zawiera rażąco niską cenę 

b) 

art.  91  ust.  1  ustawy  P.z.p.  poprzez  wybór  w  rejonie  IX  oferty  przystępującej  jako 

najkorzystniejszej  mimo,  że  przystępująca  podlegała  wykluczeniu  oraz  jej  oferta  podlegała 

odrzuceniu oraz ofercie tej przyznano 80 pkt za cenę, podczas gdy była ona rażąco niska. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu: 

a) 

wykluczenie przystępującej  lub 

b) 

odrzucenie oferty przystępującej lub 

c) 

ponownego dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty 

d) 

unieważnienia postępowania 

oraz  przyznania  na  rzecz  odwołującego  kosztów  postępowania  odwoławczego,  w  tym 

kosztów zastępstwa radcy prawnego według norm przypisanych 

W  uzasadnieniu  odwołania  odwołujący  podniósł,  że  oferta  przystępującej  została 

wybrana  jako  najkorzystniejsza.  Kryterium  ocen  wyboru  była  cena  (80%)  i  zatrudnienie 

(20%). Oferta przystępującej w kryterium "cena" otrzymała maksymalną ilość punktów - 80  -

z  łącznej  ilości  100  pkt.  W  ocenie  odwołującego  oferta  przystępującej  powinna  być 

odrzucona.  W  zakresie  ceny  oferowanej  przez  przystępującą  zachodziło  domniemanie 

rażąco  niskiej  ceny  z  art.  90  ust.  2  ustawy  P.z.p.,  ponieważ  cena  oferowana  przez 

przystępującą  stanowiła  53,92  %  wartości  zamówienia,  a  także  jest  rażąco  niska  w 

porównaniu z ceną drugiego uczestnika postępowania. 

Całkowita  cena  brutto  zaoferowana  przez  przystępującą  wynosiła  1.529.160,20  zł, 

podczas, gdy zamawiający wartość brutto zamówienia określił na kwotę 2.835.815,40 zł. 

Odwołujący  podkreślił,  że  zamawiający  w  załączniku  nr  1a  do  Opisu  Przedmiotu 

Zamówienia  w  pkt.  4,  dotyczącym  potencjału  ludzkiego,  wymagał  minimum  jednego 

pracownika  do  ręcznego  oczyszczania  terenu  na  każde  rozpoczęte  20  000  m

  powierzchni 

terenów przeznaczonych do oczyszczania na danej części zamówienia, przy czym nie wlicza 

się  w  to  kierowców  samochodów,  operatorów  ciągników,  posypywarek,  pługów  oraz  kadry 

koordynującej  działania  w  terenie  po  stronie  wykonawcy.  Nie  wlicza  się  w  to  także  osób 

niepełnosprawnych  i/lub  bezrobotnych  wykazanych  na  rzecz  kryterium  oceny  ofert,  pn. 

„zatrudnienie  osoby/osób  niepełnosprawnych  i/lub  bezrobotnych  w  trakcie  realizacji 

zamówienia". 

Odwołujący  stwierdził,  że  w  przypadku  Części  9  -  Rejon  IX,  powierzchnia  terenów 

przeznaczonych  do  cyklicznego  oczyszczania  wynosi  240  930  m

.  Wynika  z  tego,  że  przy 

realizacji zamówienia powinno być zatrudnionych 13 pracowników. Doliczyć należy do tego 3 

operatorów  ciągników  oraz  przynajmniej  jedną  osobę  koordynującą  działania.  Przy 

założeniu,  że  osoby  te  osiągają  najniższe  wynagrodzenie  zasadnicze  w  kwocie  1850  zł 

zgodnie  z  obowiązującymi  przepisami  §  1  rozporządzenia  Rady  Ministrów  z  11  września 

2015 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2016 r. (Dz. U. z 2015 

r. poz. 1385) . Odwołujący zwrócił uwagę, że realny koszt pracodawcy przy  wynagrodzeniu 

minimalnym  wynosi  2  231,29  zł.  Przy  zatrudnieniu  16  pracowników,  koszt  ich  pracy  przy 

niniejszym wynagrodzeniu aktualnie wynosi 35.700,64 zł miesięcznie, co daje rocznie kwotę 

428.407,68  zł,  a  przez  okres  trwania  całego  zamówienia  3  lata  kwotę  1.285.223,04  zł. 

Powyższa kalkulacja nie uwzględnia planowanej przez rząd od początku 2017 roku podwyżki 

wynagrodzenia  minimalnego.  Oczyszczaniu  cyklicznemu  towarzyszą  inne  koszty  takie  jak 

między innymi zakup paliwa, piasku, soli drogowej, worków na śmieci, amortyzacja sprzętu, 

naprawy  sprzętu,  kompostowanie  śmieci  organicznych  (np.  trawa),  wywóz  śmieci, 

ubezpieczenie,  ubrania  robocze,  telekomunikacja,  co  daje  średnio  miesięcznie  minimalnie 

około 10.000 zł miesięcznie. W okresie trzech lat daje to kwotę 360.000 zł. Tak więc, licząc 

po minimalnych kosztach, nie uwzględniających takich czynników jak między innymi obsługa 

księgowa,  zarządzanie  firmą,  likwidacja  szkód  tylko  dla  pozycji  formularza  cenowego  II 

OCZYSZCZANIE  LETNIE  -  oczyszczanie  ręczne  cykliczne  letnie  i  zimowe  koszt  wynosi 

1.645.233,04 zł netto. 

Przystępująca w tej pozycji formularza cenowego złożonego z ofertą przewidziała na 

zakres  II  OCZYSZCZANIE  LETNIE  -  oczyszczanie  ręczne  cykliczne  letnie  i  zimowe  kwotę 

936.735,84  zł,  czyli  57  %  wydatków,  które  trzeba  ponieść  zgodnie  z  przepisami  prawa.  W 

pisemnych wyjaśnieniach przystępująca w sposób mało profesjonalny, nieprzystający firmie 

wykonującej - jak twierdzi od 20 lat - usługi sprzątania ulic, broni się przed zarzutem rażąco 

niskiej ceny. W piśmie wyjaśniającym z dnia 6 lipca 2016 r. nie zawarto żadnego konkretu. 

Przystępująca wprost stwierdza, że stając do przetargu przewiduje prowadzenie działalności 

charytatywnej; 

działalność na własnym terenie bez kosztów 

administrowanie firmy we własnym zakresie bez dochodu  

nadzór nad pracownikami we własnym zakresie bez dochodu 

sól od firmy FRODO za darmo, na jakiej zasadzie, bez opodatkowania 

sprzęt własny czyżby za darmo, nie był kupiony, nie podlega amortyzacji, nie podlega 

awariom a naprawy oczywiście bez kosztów. 

Poza tym przystępująca wyjaśnia: 

sezonowość prac, z wyjaśnień wynika, że dotyczy to chyba tylko firmy przystępującej, 

inni oferenci nie mają sezonowości 

-  wyjątkowość  posiadania  podpisanych  umów  z  MPO  i  Zarządem  Gospodarowania 

Odpadami w Łodzi - nie wiadomo, na czym to polega 

opusty przy zakupie paliwa - brak wyjaśnień, w jakiej wysokości, w jakim stosunku do 

cen rynkowych, dlaczego 

-  selektywna  zbiórka  jest  dużo  droższa  niż  brak  segregacji  odpadów,  skąd  zysk  -  brak 

jakichkolwiek kalkulacji 

hipotetyczne  planowane  zatrudnienie  pracowników  w  ramach  istniejących  w  PUP 

programów  wspierających  czynnik  ludzki,  jak  również  pracodawców  -  jakie  programy,  jak 

finansowane, jakie daje to oszczędności - konkretów brak 

przyjęcie kosztów wynagrodzenia brutto 1850 zł, podczas gdy pracodawca wydaje na 

minimalne wynagrodzenie realnie 2 231,29 zł miesięcznie 

zmniejszenie  zatrudnienia  na  okres  zimowy  -  niegodne  z  Opisem  Przedmiotu 

Zamówienia 

sprawność zarządzania i organizacji pracy - w jaki sposób, jakie oszczędności 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  opis  powyższy  dotyczy  tylko  części  zamówienia, 

dotyczącej  prac  wykonywanych  przez  cały  rok  i  będących  podstawą  określenia  ceny. 

Pozostałe  prace  objęte  zamówieniem  mają  charakter  interwencyjny  i  mogą,  ale  nie  muszą 

być  zrealizowane,  jednakże  w  związku  z  nimi  wykonawca  musi  posiadać  w  gotowości 

dodatkowy potencjał ludzki oraz techniczny. 

W  ocenie  odwołującego,  przystępująca  nie  wykazała,  iż  cena  podana  w  ofercie  nie 

jest  rażąco  zaniżona,  a  zamawiający  błędnie  ocenił  wyjaśnienia  przystępującej  i  uznał,  że 

przystępująca  obaliła  domniemania  z  art.  90  ust.  2  ustawy  P.z.p.  Odwołujący  przywołał 

wyroki  Krajowej  Izby  Odwoławczej,  w  tym  wyrok  z  dnia  12  maja  2014  r.,  sygn.  akt:  KIO 

785/14 i wyrok z dnia 16 kwietnia 2014 r., sygn. akt: KIO 669/14.  

Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 17 października 2016 roku wniósł o 

oddalenie odwołania w całości. 

W zakresie zarzutu braku wykluczenia wykonawcy przystępującej oraz wniosku o jej 

wykluczenie,  zamawiający  wniósł  o  ich  oddalenie  z  uwagi  na  brak  określenia,  na  czym  ten 

zarzut  polega  oraz  jakiego  rodzaju  zaistniały  przyczyny  uzasadniające  wykluczenie 

przystępującej.  Przedstawione  w  treści  uzasadnienia  odwołania  zarzuty  dotyczą  kwestii 

ewentualnych  podstaw  do  odrzucenia  oferty  a  nie  wykluczenia  odwołania.  Wobec 

powyższego,  zarzut  braku  wykluczenia  przystępującej  jest  całkowicie  bezzasadny  i 

zamawiający wniósł o oddalenie przedmiotowego zarzutu oraz wniosku w całości. 

Odnosząc  się  do  kwestii  zarzutu  braku  odrzucenia  oferty  przystępującej  z  powodu 

rażąco  niskiej  ceny,  zamawiający  nie  zgodził  się  ze  stanowiskiem  odwołującego.  Wskazał, 

ż

e w przedmiotowej sprawie złożone przez wykonawcę wyjaśnienia zawierają uzasadnienie 

oraz  wskazanie  okoliczności,  które  umożliwiły  mu  zaoferowanie  takiej  ceny.  Analiza 

wyjaśnień dotycząca kosztów pracowniczych wskazuje, iż zarzuty odwołującego nie znajdują 

uzasadnienia.  Zamawiający  wskazał,  iż  nieuwzględnienie  zmiany  stawki  wynagrodzenia 

minimalnego od 1.01.2017r. pozostaje bez wpływu w niniejszej sprawie. Wynika to bowiem z 

faktu, iż umowa zawierana jest na okres przekraczający 12 miesięcy. Zgodnie z art. 142 ust. 

5  P.z.p.,  w  przypadku,  gdy  umowa  zawarta  na  okres  dłuższy  niż  12  miesięcy  zawiera 

postanowienia  o  zasadach  wprowadzania  odpowiednich  zmian  wysokości  wynagrodzenia 

należnego wykonawcy, w przypadku zmiany: 

stawki podatku od towarów i usług,  

wysokości minimalnego wynagrodzenia za. pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 

3-5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, 

zasad  podlegania  ubezpieczeniom  społecznym  lub  ubezpieczeniu  zdrowotnemu  lub 

wysokości stawki składki na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne 

- jeżeli zmiany te będą miały wpływ na koszty wykonania zamówienia przez wykonawcę. W 

przedmiotowej  sprawie  umowa  zawiera  również  te  zapisy  co  oznacza,  że  wykonawca,  po 

1.01.2017r.  przy  zaistnieniu  ww.  przesłanek,  będzie  mógł  skorzystać  z  prawa  żądania 

waloryzacji  wynagrodzenia.  Dlatego  też  powyższy  argument  pozostaje  bez  wpływu  na 

okoliczność  oceny  pod  katem  wystąpienia  rażąco  niskiej  ceny.  Ponadto  wyjaśnienia 

przystępującej  wskazują,  iż  przyjęta  organizacja  pracy,  przygotowanie  pracownika  do 

wykonywania  wszystkich  usług  komunalnych  objętych  przedmiotem  zamówienia, 

przewidzenie  zatrudniania  pracowników  sezonowych  ma  niewątpliwie  wpływ  na  obniżenie 

kosztów zatrudnienia, a co za tym idzie - również na wysokość zaoferowanej ceny. Również 

w swoich wyjaśnieniach przystępująca przedstawiła informację dotycząca podpisania umowy 

na  preferencyjnych  warunkach  cenowych  z  firmą  Macro-Oil  Poland  sp.  z  o.o.  w  Łodzi. 

Korzystne  warunki  zakupu  paliwa  pozwolą  na  znaczne  obniżenie  kosztów  związanych  z 

pracą  sprzętu  niezbędnego  do  wykonywania  zadań  w  trakcie  trwania  umowy.  Prowadzenie 

selektywnej  zbiórki  odpadów  pozwala  na  uzyskanie  dodatkowych  źródeł  dochodu  ze 

sprzedaży  pozyskanych  surowców  wtórnych,  a  także  pozwala  na  zmniejszenie  kosztów 

wywozu  odpadów  na  wysypisko.  Ponadto  wiarygodne  pozostają  wyjaśnienia  przystępującej 

w  zakresie  możliwości  zaoszczędzenia  na  wywozie  trawy.  W  sezonie  zimowym  bowiem  w 

stopniu  minimalnym  przeprowadza  się  usługę  koszenia  traw  ze  względu  na  obniżoną 

wegetację  roślin.  W  związku  z  tym  do  minimum  ograniczony  jest  wywóz  traw  na 

kompostownię. 

Zamawiający  stwierdził,  iż  przystępująca  określiła,  iż  dysponuje  każdym  rodzajem 

sprzętu,  jakiego  wymagał  zamawiający.  Z  wyjaśnień  wykonawcy  wynika  również,  iż 

administrowanie  firmy  prowadzone  jest  we  własnym  zakresie,  nadzór  nad  zatrudnionymi 

pracownikami  prowadzony  będzie  również  we  własnym  zakresie  łącznie  z  wykonywaniem 

prac  przez  samego  właściciela,  co  pomniejsza  koszty.  Brak  konieczności  zatrudnienia 

brygadzisty  bądź  dodatkowej  osoby  prowadzącej  nadzór  nad  pracownikami,  ma  również 

wpływ na obniżenie kosztów, a co za tym idzie - również na wysokość ceny. Przedstawione 

powyżej okoliczności wskazują, iż zaoferowana cena stanowi cenę realną, mimo że jest ona 

niska, to jednak nie jest ceną rażąco niską. Zamawiający podkreślił, że zaoferowanie niskiej 

ceny  w  orzecznictwie  KIO  i  sądów  powszechnych,  jak  również  w  praktyce  nie  jest 

kwalifikowane jako rażąco niska cena, w wyniku której oferta podlega odrzuceniu. W wyroku 

KIO z dnia 17.10.2013r., KIO 2298/13; KIO 2299/13; KIO 2320/13, Izba uznała: „ Cena niska, 

nawet  bardzo  niska  może  nie  zapewniać  osiągania  wykonawcy  na  realizacji  danego 

zamówienia  zysku,  ale  daje  możliwość  pokrycia  wszystkich  kosztów  związanych  z  jego 

realizacją,  podczas  gdy  cena  rażąco  niska  takich  kosztów  nie  pokrywa.  W  czasach  ostrej 

konkurencji  na  rynku  -  co  jest  również  faktem  notoryjnym  -  szczególnie  na  rynku  objętym 

przedmiotowym  zamówieniem,  dla  szeregu  firm,  w  szczególności  tych,  które  dotychczas 

zajmowały  się  działalnością  z  zakresu  gospodarki  odpadami  istotne  jest  uzyskanie 

zamówienia  celem  przetrwania  na  rynku  (pokrycia  kosztów  swojej  działalności),  a  nie 

osiąganie spektakularnych zysków. " Mając powyższe na uwadze  w ocenie zamawiającego 

nie  mamy  do  czynienia  z  rażąco  niską  ceną  i  wobec  powyższego  zamawiający  wniósł  o 

oddalenie odwołania w całości. 

Przystępująca poparła stanowisko zamawiającego i wniosła o oddalenie odwołania. 

Izba ustaliła, co następuje: 

Cena brutto zaoferowana przez przystępującą wynosiła 1.529.160,20 zł, podczas gdy 

zamawiający  wartość  brutto  zamówienia  określił  na  kwotę  2.835.815,40  zł.  Cena  oferty 

przystępującej  jest  o  41.76  %  niższa  od  wartości  zamówienia  oraz  o  36,52  %  niższa  od 

ś

redniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert dla części 9 zamówienia. 

Pismem  z  dnia  30  czerwca  2016  roku  zamawiający,  w  celu  ustalenia,  czy  oferta 

złożona  w  przedmiotowym  postępowaniu  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia, zwrócił się do przystępującej o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie 

dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, oferty złożonej 

w części 9 zamówienia - w szczególności w zakresie: 

oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych, 

wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla Wykonawcy, 

kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od 

minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 

10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008); 

wartości pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów. 

Zamawiający  wskazał,  że  dowody  (o  których  mowa  w  pierwszym  akapicie  pisma) 

winny potwierdzać realność wykonania, zgodnie z treścią s.i.w.z., przedmiotu zamówienia za 

zaoferowaną przez Wykonawcę cenę. 

Zamawiający  poinformował,  że  cena  oferty  przystępującej  jest  o  41.76  %  niższa  od 

wartości  zamówienia  oraz  o  36,52  %  niższa  od  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich 

złożonych  ofert  dla  części  9  zamówienia.  W  związku  z  powyższym,  zamawiający  ma 

uzasadnione  wątpliwości,  czy  niniejsze  zamówienie  będzie  można  wykonać  za 

zaproponowaną cenę. 

Przystępująca  złożyła  wyjaśnienia  w  piśmie  z  dnia  6  lipca  2016  roku.  W 

wyjaśnieniach oświadczyła, że cena oferty została skalkulowana prawidłowo i przy dołożeniu 

należytej  staranności.  Ceny  jednostkowe  nie  odbiegają  od  cen,  jakie  są  obecnie  na  rynku 

usług  komunalnych.  Zostały  one  skalkulowane  z  uwzględnieniem  czynników  składających 

się na cenę tj. m.in.: cen robocizny i koszty bezpośrednie i pośrednie, jak również wszystkie 

wymagane  przepisami  podatki  i  opłaty,  jak  również  zysk.  W  cenie  ofertowej  uwzględnione 

zostały wszystkie wymagania stawiane przez zamawiającego, a w szczególności wymagania 

i  warunki  podane  w  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia.  Dla  części  9  wszystkie 

poszczególne ceny - stawki jednostkowe ustalone zostały w sposób realny odzwierciedlający 

ponoszone koszty i nakłady na wykonanie trzyletniego zamówienia. 

Przystępująca  wyjaśniła,  że  prowadzi  swoją  działalność  i  działa  na  rynku  już  prawie 

od  20  lat.  Zakres  usług wykonywanych  w  ramach  wieloletnich  umów  zawartych  z  Urzędem 

Miasta  Łodzi  w  dużej  mierze  pokrywa  się  z  zakresem  prac  wymienionych  w  formularzu 

cenowym. Tak więc doświadczenie w tym zakresie posiada duże. Niemniej jednak korzystać 

będzie  także  z  wiedzy  i  doświadczenia  Firmy  Frodo,  która  na  chwilę  obecną  wykonuje  w 

ramach kontraktu z WGK UMŁ przedmiotowe usługi. 

Przystępująca wskazała, że w zakresie  metody  wykonania zamówienia,  wybranych  

rozwiązań  technicznych  wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia 

dostępnych dla wykonawcy: 

• 

głównym czynnikiem ceny jest zużycie paliwa, które niezbędne jest do wykonywania 

zamówienia. Cena paliwa w przypadku przystępującej jest niższa od rynkowej, z uwagi na to, 

iż korzysta z cen preferencyjnych firmy Macro-Oil Poland Sp. z o.o.. Umowa z Firmą Macro-

Oil  Poland  Sp.  z  o.o.,  w  Łodzi  reprezentowana  przez  Prezesa  P.  D.  stwarza  preferencyjne 

warunki  zakupu  paliwa,  co  pozwoli  na  znaczne  obniżenie  kosztów  związanych  z  pracą 

sprzętu niezbędnego do wykonywania zadań w trakcie trwania umowy; 

• 

kolejnym  czynnikiem  wpływającym  na  przedstawioną  cenę  jest  prowadzenie 

działalności na prywatnej nieruchomości co znacznie obniża koszty. Przystępująca nie płaci 

dzierżawy z tytułu wynajęcia bądź dzierżawy nieruchomości; 

•  administrowanie  firmy  przystępująca  prowadzi  we  własnym  zakresie,  wobec  czego  nie 

ponosi dodatkowych kosztów; 

•  nadzór  nad  zatrudnionymi  pracownikami  przystępująca  będzie  prowadzić  we  własnym 

zakresie; 

• znacznym elementem obniżenia kosztów będzie prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów. 

Na  terenach  wymienionych  w  załącznikach  w  rejonie  9  na  „Letnie  i  zimowe,  ręczne  i 

mechaniczne  oczyszczanie  pasów  dróg  wewnętrznych  oraz  terenów  gminnych 

niezabudowanych  na  terenie  Miasta  Łodzi  w  latach  2016  -2019"  występują  duże  skupiska 

zabudowy  wielorodzinnej  oraz  zauważa  się  duży  przepływ  ludności,  co  generuje 

wytwarzanie  znacznej  ilości  odpadów.  Pozwoli  to  na  skuteczną  i  przeważającą  możliwość 

segregowania  poszczególnych  frakcji  odpadów,  do  których  można  zaliczyć  m.in.  złom 

stalowy  -  mieszany,  karoserie,  sprzęt  AGD,  blachy  druty,  złom  -  puszki  stalowe,  złom 

aluminium - puszki, złom miedzi, złom aluminium - elektryczne, makulatura, stłuczka szklana 

spożywcza  -  biała,  stłuczka  szklana  spożywcza  -  kolorowa,  folia  itp.  Powyższe  surowce 

przystępująca  planuje  sprzedawać  do  Przedsiębiorstwa  Surowców  Wtórnych,  a  pozostałe 

odpady poddać prasowaniu w celu zmniejszenia ich objętości; 

•        po  uzyskaniu  kontraktu,  przystępująca  korzystać  będzie  na  korzystnych  warunkach,  z 

zasobów  soli Firmy FRODO, która zgromadziła zapasy z obecnego zamówienia, co stanowi 

również czynnik cenotwórczy;  

• 

Firma  przystępującej  ma  podpisane  umowy  z  MPO  i  Zarządem  Gospodarowania 

Odpadami w Łodzi; 

• 

w okresie zamówienia występują różne sezony i różna specyfika prac. Wiadomo jest 

ż

e  w  okresie  zimowym  zmniejszą  się  koszty  wywozu  trawy  i  liści,  co  też  ma  swój  wpływ 

cenotwórczy w skali całego kontraktu; 

• 

kolejny element cenotwórczy, to posiadanie w większości swojego własnego sprzętu; 

• 

nieodzownym  czynnikiem  cenotwórczym  jest  również  posiadanie  własnej  bazy 

naprawczej - serwis samochodowy; 

• 

posiadanie  sprzętu,  który  będzie  użyczony,  podczas  negocjowania  warunków  do 

oświadczeń, też jest na korzystnych dla mojej firmy warunkach; 

W zakresie kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być 

niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  ustalonego  na  podstawie  art.  2  ust.  3-5 

ustawy z dnia 10 października 2002 o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. 

poz. 2008) przystępująca wskazała, co następuje: 

• 

przedmiotowe  zamówienie   podzielone  jest  na  dwa   okresy   letnie  i  zimowe. Po 

przeanalizowaniu  wszystkich  poszczególnych  usług  wynika,  iż  zarówno  w  okresie  letnim     i   

zimowym      powtarzają      się      usługi      dotyczące      cyklicznego      utrzymania,  oczyszczania 

przystanków  MPK  oraz  opróżniania  koszy.  Pozostałe  usługi  to  usługi  sezonowe.   

Zamawiający   w   postępowaniu   wymagał   1   pracownika   na   każde rozpoczęte 20 000 

m

 powierzchni terenów przeznaczonych do tego zadania. Z wyliczeń wynika, iż zatrudnienie 

na  części  9,  to  12  osób  na  wykonanie  zamówienia.  Pomijając  zadeklarowane  osoby 

bezrobotne,    przystępująca  planuje    przyjąć  do    pracy    8  osób  bezrobotnych  w  ramach 

istniejących  w  PUP  programów  wspierających  czynnik  ludzki  jak    również    pracodawców.   

Pozostali  pracowników  będą zatrudnieni  na  umowy wynikające z zapisów kodeksu pracy, 

czyli pozostałe 4 osoby. Każdy zatrudniony pracownik będzie miał wynagrodzenie 1 850,00 

zł  brutto,  wobec  powyższego  suma  pracowników  w  ilości  podstawowej  16  osób  będzie  w 

stanie zrealizować zadania z należytą starannością i rzetelnie; 

 •    osoby   te    będą    realizowały    również    prace   interwencyjne,    zlecane    przez 

zamawiającego.   Wykonywane   prace  interwencyjne   będą  wykonywane  również ygin z 

pracownikami  którzy  prace  wykonują  również  na  cyklice  systemu      zarządzania      jakością,   

który   usprawnia   organizację   pracy   w  sposób pozwalający na obniżenie  kosztów pracy 

w  mojej  firmie  pozwala,  aby  pracownik  był  pracownikiem  elastycznym  i  wykonywał  wiele 

różnych  zadań.  Wobec  powyższego  każdy  z  pracowników  nie  będzie  miał  wąskiej 

specjalizacji,  ale  będzie  umiał  poruszać  się  na  wielu  płaszczyznach  w  zakresie  realizacji 

wykonywania usług komunalnych. 

• 

w  odniesieniu  do  okresu  zimowego,  zatrudnione zostaną  osoby  w  ramach  umowy  o 

pracę  na  okresy  wykonywania  określonej  pracy,  co  też  w  dużej  mierze  obniży  poniesione 

koszty; 

• 

do  realizacji  usługi  „opróżnianie  koszy  ulicznych  -  na  terenach  oczyszczanych 

interwencyjnie"  nie  trzeba  będzie  zatrudniać  dodatkowych  osób,  gdyż  w  ramach  sprawnej 

organizacji  wykonają  to  pracownicy  którzy  realizować  będą  prace  cyklicznego  utrzymania. 

Nie zwiększy to więc kosztów. 

Przystępująca  wskazała,  że  nie  korzysta  z  pomocy  publicznej  udzielanej  na 

podstawie odrębnych przepisów. 

Po  otrzymaniu  i  przeanalizowaniu  wyjaśnień  zamawiający,  w  celu  ustalenia,  czy 

oferta  złożona  w  przedmiotowym  postępowaniu  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu  zamówienia,  zwrócił  się  do  przystępującej  o  udzielenie  dodatkowych  wyjaśnień 

(w  tym  złożenie  dowodów),  dotyczących  elementów  oferty,  jakie  przystępująca  wzięła  pod 

uwagę przy kalkulacji cen podanych w formularzu cenowym, mających wpływ na  wysokość 

ceny oferty, złożonej w części 9 zamówienia, w szczególności czy przystępująca uwzględniła 

w cenie oferty wszystkie koszty i zysk, dotyczące ceny oferty za wykonanie pełnego zakresu 

usług,  zgodnie  ze  s.i.w.z.  W  tym  celu,  zamawiający  poprosił  o  wykazanie  jako  dowodu  - 

szczegółowej kalkulacji ceny oferty, zawierającej koszty bezpośrednie, koszty pośrednie oraz 

zysk i ujmującej poszczególne elementy przedmiotowego zamówienia (tj. wszystkie rodzaje 

usług). 

Pismem z dnia 8 sierpnia 2016 roku przystępująca złożyła następującą kalkulację: 

Kalkulacja ceny oferty na poszczególne elementy przedmiotowego zamówienia i 

rodzajów usług 

REJON IX 

L.p  Zakres prac 

Koszty 
bezpośred 

nie 

Koszty 

pośrednie 

Zysk 

Wartość 
netto razem 

Roboczogod 

zina 11,00 zł 

Materiały + 

koszty 

Sprzęt 

I Utrzymanie 

zimowe 

II 

Oczyszczanie 

Razem 

(netto) 

Podatek VAT   

Razem 

(brutto) 

Pismem  z  dnia  29  sierpnia  2016  roku  zamawiający  w  celu  ustalenia,  czy  oferta 

złożona  w  przedmiotowym  postępowaniu  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia, zwrócił się do przystępującej o udzielenie dodatkowych  wyjaśnień, 

w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących  wszystkich  elementów  oferty  mających  wpływ  na 

wysokość  ceny  (w  części/częściach  na  które  wykonawca  złożył  ofertę  w  niniejszym 

postępowaniu), w n/w zakresie. 

Minimalna  stawka  wynagrodzenia  pracowników,  zarówno  w  przypadku  umów 

zlecenia jak i umów o pracę, będzie wynosiła od 01.01.2017 r. 12 zł/h, o czym Rząd Polski 

informował jeszcze przed terminem złożenia ofert w niniejszym postępowaniu. 

W związku z powyższym, zamawiający poprosił o złożenie dodatkowych wyjaśnień w 

kwestii  zasad  zatrudnienia  pracowników  związanych  z  wykonywaniem  niniejszej  usługi  dla 

Miasta, tj. czy wykonawca uwzględnił zmianę minimalnej stawki wynagrodzenia na 12 zł/h. 

Zamawiający poprosił o wskazanie, jak skalkulowano: 

> 

koszty wynagrodzenia pracowników, którzy będą realizować niniejsze zamówienie, 

> 

koszty    wynagrodzenia    osób    fizycznych    nie    prowadzących    działalności 

gospodarczej, 

> 

umów  zlecenia  z  osobami  fizycznymi  prowadzącymi  jednoosobową  działalność 

gospodarczą. 

Minimalna  stawka  wynagrodzenia  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od 

minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  ustalonego  na  podstawie  przepisów  obowiązujących 

w trakcie realizacji zamówienia, tj. w latach 2016 - 2019. 

Pismem  z  dnia  1  września  2016  roku  przystępująca  oświadczyła,  że  cena  oferty 

została skalkulowana prawidłowo i przy dołożeniu należytej staranności. 

Dla  części  9  wszystkie  poszczególne  ceny  -  stawki  jednostkowe  ustalone  zostały  w 

sposób  realny  odzwierciedlający  ponoszone  koszty  i  nakłady  na  wykonanie  trzyletniego 

zamówienia. 

W zakresie kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być 

niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  ustalonego  na  podstawie  art.  2  ust.  3-5 

ustawy z dnia 10 października 2002 o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. 

poz. 2008): 

W  wyjaśnieniu  z  dnia  6  lipca  2016  r.  przedstawiona  została  informacja  dotycząca 

wynagrodzenia pracowników. Dla przypomnienia : „Każdy zatrudniony pracownik będzie miał 

wynagrodzenie  1  850,00  zł  brutto".  W  momencie  zmian  przepisów  dotyczących  wysokości 

minimalnego  wynagrodzenia  w  latach kolejnych płaca  minimalna  będzie wynikać  z  zapisów 

ustawowych. 

Pismem  z  dnia  27  września  2016  roku  zamawiający  poinformował  o  wyborze  jako 

najkorzystniejszej oferty przystępującej. 

Izba zważyła, co następuje: 

Odwołanie  jest  zasadne  w  zakresie  zarzutu  zaniechania  odrzucenia  oferty 

przystępującej z uwagi na zaoferowanie rażąco niskiej ceny wobec przedmiotu zamówienia. 

W pierwszej kolejności Izba uznała, że odwołujący jest uprawniony do korzystania ze 

ś

rodków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy P.z.p. 

Stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p., jeżeli cena oferty wydaje się rażąco niska w 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzi  wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości 

wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 

zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30% 

od  wartości  zamówienia  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert, 

zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie:  

1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 

oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia 

ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie 

art. 2 ust. 3–5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę 

(Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314);  

2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.  

Zgodnie  z  art.  90  ust.  2  ustawy  P.z.p.,  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera 

rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy. 

Analiza  treści  wskazanego  przepisu  pozwala  na  wniosek,  iż  zamawiający  jest 

obowiązany żądać od wykonawcy udzielenia stosownych wyjaśnień każdorazowo, gdy tylko 

poweźmie  wątpliwości  co  do  zaoferowanej  ceny  pod  względem  jej  rażącego  zaniżenia. 

Zamawiający  obowiązany  jest  zbadać  zaoferowaną  cenę  w  odniesieniu  do  danych,  którymi 

dysponuje. Izba stoi na stanowisku, iż punktem odniesienia dla zamawiającego powinna być 

zarówno  ustalona  przez  niego  wartość  zamówienia,  jak  również  ceny  zaoferowane  przez 

innych wykonawców, biorących udział w postępowaniu 

W rozpoznawanej sprawie zamawiający trzykrotnie wezwał przystępującą do złożenia 

wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny.  

Zgodnie  z  art.  190  ust.  1  ustawy  P.z.p.,  strony  i  uczestnicy  postępowania 

odwoławczego  są  obowiązani  wskazywać  dowody  dla  stwierdzenia  faktów,  z  których 

wywodzą  skutki  prawne.  Dowody  na  poparcie  swoich  twierdzeń  lub  odparcie  twierdzeń 

strony przeciwnej strony i uczestnicy postępowania odwoławczego mogą przedstawiać aż do 

zamknięcia rozprawy.  

1a. Ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na:  

1)  wykonawcy,  który  ją  złożył,  jeżeli  jest  stroną  albo  uczestnikiem  postępowania 

odwoławczego;  

2) zamawiającym, jeżeli wykonawca, który złożył ofertę, nie jest uczestnikiem postępowania. 

Z treści art. 190 ust. 1a ustawy P.z.p. wynika, ze w postępowaniu przed Krajową Izbą 

Odwoławczą wykonawca, który złożył ofertę, wobec której podniesiono zarzut zaoferowania 

rażąco  niskiej  ceny,  winien  wykazać,  za  pomocą  środków  dowodowych,  iż  zaoferowana 

przez niego cena nie jest rażąco niska. 

W  przedmiotowym  postępowaniu  odwoławczym  ciężar  ten  spoczywał  na 

przystępującej, która - w ocenie Izby - ciężarowi temu nie sprostała. Podkreślenia wymaga, 

ż

e  wykonawca  broniący  swojej  oferty,  winien  w  szczególności  wykazać  zasadność  i 

rzetelność  wyjaśnień  złożonych  w  wyniku  wezwania  wystosowanego  przez  zamawiającego 

na  mocy  art.  90  ust.  1  ustawy  P.z.p.  Izba  w  postępowaniu  odwoławczym  ocenia  bowiem 

zgodność  z  prawem  czynności  zamawiającego,  czyli  -  w  rozpoznawanym  przypadku  - 

trafność oceny przez zamawiającego złożonych wyjaśnień. 

Tymczasem  złożone  przez  przystępującą  wyjaśnienia  w  żaden  sposób  nie 

uzasadniają ceny wskazanej przez nią w formularzu ofertowym. Nie sposób ocenić, czy cena 

jest realna, skoro nie została poparta żadnymi dowodami, zaś złożone wyjaśnienia są ogólne 

i  nie  znajdują  przełożenia  na  przyjęte  przez  przystępującą  składniki  cenotwórcze. 

Przystępująca wskazała co prawda na takie okoliczności, jak posiadanie korzystnej umowy z 

dostawcą  paliwa  oraz  z  dostawcą  soli,  korzystne  umowy  z  jednostkami  organizacyjnymi 

Miasta Łodzi itp., jednak nie wykazała, w jaki sposób okoliczności te wpływają na obniżenie 

ceny.  W  szczególności  nie  podała  szczegółowych  konkretnych  kwot,  wynikających  ze 

wskazanych umów, wysokości opustów itp. Umowy, na które powoływała się przystępująca, 

nie  zostały  przedłożone  jako  dowody  na  potwierdzenie  złożonych  wyjaśnień.  Pełnomocnik 

przystępującej  na  rozprawie  w  dniu  19  października  2016  roku  podnosił,  iż  umowy  nie 

zostały  złożone  z  uwagi  na  lojalność  wobec  kontrahenta.  Izba  wskazuje,  iż  ustawa  P.z.p. 

przewiduje  możliwości  zabezpieczenia  się  przed  ujawnieniem  niektórych  dokumentów  czy 

informacji  poprzez  ich  zastrzeżenie  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa.  Przystępująca  z  takiej 

możliwości  nie  skorzystała.  Podkreślić  należy,  iż  część  okoliczności  wskazanych  w 

wyjaśnieniach  przystępującej  -  jak  słusznie  podnosił  odwołujący  -  dotyczy  również  innych 

wykonawców  biorących  udział  w  postępowaniu,  np.  sezonowość  i  związana  z  nią  różna 

specyfika prac. Jeżeli wobec przystępującej okoliczności te miały inny wpływ na cenę niż w 

przypadku  pozostałych  wykonawców,  należało  to  wykazać  i  udowodnić.  Z  kolei  złożona 

przez  przystępującą  kalkulacja  jest  bardzo  ogólna,  mimo  że  zamawiający  w  wezwaniu 

zażądał  szczegółowej  kalkulacji  ceny  oferty,  zawierającej  koszty  bezpośrednie,  koszty 

pośrednie  oraz  zysk  i  ujmującej  poszczególne  elementy  przedmiotowego  zamówienia  (tj. 

wszystkie  rodzaje  usług).  Tym  samym,  wobec  braku  jakichkolwiek  konkretnych  danych, 

ocena zasadności zaoferowanej ceny jest po prostu niemożliwa. 

Z  uwagi  na  powyższe  Izba  uznała,  iż  przystępująca  nie  wykazała,  iż  zaoferowana 

przez  nią  cena  nie  jest  rażąco  niska,  co  winno  skutkować  odrzuceniem  jej  oferty  na 

podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p. 

Izba  pozostawiła  bez  rozpoznania  żądania  wykluczenia  przystępującej  z 

postępowania oraz unieważnienia postępowania. Wskazać należy, iż - pomimo podniesienia 

takich  żądań  -  odwołujący  nie  sformułował  żadnego  zarzutu  uzasadniającego  zgłoszone 

żą

dania,  a  w  treści  odwołania  nie  znalazła  się  także  żadna  argumentacja  uzasadniająca 

wykluczenie  przystępującej  z  postępowania  oraz  unieważnienie  postępowania.  Zgodnie  z 

art. 192 ust. 7 ustawy P.z.p., Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były zawarte w 

odwołaniu. Sformułowanie żądania nie jest natomiast równoznaczne z postawieniem zarzutu 

uzasadniającego zgłoszone żądania. 

Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w sentencji. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 

ustawy Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania. 

Izba  nie  przyznała  odwołującemu  kosztów  postępowania  odwoławczego  z  tytułu 

wynagrodzenia  pełnomocnika,  pomimo  złożenia  takiego  wniosku.  Zgodnie  z  §  3  pkt  2 

rozporządzenia Prezesa Rady  Ministrów  z dnia  15 marca 2010 roku w sprawie  wysokości i 

sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu jego rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238), do kosztów postępowania 

odwoławczego  zalicza  się  uzasadnione  koszty  stron  postępowania  odwoławczego,  w 

wysokości określanej na podstawie rachunków przedłożonych do akt sprawy, obejmujące w 

szczególności  koszty  związane  z  dojazdem  na  wyznaczoną  rozprawę  lub  rozprawy 

(posiedzenie lub posiedzenia) Izby oraz  wynagrodzenie pełnomocników, jednak nie wyższe 

niż  kwota  3600  zł.  Z  powyższego  wynika,  iż  warunkiem  zasądzenia  kosztów  postępowania 

odwoławczego  na  rzecz  zwycięskiej  strony,  jest  przedłożenie  przez  nią  rachunków 

wykazujących fakt poniesienia kosztów oraz ich wysokość. W związku z tym, iż odwołujący 

nie  przedłożył  wymaganych  rachunków,  zwrot  kosztów  postępowania  mu  nie 

przysługuje.        

……………......…………