Sygn. akt: KIO 474/16
WYROK
z dnia 15 kwietnia 2016 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Jolanta Markowska
Protokolant:
Wojciech Świdwa
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 kwietnia 2016 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 1 kwietnia 2016 r. przez
wykonawcę
Polmed
S.A.,
os.
Kopernika
Starogard
Gdański
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Poczta Polska S.A., ul. Rodziny
Hiszpańskich 8, 00-940 Warszawa,
przy udziale wykonawcy Petra Medica sp. z o.o., ul. Grochowska 166, 04-329 Warszawa
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO
474/16 po stronie zamawiającego,
orzeka:
1. oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę Polmed S.A., os. Kopernika 21, 83-200
Starogard Gdański,
i:
1) zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę:
Polmed S.A., os. Kopernika 21, 83-200 Starogard Gdański tytułem wpisu od
odwołania,
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z
2015 r., poz. 2164) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
………………………………
Sygn. akt: KIO 474/16
Uzasadnienie
Zamawiający, Poczta Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, prowadzi postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego, którego
przedmiotem jest „Sprawowanie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami
w zakresie medycyny pracy na terenie: Warszawy. Ciechanowa. Ostrołęki. Radomia.
Siedlec.” Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w dniu 23 grudnia 2015 r.
w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, pod nr: 2015/S 248-453025. Zamówienie zostało
podzielone na 5 części.
Wykonawca, POLMED S.A. z siedzibą w Starogardzie Gdańskim wniósł odwołanie
wobec czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w 1 części zamówienia, złożonej przez
wykonawcę Petra Medica sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, wobec zaniechania czynności
odrzucenia oferty tego wykonawcy oraz wobec zaniechania wyboru oferty Odwołującego,
jako najkorzystniejszej.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy
z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z
2015 r., poz. 2164),
zwanej dalej „Pzp”:
art. 7 ust. 1 Pzp, poprzez potraktowanie wykonawcy Petra Medica sp. z o.o.
w
sposób
uprzywilejowany
i
dokonanie
wyboru
jego
oferty
jako
najkorzystniejszej w części nr 1 zamówienia, pomimo iż wykonawca nie
wykazał, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny;
art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez
wykonawcę Petra Medica sp. z o.o.;
art. 90 ust. 3 Pzp, poprzez błędną ocenę wyjaśnień wykonawcy Petra Medica
sp. z o.o. i zaniechanie odrzucenia jego oferty, w sytuacji, gdy w odpowiedzi na
wezwanie Zamawiającego do złożenia wyjaśnień co do elementów ceny,
wykonawca złożył jedynie ogólnikowe wyjaśnienia bez poparcia ich stosownymi
dowodami, a także potwierdzeniem, że wykona zamówienie za cenę
zaoferowaną w ofercie w pełnym zakresie wymaganych SIWZ świadczeń
medycznych.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty, odrzucenia oferty złożonej przez
wykonawcę Petra Medica sp. z o.o. na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3
Pzp, a w konsekwencji dokonania wyboru jako najkorzystniejszej - oferty złożonej przez
Odwołującego, oraz zasądzenie kosztów postępowania na rzecz Odwołującego.
Odwołujący wyjaśnił, że Zamawiający w dniu 23 marca 2016 r. przesłał za
pośrednictwem poczty elektronicznej wykonawcom, w tym Odwołującemu, zawiadomienie
o wyborze jako najkorzystniejszej w części nr 1 zamówienia. Oferta Odwołującego została
sklasyfikowana na miejscu drugim, za ofertą wybraną.
Odwołujący podniósł w uzasadnieniu odwołania, że pismem z dnia 23 lutego 2016 r.
Zamawiający wezwał wykonawcę Petra Medica sp. z o.o. do udzielenia wyjaśnień
„dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w celu ustalenia czy
oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, w tym złożenie
kalkulacji, z uwzględnieniem czynników mających wpływ na cenę ofertową oraz dowodów,
w szczególności w zakresie oszczędności metody wykonania zamówienia, wyjątkowo
sprzyjających warunków wykonania zamówienia dostępnych dla wykonawcy, kosztów
pracy...”. Wezwanie, w świetle rażącej dysproporcji ceny oferty wykonawcy Petra Medica sp.
z o.o. (4.073.772 zł) w stosunku do wartości zamówienia określonej przez Zamawiającego
(6.222.431 zł), a także oferty Odwołującego (5 627 092,00 zł), było w pełni zasadne.
W SIWZ Zamawiający określił szacunkową ilość badań w ramach przedmiotu
zamówienia na 73 972 badań, przy czym w części nr 1 - „sprawowanie profilaktycznej opieki
zdrowotnej nad pracownikami w zakresie medycyny pracy w Warszawie, szacunkowa ilość
52 453 badania”. Zamawiający wskazał, że gwarantuje zrealizowanie 70% wartości umowy.
Odwołujący zauważył, że rolą lekarza medycyny pracy jest określenie, czy pracownik
może, albo nie, wykonywać pracę na określonym stanowisku, które pracodawca
charakteryzuje w skierowaniu na badania. Stosownie do art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca
1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) - dalej k.p.
pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom, na swój koszt, profilaktyczną opiekę
lekarską. Na tę opiekę składają się trzy rodzaje badań: (1) wstępne, dla osób przyjmowanych
do pracy lub pracowników młodocianych przenoszonych na inne stanowiska pracy i innych
pracowników przenoszonych na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe
dla zdrowia lub warunki uciążliwe; (2) okresowe, w terminie wyznaczonym przez lekarza
medycyny pracy oraz (3) kontrolne, w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż
30 dni, spowodowanej chorobą. Aktem prawnym regulującym zagadnienie pracowniczych
badań profilaktycznych jest rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30
maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu
profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych
do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332 z późn. zm.) - dalej
r.b.l.p. Jednym z obowiązków pracodawcy związanych z badaniami profilaktycznymi jest
wydanie skierowania, które zgodnie z § 4 ust. 2 r.b.l.p., powinno zawierać następujące
informacje:
1) określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane,
2) określenie stanowiska pracy, na jakim osoba ta ma być zatrudniona (w przypadku
osób przyjmowanych do pracy lub pracowników przenoszonych na inne stanowiska pracy),
3) określenie stanowiska pracy, na jakim pracownik jest zatrudniony (w przypadku
badań okresowych lub kontrolnych),
4) informacje o występowaniu na stanowisku lub stanowiskach pracy czynników
szkodliwych dla zdrowia lub warunków uciążliwych oraz aktualne wyniki badań i pomiarów
czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach.
Powyższe potwierdza, zdaniem Odwołującego, że przedstawiona w ofercie cena ma
uwzględniać koszt wszystkich badań i procedur, jakie mogą się wiązać z danym
stanowiskiem pracy.
Określony precyzyjnie w SIWZ przedmiot zamówienia oraz sposób obliczenia ceny
(pkt. 12 SIWZ) powinien implikować konieczność - na wezwanie Zamawiającego dotyczące
rażąco niskiej ceny - precyzyjnego i szczegółowego wyjaśnienia ceny oferty i wykazania,
ż
e za zaproponowaną cenę wykonawca jest w stanie wykonać zamówienie. Formularz
rzeczowo-cenowy zawiera bardzo precyzyjne informacje dotyczące poszczególnych grup
zawodowych pracowników, grup stanowisk/stanowiska wg. Zakładowego Układu Zbiorowego
Pracy, a także charakterystykę stanowiska (opis wykonywanych czynności), co daje
możliwość określenia wymaganej (minimalnej) ilości procedur medycznych w odniesieniu do
poszczególnego stanowiska. Odwołujący w załączniku nr 4 do odwołania przedstawił tabelę
z odnoszącymi się do wymagań Zamawiającego stanowiskami, rodzajem narażenia
pracownika na tym stanowisku, a także związane z tym procedury medyczne, konieczne do
wykonania w ramach medycyny pracy (z przytoczeniem podstawy prawnej badań). W ocenie
Odwołującego, w odpowiedzi na wezwanie wykonawcy Petra Medica sp. z o.o. dotyczącej
wyjaśnienia rażąco niskiej ceny oferty, wykonawca ten powinien w przedstawionej kalkulacji
i wyjaśnieniach odnieść się do powyższych procedur medycznych, wymaganych do
przeprowadzenia w ramach świadczenia usług medycyny pracy.
Niestety z dużym prawdopodobieństwem wykonawca Petra Medica sp. z o.o. nie
tylko zaniżył znacząco koszt takich usług medycznych, ale także nie uwzględnił w cenie
ofertowej wymaganych przepisami prawa procedur medycznych.
Wykonawca Petra Medica sp. z o.o. utajnił „kalkulację kosztów” oraz kopie
dokumentów (np. umów z lekarzami). Z treści jawnej części wyjaśnień nie sposób wywieść
pożądanych przez Zamawiającego informacji odnoszących się do oszczędności metody
wykonania zamówienia oraz kalkulacji z uwzględnieniem czynników mających wpływ na
oferowaną cenę. W ocenie Odwołującego, jawna treść wyjaśnień nie stanowi wyjaśnień
w rozumieniu art. 90 ust. 3 Pzp ze względu na swój ogólnikowy charakter i posługiwanie się
pojęciami nieostrymi.
W ocenie, Odwołującego, przedstawiony przez wykonawcę Petra Medica sp. z o.o.
w ofercie formularz rzeczowo-cenowy oraz zaprezentowane tam stawki ryczałtowe netto za
badanie jednego pracownika potwierdzają, że wykonawca nie skalkulował w ramach tych
stawek niezbędnych, wymaganych na danych stanowiskach badań, co przedkłada się na
rażące zaniżenie ilości tych badań. Z tych też powodów brak wykazania w wyjaśnieniach na
wezwanie Zamawiającego szczegółowego wykazania, jak uczynił to Odwołujący
w załączonej tabeli, jakie procedury medyczne będą wykonywane w ramach danego
stanowiska z formularza rzeczowo-cenowego, powinno prowadzić do odrzucenia oferty
wykonawcy Petra Medica sp. z o.o. jako rażąco niskiej.
Przykładem braku uwzględnienia wszystkich wymaganych przepisami badań, jest
pozycja nr 38 formularza rzeczowo-cenowego, gdzie wykonawca Petra Medica sp. z o.o.
cenę badania lekarskiego i laboratoryjnego do celów sanitarno-epidemiologicznych określił
na poziomie 45 zł. Dla porównania inni wykonawcy tę cenę określili na poziomie
przykładowo: Szpital Kliniczny MSW- 160 zł; CMP- 145 zł; Centrum Medyczne WUM- 130 zł;
Falek 208 zł; Odwołujący: 139 zł. Takie zaniżenie ceny wykonania badania, które musi
obejmować badania lekarskie, badania laboratoryjne, dodatkowe badania i konsultacje oraz
zakończyć się wystawieniem orzeczenia lekarskiego, jest rażące i potwierdza,
ż
e wykonawca nie uwzględnił w ramach danego badania wszystkich wymaganych procedur
medycznych. Zwrócił na to także uwagę sam Zamawiający, kierując w dniu 4 marca br.
wezwanie do wykonawcy Petra Medica sp. z o.o.
W odpowiedzi na to wezwanie wykonawca Petra Medica sp. z o.o. błędnie wskazał,
ż
e: „…badania laboratoryjne wykonywane są w sytuacjach określonych w ustawie,
w przypadku zmiany pracodawcy lub po przebyciu choroby zakaźnej, a nie rutynowo
wykonywane podczas każdego badania profilaktycznego”, co wskazuje, że nie zostały one
skalkulowane w stawce ryczałtowej. Ponadto, wykonawca ten wskazał, że oszczędność tych
badań związana jest z wykonywaniem badań lekarskich z pominięciem badań
laboratoryjnych w przez siebie założonych przypadkach, co jest niezgodne z założeniem
ustawy, na którą wykonawca się powołuje.
Odwołujący podniósł, że badania laboratoryjne na nosicielstwo Salmonella Shigella
muszą być wykonywane. Konieczność wykonania takich badań (w ilości 1600) znalazła się
wprost w uwagach do pozycji nr 38. Stąd nieprawdą jest jakoby w zryczałtowanej kwocie 45
zł za badanie jednej osoby z 1600 wskazanych przez Zamawiającego, wykonawca zdołał
wykonać pełne badanie dla celów sanitarno-epidemiologicznych, zawierające również
badanie laboratoryjne w kierunku nosicielstwa Salmonella Shigella. Zgodnie z informacjami
pozyskanymi z Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Warszawie (właściwej do
wykonywania tego typu badań) koszt wykonania badań laboratoryjnych dla celów sanitarno-
epidemiologicznych na nosicielstwo pałeczek Salmonella, Shigella wynosi 120,00 zł, a cena
ta jest jednolita dla podmiotów komercyjnych i nie podlega żadnym negocjacjom.
Realizację
badań
sanitarno-epidemiologicznych
wchodzących
w
zakres
profilaktycznej opieki nad pracownikami reguluje rozdział II ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r.
o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Dz.U. 2008 nr 234 poz.
Jak wynika z art. 2 ww. ustawy ustawodawca zakłada, że badanie sanitarno-
epidemiologiczne składa się z trzech elementów: badania lekarskiego (wywiad medyczny),
badań laboratoryjnych oraz dodatkowych badań i konsultacji. Wszystkie z nich mają na celu
wykrycie czynników chorobotwórczych lub potwierdzenie rozpoznania choroby zakaźnej.
Możemy więc uznać, iż ustawa wyraźnie wskazuje, że oprócz konsultacji lekarskiej
konieczne jest wykonanie dodatkowych badań diagnostycznych.
Przepis art. 6 ust. 1 i 5 ww. ustawy wskazuje, iż badaniom sanitarno-
epidemiologicznym podlegają nie tylko kandydaci na pracowników, ale również osoby
zatrudnione na stanowiskach, na których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub
choroby zakaźnej na inne osoby.
Powyższa ustawa zatem przeczy założeniom wykonawcy Petra Medica sp. z o.o.,
jakoby badania sanitarne mogły odbywać się jedynie w oparciu o konsultację lekarską dla
celów sanitarno-epidemiologicznych, a dodatkowe badania laboratoryjne, w tym badanie na
nosicielstwo Salmonella Shigella, dotyczyły jedynie kandydatów na pracowników.
Obowiązkowym
badaniom
sanitarno-epidemiologicznym
podlegają
osoby
podejmujące lub wykonujące prace, przy wykonywaniu których istnieje możliwość
przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby. Badanie do celów sanitarno-
epidemiologicznych obejmuje badanie lekarskie i badania dodatkowe. Lekarz medycyny
pracy lub lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, w oparciu o aktualny stan wiedzy
medycznej w zakresie epidemiologii chorób zakaźnych, ustala zakres badań dodatkowych.
W przypadku wykonywania prac na stanowiskach stwarzających zagrożenie przeniesienia
zakażenia drogą pokarmową, głównymi czynnikami ryzyka jest przede wszystkim
bezobjawowe nosicielstwo chorobotwórczych pałeczek jelitowych (tj. niedurowych pałeczek
z rodzaju Salmonella i Shigella oraz pałeczek Salmonella typhi i Salmonella paratyphi).
W związku z powyższym, niezbędne jest wykonywanie badań w kierunku nosicielstwa
w sposób rutynowy, tj. niezależnie od braku stwierdzenia występowania objawów klinicznych
w badaniu podmiotowym i przedmiotowym.
W chwili obecnej orzeczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych jest wydawane
przez lekarzy medycyny pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 czerwca 1997r.
o służbie medycyny pracy (Dz. U. z 2004r, nr 125, poz.1317 z późn. zm), którzy na
podstawie przeprowadzonego wywiadu lekarskiego oraz badania przedmiotowego dokonują
oceny stanu zdrowia osoby badanej. Na podstawie uzyskanych informacji o charakterze
klinicznym i epidemiologicznym oraz biorąc pod uwagę charakter podejmowanej lub
wykonywanej przez badanego pracy, lekarz podejmuje decyzję odnośnie zdolności osoby do
wykonywania pracy oraz okresu ważności tego badania lub dalszego postępowania
diagnostycznego w postaci badań dodatkowych i ich częstotliwości.
Biorąc pod uwagę stan prawny, regulujący realizację badań do celów sanitarno-
epidemiologicznych, medyczne uwarunkowania zagadnienia, jak również sztywne koszty
badań na nosicielstwo SS (120 zł za badanie na nosicielstwo Salmonella Schigella
w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Warszawie, jest to stawka, która nie
podlega negocjacjom w stosunku do podmiotów komercyjnych), można wnioskować,
iż wykonawca Petra Medica sp. z o.o. zakłada niewykonanie badań w stosunku do
przynajmniej 66 % populacji pracowników, w której Zamawiający określił konieczność
przeprowadzenia badań sanitarno-epidemiologicznych, biorąc pod uwagę jedynie koszt
badań na nosicielstwo, nie uwzględniając kosztu badania lekarskiego oraz kosztów
dodatkowych badań, które również przewiduje ustawa. Tak więc można spodziewać się,
iż w stawce, którą przewidział wykonawca Petra Medica sp. z o.o. uwzględnił on
przeprowadzenie pełnych badań sanitarno-epidemiologicznych jedynie dla ok. 20 %
populacji pracowników, którzy te badania zobowiązani są wykonać.
Powyższą tezę potwierdza również stanowisko Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-
Epidemiologicznej w Warszawie w sprawie realizacji badań dla celów sanitarno-
epidemiologicznych, przedstawione w załączeniu. Wynika z niego, iż nie można zakładać
niewykonania badania dla celów sanitarno- epidemiologicznych, badań laboratoryjnych oraz
dodatkowych badań i konsultacji w przypadku kiedy osoba zostaje skierowania na takie
badania. Jeśli w przedmiocie zamówienia Zamawiający określa, iż populacja 1600
pracowników zostanie skierowana na badania sanitarno-epidemiologiczne - zgodnie
z ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych u ludzi (Dz.U. 2008 nr 234 poz. 1570) to wykonawca zobowiązany będzie do
przeprowadzenia badania lekarskiego, badań laboratoryjnych oraz dodatkowych badań
i konsultacji specjalistycznych, wykonywanych w ramach nadzoru epidemiologicznego w celu
wykrycia biologicznych czynników chorobotwórczych lub potwierdzenia rozpoznania choroby
zakaźnej.
Wykonawca Petra Medica, wyjaśniając rażąco niską cenę w stosunku do kalkulacji
kosztów badań na poszczególnych stanowiskach, wskazuje jedynie na niskie koszty własne.
Według Odwołującego, rażąco niska cena nie wynika w tym przypadku z niedoszacowania
kosztów personelu medycznego lub obsługi kontraktu, lecz z niedoszacowania
poszczególnych procedur wynikających z narażeń, konieczność których warunkuje
zastosowanie przepisów prawa z zakresu medycyny pracy - min. rozporządzenia Ministra
Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań
lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz
orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. 1996 nr
69 poz. 332).
Sposób kalkulacji kosztów badań na poszczególnych stanowiskach wzbudza
podejrzenie, iż wykonawca Petra Medica nie wykona wszystkich wymaganych na stanowisku
procedur mimo niskich kosztów własnych. Wykonawca wycenia bowiem stanowiska
o mniejszej liczbie narażeń oraz narażeń wymagających wykonania mniejszej ilości badań
wyżej lub w podobnej cenie, jak stanowiska o większej ilości narażeń, wymagające
przeprowadzenia większej ilości badań. Odwołujący przedstawił w odwołaniu narażenia,
z którymi wiąże się obowiązek przeprowadzenia stosownych procedur medycznych:
- Stanowisko nr 8 „Organizacja i administracja” (Informatyk, programista), na którym
występują narażenia: praca zmianowa, praca w wymuszonej pozycji (najczęściej siedzącej),
praca w terenie, w niektórych przypadkach praca biurowa, praca przy monitorze ekranowym,
dźwiganie w granicach dopuszczalnych norm, praca na wysokości do 3 m (z wykorzystaniem
drabiny), obsługa urządzeń instalacji elektrycznych w części, która nie dotyczy prowadzenia
samochodu służbowego, Wykonawca Petra Medica wycenił na 56 zł.
W przypadku badań wstępnych i okresowych obligatoryjnie (pomijając wskazania
lekarskie) wykonawca będzie zobowiązany zapewnić konsultację u lekarza medycyny pracy
oraz okulisty. W tym przypadku średnia cena konsultacji to 28 zł. W przypadku wystąpienia
pracy zmianowej – nocnej, według zaleceń autorytetów w dziedzinie medycyny pracy, należy
wykonać również analizę glukozy w kierunku wystąpienia cukrzycy. W przypadku więc
wystąpienia pracy nocnej średnia cena jednego świadczenia będzie wynosił 18,6 zł.
Podobna kalkulacja dotyczy stanowiska nr 7 „Organizacja i administracja (Inspektor
nadzoru" w przypadku stanowisk z pracą na wysokości do 3m oraz bez prowadzenia pojazdu
samochodowego. Narażenia występujące na tym stanowisku to: praca jednozmianowa,
praca przy monitorze ekranowym, praca na wysokości do 3m (z wykorzystaniem drabiny).
Wykonawca Petra Medica wycenił na 55 zł. Wykonawca będzie zobowiązany zapewnić
konsultację u lekarza medycyny pracy oraz okulisty. W tym przypadku średnia cena
ś
wiadczenia to 27,5 zł.
- Stanowisko nr 10 „Listonosze miejscy i wiejscy (Listonosz)” wykonawca Petra Medica
wycenił na 54 zł. Na stanowisku występują następujące narażenia: praca jednozmianowa lub
zmianowa, doręczanie przesyłek pocztowych, odpowiedzialność materialna, czynniki
alergenne, praca w zmiennych warunkach atmosferycznych, dźwiganie w granicach
dopuszczalnych
norm,
obsługa rejonu
doręczeń
pieszo/rowerem, motorowerem/
motocyklem/samochodem, niekorzystne czynniki psychospołeczne (kontakt z klientem,
zagrożenie wynikające z narażenia życia), praca wymagająca sprawności psychoruchowej
w części, która nie dotyczy prowadzenia samochodu służbowego.
Obligatoryjnie (pomijając wskazania lekarskie) wykonawca będzie zobowiązany
zapewnić konsultację u lekarza medycyny pracy, okulisty, neurologa oraz badanie
cholesterolu, EKG oraz testy sprawności psychoruchowej. W tym przypadku średnia cena
ś
wiadczenia to 9 zł. Warto dodać, iż w przypadku wystąpienia pracy zmianowej – nocnej,
według zaleceń autorytetów w dziedzinie medycyny pracy, należy wykonać również analizę
glukozy w kierunku wystąpienia cukrzycy. Tak więc wtedy średnia cena świadczenia
wynosiła będzie 7,17 zł.
Stanowisko nr 21 „Pracownicy dozoru mienia” wykonawca Petra Medica wycenił na 56 zł
w grupie, w której nie występuje prowadzenie pojazdu samochodowego. Na stanowisku
występują następujące narażenia: praca jednozmianowa lub zmianowa, niekorzystne
czynniki psychospołeczne (praca wymagająca wzmożonej koncentracji i natężenia uwagi,
praca polegająca na realizacji bezpośredniej ochrony fizycznej oraz na konwojowaniu
wartości w tym pieniężnych, praca z bronią palną na podstawie posiadanego wpisu na listę
kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej - ważne badania lekarskie i psychologiczne,
praca odpowiedzialna materialnie), praca wymagająca sprawności psychoruchowej w części,
praca w zmiennych warunkach atmosferycznych, praca przy monitorze ekranowym,
dźwiganie w granicach dopuszczalnych norm. Zgodnie z rozporządzeniem, obligatoryjnie
(pomijając wskazania lekarskie) wykonawca będzie zobowiązany zapewnić konsultację
u lekarza medycyny pracy, okulisty, neurologa oraz badanie cholesterolu, EKG oraz testy
sprawności psychoruchowej. W tym przypadku średnia cena świadczenia to 9,3 zł. Warto
dodać, iż w przypadku wystąpienia pracy zmianowej- nocnej według zaleceń autorytetów w
dziedzinie medycyny pracy należy wykonać również analizę glukozy w kierunku wystąpienia
cukrzycy
. Tak więc wtedy cena świadczenia wynosiła będzie 8 zł.
- Stanowisko nr. 4 „Pocztowa służba ochrony (Kierownik wydziału, działu operacyjnego,
koordynator ochrony, szef ochrony, dowódca zmiany) wykonawca Petra Medica wycenił na
60 zł w grupie, w której nie występuje prowadzenie pojazdu samochodowego. Na stanowisku
występują następujące narażenia: praca jednozmianowa lub zmianowa w niektórych
przypadkach w porze nocnej, niekorzystne czynniki psychospołeczne (zagrożenia
wynikające z pracy na stanowiskach decyzyjnych związanych z odpowiedzialnością, praca
polegająca na realizacji bezpośredniej ochrony fizycznej oraz na konwojowaniu wartości w
tym pieniężnych, praca z bronią palną na podstawie posiadanego wpisu na listę
kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej - ważne badania lekarskie i psychologiczne,
praca wymagająca wzmożonej koncentracji oraz natężenia uwagi, zagrożenia wynikające ze
stałego, dużego dopływu informacji i gotowości do odpowiedzi), praca wymagająca
sprawności psychoruchowej w części, praca w zmiennych warunkach atmosferycznych,
praca przy monitorze ekranowym, dźwiganie w granicach dopuszczalnych norm.
Zgodnie z rozporządzeniem, obligatoryjnie (pomijając wskazania lekarskie)
wykonawca będzie zobowiązany zapewnić konsultację u lekarza medycyny pracy, okulisty,
neurologa oraz badanie cholesterolu, EKG oraz testy sprawności psychoruchowej. W tym
przypadku średnia cena świadczenia to 10 zł. Warto dodać, iż w przypadku wystąpienia
pracy zmianowej- nocnej według zaleceń autorytetów w dziedzinie medycyny pracy należy
wykonać również analizę glukozy w kierunku wystąpienia cukrzycy. Tak więc wtedy średnia
cena świadczenia wynosiła będzie 8,60 zł.
- Stanowisko nr 1 „Służba sprzedaży klienta detalicznego (służba obsługi klienta/asystent
ekspedient doradca klienta” wykonawca Petra Medica wycenił na 54 zł w grupie, w której nie
występuje prowadzenie pojazdu samochodowego. Na stanowisku występują następujące
narażenia: praca jednozmianowa lub zmianowa w niektórych przypadkach w porze nocnej ,
praca w wymuszonej pozycji (siedzącej), niekorzystne czynniki psychospołeczne (kontakt
z klientem, praca wymagająca wzmożonej koncentracji i natężenia uwagi, praca
odpowiedzialna materialnie), praca przy monitorze ekranowym, dźwiganie w granicach
dopuszczalnych norm.
Zgodnie z rozporządzeniem, w przypadku badań wstępnych obligatoryjnie (pomijając
wskazania lekarskie) wykonawca będzie zobowiązany zapewnić konsultację u lekarza
medycyny pracy, okulisty, oraz badanie cholesterolu, EKG. W tym przypadku średnia cena
ś
wiadczenia to 13,5 zł. Warto dodać, iż w przypadku wystąpienia pracy zmianowej- nocnej,
według zaleceń autorytetów w dziedzinie medycyny pracy, należy wykonać również analizę
glukozy w kierunku wystąpienia cukrzycy. Tak więc średnia cena świadczenia wynosiła
będzie 10,8 zł.
- Stanowisko nr 3 „Kierownicy komórek eksploatacyjnych – Naczelnik” wykonawca Petra
Medica wycenił na 55 zł w grupie, w której nie występuje prowadzenie pojazdu
samochodowego. Na stanowisku występują następujące narażenia: praca jednozmianowa
lub zmianowa w niektórych przypadkach w porze nocnej, praca w wymuszonej pozycji
(najczęściej siedzącej), niekorzystne czynniki psychospołeczne (praca wymagająca
wzmożonej koncentracji, zagrożenia wynikające ze stałego, dużego dopływu informacji
i gotowości do odpowiedzi, zagrożenia wynikające z pracy na stanowiskach decyzyjnych
i związanych z odpowiedzialnością, kontakt z klientem), praca przy monitorze ekranowym,
dźwiganie w granicach dopuszczalnych norm, praca w zmiennych warunkach
atmosferycznych, praca na wysokości do 3 m (z wykorzystaniem drabiny).
Zgodnie z rozporządzeniem, obligatoryjnie (pomijając wskazania lekarskie)
wykonawca będzie zobowiązany zapewnić konsultację u lekarza medycyny pracy, okulisty,
oraz badanie cholesterolu, EKG. W tym przypadku średnia cena świadczenia to 13,75 zł.
Warto dodać, iż w przypadku wystąpienia pracy zmianowej - nocnej, według zaleceń
autorytetów w dziedzinie medycyny pracy, należy wykonać również analizę glukozy
w kierunku wystąpienia cukrzycy. Tak więc średnia cena świadczenia wynosiła będzie 11 zł.
- Stanowisko nr 12 „Zaplecze pocztowe (asystent/ekspedient) wykonawca Petra Medica
wycenił na 56 zł w grupie, w której nie występuje prowadzenie pojazdu samochodowego. Na
stanowisku występują następujące narażenia: praca jednozmianowa lub zmianowa w tym
w porze nocnej, praca w wymuszonej pozycji (siedzącej lub stojącej), praca wymagająca
ruchów monotypowych kończyn (doraźnie), niekorzystne czynniki psychospołeczne (praca
wymagająca wzmożonej koncentracji, kontakt z klientem, praca odpowiedzialna materialnie),
praca przy monitorze ekranowym, w niektórych przypadkach praca przy sztucznym
oświetleniu, dźwiganie w granicach dopuszczalnych norm, praca na wysokości do 3m
(z wykorzystaniem drabiny).
Zgodnie z rozporządzeniem, obligatoryjnie (pomijając wskazania lekarskie)
wykonawca będzie zobowiązany zapewnić konsultację u lekarza medycyny pracy, okulisty,
oraz badanie cholesterolu, EKG. W tym przypadku konsultacji średnia cena świadczenia to
14 zł. Warto dodać, iż w przypadku wystąpienia pracy zmianowej – nocnej, według zaleceń
autorytetów w dziedzinie medycyny pracy, należy wykonać również analizę glukozy
w kierunku wystąpienia cukrzycy. Średnia cena świadczenia wynosiła będzie 11,2 zł.
- Stanowisko nr 13 „Zaplecze pocztowe (pracownicy kas głównych, kas zbiorczo-
zasilających. zarządu operacyjnego, asystent, ekspedient- dotyczy pracowników Regionu
Sieci, pracowników. Pionu Operacji Logistycznych, pracowników Pionu Poczta Polska
Ochrona)’’ wykonawca Petra Medica wycenił na 56 zł w grupie, w której nie występuje
prowadzenie pojazdu samochodowego. Na stanowisku występują następujące narażenia:
praca zmianowa w tym w porze nocnej, praca w wymuszonej pozycji (siedzącej), praca
wymagająca
ruchów
monotypowych
kończyn
(doraźnie),
niekorzystne
czynniki
psychospołeczne (praca wymagająca wzmożonej koncentracji, kontakt z klientem, praca
odpowiedzialna materialnie), praca przy monitorze ekranowym, w niektórych przypadkach
praca przy sztucznym oświetleniu, dźwiganie w granicach dopuszczalnych norm, praca na
wysokości do 3m (z wykorzystaniem drabiny).
Zgodnie z rozporządzeniem, obligatoryjnie (pomijając wskazania lekarskie)
wykonawca będzie zobowiązany zapewnić konsultację u lekarza medycyny pracy, okulisty,
oraz badanie cholesterolu, EKG. W tym przypadku konsultacji średnia cena świadczenia to
14 zł. Warto dodać, iż w przypadku wystąpienia pracy zmianowej- nocnej według zaleceń
autorytetów w dziedzinie medycyny pracy należy wykonać również analizę glukozy
w kierunku wystąpienia cukrzycy. Średnia cena świadczenia wynosiła będzie 11,2 zł.
- Stanowisko nr. 16 „Zaplecze pocztowe (kontroler abonamentu RTV. Asystent) wykonawca
Petra Medica wycenił na 56 zł w grupie, w której nie występuje prowadzenie pojazdu
samochodowego. Na stanowisku występują następujące narażenia: praca jednozmianowa
lub zmianowa, praca wykonywana w terenie z wykorzystaniem transportu miejskiego,
niekorzystne czynniki psychospołeczne (praca wymagająca wzmożonej koncentracji, kontakt
z klientem), praca przy monitorze ekranowym, dźwiganie w granicach dopuszczalnych norm,
praca na wysokości do 3m (z wykorzystaniem drabiny).
Zgodnie z rozporządzeniem, obligatoryjnie (pomijając wskazania lekarskie)
wykonawca będzie zobowiązany zapewnić konsultację u lekarza medycyny pracy, okulisty,
oraz badanie cholesterolu, EKG. W tym przypadku średnia cena świadczenia to 14 zł.
W przypadku wystąpienia pracy zmianowej- nocnej, według zaleceń autorytetów
w dziedzinie medycyny pracy, należy wykonać również analizę glukozy w kierunku
wystąpienia cukrzycy. Tak więc wtedy badania średnia cena świadczenia wynosiła będzie
11,2 zł.
Stanowisko nr 17 „Kontrolerzy/ Dyspozytorzy (Służby eksploatacyjne: kontroler, dyspozytor
ruchu eksploatacyjnego, dyspozytor samochodowy) - dotyczy pracowników Pionu Operacji
Logistycznych" wykonawca Petra Medica wycenił na 56 zł w grupie, w której nie występuje
prowadzenie pojazdu samochodowego. Na stanowisku występują następujące narażenia:
praca jednozmianowa lub zmianowa, w tym w porze nocnej, praca w wymuszonej pozycji
ciała (najczęściej siedzącej), niekorzystne czynniki psychospołeczne (praca wymagająca
wzmożonej koncentracji, zagrożenia wynikające ze stałego i dużego dopływu informacji
i gotowości do odpowiedzi, zagrożenia wynikające z pracy na stanowiskach decyzyjnych
i związanych z odpowiedzialnością), praca przy monitorze ekranowym, dźwiganie
w granicach dopuszczalnych norm, praca na wysokości do 3 m (z wykorzystaniem drabiny).
Zgodnie z rozporządzeniem, obligatoryjnie (pomijając wskazania lekarskie)
wykonawca będzie zobowiązany zapewnić konsultację u lekarza medycyny pracy, okulisty,
oraz badanie cholesterolu, EKG. Średnia cena świadczenia to 14 zł. W przypadku
wystąpienia pracy zmianowej – nocnej, według zaleceń autorytetów w dziedzinie medycyny
pracy, należy wykonać również analizę glukozy w kierunku wystąpienia cukrzycy. Tak więc
wtedy średnia cena świadczenia wynosiła będzie 11,2 zł.
- Stanowisko nr 6 „Organizacja i administracja (Przedstawiciel handlowy, opiekun klienta,
koordynator sprzedaży)” wykonawca Petra Medica wycenił na 55 zł w grupie, w której nie
występuje prowadzenie pojazdu samochodowego. Na stanowisku występują następujące
narażenia: praca biurowa, jednozmianowa, praca w wymuszonej pozycji ciała (najczęściej
siedzącej), niekorzystne czynniki psychospołeczne (praca wymagająca wzmożonej
koncentracji i natężenia uwagi, kontakt z klientem), praca przy monitorze ekranowym.
Zgodnie z rozporządzeniem, obligatoryjnie (pomijając wskazania lekarskie)
wykonawca będzie zobowiązany zapewnić konsultację u lekarza medycyny pracy, okulisty,
oraz badanie cholesterolu, EKG. W tym przypadku konsultacji cena świadczenia to 13,75 zł.
- Stanowisko nr 5 „Organizacja i administracja (Organizacja i administracja: specjalista,
instruktor, inspektor, radca, referent, księgowy, menedżer usług finansowo-księgowych,
projektant, technolog, radca prawny, sekretarka: Służby techniczno- technologiczne:
technolog, inspektor, specjalista ds.. BHP. P.poż. Służby koordynacji i wsparcia sprzedaży,
trener sprzedaży)". Wykonawca Petra Medica wycenił na 56 zł w grupie, w której nie
występuje prowadzenie pojazdu samochodowego. Na stanowisku występują następujące
narażenia: praca biurowa, jednozmianowa, praca w wymuszonej pozycji ciała (najczęściej
siedzącej), niekorzystne czynniki psychospołeczne (praca wymagająca wzmożonej
koncentracji i natężenia uwagi, kontakt z klientem, zagrożenia wynikające ze stałego i
dużego dopływu informacji i gotowości do odpowiedzi, zagrożenia wynikające z pracy na
stanowiskach decyzyjnych i związanych z odpowiedzialnością), praca przy monitorze
ekranowym, dźwiganie w granicach dopuszczalnych norm, praca na wysokości do 3m.
Zgodnie z rozporządzeniem, obligatoryjnie (pomijając wskazania lekarskie)
wykonawca będzie zobowiązany zapewnić konsultację u lekarza medycyny pracy, okulisty,
oraz badanie cholesterolu, EKG. W tym przypadku średnia cena świadczenia to 14 zł.
Powyżej przedstawione zostało jedynie porównanie najniższej ceny, która dotyczy
(lub ceny są bardzo zbliżone) stanowisk o różnych narażeniach, generujących różną ilość
badań. Ewidentnie dowodzi to niedoszacowania ceny za stanowisko przez Petra Medica,
poprzez nieuwzględnienie odpowiedniej ilości wymaganych procedur.
Wybitnym przykładem zastosowania tej błędnej kalkulacji jest wycena stanowiska
o największej ilości narażeń nr 22 „Pracownik ochrony (Operator kontroli bezpieczeństwa)"
stawka 92 zł. Na stanowisku występują następujące narażenia: praca zmianowa, w tym
w porze nocnej, niekorzystne czynniki psychospołeczne (praca wymagająca wzmożonej
koncentracji i natężenia uwagi, praca polegająca na realizacji bezpośredniej ochrony
fizycznej oraz na konwojowaniu wartości w tym pieniężnych, praca z paralizatorem i bronią
palną na podstawie wpisu na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej - ważne
badania lekarskie i psychologiczne, praca odpowiedzialna materialnie, praca polegająca na
kontroli dostępu do stref i urządzeń ważnych ze względu na ochronę lotniska/portu
lotniczego), praca przy użyciu prześwietlarki rentgenowskiej/skanery RTG, praca
wymagająca pełnej sprawności psychoruchowej, praca w zmiennych warunkach
atmosferycznych, dźwiganie w granicach dopuszczalnych norm (sporadycznie).
Zgodnie z rozporządzeniem
obligatoryjnie (pomijając wskazania lekarskie)
wykonawca będzie zobowiązany zapewnić konsultację u lekarza medycyny pracy, okulisty,
neurologa oraz badanie cholesterolu, EKG, morfologii z rozmazem, płytki krwi, testy
sprawności psychoruchowej. W tym przypadku konsultacji średnia cena świadczenia to
11,50 zł. W przypadku wystąpienia pracy zmianowej – nocnej, według zaleceń autorytetów
w dziedzinie medycyny pracy, należy wykonać również analizę glukozy w kierunku
wystąpienia cukrzycy. Podobnie w przypadku prowadzenia samochodu służbowego,
powinno się przeprowadzać również analizę krwi pod kątem poziomu glukozy. Tak więc
ś
rednia cena świadczenia wynosiła będzie 10,22 zł.
Dla porównania, wykonawca Petra Medica wycenia podobną stawką - 90 zł,
stanowisko o mniejszej ilości narażeń oraz badań. Dotyczy to przykładowo stanowiska nr. 24
„Pracownicy obsługi gospodarczej, pozostali pracownicy zabezpieczenia technicznego
(Pracownik zabezpieczenia technicznego, rzemieślnik (stanowisko ds. konserwacji i napraw,
stanowisko ds. serwisu urządzeń technicznych, mechanik- konserwator, elektromonter,
elektronik. ślusarz, hydraulik, robotnik gospodarczy)”. Na stanowisku występują następujące
narażenia: praca zmianowa, w tym w porze nocnej, praca polegająca na usuwaniu usterek
technicznych (budowlanych, elektrycznych zgodnie z posiadanymi uprawnieniami, wod.-kan.,
stolarskich, maszynistowo-rozdzielczych), montażu, konserwacji urządzeń, praca na
wysokości do 3m (z wykorzystaniem drabiny), kontakt z substancjami chemicznymi, praca
przy monitorze ekranowym, obsługa wózka podnośnika ręcznego oraz wózka z napędem
elektrycznym, prowadzenie pojazdu samochodowego (w niektórych przypadkach), praca
wymagająca pełnej sprawności psychoruchowej, praca w zmiennych warunkach
atmosferycznych, dźwiganie w granicach dopuszczalnych norm (sporadycznie).
Zgodnie z rozporządzeniem
obligatoryjnie (pomijając wskazania lekarskie)
wykonawca będzie zobowiązany zapewnić konsultację u lekarza medycyny pracy, okulisty,
neurologa, testy sprawności psychoruchowej. W tym przypadku średnia cena świadczenia to
22,5 zł. W przypadku wystąpienia pracy zmianowej – nocnej, według zaleceń autorytetów
w dziedzinie medycyny pracy, należy wykonać również analizę glukozy w kierunku
wystąpienia cukrzycy. Podobnie w przypadku prowadzenia samochodu służbowego powinno
przeprowadzać się również analizę krwi pod kątem poziomu glukozy. Tak więc średnia cena
ś
wiadczenia wynosiła będzie 18 zł.
Tym samym potwierdza się stanowisko Odwołującego, że Petra Medica w założonym
budżecie nie będzie w stanie wywiązać się z umowy z Zamawiającym w sposób nie budzący
podejrzenia o niezastosowanie przepisów prawa z zakresu medycyny pracy.
Oprócz zastosowania rażąco niskiej ceny oraz niedoszacowania ceny na stanowisko
w stosunku do występujących narażeń, wydaje się, iż wykonawca Petra Medica zupełnie nie
wziął pod uwagę konieczności wykonywania dodatkowych badań, wynikających ze wskazań
medycznych, do czego z kolei obliguje rozporządzenie (par. 2.2): „Lekarz przeprowadzający
badanie profilaktyczne może poszerzyć jego zakres o dodatkowe specjalistyczne badania
konsultacyjne oraz badania dodatkowe, a także wyznaczyć krótszy termin następnego
badania, niż to określono we wskazówkach metodycznych, jeżeli stwierdzi, że jest to
niezbędne dla prawidłowej oceny stanu zdrowia osoby przyjmowanej do pracy lub
pracownika.”
Profilaktyczna opieka zdrowotna pracowników nie może ograniczać się jedynie do
wykonywania minimalnych badań wymaganych ustawą. Pracownicy w zależności od
indywidualnego stanu zdrowia wymagają indywidualnej profilaktyki. Ze względu na ten fakt
wykonawca nie może opierać swoich kalkulacji na minimalnych stawkach, uwzględniających
ustawowe minimum wykonywanych świadczeń. Jak wskazujemy powyżej, wykonawca
w przewidzianym budżecie nie zapewni badań wymaganych w przepisach, a tym bardziej nie
będzie w stanie wykonać dodatkowych badań służących indywidualnej profilaktyce
pracowników ze względu na stan zdrowia. Jest to sprzeczne z samym założeniem służby
medycyny pracy o czym mówi Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy
(Dz.U. 1997 nr 96 poz. 593, art. 1, pkt.1-2):
Odwołujący wskazał, że zamawiający odrzuca ofertę zawierającą rażąco niską cenę
z uwagi na obawę niewykonania lub nienależytego wykonania zamówienia. Powodem
odrzucenia oferty na podstawie omawianej przesłanki nie może być zaoferowanie nierealnej
ceny za jeden z elementów zamówienia. Cena odnosi się do całości świadczenia, tj.
zapewnienia odpowiedniej opieki medycznej w określonym przez zamawiającego zakresie
(w tym przypadku - przebadanie wszystkich pracowników, a nie tylko 20% zakładanej liczby
pracowników, do czego może odnosić się cena zaoferowana przez wykonawcę Petra Medica
sp. z o.o. i powyższe argumenty), nie zaś do jego poszczególnych elementów. Jeżeli zatem
cena jednego elementu jest skompensowana ceną za inne elementy, a suma wszystkich
elementów cenotwórczych nie daje podstaw do stwierdzenia rażąco niskiej ceny, wówczas
nie ma możliwości odrzucenie oferty na podstawie wskazanej przesłanki. Kalkulacja cenowa
wskazująca na wysokie ceny jednych elementów zamówienia oraz bardzo niskie, nierealne
ceny innych, może stanowić celowe działanie wykonawcy.
Powyższa sytuacja w niniejszym postępowaniu nie może wystąpić, gdyż zgodnie
z § 4 projektu umowy „Wszystkie badania wykonane w ramach realizacji Umowy wraz
z wydaniem zaświadczeń/orzeczeń są przeprowadzane w placówkach Wykonawcy,
Wymienionych w § 2 ust. 6, według cen ofertowych stanowiących Załącznik nr 1 do Umowy”.
Oznacza to, że wykonanie jakiegokolwiek badania wchodzącego w zakres zamówienia
(stanowiska pracy) będzie powiązane z określonym przez wykonawcę w formularzu
rzeczowo-cenowym wynagrodzeniu (stawka ryczałtowa netto za badanie jednego
pracownika). Tym samym, wykonawca zobowiązany do wykonania znacznej ilości badań
w związku z danym stanowiskiem i narażeniami, będzie ponosił stratę na danym badaniu.
Przy założeniu, że wykonawca Petra Medica musiałby przebadać wszystkich wskazanych
pracowników w pełnym zakresie wymaganych badań, to musiałby do tej usługi znacznie
dołożyć, a zatem ponieść stratę i nie osiągnąć zysku.
Zgodnie z ustawą Pzp, zamawiający może wezwać wykonawcę do złożenia
wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1 tylko i wyłącznie wtedy, gdy istnieje uzasadnione
prawdopodobieństwo, że oferta zawiera rażąco niską cenę. Nie ma zatem możliwości
badania każdej oferty, tylko po to, by uzyskać informacje o elementach oferty, które miały
wpływ na zaoferowaną cenę. W ocenie Odwołującego, z powyższych argumentów
jednoznacznie wynika, że wykonawca Petra Medica zaoferował rażąco niską cenę oferty,
a jego wyjaśnienia, z uwagi na lakoniczność i ogólnikowość, nie stanowią wyjaśnień
wymaganych przepisami ustawy Pzp.
Wyjaśnienia jakie złożył wykonawca Petra Medica nie mają waloru obiektywności
i nie są dostatecznie przekonywujące. W wyjaśnieniach tych powinny znaleźć się wymagane
na danych stanowiskach w formularzu cenowym procedury medyczne z podaniem ich
szacowanego kosztu, jak to zostało wykazane powyżej przez Odwołującego.
Tym samym należy przyjąć, że Petra Medica sp. z o.o. w ogóle w swoich
wyjaśnieniach i kalkulacji nie odniósł się do wymaganego przez Zamawiającego zakresu
ś
wiadczeń medycznych, formularza rzeczowo - cenowego, poprzestając jedynie na
określeniu własnych kosztów świadczeń. Takie wyjaśnienia nie mogą być uznane za
właściwe.
W ocenie Odwołującego, wobec powyższych argumentów istnieje ryzyko, że nie
wszystkie badania wymagane przepisami prawa i oczekiwaniami Zamawiającego zostaną
przez Petra Medica wykonane oraz sfinansowane ze źródeł zamówienia, tj. uwzględniając
koszt ryczałtowy badania wskazany w formularzu rzeczowo - cenowym.
Wykonawca Petra Medica sp. z o.o. zgłosił przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego. Wniósł o oddalenie odwołania. W piśmie
procesowym z dnia 11 kwietnia 2016 r. Przystępujący wyjaśnił, że wycena oferty została
dokonana na podstawie analizy zakresu zamówienia określonego w SIWZ, obowiązujących
przepisów regulujących świadczenie usług medycznych oraz na podstawie kosztów
Przystępującego i podmiotów współpracujących. Wbrew stanowisku Odwołującego, w zakres
pozycji 38 wchodzi: badanie lekarskie, badanie laboratoryjne, w tym badanie na nosicielstwo
pałeczek Salmonella-Shigella oraz wystawienie orzeczenia lekarskiego. Badania w kierunku
nosicielstwa ww. bakterii nie są wykonywane obligatoryjnie przy każdym badaniu
okresowym, a jedynie przy podejmowaniu pracy lub przed rozpoczęciem nauki. Powtórzenie
badania dla celów sanitarno-epidemiologicznych jest konieczne przy ponownym podjęciu
pracy lub nauki, lub po przebyciu zakażenia. Obowiązujące przepisy nie określają
częstotliwości powyższych badań, zatem formalnie brak jest podstaw do określania daty
następnego badania. Podstawą do takiego wpisu jest tylko orzeczenie lekarza o czasowych
przeciwwskazaniach do pracy. Stanowisko w tym zakresie zajął Główny Inspektor Sanitarny
w piśmie do Państwowych Wojewódzkich Inspektorów Sanitarnych z dnia 26 maja 2003 r.
Z danych posiadanych przez Przystępującego, zebranych na podstawie statystyk
z wykonywanych badań w rodzaju sanitarno-epidemiologicznym za lata 2012-2016 wynika,
ż
e badanie kału na nosicielstwo zostało wykonane tylko w około 17 % przypadków ogółu
badań sanitarno-epidemiologicznych i w większości były one wykonywane dla osób nowo
przyjmowanych do pracy. W ofercie Przystępującego przewidziano ww. badania w powyżej
22% badań sanitarno-epidemiologicznych. Przystępujący podniósł, że badania laboratoryjne
w omawianym zakresie są wykonywane także przez inne laboratoria. Przystępujący zleca
wykonywanie tych badań laboratorium w powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej poza
Warszawą, gdzie ceny są o wiele niższe i umożliwiają negocjacje warunków umowy.
Przystępujący podniósł, że wbrew twierdzeniom Odwołującego, nie wszystkie wskazane
w odwołaniu procedury są obowiązujące w przypadku badań okresowych (tylko wstępnych),
przez co Odwołujący zawyżył cenę poszczególnych pozycji. Średnia cena za badanie
podawana przez Odwołującego nie ma realnego odbicia w rzeczywistych kosztach usług
(koszt badania glukozy, cholesterolu czy konsultacji specjalistycznej). Ponadto, Odwołujący
uwzględnił w ofercie w niektórych pozycjach testy sprawności psychoruchowej, które są
w ofercie wycenione oddzielnie. Przystępujący wskazał, że cena oferty nie jest jednoznaczna
z kosztem oraz sposobem wykonywania danej procedury. Przystępujący oddzielnie dla
poszczególnych pozycji określił marżę, uwzględniając zasoby personalne, możliwości
techniczne oraz organizacyjne. Odwołujący formułując zarzuty posługuje się hipotezami
i domysłami, a ponadto przedstawił w odwołaniu informacje wybiórczo, manipulując danymi
wyłącznie na potrzeby odwołania. Odwołujący kwestionuje ceny jednostkowe, przy czym to
cena za cały przedmiot zamówienia może być oceniana jako rażąco niska. Zdaniem
Przystępującego, Odwołujący nie wykazał, że zostały naruszone przez Zamawiającego
wskazane w odwołaniu przepisy ustawy Pzp.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, pismem z dnia 12 kwietnia 2016 r.
Wniósł o oddalenie odwołania. Wyjaśnił, że oferta Przystępującego została wybrana jako
najkorzystniejsza, zgodnie z art. 91 ust. 1 Pzp. Zdaniem Zamawiającego, brak jest podstaw
do przyjęcia, że wykonawca nie skalkulował w ramach stawek ryczałtowych wymaganych na
danych stanowiskach badań. Wskazując w odwołaniu na zaoferowane w postępowaniu ceny
za wykonywanie badań lekarskich i laboratoryjnych do celów sanitarno-epidemiologicznych
(poz. 38 formularza rzeczowo-cenowego) Odwołujący ograniczył się jedynie wybiórczo - do
cen najwyższych, pomijając ceny niższe, przedstawione w ofertach innych wykonawców.
Ponadto, Odwołujący nie przedstawił żadnych konkretnych argumentów i dowodów,
ograniczając się do podania cen badań dla poszczególnych stanowisk. Tymczasem
zaoferowane przez Przystępującego ceny badań są porównywalne z cenami zaoferowanymi
przez innych wykonawców, przy czym niejednokrotnie, stawki zaoferowane przez
Przystępującego nie odbiegają znacznie od stawek podanych w ofercie Odwołującego.
Powyższe wskazuje, że zaoferowane stawki ryczałtowe za badanie dla poszczególnych
stanowisk, mają charakter rynkowy. Ponadto, złożone Zamawiającemu wyjaśnienia
potwierdzają, że cena oferty nie jest rażąco niska oraz że jest możliwe wykonanie
zamówienia za taką cenę. Zamawiający wyjaśnił, że w części nr 1 zamówienia wpłynęło do
Zamawiającego 8 ofert. Oferta Przystępującego jest trzecia w kolejności, a oferta
Odwołującego – 8 pod względem ceny. Cena oferty Przystępującego stanowiła 65,5 %
kwoty, jaką Zamawiający przeznaczył na realizację zamówienia, Analiza ceny ww. oferty
w stosunku do cen ofert złożonych w postępowaniu, jednoznacznie potwierdza, że cena ta
ma charakter rynkowy. Stanowi ona 78,4 % średniej arytmetycznej ceny wszystkich
złożonych ofert, a złożone przez Przystępującego wyjaśnienia wraz z dostarczonymi
dowodami potwierdzają, że ww. oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku do
przedmiotu zamówienia.
Krajowa Izba Odwoławcza, uwzględniając dokumentację postępowania, dokumenty
zgromadzone w aktach sprawy i wyjaśnienia złożone na rozprawie przez strony i uczestnika
postępowania odwoławczego, ustaliła i zważyła, co następuje.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że Odwołujący jest uprawniony do wnoszenia
ś
rodków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 Pzp. Odwołujący wykazał, że ma
interes w uzyskaniu zamówienia - złożył ofertę i ubiega się o udzielenie zamówienia.
Odwołujący może ponieść szkodę w przypadku potwierdzenia się naruszenia przez
Zamawiającego wskazanych w odwołaniu przepisów ustawy Pzp.
Wykonawca - Perta Medica sp. z o.o. – skutecznie przystąpił do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego, wypełniając przesłanki art. 185 ust. 2 i 3 Pzp.
Izba rozpoznała odwołanie w zakresie zarzutów zawartych w odwołaniu tj. z art. 192
ust. 7 Pzp.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny w niniejszej sprawie.
Przedmiotem zamówienia jest sprawowanie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad
pracownikami, tj. osobami przyjmowanymi do pracy i pracownikami kierowanymi przez
Zamawiającego na badania, w zakresie medycyny pracy na terenie: Warszawy.
Ciechanowa. Ostrołęki. Radomia. Siedlec.
Zamówienie zostało podzielone na 5 części – odpowiednio do podziału terenowego
ś
wiadczonych usług. Zamawiający dopuścił składanie ofert częściowych. Część nr 1
zamówienia dotyczy terenu w granicach administracyjnych miasta stołecznego Warszawy.
W formularzach rzeczowo-cenowych Zamawiający opisał rodzaje badań i ilości osób
kierowanych na badania (dla części nr 1 zamówienia – załącznik nr 2a).
Zamawiający w pkt 3.9 SIWZ poinformował wykonawców, że „…gwarantuje
zrealizowanie 70% wartości umowy. Pozostałą część Zamawiający wykorzysta w zależności
od potrzeb”. Zamawiający określił powyższy warunek realizacji zamówienia w sposób
ogólny, odnosząc go do całości przedmiotu zamówienia, nie określił natomiast szczegółowo,
które z pozycji wskazanych w formularzu rzeczowo – cenowym i w jakim zakresie nie są
gwarantowane w ramach realizacji przedmiotu zamówienia. Ryzyko związane z tym
warunkiem SIWZ należało uwzględnić w ofercie.
W pkt 6.3 SIWZ Zamawiający określił wymagania w zakresie: „inne dokumenty, jakie
składają Wykonawcy”, w tym wymagał m.in. złożenia wypełnionego i podpisanego
formularza rzeczowo-cenowego, wg. wzoru stanowiącego, odpowiednio do części
zamówienia, załącznik nr 2a-2e do SIWZ.
W pkt 12 SIWZ Zamawiający zawarł „Opis sposobu obliczenia ceny oferty”.
Zamawiający wskazał, że cenę oferty należy obliczyć na podstawie informacji zawartych
w SIWZ, zakresu i ilości określonych w formularzu rzeczowo - cenowym, poprzez
wymnożenie we wszystkich pozycjach ilości i cen jednostkowych netto, a następnie tak
uzyskane wartości netto należy powiększyć o obowiązującą stawkę podatku VAT; przy
obliczaniu ceny oferty, należy uwzględnić również: - wysokość opłaty za badanie
psychologiczne w zakresie psychologii transportu - regulowanej rozporządzeniem Ministra
Zdrowia z dnia 08 lipca 2014 r. w sprawie badań psychologicznych osób ubiegających się
o uprawienia do kierowania pojazdami, kierowców oraz osób wykonujących pracę na
stanowisku kierowcy (Dz.U. z 2014 r., poz. 937); wysokość opłaty za badania
psychologiczne, którym jest obowiązana poddać się osoba ubiegająca się o wpis lub
posiadająca wpis na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej - regulowanej
rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 31 grudnia 2013 r. w sprawie badań lekarskich
i psychologicznych osób ubiegających się o wpis lub posiadających wpis na listę
kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej; rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11
września 2015 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2016 r.
(Dz.U. z 2015 r., poz. 1385); - wejście w życie z dniem 01.01,2016 r. art. 1 pkt 3 lit. a) i b)
oraz pkt 8 ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych
innych ustaw (Dz.U. z 2014 r., poz. 1831). Ponadto, Zamawiający wymagał, aby cena
obejmowała wszystkie koszty realizacji zamówienia. Całkowitą wartość brutto z formularza
rzeczowo-cenowego należało przenieść do formularza ofertowego. Cena z formularza
ofertowego służyła do porównania cen złożonych ofert w ramach kryterium „cena” (waga
W zakresie części nr 1 zamówienia zostało złożonych 8 ofert. Oferta złożona przez
Petra Medica sp. z o.o. zawiera cenę trzecią pod względem wysokości, nie jest to zatem
cena najniższa. Oferta Odwołującego zawiera cenę szóstą pod względem wysokości wśród
złożonych ofert. Ceny złożonych ofert kształtują się następująco: 4 617 226,00 zł, 3 609
839,00 zł, 4 022 290,14 zł, 5 627 092,00 zł (oferta Odwołującego), 8 661 980,50 zł,
4 956 993,52 zł, 5 994 370,00 zł, 4 073 772,00 zł (oferta Przystępującego). Zamawiający
przewidział w zakresie części nr 1 zamówienia kwotę 6 222 431,32 zł na sfinansowanie
zamówienia. Cena oferty Przystępującego stanowi 65,5 % wartości zamówienia i 78,4%
ś
redniej ceny złożonych ofert.
Jak wynika z zestawienia cen jednostkowych na podstawie formularzy rzeczowo-
cenowych złożonych przez wszystkich wykonawców, w 33 pozycjach ceny jednostkowe
zaoferowane przez innych wykonawców są niższe niż w ofercie wykonawcy Petra Medica
sp. z o.o. W poz. 38 formularza rzeczowo-cenowego ceny jednostkowe zaoferowane przez
dwóch wykonawców są niższe od oferty Petra Medica sp. z o.o. i wynoszą - 37 zł i 44 zł
(Petra Medica sp. z o.o. - 45zł, Polmed S.A. -139 zł).
Z pisma złożonego przez Odwołującego z dnia 30 marca 2016 r. Wojewódzkiej Stacji
Sanitarno-Epidemiologicznej w Warszawie Dział Laboratoryjny wynika, że cena tego badania
w tym Laboratorium wynosi 120 zł. Jest to cena jednolita dla podmiotów komercyjnych, która
nie podlega negocjacjom. Z treści tego pisma nie wynika jednak, że tylko to jedno
laboratorium świadczy powyższe badania ani też, że cena 120 zł za badanie jest ceną
sztywną w przypadku wszystkich laboratoriów wykonujących takie badanie. Zamawiający
przedłożył na rozprawie wydruki ze stron internetowych cenników obowiązujących
w Medycznym Laboratorium Diagnostycznym Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego –
Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie oraz Laboratorium ZOZ Mokotów
w Warszawie, z których wynika, że badania bakteriologiczne kału w kierunku nosicielstwa są
wykonywane przez inne laboratoria, przy czym są one wykonywane przez wskazane
laboratoria odpowiednio w cenie - 41,00 zł i 40,00 zł.
Opierając się na porównaniu ceny oferty z wartością przedmiotu zamówienia, pismem
z dnia 23 lutego 2016 r., Zamawiający wezwał wykonawcę Petra Medica sp. z o.o. do
złożenia m.in. wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 Pzp, tj. dotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny, w celu ustalenia czy oferta zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, w tym do złożenia kalkulacji
z uwzględnieniem czynników mających wpływ na cenę ofertową oraz dowodów,
w szczególności: oszczędności metody wykonania zamówienia, wyjątkowo sprzyjających
warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy, kosztów pracy, których
wartość przyjeta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za
pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2002 r. poz. 1679 z późn. zm.) oraz
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów, w terminie do 2 marca
2016 r. Zamawiający nie określił szczegółowo wymaganego sposobu lub formy wyjaśnień,
pozostawiając w tym zakresie swobodę wykonawcy.
Niezależnie od powyższego Zamawiający w trybie art. 87 ust. 1 Pzp zwrócił się do
wykonawcy o wyjaśnienie, czy stawka 45 zł w poz. 38 formularza rzeczowo-cenowego
obejmuje badanie lekarskie, badanie laboratoryjne i wydanie orzeczenia przez lekarza
w zakresie badania sanitarno-epidemiologicznego.
Wykonawca Petra Medica sp. z o.o. złożył wyjaśnienia w dniu 2 marca 2016 r.
(pismo z dnia 1 marca 2016 r.), w którym w odniesieniu do poz. 38 potwierdził, że podana
stawka obejmuje badanie lekarskie, badanie laboratoryjne i wydanie orzeczenia lekarskiego
oraz wyjaśnił, że badania laboratoryjne wykonywane są w sytuacjach określonych w ustawie,
w przypadku zmiany pracodawcy lub po przebyciu choroby zakaźnej, a nie rutynowo
podczas każdego badania lekarskiego.
Wykonawca wyjaśnił także, że cena oferty została skalkulowana w oparciu o koszty
konieczne do poniesienia przez wykonawcę oraz podmioty z nim współpracujące,
z uwzględnieniem znaczącego zysku. Wskazał, że ceny za poszczególne badania nie
spowodują strat, ponieważ wycena oferty została dokonana na podstawie analizy zakresu
zamówienia określonego w SIWZ, obowiązujących przepisów regulujących świadczenie
usług medycznych oraz na podstawie kosztów wykonawcy i podmiotów współpracujących.
Koszty pracy wykonawcy nie są niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz
pozwalają na wygenerowanie zysku, co potwierdza załączona do wyjaśnień kalkulacja
i zawarte umowy. Wykonawca załączył do wyjaśnień kopie umów zawartych z lekarzami
i zaświadczenia o wysokości wystawianych rachunków, kopie umowy z laboratorium, kopię
umowy z pracownią psychologiczną oraz szczegółową kalkulację kosztów. Wykonawca
zastrzegł treść ww. dokumentów, jako tajemnicę przedsiębiorstwa.
Pismem z dnia 4 marca 2016 r. Zamawiający dodatkowo zwrócił się do wykonawcy
o wyjaśnienie kwestii, czy stawka określona w poz. 38 obejmuje również badania na
nosicielstwo pałeczek Salmonella Shingella.
Wykonawca Petra Medica sp. z o.o. wyjaśnił pismem z dnia 8 marca 2016 r.,
ż
e wskazane badania nie są wykonywane obligatoryjnie przy każdym badaniu okresowym
lecz wyłącznie przy podejmowaniu pracy, rozpoczęciu nauki, przy ponownym podjęciu pracy
lub po przebytym zakażeniu. Wykonawca uwzględnił koszt tych badań w ramach ceny
ryczałtowej dla poz. 38 formularza rzeczowo – cenowego.
W ustalonym stanie faktycznym Izba zważyła, co następuje.
Nie potwierdził się zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, przez zaniechanie
odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę Petra Medica sp. z o.o. jako zawierającej
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Powyższy zarzut podlegał rozpoznaniu w kontekście oraz z uwzględnieniem
wyjaśnień złożonych przez wykonawcę Petra Medica sp. z o.o. oraz oceny tych wyjaśnień
dokonanej przez Zamawiającego. Zauważyć należy, że odrzucenie oferty na podstawie art.
89 ust. 1 pkt 4 Pzp nie może nastąpić bez umożliwienia wykonawcy przez Zamawiającego
złożenia wyjaśnień i dowodów w celu wykazania, że zaoferowana cena nie jest ceną rażąco
niską. Powyższa procedura została dopełniona w tym postępowaniu, a zatem zarzut
naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 Pzp podlegały rozpoznaniu łącznie.
Pomimo, że cena oferty wykonawcy Petra Medica sp. z o.o. nie jest ceną najniższą
spośród ośmiu ofert złożonych na cześć nr 1 zamówienia – ceny niższe zaoferowało dwóch
wykonawców, a tym samym cena oferty ww. wykonawcy nie była niższa o 30% od średniej
ceny złożonych ofert, to w świetle art. 90 ust. 1 Pzp i okoliczności, że cena ta jest niższa
o 30% od wartości przedmiotu zamówienia oszacowanej przez Zamawiającego,
powiększonej o podatek VAT, wezwanie do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 Pzp
w tym przypadku należy uznać za uzasadnione. Nie można jednak całkowicie abstrahować
od poziomu cen złożonych ofert, który może wskazywać na aktualny poziom cen rynkowych.
Wbrew twierdzeniom Odwołującego sam fakt, iż cena oferty Petra Medica sp. z o.o. jest
niższa od ceny oferty Odwołującego, nie ma w tym przypadku, tj. w okolicznościach tej
sprawy, decydującego znaczenia, w ramach przesłanek do zastosowania trybu wyjaśnień.
W jawnej części wyjaśnień wykonawca Petra Medica sp. z o.o. przedstawił ogólne
informacje, które zostały uszczegółowione i wykazane za pomocą dowodów dołączonych do
wyjaśnień w części zastrzeżonej jako tajemnica przedsiębiorstwa. Wyjaśnienia powinny być
oceniane w całości – z uwzględnieniem wszystkich przedstawionych przez wykonawcę
dowodów.
Odwołujący przedstawił w odwołaniu własną subiektywną ocenę, że przedstawiony
przez wykonawcę Petra Medica sp. z o.o. formularz rzeczowo-cenowy oraz zaprezentowane
tam stawki ryczałtowe netto za badanie jednego pracownika potwierdzają, że wykonawca nie
skalkulował w ramach tych stawek niezbędnych, wymaganych na danych stanowiskach
badań, co przedkłada się na rażące zaniżenie tych badań. Odwołujący w tym zakresie nie
przedstawił żadnych dowodów, a jedynie podnosił przypuszczenia i wątpliwości.
Odwołujący nie przeprowadził także dowodu, a jedynie wskazywał na „duże
prawdopodobieństwo”, że wykonawca Petra Medica sp. z o.o. zaniżył znacząco koszt usług
medycznych i nie uwzględnił w treści swojej oferty (w cenie ofertowej) wymaganych
przepisami prawa procedur medycznych. Podobne wątpliwości Odwołujący formułował
wobec części wyjaśnień, zastrzeżonych przez wykonawcę Petra Medica sp. z o.o., jako
tajemnica przedsiębiorstwa. Nie sposób też zgodzić się z twierdzeniami Odwołującego co do
formy wyjaśnień, w jakiej powinny być one złożone, w sytuacji gdy Zamawiający w żaden
sposób nie uszczegółowił swoich wymagań w tym zakresie w skierowanym do Petra Medica
wezwaniu.
Jak wynika z załączonych do wyjaśnień dokumentów, objętych klauzulą tajemnicy
przedsiębiorstwa, Przystępujący w przedstawionej kalkulacji i wyjaśnieniach odniósł się do
pozycji
wskazanych
przez
Zamawiającego
w
formularzu
rzeczowo-cenowym,
z uwzględnieniem procedur medycznych, wymaganych do przeprowadzenia w ramach
ś
wiadczenia usług medycyny pracy w odniesieniu do poszczególnych stanowisk pracy.
Przedstawione wyjaśnienia i informacje zostały poparte dowodami w postaci kopii
dokumentów. W ocenie Izby, dokonana przez Zamawiającego ocena złożonych wyjaśnień,
w świetle argumentacji Odwołującego i zgromadzonego materiału dowodowego, jest rzetelna
i nie daje podstaw do twierdzenia o wypełnieniu się przesłanek, określonych w art. 90 ust. 3
Pzp.
Bezsporny pomiędzy stronami jest fakt, że cena oferty powinna uwzględniać koszt
badań, które podlegają wykonaniu w ramach świadczeń medycznych wchodzących w zakres
przedmiotu zamówienia w związku z określonymi przez Zamawiającego w SIWZ
stanowiskami pracy. Formularz rzeczowo-cenowy zawiera w sobie bardzo precyzyjne
informacje dotyczące poszczególnych grup zawodowych u Zamawiającego, grup stanowisk/
stanowiska wg. Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, a także charakterystykę
poszczególnych stanowisk wraz z opisem wykonywanych czynności na danym stanowisku,
co umożliwia odpowiednie skalkulowanie wymaganych badań.
Okoliczność, że Zamawiający gwarantuje zrealizowanie 70% wartości umowy
w sprawie przedmiotowego zamówienia, ma istotne znaczenie dla kalkulacji ceny oferty ze
względu na konieczność uwzględnienia ryzyka niezrealizowania całego zakresu przedmiotu
zamówienia. Z żadnej części SIWZ nie wynika jednak, co wywodził Odwołujący,
ż
e zmniejszenie zakresu realizacji przedmiotu zamówienia należy uwzględnić w tym samym
stopniu w odniesieniu do każdego z rodzajów świadczeń medycznych wskazanych
w formularzu rzeczowo-cenowym.
Aktem prawnym regulującym zagadnienie pracowniczych badań profilaktycznych jest
rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie
przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej
nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych
w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332 z późn. zm.). Stosownie do art. 229 k.p.,
pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom, na swój koszt, profilaktyczną opiekę
lekarską. Na tę opiekę składają się trzy rodzaje badań: (1) wstępne, dla osób przyjmowanych
do pracy lub pracowników młodocianych przenoszonych na inne stanowiska pracy i innych
pracowników przenoszonych na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe
dla zdrowia lub warunki uciążliwe; (2) okresowe, w terminie wyznaczonym przez lekarza
medycyny pracy oraz (3) kontrolne, w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż
30 dni, spowodowanej chorobą.
Przykład pozycji 38, wskazany przez Odwołującego, na potwierdzenie braku
uwzględnienia przez wykonawcę Petra Medica sp. z o.o. wszystkich wymaganych
przepisami prawa badań, nie potwierdza tej tezy Odwołującego. Odwołujący kwestionując
wysokość ceny w tej pozycji w ofercie Przystępującego, twierdził, że jest to cena niższa od
cen zaoferowanych przez innych wykonawców, pomijając przy tym fakt, że w dwóch ofertach
dla tej pozycji wykonawcy zaoferowali ceny niższe niż Przystępujący. Argumentacja
Odwołującego przedstawiona w powyższym zakresie nie zasługuje na wiarygodność.
Izba nie podzieliła także stanowiska Odwołującego, iż w przypadku wszystkich 1600
badań przewidzianych w SIWZ w celach sanitarno-epidemiologicznych będzie konieczne
wykonanie takich samych badań laboratoryjnych w każdym przypadku. Badania
laboratoryjne na nosicielstwo Salmonella Shigella muszą być wykonywane w przypadkach
określonych w ustawie. Konieczność wykonania tych badań laboratoryjnych w ilości 1600 nie
wynika także z treści uwag Zamawiającego do pozycji nr 38.
Koszt wykonania badań laboratoryjnych dla celów sanitarno-epidemiologicznych na
nosicielstwo pałeczek Salmonella Shigella wskazany przez Odwołującego w wysokości
120,00 zł dotyczy wykonywania badania w laboratorium Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-
Epidemiologicznej w Warszawie, co potwierdza treść pisma z dnia 30 marca 2016 r. Nie
oznacza to tym samym, że powyższe badania nie są wykonywane przez inne laboratoria za
cenę niższą. Dowód na tę okoliczności przeprowadził Zamawiający, składając odpowiednio
cenniki z dwóch warszawskich laboratoriów.
Realizację
badań
sanitarno-epidemiologicznych
wchodzących
w
zakres
profilaktycznej opieki nad pracownikami regulują przepisy ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r.
o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. 2008 poz. 1570).
Zgodnie z art 6 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy, obowiązkowym badaniom sanitarno-
epidemiologicznym, określonym na podstawie art. 10 ust. 2 pkt 2, podlegają osoby
podejmujące lub wykonujące prace, przy wykonywaniu których istnieje możliwość
przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby. Z treści art. 2 ww. ustawy,
tj. definicji badania sanitarno - epidemiologicznego nie wynika, że każdy przypadek tego
badania oprócz konsultacji lekarskiej musi obejmować wykonanie dodatkowych badań
diagnostycznych, niezależnie od wywiadu dokonanego przez lekarza. Sam Odwołujący
przyznał, że lekarz medycyny pracy lub lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, w oparciu
o aktualny stan wiedzy medycznej w zakresie epidemiologii chorób zakaźnych, ustala zakres
badań dodatkowych. Odwołujący wskazywał jednocześnie, że w przypadku stanowisk, na
których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby,
badania w kierunku nosicielstwa powinny być wykonywane w sposób rutynowy, tj.
niezależnie od braku stwierdzenia występowania objawów klinicznych w badaniu
podmiotowym i przedmiotowym. Jest to jednak subiektywne stanowisko Odwołującego, które
nie wynika wprost z przepisów ustawy.
Jak wyjaśnił sam Odwołujący, w chwili obecnej orzeczenie do celów sanitarno -
epidemiologicznych jest wydawane przez lekarzy medycyny pracy w rozumieniu przepisów
ustawy z dnia 27 czerwca 1997r. o służbie medycyny pracy (Dz. U. z 2004r, nr 125,
poz.1317 z późn. zm), którzy na podstawie przeprowadzonego wywiadu lekarskiego oraz
badania przedmiotowego dokonują oceny stanu zdrowia osoby badanej. Na podstawie
uzyskanych informacji o charakterze klinicznym i epidemiologicznym oraz biorąc pod uwagę
charakter podejmowanej lub wykonywanej przez badanego pracy lekarz podejmuje decyzję
odnośnie zdolności osoby do wykonywania pracy oraz okresu ważności tego badania lub
dalszego postępowania diagnostycznego w postaci badań dodatkowych i ich częstotliwości.
W świetle powyższego, nie można twierdzić, że w ofercie należało wycenić dla 1600
osób ten sam zakres badań laboratoryjnych. Wykonawca, jako profesjonalista w danej
dziedzinie był zobowiązany wycenić świadczenie z uwzględnieniem ryzyka związanego
z zakresem badań, które będą podlegały wykonaniu w przypadku osób skierowanych na
badanie. Wykonawca mógł ocenić ryzyko w tym zakresie, opierając się na własnym
doświadczeniu.
Odwołujący podnosił w niniejszej sprawie, że rażąco niska cena oferty
Przystępującego nie wynika z niedoszacowania kosztów personelu medycznego lub obsługi
kontraktu, lecz z niedoszacowania poszczególnych procedur wynikających z narażeń,
konieczność których warunkuje zastosowanie przepisów prawa z zakresu medycyny pracy-
min. rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie
przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej
nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych
w Kodeksie pracy (Dz.U. 1996 nr 69 poz. 332). Odwołujący wskazywał, że sposób kalkulacji
kosztów badań na poszczególnych stanowiskach „wzbudza podejrzenie”, iż wykonawca
Petra Medica nie wykona wszystkich wymaganych na stanowisku procedur mimo niskich
kosztów własnych. Skoro jednak dowód na tę okoliczność nie został przeprowadzony przez
Odwołującego, to nie sposób stwierdzić, że zarzuty w tym zakresie są zasadne.
Fakt, że wykonawca Petra Medica, jak zauważył Odwołujący, wycenia stanowiska
o mniejszej liczbie narażeń oraz narażeń wymagających wykonania mniejszej ilości badań
wyżej lub w podobnej cenie, niż stanowiska o większej ilości narażeń, wymagające
przeprowadzenia większej ilości badań, wskazuje w ocenie Izby, że wykonawca przyjął
określoną strategię przy wycenie oferty, co nie jest sprzeczne ani z opisem przedmiotu
zamówienia, ani ze sposobem kalkulacji ceny oferty opisanymi w SIWZ.
Izba podziela pogląd prezentowany w orzecznictwie i doktrynie, że zamawiający
odrzuca ofertę zawierającą rażąco niską cenę wobec realnego zagrożenia braku możliwości
wykonania lub należytego wykonania zamówienia. Powodem odrzucenia oferty na podstawie
omawianej przesłanki nie może być zaoferowanie nierealnej ceny za jeden z elementów
zamówienia. Cena oceniania pod względem wypełnienia przesłanki określonej w art. 89 ust.
1 pkt 4 Pzp powinna być odnoszona do całości przedmiotu zamówienia, tj. w tym przypadku
- zapewnienia odpowiedniej opieki medycznej w określonym przez Zamawiającego zakresie.
W przedmiotowej sprawie Odwołujący wskazując na przykładowe rodzaje badań
w ofercie Przystępującego, których stawki w jego ocenie zostały zaniżone, nie odniósł się
do kwestii wpływu wysokości tych stawek na możliwość prawidłowego zrealizowania
przedmiotu zamówienia w pełnym zakresie objętym ofertą.
W doktrynie i orzecznictwie wskazuje się, że cena rażąco niska to cena nierealna,
niepozwalająca na realizację zamówienia z należytą starannością, wskazująca na zamiar
realizacji zamówienia poniżej kosztów własnych wykonawcy, nie pozwalająca na
wygenerowanie przez niego zysku. Cena rażąco niska jest ceną nieadekwatną do zakresu
i kosztów prac składających się na dany przedmiot zamówienia, zakładającą wykonanie
zamówienia poniżej jego rzeczywistych kosztów. Nie jest to cena rynkowa, a zatem
generalnie nie występuje na realnym rynku. Rynek i dyktowany na rynku poziom cen
w większości przypadków można uznać za rzetelną miarę realnej wartości dóbr materialnych
i usług. Izba w pełni podziela te poglądy.
Ciężar udowodnienia, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska, spoczywa na
wykonawcy, który złożył ofertę w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego –
przed zamawiającym. W postępowaniu odwoławczym, zgodnie z art. 190 ust. 1a pkt 1 Pzp -
ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny na wykonawcy, który jest stroną lub
uczestnikiem postępowania odwoławczego. Ciężar dowodu okoliczności podniesionych
w ramach zarzutów, że cena jest rażąco niska spoczywa na Odwołującym, który okoliczności
dane podnosi, stosownie do art. 190 ust. 1 Pzp. Twierdząc zatem, że istnieje ryzyko, że nie
wszystkie badania wymagane przepisami prawa i oczekiwaniami Zamawiającego zostaną
przez wykonawcę Petra Medica sp. z o.o. wykonane oraz sfinansowane ze źródeł
zamówienia, tj. uwzględniając koszt ryczałtowy badania wskazany w formularzu cenowym,
Odwołujący powinien wykazać te okoliczności w postępowaniu dowodowym, co nie zostało
dokonane w niniejszej sprawie.
Wobec powyższego w świetle złożonych wyjaśnień przez wykonawcę Petra Medica
sp. z o.o. Izba nie stwierdziła naruszenia art. 90 ust. 3 Pzp, przez błędną ocenę przez
Zamawiającego złożonych wyjaśnień i zaniechanie odrzucenia oferty tego wykonawcy, jako
zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Nie wypełniła się tym
samym przesłanka odrzucenia oferty zawarta w art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp.
W świetle powyższych ustaleń, nie potwierdził się także zarzut naruszenia art. 7 ust. 1
Pzp, przez potraktowanie wykonawcy Petra Medica sp. z o.o. przez Zamawiającego
w sposób uprzywilejowany, a w konsekwencji dokonanie wyboru jego oferty jako
najkorzystniejszej w części nr 1 zamówienia.
Biorąc pod uwagę stan rzeczy ustalony w toku postępowania, Izba orzekła, jak na
wstępie, na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Pzp, w zw. z § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010
roku w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
…………………………………….
Otrzymuj raz w tygodniu aktualne informacje
o zmianach w prawie oraz komentarzach ekspertów
Otrzymasz darmowy e-book w prezencie!
„6 pytań o znowelizowane przepisy Pzp"