Sygn. akt: KIO 1818/19
WYROK
z dnia
07 października 2019 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Aneta Mlącka
Członkowie:
Jolanta Markowska
Małgorzata Matecka
Protokolant: Klaudia Ceyrowska
po rozpoznaniu na rozprawach w dniu
30 września oraz 03 października 2019 r. w
Warszawie
odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 16 września
2019r. przez W
ykonawcę Zakłady Usługowe Zachód Sp. z o.o. (ul. Robocza 40, 61-517
Poznań) w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego Przewozy Regionalne Sp. z
o.o. (ul. Kolejowa 1, 01-217 Warszawa)
przy udziale Wykonawcy AC Serwis Sp. z o. o. (ul. Staffa 64, 60-
194 Poznań)
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego
orzeka:
1. oddala
odwołanie
kosztami postępowania obciąża Wykonawcę Zakłady Usługowe Zachód Sp. z o.o.
(ul. Robocza 40, 61-517
Poznań) i
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
Zakłady Usługowe Zachód Sp. z o.o. (ul. Robocza 40, 61-517 Poznań) tytułem
wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Odwołującego - Wykonawcy Zakłady Usługowe Zachód Sp. z o.o. (ul.
Robocza 40, 61-517
Poznań) na rzecz Zamawiającego Przewozy Regionalne Sp. z
o.o. (ul. Kolejowa 1, 01-217 Warszawa)
kwotę 3600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące
sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz.U. z 2018 r. poz.
1986 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
P
rzewodniczący: ………………………..
Członkowie:
………………………..
………………………..
Sygn. akt: KIO 1818/19
UZASADNIENIE
Zamawiający Przewozy Regionalne sp. z o.o. prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego pn. „Utrzymanie w czystości
pojazdów kolejowych”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane 12 czerwca 2019 roku w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem nr 2019/S 111-273771.
Odwołujący Zakłady Usługowe Zachód Sp. z o.o. wniósł odwołanie, w którym zarzucił
Zamawiającemu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt. 3 PZP, tj. zaniechanie odrzucenia oferty AC
Serwis Sp. z o.o. mimo, że jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu
art. 15 ust. 1 pkt. 1 Ustawy z dnia 16.04.1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji , tj.
sprzedaż usług poniżej kosztów ich świadczenia w celu eliminacji innych przedsiębiorców;
art. 89 ust. 1 pkt. 4 PZP, tj. zaniechanie odrzucenia oferty AC Serwis Sp. z o.o. mimo, iż
zawiera ona rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia; art. 90 ust. 3 PZP, tj.
zaniechanie odrzucenia oferty AC Serwis Sp. z o.o. mimo, iż wykonawca ten nie wykazał w
swoich wyjaśnieniach, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku do
przedmiotu za
mówienia oraz nie przedstawił żadnych dowodów na potwierdzenie swoich
twierdzeń; art. 24 ust. 1 pkt. 16 PZP, tj. zaniechanie wykluczenia AC Serwis Sp. z o.o. mimo,
iż w wykonawca ten wprowadził Zamawiającego w błąd przy przedstawieniu informacji, że
nie po
dlega wykluczeniu, tj. na podstawie odpowiedzi na pytanie nr 4 w części III sekcji C
Jednolitego Europejskiego Dokumentu Zamówienia (dalej JEDZ); art. 24 ust. 1 pkt. 20 PZP,
tj. zaniechanie wykluczenia AC Serwis Sp. z o.o. mimo, iż Zamawiający dysponował
d
owodami, że wykonawca ten zawarł porozumienie z innymi wykonawcami mające na celu
zakłócenie konkurencji między wykonawcami w postępowaniu o udzielenie zamówienia; art.
24 ust. 1 pkt. 17 PZP, tj. zaniechanie wykluczenia AC Serwis Sp. z o.o. mimo, iż ten
ud
zielając odpowiedzi na pytanie nr 4 w części III sekcji C JEDZ przedstawił informacje
wprowadzające w błąd Zamawiającego, mogące mieć istotny wpływ na decyzje
podejmowane przez Zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia; art. 24 ust. 1
pkt. 12 PZ
P, tj. zaniechanie wykluczenia AC Serwis Sp. z o.o. mimo, iż ten nie wykazał braku
podstaw wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 20 PZP; art. 24 ust. 1 pkt. 16 PZP, tj.
zaniechanie wykluczenia AC Serwis Sp. z o.o. mimo, iż ten udzielając odpowiedzi na pytanie
nr 8 w części III sekcji C JEDZ wprowadził Zamawiającego w błąd przy przedstawieniu
informacji, że będzie w stanie niezwłocznie przedstawić dokumenty potwierdzające
wymagane przez Zamawiającego, tym samym potwierdzając spełnianie warunków udziału w
postępowaniu; art. 24 ust. 1 pkt. 12 PZP, tj. zaniechanie wykluczenia AC Serwis Sp. z o.o.
mimo, iż ten nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu przez przedstawienie
wymaganej usługi oraz dowodu, że została ona wykonana należycie; art. 26 ust. 3 PZP, tj.
dopuszczenie do przedstawienia przez AC Serwis Sp. z o.o. nowego wykazu usług, a także
dopuszczenie dowodów mających potwierdzać należyte wykonanie wykazywanej usługi
mimo, że takimi dowodami nie są, a także dopuszczenie innego dowodu potwierdzającego
należyte wykonanie wykazywanej usługi mimo, że dowód ten został przedstawiony po
wyznaczonym przez Zamawiającego terminie, a także że dowód ten nie został podpisany
kwalifikowanym Sp. o.o. art. 26 ust. 3 PZP, tj. dopuszczenie do dwukrotnego skorzystania z
wezwania kierowanego do AC Serwis Sp. z o.o. mimo, iż już po pierwszym wezwaniu
wykonawca ten nie potwierdził spełniania warunków udziału w postępowaniu; art. 10a ust. 1
PZP, tj. dopuszczenie komunikacji między Zamawiającym i AC Serwis Sp. z o.o. poza
obowiązującą w postępowaniu komunikacją elektroniczną w postaci platformy OpenNexus;
art. 7 ust. 1 i ust. 3 PZP, tj. dokonanie wyboru oferty AC Serwis Sp. z o.o. niezgodnie z
przepisami PZP oraz z naruszeniem zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców; art. 8 ust. 1 PZP, tj. naruszenie zasady jawności postępowania przez zakrycie
części treści dowodu AC Serwis Sp. z o.o. należyte wykonanie wykazywanej usługi mimo, iż
jest to dokument o istnym znaczeniu dla oceny spełniania przez tego wykonawcę warunków
udziału w postępowaniu, a jednocześnie nie zostały przedstawione przez Zamawiającego,
żadne okoliczności wskazujące na podstawy do zamazania części danych na tym dowodzie;
art. 46 ust. 1 PZP, tj. niezwrócenie Odwołującemu wadium mimo dokonania wyboru oferty
najkorzystniejszej.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty AC
Serwis Sp. z o.o., wykluczenia z postępowania AC Serwis Sp. z o.o. i/lub odrzucenie jego
oferty, powtórzenia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty spośród ofert niepod
legających odrzuceniu, udostępnienia dowodu potwierdzającego należyte wykonanie usługi
na rzecz Przewozów Regionalnych Sp. z o.o. wystawionego z datą 05.09.2019r. z pełną jego
treścią obejmującą także części uprzednio zakryte, niezwłoczne zwrócenie wadium
wpłacone przez Odwołującego.
W zakresie zarzutu dotyczącego ceny zawartej w ofercie Wykonawcy AC Serwis sp. z o.o.
Odwołujący wskazał, że cena stanowi 37% ceny oferty Odwołującego i 74% kwoty
przeznaczonej na re
alizację zamówienia przez Zamawiającego. Do czynników wpływających
na cenę należy obok kosztów robocizny, koszt zapewnienia środków higieniczno-sanitarnych
w pojazdach, koszty mediów, których zapewnienie leży wyłącznie w gestii wykonawcy,
wywozu śmieci oraz usuwania nieczystości płynnych z pomieszczeń wc.
Dla ustalenia liczby niezbędnych pracowników konieczne jest uwzględnienie wymogu
zorganizowania usługi w taki sposób, ażeby możliwe było jej świadczenie w ciągu całej doby
przez wszystkie dni tygodnia, o
czym taktuje §2 ust. 3 załącznika nr 6 do SIWZ - wzór
umowy.
Wobec wymogu Zamawiającego wskazanego w §4 ust. 7 SIWZ dotyczącego zatrudnienia
osób wykonujących usługę wyłącznie na podstawie umowy o pracę wiążą się z tym
dodatkowe koszty pracownicze w posta
ci zastępstwa na czas urlopów, dodatków do pracy w
godzinach nocnych i dni świąteczne, a także ewentualnych kosztów prowadzenia
Pracowniczych Programów Kapitałowych.
Odwołujący wskazał także na koszt polisy OC wymaganej zapisem §9 załącznika nr 6 do
SIWZ -
wzór umowy. Składka zapewniająca ochronę OC o sumie ubezpieczenia 8 mln zł
może sięgać nawet 60 tys. zł rocznie.
Zdaniem Odwołującego, powyższe koszty muszą być uwzględnione w cenie oferty jak
również te, których nie dało się przewidzieć w momencie zawierania umowy, np. skokowy
wzrost płacy minimalnej. AC Serwis Sp. z o.o. w swoich wyjaśnieniach dotyczących ceny
opiera wycenę kosztów pracowniczych wg płacy minimalnej w 2020r. w wysokości 2450 zł
brutto, podczas gdy stosowe rozporządzenie usankcjonowało płacę minimalną w wysokości
2600 zł brutto.
Dalej Odwołujący wskazał, że „udzielone przez AC Serwis Sp. z o.o. wyjaśnienia co do
podstawy kalkulacji oferty (odpowiedź na wezwanie Zamawiającego z dnia 18.07.2019r.)
pokazują, że nie jest możliwe w ramach tej oferty zapewnienie wykonania usługi przez całą
dobę i wszystkie dni tygodnia. Wskazanie tylko dwóch osób do wykonywania pracy w
punkcie czyszczeń Zbąszynek na 1/2 etatu całkowicie uniemożliwia prawidłowe wykonanie
usługi jeżeli harmonogram będzie nakazywał jej wykonanie w zbiegu kilku wagonów
jednocześnie. Takie ograniczone zatrudnienie pozwoli co najwyżej na świadczenie usługi
przez 4 godziny dziennie nie wspominając już o możliwym pojawieniu się taboru do
sprzątania w weekendy”.
Odwołujący podniósł, że konstrukcja umowy z Zamawiającym daje mu prawo do zatrzymania
środków higieniczno-sanitarnych nawet w przypadku skreślenia danego wagonu, czyli
uznania, że został nienależycie posprzątany i odmowę zapłaty (§6 ust 15 załącznika nr 6 do
SIWZ -
wzór umowy). Nie mniejsze znaczenie mają także znaczne kary umowne
przewidziane na okoliczność różnych uchybień - nawet do 700% wartości zlecanych usług.
Tego typu klauzule umowne dla działającego roztropnie przedsiębiorcy muszą mieć
znaczenie w kształtowaniu ceny oferty.
Zdaniem Odwołującego, bagatelizowanie wykazywanych powyżej czynników cenotwórczych
wskazywać może jedynie na świadome oferowanie usługi poniżej kosztów jej świadczenia
lub
też z góry przyjęcie, że wbrew oczekiwaniom Zamawiającego, przedmiot zamówienia nie
będzie wykonywany zgodnie z jego opisem. Odwołujący podkreślił, że rozliczenie następuje
wg zamówienia na sprzątanie konkretnego wagonu i wypełnionego następnie protokołu
zdawczo-
odbiorczego potwierdzającego prawidłowe wykonanie wszystkich czynności. Nie
występuje ryczałtowe rozliczenie miesięczne. Tym samym to cena jednostkowa ma kluczowe
znaczenie w ocenie możliwości wykonania całej umowy. Realność tej ceny wg
Odwołującego należy odnieść do wymogów prawidłowego i zgodnego z oczekiwaniami
Zamawiającego wykonania usługi na danym wagonie, zwłaszcza w tych jednostkach, które
dominują w formularzu cenowym, a zatem mają decydujące znaczenie dla ustalenia ceny za
całą ofertę.
Zamawiający wezwał Wykonawcę AC Serwis Sp. z o.o. do złożenia wyjaśnień w sprawie
rażąco niskiej ceny wskazując jednocześnie na konieczność wyjaśnienia co spowodowało
możliwość jej obniżenia, ale również w jakim stopniu dzięki wskazanym czynnikom cena
została obniżona. Zdaniem Odwołującego, odpowiedź pozostała bardzo ogólnikowa i nie
przed
stawiała żadnych nadzwyczajnych okoliczności, jakie uzasadniałyby tak daleko idące
obniżenie ceny. Wyjaśnienia AC Serwis Sp. z o.o. wprost dowodzą niemożliwości
świadczenia usługi zgodnej z przedmiotem zamówienia, tj. zapewnienia świadczenia usługi
przez c
ałą dobę we wszystkie dni tygodnia przy jedynie wykazanej liczbie 26 osób
zatrudnionych na 1/2 etatu. Po przeanalizowaniu
ilości przewidywanego do sprzątania taboru
w poszczególnych punktach czyszczeń, jak również mając na względzie wymogi wykonania
usługi na każdym wagonie w czasie nie dłuższym niż podany w załączniku nr 3 do umowy,
Odwołujący stwierdził, że jest rzeczą niemożliwą wykonanie usługi w oparciu o wskazane
przez AC Serwis Sp. z o.o. zasoby ludzkie.
Odwołujący podkreślił także specyfikę usługi, która wymaga ciągłej gotowości do jej
świadczenia zgodnie z harmonogramem przedkładanym jedynie na 3 dni przed terminem
wykonania, a także brak uwzględnienia dodatkowych kosztów jak dodatek za pracę nocną
oraz w dni świąteczne, kosztów zastępstwa na czas urlopów, oraz czy pracownicy będą
objęci Pracowniczymi Programami Kapitałowymi. Odwołujący wskazał, że wyjaśnienia
kosztów pracowniczych bazują na nieaktualnej płacy minimalnej w roku 2020. W
wyjaśnieniach tych brak dokładnych wyliczeń jaki jest koszt zapewnienia wyposażenia wc w
wagonach w środki higieniczno-sanitarne, jaki jest choćby szacowany koszt zapewnienia
mediów w poszczególnych punktach czyszczeń oraz koszt zagospodarowania śmieci i
nieczystości płynnych, a których uwzględnienie w cenie oczekuje Zamawiający. Nie zostały
wskazane praktycznie żadne dowody na odparcie hipotezy rażąco niskiej ceny, całość
wyjaśnień opiera się wyłącznie oświadczeniu własnym AC Serwis Sp. z o.o. że jest
podmiotem doświadczonym na rynku i wie jak sprzątać wagony.
Zamawiaj
ący zwrócił się do Wykonawcy AC Serwis o wyjaśnienie rażąco niskiej ceny.
Zdaniem Odwołującego, Wykonawca AC Serwis na zadane pytanie, dlaczego pracownicy
mają być zatrudnieni na 1/2 etatu Wykonawca praktycznie nie odpowiedział. Stwierdził, że
zatrudnienie na 1/2
etatu pracowników ma być atutem jego oferty, ponieważ pozwala na
dostosowanie niezbędnej ilości pracowników do wykonania usługi sprzątania taboru zgodnie
z harmonogramem czyszczeń, co w ocenie Odwołującego jest dość dziwnym tłumaczeniem.
W odpowied
zi na pytanie Zamawiającego czy i jak Wykonawca AC Serwis zagwarantował
sobie
ceny środków czystości i najmu, w zasadzie nie udzielił odpowiedzi, jednocześnie
wskazując, że szacuje koszty najmu w oparciu o posiadane dane na zupełnie innych
lokalizacjach ni
ż przedmiot zamówienia, nie podając również żadnych konkretów czy
dowodów na to, że podjął realne starania do zapewnienia sobie w przyszłości infrastruktury
do wykonania przedmiotu zamówienia. W podsumowaniu Odwołujący stwierdził, że
Wykonawca AC Serwis Sp
. z o.o. nie wskazał na żadne czynniki, które uzasadniałyby na tak
znaczące obniżenie ceny. Uznał wyjaśnienia Wykonawcy AC Serwis za ogólne i dość
niejasne, co można by uznać za kalkę do wyjaśnień każdego innego wykonawcy w każdym
innym dowolnym postępowaniu.
Wykonawca
AC Serwis Sp. z o.o. w formularzu JEDZ w części III sekcja C w odpowiedzi na
pytanie nr 4 „Czy wykonawca zawarł z innymi wykonawcami porozumienie mające na celu
zakłócenie konkurencji?” odpowiedział NIE.
Odwołujący wskazał, że Wykonawca AC Serwis Sp. z o.o. zawarł z innymi przedsiębiorcami
porozumienie, którego wynikiem było uzyskanie przez niego referencji za usługi, których
faktycznie nie świadczył. Według Odwołującego, Wykonawca AC Serwis Sp. z o.o.
wprowadził Zamawiającego w błąd, poprzez wskazanie odpowiedzi na przytoczone powyżej
pytanie. Zdaniem Odwołującego, Zamawiający dysponując dowodami na istnienie
zakazanego porozumienia między AS Serwis Sp. z o.o. a innymi przedsiębiorcami winien
wykluczyć go z postępowania. Odwołujący podkreślił, że zgodnie z wytycznymi Urzędu
Zamówień Publicznych, zakazane jest porozumienie zawierane zarówno w tym, jak i w
każdym innym postępowaniu w okresie ostatnich 3 lat. W opinii Odwołującego pojęcie
porozumienia zakłócającego konkurencję należy rozumieć zgodnie z przepisami ustawy z
dnia 16.02.2007r. o ochronie konkurencji i konsumentów. W art. 4 pkt. 5 tej ustawy
zdefiniowano porozumienie między innymi, jako uzgodnienie dokonane w jakiejkolwiek
formie przez dwóch lub więcej przedsiębiorców lub ich związki. Jednocześnie art. 6 ust. 1
tejże ustawy definiuje czym są zakazane porozumienia. Za zakazane porozumienie można
uznać takie, którego celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w
inny sposób konkurencji na rynku właściwym. Posługiwanie się przez AC Serwis Sp. z o.o.
referencjami, które są nieprawdziwe narusza uczciwą konkurencję względem
przedsiębiorców, którzy swoje doświadczenie muszą wypracowywać latami.
Zamawiający wezwał Wykonawcę AC Serwis Sp. z o.o. do ustosunkowania się do
stawianych zarzutów, tak w drodze bezpośredniego spotkania, jak i dalej pisemnie.
Odwołujący podkreślił, że stanowisko Wykonawcy AC Serwis Sp. z o.o. sprowadziło się tylko
do zanegowania przedstawionym faktom i odmową dalszych wyjaśnień, które mogłyby
naru
szać prawo do obrony na wypadek wszczęcia postępowania antymonopolowego przez
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
W opinii Odwołującego brak próby dowodzenia błędności zarzutów w kwestii istnienia w
przeszłości zakazanego porozumienia, mającego na celu zakłócenie konkurencji, jest
przyznaniem się do prawdziwości tych zarzutów, co tym samym zobowiązuje
Zamawiającego do wykluczenia AC Serwis Sp. z o.o. z postępowania.
Wykonawca
AC Serwis Sp. z o.o. w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego w trybie art.
6 ust. 1 PZP przedstawił wykaz usług wraz z referencją mające potwierdzać spełnianie
warunków udziału w postępowaniu określonych w §6 ust. 2 SIWZ. Zamawiający uznał, że
przedstawiona usługa wraz z referencją nie potwierdza spełnienia warunku udziału w
post
ępowaniu w zakresie wymaganego doświadczenia przez AC Serwis Sp. z o.o.
Wykazywana usługa obejmowała zarówno sprzątanie wewnętrzne, jak i zewnętrzne, co nie
odpowiadało definicji doświadczenia, jakim należało się legitymować. W konsekwencji
Zamawiający w trybie art. 26 ust. 3 PZP zażądał wyjaśnień co do wykazanej usługi.
Udzielone przez
Wykonawcę AC Serwis Sp. z o.o. wyjaśnienia potwierdziły, że przedłożona
usługa nie spełnia wymagania określonego w §6 ust. 2 SIWZ, zaś dołączona referencja nie
potwierdza na
leżytego wykonania tej usługi w części zrealizowanej.
Zdaniem Odwołującego, ponieważ Wykonawca AC Serwis Sp. z o.o. nie wykazał się
spełnieniem warunków udziału w postępowaniu w zakresie doświadczenia, powinien zostać
wykluczony z postępowania. Odwołujący wskazał także, że Wykonawca AC Serwis Sp. z
o.o. wprowadził Zamawiającego w błąd udzielając pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 8
części III sekcja C JEDZ, tj. „Czy wykonawca może potwierdzić, że jest w stanie
niezwłocznie przedstawić dokumenty potwierdzające wymagane przez instytucje
zamawiającą lub podmiot zamawiający, podczas gdy takiej dokumentacji nie był w stanie
przedłożyć.
Zamawiający w trybie art. 26 ust. 3 PZP wezwał AC Serwis Sp. z o.o. do uzupełnienia
wykazu usług wraz z dowodami określającymi czy zostały wykonane należycie. Odwołujący
uznał za niedopuszczalne ponowne skorzystanie z art. 26 ust. 3 PZP i umożliwienie
sporządzenia przez AC Serwis Sp. z o.o. nowego wykazu usług. (W trakcie posiedzenia z
udziałem stron, Odwołujący wycofał ten zarzut.)
Niezależnie od powyższego Odwołujący stwierdził, że na drugie wezwanie Zamawiającego w
trybie art. 26 ust. 3 PZP Wykonawca
AC Serwis Sp. z o.o. skutecznie nie odpowiedział.
Wykonawca AC Serwis Sp. z o.o. przedstawił nowy wykaz usług dołączając wyciągi
ba
nkowe jako potwierdzenie prawidłowej realizacji usługi. Zdaniem Odwołującego, nie
można ich uznać w kategorii dowodów na potwierdzenie należytego wykonania usługi.
Definicja dowodu należytego wykonania usługi jest przedstawiona w §2 ust. 4 pkt. 2
Rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26.07.2016r. w sprawie rodzajów dokumentów,
jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielnie zamówienia. Z
przepisu wynika, że takimi dowodami są referencje bądź inne dokumenty wystawione przez
podmiot, na
rzecz którego usługi były wykonywane, a z których będzie możliwe wywiedzenie
faktu należytego świadczenia usługi. Dlatego w ocenie Odwołującego, Zamawiający winien
uznać, że AC Serwis Sp. z o.o. nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu i
pow
inien zostać z niego wykluczony.
Odwołujący zwrócił także uwagę, że w załącznikach do protokołu postępowania pojawił się
list referencyjny adresowany do Zamawiającego z jego Oddziału w Poznaniu, w którym
potwierdza się należyte wykonanie usługi przez AC Serwis Sp. z o.o. wykazane w
odpowiedzi na drugie wezwanie w trybie art. 26 ust. 3. Referencja ta jest datowana na
05.09.2019r., a zatem nie mogła zostać złożona w terminie wyznaczonym w wezwaniu
Zamawiającego, tj. do 04.09.2019r. do godz. 10:00. Referencja nie została złożona przez AC
Serwis sp. z o.o., ponieważ nie figuruje na niej żaden podpis przedstawiciela tego
wykonawcy. Na takim dokumencie powinien być podpis elektroniczny przedstawiciela AC
Serwis Sp. z o.o. na dowód, że to on go przedkłada i potwierdza jego treść za zgodność z
oryginałem zgodnie z wymaganiami Rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i
Technologii z dnia 16.10.2018r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie
zamówienia. W ocenie Odwołującego mogła zaistnieć sytuacja, że to Zamawiający sam
sobie potwierdzał wykaz usług, co nie znajduje oparcia w żadnych przepisach PZP.
W §8 SIWZ Zamawiający określił formę komunikacji z wykonawcami, tj. poprzez platformę
OpenNexus.
Odwołujący zwrócił uwagę, że jeżeli w toku postępowania pojawił się
jakikolwiek dokument złożony poza tym sposobem komunikacji narusza to postanowienia
SIWZ, jak i 10a ust. 1 PZP, nakazujący prowadzenie komunikacji przy użyciu środków
komunikacji elektronicznej.
Zdaniem Odwołującego, pojawienie się załącznika do protokołu
postępowania w postaci referencji z dnia 05.09.2019r. adresowanej do Zamawiającego przez
jego Oddział w Poznaniu każe wątpić czy ten dokument został prawidłowo zakwalifikowany,
jako część załączników do protokołu.
Dokonywane przez Zamawiającego czynności prowadzące ostatecznie do wyboru oferty AC
Serwis Sp. z o.o. nastąpiły w ocenie Odwołującego z naruszeniem zasad uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców. Zdaniem Odwołującego, Zamawiający
dopuszczając zbyt lakoniczne wyjaśnienia ceny oferty AC Serwis Sp. z o.o., umożliwiając
wielokrotne uzupełnienie dokumentów tego wykonawcy potwierdzających spełnianie
warunków udziału w postępowaniu, dopuszczając dokumenty, które w żaden sposób nie
potwierdzają spełniania warunków udziału w postępowaniu, bądź zostały złożone po
terminie, jak również dopuszczenie do przedłożenia dowodu należytego wykonania usługi w
bardzo niejasnych okolicznościach jego wystawienia potwierdza, że wybór AC Serwis Sp.
o.o. odbył się niezgodnie z przepisami PZP. Warunki udziału w postępowaniu określone
przez Zamawiającego w SIWZ powinny być jednakowe dla wszystkich wykonawców, w tym
w zakresie sposobu przedstawiania swoich dokumentów. Zdaniem Odwołującego, referencja
z dnia 05.09.2019r. adresowana do Zamawiającego przez jego Oddział w Poznaniu została
wystawiona i wprowadzona do postępowania poza wszelkimi przepisami PZP przez samego
Zamawiającego.
Odwołujący wskazał, że Zamawiający utajnił część treści referencji wystawionej przez
Oddział Zamawiającego w Poznaniu, potwierdzającej należyte wykonanie usługi przez AC
Serwis Sp. z o.o. W ocenie Odwołującego, stanowi to nieuprawnione zatajenie ważnej w
postępowaniu informacji. Ustalenie osoby podpisującej się pod referencją pozwala stwierdzić
czy takie oświadczenie zostało wystawione przez osobę należycie umocowaną. Nie można
się tutaj zasłaniać przepisami Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE
2016/679 powszechnie znanej jako RODO. Zgodnie
z motywem 14 RODO rozporządzenie
to nie dotyczy przetwarzania danych osobowych dotyczące osób prawnych, w tym
oczywiście osób fizycznych, które taką osobę prawną reprezentują.
Odwołujący wskazał, że art. 46 ust. 1 PZP jednoznacznie nakazuje Zamawiającemu zwrot
wadium wszystkim wykonawcom niezwłocznie po wyborze oferty najkorzystniejszej z
wyjątkiem wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza. Wybór nastąpił
w dniu 06.09.2019r. Oferta Odwołującego nie została wybrana zatem brak jest podstaw do
dalszego przetrzymywania wadium.
Odwołujący w trakcie posiedzenia z udziałem stron oświadczył, że cofa powyższy zarzut.
Do niniejszego postępowania zgłosił przystąpienie po stronie Zamawiającego Wykonawca
AC Serwis sp. z o.o.
Izba
ustaliła i zważyła co następuje:
Zarzut dotyczący naruszenia przez Zamawiającego art. 24 ust. 1 pkt 20 ustawy Prawo
z
amówień publicznych nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z powyższym artykułem, z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się
wykonawcę, który z innymi wykonawcami zawarł porozumienie mające na celu zakłócenie
konkurencji między wykonawcami w postępowaniu o udzielenie zamówienia, co
zamawiający jest w stanie wykazać za pomocą stosownych środków dowodowych.
Przedmiotowa podstawa wykluczenia mus
i być interpretowana ściśle i jej zastosowanie
winno być oparte o obiektywnie stwierdzone przez Zamawiającego okoliczności,
potwierdzone stosownymi dowodami.
W niniejszym postępowaniu Odwołujący zwrócił się do Urzędu Ochrony Konkurencji i
Konsumentów, wskazując okoliczności, które w ocenie Odwołującego świadczą o zawartym
niedozwolonym porozumieniu Przystępującego z innymi podmiotami.
Należy wskazać, że Zamawiający nie posiada uprawnień Urzędu Ochrony Konkurencji i
Konsumentów. Nie jest instytucją właściwą do zbadania i dokonania jednoznacznej oceny
wiarygodności dokumentów przekazanych w innym postępowaniu przez Odwołującego do
UOKiK. Samo zawiadomienie organu, jakim jest UOKIK, nie stanowi dowodu na istnienie
niedozwolonego porozumienia. Zamawiający w ocenie Izby nie może rozstrzygać na
podstawie jedynie podejrze
ń i wątpliwości innego podmiotu na niekorzyść wykonawców.
Zamawiający powinien posiadać jednoznaczny dowód, konkretne ustalenia dokonane
chociażby na podstawie potwierdzonych okoliczności, czy wynikających choćby z dowodów
pośrednich, że ma do czynienia z zakłóceniem uczciwej konkurencji. Taka okoliczność nie
wystąpiła w niniejszym postępowaniu.
Należy wskazać, że w niniejszym postępowaniu złożone zostały dwie oferty (w tym oferta
Odwołującego). Już z tej okoliczności wynika, że brak jest niedozwolonego porozumienia
wykonawców w tym postępowaniu. Ponadto Zamawiający zwrócił się do Przystępującego o
złożenie wyjaśnienia w związku z przedstawionym przez Odwołującego pismem
skierowanym do UOKiK. Przystępujący zaprzeczył zarzutom.
W konsekwencji powyższego należy uznać, że Zamawiający nie dysponował dowodem na
istnienie niedozwolonego porozumienia, tak w odni
esieniu do niniejszego postępowania, jak i
w zakresie innych postępowań.
Skoro zatem Zamawiający nie dysponował dowodem na istnienie niedozwolonego
porozumienia mającego na celu zakłócenie konkurencji między wykonawcami w
postępowaniu o udzielenie zamówienia, to nie można mówić o spełnieniu przesłanki z art. 24
ust. 1 pkt 20 ustawy P
rawo zamówień publicznych. Tym samym nie zachodziła podstawa do
wykluczenia Przystępującego z postępowania na podstawie tego artykułu.
W związku z powyższym, nie można także uznać, że Zamawiający naruszył art. 24 ust. 1
pkt
16 i 17 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Odwołujący nie sprecyzował w treści odwołania, co dokładnie miało wprowadzić
Zamawiającego w błąd, jak również nie wykazał spełnienia poszczególnych przesłanek
wyk
luczenia wykonawcy, wskazanych w powyższych przepisach. Przystępujący wypełnił
formularz w oparciu o przekonanie spełnienia warunków udziału w postępowaniu. Nie można
tym samym uznać, aby wprowadził Zamawiającego w błąd udzielając informacji, że nie
podleg
a wykluczeniu z postępowania w zakresie wypełnienia dokumentu JEDZ (część III
sekcja C pyt. Nr 4).
Zamawiający pismem z 30 sierpnia 2019 r. wezwał Przystępującego do uzupełnienia wykazu
usług. W odpowiedzi Przystępujący uzupełnił wykaz wykonanych usług. Przystępujący we
wskazanym wykazie przedstawił zamówienie wykonywane na rzecz Zamawiającego, tj.
zamówienie realizowane na podstawie umowy CRU-K/C/96/2018 z dnia 15 czerwca 2018
roku.
W treści udzielonej odpowiedzi Przystępujący zwrócił uwagę, że Zamawiający posiada
informację o realizowanej usłudze, jak również dokumenty w tym zakresie, zatem w związku
z treścią art. 26 ust. 6 ustawy Prawo zamówień publicznych, Wykonawca nie musi
przedstawiać dowodów na należyte wykonanie usług. Ponadto Przystępujący złożył skany
dokumentów finansowych.
Zgodnie z art.
26 ust. 6 ustawy Prawo zamówień publicznych, Wykonawca nie jest
zobowiązany do złożenia oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności, o
których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 1 i 3, jeżeli zamawiający posiada oświadczenia lub
dokumenty dotyczące tego wykonawcy lub może je uzyskać za pomocą bezpłatnych i
ogólnodostępnych baz danych. Należy wskazać, że Zamawiający posiadał wiedzę na temat
należytego wykonania zamówienia. Pozyskanie dokumentów potwierdzających powyższy
fakt wymagało jedynie sprawdzenia w ramach struktury wewnętrznej Zamawiającego i
pozyskania ich za pomocą własnej bazy danych, co wyczerpuje przesłankę powyższego
artykułu. Izba miała na uwadze okoliczność, że Przystępujący jeszcze przed upływem
terminu na złożenie wyjaśnień, zwrócił w piśmie (udzielonej odpowiedzi) uwagę
Zamawiającego na fakt, że Zamawiający posiada już informacje i dokumenty dotyczące
realizowanej przez niego na rzecz Zamawiającego umowy. Tym samym bez znaczenia
pozostaje fa
kt, że poświadczenie prawidłowej realizacji usługi zawiera datę o jeden dzień
późniejszą niż termin wyznaczony na złożenie przez Przystępującego wyjaśnień.
Tym samym zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 26 ust. 6 ustawy Prawo zamówień
publicznych na
leży uznać za bezzasadny.
Bezzasadny jest także zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 10a ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych. Pismo pochodzące z oddziału Zamawiającego nie jest pismem
przekazanym przez wykonawcę. Sama natura art. 26 st. 6 ustawy Prawo zamówień
publicznych odnosi się do sytuacji, w której zamawiający posiada wiedzę lub samodzielnie (z
baz danych) może pozyskać dokumenty dotyczące należytego wykonania zamówienia. Nie
jest zatem konieczne kierowanie korespondencji przez wykonawcę do zamawiającego przy
użyciu komunikacji elektronicznej.
Zam
awiający nie naruszył także art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający wezwał Przystępującego do złożenia wykazu usług w trybie powyższego
artykułu. Przystępujący taki wykaz złożył wraz ze skanem dokumentów finansowych
mających potwierdzać prawidłową realizację usługi, a nadto wskazał, że Zamawiający
posiada informację o realizowanej usłudze, jak również dokumenty w tym zakresie. Prawdą
jest, że dokument pochodzący z oddziału Zamawiającego wystawiony został z datą o jeden
dzień późniejszą niż data, na którą Zamawiający wyznaczył czas do uzupełnienia
dokumentów. Istotna w tej sytuacji jest jednak okoliczność, że Przystępujący przed upływem
wyznaczonego terminu poinformował Zamawiającego o okoliczności, że Zamawiający
posiada dokumenty i wiedzę w zakresie prawidłowej realizacji usługi przez Przystępującego.
Tym samym fakt, że instytucja wewnętrzna Zamawiającego wystawiła dokument w dniu 05
września br. pozostaje bez znaczenia dla oceny spełnienia warunków udziału w
postepowaniu przez Przystępującego.
W kontekście powyższego, za bezzasadny należy uznać zarzut naruszenia przez
Zamawiającego art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo zamówień publicznych. Zgodnie z art. 24
ust. 1 pkt 12 ustawy
Prawo zamówień publicznych, z postępowania o udzielenie zamówienia
wyklucza się wykonawcę, który nie wykazał spełnienia warunków udziału w postępowaniu
lub nie wykazał braku podstaw wykluczenia. W niniejszym postępowaniu nie zachodziła
podstawa wykluczeni
a Przystępującego na podstawie tego artykułu. Przystępujący
potwierdził bowiem spełnienie warunku udziału w postępowaniu poprzez wykazanie realizacji
umowy na rzecz Zamawiającego w Oddziale Wielkopolskim.
Zarzut zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego z uwagi na rażąco niską cenę należy
uznać za bezzasadny.
Zgodnie z art.
89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, Zamawiający odrzuca
ofertę, jeżeli zawiera ona rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
Cena rażąco niska to taka, co do której oczywiste jest, że wykonawca nie będzie w stanie
zrealizować za nią zamówienia. Na takie rozumienie pojęcia rażąco niska cena wskazuje
określenie „rażąca”. Wykonawca, który poddaje w wątpliwość określoną cenę zamówienia,
jest zobowi
ązany wykazać w sposób niebudzący żadnych wątpliwości, że jest ona nierealna.
Temu obowiązkowi, w ocenie Izby, nie podołał Odwołujący. W pierwszej kolejności należy
zauważyć, że w treści odwołania Odwołujący wskazał, że cena zaoferowana przez
Przystępującego stanowi 74% kwoty przeznaczonej na realizację zamówienia przez
Zamawiającego. Już ten sam fakt pokazuje, że nie jest tak, że cena ta w sposób rażący
odbiega od sposobu kalkulacji Zamawiającego. Zamawiający wyjaśnił, że powodem
wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień była różnica ceny wybranego Wykonawcy
(Przystępującego), przekraczająca o ponad 30% średnią cen ofert złożonych w
postępowaniu. W postępowaniu zostały złożone dwie oferty. Sam fakt, że występuje duża
różnica cenowa między tymi ofertami, nie może przesądzać o uznaniu ceny zawartej w
ofercie Przystępującego za rażąco niską. Wskazówkę zakresie ceny mogłoby dawać więcej
ofert
złożonych w postepowaniu, co jednak w niniejszej sprawie nie wystąpiło.
Odwołujący na potwierdzenie zarzutu przedstawił jako dowód „wzorcowy schemat kalkulacji”,
który maił na celu udzielenie odpowiedzi na pytanie, jaka powinna być wysokość
minimalnych cen jednostkowych dla poszczególnych rodzajów usług świadczonych na
poszczególnym rodzaju taboru, ażeby cena ta odpowiadała tylko podstawowym kosztom
wykonania danej usługi. Ponadto Odwołujący przedstawił wykaz z norm ISSA, który stanowi
opracowanie określające czas dla realizacji poszczególnych czynności porządkowych.
Jednakże Odwołujący przyjął nieprawidłowe dane do swojej kalkulacji. W szczególności
Odwołujący wskazał, że „Na przykładzie punktu Rzepin widać, że sprzątanie tam zaczyna
się już od godz. 7:30 i nieprzerwanie trwa do 4:00 dnia następnego. W punkcie Zielona Góra
sprzątanie taboru zaczyna się od 6:30 i trwa do 22:00. W Zbąszynku sprzątanie zaczyna się
od 11:20 i kończy o 21:00. W Żaganiu pierwsze sprzątanie zaczyna się od 7:40 i kończy o
5:00 dnia następnego.” Tymczasem, jak wskazał Zamawiający, „W puncie Rzepin
czyszczenia rozpoczynają się od godz. 7.30 i trwają do 13.20. Czas wydłużony do godziny
14.55 dotyczy tylko sytuacji, w której zlecone będzie mycie pudła z zewnątrz (PUC 3), a jest
to usługa zlecana nie częściej niż raz na dwa tygodnie. Ze względu na trudną sytuację
taborową usługę PUC 3 zlecamy często tylko jeden raz w miesiącu dla każdej jednostki Ezt.
Następująca potem usługa PUC7n jest zlecana także tylko jeden raz w tygodniu. Tym
samym od godziny 13.20 do godziny 15.15 jest przerwa w czyszczeniach. Dopiero od godz.
15.15 rozpoczynają się czyszczenia następujące po sobie do godz. 4.00.
W punkcie Zbąszynek czyszczenie nie trwa, jak wykazuje Odwołujący, od godz. 11.20 do
godz. 21.00, ponieważ czyszczone są tylko 4 pociągi w dobie w dni robocze, natomiast w
soboty i dni świąteczne tylko 3 pociągi. O godz. 11.20 jest jedno czyszczenie trwające
zaledwie 30 minut. Kolejne czyszczenia są dopiero o godz. 16.10 przez 30 minut, o godz.
17.30 przez 30 minut i o godz. 20.30 przez 30 minut. Reasumując - wszystkie czyszczenia w
punkcie Zbąszynek trwają łącznie tylko 2 godziny w dobie.
W punkcie Żagań czyszczenie taboru zaczyna się o godz. 7.40 i kończy już o 9.00. Z
powodu trudności technicznych nie ma w chwili obecnej możliwości mycia pudeł z zewnątrz,
czyli wykonywania usługi PUC 3. Następne czyszczenie ma miejsce po ponad 10 godzinach
przerwy, tj. o godz. 19.30 i trwa zaledwie 45 minut. Oba czyszczenia są wykonywane tylko w
dni robocze -
bez sobót, niedziel i świąt. Czyszczenia trzech pojazdów o większym zakresie
rozpoczynają się dopiero o godz. 22.30 i trwają do godz. 5.00.
W punkcie Zielona Góra czyszczenie rozpoczyna się o godz. 6.30 i trwa do godz. 22.00, z
godzinną przerwą miedzy 20.30 a 21.30, czyli ostatnimi pociągami.”
Zamawiający wyjaśnił także, że ustalając poszczególne czasy pracy, wziął pod uwagę nie
norm
y, a własne doświadczenie. Z doświadczenia Zamawiającego wynika chociażby
okoliczność, że czas potrzebny na sprzątanie kabiny maszynisty wynosi ok. 10 min., a nie
tak jak przewidział Odwołujący - 20 minut Sprzątanie obejmuje bowiem czynność zamiecenia
i wy
miany woreczków.
Już z powyższego wynika, że dane, jakie przyjął Odwołujący są nieprawidłowe, sprzątanie
będzie realizowane w czasie znacznie krótszym, a co za tym idzie, kalkulacja Odwołującego
jest nierzetelna. Z
atem nie może ona stanowić podstawy dla jednoznacznego stwierdzenia,
że cena zaoferowana przez Przystępującego jest rażąco niska. Ponadto tabor
Zamawiającego jest inny niż przedstawia to Odwołujący. Jak wyjaśnił Zamawiający, pojazdy
na terenie oddziału Lubuskiego nie różnią się pomiędzy sobą co do ilości członów. Oznacza
to, że przyjęte przez Odwołującego założenia nie są prawidłowe, a co za tym idzie kalkulacja
nie może stanowić potwierdzenia tezy, że cena zaoferowana przez Przystępującego jest
rażąco niska.
Należy mieć także na uwadze, że jak przyznał w trakcie rozprawy Odwołujący, jest to
symulacja, w której niektóre z cen wpisanych przez Odwołującego są wyższe niż ceny
przedstawione w ofercie Odwołującego. Należy zatem uznać, że sam Odwołujący przyznaje,
że można określone elementy wykonać po niższych cenach, niż przyjął sam Odwołujący w
swojej ofercie. W konsekwencji należy uznać że kalkulacja Odwołującego nie może stanowić
dowodu na oko
liczność, że za cenę zaoferowaną przez Przystępującego nie jest możliwe
zrealizowanie zamówienia.
Należy także zauważyć, że Przystępujący przewidział w kalkulacji zysk w wysokości 34%.
Zdaniem Odwołującego, jest to nieprawidłowe działanie, z uwagi na okoliczność, że
przeciętnie wykonawcy w kalkulacjach przyjmują 10% zysku. W pierwszej kolejności należy
wskazać, że samo przyjęcie wysokości zysku zależy od wykonawcy i uwzględnienie wysokiej
wartości w tym zakresie (ponad 1/3 wartości zamówienia) wręcz przeczy tezie Odwołującego
o rażąco niskiej cenie oferty Przystępującego. Co więcej, Odwołujący wskazał, że
Przystępujący nie uwzględnił w kalkulacji oferty wzrostu wysokości minimalnego
wynagrodzenia począwszy od 2020 roku. Jak trafnie zauważył Przystępujący wysokość
płacy minimalnej znana była na chwilę wniesienia odwołania, nie była natomiast znana w
chwili składania ofert. Tym samym trudno uznać, aby możliwe było dokonanie kalkulacji z
pełnym uwzględnieniem jej wysokości. Niemniej jednak Przystępujący przyznał, że jego cena
zabezpiecza i tę sytuację.
Ponadto właśnie założenie wysokiego zysku przy kalkulacji oferty, uwzględniającego także
ewentualne nieprzewidziane wydatki spowodowane szczególnymi sytuacjami, stanowi –
wbrew twierdzeniu Odwołującego - o prawidłowości kalkulacji Przystępującego, a co za tym
idzie, o bezzasadności tezy Odwołującego, że cena zaoferowana przez Przystępującego nie
pokryje wszystkich wydatków i jest rażąco niska.
Dodatkowo Izba miała na uwadze okoliczność, że Przystępujący realizuje na rzecz
Zamawiającego dwie umowy (jedna na terenie miasta Poznań, druga na terenie
Wielkopolski). Umowy, cz
emu nie zaprzeczył Odwołujący, realizowane są prawidłowo. Ceny
wskazane w tych umowach są analogiczne do zaoferowanych w niniejszym postępowaniu.
Powyższa okoliczność nie była kwestionowana przez Odwołującego. Przystępujący załączył
zestawienie cen jednost
kowych na potwierdzenie powyższego. W ocenie Izby fakt ten
wskazuje, że Przystępujący nie zaoferował cen, które w sposób znaczący odbiegają od
rynkowych, ale takie, w ramach których jest możliwe zrealizowanie zamówienia.
Odwołujący postawił także zarzut naruszenia art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych, tj. zaniechania odrzucenia oferty
Przystępującego mimo, iż wykonawca ten nie
wykazał w swoich wyjaśnieniach, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku
do przedmiotu zamówienia oraz nie przedstawił żadnych dowodów na potwierdzenie swoich
twierdzeń.
W ocenie Izby zarzut ten jest bezzasadny.
Wykonawca na wezwanie Zamawiającego wyjaśnił strukturę istotnych kosztów, wskazał
podstawy ich wyliczenia, a także zysk, jaki zamierza osiągnąć. Dodatkowo Zamawiający, w
ramach procedury wyjaśnień rażąco niskiej ceny, skierował do Przystępującego wezwanie,
które zawierało trzy konkretne pytania. Przystępujący udzielił odpowiedzi stosownie do
brzmienia zadanych pytań.
Pierwsze z pytań brzmiało: „dlaczego osoby pracują tylko na pół etatu, w tym, że jest to
wystarczające do wykonania zamówienia, a także dlaczego do wykonania zamówienia nie
jest potrzebny nikt poza pracownikami fizycznymi”. Odwołujący udzielił odpowiedzi, zgodnie
z którą: „Zatrudnienie pracowników w wymiarze ½ etatu ułatwi dostosowanie niezbędnej
ilości pracowników do wykonania usługi sprzątania taboru zgodnie z harmonogramem
czyszczeń, w zależności od zapotrzebowania Zamawiającego na dany rodzaj czyszczenia,
czy też ilości składów do sprzątania w danym przedziale czasowym. (…)” W kontekście
odpowiedzi na to pytanie należy zauważyć, że (jak wskazano powyżej), Zamawiający
przewidywał znacznie krótszy czas realizacji sprzątania pojazdów w poszczególnych
punktach, w przeciwieństwie do czasu przyjętego przez Odwołującego. Zamawiający przyjął
przerwy przy czynnościach sprzątania, a nadto wskazał (również w trakcie rozprawy), że np.
„lokomotywy sprzątane są 1 raz w tygodniu, w Zbąszynku czas pracy w ciągu doby to 2h,
zaś w niedziele i święta 1,5 h.” W trakcie rozprawy Odwołujący przyznał, że nawet jeśli
Zamawiający przewidział przerwy przy czynnościach sprzątania, to jednak pracownicy za
czas przerwy otrzymują wynagrodzenie. Z powyższej wypowiedzi Odwołującego wynika
zatem dodatkowy wniosek, zg
odnie z którym przyjęte przez Odwołującego założenie
zatrudnienia personelu
w wymiarze czasu pracy wynoszącym pół etatu nie jest
nieprawidłowe, wpisuje się w sposób realizacji zamówienia i pozytywnie wpływa na
sprawność jego realizacji. Tym samym odpowiedź udzielona przez Przystępującego na
wezwanie Zamawiającego wskazywała, że założenia Przystępującego przyjęte w kalkulacji
nie są nieprawidłowe.
Przystępujący w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego odniósł się także do zadanego
pytania dotyczącego zagwarantowania środków czystości i higienicznych, wskazując, że
„założył możliwość wzrostu ceny w/w na przestrzeni 17 miesięcy dlatego też, do kalkulacji na
rok 2019 dołożył 1000 zł do każdego miesiąca tj. w roku 2019 kwota 4000 +1000 zł przez
okres od 01.08
– 31.12.2019 r. zyskując 5000 zł na ewentualne podwyżki, natomiast na rok
2020 kwotę 5000 zł. (…)”. Oznacza to, że w kalkulacji przyjął zabezpieczenie kosztów
środków higienicznych. W kontekście powyższego nie można postawić zarzutu, aby
Przystępujący nie odniósł się do zadanych pytań. Odwołujący nie wykazał także, aby
założenia Przystępującego, na które Przystępujący wskazał w treści odpowiedzi na zadane
pytania,
były nieprawidłowe, czy też pozwalały na jednoznaczne stwierdzenie, że cena
przyjęta przez Przystępującego jest rażąco niska. Z tych względów powyższy zarzut należało
uznać za bezzasadny.
W konsekwencji,
za bezzasadny należało uznać zarzut naruszenia przez Zamawiającego
art. 89 ust. 1 pkt 3
ustawy Prawo zamówień publicznych, poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty Przystępującego mimo, iż złożenie przez Wykonawcę oferty stanowi czyn nieuczciwej
konkurencji w rozumieniu art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji, tj. sprzedaż usług poniżej kosztów ich świadczenia w celu eliminacji
innych przedsiębiorców.
Brak uznania ceny za rażąco niską oznacza w konsekwencji, że złożenie oferty nie stanowi
czynu nieuczciwej konkurencji, a tym samym Zamawiający nie naruszył w postępowaniu
art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo z
amówień publicznych.
Na przesłankę odrzucenia oferty stanowiącej czyn nieuczciwej konkurencji składają się:
1) utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku,
2) w szczególności przez sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub
świadczenia albo ich odprzedaż poniżej kosztów zakupu,
3) w celu eliminacji innych przedsiębiorców.
Odwołujący nie wykazał spełnienia powyższych przesłanek. Nie wykazał, aby Przystępujący
utrudniał innym przedsiębiorcom dostęp do rynku. Odwołujący nie wykazał także, aby
Przystępujący oferował sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub
świadczenia albo ich odprzedaż poniżej kosztów zakupu.
Zamawiający wskazał, że dokonał porównania i analizy cen jednostkowych analogicznych
usług. Wskazał, że ceny jednostkowe zaoferowane przez Odwołującego istotnie
przekraczały średnią - często ponad dwa razy, a istnieją także przypadki, że ponad trzy razy.
Z powyższego wynika, że nie można wysnuć jednoznacznego wniosku, że ceny
zaoferowane przez Przystępującego są zaniżone, a Przystępujący oferuje sprzedaż usług
poniżej kosztów ich świadczenia. Nie jest bowiem wykluczone, że to ceny proponowane
przez Odwołującego są wyższe od oferowanych na rynku.
W niniejszym postępowaniu nie wykazano także chęci eliminacji innych przedmiotów, w tym
Odwołującego, z rynku. Przystępujący złożył ofertę z ceną znacznie niższą niż cena
Odwołującego, co stanowi normalny przejaw konkurencji rynkowej przedsiębiorców.
W zakresie powyższych zarzutów należało uznać, że Zamawiający dokonał wyboru
Wykonawcy zgodnie z przepisami ustawy.
Izba uznała za zasadny zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 8 ust. 1 ustawy Prawo
zamówień publicznych, tj. naruszenie zasady jawności przez zakrycie części treści dowodu
Przystępującego na należyte wykonanie wykazywanej usługi mimo, iż jest to dokument o
istotnym znaczeniu dla oceny spełniania przez tego Wykonawcę warunku udziału w
postępowaniu, a jednocześnie nie zostały przedstawione przez Zamawiającego żadne
okoliczności wskazujące na podstawy do zamazania części danych w tym dowodzie.
Izba ustaliła, że Zamawiający udostępnił do wglądu Odwołującemu dokument w postaci
potwierdzenia przez dyrektora Oddziału Wielkopolskiego z siedzibą w Poznaniu spółki
Przewozy Regionalne sp. z o.o.
, że umowa nr CRU-K/C/96/2018 zawarta w dniu 15.06.2018
r. w Warszawie z Przyst
ępującym jest w trakcie realizacji i jest realizowana należycie,
zgodnie z postanowieniami umowy.
Jednocześnie Zamawiający dokonał utajnienia części informacji zawartych w tym
dokumencie. Dokume
nt został przedstawiony Odwołującemu w sposób, który nie pozwolił
zidentyfikować osoby, która podpisała dokument, jak również informacji, kto wygenerował
dokument (kto sprawę prowadzi).
W ocenie Izby nie zachodziły żadne przesłanki, które pozwalały dokonać utajnienia
dokumentu. Zamawiający nie wyjaśnił także, na jakiej podstawie dokonał utajnienia
wymienionych informacji. W treści odpowiedzi na odwołanie wskazał, że „chroniąc dane
osobowe anonimizuje je, co wymaga wydrukowania dokumentów, zakrycia danych i
zeskanowania całości. Taki skan przesyłany jest na wniosek o udostępnienie protokołu
postępowania wraz z załącznikami. Odwołujący nie zgłaszał żadnych wątpliwości w tej
sprawie. Wystarczyłoby, żeby zażądał wglądu do oryginalnej dokumentacji elektronicznej,
zostałaby mu ona (i nadal może) okazana bez zbędnej zwłoki.(…)”.
Należy podkreślić, że Odwołujący nie miał obowiązku kilkakrotnie zwracać się do
Zamawiającego o udostępnienie tego samego dokumentu. Udostępnienie w formie pełnej
powinno nastąpić od razu, a nawet gdyby Zamawiający chciał zachować najwyższe środki
bezpieczeństwa, miał możliwość zwrócić uwagę Odwołującego, w jaki sposób dokument w
pełnej treści może zostać udostępniony.
Art.
7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych stanowi, że Zamawiający przygotowuje i
przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie
uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami
proporcjonalności i przejrzystości. Aby zapewnić równe traktowanie wykonawców oraz
zasadę przejrzystości, postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego Zamawiający
winien prowadzić w oparciu o przepisy i zasady Prawa zamówień publicznych. Jedną z
zasad zapewniających przejrzystość i transparentność postępowania jest zasada wyrażona
w art. 8 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Artykuł ten stanowi, że postępowanie o
udzielenie zamówienia jest jawne. Oznacza to, że nie jest prawidłowym postępowanie
Zamawiającego polegające na bezzasadnym i bezpodstawnym utajnianiu treści dokumentu
lub jego części.
Stosownie do art.
192 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, Izba uwzględnia
odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć
istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. W niniejszym postępowaniu
samo odtajnienie części dokumentu, zawierającej podpis czy nazwisko osoby prowadzącej
daną sprawę nie wpłynęłoby w sposób istotny na wynik postępowania. Tym samym Izba
oddaliła odwołanie i nie nakazała w treści sentencji odtajnienia części utajnionej tego
dokumentu.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, tj. stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
postanowień rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. z dnia 7 maja 2018 r. Dz. U. z 2018 r., poz. 972).
Przewodniczący:
……………………………
Członkowie:
……………………………
……………………………