KIO 503/16 WYROK dnia 19 kwietnia 2016 r.

Sygn. akt: KIO 503/16 

WYROK 

z dnia 19 kwietnia 2016 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Justyna Tomkowska    

Protokolant:             Agata Dziuban 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  19  kwietnia  2016  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  6  kwietnia  2016  r.  przez 

wykonawcę 

Przedsiębiorstwo  Budownictwa  Wodnego  S.A.  z  siedzibą  w  Warszawie  

w postępowaniu prowadzonym przez

 Skarb Państwa - Urząd Morski w Słupsku 

orzeka: 

1.  oddala odwołanie, 

2.  kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  Przedsiębiorstwo  Budownictwa 

Wodnego S.A. z siedzibą w Warszawie i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę

  10.000  zł  00  gr 

(słownie:  dziesięć  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę

Przedsiębiorstwo  Budownictwa  Wodnego  S.A.  z  siedzibą  w  Warszawie 

tytułem wpisu od odwołania,

zasądza  od  wykonawcy

  Przedsiębiorstwa  Budownictwa  Wodnego  S.A.  

z  siedzibą  w  Warszawie  na  rzecz  Skarbu  Państwa  -  Urzędu  Morskiego  

w  Słupsku  kwotę  4  080  zł  00  gr  (słownie:  cztery  tysiące  osiemdziesiąt  złotych 

zero    groszy),  stanowiącą  uzasadnione  koszty  strony  poniesione  z  tytułu 

wynagrodzenia pełnomocnika oraz kosztów noclegu. 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień 

publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2015  r.  poz.  2164)  na  niniejszy  wyrok  –  w  terminie  7  dni  od  dnia 

jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do Sądu Okręgowego w 

Słupsku. 

Przewodniczący:       

Sygn. akt KIO 503/16 

UZASADNIENIE 

W dniu  6 kwietnia  2016  roku  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  Warszawie, 

na podstawie art. 179 ust. 1 w  zw.  z art. 180 ust. 1 i nast. ustawy  z dnia 29 stycznia 2004 

roku Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 poz. 2164 ze zm. zwanej dalej „ustawą 

Pzp”)  odwołanie  złożył  wykonawca  Przedsiębiorstwo  Budownictwa  Wodnego  w  Warszawie 

Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie (zwany dalej „Odwołującym”).  

Przetarg  nieograniczony  na  roboty  budowlane  „Roboty  czerpalno-refulacyjne  

w  Porcie  Łeba”  ogłoszony  w  Biuletynie  Zamówień  Publicznych  numer  ogłoszenia:  25057  - 

2016,  data  zamieszczenia  10  marca  2016  roku,  prowadzi  Zamawiający:  Skarb  Państwa  - 

Urząd Morski w Słupsku. 

Odwołanie  wniesiono  od  niezgodnych  z  przepisami  ustawy  Pzp  czynności  

i zaniechań Zamawiającego polegających na niezasadnym odrzuceniu oferty Odwołującego 

w toku postępowania. Zamawiającemu zarzucono naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 

92  ust.  1  pkt  2  w  zw.  z  art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp,  poprzez  odrzucenie  oferty  Odwołującego, 

mimo  iż  nie  zawierała  ona  błędu  w  obliczeniu  ceny,  oraz  nie  wskazanie  przez 

Zamawiającego  relewantnego  uzasadnienia  faktycznego  i  prawnego  podjętej  czynności,  

w przypadku gdy Wykonawca zastosował w swojej ofercie, zgodną z ustawą z dnia 11 marca 

2004 roku o podatku od towarów i usług, stawkę podatku VAT. 

Odwołujący  wskazał,  że  ma  interes  we  wniesieniu  odwołania,  ponieważ  niezgodna  

z  przepisami  ustawy  czynność  Zamawiającego,  polegająca  na  niezasadnym  odrzuceniu 

oferty Odwołującego, uniemożliwia mu ubieganie się o przedmiotowe zamówienie, w sytuacji 

gdy  oferta  Odwołującego  powinna  być  uznana  za  ofertę  najkorzystniejszą  zgodnie  

z kryteriami oceny ofert zawartymi w SIWZ. W konsekwencji, istnieje możliwość poniesienia 

szkody  przez  Odwołującego,  poprzez  brak  możliwości  zrealizowania  przedmiotowego 

zamówienia. 

Odwołujący wnosił o: 

nakazanie 

Zamawiającemu 

unieważnienia 

czynności 

wyboru 

oferty 

najkorzystniejszej, 

nakazanie 

Zamawiającemu 

unieważnienie 

czynności 

odrzucenia 

oferty 

Odwołującego, 

nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert oraz wyboru 

oferty 

najkorzystniejszej 

spośród 

ofert 

nie 

podlegających 

odrzuceniu, 

w 

tym  

z uwzględnieniem oferty Odwołującego, 

zasądzenie  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  kosztów  postępowania 

odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa przed Krajową Izbą Odwoławczą. 

Odwołujący  oświadczył,  że  wiadomość  o  okolicznościach  stanowiących  podstawę 

złożenia odwołania powziął w dniu 01 kwietnia 2016 roku (via fax). Uwzględniając powyższe, 

termin  na  wniesienie  odwołania,  o  którym  mowa  w  art.  182  ust.  1  pkt.  2  ustawy  Pzp  został 

dochowany.  Kopia  odwołania  została  przekazana  Zamawiającemu.  Odwołujący  uiścił  wpis  

w wymaganej wysokości na rachunek UZP.  

W  uzasadnieniu  Odwołujący  podniósł,  że  ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało 

zamieszczone  10  marca  216  roku,  w  dniu  16  marca  Przedsiębiorstwo  Budownictwa 

Wodnego  w  Warszawie  S.A.  zgłosiło  pytania  do  treści  SIWZ,  w  dniu  18  marca  2016  roku 

otrzymując wyjaśnienia. 

W pkt 15 zawartym w formularzu Oferty Wykonawca oświadczył Zamawiającemu, iż 

wybór  jego  oferty  nie  będzie  prowadził  do  powstania  obowiązku  podatkowego  

u Zamawiającego zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, co uzasadnia 

stanowisko Wykonawcy, że Zamawiający już na etapie przygotowania postępowania brał po 

uwagę możliwość zastosowania przez Wykonawców stawki podatku VAT 0%. 

Otwarcie  ofert  wyznaczono  na  dzień  25  marca  2016  roku.  Tego  samego  dnia 

Zamawiający  wezwał  Wykonawców  do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących  treści  złożonej 

oferty,  w  związku  z  rozbieżnymi  stawkami  podatku  VAT  przyjętymi  przez Wykonawców  dla 

„wykonania pomiarów uziarnienia”. 

W dniu  30 marca  2016 roku, Odwołujący  złożył  stosowne  wyjaśnienia  wskazując,  iż 

Wykonawca ustalając stawkę podatku VAT w wysokości 0% dla pomiarów uziarnienia piasku 

brał  pod  uwagę,  że  wykonanie  tych  czynności  jest  ściśle  powiązane  (stanowi  tzw.  usługę 

towarzyszącą)  z  przedmiotem  zamówienia  (roboty  czerpalno-refulacyjne),  który  jest  zgodny  

z  przesłankami  wymienionymi  w  ustawie  z  dnia  11  marca  2004  r.  o  podatku  od  towarów  

i  usług  w  art.  83  ust.  1  pkt  11  („Szczególne  przypadki  zastosowania  stawki  0%,  Art.  83.  1. 

Stawkę  podatku  w  wysokości  0%  stosuje  się  do:  pkt  11)  usług  ratownictwa  morskiego, 

nadzoru  nad  bezpieczeństwem  żeglugi  morskiej  i  śródlądowej  oraz  usług  związanych  

z  ochroną  środowiska  morskiego  i  utrzymaniem  akwenów  portowych  i  torów 

podejściowych”). 

W  ocenie  Odwołującego  zastosowana  w  ofercie  stawka  podatku  VAT  w  wysokości 

0%  zarówno  do  robót  czerpalno-refulacyjnych  jak  i  do  wykonania  związanej  z  nimi  usługi 

towarzyszącej  w  postaci  pomiarów  uziarnienia  piasku,  jest  ustalona  zgodnie  z  przepisami 

prawa  oraz  treścią  SIWZ.  Należy  również  podnieść,  iż  wartość  usługi  towarzyszącej  

w  postaci  wykonania  pomiarów  uziarnienia  (4.000,00  zł)  stanowi  niespełna  0,3  %  wartości 

oferty złożonej przez Odwołującego. 

Pomimo  wyczerpujących  wyjaśnień  Wykonawcy,  Zamawiający  w  dniu  01  kwietnia 

2016  roku  rozstrzygnął  postępowanie  oraz  poinformował  wykonawców  o  wyborze 

najkorzystniejszej  oferty,  jednocześnie  informując,  iż  odrzucił  ofertę  Odwołującego 

wskazując  na  błąd  w  obliczeniu  ceny  poprzez  zastosowanie  nieprawidłowej  stawki  podatku 

VAT (0%) nie wskazując, przy tym na czym wskazana nieprawidłowość miałaby polegać. 

Utartą praktyką podatkową, zawartą również w licznych wykładniach Izb Skarbowych, 

jest  fakt,  iż  czynności  które  stanowią  kategorię  usług  towarzyszących,  nie  stanowią 

odrębnego przedmiotu klasyfikowania, a tym samym są opodatkowane jak czynność główna 

i jak ta czynność są klasyfikowane. 

Na  potwierdzenie  powyższego  wywodu  Odwołujący  wskazał,  iż  w  analogicznym 

postępowaniu  pn.  „Roboty  podczyszczeniowe  na  torze  wodnym,  podejściowym  do  portu  

w  Tolkmicku”,  w  którym  Odwołujący  brał  udział,  a  które  obejmowało  w  swoim  zakresie 

oprócz  robót  czerpalno-refulacyjnych  również  roboty  związane  z  przygotowaniem  pola 

refulacyjnego  m.in.  z  zastosowaniem  geowłókniny  i  opaski  z  kiszek  faszynowych,  zgodnie  

z sugestią Zamawiającego (Urząd Morski w Gdyni) Wykonawca zastosował stawkę podatku 

VAT 0%.  

Zatem nie istnieją obiektywne przesłanki aby Zamawiający, mógł arbitralnie uznać, iż 

przyjęta  przez  Odwołującego  w  ofercie  stawka  podatku  VAT  w  wysokości  0%  jest 

nieprawidłowa  oraz  stanowi  błąd  w  obliczeniu  ceny  przez  Wykonawcę,  co  implikuje 

odrzucenie  oferty  Wykonawcy.  Właściwa  klasyfikacja  obciążeń  podatkowych  jest  domeną 

Wykonawcy,  w  związku  z  zasadą  profesjonalizmu  zawodowego  dokonywaną  wyłącznie  na 

jego ryzyko. 

Jeśli  nawet  Zamawiający  miał  wątpliwości  co  do  prawidłowej  klasyfikacji  stawki 

podatku  od  towarów  i  usług  dla  planowanego  zamówienia,  mógł  wystąpić  z  wnioskiem  

o  wydanie  interpretacji  indywidualnej  przez  właściwą  Izbę  Skarbową,  w  zakresie  mającym 

wpływ na sposób obliczenia ceny w związku z udzielanym zamówieniem publicznym, już na 

etapie  przygotowywania  postępowania  o  udzielenie  zamówienia,  w  trybie  przewidzianym  

w  art.  14  ustawy  z  dnia  29  sierpnia  1997  roku  Ordynacja  podatkowa  (Dz.  U.  1997  Nr  137 

poz. 926 ze zm.) 

Zdaniem 

Odwołującego 

z 

uwagi 

na 

przytoczone 

okoliczności 

skarżone 

rozstrzygnięcie Zamawiającego nie zasługuje na uwzględnienie. Mając na uwadze powyższe 

okoliczności Odwołujący wnosił jak w treści odwołania oraz we wstępie. 

Na  podstawie  zebranego  materiału  dowodowego,  tj.  treści  SIWZ,  ofert 

złożonych w postępowaniu, materiałów złożonych na rozprawie i włączonych w poczet 

materiału  dowodowego,  stanowisk  i  oświadczeń  Stron  zaprezentowanych  pisemnie  

i w toku rozprawy, skład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje: 

Ustalono,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  skutkujących  odrzuceniem 

odwołania  w  trybie  art.  189  ust.  2  ustawy  Pzp  i  nie  stwierdziwszy  ich,  Izba  skierowała 

odwołanie na rozprawę.  

Ustalono 

dalej, 

ż

e 

wykonawca 

wnoszący 

odwołanie 

posiada 

interes  

w  uzyskaniu  przedmiotowego  zamówienia,  kwalifikowany  możliwością  poniesienia  szkody  

w  wyniku  naruszenia  przez  Zamawiającego  przepisów  ustawy,  o  których  mowa  w  art.  179 

ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych.  Zamawiający  odrzucił  ofertę  Odwołującego, 

która  w  świetle  kryteriów  oceny  ofert  była  ofertą  najkorzystniejszą  stwierdzając,  że  zawiera 

ona  błąd  w  obliczeniu  ceny.  Ewentualne  ustalenie,  że  Zamawiający  niezasadnie  odrzucił 

ofertę prowadziłoby do możliwości uzyskania przez Odwołującego zamówienia publicznego. 

Natomiast  szkoda  jaką  może  on  ponieść  wyraża  się  w  utracie  korzyści,  jakie  mógłby  on 

uzyskać  w  razie  uzyskania  zamówienia  publicznego  i  pozostaje  w  związku  z  zarzucanymi 

zamawiającemu  naruszeniami  ustawy  Pzp.  Wyczerpuje  to  materialnoprawną  przesłankę 

wniesienia odwołania określoną w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. 

Zamawiający  złożył  pisemną  odpowiedź  na  odwołanie,  w  której  przedstawiając 

obszerną argumentację, wnosił o jego oddalenie. 

Izba ustaliła, co następuje: 

Zgodnie z treścią ogłoszenia o zamówieniu oraz SIWZ przedmiotem zamówienia były 

roboty czerpalno-refulacyjne w Porcie Łeba, w łącznej ilości szacunkowej około 40 000 m3. 

Zadanie  obejmuje  roboty  czerpalno-refulacyjne  polegające  na  poborze  urobku  z  toru 

podejściowego oraz osadników w Łebie oraz refulacji urobku na plażę w Łebie rurociągiem 

ułożonym na lądzie o wydolności tłoczenia na odległość do 2,5 km od portu lub rurociągiem 

ułożonym  w  morzu,  z  pogłębiarki  ustawionej  wzdłuż  brzegu,  na  odległość  nie  mniejszą  niż 

600  m.  Realizacja  zadania  została  podzielona  na  dwa  etapy:  etap  I  (20.000  m3)  -  termin 

wykonania od dnia podpisania umowy do dnia 30.06.2016 r. oraz etap II (20.000 m3) - termin 

wykonania  od  dnia  01.09.2016  r.  do  dnia  16.12.2016  r.  Wykonawca  zobowiązany  będzie 

także do wykonania pomiarów uziarnienia próbek zgodnie z Wytycznymi HELCOM Guidlines 

for the disposal of dredged material at sea - Czerwiec 2007. Dla przyjętej objętości zasilania  

i  długości  zasilanego  brzegu  przyjęto  sześć  punktów  poboru  (rdzeni)  równomiernie 

rozmieszczone w obszarze podmorskiego złoża. Z jednego rdzenia należy uzyskać, w strefie 

miąższości złoża, od 8 do 12 prób przeznaczonych do badań granulometrycznych (2 próby 

na ok. 0,5 m długości rdzenia, lecz tak, aby w każdej wyodrębnionej warstwie o grubości nie 

mniejszej  niż  0,15  m  została  pobrana  próba).  Wielkość  uziarnienia  należało  przedstawić  

w  podziale  na  zakres  średnic,  który  z  góry  określił  Zamawiający.  Zamawiający  wskazał,  że 

badania  miały  być  przeprowadzone  w  celu  pozyskania  informacji  odnośnie  jakości  refulatu, 

niezbędnych  do  jego  dalszych  działań  statutowych.  Z  dokumentacji  zawierającej 

szczegółowy  opis  przedmiotu  zamówienia  wynikało,  że  badania  miały  być  prowadzone  pod 

względem zanieczyszczeń próbek oraz badań granulometrycznych celem określenia rodzaju 

osadu (piasku). W SIWZ oraz dokumentacji projektowej Zamawiający nie pokreślił właściwej 

stawki podatku.  

Odwołujący  złożył  ofertę,  w  której  określił  stawkę  podatku  od  towarów  i  usług  dla 

czynności  czerpalnych  oraz  stawkę  dla  badań  poziomu  uziarnienia  w  sposób  jednolity  

w wysokości 0%.  

Zamawiający  wezwał  w  trybie  art.  87  ust.  1  ustawy  Pzp  wykonawcę  do  złożenia 

wyjaśnień, ponieważ wykonawcy w postępowaniu złożyli oferty z różnymi stawkami podatku 

VAT, na jakiej podstawie Odwołujący  zastosował stawkę VAT 0% dla wykonania pomiarów 

uziarnienia.  Odwołujący  w  dniu  4  kwietnia  2016  roku  złożył  stosowne  wyjaśnienia, 

wskazując,  że  wykonanie  czynności  pomiarów  jest  ściśle  powiązane  z  przedmiotem 

zamówienia,  który  jest  zgodny  z  przesłankami  wynikającymi  z  art.  83  ust.  1  pkt  11  ustawy  

o  podatku  od  towarów  i  usług  i  uprawnia  do  stosowania  stawki  obniżonej  0%.  Zadaniem 

Odwołującego Zamawiający w formularzu ofertowym zasugerował przyjęcie jednolitej stawki 

podatku VAT dla robót czerpalnych oraz pomiarów poprzez pozostawienie tylko jednego pola 

do  wypełnienia,  czy  kwota  rodziła  będzie  po  stronie  Zamawiającego  powstanie  obowiązku 

podatkowego.  

Zamawiający  ostatecznie  odrzucił  ofertę  Odwołującego  wskazując  w  uzasadnieniu 

faktycznym, iż  w swojej  ofercie zastosował on nieprawidłową stawkę podatku VAT (0%) na 

wykonanie  pomiarów  uziarnienia,  co  stanowi  błąd  w  obliczeniu  ceny.  Zamawiający  odwołał 

się do treści uzyskanych od wykonawcy  wyjaśnień oraz uchwały Sądu  Najwyższego z dnia 

20  października  2011  roku  (sygn.  akt  III  CZP  52/11),  stanowiącej,  iż  obowiązkiem 

zamawiającego  jest  odrzucenie  oferty  zawierającej  błędy  w  obliczeniu  ceny,  za  taki  błąd 

zgodnie  z  uchwałą  należy  uznać  przyjęcie  w  ofercie  nieprawidłowej  stawki  podatku  VAT.  

W uzasadnieniu prawnym przywołano przepis art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp.  

Biorąc  powyższe  ustalenia  pod  uwagę  Izba  uznała,  że  odwołanie  nie 

zasługiwało na uwzględnienie. 

Sporną  kwestią  okazała  się  jedynie  ocena  prawnopodatkowa  stanu  faktycznego, 

wynikającego  z  przyjęcia  przez  Odwołującego  w  ofercie  jednolitej  stawki  podatku  VAT  dla 

wszystkich świadczeń objętych treścią oferty. 

Odwołujący  w  odwołaniu  oraz  w  trakcie  rozprawy,  wywodził,  że  wymienione 

ś

wiadczenia  polegające  na  wykonaniu  prac  czerpalno-refulacyjnych  oraz  prace  związane 

pomiarem  uziarnienia  granulatu,  opodatkowane  winny  być  preferencyjną  stawką  podatku 

VAT  w  wysokości  0%,  ponieważ  mają,  w  okolicznościach  danej  sprawy,  jednolity, 

kompleksowy  charakter.  Nie  mają  zatem  charakteru  odrębnych  świadczeń  ale  mają 

charakter  świadczenia  pomocniczego  wobec  prac  głównych.  Powyższe  okoliczności  – 

zdaniem  Odwołującego  –  uprawniały  do  zastosowania  dla  świadczeń  pomiarowych 

obniżonej stawki podatku. 

Z  kolei  Zamawiający  w  trakcie  rozprawy  i  w  odpowiedzi  na  odwołanie  wywodził,  że 

cześć  przedmiotu  zamówienia  odnoszącą  się  do  badań  poziomu  uziarnienia  z  punktu 

widzenia  podatkowego  należy  potraktować  jako  odrębne  świadczenie  o  samoistnym 

charakterze. 

Izba  analizując  opis  przedmiotu  zamówienia  ustaliła,  że  przedmiot  zamówienia  jest 

ś

wiadczeniem złożonym, należało  więc ustalić, czy składa się on ze świadczenia głównego  

i  świadczeń  pomocniczych,  czy  też  wykonawca  realizować  będzie  w  ramach  zamówienia 

kilka  odrębnych  pod  względem  ekonomicznym  świadczeń,  a  w  konsekwencji  czy  cały 

przedmiot  zamówienia  podlega  opodatkowaniu  stawką  właściwą  dla  świadczenia  głównego 

(0%  -  jako  stawka  niekwestionowana  przez  Zamawiającego  i  pozostałych  wykonawców, 

którzy  złożyli  oferty  w  postępowaniu),  czy  też  stawkę  podatku  VAT  należy  ustalić  odrębnie 

dla  poszczególnych  elementów  tego  zamówienia,  w  związku  z czym  elementy  zamówienia 

związane z pomiarami podlegają opodatkowaniu stawką podstawową 23%. 

Zagadnienie świadczeń złożonych było przedmiotem analizy zarówno w orzeczeniach 

sądów  krajowych,  jak  i  TSUE.  W  wyroku  z  25  lutego  1999  r.  w  sprawie  C-349/96  Card 

Protection Plan Ltd p-ko Commissioners of Custom and Excise, TSUE stwierdził, że w celu 

ustalenia, dla celów VAT, czy świadczenie usług obejmujące kilka części składowych należy 

traktować  jako  jedno  świadczenie,  czy  też  jako  dwa  lub  więcej  świadczeń  wycenianych 

odrębnie, należy przede wszystkim wziąć pod uwagę treść przepisu art. 2(1) VI Dyrektywy, 

zgodnie  z  którym  każde  świadczenie  usług  powinno  być  traktowane  jako  odrębne  

i  niezależne  oraz  fakt,  iż  świadczenie  obejmujące  z  ekonomicznego  punktu  widzenia  jedną 

usługę  nie  powinno  być  sztucznie  dzielone,  co  mogłoby  prowadzić  do  nieprawidłowości  

w  funkcjonowaniu  systemu  podatku  VAT.  Trybunał  podkreślał,  że  pojedyncze  świadczenie 

ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę 

zasadniczą,  podczas,  gdy  inny  lub  inne  elementy  traktuje  się  jako  usługi  pomocnicze,  do 

których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługę należy 

uznać  za  usługę  pomocniczą  w  stosunku  do  usługi  zasadniczej,  jeżeli  nie  stanowi  ona  dla 

klienta  celu  samego  w  sobie,  lecz  jest  środkiem  do  lepszego  wykorzystania  usługi 

zasadniczej.  Trybunał  w  orzeczeniu  tym  podkreślił,  że  świadczenie  usług  powinno  być 

zwykle uznawane za odrębne i niezależne a świadczenie złożone w aspekcie gospodarczym 

nie powinno być sztucznie rozdzielane, by nie pogarszać funkcjonalności systemu VAT. 

Natomiast  w  wyroku  z  dnia  27  października  2005  r.  w  sprawie  C-41/04  Levob 

Verzekeringen BV, OV Bank NV p-ko Staatssecretaris van Financiën, TSUE wskazał, że art. 

2 (1) VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że (...) jeżeli dwa lub więcej niż dwa 

ś

wiadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego 

jako  konsumenta  przeciętnego,  są  tak  ściśle  związane,  że  obiektywnie  tworzą  one  

w  aspekcie  gospodarczym  jedną  całość,  której  rozdzielenie  miałoby  sztuczny  charakter,  to 

wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania 

podatku od wartości dodanej (...). 

Opierając  się  na  powyższym  orzecznictwie  należy  stwierdzić,  że  jeżeli  świadczenia 

można  rozdzielić  tak,  że  nie  zmieni  to  ich  charakteru  ani  wartości  z  punktu  widzenia 

nabywcy,  wówczas  świadczenia  takie  powinny  być  raczej  traktowane  jako  dwa  niezależnie 

opodatkowane  świadczenia.  Jeżeli  jednak  świadczenia  stanowią  dla  nabywcy  całość 

ekonomiczną, nie należy ich sztucznie rozdzielać.  

Biorąc  powyższe  rozważania  pod  uwagę  Izba  stwierdziła,  że  analiza  całości 

opisanego  przez  Zamawiającego  przedmiotu  zamówienia  prowadziła  do  wniosku,  że  nie 

występuje w nim świadczenie główne, któremu można byłoby przypisać status świadczenia 

dominującego  względem  świadczeń  pomocniczych.  W  ocenie  Izby  mogą  mieć  charakter 

samoistny  zarówno  prace  czerpalno-refulacyjne, jak  i  prace  związane  z  pomiarem  poziomu 

uziarnienia.  Prace  czerpalno-refulacyjne  obejmują,  w  świetle  zapisów  SIWZ,  pobór  urobku  

z  toru  podejściowego  oraz  osadników  w  Łebie  oraz  refulację  urobku  na  plażę  w  Łebie 

rurociągiem  ułożonym  na  lądzie.  Z  kolei  usługi  związane  z  badaniem  poziomu  uziarnienia 

miały  na  celu  poznanie  składu  materiału  wydobytego  z  dna  morskiego,  zbadanie  go  pod 

kątem  zanieczyszczeń  i  określenie  rodzaju  osadu  (piasku).  Zamawiający  w  SIWZ  jasno 

określił,  że  prace  te  przeprowadzone  zostać  miały  w  celu  pozyskania  informacji  odnośnie 

jakości  refulatu,  niezbędnych  do  dalszych  działań  statutowych  Zamawiającego.  

Z powyższych zapisów niezbicie wynika, że prace te miały na celu określenie jakości gruntu, 

którym  zasilany  będzie  brzeg  morski.  W  ocenie  Izby  oznacza  to  również,  że  prace 

pomiarowe  nie  służą  wykonaniu  świadczenia  głównego  ale  wykonywane  będą  jakby  obok 

tego  świadczenia.  Do  wykonania  świadczenia  głównego  nie  jest  konieczne  wykonanie 

ś

wiadczenia  pobocznego,  pomocniczego.  Inaczej  przedstawiałaby  się  sytuacja,  gdyby 

Zamawiający  wymagał  sztucznego  zasilenia  brzegu  morskiego  granulatem  o  określonym 

poziomie  uziarnienia.  Wówczas  przeprowadzenie  badań  byłoby  niezbędne  do  wykonania 

ś

wiadczenia głównego, celem określenia i wybrania, która część pozyskanego materiału jest 

najodpowiedniejsza  do  wykonania  dalszej  części  prac  refulacyjnych.  Zasady  wiedzy  

i doświadczenia życiowego podpowiadają, że na rynku istnieją firmy zajmujące się wyłącznie 

pracami czerpalnymi, jak i firmy zajmujące się wyłącznie usługami z zakresu badań gruntu. 

Zatem  świadczenia  te,  w  aspekcie  ekonomicznym,  teoretycznie  mogłyby  być  zlecone 

samodzielnie  i  mogłyby  zostać  zrealizowane  niezależnie.  Z  przyczyn  organizacyjnych 

Zamawiający  zdecydował  się  na  przeprowadzenie  ich  w  jednym  postępowaniu, 

wykorzystując do badań konieczność sztucznego zasilenia brzegu morskiego. W ocenie Izby 

ś

wiadczenia te nie są z pozostałymi świadczeniami tak ściśle powiązane, aby ich ewentualne 

wyodrębnienie, jako niezależnych od siebie czynności, miało charakter sztuczny. 

Nie  podzielono  zatem  stanowiska  Odwołującego  jakoby  przedmiot  zamówienia 

obejmował świadczenie główne – tj. prace czerpalno-refulacyjne, opodatkowane stawką 0%, 

których  prawnopodatkowa  kwalifikacja  wymuszałaby  objęcie  identyczną  stawką  również 

ś

wiadczeń  związanych  z  badaniami  pomiarowymi.  Zgodnie  bowiem  z  art.  83  ust.  1  pkt  11 

ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. 2004 Nr 54 poz. 535 

ze  zmianami)  stawkę  podatku  w  wysokości  0%  stosuje  się  jedynie  do  usług  ratownictwa 

morskiego,  nadzoru  nad  bezpieczeństwem  żeglugi  morskiej  i  śródlądowej  oraz  usług 

związanych  z  ochroną  środowiska  morskiego  i  utrzymaniem  akwenów  portowych  i  torów 

podejściowych.  Wykonywanie  usług  pomiarowych  w  celu  przeprowadzenia  badań 

uziarnienia  wydobytego  materiału,  nie  ma  na  celu  utrzymania  akwenów  portowych  i  torów 

podejściowych w odpowiednim stanie i nie jest związane z ochroną środowiska morskiego.  

Przy rozstrzygnięciu wzięto pod uwagę również to, że w świetle art. 2(1) VI Dyrektywy 

i  przywołanych  orzeczeń  TSUE,  za  zasadę  uznaje  się,  że  każde  świadczenie  powinno  być 

zwykle  uznawane  za  odrębne  i  niezależne. W myśl  przywołanego  przepisu  prawa  unijnego  

i orzecznictwa TSUE konstrukcja tzw. „świadczeń kompleksowych” traktowana jest zaś jako 

wyjątek od tej zasady. Wyjątek ten zaś znajduje zastosowanie w razie wykazania, że istnieje 

ś

cisły  nierozerwalny  związek  świadczeń  pomocniczych  z  dominującym  świadczeniem 

głównym.  Okoliczności,  od  których  zależy  zakwalifikowanie  świadczeń  jako  odrębnych  lub 

jako  pomocniczych  wobec  świadczenia  głównego,  są  okolicznościami  faktycznymi,  które 

podlegają  dowodzeniu,  a  których  wykazanie,  zgodnie  z  rozkładem  ciężaru  dowodu, 

obciążało  Odwołującego.  Jednakże  takich  okoliczności  Izbie  nie  wykazano.  Odwołujący, 

choć  wskazywał,  że  wielokrotnie  bierze  udział  w  postępowaniach  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  w  przedmiocie  zamówienia  zbliżonym  lub  tożsamym  jak  w  przedmiotowym 

postępowaniu,  a  także  że  niejednokrotnie  w  danych  postępowaniach  pojawiają  się 

wątpliwości  co  do  prawidłowości  określenia  właściwej  dla  przedmiotu  zamówienia  stawki 

podatku od towarów i usług, nie przedstawił jakiegokolwiek materiału dowodowego, choćby 

w postaci interpretacji indywidualnej, która przemawiałaby za prawidłowością prezentowanej 

tezy  o  możliwości  zastosowania  obniżonej  stawki  podatku.  Postępowanie  przed  Krajową 

Izbą  Odwoławczą  toczy  się  z uwzględnieniem  zasady  kontradyktoryjności,  zatem  to  strony 

obowiązane  są  przedstawiać  dowody,  a  Krajowa  Izba  Odwoławcza  nie  ma  obowiązku 

wymuszania ani zastępowania stron w jego wypełnianiu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 

listopada 2007 r., sygn. akt II CSK 293/07, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1997 

r.,  sygn.  akt II  UKN  406/97,  wyrok  Sądu  Apelacyjnego  z  dnia  27  maja  2008  r.,  sygn.  akt  V 

ACa 175/08, wyrok KIO 1639/11). 

W ocenie Izby Odwołujący nie wykazał okoliczności faktycznych, które potwierdzałyby 

zasadność zastosowania do świadczeń pomiarowych stawki podatku VAT w wysokości 0%. 

Reasumując  stwierdzono,  Odwołujący  dopuścił  się  błędu  w  obliczeniu  ceny  

w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp przyjmując, iż istnieją podstawy uzasadniające 

przyjęcie  jednolitej  stawki  podatku  VAT  w  wysokości  0%.  Czynność  Zamawiającego 

polegającą na odrzuceniu oferty Odwołującego należało z przedstawionych wyżej względów 

uznać za prawidłową. 

Nie  zasługiwały  również  na  uwzględnienie  zarzuty  odwołania  wskazujące,  że 

Zamawiający 

zaniechał 

przedstawienia 

wyczerpującego 

uzasadnienia 

prawnego  

i  faktycznego  powodów  odrzucenia  oferty.  Już  sama  czynność  wniesienia  odwołania  przez 

Odwołującego  i  sposób  sformułowania  zarzutów,  tej  tezie  przeczy.  Odwołujący  doskonale 

zidentyfikował  powody  odrzucenia  i  przeprowadził  wnikliwą  polemikę  ze  stanowiskiem 

Zamawiającego. Nie miał zatem jakichkolwiek problemów z określeniem jakiego rodzaju błąd 

Zamawiający  uznał  za  dyskwalifikujący  jego  ofertę.  Przyznać  należy,  że  stanowisko 

Zamawiającego  zawarte  w  zawiadomieniu  o  wyniku  postępowania  w  zakresie  odnoszącym 

się  do  powodów  odrzucenia  oferty  Odwołującego  nie  jest  zbyt  obszerne.  Tym  niemniej 

wynika  z  niego  podstawa  prawna  (art.  89  ust.  1  pkt  6  ustawy  Pzp),  którą  kierował  się 

Zamawiający.  Przytoczono  również  okoliczności  faktyczne,  które  zdaniem  Zamawiającego 

przemawiały  za  faktem  zaistnienia  błędu  w  obliczeniu  ceny  w  ofercie  Odwołującego. 

Zamawiający  odwołał  się  w  do  treści  uzyskanych  od  wykonawcy  wyjaśnień,  przywołał 

uchwałę Sądu Najwyższego związaną z zagadnieniem podatku VAT jako błędu w obliczeniu 

ceny i przedstawił ciąg logiczno-myślowy, który doprowadził do podjęcia określonej decyzji. 

W  ocenie  składu  orzekającego  Izby,  w  zawiadomieniu  o  wyniku  postępowania  uczyniono 

zadość  postanowieniom  art.  92  ust.  1  pkt  2  ustawy  Pzp,  w  zakresie  obowiązku 

informacyjnego o powodach odrzucenia oferty wykonawcy.  

Konkludując,  Izba  nie  dopatrzyła  się  naruszenia  przepisów  wymienionych  przez 

Odwołującego  w  petitum  odwołania  i  orzekła  jak  w  sentencji.  Zamawiający  nie  naruszył 

zasad prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego określonych w art. 7 

ust.  1  i  3  ustawy  Pzp,  tj.  zasady  równego  traktowania  wykonawców  i  zachowania  uczciwej 

konkurencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  jego  wyniku, 

na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 pkt 1) oraz 

ust.  4  w  zw.  z  §  3  pkt  2)  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010 r.  

w  sprawie  wysokości  i sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  

w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).  

Przewodniczący: