Sygn. akt: KIO 278/16
WYROK
z dnia 9 marca 2016 roku
Krajowa Izba Odwoławcza − w składzie:
Przewodniczący: Justyna Tomkowska
Protokolant:
Agata Dziuban
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 marca 2016 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 26 lutego 2016 roku przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Konsorcjum: MGGP S.A.
(Lider), MGGP Aero Sp. z o.o. (Partner), z siedzibą dla lidera konsorcjum w Tarnowie
w postępowaniu prowadzonym przez
Zarząd Infrastruktury Miejskiej w Słupsku,
przy udziale: wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Konsorcjum: ARCADIS Sp. z o.o. (Lider), OPEGIEKA Sp. z o.o. (Partner) z siedzibą dla
lidera konsorcjum w Warszawie, zgłaszających przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. Oddala odwołanie;
2. Kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia
Konsorcjum: MGGP S.A. (Lider), MGGP Aero Sp. z o.o. (Partner),
z siedzibą dla lidera konsorcjum w Tarnowie i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnastu tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Konsorcjum: MGGP S.A.
(Lider), MGGP Aero Sp. z o.o. (Partner), z siedzibą dla lidera konsorcjum
w Tarnowie tytułem wpisu od odwołania;
zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Konsorcjum: MGGP S.A. (Lider), MGGP Aero Sp. z o.o. (Partner), z siedzibą
dla lidera konsorcjum w Tarnowie na rzecz Zamawiającego Zarządu
Infrastruktury Miejskiej w Słupsku, kwotę 3 500 zł 00 gr (słownie: trzech
tysięcy pięciuset złotych zero groszy) stanowiącą uzasadnione koszty strony
poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w
Słupsku.
Przewodniczący:
Sygn. akt KIO 278/16
UZASADNIENIE
W dniu 26 lutego 2016 roku do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, na podstawie
art. 179 ust. 1 oraz 180 ust. 1 i art. 182 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164), zwanej dalej „ustawą Pzp", odwołanie
złożyli wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia – konsorcjum - MGGP
S.A. z siedzibą w Tarnowie oraz MGGP Aero Spółka z o.o. z siedzibą w Tarnowie, zwanym
dalej „Odwołującym”.
Postępowanie
o
udzielenie
zamówienia publicznego
w trybie przetargu
nieograniczonego na wykonanie usługi pn.: „Wykonanie koncepcji programowo -
przestrzennej zarządzania wodami opadowymi w zlewni rzeki Słupi” prowadzi Zamawiający:
Miasto Słupsk reprezentowane przez: Zarząd Infrastruktury Miejskiej w Słupsku. Ogłoszenie
o zamówieniu zamieszczono w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 23 grudnia
2015 r. pod pozycją 2015/S 248-451956. Kopię odwołania złożono u Zamawiającego,
Odwołujący uiścił wpis w wymaganej wysokości na rachunek UZP.
Odwołanie wniesiono wobec zaniechania czynności oraz czynności podjętych przez
Zamawiającego w toku postępowania polegających na:
wyborze jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę: Konsorcjum firm
Arcadis Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie i OPEGIEKA Sp. z o.o. z siedzibą w Elblągu, dalej
„konsorcjum Arcadis”;
zaniechaniu wykluczenia wykonawcy konsorcjum Arcadis z postępowania pomimo
braku wykazania przez niego spełniania warunków udziału w postępowaniu dotyczących
posiadania wiedzy i doświadczenia w zakresie wskazanym w Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia (dalej „SIWZ”) w pkt 9 ust. 1 pkt. 2) tiret pierwsze tj. wykazaniu
wykonania koncepcji programowo przestrzennej lub modelu sieci kanalizacji deszczowej do
zarządzania wodami opadowymi na terenie zlewni o powierzchni min. 40 km2;
ewentualnie zaniechaniu wezwania konsorcjum firm Arcadis do uzupełnienia
dokumentów potwierdzających spełnianie przez niego warunków udziału w postępowaniu
dotyczących posiadania wiedzy i doświadczenia w zakresie wskazanym w SIWZ w pkt 9 ust.
1 pkt. 2) tiret pierwsze tj. wykazaniu wykonania koncepcji programowo - przestrzennej lub
modelu sieci kanalizacji deszczowej do zarządzania wodami opadowymi na terenie zlewni
o powierzchni min. 40 km2 i/lub złożenia wyjaśnień w tym przedmiocie;
zaniechaniu wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej.
Czynnościom i zaniechaniom Zamawiającego Odwołujący zarzucił:
naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 oraz art. 24 ust. 2 pkt 4) ustawy Pzp poprzez
niezachowanie zasad uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców,
ewentualnie w razie nieuwzględnienia zarzutu wskazanego w punkcie 1: naruszenie
art. 26 ust. 3 ustawy Pzp przez zaniechanie wezwania konsorcjum Arcadis do uzupełnienia
dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu odnoszących
się posiadania wiedzy i doświadczenia tj. wykazaniu wykonania koncepcji programowo -
przestrzennej lub modelu sieci kanalizacji deszczowej do zarządzania wodami opadowymi
na terenie zlewni o powierzchni min. 40 km2;
naruszenie art. 91 ust 1 ustawy Pzp polegające na wyborze oferty złożonej przez
konsorcjum Arcadis i zaniechaniu wyboru oferty Odwołującego, mimo że jest ona
najkorzystniejsza spośród ofert niepodlegających odrzuceniu,
naruszenie art. 7 ust 1 i 3 w zw. z art. 91 ust 1 w zw. z art. 2 pkt 5 ustawy Pzp
w związku z art. 24 ust 2 pkt 3) ustawy Pzp poprzez naruszenie obowiązku udzielenia
zamówienia publicznego wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami Pzp,
polegające na dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty z pominięciem ustawowego
obowiązku wykluczenia wykonawcy, który nie wykazał spełniania warunków udziału
w postępowaniu.
W związku z powyższym, Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i:
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności oceny ofert i wyboru
najkorzystniejszej oferty,
nakazanie Zamawiającemu wykluczenia konsorcjum Arcadis z postępowania oraz
odrzucenia jego oferty,
ewentualnie nakazanie Zamawiającemu wezwania konsorcjum Arcadis do
uzupełnienia dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu
odnoszących się do posiadania wiedzy i doświadczenia w zakresie wskazanym
w uzasadnieniu odwołania,
nakazanie Zamawiającemu dokonania powtórnej czynności oceny ofert i wyboru
oferty najkorzystniejszej spośród ofert niepodlegających odrzuceniu, z uwzględnieniem
zarzutów opisanych w odwołaniu i wyników powtórzonych czynności oceny ofert.
Odwołujący powziął informację o wymienionych czynnościach Zamawiającego w dniu
17 lutego 2016 r. roku poprzez doręczenie zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej
oferty w postępowaniu. 10 dniowy ustawowy termin do wniesienia odwołania, określony
zgodnie z art. 182 ust. 1 pkt 1) ustawy Pzp, został zachowany.
Odwołujący spełnia wszelkie warunki udziału w postępowaniu a jego prawidłowo
przygotowana oferta miała drugą pod względem korzystności ocenę pośród ofert złożonych
w postępowaniu. Oferta Odwołującego nie została uznana za najkorzystniejszą
w konsekwencji zaniechań i działań Zamawiającego niezgodnych z przepisami ustawy Pzp.
Z uwagi na fakt, że dla oceny ofert decydujące znaczenie miało jedno z kryteriów tj.
najniższa cena (w zakresie drugiego kryterium wszyscy wykonawcy otrzymali po tyle samo
punktów), to właśnie Odwołujący uzyskałby zamówienie gdyby Zamawiający prawidłowo
przeprowadził czynność badania ofert i wykluczył wykonawcę konsorcjum Arcadis. Tym
samym, na skutek naruszenia przez Zamawiającego przepisów Pzp, Odwołujący poniósł
szkodę. Działania i zaniechania Zamawiającego doprowadziły do utraty przez Odwołującego
szansy na uzyskanie zamówienia i osiągnięcie zysków, które planował on osiągnąć w wyniku
realizacji zamówienia.
W uzasadnieniu wskazano, że Zamawiający ogłosił postępowanie na realizację usługi
pn.: Wykonanie koncepcji programowo - przestrzennej zarządzania wodami opadowymi
w zlewni rzeki Słupi. Określając warunki udziału w postępowaniu Zamawiający między
innymi zawarł wymóg aby wykonawca posiadał odpowiednią wiedzę i doświadczenie tj.
w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert, a jeśli okres
prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, należycie wykonał co najmniej jedno
zamówienie polegające na wykonaniu koncepcji programowo - przestrzennej lub modelu
sieci kanalizacji deszczowej do zarządzania wodami opadowymi na terenie zlewni
o powierzchni min. 40 km2 [pkt 9 ust. 1 pkt 2) tiret pierwsze SIWZ]. Takie określenie warunku
udziału w postępowaniu pozostaje w ścisłym związku z przedmiotem zamówienia, którego
jednym z głównych elementów jest opracowanie modeli sieci kanalizacji deszczowej.
Zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia w postępowaniu obejmuje on w szczególności:
pozyskanie i opracowanie danych geoprzestrzennych wskazanego obszaru
kwalifikowanego uwzględniając niezbędną rezerwę powierzchni dla prawidłowej oceny
i analizy tych danych,
opracowanie wstępnego modelu sieci kanalizacji deszczowych,
sporządzenie raportu końcowego, w którym zebrane będą wszystkie informacje oraz
analizy danych wykonane na potrzeby realizacji przedmiotu zamówienia.
W postępowaniu oferty złożyło czterech Wykonawców, w tym oprócz Odwołującego,
konsorcjum Arcadis. Wykazując spełnianie warunków udziału w postępowaniu dotyczących
posiadanej wiedzy i doświadczenia Konsorcjum przedstawiło usługę zrealizowaną przez
Arcadis Sp. z o.o. dla Urzędu Miasta Brwinów, a polegającą na wykonaniu opracowania pn.:
Opracowanie strategii kompleksowego programu uregulowania gospodarki wodnej
z
inwentaryzacją
oraz
koncepcją
programowo
przestrzenną
na
obszarze
Podwarszawskiego Trójmiasta Ogrodów: Etap 1) Inwentaryzacja urządzeń wodnych na
terenie gmin Podwarszawskiego Trójmiasta Ogrodów. Etap 2) Koncepcja programowo -
przestrzenna całościowego uregulowania i ochrony stosunków wodnych na terenie gmin
Podwarszawskiego Trójmiasta Ogrodów. Wykonawca dołączył do swojej oferty referencje
z dnia 21 stycznia 2016 r. stwierdzające prawidłowość wykonania tego zamówienia.
Z dokumentu referencji wynika, że prace wykonane przez Arcadis Sp. z o.o. obejmowały:
wykonanie inwentaryzacji w oparciu o udostępnione materiały, wizje terenowe oraz
pomiary geodezyjne istniejących urządzeń wodnych w postaci rzek i rowów, zbiorników
retencyjnych, istniejących budowli inżynierskich i sieci kanalizacji deszczowej oraz ich
charakterystyka hydrologiczna i hydrauliczna;
dokonanie podziału obszaru na główne zlewnie cząstkowe istotne dla gospodarki
wodnej, w której istnieje sieć kanalizacji deszczowej;
wykonanie obliczeń hydrologicznych za pomocą modelu opad-odpływ dla zlewni
o sumarycznej powierzchni ok. 115 km2;
opracowanie analiz przejścia fali powodziowej dla głównych cieków w gminach na
łącznej długości ok. 40 km z uwzględnieniem stanu aktualnego oraz perspektywicznego
obejmującym planowane zmiany zagospodarowania zlewni, w oparciu o modelowanie
hydrauliczne za pomocą oprogramowania Mike’u 11;
dokonanie wariantowych analiz możliwych odwodnień na terenie gmin PTO, opartych
na zagospodarowani wód w miejscu ich powstawania oraz odprowadzeniu do zbiornika;
określenie lokalizacji i parametrów dla istniejących oraz nowych zbiorników
retencyjnych,
opracowanie
rozwiązań
ograniczających
zagrożenie
powodziowe
oraz
minimalizujących straty związane z lokalnymi podtopieniami;
przygotowanie wspólnego programu i realizacja działań z zakresu ochrony jakości
wód gruntowych przed zanieczyszczeniami;
opracowanie studium wykonalności dla uregulowania gospodarki wodnej,
uwzględniającego aspekty środowiskowo- techniczno- finansowo- prawno - własnościowe
z analizą efektywności działań technicznych ze wskazaniem działań priorytetowych oraz
rozwiązań ograniczających zagrożenie powodziowe;
opracowanie strategii określającej rodzaj działań, które mają być adekwatne do
wielkości szkód wyrządzonych podtopieniami i ich ewentualnym zapobieganiem;
wykonanie
map
poglądowych
ś
ciennych
przedstawiających
wyniki
prac
zrealizowanych w ramach poszczególnych działań (...)
pozyskanie opinii właściwych organów w zakresie konieczności przeprowadzenia tzw.
strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla przedmiotowego opracowania;
udział w konsultacjach społecznych projektu dokumentu koncepcji programowo -
przestrzennej.
W dniu 17 lutego 2016 r. Zamawiający w oparciu o kryteria oceny ofert
w postępowaniu dokonał wyboru oferty złożonej przez konsorcjum Arcadis jako
najkorzystniejszej. Zamawiający zaakceptował przedstawione przez Konsorcjum informacje
dotyczące posiadanej wiedzy i doświadczenia.
W opinii Odwołującego usługa wykonana przez Arcadis Sp. z o.o. dla Gminy Brwinów
nie może być uznana za wykazanie spełniania warunków udziału w postępowaniu w zakresie
wskazanym w pkt 9 ust. 1 pkt 2 tiret pierwsze SIWZ. Trzeba wskazać, że Zamawiający
wymagał, aby Wykonawcy wykazali się wykonaniem koncepcji programowo-przestrzennej
sieci kanalizacji deszczowej do zarządzania wodami opadowymi na terenie zlewni
o powierzchni min. 40 km2 tub wykonaniem modelu sieci kanalizacji deszczowej do
zarządzania wodami opadowymi na terenie zlewni o powierzchni min. 40 km2. Natomiast
usługa mająca potwierdzić posiadanie wiedzy i doświadczenia przez Konsorcjum nie
dotyczyła kanalizacji deszczowej (z wyłączeniem jej inwentaryzacji), co wynika
z załączonych przez Wykonawcę referencji oraz opisu przedmiotu zamówienia dla tego
postępowania dostępnych na stronie internetowej Gminy Brwinów. Przedmiotem owego
zamówienia było bowiem przygotowanie kompleksowego programu uregulowania
gospodarki wodnej na terenie Podwarszawskiego Trójmiasta Ogrodów, poprzedzone
wykonaniem inwentaryzacji istniejących urządzeń gospodarki wodnej pod względem
hydrologicznym i hydraulicznym. Wykonawcy mieli zebrać wszystkie dane konieczne do
wykonania koncepcji wraz z wyznaczeniem koniecznych terenów do odwodnień i wspólnych
koniecznych działań gmin PTO w celu uporządkowania gospodarki wodnej. Zamawiający -
Gmina Brwinów wymagał aby przygotowywana, koncepcja kompleksowo uwzględniała
potrzeby fizjocenotyczne i urbanistyczne. Modernizacja urządzeń wodnych musiała być
poprzedzona po analizie wszystkich uwarunkowań. Działania techniczne jakie należy podjąć
powinny
obejmować
dwa
horyzonty
czasowe:
obecne
i
potrzeby
docelowe
(perspektywiczne). Opracowana Strategia ma określać rodzaj podjętych działań, które mają
być adekwatne do wielkości szkód wyrządzanych podtopieniami i ich ewentualnym
zapobieganiem. Wykonawca miał udostępnione wszystkie opracowania i dokumentacje,
które są w dyspozycji Zamawiającego oraz Spółki Wodnej Milanówek i Spółki Wodnej
Brwinów. Opracowana strategia kompleksowego programu uregulowania gospodarki wodnej
z
inwentaryzacją
oraz
koncepcją
programowo
przestrzenną
na
obszarze
Podwarszawskiego Trójmiasta Ogrodów, powinna wpłynąć na poprawę równowagi
przyrodniczej oraz stabilizację mikroklimatu, gdyż niezmiernie istotną sprawą jest harmonijne
współdziałanie gospodarki wodnej i ochrony środowiska na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Podejmowane działania powinny ograniczyć ryzyko wystąpienia podtopień oraz zapobiegać
odwodnieniu w sztuczny sposób parków, zieleńców i trawników miejskich pozbawiając ich
naturalnego nawadniania. Należy zastosować urządzenia wodne, które umożliwia
zatrzymanie jak największej ilości wód na terenach zieleni miejskiej z wykorzystaniem
retencji wód w istniejących rowach odwodnieniowych z zastosowaniem urządzeń wodnych.
Opracowanie powinno być pomocne przy opracowaniu strategii rozwoju terenów zieleni.
Jednym z elementów opracowania była co prawda koncepcja programowo – przestrzenna,
lecz nie dotycząca sieci kanalizacji deszczowej do zarządzania wodami opadowymi na
terenie zlewni o powierzchni min. 40 km2 lecz całościowego uregulowania i ochrony
stosunków wodnych na terenie gmin Podwarszawskiego Trójmiasta Ogrodów.
Jak wynika z analizy opisu przedmiotu zamówienia w przywołanym wyżej
postępowaniu, Wykonawca wykonywał koncepcję programowo - przestrzenną dotyczącą
koryt otwartych tzn. rowów odwodnieniowych (RS-11, RS11/10, G-2, Rów Grudowski,
ZW-13) i cieków naturalnych (rzeka Rokitnica Stara, rzeka Zimna Woda), a nie koryt
zamkniętych tzn. kanalizacji deszczowej, znajdującej się pod ziemią. Celem opracowania
objętego referencjami
zrealizowanego
przez
Arcadis
było
opracowanie
modeli
hydrologicznych. Trzeba wskazać, że modelowanie hydrologiczne dotyczy tylko i wyłącznie
rzek, cieków rowów, a nie kanalizacji deszczowej. Zagłębiając się w Opis przedmiotu
zamówienia zrealizowanego przez Arcadis (strona 4 pkt. 9 , 10, 11) można uznać, że
wykonano jedynie model sieci rzecznej a na jego podstawie opracowano koncepcję
w zakresie sieci rzecznej. Wykonawca nie wykonał również w ramach wskazanego wyżej
zadania modelu sieci kanalizacji deszczowej do zarządzania wodami opadowymi na terenie
zlewni o powierzchni min. 40 km2. Opracowany w ramach tej koncepcji model, o którym
mowa w tiret trzecim referencji przedłożonych przez Konsorcjum także dotyczył koryt
otwartych, co jest zupełnie innym zagadnieniem niż modelowanie koryt zamkniętych, a do
takich zalicza się właśnie kanalizacja deszczowa. Dodatkowo model dotyczący koryt
otwartych opracowują zupełnie inni specjaliści niż model dotyczący koryt zamkniętych
(tu: kanalizacji deszczowej).
Tak więc załączone referencje oraz opis przedmiotu zamówienia w sposób
jednoznaczny wskazują, że zakres rzeczowy Koncepcji programowo - przestrzennej
wykonanej przez Arcadis nie dotyczył sieci kanalizacji deszczowej do zarządzania wodami
opadowymi na terenie zlewni o powierzchni min. 40 km2.
Dodatkowo Odwołujący podniósł, że Zamawiający wymagał aby wykonawcy wykazali
się wykonaniem koncepcji programowo - przestrzennej lub modelu sieci kanalizacji
deszczowej do zarządzania wodami opadowymi dla zlewni o powierzchni przynajmniej 40
km2 . Natomiast prace Arcadis dotyczyły powierzchni brutto zlewni dla systemu rzecznego a
nie kanalizacji deszczowej. Biorąc pod uwagę uzyskane przez Odwołującego informacje
o długości kanalizacji deszczowej w gminach, na terenie których Arcadis realizowała
koncepcję tj. Milanówek (brak kanalizacji deszczowej), Podkowa Leśna (brak kanalizacji
deszczowej), Brwinów (22,5 km) należy uznać, że także spełnianie warunku dotyczącego
wielkości obszaru objętego pracowaniem nie zostało wykazane przez Konsorcjum. Nie może
być wątpliwości, że obszar zlewni dla tak niewielkiej długości kanalizacji nie będzie wynosił
aż 40 km2.
Podsumowując całość zarzutów objętych Odwołaniem podkreślił że, gdyby
Zamawiający postępował prawidłowo i nie naruszył przepisów ustawy w zakresie
wskazanym w zarzutach powinien był wybrać ofertę Odwołującego jako najkorzystniejszą
w świetle kryteriów opisanych w ogłoszeniu o zamówieniu i SIWZ a co najmniej wezwać
Konsorcjum do uzupełnienia oferty w tym zakresie. Z tego powodu odwołanie jest
uzasadnione i zasługuje na uwzględnienie.
Na podstawie zebranego materiału dowodowego, tj. treści SIWZ, ofert złożonych
w postępowaniu, materiałów złożonych na rozprawie i włączonych w poczet materiału
dowodowego,
stanowisk
i
oświadczeń
Stron
i
Uczestnika
postępowania
zaprezentowanych pisemnie i w toku rozprawy, skład orzekający Izby ustalił i zważył,
co następuje:
Ustalono, że nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania w trybie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp i nie stwierdziwszy ich, Izba skierowała
odwołanie na rozprawę.
Ustalono
dalej,
ż
e
wykonawca
wnoszący
odwołanie
posiada
interes
w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia, kwalifikowany możliwością poniesienia szkody
w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179
ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Nieprawidłowe dokonanie czynności badania
i oceny, w tym zaniechanie wykluczenia wybranego wykonawcy biorącego udział
w postępowaniu z powodu niespełniania warunku udziału oznacza, że potencjalne
stwierdzenie naruszenia w tym zakresie przepisów ustawy Pzp pozbawia Odwołującego
możliwości uzyskania zamówienia i podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego
oraz wykonywania zamówienia. Wypełnione zostały zatem materialnoprawne przesłanki do
rozpoznania odwołania, wynikające z treści art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
W dniu 3 marca 2016 roku odpowiadając na wezwanie Zamawiającego do
postępowania odwoławczego przystąpienie po stronie Zamawiającego zgłosili wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia – konsorcjum firm Arcadis Sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie i OPEGIEKA Sp. z o.o. z siedzibą w Elblągu, dalej „konsorcjum
Arcadis” lub „Przystępujący”. Przystąpienie spełniało warunki formalne i uznane zostało
a skuteczne. Wykonawca przedstawiając pisemną argumentację wnosił o oddalenie
odwołania w całości.
Izba uwzględniła opozycję Zamawiającego i postanowiła o niedopuszczeniu
wykonawcy FPP Enviro Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
jako przystępującego po stronie
Odwołującego. Zdaniem składu orzekającego wykonawca nie wykazał interesu w uzyskaniu
rozstrzygnięcia na rzecz strony, do której zgłosił przystąpienie. Wykonawca składający
zgłoszenie został wykluczony z postępowania, decyzji tej nie zakwestionował i w związku z
upływem terminu na korzystanie ze środków ochrony prawnej, decyzja ta uzyskała charakter
ostateczny, co oznacza, że wykonawca składający przystąpienie utracił przymiot wykonawcy
w tym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Zatem bez znaczenia dla jego
sytuacji prawnej pozostaje decyzja, która zapadnie w przedmiotowym postępowaniu
odwoławczym.
Zamawiający wnosił o oddalenie odwołania w całości.
Izba ustaliła, że:
Przedmiotem zamówienia jest wykonanie koncepcji programowo-przestrzennej
zarządzania wodami opadowymi w zlewni rzeki Słupi na obszarze kwalifikowanym w obrębie
czterech samorządów, tj. miasta Słupsk, gminy Słupsk, gminy Kobylnica i miasta Ustka,
zwanych Jednostkami Samorządu Terytorialnego (JST).
Zamawiający w SIWZ ustalając warunki udziału w postępowaniu oraz oświadczenia
lub dokumenty, jakie maja dostarczyć Wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania
warunków udziału w postępowaniu zaznaczył, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się
Wykonawcy, którzy posiadają wiedzę i doświadczenie, rozumiane jako należyte wykonanie
w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert, a jeśli okres
prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, co najmniej jednego zamówienia
polegającego na: wykonaniu koncepcji programowo-przestrzennej lub modelu sieci
kanalizacji deszczowej do zarządzania wodami opadowymi na terenie zlewni o powierzchni
min. 40 km
Należało także podać przedmiot usług, daty wykonania, powierzchnię
i podmioty, na rzecz których usługi zostały wykonane należycie.
W celu potwierdzenia spełniania warunku Wykonawca zobowiązany był przedłożyć
wykaz usług wykonanych należycie. Dowodami należytego wykonania usług mogły być:
poświadczenie że usługi te zostały wykonane należycie. W przypadku, gdy Zamawiający jest
podmiotem, na rzecz którego usługi wskazane w wykazie, o którym mowa w pkt 9.1.2),
zostały wcześniej wykonane, Wykonawca nie miał obowiązku przedkładania dokumentów
poświadczających, że wykazane usługi zostały wykonane należycie. Można było złożyć
oświadczenie Wykonawcy – jeżeli z uzasadnionych przyczyn o obiektywnym charakterze
Wykonawca nie był w stanie uzyskać poświadczenia.
Konsorcjum Arcadis w ofercie przedstawiło wykaz usług potwierdzający wykonanie
usługi polegającej na „Przygotowaniu kompleksowego programu uregulowania gospodarki
wodnej na obszarze Podwarszawskiego Trójmiasta Ogrodów” w 2015 roku wraz
z referencjami wystawionymi przez Gminę Brwinów. W wykazie wskazano, że etap 1
obejmował inwentaryzację urządzeń wodnych na terenie gmin Podwarszawskiego
Trójmiasta Ogrodów, etap 2 zaś stworzenie koncepcji programowo-przestrzennej
całościowego
uregulowania
i
ochrony
stosunków
wodnych
na
terenie
gmin
Podwarszawskiego Trójmiasta Ogrodów, dla zlewni o powierzchni 115 km2. Z referencji
datowanej na 21 stycznia 2016 roku wynika, że prace zakończyły się w listopadzie 2015
roku. Zakres zamówienia tożsamy jest z zakresem wskazanym przez Odwołującego
w odwołaniu. Wystawca referencji dodał, że z powierzonego zadania wykonawca Arcadis
wywiązał się terminowo, z należytą starannością, a także kreatywnym i rzetelnym
podejściem. Dokumentacja została wykonana profesjonalnie, zgodnie z obowiązującymi
przepisami oraz wiedzą merytoryczną.
W dniu 17 lutego 2016 roku Zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej za
taką uznając ofertę konsorcjum Arcadis.
Biorąc pod uwagę poczynione ustalenia, Izba uznała, iż odwołanie nie zasługiwało na
uwzględnienie.
Kwestią najistotniejszą w przedmiotowym postępowaniu odwoławczym jest
dokonanie wykładni ustalonego przez Zamawiającego warunku udziału w postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego związanego z posiadaniem przez wykonawcę
określonego poziomu wiedzy i doświadczenia.
Zamawiający wymagał wykonania koncepcji programowo-przestrzennej lub modelu
sieci kanalizacji deszczowej do zarządzania wodami opadowymi na terenie zlewni
o powierzchni min. 40 km2.
Izba podziela stanowisko zaprezentowane przez Zamawiającego i Przystępującego,
iż warunek ten można było zinterpretować w ten sposób, że możliwe było przedstawienie
dokumentów potwierdzających wykonanie opracowania o szerszych ramach i zakresie
przedmiotowym, a więc koncepcji programowo-przestrzennej (nie tylko związanej z siecią
kanalizacji deszczowej, jak wskazywał Odwołujący) lub opracowania w postaci modelu sieci
kanalizacji deszczowej, a każda z tych prac związana miała być z zarządzaniem wodami
opadowymi na terenie zlewni o określonej powierzchni minimalnej. Zatem sformułowanie
„sieć kanalizacji deszczowej” w warunku odnosiła się do modelu, niekoniecznie zaś do
koncepcji, która mogła mieć szerszy zakres i jako opracowanie obejmować całokształt
zarządzania wodami opadowymi na określonym terenie. Tylko w przypadku opracowania
modelu Zamawiający doprecyzował warunek, że jego wykonanie musi być związane z siecią
kanalizacji deszczowej a nie innym rodzajem wód opadowych. Jak słusznie w piśmie
procesowym zauważył Przystępujący, cześć opracowania związania z opisem sieci
kanalizacji deszczowej stanowi jedynie element koncepcji. Zamawiający ustalił zatem, że
wykonawcy mogą legitymować się doświadczeniem o szerszym zakresie (w przypadku
wykonywania koncepcji, w której i tak należy ująć uregulowania związane z siecią kanalizacji
deszczowej) lub doświadczeniem w wykonywaniu modeli ale ściśle już związanych
z kanalizacją deszczową. Za takim rozumieniem i interpretacją warunku udziału przemawia
wykładnia literalna zapisów SIWZ. Także zastosowanie wykładni funkcjonalnej prowadzi do
podobnych wniosków. Biorąc pod uwagę, że Zamawiający oczekiwał będzie od wybranego
wykonawcy opracowania kompleksowej koncepcji zarządzania wodami opadowymi w zlewni
rzeki Słupi, a głównym celem postępowania jest określenie optymalnego modelu dla
zarządzania tymi wodami, w taki właśnie sposób należało odczytywać intencje
Zamawiającego płynące z brzmienia warunku udziału w postępowaniu. Zgodnie ze
stanowiskiem doktryny i orzecznictwa, jeżeli możliwe jest kilka sposobów interpretacji
warunku udziału w postępowaniu, należy postępować zgodnie z możliwie najszerszym
rozumieniem danego warunku, maksymalnie korzystnie dla wykonawców biorących udział
w postępowaniu i zainteresowanych uzyskaniem zamówienia. Nie jest bowiem dopuszczalna
taka interpretacja zapisów SIWZ, która rodziłaby po stronie wykonawców negatywne
konsekwencje. Jeżeli sposób rozumienia, czy też interpretacji warunku udziału
w postępowaniu nie został ustalony na wcześniejszym etapie postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, to jest przed otwarciem ofert, na etapie oceny złożonych ofert
kierować należy się takim rozumieniem warunku, który nie ogranicza kręgu wykonawców
zdolnych do uzyskania zamówienia. Poza tym, zdaniem Izby zupełnie nielogicznym byłoby
działanie Zamawiającego, który za prawidłowy poziom doświadczenia uznawałby jedynie
koncepcję programowo-przestrzenną odnoszącą się stricte do kanalizacji deszczowej, a za
niedopuszczalne uznawałby doświadczenie obejmujące szerszy zakres przedmiotowy, to
jest wykonanie kompleksowego opracowania zarządzania wodami opadowymi.
W ocenie składu orzekającego Izby, Zamawiający wystarczająco jasno i klarownie
opisał warunki udziału w postępowaniu w zakresie posiadania wiedzy i doświadczenia
w ustalonym wyżej rozumieniu, także w zakresie w jakim na potwierdzenie ich spełnienia,
wymagał złożenia wykazu wykonanych/wykonywanych usług z podaniem ich, przedmiotu,
dat wykonania i podmiotów, na rzecz, których usługi zostały wykonane oraz załączenia
dowodów, czy zostały wykonane lub są wykonywane należycie, w formie poświadczenia lub
oświadczenia wykonawcy - jeżeli z uzasadnionych przyczyn o obiektywnym charakterze
wykonawca nie jest w stanie uzyskać poświadczenia.
Przystępujący załączył do oferty Wykaz usług wykonanych w ciągu ostatnich trzech
lat, w którym wykazano usługę opracowania koncepcji programowo-przestrzennej
całościowego uregulowania i ochrony stosunków wodnych na wymienionym w referencji
terenie o określonej powierzchni, określono datę realizacji zamówienia oraz jego przedmiot
zgodnie z wymaganiami Zamawiającego. Załączono także dokument potwierdzający
należyte wykonanie wskazanej usługi.
W ocenie składu orzekającego Izby, referencja złożona zawiera informacje, które
w wystarczający sposób identyfikują wykonaną usługę, zawiera nagłówek potwierdzający
nazwę wystawcy referencji, a także szczegółowo opisany jest zakres przedmiotowy
opracowania, będący istotną informacją z punktu widzenia potwierdzenia spełniania warunku
udziału w postępowaniu. Dostrzeżenia wymaga, że referencje nie muszą zawierać
wszystkich
szczegółowych
informacji
wymaganych
w
treści
warunku
udziału
w postępowaniu, a jedynie - potwierdzenie należytego wykonania zamówienia.
Poświadczenie należytego wykonania usług, jako dokument potwierdzający należytą
realizację konkretnych usług, powinno zawierać treść pozwalającą na identyfikację
wykonanego zamówienia. Przedłożone przez Przystępującego oświadczenie spełnia
powyższe wymogi. Nie zawiera ono żadnych treści sprzecznych z treścią złożonego wykazu.
Zgodnie z bogatym stanowiskiem orzecznictwa i doktryny (np. wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 14 stycznia 2013 r., sygn. akt KIO 2867/12), referencje są dokumentami
o charakterze abstrakcyjny, nie powstają na potrzeby konkretnego postępowania, mają
jedynie uzupełniać wykaz usług lub dostaw o element potwierdzenia należytego ich
wykonania. Taką właśnie rolę temu dokumentowi przypisał ustawodawca.
Izba zważyła również, że Odwołujący nie podnosił żadnych okoliczności
wskazujących, że informacje o usłudze przedstawione w wykazie są nieprawdziwe i nie
przedstawił w tym zakresie jakichkolwiek dowodów. List referencyjny wystawił podmiot, na
rzecz którego zrealizowana była usługa. Nie budzi żadnych wątpliwości Izby fakt, że
Przystępujący złożył wymagane przez Zamawiającego dokumenty potwierdzające, że usługa
wskazana w wykazie została wykonana należycie i potwierdza zakres rzeczowy,
przedmiotowym ustalonego przez Zamawiającego warunku udziału w postępowaniu. Tym
samym Przystępujący wykazał spełnienie warunku udziału w postępowaniu dotyczącego
posiadania wiedzy i doświadczenia, zgodnie z wymogami SIWZ i nie złożył w tym zakresie
jakichkolwiek informacji, które można byłoby uznać za nieprawdziwe.
Odwołujący w odwołaniu wskazywał również, że wybrany wykonawca nie potwierdził
spełniania warunku udziału w postępowaniu w odniesieniu do wymaganej powierzchni
minimalnej opracowania, to jest wielkości 40 km2. Argumentacja ta nie znajduje oparcia, tak
w zapisach SIWZ, jak również w ofercie Przystępującego. Warunek udział w postępowaniu
odnosi się zdaniem składu orzekającego Izby do całościowej wielkości zlewni, a nie do
wielości zlewni związanej z kanalizacją deszczową. Biorąc pod uwagę informacje płynące
z wykazu usług i referencji, z których to dokumentów wynika, że całkowita powierzchnia
zlewni dla opracowania wynosiła 115 km2, nie można za prawidłowe uznać twierdzeń
Odwołującego, że to powierzchni zlewni dla kanalizacji deszczowej powinna wynosić co
najmniej 40 km2. Także w tym zakresie za nieprzydatną do rozstrzygnięcia przedmiotu sporu
należało uznać mapę poglądową przygotowaną przez Odwołującego. Pomijając okoliczność,
ż
e nie zostały przedstawione informacje (dane) wyjściowe, które posłużyły Odwołującemu do
wyliczeń, to obliczenia odnosiły się do powierzchni zlewni związanych z kanalizacją
deszczową, nie zaś z całkowitą powierzchnią zlewni wód opadowych, a z wielkością tej
powierzchni związana była ocena spełniania warunku udziału w postępowaniu.
Mając na uwadze powyższe ustalenia i stanowisko składu orzekającego, Izba nie
dopatrzyła się naruszenia przepisów wymienionych przez Odwołującego w petitum
odwołania i orzekła jak w sentencji. Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że odwołanie nie
zasługiwało na uwzględnienie, a czynności lub zaniechania Zamawiającego nie miały i nie
mogły mieć wpływu na wynik postępowania. Zamawiający nie naruszył zasad prowadzenia
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego określonych w art. 7 ust. 1 i 3 ustawy
Pzp, tj. zasady równego traktowania wykonawców i zachowania uczciwej konkurencji.
W tym stanie rzeczy Izba, działając na podstawie art. 192 ust. 1 w związku z art. 179
ust. 1 ustawy Pzp, orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku,
na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 pkt 1) oraz
ust. 4 w zw. z § 3 pkt 2) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: