KIO 66/16 Sygn. akt KIO 69/16 Sygn. akt KIO 73/16 WYROK dnia 2 lutego 2016 r.

Stan prawny na dzień: 24.10.2017

Sygn. akt KIO 66/16 

Sygn. akt KIO 69/16 

Sygn. akt KIO 73/16 

WYROK 

                                                z dnia 2 lutego 2016 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza w składzie: 

Przewodniczący: Barbara Bettman  

Protokolant:  Rafał Komoń 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  1  lutego  2016  r.  w Warszawie  odwołań  wniesionych 
przez wykonawców: 

1.    Maldrobud  Sp.  z  o.o.  Sp.k.,  ul.  Królewiecka  43,  74-300  Myślibórz,  Sygn.  akt  KIO 

2. Trans - Masz Przedsiębiorstwo Transportu i Maszyn Drogowych S.A., ul. Na Grobli 4 

73-110 Stargard Szczeciński (Sygn. akt KIO 73/16) 

3. SKANSKA S.A., ul. Gen. J. Zajączka 9, 01-518 Warszawa, Sygn. akt KIO 69/16 

-  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  prowadzonym  przez 
zamawiającego: Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i  Autostrad Oddział w Poznaniu, 

ul. Siemiradzkiego 5a, 60-763 Poznań, przy udziale wykonawców: 

A.  Zakład Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A., ul. Bystrzycka 24, 54-215 

Wrocław zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt:  KIO 

66/16 po stronie zamawiającego, 

B.  Przedsiębiorstwo Budownictwa Drogowego S.A., ul. Noskowska 3-5, 62-800 Kalisz 

zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  o  sygn.  akt:  KIO  69/16 

oraz KIO 73/16 po stronie zamawiającego, 

C.  Skanska  S.A.,  ul.  Gen.  Józefa  Zajączka  9,  01-518  Warszawa  zgłaszającego 

przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  o  sygn.  akt:  KIO  73/16  po  stronie 
zamawiającego. 

                                                                  orzeka: 

Oddala odwołanie wykonawcy Maldrobud Sp. z o.o. Sp.k., ul. Królewiecka 43,74-

300 Myślibórz, Sygn. akt KIO 66/16 


Kosztami  postępowania  obciąża  odwołującego  Maldrobud  Sp.  z  o.o.  Sp.k.,  ul. 

Królewiecka 43,74-300 Myślibórz, Sygn. akt KIO 66/16, 

1.2.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000,00 zł (słownie: 
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego: Maldrobud Sp. z o.o. 

Sp.k., ul. Królewiecka 43,74-300 Myślibórz, tytułem wpisu od odwołania, 

2.  Oddala  odwołanie  wykonawcy:  Trans  -  Masz  Przedsiębiorstwo  Transportu  i  Maszyn 

Drogowych S.A., ul. Na Grobli 4 73-110 Stargard Szczeciński, Sygn. akt KIO 73/16 

2.1.  Kosztami  postępowania  obciąża  odwołującego:  Trans  -  Masz  Przedsiębiorstwo 

Transportu  i  Maszyn  Drogowych  S.A.,  ul.  Na  Grobli  4,  73-110  Stargard  Szczeciński, 

Sygn. akt KIO 73/16 

2.1.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000,00 zł (słownie: 
piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  odwołującego:  Trans  -  Masz 

Przedsiębiorstwo  Transportu  i  Maszyn  Drogowych  S.A.,  ul.  Na  Grobli  4,  73-110 

Stargard Szczeciński,  tytułem wpisu od odwołania, 

3.  Oddala  odwołanie  wykonawcy:  SKANSKA  S.A.,  ul.  Gen.  J.  Zajączka  9,  01-518 

Warszawa, Sygn. akt KIO 69/16, 

3.2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego: SKANSKA S.A., ul. Gen. J. Zajączka 

9, 01-518 Warszawa, Sygn. akt KIO 69/16, 

3.2.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000,00 zł (słownie: 
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego: SKANSKA S.A., ul. 

Gen. J. Zajączka 9, 01-518 Warszawa, tytułem wpisu od odwołania, 

Stosownie  do  art.  198a ust.  1  i  198b  ust.  1  i  2 ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r. -  Prawo 
zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od 
dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu. 

                                                                          Przewodniczący:  

                .…….….………… 


Sygn. akt KIO 66/16 

Sygn. akt KIO 69/16 

Sygn. akt KIO 73/16 

U z a s a d n i e n i e: 

W  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  prowadzonym  w  trybie  w 

przetargu nieograniczonego, ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym UE 2015/S 157-289262 z 
15.08.2015  r.  na  „Bieżące  i  zimowe  utrzymanie  dróg  krajowych  na  terenie  województwa 
wielkopolskiego", zostały wniesione następujące odwołania: 

1.  w dniu  20 stycznia 2016 r. przez wykonawcę: Maldrobud Sp. z o.o. Sp.k., ul. Królewiecka 
43,74-300 Myślibórz, Sygn. akt KIO 66/16  

2.  w  dniu  21  stycznia  2016  r.  Trans  -  Masz  Przedsiębiorstwo  Transportu  i  Maszyn 
Drogowych S.A., ul. Na Grobli 4 73-110 Stargard Szczeciński (Sygn. akt KIO 73/16 

3.  w  dniu  20  stycznia  2016  r.  SKANSKA  S.A.,  ul.  Gen.  J.  Zajączka  9,  01-518  Warszawa 
(Sygn. akt KIO 69/16 

- w kopii przekazane zamawiającemu w terminie ustawowym. 

Podstawą  wniesienia  odwołań  było  powiadomienie  przez  zamawiającego  w  dniu  11 

stycznia 2016 r. o ustaleniu wyniku postępowania i wyborze ofert w zakresie części IV oraz 
VI zamówienia. 

Na  wezwanie  zamawiającego  z  dnia  20  i  21  stycznia  2016  r.,  zgłoszenia  do 

postępowania odwoławczego, w kopii przesłane stronom złożyli: 

W  dniu  20  stycznia  2016  r.  wykonawca  Zakład  Bezpieczeństwa  Ruchu  Drogowego 

ZABERD  S.A.  z  siedzibą  we  Wrocławiu,  zgłaszający  przystąpienie  do  postępowania 
odwoławczego w sprawie Sygn. akt KIO 66/16 po stronie zamawiającego,  

W  dniu  22  stycznia  2016  r.  wykonawca  Przedsiębiorstwo  Budownictwa  Drogowego 

S.A Kalisz, zgłaszający przystąpienie do postępowania odwoławczego w sprawie Sygn. akt 
KIO 69/16 oraz sygn. akt KIO 73/16 po stronie zamawiającego, 

W  dniu  22  stycznia  2016  r.  wykonawca  SKANSKA  S.A.,  z  siedzibą  w  Warszawie, 

zgłaszający  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  w  sprawie  Sygn.  akt  KIO  73/16 
po stronie zamawiającego 


-  którzy  wnosili  o  oddalenie  odwołań  i  utrzymanie  w  mocy  zaskarżonych  czynności 
zamawiającego. 

Odwołujący zarzucili zamawiającemu Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad 

Oddział  w  Poznaniu  naruszenie  przepisów  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo 
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164), dalej „ustawy Pzp”. 

Izba nie stwierdziła podstaw do odrzucenia wniesionych odwołań w oparciu o art. 189 

ust. 2 ustawy Pzp. Odwołanie podlega odrzuceniu na podstawie art. 189 ust. 2 pkt 4 ustawy 
Pzp,  jeżeli  odwołujący  powołuje  się  wyłącznie  na  te  same  okoliczności,  które  były 
przedmiotem  rozstrzygnięcia  przez  Izbę  innego  odwołania  dotyczącego  tego  samego 
postępowania  wniesionego  przez  tego  samego  odwołującego.  Wniosek  wykonawcy 
Przedsiębiorstwo  Budownictwa  Drogowego  S.A  Kalisz  o  odrzucenie  odwołania  SKANSKA 
S.A. nie podlegał uwzględnieniu, gdyż pomimo zbliżonego zakresu i argumentacji zarzutów, 
zaistniałe  okoliczności  w  części  w  części  VII  postępowania  (Środa  Wkp.)  i  w  części  IV 
(Konin)  nie  są  tożsame,  chociażby  przez  to,  że  odnoszą  się  do  innych  kosztorysów 
ofertowych.     

Izba postanowiła dopuścić wykonawców:  

A. 

Zakład Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A.,  

B. 

Przedsiębiorstwo Budownictwa Drogowego S.A Kalisz, 

C. 

SKANSKA S.A., w Warszawie 

-  do udziału  w postępowaniu odwoławczym, uznając że przesłanki wymienione w art. 185 
ust. 2 i 3 ustawy Pzp zostały wykazane.  

Sygn. akt KIO 66/16 

Odwołujący  Maldrobud  Sp.  z  o.o.  Sp.k.  z  siedzibą  Myśliborzu  wniósł  odwołanie  na 

czynność  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  złożonej  na  część  VI  zamówienia  przez  Zakład 
Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A., zwanego dalej „ZABERD S.A.” 

Wobec  podjętej  czynności  odwołujący  zarzucił  zamawiającemu  naruszenie 

następujących przepisów ustawy Pzp: 

art. 8 ust. 3 w związku z art. 8 ust. 1 poprzez zaniechanie odtajnienia zastrzeżonych 

jako tajemnica  przedsiębiorstwa  wyjaśnień  elementów  mających  wpływ  na  wysokość  ceny, 
pomimo  niezachowania  przez  ZABERD  S.A.  wymogów  formalnych  dla  skutecznego 
zastrzeżenia informacji w nim zawartych,  

art. 89 ust. 1 pkt 4, w zw. z art. 90 ust. 1, ust. 2, ust. 3, w zw. z art. 7 ust. 1 oraz ust. 3 

Pzp  przez  nieprawidłową  ocenę  wyjaśnień  ZABERD  S.A.  z  dnia  9  października  2015r.  i  w 
konsekwencji zaniechanie odrzucenia oferty ZABERD S.A., kiedy ten wykonawca nie obalił 


domniemania,  iż  zaproponowana  w  jego  ofercie  cena  nie  jest  rażąco  niska  w  stosunku  do 
przedmiotu zamówienia,  

art.  7  ust.  1  oraz  ust.  3  Pzp  przez  przeprowadzenie  postępowania  w  sposób 

niezapewniający  poszanowania  zasad  uczciwej  konkurencji  oraz  równego  traktowania 
wykonawców,  polegające  na  nieusprawiedliwionym  uznaniu  wyjaśnień  ZABERD  S.A. 
złożonych w trybie art. 90 ust. 1 Pzp za wystarczające, 

art. 7 ust 3 w zw. z art. 91 ust 1 w zw. z art. 2 pkt 5 ustawy Pzp, poprzez wybór oferty 

złożonej przez ZABERD S.A. i  zaniechaniu  wyboru oferty odwołującego, mimo że jest ona 
najkorzystniejsza  spośród  ofert  niepodlegających  odrzuceniu,  a  tym  samym  naruszenie 
obowiązku udzielenia zamówienia publicznego wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie z 
przepisami ustawy Pzp. 

Odwołujący wnosił o nakazanie zamawiającemu: 
1) 

 unieważnienia czynności wyboru oferty ZABERD S.A. jako najkorzystniejszej. 

odtajnienia  wyjaśnień  elementów  mających  wpływ  na  cenę  oferty  złożonej  przez 

ZABERD S.A., 3) 
3) 

 przeprowadzenia ponownej oceny i badania ofert, 

odrzucenie  oferty  złożonej  przez  ZABERD  S.A.  z  uwagi  na  zaproponowaną  przez 

wykonawcę rażąco niską cenę, 
5) 

dokonania  wyboru  oferty  odwołującego  jako  najkorzystniejszej  spośród  ofert 

niepodlegających odrzuceniu, 
6) 

ponadto  wnosił  o  zasądzenie  od  zamawiającego  na  rzecz  odwołującego  kosztów 

postępowania  wedle  spisu  kosztów  i  rachunków,  które  zostaną  przedłożone  na  rozprawie 
przed Krajową Izbą Odwoławczą. 

            W  uzasadnieniu  zgłoszonych  zarzutów  i  żądań  odwołujący  wyjaśniał,  że  dnia  11 
stycznia  2016  r.  otrzymał  w  formie  elektronicznej  zawiadomienie  o  wyborze  oferty 
najkorzystniejszej  złożonej  przez  wykonawcę  ZABERD  S.A.,  który  to  nie  udowodnił,  że 
zaoferowana przez niego cena nie jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia.  

Zdaniem  odwołującego,  zamawiający  poprzez  wadliwą  i  niezgodną  z  przepisami 

ustawy Pzp czynność wyboru oferty złożonej przez ZABERD S.A. jw., pozbawia wykonawcę 
możliwości realizacji przedmiotowego zamówienia. Takie działanie naraża odwołującego na 
szkodę w związku z dokonaniem przez zamawiającego czynności niezgodnych z przepisami 
ustawy  Pzp,  w  szczególności  niweczy  korzyść  jaką  odwołujący  mógłby  odnieść  z  realizacji 
umowy. A zatem interes odwołującego może doznać uszczerbku, albowiem pomimo złożenia 
oferty  zgodnej  z  wymaganiami  zamawiającego  może  on  zostać  pozbawiony  uzyskania 
przedmiotowego  zamówienia.  Odwołujący  zaznaczał,  że  posiada  interes  w  uzyskaniu 


przedmiotowego  zamówienia,  gdyż  w  przedmiotowym  postępowaniu  oferta  odwołującego 
została  sklasyfikowana  na  drugim  miejscu  i  otrzymała  77,46  pkt.,  a  zatem  przyjmując,  iż 
oferta wykonawcy ZABERD S.A. winna zostać odrzucona, to oferta odwołującego Maldrobud 
Sp.  z  o.o.  Sp.k.  winna  być  uznana  za  najkorzystniejszą  w  oparciu  o  przyjęte  przez 
zamawiającego kryteria oceny ofert. 

Odwołujący podnosił, że zamawiający  w dniu 5  stycznia 2016 r. (pismo prostowane 

kolejnymi  pismami  tj.  z  dnia  06.10.2015r.  oraz  08.10.2015  r.)  wezwał  ZABERD  S.A.  do 
udzielenia  wyjaśnień  dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny,  w 
trybie  art.  90  ust.  1  Pzp.  Wyjaśnienia  miały  wskazywać  na  istotne  w  ocenie  wykonawcy 
czynniki mające wpływ na poziom oferowanej ceny, w szczególności mając na uwadze m.in.: 
zaangażowanie osobowe, rzeczowe, sprzętowe i finansowe, oraz związane z tym niezbędne 
do poniesienia koszty, a także zakładany poziom zysku. Ponadto wykonawca miał: 

wyjaśnić  jaki  zakres  prac  wykonawca  przewiduje  wykonać  siłami  własnymi,  a  jaki 

zakres prac przewidziany jest do wykonania przez podwykonawców oraz jaki wpływ na cenę 
ma taki sposób realizacji zadania, 

potwierdzić,  że  oferowana  za  zadanie  cena  uwzględnia  wszystkie  elementy  i 

wymagania opisane przez Zamawiającego w SIWZ, w tym w OPZ (wraz  z modyfikacjami i 
odpowiedziami  na  pytania  udzielone  w  toku  trwania  procedury  przetargowej)  oraz 
uwzględnia wszystkie uwarunkowania związane z realizacją zadania w zakładanym 3 letnim 
okresie obowiązywania umowy. 

Przystępujący wykonawca ZABERD S.A. pismem z dnia 9 października 2015 r. złożył 

stosowne  wyjaśnienia  dotyczące  kalkulacji  ceny,  zastrzegając  jednocześnie,  że  stanowią 
one  tajemnicę  przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  przepisów  ustawy  o  zwalczaniu  nieuczciwej 
konkurencji. 

Dowód: wyjaśnienia ZABERD S.A. dotyczące rażąco niskiej ceny ujawnione odwołującemu. 

Powyższe zastrzeżenie w ocenie odwołującego wydaje się być nieskuteczne z dwóch 

powodów.  Po  pierwsze  wykonawca  nie  może  zastrzegać  określonych  danych  w  sposób 
całkowicie  dowolny.  Zastrzeżenie  tajemnicy  ma  charakter  wyjątkowy,  jako  odstępstwo  od 
zasady  jawności  postępowania  o  której  mowa  w  art.  8  ust.  1  ustawy  Pzp.  A  zatem 
skorzystanie z tej możliwości niesie za sobą obowiązek wykazania przez zastrzegającego na 
dzień  składania  wyjaśnień,  że  utajnione  przez  niego  informacje  stanowią  tajemnicę 
przedsiębiorstwa.  Zdaniem  odwołującego  jedyną  okolicznością  przemawiającą  za  potrzebą 
utajnienia wyjaśnień udzielonych przez ZABERD S.A. była chęć utrudnienia dostępu do tych 
dokumentów konkurencji w niniejszym postępowaniu. Odwołujący podkreślał, iż zastrzegając 
wyjaśnienia  jako  poufne,  wykonawca  powinien  dla  skuteczności  zastrzeżenia  wykazać 


zamawiającemu, że informacje utajnione stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa przedkładając 
stosowne  wyjaśnienia  w  tej  samej  dacie.  Powyższy  obowiązek  w  ocenie  odwołującego 
wynika  wprost  z  art.  8  ust.  3  ustawy  Pzp,  który  należy  stosować  odpowiednio  także  do 
informacji,  w  tym  wyjaśnień  składanych  przez  wykonawców  w  toku  postępowania 
przetargowego, jednakże po upływie terminu składania ofert. 

 Powyższe stanowisko potwierdza orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej zgodnie 

z  którym  „wykonawca  ma  prawo  także  na  dalszym  etapie  postępowania,  tj.  po  terminie 

składania  wniosków/ofert  (np.  na  etapie  składania  przez  wykonawcę  wyjaśnień  na 

okoliczność  zaoferowania  ceny  rażąco  niskiej)  zastrzec  informacje  jako  stanowiące 

tajemnicę przedsiębiorstwa i podstawą tego jest przepis art. 8 ust 3 ustawy P.z.p., pomimo, 

ż

e  odnosi  się  on  jedynie  do  informacji  zawartych  w  ofercie/wniosku  -  w  takim  jednak 

przypadku do zastrzeganych po terminie składania ofert/wniosków informacji należy odnieść 

także obowiązek jednoczesnego wykazania (tekst jedn. wraz z dokonywanym zastrzeżeniem 

zachowania informacji w poufności), że stanowią one tajemnicę przedsiębiorstwa.” Sygn. akt 

KIO 338/15. Podobnie w wyrokach: 

KIO z dnia 9 lutego 2015 r. (sygn. akt KIO 165/15) w którym to skład orzekający Izby 

wskazał:  „Choć  art.  8  ust  3  p.z.p.  wprost  określa  zasady  zastrzeżenia  tajemnicy 

przedsiębiorstwa jako ograniczenie zasady jawności postępowania o udzielenie zamówienia 

wyłącznie  w  odniesieniu  do  treści  oferty  i  wniosku  o  dopuszczenie  do  udziału  w 

postępowaniu,  to  dozwolone  jest  zastrzeżenie  tajemnicy  przedsiębiorstwa  przez 

wykonawców,  także  w  odniesieniu  do  innych  dokumentów  i  oświadczeń  składanych  w  toku 

postępowania  (po  upływie  terminu  składania  wniosków  o  dopuszczenie  do  udziału  w 

postępowaniu czy terminu składania ofert). Jeśli wykonawca zastrzega jako swoją tajemnicę 

przedsiębiorstwa  informacje  znajdujące  się  w  innych  dokumentach  czy  oświadczeniach 

składanych  po  otwarciu  ofert  (upływie  terminu  na  składanie  wniosków  o  dopuszczenie  do 

udziału  w  postępowaniu),  to  również  w  tym  dokumencie  (najpóźniej  z  jego  złożeniem 

zamawiającemu),  powinno  znaleźć  się  wykazanie  (uzasadnienie)  objęcia  tych  informacji 

zastrzeżeniem tajemnicy przedsiębiorstwa z analogicznymi skutkami, jak w przypadku braku 

takiego  uzasadnienia  co  do  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  zawartego  w  treści 

oferty, czy wniosku", 

KIO  z  dnia  2  marca  2015  r.  (sygn.  akt  KIO  279/15)  gdzie  czytamy:  "Określony  w 

ustawie  termin  na  zastrzeżenie  informacji  złożonych  w  ofercie  jak  również  wykazania,  ż

stanowią  one  tajemnice  przedsiębiorstwa  -  czyli  spełnienie  obu  warunków  ustawowych  w 

określonym  terminie  -  składa  się  na  wykonanie  po  stronie  zastrzegającego  tajemnicę 

obowiązku  powzięcia  działań  mających  na  celu  zachowanie  poufności  przedstawionych 

informacji. Jeżeli wykonawca nie tego nie dokonał nie ma ustawowych podstaw do wzywania 


go do składania oświadczenia zawierającego wykazanie przyczyn objęcia danych informacji 

tajemnicą przedsiębiorstwa.” 

Odwołujący  nie  kwestionował  samego  faktu  zastrzeżenia  tych  informacji,  bowiem 

ZABERD  S.A.  w  wyjaśnieniach  dot.  rażąco  niskiej  ceny  oświadczył:  „Treść  załączonego 
pisma wraz z załącznikami stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa ponieważ zawiera informacje 
mające  charakter  techniczno-organizacyjny,  które  nie  zostały  ujawnione  do  wiadomości 
publicznej  i  podjęto  w  stosunku  do  niej  niezbędne  działania  w  celu  zachowania  jej 
poufności",  to  o  tyle  nie  zgodził  się,  że  jako  przedsiębiorca  powołujący  się  na  tajemnicę 
przedsiębiorstwa ZABERD S.A. podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności 
a  tym  samym,  że  spełnione  zostały  przesłanki  uzasadniające  zachowanie  informacji  w 
poufności  (wedle  rozumienia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  w  przepisach  o  zwalczaniu 
nieuczciwej konkurencji - art. 11 ust. 4).  

Odwołujący  przekonywał,  że    postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego 

działania  te  muszą  polegać  na  wykazaniu,  jednocześnie  z  samym  zastrzeżeniem,  że 
przedstawiane informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Powyższe wykazanie uznał 
za zbyt ogólne, aby bezkrytycznie uznać złożone wyjaśnienia za poufne, a zatem podtrzymał 
swoje żądanie, że zamawiający winien uznać je za bezskuteczne i udostępnić odwołującemu 
na wniosek (czego nie uczynił).  

Przykładowo wskazał, że ZABERD S.A. podkreślił jakoby w stosunku do złożonych w 

toku wyjaśnień informacji podjął stosowne kroki celem zachowania ich poufności. Nie mniej 
jednak nie wykazał jakie kroki podejmuje lub podjął celem zachowania w poufności danych i 
dokumentów  objętych  zastrzeżeniem  tajemnicy  przedsiębiorstwa.  W  ocenie  odwołującego 
przyczyny wyłączenia jawności muszą mieć charakter na tyle obiektywny, aby możliwa była 
ich weryfikacja w postępowaniu odwoławczym. „Sformułowanie użyte przez ustawodawcę, w 
którym akcentuje się obowiązek "wykazania" oznacza więcej niż wyjaśnienie (uzasadnienie) 
przyczyn,  co  do  objęcia  tajemnicą  przedsiębiorstwa.  Za  wykazanie  nie  może  być  uznane 
ogólne uzasadnienie, sprowadzając się do przytoczenia jedynie elementów definicji legalnej 
tajemnicy  przedsiębiorstwa,  wynikającej  z  przepisu  art.  11  ust  4  u.z.n.k,”  (wyrok  sygn.  akt 
KIO 1161/15), jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie. Tym samym za  zasadne uznał 

żą

danie odtajnienia tych informacji, albowiem ZABERD S.A. nie dopełnił ciążącego na nim 

obowiązku wykazania na dzień składania wyjaśnień, iż informacje w nich zawarte stanowią 
tajemnicę przedsiębiorstwa. 

Odwołujący  zaznaczał,  że  nie  jest  w  stanie  odnieść  się  do  wyjaśnień  w  sposób 

bezpośredni,  niemniej  jednak  biorąc  pod  uwagę  znaczną  różnicę  w  cenie  za  realizację 
zamówienia  (cena  oferty  niższa  o  43%  od  wartości  szacunkowej  określonej  na  podstawie 


kosztorysu inwestorskiego), wskazywał na kilka pozycji, które w ocenie odwołującego mają 
istotny wpływ na sposób obliczenia ceny i w konsekwencji zaniżenia wartości całej oferty. 

Odwołujący podnosił, że wykonawca składający ofertę w postępowaniu o udzielenie 

zamówienia  publicznego  mając  na  względzie  dyspozycję  przepisu  art.  art.  89  ust.  1  pkt  4 
Pzp, zobowiązany jest do zaoferowania realnej ceny za realizację poszczególnych czynności 
składających  się  na  przedmiot  zamówienia.  Z  kolei  zamawiający  jest  zobowiązany  do 
odrzucenia  oferty  zawierającej  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia 
(por. wyrok z dnia 2 marca 2010 r., sygn. akt KIO/UZP 1984/09, wyrok z dnia 16 listopada 
2012  r.,  sygn.  KIO  2394/12;  KIO  2395/12;  2415/12).  Ponadto  podkreślił,  że  samo 
uruchomienie procedury wyjaśniającej z art. 90 Pzp wiąże się z obowiązkiem wykonawcy w 
postaci  złożenia  wyczerpujących,  popartych  dowodami  wyjaśnień  (por.  wyrok  z  dnia  24 
czerwca 2013 r., sygn. akt KIO 1363/13). 

Po  analizie  kosztorysu  ofertowego  złożonego  przez  ZABERD  S.A.  odwołujący  za 

słuszne uznał wezwanie tego podmiotu do złożenia wyjaśnień dotyczących zaproponowanej 
ceny  jednakże  stwierdził,  iż  niezasadnie  uznano  złożone  wyjaśnienia  za  wystarczające  i  w 
istocie  wypełniające  obowiązek  udowodnienia  zaoferowania  rzeczywistej,  odpowiadającej 
realnym kosztom ceny. 

Odwołujący  z  ostrożności  procesowej  wskazywał,  że  pomimo  braku  dostępu  do 

korespondencji  wymienianej  pomiędzy  zamawiającym  a  ZABERD  S.A.  (dotyczącej 
wyjaśnienia  elementów  mających  wpływ  na  cenę  -  ze  względu  na  jej  utajnienie),  złożone 
dokumenty  (wyjaśnienia)  nie  odpowiadają  wymaganiom  zamawiającego,  gdyż  nie  mają 
charakteru wyczerpującego i nie potwierdzają, że złożona oferta nie zawiera rażąco niskiej 
ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Jednocześnie odwołujący przyznał, że znane jest mu orzecznictwo, zgodnie z którym 

ocena rażąco niskiej ceny odbywa się co do zasady w stosunku do ceny globalnej, jednakże 
biorąc  pod  uwagę  specyfikę  przedmiotu  zamówienia,  gdzie  prawidłowa  kalkulacja  cen 
jednostkowych  ma  kluczowe  znaczenie,  Krajowa  Izba  Odwoławcza  dopuszczała  analizę 
odnoszącą  się  do  konkretnych  cen  składowych.  Przykładowo  w  wyroku  z  dnia  19  lutego 
2014 r. czytamy, iż „(...) w uzasadnionych przypadkach obowiązek badania w trybie art. 90 

ust.  1  ustawy  Pzp  dotyczy  poszczególnych  cen  jednostkowych  czy  tych  elementów,  które 

służyć  będą  do  ustalenia  ceny;  jeżeli  jest  to  uzasadnione  określonymi  w  SIWZ  kryteriami 

oceny  ofert,  specyfiką  przedmiotu  zamówienia  czy  też  ukształtowanego  sposobu 

wynagradzania  wykonawcy.  Podkreślenia  wymaga,  że  pojęcie  ceny,  o  którym  mowa  w  art. 

90  ustawy  Pzp  należy  odnosić  do  okoliczności  danego  przypadku.  Przykładowo,  w  świetle 

art. 536 Kc cenę można określić poprzez wskazanie podstaw do jej ustalenia. Taki charakter 


ma również np. każda oferta posługująca się obmiarowym ustalaniem ceny, gdzie mamy do 

czynienia  z  szacowaną  ilością  jednostek  i  proponowaną  przez  wykonawcę  cenę  za  1 

jednostkę.  Konkretyzacja  ceny  następuje  dopiero  po  ustaleniu  faktycznie  zrealizowanej 

liczby jednostek”. (sygn. akt KIO 216/14). 

Takie  wnioski  odwołujący  wyprowadził  z  opisu  przedmiotowego  zamówienia  i 

postanowień SIWZ, gdzie cena rzeczywista (realna) wynika z faktycznych ilości i podanych w 
ofercie  cen  jednostkowych.  Podkreślił,  iż  sam  zamawiający  w  kosztorysie  ofertowym  w 
kolumnie nr 4 i kolumnie nr 5 przedstawione ilości określa odpowiednio jako „przewidywaną 
ilość jednostek w roku lub jednorazowo" oraz „przewidywaną krotność roczną".  

Odwołujący  sugerował,  że  ocena  prawidłowości  zaniżonych  pozycji  wydaje  się  być 

uzasadniona, gdyż ich zaniżenie ma wpływ na cenę globalną i może świadczyć o manipulacji 
cenowej w niniejszym przetargu celem uzyskania zamówienia publicznego. 

Odwołujący  przedstawił  zestawienie  (analizę  wycen)  niektórych  pozycji 

kosztorysowych,  z  których  wywnioskował,  że  ceny  jednostkowe  ZABERD  S.A.  są  nie  tylko 
dwukrotnie  lub  trzykrotnie  niższe  niż  ceny  Maldrobud  Sp.  z  o.o.  Sp.k.,  ale  także  niższe  od 
cen wyliczonych wg. wskaźników z SECOCENBUD kwartał III bez zysku, a więc uznał je za 
ceny istotnie zaniżone i nierealne. 

Przykładowo wymienił: 

Poz. 28. Powierzchniowe pojedyncze utrwalenie nawierzchni bitumicznej przy zastosowaniu 

kationowej  emulsji  asfaltowej  szybkorozpadowej  modyfikowanej  lateksem  i  grysów  frakcji 
2/5,  2/8  lub  8/11  (rakowiny,  złuszczenia,  spękania  )  -  paski  w formie geometrycznej.  Cena 
jednostkowa ZABERD S.A. wynosi 7,49 zł, z kolei cena jednostkowa Maldrobud Sp. z o.o. 
Sp.k. to 35 zł za m2. Wycena ww. pozycji kosztorysowej to rząd wielkości ok. 34 zł za szt.   

Dowód: oferta wykonawcy TRANS-MASZ Przedsiębiorstwo Transportu i Maszyn Drogowych 
S. A. z siedzibą w Stargardzie Szczecińskim. 

Poz.  32.  Remont  podbudowy  tłuczniowej  o  grubości  do  10  cm  33.  Cena  jednostkowa 

ZABERD S.A. wynosi 16,05 zł, z kolei cena jednostkowa Maldrobud Sp. z o.o. Sp.k to 32 zł 
za  m2.  Wycena  ww.  pozycji  kosztorysowej  obliczona  w  programie  FORTE  przy 
uwzględnieniu minimalnych wskaźników SECOCENBUD kwartał III bez zysku - 17,35 zł przy 
czym koszt materiału to kwota 14,38 zł 

Dowód: kosztorys nr 1 WX Tabela elementów scalonych - poz. 1 dot. poz. 32 oferty 

Poz.  33.  Dodatek  do  poz.  32  za  każde  dodatkowe  5  cm  grubości.  Cena  jednostkowa 

ZABERD S.A. wynosi 7,49 zł, z kolei cena jednostkowa Maldrobud Sp. z o.o. Sp.k. to 18 zł 
za  m2.  Wycena  ww.  pozycji  kosztorysowej  obliczona  w  programie  FORTE  przy 


uwzględnieniu minimalnych wskaźników SECOCENBUD kwartał III bez zysku - 7,77 zł przy 
czym koszt materiału to kwota 7,05 zł. 

Dowód: kosztorys nr 1 WX Tabela elementów scalonych - poz. 2 dot. poz. 33 oferty 

Poz.  41.  Ułożenie  siatki  przeciwspękaniowej  z  włókna  szklanego  wstępnie  powlekanego 

asfaltem  o  wytrzymałości  100x100  kN.  Cena  jednostkowa  ZABERD  S.A.  wynosi  8,56  zł,  z 
kolei  cena  jednostkowa  MALDROBUD  to  17  zł  za  m2. Wycena  ww.  pozycji  kosztorysowej 
obliczona w programie FORTE przy uwzględnieniu minimalnych wskaźników SECOCENBUD 
kwartał III bez zysku - 9,70 zł przy czym koszt materiału to kwota 7,80 zł. 

Dowód: kosztorys nr 1 WX Tabela elementów scalonych - poz. 3 dot. poz. 41 oferty 

Poz.  47.  Uzupełnienie  poboczy  ziemnych  i  pasa  rozdziału  gruntem  nasypowym  z 

uformowaniem  i  zagęszczeniem  grubości  do  10  cm  z  transportem  -  materiał  Wykonawcy. 
Cena jednostkowa ZABERD S.A. wynosi 29,96 zł, z kolei cena jednostkowa Maldrobud Sp. z 
o.o.  Sp.  k.  to  135  zł  za  m3.  Wycena  ww.  pozycji  kosztorysowej  obliczona  w  programie 
FORTE przy uwzględnieniu minimalnych wskaźników SECOCENBUD kwartał III bez zysku - 
122,40 zł. 

Dowód: kosztorys nr 2 WX Tabela elementów scalonych - poz. 4 dot poz. 47 oferty 

Poz.  75.  Wykonanie  nowych  studzienek  ściekowych  betonowych  osadnikowych  fi  500  z 

włazem typu D400 - materiał Wykonawcy. Cena jednostkowa ZABERD S.A. wynosi 577,80 
zł, z kolei cena jednostkowa Maldrobud Sp. z o.o. Sp.k. to 1450 za szt. Wycena ww. pozycji 
kosztorysowej obliczona w programie FORTE przy uwzględnieniu minimalnych wskaźników 
SECOCENBUD  kwartał  IIl  bez  zysku  -  842,78  zł  przy  czym  koszt  materiału  to  kwota 
646,91zł. 

Dowód: kosztorys nr 1 WX Tabela elementów scalonych - poz. 4 dot. poz. 75 oferty 

Poz.  77.  Odbudowa  przepustów  o  średnicy  do  60  cm  z  rur  PCV  pod  zjazdami  na  drogi 

publiczne  i  pod  zjazdami  bez  ścianek  czołowych  z  transportem  materiałów  -  materiał 
Wykonawcy. Cena jednostkowa ZABERD S.A.  wynosi 192,60  zł, z kolei cena jednostkowa 
Maldrobud  Sp.  z  o.o.  Sp.k.  to  375  za  mb. Wycena  ww.  pozycji  kosztorysowej  obliczona  w 
programie FORTE przy uwzględnieniu minimalnych  wskaźników  SECOCENBUD kwartał III 
bez zysku - 315,04 zł przy czym koszt materiału to kwota 240,47 zł. 

Dowód: kosztorys nr 1 WX Tabela elementów scalonych - poz. 5 dot. poz. 77 oferty 

Poz.  78.  Odbudowa  przepustów  o  średnicy  do  60  cm  z  rur  PCV  pod  zjazdami  na  drogi 

publiczne  i  pod  zjazdami  wraz  ze  ściankami  czołowymi  prefabrykowanymi  lub  z  kostki 
brukowej  betonowej  z  transportem  materiałów  -  materiał  Wykonawcy.  Cena  jednostkowa 
ZABERD S.A. wynosi 251,45 zł, z kolei cena jednostkowa Maldrobud Sp. z o.o. Sp.k. to 400 


za  mb.  Wycena  ww.  pozycji  kosztorysowej  obliczona  w  programie  FORTE  przy 
uwzględnieniu  minimalnych  wskaźników  SECOCENBUD  kwartał  III  bez  zysku  -  383,55  zł 
przy czym koszt materiału to kwota 295,87 zł. Dowód: kosztorys nr 1 WX Tabela elementów 
scalonych - poz. 6 dot. poz. 78 oferty. 

Poz.  82.  Remont  odwodnienia  poprzez  wykonanie  rowów  krytych  z  rur  PEHD  fi  400.  Cena 

jednostkowa ZABERD S.A. wynosi 160,50 zł, z kolei cena jednostkowa Maldrobud Sp. z o.o. 
Sp.k. to 270 za mb. Wycena ww. pozycji kosztorysowej obliczona w programie FORTE przy 
uwzględnieniu  minimalnych  wskaźników  SECOCENBUD  kwartał  III  bez  zysku  -  264,24  zł 
przy czym koszt materiału to kwota 140,65 zł. Dowód: kosztorys nr 1 WX Tabela elementów 
scalonych - poz. 7 dot. poz. 82 oferty 

Poz.  108.  Usuwanie  martwych  zwierząt  wraz  z  utylizacją  z  transportem  do  20  km.  Cena 

jednostkowa  ZABERD  S.A.  wynosi  170  zł,  z  kolei  cena  jednostkowa  Maldrobud  Sp.  z  o.o. 
Sp.k. to 550 za szt. Wycena ww. pozycji kosztorysowej to rząd wielkości ok. 400 zł za szt. 

Dowód: faktura nr 378/11/15 z dnia 30.11.2015 wraz z załącznikiem 

Poz.  154. Odśnieżanie  w  kilometrach  bieżących  jazdy  samochodu  z  pługiem  opuszczonym 

podczas odśnieżania nawierzchni jezdni - główne ciągi dróg o szerokości od 6,00 m do 11,00 
m. Cena jednostkowa ZABERD S.A. wynosi 9,00 zł, z kolei cena jednostkowa Maldrobud Sp. 
z  o.o.  Sp.k.    to  30  zł  za  kmb.  Kalkulacja  własna  Maldrobud  Sp.  z  o.o.  Sp.k.  obejmująca 
wszystkie  składniki  cenotwórcze  składające  się  na  daną  pozycje  -  cena  jednostkowa 
minimalna wynosi 16,59 zł za kmb. 

Dowód: kalkulacja własna Maldrobud Sp. z o.o. Sp.k  do ZUD 

Poz. 155. Jednoczesne usuwanie śliskości i odśnieżanie - główne ciągi dróg o szerokości od 

6,00  m  do  11,00  m.  Cena  jednostkowa  ZABERD  S.A.  wynosi  72,63  zł,  z  kolei  cena 
jednostkowa  Maldrobud  Sp.  z  o.o.  Sp.k.  to  93  za  kmb.  Kalkulacja  własna  Maldrobud 
obejmująca  wszystkie  składniki  cenotwórcze  składające  się  na  daną  pozycję  -  cena 
jednostkowa minimalna wynosi 83,28 zł za kmb. 

Dowód: kalkulacja własna Maldrobud Sp. z o.o. Sp.k  do ZUD 

Poz.  157. Odśnieżanie  w  kilometrach  bieżących  jazdy  samochodu  z  pługiem  opuszczonym 

podczas  odśnieżania  nawierzchni  jezdni  -  ciągi  dróg  o  szerokości  od  3,40  m  do  5,20  m 
(serwisowe).  Cena  jednostkowa  ZABERD  S.A.  wynosi  20  zł,  z  kolei  cena  jednostkowa 
Maldrobud  Sp.  z  o.o.  Sp.k.  to  40,92  kmb.  Kalkulacja  własna  Maldrobud  Sp.  z  o.o.  Sp.k. 
obejmująca  wszystkie  składniki  cenotwórcze  składające  się  na  daną  pozycje  -  cena 
jednostkowa minimalna wynosi 34,94 zł za kmb. 

Dowód: kalkulacja własna Maldrobud Sp. z o.o. Sp.k. do ZUD 


Poz. 167. Wywóz zgromadzonego śniegu z przekroju ulicznego z transportem na odległość 

do  5  km.  Cena  jednostkowa  ZABERD  S.A.  wynosi  3,00  zł,  z  kolei  cena  jednostkowa 
Maldrobud  Sp.  z  o.o.  Sp.k.  to  16  za  m3.  Wycena  ww.  pozycji  kosztorysowej  obliczona  w 
programie FORTE przy uwzględnieniu minimalnych  wskaźników  SECOCENBUD kwartał III 
bez zysku - 12,27 zł. 

Dowód:  kosztorys  nr  1  WX  Tabela  elementów  scalonych  -  poz.  8  dot.  poz.  167  oferty 
Maldrobud Sp. z o.o. Sp.k.  

Podkreślił  dodatkowo,  iż  różnice  w  ilościach  szacowanych  i  faktycznie  wykonanych  w 
praktyce są znaczne i zróżnicowane dla każdego elementu wykonywanych prac dowodzi,  że 
nie można tutaj mówić o tym, że cena jednostkowa nie ma istotnej wagi i winna być brana 
pod uwagę przy ocenie rażąco niskiej ceny. Na uwagę zasługuje także fakt, iż zamawiający 
w  treści  pierwszego  wezwania  do  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny  (pismo  z  dnia 
05.10.2015r.) wnosił o wyjaśnienie jak obliczona została cena jednostkowa poszczególnych 
pozycji, które z kolei zostało zmodyfikowane poprzez usunięcie tego wymogu (pismo z dnia 
06.10.2015  r.).  Szczególny  charakter  cen  jednostkowych  dodatkowo  uwypukla  §  4  ust.  2 
umowy (TOM II Istotne postanowienia umowy), zgodnie z którym wynagrodzenie wykonawcy 
stanowi wynik iloczynu ilości wykonanych robót i cen jednostkowych podanych w kosztorysie 
ofertowym stanowiącym integralną część Oferty Wykonawcy.  

Z  tego  względu  odwołujący  przy  specyfice  niniejszego  zamówienia  odnosił  się  do 

poszczególnych  pozycji  wyceny,  zwłaszcza  tych,  które  budziły  jego  wątpliwości  co  do 
rzetelności dokonanej przez ZABERD S.A. kalkulacji. 

W dalszej kolejności podnosił, iż przepis art. 90 ust. 1 ustawy Pzp nie zawiera definicji 

rażąco  niskiej  ceny,  ale  wymienia  niektóre  okoliczności,  jakie  mogą  na  rażąco  niską  cenę 
wskazywać, w których procedura wyjaśniania oferty powinna mieć zastosowanie. O tym, czy 
cena  oferty  jest  rzeczywiście  rażąco  niska,  rozstrzyga  zamawiający  w  odniesieniu  do 
konkretnego  przypadku,  w  oparciu  o  posiadane  materiały,  w  szczególności  wyjaśnienia 
wykonawcy  i  załączone  przez  niego  dokumenty,  oceniane  w  kontekście  właściwości 
przedmiotu zamówienia  będącego przedmiotem postępowania. Stosownie do art. 90 ust. 1 
pkt 1 Pzp, jednym z podstawowych elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny są 
koszty  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od 
minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 
10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 
2004  r.  Nr  240,  poz.  2407  oraz  z  2005  r.  Nr  157,  poz.  1314).  Wobec  powyższego,  w 
przekonaniu  odwołującego  -  niezależnie  od  wybranego  przez  wykonawcę  stosunku 
zaangażowania  personelu  (umowa  o  pracę  czy  umowa  cywilnoprawna)  -  wartość  kosztów 


pracy  przyjętych  do  kalkulacji  ceny  oferty  nie  może  być  niższa  od  minimalnego 
wynagrodzenia  za  pracę.  Te  z  kolei  przy  ww.  pozycjach  budziły  wątpliwość,  gdyż  w  roku 
2016 (w okresie realizacji zamówienia) minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 1850 zł. 
Minimalny  wymiar  czasu  pracy,  zgodnie  z  ustawą  Kodeks  pracy  wynosi  168  godzin. 
Minimalna stawka godzinowa brutto w roku 2015  za godzinę pracy wynosiła ok. 10 zł brutto 
[a po zmianie przepisów, tj. od roku 2016  wynosi  ok.  11  zł].  Mimo  powyższego  samo 
wynagrodzenie  minimalne  jednego  pracownika  za  jedną  godzinę  pracy  wynosi  dla  wielu 
pozycji  wskazanych  powyżej  mniej  więcej  tyle  samo,  lub  mniej  niż  zaoferowana  cena 
jednostkowa przez wykonawcę ZABERD S.A., co skłoniło odwołującego do przypuszczeń, iż 
nie uwzględniono w kosztach danej pozycji minimalnego wynagrodzenia za pracę. 

Wykonawcy  uczestniczący  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego 

mają prawo oczekiwać prowadzenia postępowania w poszanowaniu podstawowych zasad, w 
tym  jawności  postępowania  oraz  równego  traktowania  i  uczciwej  konkurencji,  a  także 
rzetelnej weryfikacji ofert i analizy i wyjaśnień w odniesieniu do poszczególnych elementów 
oferty mających wpływ na ostateczną wycenę. 

Sygn. akt KIO 73/16 

Odwołujący Trans - Masz Przedsiębiorstwo Transportu i Maszyn Drogowych S.A. z siedzibą 
w Stargardzie Szczecińskim wniósł odwołanie w zakresie Część IV obejmującej teren Rejonu 
w Koninie wobec czynności zamawiającego, polegających na: 

zaniechaniu odrzucenia ofert wykonawców: 

a. 

Przedsiębiorstwa Budownictwa Drogowego S.A Kalisz,  

b. 

SKANSKA S.A. Warszawa, 

wyborze  jako  najkorzystniejszej  oferty  wykonawcy  Przedsiębiorstwo  Budownictwa 

Drogowego S.A. Kalisz. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu: 

naruszenie  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp  oraz  90  ust.  3  tej  ustawy  poprzez 

zaniechanie odrzucenia ofert wykonawców: Przedsiębiorstwo Budownictwa Drogowego S.A 
Kalisz, oraz SKANSKA S.A. Warszawa (dot. części IV obejmującej teren Rejonu w Koninie), 
pomimo, iż zawierały one rażąco niskie ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia, 

naruszenie  art.  91  ust.  1  Pzp.  poprzez  wybór  jako  najkorzystniejszej  oferty 

Wykonawcy  Przedsiębiorstwo  Budownictwa  Drogowego  S.A.  z  siedzibą  w  Kaliszu,  (dot. 
części IV obejmującej teren Rejonu w Koninie), pomimo, iż zawierała ona rażąco niską cenę 
i jako taka oferta podlegała odrzuceniu. 


Mając  na  uwadze  powyższe  zarzuty  (w  zakresie  części  IV  obejmującej  teren  Rejonu  w 
Koninie), odwołujący wnosił o nakazanie zamawiającemu: 

unieważnienia  czynności  wyboru  oferty  w  przedmiotowym  postępowaniu,  tj.  wyboru 

oferty Przedsiębiorstwa Budownictwa Drogowego S.A. z siedzibą w Kaliszu, 
2. 

nakazanie odrzucenia ofert wykonawców: 

a) 

Przedsiębiorstwo Budownictwa Drogowego S.A Kalisz,  

b) 

SKANSKA S.A. Warszawa, 

nakazanie  zamawiającemu  powtórzenie  czynności  oceny  i  wyboru  ofert  w 

przedmiotowym postępowaniu, 
4. 

nakazanie zamawiającemu wyboru jako najkorzystniejszej oferty odwołującego, 

obciążenie  zamawiającego  kosztami  postępowania,  w  tym  opłatą  wpisową  od 

odwołania oraz zgodnie z wykazem kosztów przedstawionych na rozprawie. 

W  uzasadnieniu  zgłoszonych  zarzutów  i  żądań  odwołujący  podał,  że  w  dniu  11 

stycznia 2016 r. odebrał wiadomość mailową od zamawiającego - o wyniku postępowania w 
zakresie IV części zamówienia. 

Odwołujący zaznaczał, iż ma interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia oraz 

w  złożeniu  niniejszego  odwołania,  ponieważ  gdyby  zamawiający  nie  zaniechał  odrzucenia 
ofert  wykonawców:  Przedsiębiorstwo  Budownictwa  Drogowego  S.A.  Kalisz  oraz  SKANSKA 
S.A., do czego był on zobowiązany na podstawie ustawy Prawo  zamówień publicznych, to 
oferta odwołującego musiałaby zostać uznana za najkorzystniejszą. 

Zdaniem  odwołującego  zarówno  oferta  wykonawcy  Przedsiębiorstwo  Budownictwa 

Drogowego S.A. Kalisz, która została uznana za najkorzystniejszą, jak i oferta znajdująca się 
na  drugim  miejscu,  tj.  oferta  SKANSKA  S.A.,  zawierają  rażąco  niskie  ceny  w  stosunku  do 
przedmiotu  zamówienia.  Swoje  stanowisko  odwołujący  oparł  na  następujących 
stwierdzeniach. 

W ramach zamówienia  na „Bieżące i  zimowe utrzymanie dróg krajowych na terenie 

województwa wielkopolskiego" część IV obejmująca teren Rejonu w Koninie  - zamawiający, 
tj.  Generalna  Dyrekcja  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział  w  Poznaniu,  wskazał 
szacunkową wartość przedmiotu zamówienia w kwocie 36.773.210,73 złotych brutto. Wśród 
pięciu  złożonych  ofert,  najkorzystniejszą  okazała  się  oferta  Przedsiębiorstwa  Budownictwa 
Drogowego  S.A.  Kalisz  z  ceną  brutto  18.589.979,82  zł  (50,55%  kwoty  szacunkowej),  na 
drugim miejscu znalazła się oferta SKANSKA S.A. z ceną brutto 20.269.291,56 zł (55,12% 
kwoty  szacunkowej),  a  na  trzecim  oferta  odwołującego  z  ceną  brutto  31.871.257,74  zł 
(86,67% kwoty szacunkowej). Pozostałe dwie oferty zostały uznane za odrzucone, bowiem 
wykonawcy, którzy je złożyli zostali wykluczeni z postępowania. 


Analizując  stosunek  procentowy  cen  złożonych  ofert  do  ceny  szacunkowej 

przedstawionej  przez  zamawiającego,  odwołujący  doszedł  do  przekonania,  iż  wskazane 
powyżej dwie oferty zawierają rażąco niską cenę. Zgodnie z dyspozycją art. 90 ust. 1 ustawy 
Pzp domniemanie rażąco niskiej ceny ma zastosowanie, gdy dana cena jest niższa o 30% 
od wartości zamówienia. w przekonaniu odwołującego taka przesłanka zaistniała zarówno co 
do oferty Przedsiębiorstwa Budownictwa Drogowego S.A. Kalisz (cena niższa o 49,45% od 
wartości  zamówienia),  jak  i  do  oferty  SKANSKA  S.A.  (cena  niższa  o  44,88%  od  wartości 
zamówienia).  Różnica  ta  stanowi  prawie  połowę  wartości  zamówienia,  co  według 
odwołującego świadczy o rażąco niskiej cenie powyższych ofert. 

Z  uwagi  na  fakt,  iż  ceny  zaproponowane  przez  dwóch  pierwszych  wykonawców 

wydawały się rażąco niskie w odniesieniu do przedmiotu zamówienia, zamawiający wezwał 
Przedsiębiorstwo  Budownictwa  Drogowego  S.A  Kalisz  oraz  SKANSKA  S.A.  do  udzielenia 
wyjaśnień. Odwołujący nie mógł jednak uzyskać dostępu do ich treści, bowiem zostały one 
zastrzeżone  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  i  wobec  tego  nie  podlegały  ujawnieniu.  Brak 
znajomości  treści  wyjaśnień  z  powodu  korzystania  przez  konkurentów  z  prawa  do 
nieujawniania  tajemnicy  przedsiębiorstwa  nie  może  pozbawiać  odwołującego  prawa  do 
złożenia odwołania od sprzecznej z prawem decyzji zamawiającego. 

Pomimo  nieznajomości  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawców,  odwołujący 

podnosił,  iż  nie  jest  możliwe  wykonanie  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  umową  i  ze 
specyfikacją  za  ceny  proponowane  przez  skarżonych  wykonawców.  Wynika  to  z 
doświadczenia  odwołującego  w  zakresie  wykonywania  usług  bieżącego  i  zimowego 
utrzymania  dróg krajowych,  a  także  poczynionych  przez  niego  szczegółowych  kalkulacji.  Z 
powyższych  względów  odwołujący  wnosił,  aby  Krajowa  Izba  Odwoławcza  oceniła  czy 
wyjaśnienia  kalkulacji  cen  złożone  wraz  z  dowodami  w  toku  postępowania  są 
przekonywujące w kontekście okoliczności wskazanych w niniejszym odwołaniu.  

Na  dowód  tego,  iż  kwoty  proponowane  przez  wykonawców  są  rażąco  niskie  i  nie 

pozwalają na prawidłową realizację przedmiotu zamówienia, odwołujący załączył: 

kosztorys  szczegółowy  na  wybrane  pozycje  cenowe  w  odniesieniu  do  katalogów 

nakładów rzeczowych,  

porównanie wybranych cen wykonawców Przedsiębiorstwa Budownictwa Drogowego 

S.A.  Kalisz  SKANSKA  S.A.  oraz  Trans-Masz  S.A.  (do  cen  z  Katalogów  Nakładów 
Rzeczowych bez kosztów pośrednich, zakupu i zysku).  

Odwołujący  zaznaczył,  że  porównane  pozycje  KNR    z  cenami  oferowanymi  przez 

Firmę  PBD  Kalisz  i  Firmę  SKANSKA  są  rażąco  niskie  i  że  prace  nie  są  możliwe  do 
wykonania w tej cenie. 


Przykładowo: 

-  pozycja  nr  79.  Odbudowa  przepustów  o  śr  do  150  cm  z  rur  PCV  wraz  ze  ściankami 

czołowymi z transportem materiałów - materiał Wykonawcy. 
Oferowane  ceny  wynoszą  odpowiednio  591,50  zł  PBD  Kalisz  i  527,26  zł  SKANSKA,  gdzie 
koszt  1  mb  rury  jest  wyższy  nie  licząc  dojazdu,  wykonania  ścianki  czołowej  i  robót 
rozbiórkowych i ziemnych, cena KNR 1 383,59 zł bez narzutów.  

pozycja  nr  130.  „Pielęgnacja  krzewów  i  nasadzeń  na  skarpach  i  terenach  płaskich  - 

odchwaszczanie,  przycinanie,  formowanie,  nawożenie  z  wywozem  materiału  z  wycinki  na 
odległość  do  20  km".  Konkurenci  zaoferowali,  ceny  jednostkowe  2  i  3  zł.  Pracownik  lub 
pracownicy muszą w ramach tej usługi dokonać odchwaszczenia, przycięcia, formowania lub 
nawożenia.  Trzeba  uwzględnić  choćby  koszty  pracy  ogrodników  (bezpośrednie  - 
wynagrodzenie, pośrednie - podatki, ZUS, koszty bhp itp.). Trzeba ponieść koszty  wywozu 
do 20 km (paliwo, koszty pracy kierowcy). Dla odwołującego nie daje się racjonalnie wyjaśnić 
w trybie art. 90 Pzp, że ta cena jednostkowa 2 i 3 zł jest realna.   

Za tę usługę w skali roku PBD otrzymałoby 9 000 zł, przez 4 lata 36.000 zł (SKANSKA 6000 
zł, przez 4 lata 24.000 zł), a Trans-Masz S.A. 54.000 zł, przez 4 lata 216.000 zł.  

Odwołujący przypominał, że obowiązkiem wykonawcy, który wyjaśnia kalkulację ceny 

w trybie art. 90 Pzp jest uwzględnienie „kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia 
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie 
art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę 
(Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314)". 

Sugerował,  ze  kalkulacja  cen  dokonana  przez  Przedsiębiorstwo  Budownictwa 

Drogowego S.A Kalisz oraz SKANSKA S.A. nie da się pogodzić z przepisami prawa pracy o 
minimalnym  wynagrodzeniu  za  pracę  co  obrazuje  powyższy  przykład.  Stwierdził,  iż 
zamawiający nie jest w stanie udowodnić, że kalkulacje kwestionowanych ofert są zgodne z 
przepisami o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. 

Ponadto,  odwołujący  podkreślał,  iż  z  uwagi  na  specyfikę  przedmiotu  zamówienia, 

jakim  jest  bieżące  i  zimowe  utrzymanie  dróg  krajowych,  nie  można  szukać  nadmiernych 
oszczędności  przy  realizacji  tak  poważnych  zadań  publicznych.  Postępowanie  takie  może 
mieć bowiem negatywny wpływ na poziom bezpieczeństwa na drogach, zwłaszcza w okresie 
zimowym.  

Powołując  się  na  regulacje  prawne  w  zakresie  zamówień  publicznych,  podał  iż 

zgodnie  z  art.  90  ust.  3  Pzp  zamawiający  odrzuca  ofertę  wykonawcy,  który  nie  złożył 
wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, 

ż

e  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Zdaniem 


odwołującego  zamawiający  dokonał  błędnej  oceny  wyjaśnień  złożonych  przez  skarżonych 
wykonawców,  gdyż  nie  jest  realne  wykonanie  przedmiotu  zamówienia  za  przedstawione 
przez nich ceny, co uzasadniał powyżej. Wobec tego podtrzymał twierdzenia, iż zamawiający 
był  zobowiązany  do  odrzucenia  obydwu  ofert,  czego  jednak  zaniechał.  W  konsekwencji 
zamawiający naruszył również art. 91 ust. 1 Pzp, dokonując wyboru jako najkorzystniejszej 
oferty,  która  podlegała  odrzuceniu.  Na  podstawie  art.  190  ust.  1a  Pzp  ciężar  dowodu,  że 
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na: wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest 
stroną  albo  uczestnikiem  postępowania  odwoławczego;  zamawiającym,  jeżeli  wykonawca, 
który złożył ofertę, nie jest uczestnikiem postępowania. 

Zdaniem odwołującego okoliczności faktyczne przedstawione przez niego świadczą, 

ż

e  oferty  Przedsiębiorstwa  Budownictwa  Drogowego  S.A  Kalisz  oraz  SKANSKA  S.A. 

złożone w ramach postępowania na „Bieżące i zimowe utrzymanie dróg krajowych na terenie 
województwa  wielkopolskiego"  część  IV  obejmująca  teren  Rejonu  w  Koninie  zawierają 
rażąco niskie ceny.  

Sygn. akt KIO 69/16 

Wykonawca  SKANSKA  S.A.  z  siedzibą  w  Warszawie  wniósł  odwołanie  wobec 

czynności  zamawiającego  dotyczącej  wyboru  najkorzystniejszej  oferty,  tj.  oferty  złożonej 
przez  wykonawcę  -  Przedsiębiorstwo  Budownictwa  Drogowego  S.A.  Kalisz,  zwaną  dalej 
„PBD S.A. Kalisz” w zakresie części IV zamówienia obejmującą teren Rejonu w Koninie. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:  

Przepisu art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez przeprowadzenie postępowania w sposób 

niezapewniający  zachowania  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania  wykonawców,  w 
związku z naruszeniem niżej wymienionych przepisów ustawy Pzp; 

Przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty PBD 

Kalisz, mimo że oferta tego wykonawcy nie odpowiada treści SIWZ;  

Przepisu art. 89 ust 1 pkt 2 ustawy Pzp w zw. z art. 140 ust. 1 ustawy Pzp poprzez 

zaniechanie  odrzucenia  oferty  PBD  Kalisz  wskutek  błędnego  przyjęcia,  że  zakres 

ś

wiadczenia  wykonawcy  wynikający  z  umowy  nie  jest  tożsamy  z  jego  zobowiązaniem 

zawartym w ofercie, podczas, gdy z przepisu art. 140 ust. 1 ustawy Pzp wynika wprost, że 
zakres  świadczenia  wykonawcy  wynikający  z  umowy  jest  tożsamy  z  jego  zobowiązaniem 
zawartym w ofercie, co skutkuje tożsamością umowy i oferty;  

Przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp w zw. z art. 144 ust. 1 ustawy Pzp poprzez 

zaniechanie  odrzucenia  oferty  PBD  Kalisz  wskutek  błędnego  przyjęcia,  że  możliwa  jest 
zmiana zawartej umowy i wprowadzenie nowego podwykonawcy na etapie realizacji umowy, 


podczas, gdy zmiana podwykonawcy jest zmianą istotną, a z postanowień SIWZ i umowy nie 
wynika, aby zamawiający przewidział taką zmianę; 

Przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp w związku z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 

kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  (Dz.  U.  2003.153.1503  j.t)  poprzez 
zaniechanie  odrzucenia  oferty  PBD  Kalisz,  mimo  że  jej  złożenie  stanowi  czyn  nieuczciwej 
konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji;  

Przepisu art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty 

PBD Kalisz, mimo że oferta tego wykonawcy zawiera rażąco niską cenę. 

Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie zamawiającemu: 

1) unieważnienia czynności wyboru oferty wykonawcy PBD Kalisz jako najkorzystniejszej, 

2) powtórzenia czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem okoliczności przywołanych 
w niniejszym odwołaniu,  

3)   odrzucenia oferty PBD Kalisz,  

4)   wyboru oferty odwołującego jako oferty najkorzystniejszej. 

W uzasadnieniu zgłoszonych zarzutów i żądań odwołujący podał, że zawiadomienie o 

wyborze  najkorzystniejszej  oferty  otrzymał  w  dniu  11.01.2016  r.  za  pośrednictwem  poczty 
elektronicznej.  Odwołujący  zaznaczał,  że  ma  interes  we  wniesieniu  odwołania,  ponieważ 
może  ponieść  szkodę  w  wyniku  naruszenia  przez  zamawiającego  wskazanych  przepisów 
ustawy  Pzp.  Gdyby  zamawiający  działał  zgodnie  z  prawem  wybrana  oferta  wykonawcy  - 
PBD  Kalisz,  powinna  zostać  odrzucona,  a  zamawiający  powinien  wybrać  ofertę 
odwołującego.  W  przypadku  uwzględnienia  przez  Krajową  Izbę  Odwoławczą 
przedmiotowego  odwołania  odwołujący  będzie  miał  możliwość  wygrania  przedmiotowego 
przetargu w zakresie dotyczącym części IV obejmującej teren Rejonu w Koninie i zawarcia 
umowy  z  zamawiającym.  Wobec  powyższego,  odwołujący  legitymuje  się  interesem  we 
wniesieniu odwołania.  

Odwołujący  stwierdził,  że  oferta  PBD  Kalisz  jest  niezgodna  z  treścią  specyfikacji 

istotnych warunków zamówienia, a nadto w ocenie odwołującego zawiera cenę rażąco niską, 
która  uniemożliwia  wykonanie  zamówienia  zgodnie  z  warunkami  określonymi  przez 
zamawiającego  oraz  wskutek  ukształtowania  cen  w  sposób  naruszający  dobre  obyczaje  i 
zasady  współżycia  społecznego,  w  tym  w  sposób  rażąco  niski,  narusza  uczciwą 
konkurencję, zaś jako taka powinna zostać odrzucona przez zamawiającego.  

1. Zarzut niezgodności oferty wykonawcy PBD Kalisz z treścią SIWZ:  


A)  „Usuwanie  martwych  zwierząt  wraz  z  utylizacją  z  transportem  do  20  km  [szt.]”. 
Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  punktem  5.4  SIWZ,  przedmiot  zamówienia  został 
szczegółowo  określony  w  Tomie  II  oraz  Tomie  III  SIWZ.  Tom  II  SIWZ  zawiera  Istotne  dla 
Stron postanowienia Umowy, która w § 1 ust. 1 stanowi, że szczegółowy zakres robót i usług 
w  zakresie  bieżącego  i  zimowego  utrzymania  dróg  krajowych  w  danym  rejonie  został 
określony w SIWZ oraz Opisie przedmiotu zamówienia. Z kolei Opis Przedmiotu Zamówienia 
w  punkcie  11  wyraźnie  wskazuje,  że  w  zakres  przedmiotu  zamówienia  wchodzi  usuwanie 
martwych zwierząt, co potwierdza wskazana przez zamawiającego do wyceny w kosztorysie 
ofertowym pozycja nr 108 pn. „Usuwanie martwych zwierząt wraz z utylizacją z transportem 
do  20  km  [szt.]”.  Świadczenie  tych  usług  stanowi  część  przedmiotu  zamówienia. 
Zamawiający wymagał, zgodnie z przytoczonym punktem 11 Opisu Przedmiotu Zamówienia, 
by  usuwanie  martwych  zwierząt  odbywało  się  w  następujący  sposób:  „11.  Usuwanie 
martwych zwierząt:  
-  szczątki  zwierząt  będą  usuwane  z  powierzchni  drogi  oraz  pobocza  natychmiast  po  ich 
zauważeniu. Sprzęt niezbędny do wykonania zadania znajduje się w pojeździe patrolującym 
(gumowe rękawice, rękawice ochronne, woda, szufla, łopata itd.). Wykonawca staraniem i na 
własny  koszt  podpisze  stosowne  umowy  na  obsługę  weterynaryjną  oraz  utylizacyjną. 
Pracownik  brygady  sporządzi  raport  ze  zdarzenia.  Po  usunięciu  szczątków,  zaraz  po 
otrzymaniu  informacji  od  kierującego  akcją  ratowniczą,  pracownik  usuwa  oznakowanie  i 
upewnia  się,  że  praca  została  wykonana  przez  Wykwalifikowanego  Podwykonawcę  tj. 
Wykonawcę który posiada następujące zezwolenia: 
-  zezwolenie  wydane  przez  organ  właściwy  na  prowadzenie  działalności  w  zakresie 
zbierania, transportowania i unieszkodliwiania odpadów będących przedmiotem zamówienia 
(z wyjątkami określonymi w art. 26 ust 8, art. 31 ust. 1 oraz art. 32 ust 1 ustawy z dnia 27 
kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. 2007 r. nr 39, poz. 251 z późniejszymi zmianami).  

-  decyzje  powiatowego  lekarza  weterynarii  zatwierdzającą  prowadzoną  działalność  w 
zakresie  zbierania,  transportu  i  usuwania  ubocznych  produktów  pochodzenia  zwierzęcego 
kat. 2, a tym samym nadany weterynaryjny numer identyfikacyjny (zgodnie z ustawą z dnia 
11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia  zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt 
(Dz. U. 2008 r. nr 213, poz. 1342).”  

Wykonywanie przedmiotowych usług, które stanowią część przedmiotu zamówienia, 

za  pomocą  podmiotu  trzeciego  posiadającego  specjalistyczne  uprawnienia,  na  podstawie 
odpłatnej  umowy  o  świadczenie  usług,  określonego  przez  zamawiającego  jako 
„wykwalifikowanego  podwykonawcę”  odpowiada  definicji  podwykonawstwa  przyjętej  na 
gruncie  obowiązującej  ustawy  Pzp.  Dodatkowo,  zgodnie  z  punktem  6  SIWZ  „Zamawiający 
dopuszcza wykonanie przedmiotu zamówienia przy udziale Podwykonawców. Zamawiający 


żą

da  wskazania  przez  Wykonawcę  w  ofercie  (w  Formularzu  Oferty)  zakresu  zamówienia, 

których  wykonanie  Wykonawca  zamierza  powierzyć  Podwykonawcom”.  W  przedłożonej 
ofercie (punkt 8 formularza ofertowego oferty PBD Kalisz S.A.), PBD Kalisz S.A. deklarował, 

ż

e cały zakres przedmiotu zamówienia wykona samodzielnie, bez udziału podwykonawców. 

Zatem, zakres ten obejmuje również usuwanie martwych zwierząt, co zostało uwzględnione 
w ww. punkcie 11 Opisu Przedmiotu Zamówienia, będącym załącznikiem do SIWZ.  

PBD Kalisz S.A. w zakresie odbioru i transportu martwych zwierząt może skorzystać 

z  wyłączenia  z  art.  2  ust.  10  ustawy  o  odpadach  (Dz.  U.  z  2013  r.  poz.  21  ze  zm.)  i  do 
momentu przekazania zwłok zwierzęcych do unieszkodliwienia może nie traktować ich jako 
odpadu.  Spółce  został  nadany  wymagany  numer  weterynaryjny  i  obecnie  ma  możliwość 
prowadzenia  działalności  polegającej  na  zbieraniu  i  transporcie  padłych  zwierząt. 
Odwołujący  wskazywał,  że  pozwolenie  to  nie  obejmuje  dalszego  zagospodarowania 
zwierząt, tj. poddania ich przetwarzaniu. W dalszej kolejności bowiem martwe zwierzęta są 
kwalifikowane jako odpady i powinny zostać przekazane do unieszkodliwienia zgodnie z art. 
27 ust. 1 i 2 ustawy o odpadach.  

Odwołujący  wyraził  wątpliwości  czy  PBD  Kalisz  S.A.  posiada  wymaganą  prawem 

decyzję  zezwalającą  na  przetwarzanie  odpadów  polegające  na  ich  unieszkodliwieniu. 
Instalacje  do  unieszkodliwiania  lub  odzysku  padłych  lub  ubitych  zwierząt  lub  produktów 
ubocznych pochodzenia zwierzęcego o zdolności produkcyjnej ponad 10 ton na dobę zostały 
wymienione  w  ust.  6  pkt  7  załącznika  do  rozporządzenia  Ministra  Środowiska  z  dnia  27 
sierpnia  2014  r.  w  sprawie  rodzajów  instalacji  mogących  powodować  znaczne 
zanieczyszczenie  poszczególnych  elementów  przyrodniczych  albo  środowiska  jako  całości 
(Dz. U. z 2014 r, poz. 1169) i ich eksploatacja zgodnie z art. 201 ustawy z dnia 27 kwietnia 
2001  r.  Prawo  ochrony  środowiska  (Dz.  U.  z  2013  r.  poz.  1232  z  późn.  zm.)  wymaga 
uzyskania pozwolenia zintegrowanego.  

Wszystkie  instalacje  posiadające  pozwolenie  zintegrowane  są  ewidencjonowane 

przez  Wojewódzkich  Inspektorów  Ochrony  Środowiska  (WIOŚ).  Na  żadnej  z  list, 
udostępnionych przez WIOŚ, nie znajduje się instalacja, która byłaby eksploatowana przez 
PBD  Kalisz  S.A.,  co  odwołujący  zapowiedział,  że  udowodni  na  rozprawie  poprzez 
przedłożenie  stosownych  wykazów.  Dodatkowo  działalność  w  zakresie  utrzymania  dróg 
może  wiązać  się  z  koniecznością  udzielenia  pomocy  zwierzętom,  które  są  ranne. 
Wykonawca  zatem  powinien  nawiązać  współpracę  z  lokalną  lecznicą  weterynaryjną 
(powierzyć podwykonawcy tę część zakresu zamówienia) lub  wykonywać samodzielnie ten 
zakres zamówienia - na co  wskazuje ww. punkt 11 OPZ, jako tzw. obsługę weterynaryjną. 
Deklarowany  przez  PBD  Kalisz  zakres  działalności  obejmuje  m.  in.  zbieranie  odpadów 
innych  niż  niebezpieczne  (38.11.Z),  zbieranie  odpadów  niebezpiecznych  (38.12.Z)  oraz 


obróbkę  i  usuwanie  odpadów  innych  niż  niebezpieczne  (38.21.Z).  Postanowienie  Sądu 
Rejonowego Poznań - Nowe Miasto i Wilga w Poznaniu IX Wydział Gospodarczy KRS z dnia 
22.08.2008  r.  dotyczące  PBD  nie  zawiera  informacji  o  prowadzonej  działalności 
weterynaryjnej  (75.00.D),  która  jest  opisywana  m.  in.  jako  działalność  pogotowia  dla 
zwierząt.  Stąd  w  przypadku  PBD  Kalisz  S.A.  wymieniony  zakres  powinien  zostać  również 
powierzony podwykonawcy.  

W opinii odwołującego oferta PBD Kalisz nie odpowiada treści specyfikacji istotnych 

warunków zamówienia, PBD Kalisz deklaruje, że wykona zamówienie samodzielnie, a nie za 
pomocą wykwalifikowanego podwykonawcy. Skoro deklaracja na etapie oferty wskazuje, że 
PBD  Kalisz  wykona  zamówienie  samodzielnie  oznacza  to,  że  winien  dysponować 
zezwoleniami  wymaganymi  przez  zamawiającego.  Zgodnie  zaś  z  bezwzględnie 
obowiązującym przepisem zawartym w art. 140 ustawy Pzp zakres świadczenia wykonawcy 
wynikający z umowy jest tożsamy z jego zobowiązaniem zawartym w ofercie. Oznacza to, że 
wykonawca jest zobowiązany do realizacji umowy w zakresie zgodnym ze złożoną ofertą, a 
zatem  zakres  świadczenia  wykonawcy  wynikający  z  umowy  nie  może  różnić  się  od  tego, 
zawartego  w  ofercie.  Zakres  oferty  PBD  to  zatem  realizacja  zamówienia  własnymi  siłami. 
Wskazał, iż projekt Umowy stanowiący załącznik do SIWZ, w paragrafie 15 ust. 1 przewiduje 
konieczność  wskazania  podwykonawców,  którym  zostaną  powierzone  określone  zakresy 
przedmiotu  umowy.  Jest  to  istotny  element  oferty,  który  następnie  stanowi  istotną  treść 
zawartej umowy. Dodał, że zmiana umowy polegająca na wprowadzeniu podwykonawcy, w 
sytuacji w której wykonawca nie deklarował podwykonawstwa w ofercie, jest zmianą istotną. 
A  zatem  brak  w  ofercie  PBD  Kalisz  deklaracji  co  do  powierzenia  części  przedmiotu 
zamówienia w podwykonawstwie powoduje, że nie będzie dopuszczalna, zgodnie z art. 144 
ust. 1 ustawy Pzp, zmiana umowy na etapie jej realizacji, poprzez wprowadzenie przez PBD 
Kalisz  S.A.  podmiotu  trzeciego  realizującego  ww.  usługi.  Projekt  umowy  oraz  SIWZ  nie 
przewidują  bowiem  możliwości  dokonywania  zmian  umowy  w  zakresie  podwykonawstwa 
przez  wprowadzenie  podwykonawcy  niedeklarowanego  na  etapie  postępowania 
przetargowego.  W  związku  z  tym,  gdyby  zaistniała  taka  sytuacja  na  etapie  realizacji 
zamówienia,  spowodowałoby  to  konieczność  unieważnienia  umowy  w  tej  części.  Mając  na 
uwadze powyższe, podtrzymał twierdzenia, że oferta PBD Kalisz nie obejmuje i nie zapewnia 
wykonania przedmiotowej usługi, dla której wymagane jest wykonywanie części zamówienia 
przez  wykwalifikowanego  podwykonawcę  lub  posiadanie  szczególnych  ww.  uprawnień, 
zatem w tym aspekcie jest niezgodna z SIWZ. W opinii odwołującego oferta PBD Kalisz w 
zakresie  wskazanym  powyżej  (punkt  8  formularza  ofertowego)  nie  odpowiada  treści 
specyfikacji istotnych warunków zamówienia dotyczącej realizacji usług usuwania martwych 
zwierząt  za  pomocą  wykwalifikowanego  podwykonawcy.  PBD  Kalisz  zadeklarował,  że 


wykona  zamówienie  samodzielnie,  a  nie  za  pomocą  wykwalifikowanego  podwykonawcy. 
Skoro  deklaracja  na  etapie  oferty  wskazuje,  że  PBD  Kalisz  wykona  zamówienie 
samodzielnie,  a  nie  posiada  do  realizacji  tych  usług  stosownych  uprawnień  wymaganych 
SIWZ,  to  oświadczenie  wykonawcy  PBD  Kalisz  S.A.  uznał  za  nieprawdziwe  i  niezgodne  z 
SIWZ.  

B) Odwołujący utrzymywał, że oferta wykonawcy PBD Kalisz jest niezgodna z SIWZ, także w 
innym zakresie, tj. w zakresie kalkulacji poszczególnych pozycji jednostkowych wskazanych 
w  kosztorysie  ofertowym  stanowiącym  Tom  IV  SIWZ,  nie  uwzględnia  bowiem  wszystkich 
elementów kalkulacji wymaganych przez zamawiającego.  

W  pierwszej  kolejności  wskazał,  że  zgodnie  z  punktem  12.2  SIWZ  cena  oferty 

powinna obejmować całkowity koszt wykonania zamówienia, w tym również wszelkie koszty 
towarzyszące  wykonaniu  zamówienia,  o  których  mowa  w  Tomach  II  i  III  SIWZ.  Z  kolei, 
zgodnie  z  punktem  9.1  Szczegółowej  Specyfikacji  Technicznej  (Wymagania  ogólne), 
stanowiącej  integralną  część  SIWZ:  „Cena  jednostkowa  lub  kwota  ryczałtowa  pozycji 
kosztorysowej będzie uwzględniać wszystkie czynności, wymagania i badania składające się 
na  jej  wykonanie,  określone  dla  tej  roboty  w  SST  i  w  dokumentacji  projektowej.  Ceny 
jednostkowe lub kwoty ryczałtowe robót będą obejmować: - robociznę bezpośrednią wraz z 
towarzyszącymi  kosztami,  -  wartość  zużytych  materiałów  wraz  z  kosztami  zakupu, 
magazynowania,  ewentualnych  ubytków  i  transportu  na  teren  budowy  -  wartość  pracy 
sprzętu  wraz  z  towarzyszącymi  kosztami,  -  koszty  pośrednie,  zysk  kalkulacyjny  i  ryzyko,  - 
podatki obliczone zgodnie z obowiązującymi przepisami.”  

Mając  na  uwadze  powyższe,  odwołujący  uznał,  że  wykonawca  PBD  Kalisz 

skalkulował niezgodnie z zasadami wyceny określonymi w SIWZ: 

- pozycję nr: 169 obejmującą ustawianie siatki przeciwśnieżnej - materiał wykonawcy. Cenę 

tej  usługi  należało  skalkulować  w  oparciu  o  powyższe  wymagania  wnikające  z  punktu  9.1 
SST,  a  zatem  przy  założeniu  konieczności  zakupu  nowej  siatki  przeciwśnieżnej.  Na 
potwierdzenie swojej argumentacji odwołujący przedstawił tabelę z wyliczeniem własnym dla 
spornej pozycji: 

Oferenci

Póz.

Wyszczegól 
nlenle

rodzaju usług i 
robót

Jednos tło 

miary

Przewidywa na 

Uaść 

jednostek 

roku lub 

jednorazow o

Przewi 

dywan a 

krotno 

ść roczna

SKAN5KA

PBD

ZABERO

TRANS-MASZ

Autostrada Mazowiecka

Wartość na 
rok

Cena 
Jednost 
kowa

Wartość 
na rok

Cena 

jednostka 
wa

Wartość na 
rok

Cena 
jednostko 
wa

Wartość na rok

Cena 
jednostko 
wa

Wartość na 
rok


Ustawianie 
siatki 
przeciwśnie 
żnej -materiał 
Wykonawcy

Km

SUMA NETTO NA 3 LATA                                  351 000,00

VAT

S U M A   B R U T T O   N A   3  

L A T A

Z wyżej przedstawionych wyliczeń odwołujący  wywiódł, że cena  zaoferowana przez 

PBD S.A. Kalisz znacznie odbiega od cen pozostałych wykonawców. Różnica w cenie za tę 
usługę pomiędzy PBD S.A. Kalisz a SKANSKA  wynosi 327 240,00 zł, pomiędzy  PBD S.A. 
Kalisz  a  ZABERD  S.A.  wynosi  490  536,00  zł,  pomiędzy  PBD  S.A.  Kalisz  a  TRANS-MASZ 
S.A.  wynosi  531  360,00zł,  natomiast  pomiędzy  PBD  S.A.  Kalisz  a  Autostrada  Mazowiecka 
Sp. z o. o. wynosi 596 160,00 zł.  

Dodatkowo  wskazał,  że  ceny  rynkowe  siatki  przeciwśnieżnej  oferowanej  przez 

różnych  nw.  producentów  wynoszą:  Siatka  przeciw  śniegowa;  mb;  Intergrid  -  4,45;  Fermo- 
4,54; Novmax-5,15 

Ww.  ceny  wg  odwołującego  pokazują,  że  cena  zaoferowana  przez  PBD  Kalisz  w 

wysokości  800  zł  nie  pokrywa  nawet  kosztu  zakupu  siatki  przeciwśnieżnej,  ponieważ 
przyjmując najniższą cenę jednostkową producenta 4,45 zł w przemnożeniu na 1000 m daje 
to cenę 4 450 zł na 3 lata, co z kolei daje na rok 1 483,33 zł kosztu zakupu samej tylko siatki. 
Przy  tym  wyjaśniał,  że  siatka  przeciwśnieżna  jest  montowana  na  jesieni,  po  czym  zostaje 
zdemontowana  po  okresie  zimowym.  Nawet  jeśli  wykonawca  zakupi  siatkę  i  rozłoży  koszt 
zakupu  na  trzy  lata  (nie  będzie  kupował  10km  x  2  siatki  co  roku,  bo  zdemontuje  ją  i  w 
późniejszych sezonach będzie zakładał tę samą), to cena podana w kosztorysie nie pokrywa 
kosztu zakupu siatki (dla zobrazowania  wskazał, że kosztorys ofertowy zbudowany jest tak, 

ż

e  poszczególne  pozycje  w  kolumnie  „Przewidywana  ilość  jednostek  w  roku  lub 

jednorazowo”  przemnożone  przez  wartości  umieszczone  w  kolumnie  „Przewidywana 
krotność  roczna”  pokazują  konkretne  ilości  w  danym  roku.  Następnie  całość  jest  mnożona 
przez 3 lata, co daje ostateczną wartość. Zatem ww. wycinek, obejmuje zestawienie wartości 
na  1  rok  z  trzech  objętych  zadaniem).  Dodał,  że  w  latach  poprzednich,  tj.  2011-2015  PBD 
Kalisz  S.A.  realizowała  kontrakty  utrzymaniowe  dla  zamawiającego  w  rejonie  Środy 
Wielkopolskiej i w rejonie Kępno/Kalisz. PBD Kalisz S.A. została wybrana jako wykonawca, 
który  złożył  najkorzystniejsze  oferty  w  trzech  częściach  przedmiotowego  postępowania 
przetargowego,  tj.  dla  rejonu  w  Środzie  Wlkp.,  rejonu  w  Koninie  oraz  dla  rejonu 


Kępno/Kalisz. Przyjmując, że nie  wystąpiła konieczność uzupełnienia siatki zabezpieczonej 
na  potrzeby  realizowanych  przez  PBD  Kalisz  S.A.  poprzednio kontraktów  dla  rejonu  Środy 
Wlkp. i dla rejonu Kępno/Kalisz, odwołujący wyraził wątpliwości, że PBD Kalisz nie posiada 
zapasów  siatki  w  ilości  niezbędnej  do  realizacji  przedmiotowego  zamówienia  w  rejonie 
Konin, a zatem wykonawca ten powinien doliczyć koszty zakupu tego materiału do oferty, co 
jak  wynika  z  powyższych  wyliczeń  nie  zostało  dokonane  przez  tego  wykonawcę.  Z 
poniższego  zestawienia  (wartości  przyjął  z  kosztorysów  ofertowych  dla  przedmiotowych 
kontraktów)    wywnioskował,  ile  kilometrów  siatki  musi  posiadać  na  stanie  PBD  Kalisz  na 
potrzeby realizacji ww. trzech części (rejon Środy Wlkp., rejon Konina i rejon Kępno/Kalisz).  

Przewidywana ilość * przewidywana krotność 

roczna

Wyszczególnienie 

rodzaju usług i

robót

Jednostka 

miary

Środa 

Wlkp

Konin

Kalisz/Kępno

RAZEM

KONTKONRAKT 2015-2019

Ustawianie  siatki 

przeciwśnieżnej -

materiał Wykonawcy

Km

KONTRKONTRAKT 2011-2015

Ustawienie zasłon 

przeciwśnieżnych 

(siatki)

Km

W  związku  z  powyższym,  odwołujący  utrzymywał,  że  PBD  Kalisz  S.A.  powinna 

dysponować  64  kilometrami  siatki  przeciwśnieżnej.  Realizacja  poprzednich  kontraktów  w 
rejonie  Środa Wlkp.  i  w  rejonie  Kępno/Kalisz  wymagała  z  kolei,  by  posiadać  20  km  siatki. 
Zakładając zatem, że ta ilość może być ponownie wykorzystana na potrzeby wykonywania 
ww.  części  przedmiotowego  zamówienia,  to  nadal  PBD  Kalisz  S.A.  powinna  dysponować 
brakującymi 44 km siatki, które powinny  zostać, zgodnie z OPZ zakupione. Powołał się na 
powyższe  wyliczenia,  że  cena  jednostkowa  pozycji  nr  169  zaoferowana  przez  PBD  Kalisz 
S.A. nie obejmuje kosztów zakupu tego materiału w brakującej części, co wskazuje, że tak 
skalkulowana  cena  jest  niezgodna  z  wymaganiami  określonymi  w  SIWZ.  Niezależnie  od 
powyższego,  nawet  w  przypadku,  gdy  PBD  Kalisz  nie  zakłada  zakupu  nowej  siatki  tylko 
wykorzystanie  już  posiadanej,  to  zaznaczał,  że  na  wykonanie  ww.  usługi  składają  się 
dodatkowe czynności i związane z nimi koszty, co zapowiedział, że szczegółowo przedstawi 
i  wyjaśni  na  rozprawie.  W  związku  z  powyższym  podtrzymał,  że  cena  PBD  Kalisz  za  ww. 
pozycję określona na 800 zł nie pozwala na przyjęcie, że obejmuje ona wszystkie elementy 
wymagane  w  SIWZ.  Nie  obejmuje  ona  bowiem  nawet  samego  kosztu  robocizny,  pracy 


sprzętu, osiągnięcia zysku itp. W związku z tym uznał, że PBD Kalisz wycenił tę pozycję w 
sposób  niezgodny  z  SIWZ,  a  w  konsekwencji  także  rażąco  zaniżył  koszty  wykonania  tej 
usługi, co spowodowało, że oferta wykonawcy wybranego jest tańsza od oferty odwołującego 
w tym zakresie aż o 86,32%.  

Powyższe  zdaniem  odwołującego  wskazuje,  że  oferta  PBD  Kalisz  jest  niezgodna  z 

treścią SIWZ.  
Po  pierwsze,  jest  niezgodna  co  do  samodzielnej  realizacji  całego  zamówienia  przy 
uwzględnieniu wymagań zamawiającego w zakresie utylizacji martwych zwierząt.  
Po drugie zaś, zaoferowana przez PBD Kalisz cena nie obejmuje wszystkich wymaganych w 
SIWZ  elementów  kalkulacji,  co  doprowadziło  do  nieuzasadnionego  obniżenia  ceny  tego 
wykonawcy,  bowiem  wyceniono  przedmiot  zamówienia  z  pominięciem  elementów 
niezbędnych  do  jego  wykonania.  Konstrukcja  ceny  jednostkowej  powinna  zaś  zapewnić 
zamawiającemu  uzasadniony  wydatek  i  odpowiadać  temu,  co  ma  być  rzeczywiście 
realizowane.  

Odwołujący  argumentował,  cena  PBD  Kalisz  S.A.  uniemożliwia  rzeczywiste 

wykonanie zamówienia, dodatkowo: 
-  jest rażąco zaniżona 
-  i  powoduje  nieuczciwą  przewagę  konkurencyjną  PBD  Kalisz.  A  to  z  kolei  stanowi,  że 
złożenie oferty z tak skalkulowanymi cenami stanowi czyn nieuczciwej konkurencji.  

2. Zarzut czynu nieuczciwej konkurencji.  

W zakresie zarzutu czynu nieuczciwej konkurencji w pierwszej kolejności odwołujący 

wskazał, że w ofercie PBD Kalisz ma miejsce niezgodne z dobrymi obyczajami i zasadami 
współżycia  społecznego  manipulowanie  cenami.  Zaznaczał,  że  nie  chodzi  o  zwykłą 
inżynierię  wyceny,  która  jest,  co  do  zasady,  uprawnieniem  wykonawcy  budującego  ofertę, 
ale  takie  świadome  działania  wykonawcy  PBD  Kalisz,  które  powodują,  że  oferowane 
poszczególne  ceny  jednostkowe  są  sztucznie  zawyżane  bądź  zaniżane  w  celu  uzyskania 
niezgodnej z zasadami współżycia społecznego przewagi konkurencyjnej. 

Podkreślił,  że  kluczowe,  najistotniejsze  pozycje  w  zakresie  realizacji  przedmiotu 

zamówienia  polegającego  na  bieżącym  i  zimowym  utrzymaniu  dróg  krajowych,  które 
występują  zawsze  i  są  potrzebne  do  zachowania  przejezdności  i  zapewnienia 
bezpieczeństwa użytkownikom dróg na zarządzanej sieci dróg dotyczą: 
- utrzymania zimowego oraz 
- realizacji remontów cząstkowych.  

Konkretny  zarządca  drogi  posiada  budżet,  w  ramach  którego  zobowiązany  jest  do 

utrzymania sieci dróg, w tym zawsze w ramach zimowego utrzymania. Realizacja kontraktów 


utrzymaniowych  według  odwołującego  pokazuje,  że  w  i  po  okresie  zimowym  zawsze 
występuje  zwiększona  ilość  remontów  cząstkowych,  wskutek  m.in.  destrukcji  warstwy 
bitumicznej  nawierzchni  dróg.  Im  z  kolei  warunki  pogodowe  w  okresie  zimowym  są 
surowsze,  tym  destrukcji  nawierzchni  dróg  jest  więcej,  a  zatem  w  konsekwencji  ilości 
remontów cząstkowych do przeprowadzenia.  

Na  analizie  własnej  odwołujący  oparł,  jaką  część  ceny  ofertowej  poszczególnych 

wykonawców  w  przedmiotowym  postępowaniu  stanowi  zimowe  utrzymanie,  a  jaką  część 
realizacja remontów cząstkowych: 
a) 

% udział remontów w całej ofercie 

b) 

% udział zimowego utrzymania w całej ofercie 

SKANSKA a) 33,00%; b) 35,00%  
PBD a) 38% b) 26,00%;  
ZABERD a) 34%; b) 33,00%;  
TRANS-MASZ a) 27%; b)  48,00%; 
Autostrada Mazowiecka a) 24%; b) 42%  

Ś

REDNIO a) 29,50%; b) 39,50    

Odwołujący  zaznaczał,  iż  dokonał  analizy  biorąc  pod  uwagę  wartość  brutto  ofert 

wykonawców  w  przeliczeniu  na  36  miesięcy  realizacji  przedmiotu  umowy.  Z  powyższego 
wywiódł,  że  średni  udział  realizacji  remontów  cząstkowych  w  wartości  całej  oferty  dla  ofert 
odwołującego,  konsorcjum  Zakład  Bezpieczeństwa  Ruchu  Drogowego  ZABERD  S.A.  i 
Przedsiębiorstwo Robót Drogowych „WADRI” Sp. z o. o., Firma PUH „WADRI” Z. W. 
Przedsiębiorstwa  Transportu  i  Maszyn  Drogowych  TRANS-MASZ  S.A.,  konsorcjum 
Autostrada  Mazowiecka  Sp.  z  o.o.,  Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowo-Budowlanych  S.A., 
Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-Mostowych S.A.  
- to 29,50% czyli aż 8,50 % mniej niż udział tych robót w wartości oferty PBD S.A. Kalisz.  

Z  kolei  średni  udział  zimowego  utrzymania  w  wartości  całej  oferty  dla  ofert: 

odwołującego,  konsorcjum  Zakład  Bezpieczeństwa  Ruchu  Drogowego  ZABERD  S.A.  i 
Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowych  „WADRI”  Sp.  z  o.  o.,  Firma  PUH  „WADRI”  Z.  W., 
Przedsiębiorstwa  Transportu  i  Maszyn  Drogowych  TRANS-MASZ  S.A.,  konsorcjum 
Autostrada  Mazowiecka  Sp.  z  o.o.,  Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowo-  Budowlanych  S.A., 
Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowo-Mostowych  S.A.  to  26  %,  czyli  aż  o  13,50  %  więcej  niż 
oferta  PBD  S.A.  Kalisz.  Ponadto,  przedstawił  dalsze  zestawienie  -  że  suma  wszystkich 
pozycji  kosztorysowych  w  zakresie  zimowego  utrzymania  wycenionych  przez  PBD  Kalisz 
znacznie odbiega od oferty odwołującego oraz pozostałych wykonawców.  


ZIMOWE 
UTRZYMANIE

SKANSKA

PBD

ZABERD

TRANS-MASZ

Autostrada 

Mazowiecka

Wartość brutto na 3 
lata

7 120 769,61 zł

4 831 301,28 zł

7 099 577,28 zł

15 213 083,70 zł

15 680 513,64 zł

% do oferty 
Odwołującego

ZIMOWE UTRZYMANIE

Ś

rednia SKANSKA, ZABERD, TRANS-MASZ, Autostrada 

Mazowiecka

PBD

Wartość brutto na 3 lata

11 278 486,06 zł

4 831 301,28 zł

% PBD do reszty ofert

Zaznaczał,  że  różnica  wartości  usług  i  robót  wchodzących  w  zakres  zimowego 

utrzymania: 
-  pomiędzy ofertą PBD S.A. Kalisz a ofertą odwołującego wynosi 2 289 468,33 zł,  
-  pomiędzy  PBD  S.A.  Kalisz  a  konsorcjum  Zakład  Bezpieczeństwa  Ruchu  Drogowego 
ZABERD  S.A.  i  Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowych  „WADRI”  Sp.  z  o,  o.,  Firma  PUH 
„WADRI” Z. W. wynosi 2 268 276,00 zł, 
- pomiędzy PBD S.A. Kalisz a Przedsiębiorstwem Transportu i Maszyn Drogowych TRANS-
MASZ  S.A.  wynosi  10  381  782,42  zł  -  oraz  pomiędzy  PBD  S.A.  Kalisz  a  konsorcjum 
Autostrada  Mazowiecka  Sp.  z  o.  o.,  Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowo-Budowlanych  S.A., 
Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-Mostowych S.A. wynosi 10 849 212,36 zł.  

Wartość  oferty  PBD  S.A.  Kalisz  w  zakresie  pozycji  na  zimowe  utrzymanie  stanowi 

67,85  %  oferty  odwołującego,  podczas  gdy  wartość  oferty  konsorcjum  Zakład 
Bezpieczeństwa  Ruchu  Drogowego  ZABERD  S.A.  i  Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowych 
„WADRI” Sp. z o. o., Firma „WADRI” Z. W. 99,70 % oferty odwołującego.  

Wartość  oferty  Przedsiębiorstwo  Transportu  i  Maszyn  Drogowych  TRANS-MASZ 

213,64 % oferty odwołującego.  

Wartość  oferty  konsorcjum  Autostrada  Mazowiecka  Sp.  z  o.  o.,  Przedsiębiorstwo 

Robót  Drogowo-Budowlanych  S.A.,  Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowo-Mostowych  S.A. 
220,21 % oferty odwołującego.  

W  związku  z  tym,  podtrzymał,  że  oferta  PBD  Kalisz  w  tym  zakresie  (pozycji  na 

zimowe utrzymanie) jest znacznie zaniżona, gdyż stanowi ona jedynie 42,84% wartości ofert 
pozostałych wykonawców. 

Z  dokonanych  przez  odwołującego  symulacji  własnych  realizacji  poszczególnych 

robót w latach ubiegłych- remonty cząstkowe zimowe utrzymanie, przedstawionych poniżej, 


wyprowadził wniosek, że udział remontów cząstkowych w realizacji zamówień polegających 
na  bieżącym  i  zimowym  utrzymaniu  dróg  jest  większy  w  stosunku  do  usług  zimowego 
utrzymania.  W  związku  z  tym  oraz  mając  na  uwadze  przedstawione  wyliczenia  udziału 
poszczególnych asortymentów prac w całości przedmiotu zamówienia przyjął, że PBD Kalisz 
sztucznie zawyżył ceny jednostkowe poszczególnych pozycji kosztorysowych obejmujących 
remonty  cząstkowe,  zaniżając  jednocześnie  ceny  jednostkowe  poszczególnych  pozycji 
kosztorysowych  dla  zimowego  utrzymania  i  przerzucając  ich  koszty  do  cen  w  zakresie 
remontów cząstkowych.  

Przedstawił  kolejną  symulację  własną  pokazującą  ilość  poszczególnych  robót 

obejmujących  remonty  cząstkowe  w  latach  ubiegłych.  Ilości  kosztorysowe  przyjęte  przez 
zamawiającego na 1 rok: 

Remont  cząstkowy  nawierzchni  bitumicznej  betonem  asfaltowym  dla  KR3-6,  głębokość 
wyboju do 4 cm i o pow. łat do 1 m2 z wycinaniem lub frezowaniem m2  250 

Remont  cząstkowy  nawierzchni  bitumicznej  betonem  asfaltowym  dla  KR  3-6,  głębokość 
wyboju do 4 cm i o pow. łat 1-10 m2 z  wycinaniem lub frezowaniem m2  2500 

Remont  cząstkowy  nawierzchni  bitumicznej  betonem  asfaltowym  dla  KR  3-6,  głębokość 
wyboju do 4 cm i o powierzchni łat > 10 m2  z frezowaniem m2 3000 

Łącznie na 1 rok m2  - 5750 

Zestawienie ilości 
wykonanych remontów 
cząstcząstko cząstk. 

Utrzyman. 2015-2018  Utrzyman. 2011-2015  Utrzyman. 2007-2011 

Ilość m2 remontów/rok 

Ilość m2 na 3 lata 

Średnia cena Skanska 

Wartość Skanska  

Średnia cena PBD 

Wartość PBD 

Zaznaczał,  że  przedstawione  ilości  wynikają  z  doświadczenia  w  zakresie 

zrealizowanych przez odwołującego robót w ww. okresach. W ocenie odwołującego nie ma 
przy  tym  znaczenia  obecny  stan  dróg.  Jeśli  bowiem  wystąpią  surowe  warunki  pogodowe 
(silne  mrozy,  śnieżyce  itp.,  których  doświadczamy  już  w  chwili  obecnej)  stan  nawierzchni 
dróg może ulec destrukcji niezależnie od tego czy drogi te były wcześniej naprawiane, a w 
konsekwencji  zajdzie  konieczność  wykonywania  remontów  cząstkowych.  Dla  dokonania 
obliczeń przyjął ceny zaoferowane w przedmiotowym postępowaniu. Powyższe zestawienie 
poczytał jako obrazujące, że remontów cząstkowych jest realizowanych znacznie więcej. Na 
kontrakcie  realizowanym  przez  odwołującego  w  latach  2007-2011  remontów  cząstkowych 


było 15 113 m2, co daje o 152 % więcej remontów niż przewidziano na lata 2015-2018. Z 
kolei  na  kontrakcie  realizowanym  przez  odwołującego  w  latach  2011-2015  remontów 
cząstkowych było 14 263 m2, co daje o 138 % więcej remontów niż przewidziano w 2015-
2018. Podkreślał, że swoje symulacje przeprowadził w oparciu o doświadczenie zdobyte na 
kontraktach,  których  przedmiotowy  jest  kontynuacją  i  realizowane  były  dla  tego  samego 
zamawiającego.  W  konsekwencji,  jeśli  przy  zakładanym  rozliczeniu  kosztorysowym, 
rzeczywista  wartość  remontów  cząstkowych  wyniesie  w  przybliżeniu  tyle  ile  w  latach 
ubiegłych, zamawiający  poniesie  znacznie  wyższe koszty realizacji  zamówienia przez  PBD 
Kalisz,  niż  gdyby  wybrał  ofertę  odwołującego.  To  samo  dotyczy  również  pozostałych 
wykonawców, co odwołujący zapowiedział, że przedstawi na rozprawie. 

Odwołujący  przedstawił  ilości  realizowanych  remontów  cząstkowych  w  latach  ubiegłych  w 
poniższym zestawieniu: 

Zakłada 

Średnia 

na 

Wyszczególnienie robót 

jedn. 

Łączna ilość 

roczna ilość m2 

roczna ilość 

m 2 

Różnice 

m2 wyk. Rem 

remontów 

remont 

ów 

Remont cząstkowy 

nawierzchni bitumicznej 

betonem asfaltowym dla KR 3-6, 

głębokość wyboju 

m2 

do 4 cm i o powierzchni łat 

> 10 m2 z frezowaniem 

Dodatek do poz. 5 za każdy 

następny 1 cm głębokości 

m2 

Wyboju 

Remont cząstkowy 

nawierzchni bitumicznej 

betonem asfaltowym dla KR 3-6, 

głębokość wyboju 

m2 

do 4 cm i o powierzchni łat 

< 10 m2 z frezowaniem 

Dodatek do poz. 5 za każdy 

następny 1 cm głębokości 

T

    *T    T         ^ 

m2 

Mając  na  uwadze  powyższe,  podtrzymał  twierdzenie,  że  PBD  Kalisz  założył  do 

wykonania  znacznie  większe  ilości  remontów  cząstkowych  niż  ilości  oszacowane  przez 
zamawiającego i tym samym zaoferował znacznie zawyżoną cenę ofertową w tym zakresie. 
Przy  rozliczaniu  faktycznych  ilości  wykonanych  robót,  PBD  Kalisz  realnie  uzyska  wyższe 
wynagrodzenie  niż  zakładane  przez  zamawiającego,  co  z  kolei  powoduje  narażenie 
zamawiającego  na  dodatkowe  wydatki,  a  w  konsekwencji  stanowi  czyn  nieuczciwej 
konkurencji wykonawcy PBD Kalisz, polegający na tym, że dla ilości remontów cząstkowych 
zakładanych  przez  zamawiającego  [cena  PBD Kalisz  jest  ceną  najniższą,  która  wpływa  na 


uzyskanie  przez  tego  wykonawcę  zamówienia],  jednak  przy  zwiększonej  ilości  remontów 
cena  PBD  Kalisz  wzrasta,  PBD  Kalisz  uzyskuje  w  związku  z  tym  znacznie  wyższe 
wynagrodzenie.  

Takie  działanie  uznał  za  ukształtowanie  cen  w  sposób  odbiegający  od  wymagań 

określonych  w  SIWZ,  w  szczególności  w  punkcie  9.1  Wymagań  ogólnych  Szczegółowych 
Specyfikacji  Technicznych,  zmierzające  do  uzyskania  nieuczciwej  przewagi  konkurencyjnej 
poprzez  rzekomo  niższą  cenę  w  celu  uzyskania  zamówienia,  a  w  konsekwencji  zaś 
uzyskania  realnie  wyższego  niż  zakładane  przez  zamawiającego  wynagrodzenie. 
Odwołujący  powołał  się  na  swoje  symulacje  -  celem  należytego  wykazania  dokonanych 
przez PBD Kalisz manipulacji cen jednostkowych składających się na całość ceny ofertowej, 
tj.  symulacje  pozycji  kosztorysowych  budzących  znaczne  wątpliwości  odwołującego  w  tym 
zakresie, tj. dla: 
-  pozycji  1  (Remont  cząstkowy  nawierzchni  bitumicznej  betonem  asfaltowym  dla  KR3-6, 
głębokość wyboju do 4 cm i o pow. łat do 1 m2 z wycinaniem lub frezowaniem),  
nr 2 (Dodatek do poz. 1 za każdy następny 1 cm głębokości wyboju),  
nr 3 (Remont cząstkowy nawierzchni bitumicznej betonem asfaltowym dla KR 3-6, głębokość 
wyboju do 4 cm i o pow. łat 1-10 m2 z wycinaniem lub frezowaniem),  
nr 4 (Dodatek do poz. 3 za każdy następny 1 cm głębokości wyboju), 
nr 5 (Remont cząstkowy nawierzchni bitumicznej betonem asfaltowym dla KR 3-6, głębokość 
wyboju do 4 cm i o powierzchni łat > 10 m2 z frezowaniem),  
nr 6 (Dodatek do poz. 5 za każdy następny 1 cm głębokości wyboju),  
a  także  dla  pozycji  153  (Usuwanie  śliskości  w  kilometrach  bieżących  jazdy  rozsypywarki 
podczas wykonywania rozsypywania środków chemicznych - główne ciągi dróg o szerokości 
od 6,00 m do 11,00 m), 
poz. 155 (Jednoczesne usuwanie śliskości i odśnieżanie - główne ciągi dróg o szerokości od 
6,00 m do 11,00 m),  

poz. 159 (Usuwanie śliskości chodników i ciągów pieszo- rowerowych na całej ich szerokości 
(od 1,00 do 2,50 m))i 
poz. 160 (Odśnieżanie chodników i ciągów pieszo-rowerowych na całej ich szerokości ( od 
1,00 do 2,50m )). Symulacje te zapowiedział, iż przedstawi szczegółowo na rozprawie, tj.:  

1. Symulacja 1 rzeczywiste wartości - wartości narzucone w kosztorysie ofertowym. Pierwsza 
z  dokonanych  przez  odwołującego  symulacji  odnosiła  się  do  wartości  przyjętych  przez 
zamawiającego  w  kosztorysie  ofertowym.  Przy  tak  skalkulowanej  ofercie  wartość  oferty 
odwołującego  jest  droższa  niż  wartość  oferty  PBD  Kalisz  o  619  213,85  zł.  Jednakże,  jak 
pokazuje  doświadczenie  własne  odwołującego  -  przy  realizacji  podobnych  kontraktów  w 
latach  ubiegłych  dla  tego  samego  zamawiającego,  o  czym  wspominał  wyżej,  przy 


zachowaniu cen ofertowych właściwych dla PBD Kalisz i odwołującego, wartość oferty PBD 
Kalisz  jest  większa,  a  zatem  naraża  zamawiającego  w  konsekwencji  na  większe,  niż 
zakładane rzeczywiste koszty, nie ujęte jednak w ofercie PBD Kalisz. 

 2.  Symulacja  2  wartości  przyjęte  przed  odwołującego:  zostało  przyjęte  w  poz.  153-94 
wyjazdy,  w  poz.  155-0  wyjazdów,  w  poz.  159  i  160  -  krotność  6,66,  gr.  remontów 
cząstkowych 6 cm, ilość m2 remontów zwiększona o 30 %; Dla tak przyjętych ilości oferta 
odwołującego jest tańsza od oferty PBD Kalisz o 2 525 031,15 zł.  

3.  Symulacja  3  wartości  przyjęte  przez  odwołującego:  zostało  przyjęte  w  poz.  153  -94 
wyjazdy,  w  poz.  155-0  wyjazdów,  w  poz.  159  i  160  -  krotność  6,66,  gr.  remontów 
cząstkowych  6  cm,  ilość  m2  remontów  zwiększona  o  40  %;  Dla  przyjętych  przez  siebie 
wielkości,  zaznaczał  że  oferta  odwołującego  jest  również  tańsza  od  oferty  wybranego 
wykonawcy o 2 700 333,84 zł. 

 4.  Symulacja  4  wartości  przyjęte  przez  odwołującego:  zostało  przyjęte  w  poz.  153  -  120 
wyjazdów,  w  poz.  155-0  wyjazdów,  w  poz.  159  i  160  -  krotność  6,66,  gr.  remontów 
cząstkowych  6  cm,  ilość  m2  remontów  zwiększona  o  40  %; W  powyższym  przypadku,  dla 
inaczej  przyjętych  wielkości,  oferta  odwołującego  jest  również  tańsza  od  oferty  wybranego 
wykonawcy o 2 819 970,84 zł.  

5.  Symulacja  5  wartości  przyjęte  przez  odwołującego:  zostało  przyjęte  w  poz.  153-172 
wyjazdy (tyle właśnie było w latach 2012-2013), w poz. 155-0 wyjazdów w poz. 159 i 160 -
krotność 6,55, gr. remontów cząstkowych 6 cm, ilość m2 remontów zwiększona o 40%; W 
tym przypadku wartość oferty odwołującego, byłaby także niższa niż oferta PBD Kalisz o 3 
059 244,83 zł,  
- gdyby w rzeczywistości zachodziły takie warunki, jak przedstawił.  

Z  przeprowadzonych  symulacji,  które  po  raz  kolejny  zapowiedział  -  że  zostaną 

przedstawione i omówione na rozprawie, odwołujący wywiódł, że oferta PBD Kalisz stanowi 
czyn nieuczciwej konkurencji.  

Ponownie  przekonywał,  że  jego  symulacje  pokazują  bowiem,  że  gdyby  wstawić 

rzeczywiste  ilości  (tzw.  krotności)  wyjazdów  w  zimowym  utrzymaniu  oraz  zwiększyć  ilości 
remontów cząstkowych, oferta odwołującego uzyskałaby niższą cenę niż PBD Kalisz. 

Podtrzymał zarzut, że wybrany  wykonawca dokonał manipulacji cen jednostkowych, 

przerzucając  w  sposób  nieuprawniony  koszty  realizacji  zimowego  utrzymania  w  koszty 
remontów cząstkowych, wyłącznie w celu uzyskania znacznej przewagi konkurencyjnej, by w 
konsekwencji  narazić  zamawiającego  na  zawyżone  koszty  realizacji  przedmiotowego 
zadania.  


Po  raz  kolejny  powoływał  się  własne  doświadczenie  wynikające  z  lat  ubiegłych 

przyjęte  dla  poczynienia  symulacji  opierające  się  na  realizacji  przez  odwołującego 
kontraktów  obejmujących  bieżące  i  zimowe  utrzymanie  dróg  w  rejonie  Konina  w  ubiegłych 
latach.  Na  powyższym  opierał  realność  przedłożonych  symulacji,  które  można  odnieść  do 
realizacji przedmiotowego zamówienia i przyjęcia, że tak określone krotności wyjazdów będą 
miały miejsce.  

Niezależnie od powyższego, wątpliwości odwołującego wzbudziła również dokonana 

przez PBD Kalisz wycena pozycji kosztorysowych 

-  nr  153  -  usuwanie  śliskości  w  kilometrach  bieżących  jazdy  rozsypywarki  podczas 

wykonywania rozsypywania środków chemicznych - główne ciągi dróg o szerokości od 6,00 
m do 11,00 m oraz 
nr 155 - jednoczesne usuwanie śliskości i odśnieżanie - główne ciągi dróg o szerokości od 
6,00 m do 11,00 m.  

Powyższe  również  opierał  na  symulacjach  własnych  wynikających  ww. 

doświadczenia odwołującego. 

W  latach  ubiegłych  nie  występowała  pozycja  nr  155.  PBD  Kalisz  w  swojej  ofercie 

wycenił tę pozycję niżej niż czynność usuwania śliskości.  

Ponadto podkreślił, że cena pozycji, która obejmuje jednocześnie usuwanie śliskości, 

to są także koszty zakupu materiału - soli - oraz odśnieżanie - pracy dodatkowego sprzętu - 
nie może być niższa niż samo usuwanie śliskości, a takiej wyceny dokonał PBD Kalisz, co 
zobrazował kolejnym zestawieniem. 

Lp.

Wyszczególnienie rodzaju 

usługi robót

Jednos

tka 

miary

Przewidyw 

ana ilość 

jednostek w 

roku

Przewidy 

wana 

krotność 

roczna

SKANSKA

PBD

ZABERD

TRANS-

MASZ

Autostrada 

Mazowiecka

Cena

jednostko

Cena 

jednost 

kowa

Cena 

jednost 

kowa

Cena

jednostko 

wa

Cena 

jednostkowa

S.

Usuwanie śliskości w

kilometrach bieżących

jazdy rozsypywarki podczas

wykonywania rozsypywania 
środków chemicznych -

kmb

główne ciągi dróg o

szerokości od 6,00 m do

11m 

jednoczesne usuwanie

śliskości odśnieżanie -

główne ciągi dróg o

kmb

szerokości od 6,00 m do

11,50 m


Wskazał,  że  istnieją  różnice  w  czynności  odśnieżania,  usuwania  śliskości  oraz 

jednoczesnego odśnieżania i usuwania śliskości, które mają wpływ na sposób ich wyceny. W 
związku  z  tym,  wyjaśniał,  że  z  Wytycznych  Zimowego  Utrzymania  Dróg,  stanowiących 
Załącznik do Zarządzenia Nr 18 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 
30  czerwca  2006  roku w  sprawie  wprowadzenia  „Wytycznych  zimowego  utrzymania  dróg”, 
będących  częścią  dokumentacji  przetargowej:  wynika  co  to  jest  odśnieżanie,  usuwanie 

ś

liskości,  a  czym  jest  jednoczesne  odśnieżanie  i  usuwanie  śliskości,  co  odwołujący 

przedstawił  poniżej.  I  tak,  jeśli  chodzi  o  odśnieżanie,  to  zgodnie  z  Wytycznymi  ZUD: 
Zimowego Utrzymania Dróg: 

„Odśnieżanie  ma  na  celu  usunięcie  śniegu  z  jezdni  i  poboczy  dróg  oraz  obiektów 

towarzyszących, jakimi są zatoki autobusowe, parkingi itp. 

Zakresy  prac  prowadzonych  przy  odśnieżaniu  oraz  technologia  robot  wynikają,  z 

obowiązujących standardów utrzymania dróg. 

Wybór  systemu  odśnieżania  zależy  od  standardu  zimowego  utrzymania  dróg,  warunków 

atmosferycznych oraz aktualnego stanu utrzymania dróg, 

Poszczególnym  standardom  zimowego  utrzymania  dróg  przypisane  są  minimalne  poziomy 

utrzymania  nawierzchni  jezdni  oraz  dopuszczalne  odstępstwa  od  standardu  w  warunkach 

występowania opadów śniegu lub śliskości zimowej, jak również dopuszczalny maksymalny 

czas występowania tych odstępstw (załącznik 1). 

Technika odśnieżania dróg zależy od:  

1)  szerokości jezdni i przyjętej na niej organizacji ruchu, 

2) geometrii przekroju poprzecznego drogi  (przekrój drogowy, pół uliczny), 

3) przyjętego dla danej drogi standardu utrzymania, 

4) rodzaju użytego sprzętu do odśnieżania  

Odśnieżanie można prowadzić, jedynie pługiem lub zespołem pługów. Śnieg należy usuwać 

z jezdni na: 

prawe pobocze, 

lewe  pobocze  -  w  przypadkach  wyjątkowych  (np.  silny  zawiewający  wiatr,  itp.)  przy 

bezwzględnym  zachowaniu środków bezpieczeństwa lub 

3)  oba pobocza - w przypadkach wąskich dróg. 

Prędkość  robocza  pługów  uzależniona  jest  od  stanu  drogi  oraz  panujących  warunków 

atmosferycznych i wynosi zwykle 15-40 km/h. 

 W zależności od ilości zalegającego śniegu na jezdni należy  używać odpowiednich pługów 

lub  zespołów  pługów.  Na  drogach  jednojezdniowych  odśnieżanie  należy  rozpocząć  od  osi 

jezdni.  W  przypadku  zespołu  składającego  się  z  dwóch  pługów  należy  zachować  między 


nimi    bezpieczną  odległość  (min.  50  m),  a  przesunięcie  między  lemieszami  powinno  być 

takie, aby na jezdni nie pozostawał śnieg. 

Odśnieżanie  dróg  dwukierunkowych  o  trzech  lub  czterech  pasach  ruchu  należy  prowadzić 

zespołami  składającym  się  z  większej  ilości  pługów  (np.  2,  3  lub  4).  Odśnieżanie  jezdni 

trzypasmowej  należy  rozpoczynać  od  pasa  środkowego,  a  jezdni  czteropasmowej  od  osi 

jezdni,  przesuwając  śnieg  w  kierunku  prawego  pobocza.  Tworzący  się  wał  śnieżny  na 

krawędzi pobocza należy usunąć poza koronę drogi, np. równiarką

Na  drogach  dwujezdniowych  odśnieżanie  zespołem  pługów  należy  rozpocząć  od  lewego 

pasa jezdni.” 

Odwołujący  wyjaśniał,  że  nośniki  sprzętu  właściwe  dla  zimowego  utrzymania  to 

pojazdy ciężarowe spełniające wymogi dot. nośności, uzbrojone w płyty czołowe z pługiem 

ś

nieżnym,  a  także  z  zamontowaną  posypywarką  materiałów  do  likwidacji  śliskości  (pługi, 

pługo-solarki).  Służą  one  do  odśnieżania  oraz  do  usuwania  śliskości  przez  posypywanie 
odpowiednich materiałów. Zgodnie z ww. wytycznymi odśnieżanie drogi (poz. 154), odbywa 
się  od  osi  jezdni  aż  do  prawej  krawędzi  wraz  z  minimum  50cm  poboczem.  Odśnieżanie 
powinno następować w taki sposób by zapewnić nieprzerwany ruch pojazdów poruszających 
się po drogach. Podkreślił, że do zrealizowania skutecznego odśnieżenia drogi i zapewnienia 
zatem nieprzerwanego ruchu pojazdów po drodze, odśnieżanie powinno odbyć się każdym z 
pasów drogi w zespole dwóch pługów jeden za drugim w odległości nie mniejszej jak 50m, z 
których  pierwszy  oczyszcza  dany  pas  od  osi  środkowej  jezdni,  a jadący  za  nim  oczyszcza 
prawą stronę tego samego pasa wraz z minimum 50 cm poboczem jezdni. Ślady lemieszy 
pługów powinny zachodzić na siebie w taki sposób, aby po wykonaniu przejazdu zespołem 
pługów  na  jezdni  nie  pozostawał  śnieg,  tak  jak  to  zostało  zaprezentowane  na  poniższym 
schemacie: (….) 

Odwołujący  zapowiedział,  że  okaże  również  wykonywanie  tych  czynności  na 

zdjęciach poglądowych, które przedstawi na rozprawie. Oznacza to zdaniem odwołującego, 

ż

e dla wykonywania tej usługi konieczne jest zaangażowanie pracy zespołów dwóch pługów 

(paliwo,  praca  pojazdów  i  praca  operatorów).  Jeżeli  zaś  chodzi  o  usuwanie  śliskości  (poz. 
153)  to  wyjaśniał,  że  zgodnie  z  Wytycznymi  ZUD  (punkt  6.3.2  poniżej)  polega  ono  na 
posypywaniu jezdni środkami chemicznymi lub materiałami uszorstniającymi (wymienionymi 
punkcie  6.2  Wytycznych  ZUD  -  które  zapowiedział,  że  przedstawi  na  rozprawie)  bez 
wykonywania odśnieżania. Czynność ta może odbywać się za pomocą jednego pojazdu typu 
pługo-solarka  na  jednym  pasie  ruchu  w  danym  kierunku,  tak  jak  zaprezentował  to  na 
poniższym schemacie. (….). 

Odwołujący  zapowiedział,  że  okaże  również  wykonywanie  tych  czynności  na 

zdjęciach  poglądowych,  które przedstawi  na  rozprawie.  Oznacza  to,  według  odwołującego, 


ż

e dla wykonywania tej usługi konieczne jest zaangażowanie pracy jednego pojazdu, ale z 

uwzględnieniem materiałów do posypywania (paliwo, praca pojazdu i praca operatora, koszt 
materiałów do posypywania)  

„6.3.2.  Likwidacja śliskości 

Aby usunąć z nawierzchni warstwę gołoledzi, szronu lub cienką warstwę zlodowaciałego lub 

ubitego  śniegu  (do  4  mm),  należy  rozsypać  na  jej  powierzchni  środki  chemiczne  w  ilości 

podanej w tablicy 2 poz.3. Grubych warstw lodu, zlodowaciałego i wbitego śniegu nie należ

usuwać za pomocą środków chemicznych z uwagi na ochronę środowiska i wysokie koszty. 

Likwidowanie,  świeżego  opadu.  Świeży  opad  śniegu  należy  usuwać  wyłącznie 

mechanicznie.  Tylko  pozostałości  po  przejściach  pługów  można  likwidować  za  pomocą 

materiałów chemicznych, rozsypując je na nawierzchni w ilości podanej w tablicy 2 poz. 1. W 

przypadku opadu o dużej intensywności, kiedy grubość warstwy spadłego śniegu przekroczy 

5 cm, odśnieżanie należy powtórzyć.” 

Odwołujący  wyjaśniał,  że  jeżeli  chodzi  o  jednoczesne  odśnieżanie  i  usuwanie 

ś

liskości (poz. 155), to odbywa się ono poprzez przejazd zawsze zespołem dwóch pojazdów 

(w zakres wchodzi odśnieżanie, które aby było skuteczne musi zostać wykonane zgodnie z 
powyższym  opisem  czyli  w  zespole  dwóch  pojazdów)  typu  pługo-solarka  lub  w  zespole 
pługo-solarka  i  pług.  Przejazd  realizowany  w  zespole  dwóch  pojazdów  przy  jednoczesnym 
odśnieżaniu  i  usuwaniu  śliskości,  odbywa  się  w  analogiczny  sposób  jak  w  przypadku 
odśnieżania (zgodnie z ww. wymogami) na całej szerokości jezdni i pobocza z dodatkowym 
rozsypywaniem  środków  chemicznych  lub  materiałów  uszorstniających,  oraz  mieszanin 
usuwających  śliskość,  przy  czym  materiał  musi  być  posypany  na  cały  odśnieżony  pas,  po 
którym  poruszają  się  samochody.  Odwołujący  przedstawił  te  zasady  na  poniższych 
schematach: (….). 

Zapowiedział,  że  okaże  również  wykonywanie  tych  czynności  na  zdjęciach 

poglądowych,  które  przedstawi  na  rozprawie.  Kontynuował,  że  dla  wykonywania  usługi 
jednoczesnego odśnieżania i usuwania śliskości konieczne jest zaangażowanie pracy dwóch 
pojazdów, ale z uwzględnieniem materiałów do posypywania (paliwo, praca pojazdów i praca 
operatorów,  koszt  materiałów  do  posypywania).  Mając  zatem  powyższe  na  uwadze,  nie 
uważał, że cena jednostkowa podana przez PBD Kalisz za jednoczesne usuwanie śliskości i 
odśnieżanie została skalkulowana zgodnie z wyżej opisanymi zasadami realizacji tych usług. 
Nie  może  bowiem  cena  za  jednoczesne  usuwanie  śliskości  i  odśnieżanie,  która  powinna 
obejmować koszt pracy dwóch pojazdów oraz koszt materiałów być niższa niż koszt pracy 
dwóch  pojazdów  (tylko  odśnieżanie)  czy  koszt  pracy  jednego  pojazdu  z  materiałem  (tylko 
usuwanie  śliskości).  Taką  wycenę  uznał  za  sprzeczną  z  zasadami  logiki  i  zasadami 
prawidłowej  wyceny.  Sugerował,  że  ma  to  na  celu  uzyskanie  nieuczciwej  przewagi 


konkurencyjnej  przy  zaniżeniu  wartości  tej  pozycji  kosztorysowej.  Wskazywał,  że 
zamawiający może ponieść w konsekwencji, jak to zostało wyżej wskazane, analogicznie do 
pozycji  obejmujących  remonty  cząstkowe,  wyższe  koszty  realizacji  przedmiotu  zamówienia 
niż wynikające wprost z oferty i kosztorysu ofertowego wykonawcy wybranego.  

Podtrzymał twierdzenie, ze złożenie przez PBD Kalisz S.A. oferty w przedmiotowym 

postępowaniu na część IV obejmującą rejon w Koninie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji 
poprzez sztuczne, niezgodne z dobrymi obyczajami i zasadami prawidłowej wyceny, a nade 
wszystko logiki, zawyżenie ceny jednostkowej dla pozycji kosztorysowej  

- nr 108 „Usuwanie martwych zwierząt wraz z utylizacją i transportem na 20 km”. Porównując 

w tej pozycji wszystkie złożone na część IV oferty pozostałych wykonawców to właśnie cena 
PBD  Kalisz  S.A.  jest  rażąco  wysoka,  a  mianowicie:  Pozycja  nr  108  kosztorysu  ofertowego 
„Usuwanie martwych zwierząt wraz z utylizacją i transportem na 20 km”: - PBD S.A. Kalisz: 
720 zł - SKANSKA: 300 zł - ZABERD S.A 108  zł - TRANS-MASZ  S.A 550 zł - Autostrada 
Mazowiecka Sp. z o.o. 900 zł. 

Zwrócił uwagę, że PBD Kalisz S.A. w swojej ofercie na część obejmującą rejon dla 

Ś

rody Wlkp.  dla tej  samej  pozycji  wskazała  cenę  180  zł,  zaś  w  ofercie złożonej  dla  części 

obejmującej  rejon  Kępno/Kalisz  cenę  150  zł.  Odwołujący  wyraził  zdziwienie,  że  w 
przedmiotowym  postępowaniu  dla  części  na  rejon  w  Koninie  cena  oferowana  przez  PBD 
Kalisz  S.A.  jest  już  o  400%  wyższa.  Cena  zaś  oferowana  przez  odwołującego  jest  taka 
sama.  Takie  działanie  wykonawcy  PBD  Kalisz  S.A.  poczytał  za  niedozwoloną  manipulację 
cenami jednostkowymi wyłącznie w celu uzyskania zamówienia.  

Podsumowując  powyższe,  odwołujący  po  raz  kolejny  stwierdził,  że  złożenie  przez 

wykonawcę PBD Kalisz oferty stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 3 ust. 
1  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  (Dz.U. 
2003.153.1503  j.t),  tj.  cena  zaoferowana  przez  PBD  Kalisz  została  skalkulowana  tak,  aby 
całkowicie  uniemożliwić  dostęp  do  realizacji  przedmiotu  zamówienia  pozostałym 
wykonawcom,  bowiem  przez  ww.  działania  i  manipulacje  cenowe  PBD  Kalisz  zmierza 
wyłącznie  do  wyeliminowania  pozostałych  wykonawców,  w  tym  odwołującego  z 
postępowania  w  sposób  sprzeczny  z  zasadami  uczciwej  konkurencji  oraz  naraża 
zamawiającego  na  poniesienie  dodatkowych  kosztów  w  zakresie  nie  objętym  ilościami 
wskazanymi w kosztorysie ofertowym.  

3. Zarzut rażąco niskiej ceny i naruszenia przez zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 

4 ustawy Pzp. 

Na wstępie odwołujący wskazywał, że uzasadnienie zarzutu niezgodności oferty PBD 

Kalisz  z  treścią  SIWZ  w  zakresie  niezgodnej  z  SIWZ  kalkulacji  ceny  ofertowej  oraz 
uzasadnienie zarzutu czynu nieuczciwej konkurencji należy odnieść także do zarzutu rażąco 


niskiej ceny. Odwołujący zarzucał, że wybrany wykonawca PBD Kalisz pominął w kalkulacji 
poszczególnych  ww.  pozycji  kosztorysowych  koszty  i  nakłady  określone  szczegółowo  w 
SIWZ  oraz  dokonał  niedozwolonych  manipulacji  cenowych  czym  doprowadził  do  rażącego 
zaniżenia ceny ofertowej, a tym samym ceny rażąco niskiej.  

Odwołujący  podnosił,  że  zaoferowane  przez  PBD  Kalisz  ceny  jednostkowe  są 

nierealne,  uniemożliwiają  wykonanie  przedmiotu  zamówienia  w  przyjętym  okresie  36 
miesięcy  zgodnie  z  wymaganiami  zamawiającego.  Analizując  ofertę  PBD  Kalisz  uznał,  że 
niektóre  z  jej  elementów  składowych  znacząco  odbiegają  od  pozostałych  ofert,  nie 
zapewniając realności realizacji przedmiotu zamówienia. I tak, w zakresie: 

-  pozycji  nr  159  -  usuwanie  śliskości  chodników  i  ciągów  pieszo-rowerowych  na  całej  ich 

szerokości (od 1,00 do 2,50 m) oraz 

 pozycji nr 160 - odśnieżanie chodników i ciągów pieszo-rowerowych na całej ich szerokości 

(od 1,00 do 2,50 m) PBD Kalisz zaoferował jednakową cenę jednostkową 0,03 zł. Ceny dla 
tych  pozycji  według  odwołującego  powinny  być  zróżnicowane,  ponieważ  przy  usuwaniu 

ś

liskości  oprócz  kosztów  pracy  osób  i  sprzętu,  powinien  być  także  wliczony  koszt  zakupu 

materiału czyli soli. 

Zgodnie z punktem 14 i 15 Opisu Przedmiotu Zamówienia cena za usuwanie śliskości 

obejmuje koszt pracy solarki na długości 1 km wraz z materiałem w ilości i jakości zgodnie z 
wymaganiami SST, zaś cena za odśnieżanie obejmuje koszt pracy pługa na długości 1 km 
zgodnie z wymaganiami SST.  

W  ocenie  odwołującego,  cena  podana  przez  PBD  Kalisz  nie  została  skalkulowana 

zgodnie z tak określonymi wymaganiami zamawiającego - uznał cenę konkurenta za rażąco 
niską.  

Przedstawił wyliczenia własne, gdzie założył, że przy realnej wydajności odśnieżania 

8.000  m2  chodników  i  ciągów  pieszo-rowerowych  dziennie,  cena  pracy  dwóch  osób 
(kierowca ciągnika oraz pracownik do rozsypywania mieszaniny) oraz ciągnika wynosi 0,049 
zł, zaś dla usuwania śliskości wraz z kosztem zakupu soli - 0,063zł. Podkreślił, że przyjęcie i 
uzyskanie  innej  wydajności  nie  jest  możliwe  w  sytuacji,  gdy  odśnieżanie,  posypywanie 
wykonuje nie maszyna/ciągnik lecz pracownik z łopatą.  

Specyfika  tego  rejonu,  co  zapowiedział,  że  pokaże  na  rozprawie  jest  taka,  że 

występują  chodniki  (w  zakresie  robót  objętych  przedmiotem  zamówienia,  nie  wliczając 
chodników,  których  odśnieżanie  jest  obowiązkiem  właścicieli  posesji),  na  których  nie  ma 
możliwości przejazdu ciągnikiem, gdyż np. chodnik jest za wąski, występują bariery lub inne 
uniemożliwiające  przejazd  ciągnika  elementy,  nawet  gdy  przyjąć,  że  usługa  miałaby  być 
wykonywana  przez  ciągnik  o  mniejszych  gabarytach  niż  zazwyczaj  stosowany.  Przyjęta  w 


wyliczeniu  odwołującego  wydajność  dobowa  pozwala  na  spełnienie  wymagań 
zamawiającego w zakresie usuwania śliskości i odśnieżania. Zwiększenie zaś tej wydajności 
rodzi  ryzyko  niewykonania  przedmiotowych  czynności  zgodnie  z  wymaganiami 
zamawiającego  oraz  wymogami  BHP  (m.in.  rodzi  konieczność  przyjęcia  nadmiernej 
prędkości 

jazdy 

ciągnika, 

niedokładne, 

nierównomierne 

rozsypanie 

materiału 

uszorstniającego.  Odwołujący  podnosił,  że  jego  wydajność  uwzględnia  technologię 
wykonania  robót  bez  użycia  ciągnika  w  miejscach  trudno  dostępnych  -  nie  wszędzie  jest 
możliwe  bowiem  użycie  ciągnika,  ze  względu  na  warunki  miejscowe,  np.  szerokość 
chodnika, co zapowiedział, że zostanie przedstawione przez niego na rozprawie. Odwołujący 
cenę  pracy  ciągnika  ustalił  w  oparciu  o  ceny  z  SEKOCENBUD  za  drugi  kwartał  2015  r. 
Przyjęta cena zakupu soli, jest ceną rynkową. Najniższa uzyskana przez odwołującego cena 
zakupu  soli  wynosi  185  zł.  Mając  na  uwadze  powyższe,  przyjął  następujące  wyliczenia 
własne dla pozycji 159: 

Kalkulacja dla 8 000m2/8godzin -wydajność przyjęto na podstawie doświadczenie Odwołującego

dla 1m2

Robocizna - minimalna stawka r-g

0,025 zł

robotnik 1 os.*8 godz.*12,60z

ł

 = 100,80 zł

kierowca 1 os.*8 godz.*12,60zł = 100,80 zł

201,60 zł

Sprzęt

0,036 zł

ciągnik 1 szt.*8 godz.*36,10 zł/godz. = 288,80 1\ - cena m-g pracy ciągnika przyjęto na podstawie Stawki Z SEKOCENBUD

288,80 zł

Materiał mieszanina: kruszywo 95-97% +sól 5% w ilości 100g/m

z

 co odpowiada wymaganiom określonym w 

punkcie 5.3.2 SST

0,002 zł

kruszywo nat. 0,8t*14,70 zł/t = 11,76 zł

sól 0,041*185 zł/t = 7,40 zł - cena soli została wynegocjowana na etapie oferowania przez Odwołującego


19,16 zł

Razem za usuwanie śliskości na pow. 8000m2: 509,56 zł

0,063 zł

Zaś dla pozycji 160 odwołujący przyjął następujące wyliczenia: 

Kalkulacja dla 8 OOOm2/8 godzin wydajność przyjęto na podstawie doświadczenie Odwołującego

Dla1m2 

Robocizna - minimalna stawka r-g

robotnik 1 os.*8 godz.*12,60zł - 100,80 zł

100,80 zł

0,013 zł 

Sprzęt - cena m-g ciągnika przyjęta według stawki z SEKOCENBUD

ciągnik 1 szt.*8 godz.*36,10 zł/godz. = 288,80 zł- cena m-g pracy ciągnika przyjęto na podstawie stawki z 
SEKOCENBUD

288,80 zf

0,036 zł

Razem za usuwanie śliskości na pow. 8000m2:                            389,60 zł

0,049 zł

Powyższe  obrazuje  zdaniem  odwołującego,  że  nie  jest  możliwe  wykonanie 

przedmiotowych  pozycji  kosztorysowych  objętych  przedmiotem  zamówienia  za  cenę 
zaoferowaną  przez  PBD  Kalisz.  Ponownie  zarzucał  PBD  Kalisz,  że  doszło  tutaj  do 
nieuzasadnionej  manipulacji,  z  uwagi  na  fakt,  że  nie  jest  możliwe,  by  usługa  obejmująca 
robociznę, sprzęt i materiał kosztowała tyle samo ile usługa obejmująca robociznę i sprzęt. 
Tak  skalkulowane  przez  PBD  Kalisz  ceny  spowodowały  zdaniem  odwołującego,  że  oferta 
wykonawcy wybranego jest tańsza od oferty odwołującego o 839 808,00 zł, a zatem o 75 %, 
co  zapowiedział,  że  wykaże  na  rozprawie  -  załącznikiem  „Zestawienie  jednostkowych  cen 
ofertowych dla pozycji 159 i 160”.  

Przekonywał,  że  kalkulacja  tych  cen  jednostkowych  dokonana  przez  odwołującego, 

zgodnie  z  powyższymi  wyliczeniami  pozwala  na  przyjęcie  realności  wykonania 
przedmiotowych  pozycji  kosztorysowych.  Kalkulacja  dokonana  przez  odwołującego 
doprowadziła  go  także  do  wniosku,  że  złożenie  przez  PBD  Kalisz  oferty  stanowi  czyn 
nieuczciwej konkurencji. 

Kolejne  wątpliwości  odwołującego  budziła  także  cena  PBD  Kalisz  pozycji 

kosztorysowej 

-  nr  107  -  dojazd  oraz  obsługa  wypadków  i  kolizji  -  brygada  robocza  3-5  osobowa  - 

wyposażenie oraz zakres zgodny z opisem przedmiotu zamówienia. Zgodnie zaś z punktem 
7 Opisu Przedmiotu Zamówienia „Dla potrzeb realizacji likwidacji nagłych skutków wypadków 
i kolizji usługi Wykonawca zobowiązany jest do: 


 - zapewnienia brygady roboczej (3-5 osób, w tym min. 3 osoby posiadające uprawnienia do 

kierowania  ruchem  drogowym),  wraz  z  osobą  koordynującą  całość  prac  z  odpowiednim 

doświadczeniem i wykształceniem 

 -  zapewnienia  samochodu  dostawczego  o  ładowności  3,5  ton,  z  możliwością  podpięcia 

przyczepki  i  przystosowanego  do  przewozu  osób,  drobnego  sprzętu  mechanicznego  i 

ręcznego  (płyta  wibracyjna,  zamiatarka  mechaniczna/odkurzacz  przemysłowy,  młot 

spalinowy,  piła  do  asfaltu,  piła  łańcuchowa  do  drewna,  łopaty,  miotły,  grabie,  wiadra,  itp.), 

niezbędnego do należytego wykonania zamówienia 

 - zapewnienia samochodu ciężarowego (o ładowności min. 12 ton) do montażu posypywarki 

wraz  z  zakupem  i  załadunkiem  piasku,  pozostającego  w  gotowości  (dyspozycji)  do 

wykonania zamówienia, posypywarka o pojemności min. 4m3, do posypywania piaskiem lub 

innym materiałem sypkim 

 -  zabezpieczenia  koparko  -  ładowarki  na  podwoziu  kołowym,  o  pojemności  łyżki  min.  0,4  -

1,m3 

 -  zabezpieczenia  samochodu  ciężarowego,  skrzyniowego  samowyładowczego,  o 

ładowności min. 5,0 t. do wywozu ew. materiałów po zdarzeniu 

 -  zabezpieczenie  specjalistycznego  sprzętu  jak  zamiatarka  mechaniczna,  dźwig  o 

ładowności min. 12 t, 

 - Wykonawca ma obowiązek podjęcia pracy na miejscu zdarzenia w czasie do 2 godziny od 

wezwania  wraz  z  brygadą  roboczą  własnym  środkiem  transportu.  Ilość  osób,  rodzaj  oraz 

ilość sprzętu potrzebnego do należytego wykonania usługi określone będą w porozumieniu z 

Zamawiającym indywidualnie dla każdego zdarzenia w chwili powiadomienia 

 - zabezpieczenia do wykonywania robót następujących materiałów w ilościach niezbędnych 

do  należytego  wykonania  zamówienia:  a)  piasek  do  zabezpieczenia  plam  oleju,  paliwa  i 

płynów  eksploatacyjnych  w  przewidywanej  ilości  min.  20  Mg.  b)  mieszankę  mineralno- 

asfaltową  do  stosowania  na  zimno  do  zabezpieczania  ewentualnie  powstałych  ubytków  w 

nawierzchni  w  przewidywanej  ilości  min.  1,0  Mg.  c)  sorbent  do  zabezpieczenia  substancji 

ropopochodnych,  oleju, paliwa  i  płynów  eksploatacyjnych w  przewidywanej  ilości  min.  2000 

kg.  Wszystkie  wymienione  materiały  niezbędne  do  realizacji  przedmiotowego  zamówienia, 

Wykonawca  obowiązany  jest  posiadać  całodobowy  dostęp  do  wszystkich  potrzebnych  ww. 

materiałów we wskazanych ilościach, od momentu podpisania umowy 

 - wykonania oznakowania pionowego do zabezpieczenia miejsca prowadzonych robót które 

każdorazowo winno być ustawione adekwatnie do zdarzenia zgodnie z projektem organizacji 

ruchu  na  czas  prowadzenia  działań  zatwierdzonym  przez  GDDKiA  Oddział  w  Poznaniu 

(powyższe opracowanie Wykonawca wykona staraniem i na własny koszt)”. 

Odwołujący wskazywał, że przyjęcie powyższych wymagań do kalkulacji ww. pozycji 

kosztorysowej  nie  pozwala  na  jej  ustalenie  na  poziomie  zaoferowanym  przez  PBD  Kalisz, 


bowiem  kwota  ofertowa  tego  wykonawcy  nie  pokryje  nawet  kosztów  transportu  -  przy 
założeniu  cen  wynikających  z  opracowań    SEKOCENBUD  za  drugi  kwartał  2015  r.  PDB 
Kalisz zaoferował bowiem cenę jednostkową w kwocie 730 zł. Odwołujący stwierdził, iż jest 
to rażąco niska cena, ponieważ nie pokrywa kosztów zapewnienia brygady roboczej wraz z 
osobą  koordynującą  oraz  kosztów  zapewnienia  samochodów  i  sprzętu.  Cena  ta,  jak 
zapowiedział  -  zostanie  wykazana  przez  na  rozprawie  załącznikiem  „Zestawienie 
jednostkowych  cen  ofertowych  dla  pozycji  107”  -  odbiega  od  cen  zaoferowanych  przez 
pozostałych  wykonawców i powoduje różnice w  cenie ofertowej z odwołującym o 70,80 %, 
zaś  w  stosunku  do konsorcjum:  Zakład  Bezpieczeństwa  Ruchu  Drogowego  ZABERD  S.A., 
Przedsiębiorstwo Robót Drogowych „WADRI” Sp. z o.o., Firma „WADRI” Z. W. o 16,24 %, w 
stosunku  do  Przedsiębiorstwo  Transportu  i  Maszyn  Drogowych  TRANSZ  -  MASZ  S.A.  o 
90,36 %, a w stosunku do konsorcjum: Autostrada Mazowiecka Sp. z o. o., Przedsiębiorstwo 
Robót  Drogowo-Budowlanych  S.A.,  Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowo-Mostowych  S.A.  o 
30,80 %.  

Dopiero  zaś  kalkulacja kosztów,  dokonana  przez  odwołującego, którą  zapowiedział, 

ż

e  przedstawiona  rozprawie  załącznikiem  „Kalkulacja  dla  1  interwencji  dla  pozycji  107” 

pozwala na przyjęcie realnej ceny w oparciu o wymagania SIWZ, co w opinii odwołującego 
przesądza,  że  złożenie  przez  PBD  Kalisz  oferty  w  niniejszym  postępowaniu  stanowi  czyn 
nieuczciwej konkurencji.  

Jeśli  chodzi  o  ilości  wymaganego  materiału  to,  zgodnie  z  ww.  punktem  7  Opisu 

Przedmiotu Zamówienia, wykonawca zobowiązany jest do zabezpieczenia do wykonywania 
robót  następujących  materiałów  w  ilościach  niezbędnych  do  należytego  wykonania 
zamówienia, tj.:  

a)  piasek  do  zabezpieczenia  plam  oleju,  paliwa  i  płynów  eksploatacyjnych  w 

przewidywanej ilości min. 20 Mg, 

 b)  mieszankę  mineralno-  asfaltową  do  stosowania  na  zimno  do  zabezpieczania 

ewentualnie powstałych ubytków w nawierzchni w przewidywanej ilości min. 1,0 Mg  

c)  sorbent  do  zabezpieczenia  substancji  ropopochodnych,  oleju,  paliwa  i  płynów 

eksploatacyjnych w przewidywanej ilości min. 2000 kg. 

Zdaniem odwołującego z Opisu Przedmiotu Zamówienia nie wynika, że ww. materiały 

mają  być  zabezpieczone  na  okres  realizacji  całego  kontraktu.  Zamawiający  przy  tym  nie 
dokonuje  jasnego  opisu  przedmiotowej  pozycji,  co  powoduje,  że  nie  ma  możliwości 
doliczenia  do  ceny  jednostkowej  kosztu  zużytych  materiałów,  wobec  czego  w  kalkulacji 
kosztów  dla  przedmiotowej  pozycji  kosztorysowej  należy  uwzględnić  „zabezpieczone” 
materiały.  


 Biorąc  pod  uwagę  jedynie  minimalne  wymagania  co  do  składu  osobowego  i 

wyposażenia  brygady  w  samochód  dostawczy  oraz  w  zakresie  materiału,  a  także  fakt,  że 
zamawiający dla przedmiotowej pozycji wymaga zgodnie z odpowiedzią na pytanie 22 i 30 
do SIWZ, które odwołujący zapowiedział, że przedstawi na rozprawie, żeby cena zawierała 
wszystkie koszty wykonania usługi, w tym koszty stałe, koszt 4-godzinnej interwencji wynosi 
787,92  zł  (bez  uwzględnienia  zysku  i  zabezpieczenia  sprzętu  specjalistycznego  i 
zabezpieczenia  robót,  oraz  pozostałych  kosztów  ogólnych).  Już  tak  skalkulowana  cena 
przewyższa tę zaoferowaną przez PBD Kalisz, tj. 730 zł.  

Powyższe pozwalało przyjąć odwołującemu, że w cenie PBD Kalisz nie uwzględniono 

dyspozycyjności brygady (24/7) oraz kosztów pracy specjalistycznego sprzętu, dodatkowego 
materiału,  kosztów  ogólnych,  np.  zabezpieczenia  robót  dla  potrzeb  interwencji  oraz  zysku. 
Przy  wykonywaniu  przedmiotowej  usługi  należy  uwzględnić  dostępność  kilku  pracowników. 
Nie  jest  bowiem  możliwe  korzystanie  z  pracy  jednego  pracownika,  zatrudnionego  przy 
wykonywaniu wielu czynności. Z uwagi m.in. na duży obszar dróg (zgodnie z Załącznikiem nr 
4  „Zakres  usług  ZUD)  rejon  ten  obejmuje  ok.  192  km  dróg),  a  także  konieczność 
zapewnienie  dojazdu  takiego  pracownika  wliczanego  do  czasu,  świadczenie  przez  taką 
osobę  usług  na  całym  obszarze,  w  ramach  wielofunkcyjnego  wykonywania  obowiązków, 
uznał za nierealne. Dodatkowo, opis przedmiotu zamówienia wymaga uwzględnienia w cenie 
wszystkich  kosztów,  w  tym  również  tymczasowego  oznakowania,  a  zatem  przynajmniej  w 
minimalnym stopniu, pozwalającym na realizację przedmiotowej usługi, jest to konieczne.  

Mając na uwadze powyższe argumenty przyjął, że oferta wykonawcy wybranego PBD 

Kalisz  zawiera  cenę  rażąco  niską,  nie  pozwalającą  na  realne  wykonanie  przedmiotu 
zamówienia zgodnie z wymaganiami zamawiającego określonymi w SIWZ w okresie trwania 
zamówienia, tj. 36 miesięcy. Biorąc pod uwagę powyższe wskazał, że zamawiający naruszył 
ww.  przepisy  ustawy  Pzp  dokonując  wyboru  oferty  PBD  Kalisz,  która,  jak  utrzymywał,  nie 
odpowiada  treści  SIWZ,  zawiera  rażąco  niską  cenę,  a  nadto  stanowi  czyn  nieuczciwej 
konkurencji.  Jednocześnie  odwołujący  zastrzegał  sobie  prawo  rozwinięcia  uzasadnienia  i 
argumentacji  poczynionej  w  niniejszym  odwołaniu  i  przedstawienia  dowodów  na  poparcie 
swoich twierdzeń aż do zaniknięcia rozprawy. 

Zamawiający w odpowiedzi na odwołania wniósł o ich oddalenie. 

W  odniesieniu  do    zarzutów  wobec  oferty  wykonawcy  PBD  S.A.  podnosił  w 

szczególności. 

Odnośnie niezgodności treści oferty ze specyfikacją podał, że w warunkach udziału w 

postępowaniu  zawartych  w  SIWZ  nie  wymagał  przedstawienia  przez  wykonawcę 
dokumentów  dotyczących  prowadzenia  działalności  w  zakresie  zbierania,  transportu  i 


usuwania oraz utylizacji zwierząt. W Opisie Przedmiotu Zamówienia (OPZ) w pkt 6-11 zawarł 
wymagania dotyczące likwidacji nagłych zdarzeń na drodze. Wymagania dotyczą usuwania 
wszelkich zagrożeń w postaci m.in. pozostałości po wypadkach, zanieczyszczeń na drodze, 
w  tym  usuwanie  martwych  zwierząt.  Zamawiający  (…)  określił  wyposażenie  pojazdu 
patrolowego  w  tym  zakresie:  „Sprzęt  niezbędny  do  wykonania  zadania  znajduje  się  w 
pojeździe  patrolującym  (gumowe  rękawice,  rękawice  ochronne,  woda,  szufla,  łopata  itd.). 
Wykonawca  staraniem  i  na  własny  koszt  podpisze  stosowne  umowy  na  obsługę 
weterynaryjną  oraz  utylizacyjną".  Zatem  usługa  utylizacji  i  obsługi  weterynaryjnej  nie  jest 
podwykonawstwem  i  nie  stanowi  odrębnego  zakresu  usług  określonych  w  przedmiocie 
zamówienia. Ponadto odwołujący sugeruje błędnie, iż zakres zamówienia obejmuje również 
udzielanie  pomocy  weterynaryjnej  rannym  zwierzętom.  Zamawiający  w  OPZ  w  pkt  11  nie 
zawarł takiego zapisu. Zdaniem zamawiającego odwołujący w ten sposób usiłuje rozszerzyć 
zakres usługi, aby wywieść z tego brak podwykonawcy w tym zakresie w ofercie PBD S.A. 
Kalisz. Zamawiający wskazał wyłącznie, że wykonawca będzie musiał być przygotowany na 
wykonywania także zadania polegającego na usuwaniu martwych zwierząt. Fakt posiadania 
konkretnych  uprawnień  nie  był  warunkiem  udziału  w  postępowaniu  i  jako  taki  nie  został 
sformułowany przez  zamawiającego. Z tego zatem wynika brak konieczności badania ofert 
pod kątem posiadania szczegółowych uprawnień przez samego wykonawcę. W tym zakresie 
zamawiający  oparł  się  o  stosowane  oświadczenie  wykonawcy  zapewniającego  posiadanie 
potencjału umożliwiającego wykonanie należyte zamówienia. 

Odnośnie  zarzutu  niezgodności  w  zakresie  kalkulacji  cen  w  związku  z 

nieuwzględnieniem  wszystkich  elementów  kalkulacji  wymaganych  przez  zamawiającego 
m.in.  podał,  że  w  żadnym  z  dokumentów  przetargowych  nie  zawarł  wymagania  zakupu 
nowej siatki przeciwśnieżnej. Zatem odwołujący stosując założenia każdorazowego zakupu 
nowej siatki przeciwśnieżnej zawyżył w rażący i nieuprawniony sposób założenia kalkulacji. 
Zamawiający nie określając wymogu każdorazowego zakupu nowej siatki albowiem założył, 

ż

e  jeśli  któryś  z  wykonawców  posiada  zapasy  siatek  z  poprzednio  realizowanych  umów 

może je wykorzystać do kalkulacji tej pozycji. Argument odwołującego w zakresie zaniżenia 
w  ofercie  PBD  S.A.  Kalisz  cen  ww  wskazanych    pozycjach:  107,  108 154 155,  160,  169, 
kosztorysu ofertowego nie ma uzasadnienia faktycznego, gdyż odwołujący dokonał swoistej 
manipulacji przedstawiając wybiórczo ceny ofert.  

Odnośnie  zarzutu  czynu  nieuczciwej  konkurencji  w  pierwszej  kolejności  podał,  że 

Odwołujący  zarzuca,  że  w  ofercie  PBD  S.A.  Kalisz  wykorzystana  została  omyłka 
Zamawiającego w prawidłowym oszacowaniu ilości przewidzianych do wykonania remontów 
cząstkowych,  tj.  że  sztucznie  zawyżono  ceny  jednostkowe  poszczególnych  pozycji 
kosztorysowych  obejmujących  remonty  cząstkowe,  zaniżając  jednocześnie  ceny 


jednostkowe  poszczególnych  pozycji  kosztorysowych  dla  zimowego  utrzymania  i 
przerzucając  ich  koszty  do  cen  w  zakresie  remontów  cząstkowych.    Jego  zdaniem,  jeśli 
odwołujący powziął podejrzenie, że ilości remontów wykazane w Kosztorysie ofertowym są 
błędne należało wnieść odwołanie zgodnie z art. 182 ust 1 pkt 2 ustawy Pzp w terminie 10 
dni  od  dnia  publikacji  ogłoszenia  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  lub 
zamieszczenia  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia  na  stronie  internetowej.  W 
związku  z  tym,  że  odwołujący  nie  skorzystał  z  prawnej  możliwości  zaskarżenia  zapisów 
SIWZ,  to  zgłaszane  obecnie  w  tym  zakresie  zarzuty,  jako  spóźnione,  nie  powinny  zostać 
uwzględnione. 

Odnosząc  się  do  podniesionych  zarzutów  stwierdził,  że  założenia  i  symulacje 

przedstawione  w  odwołaniu  oparty  zostały  na  nieprawdziwych  przesłankach  i  dlatego  nie 
powinien zostać uwzględnione. 

Odnośnie  zarzutu  rażąco  niskiej  ceny  zamawiający  podał,  że  w  stosunku  do  trzech 

ofert powziął na podstawie art. 90 ust.1 ustawy Pzp podejrzenie rażącego zaniżenia ceny w 
oparciu  o  arytmetyczne  kryterium,  dla  którego  punktem  odniesienie  jest  ustalona  przez 
zamawiającego  szacunkowa  wartość  zamówienia  powiększona  o  podatek  VAT.  Z  tego  też 
względu  zwrócił  się  o  udzielenie  wyjaśnień  do:  SKANSKA  S.A.,  ZABERD  S.A.  oraz 
Przedsiębiorstwa  Budownictwa  Drogowego  S.A.  Kalisz.  W  odpowiedzi  firmy  te  udzieliły 
wyjaśnień. Otrzymane bardzo obszerne wyjaśnienia wraz z dowodami w postaci wieloletnich 
umów  handlowych,  wyliczeń  kalkulacyjnych,  stawek  wynagrodzenia,  kalkulacji  zysków  itp. 
przekonały  zamawiającego  o  możliwości  realizacji  zadania  przez  wezwane  firmy. 
Wyjaśnienia  oraz  dowody,  jako  stanowiące  tajemnicę  handlową  firm  zostały  przez 
wykonawców  skutecznie  utajnione.  Odwołujący  w  swoim  wystąpieniu  przedstawia  jedynie 
wybrane  pozycje  kosztorysowe  poddając  je  szczegółowej  analizie.  Zamawiający  zwrócił 
uwagę,  że  „Pojęcie  „rażąco  niskiej  ceny"  odnosi  się  do  przedmiotu  zamówienia,  jednakże 
odniósł  się  do  przedstawionych  w  odwołaniu  cen  na  usuwanie  śliskości  i  odśnieżania 
chodników  oraz  dojazd  oraz  obsługę  wypadków  i  kolizji,  gdyż  zdaniem  zamawiającego  w 
ofercie  PBD  S.A.  Kalisz  nie  zostały  one  zaniżone,  co  sugeruje  odwołujący  SKANSKA. 
Wskazał,  że  pozycje  159  i  160  kosztorysu  ofertowego  dotyczą  utrzymania  chodników. 
Zdaniem  zamawiającego  kalkulacja  dotycząca  usuwania  śliskości  i  odśnieżania  chodników 
przedstawiona  przez  odwołującego  zaniża  wydajność  dzienną  tych  prac.  Pozycja    107  - 
dojazd oraz obsługa wypadków i kolizji - brygada robocza 3-5 osobowa -wyposażenie oraz 
zakres  zgodny  z  opisem  przedmiotu  zamówienia.  Wykonawca  ma  zapewnić  brygadę 
roboczą  oraz  środki  transportu,  sprzęt  oraz  dojechać  do  miejsca  kolizji.  Zamawiający  w 
Opisie  Przedmiotu  Zamówienia  nie  wymaga,  aby  wszystkie  koszty  (praca  i  dojazd  tylko  i 
wyłącznie do miejsca kolizji), umieścić w pozycji nr 107 kosztorysu ofertowego. 


Ilość  materiałów  zabezpieczonych  na  usuwanie  zanieczyszczeń  podana  w 

kosztorysie  zabezpiecza  całość  kontraktu,  a  nie  każdorazową  interwencję.  Do  ceny 
jednostkowej  oferent  zobowiązany  jest  doliczyć  koszt  zużytych  materiałów,  a  nie  ilości 
zabezpieczonych. 

Sygn. akt KIO 66/16 

Sygn. akt KIO 69/16 

Sygn. akt KIO 73/16 

Izba  dopuściła  i  przeprowadziła  dowody:  z  ogłoszenia  o  zamówieniu,  specyfikacji 

istotnych  warunków  zamówienia  z  wyjaśnieniami,  oferty  wykonawców:  Zakład 
Bezpieczeństwa  Ruchu  Drogowego  ZABERD  S.A.  z  wyjaśnieniami  ceny,  Przedsiębiorstwa 
Budownictwa Drogowego S.A Kalisz z wyjaśnieniami ceny, SKANSKA S.A. z wyjaśnieniami 
ceny.  Izba  z  urzędu  na  podstawie  art.  190  ust.  2  ustawy  Pzp  dopuściła  jako  dowód  akta 
sprawy odwoławczej sygn. akt KIO 2492/15 i 2494/15  

Wnioskowane dowody przez Maldrobud Sp. z o.o. Sp.k. w sprawie sygn. akt KIO 66/16: 
1. 

Analiza wycen 

Kalkulacja własna Maldrobud Sp. z o.o. Sp.k do ZUD, 

Kosztorys nr 1 WX Tabela elementów scalonych, 

Kosztorys nr 2 WX Tabela elementów scalonych, 

Oferta TRANS-MASZ Przedsiębiorstwo Transportu i Maszyn Drogowych S.A. z dnia  

września 2015 r., 
6. 

Faktura nr 378/11/15 z dnia 30.11.2015 r. wraz z załącznikiem, 

Wyjaśnienia  ZABERD  S.A.  dotyczące  rażąco  niskiej  ceny  ujawnione  wykonawcy 

Maldrobud Sp. z o.o. Sp.k  

Wnioskowane  dowody  przez  odwołującego  wykonawcę  Trans-Masz  Przedsiębiorstwo 
Transportu i Maszyn Drogowych S.A. 

1)  Kosztorys  szczegółowy  na  wybrane  pozycje  cenowe  w  odniesieniu  do  katalogów 
nakładów rzeczowych, 
2)  Porównanie  wybranych  cen  Wykonawców  Przedsiębiorstwa  Budownictwa  Drogowego 
S.A.  Kalisz  SKANSKA  S.A.  oraz  Trans-Masz  S.A.  (do  cen  z  Katalogów  Nakładów 
Rzeczowych bez kosztów pośrednich, zakupu i zysku). 
3) opinia rzeczoznawcy. 

Dowody  wnioskowane  przez  przystępującego  Przedsiębiorstwo  Budownictwa  Drogowego 
S.A. Kalisz, stanowiące dodatkowe potwierdzenie złożonych wyjaśnień i dowodów. 

Wnioskowane dowody przez odwołującego wykonawcę SKANSKA S.A.  


       Ponadto,  Izba  rozważyła  stanowiska  stron  i  uczestników,  przedstawione  w  złożonych 
pismach oraz do protokołu rozprawy. 

Rozpatrując  sprawę  w  granicach  zarzutów  odwołania,  jak  stanowi  art.  192  ust.  7 

ustawy Pzp Izba ustaliła, co następuje. 

Z akt postępowania przetargowego udostępnionych przez zamawiającego - dopuszczonych 
przez  Izbę  z  urzędu  w  trybie  art.  190  ust.  2  ustawy  Pzp  jako  dowód  -  wynika  następujący 
stan faktyczny. 

SIWZ. OPIS RZEDMIOTU ZAMÓWIENIA. 

Przedmiotem  zamówienia  jest  „Bieżące  i  zimowe  utrzymanie  dróg  krajowych  na  terenie 
województwa wielkopolskiego", obejmuje między innymi: 

Część IV – teren Rejonu w Koninie 
Część VI – teren Rejonu w Nowym Tomyślu 

Punkt 8 warunki udziału w postępowaniu, ppkt 8.3  

Przez  letnie  utrzymanie  rozumie  się  wykonywanie  usług  utrzymania  drogi  w  zakresie 
obejmującym co najmniej bieżące utrzymywania nawierzchni, odwodnienia, zieleni, czystości 
pasa drogowego oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu.  

Przez  zimowe  utrzymanie  rozumie  się  wykonywanie  usług  w  zakresie  odśnieżania, 
zapobiegania  powstawania  śliskości,  likwidowanie  śliskości  na  drodze  i  w  pasie  drogowym 
(chodniki, obiekty mostowe). 

3) dysponowania    odpowiednim    potencjałem    technicznym    oraz    osobami zdolnymi 
do wykonania zamówienia: 

a) Potencjał techniczny 

Wykonawca      musi      mieć      dostępne      w      celu      realizacji      zamówienia      następujące 
narzędzia, wyposażenie zakładu i urządzenia techniczne, wymienione poniżej, w tym: 

Solarki  (komplet  składający  się  z  nośnika  o  ładowności  min.12  t,  solarki  o  pojemności 
minimum 4m3 i pługa lemieszowego jednostronnego) wyposażone w urządzenia nadawcze 
GPS/GPRS  wraz  z  czujnikami  kompatybilnymi  z  obowiązującym  w  GDDKiA  systemem 
monitorowania pracy sprzętu wykonującego usługi zimowego utrzymania dróg krajowych 

Pługi  odśnieżne  (komplet  składający  się  z  nośnika  o  ładowności  min.  12  t  i  pługa 
lemieszowego  jednostronnego  lub  o  zmiennej  geometrii)  wyposażone  w  urządzenia 
nadawcze  GPS/GPRS  wraz  z  czujnikami  kompatybilnymi  z  obowiązującym  w  GDDKiA 
systemem  monitorowania  pracy  sprzętu  wykonującego  usługi  zimowego  utrzymania  dróg 
krajowych. 


Ilość  wg  „Wykazu  sprzętu  niezbędnego  dla  zimowego  utrzymania  dróg",  stanowiącego 
załącznik do OPZ 

Punkt 9.1. SIWZ. Na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu, należało 
złożyć między innymi: 

9.1.1. oświadczenie o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu.  

9.1.3. Wykaz narzędzi (…). 

Zamawiający  nie  żądał  od  wykonawcy  przedstawienia  zezwoleń  na  prowadzenie 
działalności. 

Punkt 10. Oferta powinna zawierać wypełniony i podpisany formularz oferta z załącznikami 
wymienionymi w pkt 9 SIWZ. 

Punkt  10.12. w przypadku gdyby oferta, oświadczenia lub dokumenty zawierały informacje 
stanowiące  tajemnicę  przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej 
konkurencji, informacje to powinny być umieszczone w osobnym wewnętrznym opakowaniu 
trwale połączone i ponumerowane. (…). 

Termin składania ofert: 25.10.2015 r. 

Punkt  11.6  SIWZ.  W  przypadku  rozbieżności  między  treścią  SIWZ  a  treścią  udzielonych 
odpowiedzi  należy  przyjąć  treść  pisma  zawierającego  późniejsze  oświadczenie 
zamawiającego. 

Punkt 12.  OPIS SPOSOBU OBLICZENIA CENY OFERTY 

12.1. Cena Oferty (w PLN) zostanie wyliczona i podana przez Wykonawcę w Ofercie zgodnie 
z Kosztorysem Ofertowym (wypełniony załączony w tomie IV kosztorys ślepy), 

1.1.2.  Cena  Oferty  powinna  obejmować  całkowity  koszt  wykonania  zamówienia,  w  tym 
również wszelkie koszty towarzyszące wykonaniu zamówienia, o których mowa w Tomach II 
i III 
12.4.  Ceny  określone  przez  Wykonawcę  w  ww.  Kosztorysie  nie  będą  zmieniane  w  toku 
realizacji zamówienia, za wyjątkiem sytuacji określonych w Umowie stanowiącej Tom II       

16.9.  Zamawiający  zastrzega  sobie  prawo  wezwania  Wykonawcy  do  złożenia  w 
wyznaczonym  terminie  wyjaśnień  dotyczących  kalkulacji  cen  wybranych  pozycji  kosztorysu 
ofertowego w celu ustalenia, czy oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Zamawiający odrzuci 
ofertę  Wykonawcy,  który  nie  złoży  wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  z 
dostarczonymi  dowodami  potwierdzi,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 
przedmiotu zamówienia, 

Punkt 17. KRYTERIA WYBORU OFERTY NAJKORZYSTNIEJSZEJ 


17.1.  Przy  dokonywaniu  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  Zamawiający  stosować 
następujące kryteria ocen: Cena - 90% = 90 pkt 

Czas reakcji na zlecenie wykonania usługi -10% = 10 pkt 

17.1.1. Kryterium „Cena" 

Kryterium    „Cena"      będzie    rozpatrywane    na      podstawie    ceny      brutto    za      wykonanie 
przedmiotu zamówienia, podanej przez Wykonawcę w Formularzu Oferty. 

Formularz Oferty 

1.    SKŁADAMY    OFERTĘ      na      wykonanie      przedmiotu      zamówienia      w      zakresie   
określonym   w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, 

OŚWIADCZAMY,  że  zapoznaliśmy  się  ze  Specyfikacją  Istotnych  Warunków 

Zamówienia  oraz  wyjaśnieniami  i  modyfikacjami  Specyfikacji  przekazanymi  przez 
Zamawiającego  i  uznajemy  się  za  związanych  określonymi  w  niej  postanowieniami  i 
zasadami postępowania. 

OFERUJEMY wykonanie przedmiotu zamówienia za cenę brutto: 

*Część (…) -  PLN zgodnie z załączonym do oferty kosztorysem ofertowym. 

ZOBOWIĄZUJEMY  SIĘ  do  wykonania  zamówienia  w  terminie  określonym  w 

Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia. 

AKCEPTUJEMY  warunki  płatności  określone  przez  Zamawiającego  w  Specyfikacji 

Istotnych Warunków Zamówienia.   

8.  ZAMÓWIENIE  ZREALIZUJEMY:  sami*/przy  udziale  podwykonawców*:  (zakres 
powierzonych robót) (….) 

11.   OŚWIADCZAMY iż -  za  wyjątkiem  informacji  i  dokumentów zawartych  w  ofercie  na 
stronach  nr  od  …do  …niniejsza  oferta  oraz  wszelkie  załączniki  do  niej  są  jawne  i  nie 
zawierają  informacji  stanowiących  tajemnicę  przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  przepisów  o 
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. 

Tom II Istotne dla stron postanowienia umowy. 

§ 1. Zamawiający  powierza,  a  Wykonawca  przyjmuje  do  wykonania  roboty  i   usługi  w 
zakresie  bieżącego i zimowego utrzymania dróg krajowych na terenie Rejonu … (Część … 
w  zakresie  szczegółowo  określonym  w  Specyfikacji  Istotnych  Warunków  Zamówienia, 
stanowiącej  załącznik  nr  2  do  niniejszej  umowy  oraz  w  Opisie  przedmiotu  zamówienia 
stanowiącym  załącznik  nr  3  do  niniejszej  umowy  oraz  ofercie  Wykonawcy  stanowiącej 


załącznik  nr  1  do  niniejszej  umowy.  Przedmiot  zamówienia  ma  być  wykonany  również 
zgodnie ze Szczegółowymi Specyfikacjami Technicznymi (SST). 

Zakres wykonania poszczególnych robót i usług Wykonawca uzgodni każdorazowo z 

Kierownikiem Rejonu w lub z osobą przez niego upoważnioną... 

§ 2 Termin wykonania przedmiotu umowy 36 miesięcy od daty jej podpisania. 

§  3  ust  1.  Wstępne  wynagrodzenie  za  wykonanie  przedmiotu  umowy  określonego  w  §  1 
strony ustalają zgodnie z oferta Wykonawcy na kwotę  ...(…). 

§ 4 ust 1. Wynagrodzenie Wykonawcy, o którym mowa § 3, rozliczane będzie nie częściej 
niż raz  w   miesiącu,   na   podstawie  faktur VAT  wystawianych   przez   Wykonawcę   po 
wykonaniu prac i ich odebraniu przez Zamawiającego. Podstawą wystawienia faktury będzie   
protokół   odbioru   końcowego   prac.   Do   odbioru   Wykonawca   sporządzi   i przekaże  
Zamawiającemu rozliczenie wykonanych   prac. (…) 

2.  Wynagrodzenie  Wykonawcy,  o  którym  mowa  w  ust.  1  stanowić  będzie  wynik  iloczynu 
ilości  wykonanych  robót  i  cen  jednostkowych  podanych  w  kosztorysie  ofertowym 
stanowiącym integralną część Oferty Wykonawcy. 

§ 5 ust. 1. Zamawiający ma prawo, jeżeli jest to niezbędne do  zgodnej z umową realizacji 
robót,  polecać  dokonywanie  takich  zmian  ich  jakości  i  ilości,  jakie  będą  uważane  za 
niezbędne  dla  wykonania  przedmiotu  niniejszej  umowy,  a  Wykonawca  powinien  wykonać 
każde z poniższych poleceń: 
1) 

zwiększyć lub zmniejszyć ilość prac objętych kosztorysem ofertowym, 

pominąć jakieś roboty i usługi, 

wykonać roboty i usługi nieprzewidziane, 

2         Wykonawca    nie  wprowadzi  jakichkolwiek  zmian  jakości    i    ilości    robót  i    usług  bez     
pisemnego polecenia Zamawiającego lub  jego należycie umocowanego Pełnomocnika. 

§  8  ust  1.  Przedmiot  umowy  wykonany  zostanie  z  materiałów  dostarczonych  przez 
Wykonawcę. 

Materiały, o których mowa w ust.1 powinny odpowiadać co do jakości wymaganiom 

określonym ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. nr 92 poz. 
881 ze zm.) oraz wymaganiom określonym w SST. 

Wykonawca będzie przeprowadzać pomiary i badania materiałów oraz robót zgodnie 

z zasadami kontroli jakości materiałów i robót określonymi w SST. 

§  9  ust.  1.  Termin  rozpoczęcia  i  zakończenia  poszczególnych  asortymentów  robót  i  usług 
będących  przedmiotem  umowy  każdorazowo  określi  na  piśmie  Kierownik  Rejonu  lub 
upoważniona  przez  niego  osoba.  Czas  przystąpienia  Wykonawcy  do  wykonywania  robót  i 


usług,  z  zastrzeżeniem  ust.  3  i  4,  nie  może  być  dłuższy  niż  5  dni  od  chwili  wydania 
pisemnego  polecenia  przez  Kierownika  Rejonu  (z  uwzględnieniem  panujących  warunków 
atmosferycznych).  Termin  ten  jest  równoznaczny  z  przejęciem  pasa  drogowego  przez 
Wykonawcę.     
Ust.  2.  Zamawiający  wymaga,  aby  asortyment  robót  polegających  na  koszeniu  pasa 
drogowego został wykonany w terminie do 21 dni od daty pisemnego polecenia  rozpoczęcia 
koszenia      przez      Kierownika      Rejonu  lub  osobą  upoważnioną      (…)Termin  ten  jest 
równoznaczny z przejęciem pasa drogowego przez Wykonawcę.     

Zamawiający  wymaga  aby  asortyment  robót  polegający  na  remoncie  cząstkowym 

nawierzchni,   masą  z   recyklera   lub   masą   na   zimno   w   okresie   zimowym   został 
wykonany  niezwłocznie  po  wydaniu  pisemnego  polecenia  rozpoczęcia  remontu  przez 
Kierownika  Rejonu.  Czas  przystąpienia  Wykonawcy  do  wykonania  określonego  wyżej 
remontu  nie  może  być  dłuższy  niż  24  godziny  od  daty  otrzymania  ww.  pisemnego  […] 
Wykonawcy.  Termin  ten  jest  równoznaczny  z  przejęciem  pasa  drogowego  przez 
Wykonawcę.     
4. 

W  zakresie  zimowego  utrzymania  dróg  Wykonawca  rozpocznie  usługi  w  terminach 

zapewniających  ich  prawidłowe  i  skuteczne  wykonanie  zgodnie  z  Załącznikiem  do 
Zarządzenia  Nr  18  Generalnego  Dyrektora  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  z  dnia  30  czerwca   
2006r.  Wytyczne    Zimowego      utrzymania      Dróg      oraz    zapewniających  dotrzymanie 
terminów  na  usunięcie  skutków  zjawisk  określonych  w  Zarządzeniu  Nr  10    Generalnego 
Dyrektora  Dróg  Krajowych  i Autostrad z dnia  17 lutego  2011  r. zmieniające    zarządzenie    
w    sprawie    standardów    zimowego    utrzymania    dróg krajowych dla których zarządcą 
jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad i jego późniejszych aktualizacjach.  

§ 10. Ceny jednostkowe usług i robót będą waloryzowane wskaźnikiem regulacji obliczonym 
wg wzoru: (…) 

Ceny  jednostkowe  będą  waloryzowane  jeden  raz  w  roku,  nie  wcześniej  niż  w  kwietniu 
danego  roku  kalendarzowego,  po  opublikowaniu  wskaźnika  przez  GUS.  Zwaloryzowane  w 
ten  sposób  ceny  jednostkowe  będą  obowiązywały  w  okresie  od  kwietnia  danego  roku 
kalendarzowego do końca marca następnego roku kalendarzowego; 

§  11.  Jeżeli  roboty  lub  usługi  wynikające  z  wprowadzonych  postanowieniami  §  5  ust.  1 
zmian, odpowiadają opisowi pozycji w formularzach cenowych, cena jednostkowa określona 
w formularzach cenowych, używana jest do wyliczenia wysokości wynagrodzenia, o którym 
mowa w § 4 ust. 2. 
Jeżeli  roboty  wynikające  z  wprowadzonych  postanowieniami  §  7  ust.  1  zmian,  nie 
odpowiadają  opisowi  pozycji  w  kosztorysie  ofertowym,  dla  materiałów,  sprzętu  i  transportu 
dla których ceny nie zostały określone w tym wykazie - cen nie wyższych od średnich cen 


materiałów,  sprzętu  i  transportu  oraz  narzutów  publikowanych  w  wydawnictwie 
„SEKOCENBUD"  w  miesiącu,  w  którym  kalkulacja  jest  sporządzana  oraz  nakładów 
rzeczowych określonych w Katalogach Nakładów Rzeczowych (KNR), a w przypadku robót, 
dla  których  nie  określono  nakładów  rzeczowych  w  KNR,  wg  innych  ogólnie  stosowanych 
katalogów lub nakładów własnych zaakceptowanych przez Zamawiającego. 

Jeżeli cena jednostkowa przedłożona przez Wykonawcę akceptacji Zamawiającemu będzie 
skalkulowana  niezgodnie  z  postanowieniami  ust.  2,  Zamawiający  wprowadzi  korektę  ceny 
opartą na własnych wyliczeniach. (…) 

§ 15 ust. 1. Wykonawca powierza do wykonania przez podwykonawców w rozumieniu art. 36 
a ust. 1 ustawy (Pzp) następujący zakres Przedmiotu umowy … 

Tom III SIWZ Dokumentacja przetargowa. 

Opis przedmiotu zamówienia. 

Zakresy  i  rodzaje  robót  i  usług  określone  zostały  w  kosztorysie  zamawiającego  (po 

wypełnieniu w kosztorysie ofertowym) zawierającym następujące asortymenty: 
• 

Grupa 1.01 Nawierzchnia dróg krajowych 

• 

Grupa 1.02 Pobocza 

• 

Grupa 1.03 Korpus drogi 

• 

Grupa 1.04 Odwodnienie 

• 

Grupa 1.05 Chodniki, ścieżki rowerowe 

• 

Grupa 1.06 Oznakowanie 

• 

Grupa 1.07 Bezpieczeństwo 

• 

Grupa 1.08 Estetyka 

• 

Grupa 1.09 Urządzenia wspomagające 

• 

Grupa 1.12 Zimowe utrzymanie 

W  poszczególnych  pozycjach  kosztorysu  ofertowego  należy  policzyć  wszelkie  koszty 
oznakowania  robót,  transportu  materiałów  (z  bazy  Wykonawcy  lub  Zamawiającego)  oraz 
ewentualne usunięcie oraz utylizację powstałych odpadów. 

Asortyment  robót  zawiera  prace  utrzymaniowe  letnie  oraz  zimowe  wraz  z  pełnieniem 
dyżurów oraz obsługą wypadków i kolizji w okresie całego roku. 

6. W  ramach  likwidacji  skutków  nagłych  zdarzeń  na  drogach  krajowych  w  poszczególnych    
Rejonach Wykonawca    zobowiązany    jest    do    zachowania przejezdności owych dróg w 
tym do: 


zapewnienia  całodobowego  odbioru  zgłoszeń  oraz  całodobowej  dyspozycyjności 

brygady  roboczej  i  sprzętu  niezbędnego  do  wykonania  zamówienia  wraz  z  nadzorem  i 
kierowaniem wykonywanymi robotami z ramienia Wykonawcy. 

usunięcia   z   pasa   drogi   -   (jezdni,   pobocza,   chodnika,   pasa   zieleni,   rowów) 

materiałów (sypkich,   sztukowych   lub   kubaturowych,   pozostałości   płynów) rozsypanych 
lub pozostawionych w wyniku zdarzenia drogowego oraz porzuconych przez nieznane osoby 
wraz  z  oczyszczeniem  (pozamiataniem)  w  celu  zapewnienia  przejezdności  i  bezpiecznego 
użytkowania drogi. 

zabezpieczenia  rozlanych  substancji  ropopochodnych,  farb  oraz  płynów 

eksploatacyjnych  z  samochodów  biorących  udział  w  zdarzeniu  za  pomocą  odpowiednich 

ś

rodków  chemicznych  takich  jak  sorbent  (w  przypadku  niedużego  zakresu  rozlanych 

substancji) lub piaskiem - ręcznie lub mechanicznie  za pomocą samochodu ciężarowego z 
posypywarką  (w  przypadku    konieczności    wykonania  zabezpieczenia  wycieków  o  dużych 
rozmiarach),  a  następnie  ich  usunięcia  oraz  zutylizowanie  zgodnie  z  przepisami  ochrony 

ś

rodowiska. 

zabezpieczenia  skutków  zdarzeń  drogowych  poprzez  ustawienie  odpowiedniego, 

adekwatnego  do  zdarzenia  oznakowania  zgodnego  z  zatwierdzonym  projektem  organizacji 
ruchu   lub   uzgodnionym   z   przedstawicielem   Policji   obecnym   przy zdarzeniu,   lub   w   
inny   bezpieczny   sposób   adekwatny   do   rodzaju   zdarzenia 

Dla  potrzeb  realizacji  likwidacji  nagłych  skutków  wypadków  i  kolizji  usługi  Wykonawca 
zobowiązany jest do: 
- zapewnienia brygady roboczej ( 3-5 osób, w tym min. 3 osoby posiadające uprawnienia do 
kierowania  ruchem  drogowym),  wraz  z  osobą  koordynującą  całość  prac  z  odpowiednim 
doświadczeniem i wykształceniem. 
- zapewnienia samochodu dostawczego o ładowności 3,5 ton, (…) 
- zabezpieczenia do wykonywania robót następujących materiałów w ilościach  niezbędnych 
do należytego wykonania zamówienia: 

a) 

piasek  do    zabezpieczania      plam    oleju,      paliwa    i      płynów    eksploatacyjnych    w 

przewidywanej ilości min. 20 Mg. 
b) 

mieszankę   mineralno-asfaltową  do   stosowania   na   zimno   do   zabezpieczania 

ewentualnie powstałych ubytków w nawierzchni w przewidywanej ilości min, 1,0 Mg. 
c) 

sorbent  do  zabezpieczania  substancji  ropopochodnych,  oleju,  paliwa  i  płynów 

eksploatacyjnych w przewidywanej ilości min. 2000 kg. 
Uwaga!  Wszystkie  wymienione  materiały  niezbędne  do  realizacji  przedmiotowego 
zamówienia,  Wykonawca  obowiązany  jest  posiadać  całodobowy  dostęp  do  wszystkich 
potrzebnych ww. materiałów we wskazanych ilościach, od momentu podpisania umowy. 


Usuwanie martwych zwierząt 

szczątki zwierząt będą usuwane z powierzchni drogi oraz pobocza natychmiast po ich 

zauważeniu. Sprzęt niezbędny do wykonania zadania znajduje się w pojeździe patrolującym 
(gumowe rękawice, rękawice ochronne, woda, szufla, łopata itd.). 
Wykonawca  staraniem  i  na  własny  koszt  podpisze  stosowne  umowy  na  obsługę 
weterynaryjną  oraz  utylizacyjną.  Pracownik  brygady  sporządzi  raport  ze  zdarzenia.  Po 
usunięciu  szczątków,  zaraz  po  otrzymaniu  informacji  od  kierującego  akcją  ratowniczą, 
pracownik  usuwa  oznakowanie  i  upewnia  się,  że  praca  została  wykonana  przez 
Wykwalifikowanego Podwykonawcę tj. Wykonawcę który posiada następujące zezwolenia: 

zezwolenie  wydane  przez  organ  właściwy  na  prowadzenie  działalności  w  zakresie 

zbierania, transportowania i unieszkodliwiania odpadów będących przedmiotem zamówienia 
(z wyjątkami określonymi w art. 26 ust 8, art. 31 ust. 1 oraz art. 32 ust 1 ustawy z dnia 27 
kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. 2007 r. nr 39, poz. 251 z późniejszymi zmianami). 

decyzje  powiatowego  lekarza  weterynarii  zatwierdzającą  prowadzona  działalność  w 

zakresie  zbierania,  transportu  i  usuwania  ubocznych  produktów  pochodzenia  zwierzęcego 
kat. 2, a tym samym nadany weterynaryjny numer identyfikacyjny (zgodnie z ustawą z dnia 
11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia  zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt 
(Dz. U. 2008 r. nr 213, poz, 1342). 
12. 

Stawka  za  zimowe  utrzymanie  zawiera  miesięczną  kwotę  ryczałtową  zawierającą 

koszty stałe i koszty zmienne usuwania śliskości i odśnieżania. 

Ryczałt  za  koszty  stałe  to  cena,  która  obejmuje  zryczałtowaną  wartość  kosztów 

stałych  obejmujących  -  koszty  systemu  monitoringu  GPS,  utrzymanie  gotowości  sprzętu 
(dyżury kierowców i operatorów), dyżury  zimowe koordynatorów, patrolowanie dróg, koszty 
łączności  komórkowej  itp. Wykonawca  w  ramach  rocznej  opłaty  płatnej  w  pięciu  ratach  od 
listopada  do  marca,  uwzględni  wszelkie  ryzyka  wydłużonego  okresu  zimowego.  Roczny 
ryczałt  za  koszty  stałe  nie  może  przekroczyć  25%  rocznej  wartości  netto  zadania  wg 
kosztorysu ofertowego i obejmuje wszelkie koszty wykazane wyżej. 

-    Grupa  1.12.  Zimowe utrzymanie dróg - Część I - Rejon     

14.  Usuwanie  śliskości  -  cena  obejmuje  koszt  pracy  solarki  na  długości    1    km  wraz  z      
materiałem w ilości i jakości zgodnie z wymaganiami SST. 

15.  Odśnieżanie  -  cena  obejmuje  koszt  pracy  pługa  na  długości  1  km  zgodnie  z 
wymaganiami SST. 

16. Wywóz śniegu - cena obejmuje koszt załadunku i wywozu 1 m3 śniegu na odległość do 5 
km wraz z jego utylizacją. 


17.  Ustawienie  zasłon  przeciwśnieżnych  -  siatki  -  cena  obejmuje  ustawienie,  utrzymanie  i 
demontaż siatki przeciwśnieżnej wraz z palikami - materiał Wykonawcy. 

18.  Minimalny  zapas  soli  w  magazynach  powinien  wystarczać  na  20  -  krotne  usunięcie 

ś

liskości  obejmując  zakres  obowiązujący  w  danej  części  przedmiotu  zamówienia  nie  mniej 

jednak niż 750 Mg. 

21.Zamawiający  udostępni  nieodpłatnie  swoje  magazyny  soli.  (…)  Wykonawca  jest 
zobowiązany  do  ponoszenia  kosztów  związanych  z  podatkiem  od  nieruchomości 
udostępnionej do użytkowania przez Zamawiającego oraz wszelkich kosztów związanych z 
eksploatacją użyczonego obiektu. 

22. Na każdej części zadania Wykonawca jest zobowiązany zgromadzić przed sezonem 200 
Mg mieszaniny soli i materiałów uszorstniających oraz 5 Mg chlorku wapnia. 

25.  Do  wykonania  zadania  Zamawiający  użycza  także  własne  solarki  i  pługi  w  ilościach 
wykazanych  w  odpowiednich  tabelach  załączonych  do  SIWZ,  na  warunkach  umów 
użyczenia załączonych do SIWZ. Wykonawca będzie dokonywał na swój koszt stosownych 
przeglądów, napraw, konserwacji. 

Zakresy  podane  w  poszczególnych  kosztorysach  ofertowych  są  wielkościami 

szacunkowymi  niezbędnymi  do  określenia  wartości  rocznej  danej  części  przedmiotu 
zamówienia  (zadania).  Faktyczne  rozliczenie  zadania  następować  będzie  w  oparciu  o 
rzeczywiście wykonane prace. 

Całość zadania będzie realizowana sukcesywnie na podstawie zleceń cząstkowych w 

okresie obowiązywania umowy. 

Cena  za  koszenie  traw  i  chwastów  obejmuje  również  zebranie,  wywóz  i  utylizację 

ś

mieci, które uwidoczniły się bezpośrednio po koszeniu. 

Wykonawca wg zlecenia kierownika rejonu dokona zbierania i wywozu trawy wraz z 

jej  utylizacją  z  odcinków  dróg  w  przekrojach  ulicznych,  wysepek  rozdzielających,  w 
miejscach  występowania  kanalizacji  deszczowej  oraz  innych  urządzeń  infrastruktury 
drogowej.  Cena  zbierania  i  wywozu  nieczystości  uwzględnia  zbieranie  powierzchniowe  z 
terenów  zielonych,  elementów  odwodnienia.  Wykonawca  w  ramach  pozycji  związanych  z 
koszeniem  pasa  drogowego  dokona  sprzątania  z  elementów  utwardzonych  (jezdnia, 
chodniki, zatoki, powierzchnie wyłączone z ruchu, utwardzenia). 

Wszystkie roboty należy wykonać zgodnie z ST i opisem robót. 

Zakres robót ustalał i zlecał będzie Zamawiający, po określeniu limitów finansowych 

na  każdy  rok  kalendarzowy.  Zamawiający  przedstawi  Wykonawcy  ogólny  półroczny  plan 
robót.  Podane  w  przedmiarze  ilości  usług  i  robót  -  są  wielkościami  szacunkowymi  i 


Zamawiający  nie  będzie  miał  obowiązku  wyczerpać  całości  zakresu  rzeczowego  i 
finansowego.  Zamawiający  zastrzega  sobie  prawo  zmiany  ilości  poszczególnych  robót  w 
granicach  limitu  zaoferowanych  kwot  na  dany  rok  oraz  przesunięć  rzeczowych  w  latach  w 
granicach zawartej umowy. 

W  przypadku  wyczerpania  środków  budżetowych,  Rejon  GDDKiA  zastrzega  sobie 

prawo do rezygnacji z części zadania. 

Wykonawca przystąpi do wykonania robót na podstawie pisemnego ZLECENIA. Ilość 

i zakres rzeczowy oraz termin wykonania robót - zostanie określony w ZLECENIU. 

Zamawiający,  zastrzega  sobie  prawo  wystawienia  jednocześnie  kilku  pisemnych 

ZLECEŃ na różne roboty i usługi, zgodnie z aktualnymi potrzebami Rejonu. 

W przypadku stwierdzenia potrzeby wykonania zwiększonego zakresu rzeczowego –

należy  uzyskać  zgodę  Zamawiającego.  Za  wykonane  prace  dodatkowe  bez  zgody, 
wykonawca nie może żądać podwyższenia wynagrodzenia. 

Zebrany w tabelę zbiorczą przedstawiającą wykaz wykonanych prac, ich postęp oraz 

stan realizacji umowy należy sporządzić, każdorazowo po zrealizowaniu zlecenia. 

41.  Wykonawca  będzie  miał  obowiązek  świadczenia  usług  w  zakresach  rzeczowych 
wyznaczonych przez Zamawiającego. W ramach cen jednostkowych Wykonawca uwzględni 
wszelkie  koszty  transportu,  dostaw  materiału,  oznakowania,  robocizny  oraz  pracy  sprzętu. 
Ceny  jednostkowe  winni  uwzględniać  również  koszty  odwozu  materiałów  z  rozbiórki,  robót 
ziemnych  wraz  z  ich  utylizacją.  Materiały  nadające  się  do  dalszego  wbudowania  należy 
składować  na  terenach  wyznaczonych  każdorazowo  przez  Kierownika  Rejonu.  Gruz 
budowlany uzyskany z rozbiórki elementów drobnowymiarowych może być składowany, lecz 
podlega procesowi przekruszenia Prace te (…) będą zawierały się w poszczególnych cenach 
jednostkowych. 

W  załączonych  tabelach  zamawiający  wyszczególnił  ilości  sprzętu  niezbędnego  do 
zimowego utrzymania dróg, w tym dla części IV i VI zamówienia. Wymienił ilości minimalne: 
solarki; pługi jednostronne i o zmiennej geometrii, magazyny soli i składowiska, określił ilości. 

Ilość  pługosolarek  może  być  wliczona  do  ilości  pługów  jednostronnych  (…)  dopuszczalne 
jest wykazanie tego samego nośnika do pługa jednostronnego i pługosolarki. 

W  załączniku  4  i  6  do  OPZ,  zamawiający  określił  lokalizację  usług,  długość  odcinków, 
standard utrzymania dla części IV i VI. 

Część IV SIWZ obejmuje kosztorys ślepy po wypełnieniu kosztorys ofertowy z podziałem na 
183 pozycje, zawierające ich bardzo skrótowy opis. 


Część VI SIWZ obejmuje warunki użyczenia sprzętu.   

Punkt  9.1  Szczegółowej  Specyfikacji  Technicznej  (Wymagania  ogólne).  Cena  jednostkowa 
lub  kwota  ryczałtowa  pozycji  kosztorysowej  będzie  uwzględniać  wszystkie  czynności, 
wymagania  i  badania  składające  się  na  jej  wykonanie,  określone  dla  tej  roboty  w  SST  i  w 
dokumentacji projektowej. Ceny jednostkowe lub kwoty ryczałtowe robót będą obejmować: - 
robociznę  bezpośrednią  wraz  z  towarzyszącymi  kosztami  -  wartość  zużytych  materiałów 
wraz  z  kosztami  zakupu,  magazynowania,  ewentualnych  ubytków  i  transportu  na  teren 
budowy - wartość pracy sprzętu wraz z towarzyszącymi kosztami, - koszty pośrednie, zysk 
kalkulacyjny i ryzyko, - podatki obliczone zgodnie z obowiązującymi przepisami.”  

Wyjaśnienia do SIWZ z 16.09.2015 r. 

Pytanie 7. Ryczałt za koszty stałe dotyczy zimowego utrzymania i nie może przekroczyć 25% 
sumy wartości poz. od 153 do 170 kosztorysu ofertowego. 

Pytanie 8. Usuwanie martwych zwierząt będzie rozliczne z poz. 108 kosztorysu. 

Pytanie 11.  ZUD, W związku z wątpliwościami OPZ pkt 14-15 

„14.  Usuwanie  śliskości  -  cena  obejmuje  koszt  pracy  solarki  na  długości  1  km  wraz  z 
materiałem w ilości i jakości zgodnie z wymaganiami SST. 

15.  Odśnieżanie  -  cena  obejmuje  koszt  pracy  pługa  na  długości  1  km  zgodnie  z 
wymaganiami SST" oraz zapisem  w kosztorysie ofertowym: 

„Na  drogach  jednojezdniowych  szerokość  rozsypywania  środków  przy  jednokrotnym 
przejeździe  jednej  rozsypywarki  musi  pokrywać  0,9  szerokości  całej  dwupasmowej  jezdni 
dwukierunkowej.  Jazda  odbywa  się  środkiem  prawej  połowy  jezdni,  Śliskości  na  pasach 
ruchu  powolnego,  lewo  i  prawoskretach  oraz  na  utwardzonych  poboczach  oraz  zatokach 
autobusowych należy usuwać jednocześnie z posypywaniem". 

Wyjaśnienia. Zamawiający będzie rozliczał pracę sprzętu zimowego utrzymania na długości 
1  km.  Ilość  potrzebnych  solarek  i  pługów  zależna  jest  od  warunków  zimowych  na  drodze. 
Długość  dróg  do  utrzymania  oraz  podstawowa  krotność  usuwania  śliskości  i  odśnieżania 
została określona w kosztorysie. Sposób pracy solarek określają wytyczne ZUD. (…). 

To  każdorazowo  warunki  pogodowe  wymuszają,  czy  do  usunięcia  śliskości  potrzebne  są 
jedna lub dwie solarki, jedna lub dwie pary pługów. (…) 

Pytanie  25.W  wykazie  sprzętu  do  zimowego  utrzymania  dróg  poszczególnych  rejonów  jest 
wielokrotnie  użyte  określenie  dla  typu  pługów  „o  zmiennej  geometrii".  Prosimy  o 
jednoznaczne określenie co zamawiający rozumie pod pojęciem zmienna geometria pługa ? 


Wyjaśnienia Zamawiający oczekuje aby pługi miały możliwość szybkiej zmiany ustawienia z 
lewostronnego na prawostronny w trakcie wykonywania usług. 

Pytanie  26.  Wyjaśnienia.  Zamawiający  oczekuje  aby  do  usuwania  śliskości  na  drogach 
krajowych  używać  wyłącznie  solarek  oraz  soli  drogowej  wg  specyfikacji,  W  uzasadnionych 
przypadkach  możliwe  jest  użycie  innego  sprzętu  jedynie  za  zgodą  GDDKiA  i  w  bardzo 
niesprzyjających warunkach pogodowych. 

Zamawiający  udostępnił  wykonawcom  kosztorys  ślepy  (zawierający  183  pozycje  wraz  ze 
skróconym opisem) – po wypełnieniu kosztorys ofertowy sporządzony metodą uproszczoną 
z wyszczególnieniem elementów prac, podanej przynależnych do nich ilości jednostki miar, 
przewidywanej ilości jednostek w roku lub jednorazowo,  (przewidywanej krotności rocznej, 
gdzie  obowiązkiem  wykonawcy  był  podanie  ceny  jednostkowej  oraz  wartości  pozycji  i  ich 
podsumowanie, jako wartości brutto kontraktu.     

Wniosek  o  udzielenie  zamówienia.  Szacunkowa  wartość  zamówienia  podstawowego  (bez 
uzupełniającego  -  50%)  dokonana  w  lipcu  2015  r.  na  podstawie  rozeznania  rynku  i 
kosztorysów inwestorskich wynosiła: 
- na część IV - 36 773 210, 73 zł brutto. 
- na część VI - 42 413 975,04 zł brutto. 

Na część IV oferty złożyli: 

1.  Przedsiębiorstwo Budownictwa Drogowego S.A. Kalisz - cena brutto 18.589,979,82 - 

punktacja 100. 

2.  Przedsiębiorstwo  Transportu  i  Maszyn  Drogowych  TRANS-MASZ  S.A.  Stargard 

Szczeciński - cena brutto 31.871.257,74 punktacja 60,50.  

3.  Konsorcjum: Autostrada  Mazowiecka Sp. z o.o. Warszawa; Przedsiębiorstwo Robót 

Drogowo-Budowlanych S.A. Gostynin; Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-Mostowych 
S.A. Koło -  cena brutto -37.775.747,76 (oferta odrzucona). 

4.  SKANSKA S.A. Warszawa -  cena brutto - 20.269.291,56 - punktacja 92,54. 
5.  Konsorcjum:  Zakład  Bezpieczeństwa  Ruchu  Drogowego  ZABERD  S.A.  Wrocław; 

Przedsiębiorstwo  Robót  Drogowych  „WADRI"  Sp.  z  o.o.;  Firma  „WADRI"  Z.  W.  -  
cena brutto -21.834.130,14 (oferta odrzucona).  

Na część VI oferty złożyli: 

1.  Konsorcjum:  Przedsiębiorstwo  Transportu  i  Maszyn  Drogowych  TRANS-MASZ  S.A. 

Stargard  Szczeciński;  Drogowe  Centrum  Produkcyjno-Handlowe  BIG  Sp.  z  o.o.  -  
cena brutto - 49.683.947,24 (ofert odrzucona)  

2.  Konsorcjum:  Saferoad  Grawil  Sp.  z  o.o.  Włocławek;  Saferoad  Kabex  Sp.  z  o.o. 

Gdańsk - cena brutto - 31.715.418,84; punktacja - 75,72. 


3.  Zakład  Bezpieczeństwa  Ruchu  Drogowego  ZABERD  S.A.  Wrocław  -cena  brutto  -

23.864.913,93; punktacja 100. 

4.  MALDROBUD  Sp.  z  o.o.  Sp.  k.  Myślibórz  -  cena  brutto  -  31.836.931,35;  punktacja 

Zamawiający powiadomił 11 stycznia 2016 r.,  

a)  że na część IV wybrał ofertę Przedsiębiorstwo Budownictwa Drogowego S.A. Kalisz - 

cena brutto 18.589,979,82 

b)  że  na  część  VI  wybrał  ofertę  Zakład  Bezpieczeństwa  Ruchu  Drogowego  ZABERD 

S.A. Wrocław -cena brutto -23.864.913,93 

Wszyscy  wykonawcy  złożyli  w  dokumentach  oferty  kosztorysy  ofertowe  według  wzoru 
wymaganego przez zamawiającego. 

W dniu 5.10.2015 r. zamawiający powołując się na różnicę cen ofert i wartości szacunkowej 
zamówienia, zwrócił się do wykonawców: 

- Przedsiębiorstwo Budownictwa Drogowego S.A. Kalisz 
- SKANSKA S.A. Warszawa 
- Zakład Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A.  

z następującym wezwaniem: „działając na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 

2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013r. poz. 907 ze zm.), zwanej dalej ustawą 

Pzp, wzywa Państwa do wyjaśnienia treści oferty w odniesieniu do czynników cenotwórczych 

składających się na zaproponowaną wysokość ceny w przedmiotowym postępowaniu. 

Zamawiający  powziął  podejrzenie  rażącego  zaniżenia  ceny  w  oparciu  o  arytmetyczne 

kryterium, dla którego punktem odniesienie jest ustalona przez Zamawiającego szacunkowa 

wartość  zamówienia  powiększona  o  podatek  VAT.  Zamawiający  zwraca  się  na  podstawie 

art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  o  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny  w  szczególności,  jeśli  jest  ona 

niższa o 30% od wartości zamówienia. 

Przed  wszczęciem  postępowania  o  udzielenie  Zamówienia  publicznego,  Zamawiający 

oszacował wartość przedmiotu Zamówienia w oparciu o kosztorys inwestorski na kwotę: (…) 

Wykonawca w ofercie zaproponował wykonanie zadania za cenę (…) 

Zaproponowana w ofercie cena jest niższa   o  ponad  (…)  od   szacowanej   na   podstawie 

kosztorysu inwestorskiego wartości Zamówienia. 

Ciężar wykazania Zamawiającemu, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska, spoczywa na 

Wykonawcy (wyrok z KIO z dnia 02.07.2012r sygn. akt: KIO1292/12). Wykonawca składają

wyjaśnienia  odnoszące  się  do  ceny  swojej  oferty,  powinien  wykazać,  jakie  obiektywne 

czynniki spowodowały możliwość obniżenia ceny oraz w jakim stopniu dzięki tym czynnikom 


cena  została  obniżona.  Tym  samym  złożenie  przez  Wykonawcę  wyjaśnień  ogólnikowych, 

niewiarygodnych,  nierozpraszających  wątpliwości  Zamawiającego  jest  równoznaczne  w 

skutkach z brakiem złożenia wyjaśnień w ogóle. Nie chodzi, bowiem o złożenie jakichkolwiek 

wyjaśnień,  lecz  takich  wyjaśnień,  które  w  sposób  niebudzący  wątpliwości  pozwalają  na 

ocenę  oferty  pod  względem  zaoferowania  rażąco  niskiej  ceny  (wyrok  KIO  z  dnia  20  lutego 

2012r, sygn. akt: KIO 109/12, KIO 125/12). 

Prosimy  o  podanie  dokładnych  informacji  jak  Wykonawca  obliczył  cenę  jednostkową  dla 

poszczególnych pozycji kosztorysu ofertowego, a także: 

wskazanie  na  inne,  istotne  w  Państwa  ocenie,  czynniki  mające  wpływ  na  poziom 

oferowanej  ceny,  w  szczególności  mając  na  uwadze  m.in.  zaangażowanie  osobowe, 

rzeczowe, sprzętowe i finansowe, oraz  związane  z tym niezbędne do poniesienia koszty, a 

także zakładany poziom zysku: 

wskazanie,  jaki  konkretny  zakres  prac  przewidują  Państwo  realizować  siłami 

własnymi, a jaki zakres prac przewidziany jest do realizacji przez podwykonawców oraz jaki 

wpływ na cenę ma taki sposób realizacji zadania;   

potwierdzenie  że  oferowana  za  wykonanie  zadania  cena  uwzględnia  wszystkie 

elementy  i  wymagania  opisane  przez  Zamawiającego  w  Specyfikacji  Istotnych  Warunków 

Zamówienia, w tym w Opisie Przedmiotu Zamówienia (wraz z modyfikacjami i odpowiedziami  

na    pytania  udzielone  w  toku  procedury  przetargowej)  oraz  uwzględnia  wszystkie 

uwarunkowania  związane  z  realizacją  zadania  w  zakładanym  (…)  okresie  obowiązywania 

umowy. 

Jednocześnie  informujemy,  że  zgodnie  z  art.  90  ust.  3  Zamawiający  odrzuca  ofertę 

Wykonawcy,  który  nie  złożył  wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  z 

dostarczonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia.” 

Zamawiający  w  dniu  9.12.2015  r.  ponownie  zwrócił  się  do  wykonawcy  Przedsiębiorstwo 
Budownictwa Drogowego S.A. Kalisz na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 
2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2013r,  poz.  907  ze  zm.),  „(…),  ponownie 

wzywa  Państwa  do  wyjaśnienia  treści  oferty  w  odniesieniu  do  czynników  cenotwórczych 

składających się na zaproponowaną wysokość ceny w przedmiotowym postępowaniu. 

Po analizie złożonych przez Państwa wyjaśnień prosimy o złożenie dodatkowych wyjaśnień

szczególnie przedstawienie dowodów potwierdzających podane informacje i analizy, między 

innymi  w  zakresie:  korzystnych  cen  zakupu  paliwa,  kosztów  wytworzenia  mieszanek 

rnineralno-bitumicznych,  posiadanych  zapasów  soli  drogowej,  kadry  Wykonawcy 

zatrudnionej  na  umowy  o  pracę,  oraz  innych  dowodów  i  informacji,  które  w  sposób 


niebudzący  wątpliwości  pozwolą  wykluczyć  podejrzenie  rażąco  niskiej  ceny  w  Państwa 

Ofercie. 

Jednocześnie  informujemy,  że  zgodnie  z  art.  90  ust.  3  Zamawiający  odrzuca  ofertę 

Wykonawcy,  który  nie  złożył  wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  z 

dostarczonymi  dowodami  potwierdza,  te  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia.” 

Wykonawca  Zakład  Bezpieczeństwa  Ruchu  Drogowego  ZABERD  S.A.  złożył 
zamawiającemu  w  dniu  9.10.2015  r.  wyjaśnienia,  które  w  całości  zastrzegł,  jako  tajemnica 
przedsiębiorstwa.  Uzasadnił,  że  treść  pisma  wraz  załącznikami  zawiera  informacje  mające 
charakter techniczno-organizacyjny, które nie zostały ujawnione do wiadomości publicznej i 
podjęto  w  stosunku  do  nich  działania  niezbędne  w  celu  zachowania  ich  poufności.  Dalsze 
uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa  wykonawca ZABERD S.A. zamieścił 
w  samej  treści  pisma  uzasadniającego  wysokość  ceny.  Przystępujący  ZABERD  S.A.  
wymienił i omówił okoliczności mające wpływ na poziom i kalkulację ceny złożonej oferty na 
część VI zamówienia.       

Wykonawca  Zakład  Bezpieczeństwa  Ruchu  Drogowego  ZABERD  S.A.  jako  dowody 
przedłożył zamawiającemu kosztorys opracowany metodą szczegółową, a więc zawierający 
elementy kosztowe składające się na poszczególne ceny jednostkowe.  

Podał  koszty  robocizny,  materiałów  i  sprzętu.  Załączył  oferty  podwykonawców  wraz  z  ich 
kosztorysami  robót.  W  ofercie  wykonawca  deklarował,  że  będzie  korzystał  z 
podwykonawców. 

Wykonawca  wybrany  na  IV  część  zamówienia  Przedsiębiorstwo  Budownictwa  Drogowego 
S.A.  Kalisz  w  formularzu  oferty  deklarował  wykonanie  zamówienia  bez  udziału 
podwykonawców.  W  odpowiedzi  na  wezwanie  dotyczące  elementów  ceny  oferty  z  dnia 
8.10.2015 r. i z dnia 11.12. 2015 r. zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa, przedstawił 
okoliczności,  które  miały  wpływ  na  kalkulację  ceny  oferty  na  przedstawionym  poziomie. W 
tym dotyczące wynagrodzeń pracowników. 

Wykonawca załączył dowody obrazujące posiadany potencjał techniczny, oferty dostawców 
materiałów. Wykaz stanów materiałowych zapasów materiałów, dokumenty przedstawiające 
organizację pracy i prowadzoną politykę zakupową - faktury.     

Wykonawca SKANSKA S.A. w zakresie IV część zamówienia w formularzu oferty deklarował 
wykonanie  zamówienia  z  całkowitym  udziałem  podwykonawców,  za  wyjątkiem  nakładek 
bitumicznych  oraz  remontów  nawierzchni  bitumicznej  przy  użyciu  rozściełacza.  W 
odpowiedzi na wezwanie dotyczące elementów ceny oferty z dnia  14.10.2015 r. zastrzeżona 


jako tajemnica przedsiębiorstwa, wymienił i omówił okoliczności mające wpływ na poziom i 
kalkulację ceny złożonej oferty na część VI zamówienia.       

Wykonawca SKANSKA S.A. jako dowody przedstawił między innymi: 
- referencje umowy dla kontraktów w trakcie realizacji 
- wykaz sprzętu, bazy i wytwórni mas bitumicznych  
- szczegółowe kalkulacje wybranych pozycji (Zał. nr 8)  
- oferty podwykonawców i dostawców. 

Wykonawca  SKANSKA  S.A.  powoływał  się  na  okoliczność,  iż  jego  oferta  jest  droższa  od 
oferty  wybranej  Przedsiębiorstwa  Budownictwa  Drogowego  S.A.  Kalisz  jedynie  o  8,29%  i 
tańsza od średniej ceny wszystkich złożonych ofert o 22,29%. Wykonawca SKANSKA S.A. 
zaznaczał,  że:  ”Należy  pamiętać,  że  kalkulacja  własna  ceny  oferty  jest  prawem,  a 

jednocześnie  obowiązkiem  wykonawcy.  W  ramach  tego  prawa  wykonawca  na  potrzeby 

każdego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego może przyjąć własną strategię 

budowy ceny.”  Wyrok sygn. KIO/UZP 560/12.   

Zamawiający  potwierdził,  że  przeprowadził  czynności  mające  na  celu  zweryfikowanie 
podstaw  do  utajnienia  dokumentów  składanych  przez  wykonawców  w  wyniku  wezwana  do 
wyjaśnienia elementów mających wpływ na wysokość cen złożonych ofert. 

Sygn. akt KIO 66/16 

Odwołujący  Maldrobud  Sp.  z  o.o.  Sp.k.  wykazał  legitymację  do  korzystania  ze 

ś

rodków  ochrony  prawnej  w  rozumieniu  art.  179  ust.  1  ustawy  Pzp.  Ubiega  się  o 

przedmiotowe  zamówienie,  złożył  drugą  w  kolejności  najkorzystniejszą  w  ustalonych 
kryteriach  ofertę  na  część  VI  zamówienia,  mógł  zatem  wykazywać,  że  czynności 
zamawiającego  wyboru  oferty  wykonawcy  Zakład  Bezpieczeństwa  Ruchu  Drogowego 
ZABERD  S.A.  zostały  przedsięwzięte  z  naruszeniem  przepisów  ustawy  Pzp,  co  godziło  w 
interes odwołującego w uzyskaniu zamówienia i mogło go narażać na poniesie szkody. 

Ad. Zarzut 1 - naruszenia art. 8 ust. 3 w związku z art. 8 ust. 1 poprzez zaniechanie 

odtajnienia zastrzeżonego jako tajemnica przedsiębiorstwa  wyjaśnień elementów mających 
wpływ  na  wysokość  ceny,  pomimo  niezachowania  przez  ZABERD  S.A.  wymogów 
formalnych  dla  skutecznego  zastrzeżenia  informacji  w  nim  zawartych  -  nie  podlegał 
uwzględnieniu.  

Możliwość ograniczenia dostępu do treści ofert składanych w jawnych, co do zasady, 

postępowaniach  o  udzielenie  zamówień  publicznych  wprowadza  art.  8  ust.  3  ustawy  Pzp, 
mówiący,  że  nie  ujawnia  się  informacji  stanowiących  tajemnicę  przedsiębiorstwa  w 
rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji, jeżeli  wykonawca,  nie  później 


niż  w  terminie  składania  ofert  lub  wniosków  o  dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu, 
zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane i wykazał, że zastrzeżone informacje stanowią 
tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 
86 ust. 4 ustawy. Natomiast zgodnie z treścią art. 11 pkt 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. 
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003, Nr 153, poz. 1503 z zm.)  pod pojęciem 
tajemnicy  przedsiębiorstwa  rozumie  się  nieujawnione  do  publicznej  wiadomości  informacje 
techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające 
wartość  gospodarczą,  co  do  których  przedsiębiorca  podjął  niezbędne  działania  w  celu 
zachowania ich poufności. Aby daną informację uznać za tajemnicę przedsiębiorstwa muszą 
zostać spełnione łącznie następujące warunki (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3.10.2000 r., 
I  CKN  304/00.  OSNC  2001  r.,  nr  4,  poz.  59):  informacja  ma  charakter  techniczny, 
technologiczny, organizacyjny przedsiębiorstwa  lub inny posiadający  wartość gospodarczą, 
informacja  nie  została  ujawniona  do  wiadomości  publicznej,  podjęto  w  stosunku  do  niej 
niezbędne  działania  w  celu  zachowania  poufności.  Przyjmuje  się,  że  informacja  ma 
charakter  technologiczny,  techniczny  jeśli  dotyczy  sposobów  wytwarzania,  formuł 
chemicznych, wzorów i metod działania. Za informację organizacyjną i handlową przyjmuje 
się  całokształt  doświadczeń  i  wiadomości  przydatnych  do  prowadzenia  przedsiębiorstwa, 
niezwiązanych  bezpośrednio  z  cyklem  produkcyjnym.  Informacja  stanowiąca  tajemnicę 
przedsiębiorstwa  nie  może  być  ujawniona  do  wiadomości  publicznej,  co  oznacza,  że  nie 
może  to  być  informacja  znana  ogółowi  lub  osobom,  które  ze  względu  na  prowadzoną 
działalność są zainteresowane jej posiadaniem. 

Jak wynika z omówionego wyżej materiału dowodowego sprawy, wykonawca Zakład 

Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A. złożył zamawiającemu w dniu 9.10.2015r. 
wyjaśnienia, które w całości zastrzegł, jako tajemnica przedsiębiorstwa. Uzasadnił, że treść 
pisma  wraz  załącznikami  zawiera  informacje  mające  charakter  techniczno-organizacyjny, 
które nie zostały ujawnione do wiadomości publicznej i podjęto w stosunku do nich działania 
niezbędne  w  celu  zachowania  ich  poufności,  a  posiadające  znamiona  tajemnicy 
przedsiębiorstwa. Dalsze uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa wykonawca 
ZABERD  S.A.  zamieścił  w  samej  treści  pisma  uzasadniającego  wysokość  zaoferowanej 
ceny. Przystępujący ZABERD S.A.  wymienił i omówił okoliczności mające wpływ na poziom 
i  kalkulację  ceny  złożonej  oferty  na  część  VI  zamówienia.  Jako  dowody  przedłożył 
zamawiającemu kosztorys  opracowany  metodą szczegółową,  a  więc  zawierający  elementy 
kosztowe składające się na ceny jednostkowe. Podał koszty robocizny, materiałów i sprzętu, 
wykazał skalkulowany zysk. Załączył oferty podwykonawców wraz z kosztorysami ich robót 
oraz  oferty  dostawców.  Zarzuty  odwołującego,  że  wykonawca  ZABERD  S.A.  uzasadniając 
utajnienie  swoich  wyjaśnień  ograniczył  się  do  przytoczenia  definicji  ustawowej  zawartej  w 
art. 8 ust. 3 ustawy Pzp nie znalazły zatem potwierdzenia. 


Izba przyjęła w oparciu o materiał dowodowy sprawy, że stanowisko zamawiającego 

w  odniesieniu  do  uznania  -  że  zastrzeżone  dokumenty  wyjaśnień  (wraz  z  załącznikami) 
przystępującego  ZABERD  S.A.  mają  charakter  tajemnicy  przedsiębiorstwa  i  nie  podlegają 
ujawnieniu - jest właściwe. Z tych względów Izba nie przyznała racji odwołującemu, że nie 
zostały spełnione łącznie wszystkie przesłanki określone przepisem  art. 11 ust. 4 ustawy z 
dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, dla skutecznego zastrzeżenia 
tajności informacji w dokumentach skarżonego wykonawcy.  

Zastrzeganie szczegółowych kalkulacji cenowych, które nie były żądane przy złożeniu 

oferty,  a  przedkładanych  dla  dowiedzenia  realności  dokonanej  wyceny  usługi  oraz  ofert 
cenowych  podwykonawców,  dostawców  materiałów  jest  powszechnie  praktykowane, 
albowiem  ma  dla  wykonawcy  wartość  gospodarczą,  ujawnia  jego  kontakty  handlowe  i 
organizacyjne,  metody  działania.  Samo  zastrzeżenie  dokonane  w  prawidłowy  sposób, 
stanowi  dostateczny  przejaw  woli  zainteresowanego,  aby  oznaczone  dane  nie  stały  się 
powszechnie wiadome i dostępne.  

Odwołujący nie udowodnił - a w tym zakresie ciężar faktów pozytywnych - spoczywał 

na  odwołującym,  że  uznane  przez  zamawiającego  informacje,  jako  stanowiące  tajemnicę 
wykonawcy ZABERD S.A., mające charakter handlowy i organizacyjny przedsiębiorstwa, przy 
tym posiadające wartość gospodarczą: 

-   zostały ujawnione do wiadomości publicznej, są dostępne z innych źródeł  
-   lub nie podjęto w stosunku do nich  niezbędnych  działań  w celu zachowania poufności, co 
obligowałoby  zamawiającego  do  ich  ujawnienia  w  myśl  wskazań  wyroku  SN  z  dnia  21 
października 2005 r. sygn. akt III CZP 74/05. 

Zamawiający potwierdził, że przeprowadził czynności mające na celu zweryfikowanie 

podstaw do utajnienia informacji zastrzeżonych w wyjaśnieniach ZABERT S.A, a po analizie 
udzielonych przez wykonawcę wyjaśnień i dokumentów, zasadnie zdecydował, że brak jest 
przesłanek  do  ich  odtajnienia.  Nie  znalazł  zatem  potwierdzenia  zarzut  odwołującego,  że 
zamawiający  zaniechał  czynności  przeprowadzenia  analizy  utajnionych  danych  w 
kwestionowanym  zakresie,  a  zaniechanie  to  naruszyło  zasadę  jawności  postępowania 
określoną w art. 8 ust. 1 ustawy Pzp.  

Ad. Zarzut 2 - naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4, w zw. z art. 90 ust. 1, ust. 2, ust. 3, w 

zw. z art. 7 ust. 1 oraz ust. 3 Pzp przez nieprawidłową ocenę wyjaśnień ZABERD S.A. z dnia 
9 października 2015r. i w konsekwencji zaniechanie odrzucenia oferty ZABERD S.A., kiedy 
ten  wykonawca  nie  obalił  domniemania,  iż  zaproponowana  w  jego  ofercie  cena  nie  jest 
rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia - nie podlegał uwzględnieniu.  


Jak  już  była  mowa  wyżej,  przystępujący  ZABERD  S.A.  wyszczególnił  i  omówił 

okoliczności  mające  wpływ  na  poziom  i  kalkulację  ceny  złożonej  oferty  na  część  VI 
zamówienia,  o  których  stanowi  art.  90  ust.  1  pkt  1  ustawy  Pzp.  Jako  dowody  przedłożył 
zamawiającemu kosztorys  opracowany  metodą szczegółową,  a  więc  zawierający  elementy 
kosztowe składające się na ceny jednostkowe. Podał koszty robocizny, materiałów i sprzętu 
wraz z narzutami. Załączył oferty podwykonawców wraz z kosztorysami ich robót oraz oferty 
dostawców. 

W  zasadniczy  sposób  Izba  nie  zgodziła  się  z  przedstawionym  jak  wyżej  przez 

odwołującego  zarzutem,  którego  przedmiotem  uczynił  on  oznaczone  pozycje  z  kosztorysu 
ofertowego  ZABERD  S.A.,  dotyczące  mianowicie  wybiórczych  elementów  ceny  oferty 
wybranego  wykonawcy,  gdzie  różnice  cenowe  między  ofertą  odwołującego  a 
przystępującego  były  największe.    Gołosłowne  były  również  twierdzenia  odwołującego,  że 
przystępujący  nie  wykazał,  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie 
może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  ustalonego na  podstawie  art. 2 
ust. 3-5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. 
U.  Nr  200,  poz.  1679,  z  2004  r.  Nr  240,  poz.  2407  oraz  z  2005  r.  Nr  157,  poz.  1314). 
Należało  bowiem  zważyć,  że  zamawiający  nie  określił  w  opisie  przedmiotu  zamówienia  na 
podstawie art. 29 ust. 4 pkt 4 ustawy Pzp, że wymaga zatrudnienia na podstawie umowy o 
pracę  przez  wykonawcę  lub  podwykonawcę  osób  wykonujących  czynności  w  trakcie 
realizacji  zamówienia  na  roboty  budowlane  lub  usługi,  jeżeli  jest  to  uzasadnione 
przedmiotem  lub  charakterem  tych  czynności.  Dopuszczalne  więc  były  wszelkie  podstawy 
prawne  świadczenia  usługi  i  robót  w  postaci  umowy  o  dzieło,  w  tym  wykonywane  przez 
podwykonawców jako prowadzących działalność gospodarczą. W poszczególnych pozycjach 
złożonego  szczegółowego  kosztorysu  zostały  wykazane  koszty  robocizny.  Wyjaśnienia 
obejmują więc kalkulację kosztów pracy pracowników.   

Z  treści  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp  wynika,  że  zamawiający  ma  obowiązek 

odrzucenia  oferty,  gdy  zawiera  ona  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 
zamówienia.  Takie  same  wytyczne  zawiera  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp,  że  zamawiający 
odrzuca ofertę wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień 
wraz  z  dostarczonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w 
stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Ustawodawca  w  sposób  jednoznaczny  i  wyraźny 
zaakcentował,  iż  ocena  oferty  wykonawcy  pod  względem  sprawdzenia,  czy  nie  zawiera 
rażąco niskiej ceny odnosi się każdorazowo do ceny całkowitej, obejmującej cały przedmiot 
zamówienia.  

Powyższe potwierdza ugruntowane orzecznictwo Izby. Można przywołać tezę wyroku 

Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 21 grudnia 2010r.wydanego w sprawie sygn. akt KIO/UZP 


269/10,  że:  „jednym  z  czynników  istotnych  dla  usunięcia  wątpliwości  w  zakresie  tego,  czy 

dana  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę,  jest  to  aby  cena  całkowita  oferty  za  przedmiot 

zamówienia pokrywała koszty realizacji robót oraz  zapewniała wykonawcy nawet minimalny 

poziom zysku.” Innymi słowy istotne jest, aby z tytułu realizacji zamówienia i pozyskanego za 

nie wynagrodzenia, przy zachowaniu należytej staranności wykonawca nie ponosił strat (tak: 
wyrok  KIO  z  dnia  28  stycznia  2010  r.  sygn.  akt  KIO/UZP  1746/10.  Orzecznictwo  Izby 
odnoszące  się  do  badania  kwestii  rażąco  niskiej  ceny  oferty  jest  niezmiennie,  zgodnie  z 
treścią  przytaczanych  wyżej  przepisów  stoi  na  stanowisku,  że  rażąco  niską  cenę  oferty 
można jedynie ustalić w stosunku do całości przedmiotu zamówienia. 

Powyższemu  nie  zaprzecza  charakter  cen  jednostkowych,  ustalony  sposób 

wyliczenia ceny i wynagrodzenia, w tym w § 4 ust. 2 umowy (TOM II Istotne postanowienia 
umowy),  zgodnie  z  którym  wynagrodzenie  wykonawcy  stanowi  wynik  iloczynu  ilości 
wykonanych  robót  i  cen  jednostkowych  podanych  w  kosztorysie  ofertowym  stanowiącym 
integralną część oferty wykonawcy. Zarzuty odwołania sprowadzają się do zakwestionowana 
pozycji:  28,32,33,41,47,75,77,78,108,154,155157,167  wraz  z  przedłożonymi  dowodami  w 
postaci  wliczeń  i  kalkulacji  własnych  na  okoliczność  zaniżenia  wskazanych  cen 
jednostkowych.  
  

Wykonawca  nie  jest  zobowiązany  każdą  jedną  z  cen  jednostkowych  ustalić  na 

poziomie  rentownym.  Wewnętrzna  kalkulacja  ceny  oferty  jest  sprawą  wykonawcy  i  jego 
decyzji w tym zakresie. Za niedopuszczalne uznaje się jedynie subsydiowanie skrośne, tzn. 
pokrywanie  kosztów  całkowitych  ceny  oferty  o  nierynkowym  charakterze  (dumpingowej)  z 
innej  działalności  przedsiębiorcy,  a  nie  z  ceny  umownej  za  dany  kontrakt.  Opis 
poszczególnych  pozycji  Formularza  ofertowego  był  lakoniczny  i  skrótowy.  Wysokość  ceny 
jednostkowej w danej pozycji nie dowodzi, że wykonawca nie wliczył koniecznych kosztów i 
nakładów, W ogólności mógł je wliczyć  w innej zbliżonej pozycji opisu  w obrębie elementu 
ZUD lub letniego utrzymania. Pozycje ZUD obejmowały ryczałt z poz. 171, wiec zakres tych 
prac  nakłady  rzeczowe,  materiałowe,  sprzętowe  i  osobowe  mogły  być  podzielone  przez 
wykonawcę  na  poszczególne  pozycje,  w  tym  poz.  171,  która  nie  była  kwestionowana 
odwołaniem i obejmowała koszty stałe. Tylko koszty zmienne  wykonawca był zobowiązany 
ująć  w  pozostałych  pozycjach  ZUD.  Wykonawca  sam  mógł  rozłożyć  koszty,  między 
poszczególne  pozycje  przyjmując  właściwą  dla  siebie  organizację  prac.  Wykonawca 
kalkulował  koszty  i  nakłady  adekwatne  do  własnych  możliwości  sprzętowych 
organizacyjnych i cen pozyskiwanych materiałów.  

Poprawność  dokonanej  przez  zamawiającego  oceny  złożonych  wyjaśnień  przez 

ZABERD  S.A.  dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  zaoferowanej 
ceny  nie  może  budzić  wątpliwości,  jeżeli  się  zważy,  że  wyjaśnienia  te  miały  charakter 


kompleksowy, poparty odpowiednimi przekonującymi dowodami  w postaci ofert dostawców 
materiałów i podwykonawców robót. Wykonawca przedstawił całkowity kosztorys, w którym 
ujął koszty bezpośrednie robót podstawowych, koszty ogólne, w tym koszty pośrednie oraz 
zysk  kalkulacyjny.  Wyjaśnienia  ZABERD  S.A.  pozostają  pełne,  spójne,  jednoznaczne  i 
weryfikowalne.  Miarodajne  w  tym  względzie  były  dowody  złożone  w  trakcie  procedury 
przetargowej, w oparciu o które zamawiający pozytywnie zweryfikował cenę oferty ZABERD 
S.A.,  a  do  tej  czynności  może  odnosić  się  postępowanie  odwoławcze  przed  Izbą.  Zgodnie 
bowiem z treścią art. 180 ust. 1 ustawy Pzp w związku z art. 179 ust. 1 tej ustawy odwołanie 
przysługuje  wyłącznie  od  niezgodnej  z  przepisami  ustawy  Pzp  czynności  zamawiającego 
podjętej  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  lub  zaniechania  czynność,  do  której 
zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy.  

Dowody przedłożone przez odwołującego, stanowią kalkulacje własne odwołującego 

opierające się na średnich cenach, odnoszą się do wybiórczych pozycji cen jednostkowych 
kosztorysu skarżonego wykonawcy, które nie były w stanie podważyć treści i wiarygodności 
złożonych  przez  ZABERD  S.A.  wyjaśnień  i  dowodów,  omówionych  warunków  świadczenia 
tej  usługi  w  sposób  indywidualnie  dostępny  i  właściwy  danemu  wykonawcy.  Te  właśnie 
wyjaśnienia  i  dowody  przystępującego  były  przedmiotem  oceny  w  toku  postępowania 
przetargowego. 

Nie  zachodzi  również  sytuacja,  gdzie  czynione  zamawiającemu  zarzuty  naruszenia 

art.  7  ust.  1  i  3  ustawy  Pzp  -  przez  nierówne  traktowanie  wykonawców  i  prowadzenie 
postępowania  w  sposób  nieprzestrzegający  zasad  uczciwej  konkurencji  i  zaniechanie 
obowiązku udzielenia zamówienia publicznego wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie z 
przepisami ustawy Pzp - znalazłyby potwierdzenie. Wybierając ofertę wykonawcy ZABERD 
S.A. jako najkorzystniejszą  na część VI zamówienia, zamawiający nie naruszył przepisu art. 
91 ust. 1 ustawy Pzp.  

Sygn. akt KIO 73/16 

Odwołujący  Trans  -  Masz  Przedsiębiorstwo  Transportu  i  Maszyn  Drogowych  S.A.  z 

siedzibą  w  Stargardzie  Szczecińskim  wykazał  legitymację  do  korzystania  ze  środków 
ochrony  prawnej  w  rozumieniu  art.  179  ust.  1  ustawy  Pzp.  Ubiega  się  o  przedmiotowe 
zamówienie,  złożył trzecią  w kolejności najkorzystniejszą w ustalonych kryteriach ofertę na 
część IV zamówienia, mógł zatem wykazywać, że czynności zamawiającego wyboru oferty 
wykonawcy  Przedsiębiorstwo  Budownictwa  Drogowego  S.A.  z  siedzibą  w  Kaliszu  oraz 
sklasyfikowaniu  na  drugiej  pozycji  wykonawcy  SKANSKA  S.A.  zostały  przedsięwzięte  z 
naruszeniem  przepisów  ustawy  Pzp,  co  godziło  w  interes  odwołującego  w  uzyskaniu 
zamówienia i mogło go narażać na poniesie szkody. 


Ad.  Zarzut  1-  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp  oraz  90  ust.  3  tej  ustawy 

poprzez  zaniechanie  odrzucenia  ofert  wykonawców:  Przedsiębiorstwo  Budownictwa 
Drogowego  S.A  Kalisz,  oraz  SKANSKA  S.A.  z  siedzibą  w  Warszawie  (dot.  części  IV 
obejmującej  teren  Rejonu  w  Koninie),  pomimo,  iż  zawierały  one  rażąco  niskie  ceny  w 
stosunku do przedmiotu zamówienia - nie podlegał uwzględnieniu. 

Odwołujący  wskazywał,  że  wśród  pięciu  złożonych  ofert,  najkorzystniejszą  okazała 

się  oferta  Przedsiębiorstwa  Budownictwa  Drogowego  S.A.  Kalisz  z  ceną  brutto 
18.589.979,82  zł  (50,55%  kwoty  szacunkowej),  na  drugim  miejscu  znalazła  się  oferta 
SKANSKA S.A. z ceną  brutto 20.269.291,56 zł (55,12% kwoty szacunkowej), a na trzecim 
oferta odwołującego z ceną brutto 31.871.257,74 zł (86,67% kwoty szacunkowej).  

Istotnie,  dało  się  zauważyć  znaczne  rozwarstwienie  cenowe  ofert  złożonych  w 

przedmiotowym postępowaniu i rozbieżność cen najtańszych ofert z wartością szacunkową 
zamówienia przyjętą przez zamawiającego.  

Zamawiający  wzywając  przystępujących  wykonawców  do  złożenia  wyjaśnień 

dotyczących  elementów  oferty,  mających  wpływ  na  wysokość  ceny  powołał  się  na 
okoliczność,  że  ceny  globalne  w  tych  ofertach  są  niższe  o  ponad  30%  w  stosunku  do 
wartości szacunkowej zamówienia. 

Przepis  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  stanowi,  że  jeżeli  cena  oferty  wydaje  się  rażąco 

niska  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzi  wątpliwości  zamawiającego  co  do 
możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 
zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30% 
od  wartości  zamówienia  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert, 
zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie: 

1)  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 
wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 
oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia 
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie 
art. 2 ust. 3–5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę 
(Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z późn. zm.); 
2)   pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów. 

Przesłanki  wymienione  w  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  nie  mają  charakteru 

wyczerpującego, chociaż stanowią istotną wskazówkę interpretacyjną, a ponadto nie muszą 
występować łącznie. Sama zatem rozbieżność między wartością szacunkową zamówienia a 


ceną  ofert  stwarzała  podstawy  do  żądania  wyjaśnień,  a  wykonawcy  nie  kwestionowali 
zasadności wezwania i się do niego dostosowali.  

Nie pozbawia to jednak wykonawców prawa do uznawania szacunków zamawiająco 

jako niezgodnych z aktualnym poziomem cen rynkowych odnotowanych w danej branży.  

Przepis  art.  32  ust.  1  ustawy  Pzp  przewiduje,  że  podstawą  ustalenia  wartości 

zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od towarów 
i  usług,  ustalone  przez  zamawiającego  z  należytą  starannością.  Z  kolei  art.  34  ust.  1  Pzp 
stanowi,  że  wartość  zamówienia  na  usługi  powtarzające  się  okresowo  jest  łączna  wartość 
zamówień tego samego rodzaju: 

1)  udzielona  w  terminie  poprzednich  12  miesięcy  lub  w  poprzednim  roku 

budżetowym,  z  uwzględnieniem  zmian  ilościowych  zamawianych  usług  oraz 
prognozowanego  na  dany  rok  średniorocznego  wskaźnika  cen  towarów  i  usług 
konsumpcyjnych ogółem. 

Przepis  art.  35  ust.  1  ustawy  Pzp  nakazuje  ustalenie  wartości  zamówienia  nie 

wcześniej  niż  3  miesięcy  przed  dniem  wszczęcia  postępowania  (co  w  niniejszym 
postępowaniu miało miejsce 15.08.2015 r.), o ile przedmiotem zamówienia są usługi. Jeżeli 
po  ustaleniu  wartości  zamówienia  nastąpiła  zmiana  okoliczności  mających  wpływ  na 
dokonane  ustalenie,  zamawiający  przed  wszczęciem  postępowania  dokonuje  zmiany 
wartości zamówienia. 

Zamawiający  w  tym  postępowaniu  przetargowym  ujawnił,  że  oszacowanie 

przeprowadził  w  lipcu  2015  r.,  ale  nie  podał  dokładnie  w  jaki  sposób  oszacował  wartość 
zamówienia,  a  w  szczególności  jak  ustalił  prognozowane  ilości  usług.  Wobec  powyższego 
szacunki  zamawiającego  nie  mogły  stanowić  jedynej  miarodajnej  podstawy  do  porównania 
ofert wykonawcy Przedsiębiorstwo Budownictwa Drogowego S.A. z siedzibą w Kaliszu oraz 
sklasyfikowaniu  na  drugiej  pozycji  wykonawcy  SKANSKA  S.A.  i  zaoferowanych  przez  tych 
wykonawców  cen  za  realizację  zamówienia.  Szacunki  zamawiającego  nie  odnoszą  się  do 
konkretnych  możliwości  każdego  z  wykonawców,  ale  zawierają  koszty  uśrednione 
kalkulowane na takim poziomie, aby zabezpieczyć finansowanie dla danego zamówienia w 
całym okresie realizacji.   

Zamawiający w formularzu - kosztorysu ofertowego w kolumnie nr 4 i kolumnie nr 5 

zamawiane (przedstawione) ilości usług oraz robót określa odpowiednio jako „przewidywaną 
ilość jednostek w roku lub jednorazowo" oraz „przewidywaną krotność roczną", które są tylko 
prognozowane  według  stanu  wiedzy  zamawiającego.  Wynika  to  ze  specyfiki  danego 
przedmiotu  zamówienia,  gdzie  nie  jest  możliwe  określenie  z  góry  na  okres  trzech  lat 
dokładnej  ilości  zleceń  na  odśnieżanie,  usuwanie  śliskości,  gdyż  jest  to  uzależnione  od 


konkretnych  warunków  pogodowych  w  danym  czasie.  Nie  da  się  również  dokładnie 
przewidzieć  ilości  zdarzeń  drogowych  wymagających  interwencji  wykonawcy  zamówienia, 
ani ilości ubytków w jezdni, wymagających doraźnych napraw, które tak w okresie zimowym 
jak i letnim wchodzą w zakres tej usługi.    

Należy  przy  tym  wskazać,  że  ustawa  Pzp  wymaga,  aby  wyjaśnienia  wykonawcy 

odnośnie braku ceny rażąco niskiej były przekonywujące, a ocena w tym zakresie należy do 
zamawiającego  (i  w  niniejszej  sprawie  wypadła  ona  pomyślnie  dla  wszystkich  oferentów 
składających  wyjaśnienia  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp).  W  przypadku  każdego  z 
wykonawców składających wyjaśnienia, zamawiający badał czy przedstawiona argumentacja 
oraz załączone dowody pozwalają na uznanie ceny za realną, przy czym zamawiający badał 
prawidłowość  wyceny  zastosowanej  przez  oferentów  SKANSKA  S.A.  i  PBD  S.A.  Warunki 
zamówienia nie narzucają z góry wzoru prawidłowej kalkulacji, gdyż to właśnie wykonawcy 
posiadają  najlepszą  wiedzę  w  zakresie  sposobu  kalkulowania  ceny  ofertowej  i  własnych 
możliwości  w  tym  zakresie.  Z  kolei  konsekwencje  w  postaci  odrzucenia  oferty  można 
zastosować jedynie wówczas, gdy istnieją prawne i faktyczne podstawy do uznania, że cena 
jest rażąco niska. Trafny jest pogląd wyrażony w wyroku KIO z dnia 24 czerwca 2010 roku 
(KIO/UZP  1135/10,  KIO/UZP  1136/10)  że:  „Biorąc  pod  uwagę  doniosłość  czynności 

odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 p.z.p. Zamawiający winien wykazać przy 

użyciu  dostępnych  środków  dowodowych  w  sposób  bezsprzeczny,  że  w  konkretnym  stanie 

faktycznym  każdy  podmiot  uznałby  taką  cenę  za  rażąco  niską".  W  przedmiotowej  sprawie 

zamawiający zasadnie uznał, że wyjaśnienia złożone przez SKANSKA S.A. i PBD SA. były 
przekonywujące,  a  jednocześnie  brak  było  podstaw,  aby  przyjąć  w  sposób  obiektywny,  że 
ceny  wskazane  przez  ww.  oferentów  były  rażąco  niskie,  w  szczególności  spekulacyjne, 
oparte  na  nierzetelnych  kalkulacjach,  co  mogłoby  stwarzać  zagrożenie  należytego 
wywiązania się przez wykonawców z umowy (por. wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z 
dnia 30 stycznia 2007 roku, XIX Ga 3/07). Poza tym należało także podkreślić, że przepisy 
ustawy Pzp wymagają dla odrzucenia oferty, aby cena była nie tylko niska, ale rażąco niska.  
Wykonawcy udzielający wyjaśnień potwierdzili, że brali pod uwagę cały zakres zamówienia i 
dokonali  rzetelnej  kalkulacji  ceny  oraz  przedstawili  stosowne  wyjaśnienia  (merytorycznie  i 
dowodowo  zbliżone),  czego  odwołujący  nie  był  w  stanie  obiektywnie  podważyć. 
Przystępujący  SKANSKA  S.A.  dodatkowo  na  rozprawie  przedłożył  dowody  potwierdzające 
treść złożonych wyjaśnień - dotyczące ofert podwykonawców, ofert na zużywane materiały, 
obrazujące realność kalkulacji cenowej złożonej oferty. 

Takie  też  dodatkowe  dowody  potwierdzające  treść  złożonych  wyjaśnień  złożył 

wykonawca PBG S.A. 


Abstrahując  od  faktu,  iż  wyjaśnienia  i  dowody  w  przedmiotowej  sprawie  po  stronie 

przystępujących  były  satysfakcjonujące,  należy  dodać,  iż  oceniając  wyjaśnienia, 
zamawiający  nie  może  rozstrzygać  ewentualnych  wątpliwości  na  niekorzyść  wykonawcy 
udzielającego  wyjaśnień,  o  ile  nie  jest  w  stanie  podważyć  (obiektywnie)  wyjaśnień 
wykonawcy,  gdyż  byłoby  to  przejawem  naruszenia  zasady  uczciwej  konkurencji  i  równego 
traktowania  wykonawców,  a  w  konsekwencji,  w  takiej  sytuacji,  nie  było  uzasadnienia 
(faktycznego/prawnego) dla odrzucenia skarżonych ofert. 

Wewnętrzna  kalkulacja  ceny  oferty  jest  sprawą  wykonawcy  i  jego  decyzji  w  tym 

zakresie.  Za  niedopuszczalne  uznaje  się  jedynie  subsydiowanie  skrośne,  tzn.  pokrywanie 
kosztów  całkowitych  ceny  oferty  o  nierynkowym  charakterze  (dumpingowej)  z  innej 
działalności  przedsiębiorcy,  a  nie  z  ceny  umownej  za  dany  kontrakt.  Opis  poszczególnych 
pozycji  Formularza  ofertowego  był  lakoniczny  i  skrótowy.  Wysokość  ceny  jednostkowej  w 
danej pozycji nie dowodzi, że dany wykonawca nie wliczył koniecznych kosztów i nakładów, 
W  ogólności  mógł  je  wliczyć  w  innej  zbliżonej  pozycji  opisu  w  obrębie  elementu  ZUD  lub 
letniego  utrzymania.  Pozycje  ZUD  obejmowały  ryczałt  z  poz.  171,  wiec  zakres  tych  prac 
nakłady  rzeczowe,  materiałowe,  sprzętowe  i  osobowe  mogły  być  podzielone  przez 
wykonawcę  na  poszczególne  pozycje,  w  tym  poz.  171,  która  nie  była  kwestionowana 
odwołaniem i obejmowała koszty stałe. Tylko koszty zmienne  wykonawca był zobowiązany 
ująć  w  pozostałych  pozycjach  ZUD.  Wykonawca  sam  mógł  rozłożyć  koszty,  między 
poszczególne  pozycje  przyjmując  właściwą  dla  siebie  organizację  prac.  Wykonawca 
kalkulował  koszty  i  nakłady  adekwatne  do  własnych  możliwości  sprzętowych 
organizacyjnych i cen pozyskiwanych materiałów. 

Z  treści  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp  wynika,  że  zamawiający  ma  obowiązek 

odrzucenia  oferty,  gdy  zawiera  ona  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 
zamówienia.  Takie  same  wytyczne  zawiera  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp,  że  zamawiający 
odrzuca ofertę wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień 
wraz  z  dostarczonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w 
stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Niezależnie  od  zakresu  żądnych  wyjaśnień 
szczegółowych,  mających  udowodnić  realność  zaoferowanej  ceny  i  możliwość  należytego 
wykonania zamówienia w ramach tej ceny, zamawiający ma obowiązek uwzględnić jedynie 
cenę całkowitą oferty.  

Na  marginesie  Izba  wskazuje,  że  odwołujący  w  treści  odwołania  słusznie  odnosił 

pojęcie  rażąco  niskiej  ceny  do  cen  całkowitych  skarżonych  konkurentów  (w  stosunku  do 
przedmiotu  zamówienia),  niemniej  w  uzasadnieniu  swoich  tez  stracił  konsekwencję  i 
powoływał  się  wyłącznie  na  okoliczności,  że  dowolnie  wybrane  przez  niego  ceny 
jednostkowe  z  kosztorysów  ofertowych  wykonawców  Przedsiębiorstwa  Budownictwa 


Drogowego  S.A.  Kalisz  i  SKANSKA  S.A.  pozostają  rażąco  niskie,  gdyż  nie  da  się  za  nie 
zrealizować danego zakresu usługi. Przy czym w odwołaniu wskazywał jedynie na pozycję 
79  odbudowa  przepustów  o  średnicy  150  cm  z  rur  PCV  wraz  ze  ściankami  czołowymi, 
materiałem i transportem oraz na pozycję 130 pielęgnacja krzewów i nasadzeń na skarpach i 
terenach płaskich.     

Dowody  załączone  do  odwołania:    kosztorys  szczegółowy  na  wybrane  pozycje 

cenowe w odniesieniu do katalogów nakładów rzeczowych oraz porównanie wybranych cen 
wykonawców  Przedsiębiorstwa  Budownictwa  Drogowego  S.A.  Kalisz,  SKANSKA  S.A.  oraz 
Trans-Masz  S.A.  (do  cen  z  Katalogów  Nakładów  Rzeczowych  bez  kosztów  pośrednich, 
zakupu  i  zysku),  oraz  dalszy  dowód  przedkładany  na  rozprawie  przez  odwołującego  -  w 
postaci  opinii  naukowo-technicznej  niezależnego  rzeczoznawcy  prof.  Wojciecha 
Grabowskiego z Politechniki Poznańskiej, w której wnioskach sporządzający wyraził pogląd, 

ż

e  oferty  dotyczące  PDB  Kalisz  i  SKANSKA  zawierają  rażąco  niskie  ceny  jednostkowe  w 

porównaniu z cenami minimalnymi - przyjmując nakłady na podstawie KNR – „stwierdzone w 

ofertach liczne rażąco niskie ceny wykonania robót utrzymaniowych tak w okresie letnim, jak 

i  zimowym  mogą  mieć  negatywny  wpływ  na  jakość  wykonanych  robót,”  (rozszerzający 

zakres kwestionowanych pozycji w ofertach konkurentów)   
-  nie  potwierdziły  zasadności  stawianych  zarzutów  wobec  cen  ofert  przystępujących 
SKANSKA S.A. i PBD S.A. Kalisz. 

Dowody te odwołujący odnosił do wskazań katalogów Norm Nakładów Rzeczowych, 

których  stosowanie  nie  jest  obligatoryjne,  i  do  których  zamawiający  nie  odsyłał  przy 
wskazaniach  sposobu  wyliczenia  i  ujęcia  ceny  oferty.  Zamawiający  wskazywał  jedynie  na 
konieczność  przestrzegania  warunków  podanych  w  Szczegółowych  Specyfikacjach 
Technicznych  i  Opisie  Przedmiotu  Zamówienia,  wytycznych  Centrali  Zamawiającego 
odnoszących  się  do  zimowego  utrzymania  dróg.  Z  uwagi  na  postęp  techniczny,  nowe 
technologie,  czy  większą  sprawność  nowoczesnego  sprzętu  technicznego  -  każdy 
wykonawca  może  wykazywać  własną  wydajność  i  organizację  świadczenia  usług  oraz 
przyjąć własne nakłady rzeczowe, osobowe, czy sprzętowe. Zamawiający podał wprawdzie 
wytyczne  w  zakresie  zimowego  utrzymania,  ale  ostatecznie  pozostawił  po  stronie 
wykonawcy  np.  dobór  sprzętu,  w  zależności  od  panujących  warunków  pogodowych,  dla 
zapewnienia wyznaczonego standardu utrzymania konkretnych dróg. 

Dowody  załączone  do  odwołania  odnosiły  się  do  wycen  cząstkowych,  własnych 

założeń  kalkulacyjnych  odwołującego  i  nie  podważyły  treści  wyjaśnień  wykonawców 
SKANSKA S.A. i PBD S.A. Kalisz, ani prawidłowości ich oceny przez zamawiającego. Wiele 
do myślenia daje wycena poz. 171 (ryczałt) w ofercie odwołującego na poziomie kilkakrotnie 


wyższym (2 200 000,00), w której mógł pomieścić określone koszty, zamiast w poz. 153-170 
zimowego utrzymania, jak zapewne uczynili to konkurenci. 

W  każdym  przypadku,  w  poszczególnych  kosztorysach  ofertowych  zarówno 

odwołującego, jak  i  wykonawców  SKANSKA  S.A.  lub  PBD  S.A.  Kalisz  dało  się  bezspornie 
zauważyć, że występują pozycje cen jednostkowych, skalkulowanych na niższym poziomie 
niż  uczynili  to  konkurenci  -  czego  odwołujący  w  odniesieniu  do  własnego  kosztorysu 
ofertowego  w  złożonej  jako  dowód  opinii  naukowo-technicznej  niezależnego  rzeczoznawcy 
prof.  W.  G.  z  Politechniki  Poznańskiej  -  nawet  nie  oznaczył.    Ponadto,  opinie  prywatne  w 
orzecznictwie Izby są traktowane jako stanowisko strony. 

Ad. Zarzut 2.  W  następstwie  nieuwzględnienia  zarzutu  Ad.  1  odwołania  nie  znalazł 

też potwierdzenia zarzut naruszenia art. 91 ust. 1 Pzp, poprzez wybór jako najkorzystniejszej 
oferty wykonawcy Przedsiębiorstwo Budownictwa Drogowego S.A. z siedzibą  w Kaliszu na 
części  IV  obejmującą  Rejon  w  Koninie,  gdyż  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  cenę  i  jako 
najkorzystniejsza  w  ustalonych  kryteriach,  oferta  podlegała  wyborowi  do  realizacji 
zamówienia. 

Sygn. akt KIO 69/16 

Odwołujący SKANSKA S.A. wykazał legitymację do korzystania ze środków ochrony 

prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Ubiega się o przedmiotowe zamówienie, 
złożył  drugą  w  kolejności  najkorzystniejszą  w  ustalonych  kryteriach  ofertę  na  część  IV 
zamówienia,  mógł  zatem  wykazywać,  że  czynności  zamawiającego  wyboru  oferty 
wykonawcy Przedsiębiorstwa Budownictwa Drogowego S.A. Kalisz, zostały przedsięwzięte z 
naruszeniem  przepisów  ustawy  Pzp,  co  godziło  w  interes  odwołującego  w  uzyskaniu 
zamówienia i mogło go narażać na poniesie szkody. 

Ad.  Zarzut  1  -  naruszenia  przepisu  art.  89  ust.  1  pkt  2  ustawy  Pzp  poprzez 

zaniechanie odrzucenia oferty PBD Kalisz, mimo że oferta tego wykonawcy nie odpowiada 
treści SIWZ - nie znalazł potwierdzenia. 

Zarzut niezgodności oferty wykonawcy PBD Kalisz z treścią SIWZ odwołujący oparł o 

twierdzenie,  że  skoro  przystępujący  PBD  S.A.  Kalisz  nie  przewidział  w  swojej  ofercie 
podwykonawców, to z uwagi na brak stosownych uprawnień, nie będzie w stanie w sposób 
opisany w SIWZ wykonać tej części usługi, która odnosi się do:  

A. „Usuwania martwych zwierząt wraz z utylizacją z transportem do 20 km [szt.]”, gdzie Opis 
Przedmiotu  Zamówienia  w  punkcie  11  wskazuje,  że  w  zakres  przedmiotu  zamówienia 
wchodzi  usuwanie  martwych  zwierząt,  co  potwierdza  wskazana  przez  zamawiającego  do 
wyceny  w  kosztorysie  ofertowym  pozycja  nr  108  pn.  „Usuwanie  martwych  zwierząt  wraz  z 


utylizacją z transportem do 20 km [szt.]”. Świadczenie tych usług stanowi część przedmiotu 
zamówienia.  

Zamawiający  istotnie  wymagał,  zgodnie  z  przytoczonym  punktem  11  Opisu 

Przedmiotu  Zamówienia,  by  usuwanie  martwych  zwierząt  odbywało  się  w  następujący 
sposób:  
-  szczątki  zwierząt  będą  usuwane  z  powierzchni  drogi  oraz  pobocza  natychmiast  po  ich 
zauważeniu. Sprzęt niezbędny do wykonania zadania znajduje się w pojeździe patrolującym 
(gumowe rękawice, rękawice ochronne, woda, szufla, łopata itd.). Wykonawca staraniem i na 
własny  koszt  podpisze  stosowne  umowy  na  obsługę  weterynaryjną  oraz  utylizacyjną. 
Pracownik  brygady  sporządzi  raport  ze  zdarzenia.  Po  usunięciu  szczątków,  zaraz  po 
otrzymaniu  informacji  od  kierującego  akcją  ratowniczą,  pracownik  usuwa  oznakowanie  i 
upewnia  się,  że  praca  została  wykonana  przez  Wykwalifikowanego  Podwykonawcę  tj. 
Wykonawcę który posiada następujące zezwolenia: 
-  zezwolenie  wydane  przez  organ  właściwy  na  prowadzenie  działalności  w  zakresie 
zbierania, transportowania i unieszkodliwiania odpadów będących przedmiotem zamówienia 
(z wyjątkami określonymi w art. 26 ust 8, art. 31 ust. 1 oraz art. 32 ust 1 ustawy z dnia 27 
kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. 2007 r. nr 39, poz. 251 z późniejszymi zmianami),  

-  decyzje  powiatowego  lekarza  weterynarii  zatwierdzającą  prowadzona  działalność  w 
zakresie  zbierania,  transportu  i  usuwania  ubocznych  produktów  pochodzenia  zwierzęcego 
kat. 2, a tym samym nadany weterynaryjny numer identyfikacyjny (zgodnie z ustawą z dnia 
11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia  zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt 
(Dz. U. 2008 r. nr 213, poz. 1342).”  

Rozumowanie  odwołującego  jest  jednak  błędne,  bowiem  nie  można  uznać,  że 

obowiązkowe  zlecenie  na  rzecz  podmiotu  trzeciego  usługi  weterynaryjnej  i  utylizacyjnej 
należy  kwalifikować,  jako  podwykonawstwo  w  rozumieniu  przepisu  art.  36  a  ust.1  ustawy 
Pzp, mówiącego o powierzeniu wykonania części zamówienia podwykonawcy. Analogicznie 
art. 2 pkt 9b tej ustawy.  

W  skład  przedmiotu  zamówienia  wchodzi  jedynie  usuwanie  z  powierzchni  drogi  i 

pobocza martwych zwierząt i rannych zwierząt. Dalszy sposób postępowania z rannymi lub 
martwymi zwierzętami nie jest objęty przedmiotem niniejszego postępowania, a zamawiający 
jedynie wskazał w jaki sposób zgodny z odnośnymi przepisami powinno się to odbywać na 
zasadzie  usług  zewnętrznych,  za  które  wykonawca  ma  zapłacić  i  ująć  ich  koszt  w  cenie 
oferty.  Trudno  nawet  założyć,  że  zarządca  drogi,  a  pośrednio  podmiot,  który  w  ramach 
zamówienia publicznego wykonuje czynności utrzymania letniego i zimowego drogi, miałby 
zajmować  się  np.  leczeniem  zwierząt,  czy  też  utylizacją  ich  szczątków.  Dlatego  też  w 
powyższym  zakresie  chodzi  o  korzystanie  ze  specjalistycznych  usług  zewnętrznych, 


ś

wiadczonych przez podmioty profesjonalne, tj. lecznice dla zwierząt, przetwórców odpadów 

- mających na to stosowne zezwolenia. Na podobnej zasadzie odwołujący mógłby twierdzić, 

ż

e  wykonawca  tego  zamówienia,  którego  obowiązkiem  jest  posiadanie  odpowiednich  ilości 

sprawnych  jednostek  sprzętowych,  jest  zobowiązany  albo  samodzielnie  prowadzić  ich 
naprawy,  albo  wskazać  warsztat  remontowy  jako  podwykonawcę.  Nie  sposób  bowiem 
założyć,  że  wykonawca  zamówienia  z  tego  rodzaju  usług  remontowych  zewnętrznych  nie 
będzie korzystał w okresie 3 lat obowiązywania umowy. 

W powyższej kwestii,  w  identycznym stanie faktycznym, rozpatrując odwołanie tego 

samego  odwołującego,  wypowiedziała  się  Krajowa  Izba  Odwoławcza  w  wyroku  sygn.  akt 
KIO  2492/15  z  30  listopada  2015  r.  w  sposób  następujący:  „Zdaniem  Izby,  z  opisu  tego 

zadania  bezspornie  wynika,  że  wymóg  dotyczący  obsługi  weterynaryjnej  i  utylizacyjnej 

według pkt 11 OPZ - nie stanowi warunku udziału w postępowaniu w rozumieniu art. 22 ust. 

1  pkt  1  Pzp,  a  dotyczy  wyłącznie,  sposobu  wykonywania  umowy  po  jej  zawarciu

.  Po 

usunięciu  bowiem  z  powierzchni  drogi  oraz  pobocza  szczątków  martwych  zwierzą

wykonawca ma obowiązek oczekiwać na obsługę utylizacyjną i/lub weterynaryjną, albowiem 

ich  usunięcie,  (które  są  już  poza  powierzchnią  drogi  i  poza  poboczem)  jest  dokonywane 

przez  podmiot  trzeci,  posiadający  zezwolenia  i  decyzje  -  co  ma  potwierdzić  pracownik 

wykonawcy.  Zatem  z  treści  tego  warunku  nie  wynika  obowiązek  fizycznego  usuwania 

martwych zwierząt przez wykonawcę, gdyż Zamawiający wprost wskazał, że prace mają być 

wykonane  przez  osobę  trzecią,  a  obowiązkiem  wykonawcy  jest  jego  staraniem  i  na  jego 

koszt zawarcie umów na obsługę weterynaryjną oraz utylizacyjną. To oznacza, że w zakresie 

tego  przedmiotu  zamówienia  -  dla  realizacji  specjalistycznych  czynności  wymagających 

decyzji i zezwoleń leży obowiązek - zawarcia przez wykonawcę, któremu zostanie udzielone 

zamówienie,  umowy  z  podmiotem  trzecim,  oznaczonym,  jako  Wykwalifikowany 

Podwykonawca  tj.  Wykonawca,  posiadającym  stosowne  zezwolenia.  Izba  stwierdza  także, 

ż

e  w  tym  postępowaniu  Zamawiający  nie  wymagał  przedłożenia  przez  wykonawcę 

stosownych  zezwoleń.  Wymagał  tylko  stosownego  oświadczenia,  w  którym  wykonawca 

zapewnia  o  posiadaniu  potencjału  umożliwiającego  wykonanie  należyte  zamówienia.  W 

okolicznościach  tej  sprawy,  z  uwagi  na  wymaganie  punktu  11  OPZ,  nie  można  uznać,  ż

obowiązkowe  zlecenie  na  rzecz  podmiotu  trzeciego  usługi  weterynaryjnej  i  utylizacyjnej 

należy kwalifikować, jako podwykonawstwo w rozumieniu art. 36 a ust.1 ustawy Pzp.  

W konkluzji Izba stwierdza,  że interpretacja postanowienia z pkt 11 OPZ przyjęta ad 

hoc  przez  Odwołujących  na  potrzeby  postępowania  odwoławczego  nie  odpowiada 

faktycznemu  wymaganiu  Zamawiającego.  Tym  samym  podnoszone  w  odwołaniu  zarzuty 

naruszenia  art.  24  ust.2  pkt  4  ustawy  Pzp,  jak  i  art.  89  ust.1  pkt  2  ustawy  Pzp  w  zw.  z 

punktem 11 OPZ nie podlegają uwzględnieniu.”   


Powyższy  wyrok  został  wydany  w  odniesieniu  do  innej  części  przedmiotowego 

zamówienia,  nie  stanowi  więc  podstawy  do  pominięcia  rozpatrzenia  przedstawionego 
zarzutu  w  oparciu  o  art.  189  ust.  2  pkt  4  ustawy  Pzp.    Niemniej  pogląd  i  argumentację 
przyjętą w przytaczanym wyroku, Izba w sprawie niniejszej całkowicie podziela.   

Odwołujący  zaznaczał,  że  PBD  Kalisz  S.A.  (…)  został  nadany  wymagany  numer 

weterynaryjny  i  obecnie  ma  możliwość  prowadzenia  działalności  polegającej  na  zbieraniu  i 
transporcie  padłych  zwierząt.  Deklarowany  przez  PBD  Kalisz  zakres  działalności  obejmuje 
m.  in.  zbieranie  odpadów  innych  niż  niebezpieczne  (38.11.Z),  zbieranie  odpadów 
niebezpiecznych  (38.12.Z)  oraz  obróbkę  i  usuwanie  odpadów  innych  niż  niebezpieczne 
(38.21.Z) i nie musi zawierać wpisu o prowadzonej działalności weterynaryjnej (75.00.D), ani 
wpisie o przetwarzaniu odpadów. 

Odwołujący  wskazywał, że pozwolenie to nie obejmuje dalszego zagospodarowania 

zwierząt, tj. poddania ich przetwarzaniu. W dalszej kolejności bowiem martwe zwierzęta są 
kwalifikowane jako odpady i powinny zostać przekazane do unieszkodliwienia zgodnie z art. 
27 ust. 1 i 2 ustawy o odpadach. Odwołujący rozszerzył zarzut i wyraził wątpliwości czy PBD 
Kalisz  S.A.  posiada  wymaganą  prawem  decyzję  zezwalającą  na  przetwarzanie  odpadów 
polegające na ich unieszkodliwieniu. Instalacje do unieszkodliwiania lub odzysku padłych lub 
ubitych  zwierząt  lub  produktów  ubocznych  pochodzenia  zwierzęcego  o  zdolności 
produkcyjnej  ponad  10  ton  na  dobę  zostały  wymienione  w  ust.  6  pkt  7  załącznika  do 
rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 sierpnia 2014 r. w sprawie rodzajów instalacji 
mogących 

powodować 

znaczne 

zanieczyszczenie 

poszczególnych 

elementów 

przyrodniczych albo środowiska jako całości (Dz. U. z 2014 r., poz. 1169) i ich eksploatacja 
zgodnie z art. 201 ustawy  z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 
2013  r.  poz.  1232  z  późn.  zm.)  wymaga  uzyskania  pozwolenia  zintegrowanego. Wszystkie 
instalacje  posiadające  pozwolenie  zintegrowane  są  ewidencjonowane  przez  Wojewódzkich 
Inspektorów Ochrony Środowiska (WIOŚ). Na żadnej z list, udostępnionych przez WIOŚ, nie 
znajduje się instalacja, która byłaby eksploatowana przez PBD Kalisz S.A. 

Nie wiadomo, jak traktować powyższe wywody odwołującego, czy jedynie jako wyraz 

niewiedzy, czy też świadomą próbę wprowadzania Izby w błąd. Odwołujący nie uwzględnił, 

ż

e  Izba  zajmuje  się  także  odwołaniami  wnoszonymi  w  postępowaniach  na  odbiór  i 

zagospodarowanie odpadów komunalnych lub przemysłowych. Stąd Izba posiada wiedzę, że 
pozwoleniami  zintegrowanymi  w  wymienionym  obszarze  legitymują  się  duże  profesjonalne 
podmioty, dla których dana działalność ma charakter podstawowy. Pozwolenie zintegrowane 
obejmuje  cały  cykl  zagospodarowania  odpadów,  począwszy  od  ich  zbierania,  poprzez 
transport, sortowanie, zagospodarowanie, utylizację, przetwarzanie, unieszkodliwianie, itp. w 
przystosowanych do celu instancjach. 


Wykonawca  tego  zamówienia  ma  jedynie  obowiązek  przekazania  odpadu  do 

utylizacji/zagospodarowania  uprawnionej  jednostce  posiadającej  stosowne  zezwolenie.  Tak 
samo  zresztą  jak  innych  odpadów,  np.  z  koszenia  poboczy  -  odpadów  zielonych,  czego 
jednak  odwołujący  nie  wiadomo  dlaczego konsekwentnie  nie kwestionował  -  w  odniesieniu 
do braku pozwoleń na zagospodarowanie tego rodzaju odpadu - po stronie wykonawcy PBD.  

Tak  samo  wykonawca  tego  zamówienia  ma  jedynie  nawiązać  współpracę  z  lokalną 

lecznicą  weterynaryjną,  gdyż  z  odrębnych  przepisów  wynika  obowiązek  humanitarnego 
traktowania zwierząt i udzielania rannym zwierzętom pomocy.  

Nie są to czynności objęte przedmiotem zamówienia, które miałyby być powierzane 

podwykonawcom w rozumieniu przytaczanych wyżej przepisów ustawy Pzp. 

Gospodarka  odpadami  odbywa  się  w  obiegu  zamkniętym,  do  czego  zamawiający 

jako  wytwórca/  posiadacz  odpadów  musi  się  dostosować.  Stąd  podstawił  stosowne 
wymagania wykonawcy zamówienia, sprowadzające się do konieczności korzystania w tym 
zakresie z usług zewnętrznych, jeżeli wykonawca sam nie ma potrzebnych uprawnień. Przy 
czym  zamawiający  określił  w  swoim  opisie  czynności  -  oznaczające  granice  kosztowe,  w 
jakich wykonawca będzie uprawniony dokonywać zleceń zewnętrznych i ujmować ich koszt 
w  cenie  swojej  oferty.  Każde  zamówienie  wiąże  się  z  koniecznością  korzystania  z  usług 
zewnętrznych, np. pocztowych, w sposób oczywisty nie stanowiących podwykonawstwa, ale 
których  koszt,  przynajmniej  w  ramach  kosztów  ogólnych  podmiotu,  jest  wliczany  w  cenę 
oferty. Nie inaczej jest w tym przypadku. 

Ponadto,  zaistniałe  wątpliwości,  a  wskazania  zamawiającego  z  użyciem  określenia 

„Podwykonawca”, nie były jasne - należało interpretować na korzyść  wykonawcy PBG S.A.    

Kolejny zarzut niezgodności oferty wykonawcy PBD Kalisz z treścią SIWZ odwołujący 

oparł o twierdzenie, że oferta wykonawcy PBD Kalisz jest niezgodna z SIWZ, także w innym 
zakresie,  tj.  w  zakresie  kalkulacji  poszczególnych  pozycji  jednostkowych  wskazanych  w 
kosztorysie  ofertowym  stanowiącym  Tom  IV  SIWZ,  nie  uwzględnia  bowiem  wszystkich 
elementów kalkulacji wymaganych przez zamawiającego.  

W  pierwszej  kolejności  wskazał,  że  zgodnie  z  punktem  12.2  SIWZ  cena  oferty 

powinna obejmować całkowity koszt wykonania zamówienia, w tym również wszelkie koszty 
towarzyszące  wykonaniu  zamówienia,  o  których  mowa  w  Tomach  II  i  III  SIWZ.  Z  kolei, 
zgodnie  z  punktem  9.1  Szczegółowej  Specyfikacji  Technicznej  (Wymagania  ogólne), 
stanowiącej  integralną  część  SIWZ:  „Cena  jednostkowa  lub  kwota  ryczałtowa  pozycji 
kosztorysowej będzie uwzględniać wszystkie czynności, wymagania i badania składające się 
na  jej  wykonanie,  określone  dla  tej  roboty  w  SST  i  w  dokumentacji  projektowej.  Ceny 
jednostkowe lub kwoty ryczałtowe robót będą obejmować: - robociznę bezpośrednią wraz z 


towarzyszącymi  kosztami  -  wartość  zużytych  materiałów  wraz  z  kosztami  zakupu, 
magazynowania,  ewentualnych  ubytków  i  transportu  -  wartość  pracy  sprzętu  wraz  z 
towarzyszącymi kosztami, - koszty pośrednie, zysk kalkulacyjny i ryzyko, - podatki obliczone 
zgodnie z obowiązującymi przepisami.”  

Mając  na  uwadze  powyższe,  odwołujący  uznał,  że  wykonawca  PBD  Kalisz 

skalkulował  niezgodnie  z  zasadami  wyceny  określonymi  w  SIWZ:  pozycję  nr:  169 
obejmującą ustawianie siatki przeciwśnieżnej - materiał wykonawcy. Cenę tej usługi należało 
skalkulować  w oparciu o powyższe  wymagania wnikające z punktu 9.1 SST, a zatem przy 
założeniu konieczności zakupu nowej siatki przeciwśnieżnej.  

Z  przedstawionych  wyliczeń  odwołujący  wywiódł,  że  cena  zaoferowana  przez  PBD 

S.A.  Kalisz  znacznie  odbiega  od  cen  pozostałych  wykonawców.  Różnica  w  cenie  za  tę 
usługę  pomiędzy  PBD  S.A.  Kalisz  a  Skanska  wynosi  327  240,00  zł,  pomiędzy  PBD  S.A. 
Kalisz  a  ZABERD  S.A.  wynosi  490  536,00  zł,  pomiędzy  PBD  S.A.  Kalisz  a  TRANS-MASZ 
S.A. wynosi 531 360,00 zł, natomiast pomiędzy PBD S.A. Kalisz a Autostrada Mazowiecka 
Sp. z o. o. wynosi 596 160,00 zł.  

Dodatkowo  wskazał,  że  ceny  rynkowe  siatki  przeciwśnieżnej  oferowanej  przez 

różnych  nw.  producentów  wynoszą:  Siatka  przeciw  śniegowa;  mb;  Intergrid  -  4,45;  Fermo- 
4,54;  Novmax-5,15.  Ceny  te  wg  odwołującego  pokazują,  że  cena  zaoferowana  przez  PBD 
Kalisz  w  wysokości  800  zł  nie  pokrywa  nawet  kosztu  zakupu  siatki  przeciwśnieżnej, 
ponieważ  przyjmując  najniższą  cenę  jednostkową  producenta  4,45  zł  w  przemnożeniu  na 
1000 m daje to cenę 4 450 zł na 3  lata, co z kolei daje na rok 1 483,33 zł kosztu zakupu 
samej tylko siatki.  

Nie  wiadomo  skąd  odwołujący  wywiódł,  że  wykonawcy  ubiegający  się  o 

przedmiotowe zamówienie powinni zakupić i używać wyłącznie nowe siatki przeciwśnieżne. 
Zamawiający  takiego  wymogu  nie  wprowadził.  Odwołujący  przyznał,  że  siatka 
przeciwśnieżna  jest  montowana  na  jesieni,  po  czym  zostaje  zdemontowana  po  okresie 
zimowym.  Przedmiotowa  siatka,  o  ile  nie  jest  uszkodzona  nadaje  się  do  wielokrotnego 
użytku i stosowania. Izba w tym zakresie oparła się o dowody z wyjaśnień przystępującego, 
dotyczących ceny oferty, że dysponuje on zapasami siatki, i nie musi zakupywać nowej na 
potrzeby  niniejszego  zamówienia.  Przy  czym  siatka  może  być  traktowana  jako  materiał 
eksploatacyjny,  (wyposażenie)  i  jednorazowo  wliczana  w  koszty  działalności,  a  nie 
amortyzowana w dłuższym okresie czasu. Odwołujący na takie okoliczności nie wskazywał. 
Gołosłownie  podnosił  jedynie,  że  konkurent  nie  dysponuje  wystarczającą  ilością  siatki  z 
zapasów własnych i musi ją uzupełnić nowymi zakupami.       


Nawet, jeżeli  w latach poprzednich, tj. 2011-2015 PBD Kalisz S.A. realizowała tylko 

kontrakty  utrzymaniowe  dla  zamawiającego  w  rejonie  Środy  Wielkopolskiej  i  w  rejonie 
Kępno/Kalisz,  a  obecnie  wykonawca  PBD  Kalisz  S.A.  został  wybrany  w  trzech  częściach 
przedmiotowego  postępowania  przetargowego,  tj.  dla  rejonu  w  Środzie  Wlkp.,  Rejonu  w 
Koninie oraz dla Rejonu Kępno/Kalisz, to i tak nie uprawniało odwołującego do twierdzeń, że 
PBD  Kalisz  S.A.  nie  ma  odpowiedniego  zapasu  siatki  na  stanach  magazynowych  w  ilości 
niezbędnej do realizacji przedmiotowego zamówienia w Rejonie Konin.  

Odwołujący  poczynił  własne  założenia,  że  o  ile  ta  ilość  może  być  ponownie 

wykorzystana  na  potrzeby  wykonywania  ww.  części  przedmiotowego  zamówienia,  to  nadal 
PBD  Kalisz  S.A.  powinna  dysponować  brakującymi  44  km  siatki,  które  powinny  zostać, 
zgodnie z OPZ zakupione. Odwołujący z tego wywodził, że cena jednostkowa pozycji nr 169 
zaoferowana  przez  PBD  Kalisz  S.A.  -  nie  obejmuje  kosztów  zakupu  siatki  w  brakującej 
części, co wskazuje, że tak skalkulowana cena jest niezgodna z wymaganiami określonymi 
w SIWZ.  

Izba  nie  uwzględniła  zarzutu,  że  oferta  wykonawcy  PBD  Kalisz  za  ww.  pozycję 

określona  na  800  zł  jednostkę  obmiarową  km,  nie  pozwala  na  przyjęcie,  że  obejmuje  ona 
wszystkie elementy wymagane w SIWZ i z tego względu wykazuje niezgodność z SIWZ, a 
oferta  wykonawcy  wybranego  jest  tańsza  od  oferty  odwołującego  w  tym  zakresie  aż  o 
86,32%.  Przystępujący  PBD  S.A.  Kalisz  wykazał  w  złożonych  wyjaśnieniach  i  dowodach 
oraz w dowodach potwierdzających, złożonych na rozprawie, że dysponuje zapasami siatki i 
ma  nawiązane  umowy  o  wynajem  rzeczy,  tj.  danego  typu  siatki,  z  której  może  korzystać  i 
wliczyć w cenę  jedynie koszt wynajmu, a nie zakupu.   Za znaczący dowód w tej kwestii Izba 
uznała  również  wyjaśnienia  samego  odwołującego  zamieszczone  w  zał.  nr  8  do  pisma  z 
14.10.2015  r.  na  wezwanie  zamawiającego  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  gdzie  w 
szczegółowej wycenie poz. nr 169 założył on największy  zysk - na poziomie trzycyfrowym, 
co również tłumaczy odnotowaną przez odwołującego różnicę cenową.  

Ad.  Zarzut  2  -  naruszenia  przepisu  art.  89  ust  1  pkt  2  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  140 

ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  PBD  Kalisz  wskutek  błędnego 
przyjęcia,  że  zakres  świadczenia  wykonawcy  wynikający  z  umowy  nie  jest  tożsamy  z  jego 
zobowiązaniem  zawartym  w  ofercie,  podczas,  gdy  z  przepisu  art.  140  ust.  1  ustawy  Pzp 
wynika wprost, że zakres świadczenia wykonawcy wynikający z umowy jest tożsamy z jego 
zobowiązaniem zawartym w ofercie, co skutkuje tożsamością umowy i oferty;  

Ad. Zarzut 3 - naruszenia przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp w zw. z art. 144 

ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  PBD  Kalisz  wskutek  błędnego 
przyjęcia, że możliwa jest zmiana zawartej umowy i wprowadzenie nowego podwykonawcy 


na  etapie  realizacji  umowy,  podczas,  gdy  zmiana  podwykonawcy  jest  zmianą  istotną,  a  z 
postanowień SIWZ i umowy nie wynika, aby zamawiający przewidział taką zmianę 

-  ww.  zarzuty  miały  charakter  wtórny  i  nie  podlegały  uwzględnieniu  w  następstwie 
nieuwzględnienia pozostałych zarzutów przedmiotowego odwołania. 

Ad. Zarzut 4 - naruszenia przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp w związku z art. 3 

ust.  1  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  (Dz.  U. 
2003.153.1503 j.t) - poprzez zaniechanie odrzucenia oferty PBD Kalisz, mimo że jej złożenie 
stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej 
konkurencji - nie znalazł potwierdzenia.  

Zarzut,  ten  sprowadzał  się  do  tego,  że  wybrany  wykonawca  PBD  Kalisz  dokonał 

manipulacji  cen  jednostkowych,  przerzucając  w  sposób  nieuprawniony  koszty  realizacji 
zimowego  utrzymania  w  koszty  remontów  cząstkowych,  wyłącznie  w  celu  uzyskania 
znacznej przewagi konkurencyjnej, by w konsekwencji narazić zamawiającego na zawyżone 
koszty  realizacji  przedmiotowego  zadania  (…)  przez  zawyżenie  cen  jednostkowych 
poszczególnych  pozycji  kosztorysowych  obejmujących  remonty  cząstkowe,  zaniżając 
jednocześnie  ceny  jednostkowe  poszczególnych  pozycji  kosztorysowych  dla  zimowego 
utrzymania i przerzucając ich koszty do cen w zakresie remontów cząstkowych  

Zarzut  ten  odwołujący  oparł  jednocześnie  na  twierdzeniach,  że  gdyby  wstawić 

rzeczywiste  (czytaj  -  prawidłowo  ustalone  ilości  tzw.  krotności)  wyjazdów  w  zimowym 
utrzymaniu  oraz  zwiększyć  ilości  remontów  cząstkowych,  oferta  odwołującego  uzyskałaby 
niższą cenę niż PBD Kalisz. 

Sposób  sformułowania  zarzutu,  świadczy  że  w  istocie  dotyczy  on  czynności 

zamawiającego  polegającej  na  nieprawidłowym  oszacowaniu  ilości  przewidzianych  do 
wykonania  remontów  cząstkowych  i  krotności  zleceń  na  zimowe  utrzymanie  dróg  -  w 
udostępnionym wykonawcom obowiązującym wzorze Formularza ofertowego. 

Zamawiający w sposób wiążący wykonawców podał w opisie przedmiotu zamówienia, 

ż

e:  Zakresy  podane  w  poszczególnych  kosztorysach  ofertowych  są  wielkościami 

szacunkowymi  niezbędnymi  do  określenia  wartości  rocznej  danej  części  przedmiotu 
zamówienia  (zadania).  Faktyczne  rozliczenie  zadania  następować  będzie  w  oparciu  o 
rzeczywiście  wykonane  prace.  Całość  zadania  będzie  realizowana  sukcesywnie  na 
podstawie zleceń cząstkowych w okresie obowiązywania umowy. 

Zamawiający  udostępnił  wykonawcom  kosztorys  ślepy  -  po  wypełnieniu  kosztorys 

ofertowy sporządzony metodą uproszczoną z wyszczególnieniem elementów prac, podanej 
przynależnych  do  nich  ilości  jednostki  miar,  przewidywanej  ilości  jednostek  w  roku  lub 
jednorazowo,  (przewidywanej  krotności  rocznej,  gdzie  obowiązkiem  wykonawcy  było 


podanie  ceny  jednostkowej  oraz  wartości  pozycji  i  ich  podsumowanie,  jako  wartości  brutto 
kontraktu.     

Zdaniem Izby, skoro odwołujący powziął podejrzenie, że ilości zleceń na utrzymanie 

dróg  i  remontów  wykazane  w  kosztorysie  zamawiającego  (ofertowym)  są  błędne  i 
umożliwiają manipulacje cenowe przez wykonawców - należało wnieść odwołanie zgodnie z 
art.  182  ust.  2  ustawy  Pzp  w  terminie  10  dni  od  dnia  publikacji  ogłoszenia  w  Dzienniku 
Urzędowym Unii  Europejskiej i zamieszczenia specyfikacji istotnych warunków zamówienia 
na  stronie  internetowej,  gdyż  stawiany  zarzut  sprowadzał  się  do  naruszenia  art.  29  ust.  2 
ustawy  Pzp,  tj.  opisu  przedmiotu  zamówienia  w  sposób,  który  mógłby  utrudniać  uczciwą 
konkurencję.  W  związku  z  tym,  że  odwołujący  nie  skorzystał  z  prawnej  możliwości 
zaskarżenia  zapisów  SIWZ, to  zgłaszane  obecnie  w  tym  zakresie  zarzuty,  jako  spóźnione, 
nie mogą podlegać rozpatrzeniu i uwzględnieniu. Wiążącą były ilości przedmiarowe podane 
przez  zamawiającego  i  bardziej  wiarygodne  od  własnych  danych  historycznych 
odwołującego, przyjętych za okres 16 lat współpracy z zamawiającym. To zamawiający ma 
większa  wiedzę  na  ten  temat,  przyjął  z  dane  z  okresu  ostatniego  aktualnego,  wie  jakie 
odcinki dróg widnieją w planach generalnych remontów, wyłączonych z letniego utrzymania 
napraw  doraźnych.  Wie  jaki  jest  stan  dróg.  Ponadto,  zdefiniował  pojęcie  krotności  np.  w 
zakresie czynności utrzymania zimowego, co nie musiało być w taki sam sposób ujęte przez 
odwołującego, stąd odwołujący przyjął rozbieżne dane do swoich wyliczeń.   

Zarzut  dopuszczenia  się  czynu  nieuczciwej  konkurencji  na  podstawie  art.  3  ust.  1 

Uznk,  aby  okazał  się  skuteczny  musiałby  być  dowiedziony,  że  skarżony  wykonawca  PBD 
S.A. celowo i świadomie działał w sposób bezprawny, niezgodny z dobrymi obyczajami aby 
wyeliminować konkurencję.  

Takich dowodów odwołujący nie przeprowadził. Jego zarzuty i twierdzenia w całości 

opierały  się  na  dowolnych  symulacjach,  które  przedstawił  w  postaci  tabel,  zestawień  i 
wyliczeń  własnych,  oparł  na  przypuszczeniach,  podejrzeniach,  swoich  założeniach, 
wyliczeniach,  prognozach  -  a  nie  na  dowodach.  Jako  takich  -  nie  podlegających 
uwzględnieniu przez Izbę. 

W ogólności, ze względu na szczególny charakter tej usługi, gdzie warunki wykonania 

(ilość interwencji drogowych, zakres odśnieżania) zaledwie mogą być prognozowane wobec 
niemożliwości przewidzenia dokładnych prognoz pogodowych na trzy lata z góry, czy innych 
zdarzeń,  lub  ilości  ubytków  w  nawierzchni  wymagających  zlecenia  naprawy,  przyjęte 
wartości szacunkowe zawsze są obarczone ryzykiem błędu.  


Izba  uznała,  że  to  zamawiający  ma  pełny  dostęp  do  danych  historycznych 

dotyczących  zakresów  faktycznych  usług  zimowego  i  letniego  utrzymania  dróg  podległych 
mu Rejonów i z tego względu dane zamawiającego zasługują na wiarygodność.  

Jeżeli  wykonawca  PBD  S.A.  przerzuciłby  koszty  realizacji  zimowego  utrzymania  w 

koszty remontów cząstkowych, to w przypadku ostrej zimy, z czym zawsze należy się liczyć - 
poniósłby  straty.  Ponadto  zamawiający  w  warunkach  Opisu  przedmiotu  zamówienia 
przewidział,  iż  stawka  za  zimowe  utrzymanie  zawiera  miesięczną  kwotę  ryczałtową 
zawierającą  koszty  stałe  (poz.  171),  a  koszty  zmienne    usuwania  śliskości  i  odśnieżania 
należało generalnie ująć w innych poz. ZUD.  Ryczałt za koszty stałe to cena, która obejmuje 
zryczałtowaną  wartość  kosztów  stałych  obejmujących  -  koszty  systemu  monitoringu  GPS, 
utrzymanie  gotowości  sprzętu  (dyżury  kierowców  i  operatorów),  dyżury  zimowe 
koordynatorów, patrolowanie dróg, koszty łączności komórkowej itp. Wykonawca w ramach 
rocznej  opłaty  płatnej  w  pięciu  ratach  od  listopada  do  marca,  uwzględni  wszelkie  ryzyka 
wydłużonego okresu zimowego. Roczny ryczałt za koszty stałe nie może przekroczyć 25% 
rocznej  wartości  netto  zadania  wg  kosztorysu  ofertowego  i  obejmuje  wszelkie  koszty 
wykazane  wyżej.  Skoro wykonawcy  przysługuje  stały  ryczałt  -  w  kwocie  wskazanej  w  poz. 
171 kosztorysu i pochodnej też od ceny oferty, nie byłoby logiczne, aby wykonawcy opłacało 
się  zaniżać  stawki  za  zimowe  utrzymanie,  skoro  tylko  w  tym  elemencie  ma  gwarantowaną 
kwotę świadczenia, bez względu na to czy faktyczne warunki zimowe będą wymagały zleceń 
realizacyjnych.  Poz.  171  obejmowała  koszt  gotowości:  sprzętu,  pracowników, 
zabezpieczenie w materiały i sprzętu. Można więc twierdzić, iż koszty zimowego utrzymania 
zostały rozbite na wszystkie pozycje kosztorysowe dotyczące tego elementu zamówienia, w 
tym  ujęte  w  poz.  171.  Stąd  zarzuty  odwołującego,  sprowadzające  się  do  wybiórczego 
kwestionowania  oznaczonych  pozycji  w  kosztorysie  konkurenta,  nie  znajdowały  oparcia  w 
rzeczywistości. 

  Odwołujący  swoje  zarzuty,  że  konkurent  PBD  S.A.  uzyska  jakieś  nieuprawnione 

korzyści - oparł wyłącznie na hipotetycznych i dowolnych założeniach, że faktycznie będzie 
konieczne przeprowadzenie większej ilości napraw dróg, niż przyjął to zamawiający. Zarzut 
odwołującego dopuszczenia się czynu nieuczciwej konkurencji przez przystępującego PBD 
S.A.  pozostawał  więc  relatywny,  warunkowy  -  uzależniony  od  nieznanych  w  przyszłości 
konkretnych  warunków  realizacji  zamówienia  i  nie  kwalifikował  się  do  uwzględnienia.  Czyn 
nieuczciwej  konkurencji  według  odwołującego  zmaterializowałby  się  bowiem  dopiero  w 
przyszłości  i  jedynie  wtedy,  jeżeli  zwiększyłaby  się  faktyczna  ilość  remontów  w  trakcie 
realizacji  umowy,  niż  wynika  to  z  założeń  kosztorysowych.  Czyn  nieuczciwej  konkurencji 
polegający na naruszeniu dobrych obyczajów musiałby być jednoznacznie udowodniony „tu i 
teraz,”  czego  odwołujący  nie  przeprowadził.  Biorąc  pod  uwagę  całokształt  okoliczności, 


naruszenie  przez  zamawiającego  przepisu  art.  89  ust.  1  ustawy  Pzp  nie  zostało 
dowiedzione.       

Ceny  jednostkowe,  a  zatem  i  całkowite  poszczególnych  oferentów  różnią  się 

znacznie i właśnie w tym tkwi siła konkurencyjna poszczególnych wykonawców, że potrafią 
uzyskiwać  najbardziej  korzystne  ceny  dla  rozwiązań  wymaganych  przez  zamawiającego. 
Istotne  znaczenie  dla  ustalanych  cen  jednostkowych  ma  organizacja,  rozłożenie  kosztów 
ogólnych,  posiadane  rezerwy.  Odwołujący  w  swoich  kalkulacjach  cenowych,  symulacjach 
pomija wszystkie indywidualne cechy i możliwości wykonawców, ich specyfikę i organizację 
pracy. Nie ulega wątpliwości, że każdy z wykonawców odmiennie rozkładał również kwestie 
związane  z  zyskiem,  za  poszczególne  elementy  zamówienia.  Pominięcie  indywidualnych 
możliwości  i  właściwości  wykonawcy  PBD  S.A.  również  w  sposób  negatywny  obciąża 
rzetelność kalkulacji i celność argumentacji przedstawionej przez odwołującego.    

Izba podziela poglądy wyrażone w wyroku KIO z dnia 19 lutego 2014 r. sygn. akt: KIO 

219/14,  Sygn.  akt:  KIO  221/14,  że  „Wykonawca  nie  ma  obowiązku  kalkulacji  każdego 

jednego  elementu  składowego  wyceny  oferty  na  poziomie  rentowności.  Cena  całkowita 

oferty ma bowiem być skalkulowana w ten sposób, aby pokryć koszty wykonanych prac oraz 

przynieść  wykonawcy  zysk,  dla  osiągnięcia  którego  złożył  ofertę  i  podjął  się  realizacji 

zadania. Rażąco niska cena odnoszona jest, jak wynika z treści przepisów art. 89 ust 1 pkt 4 

p.z.p.  i  art  90  ust.  3  p.z.p.  do  przedmiotu  zamówienia,  a  nie  wybranego  elementu 

zamówienia [,..]. Kalkulacja jednostkowych elementów, czy określonej części oferty - gdyby 

nawet hipotetycznie  założyć, iż odbiegałaby od cen rynkowych, i była  zaniżona w stosunku 

do  kosztów  jej  świadczenia,  nie  mogłaby  świadczyć  o  rażąco  niskiej  cenie  całej  oferty. 

Kalkulacja własna ceny jest bowiem prawem wykonawcy. W ramach tego prawa wykonawca 

na  potrzeby  każdego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  może  przyjąć 

swoją  strategię  budowy  ceny.  Brak,  zatem  jest  podstaw  do  narzucenia  wykonawcy 

obowiązku  osiągnięcia  zysku  w  każdym  "z  elementów  ceny".  (wyrok  KIO  z  dnia  27  lipca 

2009r.  KIO/UZP  878/09).  Stosownie  do  poglądów,  wynikających  z  wyroków  Krajowej  Izby 

Odwoławczej  oraz  orzecznictwa  Sądów  Okręgowych  np.  postanowienia  Sądu  Okręgowego 

w  Poznaniu  II  Ca  2194/2005,  w  którym  Sąd  ten  stwierdził,  iż  "oceniając  tylko  ten  jeden 

element  oferty,  zamawiający  nie  mógł  odrzucić  oferty  odwołującego,  bowiem  art.  89  ust.  1 

pkt  4  Pzp  stanowi  o  rażąco  niskiej  cenie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  a  nie  zaś 

rażąco niskiej cenie pewnej części oferty." W wyroku z dnia 24 marca 2005 r. II Ca 425/2004 

Sądu Okręgowego w Lublinie uznającego również,  że "ocena oferty -przedstawienia rażąco 

niskiej ceny, powinna być odnoszona do całości ceny zaproponowanej przez wykonawcę.” 

Zarzut,  że  złożenie  przez  wykonawcę  PBD  Kalisz  S.A.  oferty  stanowi  czyn 

nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu  art.  3  ust.  1  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o 


zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  (Dz.  U.  z  2003,  Nr  153  poz.1503  ),  tj.  że  cena 
zaoferowana  przez  PBD  Kalisz  została  skalkulowana  tak,  aby  całkowicie  uniemożliwić 
dostęp  do  realizacji  przedmiotu  zamówienia  pozostałym  wykonawcom,  bowiem  przez  ww. 
działania  i  manipulacje  cenowe  PBD  Kalisz  zmierza  wyłącznie  do  wyeliminowania 
pozostałych  wykonawców,  w  tym  odwołującego  z  postępowania  w  sposób  sprzeczny  z 
zasadami  uczciwej  konkurencji,  co  naraża  zamawiającego  na  poniesienie  dodatkowych 
kosztów w  zakresie nie objętym ilościami wskazanymi w kosztorysie ofertowym, okazał się 
chybiony i nie podlegał uwzględnieniu.  

Ad.  Zarzut  5  -  naruszenia  przepisu  art.  89  ust.  1  pkt  4  Pzp  ustawy  Pzp  poprzez 

zaniechanie  odrzucenia  oferty  PBD  S.A.  Kalisz,  mimo  że  oferta  tego  wykonawcy  zawiera 
rażąco niską cenę. 

Odwołujący  podnosił,  że  zarzutu  niezgodności  oferty  PBD  Kalisz  z  treścią  SIWZ  w 

zakresie  niezgodnej  z  SIWZ  kalkulacji  ceny  ofertowej  oraz  uzasadnienie  zarzutu  czynu 
nieuczciwej  konkurencji  należy  odnieść  także  do  zarzutu  rażąco  niskiej  ceny.  Odwołujący 
zarzucał,  że  wybrany  wykonawca  PBD  Kalisz  pominął  w  kalkulacji  poszczególnych  ww. 
pozycji  kosztorysowych  koszty  i  nakłady  określone  szczegółowo  w  SIWZ  oraz  dokonał 
niedozwolonych  manipulacji  cenowych  czym  doprowadził  do  rażącego  zaniżenia  ceny 
ofertowej, a tym samym ceny rażąco niskiej.  

Odwołujący  utrzymywał,  że  zaoferowane  przez  PBD  S.A.  Kalisz  ceny  jednostkowe, 

gdzie  wymienił  kilka  pozycji,  w  tym  przywołał  własną  kalkulację  kosztów  dla  poz.  169  
ustawianie  siatki,  poz.  153,154,  155  usuwanie  śliskości,  usuwanie  śliskości  i  odśnieżanie 
razem i odśnieżanie chodników i ciągów pieszo-rowerowych  poz. 159 i 160, zestawienie cen  
ofert dla poz. 107 -  interwencje drogowe, wyciąg z wyjaśnień do treści SIWZ, są nierealne, 
uniemożliwiają wykonanie przedmiotu zamówienia w przyjętym okresie 36 miesięcy zgodnie 
z  wymaganiami  zamawiającego,  jako  elementy  składowe  znacząco  odbiegają  od 
pozostałych  ofert,  nie  zapewniając  realności  zobowiązania  wykonania  przedmiotu 
zamówienia.  

Przystępujący PBD dodatkowo przedstawił na rozprawie, oprócz wyjaśnień złożonych 

zamawiającemu  i  dowodów,  szczegółowe  kalkulacje  cen  jednostkowych  kwestionowanych 
pozycji, oparte na jego własnych nakładach, (do czego był uprawniony), a nie na nakładach 
katalogowych i przy ustaleniu własnej wydajności prac np. w odniesieniu do poz. 159 i 160, 
właściwej dla zastosowanej organizacji i specjalistycznego sprzętu.   

W przedmiotowej sprawie, mamy do czynienia z niewielkimi różnicami pomiędzy ceną 

ofertową PBD S.A. Kalisz a ceną ofertową odwołującego, zaledwie na poziomie około 8% - 
nie  sposób  zatem,  przyjąć,  aby  za  rażąco  niską  można  było  uznać  cenę  ofertową  PBD 


Kalisz, a odmiennie ocenić cenę ofertową odwołującego. Przyjmuje  się,  że  z  rażąco  niską 
ceną mamy  do  czynienia   kiedy jest  ona  „niewiarygodna, nierealistyczna w porównaniu do 
cen rynkowych podobnych zamówień". 

Odwołujący  całkowicie  przemilczał,  iż  cena  jego  oferty  jest  tylko  wyższa  od  ceny 

oferty  przystępującego wykonawcy  PBD  S.A.  Kalisz  o  około  8%, co  dostatecznie  podważa 
argumenty,  że  cena  wybranego  konkurenta  jest  rażąco  niska.  Nie  wiadomo,  jaką  granicę 
odwołujący  chciałby  wyznaczyć,  aby  jego  oferta  mieściła  się  w  przedziale  rentowności,  a 
oferta konkurenta już nie. 

Odwołujący SKANSKA S. A. nie raczył także wspomnieć, że zarówno on, jak i PBD 

S.A. Kalisz byli  wzywani przez  zamawiającego do  wyjaśnień  w trybie art. 90 ust. 1 ustawy 
Pzp.    Zamawiający  w  stosunku  do  tych  dwóch  ofert  złożonych  na  część  IV  zamówienia 
powziął  na  podstawie  art.  90  ust.1  ustawy  Pzp  podejrzenie  rażącego  zaniżenia  ceny  w 
oparciu  o  arytmetyczne  kryterium,  dla  którego  punktem  odniesienie  była  ustalona  przez 
zamawiającego  szacunkowa  wartość  zamówienia  powiększona  o  podatek  VAT.  W 
odpowiedzi na wezwanie obie firmy te udzieliły wyjaśnień. Otrzymane obszerne wyjaśnienia 
wraz  z  dowodami  w  postaci  umów  handlowych,  wyliczeń  kalkulacyjnych,  stawek 
wynagrodzenia, kalkulacji zysków, ofert dostawców, podwykonawców, wykazy sprzętu - jako 
posiadanego  potencjału  dla  zakładanej  wydajności  prac,  itp.  przekonały  zamawiającego  o 
możliwości realizacji zadania IV przez obie firmy. Wyjaśnienia oraz dowody, jako stanowiące 
tajemnicę  handlową  firm  zostały  przez  tych  wykonawców  utajnione  i  nie  podlegały  jawnej 
analizie. 

Izba  w  tym  miejscu  ponownie  przywołuje  przytaczany  wyżej  pogląd,  oparty  na 

orzecznictwie,  że  „Wykonawca  nie  ma  obowiązku  kalkulacji  każdego  jednego  elementu 

składowego wyceny oferty na poziomie rentowności. Cena całkowita oferty ma bowiem być 

skalkulowana w ten sposób, aby pokryć koszty wykonanych prac oraz przynieść wykonawcy 

zysk, dla osiągnięcia którego złożył ofertę i podjął się realizacji zadania. Rażąco niska cena 

odnoszona jest, jak wynika z treści przepisów art. 89 ust 1 pkt 4 p.z.p. i art 90 ust. 3 p.z.p. do 

przedmiotu  zamówienia,  a  nie  wybranego  elementu  zamówienia  [...].  Kalkulacja 

jednostkowych elementów, czy określonej części oferty - gdyby nawet hipotetycznie założyć

iż  odbiegałaby  od  cen  rynkowych,  i  była  zaniżona  w  stosunku  do  kosztów  jej  świadczenia, 

nie  mogłaby  świadczyć  o  rażąco  niskiej  cenie  całej  oferty.  Kalkulacja  własna  ceny  jest 

bowiem  prawem  wykonawcy.  W  ramach  tego  prawa  wykonawca  na  potrzeby  każdego 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  może  przyjąć  swoją  strategię  budowy 

ceny.  Brak,  zatem  jest  podstaw  do  narzucenia  wykonawcy  obowiązku  osiągnięcia  zysku  w 

każdym "z elementów ceny". 


Przedstawiona  przez  PBD  S.A.  argumentacja  podważyła  zarzuty  odwołującego, 

wykazała wybiórczość i tendencyjność naświetlania jedynie pozycji kosztorysowych z oferty 
PBD,  które  były  niższe  względem  oferty  odwołującego,  lub też  „rażąco  zawyżone”  w  opinii 
odwołującego. Rozpatrywanie cen poszczególnych pozycji w oderwaniu od pozostałych cen 
jednostkowych składających się na cenę całkowitą kontraktu i stawianie na tej podstawie tez 
o rzekomej manipulacji cenami nie znajduje żadnych usprawiedliwionych racji. 

Tak  jak  w  przypadku  poprzednich  odwołań,  Izba  uznała,  że  opis  poszczególnych 

pozycji  Formularza  ofertowego  był  lakoniczny  i  skrótowy.  Wysokość  ceny  jednostkowej  w 
danej  pozycji  nie  dowodzi,  że  wykonawca  nie  wliczył  koniecznych  kosztów  i  nakładów.  W 
ogólności  mógł  je  wliczyć  w  innej  zbliżonej  pozycji  opisu  w  obrębie  elementu  ZUD  lub 
letniego  utrzymania.  Pozycje  ZUD  obejmowały  ryczałt  z  poz.  171,  wiec  zakres  tych  prac- 
nakłady  rzeczowe,  materiałowe,  sprzętowe  i  osobowe  mogły  być  podzielone  przez 
wykonawcę  na  poszczególne  pozycje,  w  tym  poz.  171,  która  nie  była  kwestionowana 
odwołaniem i obejmowała koszty stałe. Tylko koszty zmienne  wykonawca był zobowiązany 
ująć  w  pozostałych  pozycjach  ZUD.  Wykonawca  sam  mógł  rozłożyć  koszty,  między 
poszczególne  pozycje  przyjmując  właściwą  dla  siebie  organizację  prac.  Wykonawca 
kalkulował  koszty  i  nakłady  adekwatne  do  własnych  możliwości  sprzętowych 
organizacyjnych i cen pozyskiwanych materiałów.   

Porównanie cen jednostkowych ofert podlegających ocenie w kryterium cenowym, w 

sposób  jednoznaczny  dostarczyło  dowodów,  że  w  każdej  z  trzech  ofert  znajdowały  się 
pozycje niżej wycenione, niż podawały oferty konkurentów.  

Z tych względów zbędne i bezprzedmiotowe było odnoszenie się do poszczególnych 

kwestionowanych pozycji cen jednostkowych i przedłożonych na okoliczność ich zaniżenia, 
licznych  dowodów  złożonych  przez  odwołującego,  sugerujących  wbrew  ustalonym  faktom, 

ż

e słuszność leży po stronie odwołującego SKANSKA S.A. 

 Skoro  zamawiający  podał  ocenie  złożone  wyjaśnienia,  w  tym  dowody  dotyczące 

kalkulacji ceny oferty, przez obydwu wykonawców zajmujących 1 i 2 pozycję po klasyfikacji 
ofert w wyznaczonych kryteriach, to liczy się finalny wynik tej oceny.  

Treść  wyjaśnień  oraz  zakres  i  charakter  przedłożonych  dowodów  były  zbliżone. 

Wyjaśnienia te zamawiający przyjął, jako pełne i jednoznaczne. W przypadku zastosowania 
procedury  określonej  w art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  przepisy  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp 
oraz  art.  90  ust.  3  tej  ustawy  znajdują  łączne  zastosowanie.  Nie  jest  możliwe  odrzucenie 
oferty  wykonawcy  z  tej  przyczyny,  że  zawiera  rażąco  niską  cenę,  bez  uprzedniego 
umożliwienia  złożenia  wyjaśnień.  Nie  jest  też  dopuszczalne  odrzucenie  oferty  wykonawcy 


PBD S.A. na podstawie  art. 89 ust 1 pkt 4 Pzp - o co postulował odwołujący, jeżeli ocena 
złożonych wyjaśnień przez zamawiającego okazała się dla PBD S.A. pozytywna.  

Odwołujący  całkowicie  pominął  kwestie  związane  z  procedurą  wyjaśniania  cen 

złożonych ofert, a więc nawet nie podnosił zarzutu, że ocenę tę zamawiający przeprowadził 
nieprawidłowo - czym naruszył art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, mówiący o tym, że zamawiający 
odrzuca ofertę wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień 
wraz  z  dostarczonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w 
stosunku do przedmiotu zamówienia.  

Izba  może  na  podstawie  art.  192  ust.  7  Pzp  orzekać  jedynie  w  odniesieniu  do 

zarzutów  ponoszonych  w  odwołaniu,  zatem  zarzut  rażąco  niskiej  ceny  oferty  nie  podlegał 
uwzględnieniu  także  w  związku  z  zaistniałymi  uwarunkowaniami  proceduralnymi,  bez 
względu na podnoszoną okoliczność, iż odwołujący nie mógł zapoznać się z wyjaśnieniami 
wykonawcy PBD S.A. Kalisz. 

Ad. Zarzut 6 - naruszenia przepisu art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez przeprowadzenie 

postępowania  w  sposób  niezapewniający  zachowania  uczciwej  konkurencji  i  równego 
traktowania wykonawców, w związku z naruszeniem wyżej wymienionych przepisów ustawy 
Pzp nie podlegał uwzględnieniu. 

W konsekwencji oddalenia odwołania (wszystkich poprzedzających zarzutów) należy 

stwierdzić,  iż  zamawiający  nie  naruszył  zasad  rządzących  postępowaniem  o  udzielenie 
zamówienia  publicznego  ustalonych  w  art.  7  ust.  1  i  3  ustawy  Pzp,  gdyż  wybór  oferty 
wykonawcy  PBD  S.A.  Kalisz  nastąpił  zgodnie  z  przepisami  tej  ustawy,  z  poszanowaniem 
reguł uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.   

W tym stanie rzeczy Izba oddaliła wszystkie łącznie rozpatrywane odwołania, o czym 

orzekła na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp.  

 O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku spraw, na 

podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp.  

           Na podstawie § 3 pkt 1 i § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 
dnia  15 marca  2010r.  w  sprawie  wysokości  i sposobu  pobierania  wpisu od  odwołania  oraz 
rodzaju kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 
238), Izba zaliczyła uiszczone przez odwołujących kwoty z tytułu wpisów na poczet kosztów 
postępowania odwoławczego. 

Przewodniczący: ………………………