Sygn. akt: KIO 2160/17
WYROK
z dnia
26 października 2017 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Justyna Tomkowska
Protokolant: Mateusz Zientak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu
25 października 2017 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 26 października 2017 roku przez
wykonawcę E. P. S.A. z siedzibą w B. W. w postępowaniu prowadzonym przez
Zamawiającego – Skarb Państwa, który reprezentuje Generalny Dyrektor Dróg
Krajowych i Autos
trad, w imieniu którego postępowanie prowadzi Generalna Dyrekcja
Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w R.
przy udziale wykonawców:
1) L. K.
, prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą F. U. –H. –P. L. K. z
siedzibą w Z., zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie Zamawiającego;
2) A.
Sp. z o.o. z siedzibą w K., zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Odwołującego
orzeka:
oddala odwołanie;
kosztami postępowania obciąża Odwołującego – E. P. S.A. z siedzibą
w B. W. i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000,00 zł
(słownie: piętnastu tysięcy złotych 00/100) uiszczoną przez Odwołującego tytułem
wpisu od odwołania,
zasądza od Odwołującego E. P. S.A. z siedzibą w B. W. na rzecz Zamawiającego -
Skarbu
Państwa, który reprezentuje Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i
Autos
trad, w imieniu którego postępowanie prowadzi Generalna Dyrekcja Dróg
Krajowych i Autostrad Oddział w R. kwotę 3 600,00 zł (słownie: trzech tysięcy
sześciuset złotych 00/100) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione przez Zamawiającego o z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz.U.2017.1579 j.t.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Warszawie
Przewodniczący:
sygn. akt KIO 2160/17
UZASADNIENIE
W dniu 16 października 2017 roku do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w warszawie, na podstawie art. 180 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1579) (zwanej dalej „ustawą Pzp”), odwołanie
złożył
wykonawca
E.
P.
S.A.
z
siedzibą
w
B.
W.
(zwa
ny dalej „Odwołującym”).
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na Całoroczne, kompleksowe
utrzymanie dróg krajowych administrowanych przez GDDKiA Oddział w R. wraz ze
wszystkimi elementami. Zadanie nr 2: Całoroczne, kompleksowe utrzymanie dróg krajowych
administrowanych przez Rejon w R. w trybie przetargu nieograniczonego prowadzi
Zamawiający: Skarb Państwa, który reprezentuje Generalny Dyrektor Dróg Krajowych
i Autostrad, w imieniu którego postępowanie prowadzi Generalna Dyrekcja Dróg
Krajowy
ch i Autostrad Oddział w R.. Numer ogłoszenia o zamówieniu opublikowanego w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej : 2017/S 104-207829 z dnia 01.06.2017 r.
Odwołujący wskazał, że posiada interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia
uprawniający go do wnoszenia środków ochrony prawnej. W postępowaniu na zadanie nr 2
zostało złożonych sześć ofert, żadna oferta nie została odrzucona. Zamawiający w części 19
IDW przyjął dwa kryteria oceny ofert: kryterium „cena” o wadze 60% oraz kryterium „jakość”
o wadze 40
%. Według kryterium „jakość” wszystkie oferty uzyskały maksymalną możliwą
liczbę punktów (40), a więc wyłącznie cena jest kryterium decydującym o wyborze
najkorzystniejszej oferty. W przypadku wykluczenia z postępowania Wykonawcy
Kochanowicza, oferta Odwołującego będzie ofertą najkorzystniejszą, jako najtańsza spośród
pozostałych pięciu ofert (cena oferty Odwołującego to 23 866 366,09 zł, zaś cena kolejnej
najtańszej oferty, spośród ofert podlegających ocenie, złożonej przez Wykonawcę A.
Sp. z o.o. to 24 89
8 196,58 zł). Z kolei, w wyniku naruszenia przez Zamawiającego
przepisów ustawy, Odwołujący może ponieść szkodę w postaci utraconych korzyści, których
ma prawo oczekiwać w związku ze złożeniem najkorzystniejszej oferty i uzyskaniem
zamówienia.
Odwołanie zostało złożone z zachowaniem ustawowego terminu na jego wniesienie,
kopia odwołania została przekazana Zamawiającemu, a Odwołujący uiścił wpis
w wymaganej wysokości na rachunek UZP.
Odwołanie wniesiono od niezgodnych z przepisami ustawy Pzp czynności
Z
amawiającego oraz od zaniechania czynności, do których Zamawiający jest zobowiązany
na podstawie ustawy, tj.: wyboru jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez Wykonawcę L.
K.
, prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą F. U.-H.-P. L. K., Z. (zwanego dalej
„Wykonawcą K.”), zaniechania wykluczenia Wykonawcy K.,
ewentualnie
zaniechania wezwania Wykonawcy K.
do złożenia dokumentów potwierdzających spełnianie
warunku udziału w postępowaniu dotyczącego zdolności technicznej lub zawodowej w
zakresie wiedz
y i doświadczenia.
Zamawiającemu zarzucono naruszenie:
1) art. 91 ust 1 ustawy Pzp przez wybór jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez
Wykonawcę Kochanowicza w sytuacji, gdy Wykonawca ten podlega wykluczeniu,
2) art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp przez zaniechanie wykluczenia Wykonawcy
Kochanowicza w sytuacji, gdy Wykonawca ten nie wykazał spełniania warunku udziału
w postępowaniu dotyczącego zdolności technicznej lub zawodowej w zakresie wiedzy
i doświadczenia, gdyż jedyna usługa wskazana w wykazie usług jest wykonywana
nienależycie,
ewentualnie:
3) naruszenie przepisu art. 26 ust. 3 ustawy Pzp przez zaniechanie wezwania Wykonawcy
Kochanowicza do złożenia wykazu usług potwierdzającego spełnianie warunku udziału
w postępowaniu dotyczącego zdolności technicznej lub zawodowej w zakresie wiedzy
i doświadczenia.
Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
2) wykluczenia Wykonawcy K.,
3) wezwania Odwołującego na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy do złożenia wymaganych
przez Zamawiającego oświadczeń i dokumentów potwierdzających okoliczności, o których
mowa w art. 25 ust. 1 ustawy, i dokonania wyboru oferty najkorzystniejszej,
ewentualnie nakazanie Zamawiającemu:
1) uniew
ażnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty,
2) powtórzenia czynności oceny spełniania przez Wykonawcę K. warunków udziału w
postępowaniu, w tym, z zastosowaniem procedury przewidzianej przepisem art. 26 ust. 3
ustawy, wezwania Wykonawcy K.
do złożenia wykazu usług potwierdzającego spełnianie
warunku udziału w postępowaniu dotyczącego zdolności technicznej lub zawodowej w
zakresie wiedzy i doświadczenia.
W Specyfikacji Istotnych warunków Zamówienia (zwaną dalej „SIWZ”), podzielonej na
cztery tomy,
w tym Tom I „Instrukcja dla wykonawców”, Zamawiający zawarł Rozdział I
oznaczony „Instrukcja dla wykonawców (IDW)”. Po zmianie treści SIWZ oraz przedłużeniu
terminu składania ofert, ostatecznie termin składania ofert został ustalony na dzień 18 lipca
2017 r.
Zamawiający podzielił przedmiot zamówienia na dwie części („zadania”). Dla zadania
nr 2, którego dotyczy odwołanie, w części 7 IDW zatytułowanej „Warunki udziału
w postępowaniu” Zamawiający w pkt 7.2 w ppkt 3.3)1 określił warunek dotyczący zdolności
technicznej lub zawodowej w zakresie wiedzy i doświadczenia (w brzmieniu po zmianie):
„Wykonawca musi wykazać się wiedzą i doświadczeniem w wykonaniu (zakończeniu),
a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonywaniu, w okresie
ostatnich 3
lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy - to w tym okresie:
max 3 zadań polegających na letnim utrzymaniu/utrzymywaniu dróg klasy min. G,
o wartości łącznej nie mniejszej niż 2 400 000 PLN netto oraz
max 3 zadań polegających na zimowym utrzymaniu/utrzymywaniu dróg klasy min. G,
o wartości łącznej nie mniejszej niż 3 600 000 PLN netto albo
*) max 3 zadań polegających na całorocznym utrzymaniu/utrzymywaniu dróg klasy
min. G, o wartości łącznej nie mniejszej niż 6 000 000 PLN netto”.
Następnie Zamawiający określił, co rozumie przez letnie i zimowe utrzymanie, postanowił, że
„w przypadku wykazania przez Wykonawcę usług/usługi wykonywanych, Wykonawca
zobowiązany jest wykazać się usługami/usługą, w ramach których wartość wykonanych
przed upływem terminu składania ofert usług/usługi wynosi co najmniej tyle ile
wyszczególniono w warunku”.
W części 9 pkt 9.7 IDW Zamawiający postanowił, że w celu potwierdzenia spełniania
warunków udziału w postępowaniu „na wezwanie Zamawiającego Wykonawca zobowiązany
jest do złożenia następujących oświadczeń i dokumentów”, w tym (pkt 1 lit. b) „wykazu usług
wykonanych, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonywanych,
w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy - w tym okresie, wraz z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat
wykonania i podmiotów, na rzecz których usługi zostały wykonane, oraz załączeniem
dowodów określających czy te usługi zostały wykonane lub są wykonywane należycie, przy
czym dowodami, o których mowa, są referencje bądź inne dokumenty wystawione przez
podmiot, na rzecz którego usługi były wykonywane, a w przypadku świadczeń okresowych
lub ciągłych są wykonywane, a jeżeli z uzasadnionej przyczyny o obiektywnym charakterze
Wykonawca nie jest w stanie uzyskać tych dokumentów - oświadczenie wykonawcy;
w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych nadal wykonywanych referencje bądź inne
dokumenty potwierdzające ich należyte wykonywanie powinny być wydane nie wcześniej niż
3 miesiące przed upływem terminu składania ofert”.
W postępowaniu na zadanie nr 2 oferty złożyło sześciu wykonawców, w tym
Wykonawca Kochanowicz i Odwołujący. Po upływie terminu składania ofert Odwołujący
wystąpił do Zamawiającego o udostępnienie oferty złożonej przez Wykonawcę K.. Analiza tej
oferty pokazała, że w złożonym wraz z nią Jednolitym Europejskim Dokumencie Zamówienia
(zwanym
dalej
„JEDZ”)
Wykonawca
K.
w części IV w sekcji C w opisie, dla zadania nr 1 i zadania nr 2, wskazał jedną usługę
„Kompleksowe - zimowe i letnie - utrzymanie w systemie „ Utrzymaj Standard” autostrady A-4
na odcinku od węzła D. W. do węzła R. W., drogi ekspresowej S-19 na odcinku od
miejscowości S. do węzła R. W. wraz z odcinkiem drogi krajowej nr 19 od węzła R. W.do
granicy miasta R.
oraz na odcinku od węzła A-4 R. Z. do węzła S. w okresie 6 lat”, z
uzupełniającym opisem „Umowa nr 2814/121/2012 z dnia 26.07.2012 r” (zwana dalej
„umową nr 2814/121/2012”), datą początkową „26-07-2012” i datą końcową „26-07-2018”
oraz wskazaniem odbiorcy „GDDKiA Oddział w R. (…) , ul. (…)
Odwołujący posiadał wiedzę, że usługa wskazana w JEDZ przez Wykonawcę
Kochanowicza jest wykonywana na podstawie umowy zawartej między Zamawiającym
a kons
orcjum dwóch Wykonawców, z których jednym był Wykonawca K. jako lider
konsorcjum. W dniu 14 sierpnia 2017 r. Odwołujący zwrócił się do Zamawiającego
w wnioskiem o udostępnienie tej umowy wraz z ewentualnymi aneksami, oraz o udzielenie
informacji, czy w t
oku wykonywania umowy Wykonawca był wzywany do zapłaty kar
umownych, a jeżeli tak, o udostępnienie dokumentów związanych z naliczaniem
i uiszczeniem kar.
Zamawiający pismem z dnia 30 sierpnia 2017 r. udzielił odpowiedzi na wniosek
Odwołującego załączając do pisma kopię umowy (z informacją, że nie było do niej aneksów)
oraz dokumenty związane z naliczeniem kar. Jednocześnie Zamawiający poinformował, że
Wykonawcy zostały naliczone kary w łącznej wysokości 27 000 zł, które zostały potrącone
z płatności za faktury VĄT oraz poinformował, że poszczególne kwoty kar, z jakiego tytułu
naliczono kary oraz w jakich datach, zawierają załączone materiały.
Pismem z dnia 4 października 2017 r. Zamawiający poinformował, że w postępowaniu
na zadanie nr 2 jako najkorzyst
niejszą ofertę wybrano ofertę złożoną przez: F. U. –H.-P. L.
K.
, z dodatkową informacją, że oferta otrzymała największą liczbę punktów, tj. 100 pkt, oraz
informacją, że ofercie Odwołującego została przyznana liczba punktów równa 94,58, co
oznacza, że oferta Odwołującego została sklasyfikowana na drugim miejscu.
W tej sytuacji Odwołujący w dniu 6 października 2017 r. zwrócił się do
Zamawiającego z wnioskiem o udostępnienie pełnej korespondencji i dokumentów złożonych
przez Wykonawcę Kochanowicza w przedmiotowym postępowaniu. Nadto, pismem z dnia 9
października 2017 r., Odwołujący zwrócił się do Zamawiającego o udzielenie informacji, czy
zostały wystawione referencje potwierdzające należyte wykonanie prac dotyczących umowy
nr 2814/121/201. Na to pismo, do dni
a sporządzenia odwołania Zamawiający nie udzielił
odpowiedzi. Natomiast w odpowiedzi na pismo z dnia 6 października 2017 r. Zamawiający,
przesłał skan wnioskowanej korespondencji.
Z analizy przesłanej przez Zamawiającego korespondencji prowadzonej po upływie
terminu składania ofert między Zamawiającym, a Wykonawcą K. wynika, że:
Zamawiający, pismem z dnia 8 września 2017 r., działając na podstawie art. 26 ust. 1
ustawy, wezwał Wykonawcę K. do złożenia oświadczeń i dokumentów potwierdzających
okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy, w tym, w celu potwierdzania spełniania
przez Wykonawcę warunków udziału w postępowaniu, wykazu usług wskazanego w pkt 9.7
IDW
(Zamawiający
w
wezwaniu
przepisał
z
ID
W
pkt
lit.
b).
W wezwaniu Zamawiający poinformował Wykonawcę, że zgodnie z art. 26 ust. 6 ustawy
Pzp, Wykonawca nie jest obowiązany do złożenia oświadczeń lub dokumentów
potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust 1 pkt 1 i 3 ustawy Pzp, jeżeli
Zamawiający posiada określone oświadczenia lub dokumenty (...). W takim przypadku
Wykonawca jest obowiązany do wskazania Zamawiającemu oświadczeń lub dokumentów,
które znajdują się w posiadaniu Zamawiającego, w szczególności oświadczeń lub
dokumentów przechowywanych przez Zamawiającego zgodnie z art. 97 ust. 1 ustawy Pzp
w tym wskazania, czy są one aktualne.
W odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego Wykonawca K. przesłał Zamawiającemu
wymagane oświadczenia i dokumenty, w tym wykaz usług wykonanych przez Wykonawcę.
W piśmie Wykonawca oświadczył, że „usługa wskazana w Wykazie usług załączonym do
niniejszego pisma jest realizowana na rzecz Zamawiającego, a co za tym idzie Zamawiający
posiada dokumenty potwierdzające, że usługa ta jest realizowana przez Wykonawcę
należycie. Wykonawca oświadcza także, że dokumenty, o których mowa, oraz informacje
zawarte w Wykazie usług są aktualne”, w załączonym do pisma Wykonawcy K. wykazie
usług
dotyczącym
zadania
nr
(dokument
zatytułowany
„Wiedza
i doświadczenie”), Wykonawca zawarł tabelę, w której, w kolejnych kolumnach, napisał:
(kolumna nr 2 opisana jako „Nazwa Wykonawcy (podmiotu) wykazującego spełnianie
warunku”) „F.U.H.P. L. K. (…) (kolumna nr 3 opisana jako „Nazwa i adres
Zamawiającego/Zleceniodawcy”)
„GDDKiA
Oddział
w Rzeszowie, ul.
(…) (kolumna nr 4 opisana jako „Charakterystyka zamówienia/Informacje
potwierdzające
spełnianie
warunku
opisanego
w pkt 7.3.1) IDW”) „Kompleksowe - zimowe i letnie - utrzymanie w systemie „ Utrzymaj
Standard” autostrady A-4 na odcinku od węzła D. W. do węzła R. W., drogi ekspresowej S-19
na
odcinku od miejscowości S. do węzła R. W. wraz z odcinkiem drogi krajowej nr 19 od
węzła R. W. do granicy miasta R. oraz na odcinku od węzła A-4 R. Z. do węzła Ś. w okresie 6
lat
z dopiskiem „Umowa nr 2814/121/2012 z dnia 26.07.2012 r.”; (kolumna nr 5 opisana jako
„Czas realizacji początek dzień/miesiąc/rok”) „26.07.2012 r.”\ (kolumna nr 6 opisana jako
„Czas realizacji koniec dzień/miesiąc/rok”) „do 6 lat”. Pod tabelą Wykonawca napisał
„Załączamy dokumenty potwierdzające że wskazane w wykazie usługi/roboty zostały
wykonane należycie”, jednak taki dokument nie został załączony.
Jedyna usługa wskazana w wykazie usług jest dokładnie tą samą usługą, którą
Wykonawca Kochanowicz wskazał w JEDZ i równocześnie tą samą usługą, o którą w piśmie
z dnia 14
sierpnia 2017 r. zapytywał Odwołujący Zamawiającego zwracając się
o udostępnienie umowy (i tą samą, dla której kopię umowy wraz z dokumentami związanymi
z naliczeniem kar Zamawiający przekazał Odwołującemu udzielając odpowiedzi).
Wobec powyższego Odwołujący podnosi, co następuje:
Usługa, którą wykazał Wykonawca K. w JEDZ i w wykazie usług złożonym na
wezwanie Zamawiającego jest wykonywana na odstawie umowy nr 2814/121/2012. Umowa
ta w § 2 ust. 3 przewiduje, że „rozliczenie z tytułu wykonywania przedmiotu niniejszej Umowy
będzie dokonywane w okresach rozliczeniowych, po zakończeniu danego okresu
rozliczeniowego (Strony przyjmują, iż okresem rozliczeniowym jest miesiąc kalendarzowy),
na podstawie podpisanego przez Strony -
osoby, o których mowa w § 5 niniejszej umowy -
protokołu kontroli jakości, który będzie podstawą wystawienia faktury VAT. W § 9
określającym okoliczności i wysokości nakładanych kar umownych, w ust. 1 pkt 2 strony
postanowiły, że Wykonawca zapłaci Zamawiającemu kary umowne „w przypadku oraz
w wysokościach wskazanych w Karcie kar, stanowiącej załącznik do niniejszej umowy”.
Karta kar, zgodnie z § 1 ust. 2 pkt 2 lit. f umowy, jest integralną częścią umowy i stanowi
załącznik 3 do umowy. Przekazując Odwołującemu kopię umowy Zamawiający nie przekazał
kopii Karty kar. Nie ma to wszak znaczenia, gdyż z pozostałych dokumentów przekazanych
Odwołującemu wynika, że Karta kar określa przypadki, w których Wykonawca zapłaci kary
umowne, jest taryfikatorem kar, w którym kary są „wyceniane” w punktach, przy czym każdy
punkt „kosztuje” Wykonawcę 500 zł. Inaczej mówiąc, wysokość kary umownej określona
w złotych jest iloczynem liczby punktów wynikających z Karty kar oraz kwoty 500 zł.
Przekazując Odwołującemu kopię wspominanej umowy Zamawiający nie tylko
p
oinformował
Odwołującego,
że
Wykonawcy
K.
zostały
naliczone
kary
w łącznej wysokości 27 000 zł, które zostały potrącone z płatności za faktury VAT
wystawionej przez Wykonawcę, ale przekazał Odwołującemu kopie dokumentów związanych
z naliczeniem kar. Dokum
entami tymi są w każdym przypadku: faktura wystawiona przez
Wykonawcę, rozliczenie do faktury wystawione przez Wykonawcę, załącznik do faktury
podpisany przez osoby po stronie Zamawiającego, tabela płatności przejściowych
(rozliczenie wynagrodzenia ryczałtowego) oraz, co najistotniejsze, protokół kontroli jakości
podpisany przez obie strony umowy.
Zamawiający przekazał Odwołującemu cztery komplety kopii dokumentów. Istotne w tej
sprawie są protokoły kontroli jakości. W każdym protokole, w pkt 3 wskazano, że „Podczas
kontroli jakości standardów utrzymania i na podstawie częściowych protokołów kontroli
sporządzonych zgodnie z Kartą potrąceń stwierdzono następujące przekroczenia terminowe
(uchybienia) wg Karty potrącenia, następnie, w pkt 3.2 „z tytułu niedotrzymania terminu
wykonania usługi wskazano w protokole:
nr 18/2013 z dnia 03.02.2014: „poz 19. Karty Kar (...) Zwloką w utrzymaniu zimowym pasa
drogowego oraz obiektów inżynierskich w wymaganym standardzie określonym
w Zarządzeniu Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad liczba punktów 20 (...), co
daje łącznie kwotę potrąceń z wynagrodzenia miesięcznego 10 000 zł”,
nr 21/2014 z dnia 30.04.2014: „poz, 15 z Karty Kar (...) Naprawa i uzupełnianie ogrodzenia,
liczba punktów 4 (...), co daje łącznie kwotę potrąceń z wynagrodzenia miesięcznego 2000
zł”,
nr 24/2014 z dnia 01.08.2014: ,poz. z Karty potrąceń 11 (...) Uzupełnianie i zabezpieczenie
miejsca uszkodzenia bariery ochronnej liczba punktów 5 za każdy rozpoczęty czasokres 5
pkt x 2 rozpoczęte czasokresy = 10 pkt, (...) Wysokość nałożonej kary równa się 10 pkt
karnych x 500 PLN = 5 000,00 PLN, co daje kwotę potrąceń z wynagrodzenia miesięcznego
5 000,00 PLN,
nr 29/2014 z dnia 31.12.2014: „poz. z Karty potrąceń 11 (...) Uzupełnianie miejsca
uszko
dzenia bariery ochronnej liczba punktów 5 za każdy rozpoczęty czasokres 5 pkt x 4
rozpoczęte czasokresy = 20 pkt, (...) Wysokość nałożonej kary równa się 20 pkt karnych x
500 PLN = 10 000,00 PLN, co daje kwotę potrąceń z wynagrodzenia miesięcznego 10
000,00 PLN.
Tak więc Zamawiający czterokrotnie stwierdził niedotrzymanie terminu wykonania
usługi przez Wykonawcę K., z czym zgodził się Wykonawca podpisując za każdym razem
protokół kontroli jakości (i godząc się na zapłatę z tego tytułu kar umownych).
Nie u
lega wątpliwości, że niedotrzymanie terminu wykonania usługi oznacza
nienależyte wykonywanie usługi. Krajowa Izba Odwoławcza w uzasadnieniu wyroku z dnia
15 maja 2012 r. (sygn. akt KIO 858/12 i KIO 861/12) uznała że „przez należyte wykonanie
zamówienia należy rozumieć zgodnie z art. 355 § 1 Kc w zw. z ort, 14 ustawy staranność
ogólnie wymaganą w stosunkach danego rodzaju (należyta staranność). Należy więc uznać,
że ocena należytej staranności powinna uwzględnić całokształt zachowań dłużnika, a nie
tylko pra
widłowe technicznie wykonanie czynności. Niedotrzymanie terminu wykonania prac,
dwukrotne jego przedłużanie oraz obciążenie wykonawcy karami umownymi, nie może
stanowić podstawy do uznania, że prace zostały wykonane należycie zgodnie z § 1 ust. 1 pkt
3 roz
porządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów
dokumentów (...) [przepis § 2 ust. 4 pkt 2 obowiązującego rozporządzenia Ministra Rozwoju
z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia (Dz. U. poz. 1126)”. Naliczenie przez
Zamawiającego kar umownych i ich zapłata (przez potrącenie z faktur) oznacza, że usługi
nie można uznać za należycie wykonaną, a tym samym potwierdzającą spełnianie warunku
udziału w postępowaniu. Potwierdza to orzecznictwo KIO. W uzasadnieniu wyroku z dnia 2
lipca 2013 r. (sygn. akt KIO 1388/13 i KIO 1389/13) Izba stwierdziła: „Fakt, iż w ramach
omawianej usługi zostały naliczone kary umowne ma o tyle znaczenie dla sprawy, iż usługi
tej nie można zaliczyć w poczet usług, które mogłyby potwierdzać spełnienie warunku
udziału w postępowaniu”. W innym orzeczeniu, z dnia 27 sierpnia 2015 r. (sygn. akt KIO
1759/15), w sytuacji, gdy wykonawca (odwołujący) przedłożył kopię referencji, jednak
przerobił dokument usuwając zdanie „w związku z nieterminowymi dostawami firma zapłaciła
kary umowne w wysokości 13.665,82 zł” Izba uznała, że usunięta treść było niewygodna dla
wykonawcy
„z uwagi na to, że potwierdzała fakt nienależytego wykonania zamówienia,
wykonania którego referencje dotyczyły. Odwołujący miał więc świadomość tego, że te
referencje nie mogą i nie będą uznane za potwierdzające fakt należytego wykonania dostawy
wskazanej w pozycji 3 wykazu”. Izba wypowiedziała się także na temat wielkości uchybień
w realizacji zamówienia w stosunku do całości zamówienia. W przywołanym już wyroku z
dnia 2 lipca 2013 r. (sygn. akt KIO 1388/13 i KIO 1389/13) Izba podzieliła pogląd, iż
„zamawiający nie może stopniować winy poprzez uznanie, że nieprawidłowa realizacja
części zamówienia (w niewielkim stopniu - poniżej 1%) wyklucza uznanie, że wykonawca
wykonał zamówienie nienależycie. Żaden przepis ustawy Pzp oraz aktów wykonawczych
wydanych do niej nie przewiduje możliwości gradacji uchybień w realizacji zamówienia
pozwalający na przyjęcie, że niewielka część nienależycie wykonanego zamówienia nie
powoduje skutku w postaci wykluczenia wykonawcy, który nie potwierdził należytego
wykonania zamówienia”.
Co istotne w ocenie Odwołującego, niezależnie od stwierdzonego niedotrzymywania
terminów wykonania usługi podczas wykonywania przez umowy nr 2814/121/2012 oraz
naliczania z tego tytułu kar umownych, w dwóch protokołach kontroli jakości, tj. protokołach
24/2014 i 29/2014, Zamawiający wprost stwierdza jej wykonywanie niezgodnie z umową
oraz opisem przedmiotu zamówienia (co potwierdza także Wykonawca podpisaniem
protokołów), pisząc: „Po dokonaniu sprawdzenia standardów oraz przeanalizowaniu
dokumentów stwierdza się co następuje: 1. W zakresie zgodności wykonanych usług
utrzymaniowych z Umową nr 2814/121/2012 - niezgodnie 2. W zakresie prawidłowości
wykonania usług utrzymaniowych pod względem zgodności z OPZ — niezgodnie”.
Te stwierdzenia jednoznacznie przesądzają o nienależytym wykonywaniu usługi.
Skoro zatem jedyna usługa wskazana przez Wykonawcę K. w wykazie usług
złożonym na wezwanie Zamawiającego w trybie art. 26 ust. 1 ustawy nie jest wykonywana
należycie, to oznacza, że Wykonawca ten nie wykazał spełniania określonego przez
Zamawiającego warunku udziału w postępowaniu, a zatem powinien zostać wykluczony na
podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp. Zamawiający wybierając ofertę tego Wykonawcy
naruszył przepis art. 91 ust. 1 ustawy Pzp.
Zamawiający, wskazując w części 9 pkt 9.7 (pkt 1 lit. b) IDW wykaz usług jako
dokument składany na wezwanie Zamawiającego w celu potwierdzenia spełniania warunku
udziału w postępowaniu dotyczącego zdolności technicznej lub zawodowej w zakresie
wiedzy i doświadczenia, de facto przepisał do IDW § 10 ust. 2 rozporządzenia Ministra
Rozwoju w sprawie rodzajów dokumentów (...) z oczywistymi zmianami (pominięcie
fragmentów dotyczących dostaw oraz wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu).
Zamawiający pominął jednak istotny fakt: usługa będąca przedmiotem zamówienia
jest świadczeniem ciągłym. W związku z tym postanowienie IDW dotyczące wykazu usług
należy odczytywać następująco: „na wezwanie Zamawiającego Wykonawca zobowiązany
jest do złożenia wykazu usług wykonanych lub wykonywanych w okresie ostatnich 3 lat
p
rzed upływem terminu składania ofert (...), oraz załączeniem dowodów określających czy te
usługi zostały wykonane lub są wykonywane należycie, przy czym dowodami, o których
mowa, są referencje bądź inne dokumenty wystawione przez podmiot, na rzecz którego
usługi były wykonywane lub są wykonywane, a jeżeli z uzasadnionej przyczyny
o obiektywnym charakterze wykonawca nie jest w stanie uzyskać tych dokumentów -
oświadczenie wykonawcy; w przypadku świadczeń nadal wykonywanych referencje bądź
inne dokumenty pot
wierdzające ich należyte wykonywanie powinny być wydane nie
wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert”.
Wykonawca Kochanowicz wskazał, zarówno w JEDZ, jak i w wykazie usług złożonym
na wezwanie Zamawiającego jedyną usługę wykonywaną na podstawie umowy nr
2814/121/2012, przy czym usługa jest w dalszym ciągu wykonywaną (do dnia 26 lipca 2018
r.), a odbiorca usługi jest „GDDKiA Oddział w R.”, czyli Zamawiający.
Postanowienie IDW dotyczące wykazu usług w zakresie dowodów odnoszące się do
usługi wskazanej przez Wykonawcę K. przesądza tym samym, że na wezwanie
Zamawiającego Wykonawca K. obowiązany był do złożenia referencji bądź innych
dokumentów wystawionych przez Zamawiającego, przy czym referencje bądź inne
dokumenty potwierdzające należyte wykonywanie usługi powinny być wydane nie wcześniej
niż 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli z uzasadnionej przyczyny
o obiektywnym charakterze Wykonawca nie był w stanie uzyskać tych dokumentów -
oświadczenie Wykonawcy. Taki więc Wykonawca K. obwiązany był złożyć referencje bądź
inne dokumenty, które powinny: być wystawione przez Zamawiającego, potwierdzać należyte
wykonywanie usługi, być wydane nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu
składania ofert, chyba że z uzasadnionej przyczyny o obiektywnym charakterze Wykonawca
nie był w stanie uzyskać tych dokumentów - wówczas obowiązany był złożyć oświadczenie.
Zgodnie bowiem z przepisem art. 26 ust. 6 ustawy „ Wykonawca nie jest obowiązany
do złożenia oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności, o których mowa
w art. 25 ust. 1 pkt 1 i 3, jeżeli zamawiający posiada oświadczenia lub dokumenty dotyczące
tego wykonawcy Z kolei przepis § 10 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju sprawie
rodzajów dokumentów (...) stanowi, że „W przypadku wskazania przez wykonawcę
oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w § 2, § 5 i § 7, które znajdują się
w posiadaniu zamawiającego, w szczególności oświadczeń lub dokumentów
przechowywanych przez zamawiającego zgodnie z art. 97 ust. 1 ustawy, zamawiający w celu
potwierdzenia okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy, korzysta
z posiadanych oświadczeń lub dokumentów, o ile są one aktualne”. Takimi dokumentami są
w szczególności dowody, o których mowa w § 2 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia.
Jeżeli więc zamawiający posiada dokumenty potwierdzające okoliczności, o których
mowa w art. 25 ust. 1 pkt 1 i 3, to wykonawca na wezwanie zamawiającego nie ma
obowiązku ich złożenia, lecz ma obowiązek wskazać dokumenty, które posiada zamawiający.
Przy czym do tych dokumentów odnoszą się wszystkie wymagania wynikające z przepisów
ustawy i rozporządzenia, czyli, w przypadku świadczeń ciągłych nadal wykonywanych,
referencje bądź inne dokumenty, które posiada zamawiający powinny: być wystawione przez
zamawiającego, potwierdzać należyte wykonywanie usługi, być wydane nie wcześniej niż 3
miesiące przed upływem terminu składania ofert.
W wezwaniu z dnia 8 września 2017 r. Zamawiający poinformował Wykonawcę K., że
nie jest on obowiązany do złożenia oświadczeń lub dokumentów (...), jeżeli Zamawiający
posiada określone oświadczenia lub dokumenty (...), lecz „w takim przypadku Wykonawca
jest obowiązany do wskazania Zamawiającemu oświadczeń lub dokumentów, które znajdują
się w posiadaniu Zamawiającego (...)”.
Wykonawca K.
w piśmie z dnia 18 września 2017 r., w nawiązaniu do usługi
wskazanej w wykazie usług oświadczył, że Zamawiający posiada dokumenty potwierdzające,
że usługa ta jest realizowana przez Wykonawcę należycie, co, zdaniem Wykonawcy wynika
z faktu, że usługa wskazana w wykazie usług jest realizowana na rzecz Zamawiającego.
Jednak z faktu, że usługa jest realizowana na rzecz Zamawiającego, po pierwsze nie wynika,
że jest realizowana należycie - jest to wyłącznie ocena samego Wykonawcy. Po drugie,
nawet gdyby usługa była realizowana należycie, to z tego nie wynika, że Zamawiający
posiada dokumenty potwierdzające jej należyte wykonywanie (realizowanie), nadto
dokumenty wystawione przez Zamawiającego i wydane nie wcześniej niż 3 miesiące przed
upływem
terminu
składania
ofert.
Określenie
„wystawione”
i
„wydane”
w odniesieniu do dokumentu oznacza, że dokument musi fizycznie istnieć. Nadto oznacza,
że taki dokument został komuś wystawiony i wydany Wykonawcy. A więc Wykonawca
powinien wiedzieć jakie dokumenty zostały wystawione i wydane, nawet jeżeli wystawionych
i wydanych dokumentów od Zamawiającego nie odebrał. A zatem, w związku z żądaniem
Zamawiającego, powinien był te dokumenty wskazać.
Tymczasem Wykonawca K.
stwierdził jedynie, że Zamawiający posiada dokumenty
potwierdzające należytą realizację usługi, jednak, wbrew przepisom ustawy oraz wbrew
żądaniu Zamawiającego, nie wskazał ich, a tym samym nie wskazał Zamawiającemu. tych
dokumentów.
Skoro zatem Wykonawca K.
wraz z wykazem usług złożonym na wezwanie
Zamawiającego w trybie art. 26 ust. 1 ustawy nie złożył wystawionych przez Zamawiającego
dokumentów potwierdzających należyte wykonywanie usługi wydanych nie wcześniej niż 3
miesiące przed upływem terminu składania ofert, a z drugiej strony nie wskazał
Zamawiającemu tych dokumentów, to oznacza, że Wykonawca ten nie wykazał spełniania
określonego przez Zamawiającego warunku udziału w postępowaniu, a zatem powinien
zostać wykluczony na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy.
Na marginesie Odw
ołujący zauważył, że w zarzucie nie przesądza, czy Zamawiający
posiada jakieś dokumenty potwierdzające należyte wykonywanie usługi wskazanej przez
Wykonawcę K.. Zamawiający, na co Odwołujący zwrócił uwagę uprzednio, nie odpowiedział
bowiem na wniosek o udz
ielenie informacji, czy zostały wystawione referencje
potwierdzające należyte wykonanie prac dotyczących umowy nr 2814/121/201. Tak więc
Odwołujący nie posiada wiedzy na ten temat. Jednak, mając na uwadze, że usługa jest
wykonywana nienależycie, a z drugiej strony, że Zamawiającym jest de facto Skarb Państwa
Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad reprezentowany przez Oddział
w R.
Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, trudno przypuszczać, by GDDKiA
Oddział w R. wystawił w imieniu Skarbu Państwa dokument w swej treści sprzeczny z
faktami, w szczególności wskazanymi w protokołach kontroli jakości.
Formułując zarzut ewentualny Odwołujący ma na uwadze, że wykluczenie
Wykonawcy z postępowania z uwagi na brak wykazania spełniania warunku udziału
w postępowaniu powinno być .poprzedzone wezwaniem do złożenia dokumentów w trybie
określonym w przepisie art. 26 ust. 3 (o ile Zamawiający Wykonawcy już nie wzywał).
Mając powyższe na uwadze, Odwołujący wnosił jak w petitum.
Po przeprowadzeniu rozpra
wy z udziałem Stron i Uczestników postępowania
odwoławczego, uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy, jak również biorąc
pod uwagę oświadczenia i stanowiska zawarte w odwołaniu, odpowiedzi na odwołanie,
złożonych pismach procesowych wraz z załącznikami, a także wyrażone ustnie na
rozprawie i odnotowane w
protokole, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Ustalono, że nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania w całości w trybie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp i nie stwierdziwszy ich, Izba
skierowała odwołanie na rozprawę
Ustalono
dalej,
że
wykonawca
wnoszący
odwołanie
posiada
interes
w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia, kwalifikowany możliwością poniesienia szkody
w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179
ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Nieprawidłowe dokonanie czynności badania
i oceny ofert, w tym zaniechanie wykluczenia Przystępującego i uznanie jego oferty przez
Zamawiającego za najkorzystniejszą, oznacza, że potencjalne stwierdzenie naruszenia
w tym zakresie przepisów ustawy Pzp pozbawia Odwołującego, który złożył ofertę drugą
w rankingu, możliwości uzyskania zamówienia i podpisania umowy w sprawie zamówienia
publicznego oraz wykonywania zamówienia. Wypełnione zostały zatem materialnoprawne
przesłanki do rozpoznania odwołania, wynikające z treści art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Do postępowania odwoławczego zgłoszenie przystąpień złożyli wykonawcy:
L. K.
, prowadzący działalność gospodarczą pod firmą F. U. –H. -P. L. K. z
siedzibą w Z. , po stronie Zamawiającego;
A.
Sp. z o.o. z siedzibą w K., po stronie Odwołującego.
Izba potwierdziła skuteczność przystąpień.
Zamawiający na posiedzeniu złożył odpowiedź na odwołanie, wnosząc o oddalenie
odwołania w całości i zasądzenie od Odwołującego kosztów postępowania odwoławczego.
Izba ustaliła, że Odwołujący w odwołaniu prawidłowo przytoczył fragmenty SIWZ oraz
wskazał elementy ofert podlegające ocenie istotne dla rozstrzygnięcia przedmiotu sporu.
Biorąc powyższe ustalenia pod uwagę, skład orzekający Izby uznał, iż odwołanie
w całości podlegało oddaleniu.
W pierwszej kolejności dostrzeżenia wymaga, iż Zamawiający opierając się na
oświadczeniach wiedzy zawartych w dokumencie JEDZ dokonuje w ramach postępowania
czynności sprawdzenia poprawności treści oferty w zakresie spełniania warunków udziału w
postępowaniu i za istotną w tym zakresie należy uznać rzetelność zawartych tam informacji.
W ocenie Izby Przystępujący po stronie Zamawiającego nie podlegał wykluczeniu na
podstaw
ie art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp, wykazał spełnianie warunków udziału
w postępowaniu przez powołanie się na dokumenty potwierdzające wymaganą wiedzę
i doświadczenie oraz należyte wykonanie zadania referencyjnego.
Wykonawca wezwany przez Zamawiającego w trybie art. 26 ust. 1 ustawy Pzp do
złożenia dokumentów potwierdzających informacje ujęte w JEDZ, zgodnie z treścią art. 26
ust. 6 ustawy Pzp powołał się na okoliczność, że Zamawiający jest podmiotem, na rzecz
którego wykonywane jest zadanie referencyjne, co oznacza, iż Wykonawca nie jest
zobowiązany do złożenia dodatkowych dokumentów, musi jedynie wskazać o jakich
dokumentach mowa i gdzie się one znajdują. Choć Przystępujący niezbyt precyzyjnie określił
w odpowiedzi na wezwanie o jakim konkretnie z nazwy dokumencie mowa, to jednak
zaznaczył, iż wykonuje na rzecz Zamawiającego umowę i informacje podane w JEDZ
pozostają aktualne. To w ocenie Izby oznacza, że Zamawiający bez większego problemu,
zidentyfikowawszy w JEDZ zadanie potwierdzające warunek wiedzy i doświadczenia,
wiedział, że mowa jest o wieloletniej umowie wykonywanej na jego rzecz, zaś dokumentami
potwierdzającymi należyte wykonywanie usług są wystawiane dla takiego wykonawcy
referencje przez samego Zamawiającego. Nawet jeżeli odpowiedź na wezwanie nie byłą do
końca precyzyjna i nie odpowiadała w pełni treści przepisów ustawy Pzp i rozporządzenia
o dokumentach, to uchybienie to ma jedynie charakter formalny i nie mogło wypłynąć
negatywnie na ocenę sytuacji Wykonawcy w postępowaniu, tym bardziej też nie świadczy, że
Przystępujący nie wykazał i nie potwierdził spełniania warunku udziału w zakresie wiedzy
i doświadczenia. Zamawiający ma wiedzę w jaki sposób na bieżąco przebiega proces
wykonywania umowy, co więcej wie kiedy i jakie dokumenty wystawił poświadczając, czy
dane zamówienie jest realizowane należycie. Jak wynika z informacji przedstawionych na
rozprawie przez Zamawiającego świadczenia odbierane są jakościowo w okresach
comiesięcznych, a jakość wykonania i osiągnięcie wymaganego standardu potwierdzają
Protokoły Kontroli Jakości. Zamawiający wiedział także ile i jakiej treści referencje wystawił
dla Przystępującego w tracie realizacji umowy i że ostatnie z tych referencji datowane są na
8/09/2017, poprzednie zaś sporządzono 18/06/2017, a więc mieszczą się one
w 3 miesięcznym okresie ważności ustalonym przez ustawodawcę dla tego rodzaju
dokumentów. Odwołujący nie wykazał zatem w żaden sposób, że Przystępujący nie
potwierdził spełniania warunku udziału wiedzy i doświadczenia, że zamówienie referencyjne
nie odpowiada wymogom SIWZ oraz że nie istnieją dokumenty potwierdzające sposób
realizacji umowy. Nie ma więc potrzeby wzywania Przystępującego do uzupełnienia
dokumentów potwierdzających informacje wynikające z JEDZ mające potwierdzać spełnianie
warunków udziału.
Odnosząc się do argumentacji Odwołującego, że dokumenty wystawione przez
Zamawiającego nie potwierdzają należytego wykonania zamówienia, to zauważyć należy,
o fakcie tym nie może przesądzać jedynie nazwa samego dokumentu nadana przez
Za
mawiającego. Z okoliczności, że wystawiony dokument opatrzono klauzulą
„poświadczenie świadczenia usługi”, nie można wywodzi, że nie potwierdza on należytego
wykonania zadania.
Najważniejsza jest bowiem merytoryczna zawartość takiego dokumentu
i to treść takiego poświadczenia podlega szczegółowej wykładni. Nie jest też tak, że tylko
użycie sformułowania „należycie wykonał” potwierdzało będzie okoliczność prawidłowej
realizacji zamówienia. Różni zamawiający w różny sposób mogą sobie ten zakres
prawidłowości realizacji zobowiązania umownego określić. Warto także nadmienić, że
wykonawcy występując o dokumenty referencji, nie mają wpływu na treść, która w takim
dokumencie zostanie zamieszczona. Analiza „poświadczeń” załączonych przez
Zamawiającego do odpowiedzi na odwołanie wskazuje, że Zamawiający od co najmniej kilku
lat posługuje się określonym wzorem dokumentu i teść referencji nie różni się znacząco w
poszczególnych latach. Przywołanie w wystawionym poświadczeniu okoliczności, że
wykonawca nie dopuścił się podczas realizacji umowy poważnego wykroczenia
zawodowego, nie świadczy że dane zamówienie było nieprawidłowo realizowane. Takie
sformułowanie nie świadczy także o tym, że zakres przedmiotowy poświadczenia jest
węższy i odnosi się tylko do pojęcia zdefiniowanego przez orzecznictwo unijne „poważnego
wykroczenia zawodowego”. Zamawiający w przedmiotowym postępowaniu jasno stwierdził w
wystawionym poświadczeniu, że zamówienie było realizowane należycie. O ile strona
przeciwna nie przedstawi dowodów potwierdzających nienależytość wykonania zamówienia,
o tyle to oświadczenie Zamawiającego ma postać przesądzającą na korzyść Zamawiającego
i Przystępującego.
Zgodzić należy się także z Zamawiającym i Przystępującym, że nie istnieje ustawowa
definicja pojęcia „należyte wykonanie”, nie jest w sposób zamknięty ustalony krąg zachowań,
które mieszą się w należytym wykonaniu, albo jakie zachowania bądź zaniechania już nie
wypełniają tego pojęcia. W ocenie Izby o należytym wykonaniu usługi (w przypadku usług
o charakterze c
iągłym) można mówić jeżeli interes wierzyciela określony umownie zostanie
zaspokojony w sposób określony treścią zaciągniętego zobowiązania. Prawidłowo zauważył
na rozprawie Przystępujący, że do momentu, kiedy istota świadczenia odpowiada potrzebom
Zamawia
jącego oraz zgodna jest z zaciągniętym zobowiązaniem, nie może być mowy
o nienależytym wykonaniu usługi. W przypadku umowy związanej z kompleksowym
utrzymaniem dróg w określonym standardzie wykonawca zobowiązany jest do takiego
wykonywaniu obowiązków umownych, które pozwolą dany standard osiągnąć. W osiągnięciu
zaś tego standardu realizuje się cel umowy dla Zamawiającego. Ocenić zatem należy, biorąc
pod uwagę treść poświadczeń lub innych dokumentów, czy cel ten został zrealizowany, jakim
stopniu i czy
udało się to przy przestrzeganiu innych postanowień umownych (np. co do
czasu, w którym dany standard należy osiągnąć). Biorąc pod uwagę przedmiot i skalę
zamówienia oraz specyfikę i sposób świadczenia usług będących jego przedmiotem nie
sposób uznać, że miało miejsce takie naruszenia obowiązków zawodowych, przy którym
można wywodzić nienależyte wykonanie umowy. Jakkolwiek uchybienia w realizacji umowy
wystąpiły, to w odniesieniu do całego zamówienia należy je uznać po pierwsze za
incydentalne, po drugie za nieznaczne.
W tym zakresie
Odwołujący przedstawionymi w odwołaniu dowodami nie wykazał
odmienność rzeczywistego stanu rzeczy od zaprezentowanego w oświadczeniu złożonym w
ofercie Przystępującego. Odwołujący przywołał kilka protokołów odbioru usług z 2014 roku,
w których naliczone zostały wykonawcy kary umowne za drobne uchybienia przy dążeniu do
osiągnięcia wymaganego standardu. Odwołujący zdaje się jednak całkowicie pomijać inną
okoliczność, choć na nią samą wielokrotnie się powołuje, że w przypadku realizacji
wieloletnich i skomplikowanych
kontraktów o ich nienależytym wykonaniu nie świadczą
jednostkowe wydarzenia, ale pod uwagę brać należy całokształt sytuacji i wszystkie
okoliczności mające miejsce w trakcie realizacji takiej umowy. Tymczasem z protokołów z lat
– 2017 wynika bezusterkowe wykonywanie umowy i brak dodatkowych obciążeń
finansowych po stronie Przystępującego. Co prawda protokoły jakości są dokumentami
sporządzanymi w zestawieniu miesięcznym ale istotna jest ich łączna analiza, która obrazuje
przebieg realizacji umowy kompleksowo, na przestrzeni kilku lat i wskazuje na jej
bezusterkowe wykonanie
w zdecydowanej większości czasu, na który umowa została
zawarta.
Ten stan potwierdzają także wystawione w czerwcu 2017 roku referencje, które
odnos
zą się do całego okresu kontraktowego.
Naliczone obciążenia finansowe stanowią niewielką wartość całego kontraktu,
co w żaden sposób nie może rzutować na ocenę prawidłowości jego wykonania jako całości
zobowiązania. Zastrzeżona kara ma charakter gwarancyjny i nie jest odszkodowaniem dla
Zamawiającego za powstałą szkodę. Ponadto sam fakt potrącenia kary z wynagrodzenia
należnego wykonawcy powoduje, że potencjalna szkoda (jeżeli uznać by, że miała miejsce)
została naprawiona, a Zamawiający otrzymał całkowitą rekompensatę. Zatem oceniając
całokształt zachowań i ewentualnych zaniechać dłużnika (w tym przypadku Przystępującego)
uznać należało, że wykonał on obowiązki umowne i wywiązał się z zaciągniętego
zobowiązania.
Nie można także nie zauważyć pewnej niekonsekwencji w działaniach Odwołującego.
Z jednej strony skonstruował on zarzuty nienależytego wykonania umowy w oparciu
o dokumenty sprzed ponad 3 lat, jednocześnie tym nowszym odmawiając mocy dowodowej.
Z drugiej zaś strony ciągle na rozprawie Odwołujący podkreślał, że z uwagi na regulację
ustawową i rozporządzenia o dokumentach o należytym wykonaniu umowy mogą świadczyć
jedynie poświadczenia wystawione do 3 miesięcy wstecz przed datą składania ofert. Takie
zaś oświadczenia będące w posiadaniu Zamawiającego, które przedstawiono Izbie
i Odwołującemu potwierdzają należyte wykonanie.
W ocenie składu orzekającego Izby warunki udziału w postępowaniu dotyczące
wiedzy i doświadczenia były precyzyjne i zrozumiałe, nie wymagały dodatkowej wykładni,
dostosowano j
e do uzasadnionych potrzeb Zamawiającego. W sposób jednoznaczny
Zamawiający określił wymagania dotyczące dokumentów jakie mają być złożone w celu
wykazania spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie sytuacji doświadczenia
zawodowego.
Przystępujący na wezwanie Zamawiającego oświadczył, że zadanie
wymienione w JEDZ wykonywane jest na rzecz Zamawiającego, więc stronie tej znane są
informacje odnoszące się do sposobu realizacji kontraktu, nie istniała zatem konieczność
przedstawiania dodatkowych infor
macji, czy składania innych dokumentów. Tym samym
Odwołujący
nie
udowodnił,
że
Przystępujący
nie
spełnia
warunku
udziału
w postępowaniu i że nie przedstawił prawidłowych dokumentów ten fakt potwierdzający.
Postępowanie przed Izbą stanowi postępowanie kontradyktoryjne, czyli sporne,
a z istoty tego postępowania wynika, iż spór toczą Strony postępowania i to one mają
obowiązek wykazywania dowodów, z których wywodzą określone skutki prawne. Powołując
w tym miejscu na regulację art. 14 Pzp do czynności podejmowanych przez Zamawiającego
i wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego stosuje się przepisy
ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku -
Kodeks cywilny, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią
inaczej. Zgodnie
zaś z art. 6 Kodeksu cywilnego, w którym ciężar udowodnienia faktu
spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne należy wskazać, że właśnie
z tej zasady wynika reguła art. 190 ust 1 Pzp. Przepis art. 6 Kc wyraża dwie ogólne reguły,
a mianowicie wymaganie udowodnienia powo
ływanego przez stronę faktu, powodującego
powstanie określonych skutków prawnych oraz usytuowanie ciężaru dowodu danego faktu
po stronie osoby, która z faktu tego wywodzi skutki prawne ei incubit probatio qui dicit non
qui negat
(na tym ciąży dowód kto twierdzi a nie na tym kto zaprzecza). W ocenie Izby
Odwołujący w zakresie postawionych zarzutów nie podołał ciążącemu na nim obowiązkowi,
w konsekwencji czego zarzuty należało oddalić. Jak wskazano w uzasadnieniu wyroku Sądu
Okręgowego w Warszawie (sygn. akt: V Ca 571/08), kontradyktoryjny charakter
postępowania odwoławczego przed KIO pozostawia inicjatywę dowodową stronom, nie
nakładając na KIO obowiązku ustalenia prawdy materialnej. Podobnie również stwierdził SO
w Katowicach (sygn. XIX Ga 92/08z0
, iż: „w postępowaniu odwoławczym przed KIO to strony
postępowania, a nie Izba winna poszukiwać i wykazać dowody na poparcie swoich
twierdzeń. Zatem obowiązkiem strony, na której spoczywa ciężar dowodu jest wskazanie
wszystkich okoliczności, od których zależy powodzenie wnoszonego odwołania.
W przedmiotowej sprawie dotyczyło to Odwołującego". W żadnym wypadku, Odwołujący nie
udowodnił, że wykonawca wybrany nie spełnił warunku wiedzy i doświadczenia.
Z tych powodów orzeczono jak w sentencji oddalając odwołanie.
O
kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku, na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy
§ 5 ust. 3 pkt 1) oraz ust. 4 w zw. z
§ 3 pkt 2) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w
sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze
zmianami) obciążając nimi Odwołującego.
Przewodniczący: