KIO 2671/17 WYROK dnia 4 stycznia 2018 r.

Sygn. akt: KIO 2671/17 

WYROK 

z dnia 4 stycznia 2018 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Luiza Łamejko 

Protokolant:            

Łukasz Listkiewicz 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 stycznia 2018 

r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  18 grudnia  2017  r.  przez  wykonawcę  MPO 

Sp.  z  o.o.,  ul.  42  Pułku  Piechoty  48,  15-950  Białystok  w  postępowaniu  prowadzonym 

przez zamawiającego Miasto Siemiatycze, ul. Pałacowa 2, 17-300 Siemiatycze 

orzeka: 

1.  Uw

zględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  Miastu  Siemiatycze 

unieważnienie  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  oraz  dokonanie 

powtórnego  badania  i  oceny  ofert,  w  tym  wykluczenie  z  udziału  w  postępowaniu 

wykonawcy Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. z siedzibą w Siemiatyczach, 

kosztami  postępowania  obciąża  Miasto  Siemiatycze,  ul.  Pałacowa  2,  17-300 

Siemiatycze i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę  MPO  

Sp. z o.o., ul. 42 Pułku Piechoty 48, 15-950 Białystok tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza  od  Miasta  Siemiatycze,  ul.  Pałacowa  2,  17-300  Siemiatycze  na  rzecz 

MPO  Sp.  z  o.o.,  ul.  42  Pułku  Piechoty  48,  15-950  Białystok  kwotę  

00  zł  00  gr (słownie:  osiemnaście  tysięcy  sześćset  złotych  zero  groszy)  poniesioną 

tytułem wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2017 poz. 1579 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia 

jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do 

Sądu Okręgowego w Białymstoku. 

Przewodniczący :  ……………………………… 

Sygn. akt: KIO 2671/17 

U z a s a d n i e n i e 

Miasto 

Siemiatycze 

(dale

j:  „Zamawiający”)  prowadzi  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  pod  nazwą 

„Odbieranie  i  zagospodarowanie  stałych  odpadów  komunalnych  z  nieruchomości 

zamieszkałych  znajdujących  się  w  granicach  administracyjnych  Miasta  Siemiatycze”. 

Postępowanie  to  prowadzone  jest  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  

29 stycznia 2004 r. Prawo za

mówień publicznych (Dz.U. z 2017 poz. 1579 ze zm.), zwanej 

dalej:  „ustawa  Pzp”.  Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  dniu  29  września  

2017 r. w 

Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod pozycją 2017/S 187-382912.  

W dniu 18 grudnia 2017 r. wykonawca MPO Sp. z o.o. 

(dalej: „Odwołujący”) wniósł do 

Prezesa  Krajowej  I

zby  Odwoławczej  odwołanie  od  następujących  czynności  i  zaniechań 

Zamawiającego: 

dokonania  w  dniu  8  grudnia  2017  r. 

wyboru  oferty  wykonawcy  Przedsiębiorstwo 

Komunalne Sp. z o.o. jako oferty najkorzystniejszej w sytuacji, 

gdy wykonawca ten podlegał 

wykluczeniu jako niespełniający warunków udziału w postępowaniu; 

zaniechania 

wykluczenia  wykonawcy  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  

w  sytuacji, 

gdy wykonawca ten podlegał wykluczeniu jako niespełniający  warunków udziału 

w postępowaniu. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 

art.  24  ust.  1  pkt  12  ustawy  Pzp  w  zw

iązku  z  postanowieniami  pkt  V.  1.3.  a  SIWZ 

przez  jego  niezastosowanie  polegające  na  zaniechaniu  wykluczenia  z  postępowania  

o  udzielenie  zamówienia  publicznego  wykonawcy  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  

w sytuacji, 

gdy wykonawca ten nie potwierdził spełnienia warunków udziału w postępowaniu 

w  zakresie  wykonania  należycie  minimum  jednej  usługi  w  zakresie  odbioru  

i  zagospodarowania odpadów  o łącznej  wartości  takich usług  min.  400.000,00  zł  (czterysta 

tysięcy złotych) brutto łącznie, 

art. 7 ust. 1 ustawy Pzp 

przez jego wadliwe zastosowanie polegające na nierównym 

traktowaniu  wykonawców  w  postępowaniu  polegającym  na  dopuszczeniu  do  udziału 

wykonawców  nie  spełniających  warunków  udziału  w  postępowaniu,  oraz  nierównym 

traktowaniu wykonawców w przedmiotowym postępowaniu, co polegało na uprzywilejowaniu 

wykonawcy  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  przejawiającym  się  tym,  iż  w  stosunku 

do  tego  wykonawcy  Zamawiający  odstąpił  od  wymogu  wykazania  spełnienia  warunków 

udzi

ału  w  postępowaniu  przez  złożenie  dokumentów  referencji  zgodnie  z  postanowieniami 

SIWZ,  a  dopuszczeniu  w  ich  miejsce  dokumentów  umowy  na  odbiór  i  zagospodarowanie 

odpadów, zestawienia faktur i oświadczenia wykonawcy. 

W  uzasadnieniu  odwołania  Odwołujący  wskazał,  że  w  dniach  6  i  7  grudnia  2017  r. 

wykonawca 

Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  w  odpowiedzi  na  wezwanie 

Zamawiającego  wystosowane  w  trybie  art.  26  ust.  3  ustawy  Pzp,  złożył  umowy  w  miejsce 

żądanych  przez  Zamawiającego  referencji  przyznając  jednocześnie,  iż  nie  jest  w  stanie 

wykazać  się  referencjami  potwierdzającymi  należyte  wykonanie  minimum  jednej  usługi  

w  zakresie  odbioru  i  zagospodarowania  odpadów  o  łącznej  wartości  takich  usług  min. 

zł (czterysta tysięcy złotych) brutto łącznie.  

Od

wołujący  podniósł,  że  w  ww.  okolicznościach  dokonana  przez  Zamawiającego  

w  dniu  8 grudnia  2017  r.  czynność    wyboru  jako  najkorzystniejszej  oferty  Przedsiębiorstwa 

Komunalnego  Sp.  z  o.o.  narusza  przepisy  ustawy  Pzp,  jako 

że  wynika  z  zaniechania 

Zamawiającego w zakresie wykluczenia z postępowania wykonawcy, którego oferta została 

uznana  jako  najkorzystniejsza

,  tj.  Przedsiębiorstwa  Komunalnego  Sp.  z  o.o.,  jak  też  

z  naruszenia  przez  Zamawiającego  zasady  uczciwej  konkurencji,  co  jest  skutkiem  

uprzywilejowania 

wykonawcy Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o.  

Odwołujący  zwrócił  uwagę  na  postanowienia  pkt.  V.1.3 a  SIWZ  oraz  pkt.  VIII  SIWZ  

i  podkreślił,  że  Zamawiający  precyzyjnie  określił  rodzaj  dokumentów,  których  żąda  celem 

wykazania  spełnienia  warunków  udziału  w  postępowania,  a  dokumentami  tymi  były 

referencje. 

Jak  zauważył  Odwołujący,  referencje  -  pisemna  opinia  wystawiona  osobie 

ubiegającej  się  o  pracę,  list  polecający  -  z  całą  pewnością  stanowią  dokument  odrębnej 

kategorii  od  dokumentu  umowy,  w  którym  to  dokumencie  (zawieranym  przed  spełnieniem 

świadczenia)  zawarte  są  jedynie  wzajemne  prawa  i  obowiązki  stron.  Odwołujący  wyraził 

przekonanie,  że  umowy  nie  można  utożsamiać  z  referencjami,  bowiem  nie  wynika  z  treści 

umowy  jakakolwiek  ocena  wykonanej  usługi,  tym  bardziej  z  treści  umowy  nie  można 

wywnioskować,  że  usługa  została  wykonana  należycie,  w  taki  sposób,  iż  jej  odbiorca  jest  

w stanie wydać zaświadczenie potwierdzające taki stan rzeczy. 

Jak wskazał Odwołujący, wykonawca Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w dniu 

6 grudnia 2017 r. 

złożył pismo zawierające wykaz usług wykonywanych w roku 2016 (wykaz 

zawierający  208  pozycji)  oraz  referencje  (w  ilości  69  sztuk  potwierdzające  należyte 

wykonanie usług w 2016 r. na kwotę 199.443,97 zł). Odwołujący zaznaczył, że w dziewięciu 

przypadkach refe

rencje dublują się. Odwołujący zwrócił uwagę, że w dniu 7 grudnia 2017 r. 

ww.  w

ykonawca  Przedsiębiorstwo  Komunalne  sp.  z  o.o.  złożył  kolejne  pismo,  w  którym 

wskazał, iż w roku 2016 wykonywał usługi odbioru i zagospodarowania odpadów w oparciu  

o  umowę  z  dnia  29  grudnia  2015  r.,  za  wykonanie  której  otrzymał  wynagrodzenie  

w  wysokości  110.160,00  zł  brutto,  które  winno  zostać  zsumowane  do  wartości  wynikającej  

z referencji 

złożonych wraz z pismem z dnia 6 grudnia 2017 r. 

Odwołujący  podniósł,  że  dokumenty  złożone  przez  wykonawcę  Przedsiębiorstwo 

Komunalne  S

p.  z  o.o.  nie  potwierdzają  spełnienia  warunków  udziału  w  postępowaniu 

wymaganych pkt V 1.3. a SIWZ.  

Odwołujący  wskazał,  iż  referencje  uzyskane  od  podmiotów,  na  rzecz  których 

wykonaw

ca  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  świadczył  usługę  odbioru  

i  zagospodarowania  potwierdzają  należyte  wykonanie  tej  usługi  w  roku  2016  na  kwotę 

zł  (sto  dziewięćdziesiąt  dziewięć  tysięcy  czterysta  czterdzieści  trzy  tysiące 

W 

oceni

e  Odwołującego,  uznanie  przez  Zamawiającego  za  dokumenty 

potwierdzające  należyte  wykonanie  usługi  dokumentów  w  postaci  umowy  i  zestawienia 

faktur,  w  miejsce  referencji,  z  całą  pewnością  stanowi  naruszenie  zasady  prowadzenia 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  sposób  zapewniający  uczciwą 

konkurencję.  Odwołujący  wyraził  przekonanie,  że  Zamawiający  stawia  w  sytuacji 

uprzywilejowanej  w

ykonawcę  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  odstępując  od 

wymogu złożenia przez tego wykonawcę dokumentu referencji, a dopuszczając ich zamianę 

na dokumenty umowy i faktur.  

Zdaniem  Odwołującego,  Zamawiający  dokonując  oceny  oferty  wykonawcy 

Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o., zobowiązany był do wykluczenia tego wykonawcy, 

bowiem  w  oparciu  o  dokumenty  żądane  przez  Zamawiającego  wykonawca  ten  nie 

potwierdził,  iż  spełnia  warunki  udziału  w  postępowaniu.  Odwołujący  stwierdził  ponadto,  że 

z

łożone przez  wykonawcę Przedsiębiorstwo Komunalne  Sp.  z  o.o.  oświadczenie,  w  którym 

wykonawca  wskazuje  na  wykonanie  w  roku  2016  us

ługi  odbioru  i  zagospodarowania 

odpadów  na  łączną  kwotę  433.709,94  zł  (czterysta  trzydzieści  trzy  tysiące  siedemset 

dziewięć  złotych  94/100)  nie  może  zastępować  dokumentu  referencji.  W  ocenie 

Odwołującego, uznanie takiego oświadczenia za potwierdzenie należytego wykonania usługi 

również  stanowi  naruszenie  przez  Zamawiającego  zasady  prowadzenia  postępowania  

w sposób zapewniający zachowanie zasady uczciwej konkurencji. 

Odwołujący  stwierdził,  że  w  przedmiotowym  postępowaniu  nie  powinno  budzić 

wątpliwości, iż wykonawca Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. nie złożył dokumentów - 

referencji  potwierdzających  spełnienie  warunków  udziału  w  postępowaniu,  co  winno 

skutkować  wykluczeniem  tego  wykonawcy  z  postępowania,  zaś  czynności  Zamawiającego 

naruszają zasadę uczciwej konkurencji. 

Odwołujący wniósł o: 

nakazanie Z

amawiającemu uchylenia czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty 

wykonawcy Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. z dnia 8 grudnia 2017 r. 

n

akazanie 

Zamawiającemu 

wykluczenia 

z 

postępowania 

wykonawcy 

Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. 

Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania. 

Zamawiający  stwierdził,  że  wobec  okoliczności,  iż  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o. 

zwróciła  się  do  MPO  Sp.  z  o.o.  o  wydanie  referencji,  ale  ich  nie  otrzymała,  podniesienie 

przez Odwołującego zarzutu braku potwierdzenia referencjami należytego wykonania usługi 

wykonanej na rzecz Odwołującego jest nadużycie prawa ocierającym się o czyn nieuczciwej 

konkurencji.  

Zamawiający zwrócił również uwagę, że w pkt. VIII SIWZ wiernie przytoczył § 2 ust. 4 

pkt  2  rozporządzenia  Ministra  Rozwoju  z  dnia  26  lipca  2016  r.  w  sprawie  rodzajów 

dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie 

zamówienia  (Dz.  U.  z  2016  r.,  poz.  1126)  żądając  „dowodów  określających  czy  te  usługi 

zostały  wykonane  lub  są  wykonywane  należycie”  i  wskazując,  że  dowodami  są  „referencje 

bądź inne dokumenty wystawione przez podmiot, na rzecz którego usługi były wykonywane 

(…)  a  jeżeli  z  uzasadnionej  przyczyny  o  obiektywnych  charakterze  wykonawca  nie  jest  

w stanie uzyskać tych dokumentów – oświadczenie wykonawcy”. Zamawiający podkreślił, że 

zarówno  postanowienia  ogłoszenia  o  zamówieniu,  jak  i  SIWZ  wyraźnie  przewidywały 

możliwość  złożenia  w  tym  celu  dokumentów  innych  niż  referencje,  w  tym  w  szczególności 

także oświadczenia wykonawcy.  

Zamawiający  wyjaśnił,  że  jako  dowód  należytego  wykonania  części  usług 

wskazanych w  wykazie uwzględnił oświadczenie Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o.  

z dnia 6 grudnia 2017 r. U

mowy, faktury i zestawienie faktur złożone przez Przedsiębiorstwo 

Komunalne Sp. z o.o. stanowią załączniki do protokołu postępowania, jednak Zamawiający 

nie  traktował  ich  jako  samodzielnych  dowodów  należytego  wykonania  usługi,  lecz  jako 

doku

menty  potwierdzające  treść  oświadczenia  własnego  Przedsiębiorstwa  Komunalnego  

Sp. z o.o.  

Zamawiający  podał  ponadto,  że  wskazane  przez  Przedsiębiorstwo  Komunalne  

Sp.  z  o.o.  w  oświadczeniu  z  dnia  6  grudnia  2017  r.  okoliczności:  „Dla  Przedsiębiorstwa 

Komun

alnego  Sp.  z  o.o.  ważny  jest  każdy  klient.  W  naszym  odczuciu  prośba  o  wydanie 

referencji  winna  być  przekazana  osobiście  zarówno  w  przypadku  dużego  kontrahenta,  jak  

i  klienta,  któremu  odpady  odbieramy  raz  w  miesiącu,  a  wysokość  jego  opłat  za  usługi  

w  2016 

r. wynosiła 14,04 zł miesięcznie. Uzyskanie referencji od wszystkich klientów w tak 

krótkim  okresie  jest  nierealne:  część  z  obsługiwanych  przez  nas  firm  ma  swoje  siedziby  

w  inn

ych województwach, tam też  urzędują osoby decyzyjne w sprawie wydania referencji.  

Z kolei część mikroprzedsiębiorców z terenu Siemiatycz świadczy swoje usługi na obszarze 

całego kraju i trudno ich zastać w siedzibie firmy. Powyższe okoliczności, naszym zdaniem 

stanowią  uzasadnioną  przyczynę  o  obiektywnym  charakterze  braku  możliwości  uzyskania 

części  referencji.”  uznał  za  uzasadnione  przyczyny,  z  powodu  których  Przedsiębiorstwo 

Komunalne  Sp.  z  o.o.  nie  była  w  stanie  uzyskać  referencji  odnośnie  części  usług 

wskazanych w wykazie.  

Zamawiający  wskazał  ponadto,  że  przepis  nie wymaga,  aby  to  wykonawca  wykazał 

istnienie uzasadnionej przyczyny o obiektywnym charakterze. Zdaniem Zamawiającego, taka 

przyczyna może mieć charakter notoryjny – z możliwością uwzględnienia jej w postępowaniu 

bez  konieczności  przeprowadzania  w  tym  zakresie  dowodu.  Doświadczenie  życiowe 

wskazuje,  jak  podał  Zamawiający,  że  przy  liczbie  208  podmiotów  uzyskanie  referencji  od 

wszystkich  odbiorców  usług  wskazanych  w  wykazie  jest  w  praktyce  (tzn.  przy  użyciu 

rozsądnych i proporcjonalnych środków) niemożliwe.   

Powyższe  okoliczności,  w  ocenie  Zamawiającego,  uprawniały  Przedsiębiorstwo 

Komunalne  Sp.  z  o.o.  do  wykazania  spełniania  warunku  udziału  w  postępowaniu  przez 

złożenie  własnego  oświadczenia  o  należytym  wykonaniu  co  do  części  usług  wskazanych  

w wykazie.  

Zamawiający uznał, że Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. potwierdziło należyte 

wykonanie usług wskazanych w wykazie wskazuję w oświadczeniu, że „Z dołączonego przez 

nas  wykazu  usług  wykonanych  w  roku  2016  wynika,  iż  w  tym  roku  odbieraliśmy  odpady  

z 208 podmiotów gospodarczych z terenu miasta Siemiatycze. Usługi te świadczymy nadal 

(z  wyłączeniem  firm,  które  zawiesiły  bądź  zakończyły  swoją  działalność).  Nasi  klienci  są 

zadowoleni z usług świadczonych przez Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. Najlepszym 

tego  dowodem  je

st  fakt,  iż  nie  odchodzą  do  konkurencji.”  oraz  oświadczając  wyraźnie  

i  jednoznacznie  „oświadczamy,  że  na  rzecz  tych  podmiotów  usługa  odbioru  

i zagospodarowania odpadów została wykonana należycie”.  

W konkluzji Zamawiający stwierdził, że Przedsiębiorstwo  Komunalne Sp. z o.o. była 

uprawniona  do  posłużenia  się  oświadczeniem  własnym,  a  treść  tego  oświadczenia 

potwierdza  należyte  wykonanie  usług.  Z  uwagi  na  powyższe,  Zamawiający  nie  zgodził  się  

z  twierdzeniem  Odwołującego,  że  w  przypadku  usług,  odnośnie  których  nie  załączono 

referencji,  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  nie  wykazała  ich  należytego  wykonania  

i że z tego powodu wykonawca ten powinien zostać wykluczony z postępowania. W ocenie 

Zamawiającego, Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. złożyła w tym zakresie odpowiednie 

oświadczenie.  Zamawiający  stwierdził,  że  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o. 

prawidłowo i skutecznie wykazała spełnianie warunków udziału w postępowaniu w zakresie 

zdolności technicznej i zawodowej, zgodnie z postanowieniami ustawy Pzp, rozporządzenia, 

oraz postanowieniami ogłoszenia o zamówieniu i SIWZ.    

K

rajowa  Izba  Odwoławcza,  rozpoznając  złożone  odwołanie  na  rozprawie  

i  uwzględniając  zgromadzony  materiał  dowodowy  w  sprawie,  w  tym  w  szczególności  treść 

specyfikacji  istotnych 

warunków  zamówienia  wraz  z  załącznikami,  dokumenty  przekazane 

Zamawiającemu  przez  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  w  dniach  6  i  7  grudnia  

2017  r., 

jak  również  stanowiska  stron  postępowania  zaprezentowane  na  piśmie  i  ustnie  do 

protokołu posiedzenia i rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje. 

Izba  stwierdziła,  że  odwołujący  legitymuje  się  interesem  we  wniesieniu  środka 

ochrony prawnej, o którym mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zakres zarzutów, w sytuacji 

ich  potwierdzenia  się,  wskazuje  na  pozbawienie  Odwołującego  możliwości  uzyskania 

zamówienia  i  jego  realizacji,  narażając  go  tym  samym  na  poniesienie  w  tym  zakresie 

wymiernej szkody. 

Izba  ustaliła,  że  rozpoznawane  przez  Izbę  odwołanie  dotyczy  postępowania  

o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  które  zostało  wszczęte  po  dniu  28  lipca  2016  r.,  

tj. po dniu 

wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy – 

Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 1020). 

Rozpoznając odwołanie w granicach podniesionych zarzutów Izba uznała, że podlega 

ono uwzględnieniu.   

Izba dokonała następujących ustaleń: 

W  pkt.  V  ppkt.  1.3  lit.  a  SIWZ  Zamawiający  zawarł  wymóg  wykazania  się  przez 

wykonawców  wykonaniem lub wykonywaniem należytym minimum jednej usługi w zakresie 

odbioru  i  zagospodarowania  odpadów  o  łącznej  wartości  takich  usług  min.  400 000,00  zł 

brutto rocznie.  

W  pkt.  VIII  ppkt.  1.1  SIWZ  Zamawiający  na  potwierdzenie  spełniania  ww.  warunku 

wymagał złożenia na wezwanie Zamawiającego wykazu usług wykonanych, a w przypadku 

świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonywanych, w okresie ostatnich 3 lat przed 

upływem terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, 

a  jeżeli  okres  prowadzenia  działalności  jest  krótszy  –  w  tym  okresie,  wraz  z  podaniem  ich 

wartości, przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, na rzecz których usługi zostały wykonane, 

oraz  załączeniem  dowodów  określających  czy  te  usługi  zostały  wykonane  lub  są 

wykonywane  należycie,  przy  czym  dowodami,  o  których  mowa  są  referencje  bądź  inne 

dokumenty  wystawione  przez  podmiot,  na  rzecz  którego  usługi  były  wykonywane,  a  jeżeli  

z uzasadnionej przyczyny o obiektywnym charakterze wykonawca nie jest w stanie uzyskać 

tych dokumentów – oświadczenie wykonawcy.  

W dniu 5 grudnia 2017 r.  Zamawiający  poinformował  wykonawców  o unieważnieniu 

wyboru najkorzystniejszej oferty z dnia 24 listopada 2017 r. oraz zawiadomił o powtórzeniu 

czynności  badania  i  oceny  ofert.  Zamawiający  podał,  że  w  wyniku  złożonego  odwołania 

postanowił  zbadać  ponownie  spełnienie  warunku  udziału  w  postępowaniu  dotyczącego 

posiadania  zdolności  technicznej  lub  zawodowej  przez  wykonawcę,  którego  oferta  została 

uznana za najkorzystniejszą.  

W dniu 5 grudnia 2017 r. Zamawiający działając na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy 

Pzp  wezwał  wykonawcę  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  do  złożenia  dokumentów,  

o których mowa w Rozdziale VIII pkt 1.1. SIWZ potwierdzających spełnianie warunku udziału 

w postępowaniu określonego w Rozdziale V pkt 1 ppkt 1.3 lit. a SIWZ. Zamawiający wskazał, 

że złożony przez Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. wykaz usług zawiera 196 pozycji,  

z  czego  pozycja  74  i  136  wykazu  są  to  usługi  dotyczące  „przyjęcia  i  zagospodarowania 

odpadów”, nie zaś „odbioru i zagospodarowania odpadów”, jak określono w warunku udziału 

w postępowaniu. Zamawiający podał, że w trakcie ponownej czynności badania i oceny ofert 

uznał, że obie ww. pozycje wykazu dotyczą usług o innym zakresie niż usługi wymagane dla 

wykazania  spełniania  warunku,  w  związku  z  czym  nie  mogą  być  przez  Zamawiającego 

uwzględnione.  Jak  wskazał  Zamawiający,  łączna  wartość  pozostałych  usług  wskazanych  

w wykazie jest mniejsza niż żądana przez Zamawiającego w ramach wartość 400 000,00 zł 

brutto  rocznie.  Zamawiający  uznał,  że  dokumenty  złożone  przez  wykonawcę  nie 

potwierdzają okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp.  

W dniu 6 grudnia 2017 r. Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. złożyło wykaz usług 

wykonanych w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 31 g

rudnia 2016 r. zawierający 208 pozycji, 

69 sztuk referencji, oświadczenie wykonawcy oraz zbiorcze zestawienie faktur. W złożonym 

oświadczeniu  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  podkreśliło,  że  posiada  25-letnie 

doświadczenie w realizacji usług odbioru i zagospodarowania odpadów, a usługi te świadczy 

profesjonalnie.  Wykonawca  ten  zaznaczył,  że  priorytetem  jest  dla  niego  satysfakcja  klienta  

z  jakości  realizowanych  usług;  zadowolenie  klienta  jest  filarem  trwałego  powodzenia  

i rozwoju Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o.  

Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  stwierdziła,  że  potwierdzeniem  spełniania 

postawionego  przez  Zamawiającego  warunku  jest  wykaz  usług  wraz  z  referencjami  lub 

innymi dowodami określającymi, że usługi te zostały wykonane należycie.  Przedsiębiorstwo 

Komunalne  Sp.  z  o.o. 

zwróciła  uwagę,  że  z  dołączonego  wykazu  usług  wykonanych  

w 2016 r. wynika, że w tym roku odebrała odpady z 208 podmiotów gospodarczych z terenu 

miasta  Siemiatycze.  Zauważyła,  że  usługi  te  świadczy  nadal  (z  wyłączeniem  firm,  które 

zawiesiły  bądź  zakończyły  swoją  działalność).  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o. 

podała, że klienci Przedsiębiorstwa są zadowoleni ze świadczonych usług.  Dowodem na to 

jest,  jak  wskazał  wykonawca,  fakt,  że  klienci  nie  odchodzą  do  konkurencji.  Jako  dowód 

satysfakcji  klientów  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  przedłożyła  pozytywne 

referencje od 68 klientów. Wskazało przy tym, że ze względu na dużą ilość obsługiwanych 

podmiotów gospodarczych nie jest obiektywnie możliwe uzyskanie referencji od wszystkich, 

którym świadczy usługi odbioru odpadów.  

Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. wskazało ponadto, że „Dla Przedsiębiorstwa 

Komunalnego  Sp.  z  o.o.  ważny  jest  każdy  klient.  W  naszym  odczuciu  prośba  o  wydanie 

referencji  winna  być  przekazana  osobiście  zarówno  w  przypadku  dużego  kontrahenta,  jaki 

klienta,  któremu  odpady  odbieramy  raz  w  miesiącu,  a  wysokość  jego  opłat  za  usługi  

w 2016 r. wynosiła 14,04 zł miesięcznie. Uzyskanie referencji od wszystkich klientów w tak 

krótkim  okresie  jest  nierealne:  część  z  obsługiwanych  przez  nas  firm  ma  swoje  siedziby  

w innych województwach, tam też urzędują osoby decyzyjne w sprawie wydania referencji.  

Z kolei część mikroprzedsiębiorców z terenu Siemiatycz świadczy swoje usługi na obszarze 

całego  kraju  i  trudno  ich  zastać  w  siedzibie  firmy.”.  Powyższe  okoliczności,  zdaniem 

Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o., stanowią uzasadnioną przyczynę o obiektywnym 

charakterze braku możliwości uzyskania części referencji.  

Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. podała, że w 2016 r. wysokość świadczonych 

przez  Przedsiębiorstwo  usług  w  zakresie  gospodarki  odpadami  wyniosła  433 748,78  zł. 

Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  zauważyła,  że  przedłożyła  referencje  od  68 

kontrahentów na łączną kwotę 204 709,94 zł brutto. Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. 

dołączyła zbiorcze zestawienie faktur indywidualnie dla każdego kontrahenta, od którego nie 

było  możliwe  zdobycie  referencji  w  tak  krótkim  czasie  i  oświadczyła,  że  na  rzecz  tych 

podmiotów  usługa  odbioru  i  zagospodarowania  odpadów  została  wykonana  należycie. 

Potwierdzeniem  tego  faktu  jest,  jak  zauważyła  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o., 

dokonanie  płatności  za  wykonaną  usługę  opisaną  w  rubryce  „data  zapłaty”  w  zbiorczym 

zestawieniu  faktur.  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  wyjaśniła  ponadto,  że  

w  przypadku  podmiotów  takich  jak  PGE  i  PPHU  A.F.  kwota  brutto  wykazana  

w zbiorczym zestawieniu jest inna niż w załączniku nr 4 do SIWZ, a różnica ta wynika stąd, 

że w przypadku tych podmiotów faktury uwzględniają dzierżawę pojemnika.      

W  dniu  7  grudnia  2017  r.  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  przekazało 

Zamawiającemu  uzupełnienie  do  pisma  z  dnia  6  grudnia  2017  r.  dołączając  kopię  umowy 

podwykonawstwa  z  dnia  29  grudnia  2015  r.  zawartej  pomiędzy  Przedsiębiorstwem 

Komunal

nym  Sp.  z  o.o.  a  MPO  Sp.  z  o.o.  w  Białymstoku. Wykonawca  wyjaśnił,  że  w  dniu  

5 grudnia 2017 r. wystąpił o referencje do MPO Sp. z o.o. w Białymstoku, jednak w terminie 

do  dnia  7  grudnia  2017  r.  ich  nie  otrzymał,  wobec  czego  na  potwierdzenie  należytego 

wyk

onania  usługi  odbioru  i  zagospodarowania  odpadów  przedkłada  kopię  umowy 

podwykonawstwa,  za  której  realizację  otrzymał  wynagrodzenie  w  kwocie  110 160,00  zł 

brutto, co zostało potwierdzone w zbiorczym zestawieniu faktur za rok 2016.  

Rozpoznając  przedmiotowe odwołanie Izba  miała na  uwadze,  że brak jest  podstaw, 

aby  twierdzić,  że  przepisy  ustawy  Pzp  oraz  rozporządzenia  w  sprawie  rodzajów 

dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie 

zamówienia  w  zakresie  dokumentów,  jakich  może  żądać  zamawiający  od  wykonawców  na 

potwierdzenie  spełniania  warunku  udziału  w  postępowaniu  dotyczącego  doświadczenia 

wykonawcy 

są  niezgodne  z  przepisami  dyrektywy  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady 

2014/24/EU  z  dnia  26  lutego  2014  r.  w  sprawie  zamówień  publicznych,  uchylającej 

dyrektywę  2004/18/WE  (Dz.  Urz.  UE  L  94  z  28.3.2014,  s.  65  ze  zm.).  Izba  zważyła,  że 

zgodnie  z  art.  58  dyrektywy  2014/24/EU 

instytucje  zamawiające  mogą  w  szczególności 

wymagać,  aby  wykonawcy  mieli  wystarczający  poziom  doświadczenia  wykazany 

odpowiednimi  referencjami  dotyczącymi  zamówień  wykonanych  wcześniej.  Art.  60  ww. 

dyrektywy  stanowi  podstawę  dla  instytucji  zamawiających  do  żądania  dokumentów,  na 

podstawie  których  następować  będzie  weryfikacja  podmiotowa  wykonawców  pod  kątem 

zais

tnienia ewentualnych przesłanek wykluczenia oraz posiadanego potencjału do realizacji 

zamówienia.  Zgodnie  z  treścią  tego  przepisu,  dokumentami  tymi  mogą  być  zaświadczenia, 

oświadczenia,  inne  środki  dowodowe,  a  także  –  w  odniesieniu  do  kryteriów  kwalifikacji  

w  zakresie  sytuacji  ekonomicznej  i  finansowej  oraz  zdolności  technicznej  –  dokumenty 

wskazane w załączniku XII dyrektywy 2014/24/UE. Analiza ww. przepisów nie daje podstaw 

do  uznania  za  niezgodne  z  prawem  unijnym  przepisów  polskich  aktów  prawnych  we 

wskazanym 

powyżej zakresie. Tezy takiej nie postawił też Zamawiający.  

Wobec powyższego, za uprawnione należy uznać zawarte w pkt. VIII ppkt. 1.1 SIWZ 

wymaganie  złożenia  referencji  bądź  innych  dokumentów  wystawionych  przez  podmiot,  na 

rzecz którego usługi były wykonywane, lub oświadczenia wykonawcy, ale to w sytuacji, gdy  

z uzasadnionej przyczyny o obiektywnym charakterze wykonawca nie jest w stanie uzyskać 

dok

umentów  wydanych  przez  podmiot,  na  rzecz  którego  usługi  były  wykonywane.  Wymóg 

ten jest w pełni zgodny z § 2 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, 

jakich  może  żądać  zamawiający  od  wykonawcy  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia, 

zgodnie  z  którym  w  celu  potwierdzenia  spełniania  przez  wykonawcę  warunków  udziału  

w  p

ostępowaniu  lub  kryteriów  selekcji  dotyczących  zdolności  technicznej  lub  zawodowej 

zamawiający może żądać m.in. wykazu dostaw lub usług wykonanych w okresie ostatnich 3 

lat  przed  upływem  terminu  składania  ofert  albo  wniosków  o  dopuszczenie  do  udziału  

w postępowaniu, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, wraz  

z podaniem ich war

tości, przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, na rzecz których dostawy 

lub  usługi  zostały  wykonane,  oraz  załączeniem  dowodów  określających czy  te dostawy  lub 

usługi  zostały  wykonane  należycie,  przy  czym  dowodami,  o  których  mowa,  są  referencje 

bądź  inne dokumenty  wystawione przez  podmiot,  na  rzecz którego  dostawy  lub  usługi  były 

wykonywane, 

a jeżeli z uzasadnionej przyczyny o obiektywnym charakterze wykonawca nie 

jest w s

tanie uzyskać tych dokumentów – oświadczenie wykonawcy.  

Treść  ww.  przepisu  wskazuje  na  to,  że  wykonawca  ubiegający  się  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego  zobowiązany  jest  podjąć  starania  w  celu  pozyskania  dokumentu 

potwierdzającego należyte wykonanie zamówienia od  podmiotu,  na rzecz którego było ono 

realizowane.  Dopiero  w 

sytuacji,  gdy  dokumentu  takiego  nie  będzie  w  stanie  pozyskać, 

uprawniony  jest  do  złożenia  w  tym  przedmiocie  oświadczenia,  przy  czym  brak  możliwości 

pozyskania  ww.  dokumentu 

musi  wynikać  z  uzasadnionej  przyczyny  o  obiektywnym 

charakterze. 

Z  przepisu  tego  należy  również  wywieść,  że  składając  zamawiającemu 

oświadczenie, o którym mowa powyżej, wykonawca powinien  wskazać zamawiającemu, że 

nie  był  w  stanie  pozyskać  stosownych  dokumentów,  a  zatem,  że  podjął  środki  w  celu  ich 

pozyskania, ale środki te okazały się nieskuteczne, a także określić przyczynę nie uzyskania 

takich 

dokumentów, przy czym przyczyna ta powinna mieć obiektywny charakter.  

W  przedmiotowej  sprawie  spór  dotyczy  dokumentów  obejmujących  usługi 

realizowane  w  2016  r.  Izba  stwierdziła,  że  czas  od  końca  2016  r.  do  wszczęcia 

przedmiotowego  postępowania  był  okresem  wystarczającym  do  pozyskania  wymaganych  

w  tym  postępowaniu  dokumentów.  Przedsiębiorstwo  Komunalne  Sp.  z  o.o.  miało  zatem 

mo

żliwość  zwrócenia  się  do  poszczególnych  podmiotów  o  wydanie  dokumentów 

potwierdzających  należytą  realizację  usług.  Izba  przychyliła  się  do  stanowiska 

Zamawiającego,  że  przy  liczbie  208  podmiotów  pozyskanie  referencji  od  wszystkich 

odbiorców  usług  może  być  w  praktyce  niemożliwe.  Jednak  Przedsiębiorstwo  Komunalne  

Sp.  z  o.o.,  jako  profesjonalista  ubiegający  się  o  zamówienie  publiczne,  zobowiązana  była 

zwrócić  się  owych  odbiorców  o  wydanie  dokumentów,  a  następnie  wykazać 

Zamawiającemu,  że  starania  takie  podjęła.  Ww.  rozporządzenie  mówi  bowiem  

o  niemożności  uzyskania  dokumentów  z  uzasadnionej  przyczyny.  Przyczyna  taka  powinna 

zostać  Zamawiającemu  wskazana.  Co  więcej,  powinna  ona  mieć  obiektywny  charakter. 

Tymczasem, jak wynika z dokumentów przekazanych w dniach 6 i 7 grudnia 2017 r. przez 

Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o., wykonawca ten nie dochował należytej staranności 

w próbie pozyskania wymaganych dokumentów. Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. nie 

wskazała,  że  podjęła  działania  w  celu  ich  pozyskania.  Za  uzasadnioną  przyczynę  

o  obiektywnym  charakterze  nie  można  uznać  okoliczności,  że  zwrócenie  się  z  osobistą 

prośbą  do  wszystkich  podmiotów  w  okresie  od  wezwania  do  uzupełnienia  dokumentów  do 

wyznaczonego  terminu  ich  przekazania 

było  „nierealne”, jako  że  z  taką prośbą  wykonawca 

mógł zwrócić się we wcześniejszym terminie (jak zauważono powyżej, wykaz zawierał usługi 

wykonane  w  2016  r.). 

Ponadto,  prośba  taka  mogła  zostać  skierowana  inną  drogą,  choćby 

pocztą elektroniczną, tak jak uczyniła to Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w stosunku 

do  MPO  Sp.  z  o.o. 

Izba  nie  uznała  również  za  wykazaną  okoliczności  braku  pozyskania 

referencji od MPO Sp. z o.o. 

Jak wskazała Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w piśmie 

z  dnia  7  grudnia  2017  r.,  umowa  z  MPO  Sp.  z  o.o., 

na  której  realizację  wykonawca 

powoływał się w przedmiotowym postępowaniu, obejmowała okres od 1 stycznia 2016 r., do 

31  grudnia  2016  r.,  zaś  z  prośbą  o  wydanie  referencji  Przedsiębiorstwo  Komunalne  

Sp.  z  o.o.  zwróciła  się  w  dniu  5  grudnia  2017  r.  W  tych  okolicznościach,  nie  pozyskanie 

referencji  w  ciągu  2  dni  nie  może  stanowić  „uzasadnionej  przyczyny  o  obiektywnym 

charakterze”.  

Mając  powyższe  na  uwadze,  Izba  stwierdziła,  że  Przedsiębiorstwo  Komunalne  

Sp.  z  o.o. 

nie  wykazała  podstaw  do  złożenia  Zamawiającemu  oświadczenia  własnego  

w  miejsce  dokumentów  potwierdzających  należytą  realizację  usług  wydanych  przez 

podmioty, na rzecz których usługi te były wykonywane. W tym stanie rzeczy, za nie mające 

znaczenia dla rozstrzygnięcia sporu Izba uznała złożone przez Zamawiającego na rozprawie 

pisma  z  dnia  19  grudnia  2017  r.  skierowane  do  Przedsiębiorstwa  Komunalnego  Sp.  z  o.o.  

i otrzymane odpowiedzi. 

Co za tym idzie, brak jest podstaw do uznania, że Przedsiębiorstwo 

Komunalne Sp. z o.o. potwierdziła spełnianie warunku udziału w postępowaniu dotyczącego 

doświadczenia  wykonawcy.  Nie  wykazanie  powyższego  skutkuje,  wobec  wykorzystania  już 

przez  Zamawiającego  możliwości  wezwania  wykonawcy  do  uzupełnienia  dokumentów  na 

podstawie  art.  26  ust.  3  ustawy  Pzp,  wykluczeniem  wykonawcy 

z  postępowania  na 

podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp. 

Na skutek naruszenia przez Zamawiającego art. 

24  ust.  1  pkt  12  ustawy  Pzp, 

potwierdzenie  znalazł  również  zarzut  naruszenia  przez 

Zamawiającego art. 7 ust. 1 ustawy Pzp.  

Z  uwagi  na 

powyższe,  na  podstawie  art.  192  ust.  1  i  2  ustawy  Pzp,  orzeczono  jak  

w sentencji.  

O  kosztach  postępowania  orzeczono  na  podstawie  art.  192  ust.  9  i  10  ustawy  Pzp 

oraz  §  5  ust.  2  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  

w    sprawie  w

ysokości  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze zm.).  

Przewodniczący :  ………………………………