Sygn. akt: KIO 906/16
Sygn. akt: KIO 917/16
Sygn. akt: KIO 929/16
WYROK
z dnia 27 czerwca 2016 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Beata Pakulska-Banach
Protokolant: Aneta Górniak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 14, 20 i 22 czerwca 2016 roku w Warszawie odwołań
wniesionych do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 30 maja 2016 roku przez:
A. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
1) Per Aarsleff
Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Wiertnicza 131, 02-952 Warszawa,
2) Per Aarsleff A/S z siedzibą w Ăabyhøj w Danii, Lokesvej 15, 8230 Ăabyhøj,
Dania, (sygn. akt: KIO 906/16),
B. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
1) Molewski
Sp. z o.o. z siedzibą we Włocławku, ul. Płocka 164, 87-800 Włocławek,
2) Molewski S.A. z siedzibą w Chodczu, ul. Kaliska 11, 87-860 Chodecz,
(sygn. akt: KIO 917/16),
C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
1) Blejkan S.A.
z siedzibą w Szczecinie, ul. Transportowa 1, 70-715 Szczecin, 2) Inżynieria
Rzeszów S.A. z siedzibą w Rzeszowie, ul. Podkarpacka 59A, 35-082 Rzeszów,
(sygn. akt: KIO 929/16),
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego:
Miejskie Przedsiębiorstwo
Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A. z siedzibą w Warszawie,
Plac Starynkiewicza 5, 02-015 Warszawa,
przy udziale:
A. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
1) Blejkan S.A.
z siedzibą w Szczecinie, ul. Transportowa 1, 70-715 Szczecin, 2) Inżynieria
Rzeszów S.A. z siedzibą w Rzeszowie, ul. Podkarpacka 59A, 35-082 Rzeszów,
zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego
o sygn. akt:
KIO 906/16 oraz KIO 917/16 po stronie zamawiającego,
B. wykonawców
wspólnie
ubiegających
się
o
udzielenie
zamówienia:
1) Przedsiębiorstwa Robót Inżynieryjnych METRO Sp. z o.o. z siedzibą
w Katowicach, ul. Budowlana 5G, 40-301 Katowice, 2) LINTER S.A. z siedzibą
w Wolbromiu, ul. Piłsudskiego 57A, 32-340 Wolbrom, 3) Poznańskiego
Przedsiębiorstwa Robót i Usług Specjalistycznych „REMKAN” Sp. z o.o.
z siedzibą w Poznaniu, 60-164 Poznań, zgłaszających swoje przystąpienie
do postępowania odwoławczego
o sygn. akt: KIO 906/16, KIO 917/16
oraz
KIO 929/16 po stronie zamawiającego,
C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
1) Molewski
Sp. z o.o. z siedzibą we Włocławku, ul. Płocka 164, 87-800 Włocławek,
2) Molewski S.A. z siedzibą w Chodczu, ul. Kaliska 11, 87-860 Chodecz,
zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego
o sygn. akt:
KIO 929/16 po stronie zamawiającego,
orzeka:
1A. Oddala odwołanie
o sygn. akt: KIO 906/16.
1B. Uwzględnia odwołanie
o sygn. akt: KIO 917/16 i nakazuje zamawiającemu - Miejskiemu
Przedsiębiorstwu Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A. z siedzibą w Warszawie
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, unieważnienie czynności
wykluczenia z postępowania o udzielenie zamówienia
wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: 1) Molewski Sp. z o.o. z siedzibą we Włocławku, 2) Molewski
S.A. z siedzibą w Chodczu oraz unieważnienia czynności odrzucenia złożonej przez nich
oferty, a następnie powtórzenie czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty
złożonej przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1)
Molewski Sp. z o.o. z siedzibą we Włocławku, 2) Molewski S.A. z siedzibą w Chodczu.
1C. Uwzględnia odwołanie
o sygn. akt: KIO 929/16 i nakazuje zamawiającemu - Miejskiemu
Przedsiębiorstwu Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A. z siedzibą w Warszawie
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, a następnie powtórzenie
czynności badania i oceny ofert, w tym:
a) odtajnienie, zastrzeżonej jako tajemnica przedsiębiorstwa, treści załączników do
wyjaśnień z dnia 18 kwietnia 2016 roku, dotyczących elementów oferty mających
wpływ na cenę (kalkulacji ceny oraz oferty na panele GRP), a złożonych
przez wykonawców
wspólnie
ubiegających
się
o
udzielenie
zamówienia:
1) Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych METRO Sp. z o.o. z siedzibą w
Katowicach,
LINTER
S.A.
z
siedzibą
w Wolbromiu,
Poznańskie
Przedsiębiorstwo Robót i Usług Specjalistycznych „REMKAN” Sp. z o.o. z siedzibą
w Poznaniu;
b) wezwanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
1) Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych METRO Sp. z o.o. z siedzibą w
Katowicach, 2) LINTER S.A. z siedzibą w Wolbromiu, 3) Poznańskie
Przedsiębiorstwo Robót i Usług Specjalistycznych „REMKAN” Sp. z o.o. z siedzibą w
Poznaniu do złożenia w trybie art. 26 ust. 4 Prawo zamówień publicznych wyjaśnień
w zakresie dokumentów potwierdzających spełnianie warunku posiadania wiedzy
i doświadczenia w zakresie: waluty rozliczeniowej dla prac wykonywanych przez
SMU oraz terminów realizacji robót wykonywanych przez SMU na rzecz Per Aarsleff
A/S a wykazanych w poz. 1 wykazu robót;
c) powtórzenie (uzupełnienie) czynności wezwania wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: 1) Molewski Sp. z o.o. z siedzibą we Włocławku,
2) Molewski S.A. z siedzibą w Chodczu do wyjaśnienia wysokości ceny na podstawie
art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych, a następnie dokonanie powtórnej oceny
wyjaśnień złożonych w trybie art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych;
d) wezwanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
1) Molewski Sp. z o.o. z siedzibą we Włocławku, 2) Molewski S.A. z siedzibą
w Chodczu do złożenia w trybie art. 26 ust. 4 Prawo zamówień publicznych wyjaśnień
w zakresie dokumentów potwierdzających spełnianie warunku posiadania wiedzy
i doświadczenia w zakresie odnoszącym się do wartości robót wykonanych
przez OCIDE w technologii wymaganej przez zamawiającego w ramach warunku
udziału w postępowaniu opisanego w pkt 5.1.2. IDW.
W pozostałym zakresie oddala zarzuty odwołania.
2. Kosztami postępowania odwoławczego obciąża: odwołującego - wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Per Aarsleff Polska Sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie, 2) Per Aarsleff A/S z siedzibą w Ăabyhøj w Danii
(sygn. akt: KIO 906/16);
zamawiającego - Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie
S.A. z siedzibą w Warszawie
(sygn. akt: KIO 917/16), a także wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych
METRO Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach, 2) LINTER S.A. z siedzibą w Wolbromiu, 3)
Poznańskie Przedsiębiorstwo Robót i Usług Specjalistycznych „REMKAN” Sp. z o.o. z
siedzibą w Poznaniu
oraz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Molewski Sp. z
o.o. z siedzibą we Włocławku, 2) Molewski S.A. z siedzibą w Chodczu, zgłaszających
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
(sygn. akt: KIO
929/16) i:
2.1. Zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego
kwotę 60 000 zł 00 gr
(słownie: sześćdziesiąt tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez:
wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Per Aarsleff Polska Sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie 2) Per Aarsleff A/S z siedzibą w Ăabyhøj w Danii
(sygn. akt: KIO
906/16); wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Molewski Sp.
z o.o. z siedzibą we Włocławku 2) Molewski S.A. z siedzibą w Chodczu
(sygn. akt:
KIO 917/16); a także przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: 1) Blejkan S.A. z siedzibą w Szczecinie 2) Inżynieria Rzeszów S.A. z siedzibą
w Rzeszowie
(sygn. akt: KIO 929/16), tytułem wpisów od odwołań.
2.2. W sprawie
o sygn. akt: KIO 906/16: zasądza od odwołującego - wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Per Aarsleff Polska Sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie, 2) Per Aarsleff A/S z siedzibą w Ăabyhøj w Danii na rzecz wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Blejkan S.A. z siedzibą w Szczecinie,
2) Inżynieria Rzeszów S.A. z siedzibą w Rzeszowie, zgłaszających przystąpienie
do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie:
trzy tysiące sześćset złotych zero groszy), a także na rzecz wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Przedsiębiorstwa Robót Inżynieryjnych
METRO Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach, 2) LINTER S.A. z siedzibą w Wolbromiu,
3) Poznańskiego Przedsiębiorstwa Robót i Usług Specjalistycznych „REMKAN” Sp. z o.o.
z siedzibą w Poznaniu, zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stronie zamawiającego kwotę
3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy), tytułem wynagrodzenia pełnomocnika.
2.3. W sprawie
o sygn. akt: KIO 917/16: zasądza od zamawiającego - Miejskiego
Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A. z siedzibą w Warszawie
na rzecz odwołującego - wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
1) Molewski Sp. z o.o. z siedzibą we Włocławku, 2) Molewski S.A. z siedzibą w Chodczu
kwotę 23 600 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia trzy tysiące sześćset złotych zero groszy),
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu uiszczonego wpisu
i wynagrodzenia pełnomocnika.
2.4. W sprawie
o sygn. akt: KIO 929/16: zasądza od wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: 1) Molewski Sp. z o.o. z siedzibą we Włocławku, 2) Molewski
S.A. z siedzibą w Chodczu oraz od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: 1) Przedsiębiorstwa Robót Inżynieryjnych METRO Sp. z o.o. z siedzibą
w Katowicach, 2) LINTER S.A. z siedzibą w Wolbromiu, 3) Poznańskiego Przedsiębiorstwa
Robót i Usług Specjalistycznych „REMKAN” Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu, zgłaszających
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego:
A. na rzecz odwołującego - wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: 1) Blejkan S.A. z siedzibą w Szczecinie, 2) Inżynieria Rzeszów S.A. z siedzibą
w Rzeszowie:
- kwoty po
12 007 zł 50 gr (słownie dwanaście tysięcy siedem złotych pięćdziesiąt
groszy), jako równowartość kwoty 24 015 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia cztery tysiące
piętnaście złotych zero groszy), stanowiącej koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu uiszczonego wpisu, wynagrodzenia pełnomocnika oraz dojazdu
na wyznaczone posiedzenie i rozprawy,
oraz
B. na rzecz zamawiającego – Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji
w m.st. Warszawie S.A. z siedzibą w Warszawie
- kwoty po
1 800 zł 00 gr (słownie: jeden tysiąc osiemset złotych zero groszy),
jako równowartość kwoty
3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero
groszy),
stanowiącej
koszty
postępowania
odwoławczego
poniesione
z
tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego
w Warszawie.
Przewodniczący: …………………………….…...
Sygn. akt KIO 906/16
Sygn. akt KIO 917/16
Sygn. akt KIO 929/16
UZASADNIENIE
Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A.
z siedzibą w Warszawie [zwane dalej: „zamawiającym”] prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego - w trybie przetargu nieograniczonego - na realizację zadania
pn.: Modernizacja sieci kanalizacyjnej w Al. Krakowskiej. Postępowanie prowadzone jest
na postawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
[t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2164], zwanej dalej „ustawą Pzp”.
Wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 27 lutego 2016 roku pod
numerem 2016/S 041-068165.
W dniu 20 maja 2016 roku wykonawcy uczestniczący w postępowaniu zostali
poinformowani
o
wyborze
najkorzystniejszej
oferty,
ofertach
odrzuconych
oraz o wykonawcach wykluczonych z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
W dniu 30 maja 2016 roku odwołania do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w Warszawie wnieśli następujący wykonawcy:
A. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: 1) Per Aarsleff Polska
Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, 2) Per Aarsleff A/S z siedzibą w Ăabyhøj w Danii
[zwani dalej łącznie: „odwołującym I”] - sygn. akt: KIO 906/16;
B. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: 1) Molewski Sp. z o.o.
z siedzibą we Włocławku, 2) Molewski S.A. z siedzibą w Chodczu [zwani dalej łącznie:
„odwołującym II”] - sygn. akt: KIO 917/16;
C. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: 1) Blejkan S.A. z siedzibą
w Szczecinie, 2) Inżynieria Rzeszów S.A. z siedzibą w Rzeszowie [zwani dalej łącznie:
„odwołującym III”] - sygn. akt: KIO 929/16,
Sygn. akt: KIO 906/16
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: 1) Per Aarsleff Polska
Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, 2) Per Aarsleff A/S z siedzibą w Ăabyhøj w Dani
[zwani dalej łącznie: „odwołującym I”], wnieśli odwołanie wobec następujących czynności
i zaniechań zamawiającego:
1) czynności polegającej na wyborze oferty złożonej przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych
Metro Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach; LINTER S.A. z siedzibą w Wolbromiu;
Poznańskie Przedsiębiorstwo Robót i Usług Specjalistycznych REMKAN Sp. z o.o.
z siedzibą w Poznaniu;
2) zaniechania czynności polegającej na wykluczeniu wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Przedsiębiorstwa Robót Inżynieryjnych
Metro Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach; LINTER S.A. z siedzibą w Wolbromiu;
Poznańskiego Przedsiębiorstwa Robót i Usług Specjalistycznych REMKAN Sp. z o.o.
z siedzibą w Poznaniu, pomimo, że złożona przez nich oferta nie spełniała warunków
specyfikacji istotnych warunków zamówienia;
3) zaniechania czynności polegającej na odrzuceniu oferty wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Przedsiębiorstwa Robót Inżynieryjnych
Metro Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach; LINTER S.A. z siedzibą w Wolbromiu;
Poznańskiego Przedsiębiorstwa Robót i Usług Specjalistycznych REMKAN Sp. z o.o.
z siedzibą w Poznaniu,
pomimo zaistnienia przesłanek do wykluczenia tych
wykonawców, gdyż złożona przez nich oferta nie spełniała warunków specyfikacji
istotnych warunków zamówienia, a w konsekwencji odrzucenia złożonej przez nich
oferty;
4) czynności polegającej na odrzuceniu oferty złożonej przez odwołującego I, pomimo
braku przesłanek do jej odrzucenia;
5) czynności polegającej na wykluczeniu odwołującego I od udziału w prowadzonym
postępowaniu pomimo braku przesłanek do wykluczenia.
Odwołujący I zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez uznanie, iż wykonawcy wspólnie ubiegający
się o udzielenie zamówienia: Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych Metro Sp. z o.o.
z siedzibą w Katowicach; LINTER S.A. z siedzibą w Wolbromiu; Poznańskie
Przedsiębiorstwo Robót i Usług Specjalistycznych REMKAN Sp. z o.o. z siedzibą
w Poznaniu spełniają warunki udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy
i doświadczenia;
2) art. 26 ust. 2 b ustawy Pzp poprzez uznanie, iż wykonawcy wspólnie ubiegający się
o udzielenie zamówienia: Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych Metro Sp. z o.o.
z siedzibą w Katowicach; LINTER S.A. z siedzibą w Wolbromiu; Poznańskie
Przedsiębiorstwo Robót i Usług Specjalistycznych REMKAN Sp. z o.o. z siedzibą
w Poznaniu wykazali, iż posiadają wiedzę i doświadczenie;
3) art. 24 ust. 2 pkt 3 i 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Przedsiębiorstwa Robót
Inżynieryjnych Metro Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach; LINTER S.A. z siedzibą
w Wolbromiu; Poznańskiego Przedsiębiorstwa Robót i Usług Specjalistycznych
REMKAN Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu z postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego pomimo niewykazania spełniania przez tych wykonawców warunków
udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia oraz złożenia
nieprawdziwych informacji mających wpływ lub mogących mieć wpływ na wynik
prowadzonego postępowania poprzez złożenie nierzetelnych referencji;
4) art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Przedsiębiorstwo
Robót Inżynieryjnych Metro Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach; LINTER S.A. z
siedzibą w Wolbromiu; Poznańskie Przedsiębiorstwo Robót i Usług Specjalistycznych
REMKAN Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu pomimo, iż złożona została przez
wykonawców podlegających wykluczeniu z udziału w postępowania;
5) art 90 ust. 3 w zw. z art 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp poprzez odrzucenie oferty złożonej
przez odwołującego I pomimo braku przesłanek do odrzucenia oferty tego
wykonawcy i wykluczenia go od udziału w postępowaniu;
6) art. 7 ust. 1 i ust. 3 ustawy Pzp poprzez naruszenie przy ocenie i wyborze oferty
w postępowaniu zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
oraz dążenie do udzielenia zamówienia wykonawcy wybranemu niezgodnie
z przepisami ustawy Pzp.
W oparciu o powyższe zarzuty odwołujący I wnosił o:
1) nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
2) nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności polegającej na odrzuceniu
oferty złożonej przez odwołującego I;
3) nakazanie zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert,
a w konsekwencji wykluczenia wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Przedsiębiorstwa Robót Inżynieryjnych Metro Sp. z o.o. z siedzibą
w Katowicach; LINTER S.A. z siedzibą w Wolbromiu; Poznańskiego Przedsiębiorstwa
Robót i Usług Specjalistycznych REMKAN Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu
i odrzucenia oferty złożonej przez tych wykonawców;
4) zwrot kosztów postępowania, według udokumentowanego wniosku złożonego
na rozprawie.
Odnosząc się do zarzutów dotyczących wykluczenia wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Przedsiębiorstwa Robót Inżynieryjnych Metro
Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach; LINTER S.A. z siedzibą w Wolbromiu; Poznańskiego
Przedsiębiorstwa Robót i Usług Specjalistycznych REMKAN Sp. z o.o. z siedzibą w
Poznaniu i odrzucenia oferty złożonej przez tych wykonawców, odwołujący I podnosił, co
następuje.
Odwołujący I wskazywał, że zamawiający określając warunki udziału w postępowaniu
o udzielnie zamówienia wskazał – w sekcji III 2.3) ogłoszenia punkt 1.2 posiadanie wiedzy
i doświadczenia - że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają
warunek posiadania wiedzy i doświadczenia, tj. wykonawcy, którzy w ciągu ostatnich pięciu
lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzonej działalności jest
krótszy - w tym okresie wykonali co najmniej dwie roboty budowlane polegające na
modernizacji sieci kanalizacyjnej polegającej na renowacji kanalizacji ściekowej w technologii
modułów renowacyjnych, o wartości każdej z nich równiej lub większej od wartości
stanowiącej równowartość 10 000 000 PLN bez podatku VAT.
Odwołujący I podniósł, iż wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia: Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych Metro Sp. z o.o. z siedzibą w
Katowicach; LINTER S.A. z siedzibą w Wolbromiu; Poznańskie Przedsiębiorstwo Robót i
Usług Specjalistycznych REMKAN Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu wskazali w złożonej
ofercie, że spełniają warunek wiedzy i doświadczenia poprzez wykonanie przez spółkę SMU
- 22 Sp. z o.o. dwóch robót w Odessie każdej o wartości większej niż 10 000 000 PLN bez
podatku VAT. Dalej, odwołujący I zauważył, że pod numerem 1 na stronie 27 oferty
wskazano „Renowację sekcji głębokiego kolektora tunelu od MH nr 1 do nr 2 w Odessie”,
przy czym roboty te miały być wykonane na rzecz spółki Per Aarsleff A/S, a na dowód
wykonania tych robót przedstawiona została referencja, z której miało wynikać, że SMU –
22 Sp. z o.o. wykonała prace podwykonawcze z następującego zakresu:
przejęcie,
utworzenie i przywracanie tymczasowych obszarów roboczych w MH Nr 1, MH Nr 2 i
lokalizacja szybów wentylacyjnych do wykorzystania podczas realizacji zamówienia; ogólne
przygotowanie prac budowlanych w tym czyszczenie tunelu, usuwanie zanieczyszczenia z
sektora MH Nr 1A i z innych miejsc w tunelu; wypełnienie przestrzeni pomiędzy zewnętrzną
okładziną segmentową i odkrytą powierzchnią tunelu, w tym wiercenie otworów wiertniczych;
wmurowanie i wypełnianie starych wyrobisk górniczych, katakumb i podziemnych chodników,
które są w kontakcie z tunelem i mogą być niebezpieczne dla stabilności okładzin lub może
prowadzić do niekontrolowanego odpływu zaprawy; renowacji istniejącego tunelu
w wewnętrznej powierzchni segmentami GRP DN1670/21 mm i 1320x1320x21mm o
całkowitej długości 1670 metrów; budowa trzech szybów wentylacyjnych o głębokości 30 -
38 m, zawierających prace konstrukcyjne i łączenie szybów z tunelem; prace na rzecz
odbudowy i wykończenia (włączając w to instalacje odpowiedniego sprzętu) do włazu Nr 1A.
Zdaniem odwołującego I powołanie się w treści oferty złożonej przez ww.
wykonawców na referencję wskazującą na posiadanie wiedzy i doświadczenia w związku z
wykonaniem przez SMU - 22 Sp. z o.o. robót, o których była mowa powyżej, w celu
wykazania wiedzy i doświadczenia jest niezgodne z treścią specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, ponieważ spółka SMU - 22 Sp. z o.o. nie wykonywała w ramach robót
podwykonawczych realizowanych na rzecz Per Aarsleff S/A robót polegających na renowacji
istniejącego tunelu w wewnętrznej powierzchni segmentami GRP DNI670/21 mm
i 1320x1320x21mm o całkowitej długości 1670 metrów w ramach kontraktu „Zakończenie
i renowacja sekcji głębokiego kolektora tunelu od MH nr 1 do Nr 2” i nie nabyła w tym
zakresie żadnej wiedzy i doświadczenia jako podwykonawca Per Aarsleff A/S. Odwołujący I
stwierdził, iż w ramach Miejskiego Projektu Infrastrukturalnego w Odessie, finansowanego
przez Bank Światowy Biuro Przedstawicielstwa duńskiej firmy Per Aarsleff A/S zatrudniło
SMU - 22 Sp. z o.o. w charakterze podwykonawcy robót w zakresie: przejęcie, utworzenie i
przywracanie tymczasowych obszarów roboczych w MH Nr 1, MH Nr 2 i lokalizacja szybów
wentylacyjnych do wykorzystania podczas realizacji zamówienia; ogólne przygotowanie prac
budowlanych w tym czyszczenie tunelu, usuwanie zanieczyszczenia z sektora MH Nr 1A i z
innych miejsc w tunelu; wypełnienie przestrzeni pomiędzy zewnętrzną okładziną
segmentową i odkrytą powierzchnią tunelu, w tym wiercenie otworów wiertniczych;
wmurowanie i wypełnianie starych wyrobisk górniczych, katakumb i podziemnych chodników,
które są w kontakcie z tunelem i mogą być niebezpieczne dla stabilności okładzin lub może
prowadzić do niekontrolowanego odpływu zaprawy; budowa trzech szybów wentylacyjnych o
głębokości 30 - 38 m, zawierających prace konstrukcyjne i łączenie szybów z tunelem; prace
na rzecz odbudowy i wykończenia (włączając w to instalacje odpowiedniego sprzętu) do
włazu Nr 1A. Odwołujący I wskazał, że cały zakres robót polegających na renowacji
istniejącego tunelu został wykonany przez Per Aarsleff A/S jej własnymi siłami, natomiast
umieszczenie robót opisanych jako „Renowacja istniejącego tunelu w wewnętrznej
powierzchni segmentami GRP DNI670/21 mm i 1320x1320x2lmm o całkowitej długości 1670
metrów” w treści referencji udzielonych podwykonawcy SMU – 22 Sp. z o.o. nastąpiło w
wyniku błędu, który polegał na wpisaniu do treści referencji całości robót kontraktowych.
Zdaniem odwołującego I roboty wykonane przez SMU - 22 Sp. z o.o. miały znacząco
mniejszy zakres oraz wykonane zostały za znacznie niższe wynagrodzenie. Na
potwierdzenie swoich twierdzeń odwołujący I przedstawił oświadczenie dyrektora
generalnego biura przedstawicielstwa Per Aarsleff A/S na Ukrainie, umowy podwykonawcze
zawarte pomiędzy Per Aarsleff A/S i SMU-22 Sp. z o.o., jak również umowę zawartą
pomiędzy Per Aarsleff A/S i Agencją Programu Rozwojowego miasta Odessa.
Wobec powyższego, w ocenie odwołującego I, wykonawcy wspólnie ubiegający się
o udzielenie zamówienia: Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych Metro Sp. z o.o. z siedzibą
w Katowicach; LINTER S.A. z siedzibą w Wolbromiu; Poznańskie Przedsiębiorstwo Robót
i Usług Specjalistycznych REMKAN Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu, powinni być
wykluczeni z postępowania o udzielenie zamówienia na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy
Pzp w związku z nie wykazaniem spełniania warunków udziału w postępowaniu w zakresie
wiedzy i doświadczenia, zaś oferta przez nich złożona powinna zostać odrzucona na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp.
W dalszej kolejności, odwołujący I odnosząc się do odrzucenia złożonej przez siebie
oferty podnosił, iż zamawiający w dniu 12 kwietnia 2016 roku zwrócił się do niego o złożenie
wyjaśnień w celu ustalenia czy złożona oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Odwołujący I
stwierdził, iż w dniu 19 kwietnia 2016 roku przesłał do zamawiającego odpowiedź
na przedmiotowe wezwanie, w której wskazał, że zaproponowana przez niego cena zawiera
wszelkie elementy robót kontraktowych oraz podał szczegółowo ujęte przez niego elementy
składające się na całościową cenę kontraktową. Ponadto, wskazał, iż w celu wykonania
obowiązku wynikającego z art. 190 ust. 1a ustawy Pzp przedkłada w załączeniu
do odwołania kalkulację całości robót objętych zamówieniem: „Modernizacja sieci
kanalizacyjnej w Al. Krakowskiej”. Zauważył też, że zamawiający uznał, iż odwołujący I
nie udowodnił, iż złożona przez niego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny i na tej
podstawie odrzucił tą ofertę i wykluczył odwołującego I z udziału w postępowaniu.
Następnie odwołujący I podnosił, że zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp zamawiający
może zwrócić się o udzielnie wyjaśnień dotyczących ceny rażąco niskiej, gdy cena ofertowa
budzi wątpliwości zamawiającego, co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymogami określonymi przez zamawiającego. Ponadto, zwrócił uwagę,
iż w przedmiotowym postępowaniu złożone zostały cztery oferty zamykające się w granicach
od 14 479 763,13 zł do 19 421 700,00 zł z podatkiem VAT, zaś średnia arytmetyczna
wyniosła 16 421 534,78 zł wraz z podatkiem VAT i jest to cena wyższa o 12 000 zł od ceny
ofertowej zaproponowanej przez odwołującego I, przy czym cena zawarta w ofercie wybranej
w wyniku przeprowadzonego postępowania jest o ponad milion złotych niższa od ceny jego
oferty. Odwołujący I powołał się na orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej (KIO/UZP
1441/07, KIO/UZP 19/08, KIO/UZP 231/08) wskazujące, iż za cenę rażąco niską należy
uznać cenę niewiarygodną, nierealistyczną w porównaniu do cen rynkowych podobnych
zamówień. Podkreślił, że w niniejszym postępowaniu wszyscy czterej oferenci, zajmujący się
wykonywaniem analogicznych do przedmiotu zamówienia robót, zaoferowali ceny
na podobnym poziomie, znacząco odbiegając od ceny szacowanej przez zamawiającego,
a zatem według podmiotów wykonawczych, realizujących tego rodzaju prace na rynku
realistyczne ceny rynkowe kształtowały się na takim poziomie.
Odwołujący I wskazywał również, że miał pełne prawo przypuszczać, że złożone
przez niego wyjaśnienia dotyczące ceny ofertowej są pełne i za takie zostaną uznane
przez zamawiającego, ponieważ zakres udzielonych wyjaśnień był analogiczny do wyjaśnień
udzielonych przez niego w postępowaniu prowadzonym przez tego samego zamawiającego,
a dotyczącym zadania pod nazwą: „Renowacja bezwykopowa kanału kl. „0”
odprowadzającego ścieki z dzielnicy Wawer w ul. Szpotańskiego, ul. Patriotów,
ul. Wydawniczej Lca 5080 m wraz z wykonaniem renowacji przyłączy poprzez
zainstalowanie długich kształtek kapeluszowych Lca 15 m”, w którym to postępowaniu
zamawiający przyjął wyjaśnienia odwołującego za pełne i wystarczające, i nie odrzucił jego
oferty z uwagi na rażąco niską cenę. W ocenie odwołującego I, w takiej sytuacji, miał on
wysoce uzasadnione przekonanie, że zarówno forma, jak i treść złożonych przez niego
wyjaśnień odpowiadają w pełni żądaniu zamawiającego i zostaną uznane za pełne i
wystarczające dla rozwiania wszelkich wątpliwości co do uznania zaproponowanej przez
niego ceny ofertowej za rynkową i w konsekwencji za nie rażąco niską.
Zdaniem odwołującego I nie może budzić wątpliwości, iż w toku postępowania doszło
do naruszenia przepisów ustawy, które mogło mieć istotny wpływ na wybór oferty
najkorzystniejszej, co wypełnia dyspozycję art. 192 ust. 2 ustawy Pzp, jak również czyni
odwołanie słusznym i uzasadnionym.
W oparciu o powyższe odwołujący I wnosił jak w petitum odwołania.
Sygn. akt: KIO 917/16
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: 1) Molewski Sp. z o.o.
z siedzibą we Włocławku, 2) Molewski S.A. z siedzibą w Chodczu [zwani dalej łącznie:
„odwołującym II”] wnieśli odwołanie wobec czynności zamawiającego polegającej
na nieuprawnionym
wykluczeniu
ich
z
postępowania
i
odrzuceniu
ich
oferty,
a w konsekwencji dokonaniu wyboru oferty najkorzystniejszej z naruszeniem przepisów
prawa.
Odwołujący II zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 7 ust. 1 i ust. 3 w zw. z art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp w związku z dokonaniem
wykluczenia odwołującego II z postępowania na skutek stwierdzenia braku spełnienia
warunków udziału w postępowaniu dotyczących wiedzy i doświadczenia;
2) art. 89 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 87 ust. 1 ustawy Pzp w związku z uznaniem, że doszło
do zmiany treści oferty;
3) art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp w związku z nieuprawnionym odrzuceniem oferty
odwołującego II, w tym również brakiem podania uzasadnienia faktycznego w
zakresie tego przepisu, a także ewentualnym naruszeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy
Pzp w związku zaniechaniem poprawienia niezgodności oferty z treścią specyfikacji
istotnych warunków zamówienia niepowodującej istotnej zmiany w treści oferty;
4) art. 92 ust. 1 pkt 2 Pzp w związku z brakiem podania uzasadnienia faktycznego
w związku z uznaniem, że oferta odwołującego II podlega odrzuceniu, w tym
w szczególności na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.
W oparciu o powyższe zarzuty odwołujący II wnosił o:
1) nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności wykluczenia odwołującego II
z postępowania oraz unieważnienia czynności odrzucenia jego oferty;
2) nakazanie unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, która w związku
z wadliwie podjętą czynnością zaskarżoną odwołaniem (wykluczenie i odrzucenie)
została dokonana z naruszeniem prawa;
3) nakazanie dokonania ponownej oceny ofert z uwzględnieniem oferty odwołującego II
i wyboru oferty najkorzystniejszej w konsekwencji uwzględnienia odwołania;
4) zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego oraz zastępstwa prawnego
na posiedzeniu i rozprawie.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący II podnosił, że w dniu 20.05.2016 roku
zamawiający poinformował go o wykluczeniu z postępowania oraz odrzuceniu jego oferty
na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp w związku z brakiem spełnienia warunków
udziału w postępowaniu. Zamawiający uznał, iż uzupełnione w trybie art. 26 ust. 3 ustawy
Pzp realizacje pochodzące od podmiotów trzecich nie potwierdzają spełniania postawionych
w SIWZ warunków, gdyż powodują zmianę oświadczenia w zakresie samodzielnego
wykonania
przedmiotu
zamówienia,
a
w
konsekwencji
zmianę
treści
oferty.
Zdaniem odwołującego II stanowisko zamawiającego jest nieuprawnione, gdyż zgodnie
z postanowieniami SIWZ (pkt 3.5.) zamawiający dopuścił udział podwykonawców
w postępowaniu, nie ograniczając żadnego obszaru przedmiotu zamówienia do realizacji
jedynie przez wykonawców. Odwołujący II powołał się ponadto na pkt 6.1.7. SIWZ dotyczący
możliwości udostępnienia zasobów przez podmioty trzecie zgodnie z treścią art. 26 ust. 2b
ustawy Pzp. Odwołujący II przyznał, iż potwierdzenie przez niego spełnienia warunków
udziału w postępowaniu nastąpiło w wyniku wezwania w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp,
a jednocześnie podkreślił, iż nie ma żadnych ograniczeń prawnych, aby w wyniku
uzupełnienia dokumentów dokonana została zmiana całości informacji, tj. rodzaju realizacji,
dokumentu potwierdzającego należyte jej wykonanie, jak i zobowiązania. Następnie wskazał,
ż
e skoro ustawodawca dopuszcza taką możliwość, to uzupełnienie informacji dotyczących
spełnienia warunków po terminie składania ofert nie może powodować jakichkolwiek
ograniczeń w zakresie oceny spełnienia tych warunków.
W ocenie odwołującego II stanowisko zamawiającego, iż doszło do zmiany treści
oferty w zakresie wprowadzenia podwykonawcy w miejsce samodzielnego wykonania
zamówienia jest nieuprawnione. Ponadto, odwołujący II poddał w wątpliwość to czy
dokumenty składane w celu potwierdzenia spełniania
warunków udziału w postępowaniu w
odniesieniu do przepisu art. 22 ust. 1 ustawy Pzp stanowią treść oferty w rozumieniu
przepisów art. 87 ust. 1 ustawy Pzp i art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, wskazując, iż treść
oferty należy rozumieć jako merytoryczną zawartość oświadczenia woli, zaś dokumenty
podmiotowe nie odnoszą się do merytorycznej zawartości oferty. Odwołujący II zauważył też,
ż
e oferta nie odpowiadająca treści SIWZ to taka, która jest sporządzona odmiennie, niż
określają to postanowienia specyfikacji, przy czym niezgodność treści oferty z treścią SIWZ
ma miejsce w sytuacji, gdy zaoferowany przedmiot zamówienia nie odpowiada opisanemu w
specyfikacji przedmiotowi zamówienia, co do zakresu, ilości, jakości, warunków realizacji i
innych elementów istotnych dla wykonania przedmiotu zamówienia w stopniu
zaspokajającym oczekiwania i interesy zamawiającego. Z uwagi na powyższe, w ocenie
odwołującego II, w odniesieniu do uzupełnieniowych dokumentów na potwierdzenie
spełniania warunków udziału w postępowaniu nie ma zastosowania przepis art. 89 ust. 1 pkt
2 ustawy Pzp.
W dalszej kolejności odwołujący II wskazywał, że w żadnym momencie nie doszło
do zmiany oświadczenia, iż zamierza on w części wykonać przedmiot zamówienia
przez podwykonawców, co znalazło odzwierciedlenie w treści formularza oferty. Zdaniem
odwołującego II potwierdzenie spełnienia warunków udziału w postępowaniu za pomocą
podmiotu trzeciego i złożenie zobowiązań, z których treści wynika, udział tych podmiotów
w realizacji części zamówienia nie zmienia sposobu realizacji przedmiotu zamówienia.
Natomiast taka sytuacja mogłaby mieć miejsce jedynie wówczas, gdyby w treści formularza
ofertowego w punkcie 8 nieskreślone zostało oświadczenie w brzmieniu: „Nie zamierzamy
powierzyć do wykonania żadnej części niniejszego zamówienia”.
Odwołujący II podnosił również, że nawet jeśli zamawiający kwestię dotyczącą
informacji na temat podwykonawcy na którego zasoby wykonawca się powołuje uznaje
za treść oferty, to powinien mieć na uwadze przepis art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. W
ocenie odwołującego II, w sytuacji, gdy doszło do uzupełnienia dokumentów w trybie art. 26
ust. 3 ustawy Pzp, to przyjmując sposób rozumienia tych dokumentów jako oferty, w chwili
ich dostarczenia w wymaganym terminie stały się one częścią oferty i tym samym „oferta”
ta zawiera informacje o nazwach podmiotów na których zasoby powołuje się wykonawca.
W konsekwencji, skoro w „ofercie” znajdują się wymagane informacje, to nie ma przeszkód,
aby formalne uchybienie polegające w tym momencie na niewpisaniu nazw
podwykonawców, nie poprawić jako omyłki w oparciu o przepis art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy
Pzp. Odwołujący II podkreślił, że uzupełnione dokumenty nie budziły żadnych wątpliwości
zamawiającego i potwierdzają one spełnienie postawionych warunków udziału w
postępowaniu. Podniósł także, iż zamawiający posiada pełną wiedzę co do treści jaka
jedynie formalnie nie została wpisana w drugą tabelę w pkt 8 formularza ofertowego. W
ocenie odwołującego II inna interpretacja przedstawionych okoliczności stanowiłoby
naruszenie art 26 ust. 2b i art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, albowiem pierwszy z tych przepisów
daje swobodne prawo do korzystania z zasobów podmiotów trzecich, a drugi swobodę
decyzji co do tego jakie dokumenty i w jakim zakresie należy uzupełnić, aby potwierdzić
warunki udziału w postępowaniu. Zdaniem odwołującego II czynności podjęte przez
zamawiającego cechują się formalizmem, sprzecznym z intencją ustawodawcy co do
rozumienia art. 87 ust. 2 ustawy Pzp. Podkreślił, iż przepisy ustawy zobowiązują do
wezwania do uzupełnienia dokumentów na potwierdzenie spełniania warunków i
jednocześnie dopuszczają prawo w zakresie przedstawienia zupełnie nowych realizacji w
miejsce poprzednich, a dodatkowo nie zabraniają, aby te nowe realizacje pochodziły od
podmiotu trzeciego.
Reasumując swoją argumentację w powyższym zakresie odwołujący II stwierdził,
ż
e jeśli zamawiający powołuje się na przepisy art. 89 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 87 ust. 1
ustawy Pzp – to uznać należy, że nie doszło do zmiany treści oferty w związku ze zmianą
oświadczenia co do sposobu realizacji zamówienia samodzielnie i brak jest podstaw
do odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, bowiem informacje
o spełnieniu warunków nie stanowią „treści oferty" w rozumieniu tego przepisu, a dodatkowo
jeśli zamawiający twierdzi, że stanowią one treść oferty, to w wyniku uzupełnienia
dokumentów w tym w szczególności zobowiązania, w ofercie znajdują się żądane przez
zamawiającego informacje dotyczące podwykonawcy, na którego zasoby wykonawca się
powołuje, co oznacza, że samodzielnie zamawiający może dokonać poprawienia omyłki
polegającej na niezgodności treści oferty z treścią SIWZ (brak wskazania nazw (firm)
podwykonawców na których zasoby wykonawca się powołuje, w celu wykazania spełniania
warunków udziału w postępowaniu).
W dalszej kolejności odwołujący II wskazywał, że zgodnie z postawionym warunkiem
udziału w postępowaniu wykonawca miał legitymować się doświadczeniem w postaci dwóch
realizacji. Odwołujący II podnosił, że stanowisko zamawiającego, iż odwołujący powołuje się
na doświadczenie dwóch różnych podmiotów, przy czym żaden z tych podmiotów
samodzielnie nie spełniał warunku wiedzy i doświadczenia do realizacji inwestycji, jest
nieuprawnione. Wskazał, iż zamawiający w informacji o wykluczeniu odwołującego
i odrzuceniu jego oferty, powołując się na pkt. 6.1.8. lit. c) SIWZ, podaje, że dopuścił
możliwość przedstawienia inwestycji realizowanych przez różne podmioty, jednakże
wyłącznie w przypadku, gdy oferta składana jest przez te podmioty jako przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o zamówienie. Podniósł, iż zamawiający wprost dopuścił prawo
do skorzystania z doświadczenia podmiotu trzeciego celem wykazania się, że wykonawca
(a nie podmiot trzeci) spełnia warunki udziału w postępowaniu, w związku z czym przedstawił
stosowne zobowiązania podmiotów trzecich w zakresie udostępnienia zasobów w postaci
wiedzy i doświadczenia. W jego ocenie z treści SIWZ nie wynikają żadne ograniczenia
w zakresie oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu, w tym np. w ten sposób,
ż
e albo jeden z podmiotów składających ofertę wspólnie albo podmiot z którego zasobów
na zasadach określnych w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp korzysta wykonawca w celu spełnienia
warunku wiedzy i doświadczenia, musi wykazać się wymaganym doświadczeniem w postaci
dwóch realizacji. Wskazał, że nie ma też żadnych odmiennych zastrzeżeń zarówno
co do konsorcjum, jak i podmiotu trzeciego w części 6 SIWZ, określającej zakres
wymaganych dokumentów i sposób ich oceny, jak i np. w treści załącznika nr 5, którym
należało się posłużyć wykazując wiedzę i doświadczenie. Odwołujący II stwierdził, że jeżeli
chodzi o warunki udziału w postępowaniu określone w art. 22 ust. 1 pkt 2-4 ustawy Pzp,
dotyczące potencjału technicznego, osobowego, ekonomicznego i finansowego, w
przypadku konsorcjum, co do zasady, mogą być spełnione łącznie, co wynika z samej istoty
konsorcjum, dlatego też potencjały te, co do zasady, podlegają sumowaniu. Zatem, jeżeli po
zsumowaniu potencjału wszystkich członków konsorcjum, warunek opisany przez
zamawiającego zostanie spełniony przez wszystkich konsorcjantów łącznie, zamawiający
winien stwierdzić, że każdy z konsorcjantów potwierdził spełnienie warunku udziału w
postępowaniu, określonego w art. 22 ust. 1 pkt 2-4 ustawy Pzp. Następnie odwołujący II
zauważył, że inne traktowanie wykonawców zawiązujących konsorcjum niż wykonawców
składających ofertę samodzielnie, naruszałoby jedną z naczelnych zasad obowiązujących w
systemie zamówień publicznych, tj.: zasadę równego traktowania wykonawców, wyrażoną w
art. 7 ust. 1 ustawy Pzp. Odwołujący II podniósł również, iż postanowienia SIWZ jako
podstawowego dokumentu są wiążące zarówno dla wykonawców, jak i dla zamawiającego, a
ż
aden zapis SIWZ nie zakazywał sumowania i łącznej oceny doświadczenia. Stwierdził, że
na tym etapie postępowania niedopuszczalne jest wprowadzanie jakichkolwiek zmian, a w
szczególności przypisywanie intencji zamawiającemu, które nie wynikają wprost z
dokumentacji postępowania przetargowego.
Reasumując, odwołujący II podnosił, że zamawiający dokonał czynności wykluczenia
i odrzucenia jego oferty z naruszeniem przepisów prawa, a nadto dokonał zmiany SIWZ
po terminie składania ofert.
Sygn. akt: KIO 929/16
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: 1) Blejkan S.A.
z siedzibą w Szczecinie, 2) Inżynieria Rzeszów S.A. z siedzibą w Rzeszowie [zwani dalej
łącznie: „odwołującym III”] wnieśli odwołanie wobec czynności i zaniechań zamawiającego
polegających na:
1) wyborze jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych
METRO Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach, 2) LINTER S.A. z siedzibą w Wolbromiu,
3) Poznańskie Przedsiębiorstwo Robót i Usług Specjalistycznych „REMKAN” Sp. z
o.o. z siedzibą w Poznaniu [zwanych dalej łącznie: „Konsorcjum PRI METRO”];
2) zaniechaniu odtajnienia i udostępnienia odwołującemu załączonych do złożonych
przez Konsorcjum PRI METRO z dnia 18 kwietnia 2016 r. wyjaśnień w sprawie
elementów oferty mających wpływ na cenę załączników w postaci kalkulacji ceny
oraz oferty na panele GRP;
3) zaniechaniu odrzucenia oferty złożonej przez Konsorcjum PRI METRO jako oferty
zawierającej rażąco niską cenę;
4) zaniechaniu wezwania Konsorcjum PRI METRO do uzupełnienia w trybie art. 26 ust.
3 ustawy Pzp dokumentów potwierdzających spełnianie warunku posiadania wiedzy
i doświadczenia wskazanego w pkt 5.1.2 IDW;
5) zaniechaniu wezwania Konsorcjum PRI METRO do udzielenia wyjaśnień w zakresie
dokumentów złożonych na potwierdzenie spełniania warunku posiadania wiedzy
i doświadczenia wskazanego w pkt 5.1.2 IDW oraz zaniechanie podjęcia
przez zamawiającego czynności określonych w § 1 ust. 5 Rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich
może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich dokumenty te mogą być
składane w zakresie całości doświadczenia wskazanego przez Konsorcjum
PRI METRO;
6) zaniechaniu odrzucenia oferty złożonej przez wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: 1) Molewski Sp. z o.o. z siedzibą we Włocławku, 2)
Molewski S.A. z siedzibą w Chodczu [zwanych dalej łącznie: „Konsorcjum Molewski”]
jako oferty zawierającej rażąco niską cenę;
7) zaniechaniu wykluczenia Konsorcjum Molewski z postępowania oraz odrzucenia jego
oferty ze względu na fakt, że wykonawca ten nie wykazał spełnienia warunku
posiadania wiedzy i doświadczenia wskazanego w pkt 5.1.2 IDW (z innych przyczyn
niż wskazane w Informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty), tj. wskutek tego, że:
- oświadczenia o udostępnieniu zasobów przez podmioty trzecie tj. IDS-BUD S.A.
[dalej jako: ,,IDS”] oraz Ocide Construccion SA [dalej jako: „Ocide"] nie zapewniają
realnego udostępnienia wiedzy i doświadczenia,
- doświadczenie wskazane w poz. 4 uzupełnionego wykazu wykonanych robót
budowalnych nie spełnia wymogów określonej w pkt 5.1.2 IDW technologii wykonania
prac,
- Konsorcjum Molewski nie złożył dokumentów dotyczących Ocide poświadczonych
za zgodność z oryginałem przez Ocide (osobę uprawnioną do reprezentowania
Ocide), względnie nie złożył oświadczenia o udostępnieniu zasobów w oryginale
podpisanego przez osobę uprawnioną do reprezentowania Ocide,
- Konsorcjum Molewski nie wykazał, aby osoba podpisująca oświadczenie
o udostępnieniu zasobów przez Ocide była upoważniona do reprezentacji Ocide;
8) zaniechaniu wykluczenia Konsorcjum Molewski z postępowania oraz odrzucenia jego
oferty ze względu na fakt, że wykonawca ten złożył nieprawdziwe informacje mające
lub mogące mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania w zakresie
udostępnienia mu zasobu przez Ocide lub w zakresie udzielenia p. K.K.
pełnomocnictwa do reprezentowania Ocide.
Odwołujący III zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 8 ust. 1, 2 i 3 ustawy Pzp oraz art. 96 ust. 3 Pzp w zw. z art. 11 ust 4 ustawy z
dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji poprzez
nieuzasadnione przyjęcie, że informacje zastrzeżone przez Konsorcjum PRI METRO,
a zawarte w załącznikach do wyjaśnień Konsorcjum PRI METRO stanowią tajemnicę
przedsiębiorstwa oraz zaniechanie odtajnienia załączników do wyjaśnień, pomimo,
ż
e Konsorcjum PRI METRO nie wykazał, że zawarte tam informacje stanowią
tajemnicę przedsiębiorstwa;
2) art. 90 ust. 2 ustawy Pzp poprzez błędną ocenę złożonych przez Konsorcjum PRI
METRO wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość
ceny, a złożonych w trybie art. ustawy 90 ust. 1 ustawy Pzp;
3) art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez błędną ocenę oferty
Konsorcjum PRI METRO i wyjaśnień złożonych przez tego wykonawcę w trybie
art. 90 ust. 1 i 2 ustawy Pzp i zaniechanie odrzucenia tej oferty jako zawierającej
rażąco niską cenę;
4) art. 26 ust. 3 w zw. z art. 26 ust. 2b ustawy Pzp poprzez zaniechanie jego
zastosowania wobec Konsorcjum PRI METRO i wezwania go do złożenia
dokumentów
potwierdzających
spełnianie
warunku
posiadana
wiedzy
i
doświadczenia pomimo tego, że wykonawca ten nie wykazał spełniania warunku
posiadania wiedzy i doświadczenia wymaganego w pkt 5.1.2 IDW;
5) art. 26 ust. 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie jego zastosowania wobec Konsorcjum
PRI METRO i wezwania go do złożenia wyjaśnień w zakresie dokumentów złożonych
w celu wykazania, spełnienia warunku posiadania wiedzy i doświadczenia, pomimo
tego, że wykonawca ten nie wykazał bezspornie spełniania warunku posiadania
wiedzy i doświadczenia wymaganego w pkt. 5.1.2 IDW oraz § 1 ust. 5
Rozporządzenia w sprawie rodzaju dokumentów w zakresie całości doświadczenia
wskazanego przez Konsorcjum PRI METRO poprzez zaniechanie podjęcia czynności
weryfikujących informacje zawarte w złożonych przez to Konsorcjum dokumentach;
6) art. 90 ust. 2 ustawy Pzp poprzez błędną ocenę wyjaśnień dotyczących elementów
oferty mających wpływ na wysokość ceny złożonych dnia 19 kwietnia 2016 r.
przez Konsorcjum Molewski w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp;
7) art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez błędną ocenę oferty
Konsorcjum Molewski i wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny złożonych przez
tego wykonawcę w trybie art. 90 ust. 1 i 2 ustawy Pzp i zaniechanie odrzucenia tej
oferty jako zawierającej rażąco niską cenę;
8) art. 24 ust. 2 pkt 4 oraz art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp w zw. z art. 26 ust. 2b ustawy
Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia Konsorcjum Molewski oraz odrzucenia jego
oferty wskutek niewykazania przez tego wykonawcę spełnienia warunku posiadania
wiedzy i doświadczenia wskazanego w pkt 5.1.2 IDW (z innych przyczyn niż
wskazane w informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty);
9) art. 24 ust. 2 pkt 3 oraz art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp poprzez zaniechanie
wykluczenia Konsorcjum Molewski oraz odrzucenia jego oferty wskutek tego, że
wykonawca ten złożył nieprawdziwe informacje mające lub mogące mieć wpływ na
wynik prowadzonego postępowania.
W oparciu o powyższe zarzuty odwołujący III wnosił o uwzględnienie odwołania
i nakazanie zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności oceny ofert i wyboru oferty Konsorcjum PRI METRO;
2) odtajnienia i udostępnienia odwołującemu załączonych do złożonych przez
Konsorcjum PRI METRO z dnia 18 kwietnia 2016 r. wyjaśnień w sprawie elementów
oferty mających wpływ na cenę załączników w postaci kalkulacji ceny oraz oferty
na panele GRP wraz z jednoczesnym nakazaniem dokonania ponownej oceny ofert,
3) dokonania ponownej oceny ofert i:
a) odrzucenia oferty Konsorcjum PRI METRO jako oferty zawierającej rażąco niską
cenę,
b) wezwania Konsorcjum PRI METRO do uzupełnienia w trybie art. 26 ust. 3 ustawy
Pzp dokumentów potwierdzających spełnianie warunku posiadania wiedzy
i doświadczenia wskazanego w pkt 5.1.2 IDW,
c) wezwania Konsorcjum PRI METRO do złożenia w trybie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp
wyjaśnień w zakresie dokumentów potwierdzających spełnianie warunku
posiadania wiedzy i doświadczenia wskazanego w pkt 5.1.2 IDW tj. w zakresie:
i) danych osoby reprezentującej SMU-22 Sp. z o.o., ii) waluty rozliczeniowej
dla prac wykonywanych przez
SMU-22 Sp. z o.o., iii) terminów realizacji robót
wykonywanych przez SMU-22 Sp. z o.o. i charakteru prawnego realizacji tych
robot przez SMU-22 Sp. z o.o. na rzecz Per Aarsleff A/S a wykazanych w poz. 1
wykazu robót Konsorcjum PRI METRO;
4) odrzucenia oferty Konsorcjum Molewski jako oferty zawierającej rażąco niska cenę;
5) wykluczenia Konsorcjum Molewski oraz odrzucenia jego oferty wskutek nie
wykazania przez tego wykonawcę spełnienia warunku posiadania wiedzy i
doświadczenia wskazanego w pkt 5.1.2 IDW;
6) wykluczenia Konsorcjum Molewski oraz odrzucenia jego oferty wskutek tego,
ż
e wykonawca ten złożył nieprawdziwe informacje mające lub mogące mieć wpływ
na wynik prowadzonego postępowania.
oraz o zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący III podnosił, że zamawiający w sposób
bezpodstawny przyjął, że Konsorcjum PRI METRO w sposób dostateczny zastrzegł,
ż
e załączniki do wyjaśnień (ich treść) stanowią tajemnicę jego przedsiębiorstwa.
Zwrócił uwagę na zasadę jawności postępowania, jak również na pojęcie tajemnicy
przedsiębiorstwa, przytaczając w tym zakresie liczne orzeczenia Krajowej Izby Odwoławczej.
Jego zdaniem,
zamawiający powinien odtajnić wyjaśnienia złożone przez Konsorcjum
PRI METRO w całości, z uwagi na brak udowodnienia przez tego wykonawcę, że
zastrzeżone przez niego informacje mają charakter tajemnicy przedsiębiorstwa. Podkreślił, iż
Konsorcjum PRI METRO ograniczyło się jedynie do ogólnikowych stwierdzeń bez żadnych
dodatkowych wyjaśnień i dowodów, powołując się jedynie na orzeczenie KIO, dopuszczające
możliwość zastrzeżenia kalkulacji ceny jako tajemnicy przedsiębiorstwa, a w żaden sposób
nie odnosząc się jednak do pozostałych przesłanek zastrzeżenia tajemnicy, w szczególności
Konsorcjum nie wykazało, aby w odniesieniu do informacji zostały podjęte jakiekolwiek
działania w celu zachowania poufności informacji, bądź też, by nie zostały one udostępnione
do wiadomości publicznej. Ponadto, odwołujący III stwierdził, iż zamawiający bezkrytycznie
przyjął zastrzeżenie tajemnicy przez Konsorcjum PRI METRO, woląc nie narażać się na
ewentualne zarzuty naruszenia rzekomej tajemnicy przedsiębiorstwa i ewentualnie
pozostawić sprawę rozstrzygnięciu pomiędzy wykonawcami. Podkreślił, że wadliwa ocena
dokonana przez zamawiającego ma wpływ na wynik postępowania, albowiem uniemożliwia
innym wykonawcom zweryfikowanie prawidłowości konkurencyjnej oferty, a tym samym
na skuteczne skorzystanie ze środków ochrony prawnej. Odwołujący III ponadto zauważył,
iż uwzględnienie przedmiotowego zarzutu powinno skutkować unieważnieniem czynności
oceny ofert, bez rozpatrywania pozostałych zarzutów merytorycznych, a dotyczących kwestii
rażąco niskiej ceny oferty złożonej przez Konsorcjum PRI METRO.
Następnie odwołujący III z ostrożności odniósł się również do kwestii rażąco niskiej
ceny oferty złożonej przez Konsorcjum PRI METRO, wskazując, iż wyjaśnienia Konsorcjum
PRI METRO nie potwierdzają, że zaoferowana przez niego cena nie ma znamion rażąco
niskiej. Również w tym zakresie odwołujący III przytoczył bogate orzecznictwo Krajowej Izby
Odwoławczej, jak i sądów powszechnych. Stwierdził, że wyjaśnienia złożone przez
Konsorcjum PRI METRO składają się z dwóch części, tj. części ogólnej (jawnej) i
załączników w postaci kalkulacji cenowej i oferty na panele GRP (części zastrzeżonej jako
tajemnica przedsiębiorstwa), przy czym
część ogólna jest bardzo ogólna i nic nie wnosząca
do obalenia domniemania występowania w ofercie rażąco niskiej ceny, a odnosi się jedynie
do cen innych ofert oraz wskazuje na orzecznictwo KIO. Odwołujący III zauważył, że w
części ogólnej wyjaśnień wykonawca powołuje się na to, że wycena została sporządzona z
uwzględnieniem własnego znacznego doświadczenia wszystkich konsorcjantów, co w żaden
sposób nie obala domniemania rażąco niskiej ceny. Podniósł, iż chociaż to na Konsorcjum
PRI METRO spoczywał ciężar wykazania swych twierdzeń i złożenia dowodów, to
wykonawca ten załączył do wyjaśnień tylko ofertę na panele GRP, która odpowiada jedynie
za ok. 30% całości kosztów, a nie przedstawił ofert na inne niezbędne grupy materiałowe.
Odwołujący III zwrócił uwagę na fakt, że Konsorcjum PRI METRO w formularzu oferty
wskazało, iż zamierza powierzyć podwykonawcom określone części zamówienia oraz, że
zamierza korzystać z zasobu podmiotu trzeciego, tj. SMU, a mimo to nie została załączona
do wyjaśnień oferta od tego podmiotu na wykonanie robót w charakterze podwykonawcy.
Wskazał, że części zamówienia jakie według oferty Konsorcjum PRI METRO zamierzało
powierzyć podwykonawcom stanowią około 60-70% wartości całości zamówienia, zaś w
wyjaśnieniach Konsorcjum podało, iż znaczny zakres zamówienia wykonany zostanie siłami
własnymi Konsorcjum, która to sprzeczność budzi bardzo poważne wątpliwości co do
rzetelności tych wyjaśnień. Podniósł, że choć na Konsorcjum PRI METRO spoczywał ciężar
wykazania, iż zaoferowana cena nie jest ceną rażąco niską i w tym celu Konsorcjum
powinno złożyć nie tylko wyjaśnienia, ale i potwierdzające to dowody, to poza ofertą na
panele GRP, wykonawca nie złożył żadnych dowodów na potwierdzenie swoich wyliczeń.
Zdaniem odwołującego III nie jest możliwe zrealizowanie zamówienia za cenę niższą niż
zaoferowana przez niego, co wynika z faktu, iż jest on zdecydowanym liderem rynku usług
modernizacji kanalizacji w kilku ostatnich latach i osiągnął z tego rodzaju działalności bardzo
wysokie przychody i zyski, a tym samym wypracował najwyższe rabaty i najniższe ceny od
kontrahentów. Reasumując stwierdził, że zamawiający błędnie ocenił, iż wyjaśnienia złożone
przez Konsorcjum PRI METRO obalają domniemanie rażąco niskiej ceny, a wykonawca ten
wykazał, że jego cena nie jest ceną rażąco niską, albowiem pismo tego wykonawcy nie
wskazuje na żadne elementy opisane w art. 90 ust. 1 i ust. 2 ustawy Pzp, a ogólnikowość i
lakoniczność wyjaśnień, nie pozwala na obalenie powyższego domniemania.
W dalszej kolejności uzasadniając zarzut zaniechania wezwania Konsorcjum
PRI METRO w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do uzupełnienia dokumentów
potwierdzających spełnianie warunku posiadania wiedzy i doświadczenia odwołujący III
wskazywał, że Konsorcjum PRI METRO nie wykazało, aby spełniło określony w pkt 5.1.2
IDW warunek posiadania wiedzy i doświadczenia z uwagi na brak realności udostępnienia
zasobu podmiotu trzeciego wskutek nie wykazania właściwej reprezentacji SMU-22 Sp. z
o.o. Podkreślił, iż w ramach badania realności udostępnienia zasobu mieści się także
badanie czy zasób został udostępniony w sposób prawidłowy, tj. przez osoby właściwie
umocowane do reprezentowania podmiotu udostępniającego. Zauważył, że brak jest
jakiegokolwiek dokumentu potwierdzającego, że osoba podpisująca oświadczenie o
udostępnieniu zasobów jest upoważniona do reprezentowania SMU-22 Sp. z o.o., a nadto
zamawiający nie zweryfikował nawet kto (z imienia i nazwiska) reprezentował ten podmiot
przy podpisaniu oświadczenia o udostępnieniu zasobów, zaś brak imiennej pieczątki tej
osoby lub choćby czytelnego podpisu nie pozwala na to.
W ocenie odwołującego III brak jest również złożenia w prawidłowej formie
dokumentów potwierdzających należyte wykonanie robót przez SMU-22 Sp. z o.o., ponieważ
referencje dotyczące zadania wskazanego pod poz. 2 wykazu robót, tj. od Promburbud
Sp. z o.o. w ogóle nie zostały potwierdzone za zgodność z oryginałem przez SMU-22
Sp. z o.o.
Ponadto, zdaniem odwołującego III Konsorcjum PRI METRO nie wykazało realności
udostępnienia zasobu wskutek niewystarczającego określenia sposobu udostępnienia
zasobu, ponieważ określiło go jedynie poprzez ogólnikowe wskazanie podwykonawstwa,
co w żaden sposób nie zapewnia realności przekazania wiedzy i doświadczenia.
Jego zdaniem nie jest wystarczające wskazanie podwykonawstwa bez określenia,
choćby przybliżonego, czego to podwykonawstwo będzie dotyczyć i jaki będzie mieć zakres,
przy czym określenie przedmiotu i zakresu podwykonawstwa powinno nastąpić co najmniej
przez przybliżone określenie rodzaju i kategorii prac jakie wykonać ma podwykonawca
lub choćby ogólnej wartości prac powierzonych do wykonania podwykonawcy. Dodatkowo
wskazał, że brak realności udostępnienia potwierdzają także wyjaśnienia Konsorcjum
PRI METRO dotyczące elementów mających wpływ na zaoferowaną cenę, w których
to wykonawca kładzie nacisk na samodzielną realizację zamówienia. W jego ocenie
zamawiający
zaniechał
dokonania
rzeczywistej
analizy
złożonego
oświadczenia
o udostępnieniu zasobu. Odwołujący III przytoczył również liczne orzeczenia Krajowej Izby
Odwoławczej odnoszące się do kwestii badania realności udostępnienia zasobów podmiotów
trzecich.
Następnie, odwołujący III podnosił, że zadania wskazane przez Konsorcjum
PRI METRO nie spełniają wymogów określonych w pkt 5.1.2 IDW.
Stwierdził, że zgodnie z opisem sposobu dokonania oceny warunku posiadania
wiedzy i doświadczenia (pkt 5.1.2 IDW) jednym z warunków koniecznych do jego spełnienia
była wartość robót, która wyznaczona została na poziomie co najmniej 10 mln PLN netto.
Jednocześnie w pkt 5.3 IDW zamawiający wskazał, że wartości podane w innych walutach
przeliczać będzie na PLN wg średniego kursu NBP aktualnego na dzień publikacji
ogłoszenia o zamówieniu. Zauważył, że z referencji wydanych dla zadania wykazanego w
poz. 2 wykazu robót budowlanych wynika, że zadanie to było denominowane w walucie
lokalnej czyli hrywnach (i jedynie w referencji przeliczonej na EURO), przy czym wartość
prac określono na kwotę 36,4 mln UAH. Tym samym, jego zdaniem, należało dokonać
przeliczenia wartości prac z waluty kontraktu (UAH), a nie z EURO, co oznacza, że przy
zastosowaniu średniego kursu NBP dla hrywny z dnia 29 lutego 2016 r. (dnia 27.02.2016
roku kurs nie był publikowany przez NBP), tj. 1 UAH - 0,1471 PLN, wartość robót zostałaby
określona na poziomie 5.3544 min PLN brutto. Odnosząc się zaś do zadania wykazanego w
poz. 1 wykazu robót budowlanych, stwierdził, iż jak wynika z porównania oferty Konsorcjum
PRI METRO i oferty Per Aarsleff poz. 1 z wykazu Konsorcjum PRI METRO dotyczy tej samej
inwestycji co inwestycja wskazana przez Per Aarsleff pod poz. 2 jego wykazu robót. Kontrakt
ten denominowany był w hrywnach i jego całościowa wartość opiewała na kwotę
59.924.102,75 UAH brutto, a dokonując przeliczenia tej kwoty wg sposobu określonego
powyżej otrzymana zostanie kwota kwotę 8.814.835,51 PLN brutto. Dodał, że Konsorcjum
PRI METRO było podwykonawcą Per Aarsleff, a więc wykonało ograniczony zakres prac.
Odwołujący III zakwestionował także prawdziwość doświadczenia wykazanego przez
Konsorcjum PRI METRO pod poz. 1 wykazu robót wskazując na istotne sprzeczności
dotyczące dat wykonania robót a określonych w wykazach robót złożonych
przez to Konsorcjum oraz przez Per Aarsleff, mimo, że oba wykazy odnoszą się do tej samej
inwestycji. Zauważył, że całkowicie nierealne i niemożliwe jest wcześniejsze rozpoczęcie
wykonywania tej samej pracy przez podwykonawcę niż przez generalnego wykonawcę.
Reasumując stwierdził, że powyższe okoliczności budzą bardzo poważne wątpliwości
co do prawdziwości danych podanych przez Konsorcjum PRI METRO, dlatego też należy
zdyskwalifikować wykaz robót tego wykonawcy, co oznacza konieczność zastosowania
procedury z art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Na wypadek jednak gdyby w ocenie Izby konieczne
było uprzednie wyjaśnienie tych okoliczności w trybie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp odwołujący III
stwierdził, iż podnosi zarzut zaniechania wezwania Konsorcjum PRI METRO do złożenia
takich wyjaśnień, w szczególności w zakresie: danych osoby reprezentującej SMU-22
Sp. z o.o.; waluty rozliczeniowej dla prac wykonywanych przez SMU-22 Sp. z o.o.; terminów
realizacji robót wykonywanych przez SMU-22 Sp. z o.o. i charakteru prawnego realizacji tych
robót przez SMU-22 Sp. z o.o. na rzecz Per Aarsleff A/S a wykazanych w poz. 1 wykazu
robót.
Odwołujący III wskazywał ponadto, iż zamawiający zaniechał podjęcia czynności
wyjaśniających, a dotyczących dokumentów złożonych przez Konsorcjum PRI METRO w
celu potwierdzenia spełniania warunku posiadania wiedzy i doświadczenia. Zauważył, iż
zgodnie z § 1 ust. 5 Rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów zamawiający ma
prawo zwrócić się bezpośrednio do właściwego podmiotu, na rzecz którego roboty
budowlane, dostawy lub usługi były lub miały zostać wykonane, o przedłożenie dodatkowych
informacji lub dokumentów bezpośrednio zamawiającemu. Jednocześnie podkreślił, iż ze
względu na zasadę uczciwej konkurencji oraz należytej staranności zamawiający zawsze
powinien korzystać ze swego uprawnienia, gdy przy zachowaniu należytej staranności ma
lub powinien mieć tego rodzaju wątpliwości. Zwrócił również uwagę na okoliczność, że w
orzecznictwie Izby przyjęło się, że korzystanie z wyjaśnień w trybie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp
czy też art. 87 ust. 1 ustawy Pzp jest obowiązkiem zamawiającego, a nie jego swobodnym
uprawnieniem. Jego zdaniem tego rodzaju interpretacja powinna znaleźć zastosowanie
również do przepisu § 1 ust. 5 Rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, a zatem
zamawiający winien zażądać od odbiorców Renowacji kolektora oraz Modernizacji magistrali
dodatkowych informacji, a także dokumentów wskazujących na wykonanie robót i zakres
prac wykonanych przez podmiot udostępniający zasoby na rzecz Konsorcjum PRI METRO.
W dalszej kolejności odwołujący III odniósł się do oceny wyjaśnień w zakresie rażąco
niskiej ceny złożonych przez Konsorcjum Molewski i zaniechania odrzucenia oferty złożonej
przez tego wykonawcę jako zawierającej rażąco niską cenę. Jednocześnie podał, że zgadza
się z decyzją zamawiającego o wykluczeniu Konsorcjum Molewski i odrzuceniu jego oferty
popierając zawartą w tej decyzji argumentację prawną i faktyczną, jednakże, w jego ocenie,
zamawiający nie wskazał wszystkich przyczyn, które powinny skutkować wykluczeniem tego
wykonawcy z postępowania, jak i odrzuceniem jego oferty. Podkreślił, że w przypadku
uruchomienia procedury określonej w art. 90 ust. 1 ustawy Pzp wykonawca musi złożyć takie
wyjaśnienia, które jednoznacznie wykażą, że możliwe i realne jest rzetelne wykonanie
zamówienia za zaproponowaną cenę oraz załączyć potwierdzające to dowody, przy czym
jego zdaniem Konsorcjum Molewski temu wymogowi nie sprostało. Wskazał, że
zamawiający nie udostępnił mu zasadniczej części wyjaśnień złożonych przez Konsorcjum
Molewski, jednak już ogólna wiedza odwołującego pozwala mu stwierdzić, że wyjaśnienia te
nie są wystarczające, dlatego też wnosi o dogłębną analizę przez Izbę tych wyjaśnień, pod
kątem tego, czy zawierają one wszystkie wymagane oświadczenia i dowody na ich
potwierdzenie. W ocenie odwołującego III, wyjaśnienia Konsorcjum Molewski nie zawierają
wszystkich elementów niezbędnych do obalenia domniemania rażąco niskiej ceny, w tym
wszystkich niezbędnych dowodów. W szczególności zakwestionował realność tych
wyjaśnień w odniesieniu do załączonych przez wykonawcę ofert podwykonawców,
stwierdzając, iż w oświadczeniach o udostępnieniu zasobów przez podmioty trzecie na rzecz
Konsorcjum Molewski wskazano, że podmioty te zobowiązały się wykonać część robót
związanych
z przedmiotem
zamówienia,
a wynagrodzenie
należne
podmiotom
udostępniającym stanowi - zgodnie z doświadczeniem życiowym - istotną część
wynagrodzenia wykonawcy. Jego zdaniem, w wyjaśnieniach dotyczących rażąco niskiej ceny
powinny się znaleźć oferty tych dwóch podmiotów na wykonanie robót budowlanych w
charakterze podwykonawcy, a jeżeli ich tam nie ma to znaczy, że Konsorcjum Molewski nie
ujął tych kosztów przy szacowaniu swojej ceny, co musi dyskwalifikować jego wyjaśnienia
oraz wskazuje na brak realności zaoferowanej ceny.
Odwołujący ponadto podniósł zarzut zaniechania wykluczenia Konsorcjum Molewski
i odrzucenia jego oferty ze względu na niewykazanie spełniania warunku posiadania wiedzy
i doświadczenia.
W pierwszej kolejności wskazywał na brak udostępnienia zasobów w zakresie wiedzy
i doświadczenia przez podmioty trzecie w dacie składania ofert, tj. na dzień na dzień
11 kwietnia 2016 roku. Zauważył, że pierwotny termin składania ofert upływał w dniu 8
kwietnia 2016 roku, a następnie został wydłużony do dnia 11 kwietnia 2016 roku. Podkreślił,
iż oba oświadczenia o udostępnieniu zasobów przez podmioty trzecie zostały rzekomo
złożone dnia 8 kwietnia 2016 roku (tj. już po upływie pierwotnego terminu składania ofert),
który to dzień przypadał w piątek. Jego zdaniem, sprzeczne z doświadczeniem życiowym
jest, aby tak kluczowe dokumenty jak oświadczenie o udostępnieniu zasobów były
uzyskiwane przez wykonawcę na jeden dzień roboczy przed upływem terminu składania
ofert. W jego ocenie jest to tym bardziej mało realne, w sytuacji, gdy dokumenty te muszą
być składane w oryginale lub kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem przez
wykonawcę, co oznacza konieczność dysponowania oryginałem, a w sytuacji, gdy jeden z
podmiotów udostępniających zasoby - OCIDE - ma swoją siedzibę w Hiszpanii (Walencji) to
mało prawdopodobnym jest, by oświadczenie podpisane przez niego w piątek dotarło do
siedziby Konsorcjum Molewski - we Włocławku - w poniedziałek i to jeszcze w takim czasie,
by podmiot ten w razie potrzeby mógł złożyć to oświadczenie razem z ofertą w Warszawie.
Ponadto, przeciwko dysponowaniu przez Konsorcjum Molewski oświadczeniami w dniu
składania ofert świadczy też fakt, że wykonawca ten nie przedłożył umów z tymi podmiotami
(względnie ich ofert) do wyjaśnień złożonych w dniu 19 kwietnia 2016 roku dotyczących
rażąco niskiej ceny. W jego ocenie całkowicie nielogiczne i nieracjonalne jest także to, aby
Konsorcjum Molewski dysponując oświadczeniami o udostępnieniu zasobów na dzień
składania ofert (tj. na dzień 11.04.2016 r.) nie załączył ich do oferty i nie wskazywał tego
wykonawcy w formularzu ofertowym. Ponadto, Konsorcjum Molewski zwracał się do
zamawiającego z wnioskiem o wydłużenie terminu złożenia uzupełnienia dokumentów,
czego, zdaniem odwołującego III, z pewnością nie musiałby czynić, gdyby posiadał już
dokumenty od OCIDE i IDS.
W ocenie odwołującego III powyższe okoliczności bezsprzecznie wskazują na to,
ż
e w dniu 11 kwietnia 2016 r. Konsorcjum Molewski nie dysponowało zasobami
udostępnionymi przez IDS i OCIDE.
Następnie odwołujący III wskazywał na brak realnego udostępnienia wiedzy
i doświadczenia, powołując się jednocześnie na argumentację przedstawioną w odniesieniu
do zarzutów stawianych Konsorcjum PRI METRO w tym zakresie. Podkreślił, że zarówno
w oświadczeniu o udostępnieniu zasobów IDS, jak i w oświadczeniu OCIDE wskazane jest,
ż
e podmioty te obowiązały się wykonać część robót związanych z przedmiotem zamówienia
(roboty budowlane, sanitarne) na podstawie umowy podwykonawczej - umowy o roboty
budowlane, a takie określenie sposobu udostępnienia nie jest wystarczające,
gdyż w oświadczeniu nie został określony zakres tego podwykonawstwa, nie wiadomo też
jaki zakres prac będzie wykonany przez OCIDE, a jaki przez IDS. Ponadto zwrócił uwagę, że
jeśli w wyjaśnieniach dotyczących rażąco niskiej ceny Konsorcjum Molewski nie przedłożyło
umów lub ofert tych podmiotów, które wskazywałyby na to, że faktycznie IDS i OCIDE będą
podwykonawcami, to potwierdzać to będzie, że rzeczywisty udział tych podmiotów w
realizacji zamówienia nie został przewidziany, co skutkuje brakiem realności udostępnienia
wiedzy i doświadczenia. Podniósł, że Konsorcjum Molewski było już wzywane
do uzupełnienia oferty w kwestionowanym zakresie, stąd brak możliwości ponownego
uzupełnienia.
Dodatkowo odwołujący III zwracał uwagę na brak spełniania wymogów
technologicznych przez roboty wykonane przez OCIDE, a mianowicie stwierdził, iż z treści
zobowiązania o udostępnieniu zasobów złożonym przez OCIDE wynika, że podmiot ten
wykonywał „renowacje i odbudowę sieci dystrybucji i systemu kanalizacji oraz oczyszczalni
ś
cieków komunalnych w Caideo i Moieciu”, a z samego opisu powyższych prac wynika,
ż
e prace te nie były wykonywane w technologii modułowej, jakiej oczekiwał zamawiający.
Stwierdził, że technologia renowacji za pomocą modułów jest całkowicie inną
technologią
niż renowacja za pomocą rur. Wyjaśniał, iż technologia montażu modułów wymaga m.in.,
aby kanał w czasie renowacji był wolny od mediów, więc na czas trwania prac należy
przygotować system przepompowania zapewniający stały przepływ ścieków i technologia
ta nie wymaga wykopu starych rur czym różni się np. od renowacji poprzez wymianę
dotychczasowej sieci. Jego zdaniem z załączonego zobowiązania nie wynika fakt
zastosowania technologii z użyciem modułów.
Ponadto, wskazał, że z załączonych dokumentów przez Konsorcjum Molewski
nie wynika aby roboty miały wartość wymaganą przez zamawiającego, tj. 10,000.000,00 zł
bez podatku VAT, a co więcej z samego zobowiązania wynika, że prace w ramach tego
zadania obejmowały także oczyszczalnie ścieków co nie było związane z wymogiem
stawianym przez zamawiającego. Stwierdził, że nawet jeśli wartość kontraktu jako całości
spełnia wymogi kwotowe stawiane w IDW to obejmuje zapewne także kwestie oczyszczalni
ś
cieków, co nie może być brane pod uwagę przy ocenie spełniania postawionego warunku
wiedzy i doświadczenia.
Reasumując stwierdził, że z uwagi na powyższe wykonawca Konsorcjum Molewski
nie wykazało spełnienia warunku wiedzy i doświadczenia, a w konsekwencji wykonawca ten
winien zostać wykluczony z postępowania, a jego oferta odrzucona.
Dalej, odwołujący III podnosił, że w ramach badania realności udostępnienia zasobu
mieści się także badanie czy zasób został udostępniony w sposób prawidłowy, tj. przez
osoby właściwie umocowane do reprezentowania podmiotu udostępniającego. W jego
ocenie Konsorcjum Molewski nie spełnił tego wymogu, albowiem nie wykazał, aby osoba
podpisująca zobowiązanie w imieniu OCIDE, tj. p. R.C.O., był upoważniony do
reprezentowania podmiotu udostępniającego zasoby. Odwołujący III wskazał, że Konsorcjum
Molewski celem wykazania umocowania przedłożyło wyciąg z rejestru handlowego
dla OCIDE, przetłumaczony na język polski, jednak jego zdaniem, przedłożone tłumaczenie
nie jest wierne oryginałowi, lub wręcz jest to tłumaczenie innego dokumentu. Odwołujący III
w uzasadnieniu odwołania przywołał owe rozbieżności. Stwierdził, że skoro oryginał tego
dokumentu powinien być złożony wraz z tłumaczeniem na język polski to zaniechanie
powyższego musi skutkować uznaniem, że wykonawca nie wykazał, aby p. R.C.O. był
uprawniony do podpisania oświadczenia o udostępnieniu zasobu. Dodatkowo zauważył, że z
oryginalnej wersji językowej odpisu z rejestru handlowego wynika jedynie, iż p. R.C.O. jest
członkiem zarządu OCIDE, ale nie wynika, aby sam był uprawniony do reprezentowania tej
spółki, ponieważ bycie członkiem zarządu spółki kapitałowej nie jest równoznaczne z
prawem do jej jednoosobowej reprezentacji.
Odwołujący III podnosił również zarzut zaniechania wykluczenia Konsorcjum
Molewski z postępowania oraz odrzucenia jego oferty ze względu na złożenie
nieprawdziwych informacji, co potwierdzać miały okoliczności opisane w pkt 10 uzasadnienia
odwołania, jednak w tym zakresie odwołujący III cofnął zarzut w trakcie posiedzenia z
udziałem stron i uczestników postępowania odwoławczego w dniu 14 czerwca 2016 roku.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
W pierwszej kolejności, Izba dopuściła do udziału w postępowaniu:
A. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Blejkan S.A. z
siedzibą w Szczecinie, 2) Inżynieria Rzeszów S.A. z siedzibą w Rzeszowie, zgłaszających
swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 906/16 oraz KIO
917/16 po stronie zamawiającego [zwanych dalej łącznie: „Przystępującym I” lub
„Konsorcjum Blejkan”];
B. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Przedsiębiorstwo
Robót Inżynieryjnych METRO Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach, 2) LINTER S.A. z siedzibą
w Wolbromiu, 3) Poznańskie Przedsiębiorstwo Robót i Usług Specjalistycznych „REMKAN”
Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu, zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania
odwoławczego o sygn. akt: KIO 906/16, KIO 917/16 oraz KIO 929/16 po stronie
zamawiającego [zwanych dalej łącznie: „Przystępującym II” lub „Konsorcjum PRI METRO”];
C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Molewski Sp. z o.o.
z siedzibą we Włocławku, 2) Molewski S.A. z siedzibą w Chodczu, zgłaszających swoje
przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 929/16 po stronie
zamawiającego [zwanych dalej łącznie: „Przystępującym III” lub „Konsorcjum Molewski”].
Zgodnie z art. 185 ust. 2 ustawy Pzp wykonawca może zgłosić przystąpienie
do postępowania odwoławczego w terminie 3 dni od dnia otrzymania kopii odwołania,
wskazując stronę, do której przystępuje, i interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść
strony, do której przystępuje. Zgłoszenie przystąpienia doręcza się Prezesowi Izby w formie
pisemnej
albo elektronicznej
opatrzonej
bezpiecznym
podpisem
elektronicznym
weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu, a jego kopię przesyła
się zamawiającemu oraz wykonawcy wnoszącemu odwołanie.
Izba ustaliła, że zamawiający w dniu 30 maja 2016 roku przekazał wykonawcom,
biorącym udział w postępowaniu, zawiadomienie o wniesieniu odwołań, wniesionych
odpowiednio w sprawach: KIO 906/16, KIO 917/16 oraz 929/16 wraz z kopiami tych
odwołań. Zatem, termin na zgłoszenie przystąpienia upływał w dniu 3 czerwca 2016 roku.
Pisma, zawierające zgłoszenia przystąpienia, o którym mowa powyżej, doręczone zostały -
w formie pisemnej lub w formie elektronicznej opatrzonej bezpiecznym podpisem
elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu - Prezesowi
Krajowej Izby Odwoławczej w ustawowo określonym terminie (tj. w dniach 1 czerwca 2016
roku – Konsorcjum Blejkan, 2 czerwca 2016 roku – Konsorcjum Molewski oraz 3 czerwca
2016 roku – Konsorcjum PRI METRO), przy czym zgłaszający przystąpienie wskazali stronę,
do której zgłosili przystąpienie i interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść tej strony
oraz załączyli do przystąpienia dowody przesłania stronom kopii zgłoszenia przystąpienia.
Odwołujący I zgłosił do protokołu zastrzeżenie co do skuteczności zgłoszenia
przystąpienia do postępowania odwoławczego przez Konsorcjum Blejkan podnosząc,
iż wykonawca ten nie przesłał mu kopii zgłoszenia przystąpienia w terminie określonym
w art. 185 ust 2 ustawy Pzp (tj. w terminie 3 dni), a uczynił to dopiero w dniu 13 czerwca
2016 roku, a nadto przesłana kopia zgłoszenia przystąpienia nie zawierała załącznika
wskazanego w pkt 6 pisma zawierającego zgłoszenie przystąpienia, tj. dowodów nadania
kopii zgłoszenia przystąpienia odwołującemu i zamawiającemu.
Izba uznała zgłoszone zastrzeżenie za bezzasadne, stwierdzając, iż do pisma
zawierającego zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego Konsorcjum
Blejkan załączyło dowód przesłania odwołującemu I – za pośrednictwem poczty
elektronicznej - kopii zgłoszenia przystąpienia, na adres e-mailowy, wskazany w odwołaniu,
z którego wynikało, że kopia zgłoszenia została przesłana w dniu 1 czerwca 2016 roku.
Absurdalny okazał się też argument dotyczący przesłania niepełnej kopii zgłoszenia
przystąpienia, albowiem załączniki, których rzekomo nie przekazało Konsorcjum Blejkan w
postaci dowodów przekazania kopii zgłoszenia przystąpienia nie mają charakteru
merytorycznego, a stanowią jedynie dowód potwierdzający przesłanie kopii zgłoszenia
przystąpienia w przypadku zaistnienia wątpliwości w tym zakresie, co w konsekwencji może
wpłynąć na ocenę kwestii skuteczności przystąpienia danego wykonawcy do postępowania
odwoławczego dokonywaną przez Izbę. Co więcej trudno oczekiwać, aby do kopii zgłoszenia
przystąpienia przesyłanej odwołującemu został jednocześnie dołączony dowód przekazania
takiej kopii temu podmiotowi i za nieuzasadnione też należy uznać oczekiwanie, iż
odwołującemu winien zostać przesłany dowód przekazania kopii zgłoszenia przystąpienia
zamawiającemu.
Z tych też względów Izba uznała, że Przystępujący I skutecznie dokonał zgłoszenia
przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, zarówno w
sprawie o sygn. akt: KIO 906/16, jak i KIO 917/16, a tym samym stał się uczestnikiem tych
postępowań.
Ponadto, zarówno odwołujący II, jak i odwołujący III wnosili o niedopuszczenie
do udziału w postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego Przystępującego II –
Konsorcjum PRI METRO wskazując m.in., że pełnomocnictwo dla osoby podpisującej pismo
zawierające zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego, tj. dla pana A. K.,
zostało udzielone wcześniej niż pełnomocnictwo konsorcjalne dla lidera – Przedsiębiorstwa
Robót Inżynieryjnych METRO Sp. z o.o., co oznacza, że pełnomocnictwo udzielone panu
A. K. dnia 08.02.2016 r. upoważniało go wyłącznie do reprezentowania Przedsiębiorstwa
Robót Inżynieryjnych METRO Sp. z o.o., lecz już nie jego konsorcjantów. Ponadto,
wskazano, że pełnomocnictwo udzielone panu A. K. nie obejmuje swoim zakresem
reprezentowania Konsorcjum PRI METRO w postępowaniu odwoławczym, w tym czynności
zgłoszenia przystąpienia. Dodatkowo zauważono, że wykonawca zgłaszając przystąpienie
do postępowania odwoławczego Prezesowi Izby winien wykazać swoje umocowanie
do zgłoszenia przystąpienia, zaś wykonawca uczynił to dopiero w toku posiedzenia z
udziałem stron i uczestników postępowania odwoławczego składając uchwałę w zakresie
powołania pana A. K. na członka zarządu. Zwrócono również uwagę, że przystąpienie
zostało podpisane przez pana A. K. jako pełnomocnika a nie jako prezesa zarządu spółki
PRI Metro Sp. z o.o. a różne są zakresy umocowania zarówno pełnomocnika, jak i członka
zarządu i pan A. K. mając świadomość swojej funkcji nie wziął na siebie odpowiedzialności i
nie podpisał zgłoszenia przystąpienia jako prezes zarządu.
Izba uznała zgłoszone zastrzeżenia za bezzasadne, stwierdzając, iż zgłoszenie
przystąpienia dokonane w imieniu Konsorcjum PRI METRO zostało podpisane przez osobę
uprawnioną do występowania w imieniu tego Konsorcjum. Otóż, zgłoszenie przystąpienia
zostało podpisane przez pana A. K.. Jak wynikało z przedłożonych w toku posiedzenia z
udziałem stron i uczestników postępowania odwoławczego w dniu 14 czerwca 2016 roku
przez Konsorcjum PRI METRO dokumentów, tj. protokołu Nadzwyczajnego Zgromadzenia
Wspólników Spółki Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych METRO Sp. z o.o. z siedzibą
w Katowicach z dnia 25 maja 2016 roku oraz uchwały nr 1 Nadzwyczajnego Zgromadzenia
Wspólników Spółki Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych METRO Sp. z o.o. z siedzibą
w Katowicach z dnia 25 maja 2016 roku w sprawie zmian w składzie zarządu, członkiem
zarządu w związku z rezygnacją dotychczasowego Prezesa Zarządu został powołany pan A.
K.. Dodatkowo
Konsorcjum PRI METRO złożyło potwierdzenie złożenia wniosku do KRS o
zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców.
Mając na uwadze fakt, iż pan A. K. podpisując zgłoszenie przestąpienia
do postępowania odwoławczego w imieniu Konsorcjum PRI METRO pełnił funkcję Prezesa
Zarządu, a zatem był uprawniony do występowania w imieniu lidera Konsorcjum to działając
na podstawie pełnomocnictwa konsorcjalnego z dnia 15 marca 2015 roku był uprawniony
do zgłoszenia przystąpienia do postępowania odwoławczego w imieniu Konsorcjum
PRI METRO. Bez znaczenia także dla oceny prawidłowości umocowania osoby podpisującej
zgłoszenie
przystąpienia
w
niniejszej
sprawie
była
okoliczność
podnoszona
przez odwołującego III, iż w innym postępowaniu, wszczętym już po dokonanych zmianach
w składzie zarządu, pan A. K. w dalszym ciągu podpisuje oferty nie jako Prezes Zarządu,
lecz jako pełnomocnik, działający na podstawie pełnomocnictwa podpisanego przez Panią
K.D..
Z tych też względów Izba uznała, że Przystępujący II skutecznie dokonał zgłoszenia
przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, zarówno w
sprawie o sygn. akt: KIO 906/16, KIO 917/16, jak i KIO 929/16, a tym samym stał się
uczestnikiem tych postępowań.
Nie zgłoszono żadnych zastrzeżeń ani opozycji względem przystąpienia
Przystępującego III – Konsorcjum Molewski do postępowania odwoławczego o sygn. akt:
KIO 929/16 po stronie zamawiającego. Izba również uznała, że Przystępujący III skutecznie
dokonał zgłoszenia przystąpienia do postępowania odwoławczego
o sygn. akt: KIO 929/16
po stronie zamawiającego, a tym samym stał się uczestnikiem tego postępowania.
Następnie Izba ustaliła, że w ustalonym w przedmiotowej sprawie stanie faktycznym
nie ma podstaw do odrzucenia żadnego z odwołań w oparciu o przesłanki, określone
w art.189 ust. 2 ustawy Pzp.
W dniu 13 czerwca 2016 roku zamawiający wniósł do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej pisemne odpowiedzi na odwołania w sprawach o sygn. akt: KIO 906/16
oraz 929/16, w których oświadczył, iż uwzględnia w całości odwołania wniesione w sprawach
o sygn. akt KIO 906/16 i o sygn. akt: KIO 929/16.
W toku posiedzenia z udziałem stron i uczestników postępowania odwoławczego
w dniu 14 czerwca 2016 roku Przystępujący I – Konsorcjum Blejkan oraz Przystępujący II –
Konsorcjum PRI METRO, działając na podstawie art. 186 ust. 5 ustawy Pzp wnieśli – ustnie
do protokołu – sprzeciw wobec uwzględnienia w całości zarzutów przedstawionych
w odwołaniu w sprawie o sygn. akt: KIO 906/16. Ponadto, działając w tym samym trybie
Przystępujący II – Konsorcjum PRI METRO oraz Przystępujący III
Konsorcjum Molewski
wnieśli - ustnie do protokołu - sprzeciw wobec uwzględnienia w całości zarzutów
przedstawionych w odwołaniu w sprawie o sygn. akt: KIO 929/16.
Izba ustaliła również, że wszystkim odwołującym, w świetle przepisu art. 179 ust. 1
ustawy Pzp, stanowiącego, że Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale
przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi jeżeli ma lub
miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w
wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy, przysługiwało prawo
do wniesienia odwołania w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
prowadzonym przez Zamawiającego, przysługiwało uprawnienie do wniesienia odwołania.
Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania, w tym z: ogłoszenia
o zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia wraz z załącznikami, protokołu
postępowania, ofert wykonawców, korespondencji zamawiającego z wykonawcami, a nadto
z zawiadomienia o wynikach postępowania z dnia 20 maja 2016 r.
Ponadto Izba postanowiła dopuścić dowody z dokumentów złożonych przez strony
i uczestników postępowania odwoławczego.
Złożoną przez odwołującego w sprawie KIO 929/16 opinię sporządzoną przez Pana
T.L. - Prezesa Zarządu Stowarzyszenia Inżynierów Doradców i Rzeczoznawców, Izba
uwzględniła jako stanowisko własne strony, mając przede wszystkim na uwadze fakt, iż
przedmiotowa opinia została sporządzona w oparciu o dokumenty co do których odwołujący
nie przedłożył tłumaczenia na język polski, a nadto ze stanowiska odwołującego
przedstawionego w toku rozprawy wynika, że osoba sporządzająca opinię opracowała ją w
oparciu o wybiórczo tłumaczone fragmenty dokumentów sporządzone w języku obcym,
sama nie posiadając stosownej wiedzy w zakresie języka rumuńskiego. W związku z
powyższym przedmiotowy dokument Izba mogła wyłącznie uwzględnić jako stanowisko
własne odwołującego.
Izba postanowiła oddalić wniosek dowodowy odwołującego w sprawie KIO 929/16
o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa z udziałem biegłych
tłumaczy języka rumuńskiego na okoliczność czy w ramach zamówienia wskazanego w
poz. 4 wykazu robót złożonych przez Konsorcjum Molewski zostały wykonywane prace
dotyczące renowacji kanalizacji ściekowej w technologii modułów renowacyjnych i jaka jest
wartość tych prac z uwzględnieniem wszelkich dokumentów publicznie dostępnych oraz w
oparciu o załączniki załączone do złożonej opinii Pana T.L., a także udostępnione przez
spółkę APA Brasov S.A., jako powołany jedynie dla zwłoki. Zwrócić należy uwagę, że opinia
miałaby zostać wydana m.in. na podstawie dokumentów złożonych przez odwołującego
w języku rumuńskim bez tłumaczenia na język polski. Podkreślić należy, że to odwołujący był
zobowiązany przedstawiać wszelkie dokumenty wraz z tłumaczeniem na język polski na
potwierdzenie swoich wniosków i twierdzeń. Odwołujący nie uprawdopodobnił w żaden
sposób okoliczności uzasadniających powołanie biegłego w tej sprawie, a przede wszystkim
powoływał się na dokumenty, co do których nie przedstawił tłumaczenia na język polski.
Ponadto, z zakreślonego wniosku dowodowego wynika, że biegły byłby zobowiązany
do uwzględnienia wszelkich dokumentów publicznie dostępnych, przy czym odwołujący
nawet nie wskazał źródła, gdzie biegli mieliby poszukiwać tych dokumentów.
Ponadto, Izba postanowiła oddalić wniosek dowodowy odwołującego w sprawie
KIO 929/16 o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka pana D.B. na okoliczność
wskazania ile prac było realizowanych w technologii modułów renowacyjnych oraz jaka była
wartość prac wykonywanych w tej technologii, jako powołany jedynie dla zwłoki,
stwierdzając, że okoliczności, na udowodnienie których miałby być powołany ten świadek
zostały wskazane w korespondencji e-mailowej pochodzącej od tej osoby.
Wskazać jednocześnie należy, że całkowicie niezrozumiałe jest, iż odwołujący
w sprawie KIO 929/16 złożył wnioski dowodowe dopiero podczas trzeciego terminu na jaki
została odroczona rozprawa. Nie pojawiły się bowiem w trakcie żadne nowe okoliczności,
które uzasadniałyby tak późne sformułowanie tych wniosków dowodowych, a które nieznane
byłyby wcześniej odwołującemu, sama zaś rozprawa odbywała się w dniach 14, 20
i 22 czerwca 2016 roku. Powyższe również wskazuje na to, że dowody te zostały powołane
jedynie dla zwłoki.
Nadto, Izba rozważyła stanowiska stron i uczestników postępowania odwoławczego
wyrażone w pismach procesowych oraz stanowiska stron i uczestników postępowania
odwoławczego wyrażone ustnie do protokołu rozprawy z dnia 14, 20 i 22 czerwca 2016 roku.
Rozpatrując odwołania w granicach podnoszonych zarzutów – stosownie
do art. 192 ust. 7 ustawy Pzp – przy uwzględnieniu cofnięcia przez odwołującego w sprawie
KIO 929/16 zarzutu opisanego szczegółowo w pkt 10 odwołania - Izba ustaliła i zważyła,
co następuje.
Sygn. akt: KIO 906/16
W pierwszej kolejności odwołujący I podniósł zarzuty dotyczące wykonawców
wspólne ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Przedsiębiorstwa Robót
Inżynieryjnych METRO Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach, 2) LINTER S.A. z siedzibą w
Wolbromiu, 3) Poznańskiego Przedsiębiorstwa Robót i Usług Specjalistycznych „REMKAN”
Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu [zwanych dalej łącznie: „Konsorcjum PRI METRO”], a
mianowicie:
•
zarzut naruszenia art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez uznanie, iż Konsorcjum PRI
METRO spełnia warunki udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia;
•
zarzut naruszenia art. 26 ust. 2 b ustawy Pzp poprzez uznanie, iż Konsorcjum PRI METRO
wykazało, iż posiada wiedzę i doświadczenie;
•
zarzut naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 3 i 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia
Konsorcjum PRI METRO z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego pomimo
niewykazania spełniania przez Konsorcjum warunków udziału w postępowaniu w zakresie
wiedzy i doświadczenia oraz złożenia nieprawdziwych informacji mających wpływ
lub mogących mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania poprzez złożenie
nierzetelnych referencji;
•
zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty
złożonej przez Konsorcjum PRI METRO pomimo, iż złożona została przez wykonawców
podlegających wykluczeniu z udziału w postępowania.
Wszystkie powyższe zarzuty zostały podniesione w związku z twierdzeniami
odwołującego I, iż Konsorcjum PRI METRO nie wykazało spełniania warunku udziału
w postępowaniu dotyczącego wiedzy i doświadczenia, ponieważ polegało na zasobach
podmiotu trzeciego - SMU – 22 Sp. z o.o., która w rzeczywistości, jako podwykonawca
Per Aarsleff A/S nie wykonywała w żadnym zakresie robót polegających na: „Renowacji
istniejącego tunelu w wewnętrznej powierzchni segmentami GRP DN1670/21 mm
i 1320x1320x2lmm o całkowitej długości 1670 metrów”, zaś cały zakres robót polegających
na renowacji został wykonany przez Per Aarsleff A/S. Ponadto, posłużenie się nierzetelnymi
referencjami, wystawionymi przez Per Aarsleff A/S, która miała w wyniku błędu ująć w tych
referencjach również prace polegające na renowacji istniejącego tunelu, zdaniem
odwołującego I, świadczyło o złożeniu przez Konsorcjum PRI METRO nieprawdziwych
informacji mających wpływ lub mogących mieć wpływ na wynik prowadzonego
postępowania.
Zamawiający w Części I SIWZ - Instrukcji dla Wykonawców [zwanej dalej: „IDW”] –
w pkt 5.1.2. wskazał, że:
„O udzielenie zamówienia ubiegać się mogą Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące
posiadania wiedzy i doświadczenia, tj.: Wykonawcy którzy w okresie ostatnich pięciu lat
przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzonej działalności jest krótszy,
w tym okresie, wykonali co najmniej 2 roboty budowlane polegające na modernizacji sieci
kanalizacyjnej polegającej na renowacji kanalizacji ściekowej w technologii modułów
renowacyjnych, o wartości każdej z nich (tj. roboty) równej lub większej od wartości
stanowiącej równowartość 10.000.000,00 zł bez podatku VAT”.
Konsorcjum PRI METRO w celu wykazania spełniania warunku udziału
w postępowaniu dotyczącego wiedzy i doświadczenia, o którym mowa powyżej, przedstawiło
wraz z ofertą wykaz wykonanych robót budowlanych oraz referencje, powołując się na
zasoby
podmiotu trzeciego, tj. SMU-22 Sp. z o.o., która wykonywała roboty budowlane
jako podwykonawca Per Aarsleff A/S, a polegające na „Renowacji sekcji głębokiego
kolektora tunelu od MH nr 1 do nr 2 w Odessie”. W treści referencji z dnia 7 marca 2016
roku, które zostały załączone do oferty Konsorcjum PRI METRO, Dyrektor Generalny Biura
Przedstawicielstwa Per Aarsleff A/S poświadczył, iż Per Aarsleff A/S zatrudniło CMU-22 w
celu wykonania prac podwykonawczych z zakresu:
•
Przejęcie, utworzenie i przywracanie tymczasowych obszarów roboczych w MH Nr 1,
MH Nr 2 i lokalizacja szybów wentylacyjnych do wykorzystania podczas realizacji
zamówienia,
•
Ogólne przygotowanie prac budowlanych w tym czyszczenie tunelu, usuwając
zanieczyszczenia z sektora MH Nr 1A i z innych miejsc w tunelu,
•
Wypełnienie przestrzeni pomiędzy zewnętrzną okładziną segmentową i odkrytą
powierzchnią tunelu, w tym wiercenie otworów wiertniczych,
•
Wmurowanie i wypełnianie starych wyrobisk górniczych, katakumb i podziemnych
chodników, które są w kontakcie z tunelem i mogą być niebezpieczne dla stabilności
okładzin lub może prowadzić do niekontrolowanego odpływu zaprawy,
•
Renowacji istniejącego tunelu w wewnętrznej powierzchni segmentami GRP
DN1670/21 mm i 1320x1320x21mm o całkowitej długości 1670 metrów,
•
Budowa trzech szybów wentylacyjnych o głębokości 30 - 38 m, zawierających prace
konstrukcyjne i łączenie szybów z tunelem,
•
Prace na rzecz odbudowy i wykończenia (włączając w to instalacje odpowiedniego
sprzętu) do włazu Nr 1A.
Odwołujący I zakwestionował zakres robót wynikających z przedłożonych referencji
twierdząc, iż SMU-22 Sp. z o.o. w ramach robót wykonanych na rzecz Per Aarsleff A/S
nie wykonywała robót polegających na renowacji istniejącego tunelu w wewnętrznej
powierzchni segmentami GRP w ramach kontraktu „Zakończenie i renowacja sekcji
głębokiego kolektora tunelu od MH nr 1 do Nr 2” i nie nabyła w tym zakresie żadnej wiedzy
i doświadczenia jako podwykonawca Per Aarsleff A/S. Odwołujący I ponadto wskazywał,
ż
e wskazanie tych robót w treści referencji wystawionych przez Per Aarsleff A/S na rzecz
podwykonawcy SMU – 22 Sp. z o.o. nastąpiło w wyniku błędu, który polegał na wpisaniu
do treści referencji całości robót kontraktowych. Jako dowód odwołujący I złożył:
- oświadczenie Per Aarsleff A/S z dnia 25 maja 2016 roku do Referencji nr 008/16 z dnia
7 marca 2016 roku (podpisane przez osobę, która podpisywała również referencje z dnia
7 marca 2016 roku), wskazujące na zakres robót do jakich Per Aarsleff A/S zatrudnił SMU-22
Sp. z o.o. w charakterze podwykonawcy oraz zawierające informację, że SMU-22 Sp. z o.o.
nie wykonywało w żadnym zakresie robót polegających na renowacji istniejącego tunelu
w wewnętrznej powierzchni segmentami GRP, które to roboty wykonane zostały
przez Per Aarsleff A/S;
- pismo Per Aarsleff A/S z dnia 25 maja 2016 roku (również podpisane przez osobę, która
podpisywała referencje z dnia 7 marca 2016 roku) informujące SMU-22 o anulowaniu pisma
z dnia 7 marca 2016 roku dotyczącego wykazu prac podwykonawczych wykonanych przez
SMU-22 i stwierdzające, iż z powodu błędu technicznego, prace dot. rekonstrukcji
wewnętrznej powierzchni istniejącego tunelu za pomocą segmentów z włókna szklanego
(GRP), które w całości zostały wykonane przez specjalistów spółki Per Aarsleff A/S zostały
wykazane w zakresie prac wykonanych przez SMU-22;
- umowę kontraktową zawartą w dniu 19 października 2012 roku pomiędzy
Przedsiębiorstwem Komunalnym „Agencja Programów Rozwoju Odessy” przy Radzie Miasta
Odessa a spółką Per Aaersleff A/S na wykonanie: „Przebudowy tunelowego kolektora
kanalizacyjnego głębokiego zalegania na odcinku od MH nr 1 do MH nr 2”;
- umowę podwykonawstwa nr Od-01/13 z dnia 12 stycznia 2013 roku zawartą pomiędzy
Per Aarsleff
A/S
a
SMU-22
na
wykonanie
określonego
zakresu
zleconych
prac oraz wyświadczenia usług towarzyszących dotyczące ukończenia i przebudowy
tunelowego kolektora głębokiego zalegania na odcinku od MH nr 1 do MH nr 2
wraz z załącznikami;
- umowę podwykonawstwa nr Od-02/13 z dnia 12 kwietnia 2013 roku zawartą pomiędzy
Per Aarsleff A/S a SMU-22 na wykonanie określonego zakresu zleconych prac
oraz wyświadczenia usług towarzyszących dotyczące wykonania węzła przecięcia pomiędzy
istniejącym kolektorem i kolektorem deszczowym w rejonie MH1A wraz z załącznikami.
Z kolei zgłaszający przystąpienie - Konsorcjum PRI METRO - przedstawił w toku
postępowania odwoławczego list referencyjny z dnia 26 maja 2014 roku wystawiony przez
zastępcę dyrektora Przedsiębiorstwa Gminnego Rady Miasta Odessa „Agencji ds.
Programów Rozwoju Miasta Odessa” potwierdzający wykonanie przez SMU robót
polegających m.in. na renowacji głębokiego kolektora ściekowego. Ponadto, Konsorcjum PRI
METRO przedstawiło pozwolenie na wykonywanie robót budowlanych wydane Agencji
Programów Rozwoju Odessy jako zamawiającemu oraz SMU-22 Sp. z o.o. jako
generalnemu podwykonawcy dotyczące rekonstrukcji tunelowego kolektora głębokiego
zalegania.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp: o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się
wykonawcy, którzy spełniają warunki, dotyczące posiadania wiedzy i doświadczenia.
Przepis art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp stanowi, iż:
z postępowania o udzielenie zamówienia
wyklucza się również wykonawców, którzy
nie wykazali spełniania warunków udziału
w postępowaniu. Przepis art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp stanowi, iż:
z postępowania
o udzielenie zamówienia wyklucza się również wykonawców, którzy:
złożyli nieprawdziwe
informacje mające wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania.
Natomiast z art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp wynika, że: zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli
została złożona przez wykonawcę wykluczonego z udziału w postępowaniu o udzielenie
zamówienia lub niezaproszonego do składania ofert.
Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie potwierdza w sposób jednoznaczny
i nie budzący wątpliwości, że Konsorcjum PRI METRO złożyło nierzetelne referencje,
a tym samym, że nie potwierdziło spełnienia warunku udziału w postępowaniu dotyczącego
wiedzy i doświadczenia, opisanego w pkt 5.1.2. IDW, czy też, że złożyło nieprawdziwe
informacje mające wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania.
Na wstępie należy zwrócić uwagę, że wystawcą referencji z dnia 7 marca 2016 roku
i podmiotem na rzecz którego SMU-22 Sp. z o.o. wykonywała roboty w ramach zawartych
umów podwykonawstwa była spółka Per Aarsleff A/S, tj. wykonawca, który jest jednym
z wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia i jednocześnie
wnoszących niniejsze odwołanie. Referencje, które zostały załączone do oferty Konsorcjum
PRI METRO zostały wystawione 7 marca 2016 roku, natomiast pismo o cofnięciu referencji
zostało sporządzone w dniu 25 maja 2016 roku, a zatem po zainicjowaniu postępowania
odwoławczego w niniejszej sprawie.
Przede wszystkim zauważyć jednak należy, że zdaniem odwołującego I,
przedstawione przez niego umowy podwykonawcze wraz z załącznikami miały potwierdzać
zakres robót wykonanych w rzeczywistości przez SMU-22 Sp. z o.o. na rzecz Per Aarsleff
A/S. Uczestnik postępowania odwoławczego - Konsorcjum PRI METRO w trakcie rozprawy
podnosił, że odwołujący I nie przedstawił wszystkich umów podwykonawczych i wszystkich
załączników, z których wynikałby rzeczywisty zakres prac wykonanych przez SMU-22
Sp. z o.o. na rzecz Per Aarsleff A/S. Jednocześnie podnieść należy, że już z zestawienia
treści umów podwykonawczych i wynikającego z nich rzekomego zakresu prac wykonanych
przez SMU-22 Sp. z o.o. z treścią oświadczenia Per Aarsleff A/S z dnia 25 maja 2016 roku
do referencji, z którego wynika, że podmiot ten zatrudnił SMU-22 Sp. z o.o. w charakterze
podwykonawcy robót w zakresie wymienionych w tym piśmie prac, wynika wniosek, iż zakres
prac, które miał wykonywać SMU-22 Sp. z o.o., wskazany w tych dokumentach nie jest
tożsamy, co budzi wątpliwości co do dokumentów przedłożonych przez odwołującego I.
Mianowicie oświadczenie Per Aarsleff A/S z dnia 25 maja 2016 roku do referencji z dnia
7 marca 2016 roku, wskazuje na znacznie szerszy zakres prac niż wynikający z umów
podwykonawczych i załączników do tych umów przedstawionych przez odwołującego I.
Jako przykład można podać roboty w zakresie budowy trzech szybów wentylacyjnych,
wmurowania i wypełnienia starych wyrobisk górniczych, katakumb i podziemnych chodników,
wypełnienia przestrzeni między zewnętrzną okładziną segmentową i odkrytą powierzchnią
tunelu, w tym wiercenie otworów wiertniczych, które zostały wskazane w ww. oświadczeniu
do referencji jako roboty do wykonania, których Per Aarsleff A/S miało zatrudnić SMU-
22 Sp. z o.o. w charakterze podwykonawcy, a które to nie wynikają z przedłożonych przez
odwołującego I umów podwykonawczych i załączników do tych umów, mających obrazować
zakres prac rzeczywiście wykonanych przez SMU-22 Sp. z o.o. na rzecz Per Aarsleff A/S.
Zatem, nawet w oświadczeniu z dnia 25 maja 2016 roku, po rzekomej weryfikacji referencji z
dnia 7 marca 2016 roku, Per Aarsleff A/S wskazuje na szerszy zakres prac zleconych SMU-
22 Sp. z o.o. w ramach podwykonawstwa, niż wynikający z przedstawionych przez
odwołującego I umów podwykonawczych i załączników do nich.
Wątpliwości budzi też fakt, iż z zakresu prac potwierdzonego pierwotnymi
referencjami z dnia 7 marca 2016 roku, wedle oświadczenia Per Aarsleff A/S z dnia 25 maja
2016 roku, SMU-22 Sp. z o.o., jako podwykonawca, miała nie wykonywać jedynie robót
polegających na renowacji istniejącego tunelu w wewnętrznej powierzchni segmentami GRP,
czyli robót potwierdzających spełnianie warunku udziału w postępowaniu dotyczącego
wiedzy i doświadczenia, określonego w pkt 5.1.2 IDW.
Powyżej przedstawione okoliczności mogą wskazywać na to, że wycofanie referencji
przez Per Aarsleff A/S oświadczeniem z dnia 25 maja 2016 roku może stanowić element gry
konkurencyjnej.
Z kolei Konsorcjum PRI METRO w toku postępowania odwoławczego przedstawiło
list referencyjny z dnia 26 maja 2014 roku pochodzący od Przedsiębiorstwa Gminnego Rady
Miasta Odessa „Agencji ds. Programów Rozwoju Miasta Odessa”, czyli inwestora,
potwierdzający wykonanie przez SMU-22 Sp. z o.o. prac m.in. polegających na renowacji
grawitacyjnego kolektora ściekowego o całkowitej długości 1670 m. W toku postępowania
odwoławczego podnoszono, iż Agencja ds. Programów Rozwoju Miasta Odessa, nie jest
stroną umowy Per Aarsleff A/S z podwykonawcą SMU-22 Sp. z o.o., a zatem nie może mieć
wiedzy co do zakresu prac wykonanych przez ten podmiot. Biorąc jednak pod uwagę treść
umowy
kontraktowej
z
dnia
października
roku zawartej
pomiędzy
Przedsiębiorstwem Komunalnym „Agencją Programów Rozwoju Odessy” przy Radzie Miasta
Odessa a spółką Per Aaersleff A/S należy wywieść wniosek, iż Agencja mogła i powinna
posiadać taką wiedzę. Otóż, regulacje zawarte w umowie kontraktowej odnoszące się do
kwestii podwykonawstwa (pkt 7 Ogólnych Warunków Kontraktu) wskazują na to, że
wykonawca, tj. Per Aarsleff A/S, może dokonać podzlecenia prac, ale za zgodą Kierownika
Projektu. Nie może też przenieść Kontraktu bez pisemnego zatwierdzenia Zleceniodawcy, tj.
Agencji. Kierownikiem Projektu zgodnie z tą umową miała być osoba wyznaczona przez
zleceniodawcę, czyli Agencję.
Wobec powyższego Izba uznała, że odwołujący I nie udowodnił, iż Konsorcjum
PRI METRO złożyło nierzetelne referencje, a tym samym nie udowodnił okoliczności,
będących podstawą podnoszonych zarzutów. Dodatkowo, wskazać należy, iż w kontekście
wykazywanych przez odwołującego I okoliczności w uzasadnieniu odwołania, niezrozumiały
jest zarzut naruszenia art. 26 ust. 2b ustawy Pzp, zgodnie z którym:
Wykonawca
może polegać na wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych
do wykonania zamówienia, zdolnościach finansowych lub ekonomicznych innych podmiotów,
niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków. Wykonawca w takiej
sytuacji zobowiązany jest udowodnić zamawiającemu, iż będzie dysponował tymi zasobami
w trakcie realizacji zamówienia, w szczególności przedstawiając w tym celu pisemne
zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów
na potrzeby wykonania zamówienia. Przepis art. 26 ust. 2b ustawy Pzp dotyczy bowiem
kwestii możliwości udostępnienia zasobów przez podmioty trzecie na rzecz wykonawcy.
Natomiast samo wykazanie spełniania warunków udziału w postępowaniu, a wiec ustalenie,
jakie jest w rzeczywistości doświadczenie podmiotu trzeciego udostępniającego swój
potencjał oraz czy odpowiada ono warunkom udziału w postępowaniu, jest kwestią odrębną.
Mając powyższe na uwadze, Izba uznała, że zarzuty, o których mowa powyżej,
są bezzasadne.
Zarzut naruszenia art 90 ust. 3 w zw. z art 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp poprzez odrzucenie
oferty złożonej przez odwołującego I pomimo braku przesłanek do odrzucenia oferty tego
wykonawcy i wykluczenia go od udziału w postępowaniu.
Zamawiający, działając na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, pismem z dnia
12 kwietnia 2016 roku zwrócił się do wszystkich wykonawców biorących udział
w postępowaniu, również i do odwołującego I, o udzielenie wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w tym do złożenia dowodów,
wskazując jednocześnie przykładowo, że dowodami tymi mogą być szczegółowa kalkulacja
czy kosztorys.
Wartość zamówienia została oszacowana przez zamawiającego na kwotę
26.000.000,00 zł netto (31.980.000,00 zł z podatkiem VAT). Cena oferty odwołującego I
opiewa na kwotę 16.409.676,00 zł z podatkiem VAT, a zatem jest niższa o ponad 30 %
od wartości zamówienia. Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp: jeżeli cena oferty wydaje się
rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości zamawiającego
co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi
przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa
o 30% od wartości zamówienia lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie
art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
(Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z późn. zm.);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
Jak wynika z powyżej powołanego przepisu, skoro cena oferty odwołującego I
jest niższa o ponad 30 % od wartości zamówienia, zamawiający miał obowiązek wezwania
go do złożenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, dotyczących elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny, któremu to obowiązkowi zamawiający zadośćuczynił.
Zatem, argumentacja podnoszona przez odwołującego I w odwołaniu, iż średnia
arytmetyczna wszystkich ofert wraz z podatkiem VAT to cena wyższa zaledwie o 12 000 zł
od ceny ofertowej odwołującego I oraz, że cena oferty wybranej przez w wyniku
przeprowadzonego postępowania jest o ponad milion złotych niższa od ceny ofertowej
odwołującego I, nie niweluje obowiązku złożenia wyjaśnień. Jednocześnie należy zauważyć,
ż
e wyjaśnienia te nie mogą być jedynie składane pro forma, lecz muszą być rzetelne i
przekonywać, że cena oferty nie jest rażąco niska.
Odwołujący I złożył wyjaśnienia pismem datowanym na dzień 18 kwietnia 2016 roku.
Zamawiający dokonując oceny wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny, złożonych przez odwołującego I, uznał, że wykonawca
nie udowodnił, iż oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny i w konsekwencji odrzucił ofertę
odwołującego I na podstawie art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.
Zamawiający ponadto wskazał w uzasadnieniu faktycznym podjętej decyzji, że wykonawca
przesłał do zamawiającego pismo z ogólnymi stwierdzeniami dotyczącymi zaproponowanej
ceny i oświadczeniem, że zaproponowana cena dotyczy pełnego zakresu. Jednocześnie
podniósł, iż do pisma nie zostały załączone dowody dotyczące elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny.
W ocenie Izby czynność podjęta przez zamawiającego, a polegająca na odrzuceniu
oferty odwołującego I na podstawie art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp była
prawidłowa.
Przede wszystkim należy wskazać, iż stosownie do art. 90 ust. 2 ustawy Pzp:
obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy.
Przepis art. 90 ust. 3 ustawy Pzp z kolei stanowi, iż: zamawiający odrzuca ofertę
wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz z
dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia. Ponadto, zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp: zamawiający
odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Wyjaśnienia dotyczące elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny,
złożone przez odwołującego I są ogólnikowe i zawierają lakoniczne stwierdzenia poprzez
odniesienie się hasłowo do takich okoliczności jak: wieloletnie doświadczenie, stosowanie
w sposób powtarzalny zoptymalizowanych rozwiązań organizacyjno-technicznych, które są
również zoptymalizowane ekonomicznie, dysponowanie stabilnym personelem, własnym
sprzętem i urządzeniami do renowacji kanalizacji, panelami GRP, bazą noclegową,
zapasami sprzętowymi. Odwołujący I nie przedstawił rzetelnych wyjaśnień w jaki sposób i w
jakim wymiarze okoliczności te mogą wpływać na cenę oferty, a przede wszystkim nie
załączył do wyjaśnień stosownych dowodów. Nadto, przedmiotowe wyjaśnienia, zawierają
oświadczenie odwołującego I, że zaproponowana przez niego cena dotyczy pełnego zakresu
obejmującego wszystkie wymagania wskazane w SIWZ i uwzględnia wszystkie niezbędne
koszty dla prawidłowej i rzetelnej realizacji przedmiotu zamówienia oraz zawiera koszty
dotyczące robót przygotowawczych, ziemnych i odtworzeniowych, organizacji placu budowy,
utrzymania
zaplecza
budowy,
materiałów,
transportu,
związane
z
zajęciem
i
zabezpieczeniem pasa drogowego, przepompowania ścieków czy związane z budową i
likwidacją tymczasowych dróg. Oprócz tego ogólnego oświadczenia odwołujący I nie
przedstawił szczegółowych wyjaśnień odnoszących się do poszczególnych rodzajów
kosztów przez niego wskazanych, w tym w jaki sposób przekłada się to na zaoferowaną
cenę, jak również nie odnosił się w jakikolwiek sposób do wartości wskazanych przez siebie
rodzajów kosztów, a przede wszystkim nie przedstawił jakichkolwiek dowodów w tym
zakresie, mimo, iż został do tego wezwany przez zamawiającego. Odwołujący I złożył taki
dowód dopiero w toku postępowania odwoławczego, załączając kalkulację do odwołania, a
nadto przedstawił dodatkowe wyjaśnienia dotyczące elementów mających wpływ na cenę
oferty. Podnieść jednak należy, że złożenie takich dowodów, jak i dodatkowych wyjaśnień,
należy uznać za spóźnione, gdyż powinny one zostać przedstawione zamawiającemu na
jego wezwanie. Odwołujący I podnosił ponadto w toku rozprawy, iż pewne okoliczności,
właściwe odwołującemu, są znane zamawiającemu i dlatego nie uznał za konieczne ich
przedstawienia w sposób szczegółowy w złożonych wyjaśnieniach. Niemniej jednak nie
wykazał tego w żaden sposób. Twierdzenia, iż odwołujący I jest partnerem innego podmiotu
(Muzeum w Wilanowie) oraz, że zamawiający ma w tym zakresie wiedzę, również nie
wskazuje na to w jaki sposób mogłoby to się przekładać na zaoferowaną cenę w tym
konkretnym
postępowaniu.
Nie zasługiwał
również
na
uwzględnienie
argument
odwołującego, iż w innym postępowaniu, prowadzonym przez tego samego zamawiającego,
złożył podobne wyjaśnienia i, że w tamtym postępowaniu jego wyjaśnienia zostały
uwzględnione, a zatem miał wysoce uzasadnione przekonanie, że zarówno forma, jak i treść
złożonych przez niego wyjaśnień odpowiadają żądaniu zamawiającego i zostaną uznane
przez niego za pełne i wystarczające. Przede wszystkim należy zauważyć, że każde
postępowanie charakteryzuje się swoją specyfiką oraz ma inne uwarunkowania. Zauważyć
również należy, że zamawiający wezwał wykonawcę również do złożenia dowodów, czemu
wykonawca w żaden sposób nie sprostał, gdyż nie przedstawił jakiegokolwiek dowodu.
Ponadto, nie można zaakceptować wyjaśnień, które nie potwierdzają, że cena oferty nie jest
rażąco niska, nawet jeśli zamawiający uznał je w innym postępowaniu, co też mogło być
wynikiem wadliwej decyzji zamawiającego.
Biorąc pod uwagę powyższe, Izba uznała, że wyjaśnienia złożone przez
odwołującego I nie potwierdzają, że złożona przez niego oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny, a w konsekwencji zarzut naruszenia art 90 ust. 3 w zw. z art 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp
nie zasługuje na uwzględnienie.
W konsekwencji powyższych ustaleń Izba uznała również, iż nie potwierdził się zarzut
naruszenia art. 7 ust. 1 i ust. 3 ustawy Pzp poprzez naruszenie przy ocenie i wyborze oferty
w postępowaniu zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
oraz dążenie do udzielenia zamówienia wykonawcy wybranemu niezgodnie z przepisami
ustawy Pzp.
Mając powyższe na uwadze Izba oddaliła odwołanie wniesione w sprawie o sygn. akt:
KIO 906/16.
Sygn. akt: KIO 917/16
Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 87 ust. 1 ustawy Pzp w związku z
uznaniem, że doszło do zmiany treści oferty
oraz
zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp w związku z nieuprawnionym odrzuceniem
oferty odwołującego II, w tym również brakiem podania uzasadnienia faktycznego w zakresie
tego przepisu, a także ewentualnym naruszeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp w związku
zaniechaniem poprawienia niezgodności oferty z treścią specyfikacji istotnych warunków
zamówienia niepowodującej istotnej zmiany w treści ofert
W dniu 20 maja 2016 roku zamawiający poinformował odwołującego II o wykluczeniu
go z postępowania i odrzuceniu jego oferty. Jako uzasadnienie prawne podał:
„Art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp - z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się
również wykonawców, którzy: nie wykazali spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Zamawiający odrzuca ofertę zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 87 ust. 1 zdanie
ostatnie ustawy Pzp - Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jest niezgodna z ustawą,
gdyż niedopuszczalne jest (...), dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści oraz zgodnie
z art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych
warunków zamówienia.”.
Natomiast w uzasadnieniu faktycznym przedmiotowej informacji zamawiający wskazywał,
iż działając na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp wezwał odwołującego II do uzupełnienia
dokumentów m.in. w zakresie wykazania spełnienia warunku dotyczącego posiadania
wiedzy i doświadczenia (tj. wykonanie co najmniej 2 robót budowlanych polegających na
modernizacji sieci kanalizacyjnej,
polegającej na renowacji kanalizacji ściekowej w
technologii modułów renowacyjnych, o wartości każdej z nich (tj. roboty) równej lub większej
od wartości stanowiącej równowartość 10.000,000,00 zł bez podatku VAT), ponieważ uznał,
iż obie inwestycje wykazane przez wykonawcę w ofercie w Wykazie robót budowlanych
nie odpowiadają treści ww. warunku. Zamawiający po analizie uzupełnionych dokumentów
stwierdził, że wykonawca nie wykazał spełnienia warunku dotyczącego posiadania wiedzy
i doświadczenia. Zamawiający w przedmiotowej informacji wskazał, iż z przedstawionego
uzupełnienia wynika, iż wykonawca dokonuje rozszerzenia pierwotnego Wykazu o dwa
kolejne zadnia inwestycyjne, tj. „Modernizację kolektorów głównych dla Pasma
pruszkowskiego" realizowane przez IDS-BUD S.A. oraz „Renowację i odbudowę sieci
dystrybucji i systemu kanalizacji oraz oczyszczalni ścieków komunalnych w Coldea i Moieciu
- CL10", załączając jednocześnie zobowiązania ww. podmiotów do oddania do dyspozycji
zasobów podmiotu na mocy art. 26 ust. 2b ustawy Pzp, w których określono sposób
korzystania z zasobów „Wykonanie części robót związanych z przedmiotem zamówienia
(roboty budowlane, sanitarne)” w charakterze „Umowa Podwykonawcza – umowa o roboty
budowlane”. Następie zamawiający zauważył, że odwołujący II w złożonej przez siebie
ofercie oświadczył, iż zamierza powierzyć podwykonawcom do realizacji następujące części
zamówienia: prace projektowe, roboty budowlane, roboty sanitarne, roboty drogowe, roboty
bezwykopowe a jednocześnie wobec nie wypełnienia części dotyczącej powołania się na
zasoby podwykonawców w celu wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu
oświadczył, iż nie powołuje się na zasoby innego podmiotu (podwykonawcy), na zasadach
określonych w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp. Zamawiający powołał też treść pkt 3.5. IDW
zgodnie z którym: „Zamawiający dopuszcza udział Podwykonawców. Zamawiający żąda
wskazania przez Wykonawcę w ofercie części zamówienia, której wykonanie powierzy
Podwykonawcom oraz podania przez Wykonawcę nazw (firm) podwykonawców, na
których zasoby wykonawca powołuje się na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b
ustawy, w celu wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu”. Zamawiający
wskazał, że za treść oferty uznaje się oświadczenie woli wykonawcy obejmujące jego
zobowiązanie do spełnienia sprecyzowanego świadczenia, w określonym czasie za
określoną cenę i w określony sposób. Oświadczenie co do wykonania zamówienia
samodzielnie albo z udziałem podwykonawców stanowi treść oferty i niedopuszczalne jest
jego uzupełnienie na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Stwierdził, iż wprowadzenie
podwykonawcy, niewskazanego wcześniej w treści oferty albo wprowadzenie podwykonawcy
w miejsce samodzielnego wykonania zamówienia stanowi niedozwolone na gruncie ustawy
Pzp uzupełnienie treści oferty i zmianę określonego w ofercie sposobu spełnienia
ś
wiadczenia i tym samym oferta taka podlega odrzuceniu. Zamawiający podniósł, że z treści
złożonego przez odwołującego II uzupełnienia wynika, iż dokonał on zmiany uprzednio
złożonego oświadczenia w zakresie powołania się na zasoby innego podwykonawcy. Dalej,
w przedmiotowej informacji, zamawiający stwierdził, że odwołujący II zgodnie z treścią
uzupełnienia powołuje się na zasoby dwóch różnych wykonawców, wykazując przy tym ich
wiedzę i doświadczenie przy realizacji przez nich po jednej inwestycji spełniającej warunek
udziału w postępowaniu, o którym mowa w pkt 5.1.2. IDW, co oznacza, że powołuje się on
na wiedzę i doświadczenie podmiotów, które same nie mają wymaganej wiedzy i
doświadczenia. Podkreślił, iż każdy z wykonawców uczestniczących w postępowaniu musi
wykazać się dwoma inwestycjami spełniającymi warunek udziału w postępowaniu, o którym
mowa w pkt 5.1.2. IDW, a w tym przypadku wykonawca przedstawił na skutek uzupełnienia
dokumentów po jednej inwestycji realizowanej przez dwa niezależne od siebie podmioty, a
tym samym wykonawca ten nie wykazał „co najmniej 2 robót budowlanych polegających na
…”. Zamawiający wskazał, iż zgodnie z pkt 6.1.8. ppkt c) dopuścił możliwość przedstawienia
inwestycji realizowanych przez różne podmioty, jednakże wyłącznie w przypadku, gdy oferta
składana jest przez te podmioty jako wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia na podstawie art. 23 ustawy. Jedynie w takim przypadku zamawiający ocenia
ich łączny potencjał techniczny, kadrowy, wiedzę i doświadczenie. W oparciu o powyższe
zamawiający podjął przedmiotową decyzję.
Stanowisko zamawiającego, a w konsekwencji podjęta przez niego czynność
wykluczenia odwołującego II z postępowania o udzielenie zamówienia i odrzucenia jego
oferty na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp, art. 89 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 87 ust. 1
zdanie ostatnie ustawy Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp jest nieprawidłowa.
Brzmienie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp zostało przywołane już przy
sprawie 906/16. Kolejne przepisy przywołane w informacji zamawiającego o odrzuceniu
oferty odwołującego II i wykluczeniu go z udziału w postępowaniu, a jednocześnie
stanowiące podstawę zarzutów podniesionych w odwołaniu, to przepis art. 89 ust. 1 pkt 1
ustawy Pzp zgodnie z którym: zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jest niezgodna z ustawą;
art. 87 ust. 1 ustawy Pzp stanowiący, iż: W toku badania i oceny ofert zamawiający może
żą
dać od wykonawców wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert. Niedopuszczalne jest
prowadzenie między zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty
oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści, a także
przepis art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp z którego wynika, że: zamawiający odrzuca ofertę,
jeżeli:
jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z
zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3.
Przede wszystkim należy zauważyć, że wbrew temu co twierdzi zamawiający,
odwołujący II poprzez uzupełnienie – na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp - dokumentów
dotyczących potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu w postaci wiedzy
i doświadczenia nie zmienił treści swojej oferty. Uzupełniając dokumenty odwołujący II
powołał się na zasoby podmiotów trzecich, mających być jednocześnie – wedle
przedłożonych zobowiązań tych podmiotów - podwykonawcami odwołującego się
wykonawcy. Zamawiający powoływał się w tym zakresie na postanowienie pkt 3.5. IDW
zgodnie z którym: „Zamawiający dopuszcza udział Podwykonawców. Zamawiający żąda
wskazania przez Wykonawcę w ofercie części zamówienia, której wykonanie powierzy
Podwykonawcom oraz podania przez Wykonawcę nazw (firm) podwykonawców, na
których zasoby wykonawca powołuje się na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b
ustawy, w celu wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu”. Podnieść również
należy, że odwołujący II w treści oferty (pkt 8 formularza oferty) w sposób jednoznaczny
wskazał, że będzie wykonywał zamówienie z udziałem podwykonawców poprzez
wykreślenie sformułowania: „Nie zamierzam(y) powierzać do podwykonania żadnej części
niniejszego zamówienia” oraz poprzez następujące oświadczenie: „Oświadczamy, iż
następujące części niniejszego zamówienia zamierzam(y) powierzyć podwykonawcom”, przy
czym w tabeli dotyczącej określenia części zamówienia, które zamierzał powierzyć
podwykonawcom wskazał na: prace projektowe, roboty budowlane, roboty sanitarne, roboty
drogowe, roboty bezwykopowe. Jednocześnie odwołujący II nie wypełnił tabeli dotyczącej
wskazania nazw (firm) podwykonawców na których zasoby powołuje się na zasadach
określonych w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp, w celu wykazania spełniania warunków udziału w
postępowaniu (zgodnie z art. 36 b ustawy Pzp), czego niewątpliwie żądał zamawiający
zarówno na podstawie postanowienia zawartego w pkt 3.5. IDW, jak i zamieszczając
stosowny wzór tabeli w pkt 8 formularza oferty. Trzeba mieć jednak na uwadze fakt, że
odwołujący II składając ofertę, pierwotnie wykazywał się własnym doświadczeniem, a
dopiero w wyniku zakwestionowania przez zamawiającego obu inwestycji wskazanych przez
odwołującego II w Wykazie wykonanych przez Wykonawcę robót budowlanych, który
stwierdził, iż nie odpowiadają one treści warunku udziału w postępowaniu, opisanego w pkt
5.1.2. IDW, odwołujący II powołał się – w związku z wezwaniem zamawiającego z dnia 9
maja 2016 roku do uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp - na
zasoby podmiotów trzecich (tj. IDS-BUD S.A. oraz OCIDE CONSTRUCCION S.A.) w celu
wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia.
Z pisemnych zobowiązań tych podmiotów oddania do dyspozycji zasobów podmiotu
(datowanych na dzień 8 kwietnia 2016 roku) wynikało, że mają być oni jednocześnie
podwykonawcami odwołującego. Należy też podkreślić, co ma istotne znaczenie dla oceny
czy doszło do ewentualnej zmiany treści oferty, że zakres podwykonawstwa wynikający z
tych oświadczeń (wykonanie części robót związanych z przedmiotem zamówienia – roboty
budowlane, sanitarne) pokrywał się z zakresem prac co do których odwołujący II w
formularzu oferty (pkt 8) zawarł oświadczenie, iż powierzy ich wykonanie podwykonawcom.
Tym samym sposób realizacji zamówienia nie uległ zmianie (tj. powierzenie określonych
części zamówienia do realizacji podwykonawcom) i nie można w tym zakresie mówić o
zmianie treści oferty.
Izba w składzie rozpoznającym niniejsze odwołanie, podziela stanowisko wyrażone
w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 16 lipca 2014 r., sygn. akt: KIO 1366/14, iż:
„Przepisy art. 87 i 89 ust. 1 pkt 2 odnoszą się do treści oferty w rozumieniu opisu lub
wskazania zakresu zobowiązania, które wykonawca na siebie przyjmuje i które zaciąga.
W rozpatrywanym przypadku wskazanie nazw podwykonawców miało jedynie znacznie
informacyjne, a także służyło wykazaniu okoliczności, o których mowa w art. 26 ust. 2b P.z.p.
(wskazani podwykonawcy byli jednocześnie podmiotami, których potencjałem Odwołujący
posługiwał się dla wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu w myśl art. 26
ust. 2b ustawy). Zamawiający nie powołał i nie wskazał żadnych postanowień SIWZ, z
których wynikałoby, że wykonawca winien zobowiązać się w treści oferty (i zobowiązuje się)
do wykonania zamówienia przy pomocy konkretnych podwykonawców.(…) Powyższe nie
wynika również z obowiązujących przepisów prawa. Przepis art. 36b ust. 1 ustawy stanowi
tylko, iż zamawiający może żądać wskazania przez wykonawcę części zamówienia, której
wykonanie zamierza powierzyć podwykonawcy, lub podania przez wykonawcę nazw (firm)
podwykonawców, na których zasoby wykonawca powołuje się na zasadach określonych
w art. 26 ust. 2b, w celu wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu, o których
mowa w art. 22 ust. 1. Co w tym przypadku miało miejsce (zarówno żądanie, jak i
wskazanie). Natomiast według art. 36b ust. 2 ustawy - jeżeli zmiana albo rezygnacja z
podwykonawcy dotyczy podmiotu, na którego zasoby wykonawca powoływał się, na
zasadach określonych w art. 26 ust. 2b, w celu wykazania spełniania warunków udziału w
postępowaniu, o których mowa w art. 22 ust. 1, wykonawca jest obowiązany wykazać
zamawiającemu, iż proponowany inny podwykonawca lub wykonawca samodzielnie spełnia
je w stopniu nie mniejszym niż wymagany w trakcie postępowania o udzielenie zamówienia.
Ustawa więc wprost ustanawia dowolną zmianę lub rezygnacje przez wykonawcę ze
wskazanych personalnie podwykonawców - nakładając jednakże na wykonawcę
ograniczenia i obowiązki na polu wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu z
tym związane.(…)”. W sprawie, objętej rozstrzygnięciem, o którym mowa powyżej,
wykonawca w treści oferty nie uwzględnił podmiotów (podwykonawców), dodając do listy
podwykonawców dwa nowe podmioty, których zobowiązania do udostępnienia zasobów
złożył dopiero w ramach uzupełnienia dokumentów. Izba w tej sprawie uznała, iż
przeprowadzonej zmiany nie sposób uznać za zmianę treści zobowiązania wykonawcy.
Mając powyższe na uwadze, a w szczególności fakt, iż nie doszło w niniejszej
sprawie do zmiany treści oferty, w szczególności poprzez zmianę sposobu realizacji
zamówienia czy też zakresu zobowiązania wykonawcy odwołującego się Izba uznała, że
oferta złożona przez odwołującego nie podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 1
ustawy w zw. z art. 87 ust. 1 oraz art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, co w konsekwencji
oznacza, że zarzuty odwołania podnoszone w odniesieniu do naruszenia ww. przepisów
potwierdziły się.
Jednocześnie Izba uznała, że podniesiony przez odwołującego II zarzut ewentualny
naruszenia art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp w związku zaniechaniem poprawienia
niezgodności oferty z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia niepowodującej
istotnej zmiany w treści ofert, stał się bezprzedmiotowy. Zgodnie bowiem z art. 87 ust. 2 pkt
3 ustawy Pzp: zamawiający poprawia w ofercie inne omyłki polegające na niezgodności
oferty ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia, niepowodujące istotnych zmian w
treści oferty - niezwłocznie zawiadamiając o tym wykonawcę, którego oferta została
poprawiona. Skoro nie stwierdzono niezgodności oferty odwołującego II z treści SIWZ, to tym
samym nie było podstaw do zastosowania przepisu art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp.
Zarzut naruszenia art. 92 ust. 1 pkt 2 Pzp w związku z brakiem podania uzasadnienia
faktycznego w związku z uznaniem, że oferta odwołującego II podlega odrzuceniu,
w tym w szczególności na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.
Izba uznała, że nie potwierdził się zarzut naruszenia art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp
w związku z brakiem podania uzasadnienia faktycznego co do tego, iż oferta odwołującego II
podlega odrzuceniu, w tym w szczególności na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.
Zgodnie z art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp: niezwłocznie po wyborze najkorzystniejszej oferty
zamawiający jednocześnie zawiadamia wykonawców, którzy złożyli oferty, o wykonawcach,
których oferty zostały odrzucone, podając uzasadnienie faktyczne i prawne. Zamawiający
zawiadamiając odwołującego II o odrzuceniu jego oferty podał szerokie uzasadnienie
faktyczne podstaw odrzucenia tej oferty. Odwołujący II miał też świadomość podstaw
zarówno faktycznych, jak i prawnych odrzucenia jego oferty, czemu dał wyraz wnosząc
przedmiotowe odwołanie, w którym przedstawił obszerną argumentację świadczącą o
zrozumieniu podstaw podjętej przez zamawiającego decyzji.
Zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 i ust. 3 w zw. z art. 24 ust. 2 pkt. 4 ustawy Pzp w związku
z dokonaniem wykluczenia odwołującego II z postępowania na skutek stwierdzenia braku
spełnienia warunków udziału w postępowaniu dotyczących wiedzy i doświadczenia
Zamawiający wykluczył odwołującego II z postępowania o udzielenie zamówienia
i odrzucił złożoną przez niego ofertę wskazując ponadto, iż wykonawca ten powołuje się
na zasoby dwóch różnych wykonawców, wykazując przy tym ich wiedzę i doświadczenie
przy realizacji przez nich po jednej inwestycji spełniającej warunek udziału w postępowaniu,
o którym mowa w pkt 5.1.2. IDW, co oznacza, że powołuje się on na wiedzę i doświadczenie
podmiotów, które nie spełniają samodzielnie warunku udziału w postępowaniu w zakresie
wiedzy i doświadczenia (wykonanie dwóch robót).
Izba uznała, że również w tym zakresie nie było podstaw do wykluczenia
odwołującego II z postępowania o udzielenie zamówienia i odrzucenia jego oferty.
Odwołujący II wykazał się dwiema robotami budowlanymi wymaganymi przez zmawiającego
w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i
doświadczenia. Zamawiający nie kwestionował, że którakolwiek z wykazanych inwestycji nie
odpowiada treści warunku opisanego w pkt 5.1.2 IDW, a jedynie to, że były one zrealizowane
przez dwa niezależne od siebie podmioty, które samodzielnie nie spełniały warunku udziału
w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia.
W ocenie Izby, fakt, iż każda z inwestycji, wykazanych przez odwołującego II w celu
potwierdzenia spełniania warunku udziału w postępowaniu, została udostępniona
przez podmiot trzeci, który samodzielnie nie spełnia warunków udziału w postępowaniu
nie może prowadzić do wniosku, iż wykonawca nie wykazał spełnienia warunków udziału
w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia, skoro wykonawca ten wykazuje się
dwoma robotami, wprawdzie udostępnionymi przez podmioty trzecie, ale w ilości i o cechach
wymaganych przez zamawiającego, tj. odpowiadającymi wymaganiom określonym
w pkt 5.1.2. IDW. Słusznie podnosił odwołujący II, iż z treści SIWZ nie wynikają żadne
ograniczenia w zakresie oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu,
w szczególności, aby podmiot z którego zasobów na zasadach określnych w art. 26 ust. 2b
ustawy Pzp korzysta wykonawca w celu spełnienia warunku wiedzy i doświadczenia, musiał
wykazać się wymaganym doświadczeniem w postaci dwóch realizacji. W konsekwencji
uznać należy, że odwołujący II powołując się na zasoby podmiotów trzecich,
którzy samodzielnie nie posiadają doświadczenia określonego w pkt 5.1.2. IDW, wykazał
spełnianie warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia.
Mając powyższe na uwadze, Izba uznała, że potwierdził się zarzut naruszenia
art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 24 ust. 2 pkt. 4 ustawy Pzp w związku z dokonaniem wykluczenia
odwołującego II z postępowania na skutek stwierdzenia braku spełnienia warunków udziału
w postępowaniu dotyczących wiedzy i doświadczenia.
Jako, że potwierdziły się zarzuty podniesione przez odwołującego II i miały one wpływ
na wynik postępowania o udzielenie zamówienia, Izba, na podstawie art. 192 ust. 2 ustawy
Pzp, uwzględniła odwołanie i nakazała zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru
oferty
najkorzystniejszej,
unieważnienie
czynności
wykluczenia
odwołującego
II
z postępowania o udzielenie zamówienia i odrzucenia jego oferty, a następnie powtórzenie
czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty złożonej przez odwołującego II.
Sygn. akt: KIO 929/16
Zarzut naruszenia art. 8 ust. 1, 2 i 3 ustawy Pzp oraz art. 96 ust. 3 Pzp w zw. z art. 11 ust 4
ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji poprzez
nieuzasadnione przyjęcie, że informacje zastrzeżone przez Konsorcjum PRI METRO,
a zawarte w załącznikach do wyjaśnień Konsorcjum PRI METRO stanowią tajemnicę
przedsiębiorstwa oraz zaniechanie odtajnienia załączników do wyjaśnień, pomimo,
ż
e Konsorcjum PRI METRO nie wykazał, że zawarte tam informacje stanowią tajemnicę
przedsiębiorstwa
Jak już zostało wskazane przy omawianiu sprawy o sygn. akt: KIO 906/16
zamawiający, działając na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, pismem z dnia 12 kwietnia
2016 roku zwrócił się do wszystkich wykonawców biorących udział w postępowaniu, również
i do Konsorcjum PRI METRO, o udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny, w tym do złożenia dowodów.
Konsorcjum PRI METRO złożyło wyjaśnienia dotyczące elementów oferty mających
wpływ na wysokość zaoferowanej ceny pismem z dnia 18 kwietnia 2016 roku. Jednocześnie
wykonawca ten zastrzegł, iż załączona do wyjaśnień kalkulacja ceny stanowi tajemnicę
firmy, w związku z czym wnosił o jej nieujawnianie osobom trzecim. Konsorcjum PRI METRO
powołało się w swoich wyjaśnieniach na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 20
czerwca 2011 roku, wydany w sprawie o sygn. akt: KIO 1243/11, w którym wyrażono
stanowisko, że rodzaj chronionych informacji może mieć różny charakter: techniczny,
technologiczny oraz organizacyjny, np. struktura, przepływ dokumentów, sposoby kalkulacji
cen lub zabezpieczania danych. Ponadto, Konsorcjum PRI METRO wskazało, że do pisma
dołączył również ofertę handlową potwierdzającą główne wartości materiałów, tj. moduły
GRP oraz, że w związku ze zobowiązaniem podjętym przez Konsorcjum do zachowania
poufności treści złożonej oferty przez potencjalnego głównego dostawcę materiałów, oferta
załączona do wyjaśnień nie podlega udostępnieniu podmiotom trzecim jako objęta tajemnicą
handlową przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji.
Zamawiający nie ujawnił wykonawcom biorącym udział w postępowaniu treści
dokumentów zastrzeżonych przez Konsorcjum PRI METRO jako stanowiących tajemnicę
przedsiębiorstwa.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp: postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne,
przy czym: zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z
postępowaniem o udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie (art. 8
ust. 2 ustawy Pzp).
Z kolei przepis art. 8 ust. 3 stanowi, iż: nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę
przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli
wykonawca, nie później niż w terminie składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do
udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, iż
zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec
informacji, o których mowa w art. 86 ust. 4. Przepis stosuje się odpowiednio do konkursu.
Definicję legalną tajemnicy przedsiębiorstwa określa przepis art. 11 ust. 4 ustawy
z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (j.t. Dz. U. z 2003 r.,
Nr 153, poz. 1503, z późn. zm.), zwanej dalej: „UZNK”, stanowiąc, iż: przez tajemnicę
przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne,
technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość
gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania
ich poufności.
Z art. 11 ust. 4 UZNK wynikają 3 przesłanki warunkujące uznanie danej informacji
za tajemnicę przedsiębiorstwa, a mianowicie:
1. informacja nie została ujawniona do wiadomości publicznej,
2. jest to informacja techniczna, technologiczna, organizacyjna przedsiębiorstwa lub
inna informacja posiadająca wartość gospodarczą;
3. informacja co do której przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania
jej poufności.
Nie ulega wątpliwości, iż zasada jawności postępowania jest jedną z
fundamentalnych zasad postępowania o udzielenie zamówienia. Owszem, ustawa Pzp
dopuszcza możliwość zastrzeżenia informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa
wykonawcy w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, ale równocześnie
też nakłada na wykonawcę obowiązek wykazania, że zastrzeżone przez niego informacje
stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Należy podkreślić, że wykonawca chcąc skorzystać z
uprawnienia, jakie przyznaje mu ustawa w tym względzie powinien zachować należytą
staranność. W wyroku z dnia 3 lutego 2015 r., sygn. akt: KIO 108/15 Krajowa Izba
Odwoławcza wskazała, iż: „Należy wskazać, że ciężar dowodu, że dana zastrzeżona
informacja stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa spoczywa na wykonawcy, który takiego
zastrzeżenia dokonuje. Brak wyjaśnień wykonawcy lub udzielenie zbyt ogólnikowych
wyjaśnień winno wskazywać na niezasadność dokonanego zastrzeżenia”.
Jak wynika z powołanego powyżej wyroku, ale przede wszystkim z brzmienia
art. 8 ust. 3 ustawy Pzp, to na wykonawcy spoczywa obowiązek wykazania, iż zastrzeżone
przez niego informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. W ocenie składu orzekającego
Izby, Konsorcjum PRI METRO zastrzegając tajemnicę przedsiębiorstwa części wyjaśnień
dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny (tj.
kalkulacji oraz oferty handlowej na moduły GRP) nie wykazało przesłanek, o których mowa
powyżej, a w szczególności nie wykazało, że wyjaśnienia z dnia 18 kwietnia 2016 roku
zawierają informacje, co do których
Konsorcjum PRI METRO podjęło niezbędne działania w
celu zachowania ich poufności. Za niewystarczające, w świetle przepisu art. 8 ust. 3 ustawy
Pzp, należy uznać uzasadnienie objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa przedmiotowych
dokumentów poprzez wskazanie, iż kalkulacja ceny oferty może stanowić tajemnicę
przedsiębiorstwa oraz odwołanie się do wyroku Krajowej Izby Odwoławczej, który zresztą
został wydany w 2011 roku. Tymczasem na mocy ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o
zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych ustawodawca zmienił brzmienie art. 8 ust. 3
poprzez dodanie wyrażenia: „oraz wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę
przedsiębiorstwa”, w sposób bezpośredni i jednoznaczny wskazując na obowiązek
wykonawcy w tym zakresie. Podobnie za niewystarczające należy uznać uzasadnienie
objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa w stosunku do dokumentu oferty handlowej kontrahenta
polegające jedynie na gołosłownym twierdzeniu, iż kontrahent zobowiązał wykonawcę do
zachowania poufności treści złożonej oferty, tym bardziej, iż na dokumencie oferty handlowej
nie widnieje stosowne zastrzeżenie co do zachowania poufności informacji wynikających z
przedmiotowej oferty.
Wobec powyższego Izba uznała, że wykonawca w sposób bezskuteczny zastrzegł
tajemnicę przedsiębiorstwa części wyjaśnień z dnia 18 kwietnia 2016 roku dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny, tj. dokumentów
stanowiących załączniki do tych wyjaśnień, w postaci kalkulacji cenowej i oferty handlowej
na moduły GRP. Tym samym Izba uznała za zasadny zarzut naruszenia zarzut naruszenia
art. 8 ust. 1, 2 i 3 ustawy Pzp oraz art. 96 ust. 3 Pzp w zw. z art. 11 ust 4 UZNK i nakazała
zamawiającemu odtajnienie, zastrzeżonej jako tajemnica przedsiębiorstwa, treści
załączników do wyjaśnień z dnia 18 kwietnia 2016 roku, dotyczących elementów oferty
mających wpływ na cenę (kalkulacji ceny oraz oferty na panele GRP), a złożonych przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Przedsiębiorstwo Robót
Inżynieryjnych METRO Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach, 2) LINTER S.A. z siedzibą w
Wolbromiu, 3) Poznańskie Przedsiębiorstwo Robót i Usług Specjalistycznych „REMKAN” Sp.
z o.o. z siedzibą w Poznaniu.
W konsekwencji, Izba uznała zarzuty dotyczące rażąco niskiej ceny podniesione
w stosunku do oferty złożonej przez Konsorcjum PRI METRO, tj. zarzut naruszenia:
art. 90 ust. 2 ustawy Pzp poprzez błędną ocenę złożonych przez Konsorcjum PRI METRO
wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, a złożonych
w trybie art. ustawy 90 ust. 1 ustawy Pzp
oraz
art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp i 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez błędną ocenę oferty
Konsorcjum PRI METRO i wyjaśnień złożonych przez tego wykonawcę w trybie art. 90 ust. 1
i 2 ustawy Pzp i zaniechanie odrzucenia tej oferty jako zawierającej rażąco niską cenę
- za przedwczesne.
Jak słusznie zauważył odwołujący III odtajnienie załączników do wyjaśnień
dotyczących elementów mających wpływ na cenę pozwoli mu zweryfikować prawidłowość
konkurencyjnej oferty, a tym samym umożliwi mu skuteczne skorzystanie ze środków
ochrony prawnej.
Jednocześnie należy wskazać, że zamawiający pismem z dnia 26 kwietnia 2016 roku
wezwał Konsorcjum PRI METRO do złożenia dodatkowych wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny. Wykonawca pismem
datowanym na dzień 29 kwietnia 2016 roku złożył stosowne wyjaśnienia, dodatkowo
obejmując tajemnicą przedsiębiorstwa część treści tych wyjaśnień, tj. pkt od 1 do 9, jak
również załączone do tych wyjaśnień pismo Dostawcy. Kwestia objęcia tajemnicą
przedsiębiorstwa wyjaśnień z dnia 29 kwietnia 2016 roku nie była objęta zarzutem
podniesionym w odwołaniu, który referował jedynie do niezasadnego objęcia tajemnicą
przedsiębiorstwa załączników do wyjaśnień w postaci kalkulacji i oferty handlowej (załączniki
do wyjaśnień z dnia 18 kwietnia 2016 roku), stąd też, Izba będąc związana zarzutami
odwołania, których podstawę stanowią zarówno okoliczności faktyczne, jak i prawne, nie
objęła swoim rozstrzygnięciem kwestii zasadności zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa
przez Konsorcjum PRI METRO w stosunku do wyjaśnień z dnia 29 kwietnia 2016 roku.
Zarzut naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy Pzp w zw. z art. 26 ust. 2b ustawy Pzp poprzez
zaniechanie jego zastosowania wobec Konsorcjum PRI METRO i wezwania go do złożenia
dokumentów potwierdzających spełnianie warunku posiadana wiedzy i doświadczenia
pomimo tego, że wykonawca ten nie wykazał spełniania warunku posiadania wiedzy
i doświadczenia wymaganego w pkt 5.1.2 IDW
Zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy Pzp: zamawiający wzywa wykonawców,
którzy w określonym terminie nie złożyli wymaganych przez zamawiającego oświadczeń
lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1, lub którzy nie złożyli pełnomocnictw,
albo którzy złożyli wymagane przez zamawiającego oświadczenia i dokumenty, o których
mowa w art. 25 ust. 1, zawierające błędy lub którzy złożyli wadliwe pełnomocnictwa, do ich
złożenia w wyznaczonym terminie, chyba że mimo ich złożenia oferta wykonawcy podlega
odrzuceniu albo konieczne byłoby unieważnienie postępowania. Złożone na wezwanie
zamawiającego oświadczenia i dokumenty powinny potwierdzać spełnianie przez
wykonawcę warunków udziału w postępowaniu oraz spełnianie przez oferowane dostawy,
usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez zamawiającego, nie później niż w
dniu, w którym upłynął termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu albo termin składania ofert. Z kolei przepis art. 26 ust. 2b ustawy Pzp stanowi,
iż: wykonawca może polegać na wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach
zdolnych do wykonania zamówienia, zdolnościach finansowych lub ekonomicznych innych
podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków.
Wykonawca w takiej sytuacji zobowiązany jest udowodnić zamawiającemu, iż będzie
dysponował tymi zasobami w trakcie realizacji zamówienia, w szczególności przedstawiając
w tym celu pisemne zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji
niezbędnych zasobów na potrzeby wykonania zamówienia.
Odwołujący III w ramach powyższego zarzutu podnosił, iż w jego ocenie Konsorcjum
PRI METRO nie wykazało, aby spełniało warunek udziału w postępowaniu dotyczący wiedzy
i doświadczenia, określony w pkt 5.1.2. IDW, ponieważ nie wykazało właściwej reprezentacji
osoby, która w imieniu SMU-22 podpisała oświadczenie o udostępnieniu zasobów na rzecz
Konsorcjum PRI METRO, a nadto zamawiający zaniechał zweryfikowania kto – z imienia
i nazwiska – podpisał przedmiotowe oświadczenie. W ocenie odwołującego III Konsorcjum
PRI METRO nie wykazało przez to realności udostępnienia zasobu.
Izba podziela stanowisko odwołującego III, iż w ramach badania realności
udostępnienia zasobu mieści się także badanie czy zasób został udostępniony w sposób
prawidłowy, tj. przez osoby właściwe umocowane do reprezentowania podmiotu trzeciego
udostępniającego swoje zasoby. Niemniej jednak należy również podnieść, iż dokument
potwierdzający umocowanie osoby występującej w imieniu podmiotu trzeciego nie jest
dokumentem potwierdzającym spełnianie warunków udziału w postępowaniu, o którym
mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp, zgodnie z którym: w postępowaniu o udzielenie
zamówienia zamawiający może żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń lub
dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. Oświadczenia lub dokumenty
potwierdzające spełnianie:
1) warunków udziału w postępowaniu,
2) przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez
zamawiającego
- zamawiający wskazuje w ogłoszeniu o zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków
zamówienia lub zaproszeniu do składania ofert.
Z kolei zgodnie z § 1 ust. 6 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013
roku w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy,
oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane [Dz.U. z 2013 roku, poz. 231] –
zwanego dalej: „Rozporządzeniem w sprawie dokumentów”: Jeżeli wykonawca, wykazując
spełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy, polega na zasobach innych
podmiotów na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy, zamawiający, w celu oceny,
czy wykonawca będzie dysponował zasobami innych podmiotów w stopniu niezbędnym
dla należytego wykonania zamówienia oraz oceny, czy stosunek łączący wykonawcę z tymi
podmiotami gwarantuje rzeczywisty dostęp do ich zasobów, może żądać:
1) w przypadku warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 4 ustawy - dokumentów,
o których mowa w ust. 1 pkt 9-11, a także innych dokumentów, dotyczących sytuacji
ekonomicznej i finansowej, określonych w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji
istotnych warunków zamówienia;
2) dokumentów dotyczących w szczególności:
a) zakresu dostępnych wykonawcy zasobów innego podmiotu,
b) sposobu wykorzystania zasobów innego podmiotu, przez wykonawcę, przy wykonywaniu
zamówienia,
c) charakteru stosunku, jaki będzie łączył wykonawcę z innym podmiotem,
d) zakresu i okresu udziału innego podmiotu przy wykonywaniu zamówienia.
Ponadto, przepis § 3 ust. 4 Rozporządzenia w sprawie dokumentów stanowi, iż:
jeżeli wykonawca, wykazując spełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy,
polega na zasobach innych podmiotów na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy,
a podmioty te będą brały udział w realizacji części zamówienia, zamawiający może żądać
od wykonawcy przedstawienia w odniesieniu do tych podmiotów dokumentów wymienionych
w ust. 1-3.
Powyżej powołane przepisy Rozporządzenia w sprawie dokumentów, określają
katalog dokumentów, jakich może żądać zamawiający w celu oceny spełniania przez
wykonawcę warunków udziału w postępowaniu, w sytuacji, gdy wykonawca polega na
zasobach podmiotów trzecich, na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp.
Przedmiotowy katalog nie obejmuje dokumentów potwierdzających umocowanie osoby
występującej w imieniu podmiotu trzeciego do składania oświadczeń w imieniu tego
podmiotu, w tym o udostępnieniu zasobów.
Konsorcjum PRI METRO przedstawiło na rozprawie dowody potwierdzające, iż osoba
podpisująca oświadczenie w imieniu podmiotu trzeciego - SMU-22 Sp. z o.o. - o
udostępnieniu zasobów jest upoważniona do reprezentowania tego podmiotu.
W ocenie składu orzekającego Izby, pomimo, że nastąpiło to dopiero na etapie
postępowania odwoławczego, to jednak Konsorcjum PRI METRO zniwelowało wszystkie
wątpliwości w tym zakresie i wykazało realność udostępnienia zasobów przez SMU-22
Sp. z o.o., a tym samym zarzut w tym zakresie się nie potwierdził.
Mając jednocześnie na uwadze powyżej powołaną argumentację dotyczącą
charakteru dokumentów potwierdzających umocowanie do reprezentacji podmiotów trzecich
bezpodstawne byłoby nakazywanie zamawiającemu wezwania wykonawcy do uzupełnienia
tych dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
W dalszej kolejności, w ramach przedmiotowego zarzutu, odwołujący III wskazywał
na brak złożenia w prawidłowej formie dokumentów potwierdzających należyte wykonanie
robót przez SMU-22 Sp. z o.o. podnosząc, iż referencje dotyczące zadania wskazanego pod
pozycją 2 wykazu robót tj. referencje pochodzące od Promburbud Sp. z o.o. w ogóle nie
zostały potwierdzone za zgodność z oryginałem przez SMU-22 Sp. z o.o., czyli niezgodnie z
§ 7 ust. 2 Rozporządzenia w sprawie dokumentów, zgodnie z którym:
W przypadku
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia oraz w przypadku innych
podmiotów, na zasobach których wykonawca polega na zasadach określonych w art. 26 ust.
2b ustawy, kopie dokumentów dotyczących odpowiednio wykonawcy lub tych podmiotów
są poświadczane za zgodność z oryginałem odpowiednio przez wykonawcę lub te podmioty.
Powyższy zarzut jest bezprzedmiotowy. Izba, na podstawie weryfikacji dokumentacji
przedłożonej jej również w oryginale przez zamawiającego, ustaliła, że na dokumencie
referencji z dnia 20 września 2013 roku wystawionym przez Promburbud Sp. o.o.,
potwierdzającym należyte wykonanie robót przez SMU-22 Sp. z o.o., wykazanym w pozycji 2
Wykazu wykonanych przez Wykonawcę robót budowlanych, załączonego do oferty
Konsorcjum PRI METRO, widnieje oryginalna pieczęć Promburbud Sp. z o. o. oraz
oryginalny podpis Dyrektora Promburbud Sp. z o. o. – Pana B.. Tym samym
bezprzedmiotowy jest zarzut odwołującego III, skoro dokument jest oryginałem, a nie jego
kopią.
Następnie, odwołujący w ramach podnoszonego zarzutu, wskazywał również na brak
realności udostępnienia zasobu przez SMU-22 Sp. z o.o. wskutek niewystarczającego
określenia sposobu udostępnienia zasobu.
Izba uznała, że treść zobowiązania do udostępnienia zasobów SMU-22 Sp. z o.o.
z dnia 16 marca 2016 roku w sposób dostateczny wskazuje na realność udostępnienia
zasobów. Jak wynika z powołanego powyżej brzmienia § 1 ust. 6 Rozporządzenia w sprawie
dokumentów zamawiający, w celu oceny, czy wykonawca będzie dysponował zasobami
innych podmiotów w stopniu niezbędnym dla należytego wykonania zamówienia oraz oceny,
czy stosunek łączący wykonawcę z tymi podmiotami gwarantuje rzeczywisty dostęp
do ich zasobów, może żądać dokumentów dotyczących w szczególności: zakresu
dostępnych wykonawcy zasobów innego podmiotu, sposobu wykorzystania zasobów innego
podmiotu, przez wykonawcę, przy wykonywaniu zamówienia, charakteru stosunku, jaki
będzie łączył wykonawcę z innym podmiotem, zakresu i okresu udziału innego podmiotu
przy wykonywaniu zamówienia. Zamawiający powtórzył w tym zakresie przytoczoną powyżej
regulację wskazując w pkt 6.1.7. lit. b) IDW, że: „Jeżeli Wykonawca, wskazując spełnianie
warunków udziału w postępowaniu polega na zasobach innych podmiotów na zasadach
określonych w art. 26 ust. 2b ustawy, Zamawiający żąda od Wykonawcy, w celu oceny, czy
Wykonawca będzie dysponował zasobami innych pomiotów w stopniu niezbędnym dla
należytego wykonania zamówienia oraz oceny czy stosunek łączący Wykonawcę z tymi
podmiotami gwarantuje rzeczywisty dostęp do ich zasobów, przedłożenia dokumentów
określających:
- zakres dostępnych Wykonawcy zasobów innego podmiotu,
- sposób wykorzystania zasobów innego podmiotu, przez Wykonawcę, przy wykonywaniu
zamówienia,
- charakter stosunku, jaki będzie łączył Wykonawcę z innym podmiotem,
- zakres i okres udziału innego podmiotu przy wykonaniu zamówienia”.
Konsorcjum PRI METRO załączyło do oferty zobowiązanie SMU-22 Sp. z o.o.,
które w swojej treści wskazywało na zakres udostępnienia zasobów w postaci wiedzy
i doświadczenia w zakresie wyszczególnionych w tym zobowiązaniu referencji, określało
sposób wykorzystania zasobów przy wykonywaniu zamówienia – tj. podwykonawstwo,
określało również charakter stosunku łączącego wykonawcę z SMU-22 Sp. z o.o. –
tj. na podstawie umowy cywilno-prawnej, jak również wskazywało na zakres i okres udziału
SMU-22 Sp. z o.o. przy wykonaniu zamówienia – tj. niezależnie od okresu wykonania
zamówienia, okres składania oferty oraz wykonywania przez zamawiającego uprawnień
z tytułu rękojmi i gwarancji. W ocenie Izby treść zobowiązania jest prawidłowa i może
dowodzić okoliczności, o których mowa w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp, a mianowicie, iż
Konsorcjum PRI METRO będzie w sposób realny dysponowało potencjałem pozyskanym od
SMU-22 Sp. z o.o. w trakcie realizacji zamówienia. Nie ma natomiast bezwzględnego
obowiązku, tak jak to twierdzi odwołujący III, przedstawiania już w treści zobowiązania o
udostępnieniu zasobów podmiotu trzeciego przedmiotu zakresu podwykonawstwa poprzez
wskazanie rodzaju czy wartości prac do jakich wykonania zobowiązuje się podmiot trzeci.
Wystarczające jest, iż SMU-22 Sp. z o.o. określiła zakres udostępnionych zasobów oraz
sposób ich wykorzystania przy realizacji prac.
Odwołujący III podnosił również, że brak realności udostępnienia zasobów potwierdza
okoliczność, iż w wyjaśnieniach dotyczących elementów mających wpływ na cenę oferty
Konsorcjum PRI METRO kładło nacisk na samodzielną realizację zamówienia, co ma
ś
wiadczyć o pozorności udostępnienia zasobów przez SMU-22 Sp. z o.o.
W ocenie Izby to, że wykonawca w wyjaśnieniach dotyczących elementów mających
wpływ na cenę oferty zawarł stwierdzenie, iż: „Analiza własna sporządzona została w oparciu
o rzeczywiste koszty utrzymania i pracy własnej bazy sprzętowej, które umożliwiają
wykonanie znacznego zakresu przedmiotu zamówienia siłami Konsorcjum”, akcentując
posłużenie się głównie potencjałem własnym przy realizacji zamówienia oraz nie załączył do
wyjaśnień jakiejkolwiek oferty wykonania prac w charakterze podwykonawcy pochodzącej od
SMU-22 Sp. z o.o. nie przesądza o braku realności udostępnienia zasobów. Inną kwestią
jest to jak takie wyjaśnienia zostaną ocenione pod względem ich prawidłowości i rzetelności,
co pozostawało poza zakresem rozstrzygnięcia Izby, z uwagi na pozostawienie zarzutów
dotyczących rażąco niskiej ceny podniesionych względem oferty Konsorcjum PRI METRO
bez rozpoznania jako przedwczesnych.
Odwołujący podnosił również, iż roboty wykazane przez Konsorcjum PRI METRO
nie spełniają warunku dotyczącego wiedzy i doświadczenia opisanego w pkt 5.1.2. IDW,
co do wartości – minimum 10 mln PLN netto.
Zgodnie z pkt 5.1.2. IDW:
O udzielenie zamówienia ubiegać się mogą Wykonawcy,
którzy spełniają warunki dotyczące:
posiadania wiedzy i doświadczenia, tj.: Wykonawcy
którzy w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres
prowadzonej działalności jest krótszy, w tym okresie, wykonali co najmniej 2 roboty
budowlane polegające na modernizacji sieci kanalizacyjnej polegającej na renowacji
kanalizacji ściekowej w technologii modułów renowacyjnych, o wartości każdej z nich (tj.
roboty) równej lub większej od wartości stanowiącej równowartość 10.000.000,00 zł bez
podatku VAT.
Natomiast w pkt 5.3 IDW zamawiający wskazał, że: W celu przeliczenia na złotych
(PLN) wszystkich wartości i danych finansowych podanych w innych walutach, Zamawiający
zastosuje średni kurs Narodowego Banku Polskiego (NBP) aktualny na dzień publikacji
ogłoszenia o zamówieniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Na wstępie należy poczynić uwagę, że opisany w pkt 5.3. IDW sposób przeliczania
wartości na złote jest jednoznaczny, tj. wszelkich przeliczeń należy dokonywać w oparciu
o średni kurs NBP aktualny na dzień publikacji ogłoszenia. Postanowienie to nie było
kwestionowane przez wykonawców biorących udział w postępowaniu. Wobec powyższego
argumentacja uczestnika postępowania odwoławczego – Konsorcjum PRI METRO
podnoszona na rozprawie, a dotycząca okoliczności wskazujących na znaczne spadki kursu
hrywny nie zasługuje na uwzględnienie.
W przypadku robót wykazanych w pozycji 2 Wykazu wykonanych przez Wykonawcę
robót budowlanych, tj.: Modernizacji magistrali systemu kanalizacji od osiedla Donskoj
do osiedla Cwietoczny Konsorcjum PRI METRO przedłożyło referencje z dnia 20 września
2013 roku potwierdzające należyte wykonanie tych robót. W referencjach tych zostały
podane wartości zarówno w hrywnach (36,4 mln w tym VAT), jak i w EURO (3,36 mln).
Odwołujący III nie kwestionował, że wartość wyrażona w EURO po przeliczeniu nie będzie
odpowiadać wymogowi, określonemu w pkt 5.1.2.IDW, a dodatkowo nie wykazał ponad
wszelką wątpliwość, że kontrakt był denominowany tylko i wyłącznie w hrywnach, dlatego
też, Izba uznała, że wykonawca był uprawniony do przeliczenia na PLN wartości wyrażonych
zarówno w hrywnach, jak i w EURO, bowiem obie te wartości wynikały z przedłożonych
referencji.
Inna sytuacja jest w przypadku robót wykazanych w pozycji 1 Wykazu wykonanych
przez Wykonawcę robót budowlanych, tj.: Renowacji sekcji głębokiego kolektora tunelu od
MH nr 1 do nr 2 w Odessie. Konsorcjum PRI METRO przedłożyło wprawdzie referencje
potwierdzające należyte wykonanie robót, w których podana została jedynie wartość
wyrażona w USD – 3,5 mln USD bez podatku VAT, jednak z dowodów załączonych do
odwołania w sprawie KIO 906/2016, tj. umów podwykonawczych, zawartych w ramach
przedmiotowej inwestycji pomiędzy Per Aarsleff A/S a SMU-22 Sp. z o.o., o zaliczenie
których również w poczet materiału dowodowego dla sprawy KIO 929/16 wnosił odwołujący
III, wynika, że umowy te wyrażały wartość wynagrodzenia należnego podwykonawcy w
hrywnach.
Izba stoi na stanowisku, iż odwołujący III słusznie zauważył, że przy przeliczeniu
wartości należy wziąć pod uwagę wartości wyrażone w walutach wskazanych w kontraktach
na podstawie, których wykonywane były roboty, wykazywane w celu potwierdzania
spełniania warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia, a nie w
walutach wynikających z referencji. Inną oczywiście jest kwestią to czy odwołujący III
wykazał, że dany kontrakt opiewał na kwoty wyrażone w konkretnych walutach.
Jednakże, jak już szczegółowo zostało to przedstawione przy sprawie KIO 906/16
umowy podwykonawcze zawarte w ramach realizacji inwestycji Renowacji sekcji głębokiego
kolektora tunelu od MH nr 1 do nr 2 w Odessie budzą pewne wątpliwości, dlatego też na ich
podstawie nie można w sposób jednoznaczny stwierdzić jaka była wartość prac – wyrażona
w hrywnach – a wykonanych przez SMU-22 Sp. z o.o.
Biorąc pod uwagę powyższe, Izba uznała, że w tym zakresie nie ma obecnie podstaw
do stwierdzenia, że roboty wykazane w poz. 1 Wykazu wykonanych przez Wykonawcę robót
budowlanych, nie spełniają warunku opisanego przez zamawiającego w pkt 5.1.2. IDW
a dotyczącego wartości tych robót, tym samym Izba uznała, że zarzut naruszenia art. 26
ust. 3 ustawy Pzp nie potwierdził się.
Jednocześnie Izba uznała za uzasadniony zarzut naruszenia art. 26 ust. 4 ustawy
Pzp poprzez zaniechanie jego zastosowania wobec Konsorcjum PRI METRO i wezwania
go do złożenia wyjaśnień w zakresie dokumentów złożonych w celu wykazania, spełnienia
warunku posiadania wiedzy i doświadczenia, pomimo tego, że wykonawca ten nie wykazał
bezspornie spełniania warunku posiadania wiedzy i doświadczenia wymaganego w pkt. 5.1.2
IDW.
Mianowicie, mając na względzie powyżej przytoczone okoliczności Izba uznała
za konieczne wezwanie wykonawcy do wyjaśnień w zakresie waluty rozliczeniowej dla robót
wykazanych w poz. 1 Wykazu robót, bo być może przy uwzględnieniu wartości dla tych prac
wyrażonych w hrywnach po przeliczeniu na PLN według sposobu opisanego w pkt 5.3. IDW
okaże się, że prace te nie odpowiadają warunkowi postawionemu przez zamawiającego.
Tym samym, Izba uznała, że zarzut naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy Pzp nie potwierdził się,
ale uzasadniony okazał się zarzut naruszenia zarzut naruszenia art. 26 ust. 4 ustawy Pzp
poprzez zaniechanie jego zastosowania wobec Konsorcjum PRI METRO i wezwania go
do złożenia wyjaśnień w zakresie dokumentów złożonych w celu wykazania, spełnienia
warunku posiadania wiedzy i doświadczenia, pomimo tego, że wykonawca ten nie wykazał
bezspornie spełniania warunku posiadania wiedzy i doświadczenia wymaganego w pkt. 5.1.2
IDW.
Zgodnie bowiem z art. 26 ust. 4 ustawy Pzp: zamawiający wzywa także,
w wyznaczonym przez siebie terminie, do złożenia wyjaśnień dotyczących oświadczeń
lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1.
Mając powyższe na uwadze Izba nakazała zamawiającemu wezwanie wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Przedsiębiorstwo Robót
Inżynieryjnych METRO Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach, 2) LINTER S.A. z siedzibą w
Wolbromiu, 3) Poznańskie Przedsiębiorstwo Robót i Usług Specjalistycznych „REMKAN” Sp.
z o.o. z siedzibą w Poznaniu do złożenia w trybie art. 26 ust. 4 Prawo zamówień publicznych
wyjaśnień w zakresie dokumentów potwierdzających spełnianie warunku posiadania wiedzy
i doświadczenia w zakresie: waluty rozliczeniowej dla prac wykonywanych przez SMU.
Ponadto, Izba nakazała zamawiającemu wezwanie ww. wykonawców
do złożenia
w trybie art. 26 ust. 4 Prawo zamówień publicznych wyjaśnień w zakresie dokumentów
potwierdzających spełnianie warunku posiadania wiedzy i doświadczenia w zakresie:
terminów realizacji robót wykonywanych przez SMU na rzecz Per Aarsleff A/S a wykazanych
w poz. 1 wykazu robót.
Także w tym przypadku Izba uznała, że podnoszony przez odwołującego III zarzut
naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy Pzp nie potwierdził się, ale zasadny jest zarzut naruszenia
art. 26 ust. 4 ustawy Pzp.
Słusznie odwołujący III wskazywał, że roboty wykazane przez Konsorcjum PRI
METRO w poz. 1 Wykazu wykonanych przez Wykonawcę robót budowlanych oraz
wykazane przez Konsorcjum Per Aarsleff pod poz. 2 przedmiotowego wykazu dotyczą tej
samej inwestycji, a wskazują na różne daty jej realizacji. Wskazać należy, że realizując
przedmiotową inwestycję SMU-22 Sp. z o.o. - udostępniająca swoje zasoby w postaci
doświadczenia Konsorcjum PRI METRO - realizowała roboty jako podwykonawca Per
Aarsleff A/S.
Wbrew temu co twierdził odwołujący III data początkowa nie budzi takich wątpliwości.
Konsorcjum Per Aarsleff – jako generalny wykonawca wskazało na datę rozpoczęcia robót –
19.10.2012 roku (jest to jednocześnie data zawarcia umowy kontraktowej), a Konsorcjum
PRI METRO – 12.2013 r., co w przypadku wykonywania robót w ramach umowy
podwykonawczej jest możliwe. Natomiast wątpliwości budzi data zakończenia tych robót,
bowiem Konsorcjum Per Aarsleff – wskazało na datę 18.11.2014 r., zaś Konsorcjum PRI
METRO – 05.2015 r., czyli po dacie wskazanej jako zakończenie inwestycji przez
generalnego wykonawcę. Powyższe budzi wątpliwości co do rzetelności oświadczenia
wykonawcy w tym zakresie i w związku z tym w ocenie Izby konieczne stało się nakazanie
zamawiającemu wezwania Konsorcjum PRI METRO do wyjaśnień w trybie art. 26 ust. 4
ustawy Pzp w zakresie: terminów realizacji robót wykonywanych przez SMU na rzecz Per
Aarsleff A/S a wykazanych w poz. 1 wykazu robót.
Zarzut naruszenia § 1 ust. 5 Rozporządzenia w sprawie dokumentów w zakresie całości
doświadczenia wskazanego przez Konsorcjum PRI METRO poprzez zaniechanie podjęcia
czynności weryfikujących Informacje zawarte w złożonych przez to Konsorcjum
dokumentach.
Odwołujący III podnosił również, iż zamawiający zaniechał podjęcia czynności
wyjaśniających, a dotyczących dokumentów złożonych przez Konsorcjum PRI METRO w
celu potwierdzenia spełniania warunku posiadania wiedzy i doświadczenia poprzez
zwrócenie się na podstawie § 1 ust. 5 Rozporządzenia w sprawie dokumentów do odbiorców
Renowacji kolektora oraz Modernizacji magistrali z żądaniem przedłożenia dodatkowych
informacji oraz dokumentów wskazujących na wykonanie robót i zakres prac wykonanych
przez podmiot udostępniający zasoby na rzecz Konsorcjum PRI METRO.
Zgodnie z § 1 ust. 5 Rozporządzenia w sprawie dokumentów: W razie konieczności,
szczególnie gdy wykaz lub dowody, o których mowa odpowiednio w ust. 1 pkt 2 i 3 oraz
ust. 2, budzą wątpliwości zamawiającego lub gdy z poświadczenia albo z innego dokumentu
wynika, że zamówienie nie zostało wykonane lub zostało wykonane nienależycie,
zamawiający może zwrócić się bezpośrednio do właściwego podmiotu, na rzecz którego
roboty budowlane, dostawy lub usługi były lub miały zostać wykonane, o przedłożenie
dodatkowych informacji lub dokumentów bezpośrednio zamawiającemu.
W ocenie składu orzekającego Izby literalna wykładnia przepisu § 1 ust. 5
Rozporządzenia w sprawie dokumentów wskazuje wyłącznie na uprawnienie zamawiającego
do skierowania się do właściwego podmiotu na rzecz którego świadczone były usługi,
natomiast nie kreuje po jego stronie prawnego obowiązku w tym zakresie. Twierdzenia
odwołującego III, iż skoro w orzecznictwie Izby wskazuje, iż korzystanie z wyjaśnień
na podstawie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp czy też 87 ust. 1 ustawy Pzp jest obowiązkiem
zamawiającego, to również przepis § 1 ust. 5 Rozporządzenia w sprawie dokumentów
należy podobnie interpretować, nie są uzasadnione. Izba zwraca uwagę, że na podstawie
art. 26 ust. 4 ustawy Pzp czy też 87 ust. 1 ustawy Pzp zamawiający żąda wyjaśnień
bezpośrednio od wykonawcy, natomiast w przypadku § 1 ust. 5 Rozporządzenia w sprawie
dokumentów żądanie jest kierowane do podmiotu zewnętrznego, wobec, którego
zamawiający nawet nie posiada instrumentów prawnych by wymóc na nim określone
zachowanie, polegające chociażby na udzieleniu odpowiedzi na przedstawione zapytanie.
Nadto, należy zwrócić uwagę, iż przepis art. art. 26 ust. 4 ustawy Pzp zawiera kategoryczne
sformułowanie: „zamawiający wzywa także”.
Z uwagi na powyższe Izba uznała, że zarzut naruszenia § 1 ust. 5 Rozporządzenia
w sprawie dokumentów poprzez zaniechanie czynności weryfikujących informacje zawarte
w złożonych przez Konsorcjum PRI METRO jest nieuzasadniony.
Zarzut naruszenia art. 90 ust. 2 ustawy Pzp poprzez błędną ocenę wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny złożonych dnia 19 kwietnia 2016 r.
przez Konsorcjum Molewski w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp
oraz
zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp i art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez błędną
ocenę oferty Konsorcjum Molewski i wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny złożonych
przez tego wykonawcę w trybie art. 90 ust. 1 i 2 ustawy Pzp i zaniechanie odrzucenia tej
oferty jako zawierającej rażąco niską cenę
Przepisy stanowiące podstawę prawną wskazanych powyżej zarzutów zostały
już przywołane przy sprawie o sygn. akt KIO 906/16. Izba odwołuje się również do ogólnej
argumentacji przedstawionej przy omawianiu kwestii wyjaśnień dotyczących elementów
mających wpływ na cenę oferty przy ww. sprawie.
W pierwszej kolejności należy poczynić uwagę, że treść wyjaśnień złożonych
przez Konsorcjum Molewski a dotyczących elementów mających wpływ na cenę oferty
została objęta tajemnicą przedsiębiorstwa, dlatego też Izba przedstawiając uzasadnienie
podjętego przez siebie rozstrzygnięcia w tym zakresie odwoła się w sposób ogólny do tych
wyjaśnień.
Przede wszystkim, zauważyć należy, że ocena wyjaśnień złożonych przez
Konsorcjum Molewski nie daje podstaw na ten moment do odrzucenia oferty tego
wykonawcy jako zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia,
albowiem
dokonana ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami nie potwierdza, że
oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Konsorcjum Molewski w wyjaśnieniach z dnia 19 kwietnia 2016 roku wskazało
na istotne elementy mające wpływ na cenę oferty oraz załączyło stosowne dowody,
w tym szczegółowe kalkulacje oraz oferty handlowe, w tym na wykonanie dokumentacji
projektowej, wykonanie robót budowalnych w określonych zakresach, jak również na zakup
modułów GRP. Ponadto, w wyniku ponownego wezwania zamawiającego z dnia 26 kwietnia
2016 roku Konsorcjum Molewski przedłożyło 29 kwietnia 2016 roku dodatkowe wyjaśnienia
udzielając odpowiedzi na pytania zamawiającego (wyjaśnienia te również zostały objęte
tajemnicą przedsiębiorstwa).
Dodatkowo wskazać należy, że dowody złożone przez odwołującego III w postaci
ofert handlowych przedstawionych przez kontrahentów odwołującemu III czy kalkulacja
zajęcia pasa drogowego nie stanowią dowodu, który mógłby potwierdzać nierzetelność
wyjaśnień złożonych przez Konsorcjum Molewski. Nie wynika z nich bowiem, że Konsorcjum
Molewski nie mogło chociażby uzyskać korzystniejszych ofert czy rabatów od swoich
kontrahentów.
Nie zasługuje również w ocenie Izby argumentacja podnoszona przez odwołującego
III, a wskazująca na złą renomę na rynku Konsorcjum Molewski. Nie przesądza to w żaden
sposób o możliwości zaoferowania niższej ceny przez tego wykonawcę.
Jednak dokonując oceny przedmiotowych wyjaśnień, zarówno z dnia 19 kwietnia
2016 roku, jak i z dnia 29 kwietnia 2016 roku, można powziąć pewne wątpliwości
co do przedłożonych wyjaśnień, z uwagi na to, że żaden z dowodów załączonych do tych
wyjaśnień w postaci ofert handlowych kontrahentów, mających dowodzić okoliczności
wykazywanych w tych wyjaśnieniach, nie pochodzi od podwykonawców, którzy będą
realizować części zamówienia na rzecz wykonawcy. Słusznie bowiem odwołujący III
wywodził, że należy również zweryfikować czy kalkulacja ceny oferty jest rzetelna w związku
z powołaniem się na udział podwykonawców. Wyjaśnienia Konsorcjum Molewski zawierają
wprawdzie oferty kontrahentów na realizację określonych robót, niemniej jednak nie
pochodzą od podmiotów, którzy mają realizować części zamówienia na rzecz tego
wykonawcy w ramach umowy podwykonawczej. Jedna z ofert obejmowała swoim zakresem
prace co do których wykonania w zakresie podwykonawstwa zobowiązały się podmioty
trzecie udostępniające swoje zasoby Konsorcjum Molewski (chodzi o prace sanitarne). W
ocenie Izby kwestia ta powinna być przedmiotem dodatkowych wyjaśnień, dlatego też
nakazała zamawiającemu powtórzenie (uzupełnienie) czynności wezwania wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 1) Molewski Sp. z o.o. z siedzibą we
Włocławku, 2) Molewski S.A. z siedzibą w Chodczu do wyjaśnienia wysokości ceny na
podstawie art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych, a następnie dokonanie powtórnej
oceny wyjaśnień złożonych w trybie art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Podkreślić należy, że wyjaśnienia mogą być prowadzone wieloetapowo, jeżeli
w dalszym ciągu pozostają wątpliwości dotyczące okoliczności mających wpływ
na zaoferowaną cenę, a jednocześnie nie wskazują one na nierzetelność czy jakąkolwiek
sprzeczność przedstawionych wyjaśnień.
Jednocześnie zauważyć należy, że zakres czynności polegającej na wezwaniu
wykonawcy do dodatkowych wyjaśnienia ceny oferty nie ogranicza zamawiającego
co do wezwania także o dodatkowe informacje (ewentualnie dowody), które w jego ocenie
będą konieczne do prawidłowej oceny wyjaśnień, w sytuacji, gdy dojdzie do przekonania,
ż
e takie informacje (czy dowody) będą mu potrzebne.
Zarzut naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 4 oraz art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp w zw. z art. 26
ust. 2b ustawy Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia Konsorcjum Molewski oraz odrzucenia
jego oferty wskutek niewykazania przez tego wykonawcę spełnienia warunku posiadania
wiedzy i doświadczenia wskazanego w pkt 5.1.2 IDW (z innych przyczyn niż wskazane w
informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty).
W ramach powyższego zarzutu odwołujący III wskazywał na brak udostępnienia
zasobów przez podmioty trzecie (tj. IDS i OCIDE) w zakresie wiedzy i doświadczenia w dacie
składania ofert, tj. w dniu 11 kwietnia 2016 roku.
W ocenie Izby podnoszone przez odwołującego III w tym zakresie okoliczności
to gołosłowne, niczym nie poparte twierdzenia odwołującego. Z uzupełnionych na wezwanie
zamawiającego w trybie art. 26 ust. 2 ustawy Pzp dokumentów w postaci zobowiązań
podmiotów trzecich, tj. IDS-BUD i OCIDE Construccion S.A. wynika, że oba zobowiązania
zostały sporządzone w dniu 8 kwietnia 2016 roku, a zatem jeszcze przed upływem terminu
składania ofert. Odwołujący III nie przedstawił żadnych dowodów, które potwierdzałyby
podnoszone przez niego okoliczności, dlatego też Izba w tym zakresie uznała zarzut
za całkowicie bezzasadny.
Następnie odwołujący III wskazywał na brak realnego udostępnienia wiedzy
i doświadczenia przez podmioty trzecie z uwagi na brak określenia zakresu
podwykonawstwa.
Jako aktualne należy przyjąć uwagi poczynione przez skład orzekający Izby
przy odniesieniu się do kwestii realności udostępnienia zasobów przez Konsorcjum
PRI METRO, o czym była mowa powyżej. Także w przypadku zobowiązań podmiotów
trzecich przedłożonych przez Konsorcjum Molewski Izba uznała, że potwierdzają one
realność udostępnienia zasobów i zawierają wszystkie elementy wymagane zarówno na
podstawie przepisów Rozporządzenia w sprawie dokumentów, jak i przez zamawiającego, a
mianowicie określają: zakres dostępnych zasobów, tj. wiedza i doświadczenie we
wskazanym zakresie; sposób korzystania z tych zasobów – wykonywanie części robót
związanych z przedmiotem zamówienia (roboty budowlane, sanitarne); charakter stosunku
łączącego strony – umowa podwykonawcza – umowa o roboty budowlane oraz wskazują na
zakres i okres udziału.
Mając powyższe na uwadze Izba uznała, że również w tym zakresie zarzut się
nie potwierdził.
Odwołujący III wskazywał również na brak wykazania upoważnienia do reprezentacji
OCIDE w zakresie podpisania zobowiązania do udostępnienia zasobów podmiotu trzeciego.
Także w tym przypadku, jako aktualne należy przyjąć uwagi poczynione przez skład
orzekający Izby przy odniesieniu się do kwestii badania czy zasób został udostępniony
w sposób prawidłowy, tj. przez osoby właściwie umocowane do reprezentowania podmiotu
trzeciego udostępniającego swoje zasoby, o czym była mowa powyżej w odniesieniu
do zarzutów stawianych Konsorcjum PRI METRO.
Konsorcjum Molewski niewątpliwie w toku postępowania odwoławczego wykazało,
iż p. R.C.O. jest umocowany do reprezentacji OCIDE Construccion S.A., a zatem także w
tym zakresie zarzut się nie potwierdził.
Zarzut dotyczący braku spełniania wymogów technologicznych oraz wartościowych
przez roboty wykonywane przez OCIDE Construccion S.A. potwierdził się jedynie częściowo.
Przedmiotowy zarzut dotyczył robót wykazanych w poz. 4 Wykazu robót
uzupełnionego przez Konsorcjum Molewski uzupełnionego w wyniku wezwania do
uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, tj.: Renowacji i odbudowy
sieci dystrybucji i systemu kanalizacji oraz oczyszczalni ścieków komunalnych w Coldea i
Moieciu – CL 10.
Przede wszystkim w ocenie Izby nie potwierdził się zarzut dotyczący braku spełniania
wymogów technologicznych. Odwołujący III nie przedstawił żadnych dowodów
potwierdzających, że wykazane w referencjach z dnia 20 października 2014 roku prace
nie odpowiadają wymaganiom postawionym przez zamawiającego, w tym technologii,
tj. nie dotyczą modernizacji sieci kanalizacyjnej polegającej na renowacji kanalizacji
ś
ciekowej w technologii modułów renowacyjnych. Nawet opinia pana T.L., uwzględniona
przez Izbę jako stanowisko własne odwołującego, nie jest jednoznaczna co do wskazania
zakresu prac odpowiadających wykonaniu w technologii modułów renowacyjnych. Wniosek
o powołanie biegłego w tym zakresie został oddalone przez Izbę o czym była mowa powyżej.
Jednocześnie w ocenie Izby pozostaje wątpliwość co do wartości prac wykonanych
w ramach przedmiotowej inwestycji, które referowałyby bezpośrednio do warunku opisanego
w pkt 5.1.2. IDW.
Należy zwrócić uwagę, że przedmiot zamówienia, obejmował różne rodzaje robót,
co wynika z przedstawionego przez odwołującego III ogłoszenia o udzieleniu zamówienia
opublikowanego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 17 listopada 2012 roku
pod numerem 2012/S 222-365797, tj. obejmował roboty budowlane w zakresie budowy
wodociągów i rurociągów do odprowadzania ścieków, w zakresie rurociągów do przesyłu
wody, w zakresie węzłów do przepompowywania wody, w zakresie rurociągów wody
ś
ciekowej oraz obejmował przepompownie wody odpadowej. Całkowita wartość zamówienia
zgodnie z ogłoszeniem wynosiła 27 817 247,77 RON. Taka też wartość została
uwzględniona w wykazie robót uzupełnionym przez Konsorcjum Molewski. Z kolei z treści e-
maila pana D.B. – wystawcy referencji wynika, że wartość prac wykonanych w technologii
reliningu wynosi 1.998.369,18 RON. Powstaje zatem wątpliwość jaka jest rzeczywista
wartość robót wskazanych w przedmiotowych referencjach, a w szczególności
odpowiadających warunkowi udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia,
tj. polegających na modernizacji sieci kanalizacyjnej polegającej na renowacji kanalizacji
ś
ciekowej w technologii modułów renowacyjnych.
Dodatkowo, Izba wskazuje, że nie zasługuje na uwzględnienie argumentacja
podnoszona przez Konsorcjum Molewski w toku rozprawy, iż wartości wskazanej w pkt 5.1.2.
IDW, tj. 10.000.000,00 zł bez podatku VAT, nie należy odnosić tylko i wyłącznie do robót
polegających na renowacji kanalizacji ściekowej w technologii modułów renowacyjnych,
lecz do całości robót, których elementem jest również renowacja kanalizacji ściekowej
w technologii modułów renowacyjnych. Izba wskazuje, że wartość ta odnosi się bowiem do
konkretnej technologii i tak też został sformułowany przez zamawiającego warunek udziału
w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia.
Mając powyższe na uwadze Izba, nie będąc związana wnioskami odwołującego,
nakazała zamawiającemu wezwanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: 1) Molewski Sp. z o.o. z siedzibą we Włocławku, 2) Molewski S.A. z siedzibą
w Chodczu do złożenia w trybie art. 26 ust. 4 Prawo zamówień publicznych wyjaśnień
w zakresie dokumentów potwierdzających spełnianie warunku posiadania wiedzy
i doświadczenia w zakresie odnoszącym się do wartości robót wykonanych przez OCIDE
w technologii wymaganej przez zamawiającego w ramach warunku udziału w postępowaniu
opisanego w pkt 5.1.2. IDW.
Mając powyższe na względzie Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp oraz § 1 ust. 2 pkt 2, § 3, § 5 ust. 3 pkt 2 (dot. sprawy o sygn. akt: KIO 906/16),
§ 5 ust. 2 pkt 1 (dot. sprawy o sygn. akt: KIO 917/16) oraz na podstawie § 5 ust. 2 pkt 2
(dot. sprawy o sygn. akt: KIO 929/16) Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
15 marca 2010 r. w sprawie wysokości wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Izba zasądziła od odwołującego w sprawie o sygn. akt: KIO 906/16 na rzecz
wykonawców wnoszących sprzeciw (tj. Konsorcjum Blejkan i Konsorcjum METRO) kwoty
po 3 600 zł stanowiące koszty postępowania odwoławczego z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika, na podstawie rachunków przedłożonych do akt sprawy.
Ponadto, Izba zasądziła od zamawiającego na rzecz odwołującego w sprawie
o sygn. akt: KIO 917/16 kwotę 23 600 zł, stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu uiszczonego wpisu i wynagrodzenia pełnomocnika, na podstawie
rachunku przedłożonego do akt sprawy.
Izba zasądziła również od wykonawców wnoszących sprzeciw (tj. Konsorcjum
METRO i Konsorcjum Molewski) na rzecz odwołującego w sprawie o sygn. akt: KIO 929/16
kwoty po 12 007 zł 50 gr jako równowartość kwoty 24 015 zł, stanowiącej koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu uiszczonego wpisu, wynagrodzenia
pełnomocnika oraz kosztów dojazdów
na podstawie rachunków przedłożonych do akt
sprawy. Ponadto, Izba zasądziła od tych wykonawców na rzecz zamawiającego kwoty po
1 800 zł jako równowartość kwoty 3 600 zł, tj. kwoty poniesionej przez zamawiającego
tytułem wynagrodzenia pełnomocnika, na podstawie rachunku przedłożonego do akt sprawy.
Przewodniczący: …………………………….…...