Sygn. akt: KIO 853/16
WYROK
z dnia 28 lipca 2016 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Agnieszka Trojanowska
Protokolant:
Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 2 czerwca i 28 lipca 2016 r. odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 20 maja 2016r. przez
wykonawcę
GE Medical Systems Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z
siedzibą w Warszawie, ul. Wołoska 9 w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego
Miejskie Centrum Medyczne im. dr Karola Jonschera w Łodzi, ul. Milionowa 14
przy udziale
wykonawcy Maquet Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z
siedzibą w Warszawie, ul. Osmańska 14 zgłaszającym swoje przystąpienie w sprawie
sygn. akt KIO 853/16 po stronie zamawiającego
orzeka:
1. oddala odwołanie
2. kosztami postępowania obciąża
GE Medical Systems Polska spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie, ul. Wołoska 9 i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
wykonawcę GE
Medical Systems Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Warszawie, ul. Wołoska 9 tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od
GE Medical Systems Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Warszawie, ul. Wołoska 9 na rzecz Maquet Polska spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie, ul. Osmańska 14 kwotę 3 600 zł 00 gr
(słownie : trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu zastępstwa prawnego.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w
Łodzi.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt KIO 853/16
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na
dostawę sprzętu medycznego został wszczęty ogłoszeniem opublikowanym w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 2 marca 2016r. za numerem 2016/S 043-070717.
W dniu 10 maja 2016r. zamawiający poinformował wykonawców o wynikach postępowania,
w tym o wyborze w zakresie części XI wykonawcy Maquet Polska spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie, ul. Osmańska 14.
W dniu 20 maja 2016r. odwołujący wniósł odwołanie. Odwołanie zostało podpisane przez
dwóch członków zarządu ujawnionych w KRS i upoważnionych do łącznej reprezentacji,
zgodnie z odpisem z KRS załączonym do odwołania. Kopia odwołania została przekazana
zamawiającemu w dniu 20 maja 2016r.
Odwołujący podniósł niezgodność z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164 – dalej ustawą) czynności (zaniechań)
zamawiającego polegających na:
I.
dokonaniu wyboru oferty złożonej przez Maquet Polska Sp. z o.o., ul. Osmańska 14,
02-823, Warszawa (zwanej dalej „Maquet”) jako najkorzystniejszej w części zamówienia
obejmującej zakres XI - Respiratory;
II.
zaniechaniu odrzucenia oferty Maquet w części zamówienia obejmującej zakres XI -
Respiratory;
III.
zaniechaniu dokonania wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej w części
zamówienia obejmującej zakres XI - Respiratory.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu, że powyższe czynności zostały dokonane (względnie
zaniechano ich podjęcia) bezpodstawnie, na skutek błędnej interpretacji i zaniechania
zastosowania art. 7 ust. 1, art. 89 ust. 1 pkt 2) oraz art. 91 ust. 1 ustawy, co z kolei
doprowadziło do naruszenia interesu odwołującego w uzyskaniu przedmiotowego
zamówienia i narażenia go przy tym na znaczną szkodę związaną z utratą spodziewanego
zysku z tytułu realizacji przedmiotowego kontraktu, który powinien być mu przyznany. Oferta
odwołującego została sklasyfikowana na drugim miejscu w zakresie części XI - Respiratory,
zatem niewątpliwie odwołujący posiada interes w uzyskaniu danego zamówienia.
Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
I.
unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w części zamówienia
obejmującej zakres XI - Respiratory;
II.
dokonania czynności odrzucenia oferty Maquet w części zamówienia obejmującej
zakres XI - Respiratory,
III.
powtórzenia czynności oceny ofert i dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej w
części zamówienia obejmującej zakres XI - Respiratory.
W ramach udziału w przedmiotowym postępowaniu odwołujący złożył ofertę na zakres XI -
Respiratory. Konkurencyjną ofertę złożyła firma Maquet, którą zamawiający uznał następnie
za najkorzystniejszą. Oferta odwołującego została sklasyfikowana na drugiej pozycji.
Odwołujący kwestionuje powyższe uznając, iż zamawiający mylnie uznał, że treść oferty
Maquet odpowiada w całości treści siwz.
Odwołujący wskazał, że zgodnie z treścią Załącznika nr 3 do siwz (Opis Wymagań
Dotyczących Przedmiotu Zamówienia), Zakres XI - Respiratory, pozycja 1 - Respirator
stacjonarny (9 szt.), w punkcie nr 50 zamawiający wymagał, aby oferowany respirator
stacjonarny posiadał „Pomiar NIF/MIP maksymalnego ciśnienia wdechowego, negatywnej
siły wdechowej". Następnie wymaganie to zostało przez zamawiającego podtrzymane w
wyjaśnieniach do siwz wystosowanych w odpowiedzi na pytania potencjalnych wykonawców,
z dnia 5 kwietnia 2016 r., a dokładnie w odpowiedzi nr 325, gdzie zamawiający
jednoznacznie zaznaczył, że „nie dopuszcza zaoferowania respiratora bez pomiaru NIF/MIP’
W swojej ofercie firma Maquet w zakresie XI przedmiotowego zamówienia zaoferowała
respirator Servo U. Odwołujący podniósł, iż respirator Servo U zaoferowany przez firmę
Maquet nie posiada możliwości pomiaru oraz wyświetlania pomiarów NIF/MIF
maksymalnego ciśnienia wdechowego, negatywnej siły wdechowej. Odwołujący wyjaśnił, że
NIF (Négative Inspiratory Force) – pomiar negatywnej siły wdechowej i MIP (Maximal
Inspiratory Pressure) - maksymalnego ciśnienia wdechowego, są tożsamymi pomiarami
określającymi ten sam parametr. Różnica między nimi wynika ze stosowania zróżnicowanej
nomenklatury przez różnych producentów respiratorów. Zamawiający uwzględniając
powyższą okoliczność umożliwił różnym wykonawcom złożenie oferty niezależnie od
stosowanej nazwy, poprzez określenie pomiaru jako NIF/MIP.
Pomiar NIF/MIP jest jednym z podstawowych wskazań stosowanych do oceny potrzeby
kontynuacji
wentylacji
mechanicznej.
Zmierzenie
negatywnej
siły
wdechowej
maksymalnego ciśnienia wdechowego służy do określenia zdolności pacjenta do wykonania
głębokiego oddechu i odkaszlnięcia wystarczająco silnego do usunięcia wydzielin. Pacjent
jest proszony o wykonanie całkowitego wydechu, a następnie maksymalnego wysiłku
wdechowego. Podczas wdechu pacjenta rejestrowane jest przez respirator najniższe ujemne
ciśnienie w drogach oddechowych. Zgodnie z aktualną wiedzą medyczną wartości ciśnienia -
30 cm H
O spotykane są u pacjentów, których daje się odzwyczaić od respiratora, natomiast
wartości wyższe od -20 cm H
O mają zdecydowanie gorsze rokowanie co do podjęcia przez
pacjenta samodzielnego oddychania.
Wymagany przez zamawiającego pomiar NIF/MIP posiadają respiratory wielu uznanych
producentów między innymi: Respirator PB 890 firmy Medtronic, Respirator Evita 300 i Evita
500 firmy Drager, respirator Synovent E5 firmy Biameditec, respirator Engstrom oraz R860
firmy GE Healthcare. Zasadą jest, że wszyscy producenci sprzętu medycznego
udostępniają, bądź na stronach internetowych w formie cyfrowej, bądź w formie papierowej
ulotki, informacje techniczne dotyczące danego sprzętu - w tym przypadku respiratora. Na
podstawie tych materiałów można określić jakie możliwości pomiarowe, zakresy pracy,
funkcji oraz specyficzne właściwości posiada dane urządzenie. Z autoryzowanych
materiałów udostępnionych przez producenta na oficjalnych stronach internetowych
www.maquet.com jasno wynika, że respirator Servo U nie ma możliwości przeprowadzenia
pomiaru NIF/MIP maksymalnego ciśnienia wdechowego/ negatywnej siły wdechowej. W
konsekwencji odwołujący uważa, że zaoferowany przez Maquet respirator Servo U nie
spełnia wymogu określonego w punkcie 50 załącznika nr 3 do siwz oraz podtrzymanego w
odpowiedziach udzielanych w toku postępowania. Respirator Servo U firmy Maquet posiada
jedynie pomiar Pracy Oddechowej Pacjenta - WOB (Work of breathing), a zgodnie z aktualną
wiedzą medyczną, nie jest to pomiar tożsamy z wymaganym przez zamawiającego
pomiarem NIF/MIP. Pomiar Pracy Oddechowej, jak wskazuje nawet jego nazwa, określa
prace, której jednostką w układzie SI jest dżul (J). W punkcie 50 Załącznika nr 3 do siwz
(dotyczącym zakresu XI) zamawiający wymagał, aby oferowany respirator posiadał pomiar
NIF/MIP, którego wartości podawane są w jednostkach ciśnienia. Jednostką ciśnienia
natomiast, zgodnie z układem SI, jest centymetr słupa wody (cm H
O), a nie dżul (J).
W toku postępowania, w terminie przewidzianym w art. 38 ust. 1 ustawy, jeden z
wykonawców zadał pytanie czy zamawiający dopuści jako zamiennik respirator nie
posiadający pomiaru NIF/MIP, ale posiadający pomiar pracy oddechowej pacjenta, a więc
pomiar, który posiada respirator Servo U firmy Maquet. Udzielając wyjaśnień (odpowiedź na
pytanie nr 325 z dnia 5 kwietnia 2016 r.) zamawiający jednoznacznie stwierdził, że nie
dopuszcza takiego rozwiązania sugerowanego przez wykonawcę, a tym samym potwierdził,
które z parametrów pomiarowych są dla niego istotne i bezwzględnie wymagane.
Zgodnie z ustawą z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 876
z późn. zm), sprzęt medyczny dopuszczony do obrotu i użytkowania posiada deklaracje
zgodności WE na podstawie której wydawana jest certyfikacja CE. Dzięki temu procesowi
użytkownik ma pewność, że dane urządzenie medyczne spełnia wszystkie wymagania
odnoszących się do niego przepisów prawnych. Jednym z wielu wymogów, które musi
spełniać urządzenie, aby otrzymać certyfikacje jest przedstawienie przez wytwórcę lub jego
upoważnionego
przedstawiciela,
wskazania
zastosowanych
norm
i
specyfikacji
technicznych. Tym samym urządzenie, które otrzymuje certyfikat jest w pełni zdefiniowane
pod względem funkcjonalności oraz zastosowanych nazw i symboli.
W złożonej przez Maquet ofercie, w punkcie 50 Załącznika nr 3 do SIWZ w zakresie XI,
znajduje się co prawda potwierdzenie spełniania wymogu, ale już sam sposób w jaki to
uczyniono musi wzbudzać wątpliwości. Jak zostało wspomniane NIF (Negative Inspiratory
Force) i MIP (Maximal Inspiratory Pressure) są tożsamymi pomiarami określającymi ten sam
parametr. W związku z tym w konkretnym urządzeniu zastosowanie znajduje jedno z tych
alternatywnych rozwiązań. Uzupełniając kolumnę „Parametry oferowane” należało zatem
podać jakie jest udziałem oferowanego urządzenia. Maquet po prostu przepisał dane z
kolumny lewej (Parametry wymagane) nie precyzując, w który dokładnie rodzaj pomiaru jest
wyposażony respirator Servo U. Zakładając, że nie było jego intencją złożenie prawdziwego
zapewnienia co do właściwości oferty pozostaje ufać, że Maquet niejako z rozpędu
(nieświadomie) potwierdził wymóg, choć w rzeczywistości zaoferowany respirator nie
posiada ani funkcji NIF. ani funkcji MIP, Żaden z udostępnionych przez producenta
dokumentów nie potwierdza, bowiem dostępności tych funkcji, zaś materiały znajdujące się
na stronie internetowej www.maauet.com wręcz wykluczają tę cechę.
Mając na uwadze powyższe odwołujący uważa, że oferta złożona przez Maquet nie
odpowiada treści siwz i jako taka powinna zostać odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt
2) ustawy. Wobec tego niniejsze odwołanie jest konieczne i uzasadnione.
W dniu 20 maja 2016r. zamawiający poinformował o wniesieniu odwołania przekazując jego
kopię i wzywając do wzięcia udziału w postępowaniu odwoławczym.
W dniu 23 maja 2016r. do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego przystąpił
wykonawca Maquet wnoszą o oddalenie odwołania i wskazując, że jako wykonawca
wybrany ma interes w rozstrzygnięciu na korzyść zamawiającego, gdyż jego oferta jest
zgodna z siwz i z prawem, a odwołanie jest bezzasadne i niepoparte dowodami. Zgłoszenie
zostało podpisane przez prezesa zarządu ujawnionego w KRS i upoważnionego do
samodzielnej reprezentacji, zgodnie z odpisem z KRS załączonym do zgłoszenia. Kopia
zgłoszenia została przekazana zamawiającemu i odwołującemu faksem w dniu 23 maja
2016r.
W dniu 30 maja 2016r. zamawiający wniósł odpowiedź na odwołanie oświadczając, że
uznaje odwołanie w całości. Odpowiedź została podpisana przez pełnomocnika działającego
na podstawie pełnomocnictwa z dnia 18 kwietnia 2016r. udzielonego przez kierownika
jednostki zamawiającego ujawnionego w odpisie z KRS załączonym do odwołania.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania tj. siwz wraz z załącznikami, wyjaśnień
treści siwz, oferty Maquet, opinii prof. M., artykułu w czasopiśmie Chest Official Publication of
the Amercian Collage of Chest Physicians nr 6 z grudnia 2001r. wraz z tłumaczeniem w
zakresie tabeli nr 4, folderu i instrukcji obsługi Puritian Bennett firmy Covidien, folderu,
danych technicznych i instrukcji obsługi Infinity Acute Care System – Drager Evita Infinity
V500, folderu i instrukcji obsługi Carescape R860 firmy GE Healthcare,
Folderu, danych technicznych i instrukcji obsługi respiratora Servo U firmy Maquet, instrukcji
obsługi respiratora Servo I, wyciągu z instrukcji Avea.
W załączniku nr 3 do siwz w części XI Respiratory w pkt. 50 zamawiający wymagał pomiaru
parametrów – NIF/MIP maksymalnego ciśnienia wdechowego, negatywnej siły wdechowej
Części XI dotyczą wyjaśnienia zamawiającego z dnia 5 kwietnia 2016r., dnia 11 kwietnia
2016r. stanowiące odpowiedzi na pytania, 300-354, 458-468, 507-535 z 05.04.2016r. i 1, 2 z
dnia 11.04.2016r. przy czym na pytanie 325 o treści „Czy zamawiając dopuści respirator bez
pomiaru NIF/MIP, ale z pomiarem pracy oddechowej pacjenta?” zamawiający odpowiedział,
ż
e nie dopuszcza zaoferowania respiratora bez pomiaru NIF/MIP.
Z oferty Maquet wynika, że na str. 2 zaoferowano respirator stacjonarny Maquet nr
katalogowy 66 94 800, a na str. 5 w pkt. 50 potwierdził on zaoferowanie pomiaru NIF/MIP.
Z opinii prof. M. wynika, że NIF – ujemna siła wdechu służy do oceny powodzenia
zakończenia wentylacji mechanicznej i odłączeniu pacjenta od respiratora, zaś WOB to
parametr oceniający zużycie energii podczas spontanicznej wentylacji i nie prognozuje
procesu ekstubacji, a raczej przewiduje niepowodzenie i reintubację pacjenta.
Z artykułu w czasopiśmie Chest Official Publication of the Amercian Collage of Chest
Physicians nr 6 z grudnia 2001r. wraz z tłumaczeniem w zakresie tabeli nr 4 wynika, że NIF-
Ujemna siła wdechu wykazała statystycznie istotny udział w przewidywaniu wyniku
zaprzestania wentylacji u pacjentów poddanych wentylacji ze wsparciem ciśnieniowym oraz
podczas krótkich okresów oddychania spontanicznego w więcej niż jednym badaniu.
Z folderu i instrukcji obsługi Puritian Bennett firmy Covidien wynika, że oprogramowanie
mechaniki oddechowej zapisuje ostatnie trzy wartości NIF i umożliwia wykonanie manewrów
negatywnej siły wdechowej NIF. Negatywna siła wdechowa NIF mierzy maksymalne
ciśnienie wdechowe pokonujące zamknięte drogi oddechowe, W pkt. 10.14.4 wskazano
negative inspiratory force (NIF).
Z folderu, danych technicznych i instrukcji obsługi Infinity Acute Care System – Drager Evita
Infinity V500 oraz V300 wynika, że urządzenie w odniesieniu do ujemnego wyniku
oddechowego ma zakres -80 do 0 mbar (lub hPa lub cmH2O) i umożliwia wykonanie m.in.
procedury pomiarowej na ekranie Diagnost. – ujemny czynnik wdechu – NIF. Procedury
pomiaru jest niedostępna w kategorii pacjentów Nowor. Ujemny czynnik wdechu – NIF –
procedura została podana na str. 114 instrukcji obsługi i polega na tym, że ujemny czynnik
wdechu (NIF) służy do pomiaru maksymalnego wysiłku wdechowego pacjenta po uprzednim
wydechu. Obwód oddechowy jest zamknięty podczas pomiaru NIF. Wartość NIF jest znana
również jako maksymalne ciśnienie wdechowe (MIF). Ze względu na wysiłek wdechowy
podczas wydechu ręcznego pacjent generuje ujemne ciśnienie względem PEEP. Evita V 300
określa wartość NIF podczas wydechu ręcznego. Rozpoczynanie pomiaru :
1. Nacisnąć przycisk manewry specjalne na pasku menu głównego
2. Nacisnąć zakładkę Diagnost.
3. Nacisnąć zakładkę NIF
Urządzenie Evita V300 wyświetla wartości NIF z ostatnich pomiarów włącznie z datą i
godziną.
4. Nacisnąć i przytrzymać przycisk pauza wydech dla żądanego czasu wdechowego.
Wydychanie jest kończone przez aparat Evita V300 po maksymalnie 45 sekundach w
kategorii pacjentów Dorosły i 30 sekundach w kategorii pacjentów Dziecko
Z folderu i instrukcji obsługi Carescape R860 firmy GE Healthcare, wynika, że w ramach
dostępnych procedur występuje procedura mechanika płuc NIF i na str. 7 -11 opisano cel tej
procedury oraz sposób dokonania pomiaru.
Z folderu, danych technicznych i instrukcji obsługi respiratora Servo U firmy Maquet nie
wynikają informacje co do tego czym jest procedura NIF/MIP i czy można dokonać pomiaru.
Jest wymienione, że monitorowane jest work of breathing. Na str. 177 instrukcji obsługi oraz
na str. 179 wyciągu z instrukcji obsługi załączone przez odwołującego znajduje się
informacje – ciśnienie w drogach oddechowych zakres: -40 – 160 cm H2O.
Z dokumentacji zdjęciowej wynika, że wykonano zdjęcia urządzenia Servo U Maquet i że na
wykresie w miejscu zaznaczonym kamerą (10:25:48:962) ciśnienie wynosiło -36 cm H2O,
zaś w miejscu zaznaczonym kamerą (10:26:00:299) ciśnienie wynosiło – 16 cmH2O.
Z pisma Maquet Critical Care AB ze Szwecji wynika, że wytwórca rodziny respiratorów Servo
potwierdza, że jego respirator Servo-U mierzy maksymalne ciśnienie wdechowe (MIP)
określane także, w zależności od stosowanej nomenklatury przez różnych producentów jako
negatywna siła wdechowa (NIF), podczas monitorowania ciśnienia w drogach oddechowych
w zakresie -40 do 160 cmH2O.
W dniu 16 czerwca 2016r. powołany biegły sądowy W. K. wydał następującą opinię :
Pomiar maksymalnego ciśnienia wdechowego /wg terminologii angielskiej MIP - Maximal
Inspiratory Pressure/ mierzonego w cm słupa wody /cm H2O/ jest znanym od dawna
parametrem oceny sprawności mechaniki układu oddechowego, zwłaszcza sprawności
mięśni oddechowych. Zastosowanie tego pomiaru ma istotne znaczenie między innymi w
intensywnej terapii dla obiektywnej oceny funkcji mięśni oddechowych, osłabionych np.
długotrwałą wentylacją mechaniczną i prognozowania szans na uzyskanie oddechu
spontanicznego. Podobnym terminem spotykanym w medycynie jest termin ujemnej siły
wdechu ang. negative inspiratory force (NIF). Wielkość tego pomiaru określa się także
wielkością ujemnego ciśnienia mierzoną w cm słupa wody. W literaturze spotyka sie również
terminy: Maksymalna siła wdechu (MIF – ang. maximum inspiratory force MIF) i maksymalna
siła wydechu (MEF – ang. maximum expiratory force) które są mierzone w trakcie wdechu i
wydechu z maksymalnym wysiłkiem, po szczelnym przyłożeniu do ust ustnika połączonego z
urządzeniem mierzącym ciśnienie. Te pomiary odzwierciedlają, ale nie mierzą, siłę mięśni
powodujących wdech i wydech. Maksymalne ciśnienie wdechu i wydechu powinno być nie
mniejsze niż 60 cm H2O. Należy zauważyć, że terminy: MIF, MEF, NIF Maksymalna siła
wdechu (MIF – ang. maximum inspiratory force), maksymalna siła wydechu (MEF – ang.
maximum expiratory force) jak i ujemna siła wdechu (NIF - ang. negative inspiratory force) są
terminami użytymi nieprawidłowo. Pomiary te odzwierciedlają w pewnym stopniu siłę
/zdolność/ mięśni powodujących wdech i wydech. Wyniki tych pomiarów podawane są w
jednostkach ciśnienia. Pomiar mierzony wysokością słupa wody nie jest pomiarem siły, której
jednostką jest Newton. Jeden niuton jest to siła, która jednemu kilogramowi nadaje
przyspieszenie o wartości 1 m/s2. Prawidłowym terminem jest więc: maksymalne ciśnienie
wdechu czy maksymalne ciśnienie wydechu. W literaturze polskiej spotykamy także te
terminy i ich skróty - maksymalne ciśnienie wdechu i wydechu (Pi max, PE max). W
terminologii medycznej, prawdopodobnie z niewiedzy lub dla pewnego uproszczenia,
zdolność mięśni oddechowych do uzyskania określonego maksymalnego ciśnienia wdechu
lub wydechu /wskazującą na zdolność do wysiłku, zdolność do wykonania pewnej pracy/
określa się potocznie jako ich siłę. Terminem prawidłowym jest w zasadzie termin
maksymalne ciśnienie wdechowe /wg terminologii angielskiej MIP - Maximal Inspiratory
Pressure/ mierzone w cm słupa wody /cm H2O/. Terminy MIP, NIF, MIF jako oceniające
sprawność mechaniczną układu oddechowego używane są zamiennie, jakkolwiek jest to w
zasadzie nieprawidłowe.
Opis oględzin respiratora Servo U
Biegły nie ma doświadczenia w eksploatacji respiratora Servo U, który jest najnowszym
produktem firmy Maquet. Znane są mu respiratory Servo serii "I", które nie są z założenia
wyposażone w pomiar NIF (czy właściwie MIP). Dostarczona wraz z postanowieniem
dokumentacja respiratora Servo U "Podręcznik użytkownika Respirator Servo U v.1,0 "
nie zawiera na 204 stronach tekstu terminu - Negative Inspiratory force NIF lub Maximal
Inspiratory Pressure MIP, ani żadnych informacji dotyczących tych pomiarów. Wobec ww
faktów biegły założył, że przedstawiciel producenta Servo U zaprezentuje respirator oraz
wykaże, że urządzenie to pozwala na pomiar parametru określanego jako NIF lub MIP.
W dniu 15. 06. 2016 r. w obecności pp. A. W., P. S., W. M., P.D. - przedstawicieli f-y
Maquet, T. K. z firmy GE HeathCare, dr n. med. N. W. - pracownika szpitala im. K.
Jonschera /zamawiający/ oraz biegłego, dokonano prezentacji respiratora Servo U nr ew.
6694800 20 973. Obecni przy prezentacji wypowiedzieli się w sprawie, przedstawili swoje
uwagi oraz przeprowadzili testy urządzenia.
Na podstawie dowodu z oględzin biegły wysnuł następujący wniosek - na podstawie
prezentacji, dokonanych oględzin, złożonych wyjaśnień biegły stwierdza: Przedstawiciele f-y
Maquet w czasie trwania prezentacji nie udowodnili, by oferowany przez nich respirator miał
możliwość pomiaru maksymalnego ujemnego ciśnienia wdechu, określanego jako NIF lub
MIP. Obecni w trakcie prezentacji, w tym przedstawiciele firmy Maquet, zgodzili się z tą
opinią.
Odpowiadając na pozostałe pytania zawarte w postanowieniu, biegły stwierdził:
Pomiar maksymalnego ciśnienia wdechowego jest jednym z elementów pomiaru ciśnień w
drogach oddechowych, czy ściślej układzie oddechowym. Przeprowadzenie tego pomiaru i
uzyskanie wyniku, jako ujemnej /-/ wartości ciśnienia mierzonego praktycznie w cm słupa
wody wymaga jednak szczególnej procedury pomiaru, zakładającej szczelność układu
pomiarowego, brak dopływu tzw. świeżego gazu lub jego minimalny napływ w początkowym
okresie pomiaru. Konieczna jest także świadoma współpraca badanego.
Jednocześnie biegły osobnym pismem powiadomił przewodniczącą składu orzekającego, że
już po zakończeniu oględzin respiratora Servo U, przeprowadzonych zgodnie z
postanowieniem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 02 06 2016 r. w sprawie sygn. KIO
853/16, zgłosili się do biegłego przedstawiciele f-y Maquet podając, że uzyskali w drodze
telefonicznego kontaktu z reprezentantem ich firmy w Szwecji informacje pozwalające na
wykazanie, że przedstawiony do oceny respirator posiada jednak możliwość pomiaru
ujemnej siły wdechowej NIF.
W obecności jedynie przedstawicieli Maqueta, bowiem pozostali uczestnicy oględzin opuścili
już budynek szpitala, biegły stwierdził, że rzeczywiście można uznać, iż okazany respirator
posiada możliwość pomiaru NIF. Stwierdzenie tego faktu nastąpiło jednak już po
zakończeniu prezentacji z udziałem uczestników wskazanych w postanowieniu, czyli miało
charakter nieformalny i nie obejmowało wszystkich ewentualnych wątpliwości i zapytań stron.
Informacja ta zdaniem biegłego mogłaby by stanowić podstawę do ewentualnego
ponownego dopuszczenia przez KIO dowodu z oględzin respiratora Servo U.
Izba przekazując stronom opinię biegłego umożliwiła składanie dalszych wniosków
dowodowych. Przystępujący Maquet wystąpił z wnioskiem o przeprowadzenie uzupełniającej
pisemnej opinii biegłego, co Izba uwzględniła dopuszczając dowód z uwagi na stanowisko
przekazane jej przez biegłego.
W dniu 17 lipca 2016r. biegły wydał nową opinię pisemną, w której stwierdził, że w dniu
13.07. br. w godz. 14 - 15:20 na terenie Kliniki Anestezjologii i Int. Terapii ICZMP dokonano
oględzin respiratora Servo U nr. 6694800 20973, wskazanego w postanowieniu Krajowej
Izby Odwoławczej.
W oględzinach uczestniczyli, poza biegłym: D. S., K. B., P. S., G. R.-L., J. S., P. S., A. W., K.
B. i N. W.
Odpowiadając na pytania zawarte w postanowieniu, biegły stwierdził:
Przy użyciu prezentowanego aparatu - respiratora Servo U - można zmierzyć maksymalne
ciśnienie wdechowe określane potocznie jako NIF a prawidłowo jako MIP. Pomiar NIF/MIP
dokonany został po przejściu dość skomplikowanej procedury, wykonanej w trakcie
prezentacji przez przedstawiciela firmy Maquet. Uzyskana wartość maksymalnego ujemnego
ciśnienia wdechowego /MIP/ została wyświetlona cyfrowo na monitorze bez informacji, co
ona prezentuje.
Biegły stwierdził, że zachowane zostały warunki do pomiaru ciśnienia maksymalnego
wdechu tj. szczelność układu pomiarowego, zamknięcie zastawki wdechowej oraz brak
dopływu świeżych gazów do układu oddechowego. Jak wyjaśnił w poprzedniej opinii, pomiar
NIF/MIP jest pomiarem ciśnienia w układzie oddechowym respiratora, przy zachowaniu
odpowiednich ww. warunków pomiaru
Respirator nie posiada w panelu sterującym przycisku „Pomiar NIF/MIP”, po naciśnięciu
którego pacjent na polecenie wykonałby maksymalny wdech, wartość uzyskanego ciśnienia
wyświetlona by została w odpowiednim okienku pomiarowym NIF/MIP, a opis tego
postępowania /procedury/ nie jest zawarty w Podręczniku użytkownika. Termin ten nie
figuruje także w spisie skrótów ww. podręcznika.
Z instrukcji obsługi Servo I wynika, że procedura wstrzymania wydechu polega na
zamknięciu zaworów wydechowych i wdechowych na maksymalnie 30 sekund. Wstrzymanie
wydechu zapewnia dokładny pomiar ciśnienia końcowej pauzy wydechu. Może być
wykorzystywane do pomiarów podatności statycznej oraz do określania całkowitej wartości
PEEP. Ciśnienie dynamiczne jest przedstawiane w postaci wartości numerycznej PEEP, zaś
procedura wstrzymania wdechu jest aktywowana po naciśnięciu stałego przycisku
Maksymalny czas wynosi 30 sekund. Zawory wdechowe i wydechowe zamykają się po
wdechu. Wstrzymanie wdechu zapewnia dokładny pomiar ciśnienia końcowo-wydechowego
w płucach. Może być stosowany podczas zdjęć rentgenowskich lub w celu określenia
ciśnienia w fazie plateau lub do obliczenia podatności statycznej. Analogiczne postanowienia
znajdują się w instrukcji obsługi respiratora Servo U str. 116.
Z wyciągu instrukcji obsługi respiratora Avea wynika, że manewr MIP/P100 pozwala na
pomiar maksymalnego ciśnienia wdechu (MIP) osiąganego przez pacjenta podczas
manewru wstrzymania wydechu. Z monitora obsługi wybrać MIP P100. Poniżej w języku
angielskim opisana jest procedura manewru MIP przez użytkownika.
Izba zważyła co następuje:
Izba stwierdziła, że zgłoszone przystąpienie spełnia wymogi formalne określone w art. 185
ust. 2 ustawy.
Izba nie dopatrzyła się zaistnienia przesłanek określonych w art. 189 ust. 2 ustawy, które
skutkowałyby odrzuceniem odwołania.
Izba ustaliła, że odwołujący wykazał interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia oraz
możliwość poniesienia przez niego szkody spełniając przesłanki wynikające z art. 179 ust. 1
ustawy. W ocenie Izby odwołujący wykazał także możliwość poniesienia szkody, gdyż przy
uzasadnianiu interesu w uzyskaniu zamówienia wskazał, że jego oferta była ofertą z
najniższą ceną i gdyby nie naruszenie zamawiającego uzyskałby zamówienie, a z uwagi na
odrzucenie jego oferty tego zamówienia nie uzyska.
Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 7 ust. 1, art. 89 ust. 1 pkt 2) oraz art. 91 ust. 1
ustawy przez przyjęcie, że treść oferty Maquet jest zgodna z treścią siwz w części XI
zamówienia Respiratory w zakresie pkt. IV. pkt. 50 tj. zaoferowania wykonywania pomiaru
NIF/MIP maksymalnego ciśnienia wdechowego, negatywnej siły wdechowej
Zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że zamawiający
przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób
zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców, zaś w
myśl ust. 3 zamówienia udziela się wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami
ustawy. W myśl art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść nie
odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2
pkt 3 ustawy.
Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie
kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego w treści siwz był wymagany pomiar NIF/MIP.
Zamawiający poza postawieniem takiego wymogu nie zawarł żadnych dodatkowych
postanowień, co do sposobu prezentacji wyniku, czy obsługi takiego pomiaru na urządzeniu,
nie wymagał także, aby informacja o pomiarze, czy sposobie jego wykonania wynikała z
folderów, instrukcji obsługi, czy innych dokumentów handlowych pochodzących od
producenta. Na etapie badania ofert jedynym sposobem weryfikacji czy urządzenie spełnia
wymagania postawione w siwz było oświadczenie własne wykonawcy składane według
wzoru opracowanego przez zamawiającego. Zamawiający nie postawił wymagania, aby
funkcjonalności i pomiary opisane przez niego w siwz były wykazane za pomocą instrukcji
obsługi. W ocenie Izby zgromadzony materiał dowodowy – obie opinie biegłego poprzedzone
oględzinami oferowanego przez przystępującego urządzenia jednoznacznie wyjaśniły, że
urządzenie Servo U posiada możliwość pomiaru NIF/MIP i wynik takiego pomiaru
wyświetlany jest na monitorze urządzenia. Izba nie podziela stanowiska odwołującego, że o
kompetencji biegłego powinna przesądzać znajomość urządzenia będącego przedmiotem
oględzin. Biegły powinien znać typy urządzeń będące przedmiotem zamówienia, oraz
wiedzieć jaka funkcja respiratora jest przedmiotem opinii i umieć dobrać parametry
przeprowadzanego eksperymentu procesowego, tak aby funkcję zbadać, a następnie
potrafić prawidłowo zanalizować wyniki tego eksperymentu. Oczekiwanie odwołującego aby
biegły znał urządzenie Servo U, które co bezsporne jest nowym produktem przystępującego,
jest nieracjonalne, gdyż wówczas należałoby a priori odrzucić wniosek dowodowy z opinii
biegłego dla urządzeń nowych, czy innowacyjnych jako niemożliwy do przeprowadzenia.
Izba uważa, że stwierdzenie biegłego, że zna respirator Servo I i wie, że nie ma on
możliwości zmierzenia NIF, nie stanowi przeszkody do wydania opinii w niniejszej sprawie.
Biegły jest anastezjologiem z wieloletnim doświadczeniem, już w ramach pierwszej opinii był
w stanie określić czym jest pomiar NIF – „zdolność mięśni oddechowych do uzyskania
określonego maksymalnego ciśnienia wdechu lub wydechu /wskazującą na zdolność do
wysiłku, zdolność do wykonania pewnej pracy”. Określił też warunki w jakich pomiar ten musi
być dokonywany „Pomiar maksymalnego ciśnienia wdechowego jest jednym z elementów
pomiaru ciśnień w drogach oddechowych, czy ściślej układzie oddechowym.
Przeprowadzenie tego pomiaru i uzyskanie wyniku, jako ujemnej /-/ wartości ciśnienia
mierzonego praktycznie w cm słupa wody wymaga jednak szczególnej procedury pomiaru,
zakładającej szczelność układu pomiarowego, brak dopływu tzw. świeżego gazu lub jego
minimalny napływ w początkowym okresie pomiaru. Konieczna jest także świadoma
współpraca badanego.” Tym samym biegły określił, że mierzone jest ciśnienie w ramach
oddechu samoistnego pacjenta i pomiar nie jest pomiarem ciśnienia w respiratorze, ale w
drogach oddechowych pacjenta. Błędnie zatem zamawiający odczytuje drugą ze
sporządzonych przez biegłego opinii, że „pomiar NIF/MIP jest pomiarem ciśnienia w układzie
oddechowym respiratora, przy zachowaniu odpowiednich ww. warunków pomiaru”, gdyż nie
można tej opinii rozpatrywać w oderwaniu od stanowiska biegłego wyrażonego w pierwszej z
wydanych opinii, która wyraźnie wskazywała, że jest to pomiar wykonywany przez respirator
w układzie oddechowym pacjenta. Zatem zwrot „przy zachowaniu odpowiednich warunków
pomiaru”, przy ocenie ciśnienia w układzie oddechowym respiratora musi być interpretowany
w świetle założonych przez biegłego warunków pomiaru.
W ocenie Izby biegły jednoznacznie i kategorycznie stwierdził, że przy użyciu
prezentowanego aparatu - respiratora Servo U - można zmierzyć maksymalne ciśnienie
wdechowe określane potocznie jako NIF a prawidłowo jako MIP. Pomiar NIF/MIP dokonany
został po przejściu dość skomplikowanej procedury, wykonanej w trakcie prezentacji przez
przedstawiciela firmy Maquet. Uzyskana wartość maksymalnego ujemnego ciśnienia
wdechowego /MIP/ została wyświetlona cyfrowo na monitorze bez informacji, co ona
prezentuje.
Biegły stwierdził, że zachowane zostały warunki do pomiaru ciśnienia maksymalnego
wdechu tj. szczelność układu pomiarowego, zamknięcie zastawki wdechowej oraz brak
dopływu świeżych gazów do układu oddechowego.
Dowód ten w ocenie Izby jest wiarygodny, wykonany przez biegłego sądowego
posiadającego wiedzę specjalną dotyczącą respiratorów, przeprowadzony był w
obiektywnych warunkach przy udziale wszystkich zainteresowanych i treść pism biegłego
kierowanych do Izby, w ocenie Izby, świadczy o bezstronności i wysokiej fachowości
biegłego. W zgromadzonym materiale dowodowym nie ma odzwierciedlenia, że zamawiający
w toku oględzin kwestionował prawidłowość procedury pomiaru, nie było także wniosku o
uzupełnienie w tym zakresie opinii. Tym samym dowód te Izba uznała za rozstrzygający i
przesądzający o niezasadności postawionego przez odwołującego zarzutu, gdyż
konfrontując wymóg siwz - pomiar parametrów – NIF/MIP maksymalnego ciśnienia
wdechowego, negatywnej siły wdechowej z oświadczeniem przystępującego złożonym w
ofercie oraz z oświadczeniem producenta urządzenia i pisemną opinią biegłego z dnia 17
lipca 2016r. należało uznać, że treść oferty odpowiada treści siwz. W ocenie Izby fakt
identycznej treści instrukcji Servo I i Servo U, co do wstrzymania wdechu i wstrzymania
wydechu nie podważa wiarygodności sporządzonych opinii, gdyż obie te procedury wskazują
na możliwość wykonywania pomiarów w momencie zatrzymania sztucznego wdechu i
wydechu. Jak zauważył zamawiający przykładowe wskazanie rodzajów tych pomiarów
znajduje się na str. 115 instrukcji Servo U, przy czym katalog ten nie jest zamknięty, bo użyto
pojęcia „może” i „niektórych”. Nadto należy zauważyć, że informacji o manewrach i
pomiarach instrukcja Servo I nie zawiera. Tym samym dowód ten dowodzi jedynie tego, że w
obu respiratorach istnieje możliwość zamknięcia zastawki wdechowej oraz braku dopływu
ś
wieżych gazów do układu oddechowego, co jednak nie oznacza, że Servo I posiada
możliwość pomiaru NIF, ani tym bardziej, że Servo U takiej możliwości nie posiada. Izba
dostrzega niedogodność dla zamawiającego wynikającą z braku informacji, że dokonywany
pomiar i wyświetlona wartość stwierdzona przez biegłego nie wyświetlają się wraz z
informacją o tym, że dana wartość cyfrowa to NIF, jednak Izba podziela stanowisko
przystępującego, że na obecnym etapie postępowania zamawiający nie może
doszczegóławiać wymagań związanych ze sposobem prezentacji wyniku pomiaru. Z siwz
wynika jedynie, że pomiar ten ma być możliwy, a w świetle wydanej opinii jest. Oczywiście
pożądane byłoby zawarcie w instrukcji obsługi opisu procedury pomiaru NIF, co jednak nie
zmienia faktu, że zamawiający nie wymagał, aby wykonawcy potwierdzali posiadanie przez
oferowane urządzenie danej funkcjonalności informacją zawartą w instrukcji obsługi.
Zamawiający nie wskazał, że za zgodne z siwz uzna jedynie te urządzenia, których
parametry użytkowe i możliwości wynikać będą z treści siwz. Oczywiście racjonalnym jest
oczekiwanie odwołującego, że parametry urządzeń będą wynikać z instrukcji obsługi, jednak
wobec braku takiego wymogu w siwz, Izba nie może odmówić racji przystępującemu, że
wprowadzenie takiego oczekiwania na obecnym etapie postępowania powodowałoby
niedopuszczalną zmianę siwz. W konsekwencji zamawiający nie miał podstaw do odrzucenia
oferty przystępującego i dokonując jej wyboru nie naruszył art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy, art. 91
ust. 1 i art. 7 ust. 1 i 3 ustawy.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 192 ust.1, 2 ustawy.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy stosownie do
wyniku spraw oraz zgodnie z § 3 pkt. 1 i 2 lit. b i § 5 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238) obciążając odwołującego kosztami postępowania w postaci
uiszczonego przez odwołującego wpisu od odwołania oraz nakazując odwołującemu
dokonanie zwrotu na rzecz przystępującego kosztów związanych z kosztami zastępstwa
prawnego, zgodnie ze złożoną fakturą VAT.
Przewodniczący: ……………