KIO 2704/17 WYROK dnia 11 stycznia 2018 roku

KIO 2704/17 

Sygn. akt: KIO 2704/17 

WYROK 

z dnia 11 stycznia 2018 roku 

Krajowa  Izba Odwoławcza – w składzie: 

Przewodniczący: 

Klaudia Szczytowska-Maziarz 

Protokolant:   

Łukasz Listkiewicz 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  8 

stycznia  2018  roku  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  22  grudnia  2017  roku  przez 

wykonawcę  Eco-Plan  S.A.  ze  Słupska  (76-200)  w  postępowaniu  prowadzonym  przez 

zamawiającego 33 Bazę Lotnictwa Transportowego z Powidza Osiedle (62-430),  

przy  udziale  wykonawcy 

Impel  Cleaning  Sp.  z  o.o.  z  Wrocławia  (53-111),  zgłaszającego 

przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  w  zakresie  zarzutu  zaniechania  wezwania  do  wyjaśnienia 

istotnych części składowych oferty wykonawcy Impel Cleaning Sp. z o.o. z Wrocławia 

(53-111) oraz oferty wykonawcy D.B.

, prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą 

Biuro 

Projektowe 

Ogrody 

Hesperyd 

z 

Żagania  

100)  wobec  uznania,  że  ceny  i  istotne  części  składowe  ww.  ofert  nie  budzą 

wątpliwości  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  

z wymaganiami o

kreślonymi przez zamawiającego w SIWZ i nie wydają się rażąco niskie 

i  nakazuje  zamawiającemu  unieważnienie  w  zadaniu  nr  1  czynności  wyboru  jako 

najkorzystniejszej oferty wykonawcy 

Impel Cleaning Sp. z o.o. z Wrocławia (53-111) oraz 

wezwanie  tego  wykonawcy  oraz  wykonawcy  D.B.,  prow

adzącego  działalność 

gospodarczą  pod  firmą  Biuro  Projektowe  Ogrody  Hesperyd  z  Żagania  

do złożenia, na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 29 stycznia 2004 r. 

KIO 2704/17 

Prawo  zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2017  poz.  1579  ze  zm.)    wyjaśnień  co  do 

zaoferowanych cen jednostkowych, tj. 



  w przypadku wykonawcy 

Impel Cleaning Sp. z o.o. z Wrocławia: 

o 

ceny jednostkowej za utrzymanie terenów zewnętrznych zielonych, 

o 

ceny jednostkowej utrzymania i mineralizacji pasów ppoż., 

o  ceny jednostkowej 

za odśnieżanie dachów, 



  w  przypadku  wykonawcy  D.B.

,  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod 

firmą Biuro Projektowe Ogrody Hesperyd z Żagania: 

o 

ceny jednostkowej za odśnieżanie dachów, 

o 

ceny  jednostkowej  za  utrzymanie  czystości  powierzchni  wewnętrznych  

w budynkach, 

pozostałe zarzuty się nie potwierdziły. 

kosztami  postępowania  obciąża  33  Bazę  Lotnictwa  Transportowego  z  Powidza  Osiedle 

(62-430) i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr  (słownie: 

piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę  Eco-Plan  S.A.  

ze Słupska (76-200) tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza  od  33  Bazy  Lotnictwa  Transportowego  z  Powidza  Osiedle  (62-430)  na  rzecz 

wykonawcy Eco-

Plan S.A. ze Słupska (76-200) kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie:  osiemnaście 

tysięcy  sześćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty  poniesione  z  tytułu  wpisu  od 

odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika. 

KIO 2704/17 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych 

(t.j.  Dz.  U.  z  2017  poz.  1579  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok 

–  w  terminie  7  dni  od  dnia  jego 

doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do 

Sądu Okręgowego w Koninie. 

Przewodniczący 

……………………………… 

KIO 2704/17 

U z a s a d n i e n i e 

W  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  na  Świadczenie  usług 

utrzymania czystości powierzchni wewnętrznych w budynkach oraz powierzchni zewnętrznych 

(tj.  terenów  zielonych  i  utwardzonych)  oraz  odśnieżania  dachów  i  wojskowej  bocznicy 

kolejowej administrowanych przez 33 

Bazę Lotnictwa Transportowego w Powidzu – nr sprawy 

–  Zadanie  nr  1:  Usługa  utrzymania  czystości  powierzchni  wewnętrznych  

w  budynkach  oraz  powierzchni  zewnętrznych  (terenów  zielonych  i  utwardzonych). 

Mineralizacj

a  pasów  ppoż.  oraz  odśnieżania  dachów  i  wojskowej  bocznicy  kolejowej  na 

terenach  administrowanych  przez  33 

Bazę  Lotnictwa  Transportowego  w  Powidzu  

w miejscowościach: Powidz, Przybrodzin, Ruchocinek, Witkowo, Gniezno i Konin wykonawca  

Eco-Plan S.A. z sied

zibą w Słupsku złożył  odwołanie  wobec  dokonania  oceny  ofert  oraz 

wobec wyboru oferty, złożonej przez Impel Cleaning Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu (dalej 

także „przystępujący”), tj.   

wadliwej oceny oferty złożonej przez przystępującego w związku z zaniechaniem zbadania jej 

cen składowych pomimo, iż w ofercie tej istotne części składowe dotyczące usług okresowych 

są  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  dokonano  manipulacji  cenami 

jednostkowymi, 

polegającej  na  przerzucaniu  kosztów  pomiędzy  cenami  jednostkowymi 

będącymi  podstawą  wypłaty  wynagrodzenia  w  ten  sposób,  iż  koszty  realnie  ponoszone  

w części pozycji dotyczące usług okresowych przenoszone są do innych pozycji dotyczących 

usług ciągłych, tj. wykonywanych na bieżąco przez cały okres trwania umowy, 

wadliwej  oceny  oferty  złożonej  przez  Biuro  Projektowe  Ogrody  Hesperyd  D.B.  

z 

Żagania  (dalej  także  „drugi  wykonawca”)  w  związku  z  zaniechaniem  zbadania  jej  cen 

składowych  pomimo,  iż  w  ofercie  tej  istotne  części  składowe  oferty  dotyczące  utrzymania 

powierzchni we

wnętrznych w budynkach oraz dotyczące usług okresowych są rażąco niskie 

w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  dokonano  manipulacji  cenami  jednostkowymi, 

polegającej  na  przerzucaniu kosztów  pomiędzy  cenami jednostkowymi  będącymi  podstawą 

wypłaty wynagrodzenia w ten sposób, iż koszty realnie ponoszone w części pozycji dotyczącej 

usług  okresowych  przenoszone  są  do  innych  pozycji  dotyczącej  usług  ciągłych,  

tj. wykonywanych na bieżąco przez cały okres trwania umowy; dokonano manipulacji cenami 

jednostkowymi, 

polegającej  na  przerzucaniu kosztów  usług  sprzątanie  budynków  z  wyższą 

stawką podatku VAT (23%) na koszty pozostałych usług z niższą stawką podatku VAT (8%) 

w celu osiągnięcia sprzecznej z prawem korzyści w przetargu, polegającej na bezprawnym 

zaniżeniu kwoty podatku VAT i łącznej ceny oferty, 

KIO 2704/17 

3.  zaniechania 

wezwania do wyjaśniania istotnych części składowych ww. ofert, które są rażąco 

niskie  w  związku  z  zaoferowaniem  przez  ww.  wykonawców  rażąco  niskich  

i nierealnych cen jednostkowych, 

4.  uznania

, że ceny i istotne części składowe ww. ofert nie budzą wątpliwości co do możliwości 

wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 

z

amawiającego w SIWZ i nie wydają się rażąco niskie, 

5.  zaniechania  odrzucenia  ww.  ofert  jako  of

ert  stanowiących  czyn  nieuczciwej  konkurencji, 

polegający na dokonaniu manipulacji cenami jednostkowymi, sprowadzający się do rażącego 

zaniżenia cen jednostkowych niektórych usług i przerzucania kosztów tych usług na inne ceny 

jednostkowe w celu osiągnięcia sprzecznej z prawem korzyści, 

6.  dokonania wadliwej o

ceny wyjaśnień i uzupełnień dotyczących pełnomocnictwa do podpisania 

oferty złożonej przez  przystępującego, a tym samym zaniechania odrzucenia tej oferty jako 

oferty 

nieważnej na podstawie odrębnych przepisów, 

7.  dokonania 

wyboru oferty złożonej przez przystępującego, która podlega odrzuceniu. 

Odwołujący  zarzucił  zamawiającemu  naruszenie  następujących  przepisów  ustawy  

z dnia 

29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 poz. 1579 ze zm.) 

[dalej „ustawa Pzp”]: 

art.  7  ust.  1  i  3 

ze  względu  na  wadliwą  ocenę  ofert  w  trybie  procedury  „odwróconej” 

prowadzonej wg art. 24 aa ustawy Pzp oraz 

wybór oferty złożonej przez przystępującego 

art. 90 ust. 1 ustawy 

ze względu na: 



wadliwą  ocenę  oferty  złożonej  przez  przystępującego  oraz    wadliwą  ocenę  oferty 

złożonej drugiego wykonawcę – zaniechanie zbadania rażąco niskich cen składowych 

tych ofert celem wykluczenia podstaw do odrzucenia tych ofert jako ofert stanowiących 

czyn nieuczciwej konkurencji, 



  zaniechanie 

wezwania do wyjaśniania istotnych części składowych ww. ofert, które są 

rażąco  niskie  w  związku  z  zaoferowaniem  przez  ww.  wykonawców  rażąco  niskich  

i nierealnych cen jednostkowych, 



  uznanie

,  że  ceny  i  istotne  części  składowe  ww.  ofert  nie  budzą  wątpliwości  co  do 

możliwości  wykonania przedmiotu  zamówienia zgodnie z  wymaganiami określonymi 

przez z

amawiającego w SIWZ i nie wydają się rażąco niskie; 

art. 89 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ze 

względu  na  zaniechanie  odrzucenia  ww.  ofert  złożonych  jako  ofert  stanowiących  czyn 

nieuczciwej konkurencji, 

art. 89 ust. 1 pkt 4 

ze względu na uznanie, że ceny ww. ofert nie są rażąco niskie, 

KIO 2704/17 

art.  26  ust.  3  w  zw.  z  art.  89  ust.  1  pkt  8 

ze  względu  na  dwukrotne  wezwanie 

przystępującego  do  wyjaśnienia  i  uzupełnienia  dokumentów  niezbędnych  do 

p

rzeprowadzenia postępowania dotyczących pełnomocnictwa udzielonego P.G. oraz ze 

względu na wadliwą oceny wyjaśnień i uzupełnień dotyczących ww. pełnomocnictwa, a 

tym  samym  zaniechania  odrzucenia  oferty 

przystępującego  jako  oferty  nieważnej  na 

podstawie odrębnych przepisów, 

art. 91 ust. 1 

ze względu na wybór oferty, która podlega odrzuceniu. 

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i  uchylenie  skutków  prawnych 

zaskarżonych czynności, poprzez: 

unieważnienie  czynności  oceny  ofert  przystępującego  i  drugiego  wykonawcy  oraz 

unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty złożonej przez przystępującego, 

2.  nakazanie z

amawiającemu dokonanie ponownej oceny ofert i odrzucenie oferty złożonej przez 

przystępującego  oraz  drugiego  wykonawcy  jako  ofert  stanowiących  czyn  nieuczciwej 

konkurencji oraz dokonanie oceny oferty o

dwołującego jako najkorzystniejszej, a w przypadku 

oddalenia  zarzutu  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  3  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  3  ust.  1  ustawy  

o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  nakazanie  z

amawiającemu  wezwania  do  wyjaśnienia 

ceny,  istotnych  części  składowych,  cen  jednostkowych  ww.  ofert  celem  zbadania  czy  

ww. oferty są rażąco niskie, 

3.  nakazanie 

z

amawiającemu  dokonanie  ponownego  wyboru  oferty  spośród  ofert 

niepodlegających odrzuceniu. 

Odwołujący  oświadczył,  że  jest  wykonawcą,  który  przez  3  ostatnie  lata  wykonuje  

z należytą starannością usługę utrzymania czystości powierzchni wewnętrznych w budynkach 

oraz  powierzchni  zewnętrznych  (terenów  zielonych  i  utwardzonych)  na  obiektach 

administrowanych przez zamaw

iającego. 

Podał, że przedmiot zamówienia obejmuje prace polegające na utrzymaniu czystości: 

powierzchni  wewnętrznej  w  budynkach:  36  320,93  m

powierzchni  terenów  zewnętrznych 

utwardzonych: 422 890,00 m

powierzchni terenów zewnętrznych zielonych: 561 531,00 m

a także prace polegające na mineralizacji pasów ppoż.: 57 121,00 m

, prace polegające na 

odśnieżaniu  powierzchni  dachów:  11  538,00  m

a 

oraz  prace  polegające  na  odśnieżaniu 

wojskowej bocznicy kolejowej: 33 000,00 m

Uzupełnił, że przedmiot zamówienia obejmuje: 

KIO 2704/17 

usługi ciągłe – usługi wykonywane w każdym miesiącu trwania umowy, w każdy dzień 

robocz

y  w  sposób  ciągły  przez  24  m-ce  w  tzw.  cyklu całorocznym  sprzątania;  są  to 

usługi utrzymania czystości w budynkach i usługi utrzymania terenów utwardzonych, 

usługi  okresowe  (cykliczne)  –  usługi  wykonywane  w  niektórych  okresach  w  trakcie 

trwania umowy, takie jak: 



usługi  utrzymania  terenów  zielonych  –  założony  w  SIWZ  cykl  sprzątania  od  kwietnia  do 

listopada

, tj. 8 miesięcy w skali roku, 



usługi  utrzymania  i  mineralizacji  pasów  przeciwpożarowych  –  założono  w  SIWZ  3-krotną 

mineralizację w skali roku,  



odśnieżanie dachów – założono w SIWZ 1-krotne odśnieżanie dachów w skali roku. 

Odwołujący  wskazał,  że  zamawiający  rozszerzył  zakres  przedmiotu  zamówienie  

w 

stosunku do dotychczas realizowanej umowy, zwiększając powierzchnię: 



utrzymania  terenów  zewnętrznych  utwardzonych  o  127  169,00  m

(zwiększenie 



  utrzymania 

terenów zewnętrznych zielonych o 50 141 m

(zwiększenie 9,8%) 

oraz  wymaga, 

zgodnie  z  warunkiem  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  osób  

(pkt 1.3 lit. b w Części V SIWZ): 



kierownika,  który  posiada  minimum  1  rok  doświadczenia  na  stanowisku 

kierowniczym, 



minimum  25  osób  do  realizacji  usługi  na  powierzchniach  wewnętrznych,  którzy 

posiadają  minimum  6  miesięczne  doświadczenie  na  stanowisku  związanym  

z utrzymaniem czystości, 



minimum 12 osób do realizacji na powierzchniach zewnętrznych (terenów zielonych  

i  utwardzonych),  którzy  posiadają  minimum  6  miesięczne  doświadczenie  na 

stanowisku zw

iązanym z utrzymaniem czystości. 

Odwołujący  podał  także,  że  zamawiający,  zgodnie  z  art.29  ust.  3a)  ustawy  Pzp, 

wymaga zatrudnienia przez  wykonawcę  lub  podwykonawcę,  na  podstawie umowy  o pracę, 

osób bezpośrednio zaangażowanych do prac utrzymania czystości powierzchni wewnętrznych 

i zew

nętrznych, za wyjątkiem osób sprawujących samodzielne funkcje kierownicze (Część III 

pkt 6 

SIWZ) oraz zażądał, aby cena podana w ofercie obejmowała wszystkie koszty związane 

z wykonaniem przedmiotu zamówienia zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia zawartym  

w załącznikach do SIWZ oraz warunkami stawianymi przez zamawiającego we wzorze umowy  

w tym zmianę ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prace oraz niektórych innych ustaw, 

wchodzącą w życie z dniem 1 stycznia 2018 roku (Część XIII pkt 2). 

KIO 2704/17 

Podkreślił,  że  ponad  dwukrotnie  wzrosła  liczba  żołnierzy  kontyngentów 

międzynarodowych stacjonujących nieprzerwanie 24 h/dobę (kompleks 4204) w stosunku do 

dotychczas realizowanej umowy [pkt IV Z

ałącznika nr 12 do SIWZ (Specyfikacja Techniczna 

Wykonania i odbioru) 

oraz z wyjaśnienia SIWZ z dnia 8 listopada 2017 roku – odpowiedź  na 

pytanie , w związku z czym wzrosło zużycie materiałów higienicznych, tj. papieru toaletowego, 

ręczników papierowych oraz środków czystości,   a nadto nakłady pracy. 

Wedle odwołującego oczywistym jest, z racji realizacji przez niego dotychczasowych 

usług,  iż  najlepiej  zna  specyfikę  kompleksów  objętych  niniejszym  przetargiem,  szczególne 

wymagania  użytkowników,  a  tym  samym  posiada  wiedzę  w  zakresie  realnych  kosztów, 

poziomu cen jednostkowych, które mają fundamentalny wpływ na faktyczne wynagrodzenie 

wykonawcy.  

Wskazał, że zamawiający przewidział (tak jak w dotychczasowej umowie) rozliczanie 

miesięczne za faktycznie wykonane prace w oparciu o zaoferowane ceny jednostkowe usług 

wskazanych w formularzu cenowym. 

Stwierdził , że zgodnie z postanowieniami SIWZ oferowane ceny jednostkowe każdej 

z 

usług objętych zamówieniem muszą być obliczone z uwzględnieniem: 



kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od 

minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na 

podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  roku  o  minimalnym 

wynagrodzeniu  za  pracę  (Dz.  U.  z  2015  r.  poz.  2008  oraz  z  2016  r.  poz.  1265), 

obowiązujących od 01.01.2018 r., 



wszystkich kosztów wymienionych w pkt VI Załącznika nr 12 do SIWZ oraz w Części XIII 

SIWZ. 

Podał, że zgodnie z odrębnymi przepisami oraz postanowieniami SIWZ miesięczny koszt 

jaki  musi  ponieść  pracodawca  zatrudniający  pracownika  w  oparciu  o  minimalną  płacę 

obowiązującą od 01 .01.2018 r. wynosi 2520,00 zł/miesiąc, zaś minimalna stawka godzinowa 

pracownika  zatrudnionego  na  umowę  o  pracę  od  01.01.2018  r.  wynosi  15  zł/godzinę  

(tj. 2 520,00 zł/m-c 1 168 godz./m-c). 

Odwołujący  stanął  na  stanowisku,  że  cena  oferty  złożonej  przez  przystępującego 

zawiera istot

ne części składowe, które są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia 

i 

które nie pokrywają wszystkich kosztów zgodnie z wymaganiami określonymi w SIWZ oraz 

kosztów  wynikających  z  odrębnych  przepisów,  co  przejawia  się  w  zaoferowaniu  rażąco 

niskich, nierealnych cen jednostkowych netto za 

usługi okresowe (cykliczne) takie jak: 

KIO 2704/17 



utrzymanie terenów zewnętrznych zielonych w kwocie: 0,01 zł/m



utrzymanie i mineralizacja pasów ppoż. w kwocie: 0, 01 zł/m



odśnieżenie dachów w kwocie: 0,10 zł/m

Stwierdził,  że  z  ofert  złożonych  w  niniejszym  przetargu,  wynika  że  oferowane  ceny 

jednostkowe za: 



utrzymanie terenów zielonych są 5 krotnie wyższe, 



utrzymanie i mineralizację pasów ppoż. są od 10-50 krotnie wyższe, 



odśnieżenie dachów są 8 krotnie wyższe. 

Uznał,  że  zaoferowanie  ww.  rażąco  niskich  cen  jednostkowych  prowadzi  do  bardzo 

istotnego  zaniżenia  wartości  części  składowych  ceny  dotyczącej  ww.  usług  okresowych  

w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  co  –  ocenił  odwołujący  –  ma  szczególnie  istotne 

znaczenie  z  uwagi  na  rozliczenie  w

ynagrodzenia  miesięcznego  w  oparciu  o  faktycznie 

wykonane prace na podstawie zaoferowanych cen jednostkowych (zgodnie z 

§ 10 ust. 1 i 4 

umowy 

–  Załącznik  nr  17  do  SIWZ):  „Wykonawca  otrzyma  wynagrodzenie  za  należyte 

wykonywane usługi, zrealizowanej na podstawie „Harmonogramu wykonania usługi”, o którym 

mowa w 

§ 4, potwierdzonej w Protokole odbioru usługi, w postaci opłaty miesięcznej obliczonej 

na podstawie cen jednostkowych wskazanych w Form

ularzu cenowym, pomnożonych przez 

faktyczną ilość m

powierzchni należycie zrealizowanej usługi sprzątania w danym miesiącu.” 

„Fakturowanie będzie się odbywało miesięcznie z wyszczególnieniem rodzaju zrealizowanych 

usług  na  podstawie  załączonego  do  faktury  Protokołu  odbioru  usługi  i  Wykazu  miejsc 

podlegających usłudze utrzymania czystości.” 

Uzupełnił, że zgodnie z § 1 ust.2 i 3 umowy: „Zamawiający ma prawo, bez konieczności 

sporządzania i podpisania aneksu do umowy – w drodze jednostronnej zmiany harmonogramu 

zmniejszyć wielkość powierzchni przyjętych do wykonania usługi w danym miesiącu nie więcej 

niż  o  33%  w  stosunku  do  wielkości  powierzchni  przyjętych  do  wykonania  usługi  na 

poszczególny  rodzaj  powierzchni  tj.  powierzchnia  wewnętrzna  w  budynkach,  tereny 

zewnętrzne utwardzone, tereny zewnętrzne zielone, powierzchnia pasów ppoż., powierzchnia 

dachów  oraz  powierzchnia  wojskowej  bocznicy  kolejowej  (załącznik  nr  1  do  umowy). 

Wynagrodzenie Wykonawcy zostanie odpowiednio zmniejszona 

– stosownie do powierzchni 

wyłączonej przez Zamawiającego. Zamawiający będzie korzystał z uprawnienia wskazanego 

w pkt. 2 w szczególności wystąpienia sytuacji: 

a) 

czasowego  wyłączenia  obiektu,  terenów  zewnętrznych  na  czas  powadzenia  prac 

remontowych, konserwacyjnych, budowlanych itp., 

KIO 2704/17 

b)  zmiany  sposobu  wykorzystania  obiektu  np.  takich  jak  pokoje  noclegowe,  kwater

y  dla  osób 

odbywających  szkolenia  itp.,  gdzie  koniecznym  jest  zapewnienie  realizacji  usługi  w  trakcie 

faktycznego wykorzystywania obiektów, 

c)  zmian  organizacyjnych  w  przypadku  restrukturyzacji  Jednostek  Wojskowych  lub  ich 

dyslokacji.

” 

W  ocenie  odwołującego  powyższe  rozliczenie  umowne  jest  zgodne  z  przepisami  

i  SIWZ  jedynie  wtedy,  gdy  wszystkie  ceny  jed

nostkowe  są  realne,  wiarygodne  i  poprawnie 

obliczone. 

Zdaniem  o

dwołującego  oferta  przystępującego  wykorzystuje  ww.  postanowienia 

umowy dot

yczące rozliczania wynagrodzenia i zawiera: 



celowo zaniżone ceny jednostkowe ww. usług okresowych, w szczególności dotyczy 

to  usług  utrzymania  terenów  zielonych  oraz  usług  utrzymania  pasów  ppoż. 

w wysokości niewiarygodnie niskiej, tj. 0.01 zł/m



przerzucenie  kosztów  ww.  usług  okresowych  na  usługi  ciągłe  takie  jak  usługi 

utrzymania terenów utwardzonych, co prowadzi do: 

o 

nieuprawnionego  pobierania  wynagrodzenia  za  usługi  okresowe  a  conto,  w  ramach 

wynagrodzenia  miesięcznego  za  realizację  usług  ciągłych,  zamiast  dopiero  po  ich 

wykonaniu, 

o 

nieuprawnionego pobierania wynagrodzenia za usługi okresowe w ramach wynagrodzenia 

miesięcznego za realizację usług ciągłych także, gdy nie zostaną wykonane, 

o 

w przypadku niewykonania usług okresowych, tj. utrzymania terenów zielonych lub usług 

utrzymania  pasów  ppoż.  nieuprawnionego  korzystania,  poprzez  zmniejszenie 

wynagrodzenia  z  tytułu  niewykonania  ww.  usług  o  nikłe  pomniejszenie  wynikające  

z rażąco niskiej ceny jednostkowej, tj. 1 grosz/m

o 

w przypadku niewykonania usług odśnieżenia dachów, do nieuprawnionego korzystania, 

poprzez  zmniejszenie  wynagrodzenia  z  tytułu  niewykonania  ww.  usługi  o  nikłe 

pomniejszenie 

wynikające z rażąco niskiej ceny jednostkowej, tj. 4 grosze/m

Nadto,  zdaniem  odwołującego,  w  przypadku  zmniejszenia  powierzchni  np.  terenów 

zielonych, pasów ppoż. wg § 1 ust. 2 i 3 umowy zmniejszenie wynagrodzenia ww. wykonawcy 

będzie  nieadekwatne  (rażąco  niskie)  ze  szkodą  dla  zamawiającego,  co  ma  szczególne 

znaczenie, ponieważ w ramach prowadzonej modernizacji struktury wojskowej bardzo często 

występują wyłączenia terenów z uwagi na prowadzone rozbudowy, remonty lub reorganizacje 

jednostek wojskowych. 

KIO 2704/17 

Odwołujący  zaprezentował  także  stanowisko,  że  przy  zadeklarowanych  przez 

przystępującego  cenach  opłaca  się  przystępującemu  płacenie  kar  i  niewykonywanie  

ww. usług okresowych. 

Podał,  że  zgodnie  bowiem  z  §  13  ust.  1  lit  e-g  umowy  zamawiający  przewidział 

następujące kary w przypadku: 



nierealizowania  bądź  nienależytego  realizowania  umowy  pomimo  wezwania 

w

ykonawcy  do  niezwłocznego  wykonania  usługi  w  wysokości  5%  miesięcznego 

wynagrodzenia  brutto  za  dany  zakres  usług  przeznaczony  do  realizacji  na  danym 

obszarze (kompleksie; dotyczy to pow

ierzchni zewnętrznych zielonych i utwardzonych) 

oraz  obiekcie  (budynku;  dotyczy 

to  powierzchni  wewnętrznych)  pomnożona  przez 

liczbę dni nierealizowania bądź nienależytego realizowania umowy liczonych od dnia 

wysłania wezwania, 



niewykonania usługi odśnieżania zgodnie z umową w wysokości 10% miesięcznego 

wynagrodzenia  brutto  za:  dany  obszar/kompleks,  na  którym  usługa  nie  została 

wykonana za każdy dzień opóźnienia, 



niewykonania, nienależytego wykonania bądź nie przystąpienia, w ciągu 12 godzin od 

wysłania  zlecenia  do  rozpoczęcia  wykonywania  usługi  odśnieżania  dachów  

i czyszczenia/odladzania rynien oraz odśnieżania bocznicy w wysokości 10% wartości 

brutto danego zgłoszenia. 

Na  podstawie 

powyższego  doszedł  do  wniosku,  że  przystępujący  w  wyniku 

zdeklarowania rażąco niskich cen jednostkowych za ww. usługi okresowe będzie płacił rażąco 

niskie kary umowne w przy

padku nie wykonania lub nienależytego wykonania tych usług, co 

zagraża: 

interesowi wykonawców, którzy zaoferowali realne ceny jednostkowe za ww. usługi 

okresowe, 

2) interesowi 

zamawiającego, który płaci za niewykonane usługi okresowe w ramach 

wynagrodzenia  za  wykonanie  usług  ciągłych  oraz  ponosi  stratę  w  związku 

naliczaniem kar rażąco niskich i nieadekwatnych do przewinienia. 

Podkreślił, że zgodnie z postanowieniami Załącznika nr 12 i 14 do SIWZ, w ramach 

usługi utrzymania terenów zieleni konieczne jest wykonanie wielu, kosztownych prac takich 

jak: 

Koszenie  trawy  z  trawników,  innych  obiektów  zielonych  wraz  z  jednoczesnym 

usuwaniem trawy/siana z przedmi

otowych terenów. 

P

rzycinanie krzewów i żywopłotów. 

KIO 2704/17 

Pielęgnacja ogródków skalnych. 

Usuwanie zanieczyszczeń z trawników i klombów oraz z całości terenów zielonych. 

Usuwanie opadłego listowia i chwastów wraz z ich wywozem we własnym zakresie. 

Przekopywanie 

ziemi wokół krzewów i drzew. 

Wyrównywanie obrzeży trawników. 

Usunięcie z drzew suszu zagrażającego bezpieczeństwu przechodniów i pojazdów po 

uzyskaniu zgody zamawiającego. 

Przycinanie  gałęzi,  w  przypadku  zagrożenia  bezpieczeństwa  ludzi,  mienia  lub  ruchu 

dr

ogowego, po uzyskaniu zgody zamawiającego. 

Przekopywanie klombów. 

Odchwaszcz

anie  i  pielenie  klombów,  ogródków  skalnych;  usuwanie  zeschłych  liści  

i wszelkich innych nieczystości. 

Dosiewanie  tra

wy,  dosadzanie  żywopłotów  i  kwiatów  na  klombach  wraz  

z  uzupełnianiem  czarnoziemu,  aeracja  i  wertykulacja  trawy,  grabienie  i  wywóz 

skoszonej trawy. 

Wykonywanie niezbędnych zabiegów zasilających wzrost roślin i krzewów,  oprysków 

roślin  i  krzewów  oraz  wykonywanie  w  szczególnych  przypadkach  oprysków  roślin  

i krzewów niszczących szkodniki. 

Nawożenie terenów zielonych z częstotliwością zapewniającą prawidłową wegetację. 

Podlewanie  terenów  zielonych  według  potrzeb  –  z  taką  częstotliwością,  aby  nie 

dopuścić do przesuszenia trawników, żywopłotów, klombów, a przede wszystkim nowo 

nasadzonych drzew; szczególnie w okresie letnim podczas wysokich temperatur, 

Podstawienie  własnych  pojemników  na  nieczystości  stałe,  uzyskane  podczas 

sprzątania terenów zewnętrznych zielonych i ich wywóz we własnym zakresie. 

Stwierdził,  że  wykonanie  wszystkich  ww.  prac  za  miesięczną  cenę  jednostkową  

1 grosz/m

jest nierealne i niewiarygodne, co potwierdza kalkulacja zawarta w Załączniku do 

w odwołania, w której odwołujący obliczył, jak wskazał – jedynie – koszty osobowe 3 spośród 

16 prac wymaganych w SIWZ (pozycje: 1, 4 i i 5). 

Wskazał, że zgodnie z ofertą przystępujący oferuje w trakcie 24 m-cy trwania umowy 

cenę  w  kwocie  1 014 963,00  zł  za  ciągłe  usługi  utrzymania  terenów  utwardzonych  

o powierzchni 422 890,00 m

obliczoną wg wzoru: 422 890,00 x 0,10 zł/m

/m-c x 24 m-ce) 

oraz 

cenę w kwocie jedynie 89 844 96,00 zł za okresowe usługi (realizowane 8 m-cy w każdym 

roku  trwania  umowy)  utrzymania  terenów  zewnętrznych  zielonych  o  pow.  561  531,00  m

obliczoną wg wzoru: 561 531 m

x 8 m-cy x 2 lata x 0,01 

zł/m

/m-c). 

KIO 2704/17 

Stwierdził,  że  z  porównania  powyższych  kwot  i  ich  powierzchni  wynika,  że 

zadeklarowania cena usług  utrzymania terenów  zielonych o  znacznie  większej  powierzchni 

stanowi  jedynie  9%  kwoty  usług  za  utrzymanie  terenów  utwardzonych,  co  –  wedle 

odwołującego – oznacza, że przystępujący w sposób nieuprawniony przeniósł koszty i zysk 

dotyczące  okresowych  usług  utrzymania  terenów  zewnętrznych  zielonych  na  ciągłe  usługi 

utrzymania terenów zewnętrznych utwardzonych. 

Stwierdził także, że z załączonej do odwołania kalkulacji wynika, że: 



suma  kosztów  osobowych  jedynie  3  prac  z  16  wymaganych  w  SIWZ  wynosi 

975,29 zł i przekracza cenę zadeklarowaną przez przystępującego za wykonanie 

całej usługi utrzymania terenów zielonych w kwocie 89 844 96,00 zł, 



  zadeklarowana 

przez  przystępującego  miesięczna  cena  jednostkowa  0,01  zł/m

dotycząca usługi utrzymania terenów zielonych w okresie trwania umowy nie pokrywa 

nawet  kosztów  osobowych wynikających z  minimalnej  płacy  dla tych 3 prac,  innych 

kosztów  niezbędnych  do  realizacji  ww.  usług  (świadczeń,  urlopowych,  utrzymania 

pracowników, pracy i eksploatacji sprzętu, wywozu odpadów i innych) oraz kosztów 

wykonawstwa pozostałych 13 prac wymaganych w SIWZ. 

W odniesieniu do 

usługi utrzymania czystości i mineralizacji pasów ppoż. (57 121,00 

m

odwołujący  podał,  że  zgodnie  z  SIWZ,  że  ona  obejmuje  porządkowanie  terenu, 

tj. usunięcie drzewostanu, drzew martwych, nalotów drzew iglastych, gałęzi, chrustu, suchych 

liści  (w  razie  potrzeby)  i  innych  odpadów  poeksploatacyjnych  oraz  mineralizację  i  uprawę 

broną talerzową wraz z kosztami wywozu. 

Podał  także,  że  zamawiający  założył  wykonanie  ww.  prac  3-krotnie  w  skali  roku,  

tj. 6 razy w trakcie trwania umowy.  

Uzupełnił,  że  mineralizacja  pasów  ppoż.  polega  na  oczyszczeniu  pasa  lasu  

z łatwopalnych materiałów i wyoraniu przy pomocy zestawu ciągnika z narzędziem roboczym 

(glebogryzarka, brona talerzowa) bruzd o szerokości 2 metrów. Łączna długość pasów ppoż. 

o szer. 2m wynosi 28,56 km (57121,00m

/2m). 

Stwierdził, że z formularza cenowego przystępującego wynika, że wynagrodzenie za 

jednokrotne wykonanie ww. prac wynosi 

527,21 zł (57121m

x 0,01 zł/m

Powołując się na doświadczenia, praktyki wykonywania ww. usługi, dane techniczne 

maszyn

, uznał, że: 

o  pr

ędkość robocza ciągnika z narzędziem roboczym przy wykonywaniu mineralizacji 

pasów  ppoż.  nie  przekracza  2,5  km/h  (uwzględnia  przestoje  związane  

z usuwaniem drzewostanu i kamieni, tankowaniem paliwa), 

KIO 2704/17 

o  p

rędkość  dojazdu  i  powrotu  ciągnika  z  narzędziem  roboczym  do  jednostki  

w 

trudnym zalesionym terenie to nie więcej niż 10 km/h,  

o 

zużycie  paliwa  ciągnika  w  trakcie  wykonywania  prac  polowych  to  nie  mniej  niż  

7 litrów na godzinę,  

o 

cena paliwa netto to 3,8 zł za litr. 

Na tej podstawie wyliczy

ł: 

o 

ilość  godzin  pracy  ciągnika,  koszt  zużycia  paliwa  i  koszt  pracy  kierowcy  dotyczący 

jednokrotnej  mineralizacji  pasów  ppoż.:  28,56  km/2,5  km/h  =  11,42  godz.  

(mineralizacja),  28,56  km/10  km/h  =  2,86  godz.  (

dojazd,  powrót  ciągnika),  co  daje  

14,28 godz. (11,42 + 2,86), 

o  koszt  netto  pracy 

ciągnika  z  narzędziem  roboczymi  wynikający  jedynie  ze  zużycia 

paliwa: 14,28 godz. x 7 I/godz. x 

3,8 zł/l = 379,85 zł, 

o  k

oszt  pracy  kierowcy  uwzględniający  minimalną  stawkę  godzinową  pracownika 

z

atrudnionego na umowę o pracę: 14,28 godz. x 15 zł/godz. = 214,20 zł, 

co 

razem  stanowi  kwotę  594,05  zł,  która  przewyższa  cenę  za  jednokrotne  wykonanie 

mineralizacji pasów ppoż. zawartą w ofercie złożonej przez przystępującego. 

Podkreślił, iż powyżej obliczone koszty nie obejmują : 

o 

kosztów  zatrudnienia  pracowników  porządkujących  teren,  usuwających  drzewostan, 

gałęzie, chrust, suche liście i innych odpadów poeksploatacyjnych prac wskazanych  

w SIWZ,  

o 

kosztów  związanych  z  eksploatacją  ciągnika  i  narzędzia  roboczego,  tj.  przeglądów, 

wymiany olejów, filtrów, amortyzacji sprzętu, obowiązkowych ubezpieczeń, 

o 

kosztów  wynikających  z  Kodeksu  Pracy,  tj.  świadczeń  urlopowych  pracowników, 

zakupu odzieży roboczej, badań lekarskich . 

Uznał,  że  koszt  jednorazowej  mineralizacji  pasów  ppoż.  jest  znacznie  wyższy  niż 

wynik

ający z ceny jednostkowej 0,01zł/m

Podsumował, że wykonanie usługi utrzymania zieleni czy usługi utrzymania czystości 

i mineralizacja pasów ppoż. za cenę 0,01 zł/m

jest niemożliwe, chyba, ze wynagrodzenie za 

ich realizację zawarte jest w innych, odrębnych usługach objętych niniejszym zamówieniem. 

Powołał się na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 22 października 2014 r. sygn. 

akt  KIO 2046/14

, w którym skład orzekający uznał, że działanie wykonawcy, polegające na 

zaoferowaniu ceny 1 grosz za o

kreślone pozycje kosztorysu oraz zawyżenie wyceny innych 

pozycji  kosztorysu  stanowi  manipulację  stawkami  kosztorysu,  kwalifikowaną  jako  czyn 

nieuczciwej  konkurencji,  co 

skutkuje  obowiązkiem  odrzucenia  oferty  na  podstawie  art.  89  

ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp. 

KIO 2704/17 

Stanął  na  stanowisku,  że  zaniżenie  kosztów  w  ofercie  przystępującego  dotyczy 

również bardzo usługi odśnieżenia dachów (założono 1-krotne w skali roku). 

Oświadczył, że odśnieżanie dachów odbywa się przeważnie ręcznie przy użyciu łopat 

śnieżnych,  ponieważ  wykonanie  tej  usługi  sprzętem  mechanicznym  ze  względu  na  ryzyko 

zniszczenia  pokrycia  dachowego  jest  w  zasadzie  niemożliwe;  prace  mają  charakter  prac 

specjalistycznych, gdyż wymagają posiadania uprawnień do prac na wysokościach, co wiąże 

się z poniesieniem większych kosztów osobowych  

Podał, że odśnieżenie dachu obejmuje wejście na dach, zgarnięcie śniegu do krawędzi 

dachu, zgarnięcie śniegu poza krawędź dachu, zejście z dachu. 

Stwierdził,  że  odśnieżenie  100  m

dachu  ze  śniegu  o  wys.  20  cm  wymaga  min.  

1  godz

iny  pracy  pełnosprawnego  pracownika  posiadającego  uprawnienia  do  pracy  na 

wysokości – koszt pracodawcy wynikający jedynie z minimalnej płacy to ponad 15 zł/godz., 

n

atomiast całkowity koszt uwzględniający świadczenia urlopowe pracownika, zakup narzędzi, 

zak

up ubrań roboczych, pracę sprzętu pomocniczego, nadzór wynosi min. 50 zł /100 m

Uznał, że cena jednostkowa odśnieżenia dachów zaoferowana przez przystępującego 

w wysokości 0,10 zł/m

tj. 10 zł/100m

nie wystarcza nawet na pokrycie kosztów osobowych 

wyn

ikających z minimalnego wynagrodzenia. 

Oświadczył,  że ceny  rynkowe usługi  odśnieżenia  dachów  wynoszą od  0,80  zł/m

do 

00 zł/m

, co 

– wedle odwołującego – potwierdzają m.in. przetargi publiczne na usługi tego 

samego rodzaju oraz oferty firm ogłaszających się na stronach internetowych – są 800-3000% 

wyższe od cen zaoferowanych przez przystępującego. 

Podsumował, że wykonanie ww. usługi za cenę 0,10 zł/m

jest niemożliwe. 

Podkreślił, że realizacja usług okresowych jest uzależniona od warunków pogodowych, 

co 

oznacza, że wykonanie ich w pełnym zakresie nie jest gwarantowane, a krotności wskazane 

w SIWZ są jedynie wielkościami maksymalnymi i dlatego usługi te, z uwagi na obiektywny brak 

możliwości  ich  realizacji,  mogą  nie  być  fakturowane.  Zdaniem  odwołującego  kwota 

potencjalnego zmniejszenia wynagrodzenia przy tak zadeklarowanych cenach jednostkowych 

jest absurdalnie niska, nieadekwatna do realnych kosztów ich wykonania.  

Uzupełnił, że w przypadku usług ciągłych takich jak sprzątania terenów utwardzonych 

realiza

cja jest pewna, rozliczana w każdym miesiącu trwania umowy.  

Podniósł,  że  zgodnie  z  zasadą  uczciwej  konkurencji  ceny  jednostkowe  usług 

okresowych  muszą  odzwierciedlać  realne  dla  nich  koszty,  a  odstępstwo  od  prawidłowego 

skalkulowania cen usług okresowych – bez powiązania ich z realnymi kosztami stanowi czyn 

nieuczciwej konkurencji. 

KIO 2704/17 

U

znał, że przystępujący zastosował niedopuszczalne prawem praktyki manipulowania 

cenami  jednostkowymi,  celem  zaoferowania  z

amawiającemu  nie  jak  najkorzystniejszych 

warunków, czy konkurowanie ceną, a jedynie nieuczciwe wykorzystanie przyjętych w SIWZ 

postanowień, co do rozliczenia za usługi ciągłe i okresowe, co zagraża (manipulacja cenami 

jednostkowymi) 

interesowi  nie  tylko  innych  przedsiębiorców,  ale  przede  wszystkim 

z

amawiającego. 

Według odwołującego  przesądza to  o  obowiązku odrzucenia oferty  przystępującego 

na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  3  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  3  ust.  1  ustawy  o  zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji 

jako  oferty  stanowiącej  czyn  nieuczciwej  konkurencji  i  znajduje 

potwierdzenie w orzecznictwie KIO. 

Zaprzeczył, iż wykonawca przystępujący do postępowania o udzielenie zamówienia, 

składając  ofertę  ma  pełną  swobodę  w  kreowaniu  cen,  w  szczególności  ma  możliwość 

oferowania cen towarów i usług poniżej cen ich zakupu, gdyż sytuacja taka może prowadzić 

do  zarzutu  oferowania  cen  dumpingowych,  w  konsekwencji  do  postawienia  zarzutu  czynu 

nieuczciwej konkurencji.(wyrok KIO z dnia 30 maja 2016 r. sygn. akt KIO 817/16). 

Stanął na stanowisku, że przejawem czynu nieuczciwej konkurencji jest sytuacja, gdy 

wykonawca dokonuje kalkulacji części cen jednostkowych w sposób nierentowny, odbiegający 

od kosztów ponoszonych na wykonanie tego rodzaju zadania, innych zaś relatywnie wysoko, 

bilansując koszty  na różne  elementy  zamówienia i  zakładając,  że określone z  nich wykona  

z  większą  niż  zakładana  przez  zamawiającego  częstotliwością.  Ma  to  miejsce  

w szczególności, gdy ceny jednostkowe pełnią funkcję samodzielnych cen, w oparciu o które 

jest  naliczane  wynagrodzenie  za  wykonanie  wyodr

ębnionych  prac  lub  dostaw.  (wyrok  

KIO z dnia 22 lipca 2015 r., sygn. akt KIO 1457/15). 

Uzupełnił,  że  działanie  wykonawcy  polegające  na  "przerzucaniu”  kosztów  między 

odrębnie  rozliczanymi  usługami  płatnymi  ryczałtem  miesięcznie  i  usługami,  których  ilość 

zleceń nie jest gwarantowana i budowaniu ceny w ten sposób, że cena za część stałą jest 

wygórowana,  a  cena  za  część,  która  może  zostać  niezlecona  jest  znacznie  zaniżona,  jest 

działaniem  sprzecznym  z  dobrymi  obyczajami,  obowiązującymi  w  praktyce  gospodarczej  

i  jednocz

eśnie  zagraża  interesowi  nie  tylko  innych  przedsiębiorców,  ale  przede  wszystkim 

zamawiającego (wyrok z dnia 23 maja 2016 r. sygn. akt. KIO 547/16; KIO 550/16; KIO 552/16). 

W  ocenie  odwołującego  cena  ofertowa  drugiego  wykonawcy  także  zawiera  rażąco 

niskie 

miesięczne ceny jednostkowe netto, tj. za: 

o 

odśnieżenie dachów w kwocie: 0 10 zł/m

o 

usługi  utrzymania  czystości  powierzchni  wewnętrznych  w  budynkach  w  kwocie:  

0,68 zł/m

KIO 2704/17 

Uznał, że koszty usługi odśnieżania dachów przeniesiono na usługi ciągłe dotyczące 

utrzymania terenów utwardzonych. 

W  odniesieniu  do  ceny 

usługi  utrzymania  czystości  powierzchni  wewnętrznych  

w  budynkach 

stwierdził,  że  zaoferowana  przez  tego  wykonawcę  cena  nie  pokrywa  nawet 

kosztów pracy, a tym samym  pozostałych kosztów niezbędnych do wykonania usług takich 

jak: koszty zapewnienia środków czynności, koszty transportu, koszty nadzoru, konserwacji 

podłóg, prania firan i zasłon, czyszczenia rolet, żaluzji i verticali, mycia okien, w tym przy użyciu 

sprzętu  wysokościowego  (wysięgnika,  rusztowania),  prania  wykładzin  dywanowych, 

odkurzania mebli tapicerskich i innych. 

Podkreślił, że ze wszystkich pozostałych ofert złożonych w przetargu wynika, że ceny 

jednostkowe  za  sprzątanie  budynków  są  ponad  2-krotnie  wyższe  niż  oferowane  przez 

drugiego 

wykonawcę. 

Ocenił,  iż  w  niniejszym  przetargu  postawione  są  szczególnie  wysokie  wymagania 

dotyczące środków czystości (pkt VI Załącznika nr 12 SIWZ) – do prawidłowego oszacowania 

codziennych kosztów zużycia materiałów higienicznych należy brać pod uwagę szacunkową 

ilość  osób  przebywających  w  poszczególnych  kompleksach:  kompleks  0925  ok.  835  osób, 

kompleks 6015 ok. 776 osób, kompleks 4577 ok. 41 osób, WKU Konin ok. 20 osób. 

Uzupełnił,  że  osoby  te  będą  przebywały  na  terenie  kompleksów  w  ciągu  dnia  od  

godz. 7

do godz. 15

, a w 

kompleksie 4204 będzie przebywało ok. 500 osób 24h/dobę. 

Wskazał też, że zamawiający w ciągu roku kalendarzowego przewiduje szkolenia dla 

około 150 osób z częstotliwością 3 szkoleń w ciągu toku. 

Wskazał nadto wymagania dotyczące zatrudnienia osób: 



minimum 25 osób do realizacji usługi na powierzchniach wewnętrznych,  



  na podstawie umow

y o pracę osób bezpośrednio zaangażowanych do prac utrzymania 

czystości powierzchni wewnętrznych i zewnętrznych, za wyjątkiem osób sprawujących 

samodzielne funkcje kierownicze. 

Uzupełnił, że zamawiający nie określił wymiaru etatu – wymiar etatu pozostawił w gestii 

wykonawcy, przy j

ednoczesnym założeniu, że przedmiot umowy będzie realizowany zgodnie 

ze specyfikacj

ą techniczną wykonania i odbioru usług, a także z postanowieniami umowy. 

Obliczył wskaźnik powierzchni wewnętrznej sprzątanej przez 1 osobę zatrudnioną na 

u

mowę o prace na pełen etat (8 godzin): 36 320,93m

/25 os. = 1 452,83 m

P

odkreślił, że wskaźnik jest wysoki w stosunku do np. wymogów stawianych w wielu 

przetargach  na  usługi  tego  samego  rodzaju  w  obiektach  wojskowych  (np.  w  przetargu  

Nr 74/ZP/15 powadzonym przez 31 

Wojskowy Oddział Gospodarczy w Zgierzu – na jednego 

KIO 2704/17 

pracownika  nie  może  przypadać  więcej  niż  1000  m

do  wykonywania  usługi  sprzątania 

powierzchni wewnętrznych; w przetargu Nr 561z/2015 powadzonym przez 14 WOG Poznań 

z

amawiający wymaga minimalnie 29 osób do obsługi 35.185,34 m

powierzchni wewnętrznych 

kompleksu:  Poznań,  ul.  Wojska  Polskiego  86/90,  co  daje  1213m

/pracownika;  w  przetargu  

Nr  82/kpw/inf/2015  prowadzonym  przez  KPW  Gdynia  na  jednego  pracowni

ka  nie  może 

przypadać więcej niż 1000m

do wykonywania usługi sprzątania powierzchni wewnętrznych). 

Odwołując się do racjonalnego podejścia i praktyki w zakresie sprzątania powierzchni 

wewnętrznych  stwierdził,  że jeden  bardzo wydajny,  pełnosprawny  pracownik  na  wykonanie 

sprzątania 100 m

powierzchni wewnętrznej musi przeznaczyć co najmniej: 

5  min.  na  zamiecenie  podłogi  i  opróżnienie  koszy,  5  min.  na  umycie  podłogi,  5  min.  na 

odkurzenie  dywanu, 

12  min.  na  mycie  urządzeń  sanitarnych  (armatura,  biała  armatura, 

wyposażenie  sanitariatów,  kosze  na  śmieci,  deski  sedesowe,  parapety),  co  łącznie  daje  

ok. 27 minut czyli 0,45 godz., co oznacza, 

że w ciągu 8 godzin ciągłej pracy (bez przerwy) jest 

w  stanie  wykonać  usługę  sprzątania  na  powierzchni  nie  większej  niż:    1 777,77  m

(100 m

* 8 godz./0,45 godz.). 

Według  odwołującego  powyższy  przykład  potwierdza,  że  wskaźnik  powierzchni  

1  452,83  m

wyliczony  na  podstawie  zatrudnienia  min.  25  osób  na  pełen  etat  (8  godzin 

dziennie) jest wysoki . 

Zaznaczy

ł,  iż  zatrudnienie  25  osób  w  wymiarze  krótszym  niż  pełen  etat  powoduje 

automatycznie wzrost wskaźnika powierzchni koniecznej do sprzątania przez 1 pracownika,  

tj. w przypadku zatrudnienia: 



  na 5/

6 etatu wskaźnik wynosi: 1743,40 m



  na 3

/4 etatu wskaźnik wynosi: 1937,12 m



  na1/2 

etatu wskaźnik wynosi: 2905,67 m

Podniósł,  że  zatrudnienie  pracowników  niepełnosprawnych,  którzy  wolniej  wykonują 

czynności sprzątania i muszą, zgodnie z odrębnymi przepisami, krócej pracować w ramach 

pełnego etatu, tj. 7 godzin, powoduje, iż wskaźnik ten odpowiednio rośnie. 

Uznał,  że  niemożliwe  jest  wykonanie  przedmiotu  zamówienia  w  przypadku 

zatrudnienia 25 pracowników na mniej niż 3/4 etatu, bowiem maksymalnie wydajność to ponad 

1 800 m 

powierzchni wewnętrznej do sprzątania. 

Podkreślił,  że  niemożliwe  jest  zastąpienia  pracy  ludzkiej  maszynami  z  uwagi  na 

kondygnacyjność budynków i trudności komunikacyjne (małe pomieszczenia).  

Podał, że zgodnie z ofertą drugiego wykonawcy łączna cena za sprzątanie budynków 

w całym okresie realizacji zamówienia (24 m-ce) wynosi 592 787,59 zł, co w przeliczeniu na 

KIO 2704/17 

sprzątaną  powierzchnię  daje  cenę  jednostkową  0,68  zł/m

miesięczne  wynagrodzenie  za 

sprzątanie budynków wynosi 24 699,48 zł (592 787,59 zł/24 m-ce).  

Podniósł,  że  biorąc  pod  uwagę  miesięczny  koszt  jaki  musi  ponieść  pracodawca 

zatrudniający  pracownika  w  oparciu  o  minimalną  płacę  obowiązującą  od  01.01.2018  r.  

w wysokości 2 520,00 zł/m-c można wyliczyć faktyczne zatrudnienie pracowników na umowę 

o pracę. I tak: 



  w 

przypadku  zatrudnienia  wszystkich  osób  na  pełen  etat  powyższe  wynagrodzenie 

wystarcza na zatrudnienie 9,8 osób (24 699,48 zł/2520,00 zł/etat = 9,8 pracowników, 



przypadku  zatrudnienia  wszystkich  osób  na  5/6  etatu  (0,83  etatu)  powyższe 

wynagrodzenie  wystarc

za  na  zatrudnienie  11,8  osób  (24  699,48  zł/  2520,00  zł/0,83 

etatu = 11,

8 pracowników, 



  w 

przypadku  zatrudnienia  wszystkich  osób  na  3/4  etatu  (0,75  etatu)  powyższe 

wynagrodzenie wystarcza na zatrudnienie 13 osób (24 699,48 zł/ 2520,00 zł/ 0,75 etatu 

pracowników, 



w 

przypadku zatrudnienia wszystkich osób na 1/2 etatu (0,5 etatu) powyższe 

wynagrodzenie  wystarcza  n

a  zatrudnienie  19,6  osób  (24  699,48  zł/  2520,00  zł/  0,5 

etatu = 1

9.6 pracowników. 

Zdaniem  odwołującego  powyższe  obliczenia  wskazują,  iż  nawet  w  przypadku 

zatrudnienia wszystkich 25 osób na 1/2 etatu cena sprzątania budynków zawarta w ww. ofercie 

nie potwierdza spełnienia warunku w zakresie zatrudnienia 25 osób na umowę o pracę. 

Uznał, iż przypadku pracownika zatrudnionego na 1/2 etatu wskaźnik sprzątanej przez 

niego powierzchni wynosi aż 2905,67 m

co jest całkowicie nierealne. 

U

znał,  zastrzegając,  że  w  praktyce  jest  to  całkowicie  niemożliwe,  że  pozyskanie  do 

realizacji 

zamówienia 

wszystkich 

pracowników 

z 

umiarkowanym 

stopniem 

niepełnosprawności, a tym samym otrzymanie dofinansowania z PFRON dla każdego z nich 

w 

kwocie  1  125  zł/m-c,  możliwe  byłoby  zatrudnienie:  17,7  pracowników  

zł/  (2  520,00-1  125),  co  oznaczałoby,  że  jeden  pracownik  (niepełnosprawny) 

zatrudniony  na  pełen  etat  w  ciągu  7  godzin  dziennie  musiałby  sprzątnąć  powierzchnię  nie 

mniejszą niż 1795 m

 (36 320,93 m

/17,7 prac. x 718). 

Stwierdził,  że  z  powyższych  obliczeń  wynika,  że  cena  za  sprzątanie  budynków 

zadeklarowana 

przez drugiego wykonawcę, nawet przy załażeniu dofinasowania ze środków 

PFRON dla każdego pracownika: 



  n

ie pokrywa kosztów płac pracowników w ilości wymaganej w warunkach niniejszego 

przetargu (min 25 osób), 

KIO 2704/17 



nie  pokrywa  kosztów  zakupu  środków  czystości,  higieny  zgodnie  z  wymaganiami 

SIWZ, 



nie pokrywa kosztów utrzymania pracowników wynikających z Kodeksu Pracy (m.in. 

zakup  odzieży  roboczej,  środków  higieny,  badań  lekarskich),   nie pokrywa kosztów 

zastępstwa  pracowników  przebywających  na  urlopach  wypoczynkowych, 

 nie 

pokrywa kosztów nadzoru, 



nie pokrywa kosztów narzędzi i sprzętu (takich jak mopy, wiadra, miotły, odkurzacze, 

wózki dla personelu sprzątającego), 



nie pokrywa kosztów transportu, 



nie  pokrywa  kosztów  zabezpieczenia  należytego  wykonania  umowy  i  innych 

dodatkowych, które występują w trakcie realizacji umowy. 

Zaznaczył,  że  w  praktyce  niemożliwe  jest  uzyskanie  tak  dużego  dofinansowania  

z  PFRON, 

tj.  dla  każdego  z  25  pracowników  sprzątających  budynki  bowiem  wiąże  się  to  

z zatrudnieniem osób: 



  k

tóre mają ograniczenia w wykonywaniu pewnych prac samodzielnie, 



które wykonują usługę ze znacznie mniejszą wydajnością,  



które mogą pracować maksymalnie 7 godzin dziennie,  



którym, przysługuje dłuższy okres urlopu niż pracownikom pełnosprawnym,  



dla  których  wskaźnik  powierzchni  sprzątania  budynków  wyrażony  w  m

na  jednego 

pracownika jest znacznie niższy niż 1 800 m

co oznacza, że comiesięczne dofinansowanie z tytułu zatrudnienia pracownika ze znacznym 

stopniem niepełnosprawności z jednej strony wpłynie na obniżenie kosztów zatrudnienia, ale 

jednocześnie spowoduje wzrost kosztów z tytułu zatrudnienia większej ilości pracowników tak, 

aby możliwe było wykonanie wskaźnika powierzchni przypadającego na pracownika. 

Oświadczył, że przedmiot zamówienia realizowany jest na terenie odległym od skupisk 

ludzkich,  gd

zie  jest  bardzo  ograniczony  dostęp  do  pracowników  oraz,  że  wśród  obecnie 

realizujących zamówienie pracowników są jedynie 3 osoby niepełnosprawne.  

Wskazał, że co do zasady wykonawca musi bazować na osobach miejscowych, które 

dotychczas realizują przedmiotowe zamówienie, czego potwierdzeniem jest treść wyjaśnienia 

SIWZ  z  31.10.2017  r. 

–  pytanie  nr  8:  „Czy  „Wykaz  osób,  które  będą  uczestniczyć  

w wykonywaniu zamówienia... " (załącznik nr 7 do SIWZ) musi zawierać osoby, które będą 

faktycznie  wykonywały  przedmiot  usługi,  czy  mogą  to  być  osoby  którymi  dysponuje 

Wyk

onawca,  posiadające  wymagane  uprawnienia  lub  doświadczenie?  Wykonawca  

w  przypadku  wygrania  przetargu  i  zawarcia  umowy  na  świadczenie  przedmiotowej  usługi 

KIO 2704/17 

sprzątania zamierza zatrudnić osoby dotychczas wykonujące usługi, których personalia nie są 

mu znane. ". 

Wskazał,  że  w  przypadku  skorzystania  z  innych  osób  niż  sprzątające  obecnie 

konieczne  będzie  ich  zakwaterowanie,  bądź  pokrycie  kosztów  transportu,  wobec  czego 

rzeczywiste koszty pracy znacznie 

wzrosną powyżej 2 520,00 zł/m-c. 

Stwierdził,  że  w  przetargów  przeprowadzanych  w  ostatnich  dwóch  latach  na  usługi 

sprzątania w kompleksach wojskowych wynika, że miesięczne ceny jednostkowe wybranych 

ofert za sprzątanie budynków są wyższe niż 1 zł/ m

, a o

ferty z cenami niższymi są odrzucane 

jako  rażące  niskie  (przetarg  prowadzony  przez  15  Wojskowy  Oddział  Gospodarczy  ze 

Szczecina 

–  2017/S  136-280105,  przetarg  prowadzony  przez  12  Wojskowy    Oddział 

Gospodarczy 

w 

Toruniu 

–  2017/S  007-010217,  przetarg  prowadzony  przez  

6 Woj

skowy Oddział Gospodarczy Ustka-Lędowo Sekcja Obsługi Infrastruktury Lębork – BZP 

nr 24794-2017, przetarg prowadzony 

przez 13 Wojskowy Oddział Gospodarczy w Grudziądzu 

– 2017/S 069-130377, przetarg prowadzony przez Jednostkę Wojskową nr 2063 z Warszawy,  

Nr  sprawy:  038/17,  przetarg  nieograniczony  prowadzony 

przez  6  Wojskowy  Oddział 

Gospodarczy Ustka). 

Uznał, że cena za sprzątanie budynków zawarta w drugiego wykonawcy jest rażąco 

niska

,  ponieważ  niemożliwe  jest  wykonanie  usługi  zgodnie  z  wymaganiami  SIWZ  za  cenę  

0,68 zł/m 

, chyba, że część wynagrodzenia za jej realizację zawarta jest w innych usługach 

objętej zamówieniem.  

Podniósł,  że  taka  manipulacja  cenami  jednostkowymi  prowadzi  w  efekcie  do 

przerzucania kosztów usług sprzątanie budynków  z  wyższą stawką podatku VAT (23%) na 

koszty pozostałych usług z niższą stawką podatku VAT (8%) w celu osiągnięcia sprzecznej  

z prawem korzyści  w przetargu, polegającej na bezprawnym zaniżeniu kwoty podatku VAT  

i łącznej ceny oferty. 

Powołał się na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 26 września 2012 r., sygn. akt 

KIO  1934/12: 

„Powyższe,  co  bezsporne,  związane  jest  ze  stawką  podatku  VAT  od 

poszczególnych usług objętych przedmiotem zamówienia i w konsekwencji zaniżenia stawki 

za  sprzątanie  powierzchni  wewnętrznych.  Usługa  sprzątania  powierzchni  wewnętrznych 

objęta jest bowiem 23% stawką podatku VAT, a usługa sprzątania i odśnieżania terenów wokół 

obiektów  stawką  8%.  Konsekwencją  powyższego  jest  więc  zaniżenie  podatku  VAT. 

Odwołujący, przypisując poszczególnym z usług inne wartości niż rzeczywiście winny być im 

przypisane, t

ak skonstruował cenę swojej oferty, że działanie to dało mu możliwość zdobycia 

przewagi  konkurencyjnej  i  w  konsekwencji  pozwoliłoby  na  uzyskanie  przedmiotowego 

zamówienia.  .)Tym  samym  w  ocenie  Izby  zaistniały  podstawy  ku  temu,  aby  przypisać 

KIO 2704/17 

Odwołującemu popełnienie czynu nieuczciwej konkurencji z ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. 

o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. ". 

Uznał,  że  drugi  wykonawca  zastosował  nieuczciwe  praktyki  rynkowe  polegające  na 

manipulowaniu  cenami  jednostkowymi,  które  wpływają  na  wynagrodzenie  w  toku  realizacji 

umowy, nieodpowiadające faktycznemu wynagrodzeniu jakie powinien otrzymać wykonawca, 

który  zadeklarował  realne  ceny  jednostkowe  za  ww.  usługi,  co  stanowi  czyn  nieuczciwej 

konkurencji. 

Powołał się także na opinii UZP: „W świetle znowelizowanego brzmienia art. 90 ust. 1 

ustawy  Pzp,  nie  ulega  wątpliwości,  że  zamawiający  może  powziąć  wątpliwości  co  do 

możliwości  wykonania przedmiotu  zamówienia  za  zaoferowaną cenę,  także w sytuacji,  gdy 

cena  oferty  jest  niższa  np.  0  20%  od  wartości  zamówienia  lub  średniej  arytmetycznej 

wszystkich  złożonych  ofert,  w  okolicznościach  związanych  z  konkretnym  zamówieniem. 

Zamawiający może wezwać wykonawcę również w każdej innej sytuacji, w której wysokość 

ceny lub kosztu oferty, a nawet jedynie ich istotne części składowe budzą jego wątpliwości, 

mimo iż cena całkowita lub koszt nie jest niższa niż szczególny ustawowy limit. W zakresie 

is

totnych części  zamówienia ważne  jest,  aby  te części  miały  znaczenie  dla całości  wyceny 

przedmiotu  zamówienia  (przy  wynagrodzeniu  ryczałtowym)  albo  jeśli  są  to  istotne  części 

zamówienia,  które  stanowią  przedmiot  odrębnego  wynagrodzenia  (np.  przy  wynagrodzeniu 

kosztorysowym).

’ 

Zdaniem  odwołującego  zamawiający  zaniechał  wyjaśnienia  cen  zawartych  

w 

obu  kwestionowanych  ofertach,  gdyż  sam  błędnie  wyliczył  kwotę,  jaką  zamierza 

przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia – 2 900 613,30 zł. 

Stwierdził, że uwzględniając zakres, warunki i wymagania niniejszego zamówienia oraz 

istotne zmiany ustawowe, które miały miejsce w latach 2015-2017 w zakresie wynagradzania 

pracowników w oparciu o umowę o pracę i umowę zlecenie koszty wykonania przedmiotowych 

usług są znacznie wyższe niż w przypadku dotychczas realizowanej umowy, wobec czego nie 

można  określać  możliwości  finansowych  jedynie  na  podstawie  wartości  dotychczasowej 

umowy  z  uwzględnieniem  zmian  ilościowych zamawianych usług  oraz  prognozowanego na 

dany rok średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem. 

Zdaniem  odwołującego zamawiający,  określając  ww. kwotę  nie uwzględnił  istotnego 

wzrostu  kosztów  pracy  w  stosunku  do  dotychczas  realizowanej  umowy,  które  stanowią 

dominujący  koszt  w  cenie  zamówienia,  w  związku  z  obowiązkiem  zatrudnienia  wszystkich 

osób  sprzątających  (na  powierzchniach  wewnętrznych  oraz  na  terenach  zewnętrznych)  na 

umowę  o  pracę,  zgodnie  z  art.  29  ust.  3a  ustawy  Pzp,  który  to  przepis  nie  obowiązywał  

w postępowaniu poprzedzającym zawarcie dotychczasowej umowy.  

W ocenie o

dwołującego powyższa kwota nie zawiera wzrostu: 

KIO 2704/17 



  kosz

tów  osobowych  w  wyniku  przejścia  pracowników  z  umów  zleceń  na  umowy  

o pracę, 



kosztów osobowych jakie musi ponieść wykonawca jako pracodawca wobec zmiany 

wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę z dniem 01.01.2018 r. 

Stwierdził także, że kwota, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie 

zamówienia  w  Zadaniu  nr  1  nie  uwzględnia  wartości  wynikającej  z  dodatkowej  umowy  na 

dostarczenie  środków  higienicznych  dla  zwiększonej  liczby  użytkowników  o  żołnierzy 

kontyngentów międzynarodowych. 

Podsumował,  że  ceny  obu  kwestionowanych  ofert  jak  i  kwota,  jaką  zamawiający 

zamierza przeznaczyć na realizację Zadania nr 1 są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu 

zamówienia, bowiem za takie ceny nie można wykonać przedmiotu niniejszego zamówienia 

zgodnie  z 

wymaganiami  określonymi  przez  zamawiającego w  SIWZ  i  zgodnie z  odrębnymi 

przepisami. 

W  odniesieniu  do  kolejnego  zarzutu  odwołujący  podał,  że  zamawiający,  pismem  

z  15.11.2017 

r. wezwał  przystępującego do wyjaśnienia pełnomocnictwa udzielonego  P.G., 

który podpisał ofertę oraz Jednolity Europejski Dokument Zamówienia (JEDZ) – zamawiający 

prosi

ł  o  wyjaśnienie  czy  P.R.  był  osobą  umocowaną  do  udzielenia  i  podpisania 

pełnomocnictwa do reprezentowania dla P.G.. 

Wskazał,  że  wyjaśnienia  jakich  udzielił  przystępujący  nie  potwierdziły,  że  P.R.  był 

osobą umocowaną do udzielenia i podpisania pełnomocnictwa dla P.G. na dzień udzielenia 

pełnomocnictwa, tj. 1 lutego 2017 roku wobec czego zamawiający, pismem z 27.11.2017 r., 

wezwał przystępującego do złożenia odpisu zupełnego z KRS – przystępujący nie złożył ww. 

dokumentu niezbędnego, w ocenie odwołującego, do przeprowadzenia postępowania. Podał, 

że zamiast odpisu zupełnego z KRS przystępujący złożył nowe pełnomocnictwo dla P.G. i M.S. 

podpisane przez urzędującego obecnie Wiceprezesa K.T., datowane na 06.11.2017 r. 

Stanął  na  stanowisku,  że  z  dokumentów  przedłożonych  przez  przystępującego  nie 

wynika,  że  P.R.  był  w  dniu  1  lutego  2017  roku  osobą  umocowaną  do  udzielenia 

pełnomocnictwa, lecz wynika jedynie, że pełnił funkcję członka zarządu w od 08.11.2016 r. do 

15.02.2017r. oraz 23.05.2017 r.  

Wedle odwołującego brak wykonania zobowiązania zamawiającego do przedłożenia 

zupełnego  odpisu  KRS  powoduje,  że  wątpliwość  zamawiającego  dotycząca  umocowania 

członka zarządu w dniu podpisania pełnomocnictwa nie została wyjaśniona. Uzupełnił, że brak 

zupełnego odpisu KRS, o który wzywał zamawiający, nie pozwala zweryfikować jak wyglądał 

skład zarządu przystępującego 1 lutego 2017 roku i czy np. P.R. nie został tymczasowo ze 

KIO 2704/17 

stanowiska  odwołany,  co  –  podał  odwołujący  –  nie  jest  sytuacją  niemożliwą,  a  wręcz 

stosunkowo często występującą w rzeczywistości. 

Stwierdził,  że  dane  wynikające  z  KRS  korzystają  z  domniemania  prawdziwości. 

Podniósł  jednocześnie,  że  teoretycznie  mogła  zdarzyć  się  sytuacja,  że  pomiędzy 

poszczególnymi  odpisami  KRS  P.R.  był  odwołany  i  znowu  powołany  (np.  odwołany  

31  stycznia  2017 

r.  i  powołany  2  lutego  2017  r.,  co  oznacza  że  1  lutego  2017  r.  nie  mógł 

podpisać pełnomocnictwa).  

Jeżeli  tak  było,  wywodził  odwołujący,  to  w  KRS  powinny  znaleźć  się  odpowiednie 

uchwały, a ich odzwierciedleniem jest zupełny odpis KRS, o który wzywał zamawiający.  

Uznał,  że  tylko  taki  rodzaj  odpisu  KRS  pozwala  ustalić  dokładne  okresy  kadencji 

członków  zarządu,  podczas  gdy  z  treści  ostatniej  odpowiedzi  przystępującego  wynika,  że 

wykonawca ten nie wykonał zobowiązania zawartego w wezwaniu i nie przedłożył zupełnego 

odpisu KRS, a jedynie 

odpis aktualny na dzień 15.02.2017 roku. 

Podniósł,  że  skoro  zamawiający  w  pierwszym  wezwaniu  powziął  wątpliwości,  co  do 

faktu,  czy  P.R.  w  dacie  1  lutego  2017  roku 

był  członkiem  zarządu,  bo  odpisy  

z 08.11.2016 r. oraz z 23.05.2017 r. 

tego nie wyjaśniają, to przedłożony w ostatniej odpowiedzi 

odpis KRS z 15.02.2017 r.

, też tego nie wyjaśnia, zaś zobowiązanie przedłożenia zupełnego 

odpisu KRS nie zostało wykonane. 

Wskazał,  że  inną  kwestią  jest  fakt,  że  przystępujący  przedłożył  pełnomocnictwo  

z 

r. 

dla 

P.G. 

podpisane 

przez 

p

owołanego 

uchwałą  

z 12.07.2017 

r. wiceprezesa zarządu K.T. – nadal, wobec braku zupełnego odpisu KRS, który 

z

amawiający słusznie uznał za niezbędny, nie wiadomo, czy K.T. 06.11.2017 r. nadal pełnił 

funkcję  członka  zarządu.  Dodał,  że  przystępujący  przedłożył  jedynie  uchwałę  o  jego 

powołaniu, z której jednak nie może wynikać, czy osoba ta pełniła nadal swoją funkcję w dniu 

podpisania drugiego pełnomocnictwa tj. 06.11.2017 r.  

Stanął  na  stanowisku,  że  wątpliwości  zamawiającego  wyjaśniłby  jedynie  dokument 

żądany przez zamawiającego, tj. zupełny odpis KRS.  

Odwołujący  wskazał,  że  zamawiający  w  obu  ww.  wezwaniach  powołał  się  na 

niewłaściwą podstawę prawną, a mianowicie na art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, tj. wyjaśnienie treści 

oferty,  zamiast  na  art.  26  ust.3  ustawy  (w

yjaśnienie  lub  uzupełnienie  innych  dokumentów 

niezbędnych do przeprowadzenia postępowania).  Uznał, że poza sporem pozostaje fakt, iż 

wezwania z

amawiającego dotyczyły pełnomocnictwa, a nie treści oferty.  

Podał, że zgodnie z treścią wezwań zamawiający: 

1.  pismem z 15.11.2017 

r. dokonał czynności wezwania do wyjaśnienia pełnomocnictwa,  

2.  pismem z 27.11.2017 

r. dokonał ponownego wezwania do wyjaśnienia pełnomocnictwa oraz 

do złożenia odpisu zupełnego z KRS. 

KIO 2704/17 

Odwołujący  stanął  na  stanowisku,  że  zamawiający  pomimo  przywołania  przepisu  

art.  87  ust.  1  ustawy  Pzp 

nie  zastosował  go,  gdyż  opisana  w  wezwaniach  procedura 

odpowiada procedurze przewidzianej w art. 26 ust.3 ustawy Pzp. 

Wskazał, że zarówno pełnomocnictwo jaki i odpis zupełny z KRS to „inne dokumenty 

niezbędne do przeprowadzenia postępowania”, o którym mowa w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. 

Uznał, że w opisanej sytuacji zamawiający nie był uprawniony do zastosowania normy 

prawnej zawartej w art. 26 ust. 3a ustawy Pzp

, która nie przewiduje wezwania do wyjaśnienia 

pełnomocnictwa,  lecz  przewiduje jedynie  wezwania do  jego złożenia,  jeżeli  wykonawca nie 

złożył wymaganych pełnomocnictw albo złożył wadliwe pełnomocnictwa. 

Zdaniem  odwołującego  zamawiający  dokonał  dwukrotnie  wezwania  na  podstawie  

art. 26 ust. 3 ustawy Pzp 

– pierwsze to wezwanie do wyjaśnienia pełnomocnictwa, drugie to 

wezwanie  do  uzupełnienia  dokumentu  niezbędnego  do  przeprowadzenia  postępowania  

w postaci o

dpisu zupełnego z KRS; w odpowiedzi na pierwsze wezwanie przystępujący nie 

wyjaśnił  pełnomocnictwa,  zaś  w  odpowiedzi  na  drugie  nie  złożył  dokumentu  wymaganego  

w wezwaniu. 

Podniósł,  że  zasadą  jest  jednokrotne  wezwanie  w  trybie  art.  26  ust.3  ustawy  Pzp  

w zakresie tych samych dokumentów. 

Podsumował,  że  nieuzupełnienie,  w  odpowiedzi  na  wezwanie  w  trybie  art.  26  ust.3 

ustawy Pzp 

dokumentu potwierdzającego umocowanie do udzielenia pełnomocnictwa stanowi 

o obowiązku odrzucenia oferty przystępującego na podstawie 89 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp.  

W ocenie odwołującego wykazał on w odwołaniu, że oferta przystępującego podlega 

odrzuceniu i ja

ko taka nie powinna być wybrana,  tym samym znajduje potwierdzenie zarzut 

naruszenia art. 91 ust. 1 ustawy Pzp. 

Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia 

publicznego,  przekazanej  Izbie  przez  zamawiającego  w  kopii  potwierdzonej  za  zgodność                       

z  oryginałem  przy  piśmie  z  dnia  28  grudnia  2017  roku,  Odpowiedzi  zamawiającego  na 

odwołanie  (pismo  z  dnia  5  stycznia  2018  roku),  dodatkowych  stanowisk  pisemnych 

odwołującego:  z  dnia  5  i  8  stycznia  2018  roku,  Pisma  procesowe  przystępującego  z  dnia  

stycznia 2018  roku,  a także stanowisk stron  i przystępującego  zaprezentowanych w  toku 

posiedzenia i rozprawy skład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje. 

Skład  orzekający  Izby  ustalił,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek 

skutkujących odrzuceniem odwołania w trybie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp i nie stwierdziwszy 

ic

h, skierował odwołanie do rozpoznania na rozprawę.  

KIO 2704/17 

Skład  orzekający  Izby  ustalił  także,  że  wykonawca  wnoszący  odwołanie  posiada 

interes  w  uzyskaniu  przedmiotowego  zamówienia,  kwalifikowany  możliwością  poniesienia 

szkody  w  wyniku  naruszenia  przez  zamawiaj

ącego  przepisów  ustawy,  o  których  mowa                            

w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. 

Bezpodstawne  zaniechanie  odrzuceni

a  dwóch  ofert  sklasyfikowanych  przez  ofertą 

odwołującego  oznacza,  że  stwierdzenie  w  tym  zakresie  naruszeń  przepisów  ustawy  Pzp 

dawałoby  odwołującemu  szansę  na  uzyskania  zamówienia  i  podpisania  umowy  w  sprawie 

zamówienia  publicznego  oraz  wykonywania  zamówienia  –  to  oferta  odwołującego  byłaby 

ofertą najkorzystniejszą 

Poza sporem był fakt, że oferta odwołującego przewyższa kwotę,  jaką zamawiający 

podał przed otwarciem ofert (art. 86 ust. 3 ustawy Pzp), tj. kwotę jaką zamierza przeznaczyć 

na sfinansowanie zamówienia.  

Jednak fakt ten nie może prowadzić do unieważnienia postępowania (a tym samym do 

niemożności  udzielenia  zamówienia  odwołującemu),  o  ile  zamawiający  może  zwiększyć  tę 

kwotę do ceny najkorzystniejszej oferty (art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp).  

Stanowisko  zamawiającego  co  do  możliwości  zwiększenia  kwoty  na  sfinansowanie 

zamówienia nie było do jasne – na posiedzeniu zamawiający oświadczył, że „cena ofertowa 

odwołującego  znacząco  przewyższa  kwotę  jaką  zamawiający  planuje  przeznaczyć  na 

sfinansowanie  zamówienia  i  nie  przewiduje  możliwości  jej  zwiększenia”,  na  rozprawie 

oświadczył  „iż  na  dzień  dzisiejszy  nie  ma  możliwości  zwiększenia  środków  finansowych. 

Dodatkowo  oświadcza,  iż  w  trakcie  przerwy  uzyskał  ustne  potwierdzenie  od  kierownika 

Technicznego Utrzymania Nieruchomości, iż jest to kwota ostateczna.”. 

Wobec powyższego skład orzekający Izby uznał, że zamawiający nie wykazał, że nie 

może  zwiększyć  kwoty  na  sfinansowanie  zamówienia  do  wysokości  ceny  ofertowej 

odwołującego. 

Zarzuty 

wadliwej  oceny  oferty  złożonej  przez  przystępującego  oraz  drugiego 

wykonawcę, poprzez zaniechanie zbadania rażąco niskich cen składowych tych ofert celem 

wykluczenia  podstaw  do  odrzucenia  tych  ofert  jako  ofert  stanowiących  czyn  nieuczciwej 

konkurencji nie potwierdził się. 

Odwołujący  nie  zaprezentował  w  tym  zakresie  żadnej  argumentacji,  błędnie 

utożsamiając fakt, że zamawiający nie wezwał ani przystępującego, ani drugiego wykonawcy 

do złożenia wyjaśniania istotnych części składowych z brakiem zbadania cen składowych tych 

wykonawców w ogóle. 

KIO 2704/17 

Odmienne  ocena  przez  zamawiającego  i  odwołującego  charakteru  zaoferowanych 

przez  przystępującego  i  drugiego  wykonawcę  cen  składowych  w  żadnym  razie  nie  może 

prowadzić do wniosku, że zamawiający w ogóle cen tych nie badał. 

Zarzut  zaniechania 

wezwania  do  wyjaśnienia  istotnych  części  składowych  ofert 

przystępującego i drugiego wykonawcy, które są rażąco niskie w związku z zaoferowaniem 

przez ww. wykonawców rażąco niskich i nierealnych cen jednostkowych wobec uznania, że 

ceny i istotne części składowe ww. ofert nie budzą wątpliwości co do możliwości wykonania 

przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego w SIWZ  

i nie wydają się rażąco niskie potwierdził się. 

Skład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje. 

P

odkreślić  należy,  że  zgodnie  z  postanowieniami  SIWZ  (Część  XIII  Opis  sposobu 

obliczenia ceny pkt 7) 

zamawiający nałożył na wykonawców obowiązek, aby zarówno cena 

podana  w  ofercie  (cena  łączna),  jak  i  cena  jednostkowa  za  m

powierzchni  obejmowała 

wszystkie  koszty  wykonawcy  związane  z  wykonaniem  przedmiotu  zamówienia  (łącznie  

z podatkiem VAT) oraz warunkami stawianymi przez zama

wiającego, tj. 



koszty wynagrodzenia osób wykonujących przedmiot zamówienia, 



koszty materiałów, 



koszty użytkowania sprzętu niezbędnego do realizacji przedmiotu zamówienia, 



koszty ubezpieczenia i inne opłaty nie wymienione, które mogą wystąpić przy realizacji 

umowy (zysk, narzuty, podatki, pozostałe składniki cenotwórcze), 



wszelkie  inne  koszty  niewymienione,  a  niezbędne  do  należytego  wykonania 

zamówienia (rabaty, upusty). 

Oczekiwanie  to  odpowiada  przyjętemu  przez  zamawiającego  sposobowi  rozliczeń 

między stronami – „(…) wykonawca będzie rozliczany według faktycznie zrealizowanych usług  

w przeliczeniu na m

(…)” (§ 5 ust. 3 wzoru umowy, stanowiącej załącznik nr 17 do SIWZ).  

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp „Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne 

części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  

z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, 

zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie: (…)” 

KIO 2704/17 

Poza sporem był fakt, że ceny jednostkowe to istotne części składowe całkowitej ceny 

ofertowej. 

Zamawiający nie kwestionował znaczenia cen jednostkowych dla rozliczeń umowy. 

Odmienna  była  natomiast  ocena  charakteru  zaoferowanych  przez  przystępującego  

i drugiego wykonawcę cen jednostkowych. 

Zamawiający  twierdził,  że  brak  było  podstaw  do  powzięcia  wątpliwości  co  do 

możliwości  wykonania  zamówienia  przez  obu  wykonawców  za  zaoferowane  ceny 

jednostkowe. 

Odwołujący twierdził natomiast, że są to ceny rażąco niskie, tj. 



  w 

przypadku przystępującego chodzi o: 

o 

cenę  jednostkową  za  utrzymanie  terenów  zewnętrznych  zielonych  w  kwocie 

0,01 zł/m

o 

cenę jednostkową utrzymania i mineralizacji pasów ppoż. w kwocie 0,01 zł/m

o 

cenę jednostkową za odśnieżanie dachów w kwocie 0,10 zł/m



  przypadku drugiego wykonawcy chodzi o: 

o 

cenę jednostkową za odśnieżanie dachów w kwocie 0,10 zł/m

o 

cenę  jednostkową  za  utrzymanie  czystości  powierzchni  wewnętrznych  

w  budynkach  w  kwocie 

cenę  jednostkową  za  odśnieżanie  dachów  w  kwocie 

zł/m

Zamawiający,  powołując  się  na  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  

21 września 2009 roku zapadły w sprawie o sygn. akt KIO/UZP 1126/09 (str. 3 Odpowiedzi na 

odwołanie),  wskazał,  że  „(…)  punktami  odniesienia  dla  określenia  rażąco  niskiej  ceny  są 

przede wszystkim: 

wartość przedmiotu zamówienia, 

2)  ceny innych ofert 

złożonych w postępowaniu, a także 

wiedza,  doświadczenie  życiowe    i  rozeznanie  warunków  rynkowych  jakimi 

dysponują członkowie komisji zamawiającego”. 

Stanowisko  to  skład  orzekający  podziela,  zastrzegając,  że  wartość  przedmiotu 

zamówienia to wartość ustalona przez zamawiającego z należytą starannością (w przypadku 

usług  w  szczególności  z  zastosowaniem  art.  34  ust.  1  ustawy  Pzp)  przed  wszczęciem 

postępowania  zgodnie  z  art.  35  ust.  1  i  2  ustawy  Pzp,  powiększona  o  należny  podatek  od 

towarów i usług (art. 90 ust. 1a ustawy Pzp). 

Zidentyfikowanych  powyżej  punktów  odniesienia,  co  do  zasady,  nie  kwestionował 

także odwołujący. 

KIO 2704/17 

Dla oceny,  czy  zaoferowane przez  przystępującego  oraz  drugiego  wykonawcę ceny 

jednostkowe  winny  wydać  się  zamawiającemu  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia i wzbudzić wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu 

zamówienia należy zatem dokonać analizy relacji tych cen do trzech ww. punktów odniesienia. 

W  pkt.  2 

Protokołu  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego  (DRUK  ZP-PN) 

[dalej  „Protokół”]  zamawiający  podał,  że  wartość 

zamówienia (netto) dla zadania 1 wynosi 2 527,00 zł, w tym: 



wartość zamówień z art. 67 ust. 1 pkt 6 i 7 oraz art. 134 ust. 6 pkt 3 ustawy Pzp wynosi 

648,50 zł, 



wartość opcji 1 010 918,80 zł 

czyli łącznie w wartości 2 527,297,00 zł ujęto 2 274 567,30 zł. 

Oznacza  to,  że  ustalona  przez  zamawiającego  wartość  zamówienia  podstawowego 

wynosi 252 

729,70 zł netto i, nawet przy zastosowaniu jednej stawki podatku VAT w wysokości 

857,531 zł brutto. 

W pkt.  11 

ppkt 2 Protokołu zamawiający  wskazał kwotę 2 900 613,30 zł jako kwotę, 

jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia dla zadania 1. 

W  Odpowiedzi  na  odwołanie  (str.  4,  pkt  II)  zamawiający,  wnioskując  

o  „korespondowaniu”  ceny  oferty  przystępującego  z  ustaleniami  zamawiającego,  błędnie 

przyrównał  cenę  przystępującego  (błędnie  również  wskazując  2 386 853,10  zł  zamiast 

855,94  zł)  do  kwoty,  jaką  zamierza  przeznaczyć  na  sfinansowanie  zamówienia  dla 

zadania 1

, zamiast ustalonej przez siebie wartości zamówienia podstawowego w zadaniu 1, 

powiększonej o wartość VAT, czyli – jak wskazano powyżej – 310 857,531 zł brutto. 

Jednakże  tak  „kosmiczna”  rozbieżność  pomiędzy  wartością  zamówienia  z  VAT 

857,531 zł) a cenami ofertowymi (od ok. 2,7 mln zł do ok. 4,6 mln zł) oraz kwotą, jaką 

zamawiający  zamierza  przeznaczyć  na  sfinansowanie  zamówienia  czyni  ustaloną  przez 

zamawiającego wartość zamówienia niewiarygodną, a tym samym wartością, która nie może 

stanowić  miarodajnego  punktu  odniesienia  dla  zaoferowanych  przez  wykonawców  

w przedmiotowym postępowaniu cen.  

Nadto  dostrzeżenia  wymaga,  że  zamawiający  nie  twierdził,  iż  zaoferowane  przez 

przystępującego    oraz  drugiego  wykonawcę  ceny  jednostkowe  korespondują  z  cenami 

jednostkowymi, jakie zamawiający przyjął dla wyceny.  

Warto  w  tym  miejscu  wskazać,  że  w  pkt.  2  ppkt  4  Protokołu  zamawiający  –  

w odniesieniu do zadania 1 

– podał, że wartość zamówienia została ustalona na podstawie 

„cen  jednostkowych  umowy  nr  32/2016/W  z  dnia  22.11.2016r.  oraz  aneksu  nr  1  z  dnia 

03.01.2017r. do umowy 22/2015/W z dnia 08.12.2015r.

” 

KIO 2704/17 

Umowa  nr  32/2016/W  została  przez  zamawiającego  załączona  do  Odpowiedzi  na 

odwołanie – cena jednostkowa utrzymania powierzchni zewnętrznych zielonych to 0,01 zł/m

oraz cena jednostkowa utrzymania powierzchni utwardzonych to 0,09 zł/m

Aneks  nr  1  do  umowy  22/2015/W  został  załączony  przez  odwołującego  do  jego 

stanowiska pisemnego (pismo z dnia 8 stycznia 2017 roku) 

– cena jednostkowa utrzymania 

powierzchni 

wewnętrznych to 1,28 zł/m

oraz 2,06 

zł/m

 (Przybrodzin), 

zewnętrznych zielonych 

to  0,03 

zł, utrzymania powierzchni utwardzonych to 0,14 zł/m

, cena jednostkowa „dach to 

0,22 zł/m

oraz cena jednostkowa pasy ppoż to 0,15 zł/m

Niejasnym 

–  w  świetle  informacji  zawartych  w  Protokole  –  pozostaje,  jakie  ceny 

jednostkowe  przyjął  zamawiający  skoro  niektóre  z  cen  (powierzchnie  zewnętrzne)  zostały 

wskazane  zarówno  w  umowie,  jak  i  w  aneksie  (zamawiający  „wybrał”  cenę  z  umowy  albo 

aneksu,  uśrednił  je  ?).  Podkreślenia  także  wymaga,  że  jedynymi  cenami  jednostkowymi, 

będącymi podstawą ustalenia wartości zamówienia mogły być – w odniesieniu do powierzchni 

wewnętrznych  –  ceny  z  aneksu  (1,28  zł  oraz  2,06  zł),  ponieważ  umowa  nr  32/2016/W  

z  dnia  22  listopada  2016  roku

,  jak  wynika  choćby  z  jej  §  1  ust.  1,  w  ogóle  nie  dotyczyła 

powierzchni wewnętrznych, a jedynie zewnętrznych (powierzchni utwardzonych i zielonych).  

W  nadesłanej  przez  zamawiającego  dokumentacji  postępowania  znajduje  się 

tabelaryczne zestawienie 

– ustalenie wartości szacunkowej zamówienia dla zadania 1 (karta 

153), w którym przyjęto następujące ceny: 

o 

cenę  jednostkową  za  utrzymanie  terenów  zewnętrznych  zielonych  w  kwocie 

zł/m

o 

cenę jednostkową utrzymania i mineralizacji pasów ppoż. w kwocie 0,15 zł/m

o 

cenę jednostkową za odśnieżanie dachów w kwocie 0,22 zł/m

o 

cenę  jednostkową  za  utrzymanie  czystości  powierzchni  wewnętrznych  

w  budynkach  w  kwocie  cenę  jednostkową  za  odśnieżanie  dachów  w  kwocie 

zł/m

Powyższe  potwierdza  także  wniosek,  iż  ustalona  przez  zamawiającego  wartość 

zamówienia  podstawowego  nie  może  stanowić  miarodajnego  punktu  odniesienia  dla 

zaoferowanych przez wykonawców w przedmiotowym postępowaniu cen całkowitych.  

Analizując w drugiej kolejności ceny ofert złożonych w przedmiotowym postępowaniu 

(złożono 4 oferty), wskazać należy, że oferty te zawierały ceny na dwóch znacząco różniących 

się  poziomach.  Dwie  oferty  były  na  poziomie  powyżej  2,7  mln  zł  (oferta  przystępującego  

i  drugiego  wykonawcy,  tj.  Hysperyd)

,  dwie  na  poziomie  powyżej  4,2  mln  zł  

(w tym oferta odwołującego). 

KIO 2704/17 

Ceny  jednostkowe  odwołującego,  co  wynika  z  pisma  odwołującego  z  dnia  

8 stycznia 2018 roku (Formularz cenowy), 

wynosiły: 

o  za  utrzymanie  tere

nów  zewnętrznych  zielonych  –    0,03  zł/m

(zamawiający 

przyjął w ww. wycenie 0,02 zł/m

o 

cenę  jednostkową  utrzymania  i  mineralizacji  pasów  ppoż.  –  0,15  zł/m

(zamawiający także przyjął w ww. wycenie 0,15 zł/m

o 

cenę  jednostkową  za  odśnieżanie  dachów  –  0,22  zł/m

(zamawiający  także 

przyjął w ww. wycenie 0,22 zł/m

o 

cenę  jednostkową  za  utrzymanie  czystości  powierzchni  wewnętrznych  

w  budynkach 

–  1,28  zł/m

(zamawiający  także  przyjął  w  ww.  wycenie  

1,28 zł/m

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że gdyby zamawiający miał porównywać 

ceny ofertowe do wartość szacunkowej zamówienia podstawowego powiększonej o wartość 

VAT  (dla  przypomnienia 

–  310 857,531  zł  brutto)  to  musiałby  dojść  do  wniosku,  że  

w  odniesieniu  do  wszystkich  wykonawców  winien  uruchomić  procedurę  wyjaśnień  i  to  nie  

z zastosowaniem przepisu art. 90 ust.  1, ale art. 90 ust. 1a ustawy Pzp 

(różnice powyżej 30%).  

Gdyby  zaś  zamawiający  miał  porównywać  jednostkowe  ceny  ofertowe  do  cen 

jednostkowych przyjętych przez siebie w wycenie (karta 153) to musiałby zestawić : 



w przypadku przystępującego: 

o 

cenę  jednostkową  za  utrzymanie  terenów  zewnętrznych  zielonych  w  kwocie 

0,01 zł/m

z kwotą 0,02 zł/m

 (co stanowi 50%), 

o 

cenę jednostkową utrzymania i mineralizacji pasów ppoż. w kwocie 0,01 zł/m

z kwotą 0,15 zł/m

 (co stanowi 6,7%), 

o 

cenę  jednostkową  za  odśnieżanie  dachów  w  kwocie  0,10  zł/m

z  kwotą  

0,22 zł/m

(co stanowi 45,4%), 



  w przypadku drugiego wykonawcy: 

o 

cenę  jednostkową  za  odśnieżanie  dachów  w  kwocie  0,10  zł/m

z  kwotą  

zł/m

(co stanowi 45,4%), 

o 

cenę  jednostkową  za  utrzymanie  czystości  powierzchni  wewnętrznych  

w budynkach w kwocie 0,68 zł/m

z kwotą 1, 28 zł/m

(co stanowi 53 %), 

i  w  konsekwencji  dojść do  wniosku,  że różnice  na  takim  poziomie, choć  automatycznie nie 

mogą  zostać  uznane  za  rażąco  niskie  (jak  trafnie  wskazał  zamawiający  w  odpowiedzi  na 

odwołanie – str. 4 pkt II: „w dzisiejszej rzeczywistości gospodarczej różnice te kształtują się 

nawet na poziomie 50% i nie stanowią o rażąco niskiej cenie”), to wywołują wątpliwości co do 

KIO 2704/17 

możliwości  wykonania  zamówienia  przez  obu  wykonawców  za  zaoferowane  ceny 

jednostkowe. 

Analizując  wreszcie  wiedzę,  doświadczenie  życiowe  i  rozeznanie  warunków 

rynkowych,  jakimi  dysponowali 

członkowie  komisji  zamawiającego  przy  badaniu  i  ocenie 

zaoferowanych  ce

n  jednostkowych,  uznać  należy,  wobec  braku  wskazania  przez 

zamawiającego innej wiedzy, doświadczenia i rozeznania niż wynikająca z prowadzonej przez 

zamawiającego  dokumentacji  postępowania,  że  pokrywają  się  z  omówionymi  powyżej 

informacjami wynikającymi z pkt. 2 ppkt 3 i 4 Protokołu, a także wyceny – karta 153. 

Biorąc powyższe pod uwagę skład orzekający Izby uznał, że zamawiający dopuścił się 

zaniechania wezwania do wyjaśnienia istotnych części składowych (cen jednostkowych) ofert 

przystępującego  i  drugiego  wykonawcy  wobec  uznania,  że  nie  budzą  wątpliwości  co  do 

możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 

zamawiającego w SIWZ i nie wydają się rażąco niskie, czym naruszył nie tylko przepis art. 90 

ust. 1

, ale także art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp. 

W  konsekwencji 

skład  orzekający  Izby  nakazał  zamawiającemu  wezwanie  obu 

wykonawców  do  złożenia,  w  trybie  przepisu  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp,  wyjaśnień  co  do 

zaoferowanych cen jednostkowych, tj. 



  w 

przypadku przystępującego: 

o  ceny jednostkowej 

za utrzymanie terenów zewnętrznych zielonych, 

o  ceny jednostkowej 

utrzymania i mineralizacji pasów ppoż., 

o  ceny jednostkowej 

za odśnieżanie dachów, 



  przypadku drugiego wykonawcy: 

o  ceny jednostkowej 

za odśnieżanie dachów, 

o  ceny  jednostkowej 

za  utrzymanie  czystości  powierzchni  wewnętrznych  

w budynkach.  

Wyjaśnienia  obu  wykonawców  (o  ile  zostaną  złożone)  winny  zostać  zbadane  przez 

zamawiającego w szczególności pod kątem wymogu, o którym mowa w części XIII pkt 7 SIWZ, 

co 

pozwoli także ustalić, czy jakiekolwiek z cen jednostkowych dotyczących usług okresowych 

zostały przerzucone na ceny jednostkowe dotyczące  usług ciągłych. 

Zarzut zaniechania odrzucenia oferty przystępującego i drugiego wykonawcy jako ofert 

stanowiących  czyn  nieuczciwej  konkurencji  oraz  zarzut  uznania,  że  ceny  tych  ofert  nie  są 

rażąco niskie nie potwierdziły się. 

KIO 2704/17 

Ocena  oferty  wykonawca  jako  zawierającej  cenę  rażąco  niską  i  jej  automatyczne 

odrzucenie czy to na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3, czy art. 89 ust. 1 ust. 4 ustawy Pzp, bez 

zastosowania  przez  zamawiającego  obligatoryjnego  postępowania  wyjaśniającego  w  trybie 

art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  byłaby  oceną  wadliwą,  dokonaną  z  naruszeniem  tego  przepisu,  

a w konsekwencji oceną, która nie może prowadzić do odrzucenia oferty. 

Zarzuty  naruszenia  art.  26  ust.  3  w  zw.  z  art.  89  ust.  1  pkt  8  ustawy  Pzp,  poprzez 

dwukrotne  wezwanie  przystępującego  do  wyjaśnienia  i  uzupełnienia  dokumentów 

niezbędnych  do  przeprowadzenia  postępowania  dotyczących  pełnomocnictwa  udzielonego 

P.G.  (1)  oraz  poprzez 

wadliwą  ocenę  wyjaśnień  i  uzupełnień  dotyczących  tego 

pełnomocnictwa (2), a tym samym zaniechanie odrzucenia oferty przystępującego jako oferty 

nieważnej na podstawie odrębnych przepisów nie potwierdziły się. 

Skład orzekający Izby ustalił, co następuje. 

Zamawiający  zażądał,  aby  oferta  zawierała  pełnomocnictwo  w  szczególności  do 

podpisania oferty (w formie oryginału lub poświadczonej notarialnie za zgodność z oryginałem 

kopii), o ile prawo do jej podpisania nie wynika z innych dokumentów złożonych wraz z ofertą 

– część XI pkt 1 lit. f SIWZ. 

Zamawiający wskazał jednocześnie, że „w przypadku podpisania oferty  przez osobę 

niewymienioną  w  dokumencie  potwierdzającym  uprawnienie  do  występowania  w  obrocie 

prawnym 

–  należy  dołączyć  pełnomocnictwo  w  oryginale  lub  jego  kopię  poświadczoną 

notarialnie  lub  dokument  potwierdzający  uprawniający  do  podpisania  oferty  (w  przypadku 

kserokopii potwierdzone za zgodność z oryginałem przez Wykonawcę).” – część XI pkt 2 lit. c 

SIWZ. 

Zgodnie  z  opracowanym  przez 

zamawiającego  wzorem  Formularza  ofertowego,  

stanowiącym załącznik nr 1 do SIWZ wykonawca miał złożyć oświadczenie co do osoby/osób 

upoważnionych do reprezentacji wykonawcy „na mocy informacji zawartych w KRS/CEIDG) 

na dzień podpisania oferty”. 

Oferta p

rzystępującego została podpisana przez P.G.. 

W Formularzu ofertowym przystępujący złożył oświadczenie o treści: „Oświadczam, iż 

poniżej  wskazana  osoba/osoby  są  upoważnione  do  reprezentacji  Wykonawcy  (na  mocy 

informacji w KRS/CEIDG) na dzień podpisania oferty: P.G. – pełnomocnictwo”. 

KIO 2704/17 

Wraz z Formularzem ofertowym przystępujący złożył pełnomocnictwo nr 58/02/2017 

dla P.G. z dnia 1 lutego 2017 roku udzielone przez P.R. Wiceprezesa Impel Cleaning Sp. z 

o.o.  

Zakres pełnomocnictwo nie był przez odwołującego kwestionowany. 

Pismem  z  dnia  27  listopada  2017  roku  zamawiający,  z  powołaniem  się  na  przepis  

art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, wezwał przystępującego do złożenia wyjaśnień „czy Pan P.R. był 

osobą  umocowaną  do  udzielenia  i  podpisania  pełnomocnictwa  na  dzień  jej  dokonania?  Z 

dokumentów rejestrowych Wykonawcy dostępnych Zamawiającemu nie wynika, aby Pan P.R. 

był osoba umocowaną do udzielenia pełnomocnictwa.” 

Pismem  z  dnia 28  listopada 2017  roku przystępujący  wyjaśnił,  że  „Pan  P.R. w  dniu 

udzielenia 

pełnomocnictwa 

nr 

dla 

Pana 

P.G. 

tj. 

w 

dniu  

1 lutego 2017 r. był uprawniony – jako urzędujący wówczas Wiceprezes Zarządu Spółki Impel 

Cleaning  sp.  z  o.o. 

– do samodzielnego reprezentowania tejże Spółki, w tym do udzielania 

pełnomocnictw.”  Na potwierdzenie powyższego przystępujący załączył: 



Protokół  Zwyczajnego  Zgromadzenia  Wspólników  Impel  Cleaning  Sp.  z  o.o.  z  dnia  

12 lipca 2017 roku, w którym (Uchwała nr 8 „w sprawie powołania Zarządu na nową 

kadencję”) znajduje się w szczególności treść: „Zwyczajne Zgromadzenie Wspólników 

powołuje Zarząd na nowa kadencję w następującym składzie: (…)” – wskazano pięć 

osób, wśród których nie wskazano P.R., 



Informację odpowiadającą odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców – stan na 

dzień 8 listopada 2016 roku, w której w której jako datę ostatniego wpisu (42) wskazano 

„30.06.2016”w Dziale 2 Rubryka 1 podano czteroosobowy skład zarządu, wśród nich 

(poz. 2) 

– P.R. jako Wiceprezes zarządu (każdy z członków zarządu uprawniony do 

składania i podpisywania oświadczeń w imieniu spółki).  

Pismem  z  dnia  28  listopada  2017  roku, 

z  powołaniem  się  na  przepis  

art.  87  ust.  1  ustawy  Pzp,  wezwał  przystępującego  do  złożenia  „dalszych  wyjaśnień 

pełnomocnictwa”,  stwierdzając,  że  ze  złożonych  wyjaśnień,  odpisów  KRS  i  uchwały  nie 

wynika, że P.R. w dniu 1 lutego 2017 roku był wiceprezesem zarządu (stwierdził, że  funkcję 

sprawował od 1 stycznia 2016 roku do dnia 31 grudnia 2016 roku). 

Zamawiający zawarł następującą treść: „Zamawiający prosi o wyjaśnienie czy Pan P.R. 

był osobą umocowaną do udzielenia i podpisania pełnomocnictwa do reprezentowania przez 

P.G. 

na  dzień  jej  dokonania,  czyli  1  lutego  2017r.  oraz  załączenie  stosownego  dokumentu 

potwierdzającego  uprawnienia  do  podpisania  oferty,  czyli  odpisu  zupełnego  KRS.  Z 

KIO 2704/17 

dokumentów rejestrowych Wykonawcy dostępnych Zamawiającemu nie wynika, aby Pan P.R. 

był 

osobą 

umocowaną 

do 

udzielenie 

pełnomocnictwa  

w tym dniu.” 

Pismem z dnia 1 grudnia 2017 roku przystępujący wyjaśnił, że „w dniu 01.02.2017 r. 

pan  P.R. 

był  uprawniony  –  jako  urzędujący  wówczas  Wiceprezes  zarządu  Spółki  Impel 

Cleaning Sp.  z o.o. 

– do samodzielnego reprezentowania tejże Spółki, w tym do udzielania 

pełnomocnictw”.  Na  potwierdzenie  załączył  m.in.  Informację  odpowiadającą  odpisowi 

aktualnemu 

z  Rejestru  Przedsiębiorców  –  stan  na  dzień  15  lutego  2017  roku,  

w której jako datę ostatniego wpisu (43) wskazano „27.01.2017” oraz w Dziale 2 Rubryka 1 

podano 

sześcioosobowy skład zarządu, wśród nich (poz. 2) – P.R. jako Wiceprezes zarządu 

(każdy  z  członków  zarządu  uprawniony  do  składania  i  podpisywania  oświadczeń  

w imi

eniu spółki). 

Pismem  z  dnia  6  grudnia  2017  roku  zamawiający  wezwał  przystępującego,  na 

podstawie  art.  26  ust.  1  ustawy  Pzp,  do  złożenia  wskazanych  dokumentów,  na  co 

przystępujący odpowiedział przy piśmie z dnia 12 grudnia 2017 roku. 

Pismem z dnia 15 grudnia 2017 roku zamawiający zawiadomił wykonawców o wyborze 

w zadaniu 1 jako najkorzystniejszej oferty przystępującego. 

Skład orzekający Izby zważył, co następuje. 

W p

ierwszej kolejności dostrzec należy, że odwołujący – stawiając zarzut dotyczący 

dwukrotnego wezwania przystępującego – błędnie „sumuje” wezwanie do złożenia wyjaśnień 

z  wezwaniem do złożenia dokumentu  [„(…) Zamawiający dokonał dwukrotnie wezwania na 

podstawie  (…).  Pierwsze  z  nich  to  wezwanie  do  wyjaśnienia  pełnomocnictwa,  

a drugie to wezwanie do uzupełnienia dokumentu (…) – str. 22 odwołania].  

Przyjęcie  zaprezentowanego  przez  odwołującego  sposobu  rozumienia  „liczenia” 

wezwań prowadziłoby w istocie do wniosku, że zamawiający może zażądać od wykonawcy 

albo 

złożenia  wyjaśnień,  albo  złożenia  dokumentów,  co  pozostaje  wprost  sprzeczne  

z  brzmieniem  przywoływanego  przez  odwołującego  –  jako  właściwego  w  tym  przypadku  –  

art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. 

Przypomnienia  w  tym  miejscu  wymaga,  że  art.  26  ust.  3  ustawy  Pzp  brzmi:  „Jeżeli 

wykonawca  nie  złożył  oświadczenia,  o  którym  mowa  w  art.  25a  ust. 1,  oświadczeń  lub 

dokumentów  potwierdzających  okoliczności,  o których  mowa  w  art.  25  ust.  1,  lub  innych 

dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania, oświadczenia lub dokumenty 

są  niekompletne,  zawierają  błędy  lub  budzą  wskazane  przez  zamawiającego  wątpliwości, 

KIO 2704/17 

zamawiający wzywa do ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub do udzielania wyjaśnień 

w terminie przez siebie wskazanym, chyba że mimo ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia 

lub  udzielenia  wyjaśnień  oferta  wykonawcy  podlega  odrzuceniu  albo  konieczne  byłoby 

unieważnienie postępowania.” 

Brzmienie  to  nie  pozostawia  wątpliwości  (użyto  „lub”,  a  nie  „albo”),  że  zamawiający 

wedle własnego oglądu i oceny sytuacji (co najmniej): 



wzywa wykonawcę wyłącznie do złożenia wyjaśnień, 



wzywa wykonawcę wyłącznie do złożenia dokumentów, 



  poprzedza 

wezwanie do złożenia dokumentów wezwaniem do złożenia wyjaśnień, 



wzywa  wykonawcę  do  złożenia  wyjaśnień  po  uprzednim  wezwaniu  do  złożenia 

dokume

ntów. 

Dodatkowo    skład  orzekający  Izby  wskazuje  (nie  było  to  kwestionowane  przez 

odwołującego),  że  „liczba”  kierowanych  przez  zamawiającego  do  wykonawcy  wezwań  do 

złożenia wyjaśnień nie jest limitowana (tytułem przykładu choćby wyrok z 24 lutego 2012 roku 

zapadły  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  281/12,  KIO  290/12  wskazany  przez  zamawiającego  

w odpowiedzi na odwołanie – str. 5). 

Uwzględniając powyższe skład orzekający Izby uznał, że zamawiający nie dopuścił się 

naruszenia  przepisów  ustawy  Pzp,  kierując  do  przystępującego  wezwanie  z  dnia  

27 listopada 2017 roku 

(odwołujący błędnie wskazał datę 15 listopada 2017 roku – str. 20) do 

złożenia wyjaśnień odnośnie do uprawnienia P.R. do udzielenia pełnomocnictwa dla P.G. oraz 

wezwanie z dnia 28 listopada 2017 roku 

(odwołujący błędnie wskazał datę 27 listopada 2017 

roku 

–  str.  20  odwołania)  do  złożenia  wyjaśnień  odnośnie  do  tegoż  uprawnienia  oraz  do 

złożenia dokumentu potwierdzającego to uprawnienie, a w konsekwencji także uprawnienie 

P.G. do podpisania oferty i dokumentu JEDZ. 

W  odniesieniu  do  zarzuty  wadliwej  ocen

y  przez  zamawiającego  ww.  wyjaśnień  

i  uzupełnienia  dotyczących  uprawnienia  do  podpisania  przez  P.G.,  na  podstawie 

pełnomocnictwa z dnia 1 lutego 2017 roku, skład orzekający Izby uznał, że ocena ta wadliwą 

nie była. 

Celem  zamawiającego  było  ustalenie,  czy  P.G.,  działający  na  podstawie 

pełnomocnictwa  z  dnia  1  lutego  2017  roku,  podpisanego  przez  P.R.  był  uprawniony  do 

podpisania  oferty,  a  to  wobec 

wątpliwości,  czy  P.R.  był  uprawniony  do  udzielenia  tego 

pełnomocnictwa (w dacie 1 lutego 2017). 

KIO 2704/17 

Zamawiający uznał ostatecznie, że P.G. był uprawniony do podpisania oferty. 

Zamawiający w Odpowiedzi na odwołanie wskazał, że „ostatni i jedyny wpis od czasu 

wydania  poprzed

niego  odpisu  w  dniu  8  listopada  2016  roku  został  dokonany  w  dniu  

27  stycznia  2017  roku,  a  więc  już  po  udzieleniu  pełnomocnictwa  dla  Pana  P.G..  Nie  budzi 

zatem wątpliwości, że w okresie udzielenia pełnomocnictwa Pan P.R. był członkiem zarządu 

wykonawcy

.” 

Z

amawiający, pomimo wyartykułowanego oczekiwania składu orzekającego Izby, nie 

odniósł się na rozprawie do ww. stanowiska zamawiającego. 

Przypomnieć  należy,  że  pełnomocnictwo  dla  P.G. 

zostało  podpisane  

w dniu 1 lutego 2017 roku, 

a więc nowy wpis w KRS odnośnie do przystępującej spółki (43)  

z dnia 27 stycznia 2017 roku został dokonany nie „po udzieleniu pełnomocnictwa” (jak błędnie 

przyjął zamawiający), ale przed jego udzieleniem (najpierw, 27 stycznia 2017 roku dokonano 

nowego wp

isu, a następnie, później 1 lutego 2017 roku podpisane zostało pełnomocnictwo). 

Oceny  wymaga  zatem,  czy  wpis  z  27  stycznia  2017  roku  mógł  dotyczyć  członka 

zarządu P.R..  

Skład orzekający Izby stanął na stanowisku, że odpowiedź jest przecząca, ponieważ 

w  sytuacji,  gdy  P.R. 

w  dacie  15  lutego  2017  roku  był  ujawniony  jako  członek  zarządu  – 

wiceprezes spółki to usunięcie go z rejestru po dacie 8 listopada 2016 roku i jego ponowne 

wpisanie   

jako  członka  zarządu  –  wiceprezesa  spółki  jednym  wpisem  nr  43  z  dnia  

stycznia 2017 roku po prostu nie było możliwe (konieczne byłyby dwa wpisy). 

Skoro  wpis  z  27  stycznia  2017  roku  nie  mógł  dotyczyć  P.R.,  a  był  to  jedyny  wpis 

pomiędzy  8  listopada  2016  roku  a  15  lutego  2017  roku,  w  którym  to  czasie,  

tj. 1 lutego 2017 roku P.R. 

podpisał pełnomocnictwo, to uznać należało, że pełnomocnictwo z 

1 lutego 2017 roku dla P.G. 

zostało udzielone prawidłowo,  a tym samym P.G. był uprawniony 

do podpisania oferty.  

Dodatkowo  skład  orzekający  Izby  zauważa,  że  zamawiający,  wzywając 

przystępującego do złożenia dokumentu (pismo z dnia 28 listopada 2017 roku) bezpodstawnie 

utożsamił „dokument potwierdzający uprawnienia do podpisania oferty” z „odpisem zupełnym 

KRS

”  („Zamawiający  prosi  (…)  załączenie  stosownego  dokumentu  potwierdzającego 

uprawni

enia  do  podpisania  oferty,  czyli  odpisu  zupełnego  KRS”)  –  odpis  ten  stanowiłby 

niewątpliwie najbardziej dogodny sposób ustalenia, czy w dacie 1 lutego 2017 roku P.R. był 

ujawniony  jako  wiceprezes  zarządu  spółki,  a  tym  samym,  czy  pełnomocnictwo  

z  1  lutego  2017  roku  uprawniało  P.G.  do  podpisania  oferty,  jednak  –  o  czym  przesądza 

powyższa treść uzasadnienia – nie był to sposób jedyny tych ustaleń. 

KIO 2704/17 

W  konsekwencji  skład  orzekający  Izby  uznał,  że  brak  było  podstaw  do  odrzucenia 

oferty przystępującego jako oferty nieważnej na podstawie odrębnych przepisów.  

Zarzut  naruszenia  art.  91  ust.  1  ustawy  Pzp,  poprzez  dokonanie  wyboru  oferty 

przystępującego, która podlega odrzuceniu nie potwierdził się. 

Skład  orzekający  Izby  w  konsekwencji  uznania,  że  ofertę  podpisała  osoba 

nieuprawniona uznał także, że brak było podstaw do odrzucenia oferty przystępującego. 

Skład orzekający Izby uznał nadto za niezasadne odrzucenie oferty przystępującego 

(oraz drugiego wykonawcy) skoro wykonawcy ci (o czym w

e wcześniejszych zarzutach) mają 

dopiero 

– w wykonaniu wyroku Izby – zostać wezwani do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 

ust. 1 ustawy Pzp. 

O  kosztach  postępowania  orzeczono  na  podstawie  art.  192  ust.  9  i  10  ustawy  Pzp,            

§  3  pkt  1)  lit.  a)  oraz  pkt  2)  lit.  b)  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia                                        

15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów 

kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  (Dz.  U.  Nr  41  poz.  238                       

ze zm.). 

Przewodniczący:   …………………………………