KIO 198/16 WYROK dnia 29 lutego 2016 r.

Stan prawny na dzień: 24.10.2017

Sygn. akt: KIO 198/16

WYROK

z dnia 29 lutego 2016 r.

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:

Przewodniczący: Grzegorz Matejczuk

Protokolant: Agata Dziuban

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 i 29 lutego 2016 r. w Warszawie odwołania

wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 lutego 2016 r. przez

Odwołującego – wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1)

I.K. prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą „Antropolis I.K.” ul. Główna 19A,

55-220 Jelcz-Laskowice, 2) P.W. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą

„P.W. Pracownia Archeologiczno-Konserwatorska Archeoplan”, ul. Do Wilgi 20/5, 30-

419 Kraków, w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Generalną Dyrekcję

Dróg Krajowych i Autostrad w Bydgoszczy, ul. Fordońska 6, 85-085 Bydgoszcz,

przy udziale:

A. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) KSAR s.c. W.S., A.

S.-S., ul. Dworska 67, 32-045 Wola Kalinowska, 2) Pracownia Archeologiczna i

Archeobotaniczna A.W., ul. Konińska 12, 62-650 Skulsk;

B. wykonawcy K.B. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą K.B.ARTEFAKT -

Firma Archeologiczna, ul. Rolna 63, 97-500 Radomsko;

C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) A.W. prowadzący

działalność gospodarczą pod nazwą A.W. „TESTA” Pracownia Archeologiczna, ul.

Maksyma Gorkiego 37 lok. 25, 92-524 Łódź, 2) W. B.-Z. prowadząca działalność

gospodarczą pod nazwą Pracownia archeologiczna „GRANDOR” W. B.-Z., ul.

Jabłoniowa 17 lok. 12, 91-496 Łódź;

- zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego,

orzeka:

uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu:

a) unieważnienie czynności wyboru ofert najkorzystniejszych w części

dotyczącej wyboru oferty nr 4 złożonej przez wykonawców wspólnie

ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) KSAR s.c. W.S., Anna

Stróżewska – Słaboń, ul. Dworska 67, 32-045 Wola Kalinowska, 2)

Pracownia Archeologiczna i Archeobotaniczna A.W., ul. Konińska 12, 62-650

Skulsk,

b) powtórzenie czynności badania i oceny oferty wykonawcy wskazanego w

pkt. 1.1 lit. a) wyroku, w tym wezwanie tego wykonawcy do złożenia

wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych.

w pozostałym zakresie odwołanie oddala.

kosztami postępowania obciąża

Zamawiającego, i:

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę

15 000 zł 00 gr

(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez

Odwołującego

tytułem wpisu od odwołania,

zasądza od

Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 18 600 zł 00 gr

(słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty

postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz

wynagrodzenia pełnomocnika.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień

publicznych (Dz.U.2015.2164 j.t.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego

doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do

Sądu Okręgowego w Bydgoszczy.

Przewodniczący: …………………………….

Sygn. akt: KIO 198/16

U z a s a d n i e n i e

Zamawiający – Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w

Bydgoszczy – prowadzi na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień

publicznych (Dz.U.2015.2164 j.t.) – dalej: Pzp lub Ustawa; postępowanie w celu zawarcia

umowy ramowej na „Wykonanie archeologicznych badań wykopaliskowych na stanowiskach

archeologicznych kolidujących z planowaną do budowy drogą ekspresową S-5 na odcinku

Nowe Marzy – Bydgoszcz – granica województwa kujawsko-pomorskiego i wielkopolskiego

wraz z opracowaniem wyników badań”. W prowadzonym postępowaniu Zamawiający stosuje

odpowiednio

przepisy

dotyczące

udzielenia

zamówienia

w

trybie

przetargu

nieograniczonego.

Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wykonawczych

wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE w dniu

10 listopada 2015 r., pod nr: 2015/S 217-396260.

W dniu 5 lutego 2016 r. Zamawiający zawiadomił, że w prowadzonym w celu

zawarcia umowy ramowej postępowaniu, jako najkorzystniejsze zostały wybrane oferty

następujących wykonawców:

oferta nr 4 złożona przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie

zamówienia: 1) KSAR s.c. W.S., Anna Stróżewska – Słaboń, ul. Dworska 67, 32-045

Wola Kalinowska, 2) Pracownia Archeologiczna i Archeobotaniczna A.W., ul.

Konińska 12, 62-650 Skulsk;

oferta nr 1 złożona przez wykonawcę K.B. prowadzącego działalność gospodarczą

pod nazwą K.B. ARTEFAKT - Firma Archeologiczna, ul. Rolna 63, 97-500 Radomsko;

oferta nr 2 złożona przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie

zamówienia: 1) A.W. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą A.W. „TESTA”

Pracownia Archeologiczna, ul. Maksyma Gorkiego 37 lok. 25, 92-524 Łódź, 2)

Weronika Bujnowicz – Zgodzińska prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą

Pracownia archeologiczna „GRANDOR” Weronika Bujnowicz – Zgodzińska, ul.

Jabłoniowa 17 lok. 12, 91-496 Łódź;

oferta nr 6 złożona przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenia

zamówienia: 1) Fundacja Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul.

Rubież 46, 61-612 Poznań, 2) APB THOR Sp. z o.o., ul. Reymonta 21, 62-200

Gniezno.

W dniu 15 lutego 2016 r. Odwołujący – wykonawcy wspólnie ubiegający się o

udzielenie zamówienia: 1) I.K. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą „Antropolis

I.K.” ul. Główna 19A, 55-220 Jelcz-Laskowice, 2) P.W. prowadzący działalność gospodarczą

pod nazwą „P.W. Pracownia Archeologiczno-Konserwatorska Archeoplan”, ul. Do Wilgi 20/5,

30-419 Kraków – wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie wobec czynności

i zaniechań Zamawiającego, zarzucając naruszenie:

art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez prowadzenie postępowania z naruszeniem zasady

zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców;

art. 7 ust. 3 ustawy Pzp poprzez udzielenie zamówienia wykonawcom z naruszeniem

przepisów ustawy Pzp;

c) art. 7 ust. 1 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia

ofert następujących Wykonawców:

- Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Pracownia

Archeologiczna i Architektoniczna A.W. ul. Konińska 12, 62 - 560 Skulsk oraz

KSAR s.c. W.S., A S-S. ul. Dworska 67, 32 - 045 Wola Kalinowska, zwanego dalej

"Konsorcjum KSAR",

- Firma Archeologiczna ARTEFAKT K.B. ul. Rolna 63, 97 - 500 Radomsko,

zwanego dalej "ARTEFAKT",

- Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: A.W. "Testa"

Pracownia Archeologiczna ul. Maksyma Gorkiego 37 lok. 25, 92 - 524 Łódź oraz

Pracownia Archeologiczna "Grandor" Weronika Bujanowicz - Zgodzińska ul.

Jabłoniowa 17/12, 91 - 496 Łódź, zwanego dalej "Konsorcjum Testa",

pomimo tego, iż oferty przez nich złożone zawierały rażąco niską cenę w stosunku do

przedmiotu zamówienia;

art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia ofert Wykonawców:

Konsorcjum KSAR, ARTEFAKT oraz Konsorcjum Testa, którzy nie złożyli

wystarczających wyjaśnień, a dodatkowo wyjaśnienia te potwierdzają, że oferta

zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia;

art. 91 ust. 1 ustawy Pzp przez zaniechanie czynności wyboru jako najkorzystniejszej

oferty Odwołującego.

Na podstawie powyższych zarzutów Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i

nakazanie Zamawiającemu:

unieważnienia czynności polegającej na wyborze ofert Wykonawców: Konsorcjum

KSAR, ARTEFAKT oraz Konsorcjum Testa jako ofert najkorzystniejszych,

powtórzenia czynności oceny ofert oraz wyboru ofert najkorzystniejszych,

odrzucenia ofert Wykonawców: Konsorcjum KSAR, ARTEFAKT oraz Konsorcjum

Testa jako zawierających rażąco niską cenę,

wyboru oferty Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej i podpisania z

Odwołującym umowy ramowej.

W uzasadnieniu odwołania w pierwszej kolejności Odwołujący podniósł, że

Zamawiający przygotował wzór formularza cenowego (Formularz 2.1. stanowiący załącznik

do SIWZ), w którym nakazał podać stawkę netto za jednostkę normatywną dotyczącą tylko

jednego elementu rozliczenia: "Ratownicze archeologiczne badania wykopaliskowe (badania

terenowe łącznie z pracami ziemnymi i geodezyjnymi) wraz z opracowaniem wyników badań

wykopaliskowych". Dodatkowo w formularzu należało wskazać wartość netto i brutto w

odniesieniu do całego zadania stanowiącego przedmiot zamówienia.

Przed otwarciem ofert Zamawiający poinformował Wykonawców, iż zamierza

przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia kwotę w wysokości 14 038 267,76 zł brutto.

Cena oferty Konsorcjum KSAR wyniosła 6 897 061,99 zł brutto, stawka za jednostkę

normatywną 3,39 zł netto,

Cena oferty Wykonawcy ARTEFAKT wyniosła 7 059 824,51 zł brutto, stawka za

jednostkę normatywną 3,47 zł netto,

Cena oferty Wykonawcy Konsorcjum Testa wyniosła 7 100 515,14 zł, stawka za

jednostkę normatywną 3,49 zł netto,

Jak wynika z zestawienia ofert, ceny ofert w tym postępowaniu to przedział wartości

od 6 897 061,99 zł brutto zł do 16 255 907,17 zł brutto.

Oferty wyżej wskazanych trzech Wykonawców, tj. Konsorcjum KSAR, ARTEFAKT

oraz Konsorcjum Testa, przekroczyły wartość procentową, o której mowa w art. 90 ust 1

ustawy Pzp, w stosunku do średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych w

postępowaniu ofert dla tego zadania, jak również próg 30 % w stosunku do podanej przez

Zamawiającego wartości zamówienia.

Zamawiający w dniu 22 stycznia 2016 r. w celu ustalenia, czy oferty Wykonawców

Konsorcjum KSAR, ARTEFAKT oraz Konsorcjum Testa zawierają rażąco niską cenę w

stosunku do przedmiotu zamówienia, wezwał wspomnianych Wykonawców do złożenia w

trybie art: 90 Ust. 1 ustawy Pzp wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na

wysokość ceny. Po otrzymaniu wyjaśnień, Zamawiający w dniu 5 lutego 2016 r. dokonał

wyboru ofert Wykonawców: Konsorcjum KSAR, ARTEFAKT oraz Konsorcjum Testa jako

najkorzystniejszych.

Odwołujący wskazał, iż wybór w/w ofert stoi w sprzeczności z przepisami ustawy

Prawo zamówień publicznych, a oferty te winny podlegać odrzuceniu. Odwołujący zarzucił,

ż

e Zamawiający dopuścił się naruszenia art. 7 ust. 1 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp

oraz art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia ofert Wykonawców:

Konsorcjum KSAR, ARTEFAKT oraz Konsorcjum Testa, pomimo tego, iż oferty złożone

przez tych Wykonawców zawierały rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu

zamówienia. Dodatkowo, wymienieni wyżej Wykonawcy na wezwanie Zamawiającego nie

uczynili zadość wynikającemu z art. 90 ust. 2 ustawy Pzp obowiązkowi wykazania, że ich

oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, bowiem złożyli wyjaśnienia, z których wynika, iż

oferowana przez Wykonawców cena jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu

zamówienia.

Zgodnie z normą art. 90 ust. 1 ustawy Pzp za ofertę z rażąco niską ceną można

uznać ofertę z ceną niewiarygodną, nierealistyczną w porównaniu do cen rynkowych

podobnych zamówień. Oznacza to cenę znacząco odbiegającą od cen przyjętych,

wskazującą na fakt realizacji zamówienia poniżej kosztów wytworzenia usługi, dostawy,

roboty budowlanej. Przyczyną wyraźnie niższej ceny od innych ofert może być albo

ś

wiadome działanie Wykonawcy albo nierzetelność kalkulacji Wykonawcy, co grozi

nienależytym wykonaniem lub niewykonaniem zamówienia w przyszłości.

W odniesieniu do oferty wykonawcy Konsorcjum KSAR:

Odwołujący podniósł, że Wykonawca ten w wyjaśnieniach złożonych na wezwanie

Zamawiającego nie wypełnił ciążącego na min obowiązku, o którym mowa w art. 90 ust. 2

ustawy Pzp.

Zgodnie z tym artykułem obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej

ceny, spoczywa na wykonawcy. Wraz z wprowadzeniem tej zasady ciężar dowodu

jednoznacznie przeniesiono na wykonawcę, który złożył ofertę, co do której zachodzi

podejrzenie, że zawiera rażąco niską cenę.

Odwołujący argumentował, że Konsorcjum KSAR w złożonych na wezwanie

Zamawiającego wyjaśnieniach z dnia 28 stycznia 2016 r. nie zawarł żadnej kalkulacji własnej

oferty, z której wynikałoby na jaką kwotę wycenił poszczególne elementy mające wpływ na

obliczenie ceny ofertowej. Pomimo takiego obowiązku, Konsorcjum KSAR nie ujawniło

ż

adnych kosztów, które winny składać się na wykonanie zadania. Rolą Wykonawcy było

ujawnienie wysokości wszelkich kosztów, jakie zostały przyjęte w cenie ofertowej, a także

uzasadnienie dlaczego skalkulowano je w takim wymiarze. Informacji takich próżno szukać w

złożonych wyjaśnieniach. Konsorcjum KSAR w powoływanym piśmie z dnia 28 stycznia

2016 r. dokonało jedynie opisu przyczyn, z powodu których zaproponowana w ofercie cena

mogła zostać oszacowana na tak korzystnym poziomie. Tymczasem brak kalkulacji nie może

być zastąpiony jedynie przez ogólne i nie poparte żadnymi dowodami twierdzenia

Wykonawcy, jakoby posiada on sprzyjające warunki do zaproponowania niezwykle

atrakcyjnej ceny.

Odwołujący podkreślił, że zgonie z ugruntowaną linią orzecznictwa działanie takie

należy uznać za niespełniające ciążącego na Wykonawcy obowiązku wykazania, iż

zaoferowana cena nie jest rażąco niska. Na podstawie tak sporządzonych wyjaśnień

Zamawiający bowiem nie jest w stanie zweryfikować rzetelności dokonanego przez

Konsorcjum KSAR obliczenia ceny. Odwołujący odwołał się do wyroków Krajowej Izby

Odwoławczej z dnia 18 marca 2015 r. (sygn. akt KIO 439/15); z dnia 25 lutego 2014 r. (sygn.

akt KIO 239/14); z dnia 13 października 2014 r. (sygn. akt KIO 2031/14).

Ponadto, Odwołujący odnosząc się szczegółowo do informacji zawartej w

wyjaśnieniach złożonych przez Konsorcjum KSAR, wskazał, że:

W punkcie 1 i 2 wyjaśnień Konsorcjum KSAR podnosi, iż realizuje inne zamówienie w

związku z obwodnicą Inowrocławia i z tego powodu nie będzie ponosić kosztów zarówno

noclegowo-bazowych,

sprzętowych,

jak

również

osobowych

przy

wykonywaniu

przedmiotowego zamówienia. Z tak przekazanej informacji można wysnuć wniosek, iż

Wykonawca ten tak duże zamówienie, jakim jest obecny przetarg (obejmujący zakresem

powierzchnię do badań wielkości 2143,5 arów oraz przewidujący umowę z Zamawiającym

na okres 4 lat), zostanie wykonany "przy okazji" innego zamówienia, bez ponoszenia w tym

względzie żadnych kosztów pracowniczych (zapłata za czas pracy), sprzętowych (zużycie

sprzętu oraz wydłużenie okresu wynajmu w razie takiej potrzeby) oraz noclegowo-bazowych

(dłuższy czas przebywania pracowników na bazie z powodu zwiększenia zakresu prac).

Wykonawca następnie podnosi, iż inwestycja jest w niewielkiej odległości od Inowrocławia

zatem z łatwością można będzie przerzucić sprzęt oraz wykorzystać posiadane zasoby

ludzkie do prac na S5. Zauważyć należy, że z Inowrocławia do miejscowości Nowe Marzy

(koniec inwestycji na wschodzie) jest ok. 100 km (ponad godzina drogi), natomiast do

granicy województw wielkopolskiego i kujawsko-pomorskiego (na zachodnim krańcu

inwestycji) ponad 50 km (prawie godzina drogi), co w żaden sposób nie pozwoli uniknąć

kosztów związanych z "przerzucaniem" sprzętu oraz zasobów ludzkich.

W punkcie 3 swoich wyjaśnień Konsorcjum KSAR powołuje się na uprzywilejowaną

sytuację posiadania doświadczenia zdobytego w tym rejonie, jak również dysponowania

doświadczonymi osobami, które ze względu na długą współpracę wykonają dla niego usługi

po cenach niższych niż rynkowe. Jednocześnie, poza ogólnikowym stwierdzeniem,

Wykonawca ten nie wyjaśnia, w jaki sposób powyższe okoliczności miałyby przekładać się

na zaoferowaną cenę. Wykonawca ten nie załącza również żadnych dowodów na powołaną

okoliczność. Odwołujący przywołał w tym miejscu wyrok KIO z dnia 27 sierpnia 2014 r.

(sygn. akt KIO 1680/14), podnosząc, iż wymiernie nieprzeliczalne na korzystniejszą cenę

oferty jest: "np. doświadczenie pracowników, doświadczenie na rynku lokalnym, czy przy

realizacji innego odcinka właśnie tej inwestycji. Z zasady bowiem pracownicy doświadczeni,

właśnie ze względu na swoją wiedzę i doświadczenie, oczekują wyższego wynagrodzenia

niż początkujący." Odwołujący wskazał także na wyrok KIO z dnia 7 lipca 201r., (sygn. akt

KIO 1287/14).

W pkt. 4 i 5 swoich wyjaśnień Konsorcjum KSAR uzasadnia swoje oszczędności tym,

iż samo wykona część prac (badania archeobotaniczne). Należy jednak zauważyć, iż w

piśmie Wykonawcy nie wspomniano o innych kosztownych badaniach, jak np. badania C14,

archeozoologia, TLC etc. Dodatkowo, Konsorcjum KSAR nie wspomina również o

amortyzacji sprzętu do badań.

W pkt. 6 pisma Wykonawca powołuje się na korzystną sytuację w zakresie

wykonywania prac ziemnych. W piśmie jednak nie zamieszczono wyliczeń pracochłonności

ręcznego odhumusowania (które nie zostało wspomniane), jak również mechanicznego -

jedyna informacja to taka, że Wykonawca ten dysponować będzie koparko-ładowarką za

kwotę 4000 zł na rok., a drugą koparko-ładowarkę planuje zakupić, w związku z czym nie

będzie ponosić kosztów wynajmu sprzętu. Odwołujący podniósł, że opisany sprzęt jest

niewystarczający, zbyt mały do tego typu zadania. Wykonawca nie wyjaśnia, czy planuje

kupić koparkę nową czy używaną, ale koszt zakupu sprzętu jest znaczny. W piśmie nie

wspomniano również o amortyzacji sprzętu, paliwie oraz jego ubezpieczeniu. Dodatkowo

podana cena wynajmu koparko - ładowarki w kwocie 4.000 zł/rok jest nierealistyczna,

bowiem daję w przeliczeniu na 1 dzień kwotę 10,96 zł, co stanowi sumę kilkadziesiąt razy

niższą od funkcjonujących na rynku.

W pkt. 8 wyjaśnień Konsorcjum KSAR wspomina o posiadanym sprzęcie i pojazdach.

W piśmie nie zwraca się jednak uwagi na fakt, iż do pracy pojazdów i sprzętu niezbędna jest

kadra pracownicza.

W pkt. 9 pisma Wykonawca, w celu wykazania, iż zaproponował realne i rynkowe

stawki,

powołuje

się

na

inne

postępowania

w

tym

rejonie,

które

były

realizowane/zrealizowane za podobne stawki.

W ocenie Odwołującego, wyżej powołany argument nie może być przekonujący z

kilku względów. Po pierwsze, ceny oferowane w innych postępowaniach również mogą być

rażąco niskie. Nie gwarantuje tego nawet późniejsze należyte wykonanie zamówienia (które

mogło zostać, wykonane ze znaczną stratą). Po drugie, w takiej branży jak badania

archeologiczne, trudno jest o naprawdę porównywalne postępowania. A udowodnienie, że są

porównywalne spoczywa na Wykonawcy, który się na nie powołuje. W wyjaśnieniach

Konsorcjum KSAR próżno jednak szukać informacji na temat porównywalności powołanych

postępowań. Odwołujący przywołał w tym miejscu wyrok KIO z dnia 25 lipca 2014 r. (sygn.

akt KIO 1427/14).

Reasumując, wystosowane przez Konsorcjum KSAR, wyjaśnienia zawierają jedynie

ogólnikowe stwierdzenia nie poparte żadną kalkulacją kosztów, ani stosownymi dowodami.

Odwołujący wskazał następnie, że zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp Zamawiający

odrzuca ofertę wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień

wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w

stosunku do przedmiotu zamówienia.

Z racji tego, iż wyjaśnienia Konsorcjum KSAR same w sobie nie są przekonujące, dla

swej wiarygodności winny zostać poparte odpowiednimi dowodami. Na podobnym

stanowisku stoi również orzecznictwo, w szczególności w wyroku KIO z dnia 21 sierpnia

2013 r. (sygn. akt KIO 1904/13).

W rezultacie należy stwierdzić, iż wyjaśnienia złożone przez Konsorcjum KSAR nie są

wystarczające do tego, by Zamawiający mógł stwierdzić, iż oferowana cena jest ceną

rynkową (pozwalającą na osiągnięcie zysku) oraz daje gwarancję należytego wykonania

zamówienia Dodatkowo, ogólnikowość i nierealność powoływanych przez Wykonawcę

Konsorcjum KSAR okoliczności wskazuje, iż oferowana przez tego wykonawcę cena jest

rażąco niska.

W odniesieniu do oferty Wykonawcy ARTEFAKT:

Odwołujący zarzucił, że zaoferowana przez tego Wykonawcę cena nie uwzględnia

wszystkich kosztów realizacji przedmiotu zamówienia, wskazane koszty są znacznie

odbiegające od cen rynkowych i niewiarygodne, a przyjęte założenia nie uwzględniają

specyfiki i warunków realizacji zamówienia. W rezultacie cena ofertowa jest ceną nierealną,

nie gwarantującą należytego wykonania zamówienia, zatem jest cena rażąco niską w

stosunku do przedmiotu zamówienia.

Dodatkowo, przedłożone przez Wykonawcę ARTEFAKT wyjaśnienia z racji tego, iż

są nieprzekonujące, dla swej wiarygodności winny zostać poparte odpowiednimi dowodami.

Tymczasem do kalkulacji zaprezentowanej przez tego Wykonawcę nie dołączono żadnych

dowodów. Na podobnym stanowisku stoi również orzecznictwo, w szczególności w wyroku

KIO z dnia 21 sierpnia 2013 r. (sygn. akt KIO 1904/13).

Odnosząc się w sposób szczegółowy do wyjaśnień Wykonawcy ARTEFAKT z dnia 28

stycznia 2016 r. w zakresie elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej

ceny, Odwołujący sformułował następujące zarzuty:

Wykonawca dokonał kalkulacji biorąc do wyliczeń jedynie wynagrodzenie dla 8

kierowników badań. Tymczasem w zapisach SIWZ Zamawiający wymagał

dysponowaniem kadrą 10 - ciu kierowników, którzy będą uczestniczyć w wykonaniu

zamówienia (Rozdział I pkt. 7.2. ppkt. 3) b) SIWZ). W rezultacie przyjęcie do

kalkulacji kierowników w liczbie 8 stanowi niedopuszczalną modyfikację Zapisów

SIWZ oraz znacznie zaniża koszt wykonania zamówienia.

Przyjęte do kalkulacji wynagrodzenie przewidziane dla geomorfologa w kwocie 2900

zł brutto na okres 4 lat daję sumę 725 zł na rok. Dodatkowo, Wykonawca ARTEFAKT

podaje (pkt.2 wyjaśnień), iż w tej cenie geomorfolog wykona dla niego opracowanie

geomorfologiczne. Zgodnie z panującymi stawkami na rynku, tak niskie

wynagrodzenie wiązać się może jedynie z jednokrotną wizytą na stanowisku, nie zaś

cyklicznymi wizytami w okresie 4 lat. Wynagrodzenie w takiej wysokości należy uznać

za nierealne, Wykonawca nie przedłożył żadnego dowodu na powyższą okoliczność.

Przyjęte do kalkulacji wynagrodzenie przewidziane dla antropologa w kwocie 2900 zł

brutto na okres 4 lat daje sumę 725 zł brutto za rok. Wynagrodzenie w takiej

wysokości' należy uznać za nierealne, a to w szczególności w kontekście

przywoływanego przez Wykonawcę cmentarzyska w Markowicach 12 gdzie

znaleziono ok. 300 grobów. Zgodnie z panującymi stawkami na rynku, tak niskie

wynagrodzenie wiązać się może jedynie z jednokrotną wizytą na stanowisku, nie zaś

stałą obecnością w trakcie prąc na cmentarzyskach. Do tego Wykonawca przekonuje

(pkt.2 wyjaśnień), że w tej cenie antropolog wykona dla niego opracowanie

szczątków ludzkich. Tymczasem stawki rynkowe za opracowanie jednego grobu

ciałopalnego przez antropologa to koszt około 200 - 300 zł.

Przyjęte do kalkulacji wynagrodzenie przewidziane dla konsultanta badań w kwocie

2000 zł brutto na okres 4 lat daje sumę 500 zł brutto za rok. Wynagrodzenie w takiej

wysokości należy uznać za niewiarygodne, tym bardziej mając na uwadze fakt, iż

konsultant to osoba posiadająca tytuł co najmniej dr habilitowanego. Zgodnie z

obowiązującymi stawkami na rynku koszt jednorazowej konsultacji to około 1000 zł.

Zakładana przez Wykonawcę ekipa 80 osób pracujących fizycznie jest

niewystarczająca dla realizacji zamówienia (Wykonawca założył pracę dla 8 ekip, z

których każda będzie dysponować 10 - cioma pracownikami pracującymi fizycznie).

Zgodne z polskimi normami budowlanymi KNR 2-01, jedna osoba wykonująca

długotrwałą fizyczną pracę, może przemieścić 2-3m3 ziemi w ciągu jednego dnia pracy.

Tego rodzaju miernik został również zaakceptowany w wyrokach KIO, a to wyroku z dnia 13

września 2013 r. (sygn. akt 2089/13, 2108/13) oraz wyroku z dnia 13 sierpnia 2014 r. (sygn.

akt 1508/14, 1519/14, 1520/14, 1551/14). Przy założeniu przyjętym przez Wykonawcę

ARTEFAKT, iż prace będą prowadzone przez 120 dni (wliczając w to soboty i niedziele), jak

również

zatrudniając

mieszkańców

pobliskich

miejscowości

(a

więc

osoby

niewyspecjalizowane w pracy fizycznej podczas archeologicznych badań wykopaliskowych),

należy uznać, że osoby te będą w stanie przemieścić nie więcej niż 2,5m3 ziemi dziennie.

Zatem grupa 80 pracowników fizycznych w ciągu 120 dni będzie w stanie przemieścić

jedynie 24 000 m3 ziemi. Podczas gdy przykładowo, jedynie w zakresie robót związanych z

podczyszczeniem powierzchni stanowiska oraz eksploracją średnich mas ziemi obliczonych

na podstawie szacunków modyfikatorowych Zamawiającego (załącznik zawierający

obliczenie mas ziemi, którą należy przemieścić w niniejszym postępowaniu w załączeniu)

koniecznym będzie przemieścić 26 171,35 m3 ziemi, nie wliczając w to bardzo

czasochłonnego odhumusowywania ręcznego, który również jest wymagany w SIWZ.

Wykonawcy ARTEFAKT należy zarzucić nieprawidłowe oszacowanie wartości

odhumusowania, stanowiącego jeden z największych kosztów, istotnie wpływającego

na końcową cenę ofertową. Mianowicie, Wykonawca ten wycenił Całość obszaru

metodą odhumusowania mechanicznego, a jedynie 100 arów (mniej niż 5% całości)

uwzględnił w stawkach za odhumusowanie ręczne (które jest znacznie droższe niż

mechaniczne).

Tymczasem Zamawiający w pkt. IV.3) Opisu Przedmiotu Zamówienia zobowiązał

Wykonawcę do prowadzenia odhumusowania ręcznego na każdym stanowisku

archeologicznym. Zastosowanie maszyn do eksploracji wykopów, w celu zdjęcia nakładu

humusu lub uzyskania przekrojów przez stratyfikacje stanowiska jest dopuszczalne, jedynie

wtedy, gdy znajdzie to uzasadnienie oraz pod warunkiem uzyskania zgody od

Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Koszt odhumusowania 1 ha mechanicznie (koparkami), a 1 ha ręcznie (przy pomocy

łopat) to kwoty bardzo odmienne.

Dodatkowo przyjęcie przez Wykonawcę ARTEFAKT kosztów za odhumusowanie

ręczne jedynie w stosunku do 100 arów nie znajduje uzasadnienia w żadnym zapisie OPZ.

Wykonawca nie wziął pod uwagę, że zgodnie załącznikiem 2 do OPZ miał on obowiązek

wyceny ręcznego odhumusowania stanowisk Święte 16, Bożenkowo 44, Bożenkowo 43,

Ostrowiec 23, Ostrowiec 22, Ostrowiec 21, które maja powierzchnię 122 arów. Stanowiska te

znajdują się na obszarach leśnych (zrąb leśny). Ich modyfikator glebowy - F3 zobowiązuje

Wykonawcę, Zgodnie z załącznikiem nr 2 do zarządzenia nr 7 Generalnego dyrektora Dróg

Krajowych i Autostrad z dnia 23 marca 2009 r. do ręcznego odhumusowania ich powierzchni.

Rezygnacja z ręcznego odhumusowania pozostałych powierzchni (bez modyfikatora

F3) musi być, zgodnie z pkt. IV.3 OPZ, poprzedzona wydaniem zgody Wojewódzkiego

Konserwatora Zabytków, zaś Zamawiający nie wspomina o tym, iż na cele kalkulacji cenowej

dopuszczalne jest założenie, iż Wykonawca taką zgodę uzyska, a tym bardziej na

praktycznie całą powierzchnie terenu prac.

W zakresie samego ręcznego odhumusowania (100 arów), które przyjął Wykonawca

ARTEFAKT, należy dodać, iż jego koszt został przez tego Wykonawcę skalkulowany

błędnie, nie uwzględnia on bowiem polskich norm budowlanych KNR 2-01. Przyjmuje się, (co

zostało potwierdzone powołanymi w pkt. 5 wyrokami KIO), że jedna osoba przy długotrwałej

pracy jest w stanie przemieścić 2-3 m3 ziemi dziennie. Zakładając miąszość warstwy

próchniczej na 0,3 m łatwo policzyć, że na 1 ha ziemi zalega 30003 ziemi, której

przemieszczenie wymagać będzie przy optymistycznym założeniu 1000 roboczodni, a więc

grupie 20 osób zajęłoby to 50 dni. Przy zaproponowanej przez Wykonawcę stawce 9,6 złoty

za godzinę pracy i 8 godzinnym dniu pracy koszt ręcznego odhumusowania powierzchni 1

ha wynosi 76 800 złotych (z podatkiem). Tymczasem Wykonawca ARTEFAKT koszt

ręcznego odhumusowania skalkulował na poziomie 30 720 złotych (z podatkiem), co należy

uznać za wielkość niewiarygodną.

W zakresie rekultywacji terenu Zamawiający żądał zagęszczenia dołów po obiektach.

Naruszanie struktur podłoża podczas wykonywania wykopów, spowoduje dodatkowe

koszty związane z zagęszczeniem negatywów po obiektach. Wykonawca nie wycenił

tego rodzaju prac, a był do tego zobowiązany.

Wykonawca w swojej kalkulacji nie zakłada żadnych kosztów w stosunku do

„niezbędnego” sprzętu do prowadzenia prac (łopaty szpadle, szpachelki, pędzelki,

haczki, niwelatory, teodolit, łaty itp.). Wydaje się to błędne, gdyż sprzęt się zużywa

czy też psuje, szczególnie sprzęt wykopowy.

Koszt zabezpieczenia terenu policzony został jedynie w kwocie 77 zł netto łącznie na

53 stanowisk, co daje zaledwie 1,45 zł na zabezpieczenie pojedynczego stanowiska.

Kwota ta jest nierzeczywista, nie może bowiem obejmować takich kosztów jak koszt

pracy niezbędnej do zabezpieczenia stanowisk, koszt doglądania stanowisk czy koszt

palików.

Brak kosztu odnoszącego się do zabezpieczenia wykopów przed chronionymi

gatunkami zwierząt.

Wykonawca ARTEFAKT preferuje mało profesjonalne metody umożliwiające

wydostanie się zwierząt z wykopów poprzez wyprofilowanie wykopów i dołów po

obiektach. Niemniej Wykonawca ten nie przewiduje żadnych kosztów związanych z

pracą, jaką należy włożyć w wyprofilowanie wykopów. Dodatkowo, Wykonawca nie

uwzględnia kosztu materiałów (deski, kołki, folia odgradzająca) niezbędnych do

zabezpieczenia wykopów przed wpadaniem zwierząt.

Brak kosztów odnoszących się do uzyskania niezbędnych decyzji na niszczenie

gatunków chronionych, siedlisk chronionych i siedlisk gatunków chronionych.

Brak kosztów odnośnie uzyskania niezbędnych decyzji na chwytanie i przenoszenie

gatunków chronionych.

Wykonawca wspomina, iż dozór stanowisk wykona samodzielnie, jednakże zdaje się

nie zauważać, iż zadanie to wiązać się musi z chociażby minimalnym kosztem

paliwa, amortyzacji itp. Dodatkowo, należy poddać w wątpliwość realność/możliwość

samodzielnego wykonania tak znacznego zakresu obowiązków przez jedną osobę.

Wykonawca wspomina bowiem, iż oprócz dozoru wykona również obowiązki

kierownika badań, przygotuje dokumentację odbiorową i sprawozdania z badań, jak

również opracowanie wyników badań itd.

Podany w wyjaśnieniach koszt odwodnienia stanowisk to zaledwie 800 zł netto dla 53

stanowisk i 120 dni pracy. W rezultacie otrzymuje się zaledwie 15 złotych na

stanowisko w ciągu 4 miesięcy zakładanych prac. Jest to bardzo niski, wręcz

nierealny koszt.

Jedyny koszt przygotowania dokumentacji odbiorowej dla 53 stanowisk

archeologicznych i sprawozdań końcowych to według Wykonawcy ARTEFAKT koszt

wydruków w formacie A3, 4 ryzy papieru, i tusz do drukarki (por. poniżej). Podczas

gdy zgodnie z załącznikiem nr 3 do Zarządzenia nr 7 Generalnego Dyrektora Dróg

Krajowych i Autostrad z dnia 23 marca 2009 r., sprawozdanie winno zawierać takie

elementy jak:

4) sprawozdanie z badań zawierające dane z poniższej listy;

a)

nazwiska autorów sprawozdania

b)

tekst:

informacje ogólne o stanowisku (dane „metrykalne” stanowiska [w tym obszar

AZP i związana z tym numeracja oraz współrzędne], kiedy odkryte, dane o

stanowisku przed podjęciem wykopalisk, skład zespołu badawczego, termin badań,

zastosowane metody, położenie stanowiska, zbadana powierzchnia, stratygrafia

pionowa i stan zachowania, ilość i rodzaj obiektów, ich chronologia, ogólna ilość

materiałów ruchomych w podziale na podstawowe kategorie),

charakterystyka kolejnych faz zasiedlenia (ilość i rodzaj obiektów,

charakterystyka najważniejszych wraz z odniesieniem do ich fotografii),

aktualna karta stanowiska i wnioski konserwatorskie,

c)

tabele:

ogólna charakterystyka funkcji zbadanych obiektów w rozbiciu na fazy

zasiedlenia,

charakterystyka form i rozmiarów obiektów nieruchomych,

wykaz zawartości obiektów,

d)

ryciny:

mapa lokalizacji stanowiska w skali 1:5 000 z zaznaczonym zasięgiem

stanowiska i lokalizacją wykopów,

plan warstwicowy stanowisku z zaznaczoną siatką wytopów zgodnie z

zastosowanym podziałem (np, hektary, odcinki) i numeracją,

rozplanowanie obiektów w skali 1:200 (zarys wszystkich obiektów

przedstawiony realistycznie), wykonany w częściach odpowiednio do zastosowanego

podziału na hektary, odcinki, itp.

fotografie wybranych obiektów (ilustrujące nie mniej niż 5% zarejestrowanych

obiektów),

rysunki i fotografie reprezentatywnych zabytków,

a dokumentacja odbiorowa winna zawierać takie elementy jak:

1.4. STANDARDOWA DOKUMENTACJA ODBIORU PRAC

1) dokumentacja graficzna:

a)

plan w skali 1:1000 pokazujący zasięg stanowiska, ewentualny podział

stanowiska na sektory (lub hektary itp.), granice powierzchni już odebranych (każda

oznaczona rozdzielnic z podaniem daty odbioru) om/, aktualnie oddawaną

powierzchnię

b)

plan w skali 1:200 obrazujący aktualnie oddawaną powierzchnię

wykopaliskową, z oznaczonymi i ponumerowanymi (zgodnie z dokumentacją połową)

obiektami w następującej konwencji:

obiekty bardzo małe (obiekty o średnicy do 0,7 m) kółko o średni. 3 mm

jednolity kolor

wg legendy oznaczeń kulturowych - uwaga: legenda oznaczeń kulturowych

będzie tworzona według upodobań autorów danej dokumentacji, ale musi być

jednolita dla wszystkich odbiorów na danym stanowisku,

obiekty matę (obiekty o średnicy 0,71 - 2,5 m = powierzchnia w przekroju

poziomym poniżej 5 tn kw) - kółko o średnicy 6 nim (jednolity kolor - wg legendy

oznaczeń kulturowych),

obiekty duże (obiekty o średnicy 2,51 - 5,0 tn = powierzchnia w przekroju

poziomym do 19,6 tn kw) - realistycznie (kreskowanie ukośne, kolor- wg legendy'

oznaczeń kulturowych),

obiekty bardzo duże (obiekty o średnicy powyżej 5,1 m = powierzchnia w

przekroju poziomym powyżej 20 m kw) - realistycznie (kreskowanie poziome, kolor

wg legendy oznaczeń kulturowych),

warstwa kulturowa - realistycznie (oznaczenie zasięgu np. znakiem „ip”

którego podstawa jest skierowana do wnętrza),

oznaczenia modyfikatorów kolorami dla poszczególnych arów,

opis da planu zawierający dane metrykalne stanowiska, datę odbioru oraz

charakterystykę ilościową oddawanej powierzchni uwzględniająca efekty poprzednich

odbiorów' (dane bieżące oraz sumaryczne dla całości prac) zgodnie z załączonym

protokołem odbioru,

c)

dokumentacja fotograficzna (dostępna do wglądu w czasie odbioru ),

każdy ar, który jest przedmiotem odbioru, powinien być zilustrowany dwiema

fotografiami (każda dla odrębnej połowy ara, ze sfotografowaną! tabliczką

znamionową pozwalającą na jednoznaczną lokalizację na planie) przedstawiającymi

widok stropów wszystkich obiektów przedstawianych na dokumentacji graficznej (jeśli

obiekty były wyróżniane na kilku poziomach to odpowiednio powinna się zwiększyć

liczba fotografii),

obiekty duże i bardzo duże oraz warstwa kulturowa powinny być zilustrowane

także fotografiami ich. przekrojów pionowych,

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że koszt przygotowania dokumentacji

odbiorowej i sprawozdania znacznie wykracza poza sam koszt wydruków i tuszy.

Wymaga on zaangażowania dużej ilości osób (to przede wszystkim koszt pisania

sprawozdania, robienia tabel zbiorczych, rysowania i fotografii zabytków, robienia

planów, kwerendy archiwalnej, kart KEZA, itp.) i znacznie większych środków

finansowych od skalkulowanych przez Wykonawcę 1248 złotych.

W zakresie samego tylko wydruku dokumentacji odbiorowej dla każdego z 53

stanowisk (licząc tylko i wyłącznie koszt dwóch odbiorów) i sprawozdań z badań,

które winny być w ilości 4 egzemplarzy każdy, a więc w sumie 424 egzemplarze

dokumentacji odbiorowej oraz 212 egzemplarzy sprawozdań, należy zauważyć, iż

według Wykonawcy ARTEFAKT to koszt tylko 1000 zł za wydruki w formacie A3 + 48

zł na papier do drukarki i 200 zł na tusz do drukarki. Łącznie wszystko daje kwotę

1,96 zł na 1 komplet dokumentacji odbiorowej lub sprawozdanie (1248 : 53

stanowiska : 12 kompletów). Powyższe kwoty przedstawiają nierealny koszt wydruku

takiej dokumentacji, tym bardziej zważywszy na rozbudowaną zawartość jaka winna

się w niej znaleźć.

Wykonawca szacuje przy tym, że zużyje tylko 2000 stron papieru w formacie A4 na

przygotowanie 636 egzemplarzy (dokumentacja odbiorowa i sprawozdania) z badań

na 53 stanowiskach. Wychodzi średnio jedynie ok 3,15 strony na dokument (2000 :

53 stanowiska : 12 egzemplarzy dokumentów odbiorowych sprawozdania i

dokumentacji odbiorowej, protokołów). Wyliczenia te pozostają całkowicie w

oderwaniu od realnych potrzeb, co pozbawia je wiarygodności.

Kosztorys zupełnie nie uwzględnia kosztu 212 płyt CD oraz kosztu nagrania na nich

sprawozdań.

Wykonawca przewiduje jedynie 25 000 zł netto na wykonanie konserwacji materiału

zabytkowego (ceramika, skóry, żelazo). Jest to kwota nierealna zważywszy na fakt, iż

będzie on pozyskany z 53 stanowisk, z powierzchni badawczej 2143,5 ara. Daje to

zaledwie ok. 472 zł na konserwację zabytków z jednego stanowiska i ok. 11,66 zł na

konserwację zabytków pozyskanych z jednego ara. Wyliczenia tego rodzaju znacznie

odbiegają od rzeczywistości. Według Zamawiającego, na konserwację pozyskanych

zabytków ruchomych (Załącznik nr 2 do Zarządzenia nr 7 Generalnego Dyrektora

Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 23 marca 2009 r będącego Załącznikiem nr 4 do

OPZ) winno się przeznaczać 10% wartości opracowania. W przypadku oferty

Wykonawcy ARTEFAKT - 10 % wartości opracowania stanowić będzie kwotę 74

750,26zł. Tymczasem Wykonawca ten przeznaczył na ten cel jedynie 3,34 %.

Wykonawca przewidział zbyt małe środki (100 000 zł netto) na wykonanie analiz

specjalistycznych (C14, dendrochronologię, palinologię, archeobotaniczne, datowanie

TL, badania petrograficzne, analizy traselogiczne krzemieni i makroszczątków).

Zgodnie z przyjętymi standardami na powyższe analizy winno się przeznaczyć kwotę

co najmniej 100 zł na 1 ara (na podobnym stanowisku oparły się wyroki KIO: wyrok z

dnia 13 września 2013 r. (sygn. akt KIO 2089/13, 2108/13) oraz wyrok z dnia 13

sierpnia 2014 r. (sygn. akt KIO 1508/14, 1519/14, 1520/14, 1551/14). Na podstawie

tak przyjętej stawki kwota zarezerwowana na analizy specjalistyczne winna wynosić

co najmniej 214 350 zł netto.

Brak uwzględnienia kosztów mycia i podpisywania materiału zabytkowego (a to co

najmniej praca dla dwóch osób przez 13 miesięcy).

Wykonawca nie przewiduje żadnych kosztów na wykonanie 53 opracowań stanowisk.

Wykonawca stwierdza, że wykona badania we własnym zakresie. Założenie takie jest

nierealne, a to chociażby ze względu na obszerną zawartość opracowania.

Dokument taki winien zawierać takie elementy jak (za załącznikiem nr 3 do

Zarządzenia nr 7 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 23 marca

2009 r., - załącznik nr 4 do OPZ):

II.

OPRACOWANIA

II. 1. ZAKRES PRAC REALIZOWANYCH PRZEZ WYKONAWCĘ:

plan warstwicowy stanowiska archeologicznego (\v skali I: 1000 lub

dokładniejszy) z naniesioną siatką arową nawiązaną do państwowej sieci osnowy

geodezyjnej wraz z uproszczonym zobrazowaniem rozplanowania obiektów i warstw;

graficzne przedstawienie rozplanowania obiektów i warstw z obszaru badań

archeologicznych z zaznaczoną siatką i oznaczeniem ich chronologii w skali 1:200

lub dokładniejsze;

charakterystyka geomorfologiczna;

5) charakterystyka kulturowo-chronologiczna materiałów ruchomych;

charakterystyka form, rozmiarów, funkcji i chronologii obiektów nieruchomych;

wyróżnienie i charakterystyka faz zasiedlenia stanowiska;

w uzasadnionych przypadkach, za pisemną zgodą GDDKiA wydaną na

wniosek wykonawcy, ekspertyzy przyrodnicze, fizykochemiczne lub historyczne, które

będą stanowiły podstawę do uwzględnienia modyfikatora ilości ekspertyz;

ilustracje (rysunki i fotografie reprezentatywnych dla danego stanowiska

obiektów nieruchomych i materiałów' zabytkowych);

archiwizacja danych w komputerowej bazie danych;

konserwacja i zabezpieczenie zbiorów (przekazanie zbiorów do muzeum lub

innej jednostki organizacyjnej wskazanej w pozwoleniu na badania w formie

wymaganej przez daną jednostkę - m.in. odpowiednie kartony, metryczki i karty

katalogowe).

Zważywszy, że Wykonawca zadeklarował realizację zamówienia w ciągu 12 miesięcy

od daty podpisania jednostkowej umowy na realizacje zamówienia, oraz fakt, iż

Wykonawca ten przewidział etap wykonania badań archeologicznych (prace

terenowe) w ciągu 120 dni od dnia podpisania umowy (tj. 4 miesiące), to na

wykonanie 53 opracowań Wykonawca będzie miał 8 miesięcy, a więc 240 dni. W

rezultacie Wykonawca przewiduje, że na wykonanie jednego opracowania będzie

potrzebować ok. 4,53 dnia, a wlicza się tu przecież takie czynności jak: digitalizacja

danych wykonanie rysunków i fotografii zabytków, wybór fotografii, wykonanie i

uwzględnię analiz, wykonanie analiz chronologicznych materiału ruchomego i

nieruchomego pozyskanego w trakcie badań etc. Mając powyższe na uwadze, można

z pewnością stwierdzić, iż jest to zadanie niewykonalne dla jednej osoby czy nawet

niewielkiej grupy osób. W celu wykonania tego zadania zgodnie z wymogami

Zamawiającego dla tak dużej powierzchni oraz liczby stanowisk niezbędnym byłoby

zatrudnienie kilkudziesięciu osób.

Dodatkowo, nie bez znaczenia jest fakt, iż Wykonawca nie uwzględnia na tym etapie

prac żadnych kosztów dla kierowników badań wykopaliskowych (np. uwzględniając koszt

3000 zł za miesiąc pracy z podatkiem x 10 osób x 8 miesięcy = 240 000 zł), którzy są,

zgodnie z wydanym imiennym pozwoleniem, odpowiedzialni za wykonanie prac. Obowiązki

kierowników badań w tym względzie szczegółowo regulują przepisy prawa, a mianowicie

ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz

Rozporządzenie Ministra Kultury z dn. 9 czerwca 2004 r. (Dz. U. Nr 150, Poz. 1579) w

sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych, badań

konserwatorskich i architektonicznych, a także innych działań przy zabytku wpisanym do

rejestru zabytków oraz badań archeologicznych i poszukiwań ukrytych lub porzuconych

zabytków ruchomych, które traktują wszystkie etapy badania archeologicznego jako jedną

czynność o charakterze naukowym. Decyzja administracyjna zezwalająca na wykonanie

badań archeologicznych zawsze nakłada na kierownika badań wykonanie po etapie

wykopaliskowym opracowania wyników wykopalisk (przykładowa decyzja w załączeniu).

Zgodnie z powołanymi przepisami nie można zlecić opracowania wyników badań

archeologowi innemu niż ten, który wykonał badania wykopaliskowe (z wyjątkiem sytuacji

nadzwyczajnych i losowych). W powyższej kwestii wypowiedziała się również Krajowa Izba

Odwoławcza w wyroku z dnia 22 czerwca 2010 r. (sygn. akt KIO/UZP 1119/10) w związku z

odwołaniem wykonawcy w przetargu organizowanym przez GDDKiA w Lublinie.

Podany przez Wykonawcę ARTEFAKT koszt przygotowania wersji papierowej

opracowania (3000 zł) w twardej oprawie jest również nierealny. Sam koszt oprawy

212 egzemplarzy opracowań (53 stanowiska x 4 egzemplarze) to min. 2544 złote (ok.

12-15 zł za pojedynczą oprawę). Następnie koszt nadruku na twardą oprawę to ok.

212 złotych. Koszt 212 płyt CD/DVD to ok. 212 złotych. Do tego należy doliczyć

koszty wydruków wielkoformatowych planów stanowisk w liczbie co najmniej 212

egzemplarzy (każdy to wydatek rzędu kilkudziesięciu złotych), wydruki opracowań

wraz z analizami i kolorowymi fotografiami obiektów (przy czym objętość opracowania

można śmiało szacować na średnio ok. 150 stron), a więc ok. 31 800 stron wydruków

(150 x 212 egzemplarzy).

W wycenie brak kosztów wymaganego zaplecza socjalnego i toalet dla pracowników.

Wykonawca przewiduje jedynie 15 000 zł na koszty związane z przyjęciem

materiałów zabytkowych przez Muzeum Regionalne w Radomsku, z którym, jak

twierdzi ten Wykonawca, posiada umowę/zgodę. Z racji dużej ilości przewidywanych

zabytków przyjęta przez Wykonawcę kwota jest niewiarygodna. Dodatkowo, na

potwierdzenie podanej kwoty Wykonawca ARTEFAKT nie przedkłada żadnego

dowodu świadczącego o tym, iż Muzeum Regionalne w Radomsku przyjęło na siebie

tego rodzaju obowiązek za tak symboliczną kwotę. Powstaje wątpliwość czy taka

permanentna umowa/zgodna pomiędzy Muzeum a Wykonawcą mogła być zawarta.

Muzea, dużo większe posiadają często ograniczone możliwości przyjęcia zabytków.

Odwołujący w trakcie swojego długoletniego doświadczenia w zawodzie nie spotkał

się z umową, w której jednostka muzealna dobrowolnie nakładałaby na siebie

obowiązek bezwarunkowego, nieograniczonego ilościowo i bezterminowego przyjęcia

zabytków pochodzących z badań jednej firmy. Regułą jest, że muzea wydają

prolongatę na przyjęcie zabytków pochodzących z konkretnej inwestycji (budowa

domu, drogi, kanalizacji etc.), która jest jasno określona np. poprzez wymienienie nr

działki lub/i stanowiska z którego będzie pochodził materiał zabytkowy. Rzadziej jest

to wyłącznie sama nazwa inwestycji. Wieczysta prolongata Muzeum Regionalnego

w Radomsku byłaby ewenementem, i w sposób jednostronny i nadmierny

obciążałaby Muzeum.

Dodatkowym czynnikiem sprawiającym, iż przewidziana kwota w wysokości 15.000 zł

jest nierealna, jest okoliczność dużego nasilenia zabytków na badanym obszarze.

Ż

yzne gleby Kujaw spowodowały, że osadnictwo prehistoryczne i średniowieczne

należało najlepiej rozwiniętych. Również szlaki handlowe, bursztynowy czy ze

Skandynawii i Dolnej Łaby nad Morze Czarne wzbogaciły mieszkańców Kujaw. Stan

ten ma przełożenie na bogactwo archeologiczne tych ziem, które na terenie

dzisiejszej Polski możemy równać jedynie z terenami Małopolski. Liczne

dotychczasowe badania wykopaliskowe przyczyniły się do ugruntowania rejonu

Kujawskiego jako centrum osadniczego, które promieniowało następnie na obszary

ościenne, jak Mazowsze czy dzisiejsze woj. warmińsko-mazurskie. Miejscowości z

obszaru Kujaw na których prowadzone były badania nadały wręcz nazwy prądom

(prehistorycznym) kulturowym.

Jako dowód na dużą intensywność występowania zabytków na przedmiotowym

terenie Odwołujący przedłożył przykładową Kartę Ewidencji Stanowiska Archeologicznego

badanego przed budową autostrady A1 przez Kujawy. W trakcie tych badań pozyskanych

zostało grubo ponad 100 tys. zabytków. Zabytków, ż których każdy indywidualny fragment

musiał być umyty, podpisany, opisany (a znaczna część zbioru także narysowana i

sfotografowana) jak również przeanalizowany pod kątem przynależności kulturowo-

chronologicznej. Tymczasem w kosztorysie Wykonawcy ARTEFAKT brak kosztów mycia,

podpisywania zabytków.

Odwołujący, dla porównania rozmiaru kosztów związanych z przyjęciem przez

muzeum tak dużej ilości zabytków, przywołał przykład przeprowadzonego przez GDDKiA

Oddział w Krakowie przetargu na badania archeologiczne w związku z budową drogi S7. Na

cele powyższego przetargu, w odpowiedzi na zapytanie skierowane przez Zamawiającego,

Muzeum Archeologiczne w Krakowie oceniło koszt przyjęcia i bezterminowego

przechowywania zabytków archeologicznych pozyskanych z tych badań na kwotę 3 000 000

— 4 500 000 zł. (co odpowiada kosztowi przechowywania liczby 60 000 - 90 000 pudeł z

zabytkami). Badania te w zamierzeniu obejmowały powierzchnię 7719,5 ara. W rezultacie

koszt przyjęcia zabytków przez Muzeum Archeologiczne w Krakowie (do którego nie

wliczono pakowania i opisania pudeł) na tej inwestycji oszacowany został przez to Muzeum

na kwotę 388,63 - 582,94 zł z 1 ara.

Reasumując, przyjmując realny przelicznik kosztów, jakie poniesie jednostka

muzealna z tytułu przechowywania pudeł z zabytkami w ilości, którą należy się spodziewać z

tak bogatego w zabytki regionu, jakim są Kujawy, na kwotę 388,63 - 582,94 zł z 1 ara, w

przedmiotowym przetargu otrzymamy łączną kwotę za przyjęcie przez Muzeum zabytków w

wysokości 833 028,41 zł - 1 249 531,89 zł; (w przeliczeniu na 2143,5 ara, które stanowią

obszar objęty zamówieniem). Tymczasem Wykonawca ARTEFAKT przewiduje koszt

przekazania materiału zabytkowego do Muzeum Regionalnego w Radomsku przebadanego

podczas budowy drogi S5 przez województwo kujawsko pomorskie w wysokości 15.000 zł,

co w przeliczeniu na 1 ar daje sumę 7 zł z 1 ara. Jak bardzo jest to kwota nierealna może

ś

wiadczyć fakt, iż sam koszt jednego pudełka kartonowego na zabytki archeologiczne to 2 zł.

Przy założeniu, iż na 1 ar należy zużyć kilka takich pudełek, sam koszt pudełek przewyższy

całą kwotę przeznaczoną przez Wykonawcę ARTEFAKT na przekazanie bezterminowe

zabytków do Muzeum.

Reasumując, Odwołujący podniósł, że dokonana ocena wyjaśnień Wykonawcy

ARTEFAKT dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny oferty

potwierdza, ze oferta zawiera rażąco niska cenę w stosunku do wartości przedmiotu

zamówienia. Zaoferowana cena nie uwzględnia wszystkich kosztów realizacji przedmiotu

zamówienia, przyjęte dane są nierzeczywiste, a wyliczenia zawierają błędy. Biorąc pod

uwagę fakt, iż zaprezentowane koszty są w dużej mierze mało przekonujące, dla swej

wiarygodności winny zostać poparte odpowiednimi dowodami, których próżno szukać w

wyjaśnieniach tego Wykonawcy.

W odniesieniu do oferty wykonawcy konsorcjum Testa:

Odwołujący zarzucił, iż podobnie, jak w przypadku Wykonawcy ARTEFAKT,

zaoferowana przez tego Wykonawcę cena nie uwzględnia wszystkich kosztów realizacji

przedmiotu zamówienia, wskazane koszty są znacznie odbiegające od cen rynkowych i

niewiarygodne, a przyjęte założenia nie uwzględniają specyfiki i warunków realizacji

zamówienia. Konsorcjum Testa, oprócz oświadczenia uzyskanego od podwykonawcy w

zakresie robót ziemnych, nie przedłożyło żadnego innego dowodu świadczącego o

wiarygodności swoich wyliczeń.

Dodatkowo, złożone przez tego Wykonawcę wyjaśnienia są zbyt ogólnikowe, w

związku z czym, na podstawie tak sporządzonej kalkulacji Zamawiający nie jest w stanie

zweryfikować rzetelności dokonanej przez Konsorcjum wyceny.

Odnosząc się w sposób szczegółowy do wyjaśnień Konsorcjum Testa z dnia 28

stycznia 2016 r. w zakresie elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej

ceny, Odwołujący sformułował następujące zarzuty:

Konsorcjum Testa dokonało kalkulacji biorąc do wyliczeń jedynie wynagrodzenie dla

8 kierowników badań. Tymczasem w zapisach SIWZ Zamawiający wymagał

dysponowaniem kadrą 10 - ciu kierowników, którzy będą uczestniczyć w wykonaniu

zamówienia (Rozdział I pkt. 7.2. ppkt. 3) b) SIWZ). W rezultacie przyjęcie do

kalkulacji kierowników w liczbie 8 stanowi niedozwoloną modyfikację zapisów SIWZ

oraz znacznie zaniża koszt wykonania zamówienia. Wykonawca w koszt zatrudnienia

pracownika wlicza także koszt wykonania dokumentacji odbiorowej i sprawozdań,

pozostawiając bez wyjaśnień kwestie kosztów materiałów związanych ze

sporządzeniem takiej dokumentacji. Przykładowo można wymienić, iż wśród

materiałów niezbędnych do sporządzenia dokumentacji odbiorowej i sprawozdań

znajdą się wydatki na wydruk co najmniej 636 egzemplarzy (53 stanowiska x 4 i

komplety) dokumentacji odbiorowej (liczone jako 2 odbiory) oraz sprawozdań, a także

zakup i nagranie 212 płyt ze sprawozdaniami. W kosztorysie Konsorcjum Testa brak

pozycji związanej ze wskazanymi wyżej wydatkami.

Konsorcjum Testa należy również zarzucić nieprawidłowe oszacowanie wartości

odhumusowania - jednego z największych kosztów, który ma istotny wpływ na

końcową cenę ofertową. Mianowicie, Wykonawca pomimo odmiennych zapisów

SIWZ wycenił tylko konieczność odhumusowania mechanicznego, pomijając zupełnie

wymóg odhumusowania ręcznego. Tymczasem Zamawiający w pkt. IV.3) Opisu

Przedmiotu Zamówienia zobowiązał Wykonawcę do prowadzenia odhumusowania

ręcznego na każdym stanowisku archeologicznym. Zastosowanie maszyn do

eksploracji wykopów, w celu zdjęcia nakładu humusu lub uzyskania przekrojów przez

stratyfikacje stanowiska jest dopuszczalne, jedynie wtedy, gdy znajdzie to

uzasadnienie oraz pod warunkiem uzyskania zgody od Wojewódzkiego

Konserwatora Zabytków. Dodatkowo, zgodnie z załącznikiem nr 2 do OPZ

Wykonawca miał obowiązek wyceny ręcznego odhumusowania stanowisk Święte 16,

Bożenkowo 44, Bożenkowo 43, Ostrowiec 23, Ostrowiec 22, Ostrowiec 21, które

maja powierzchnię 122 arów. Stanowiska te znajdują się na obszarach leśnych (zrąb

leśny). Ich modyfikator glebowy - F3 zobowiązuje Wykonawcę, zgodnie z

załącznikiem nr 2 do Zarządzenia nr 7 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i

Autostrad z dnia 23 marca 2009 r. do ręcznego odhumusowania ich powierzchni.

Należy zwrócić uwagę na fakt, iż koszt odhumusowania powierzchni stanowiska w

sposób mechaniczny (koparkami), w porównaniu do ręcznego (przy pomocy łopat)

wiąże się z bardzo odmiennymi kwotami. Przykładowo, sam Wykonawca Konsorcjum

Testa podaje koszt odhumusownia mechanicznego powierzchni 1 ha (100 arów) na

kwotę 20 901 zł brutto, podczas gdy koszt ręcznego odhumusowania 1 ha ręcznie,

przy zaproponowanej przez tego Wykonawcę stawce 12 złotych brutto za 1 godzinę

pracy, wyniesie kwotę 96 000 zł.

Rezygnacja w kosztorysie z ręcznego odhumusowania całej powierzchni prac (tj.

całego obszaru z wyjątkiem wskazanych wyżej 122 arów zrębów leśnych) musi być,

zgodnie z cytowanym wyżej pkt. IV.3 OPZ, poprzedzona wydaniem zgody

Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Dodatkowo Zamawiający nie wspomina o

tym, iż na cele kalkulacji cenowej dopuszczalne jest założenie, że Wykonawca taką

zgodę uzyska, a tym bardziej na całą powierzchnie terenu prac.

W rezultacie, koszty odhumusowania przedstawione przez Konsorcjum Testa

przykładowo w odniesieniu do 1 ha badań skalkulować należało następująco:

Zgodnie z polskimi normami budowlanymi KNR 2-01, przyjmuje się, że jedna osoba

przy długotrwałej pracy jest w stanie przemieścić 2-3 m3 ziemi dziennie. Tego rodzaju

miernik został również zaakceptowany w wyrokach KIO, a to wyroku z dnia 13

Września 2013 r. (sygn. akt KIO 2089/13, 2108/13) oraz wyroku z dnia 13 sierpnia

2014 r. (sygn. akt KIO 1508/14, 1519/14, 1520/14, 1551/14). Zakładając miąższość

warstwy próchniczej na 0,3 m łatwo policzyć, że na 1 ha gruntu zalega 30003 ziemi,

której przemieszczenie wymagać będzie przy optymistycznym założeniu 1000

roboczodni, a więc grupie 20 osób zajęłoby to 50 dni. Przy zaproponowanej przez

Wykonawcę stawce 12 złoty brutto za godzinę pracy i 8 godzinnym dniu pracy koszt

ręcznego odhumusowania powierzchni 1 ha wyniesie 96 000 złotych brutto.

Odhumusowanie całkowitej powierzchni badań sposobem ręcznym to koszt ok. 2 057

760 zł brutto.

Przyjęta do kalkulacji przez Konsorcjum Testa ilość osób pracujących fizycznie (20)

jest niewystarczająca dla realizacji zamówienia. Przy założeniu (co jest zgodne z

polskimi normami budowlanymi KNR 2-01), że jedna osoba wykonująca długotrwałą

fizyczną prace, może przemieścić 2-3m3 ziemi w ciągu jednego dnia pracy, jak

również, że Wykonawca zamierza prowadzić pracę przez 306 dni roboczych w ciągu

13 miesięcy, należy przyjąć, iż 1 osoba będzie w stanie przemieścić nie więcej niż

2,5m3 ziemi dziennie. Zatem grupa 20 pracowników fizycznych w ciągu 306 dni

będzie w stanie przemieścić jedynie 15 300 m3 ziemi. Tymczasem, dla porównania

można wspomnieć, iż wymagane przez Zamawiającego m.in. roboty w zakresie

podczyszczenia powierzchni stanowiska oraz eksploracji średnich mas ziemi

obliczonych na podstawie szacunków modyfikatorowych Zamawiającego dają łącznie

potrzebę przemieszczenia 26 171,35 m3 ziemi (w załączeniu Odwołujący przedkłada

zestawienie zawierające obliczenie mas ziemi koniecznych do przemieszczenia w

zakresie prac objętych niniejszym przetargiem).

Konsorcjum Testa pomija w wyjaśnieniach koszty zagęszczenia dziur po obiektach

do stanu pierwotnego.

Wykonawca nie zakłada żadnych kosztów w stosunku do „niezbędnego” sprzętu do

prowadzenia prac (łopaty szpadle, szpachelki, pędzelki, haczki, niwelatory, teodolit,

łaty itp.). Wydatek ten nie należy traktować jako znikomy, tym bardziej, iż sprzęt ten

często się zużywa czy też psuje (szczególnie dotyczy to sprzętu wykopowego).

Wykonawca zaniża koszty zakwaterowania oraz transportu ludzi sprzętu i zabytków,

które określił na kwotę 104 000 zł. Przy zakwaterowaniu 16 osób (co najmniej:

kierownicy badań i pracownicy techniczni) na okres 306 dni x 20 zł (za jeden nocleg),

koszt zakwaterowania wynieść może 97 920 złotych. Przy średnim dystansie 60 km

na dojazd i powrót ze stanowisk i 306 dniach roboczych dystans pokonany przez

jeden pojazd wyniesie 18 360 km. Założyć przy tym należy, że wykorzystanych

zostanie co najmniej 3 pojazdy, w tym jeden duży, który będzie w stanie przewozić

także zabytki i sprzęt. Pojazdy te pokonają w sumie 55 080 km. Przy założeniu, że

ś

rednio pojazdy te spalą 7 litrów paliwa na 100 km i koszcie paliwa rzędu 4 zł koszt

ten wyniesie 15 422,4 zł.

Brak kosztu odnoszącego się do zabezpieczenia wykopów przed chronionymi

gatunkami zwierząt. Wykonawca nie uwzględnił kosztów materiałów (deski, kołki, folia

odgradzająca potrzebnych do zabezpieczenia wykopów przed wpadaniem zwierząt.

Brak kosztów odnoszących się do uzyskania niezbędnych decyzji na niszczenie

gatunków chronionych, siedlisk chronionych i siedlisk gatunków chronionych.

Brak kosztów odnośnie uzyskania niezbędnych decyzji na chwytanie i przenoszenie

gatunków chronionych.

Brak kosztów dozoru stanowisk.

Brak kosztów odwodnienia stanowisk.

Brak kosztów materiałów dokumentacyjnych (dyski twarde, papier rysunkowy, papier

na karty jednostek stratygraficznych, aparaty fotograficzne, łaty, miary i przymiary

etc.).

Brak kosztów odnoszących się do dozoru zabytków.

Koszty konserwacji zabytków policzone zostały łącznie z pozycją dotyczącą

magazynowania zabytków, trudno zatem zbadać, jaką dokładnie wartość Wykonawca

Testa przewidział na magazynowanie, a jaką na konserwację. Przyjmuje się, że koszt

konserwacji zabytków winien być liczony jako 40 zł na 1 ar. Tymczasem

proponowana przez Konsorcjum Testa kwota nie starczy na pokrycie kosztu 40 zł za

1 ar (przy wykorzystaniu całej kwoty wyniesie ona 37,32 zł na 1/ar), a dodatkowo do

kwoty tej Wykonawca zaliczył jeszcze koszty na magazynowanie zabytków.

Brak kosztów mycia i podpisywania materiału zabytkowego (a to co najmniej praca 2

osób przez 13 miesięcy).

Konsorcjum Testa w wyjaśnieniach stwierdza, iż wykona opracowania samodzielnie

zastrzegając jednocześnie, że bierze pod uwagę ryzyko dodatkowych kosztów w

wysokości 200 000 zł brutto. Z kolei w dalszej treści wyjaśnień Wykonawca ten

zastrzega, że w ryzyku „dodatkowych kosztów w wysokości 200 000 zł brutto”

uwzględnia koszty ewentualnych ekspertyz i konsultacji naukowych. Konsorcjum

Testa zarezerwowało więc koszt 3773,58 zł (z podatkiem) na ewentualne ekspertyzy i

konsultacje naukowe na jedno stanowisko (53 stanowiska), Wydaje się również, iż w

swoich wyjaśnieniach Konsorcjum Testa sugeruje, iż do powyższego kosztu wliczyć

należy też wykonanie kwerendy archiwalnej niezbędnej do prawidłowego

opracowania wyników badań, a którą Wykonawca określił jako: „nie mającą wpływu

na koszt zamówienia” (0 zł).

W rezultacie powyższych wyliczeń można z całą pewnością stwierdzić, iż środki w

postaci „dodatkowych kosztów w wysokości 200 000 zł brutto” zostaną wykorzystane

całkowicie, co więcej, będą niewystarczające, gdyż nierealnym założeniem jest

wykonanie 53 opracowań stanowisk przez grupę 2 osób. Pojedyncze opracowanie to

praca o średniej objętości około 150 stron, która zawiera liczne elementy

szczegółowo wskazane w załączniku nr 3 do Zarządzenia nr 7 Generalnego

Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 23 marca 2009 r., - załącznik nr 4 do

OPZ). Elementy te zostały literalnie wymienione w części odwołania poświęconej

zarzutom do oferty Wykonawcy ARTEFAKT.

Zważywszy, że Konsorcjum Testa zadeklarowało realizację zamówienia w ciągu 12

miesięcy od daty podpisania jednostkowej umowy na realizacje zamówienia, oraz fakt, że

Zamawiający przewiduje wykonanie badań w terenie w czasie 30 - 120 dni od dnia

podpisania umowy (1-4 miesiące), to na wykonanie samych 53 opracowań Wykonawca

będzie miał średnio 9,5 miesiąca, a więc 285 dni. Wykonawca przewiduje zatem, że na

wykonanie jednego opracowania będzie potrzebować ok. 5,38 dnia, zapominając o tym, iż

dla wykonania takiego opracowania niezbędne są takie czynności jak: digitalizacja danych,

wykonanie rysunków i fotografii zabytków, wybór fotografii, wykonanie i uwzględnię analiz,

wykonanie analiz chronologicznych materiału ruchomego i nieruchomego pozyskanego w

trakcie badań etc. W rezultacie stwierdzić należy, iż jest to zadanie niewykonalne dla jednej

osoby czy nawet niewielkiej grupy osób. Do wykonania opracowań materiałów zabytkowych

z tak dużej powierzchni i ilości stanowisk należałoby zatem (mając na względzie wymagania

Zamawiającego oraz na zadeklarowany przez Wykonawcę czas realizacji) zatrudnić

kilkadziesiąt osób!

Dodatkowo, nie bez znaczenia jest fakt, iż Wykonawca nie uwzględnia na tym etapie

prac żadnych kosztów dla kierowników badań wykopaliskowych (np. uwzględniając koszt

3000 zł za; miesiąc pracy jednego kierownika z podatkiem x 10 osób x 8 miesięcy = 240 000

zł), którzy są, zgodnie z wydanym imiennym pozwoleniem, odpowiedzialni za wykonanie

prac. Obowiązki kierowników badań w tym względzie szczegółowo regulują przepisy prawa,

a mianowicie ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami

oraz Rozporządzenie Ministra Kultury z dn. 9 czerwca 2004 r. (Dz. U. Nr 150, Poz. 1579) w