KIO 895/18 WYROK dnia 25 maja 2018 r.

Sygn. akt: KIO 895/18 

WYROK 

z dnia 25 maja 2018 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Dagmara Gałczewska-Romek 

Protokolant:             Magdalena Pazura 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  25  maja  2018  r. 

odwołania  wniesionego  do  Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 7 maja 2018 r. przez BILPOL – K. Sp. k., ul. Sokoła 1, 

500 Chorzów  w  postępowaniu prowadzonym  przez  PKP  Polskie  Linie Kolejowe  S.A., 

ul. Księcia Jana Dobrego 1, 45-090 Opolu 

przy udziale wykonawcy K. J.

, prowadząca działalność gospodarczą p.n.  Usługi Leśne, 

Solarnia, ul. Lubliniecka 4 

zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po 

stronie zamawiającego 

orzeka: 

oddala odwołanie, 

kosztami postępowania obciąża BILPOL – K. Sp. k., ul. Sokoła 1, 41-500 Chorzów i: 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:   

piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną BILPOL – K. Sp. k., ul. Sokoła 1, 41-

500 Chorzów tytułem wpisu od odwołania, 

2.2  z

asądza  od    BILPOL  -  Kużaj  Sp.  k.,  ul.  Sokoła  1,  41-500  Chorzów  na  rzecz  PKP 

Polskie  Linie  Kolejowe  S.A.,  ul.  Księcia  Jana  Dobrego  1,  45-090  Opolu  kwotę                      

,00  zł  (słownie:  trzy  tysiące  sześćset  złotych  zero  groszy),  stanowiącą  koszty 

wynagrodzenia pełnomocnika, zgodnie ze złożoną do akt sprawy fakturą.  

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych (t. j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1579 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni 

od  dnia jego doręczenia  -  przysługuje skarga za pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Opolu. 

Przewodniczący:      ……………..……….. 

Uzasadnienie 

Zamawiający  -    PKP  Polskie  Linie  Kolejowe  S.A.  -  prowadzi  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  pn.  „Wycinka  drzew  i  krzewów               

w obrębie działania Zakładu Linii Kolejowych w Opolu w wraz z zakupem przez Wykonawcę 

drewna  pozyskanego  w  ramach  wycinki”  na  podstawie  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r. 

Prawo  zamówień  publicznych  (t.j.    Dz.  U.  z  2017  r.  poz.  1579  ze  zm.)  -  zwanej  dalej  Pzp 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z 

dnia  23  lutego  2018r.  2018/S  038-083947. 

Postępowanie  prowadzone  jest  z  podziałem  na 

zadania  w  oparciu  o  przepisy 

ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j.  Dz. U. z 2017 r. poz. 1579 ze zm.) - zwanej dalej Pzp 

W dniu 7 maja  2018r.  Odwołujący  -  Bilpol  –  K. Sp. k. -  wniósł  do  Prezesa  Krajowej 

Izby Odwoławczej odwołanie w zakresie zdania nr 2, wskazując na naruszenie: 

1.  art.  89  ust.  1  pkt.  4  w  zw.  z  art.  90  oraz  art.  89  ust.  1  pkt.  6  Pzp  przez  zaniechanie 

odrzucenia  oferty  wykonawcy  wybranego  tj.  Usługi  Leśne  K.  J.                                            z 

siedzibą  przy  ul.  Lublinieckiej  4,  42  -  700  Lubliniec,  jako  oferty  zawierającej  rażąco 

niską  cenę,  w  sytuacji  braku  złożenia  wyczerpujących  odpowiedzi  na  wezwanie                 

w trybie art. 90 Pzp, 

art. 91 Pzp poprzez zaniechanie wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej 

dla zadania nr 2. 

art.  7  ust.  1  Pzp  poprzez  przeprowadzenie  postępowania  o  udzielenie  zamówienia               

w  s

posób  niezapewniający  zachowania  uczciwej  konkurencji,  równego  traktowania 

oraz  zasady  proporcjonalności,  polegające  na  tym,  że  dokonano  wyboru  oferty 

podlegającej  odrzuceniu,  zaś  ofertę  Odwołującego,  mimo  faktu  iż  była 

najkorzystniejsza sklasyfikowano na poz. 2. 

art.  7  ust.  3  Pzp  w  związku  z  art.  91  ust.  1  Pzp  poprzez  zaniechanie  wyboru  oferty 

Odwołującego mimo faktu, iż była ofertą najkorzystniejszą. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia  czynności  wyboru  oferty  wykonawcy  -  Usługi  Leśne  K.  J.  z  siedzibą 

przy ul. Lublinieckiej 4, 42 - 700 Lubliniec w zadaniu nr 2, 

powtórzenia czynności badania i oceny ofert, 

odrzucenia  oferty  wykonawcy  - 

Usługi  Leśne  K.  J.  z  siedzibą  przy                                ul. 

Lublinieckiej 4, 42  - 700 Lubliniec na podstawie art. 89 ust. 1 pkt. 4. Pzp jako oferty 

zawierającej  rażąco  niską  cenę,  w  sytuacji  braku  wyczerpujących  odpowiedzi  na 

wezwanie w trybie art. 90 Pzp dla zadania nr 2, 

dokonanie wyboru oferty Odwołującego w oparciu o art. 91 ust. 1 Pzp. 

obciążenie Zamawiającego kosztami postępowania odwoławczego. 

Odwołujący, wykazał, iż posiada interes w uzyskaniu danego zamówienia w rozumieniu art. 

179  ust.  1  Pzp  oraz  możliwość  poniesienia  szkody  w  wyniku  naruszenia  przez 

Za

mawiającego  przepisów  ustawy  Pzp  przez  niemożność  uzyskania  prawa  do  realizacji 

zamówienia  publicznego  -  jako  oferty  ważnej  i  najkorzystniejszej  na  podstawie 

obowiązujących w postępowaniu kryteriów wyboru oferty najkorzystniejszej dla zadania nr 2. 

W  uzasa

dnieniu  stawianych  zarzutów,  Odwołujący  podniósł,  że  Zamawiający  podejmując 

decyzję  o  wyborze  oferty  najkorzystniejszej  w  przedmiotowym  postępowaniu  naruszył 

zasadę uczciwej konkurencji, równego traktowania oraz proporcjonalności, określoną w art. 7 

ust.  1  i  3  w  zw.  z  art.  91  ust.  1  ustawy  Pzp  i  dokon

ał  wyboru  oferty  najkorzystniejszej                      

w sposób nie zapewniający obiektywizmu przy badaniu i ocenie ofert w zakresie zadania nr 

2. Odwołujący złożył ofertę odpowiadającą wszystkim wymaganiom określonym w SIWZ, zaś 

oferta  wybrana  - 

firmy  Usługi  Leśne  K.  J.  winna  była  zostać  odrzucona  jako  oferta 

zawierająca rażąco niską cenę, w sytuacji braku wyczerpującej odpowiedzi na wezwanie w 

trybie art. 90 Pzp. 

Wyjaśnił, że Zamawiający dwukrotnie wzywał firmę Usługi Leśne K. J. do 

złożenia  wyjaśnień  (wyjaśnienia  z  dnia  23  kwietnia  i  26  marca)  w  zakresie  dokonanej 

wyceny. W odpowiedzi z dnia 

26 marca 2018r firma Usługi Leśne K. J. złożyła wyjaśnienia w 

których bardzo lakonicznie odniosła się do zastosowanych wycen, wskazując część wycen, 

która  jednakże  nie  dokumentuje  wykonania  usługi  w  sposób  rzetelny,  w  szczególności 

przenosząc  koszty  pomiędzy  poszczególnymi  pozycjami (przykładowo  koszty  pracodawcy). 

Bezspornym  jest  fakt, 

iż  firma  całkowicie  pominęło  aspekty  istotne  z  punktu  widzenia 

prawidłowej  wyceny  realizowanej  usługi  zgodnie  z  wymogami  SIWZ.  Odwołujący  zwrócił 

uwagę,  iż  wyjaśnienia  są  lakoniczne,  nie  wnoszą  żadnych  argumentów  czy  środków 

dowodowych  które  pozwoliły  by  na  uznanie,  iż  wycena  ma  charakter  rzetelny,  tym  samym 

nie  jest  rażąco  niska.  W  wyjaśnieniach  z  dnia  23  kwietnia  2018r.  firma  powiela  te  same 

argumenty  i  wskazuje  koszty,  których  nie  uwzględniono                                        w  pierwszych 

wyjaśnieniach,  w  szczególności  pojawiają  się  koszty  pracodawcy  stanowiące  znaczącą 

wielkość,  pominięto  koszty  pośrednie  (bezwzględnie  występujące  w  sytuacji  zatrudniania 

pracowników  na  umowę  o  pracę),  koszty  środków  ochrony  osobistej,  koszty  wymaganych 

przepisami  prawa  przeglądów,  materiałów  eksploatacyjnych  (przykładowo  wymiana  olei, 

noży  w  rębakach  itp.),  realnych  kosztów  paliwa  (zostały  znacząco  zaniżone),  koszty 

utrzymania  sprzętu  (badania  techniczne,  badania  UDT,  badania  konserwatorskie),  koszty 

dowozu pracowników, sprzętu na budowę (niskopodowozie), jeśli sprzęt zostaje na budowie 

dozór/stróż, całkowicie pominięto warunki glebowe ( okres realizacji przewiduje pory roku w 

których  może  być  problem  z  wjazdem  sprzętu  ciężkiego).  Drugie  wyjaśnienia  są 

zdecydowanie  niewystarczające,  nadal  nie  wnoszą  żadnych  argumentów  czy  środków 

dowodowych  które  pozwoliły  by  na  uznanie,  iż  wycena  ma  charakter  rzetelny,  tym  samym 

nie jest rażąco niska.  

Odwołujący,  powołując  się  na  orzecznictwo  wskazał,  że  ciężar  dowodu  w  zakresie  rażąco 

niskiej ceny 

spoczywał na firnie Usługi Leśne K. J. . Firma w swoich wyjaśnieniach pominęła 

wiele  istotnych  elementów  cenotwórczych,  w  szczególności  firma  twierdzi,  iż  wykonuje 

zamówienie  bezkosztowo  w  zakresie  kosztów  odnoszących  się  do  transportu  drewna 

sp

ecjalistycznymi samochodami, jednakże już w drugich wyjaśnieniach wskazuje na bardzo 

niskie  koszty  na  podstawie  umowy  współpracy.  Podobnie  w  kwestii  pozostałych 

miesięcznych  kosztów  związanych  z  użytkowanie  maszyn  (brak  rzetelnych  wyjaśnień  co 

właściwie Wykonawca uwzględnił w tej pozycji), istotnym jest również iż firma przyjęła koszty 

sprzedaży  poniżej kosztów  własnych. Wycena winna objąć także zarówno  koszty  osobowe 

oraz  osobę kierującą  (nadzorującą)  ze strony  wykonawcy  posiadającą wymagane  zapisami 

SIWZ 

kwalifikacje  i  doświadczenie,  koszty  maszyn  i  urządzeń  niezbędnych  do  wykonania 

usługi.  Firma  Usługi  Leśne  K.  J.  winna  oszacować  cenę  usługi  w  sposób  uwzględniający 

niezbędne  do  poniesienia  nakłady  na  wynagrodzenia.  W  celu  ustalenia  minimalnego 

wydatku  finansowego,  w  przeliczeniu  na  1  godzinę  pracy,  związanego  z  zatrudnieniem 

pracownika uwzględnić należy wymiar czasu pracy w przeciągu czasu wykonywania umowy, 

około  160  godzin  średniomiesięcznie.  Całkowite  wydatki  związane  z  zatrudnieniem 

pracown

ika  leżące  po  stronie  pracodawcy  obejmują  również  obowiązki  wynikające  z 

przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym,  obowiązujących  w 

miejscu,  w którym realizowane jest  zamówienie tzw. koszty  pośrednie                           w  tym: 

urlopy, odpr

awy emerytalne, rentowe, nagrody jubileuszowe, pranie odzieży, środki czystości 

dla  pracowników  i  z  uwagi  na  specyfikę  pracy  napoje  chłodzące,  wydatki  związane  z 

utrzymaniem biura, zatrudnieniem pracownika do obsługi biura, biurowego, oraz do prac do 

nadzo

ru,  dowóz  pracowników,  szkolenia,  badania  lekarskie  (posiłki  regeneracyjne 

przysługują pracownikom w pracujących w określonych warunkach, dlatego koszt związane 

z  nimi  zostały  uwzględnione  przy  wycenie  określonych  czynność  indywidualnie). 

Szczegółowe wyliczenia pozwalają na ustalenie stawki za 1 roboczogodzinę (uwzględniając 

m.in.  koszty  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od 

minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 

10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę na poziomie nie mniejszym 

niż  2.100  zł,  stawki  godzinowej  na  poziomie  13,70  zł.  Przy  czym  koniecznym  jest 

uwzględnienie  kosztów  pracodawcy.  Praca  maszynowa  wymaga  również  zabezpieczenia 

koszty  utrzymania  sp

rzętu  (m.in.  paliwa,  smary,  obsługa,  ryzyko  naprawy),  przy  czym 

istotnym  jest,  iż  firm  wyjaśnia,  iż  zapewni  jedynie  koszty  paliwa.  Zaś  elementy  niezbędne 

przy  eksploatacji  maszyny  to  m.in.: 

obsługa  codzienna,  czyli  smarowanie  maszyny,  koszty 

paliwa,  serwis  maszyny  roczny  w  tym: 

wymiana olejów  w silniku około 1000zł, filtrów około 

6600zł na rok, wymiana 150 l oleju przekładniowego tj. około 1000zł, wymiana i uzupełnienie 

oleju hydraulicznego około 2500zł na rok, badania okresowe dozoru technicznego maszyny, 

co  dwa  miesiące  konserwacja  maszyny  przez  konserwatora  maszyn  i  urządzeń  koszt, 

drobne awarie, zużycie węzy hydraulicznych, ewentualne raty leasingowe, dojazd do pozycji 

z miejsca parkingowego, ewentualnie koszty transportu maszyny.  

Reasumując,  Odwołujący  stwierdził,  że  działanie  Zamawiającego  nie  tylko  narusza  prawo, 

ale jest wysoce niekonsekwentne. Nie można bowiem wyzwać do wyjaśnień w przedmiocie 

rażąco niskiej ceny, a potem twierdzić (poprzez uznanie oferty za ważną), że w istocie brak 

rzetelnych  wyja

śnień,  pominięcie w  wyjaśnieniach  istotnych dla wyceny  realizowanej  usługi 

pozycji czy te

ż zdawkowe, ogólnikowe przedstawienie części kosztów w sposób zaniżony dla 

kalkulowanej ceny nie jest istotne.  

Na  podstawie  dokumentacji  akt  sprawy  oraz  biorąc  pod  uwagę  stanowiska  stron  i 

uczestnika  postępowania  zaprezentowane  w  trakcie  rozprawy,  Izba  ustaliła  co 

następuje: 

W

artość  szacunkowa  zamówienia  publicznego  dla  zadania  nr  2,  obejmującego 

wycinkę  drzew  i  krzewów  rosnących  przy  linii  kolejowej  nr  144  Tarnowskie  Góry  -  Opole 

Główne wraz z zakupem przez wykonawcę drewna pozyskanego w ramach wycinki, została 

oszacowana na 2 493 

660 zł. W postępowaniu wpłynęło 6 ofert. Ceny ofert nie odrzuconych 

opiewały  na  kwoty  od:  1 097 254,08  zł  (cena  oferty  Usługi  Leśne  K.  J.  -  dalej  K.  J.  lub 

Przystępujący, 1 721 253,02 zł (cena oferty Bilpol – K. sp. k.- dalej Odwołujący) aż do kwoty 

128,00zł (cena oferty BKW Usługi Komunalne Sp. z o.o.). 

Średnia cena wszystkich złożonych ofert w tym zadaniu wynosiła 1 506 083,47 zł. 

Zamawiający,  pismem  z  dnia  23  marca  2018r.,  zwrócił  się  do  pięciu  wykonawców, 

których  oceny  ofert  były  niższe  o  ponad  30%  od  ustalonej  przez  Zamawiającego  wartości 

szacunkowej  zamówienia  o  udzielenie  w  trybie  art.  90  ust.  1  Pzp  wyjaśnień  dotyczących 

wyliczenia ceny oferty.  

W  odpowiedzi  z  dnia  26  marca  br.,  wykonawca  K.  J. 

potwierdziła,  że  zaoferowana 

przez ni

ą cena gwarantuje bezpieczne oraz zgodne z technicznymi wymaganiami wykonanie 

zamówienia.  Wyjaśniła  m.in.,  że:  maszyny  i  urządzenia  wykorzystane  do  realizacji 

zamówienia są jej własnością, w zakresie transportu drewna specjalistycznymi samochodami 

ciężarowymi  z  przyczepami  wyposażonymi  w  kłonice  współpracuje  na  zasadach  umowy 

współpracy  w  relacjach  rodzinnych,  zakład  zlokalizowany  jest  w  niedużej  odległości  do 

miejsca  prowadzonych  robót,  co  pozwala  na  samodzielny  przejazd  niektórych  maszyn  bez 

konieczności  stosowania  lawet  transportowych  oraz  zapewnia  bezpośredni  dojazd 

pracowników  z  miejsca  zamieszkania  bez  konieczności  zakwaterowania,  w  zakresie  rób 

planuje  użycie  sprzętu  specjalistycznego  zwiększającego  bezpieczeństwo  pracowników  i 

prowadzonych robót przez zastosowanie maszyn.  

W dalszej części pisma w pkt 6-10 wykonawca  podał następujące wyliczenia: użycie sprzętu 

Harwester  praca  159 

600zł,  użycie  sprzętu  Forwarder  praca  79 800zł,  samochody 

samozaładowcze  DAF  i  Man  +przyczepy  9 500zł,  ciągniki  rolnicze  z  wyciągarkami  i 

przyczepami  samozaładowczymi  razem  38 760zł,  rębaki  do  gałęzi  –  51 680,  ciągnik 

zrywkowy  LKT 

–  25 840,  pilarka  Sthill  zużycie  paliwa  27 924  zł,  sprzęt  konserwacja, 

przeglądy,  amortyzacja,  naprawy,  awarie    40 000zł,  transport  sprzętu  10 000zł,  nadzór 

ornitologiczny  7000zł,  robocizna:  20  pracowników  x179  dni  =  393 800zł,  koszty 

ogólnozakładowe  -3%  =30 479,28  zł,  zysk  12%  121 592,72zł,  koszty  nieprzewidziane  =           

20 0000zł. Całkowity koszt 1015 976 netto+8% VAT= 1097 254 brutto. Wykonawca wskazał, 

że wycena w zakresie robocizny uwzględnia koszty pracy na jedną osobę zatrudnioną przy 

wykonywaniu zam

ówienia, zgodnie z obowiązującym u wykonawcy systemem wynagrodzeń 

dla  stanowisk  pracy:  tj. 

pomocniczy  pracownik  leśny,  pilarz,  drwal,  obsługa  maszyn 

wielooperacyjnych,  kierowca,  dozór  techniczny  w  „dni  czarne”  na  poziomie  nie niższym  niż 

110zł/rbdn  z  czego  23,  54  zł,  stanowi  koszt  pracy  wynikający  z  ustawy  o  systemie 

ubezpieczeń  społecznych.  Wykup  drewna  pozyskanego  zostanie  skompensowany  jego 

sprzedażą.  

W dniu 18 kwietnia 2018r. Zamawiający zwrócił się ponownie do pięciu wykonawców                     

o wyjaśnienia elementów, mających wpływ na wysokość ceny. W wezwaniu skierowanym do 

wykonawcy J.

, zwrócił się o przesłanie kopii umowy dotyczącej współpracy                       w 

relacjach  rodzinnych  w  zakresie  transportu  drewna  specjalistycznymi  samochodami 

ciężarowymi  z  przyczepami  wyposażonymi  w  kłonice.  W  związku  z  deklaracją  co  do 

wykorzystania  specjalistycznego  sprzętu  typu  Harwester  i  Forwarder,  Zamawiający  wezwał 

do  wykazania  wpływu  tych  maszyn  na  pracochłonność  prac  a  także  przedstawienia 

dowodów  posiadania  tych  maszyn.  Dalej  wątpliwości  Zamawiającego  wzbudził  fakt,  że                      

z  obliczeń  wynika,  że  każdy  z  pracowników  dziennie  otrzyma  110  zł  brutto,  co  daje  kwotę 

86,46 zł netto. Skoro minimalna stawka godzinowa wynosi 13,70 zł brutto, to wynika z tego, 

że wykonawca będzie wykonywał pracę przez nie więcej niż 6 godzin dziennie. W związku                

z tym Zamawiający zwrócił się o wyjaśnienie dotyczące ilości godzin wykonywanych w ciągu 

dnia  pracy.  Zamawiający  wezwał  do  wypełnienia  uproszczonego  kosztorysu  ofertowego, 

zgodnie ze wzorem stanowiącym załącznik nr 1.  

W odpowiedzi, w dniu 23 kwietnia 2018r., wykonawca wyja

śnił, że firma współpracuje 

z firmą Usługi Transportowe T. J., która jest prowadzona przez T. J. -  męża właścicielki firmy 

Usługi Leśne K. J.. Podmioty te wiążą nie tylko więzy rodzinne i wynikająca z tego ustawowa 

wspólność  majątkowa,  ale  także  umowa  współpracy  zwarta  w  styczniu  2018r.,  którą 

wykonawca  J. 

załączył  do  pisma.  Wyjaśnił,  że  zamierza  skorzystać  ze  specjalistycznego 

sprzętu,  który  ułatwi  pracę  oraz  zmniejszy  zaangażowanie  potencjału  osobowego. 

Nowoczesne 

metody  pozyskiwania  drewna  przy  pomocy  maszyn  ścinkowo-  okrzesująco  – 

przerzynających pozwalają w czasie jednej dniówki roboczej na ścięcie ok. 300 drzew przez 

jednego operatora. Załączył dowody posiadania sprzętu.  

Odnośnie  kalkulacji  robocizny  wyjaśnił,  że  posiada  pełną  dokumentację  pracowniczą, 

wykonawca  był  objęty  kontrolami  ZUS,  Urzędu  Skarbowego  oraz  Państwowej  Inspekcji 

Pracy  z  zakresu  legalności  zatrudnienia,  czasu  pracy,  bezpieczeństwa  pracy  i  poziomu 

wynagrodzeń,  które  zakończyły  się  pozytywnie.  Wszyscy  pracownicy  zatrudnieni  są  na 

umowę o pracę, a minimalna płaca jest zgodna z przepisami Prawa Pracy w tym z ustawą o 

minimalnym  wynagrodzeniu.  Pracownicy  otrzymują  wynagrodzenie  miesięczne  brutto  2100 

zł,  zaś  20,34%  miesięcznie  na  osobę  stanowi  koszt  pracodawcy  wynikający  z  ustawy                           

o  systemie  ubezpieczeń  społecznych  (emerytalne  -9,76%,  rentowe-  6,5%,  wypadkowe- 

1,53%, FP -

2,45%, FGŚP- 0,1%). Koszt pracodawcy uwzględniony został w kalkulacji w poz. 

Zysk  z  uwagi  na  to,  że  są  to  stałe  koszty  pracy  opłacane  przez  pracodawcę  z  tytułu 

zatrudnienia pracowników na umowę o pracę. Wskazana przez Zamawiającego kwota 13,70 

zł brutto jako minimalna stawka godzinowa dotyczy umów cywilonoprawnych, na podstawie 

których wykonawca nie zatrudnia pracowników przy pozyskiwaniu drewna.  

Mając na uwadze powyższe ustalenia, Izba zważyła co następuje: 

Odwołanie podlega oddaleniu. 

W  pierwszej 

kolejności  ustalono,  że  odwołanie  nie  zawiera  braków  formalnych  oraz 

został  uiszczony  od  niego  wpis.  Nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  skutkujących 

odrzuceniem odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp. 

Izba  stwierdziła,  że  Odwołujący  wykazał  przesłanki  dla  wniesienia  odwołania  określone                 

w  art.  179  ust.  1  ustawy  Pzp,  tj.  posiadanie 

interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz 

możliwość  poniesienia  szkody  w  wyniku  naruszenia  przez  zamawiającego  przepisów  Pzp. 

Działania  i  zaniechania  Zamawiającego,  kwestionowane  w  odwołaniu  mogą  pozbawić 

Odwołującego możliwości uzyskania zamówienia publicznego w zadaniu nr 2. 

W  ocenie Izby  złożone  przez  wykonawcę  K.  J.  (dalej  Przystępującego)  wyjaśnienia  rażąco 

niskiej  ceny  są  wyczerpujące,  spójne,  logiczne  i  potwierdzają  że  zaoferowana  przez  tego 

wykonawcę ceną jest ceną realną. 

Na  wst

ępie  zauważyć  należy,  że  samo  porównanie  cen  ofert  złożonych  w  tym  zadaniu                          

z  wartością  szacunkową  ustaloną  przez  Zamawiającego,  prowadzi  do  wniosku,  że  wartość 

szacunkowa zamówienia odbiega od cen rynkowych i jest wartością zawyżoną. Oznacza to, 

że  wartość  szacunkowa  zamówienia  nie  może  być  adekwatnym  i  jedynym  wyznacznikiem 

dla  uznania  zaniżenia  ceny  oferty  wykonawców,  w  tym  wykonawcy  Przystępującego.                      

W takiej sytuacji należy odnieść się do cen pozostałych ofert złożonych w tym zadaniu. Jak 

ustalono  wyżej,  średnia  cena  wszystkich  złożonych  ofert  w  zadaniu  nr  2  wynosiła 

083,47  zł,  zatem  cena  oferty  Przystępującego  jest  niższa  o  23%  do  średniej 

arytmetycznej cen wszystkich ofert. Zwrócić należy także uwagę na okoliczność, że cena za 

wycinkę 1 drzewa wymagająca decyzji zezwalającej została podana przez Przystępującego 

na kwotę 32 zł netto, zaś średnia cena jednostkowa tego istotnego składnika cenotwórczego 

w innych ofertach wynosi 32,39 zł.  

W orzecznictwie  Kr

ajowej  Izby  Odwoławczej  ukształtował  się  pogląd,  iż  za  ofertę  z  rażąco 

niską ceną należy uznać ofertę z ceną niewiarygodną, nierealistyczną w porównaniu do cen 

rynkowych podobnych zamówień tj. cenę wskazującą na fakt wykonania zamówienia poniżej 

kosztów  wytworzenia  przedmiotu  zamówienia.  Ciężar  wykazania,  że  cena  nie  jest  rażąco 

niska spoczywa na wykonawcy wezwanym do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 i 1a 

Pzp  (art.  90  ust.  2  Pzp). 

W  ocenie  Izby  w  analizowanym  stanie  faktycznym  Przystępujący 

wykaza

ł,  składając  wyczerpujące  wyjaśnienia,  iż  cena  jaką  zaoferował  jest  ceną  realną,  za 

którą  wykonawca  jest  w  stanie  w  sposób  rzetelny  zrealizować  przedmiot  zamówienia. 

Złożone  w  dniu  26  marca  i  23  kwietnia  2018r.  wyjaśnienia  są  spójne  i  wzajemnie  się 

uzupełniają. Zakres udzielonych wyjaśnień jest ściśle związany z wezwaniem skierowanych 

przez  Zamawiającego,  w  szczególności  jeśli  chodzi  o  kalkulację  ceny  oferty,  która  została 

sporządzona zgodnie ze wzorem przygotowanym przez Zamawiającego. Wyjaśnienia drugie, 

z  dnia  23  kwietnia  2018r., 

dotyczą  odpowiedzi  na  konkretnie  postawione  przez 

Zamawiającego kwestie i  są  dopełnieniem  wcześniej  złożonych wyjaśnień  z  dnia 26 marca 

br.  

Zdaniem  Izby,  tw

ierdzenie  Odwołującego,  że  w  kosztach  pracowniczych  nie  ujęto  kosztów 

pracodawcy, 

wynikających  z  ustawy  o  systemie  ubezpieczeń  społecznych  (ZUS)  jest 

nieuzasadnione. 

Przystępujący  wskazał  wprost  na  te  koszty  zarówno  w  pierwszych                       

(  „110zł/rbdn  z  czego  23,  54  zł  stanowi  koszt  pracodawcy  wynikający  z  ustawy  o  systemie 

ubezpieczeń społecznych”) jak i drugich wyjaśnieniach, gdzie podał ich wartość na poziomie 

613,80zł  i  ujął  ją  w  pozycji  Zysk.  Z  uwagi  na  stałe  koszty  pracy  opłacane  przez 

pracodawcę z tytułu zatrudnienia pracowników na umowę o pracę, w ocenie Izby zasadnym 

jest  ujęcie  kosztów  pracodawcy  w  poz.  18  Zysk,  zgodnie  z  wyjaśnieniami  z  dnia  26  marca 

br.) 

Kalkulując  cenę  oferty  Przystępujący  obliczył  stawkę  roboczogodziny  na  poziomie 

uwzględniającym  minimalne  wynagrodzenie za  pracę w  wysokości  2100zł,  zgodnie z  art.  2 

ust.  5  ustawy  o  minimalnym  wynagrodzeniu  za  pracę  z  10  października  2012  (Dz.U.  z 

2017r.,  poz.  847).  Dowodem  na  to  są  załączone  do  pisma  procesowego  Przystępującego                 

z dnia 21 maja 2018r. 

zanonimizowane umowy o pracę (dowód oznaczony nr 16).  

Istotne znaczenie dla ilości przyjętych roboczogodzin niezbędnych do wykonania zadania ma 

to, że Przystępujący przewidział, ponad wymagania Zamawiającego określone w SIWZ, iż do 

realizacji  prac  będzie  używał  wysokospecjalistycznych  i  bardzo  wydajnych  maszyn  typu 

Harwester  i  Forwarder

,  które  są  w  jego  posiadaniu.  Okoliczność  ta  w  sposób  znaczący 

wpływa  na  usprawnienie  prac  oraz  zmniejszenie  zaangażowania  czynnika  ludzkiego,  co 

niewątpliwie przekłada się na cenę oferty. Z wyjaśnień Przystępującego wynika, że maszyna 

ma możliwość ścięcia w ciągu jednej dniówki ok. 300 drzew a jednej kombajn obsługiwany 

przez  jednego  operatora  „może  zastąpić  pracę  10  drwali  z  pilarkami”.  Przyjęty  przez 

Przystępującego  sposób  wykonania  zamówienia  wpływa  na  możliwość  zmniejszenia  ilości 

roboczogodzin i przyjęcia ilości 179 dniówek niezbędnych do realizacji zamówienia. Przyjęta 

przez  Przystępującego  stawka  roboczogodziny  na  poziomie  13,75  zł  (12,50+1,25zł)  jest 

zgodna z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 12 września 2017r. w sprawie wysokości 

minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w roku 

2018 (Dz.U. 2017 poz. 174). Nieuzasadnionym jest twierdzenie 

Odwołującego, iż do stawki 

zł, podanej w kosztorysie jako stawka roboczogodziny nie można doliczyć stawki 1,25 

zł,  ujętej  w  pod  lit  c  „Robocizna  i  koszty  wynagrodzeń  (koszty  płacowe,  w  skład  których 

wchodzą wynagrodzenia osobowe, dodatki oraz nagrody i premie).  

Przystępujący wykazał, iż istniejące powiązania rodzinne oraz umowa o współpracy z firmą 

Usługi Transportowe T. J. (załączona do wyjaśnień z dnia 23 kwietnia br.) pozwalają mu na 

uzyskanie 

korzystnych  cen  na  załadunek  i  transport  drewna  a  element  ten  jest  istotnym 

składnikiem cenotwórczym. Dowód  w postaci faktury za usługi transportowe, złożony przez 

Odwołującego  jest  nieadekwatny  dla  sytuacji  dostępnej  Przystępującemu  w  zakresie 

świadczenia usług transportu. 

Zasadnym jest stanowisko Przystępującego, iż pracownicy, którzy zatrudnieni są na umowy 

o  pracę  ze  wskazaniem,  iż  miejsce  świadczenia  pracy  obejmuje  nie  tylko  siedzibę 

pracodawcy, mogą ponosić samodzielnie koszty dojazdu do miejsca aktualnie świadczonych 

prac. Odwołujący w toku rozprawy przyznał, że jest to możliwe stąd niezasadnym jest  jego 

stanowisko, i

ż koszty dojazdu pracowników nie zostały ujęte w cenie oferty.  

Za  bezpodstawne 

Izba  uznała  twierdzenie  Odwołującego,  że  koszty  wskazane  w  poz.  13 

pierwszych 

wyjaśnień  z  dnia  26  marca  br.  dotyczące  sprzętu,  konserwacji,  przeglądów, 

amortyzacji, napraw i awarii  w wys

okości 40 000 zł zostały pominięte w kalkulacji z dnia 23 

kwietnia br. 

Koszty paliwa i innych materiałów związanych z eksploatacją sprzętu wynoszące 

104 zł, (poz. 2 wykazu z dnia 23 kwietnia) stanowią sumę kosztów ujętych w poz. 6-13 

wyjaśnień  z  dnia  26  marca  br.,  w  tym  także  obejmują  koszty  napraw,  konserwacji, 

przeglądów  etc.  Koszty  zużycia  paliwa  podane  przez  Przystępującego  są  w  ocenie  Izby 

wystarczające. Twierdzenie Odwołującego, że przyjęte w kalkulacji zużycie paliwa na cztery 

maszyn

y  frezarki  i  rębarki  jest  zaniżone,  bo  frezarki  zużywają  aż  20l/paliwa  na  godzinę 

pozostało  gołosłowne.  Okoliczność  ta  nie  wynika  z  załączonej  przez  Odwołującego  karty 

katalogowej frezarki kruszącej FAO FAR. 

Izba  podzieliła  stanowisko  Zamawiającego,  co  do  tego,  że  z  treści  przywoływanych  w  toku 

rozprawy  postanowień  §  5  pkt  33  i  43  projektu  umowny  nie  wynika  także  obowiązek 

codziennego  pobytu  ornitologa  na  terenie  wycinki  drzew. 

Obowiązku  tego  nie  można 

wysnuwać z postanowień umownych o treści „wycinkę należy przeprowadzić pod nadzorem 

ornitologicznym.  Przed  wycięciem  każdego  z  drzew  należy  dokonać  oględzin  drzewa  pod 

kątem  zasiedlenia  przez  ptaki”.  Dopuszczalna  jest  bowiem  sytuacja,  iż  ornitolog  dokona 

podczas  jednego  pobytu  oglądu  większej  ilości  drzew,  które  będą  podlegały  wycince  na 

przestrzeni kilku lub kilkunastu dni/tygodni. Z tych względów założenie przez Odwołującego, 

iż zachodzi konieczność pobytu ornitologa przez 5,5 miesiąca, co stanowi wartość 30 000 zł, 

jest nieuzasadnione a o

ferty cenowe dotyczące pełnienia nadzoru ornitologicznego, złożone 

jako dowody w sprawie przez Odwołującego są nieprzydatne dla rozstrzygnięcia tej kwestii. 

Kwota 7000 zł przyjęta przez Przystępującego za nadzór ornitologa jest wystarczająca. 

Twierdzenie  Odwołującego,  że  wykonawca  Przystępujący  nie  ujął  w  cenie  oferty  kosztów 

związanych  z  wystawieniem  gwarancji  ubezpieczeniowej  należytego  wykonania  umowy, 

której  wartość  zgodnie  z  pismem  z  dnia  18  maja  2018r.  STU  Ergo  Hestia  wynosi  niewiele 

ponad 1500 zł. pozostało gołosłowne. Z kalkulacji złożonej przez Przystępującego wynika, że 

zagwarantował  on  sobie  „bufor”  finansowy  w  wysokości  27 000zł  (inne  koszty  związane                 

z  realizacją  zamówienia),  w  ramach  których  mogą  mieścić  się  m.in.  koszty  związane                         

z  uzyskaniem  gwarancji  należytego  wykonania  umowy.  Z  pozycji  tej  mogą  być  również 

pokryte  koszty  związane  z  wydaniem  przepustek  upoważniających  do  przebywania  na 

terenie kolejowym, których koszt jest również niewielki i wynosi ok. 200zł.  

Izba  pod

zieliła  stanowisko  Zamawiającego  co  do  tego,  że  przedmiot  zamówienia  nie 

obejmuje konieczności przeprowadzenia szkoleń na koszt wykonawcy.  

Brak  jest  jakichkolwiek  podstaw, 

aby  twierdzić,  że  wykonawcy  mają  ponosić  dodatkowe 

koszty związane z uzgodnieniami w związku z wejściem na teren prywatny lub należący do 

Lasów  Państwowych.  Zamawiający  wyjaśnił  w  toku  rozprawy,  że  większość  terenów, 

objętych  wycinką  posiada  stosowne  uzgodnienia  a  sytuacja,  w  której  wykonawca  będzie 

dokonywał takich uzgodnień będzie sporadyczna. Przywołane w toku rozprawy przez strony 

postanowienie  §5  pkt  32  projektu  umowy  nie  nakłada  dodatkowych  obowiązków  na 

wykonawcę,  które  mogłyby  generować  koszty  po  stronie  wykonawcy.  Z  treści  tego 

postanowienia  wynika  jedynie  obowiązek  przygotowania  i  uzgodnienia  z  Zamawiającym 

wniosku do właściwego organu o wydanie zezwolenia na odstępstwo do zakazu ochrony w 

stosunku do gatunków lub siedlisk zwierząt dziko występujących, roślin i grzybów, objętych 

ochroną. 

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy 

Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 2 pkt 

,  §  3  i  §  5  ust.  3  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.                     

w  sprawie  wysokości  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze zm.). 

Przewodniczący:    ……………….…..….