KIO 1066/17 WYROK dnia 13 czerwca 2017 r.

Sygn. akt: KIO 1066/17 

WYROK 

z dnia 13 czerwca 2017 r.  

Krajowa  Izba Odwoławcza  -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Jolanta Markowska 

Protokolant:   

Piotr Cegłowski 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  13  czerwca  2017  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  29  maja  2017  r.

  przez 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  zamówienie:

  L.  M.  prowadzący  działalność 

gospodarczą 

pod 

firmą 

P.P.U.H. 

„L.” 

L. 

M., 

K. 

S. 

Sp. 

z 

o.o. 

(…)  

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego: 

Wodociągi  Białostockie  Sp.  z  o.o., 

(…),  

przy udziale wykonawcy 

Z. P.  Sp. z o.o., (…) zgłaszającego przystąpienie do postępowania 

odwoławczego po stronie zamawiającego, 

orzeka: 

1.  uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu: 

1.1 unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, 

1.2 powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert,  w  tym  wezwanie 

wykonawcy Z. P.  Sp. z o.o. do wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 Pzp, 

w pozostałym zakresie oddala odwołanie, 

2.  kosztami  postępowania  obciąża  zamawiającego:  Wodociągi  Białostockie  Sp.  

z o.o., (…),

i:

 
1)  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę 

15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawców 

wspólnie  ubiegających  się  o  zamówienie: 

L.  M.  prowadzący  działalność 

gospodarczą pod firmą P.P.U.H. „L.” L. M., K. S. Sp. z o.o., (…)

tytułem wpisu 

od odwołania, 

2)  zasądza  kwotę 

18  600  zł  00  gr  (słownie:  osiemnaście  tysięcy  sześćset  złotych 

zero  groszy)  od  zamawiającego: 

Wodociągi  Białostockie  Sp.  z  o.o., 

(…)  na  rzecz  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  zamówienie:  L.  M. 

prowadzący działalność gospodarczą pod firmą PPUH „L.” L. M., K. S. Sp. z 

o.o.,  (…)  stanowiącą  koszty  poniesione  z  tytułu  wpisu  i  wynagrodzenia 

pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. z

2015 r., poz. 2164 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia 

jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do 

Sądu Okręgowego w  Białymstoku.  

……………………………… 

Sygn. akt: KIO 1066/17 

Uzasadnienie 

Zamawiający:  Wodociągi  Białostockie  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  B.  prowadzi 

postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na 

„Usługę odbioru, transportu, przetworzenia odwodnionych komunalnych osadów ściekowych 

o kodzie 19 08 05 z komunalnej oczyszczalni ścieków w B. w ilości 50 000 Mg”. Zamówienie 

zostało podzielone na 4 części. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku 

Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 15 marca 2017 r. pod poz. 2017/S 052-097267. 

Zamawiający  w  dniu  18  maja  2017r.  przekazał  wykonawcom  informację  

o rozstrzygnięciu postępowania w zadaniu IV. Jako najkorzystniejsza wybrana została oferta 

złożona  przez  wykonawcę  Z.  P.  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  O.,  (zwanego  dalej  „Z.  P.”). Oferta 

złożona przez Konsorcjum D.  Sp. z o.o. Z. G. O. M. Sp. z o.o. (zwanego dalej „Konsorcjum 

D. ”) została sklasyfikowana na drugiej pozycji w rankingu ofert. 

Konsorcjum: PPUH „L.” L. M., K. S. Sp. z o.o. z siedzibą w B., którego oferta uzyskała 

trzecią pozycję w rankingu ofert wniosło odwołanie wobec: 

czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy Z. P., 

zaniechania  sprawdzenia  złożonych  ofert  pod  kątem  spełnienia  warunku 

zagospodarowania odpadów objętych zamówieniem z zachowaniem zasady bliskości 

określonej w art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz. U. z 

2016 r. poz. 1987), 

zaniechania wezwania wykonawcy Z. P. oraz Konsorcjum D.  do wyjaśnienia 

treści  oferty  w  zakresie  ceny  z  uwagi  na  zastosowanie  przez  wykonawców  rażąco 

niskiej ceny, 

zaniechania  odrzucenia  oferty  wykonawcy:  Z.  P.  i  Konsorcjum  D.    jako 

nieważnych na podstawie odrębnych przepisów tj. art. 20 ust. 2 ustawy o odpadach 

oraz zawierających rażąco niską cenę. 

Odwołujący zarzucił naruszenie: art 22 ust. 1, art. 24aa, art. 89 ust. 1 pkt 2, 4 i 8 ustawy  z 

dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z

2015 r., poz. 2164 ze zm.)  

zwanej dalej „Pzp” oraz wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia czynności wyboru oferty Z. P. jako najkorzystniejszej, 

odrzucenia  ofert  złożonych  przez  Z.  P.  oraz  Konsorcjum  D.    jako  nieważnych  na 

podstawie przepisów szczególnych - art. 20 ust. 2 ustawy o odpadach, 

odrzucenia  oferty  złożonej  przez  Z.  P.  oraz  oferty  Konsorcjum  D.    jako  

zawierających rażąco niską cenę,  

ewentualnie - wezwania ww. wykonawców do wyjaśnienia treści oferty w zakresie ceny, 

powtórzenia czynności oceny ofert zgodnie z przepisami Pzp i ustawy o odpadach i 

uznanie za najkorzystniejszą - ofertę Odwołującego, 

obciążenie  Zamawiającego  kosztami  postępowania,  zgodnie  z  wykazem  kosztów 

przedstawionych podczas rozprawy. 

Odwołujący  wyjaśnił,  że  w  wyniku  naruszenia  przez  Zamawiającego  ww.  przepisów 

ustawy Pzp oraz art. 20 ust. 2 ustawy o odpadach interes Odwołującego doznał uszczerbku. 

Gdyby  Zamawiający  działał  zgodnie  z  przepisami  ustawy  o  odpadach  i  wyrażoną  w  nich 

zasadą bliskości oraz przepisami Pzp, to powinien odrzucić oferty pozostałych wykonawców 

i dokonać wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej. 

W  zadaniu  IV  jako  najkorzystniejsza  wybrana  została  oferta  Z.  P.  z  ceną 

1.560.000,00  zł  netto  +  8%  VAT  =  1.684.000,00  zł  brutto  (78,00  zł  netto  Mg).  Oferta 

Odwołującego jest na trzecim miejscu pod względem wysokości ceny: 2,080.000,00 zł netto+ 

8% VAT = 2.246.400,00 zł brutto (104,00 netto Mg). 

W  toku  postępowania  Zamawiający  zażądał  od  wykonawcy  Z.  P.  przedłożenia 

dokumentów  potwierdzających  spełnienie  warunków  niezbędnych  do  realizacji  zamówienia, 

w  tym  złożenia  decyzji  administracyjnych  zezwalających  prowadzenie  działalności  w 

zakresie zagospodarowania odpadów objętych zamówieniem w ramach zadania IV. 

Wykonawca Z. P. przedłożył: 

decyzję Starosty P. z dnia 14 marca 2014 r. nr 34/2014 znak OS.6233.4.2014, która 

zezwala na przetwarzanie odpadu o kodzie 19 08 05 w ilości 9 200 Mg rocznie na działce o 

nr geodezyjnym 194/15 w obrębie B., gmina S. 

decyzję Starosty O. z dnia 04.03.2014 r. znak RLŚ.6233.2.2014, zmienioną decyzją z 

dnia 11.12.2015 r. znak RLŚ.6233.38.2015 zezwalającą na przetwarzania odpadu o kodzie 

19 08 05 w ilości 25 920 Mg rocznie na działce nr 3/4 w miejscowości G. gmina G. 

Zamawiający  nie  występował  do  innych  wykonawców  o  wskazanie  miejsca 

zagospodarowania odpadów objętych zamówieniem. Nie wystąpił również do wykonawcy Z. 

P.  o  wyjaśnienie,  choć  zaoferowana  przez  wykonawcę  cena  tj.  78  zł  netto  za 

zagospodarowanie  Mg  odpadu  jest  o  prawie  30%  niższa  od  kwoty  przeznaczonej  przez 

Zamawiającego  na  realizację  zamówienia  (111  zł  netto),  a  biorąc  pod  uwagę  odległość 

pomiędzy miejscem odbioru odpadów od Zamawiającego do wskazanych przez wykonawcę 

miejsc zagospodarowania odpadów - cena podana przez wykonawcę Z. P. Sp. z o.o. może 

nie pokryć nawet kosztów transportu odpadów. 

Zarzut naruszenia zasady bliskości — art. 20 ust. 2 ustawy o odpadach: 

Zgodnie  z  art.  20  ust.  1  ustawy  o  odpadach,  odpady  z  uwzględnieniem  hierarchii 

sposobów  postępowania  z  odpadami,  w  pierwszej  kolejności  poddaje  się  przetwarzaniu  w 

miejscu  ich  powstania.  Ustęp  2  tego  artykułu  stanowi,  że  odpady,  które  nie  mogą  być 

przetworzone  w  miejscu  ich  powstania,  przekazuje  się,  uwzględniając  hierarchię  sposobów 

postępowania  z  odpadami  oraz  najlepszą  dostępną  technikę,  o  której  mowa  w  art.  207 

ustawy  z  dnia  27  kwietnia  2001  r.  -  Prawo  ochrony  środowiska,  lub  technologię,  o  której 

mowa  w  art.  143  tej  ustawy,  do  najbliżej  położonych  miejsc,  w  których  mogą  być 

przetworzone. 

Przepisy  ustawy  o  odpadach  statuujące  zasadę  bliskości  stanowią  przepisy 

szczególne  w  stosunku  do  Pzp  i  wiążą  Zamawiającego.  Pomimo  zastosowania  tzw. 

„procedury  odwróconej”  Zamawiający  obowiązany  jest  w  przetargach  dotyczących 

zagospodarowania  odpadów  zbadać,  w  jakiej  instalacji  będą  przetwarzane  przekazywane 

przez  niego  odpady  i  czy  instalacja  ta  spełnia  zasadę  bliskości  (odległość,  najlepsza 

dostępna technika, faktyczna możliwość odzysku odpadów - czyli wolne moce przerobowe). 

Dopiero  po  zbadaniu  ofert  pod  takim  kątem  Zamawiający  mógłby  podjąć  decyzję  o 

ewentualnym odrzuceniu ofert nie spełniających warunku zasady bliskości. Bez poczynienia 

takich ustaleń wybór oferty Z. P. jest przynajmniej przedwczesny i nieuzasadniony. 

Odwołujący powołał się na orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej, w tym wyrok z 

dnia 27 czerwca 2011 roku, o sygn. akt KIO 1293/11, wyrok z dnia 15 lipca 2011 roku, sygn. 

akt KIO 1398/11. 

Innym  aspektem  w  zasadzie  bliskości  jest,  oprócz  miejsca  położenia  instalacji  w 

której  ma  nastąpić  zagospodarowanie  odpadów  -  wolne  moce  przerobowe,  tj.  faktyczna 

możliwość  przetworzenia  odpadów  -  w  niniejszym  postępowaniu  Zamawiający  zaniechał 

zbadania również tego elementu.

W  orzeczeniach  KIO  podkreśla  się,  że  bez  znaczenia  pozostaje  fakt,  że  jedynym 

kryterium  oceny  ofert  była  cena.  Przy  wyborze  instalacji  do  zagospodarowania  odpadów 

określonych  w  SIWZ  nie  mogą  być  brane  pod  uwagę  wyłącznie  przesłanki  ekonomiczne. 

Ponadto,  przepisy  ustawy  o  odpadach  statuujące  zasadę  bliskości  mają  charakter 

bezwzględnie  obowiązujący  i  Zamawiający  nie  może  uchylić  się  od  ich  stosowania,  co 

zostało  potwierdzone  m.in.  w  orzecznictwie  jeszcze  Zespołu  Arbitrów  (sygn.  akt  UZP/ZO/0-

151/06,  UZP/ZO/0-451/06,  UZP/ZO/O-  883/06,  UZP/ZO/O-  1655/06).  Stanowisko  to 

potwierdza  również  wyrok  KIO  z  dnia  2  lutego  2011  r.  (sygn.  akt:  KIO  122/11)  Za  godny 

przytoczenia  uznać  należy  też  wyrok  Zespołu  Arbitrów  z  dnia  20.06.2006  r.  (sygn.  akt; 

UZP/ZO/0-1723/06):  a  także  wyrok  KIO  /UZP  343/11  z  dnia  02.03.2011  r.  podkreślający 

ważność zasady bliskości oraz opinię Urzędu Zamówień Publicznych - Departament Prawny, 

14 Warszawa, z dnia 19.12.2007 r. UZP/DP/O-JDU/157047/30030/07, zgodnie z którą oferta 

naruszająca zasadę bliskości powinna być odrzucona. 

Obowiązek  stosowania  przy  wyborze  najkorzystniejszej  oferty  zasady  bliskości  

w  całości  potwierdzają  również  orzeczenia  KIO,  które  zapadły  na  gruncie  nowej  ustawy  

o odpadach z 14 grudnia 2012 r. m.in. wyrok z dnia 9 lutego 2015 r. sygn. akt KIO 173/15. 

Wskazane przez wykonawcę Z. P. miejsca zagospodarowania odpadów są oddalone od 

miejsca wytwarzania odpadów objętych zamówieniem: 

o 300 km - miejscowość G. 

o 415 km - miejscowość B. 

Odwołujący  ma  możliwość  dokonania  odzysku  odpadów  objętych  zamówieniem  

w  tym  samym  procesie  odzysku  R3  w  miejscowości  K.,  która  oddalona  jest  od  miejsca 

wytwarzania  odpadów  o  około  90 km,  na  dowód  czego  załączył  decyzję  Starosty  H.  z  dnia 

21.07.2016 r. znak OS.6233.2.2016.EC zezwalającą na odzysk odpadu o kodzie 19 08 05.  

Z informacji posiadanych przez Odwołującego wynika, że również oferta Konsorcjum 

D.  nie spełnia warunków SIWZ i narusza zasadę bliskości, a oferowane przez Odwołującego 

miejsce zagospodarowania odpadów objętych zamówieniem położone jest najbliżej miejsca 

wytwarzania  odpadów  z  pośród  wszystkich  ofert  złożonych  przez  wykonawców  w  ramach 

zadania IV. 

Z  uwagi  na  zaniechanie  przez  Zamawiającego  zbadania  realizacji  zasady  bliskości, 

konieczne 

jest 

uchylenie 

czynności 

Zamawiającego 

polegającej 

na 

wyborze 

najkorzystniejszej  oferty  i  nakazanie  powtórzenia  oceny  ofert  po  uprzednim  zbadaniu  przez 

Zamawiającego,  które  oferty  realizują  zasadę  bliskości,  z  uwzględnieniem  też  mocy 

przerobowych poszczególnych instalacji i ich ewentualnego już wykorzystania. 

Zarzut rażąco niskiej ceny 

Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  przeznaczył  na  realizację  zamówienia  kwotę 

111,00 zł netto, czyli 119,88 zł brutto za jeden Mg odpadów. 

Wykonawca Z. P. zaoferował cenę 78 zł netto, tj. 84,24 zł brutto za Mg odpadów, co 

stanowi około 70 % przyjętej przez Zamawiającego wartości zamówienia. Jakkolwiek ustawa 

Pzp  nie  precyzje  pojęcia  rażąco  niskiej  ceny,  to  nie  ulega  wątpliwości,  że  w  chwili  oceny 

ofert,  jedynym  obiektywnym  wyznacznikiem  tego,  czy  cena  może  być  uznana  za  rażąco 

niską jest wartość zamówienia z podatkiem VAT. 

Zważywszy  30%  różnicę  w  cenie  oferowanej  przez  wykonawcę,  którego  oferta 

została  wybrana  jako  najkorzystniejsza,  a  wartością  zamówienia,  Zamawiający  obowiązany 

jest  zwrócić  się  do  wykonawcy  o  szczegółowe  wyjaśnienie  powodu  zaproponowania  tak 

niskiej ceny. 

Dodatkowo  cena  oferowana  przez  wykonawcę  Z.  P.  nosi  znamiona  rażąco  niskiej  - 

przedmiotowe  zamówienie  obejmuje  nie  tylko  usługę  zagospodarowania  odpadów,  ale 

również  ich  transport  przez 

wykonawcę  z  miejsca  wytworzenia  do  miejsca 

zagospodarowania  oraz  załadunek  odpadów  na  środki  transportowe.  Wskazane  przez 

wykonawcę Z. P. miejsca zagospodarowania odpadów są oddalone od miejsca wytwarzania 

odpadów objętych zamówieniem: 

300 km - miejscowość G. 

415 km — miejscowość B. 

Z uwagi na wielkość zamówienia  w zadaniu IV - 20 000 Mg i w zadaniu I, w którym 

oferta  tegoż  wykonawcy  również  została  uznana  za  najkorzystniejszą  (10  000  Mg)  oraz 

posiadane  decyzje  zezwalające  na  przetwarzanie  odpadów,  przyjąć  należy,  że  część 

odpadów będzie przetwarzana w G., zaś część trafi do B. 

Odwołujący  zwrócił  się  do  firm  transportowych,  które  oferują  usługę  transportu 

odpadu  objętego  zamówieniem  i  z  przedstawionych  ofert  wynika,  że  minimalny  koszt 

transportu odpadów o kodzie 19 08 05 wynosi 3 zł netto za km (oferta firmy T.-K.” U. t. i d. J. 

J. z S. -  w  załączeniu). Druga oferta opiewa na  kwotę 4 zł netto za 1 km (K. P. J. z H. -  w 

załączeniu).  Z  przedstawionych  ofert  wynika,  że  minimalny  koszt  transportu  odpadów 

objętych zamówienia wynosi: 

na trasie B. – G. - 72 zł netto +23 % VAT = 88, 56 zł brutto za Mg 

na trasie B. – B. - 99,60 zł +23% VAT = 122,51 zł brutto za Mg. 

Oferta wykonawcy Z. P. zawiera cenę 78 zł netto, czyli 84,24 zł brutto, co oznacza, 

ż

e  w  przypadku  transportu  do  miejscowości  G.  -  uzyskana  przez  wykonawcę  cena  ledwie 

pokrywa  koszty  transportu,  a  w  przypadku  transportu  do  miejscowości  B.  -  koszty  samego 

transportu  przewyższają  cenę.  Trzeba  pamiętać,  że  usługa  obejmuje  jeszcze  koszt 

załadunku  odpadów,  a  przede  wszystkim  koszt  ich  zagospodarowania,  których  wykonawca 

nie będzie w stanie pokryć z ceny uzyskanej w ramach zamówienia. 

Przytoczone  okoliczności  jednoznacznie  wskazują  na  to,  że  cena  oferowana  przez 

wykonawcę Z. P. nosi znamiona rażąco niskiej i Zamawiający zobligowany był  wystąpić do 

wykonawcy  o  wyjaśnienie  treści  oferty  w  zakresie  oferowanej  ceny  za  wykonanie  usługi 

objętej zamówieniem. 

Odwołujący  wskazał,  że  analogiczne  uwagi  zgłasza  do  oferty  Konsorcjum  D.    - 

oferowana cena jest o prawie 20% niższa od wartości zamówienia, co również wskazuje na 

to, że jest ona rażąco niska. 

Wykonawca Z. P. Sp. z o.o. zgłosił przystąpienie do postępowania odwoławczego w 

niniejszej sprawie po stronie Zamawiającego. 

Zamawiający,  pismem  z  dnia  12  czerwca  2017  r.  złożył  odpowiedź  na  odwołanie. 

Wniósł o oddalenie odwołania jako niezasadnego oraz o obciążenie Odwołującego kosztami 

postępowania.  W  zakresie  zarzutów  dotyczących  zaniechania  wezwania  wykonawcy  Z.  P. 

oraz  Konsorcjum  D.    do  wyjaśnienia  wysokości  ceny  oferty  oraz  zarzutu  zaniechania 

odrzucenia  ww.  ofert  jako  zawierających  rażąco  niskie  ceny  Zamawiający  wyjaśnił,  że 

zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia w zadaniu IV kwotę 2 397 600,00 zł (brutto). 

Wykonawca  Z.  P.  zaoferował  wykonanie  zamówienia  za  kwotę  1 684  800,00  zł  (brutto),  tj. 

78,00  zł/Mg.  Wartość  ta  nie  jest  niższa  o  30%  od  wartości  zamówienia,  tym  bardziej  cena 

ofert Konsorcjum D., która jest droższa – również nie przekracza  ww. progu stanowiącego, 

zgodnie z art. 90 ust. 1a pkt 1 Pzp, jedna z przesłanek do wezwania wykonawcy do złożenia 

wyjaśnień. Powyższe dwie oferty zawierają ceny, które nie są również niższe o ponad 30% 

od  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  ofert,  która  to  wartość  wynosi  1 531 958,4  zł 

(brutto).  Zamawiający  nie  powziął  również  wątpliwości  co  do  wysokość  cen  ww.  ofert,  o 

których  mowa  w  art.  90  ust.  1  Pzp.  Zdaniem  Zamawiającego,  na  rynku  przetwarzania 

komunalnych odpadów osadów ściekowych o kodzie 19 08 05 panuje silna konkurencja, co 

powoduje obniżanie cen za ww. usługi. Wykonawca Z. P. złożył ofertę na cztery zadania, co 

oznacza  odbiór  hurtowy,  a  to  ma  istotny  wpływ  na  wysokość  ceny.  Ponadto  wykonawca 

zamierza  wykonać  zamówienie  samodzielnie,  gdyż  posiada  obie  decyzje:  na  transport  i 

przetwarzanie  odpadów.  Zdaniem  Zamawiającego  wszystkie  ceny  zaoferowane  w  zadaniu 

IV są zbliżone i realistyczne. 

W zakresie zarzutu zaniechania sprawdzenia złożonych przez wykonawców ofert pod 

kątem  spełnienia  warunku  zagospodarowania  odpadów  objętych  zamówieniem  z 

zachowaniem  zasady  bliskości,  określonej  w  art.  20  ust.  2  ustawy  o  odpadach  (tj.  Dz.U.  z 

2016 r. poz. 1987) oraz zarzutu zaniechania odrzucenia ofert wykonawcy Z. P. i Konsorcjum 

D.  na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i pkt 8 Pzp, Zamawiający powołał się na postanowienia 

SIWZ  w  pkt  3.1,  w  którym,  wskazując  na  treść  art.  96  ust.  1  pkt  1-3  ustawy  o  odpadach, 

dopuścił  „inne  sposoby  postępowania  z  komunalnymi  odpadami  ściekowymi  z  tym,  że  w 

przypadku  stosowania  komunalnych  osadów  ściekowych  obowiązuje  zasada  bliskości”,  pkt 

6.4.,  w  którym  określił  warunki  udziału  w  postępowaniu,  w  tym  odpowiednie  zezwolenia  na 

transport  i  przetwarzanie  odpadów,  pkt  7.14,  w  którym  wskazał  wymagane  dokumenty  w 

zakresie ww. warunków udziału, pkt 14.1 w którym zapowiedział prowadzenie postepowania 

w ramach tzw. Procedury odwróconej w myśl art. 24aa Pzp. Ponadto, Zamawiający wymagał 

złożenia przez wykonawców w pkt 9 formularza oferty złożenia oświadczenia, że dysponuje 

zasobami  wynikającymi  z  posiadanych  decyzji  na  odzysk  lub  unieszkodliwianie  osadów 

ś

ciekowych  celem  realizacji  umowy  dla  każdej  stosowanej  metody.  W  tym  załączniku 

wykonawcy  mieli  podać  odpowiednio  w  ramach  każdego  zadania  metodę  odzysku  (wg. 

wykazu  procesów  odzysku  z  ustawy  o  odpadach  albo  metodę  unieszkodliwiania  (wg. 

Wykazu procesów unieszkodliwiania z ww. ustawy). W §2 ust. 7 Zamawiający postanowił, że 

„dopuszcza  inne  sposoby  postępowania  z  komunalnymi  osadami  ściekowymi  z  tym,  że  w 

przypadku stosowania komunalnych osadów ściekowych (dot. art. 96 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy 

o odpadach) obowiązuje zasada bliskości. Na podstawie powyższych zapisów, które nie były 

kwestionowane przez wykonawców, Zamawiający dokonał badania i oceny ofert i stwierdził, 

ż

e wszyscy wykonawcy złożyli oferty na odzysk odpadów metoda R3 i potwierdzili faktyczną 

możliwość przetwarzania odpadów w pkt 9 formularza oferty. Po zbadaniu ofert Zamawiający 

wezwał  wykonawcę Z. P. do złożenia dokumentów  wymaganych  w SIWZ. Z przedłożonych 

dokumentów (w tym decyzji nr RLŚ.6233.38.2014 z dnia 4 marca 2014 r. wraz ze zmianami 

oraz OŚ.6233.4.2014 z dnia 14 marca 2014 r. wraz ze zmianami, jednoznacznie wynika, że 

technologia  zastosowana  do  przetwarzania  osadów  klasyfikuje  sposób  oferowanego 

odzysku  na  recykling.  Kompostowanie,  które  zaoferowała  firma  Z.  P.  jest  recyklingiem 

organicznym,  który  plasuje  ten  sposób  odzysku  w  hierarchii  postępowania  z  odpadami  i 

stawia  ofertę  wybranego  wykonawcy  wyżej  aniżeli  oferty  pozostałych  wykonawców.  Z 

informacji  zawartych  w  złożonych  decyzjach  wynika,  że  w  efekcie  prowadzonego  procesu 

wykonawca uzyskuje środek poprawiający właściwości gleby, a nawet dysponuje decyzjami 

Ministerstwa  Rolnictwa  i  Rozwoju  Wsi  zezwalającymi  na  wprowadzenie  do  obrotu 

organicznego środka poprawiającego właściwości gleby pn. PROEma-1 i PROEma-2. 

Zamawiający  podniósł  również,  że  Odwołujący  nie  wykazał  w  jakim  zakresie  treść 

oferty  wykonawcy  Z.  P.  nie  odpowiada  treści  SIWZ,  a  także  nie  wskazał  przepisów 

odrębnych, na podstawie których oferta tego wykonawcy jest nieważna. 

Krajowa Izba Odwoławcza, uwzględniając dokumentację postępowania, dokumenty 

zgromadzone  w  aktach  sprawy  i  wyjaśnienia  złożone  na  rozprawie  przez  strony 

i uczestnika postępowania odwoławczego, ustaliła i zważyła, co następuje. 

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie. 

Odwołanie  zostało  rozpoznane  w  oparciu  o  przepisy  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych  w  brzmieniu  nadanym  ustawą  z  dnia  22  czerwca  2016  r.  o  zmianie  ustawy  – 

Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2016.1020), która weszła 

w życie w dniu 28 lipca 2016 r.  

Izba  stwierdziła,  że  Odwołujący  wykazał  posiadanie  legitymacji  uprawniającej  do 

wniesienia odwołania, stosownie do art. 179 ust. 1 Pzp.  

Wykonawca  Z.  P.  przystąpił  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

Zamawiającego, stosownie do wymogów art. 185 ust. 2 i 3 Pzp. 

Izba  rozpoznała  odwołanie  stosownie  do  brzmienia  art.  192  ust.  7  Pzp.  Izba  wzięła 

pod  uwagę  przy  tym,  że  Odwołujący  złożył  na  rozprawie  oświadczenie,  że  cofa  zarzuty 

naruszenia  przepisów  art  22  ust.  1  oraz  art.  24aa  Pzp,  które  zostały  zawarte  w  odwołaniu 

bez szczegółowego uzasadnienia faktycznego. W powyższym zakresie zarzuty nie podlegały 

zatem rozpoznaniu. 

W przedmiotowym zamówieniu w Zadaniu IV została wybrana jako najkorzystniejsza - 

oferta złożona przez wykonawcę Z. P. z ceną 1.684.000,00 zł brutto (78,00 zł netto Mg). Na 

tę  cześć  zamówienia  zostało  złożonych  pięć  ofert.  Oferta  złożona  przez  Konsorcjum  D.  

zawiera  cenę  1 965 600,00  zł  brutto  (91,00  zł  netto  Mg).  Oferta  Odwołującego  została 

sklasyfikowana na trzecim miejscu z ceną - 2.246.400,00 zł brutto (104,00 zł netto Mg). 

Zamawiający  przeznaczył  na  realizację  zamówienia  kwotę  111,00  zł  netto  za  1  Mg, 

czyli 119,88 zł brutto za 1 Mg odpadów. 

Stosownie  do  tzw.  procedury  odwróconej,  przewidzianej  w  treści  SIWZ,  wynikającej  

z art. 24aa Pzp, Zamawiający najpierw dokonał oceny ofert, a następnie wezwał wykonawcę, 

którego oferta została oceniona najwyżej, tj. wykonawcę Z. P., do przedłożenia dokumentów 

potwierdzających  spełnianie  warunków  udziału  w  postępowaniu,  w  tym  wezwał  m.in.  do 

przedłożenia  decyzji  administracyjnych  zezwalających  na  prowadzenie  działalności  w 

zakresie transportu  i  przetwarzania  odpadów  objętych  zamówieniem  w  ramach  Zadania IV. 

Zamawiający nie występował do wszystkich wykonawców o przedłożenie stosownych decyzji 

w  zakresie  posiadania  zezwoleń  na  transport  i  przetwarzanie  odpadów,  z  treści  których 

mogłoby  wynikać  miejsce  zagospodarowywania  odpadów  przez  poszczególnych 

wykonawców.  Zamawiający  nie  wymagał  wskazania  w  ofercie  miejsca  zagospodarowania 

przez wykonawców odpadów objętych przedmiotem zamówienia. 

Wykonawca Z. P. na ww. wezwanie przedłożył Zamawiającemu: 

decyzję  Starosty  P.  z  dnia  14  marca  2014  r.  nr  34/2014  znak  OS.6233.4.2014  – 

zezwalającą  na  przetwarzanie  odpadu  o  kodzie  19  08  05  w  ilości  9  200  Mg  rocznie  na 

działce o nr geodezyjnym 194/15 w obrębie miejscowości B. na terenie gminy S., 

decyzję Starosty O. z dnia 04.03.2014 r. znak RLŚ.6233.2.2014, zmienioną decyzją z 

dnia 11.12.2015 r. znak RLŚ.6233.38.2015 - zezwalającą na przetwarzania odpadu o kodzie 

19 08 05 w ilości 25 920 Mg rocznie na działce nr 3/4 w miejscowości G. na terenie gminy G. 

Zarzut  zaniechania  wezwania  wykonawcy  Z.  P.  oraz  Konsorcjum  D.    do  wyjaśnienia  treści 

oferty  w  zakresie  zaoferowanej  ceny  z  uwagi  na  zastosowanie  przez  wykonawców  rażąco 

niskiej ceny i zaniechania odrzucenia tych ofert, jako zawierających rażąco niską cenę - na 

podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp. 

Wykonawca Z. P. zaoferował cenę 78 zł netto, tj. 84,24 zł brutto za Mg odpadów, co 

stanowi  niewiele  ponad  70  %  przyjętej  przez  Zamawiającego  wartości  zamówienia.  Cena 

zaoferowana  przez  Konsorcjum  D.    jest  niższa  o  blisko  20%  od  wartości  przedmiotu 

zamówienia. 

Z uwagi zatem na brak wypełnienia się przesłanek określonych w art. 90 ust. 1aa Pzp 

Zamawiający  nie  wzywał  wykonawców  Z.  P.  oraz  Konsorcjum  D.    do  złożenia  wyjaśnień  w 

zakresie  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  zaoferowanej  ceny.  Zamawiający 

wyjaśnił  także  nie  powziął  wątpliwości  co  do  wysokości  zaoferowanej  ceny  przez  ww. 

wykonawców w rozumieniu art. 90 ust. 1 Pzp. 

W  związku  z  powyższym,  tj.  wobec  braku  uprzedniego  wezwania  wykonawcy  do 

złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 lub 1aa Pzp, Izba uznała za przedwczesny zarzut 

zaniechania  odrzucenia  ww.  ofert  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  4  Pzp,  zarówno  

w 

odniesieniu 

do 

oferty 

wykonawcy 

Z. 

P., 

jak 

i 

oferty 

Konsorcjum 

D.  

W  świetle  aktualnego  orzecznictwa  KIO  odrzucenie  oferty,  jako  zawierającej  rażąco  niską 

cenę, nie może nastąpić przed umożliwieniem wykonawcy złożenia stosownych wyjaśnień.  

Izba  nie  podziela  stanowiska  Odwołującego,  że  w  chwili  oceny  ofert  jedynym 

obiektywnym wyznacznikiem tego, czy cena może być uznana za rażąco niską jest wartość 

zamówienia z podatkiem VAT. W świetle orzecznictwa i doktryny nie budzi wątpliwości fakt, 

ż

e stosowanie  wskaźników arytmetycznych przy badaniu ceny oferty nie jest wystarczające 

do  stwierdzenia,  czy  cena  oferty  jest rażąco  niska.  Konieczne  jest  dokonanie  szczegółowej 

oceny  kalkulacji  ceny  danej  oferty  w  świetle  warunków  realizacji  zamówienia  dostępnych 

danemu wykonawcy. Wystąpienie przesłanek arytmetycznych określonych w art. 90 ust.1aa 

Pzp w odniesieniu do danej oferty stanowi jedynie uzasadnienie do wezwania wykonawcy do 

złożenia wyjaśnień, a nie do uznania, że cena oferty jest rażąco niska. 

Co do zaniechania wezwania ww. wykonawców do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 

ust.  1  Pzp,  Izba  uznała,  że  zarzut  potwierdził  się  w  stosunku  do  oferty  wykonawcy  Z.  P., 

natomiast  w  stosunku  do  oferty  złożonej  przez  Konsorcjum  D.    Odwołujący  nie  wykazał 

zaistnienia okoliczności uzasadniających takie wezwanie.  

W odniesieniu do oferty wykonawcy Z. P. Odwołujący wskazał, że koszty transportu 

odpadów  z  miejsca  wytworzenia  do  miejsca  zagospodarowania  oraz  koszty  załadunku 

odpadów  na  środki  transportowe  stanowią  istotny  element  przedmiotu  zamówienia.  Biorąc 

pod  uwagę,  że  wskazane  przez  wykonawcę  Z.  P.  miejsca  zagospodarowania  odpadów  są 

znacznie oddalone od miejsca wytwarzania odpadów objętych zamówieniem (ok. 300 km do 

miejscowości G. oraz ok 400 km do miejscowości B.), koszt ten może mieć istotne znaczenie 

dla  kalkulacji  ceny  oferty.  Odwołujący  przedstawił  na  potwierdzenie  powyższego  oferty firm 

transportowych  na  usługę  transportu  odpadu  objętego  zamówieniem,  z  których  wynika,  że 

minimalny  koszt  transportu  odpadów  o kodzie  19  08  05  wynosi  3  i  4  zł  netto  za km  (oferta 

firmy  T.-K.”  U.  t.  i  d.  J.  J.  z  S.  oraz  oferta  K.  P.  J.  z  H.).  W  oparciu  o  te  ceny  Odwołujący 

przedstawił  wyliczenia,  z  których  wynika,  że  minimalny  koszt  transportu  odpadów  objętych 

zamówienia wynosi: 

na trasie B. – G. - 88, 56 zł brutto za Mg 

na trasie B. – B. - 122,51 zł brutto za Mg. 

W  przypadku  zatem  oferty  wykonawcy  Z.  P.  zaoferowana  cena  zaledwie  pokrywa 

rynkowe  koszty  transportu  odpadów  do  miejscowości  G.,  a  w  przypadku  transportu  do 

miejscowości  B.  –  rynkowe  koszty  transportu  przewyższają  nawet  cenę  oferty.  Nie  budzi 

wątpliwości fakt, że koszt realizacji zamówienia obejmuje dodatkowo inne koszty, jak koszty 

załadunku odpadów oraz ich zagospodarowania. 

W tych okolicznościach, w ocenie Izby, Zamawiający winien powziąć wątpliwości co 

do wysokości ceny oferty Z. P. w zakresie możliwości pokrycia kosztów realizacji zamówienia 

zgodnie z wymaganiami Zamawiającego, a zatem powinien był wystąpić do wykonawcy Z. P. 

na  podstawie  art.  90  ust.  1  Pzp  o  wyjaśnienie  sposobu  kalkulacji  zaoferowanej  ceny  za 

wykonanie przedmiotu zamówienia. 

Jednocześnie  twierdzenie  Odwołującego,  że  zaoferowana  przez  wykonawcę  Z.  P. 

cena,  „może  nie  pokryć  nawet  kosztów  transportu  odpadów”  nie  dowodzi  faktu,  

ż

e  cena  oferty  jest  rażąco  niska,  lecz  uzasadnia  jedynie  wezwanie  wykonawcy  Z.  P.  do 

złożenia wyjaśnień.  

Biorąc  pod  uwagę,  że  Odwołujący  nie  wykazał  uzasadnionych  wątpliwości  co  do 

rażącego  charakteru  ceny  oferty  Konsorcjum  D.,  Izba  uznała  zarzut  zaniechania  wezwania 

tego wykonawcy do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 Pzp za nieuzasadniony.  

Jak  wyjaśnił  Zamawiający,  Odwołujący  w  toku  prowadzonego  postępowania  nie 

zapoznawał  się  z  treścią  tej  oferty,  a  ponadto  ani  w  odwołaniu,  ani  na  rozprawie  nie 

przedstawił  argumentacji  na  poparcie  tego  zarzutu,  opierając  się  jedynie  na 

przypuszczeniach  np.  co  do  odległości  miejsca  przetwarzania  odpadów  przez  tego 

wykonawcę  od  miejsca  wytwarzania  odpadów.  Nie  sposób  uznać,  że  podniesiony  przez 

Odwołującego  jedyny  argument,  że  cena  tej  oferty  jest  o  prawie  20%  niższa  od  wartości 

zamówienia,  stanowi  dowód  na  to,  że  cena  tej  oferty  jest  rażąco  niska  lub  że  wystąpiły 

wątpliwości  obligujące  Zamawiającego  do  żądania  od  Konsorcjum  D.  wyjaśnień  co  do 

wysokości zaoferowanej ceny. 

Zarzut  zaniechania  sprawdzenia  złożonych  ofert  pod  kątem  spełnienia  warunku 

zagospodarowania  odpadów  objętych  zamówieniem  z  zachowaniem  zasady  bliskości 

określonej w art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz. U. z 2016 r. 

poz. 1987) oraz zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy: Z. P. i oferty Konsorcjum D., jako 

nieważnych  na  podstawie  odrębnych  przepisów,  tj.  art.  20  ust.  2  ustawy  o  odpadach  na 

podstawie art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp. 

Zgodnie  z  art.  20  ust.  1  ustawy  z  dnia  14  grudnia  2012  r.  o  odpadach  (t.j.  Dz.  U.  

z  2016  r.  poz.  1987),  odpady  z  uwzględnieniem  hierarchii  sposobów  postępowania 

z  odpadami,  w  pierwszej  kolejności  poddaje  się  przetwarzaniu  w  miejscu  ich  powstania. 

Ustęp  2  tego  artykułu  stanowi,  że  odpady,  które  nie  mogą  być  przetworzone  w  miejscu  ich 

powstania,  przekazuje  się,  uwzględniając  hierarchię  sposobów  postępowania  z  odpadami 

oraz najlepszą dostępną technikę, o której mowa w art. 207 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 

r.  -  Prawo  ochrony  środowiska,  lub  technologię,  o  której  mowa  w  art.  143  tej  ustawy,  do 

najbliżej położonych miejsc, w których mogą być przetworzone.  

Zgodnie  z  art.  207  ust.  1  ustawy  Prawo  ochrony  środowiska,  najlepsze  dostępne 

techniki  powinny  spełniać  wymagania,  przy  których  określaniu  uwzględnia  się 

jednocześnie:1)  rachunek  kosztów  i  korzyści;  2)  czas  niezbędny  do  wdrożenia  najlepszych 

dostępnych  technik  dla  danego  rodzaju  instalacji;  3)  zapobieganie  zagrożeniom  dla 

ś

rodowiska  powodowanym  przez  emisje  lub  ich  ograniczenie  do  minimum;  4)  podjęcie 

ś

rodków  zapobiegających  poważnym  awariom  przemysłowym  lub  zmniejszających  do 

minimum powodowane przez nie zagrożenia dla środowiska; 5) termin oddania instalacji do 

eksploatacji; 6) dokumenty referencyjne BAT oraz konkluzje BAT, o ile zostały opublikowane 

w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Ust. 1a. Przy określaniu najlepszych dostępnych 

technik  bierze  się  pod  uwagę  wymagania,  o  których  mowa  w  art.  143,  także  w  przypadku, 

gdy instalacja nie jest nowo uruchamiana lub zmieniana w sposób istotny.  

Przepis  art.  143  ww.  ustawy  ust.  1  wskazuje,  że  technologia  stosowana  w  nowo 

uruchamianych  lub  zmienianych  w  sposób  istotny  instalacjach  i  urządzeniach  powinna 

spełniać wymagania, przy których określeniu uwzględnia się w szczególności: 1) stosowanie 

substancji  o  małym  potencjale  zagrożeń;  2)  efektywne  wytwarzanie  oraz  wykorzystanie 

energii;  3)  zapewnienie  racjonalnego  zużycia  wody  i  innych  surowców  oraz  materiałów 

i  paliw;  4)  stosowanie  technologii  bezodpadowych  i  małoodpadowych  oraz  możliwość 

odzysku powstających odpadów; 5) rodzaj, zasięg oraz wielkość emisji; 6) wykorzystywanie 

porównywalnych  procesów  i  metod,  które  zostały  skutecznie  zastosowane  w  skali 

przemysłowej; 7) (uchylony); 8) postęp naukowo-techniczny. 

W  ramach  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  Zamawiający  jest 

zobowiązany  zarówno  do  stosowania  przepisów  ustawy  Pzp,  jak  i  innych  przepisów 

powszechnie  obowiązujących.  Nie  ulega  wątpliwości,  że  przy  realizowaniu  zadań 

dotyczących odbioru i  zagospodarowania odpadów przepisy ustawy o odpadach statuujące 

zasadę  bliskości  wiążą  Zamawiającego,  zgodnie  z  art.  20  ust.  1  ustawy  z  dnia  14  grudnia 

2012 r. o odpadach (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1987). Zamawiający powinien zawrzeć w SIWZ 

stosowne  postanowienia  umożliwiające  ustalenie  okoliczności  istotnych  z  punktu  widzenia 

zachowania  zasady  bliskości  przy  udzielaniu  zamówienia  z  poszanowaniem  przepisów  tej 

ustawy.  

W  przedmiotowym  postępowaniu  Zamawiający  zastrzegł  w  pkt  3.1  SIWZ,  

ż

e  komunalne  osady  ściekowe  będące  przedmiotem  zamówienia  nie  mogą  być  stosowane 

do odzysku w trybie art. 96 ust. 1 pkt 1,2,3 ustawy o odpadach, tj. w rolnictwie, rozumianym 

jako  uprawa  płodów  rolnych,  do  uprawy  roślin  przeznaczonych  do  produkcji  kompostu,  do 

uprawy  roślin  nieprzeznaczonych  do  spożycia  i  do  produkcji  pasz.  Zamawiający  dopuścił 

przy  tym  „inne  sposoby  postępowania  z  komunalnymi  osadami  ściekowymi  z  tym,  

ż

e w przypadku stosowania komunalnych osadów ściekowych obowiązuje zasada bliskości.” 

Powyższe postanowienia zostały powtórzone w § 2 ust. 8 Wzoru umowy.  

Zamawiający nie wymagał wskazania przez wykonawców w ofercie miejsc, w których 

wykonawca  będzie  przetwarzał  odpady.  Miejsca  te  mogły  być  zatem  ustalone  przez 

Zamawiającego dopiero w oparciu o dokumenty składane przez wykonawcę, którego oferta 

została  sklasyfikowana  najwyżej,  na  potwierdzenie  spełniania  warunków  udziału  

w  postępowaniu.  Podkreślić  należy,  że  na  etapie  formułowania  i  wyjaśniania  treści  SIWZ 

ż

aden  z  wykonawców  zainteresowanych  udziałem  w  postępowaniu  nie  zaskarżył 

wskazanych powyżej postanowień SIWZ w ramach środków ochrony prawnej.  

Zamawiający dokonał badania ofert pod kątem przesłanek skutkujących odrzuceniem 

ofert. Następnie, po stwierdzeniu, że żadna oferta nie podlega odrzuceniu, dokonał badania 

ofert pod kątem hierarchii sposobów postępowania z odpadami, określonej w art. 17 ustawy 

o  odpadach,  zgodnie  z  którym  „Wprowadza  się  następującą  hierarchię  sposobów 

postępowania  z  odpadami:  1)  zapobieganie  powstawania  odpadów,  2)  przygotowanie  do 

ponownego  użycia,  3)  recykling,  4)  inne  procesy  odzysku,  5)  unieszkodliwianie.” 

Zamawiający  stwierdził  w  oparciu  o  treść  ofert,  że  wszystkie  oferty  złożone  w  Zadaniu  IV 

przewidują  odzysk  odpadów  metodą  R3,  tj.

„Recykling  lub  regeneracja  substancji 

organicznych, które nie są stosowane jako rozpuszczalniki (włączając kompostowanie i inne 

biologiczne procesy przekształcania)”.  

W  oparciu  o  postanowienie  pkt  9  Formularza  ofertowego  Zamawiający  ustalił  także,  

ż

e  wszyscy  wykonawcy  potwierdzili  w  swoich  ofertach,  że  posiadają  faktyczne  możliwości 

przetwarzania odpadów wynikające z posiadanych decyzji na odzysk osadów ściekowych na 

potrzeby realizacji umowy dla metody odzysku R3. Podnosząc zarzut zaniechania zbadania 

możliwości przetwarzania odpadów przez wykonawców, Odwołujący nie przedstawił żadnych 

dowodów  na  okoliczność,  że  wykonawca  Z.  P.  lub  Konsorcjum  D.  lub  inny  wykonawca  nie 

posiada  możliwości  przetworzenia  odpadów  w  ilościach  objętych  przedmiotowym 

postępowaniem 

(Zadanie 

IV 

– 

tys. 

Mg). 

Izba 

nie 

stwierdziła 

zatem  

w  ustalonym  stanie  faktycznym  zaniechania  przez  Zamawiającego  dokonania  badania 

realizacji zasady bliskości, z uwzględnieniem mocy przerobowych poszczególnych instalacji. 

Zgodnie  z  zasadą  bliskości,  odzysk  lub  unieszkodliwienie  odpadów  należy 

przeprowadzić  w  miejscu  możliwie  najbliższym  do  miejsca  powstania  tych  odpadów.  Przy 

ustalaniu takiego miejsca należy jednak brać pod uwagę w pierwszej kolejności - hierarchię 

sposobów postępowania z odpadami oraz najlepszą dostępną technikę, o której mowa w art. 

207 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, lub technologię, o której 

mowa w art. 143 tej ustawy.  

W oparciu o dokumenty złożone przez  wykonawcę Z. P. w trybie art. 26 ust. 1 Pzp, 

Zamawiający ustalił, że ww. wykonawca posiada technologię zastosowaną do przetwarzania 

osadów,  która  klasyfikuje  sposób  oferowanego  odzysku  na  recykling.  Jak  wyjaśnił 

Zamawiający,  w  procesie  recyklingu  odpad  (efekt  jego  przetworzenia)  staje  się  produktem. 

Kompostowanie odpadów, które zaoferowała firma Z. P. jest recyklingiem organicznym, który 

plasuje  ten  sposób  odzysku  w  hierarchii  postępowania  z  odpadami  wyżej  niż  w  przypadku 

pozostałych  wykonawców.  W  wyniku  recyklingu  powstaje  środek  poprawiający  właściwości 

gleby,  który  posiada  zezwolenie  na  wprowadzenie  do  obrotu  pn.  PROEma-1  i  PROEma-2. 

Powyższe wynika z treści decyzji Starosty O. nr RLŚ. 6233.2.2014 z dnia 4 marca 2014 r., 

ze zmianą z dnia 5 maja 2014 r., 16 stycznia 2015 r. i 11 grudnia 2015 r. oraz decyzji z dnia 

14 marca 2014 r. Starosty P. nr 34/2014 ze zmianą z 20 listopada 2014 r., 11 sierpnia 2015 

r.  i  26  stycznia  2016  r.  Zgodnie  z  obowiązującym  prawem,  odpad  190606  dotyczy 

„przefermentowanych odpadów z beztlenowego rozkładu odpadów zwierzęcych i roślinnych”. 

W art. 2 pkt 6c ustawy o odpadach określa się, że „Przepisów ustawy nie stosuje się do (...) 

innych,  niebędących  niebezpiecznymi,  naturalnych  substancji  pochodzących  z  produkcji 

rolniczej lub leśnej wykorzystywanej w rolnictwie, leśnictwie lub do produkcji energii z takiej 

biomasy  za  pomocą  procesów  lub  metod,  które  nie  są  szkodliwe  dla  środowiska  ani  nie 

stanowią zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi.” Ponadto definicja odpadu: „każda substancja 

lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia 

się  jest  obowiązany”,  pozwala  traktować  taką  substancję  jako  odpad  bądź  jako  produkt 

uboczny,  podlegający  obrotowi  handlowemu.  Może  być  on  zatem  poddany  procesowi 

unieszkodliwienia albo procesowi odzysku. Jako odzysk, zgodnie z art. 2. u. 1 pkt. 14 ustawy 

o odpadach, rozumie się „jakikolwiek proces, którego głównym wynikiem jest to, aby odpady 

służyły użytecznemu zastosowaniu przez zastąpienie innych materiałów, które w przeciwnym 

wypadku  zostałyby  użyte  do  spełnienia  danej  funkcji,  lub  w  wyniku  którego  odpady  są 

przygotowywane  do  spełnienia  takiej  funkcji  w  danym  zakładzie  lub  ogólnie  w 

gospodarstwie.”  Możliwości  odzysku  odpadów  wylistowano  w  załączniku  nr  1  do  ustawy  o 

odpadach.  W  przypadku  produktu,  o  którym  mowa  w  decyzji  Starosty  O.  nr  RLŚ. 

6233.2.2014 z dnia 4 marca 2014 r., ze zmianą z dnia 5 maja 2014 r., 16 stycznia 2015 r. i 

11  grudnia  2015  r.  wskazana  metoda  odzysku  możliwa  do  zastosowania  w  przypadku 

substancji  powstającej  w  wyniku  przetworzenia  odpadu  -    to  proces  R10  –  „obróbka  na 

powierzchni  ziemi  przynosząca  korzyści  dla  rolnictwa  lub  poprawę  stanu  środowiska”,  czyli 

wykorzystanie  powstałego  produktu  jako  substytutu  nawozu,  co  świadczy  o  metodzie 

recyklingu organicznego, która jest klasyfikowana najwyżej.  

Biorąc  pod  uwagę  powyższe,  Izba  stwierdziła,  że  Zamawiający  dokonał  badania 

oferty  wykonawcy  Z.  P.  z  uwzględnieniem  reguł,  określonych  w  art.  20  ust.  2  ustawy  o 

odpadach  oraz  przewidzianych  w  SIWZ  w  odniesieniu  do  zasady  bliskości.  Zamawiający 

dokonał  wyboru  oferty  Z.  P.  jako  najkorzystniejszej,  biorąc  pod  uwagę  najlepszą  dostępną 

technikę,  faktyczną  możliwość  odzysku  odpadów  -  czyli  wolne  moce  przerobowe  oraz 

odległość od miejsca wytworzenia odpadów, tj. uwzględniając okoliczności istotne w ramach 

zasady  bliskości.  Fizyczna  odległość  miejsca  przetwarzania  odpadów  od  miejsca  ich 

wytworzenia  ma  znaczenie  drugorzędne  w  przypadku,  gdy  odpady  są  przetwarzane  w 

sposób,  który  w  hierarchii  postępowania  z  odpadami  jest  sklasyfikowany  w  ww.  ustawie 

najwyżej  z  pośród  wszystkich  złożonych  ofert.  Dostrzeżenia  wymaga  przy  tym    fakt,  że 

Odwołujący  nie  przedstawił  jednocześnie  dowodów  na  okoliczność,  że  inny  wykonawca  w 

Zadaniu IV stosuje metodę przetwarzanie odpadów na wskazanym wyżej poziomie. 

Dodatkowo Izba stwierdziła, że w odniesieniu do oferty Konsorcjum D. Odwołujący nie 

przedstawił  żadnych  dowodów  na  to,  że  oferta  Konsorcjum  D.  nie  spełnia  warunków  SIWZ 

lub narusza zasadę bliskości.  

W  danym  stanie  faktycznym  nie  można  podzielić  także  stanowiska  Odwołującego,  

ż

e w niniejszej sprawie oferta wybranego wykonawcy podlega odrzuceniu na podstawie art. 

89 ust. 1 pkt 8 Pzp, który statuuje obowiązek odrzucenia oferty, jeżeli jest ona nieważna na 

podstawie  odrębnych  przepisów.  Ustawa  o  odpadach,  w  tym  wskazywany  przez 

Odwołującego przepis art. 20 ust. 2 ustawy o odpadach, nie zawiera norm prawnych, które 

stanowiłyby 

o 

nieważności 

oferty, 

w 

której 

zaoferowano 

ś

wiadczenie 

usługi 

zagospodarowania  odpadów  objętych  przedmiotem  zamówienia  w  miejscach  dostępnych 

wybranemu  wykonawcy  położonych  w  określonej  odległości  od  miejsca  wytworzenia 

odpadów.  Z  przepisu  art.  20  ust.  2  ustawy  o  odpadach  nie  wynika  bezwzględny  zakaz 

przewożenia  odpadów  stanowiących  przedmiot  zamówienia  do  miejsca  przetwarzania 

odpadów  położonego  w  określonej  odległości  od  miejsca  ich  wytworzenia.  Odległość  tę 

bierze  się  pod  uwagę  z  uprzednim  uwzględnieniem  hierarchii  technologii  i  technik 

unieszkodliwiania  odpadów,  określonych  w  ustawie.  Nie  można  zatem  uznać,  że  tego 

rodzaju  oferta  jest  sama  w  sobie  dotknięta  nieważnością  w  rozumieniu  art.  89  ust.  1  pkt  8 

Pzp.  Jak  wskazano  powyżej,  na  gruncie  ustawy  o  odpadach,  brak  jest  ku  temu  podstaw 

prawnych. Powyższa ocena koresponduje z poglądami zawartymi w orzecznictwie Krajowej 

Izby  Odwoławczej  –  przykładowo  w  wyroku  z  dnia  10  października  2011  r.,  sygn.  akt  KIO 

2094/11,  oraz  w  wyroku  z  dnia  13  lipca  2011  r.,  sygn.  akt  KIO  1419/11.  W  uzasadnieniu 

wyroku  z  dnia  2  kwietnia  2013  r.,  sygn.  akt  KIO  669/13,  Krajowa  Izba  Odwoławcza  zajęła 

stanowisko,  że  przepisy  prawa  nie  przewidują  sankcji  nieważności  oferty  w  sytuacji 

naruszenia  wymogów  wynikających  z  ustawy  o  odpadach,  a  tym  samym  nie  znajduje 

zastosowania  art.  89  ust.  1  pkt  8  Pzp.  Tożsame  stanowisko  zawarto  również  w  wyroku 

Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 8 maja 2013 r. o sygn. akt KIO 933/13.  

Ponadto,  przyjęcie,  że  przepis  art.  20  ust.  2  ustawy  o  odpadach  ma  charakter 

bezwzględnie  obowiązujący,  a  wobec  tego  odstępstwo  od  jego  zastosowania  skutkuje 

nieważnością czynności prawnej, jako sprzecznej z ustawą z mocy art. 58 § 1 K.c. nie może 

dotyczyć  oferty,  tj.  czynności  prawnej  w  postaci  złożenia  oświadczenia  woli.  Jak  wskazano  

w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2007 r., sygn. akt II CSK 553/06 „przepis art. 

58  K.c.  dotyczy  sytuacji,  gdy  czynność  prawna  już  w  chwili  rodzenia  się  była  sprzeczna  

z  ustawą  i  zasadami  współżycia  społecznego  lub  miała  na  celu  obejście  ustawy”.  Ustawa  

o  odpadach  nie  zakazuje  zaoferowania  instalacji  w  pewnej  odległości  od  miejsca 

wytworzenia  odpadów  lub  spoza  terenu  województwa.  Trudno  także  uznać,  by  złożenie 

takiej oferty mogło być w tym przypadku sprzeczne z zasadami współżycia społecznego lub 

nakierowane na obejście ustawy.  

Podsumowując,  w  ocenie  Izby,  w  niniejszej  sprawie  nie  zaistniały  podstawy  do 

uznania,  że  oferta  wykonawcy  Z.  P.  lub  oferta  Konsorcjum  D.  obarczone  są  wadą 

nieważności  na  podstawie  odrębnych  przepisów,  co  skutkowałoby  odrzuceniem  oferty  na 

podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  8  Pzp.  W  konsekwencji,  Izba  nie  podzieliła  stanowiska 

Odwołującego, że Zamawiający dopuścił się w tym zakresie zaniechań, czym miał naruszyć 

art. 89 ust. 1 pkt 8 Pzp. Powyższe oferty nie podlegają także odrzuceniu na podstawie art. 89 

ust.  1  pkt  2  Pzp.  Odwołujący  nie  wskazał  w  ramach  tego  zarzutu  postanowień  SIWZ,  

z którymi miałaby być niezgodna treść powyższych ofert. 

Biorąc  pod  uwagę  stan  rzeczy  ustalony  w  toku  postępowania,  Izba  orzekła,  jak  

w sentencji, na podstawie art. 192 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 pkt 1 Pzp. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy 

Pzp oraz § 3 pkt 1 i § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 

2010  roku  w  sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów 

kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze 

zm.).  

………………………………