KIO 2389/19 WYROK dnia 10 grudnia 2019 r.

Sygn. akt: KIO 2389/19 

WYROK 

z dnia 10 grudnia 2019 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Ewa Sikorska 

Protokola

nt:             Aldona Karpińska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 grudnia 

2019 roku w Warszawie odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  I

zby  Odwoławczej  w  dniu  25  listopada  2019  r.  przez  wykonawcę 

TRONUS  POLSKA  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  w  Warszawie  w 

postępowaniu prowadzonym przez Bank Gospodarstwa Krajowego w Warszawie 

orzeka: 

umarza postępowanie w zakresie zarzutów naruszenia art. 22 ust. 1a w zw. z art. 7 

ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku 

– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 

2018  roku,  poz.  1986  ze  zm.) 

poprzez  sformułowanie  treści  warunku  udziału  w 

postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej, odnoszącego się do 

doświadczenia wykonawcy w sposób nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia, a 

także  dyskryminacyjny  i  nieprzydatny  dla  potrzeb  oceny  zdolności  wykonawców  do 

należytego wykonania zamówienia oraz art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 36 ust. 1 pkt 3 i 

ust. 2 pkt 1

, a także art. 14 ust. 1 i art. 139 ust. 1 ustawy – Prawo zamówień publicznych 

w zw. z art. 5 i 353

 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku 

– Kodeks cywilny (Dz. U. z 

2019 roku, poz. 1145 ze zm.) 

poprzez zaniechanie opisania przedmiotu zamówienia w 

sposób jednoznaczny, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, 

na skutek nie uwzględnienia wszystkich wymagań i okoliczności mogących mieć wpływ 

na sporządzenie oferty; 

w pozostałym zakresie oddala odwołanie; 

kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  TRONUS  POLSKA  Spółka  z 

ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie i  

z

alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr 

(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez wykonawcę 

TRONUS  POLSKA  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  w 

Warszawie 

tytułem wpisu od odwołania. 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.  - 

Prawo zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1986 ze zm.), na niniejszy wyrok, w terminie 7 dni od dnia 

jego doręczenia, przysługuje skarga, za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, 

do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

………………………… 

Sygn. akt: KIO 2389/19 

Uzasadnienie 

Zamawiający  –  Bank  Gospodarstwa  Krajowego  w  Warszawie  –  prowadzi 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  którego  przedmiotem  jest  dostawa  i 

montaż mebli biurowych do siedziby tymczasowej Centrali BGK. 

Postępowanie  prowadzone  jest  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  29  stycznia 

2004  roku 

– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2018 roku, poz. 1986 ze zm.), zwanej 

dalej ustawą P.z.p. 

W dniu 25 listopada 2019 roku wykonawca TRONUS POLSKA sp. z o.o. w Warszawie 

(dalej:  odwołujący)  wniósł  odwołanie  wobec  treści  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia (s.i.w.z.) zarzucając zamawiającemu naruszenie: 

art. 22 ust. 1a w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p. 

poprzez sformułowanie treści warunku 

udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej, odnoszącego się do 

doświadczenia wykonawcy w sposób nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia, a także 

dyskryminacyjny  i  nieprzyda

tny  dla  potrzeb  oceny  zdolności  wykonawców  do  należytego 

wykonania zamówienia; 

art. 30b ust. 4 ustawy P.z.p. oraz 

§ 13 ust. 4 rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 

26.07.2016  r.  w  sprawie  rodzajów  dokumentów,  jakich  może  żądać  zamawiający  od 

wykonawcy 

w postępowaniu o udzielenie zamówienia (dalej: rozporządzenie) w związku z art. 

29 ust. 2 i 3 ustawy P.z.p. 

poprzez sformułowanie w treści s.i.w.z. w zakresie opisu przedmiotu 

zamówienia wymogu posiadania przez towary (w zakresie określonym w opisie dokumentacji 

projektowej) certyfikatów potwierdzających zgodność z normami, świadectw jakości, deklaracji 

zgodności,  atestów  higienicznych  i  innych  atestów,  bez  przewidzenia  możliwości 

potwierdzenia posiadania przez oferowany towar takich cech przez inne, równorzędne środki 

dowodowe; 

art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 36 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 pkt 1

, a także art. 14 ust. 1 i art. 139 

ust.  1  ustawy  P.z.p.  w  zw.  z  art.  5  i  353

  K.c.  poprzez  zaniechanie  opisania  przedmiotu 

zamówienia  w  sposób  jednoznaczny,  za  pomocą  dostatecznie  dokładnych  i  zrozumiałych 

określeń,  na  skutek  nie  uwzględnienia  wszystkich  wymagań  i  okoliczności  mogących  mieć 

wpływ  na  sporządzenie  oferty,  a  polegającego  na  nieokreśleniu  w  s.i.w.z.  uprawnień 

wykonawców  w  przypadku  niedotrzymania  przez  zamawiającego  w  całym  okresie  trwania 

umowy realizacji zamówienia w pełnym zakresie określonym w pkt I ppkt 2 OPZ (załącznik nr 

1 do s.i.w.z.

) gwarantowanego , co powoduje, że:  

a) 

nie  zostały  w  sposób  dostateczny  określone  warunki  stanowiące  podstawę 

skalkulo

wania ceny i złożenia oferty; 

b) 

ukształtowanie  treści  przyszłego  stosunku  zobowiązaniowego  narusza  jego 

właściwość (naturę), bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa i równowagę stron, a także 

prowadzi do nadużycia przez zamawiającego jego prawa podmiotowego; 

art. 14 ust. 1 i art. 139 ust. 1 ustawy P.z.p.  w zw.  z art. 5 i 353

 Kodeksu cywilnego 

poprzez ukształtowanie treści przyszłego stosunku zobowiązaniowego w sposób naruszający 

jego właściwość (naturę), bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa i równowagę stron, a 

także  prowadzący  do  nadużycia  przez  zamawiającego  jego  prawa  podmiotowego, 

przejawiający się w szczególności poprzez: 

a) 

wprowadzenie w § 8 ust. 4 i 10, 10 ust. 2 i 11 umowy oraz pkt 111.8 Opisu przedmiotu 

zamówienia  (załącznik  nr  1  do  s.i.w.z.)  zasady,  według  której  odbiór  i  fakturowanie,  a  w 

konsekwencji  zapłata  wynagrodzenia  wykonawcy  może  nastąpić  dopiero  po  podpisaniu 

protokołu  odbioru  końcowego  bez  zastrzeżeń,  co  powoduje  możliwość  odmowy  odbioru  z 

powodu  jakichkolwiek  zastrzeżeń,  bez  ograniczenia  tego  prawa  do  sytuacji  stwierdzenia 

podczas odbioru  wad  istotnych dostarczonych mebli,  a także ograniczenia go  do  tej  części 

mebli, której wady istotne dotyczą, co ponadto stoi w sprzeczności z zasadą wyrażoną w art. 

450 K.c.; 

b) 

wprowadzenie  w 

§  7  ust.  1  umowy  wymogu  zawarcia  oraz  utrzymywania  przez 

wykonawcę  przez  okres  realizacji  umowy  ubezpieczenia  od  odpowiedzialności  cywilnej 

(kontraktowej  i  deliktowej  w  wysokości  10.000.000  złotych,  w  sytuacji  gdy  realizacja 

przedmiotu  zamówienia  ma  następować  sukcesywnie  przez  okres  do  48  miesięcy  od  dnia 

podpisania  umowy,  co  powoduje,  że  na  żadnym  etapie  wartość  świadczeń  realizowanych 

przez w

ykonawcę może nie osiągnąć wartości takich, jak żądana suma ubezpieczenia; 

c) 

wprowadzenie w § 11 ust. 1 pkt 1 umowy kary umownej, która: 

obejmuje odpowiedzialność za opóźnienie w dostawie i montażu towaru względem terminów 

oznaczonych  w  III  ppkt 1 i  2 oraz  pkt  IV  ppkt  4 OPZ lub  opóźnienie w  dostawie i  montażu 

towaru w wykonaniu zgłoszonej reklamacji, o której mowa w pkt III ppkt 6 OPZ, a nie za zwłokę, 

co  powoduje,  że  wykonawca  ponosić  będzie  ryzyko  zapłaty  kar  umownych  nawet  w 

sytuacjach,  w  których  opóźnienie  nie  będzie  wynikiem  okoliczności  leżących  po  stronie 

w

ykonawcy,  a  nawet  będzie  wynikiem  okoliczności,  które  będą  leżeć  po  stronie 

z

amawiającego, 

wprowadza  rażąco  wygórowaną  stawkę  kar  umownych  w  wysokości  7%  wynagrodzenia 

brutto  za  realizację  zamówienia,  którego  opóźnienie  dotyczy,  za  każdy  rozpoczęty  dzień 

opóźnienia, co jest niezgodne z przepisami prawa, w tym art. 471 k.c., art. 473 § 1 k.c. oraz 

art. 483 i 484 

k.c., a także prowadzić może do nieuzasadnionego wzbogacenia zamawiającego 

względem  wykonawcy,  a  ponadto  jest  niezgodne  z  zasadami  uczciwej  konkurencji  i 

proporcjonalności, określonymi w art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p.; 

d) 

wprowadzenie w 11 ust. 1 pkt 2 umowy kary umownej, która: 

obejmuje  odpowiedzialność  za  opóźnienie  w  usunięciu  wady  towaru  zgłoszonej  przez 

Zamawiającego w ramach gwarancji lub rękojmi w stosunku do terminu określonego w § 10 

ust. 3 i 12, a 

nie za zwlokę, co powoduje, że wykonawca ponosić będzie ryzyko zapłaty kar 

umownych  nawet  w  sytuacjach,  w  których  opóźnienie  nie  będzie  wynikiem  okoliczności 

leżących po stronie wykonawcy, a nawet będzie wynikiem okoliczności, które będą leżeć po 

stronie z

amawiającego, 

wprowadza  rażąco  wygórowaną  stawkę  kar  umownych  w  wysokości  7%  wynagrodzenia 

brutto  za  realizację  zamówienia  obejmującego  wadliwy  towar,  za  każdy  rozpoczęty  dzień 

opóźnienia, 

co jest niezgodne z przepisami prawa, w tym art. 471 k.c., art, 473

 k.c. oraz art. 483 i 484 k.c., 

a  także  prowadzić  może  do  nieuzasadnionego  wzbogacenia  zamawiającego  względem 

w

ykonawcy, a ponadto jest niezgodne z zasadami uczciwej konkurencji i proporcjonalności, 

określonymi w art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p.; 

e) 

wprowadzenie w § 11 ust. 1 pkt 3 umowy kary umownej, która: 

obejmuje odpowiedzialność za opóźnienie w przypadku niedostarczenia towaru zastępczego 

w oko

licznościach, o których mowa w § 10 ust. 4 i 15 lub dostarczenia towaru zastępczego o 

parametrach innych niż parametry równoważne bez zgody zamawiającego, a nie za zwłokę, 

co  powoduje,  że  wykonawca  ponosić  będzie  ryzyko  zapłaty  kar  umownych  nawet  w 

sytuacjach,  w  których  opóźnienie  nie  będzie  wynikiem  okoliczności  leżących  po  stronie 

w

ykonawcy,  a  nawet  będzie  wynikiem  okoliczności,  które  będą  leżeć  po  stronie 

z

amawiającego, 

wprowadza  rażąco  wygórowaną  stawkę  kar  umownych  w  wysokości  7%  wynagrodzenia 

brutto  za  realizację  zamówienia,  którego  opóźnienie  dotyczy,  za  każdy  rozpoczęty  dzień 

opóźnienia, 

co jest niezgodne z przepisami prawa, w tym art. 471 k.c., art. 473 1 k.c. oraz art. 483 i 484 

k.c., a także prowadzić może do nieuzasadnionego wzbogacenia zamawiającego względem 

wykonawcy, a po

nadto jest niezgodne z zasadami uczciwej konkurencji i proporcjonalności, 

określonymi w art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p.; 

f) 

wprowadzenie  w  §  11  ust.  2  zdanie  drugie  umowy,  zgodnie  z  którą  kary  umowne 

określone  w  §  11  ust.  1  pkt  1-3  umowy  (dotyczące  odpowiedzialności  za  nienależyte 

wykonanie  zobowiązania)  oraz  11  ust.  1  pkt  4  umowy  (dotycząca  odpowiedzialności  za 

niewykonanie zobowiązania) podlegają kumulacji, co jest niezgodne z przepisami prawa, w 

tym  art.  471  k.c.,  art.  473  5  1  k.c.  oraz  art.  483  i  484  k.c., 

a  także  prowadzić  może  do 

nieuzasadnionego  wzbogacenia  zamawiającego  względem  wykonawcy  i  niezgodne  z 

zasadami uczciwej konkurencji i proporcjonalności, określonymi w art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p.; 

g) 

zaniechanie  wprowadzenia  w  §  11  wzoru  umowy  górnego  limitu  kar  umownych 

związanych  z  nienależytym  wykonywaniem  zamówienia  w  wysokości  odpowiadającej  co 

najwyżej  wysokości  kary  umownej  zastrzeżonej  w  §  11  ust.  1  pkt  4  na  okoliczność 

niewykonania zamówienia, co jest niezgodne z przepisami prawa, w tym art. 471 k.c., art. 473 

1 k.c.  oraz  art.  483  i  484 k.c.,  a także prowadzić może do nieuzasadnionego  wzbogacenia 

zamawiającego  względem  wykonawcy  i  jest  niezgodne  z  zasadami  uczciwej  konkurencji  i 

proporcjonalności, określonymi w art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p. 

Z uwagi na 

powyższe zarzuty odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu: 

doprowadzenie  treści  warunku  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  zdolności 

technicznej  lub  zawodowej,  odnoszącego  się  do  doświadczenia  wykonawcy  do  stanu 

zgodnego z przepisami ustawy P.z.p. po

przez zamianę dotychczasowej treści pkt 6.1 s.i.w.z. 

na następującą: 

„Zamawiający uzna warunek za spełniony, jeżeli Wykonawca wykaże, iż w okresie ostatnich 3 

(trzech) lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest 

krótszy  —  w  tym  okresie,  należycie  wykonał  -  a  w  przypadku  świadczeń  okresowych  lub 

ciągłych również wykonuje należycie: 

co  najmniej  dwa  (2)  zamówienia  polegające  na  dostawie  i  montażu  mebli  i  wyposażenia 

biurowego, każde obejmujące minimum 700 stanowisk pracy (min 300 szt. mebli), o łącznej 

wartości minimum 2 500 000 (słownie: dwa miliony pięćset tysięcy) PLN brutto. 

W  przypadku,  gdy  przedmiotem  zamówienia  są  świadczenia  okresowe  lub  ciągłe, 

Zamawiający  dopuszcza  nie  tylko  zamówienia  wykonane  (tj.  zakończone),  ale  również 

wykonywane.  W  takim  przypadku  Zamawiający  wymaga,  by  wartość  części  zamówienia 

wykonana  przed  upływem  terminu  składania  ofert  wyniosła  nie  mniej  niż  2  500  000,00 

(słownie: dwa miliony pięćset tysięcy) PLN brutto.” 

zmianę treści § 3 ust. 6 wzoru umowy, poprzez zastąpienie uzupełnienie go o zapis, 

zgodnie z którym w przypadku braku zrealizowania przez zamawiającego w okresie realizacji 

umowy  zamówień  na  poziomie  określonym  w  pkt  I  ppkt  2  OPZ,  wykonawcy  będzie 

przysługiwało wynagrodzenie za gotowość do wykonania umowy w wysokości nie mniejszej, 

niż 2% maksymalnej wartości brutto wynagrodzenia za realizację zamówienia podstawowego, 

określonego w 8 ust. 1 umowy, płatne w terminie zgodnym z § 8 ust. 5 wzoru umowy, liczonym 

od dnia zakończenia realizacji umowy; 

wprowadzenie  do  s.i.w.z. 

postanowienia,  zgodnie  z  którym  gdziekolwiek  w  s.i.w.z. 

postawiony  jest  wymóg  posiadania  przez  towary  certyfikatów  potwierdzających  zgodność  z 

normami  określonymi  w  OPZ,  zamawiający  będzie  akceptował  inne,  równoważne  środki 

dowodowe, w szczególności środki dowodowe przewidziane w art. 30b ust. 4 ustawy P.z.p. 

oraz w 13 ust. 4 rozporządzenia; 

doprowadzenie  postanowień  s.i.w.z.  w  zakresie  postanowień  umownych  do  stanu 

zgodnego z przepisami ustawy P.z.p. i K.c, 

w szczególności poprzez dokonanie następujących 

zmian: 

a) 

skreślenie w § 8 ust. 4 i 10, § 10 ust. 2 i 11 umowy oraz pkt 111.8 Opisu przedmiotu 

zamówienia (załącznik nr 1 do SIWZ) frazy „bez zastrzeżeń"; 

b) 

w § 7 ust. 1 umowy zmianę wysokości ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej 

na kwotę 2.500.000 złotych; 

c) 

w § 11 ust. 1 pkt 1, 2 i 3 umowy: 

zastąpienie słowa „opóźnienie” słowem „zwłoka”,   zmianę stawki kar umownych na 0,5% 

d) 

zmianę dotychczasowej  treści  §  11  ust.  2 na  następującą:  „Kary  umowne  podlegają 

sumowaniu,  przy  czym  łączna  kwota  naliczonych  kar  nie  może  przekroczyć  20% 

maksymalnego łącznego wynagrodzenia brutto określonego w § 8 ust. 7 umowy.   

Odwołujący wniósł o zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów 

postępowania odwoławczego, w tym wpisu oraz innych kosztów, zgodnie z rachunkami, które 

zostaną przedstawione na rozprawie. 

Odwołujący podniósł, że ma interes we wniesieniu odwołania. W wyniku naruszenia 

przez z

amawiającego ww. przepisów ustawy, interes odwołującego w uzyskaniu zamówienia 

poprzez dokonanie opisu przedmiotu zamówienia i ustanowienie warunków umowy w sposób 

naruszający przepisy ustawy odwołujący został pozbawiony uczestnictwa w postepowaniu na 

uczciwych  i  zgodnych  z 

prawem  warunkach,  w  tym  możliwości  złożenia  ważnej  i 

konkurencyjnej  oferty,  a  tym  samym  odwołujący  został  narażony  na  szkodę.  Gdyby  nie  te 

naruszenia  przepisów  ustawy  P.z.p.,  odwołujący  mógłby  z  powodzeniem  ubiegać  się  o 

przedmiotowe zamówienie, co w razie jego uzyskania wiązałoby się z określonymi korzyściami 

finansowymi. Korzyści tych został pozbawiony poprzez naruszające przepisy ustawy P.z.p. i 

K.c

.  czynności  zamawiającego  zaskarżone  odwołaniem.  W  zakresie  postanowień  s.i.w.z. 

ujętych w istotnych postanowieniach umowy dodatkowo istnieje potencjalna szkoda związana 

z  realizacją  umowy  na  warunkach  naruszających  przepisy  prawa  cywilnego.  Interes 

o

dwołującego  wyraża  się  również  w  tym,  aby  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

przeprowadzone  zostało  zgodnie  z  przepisami  prawa,  a  zawarta  umowa  nie  była  dotknięta 

sankcją nieważności z powodu wady postępowania. 

W  zakresie  naruszenia 

przepisów  w  zakresie  warunków  udziału  w  postępowaniu  — 

zarzut  nr  I 

–  odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  art.  22  ust.  1a  ustawy  P.z.p.  zamawiający 

określa warunki udziału w postępowaniu oraz wymagane od wykonawców środki dowodowe 

w  sposób  proporcjonalny  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  umożliwiający  ocenę  zdolności 

wykonawcy  do  należytego  wykonania  zamówienia,  w  szczególności  wyrażając  je  jako 

minimalne  poziomy  zdolności.  Dyrektywa  ta  powoduje,  że  kształtując  warunki  udziału 

Zamawiający powinni robić to w sposób gwarantujący weryfikację zdolności wykonawców z 

uwzględnieniem charakteru i specyfiki danego zamówienia, ustalając warunki na najniższym 

poziomie zapewniającym realizację ww. celu. Zamawiający nie są uprawnieni do kształtowania 

warunków  nadmiernych,  które  ograniczają  konkurencje  ponad  rozsądną  miarę.  Punktem 

odniesienia musi być tutaj przedmiot zamówienia tak, jak został on ukształtowany w SIWZ. 

Odwołujący  podniósł,  że  zamawiający  w  pkt  6.1  s.i.w.z.  ukształtował  warunek 

dotyczący doświadczenia, przewidujący konieczność wykazania realizacji w okresie ostatnich 

3 lat  przed  upływem  terminu  składania ofert  co najmniej trzech  zamówień  polegających na 

dostawie  i  montażu  mebli  i  wyposażenia  biurowego,  każde  obejmujące  minimum  400 

stanowisk  pracy  (min  1200  szt.  m

ebli),  o  łącznej  wartości  minimum  10  000  000  (słownie: 

dziesięć milionów) PLN netto. 

W  przypadku,  gdy  przedmiotem  zamówienia  są  świadczenia  okresowe  lub  ciągłe, 

z

amawiający  dopuszcza  nie  tylko  zamówienia  wykonane  (tj.  zakończone),  ale  również 

wykonywane.  W  takim  przypadku  z

amawiający  wymaga  by  wartość  części  zamówienia 

wykonana  przed  upływem  terminu  składania  ofert  wyniosła  nie  mniej  niż  10  000  000,00 

(słownie: dziesięć milionów) PLN netto. 

W  przedmiotowym  postępowaniu  zamawiający  przewiduje  realizację  sukcesywnych 

dostaw  wyposażenia  meblowego,  które  mają  być  realizowane  na  podstawie  odrębnych 

zamówień składanych przez zamawiającego stosownie do pojawiających się po jego stronie 

potrzeb. Dostawy takie mogą być realizowane przez okres do 48 miesięcy od dnia podpisania 

umowy.  Nie  jest  to  więc  zamówienie  na  jednorazową  dostawę  bardzo  dużej  partii  mebli  i 

wyposażenia. Sam zamawiający zakłada, że w cyklu realizacji jednego zamówienia (maks. 75 

dni) realizacja zamówienia obejmie jedynie część mebli opisanych w s.i.w.z.. 

Odwołujący  stwierdził,  że  wprowadzony  w  pkt  6.1  s.i.w.z.  warunek  udziału  w 

pos

tępowaniu  narusza  art.  22  ust.  1a  w  zw.  z  art.  7  ust.  1  ustawy  P.z.p.  co  najmniej  w 

następujących aspektach: 

Zamawiający  wymaga  wykazania  się  zadaniami  o  bardzo  dużych  rozmiarach 

(minimum  400  stanowisk  pracy,  minimum  1200  szt.  mebli,  łączna  wartość  minimum 

10.000.000 złotych netto). Zamawiający pomija przy tym fakt, że zamówienia tak znacznych 

rozmiarów  spotykane  są  na  polskim  rynku  zamówień  publicznych  bardzo  rzadko,  jeśli  nie 

wcale. 

Dodając  do  tego  ponadto  fakt,  że  warunek  wskazuje,  że  zadania  te  musiały  być 

zrealizowane  w  ostatnich  trzech  latach,  powoduje  to  istotne  ograniczenie  konkurencji, 

uniemożliwiając  ubieganie  się  o  zamówienie  małym  i  średnim  przedsiębiorcom,  którzy  w 

okresach takich, jak określone s.i.w.z. (48 miesięcy) realizują z powodzeniem dostawy mebli 

o ilościach i wartości większej niż w treści warunku, ale nigdy nie odbywa się to na podstawie 

jednej umowy.  

Biorąc pod uwagę oszacowanie wartości zamówienia przez samego zamawiającego, 

dokonane na poziomie 11.793.612,00 zł brutto (ok. 9.588.302,44 zł netto) należy stwierdzić, 

że Zamawiający ustanowił warunek udziału w postępowaniu nie proporcjonalny, ale tożsamy 

z  przedmiotem  zamówienia  (a  nawet  na  poziomie  wyższym,  niż  wymagania  przedmiotu 

zamówienia).  Tym  bardziej,  że  zamawiający  zakłada  osiągnięcie  takich  wartości  przy 

założeniu  realizacji  dostaw  przez  okres  48  miesięcy,  a  warunek  może  zostać  spełniony 

poprzez  przedstawienie  zadań  zrealizowanych  w  okresie  krótszym,  tj.  3  lat.  Ponadto,  ze 

względu na sukcesywny charakter dostaw objętych przedmiotowym zamówieniem, które mają 

być uruchamiane na podstawie decyzji zamawiającego przez okres 4 lat od dnia podpisania 

umowy, jest prawdopodobne, że umowa nie obejmie mebli o ilości i łącznej wartości choćby 

zbliżonej do wartości wskazanej w pkt 6.1 s.i.w.z. 

Warunek udziału w postępowaniu określony w pkt 6.1 s.i.w.z. jest zupełnie oderwany 

od charakteru zamówienia, które obejmuje dostawy sukcesywne, realizowane przez okres 48 

miesięcy stosownie do pojawiających się potrzeb zamawiającego. Tym samym jest zupełnie 

nieprzydatny dla celu, dla jakiego zgodnie z art. 22 ust. l a ustawy P.z.p. 

stawiane są warunki 

udziału w postępowaniu. 

Zamawiający  w  pkt  6.1  s.i.w.z.  bada  zdolność  do  wykonania  olbrzymich  dostaw, 

realizowanych  jednorazowo  i  w  ramach  jednego stosunku  prawnego. Tymczasem  dostawy, 

jakie mają być zrealizowane w ramach przedmiotowego zamówienia, realizowane mają być 

sukcesywnie przez okres 48 miesięcy, co powoduje, że średniomiesięcznie wartość dostaw 

może oscylować na poziomie niespełna 200.000 zł netto (dzieląc oszacowanie zamawiającego 

przez 48 daje to ok. 199.756,30 zł). Produkcję i sprzedaż mebli biurowych na tym poziomie 

może  udźwignąć  wiele  małych  i  średnich  przedsiębiorstw  meblarskich  funkcjonujących  w 

Polsce. Jednak ze względu na strukturę polskiego rynku zamówień publicznych, nie zdarzają 

się  w  tym  zakresie  praktycznie  żadne  zamówienia,  gdzie  w  ramach  jednego  stosunku 

prawnego ujęte są dostawy mebli o wartości przekraczającej 2.000.000 zł brutto. 

Zamawiający  formułuje  wymóg  wykazania  się  aż  trzema  zadaniami,  które 

odpowiadałyby opisowi podanemu w pkt 6.1, który — jak przedstawił powyżej odwołujący — 

jest  już  sam  w  sobie  nadmierny  i  nieprzydatny  do  weryfikacji  zdolności  wykonawców  do 

realizacji przedmiotu zamówienia. Tym bardziej stawianie wymogu wykazania się aż trzema 

takimi zadaniami (nieproporcjonalnie dużymi pod względem ilości i wartości dostaw), prowadzi 

do  nieuzasadnionej  obiektywnymi  potrzebami 

dyskryminacji  wykonawców,  jak  odwołujący, 

którzy  posiadają  zdolność  do  realizacji  przedmiotowego,  ale  nie  mogą  legitymować  się 

doświadczeniem  odpowiadającym  treści  pkt  6.1  s.i.w.z.  Takie  działanie  nie  znajduje 

usprawiedliwienia  w  żadnych  obiektywnych  potrzebach  związanych  z  przedmiotowym 

zamówieniem.  Przeciwnie,  pomija  ono  zupełnie  kontekst  rynkowy,  którego  powinien  być 

świadomy zamawiający, iż na przedmiotowym rynku niezwykle rzadko zdarzają się zadania 

odpowiadające  treści  pkt  6.1  s.i.w.z.,  co  powoduje  rażące  ograniczenie  konkurencji  w 

przedmiotowym postępowaniu. Stanowi to więc tym bardziej naruszenie przepisu art. 22 ust. 

la ustawy pzp (por. np. 10.08.2016 r., KIO/KU 51/16). 

W ocenie odwołującego, warunek określony przez zamawiającego w pkt 6.1 s.i.w.z. nie 

spełnia  ani  testu  przydatności,  ani  też  testu  niezbędności.  Zamawiający  wymaga  w  pkt  6.1 

s.i.w.z. 

doświadczenia  przy  realizacji  zadania  o  odmiennym  charakterze  i  istotnie  różnej 

specyfice  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Ponadto  poziom  wymagań  dotyczących 

doświadczenia  wykonawców  daleko  przekracza  to,  co  może  być  uznane  za  niezbędne  dla 

zapewnienia, że zamówienie będzie udzielone wykonawcy dającemu rękojmię tego, że będzie 

w  stanie  podołać  realizacji  zamówienia.  Tym  samym  kształtując  w  pkt  6.1  s.i.w.z.  treść 

warunku udziału w postępowaniu zamawiający naruszył wymagania art. 22 ust. 1a w zw. z art. 

7 ust. 1 ustawy P.z.p. 

Odnosząc  się  do  naruszeń  w  zakresie  opisu  przedmiotu  zamówienia,  odwołujący 

stwierdził, że dokonany w ramach s.i.w.z. opis przedmiotu zamówienia jest dotknięty wadami 

polegającymi na naruszeniu przepisów ustawy P.z.p., a to w szczególności art. 29 ust. 2 i 3 

oraz  art.  7  ust.  1  ustawy  P.z.p.

,  mogącym  mieć  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania. 

Podobnie w niezgodny z przepisami ustawy P.z.p. 

sformułowane są niektóre zapisy związane 

z  żądanymi  przez  zamawiającego  dokumentami  potwierdzającymi  zgodność  oferowanych 

dostaw  z  wymaganiami  z

amawiającego. Zgodnie z art. 29 ust. 2  ustawy  P.z.p., przedmiotu 

zamówienia  nie  można  opisywać  w  sposób,  który  mógłby  utrudniać  uczciwą  konkurencję. 

Ponadto, zgodnie z art. 29 ust. 3 ustawy P.z.p., 

przedmiotu zamówienia nie można opisywać 

przez  wskazanie  znaków  towarowych,  patentów  lub  pochodzenia,  źródła  lub  szczególnego 

procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, 

jeżeli  mogłoby  to  doprowadzić  do  uprzywilejowania  lub  wyeliminowania  niektórych 

wykonawców lub produktów, chyba że jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia 

i zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych 

określeń, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy "lub równoważny".  

Odwołujący wskazał, że zamawiający mają oczywiście prawo do kształtowania opisu 

przedmiotu  zamówienia  w  sposób  odpowiadający  jego  potrzebom  np.  użytkowym, 

funkcjonalnym  i  technicznym.  Opis  ten  nie  może  jednak  prowadzić  do  naruszenia  zasady 

uczciwej konkurencji wskazanej w art. 29 ust. 2 ustawy P.z.p. 

Ma to miejsce w szczególności 

wtedy „gdy zamawiający opisuje przedmiot zamówienia w sposób wskazujący na konkretnego 

producenta lub konkretny produkt, a także określenie na tyle rygorystycznych wymagań co do 

parametrów  technicznych,  które  nie  znajdują  uzasadnienia  w  obiektywnych  potrzebach 

zmawiającego i które uniemożliwiają udział niektórym   wykonawcom w postępowaniu” (por. 

wyrok KIO z 31.08.2017 r., sygn. akt KIO 1670/17). Ewentualne ograniczenia, które mogłyby 

zostać  wprowadzone  do  OPZ,  muszą  być  uzasadnione  obiektywnymi  potrzebami 

z

amawiającego. Wymogi inne, wykraczające poza uzasadnione potrzeby zamawiającego, a 

jednocześnie  uniemożliwiające  lub  utrudniające  możliwość  złożenia  oferty  czy  wykonania 

przedmiotu  zamówienia  przez  wykonawców  zdolnych  do  wykonania  zamówienia  danego 

rodzaju i skali, należy uznać za sprzeczne z art. 29 ust. 2 P.z.p. i jako takie powinny zostać 

one wyeliminowane względnie zastąpione innymi wymogami, które mieszczą się w granicach 

określonych w tym przepisie. 

Także z zasady uczciwej konkurencji i proporcjonalności, które wynikają z art. 7 ust. 1 

pzp  wynika  konieczność  kształtowania  wymagań  opisu  przedmiotu  zamówienia  w  sposób 

jednocześnie zapewniający odpowiedni poziom konkurencji, nie zawężony bez obiektywnego 

uzasadnienia. Wiąże się  z  tym kształtowanie wymogów  w  sposób, który jest  niezbędny  dla 

osiągnięcia  celu,  jakim  jest  otrzymanie  w  wyniku  przetargu  prawidłowego  i  funkcjonalnego 

przedmiotu zamówienia. W tym zakresie nie mogą być uznane za zgodne z przepisami ustawy 

P.z.p. 

wymogi  ograniczające  możliwość  złożenia  ofert  obejmujących  prawidłowe,  zgodne  z 

przeznaczenie

m, w pełni trwałe i  funkcjonalne meble, różniące się od wymagań  s.i.w.z się 

jedynie drobnymi wartościami wymiarów czy parametrów technicznych. 

Zarzucane 

z

amawiającemu  naruszenia  albo  uniemożliwiają  odwołującemu 

konkurowanie  w  przedmiotowym  przetargu  na 

równych  i  uczciwych  zasadach,  albo  też 

utrudniają to istotnie, rodząc jednocześnie poważne problemy realizacyjne w razie udzielenia 

zamówienia. 

W  zakresie  zarzutu  nr  2  -  b

rak  przewidzenia  równoważnych  metod  dowodowych 

określonych  w  art.  30b  ust.  4  ustawy  P.z.p.  i  w  §  13  ust.  4  rozporządzenia  –  odwołujący 

wskazał, że w s.i.w.z., w OPZ (załącznik nr 1), pkt 1 ppkt 2 pozycje 1, 4, 6, 8, 10, 12, 40, 41, 

42, 43, 44, 45, 46, 48, 58, 59, 60, 61, 64 z

amawiający przedstawił wymogi posiadania przez 

niektóre towary  (w  zakresie  określonym  w  OPZ)  atestów  lub  certyfikatów  potwierdzających 

zgodność  z  normami,  które  mają  być  wystawione  przez  „niezależną  jednostkę  posiadającą 

akredytację  Polskiego Centrum  Akredytacji   lub równoważną  instytucję  z  jednego z  państw 

Unii Europe

jskiej będącej członkiem EA wystawione przez akredytowaną jednostkę zgodnie z 

rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. 

Analogiczne  zapisy  nakazujące  konieczność  posiadania  przez  produkty  certyfikatów 

zgodności wystawionych „przez niezależną instytucję posiadającą akredytację". Dotyczą one 

pkt I ppkt 2 pozycje 1, 4, 6, 10, 12. 

W ocenie odwołującego, wymogi s.i.w.z. w tym zakresie zostały jednak sformułowane 

z naruszeniem zaskarżonych przepisów ustawy i rozporządzenia, uniemożliwiając oferowanie 

przedmiotu zamówienia, który nawet spełniając obiektywnie wymagania s.i.w.z., potwierdza to 

w inny, równorzędny sposób np. poprzez dokumentację producenta lub dokument (certyfikat, 

atest  itp.)  innej  organizacji,  albo  też  poprzez  inne,  równorzędne  środki  dowodowe  w 

roz

umieniu art. 30b ust. 4 ustawy P.z.p. lub § 13 ust. 4 rozporządzenia. Takie ukształtowanie 

przedmiotu  zamówienia  ma  charakter  dyskryminacyjny,  ograniczając  uprawnienia 

w

ykonawców,  które  wynikają  wprost  z  przepisów  ustawy  P.z.p.  (art.  30b  ust.  4  P.z.p.)  lub 

rozporządzenia (§ 13 ust. 4). Skorzystanie z tej procedury może być potrzebne w przypadku 

zamówienia w szczególności ze względu na bardzo szczegółowe określenie w s.i.w.z. opisu 

przedmiotu  zamówienia  dla  poszczególnych  towarów,  co  może  powodować  konieczność 

ponownej certyfikacji niektórych produktów w związku z koniecznością ich dostosowania do 

wymogów  zamawiającego  (np.  w  zakresie  wymiarów  czy  rodzajów  zastosowanych 

materiałów). Ze względu na długi okres realizacji umowy (do 48 miesięcy) może pojawić się 

także konieczność  zamiany produktów wskazanych w ofercie np. ze względu na zaprzestanie 

produkcji  ich  komponentów.  W  takim  przypadku  szybkie  zastąpienie  dotychczasowych 

produktów  nowymi  może  być  uniemożliwione,  jeżeli  nie  będzie  możliwe  zastosowanie 

procedur określonych w art. 30b ust. 4 ustawy P.z.p. lub § 13 ust. 4 rozporządzenia. M.in. w 

takich sytuacjach może okazać się, że przeprowadzenie takiej certyfikacji nie jest możliwe w 

terminie,  który  pozwoliłby  na  przedstawienie  certyfikatów  zamawiającemu  w  wymaganym 

przez  niego  terminie.  W  takiej  sytuacji  nie  można  wykonawcom  ograniczać  uprawnień 

ok

reślonych w art. 30b ust. 4 ustawy P.z.p. czy § 13 ust. 4 rozporządzenia (por. np. wyrok KIO 

z dnia 22 sierpnia 2017 r., KIO 1578/17). 

W  zakresie  zarzutu  nr  3 

—  braku  wprowadzenia  zapisów  zabezpieczających 

w

ykonawców  na  okoliczność  niewykonania  deklaracji  zamawiającego  do  realizacji  pełnego 

zakresu dostaw 

odwołujący podniósł, że obowiązkiem zamawiającego wynikającym z art. 29 

ust.  1  ustawy  P.z.p. 

jest  dokładne  i  jednoznaczne  opisanie  przedmiotu  zamówienia. 

Obowiązek  ten  ma  fundamentalne  znaczenie  dla  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego. Wynika to z tego, że w oparciu o dokonany w s.i.w.z. opis przedmiotu zamówienia 

wy

konawcy muszą sformułować swoje oferty. Aby proces przygotowania i skalkulowania oferty 

mógł być dokonany w sposób profesjonalny i dokładny wykonawcy muszą od zamawiającego 

otrzymać precyzyjne informacje nie tylko dotyczące szczegółów technicznych zamawianych 

mebli.  Istotne  dla  podjęcia  decyzji  o  udziale  w  przetargu,  a  następnie  dla  sporządzenia 

prawidłowej  kalkulacji,  konieczna  jest  także  wiedza  na  temat  zakresu  ilościowego 

przedmiotowego zamówienia. 

Odwołujący stwierdził, że rozumie, że przedmiotowe zamówienie ma być związane z 

dostawami  sukcesywnymi,  realizowanymi  stosownie  do  pojawiających  się  po  stronie 

Zamawiającego  potrzeb,  co  powoduje  brak  możliwości  określenia  ilości  poszczególnych 

rodzajów mebli z dokładnością do jednej sztuki. Nie może to być jednak usprawiedliwieniem 

dla  zupełnej  dowolności  w  tym  zakresie.  Narusza  ona  bowiem  w  sposób  fundamentalny 

zasadę  uczciwej  konkurencji,  uzupełnianej  na  etapie  realizacji  zamówienia  przez  zasady 

lojalności kontraktowej i uczciwości kupieckiej wynikające z przepisów prawa cywilnego, w tym 

art. 354 § 2 K.c. 

Odwołujący wskazał, że zamawiający co prawda deklaruje w 4 ust. 1 wzoru umowy, że 

gwarantuje w okresie obowiązywania umowy dostawę i montaż mebli w wymiarze wskazanym 

w pkt 1 

ppkt 2 załącznika nr 2 do umowy (OPZ). Nie zmienia to jednak ogólnego charakteru 

umowy,  jako  umowy  obejmującej  dostawy  sukcesywne,  realizowane  stosownie  do 

pojawiających  się  zamówień  wykonawczych  zamawiającego.  Dostawy  te  będą 

determinowane pojawianiem si

ę po stronie zamawiającego potrzeb w zakresie dostaw mebli 

biurowych.  Żaden  racjonalnie  działający  zamawiający  nie  będzie  kierować  do  wykonawcy 

zamówień  wykonawczych,  jeśli  nie  ujawni  się  po  jego  stronie  taka  potrzeba.  Powyższe 

powoduje,  że  występuje  po  stronie  wykonawców  poważne  ryzyko  niewykonania  przez 

z

amawiającego  zobowiązania  wynikającego  z  §  4  ust.  1  umowy.  Tymczasem  deklaracji 

zawartej  w  4  ust.  1  umowy  nie  towarzyszą  jednak  żadne  zapisy  umowne,  które 

zabezpieczałyby  interesy  wykonawców  na  okoliczność  niewykonania  tego  zobowiązania 

z

amawiającego. 

Odwołujący  podniósł,  że  wykonawcy  zawierając  umowę  o  tak  znacznej  wartości 

ponoszą  istotne  koszty  i  ryzyka.  Po  stronie  wykonawcy  leżą  wszystkie  obowiązki,  w  tym 

obowiązek  pozostawania  przez  okres  48  miesięcy  w  nieustannej  gotowości  do  realizacji 

dostaw na rzecz z

amawiającego, z czym wiąże się potencjalna odpowiedzialność wykonawcy 

np.  z  tytułu  kar  umownych,  a  z  drugiej  strony  wykonawcy  nie  będzie  przysługiwać  żadne 

sprecyzowane r

oszczenie w sytuacji, w której zamawiający nie wykona swojego zobowiązania 

wynikającego z § 4 ust. 1 umowy. 

Wykonawcy  ponoszą  koszty  ubiegania  się  o  zamówienie,  a  w  razie  jego  realizacji, 

wszelkiego  rodzaju  koszty  mające  na  celu  utrzymanie  gotowości  do  realizacji  zamówień 

wykonawczych  z

amawiającego,  które  mogą  być  sformułowane  w  dowolnym  czasie. 

Wykonawcy  ponoszą  także  ryzyko  sprostania  wymaganiom  zamawiającego,  w  tym  bardzo 

krótkiemu terminowi danej dostawy, który został określony w s.i.w.z. na nie więcej niż 75 dni 

od  dnia  doręczenia  pisemnego  zamówienia.  To  powoduje,  że  przez  cały  okres  realizacji 

umowy  w

ykonawca  zmuszony  jest  ponosić  koszty,  takie  jak  utrzymanie  w  produkcji  modeli 

oferowanych mebli, koszty utrzymania pracowników, koszty zabezpieczenia i magazynowania 

tapicerek, płyt, komponentów meblowych. Przy obecnej konstrukcji s.i.w.z. może się okazać, 

że koszty te nie zostaną pokryte z wynagrodzenia, jeśli zamawiający nie zrealizuje w ciągu 48 

miesięcy od dnia podpisania umowy zamówień na deklarowanym zakresie. Powoduje to po 

stronie w

ykonawców niepewność co do tego, jakie będą faktyczne ilości dostaw. Niepewność 

ta ma miejsce w takiej skali, że w praktyce uniemożliwia należyte oszacowanie ceny oferty, a 

także  uniemożliwia  racjonalne  oszacowanie  ryzyk,  które  wykonawca  ma  wziąć  na  siebie  w 

razie uzyskania przedmiotowego zamówienia. 

Odwołujący  podniósł,  że  co  prawda  wykonawcom  w  razie  naruszenia  przez 

zamawiającego  §  4  ust.  1  umowy  mogą  służyć  roszczenia  odszkodowawcze  na  zasadach 

ogólnych art. 471 i nast. K.c., jednak wymagają one udowodnienia w postępowaniu sądowym 

m.in.  wysokości  szkody,  co  w  przypadku  ponoszenia  przez  wykonawców  kosztów  o 

charakterze  rozproszonym  będzie  niezwykle  utrudnione.  Jest  to  dodatkowo  obarczone 

dodatkowymi kosztami (koszty procesu), a także jest związane z długim czasem niezbędnym 

na dochodzenie przed sądem nie ustalonej dokładnie w kontrakcie wartości odszkodowania. 

Z  tego  powodu  zarzut  odwołania  zasługuje  na  uwzględnienie,  a  s.i.w.z.  powinna  zostać 

zmodyfikowana  poprzez  wprowad

zenie  zapisu,  który  gwarantuje  wykonawcom  uzyskanie 

wynagrodzenia za pozostawanie w gotowości do wykonania zamówienia na każde wezwanie 

zamaw

iającego w przypadku, w którym zamawiający nie zrealizuje deklaracji wskazanej w § 

4  ust.  1  umowy  tj.  w  sytuacji  niezrealizowania  przez  z

amawiającego  zamówień  na 

gwarantowanym poziomie. Służyłoby ono pokryciu kosztów, jakie wykonawca zmuszony byłby 

ponosić przez okres realizacji umowy w sytuacji, gdy koszty te nie mogłyby zostać pokryte z 

wynagrodzenia za realizowane dostawy (ze względu na ich ograniczenie ilościowe w stosunku 

do ilości podanych w s.i.w.z., stanowiących podstawę wyliczenia ceny). 

Odnosząc się do zarzutu naruszenia w zakresie ukształtowania istotnych postanowień 

umowy Zarzut nr 4 lit. a 

zapisy odnoszące się do odbiorów i fakturowania, odwołujący wskazał, 

że zgodnie z art. 535 K.c., zamawiający jest zobowiązany odebrać przedmiot umowy, które 

w

ykonawca  wydaje  mu  zgodnie  ze  swym  zobowiązaniem.  Zgodnie  z  powszechnie 

akceptowanym stanowiskiem orzecznictwa dokonanie odbioru nie może być uzależnione od 

braku  istnienia  jakichkolwiek  wad  czy  usterek  w  wydawanych  rzeczach.  Może  ona  być 

uzasadniona wyłącznie w przypadku, gdy rzeczy są dotknięte wadami istotnymi, czyli takimi, 

które powodują, że nie daje ono możliwości korzystania z niego zgodnie z przeznaczeniem. 

Ustalone w § 8 ust. 4 i 10, § 10 ust. 2 i 11 umowy oraz pkt 111.8 Opisu przedmiotu 

zamówienia (załącznik nr 1 do s.i.w.z.) prawo zamawiającego, zgodnie z którym odbiory mogą 

zostać dokonane jedynie bez żadnych zastrzeżeń, a więc także w razie stwierdzenia wad lub 

usterek nieistotnych, zaburza równowagę stron stosunku zobowiązaniowego z naruszeniem 

przepisów prawa i zasad współżycia społecznego, w tym zasady uczciwości kupieckiej. 

W  ocenie  o

dwołującego  narusza  to  zasadę  uczciwej  konkurencji  w  przypadku 

przedmiotu  świadczenia  mającego  charakter  podzielny,  gdzie  każdy  mebel  jest  odrębną 

rzeczą  i  jego  dostarczenie  zapewnia  możliwość  korzystania  z  niego  w  oderwaniu  od 

pozostałych  mebli  objętych  umową.  Wykonawca  zgadza  się  z  tym,  że  w  ramach  danego 

zamówienia  wystawienie  faktury  i  zapłata  mogą  nastąpić  po  dostawie  wszystkich  mebli 

objętych  tym  zamówieniem.  Jednak  sformułowania  wzoru  umowy  umożliwiają 

z

amawiającemu  odmowę  przyjęcia  częściowego  świadczenia,  czyli  dostawy  części  mebli 

objętych zamówieniem, nawet jeżeli meble te są zgodne z wymaganiami s.i.w.z. i ofertą. Zapis 

ten w zaskarżonym zakresie jest sprzeczny z art. 450 K.c., zgodnie z którym wierzyciel nie ma 

prawa odmowy przyjęcia świadczenia częściowego. 

W  ocenie  odwołującego,  wystarczającym  mechanizmem  ochrony  interesów 

Zamawiającego  w  tym  zakresie  jest  rękojmia  za  wady  określona  w  art.  556-576  K.c.  i 

doprecyzowana w zapisach § 10 wzoru umowy oraz gwarancja, uregulowana w art. 577-581 

K.c.  i  §  10  wzoru  umowy.  Te  mechanizmy  zapewniają  zamawiającemu  szerokie  spektrum 

uprawnień zmierzających do uzyskania towaru pełnowartościowego, posiadającego wszystkie 

cechy wymagane zapisami s.i.w.z. 

i oferty, w szczególności takie, jak prawo do żądania (1) 

usunięcia wady, (2) wymiany rzeczy na pozbawioną wad, (3) obniżenia ceny ze względu na 

wadę, a w razie wady istotnej także (4) odstąpienia od umowy co do części dotkniętej wadą. 

Upraw

nienia te wynikają z art. 560 K.c. i są dodatkowo potwierdzone w zapisach § 10 wzoru 

umowy. Prawidłowość i terminowość wykonania obowiązków wynikających z rękojmi za wady 

jest dodatkowo zabezpieczona przez z

amawiającego poprzez kary umowne uregulowane w § 

11 umowy. 

W  ocenie  odwołującego,  możliwość  odmowy  odbioru  w  razie  stwierdzenia 

jakichkolwiek  wad,  w  tym  wad  nieistotnych,  stanowi  naruszenie  art.  535  K.c.  i  naruszenie 

natury  stosunku  zobowiązaniowego,  jakim  jest  umowa  sprzedaży.  Tym  bardziej  godzi  to  w 

zasadę równości stron stosunku zobowiązaniowego, że w połączeniu z innymi zapisami wzoru 

umowy  m.in.  §  11  (kary  umowne),  grozi  to  wykonawcy  zapłatą  kar  umownych  w  kwotach 

rażąco  przewyższających  ew.  dolegliwości,  które  mogłyby  dla  zamawiającego  wynikać  z 

określonego w umowie, rozsądnego czasu oczekiwania na usuwanie wad nieistotnych przez 

określony w umowie. 

Odnosząc  się  do  zarzutu  nr  4  lit.  b  zapisy  dotyczące  obowiązku  zapewnienia 

ubezpieczenia  OC

,  odwołujący  wskazał,  że  zamawiający  w  §  7  ust.  1  umowy  wprowadził 

wymóg  zawarcia  oraz  utrzymywania  przez  wykonawcę  przez  cały  okres  realizacji  umowy 

ubezpieczenia  od  odpow

iedzialności  cywilnej  (kontraktowej  i  deliktowej)  w  wysokości 

10.000.000 złotych. 

W ocenie odwołującego, wymóg ten jest wymogiem rażąco wygórowanym, oderwanym 

od  potrzeb  rzeczowych,  które  są  związane  z  realizacją  przedmiotowego  zamówienia.  W 

zakresie wart

ości zamówienia i zakładanego przebiegu jego realizacji znajdują zastosowanie 

wszystkie  wywody  o

dwołującego  przedstawione  powyżej  w  zakresie  zarzutu  nr  1.  Z  ich 

uwzględnieniem  należy  stwierdzić,  że  postawiony  przez  zamawiającego  wymóg  jest 

nadmier

ną i nieuzasadnioną ingerencją zamawiającego w sposób prowadzenia działalności 

gospodarczej  przez  w

ykonawcę,  nie  zapewniając  jednocześnie  zamawiającemu  żadnych 

konkretnych  i  uzasadnionych  korzyści.  W  szczególności  zamawiający  nie  wymaga 

ubezpieczenia realizacji 

danego zamówienia. 

Jednocześnie  Zamawiający  postawił  ww.  wymóg  §  7  ust.  1 umowy  na  tak  wysokim 

poziomie, z koniecznością jego utrzymania przez cały okres realizacji zamówienia, pomimo iż 

jego interes jest już dostatecznie zabezpieczony poprzez żądane zgodnie z 7 ust. 4 umowy 

zabezpieczenie należytego wykonania umowy. 

Dlatego  wprowadzon

a  przez  Zamawiającego  klauzula  §  7  ust.  1  umowy  stanowi 

naruszenie art. 14 ust. 1 i art. 139 ust. 1 ustawy P.z.p. w zw. z art. 5 i 353

 K.c. 

Odnosząc  się  do  zarzutów  nr  4  lit.  c  –  g,  odwołujący  podniósł,  że  zamawiający 

stosownie do art. 36 ust. 1 pkt 16  ustawy P.z.p. 

jest uprawniony do kształtowania istotnych 

postanowień  przyszłej  umowy  o  zamówienie  publiczne.  W  tym  zakresie  zamawiający  jest 

uprawniony do kształtowania postanowień umowy, ale jednocześnie musi postępować w tym 

zakresie w granicach wyznaczonych przepisami prawa. Swoboda umów, określona w art. 353

kc znajduje zastosowanie w zamówieniach publicznych na zasadzie odesłań określonych w 

art. 14 ust. 1 oraz art. 139 ust. 1 ustawy P.z.p. Swoboda ta nie jest jednak nieograniczona, nie 

stanowi dowolności kształtowania postanowień umowy. 

Odwołujący  wskazał,  że  zamawiający  jest  przede  wszystkim  zobowiązany  do 

zac

howania wynikającej z art. 353

 K.c. 

reguły, aby treść lub cel umowy nie sprzeciwiały się 

właściwości  (naturze)  stosunku,  ustawie  ani  zasadom  współżycia  społecznego.  Ponadto 

uprawnienie  z

amawiającego  do  ukształtowania  w  s.i.w.z.  warunków  umowy  doznaje 

ograniczenia  wynik

ającego  z  ustalonego  w  art.  5  K.c.  zakazu  nadużywania  prawa 

podmiotowego. Dodatkowym ograniczeniem w tym zakresie są zasady określone w art. 7 ust. 

1 ustawy P.z.p.

, w szczególności zasada uczciwej konkurencji oraz zasada proporcjonalności. 

Ta  ostatnia  zasada  zobowiązuje  zamawiającego  do  stosowania  w  postępowaniu  takich 

środków, które są adekwatne do realizacji danego celu i proporcjonalne do  jego istoty, a więc 

jak najmniej dotkliwe dla wykonawców. 

To  powoduje,  że  wprowadzane  do  s.i.w.z.  postanowienia  o  karach  umownych  nie 

powinny  zaprzeczać  charakterowi  prawnemu  instytucji  kary  umownej,  którego  celem  jest 

przede  wszystkim  zapewnienie 

naprawienia  szkody  wyrządzonej  zamawiającemu  z  tytułu 

niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez wykonawcę. Nie mogą one 

przyjmować sankcji oderwanej od wagi danego naruszenia obowiązków, ani też prowadzić do 

nieuprawnionego wzbogacenia zamawiającego kosztem wykonawcy. 

Jak  podnosi  się  w  orzecznictwie  Sądu  Najwyższego:  „kara  umowna  nie  może  być 

instrumentem  służącym  wzbogaceniu  wierzyciela,  a  zatem  przyznającym  mu  korzyść 

majątkową w istotny sposób przekraczającą wysokość poniesionej przez wierzyciela szkody.” 

(por. wyrok SN z dnia 29 listopada 2013 r., I CSK 124/13) 

W konsekwencji orzecznictwo KIO przyjmuje, że nie jest zgodne z przepisami ustawy 

P.z.p. 

ustalenie kar  umownych rażąco  wygórowanych w  stosunku do  czynników  takich, jak 

potencjalna szkoda po stronie Zamawiającego czy waga naruszenia zapisu umowy: „Zdaniem 

Izby rażąco wygórowana kara umowna to zarówno sytuacja, gdy zachwiana zostanie relacja 

po

między wysokością wynagrodzenia za wykonanie zamówienia a wysokością kary umownej 

zastrzeżonej  za  opóźnienie  w  wykonaniu  przedmiotu  umowy  z  uwzględnieniem  okresu 

opóźnienia. ” (por. wyrok KIO z dnia 2015-07-31, KIO 1519/15). Orzecznictwo KIO wskazuje 

także,  że  tak  ukształtowana  kara:  „może  wypaczać  cel  kary  umownej,  jakim  ma  być 

naprawienie  szkody  wyrządzonej  Zamawiającemu  z  tytułu  niewykonania  lub  nienależytego 

wykonania  świadczenia  niepieniężnego”  (por.  wyrok  KIO  z  dnia  4  grudnia  2015  r.,  KIO 

Z 

ostrożności  procesowej  odwołujący  wskazał  też,  że  fakt,  iż  w  razie  rażącego 

wygórowania  kar  umownych  wykonawca  może  odwołać  się  do  ochrony  sądowej  i  żądać 

miarkowania ka

ry umownej (art. 484 § 2 K.c.), nie oznacza, że zamawiający jest uprawniony 

do ukształtowania od początku ustalania treści stosunku prawnego w s.i.w.z. kar umownych 

rażąco  wygórowanych,  w  wysokości  zaburzającej  równowagę  stron  i  ekwiwalentność 

świadczeń.  Takie  działanie  należy  traktować  jako  naruszenie  natury  stosunku  prawnego  i 

nadużycie  przysługującego  zamawiającemu  prawa  podmiotowego  do  ustalenia  w  s.i.w.z. 

istotnych  postanowień  umowy.  Uznanie  takich  działań  zamawiającego  za  uprawnione 

prowadzić  mogłoby  w  skrajnych  przypadkach  do  tego,  że  aby  uzyskać  znaczną  część 

wynagrodzenia w

ykonawca zmuszony byłby dochodzić jego zapłaty przed sądem, zmuszony 

zdać  się  na  uznanie  sądu  w  zastosowaniu  art.  484  §  2  K.c.,  co  ze  względu  na  praktykę 

postępowań  sądowych  odkładałoby  uzyskanie  zapłaty  o  wiele  lat  od  realizacji  zamówienia. 

Dlatego  czynności  zamawiającego  prowadzące  do  takich sytuacji  nie mogą  być  uznane  za 

wykonywanie prawa z art. 36 ust. 1 pkt 16 ustawy P.z.p. 

Odwołujący wskazał, ze z związku z powyższym postanowienia s.i.w.z., które w tym 

zakresie naruszają w sposób rażący zasadę równości stron stosunku zobowiązaniowego czy 

też  prowadzą  do  zaprzeczenia  ekwiwalentności  świadczeń  stron,  nie  mogą  być  uznane  za 

zgodne z przepisami ustawy P.z.p. 

i powinny zostać wyeliminowane. 

Powyższym wymaganiom uchybiają zapisy § 11 ust. 1 pkt 1-3 oraz § 11 ust. 2 umowy. 

Nie można także nie zwrócić uwagi, że pełna kompensacja ew. szkód, których mógłby doznać 

z

amawiający  w  wyniku  niewykonania  lub  nienależytego  wykonania  zamówienia  przez 

w

ykonawcę może nastąpić na ogólnych zasadach odpowiedzialności określonych w art. 471 

K.c. (służy temu m.in. ustalone w § 11 ust. 3 wzoru umowy prawo żądania odszkodowania 

przewyższającego  wysokość  kar  zastrzeżonych  umownych). W  takiej  sytuacji  zamawiający 

ma  zarówno  możliwość  żądania  naprawienia  szkody  w  pełnym  zakresie,  jak  i  możliwość 

zaspokojenia  związanych  z  tym  wierzytelności  poprzez  ich  potrącenie  z  wierzytelnościami 

w

ykonawcy  o  zapłatę  wynagrodzenia.  To  również  przemawia  za  uznaniem,  że  kształtując 

postanowienia  §  11  wzoru  umowy  w  zakresie  kar  umownych  zamawiający  dopuścił  się 

naruszenia  przepisów  mającego  lub  co  najmniej  mogącego  mieć  wpływ  na  wynik 

postępowania. 

Uregulowanie odpowiedzialności Wykonawcy z tytułu kar umownych określonych w 11 ust. 1 

pkt 1-3 oraz 5 11 ust. 2 umowy stanowi prz

ekroczenie granic swobody umów, w tym sprzeciwia 

się  naturze  stosunku  prawnego  i  zasadom  współżycia  społecznego  takim,  jak  rzetelność  i 

uczciwość  kupiecka  (lub  szerzej:  rzetelność  i  uczciwość  w  stosunkach  handlowych), 

pozwalając obciążać Wykonawcę odpowiedzialnością za niesprecyzowane w żaden sposób 

okoliczności, które nie są od niego zależne. Nawet za takie, które zależne są wyłącznie od 

Zamawiającego.  W  konsekwencji  zapisy  te  naruszają  także  uczciwą  konkurencję  w 

postępowaniu,  obciążając  Wykonawcę  koniecznością  kalkulowania  ryzyk,  które  nie  są  w 

żaden sposób sprecyzowane, ani też nie są zależne od Wykonawcy. To powoduje, że złożenie 

oferty  na  takich warunkach  obarczone jest  ryzykiem  niemożliwym  do  skalkulowania i  może 

powodować, że składane oferty będą ofertami nieporównywalnymi. 

Wobec powyższego należy stwierdzić, że te zapisy wzoru umowy naruszają przepisy 

art. 353

i art. 5 K.c. w zw. z art. 14 ust. 1 i art. 139 ust. 1 ustawy Pz.p., a także szczegółowe 

przepisy K.c., art. 473 

§ 1, 483 i 484 k.c. W konsekwencji naruszają one także art. 7 ust. 1 

ustawy  P.z.p.

,  poprzez  ukształtowanie  zapisów  s.i.w.z.  w  sposób  utrudniający  uczciwą 

konkurencję oraz nieproporcjonalny, gdzie zamawiający kształtuje postanowienia umowne z 

rygoryzmem,  który  nie  znajduje  uzasadnienia  w  interesie  zamawiającego,  ani  interesie 

publicznym  związanym  z  realizacją  przedmiotowego  zamówienia.  Naruszenia  te  mają  w 

konsekwencji  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania.  W  konsekwencji  zaskarżone  zapisy 

s.i.w.z. 

powinny  zostać  zmienione  zgodnie  z  żądaniami  odwołania,  co  pozwoli  na 

doprowadzenie  zaskarżonych  zapisów  s.i.w.z.  do  stanu  zgodnego  z  prawem,  czyli  s.i.w.z. 

zawierającego  postanowienia  nienaruszające  zasady  swobody  umów,  w  tym  zasad 

współżycia społecznego, ani nie naruszające zasad odpowiedzialności za niewykonanie lub 

nienależyte  wykonanie  zobowiązania  w  sposób  godzący  w  uzasadnione  interesy 

w

ykonawców. 

Co  więcej,  kary  umowne  określone  we  wzorze  umowy  są  karami  ustalonymi  w 

wysokości, która jest rażąco wygórowana względem wartości przedmiotowego zamówienia. 

Kary  umowne  są  bowiem  ukształtowane  w  zupełnym  oderwaniu  od  oceny  istotności 

ewentualnego naruszenia umowy w tym zakresie. 

W  zakresie  zarzuty  nr  4  lit.  c 

—  e  —  Kary  za  zwłokę  w  wykonaniu  zamówienia, 

zamawiający  stwierdził,  że  zamawiający  w  §  11  ust.  1  pkt  1-3  umowy  ukształtował  kary 

umowne, jako kary za opóźnienie odpowiednio w: dostawie i montażu mebli (pkt 1), opóźnienie 

w  usunięciu  wad  mebli  (pkt  2)  oraz  naruszenia  umowy  w  zakresie  wymogu  dostarczenia 

towaru zastępczego (pkt 3). Kary te mają być liczone jako 7% wartości zamówienia, którego 

dotyczy opóźnienie, za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia. 

W ocenie odwołującego, jest to nieuprawnione odejście od obowiązującej zgodnie art. 

471  i  nast.  K

.c.  zasady,  że  dłużnik  odpowiada  za  niewykonanie  lub  nienależyte  wykonanie 

zobowiązania,  chyba  że  są  one  następstwem  okoliczności,  za  które  dłużnik  nie  ponosi 

odpowiedzialności.  Wystarczającą  ochroną  dla  zamawiającego  w  tym  zakresie  jest  z 

pewnością wynikająca z art. 471 i nast. (i znajdująca pełne zastosowanie do kar umownych 

uregulowanych w art. 483 i 484 k.c.) zasada domniemania zawinienia, która powoduje, że aby 

uniknąć naliczenia kar umownych dłużnik (tu wykonawca) musi udowodnić, że nie ponosi winy 

za naruszenie umowy, w tym przypadku z

a opóźnienie w wykonaniu zamówienia. 

Przyjmuje się co prawda, że zgodnie z art. 473 § 1 k.c. dłużnik może przez umowę 

przyjąć odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania z powodu  

oznaczonych  okoliczności,  za  które  na  mocy  ustawy  odpowiedzialności  nie  ponosi  (np.  za 

opóźnienie,  a  nie  zwłokę  w  wykonaniu  zobowiązania).  Jednak  jak  wskazuje  orzecznictwo: 

„jeżeli strony chcą rozszerzyć odpowiedzialność dłużnika, to zgodnie z art. 473 ś 7 k.c. muszą 

w  umowie  wskazać  (oznaczyć,  wymienić),  za  jakie  inne  -  niż  wynikające  z  ustawy  - 

okoliczności  dłużnik  ma  ponosić  odpowiedzialność  (porównaj  wskazany  wyżej  wyrok  Sądu 

Najwyższego z dnia 6 października 2070 r., Il CSK 780/70). Okoliczności te zatem muszą być 

w umowie wyraźnie określone” (por. wyrok SN z dnia 27.09.2013 r., I CSK 748/12). Co więcej, 

w orzecznictwie podkreśla się, że swoboda umów w tym zakresie ograniczona jest zgodnie z 

art.  56  k.c.  przez  postanowienia  ustaw,  zasady  współżycia  społecznego  oraz  właściwości 

stosunku prawnego. 

Po

nieważ jednak zgodnie z art. 56 k.c. czynność prawna wywołuje nie tylko skutki w 

niej  wyrażone,  lecz  również  te, które wynikają  z  ustawy,  z  zasad współżycia społecznego i 

ustalonych  z

wyczajów,  a  w  świetle  art.  353

k.c.  swoboda  umów  ograniczona  jest 

właściwościami  (naturą)  stosunku  prawnego,  przepisami  ustawy  oraz  zasadami  współżycia 

społecznego. Orzecznictwo stwierdza wyraźnie, że strony: „nie mogą zatem przyjąć, że dłużnik 

będzie  zobowiązany  do  zapłaty  kary  umownej  także  w  sytuacji,  gdy  niewykonanie  lub 

n

ienależyte  wykonanie  zobowiązania  jest  spowodowane  okolicznościami,  za  które 

odpowiedzialność ponosi wierzyciel” (por. wyrok SN z dnia 27.09.2013 r., I CSK 748/12). 

Podkreśla się także, iż „przepis art. 473 ś 7 k.c. zezwalający na umowne rozszerzenie 

odpo

wiedzialności  dłużnika  na  takie  oznaczone  okoliczności,  za  które  na  mocy  ustawy  nie 

ponosi on odpowiedzialności, nie może być rozumiany w ten sposób, aby dopuszczalne było 

przerzucenie w całości na dłużnika odpowiedzialności za kary umowne, do których powstania 

przyczyniła  się  strona  przeciwna.  Umowa  taka  jako  sprzeczna  z  zasadami  współżycia 

społecznego byłaby nieważna (art. 58 § 2 k.c.)” (por. wyrok SN z 06.05.1970 r., I CR 145/70). 

W  ocenie  odwołującego,  uregulowanie  odpowiedzialności  wykonawcy  z  tytułu  kar 

umownych określonych w § 11 ust. 1 pkt 1-3 umowy stanowi przekroczenie granic swobody 

umów, w tym sprzeciwia się naturze stosunku prawnego i zasadom współżycia społecznego 

takim, jak rzetelność i uczciwość kupiecka (lub szerzej: rzetelność i uczciwość w stosunkach 

ha

ndlowych),  pozwalając  obciążać  wykonawcę  odpowiedzialnością  za  niesprecyzowane  w 

żaden sposób okoliczności, które nie są od niego zależne. Nawet za takie, które zależne są 

wyłącznie od zamawiającego. W konsekwencji zapisy te naruszają także uczciwą konkurencję 

w  postępowaniu,  obciążając  wykonawcę  koniecznością  kalkulowania  ryzyk,  które  nie  są  w 

żaden sposób sprecyzowane, ani też nie są zależne od wykonawcy. To powoduje, że złożenie 

oferty  na  takich warunkach  obarczone jest  ryzykiem  niemożliwym  do  skalkulowania i  może 

powodować, że składane oferty będą ofertami nieporównywalnymi. 

Odwołujący wskazał, że zapisy § 11 ust. 1 pkt 1-3 umowy uniemożliwiają także też lub 

utrudniają  znacząco  wykonawcom  obronę  swoich  interesów  w  postępowaniu  sądowym  do 

czego byłby wykonawca uprawniony, gdyby wzór umowy przewidywał odpowiedzialność z kar 

umownych za zwłokę, która byłaby domniemana, ale domniemanie to mogłoby zostać przez 

w

ykonawcę  wzruszone  poprzez  udowodnienie  okoliczności  egzoneracyjnych,  w 

szczególności udowodnienie braku zawinienia wykonawcy w powstaniu opóźnienia. To naraża 

w

ykonawcę na poniesienie odpowiedzialności nawet w przypadku naliczenia kar umownych 

za opóźnienie zawinione przez samego zamawiającego. Także w takim zakresie należy uznać, 

że  zapisy  te  naruszają  zasady  uczciwej  konkurencji,  którymi  powinien  kierować  się  w 

postępowaniu zamawiający. 

W ocenie odwołującego, zapisy § 11 ust. 1 pkt 1-3 umowy naruszają przepisy art. 353

i art. 5 K.c. w zw. z art. 14 ust. 1 i art. 139 ust. 1 ustawy P.z.

p., a także szczegółowe przepisy 

K.c., art. 473 § 1, 483 i 484 k.c. W konsekwencji naruszają one także art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p., 

poprzez  ukształtowanie  zapisów  s.i.w.z  w  sposób  utrudniający  uczciwą  konkurencję  oraz 

nieproporcjonalny, gdzie z

amawiający kształtuje postanowienia umowne z rygoryzmem, który 

nie znajduje uzasadnienia w interesie z

amawiającego, ani interesie publicznym związanym z 

realizacją przedmiotowego zamówienia. Naruszenia te mają w konsekwencji istotny wpływ na 

wynik postępowania. W konsekwencji zaskarżone zapisy s.i.w.z. powinny zostać zmienione 

zgodnie z żądaniami odwołania, co pozwoli na doprowadzenie zaskarżonych zapisów s.i.w.z. 

do  stanu  zgodnego  z  prawem,  czyli  s.i.w.z. 

zawierającego  postanowienia  nienaruszające 

zasady  swobody  umów,  w  tym  zasad  współżycia  społecznego,  ani  nie  naruszające  zasad 

odpowiedzialności  za  niewykonanie  lub  nienależyte  wykonanie  zobowiązania  w  sposób 

godzący w uzasadnione interesy wykonawców. 

Co w

ięcej, kary umowne określone w § 11 ust. 1 pkt 1-3 umowy są karami ustalonymi 

w wysokości, która jest rażąco wygórowana względem wartości przedmiotowego zamówienia. 

Kary  umowne  za  opóźnienie  w  realizacji  określonych  w  tych  zapisach  obowiązków 

Wykonawcy  są  bowiem  ukształtowane  w  zupełnym  oderwaniu  od  oceny  istotności 

e

wentualnego  naruszenia  umowy  w  tym  zakresie.  Już  14-dniowe  opóźnienie  w  wykonaniu 

danego  obowiązku  powoduje  obowiązek  zapłaty  kar  na  poziomie  większym,  niż  wartość 

wynagrodzenia  wykonawcy  za  dostawy  w  tym  zakresie. 

A takie opóźnienie stanowi jedynie 

opóźnienie o ok. 18% w stosunku do wymaganego przez zamawiającego terminu realizacji 

zamówienia cząstkowego (maks. 75 dni). W kontekście obecnej treści 11 ust. 1 pkt 1-3 umowy 

dwutygodniowe  opóźnienie  w  realizacji  danego  świadczenia  powodować  może  po  stronie 

w

ykonawcy  konieczność  realizacji  danego świadczenia bez  żadnego wynagrodzenia.  Są  to 

kary ustalone na poziomie czternastokrotnie większym niż najczęściej przyjmowane wartości 

kar za podobne naruszenia w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego. S.i.w.z. 

nie przedstawia żadnych obiektywnych przesłanek, które uzasadniałyby wprowadzenie przez 

z

amawiającego tak drastycznie wysokiego poziomu kar umownych. 

Prowadzi  to  w  konsekwencji  do  nie

możliwego  do  oszacowania  przez  wykonawcę 

ryzyka utraty znacznej części  wynagrodzenia za dostarczone meble, nawet  w razie jedynie 

kilkudniowej  zwłoki  w  jego  wykonaniu,  nawet  gdy  zwłoka  dotyczy  jedynie  niewielkiej  liczby 

mebli.  Tak  ukształtowane  zapisy  prowadzą  de  facto,  przy  uwzględnieniu  prawa 

z

amawiającego  do  potrącania  kar  z  wynagrodzenia,  do  możliwości  wymuszenia  na 

w

ykonawcy  dostawy  mebli  znacznie  poniżej  ich  wartości  rynkowej,  w  tym  kosztów  ich 

wytworzenia.  Takie  uprawnienia  z

amawiającego  nie  dają  się  uzasadnić  żadnym  rozsądnie 

rozumianym interesem z

amawiającego, który miałby być chroniony przez kary umowne w tak 

drastycznej wysokości. 

W  połączeniu  z  postanowieniami  umowy  takimi,  jak  te  dające  zamawiającemu 

możliwość odmowy odbioru z powodu jakichkolwiek zastrzeżeń (por. uzasadnienie zarzutu nr 

4 lit. a). 

Prowadzić może to nieuczciwego wzbogacenia zamawiającego koszem wykonawcy. 

Zaprzecza  to  zarówno  naturze  instytucji  kary  umownej,  mającej  stanowić  surogat 

odszkodowania, a nie 

podstawę do uzyskiwania przez zamawiającego korzyści finansowych 

czy darmowych dostaw, jak i zasadzie uczciwej konkurencji i proporcjonalności wyrażonej w 

art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p. 

W ocenie odwołującego, należy uznać to za działanie niezgodne z art. 353

 i 5 K.c. w 

zw. z art. 14 ust. 1 i art. 139 ust. 1 K.c. 

poprzez ukształtowanie zapisów dot. kar umownych w 

sposób  naruszający  naturę  stosunku  prawnego,  a  także  naruszający  zasady  współżycia 

społecznego,  w  tym  zasadę  uczciwości  kupieckiej.  W  konsekwencji  zapisy  te  utrudniają 

ubieganie  się  o  przedmiotowe  zamówienie  na  uczciwych  zasadach,  co stanowi  naruszenie 

zasad 

określonych w art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p. 

Odnosząc się do zarzutu nr 4 lit. f — wprowadzenie w § 11 ust. 2 umowy możliwości 

kumulowania kar umownych za nienależyte wykonanie umowy oraz za niewykonanie umowy, 

odwołujący podtrzymał w całości zarzuty dotyczące § 11 ust. 1 pkt 1-3 oraz § 11 ust. 2 umowy, 

Odwołujący wskazał ponadto, że 11 ust. 2 umowy, zdanie drugie, zamawiający z naruszeniem 

przepisów  prawa  wprowadził  uprawnienie  do  kumulowania  kar  umownych  z  tytułu 

niewykonania  zamówienia  (§  11  ust.  1  pkt  4  wzoru  umowy),  z  karami  umownymi  za  liczne 

przypadki niena

leżytego wykonania zamówienia (§ 11 ust. 1 pkt 1-3 umowy, ale także § 7 ust. 

2 i 7). 

Zgodnie  ze  stanowiskiem  orzecznictwa  z

amawiający  nie  jest  uprawniony  do 

kumulowania  kar  umownych  w  takim  zakresie:  „nie  może  być  kumulowana  kara  umowna 

przewidziana  za  nienależyte  wykonanie  zobowiązania,  np.  kara  umowna  za  zwłokę  w 

wykonaniu zobowiązania i kara umowna za niewykonanie zobowiązania. Nie można bowiem 

jednocześnie spełnić wymagań, od których naliczenie tych kar jest uzależnione, tj. wykonać, 

choćby w sposób nienależyty, i nie wykonać tego samego zobowiązania. Wierzyciel nie może 

zażądać zapłaty obu wymienionych kar umownych, gdyż wzajemnie się one wykluczają” (por. 

uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 2012 r., III CZP 39/1 2, podobnie np. wyrok SN z 

dnia 28 stycznia 2011 r., I CSK 31 5/10, wyrok SN z dnia 28 czerwca 2017 r., IV CSK 525/16). 

Stanowisko  takie  akceptuje również  na  gruncie zamówień  publicznych  orzecznictwo 

KIO: (...) żadna ze stron stosunku umownego w przypadku odstąpienia od umowy nie może 

żądać roszczeń akcesoryjnych to jest kar umownych z tytułu nienależytego wykonania umowy, 

z tytu

łu wadliwości umowy. Natomiast zamawiający ma prawo dochodzić kar umownych lub 

odszkodowania z  tytułu  odstąpienia od  umowy  z  winy  wykonawcy.”  (por.  wyrok  KIO  z  dnia 

01.09.2009 r., KIO/UZP 1070/09). 

W ocenie odwołującego, należy uznać, że kształtując treść § 11 ust. 2 wzoru umowy, 

zdanie  drugie,  z

amawiający  dopuścił  się  także  naruszenia  bezwzględnie  obowiązujących 

p

rzepisów prawa, w tym art. 353

 K.c.

, kształtując uprawnienie do kumulowania kar umownych 

w sposób niezgodny z naturą tej instytucji. 

W zakresie zarzut nr 4 lit. g 

— wprowadzenie w § 11 ust. 2 umowy górnego limitu kar 

umownych na poziomie naruszającym przepisy, odwołujący wskazał, że celem zachowania 

elementarnej równości  stron stosunku zobowiązaniowego, co jest fundamentalną  wartością 

przy kształtowaniu postanowień umowy wzajemnej, jaką jest umowa o zamówienie publiczne, 

z

amawiający powinien kształtować zapisy wzoru umowy w sposób proporcjonalny tj. stosując 

środki adekwatne do osiągnięcia zamierzonego celu, niewykraczające ponad to co konieczne. 

W szczególności zaś środki takie, które nie naruszają zasady ekwiwalentności świadczeń z 

umowy wzajemnej. 

Zamawiający  w  §  11  ust.  2  umowy  wprowadził  ograniczenie  kar  umownych  do 

całkowitej wartości umowy. Takie rozwiązanie ma jednak charakter działania pozornego, nie 

zabez

pieczającego  wykonawców  przed  nadużyciem  uprawnień  zamawiającego  w  zakresie 

naliczania  kar  umownych  w  stopniu  prowadzącym  do  możliwego  nieuzasadnionego 

wzbogacenia zamawiającego kosztem wykonawców. 

T

ymczasem  uwzględniając  zapisy  11  ust.  1  pkt  1-3  i  5  1  1  ust.  2  (podtrzymując 

wszystkie 

odnoszące  się  do  nich  zarzuty)  odwołujący  wskazał  dodatkowo,  że  poziom 

wprowadzonego w § 1  ust. 2 górnego limitu ich łącznej wysokości powoduje, że wykonawca 

wykonując  zobowiązanie  z  naruszeniem  wyszczególnionych  przez  zamawiającego 

obowiązków umownych (nawet odnoszących się do nieistotnych, drugorzędnych bądź czysto 

formalnych naruszeń) może być obciążony karami umownymi przekraczającymi wartość kar 

umownych, jakie z

amawiający ustanowił z tytułu niewykonania zamówienia (§ 11 ust. 1 pkt 4 

umowy), k

tóre zostały zastrzeżone w wysokości 20% maksymalnego łącznego wynagrodzenia 

brutto określonego w § 8 ust. 1. 

Zdaniem odwołującego powoduje to rażącą dysproporcję między odpowiedzialnością 

za niewykonanie zobowiązania, a sytuacją w której zobowiązanie zostałoby wykonane, ale ze 

stwierdzeniem  naruszenia  przez  z

amawiającego  pewnych  zapisów  umowy  np.  z 

przekroczeniem  terminu  realizacji  zamówienia.  Zważywszy  na  to,  że  w  sytuacji,  w  której 

z

amawiający  w  ogóle  nie  uzyskałby  świadczenia  zgodnego  z  umową  zamawiający  żąda 

zapłaty kary umownej w wysokości 20% wartości zamówienia, w ocenie odwołującego łączny 

poziom  kar  umownych  naliczanych  ewentualnie  w

ykonawcy  z  tytułu  różnych  przypadków 

nienależytego  wykonania  umowy  także  nie  powinien  być  wyższy  od  kary  zastrzeżonej  za 

niewykonanie zamówienia choćby w najmniejszym zakresie. 

Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 9 grudnia 2019 roku wniósł o oddalenie 

odwołania. 

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 22 ust. 1a w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p. 

poprzez  sformułowanie  treści  warunku  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  zdolności 

technicznej  lub  zawodowej,  odnoszącego  się  do  doświadczenia  wykonawcy  w  sposób 

nieproporcjonalny  do  przedmiotu  zamówienia,  a  także  dyskryminacyjny  i  nieprzydatny  dla 

potrzeb 

oceny  zdolności  wykonawców  do  należytego  wykonania  zamówienia,  zamawiający 

wskazał, że: 

-  za

rzut sformułowano o w oparciu o błędną interpretację postanowień dokumentacji 

przetargowej 

— zamówienie podstawowe należy zrealizować w pierwszym kwartale 2020 r. 

- szeroko opisywane przez o

dwołującego 48 miesięcy od zawarcia umowy to termin na 

ewentualną realizację zamówienia w ramach prawa opcji. 

- teza o sukcesywnym charakterze dostaw, nie znajduje potwierdzenia w SIWZ. 

Zamawiający  wskazał,  że  warunek  sformułowano  w  sposób  proporcjonalny  do 

przedmiotu zamówienia.  Zachowanie zasady uczciwej konkurencji nie oznacza dopuszczenia 

do zamówień wszystkich wykonawców działających w danej branży. 

W  ocenie  z

amawiającego,  zarzut  nie  zasługuje  na  uwzględnienie  i  opiera  się  na 

błędnych założeniach odwołującego. 

Zamawiający wskazał, że zgodnie z pkt III ppkt 1 OPZ wymagany jest czas dostawy i 

montażu zamówienia nie dłuższy niż 75 dni od daty złożenia od daty złożenia zamówienia, o 

którym mowa w pkt Il ppkt 1 OPZ. Ponadto, czas realizacji zamówienia (dostawa i montaż) 

stanowi  jedno  z  kryteriów  oceny  ofert  (waga:  20%).  Nie  pozostawia  wątpliwości 

interpretacyjnych  opis  powyższego  kryterium  (Rozdz.  XIII,  pkr  12.2  lit.  b)  s.i.w.z.,  w 

szczególności:  „W  ramach  niniejszego  kryterium  oceniony  zostanie  zaoferowany  przez 

Wykonawcę  termin  dostawy  mebli  oraz  ich  montażu.  Maksymalny  dopuszczony  przez 

Zamawiającego termin wynosi 75 dni od dnia złożenia  zamówienia na meble. W sytuacji, gdy 

w

ykonawca zaoferuje termin dłuższy niż 75 dni zamawiający odrzuci ofertę.” 

W ramach udzielonych wyjaśnień treści s.i.w.z. z 25.11.2019 r. (nr pisma: DZZK.26. 

1218.MC.2019), w odpowiedzi na pytanie nr 46: „Zamawiający w treści SIWZ określił termin 

wykonania  zamówienia  (zamówienie  podstawowe  i  zamówienie  w  ramach  opcji)  na  48 

miesięcy  od  podpisania  umowy.  Jednocześnie  Zamawiający  określił,  że  czas  dostawy  i 

montażu  zamówienia  nie może  być  dłuższy  niż  75  Dni  ,Nie jest  więc  w  jakikolwiek  sposób 

nawet w przybliżeniu określony szacowany termin złożenia przez Zamawiającego zamówienia 

podstawowego. Wiadomo jedynie, że termin wykonania nie może przekroczyć 48 miesięcy od 

podpisania  umowy.  Taka  sytuacja  znacznie  utrudnia  sporządzenie  oferty.  Oferent  nie  ma 

możliwości  nawet  przybliżonego  planowania  mocy  produkcyjnych,  dostępności  i  czasu 

dostawy materiałów i podzespołów, kalkulacji cen itp. Taka sytuacja może więc doprowadzić 

do  konieczności  stosowania  przez  oferentów  bardziej  ostrożnych  wycen  uwzględniających 

ryzyko  związane  z  okresem  w  którym  może  nastąpić  złożenie  zamówienia  podstawowego. 

Prosimy  o  uwzględnienie  wniosku  o  określenie  przez  Zamawiającego  przewidywanego 

(szacowanego)  terminu  złożenia  zamówienia  podstawowego,  np.  od  miesiąca  X/roku  do 

miesiąca Y/roku Z uwagi na fakt, iż odpowiedzi na powyższe pytania mają wpływ na wysokość 

ceny oferty, Wykonawca prosi o udzielenie na te pytania odpowiedzi.", Zamawiający udzielił 

następującej odpowiedzi: 

„Zamawiający  przewiduje  złożenie  zamówienia  na  przełomie  IV  kwartału  2019  i  I  kwartału 

roku.”  

Powyższe wskazuje jednoznacznie, że odwołujący sformułował przedmiotowy zarzut z 

pominięciem  istotnego  elementu,  który  bezpośrednio  odnosi  się  do  terminu  realizacji 

zamówienia podstawowego. Uzasadnione wątpliwości budzi także szeroko opisywana teza, 

zgodnie z którą dostawy mają być realizowane sukcesywnie, co nie znajduje potwierdzenia w 

dokumentacji  postępowania.  Co  więcej,  termin  realizacji  zamówienia  w  zakresie 

podstawowym  stanowi  kryterium  oceny  ofert,  zaś  jego  skrócenie  jest  premiowane  przez 

z

amawiającego. 

Zamawi

ający  wymaga wyposażenia 1200  stanowisk  pracy,  niezbędnych  obecnie do 

obsługi  pracowników  w  związku  z  relokacją  aktualnej  siedziby  Banku  Gospodarstwa 

Krajowego. 

Zamawiający  podkreślił  skalę  i  złożony  charakter  ww.  relokacji.  Warunkiem 

koniecznym  dla  zapewn

ienia  ciągłość  operacyjnej  Banku  jest  konieczność  szybkiego 

wyposażenia m.in. stanowisk pracy w liczbie 1200. 

W celu spełnienia warunku udziału w postępowaniu należy wykazać doświadczenie w 

zakresie  wyposażenia  400  stanowisk,  co  stanowi  1/3  zakresu  zapotrzebowania 

z

amawiającego. Szacowana wartość zamówienia, które w części podstawowej zamawiający 

planuje zrealizować jednorazowo, przekracza 13 mln. 

Zamawiający stwierdził, że odwołujący odwołując się do terminu 48 miesięcy z pkt 4b 

mylnie  odczytał  treść  dokumentacji,  jakoby  dostawa  towaru  miała  być  realizowana 

sukcesywnie.  Okres 48 mi

esięcy określa termin, w jakim zamawiający zastrzega możliwość 

skorzystania z prawa opcji. Zamówienie podstawowe w zakresie wskazanym w dokumentacji 

postępowania zostanie zlecone do realizacji wykonawcy w pierwszym kwartale 2020 r. i ma 

charakter  jednorazowego  świadczenia  (taki  jest  też  charakter  dokonywanego  obioru) 

Zamówienie  opcjonalne  dodatkowo  podwyższa  wartość  zamówienia  o  ponad  5  mln.  Skala 

oraz  wartość  zamówienia  wymaga  jednak  zabezpieczenia  prawidłowości  wykonania  przez 

w

ykonawcę,  stąd  określenie wymogów  wobec wykonawców  na  poziomie  określonym  przez 

z

amawiającego gwarantującym, iż wykonawca podoła ciążącemu obowiązkowi jednorazowej 

dostawy  wraz z montażem znacznej ilości  mebli będących wyposażeniem stanowisk pracy. 

Biorąc pod uwagę reżim czasowy oraz skalę przedsięwzięcia w przedmiotowej sprawie, mamy 

do czynienia z sytuacją szczególną, w której poprzez takie ustalenie warunków weryfikowana 

jest  zdolność  wykonawcy  do  realizacji  znaczącego  pod  względem  ilości  (i  montażu) 

zamówienia w stosunkowo krótkim terminie. 

Zamawiający  podzielił  argumentację  odwołującego,  iż  w  przypadku,  gdyby  dostawy 

były realizowane sukcesywnie w długim terminie, istotnym mogłaby być wartość pojedynczej 

dostawy. Argumentacja ta nie przystaje jednak do stanu faktycznego w postępowaniu którego 

dotyczy  o

dwołanie.  Zamawiający  jest  w  sytuacji  szczególnej,  która  wymusza  ustalenie 

warunków  udziału  w  postępowaniu  w  sposób  symetryczny  do  zobowiązań  zamawiającego 

związanych z prowadzoną relokacją siedziby i koniecznością zapewnienia płynnej działalności 

operacyjnej instytucji zaufania publicznego, 

jaką jest Bank Gospodarstwa Krajowego. 

Zamawiający nadmienił, że odwołujący w pierwszym (unieważnionym) postępowaniu 

dotyczącym  tożsamego  zamówienia,  przewidującym  tożsame  warunki  jak  w  obecnym 

postępowanie, złożył ofertę, zatem nie uznał ich za dyskwalifikujące go z udziału w przetargu. 

Zamawiający  wskazał  ponadto,  iż  zgodnie  z  utrwaloną  linią  orzeczniczą  — 

poszanowa

nie  zasady  uczciwej  konkurencji  nie  oznacza  dopuszczenia  do  zamówień 

wszystkich wykonawców. Potwierdza to m.in. Sąd Okręgowego w Gdańsku w wyroku XII Ga 

143/09 z dnia 6 maja 2009 roku, 

stwierdzając m.in. że przepisy ustawy P.z.p. nie nakładają na 

zamawiającego obowiązku nabycia dostaw czy usług spośród oferowanych przez wszystkie 

podmioty na rynku. 

Odnosząc się do naruszenia art. 30b ust. 4 ustawy P.z.p. oraz 13 ust. 4 rozporządzenia 

Ministra Rozwoju z dnia 26.07.2016 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać 

zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia w związku z art. 29 ust. 

2  i  3  ustawy  P.z.p. 

— poprzez sformułowanie w treści s.i.w.z. w zakresie opisu przedmiotu 

zamówienia wymogu posiadania przez towary (w zakresie określonym w opisie dokumentacji 

projektowej) certyfikatów potwierdzających zgodność z normami, świadectw jakości, deklaracji 

zgodności,  atestów  higienicznych  i  innych  atestów,  bez  przewidzenia  możliwości 

potwierdzenia posiadania przez oferowany towar takich cech przez inne, r

ównorzędne środki 

dowodowe

,  zamawiający  stwierdził,  że  art.  30b  ust.  4  ma  charakter  bezwzględnie 

obowiązujący oraz że zastosowanie art. 30b ust. 4 ma miejsce w określonych przypadkach. 

Zamawiający  wskazał,  że  ma  prawo  wymagać  przedstawienia  certyfikatów 

potwierdzających  zgodność  oferowanego  przedmiotu  zamówienia  z  wymaganiami  lub 

cechami określonymi w opisie przedmiotu zamówienia (zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy P.z.p.). 

Wskazanie  jednostek  certyfikujących  posiadających  akredytację  PCA  (Polskie  Centrum 

Akredytacji)  ma  na  celu  uzyskania  gwarancji  jakości  i  rzetelności  jednostki  certyfikującej. 

Wykonawca,  którego  produkty  nie  posiadają  certyfikatów  potwierdzających  jakość 

oferowanych produktów, wystawionych przez jednostkę certyfikującą posiadającą akredytację 

PCA, 

ma  prawo  przedstawić  certyfikaty  równoważne  certyfikatom  wymaganym  przez 

z

amawiającego.  Zamawiający  bowiem  nie  ograniczył  kręgu  podmiotów,  których  certyfikaty 

uzna  w  sposób  zamknięty  poprzez  wskazanie  jedynie  konkretnych  certyfikatów  bez 

dopuszczenia innych odpowiednio równoważnych odpowiedników zagranicznych. Powyższe 

nie jest kwestionowane przez Odwołującego. 

Zamawiający  stwierdził,  że  obowiązek  wymagania  dokumentów  potwierdzających 

jakość i przede wszystkim bezpieczeństwo dostarczanych produktów wynika z obowiązków 

z

amawiającego  jako  pracodawcy  i  znajduje  swoje  źródło  w  odpowiednich  przepisach  i 

regulacjach z obszaru b.h.p. i K.p. Z

amawiający wymaga stosownych certyfikatów i atestów 

ze  względów  bezpieczeństwa  użytkowników,  określanych  mi.in  przez  przepisy  b.h.p.,  które 

jest  najważniejszym  dobrem  dla  pracodawcy.  Nie  może  też  i  nie  uczynił  tego,  wbrew 

twierdzeniom  o

dwołującego,  sformułować  wymogów  wbrew  brzmieniu  obowiązujących 

przepisów. 

Ponadto zamawiający podniósł, że odwołujący na poparcie naruszenia art. 30b ust. 4 

nie przytoczył żadnych okoliczności świadczących o braku możliwości uzyskania przez siebie 

odpowiednich certyfikatów/atestów. Zamawiający podkreślił, że wymaga certyfikatów/atestów 

na  etapie  podpisania  umowy,  a  nie  składania  ofert,  co  daje  potencjalnemu  wykonawcy 

możliwość  ich  uzyskania  w  późniejszym  (uzgodnionym  z  zamawiającym)  terminie.  Nie 

eliminuje  tym  samym  wykonawc

ów,  którzy  na  etapie  decyzji  w  zakresie  składania  oferty, 

przystąpienia  do  przetargu  oferują  produkty  nieposiadające  wspomnianych  certyfikatów. 

Obowiązek ich złożenia zamawiający przewidział na etapie po wyborze oferty najkorzystniej, 

a przed zawarciem umowy. Tym samym z

amawiający dopuszcza możliwość uzyskania przez 

oferowane  przez  w

ykonawcę  produkty  stosownych  certyfikatów  w  okresie  poprzedzającym 

zawarcie  umowy. 

Zamawiający  podkreślił,  iż  tym  samym  postanowienia  w  zakresie 

wymagalności  certyfikatów  nie  mają  wpływu  na  wybór  oferty  wykonawcy  a  tym  samym  na 

uznanie iż brak tych certyfikatów na dzień złożenia przez wykonawcę oferty będzie skutkował 

jego wykluczeniem alternatywnie odrzuceniem oferty przez niego złożonej. 

Zamawiający wskazał, że 30b ust. 4 ustawy P.z.p. ma zastosowanie w sytuacji, w której 

wykonawca  nie  ma  dostępu  do  certyfikatów  lub  możliwości  uzyskania  ich  w  odpowiednim 

terminie. Sam o

dwołujący nie wskazał w treści wystąpienia żadnych argumentów, przesłanek 

które  mogłyby  stanowić  podstawę  do  uznania,  iż  certyfikacja  produktów  stanowiących 

przedmiot zamówienia jest długotrwała, kosztowna lub z innych przyczyn pozostająca poza 

zasięgiem wykonawcy. Przeciwnie, przedmiot zamówienia w postaci mebli dostarczanych na 

potrzeby wyposażenia biur jest produktem, który standardowo na potrzeby biznesu podlega 

certyfikacji.  Zaś  legitymowanie  się  oferowanych  produktów  certyfikatem  jakości  w  tym 

przypadku jest standardem rynkowym, i nie może być postrzegany jako nadmierne wymaganie 

z

amawiającego. 

Zamawiający  wskazał,  że  nie  wymaga  certyfikatów  w  stosunku  do  wszystkich 

elementów  wchodzących  w  zakres  zamówienia(wszystkich  mebli)  a  jedynie  dla  niektórych, 

które w ocenie zamawiającego są kluczowe z uwagi na uwarunkowania BHP. Certyfikaty nie 

stanowią ponadto dokumentów weryfikowanych na etapie złożenia oferty, a stanowią jedynie 

jeden  z  elementów  poprzedzających  zawarcie  umowy.  Przepis  ma  charakter  bezwzględnie 

obowiązujący,  a  jego  zastosowanie  następuję  w  przypadku  stwierdzenia  braku  możliwości 

posłużenia  się  nim  przez  wykonawcę.  Biorąc  pod  uwagę  powyższe,  nie  sposób  powiązać 

braku  informacji  wynikającej  z  art.  30b  ust.  4  ustawy  P.z.p.  w  treści  s.i.w.z.  i  jej  nawet 

potencjalnego wpływu na naruszenie podstawowych zasad udzielania zamówień. 

W  ocenie  z

amawiającego  dodanie  informacji  zgodnie  z  żądaniem  odwołującego 

mogłoby wskazywać na to, iż z wyjątku przewidzianego w art. 30b ust. 4 ustawy P.z.p. czyni 

się  zasadę,  konsekwencją  której  będzie  uchylanie  się  wykonawcy  od  poddania  towaru 

wymaganej certyfikacji. 

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 36 ust. 1 pkt. 3 i ust. 

2 pkt. 1 ustawy P.z.p.

, a także art. 14 ust. 1 i art. 139 ust. 1 ustawy P.z.p. w zw. z art. 5 i 353

k.c.  poprzez  zaniechanie  opisania  przedmiotu  zamówienia  w  sposób  jednoznaczny,  za 

pomocą  dostatecznie  dokładnych  i  zrozumiałych  określeń,  na  skutek  nieuwzględnienia 

wszystkich  wymagań  i  okoliczności  mogących  mieć  wpływ  na  sporządzenie  oferty,  a 

polegającego na nieokreśleniu w s.i.w.z. uprawnień wykonawców w przypadku niedotrzymania 

przez  z

amawiającego  w  całym  okresie  trwania  umowy  realizacji  zamówienia  w  pełnym 

zakresie  określonym  w  pkt  I  ppkt  2  OPZ  (załącznik  nr  1  do  s.i.w.z.)  gwarantowanego  ,  co 

powoduje, że: 

a) 

nie  zostały  w  sposób  dostateczny  określone  warunki  stanowiące  podstawę 

skalkulowania ceny i złożenia oferty; 

b) 

uksztaltowanie  treści  przyszłego  stosunku  zobowiązaniowego  narusza  jego 

właściwość (naturę), bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa i równowagę stron, a także 

prowadzi  do  nadużycia  przez  Zamawiającego  jego  prawa  podmiotowego;  zamawiający 

wskazał, że: 

• 

Zarzut nie został poparty uzasadnieniem. 

• 

Teza zarzutu stoi w sprzeczności z zasadami rozliczeń wynikającymi z ustawy P.z.p. 

Zamawiający  wskazał,  że  zgodnie  z  Rozdziałem  XI  pkt  11.4  s.i.w.z.,  zamawiający 

gwarantuje w

ykonawcy realizację w okresie obowiązywania umowy dostawy i montaż mebli o 

w  wymiarze  wskazanym  w  Opisie  przedmiotu  zamówienia  w  kolumnie  nr  5  (ilość 

gwarantowana), natomiast zlecenie dostawy i montażu dodatkowej ilości mebli (opcja) zależy 

tylko od decyzji z

amawiającego. 

Zamawiający  stwierdził,  że  odwołujący  sformułował  zarzut  braku  dostatecznego 

określenia  warunków  stanowiących  postawę  skalkulowania  ceny,  nie  popierając  go 

rzeczowym uzasadnieniem. 

Zamawiający  podkreślił, że  w  przypadku braku jednoznacznego uregulowania danej 

kwestii w umowie, każda ze stron umowy odpowiada za naruszenie zobowiązań umownych 

na  ogólnych  zasadach  odpowiedzialności  kontraktowej,  określonych  przepisami  kodeksu 

cywilnego. Jednocześnie Krajowa Izba Odwoławcza w  wyroku z dnia 10 maja 2016 r., KIO 

654/16, wprost stwierdziła, że zamawiający nie jest zobligowany do przewidzenia w przyszłej 

umowie kar umownych dla siebie samego. 

W  ocenie  zamawiającego,  proponowana  przez  Odwołującego  zmiana  na 

postanowienie  wp

rowadzające obwiązek zapłaty wykonawcy „za gotowość do świadczenia” 

stoi  w  sprzeczności  z  wynikającą  z  poszczególnych  przepisów  ustawy  zasadą,  iż  płatność 

należy  się  za  zrealizowane  usługi  (patrz  art.  145  ust.  2).  Należy  pamiętać,  że  zamówienia 

publiczne  s

ą  finansowane  ze  środków  publicznych,  które  mogą  być  wydatkowane  w  ściśle 

określonych warunkach i podlega to kontroli, stosownie do ustawy o finansach publicznych. 

Podmioty zobligowane do stosowania ustawy nie mogą przeznaczać środków finansowych dla 

kontr

ahentów,  którzy  niczego  nie  świadczą.  Brak  świadczenia  wzajemnego  oznaczałby  de 

facto  finansowanie 

działalności  danego  podmiotu  ze  środków  publicznych  —  co  również 

podlega stosownym 

rygorom i z pewnością nie może odbywać się drogą przetargu. 

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 14 ust. 1 i art. 139 ust. 1 ustawy P.z.p. w zw. 

z art. 5 i 353

kodeksu cywilnego (dalej: kc) poprzez ukształtowanie treści przyszłego stosunku 

zobowiązaniowego  w  sposób  naruszający  jego  właściwość  (naturę),  bezwzględnie 

obowiązujące  przepisy  prawa  j  równowagę  stron,  a  także  prowadzący  do  nadużycia  przez 

z

amawiającego jego prawa podmiotowego, przejawiający się w szczególności poprzez: 

a)  wprowadzenie  w  §  8  ust.  4  i  10,  10  ust  2  i  II  umowy  oraz  pkt  111.8  Opisu  przedmiotu 

zamówienia  (załącznik  nr  1  do  s.i.w.z.)  zasady,  według  której  odbiór  i  fakturowanie,  a  w 

kons

ekwencji  zapłata  wynagrodzenia  wykonawcy  może  nastąpić  dopiero  po  podpisaniu 

protokołu  odbioru  końcowego  bez  zastrzeżeń,  co  powoduje  możliwość  odmowy  odbioru  z 

powodu  jakich

kolwiek  zastrzeżeń,  bez  ograniczenia  tego  prawa  do  sytuacji  stwierdzenia 

podczas odbioru  wad  istotnych dostarczonych mebli,  a także ograniczenia go  do  tej  części 

mebli, której wady istotne dotyczą, co ponadto stoi w sprzeczności z zasadą wyrażoną w art. 

0 K.c., zamawiający wskazał, że zarzut oparty został na błędnym założeniu, iż zamawiający 

zakłada możliwość odmowy odbioru towaru (całości) bez względu na charakter stwierdzonej 

wady. 

Zamawiający podniósł, że uzasadnienie zarzutu oparte zostało na błędnym założeniu, 

że usługa ma być świadczona sukcesywnie przez 48 miesięcy, a świadczenie objęte umową 

będzie/jest świadczeniem podzielnym. 

Zamawiający  wskazał,  że  zarzut  ukształtowania  treści  przyszłego  stosunku 

zobowiązaniowego  w  sposób  naruszający  jego  właściwość  (naturę),  bezwzględnie 

obowiązujące  przepisy  prawa  i  równowagę  stron,  a  także  prowadzący  do  nadużycia  przez 

zamawia

jącego jego prawa podmiotowego został zbudowany na założeniu, że ukształtowanie 

systemu płatności narusza w sposób nieuprawniony interesy wykonawcy, gdyż przy usłudze 

świadczonej  sukcesywnie  przez  48  miesięcy,  wykonawca  może  w  rzeczywistości  zostać 

pozbawiony wynagrodzenia za świadczone latami usługi. 

Zamawiający podtrzymał stanowisko, iż założenie to jest błędne i stwierdził, że wbrew 

zarzutowi, treść przyszłego stosunku zobowiązaniowego na wskazanych przez odwołującego 

płaszczyznach jest zgodna z powszechnie obowiązującym prawem. 

W ocenie zamawiającego, przywołany w odwołaniu art. 450 k.c. wprost wskazuje, że 

wierzyciel  (Zamawiający)  ma  prawo  odmówić  częściowego  przyjęcia  świadczenia,  jeżeli 

naruszałoby to jego uzasadniony interes. Jak wskazano powyżej, jedynie spełnienie całości 

świadczenia  ma  dla  zamawiającego  wartość  gospodarczą,  związaną  z  uruchomieniem 

procesu  pracy  w  kluczowych 

komórkach  organizacyjnych.  Struktura  organizacyjna 

z

amawiającego  uniemożliwia  przy  tym  oderwanie  działania  komórek  odpowiedzialnych  za 

działalność transakcyjną od działania innych komórek. Konieczne jest jednoczesne działanie 

komple

tnej  struktury.  Przyjęty  przez  zamawiającego  system  odbioru towaru  i  jego montażu 

niezbędnego do wykorzystania dostarczonego towaru, jest przejawem zabezpieczenia tegoż 

interesu.  Niewyobrażalne  dla  prawidłowego  funkcjonowania  dużej  instytucji,  zatrudniającej 

ponad tysiąc osób do pracy biurowej, jest uruchomienie placówki wyposażonej np. jedynie w 

część  krzeseł  lub  w  krzesła,  lecz  bez  biurek.  Mając  na  uwadze  gospodarcze  znaczenie 

czynności  podejmowanych  przez  pracowników  i  konieczność  dostosowania  systemu 

bezpieczeństwa do poszczególnych stanowisk pracy, przyjęcie części towaru co do zasady 

nie spełnia wymogów zamawiającego. 

Zamawiający  zauważył  ponadto,  że  przepis  art.  450  k.c.  dotyczy  świadczeń 

podzielnych, bo to one mogą być spełniane częściami. 

Zamawiający podkreślił, że świadczenie objęte przedmiotem zamówienia ma charakter 

świadczenia jednorazowego i niepodzielnego. Okoliczność, że przedmiotem świadczenia jest 

zbiór  rzeczy  określonych  co  do  gatunku  nie  ma  wpływu  na  ocenę  podzielności  ani 

jednorazowości  świadczenia.  W  umowie  można  nadać  świadczeniu  podzielnemu  z  natury 

charakter niepodzielny, np. gdy z przyczyn gospodarczych spełnienie częściowe świadczenia 

nie  będzie  miało  dla  odbiorcy  świadczenia  wartości  ekonomicznej.  Zamawiający  nie 

przewidział  w  s.i.w.z.  płatności  częściowych  za  ewentualne  etapy  realizacji  umowy. 

Wyko

nawca nie może zatem, zdaniem zamawiającego, domagać się przyjęcia świadczenia w 

częściach.  Przeczyłoby  to  bowiem  jednorazowemu  (i  niepodzielnemu  w  danych 

okolicznościach) charakterowi świadczenia. (patrz: J. Rajski „Prawo o kontraktach w obrocie 

gospodarczym” Wydawnictwo Naukowe PWN 1994, str. 129-133) 

Ponadto,  wbrew  treści  zarzutu,  w  cz.  III  ppkt  8  OPZ  zamawiający  sprecyzował,  że 

odmowa przyjęcia dotyczy tylko wadliwej części towaru i tylko od tej części naliczane są kary 

umowne. Ponadto, mając na uwadze termin dostarczenia niewadliwych, nowych mebli i termin 

płatności  za  fakturę  VAT,  wystawianą  na  podstawie  protokołu  zdawczo-odbiorczego 

podpisanego  bez  zastrzeżeń,  ewentualne  odsunięcie  w  czasie  płatności  za  całość  usługi, 

powodowane  oczekiwaniem  na  dostarczenie  pozostałej  części  towaru  po  przeprowadzeniu 

reklamacji, nie powinno przekroczyć 7 dni kalendarzowych. 

b) wprowadzenie w  7 ust. 1 umowy wymogu zawarcia oraz utrzymywania przez wykonawc

ę 

przez  okres  realizacji  umowy  ubezpieczenia  od  odpowiedzialności  cywilnej  (kontraktowej  i 

deliktowej w wysokości 10.000.000 złotych, w sytuacji gdy realizacja przedmiotu zamówienia 

ma  następować  sukcesywnie  przez  okres  do  48  miesięcy  od  dnia  podpisania  umowy,  co 

powoduje, że na żadnym etapie wartość świadczeń realizowanych przez  wykonawcę może 

nie  osiągnąć  wartości  takich,  jak  żądana  suma  ubezpieczenia,  zamawiający  stwierdził,  że 

uzasadnienie  zarzutu  opar

te  zostało  na  błędnym  założeniu,  że  usługa  ma  być  świadczona 

sukcesywnie przez 48 miesięcy. 

Zamawiający przypomniał, że zamówienie gwarantowane zrealizuje nie sukcesywnie, 

a jednorazowo i zapłaci za nie kwotę powyżej 13 mln złotych. Ubezpieczenie wykonawcy ma 

zabezpieczyć  szkody  powstałe  w  wyniku  realizacji  zamówienia,  które  mogą  powstać  w 

wyposażanym lokalu oraz w samym sprzęcie. Skoro wartość dostawy opiewa na kwotę ok. 15 

mln,  ubezpieczenie  nie  pokryje  de  facto  globa

lnej  straty,  jaką  może  ponieść  zamawiający. 

Należy mieć na uwadze, że usługa objęta umową obejmuje także okres gwarancji i rękojmi na 

towar  o  wskazanej  wartości.  Żądana  polisa  10  mln  nie  dotyczy  ponadto  jedynie  przyszłej 

umowy z z

amawiającym, a ubezpieczenia całości działalności przyszłego wykonawcy. 

Zamawiający  wskazał,  że  ma  świadomość,  że  opłacenie  składki  będzie  stanowiło 

dodatkowe  obciążenie  finansowe  dla  wykonawcy.  Wymóg  ten  będzie  miał  jednak 

zastosowanie  wyłącznie  wobec  wykonawcy,  który  zawrze  umowę  z  zamawiającym.  Taki 

sposób sformułowania wymogu pozostaje bez wpływu na poziom konkurencji, a weryfikacja 

polisy  nastąpi  przed  zawarciem  umowy.  Biorąc  pod  uwagę  w  szczególności  zobowiązania 

zamawiającego wobec wynajmującego powierzchnię biurową, poziom ewentualnych szkód i 

wartość zamówienia wymaganie jest uzasadnione, nawet jeśli będzie miało wpływ na poziom 

cenowy oferty. 

c) wprowadzenie w 

§ 11 ust. 1 pkt 1 umowy kary umownej, która: 

obejmuje  odpowiedzialność  za  opóźnienie  w  dostawie  i  montażu  towaru  względem 

terminów oznaczonych w III ppkt 1 i 2 oraz pkt IV ppkt 4 OPZ lub opóźnienie w dostawie i 

montażu towaru w wykonaniu zgłoszonej reklamacji, o której mowa w pkt III ppkt 6 OPZ, a nie 

za zwłokę, co powoduje, że wykonawca ponosić będzie ryzyko zapłaty kar umownych nawet 

w  sytuacjach,  w  których  opóźnienie  nie  będzie  wynikiem  okoliczności  leżących  po  stronie 

w

ykonawcy,  a  nawet  będzie  wynikiem  okoliczności,  które  będą  leżeć  po  stronie 

z

amawiającego,      wprowadza  rażąco  wygórowaną  stawkę  kar  umownych  w  wysokości  7% 

wynagrodzenia  brutto  za  realizację  zamówienia,  którego  opóźnienie  dotyczy,  za  każdy 

rozpoczęty dzień opóźnienia, co jest niezgodne z przepisami prawa, w tym art. 471, art. 473 § 

1  oraz  art.  483  i  484  K

.c.,  a  także  prowadzić  może  do  nieuzasadnionego  wzbogacenia 

zamawiającego  względem  wykonawcy,  a  ponadto  jest  niezgodne  z  zasadami  uczciwej 

konkurencji i proporcjonalności, określonymi w art. 7 ust. 1 P.z.p.; 

Zamawiający wskazał, że zgodnie z ogólnymi zasadami odpowiedzialności z art. 471 

K.c., wprowadzenie kary umownej nie oznacza a limine 

wprowadzenia odpowiedzialności za 

zdarzenia,  za 

które  dłużnik  odpowiedzialności  w  ogóle  nie  ponosi.  Odwołanie  się  do 

opóźnienia  bądź  zwłoki  dłużnika  określa  jedynie  reżim  odpowiedzialności  —  na  zasadzie 

ryzyka  bądź  na  zasadzie  winy,  a  nie  przeniesienie  odpowiedzialności  z  wierzyciela  na 

dłużnika. Wysokość kary  umownej  nie  jest  wymaganiem  względem  wykonawcy,  stawianym 

przez zamawiającego w s.i.w.z., a ewentualną sankcją za nieprawidłowe wykonanie zlecenia, 

nie może zatem naruszać zasad wskazanych w art. 7 P.z.p. Kara umowna jest instrumentem, 

którego istota polega na uproszczeniu dochodzenia rekompensaty przez uprawnioną stronę 

umowy  od  drugiej  strony,  która  nie  wykonała  zobowiązania  określonego  w  umowie. 

Powszechnie  przyjmuje  się,  że  uprawniony  do  naliczenia  kary  nie  musi  wykazywać  faktu 

poniesienia 

szkody ani jej wysokości (uchwale składu 7 sędziów SN z 6.11.2003 r., sygn. III 

CZP  61/03).  Umawiające  się  strony  określają  karę  niejednokrotnie  także  w  oderwaniu  od 

zawinienia zobowiązanego do zapłaty kary. Brak powiązania obowiązku zapłaty kary umownej 

z zawinieniem naruszenia zobowiązania umownego objętego tą karą, czyli odniesienie kary 

do  opóźnienia,  a  nie  zwłoki  dłużnika,  nie  oznacza  a  limine  naruszenia  przepisów.  W 

orzecznictwie  sądowym  wyraźnie  dopuszcza  się  możliwość  zastrzeżenia  w  umowie  kar 

umow

nych za opóźnienie, tj. niezależnie od istnienia winy po stronie dłużnika (np. wyrok Sądu 

Najwyższego z dnia 27 czerwca 2000 r., sygn. I CKN 791/98), a zasada ta jest akceptowana 

również przez Krajową Izbę Odwoławczą (np. wyrok z dnia 18 maja 2015 r., KIO 897/15 

Zamawiający  zwrócił  uwagę  na  określoną  w  art.  353

  K

.c.  zasadę  swobody  umów. 

Zgodnie z tym przepisem, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według 

swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, 

ustawie  ani  zasadom  współżycia  społecznego.  Przepisy  kodeksu  zabraniają  jedynie 

określenia kary umownej z tytułu naruszenia zobowiązania pieniężnego. Przepis art. 473 K.c. 

przewiduje za to, że strony mogą szerzej określić okoliczności, za które dłużnik odpowiada. W 

ramach swobody umów strony mogą zatem tak ułożyć treść stosunku prawnego, aby dłużnik 

był zobligowany do zapłaty kary umownej z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania 

zobowiązania będącego następstwem okoliczności, za które nie ponosi on odpowiedzialności 

wedle ogólnych zasad wynikających z art. 471 k.c. (por. Jacek Jastrzębski „Nietypowe kary 

umowne  swoboda  sankcji  kontraktowych  i  ochrona  dłużnika”  komentarz  praktyczny,  PPH, 

wyd. ABC). W przywoływanym już wyroku z dnia 10 maja 2016 r., KIO 654/16, Krajowa Izba 

Odwoławcza stwierdziła zaś, że „zamawiający ma prawo do określenia wysokich standardów 

realizacji zamówienia, ma także prawo obwarować obowiązki wykonawcy karami umownymi i 

oczekiwać, że przedmiot umowy zostanie wykonany zgodnie z postanowieniami umowy”  

Zamawiający  podkreślił,  że  możliwość  stosowania  kar  umownych  za  opóźnienie  w 

świadczeniu  potwierdza  de  facto  ustawodawca,  wprowadzając  w  nowej  ustawie  o 

zamówieniach  publicznych,  która  wejdzie  w  życie  1  stycznia  2021  r.,  pojęcie  katalog 

niedozwolonych klauzul umownych. Art. 433 pkt 1 ustawy z 11 września 2019 r. przewiduje, 

że  dopuszczalne  jest  określenie  odpowiedzialności  wykonawcy  za  opóźnienie,  gdy  jest  to 

uzasadnione  okolicznościami lub zakresem zamówienia 

Zamawiający  poinformował,  że  powołując  się  na  przedstawiony  już  opis  zakresu 

zamówienia i jego znaczenia ekonomiczne dla zamawiającego, zastosowanie kary umownej 

za opóźnienie w tym przypadku jest jak najbardziej zasadne, zwłaszcza że skala reperkusji 

finansowych i wizerunkowych dla z

amawiającego w przypadku zachwiania płynności działania 

jest  obecnie  nawet  trudna  do  oszacowania.  Skoro  skutki  procesu  inwestycyjnego  i 

reorganizacyjnego, którego elementem jest wyposażenie siedziby, rodzą dla zamawiającego 

wiele ryzyk, nie 

jest nadmiernym oczekiwanie od wykonawców ponoszenia odpowiedzialności 

za swoje działania lub zaniechania na zasadzie tegoż ryzyka. 

Odnosząc  się  natomiast  do  zarzutu  naruszenia  art.  7  ustawy  P.z.p.,  zamawiający 

stwierdził, że odwołujący nie wyjaśnił, w jaki konkretnie sposób wysokość 7% kary umownej 

miałaby naruszyć zasady uczciwej konkurencji i proporcjonalności. 

Ponadto,  zasada  uczciwej  konkurencji,  o  której  mowa  w  ww.  przepisie,  oznacza 

konieczność traktowania przez zamawiającego wszystkich wykonawców ubiegających się o 

zamówienie w sposób jednakowy. W uchwale z 19.05.2016 r. (KIO/KD 34/16, LEX nr 2110662) 

KIO  stwierdziła,  że  naruszenie  zasady  uczciwej  konkurencji  może  nastąpić  nie  tylko 

bezpośrednio poprzez wskazanie konkretnego produktu lub wykonawcy, ale także przez takie 

dokonanie  opisu,  które  umożliwia  dostęp  do  zamówienia  jednemu  lub  kilku  wykonawcom, 

jednocześnie  uniemożliwiając  go  w  sposób  nieuzasadniony  innym,  którzy  również  byliby  w 

stanie  wykonać  dane  zamówienie.  Na  zamawiającym  ciąży  obowiązek  przygotowania  i 

przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie 

uczciwej  konkurencji,  a  więc  taki,  który  nie  będzie  eliminować  z  udziału  w  postępowaniu 

określonej  grupy  wykonawców  bądź  nie  będzie  stwarzać  określonej  grupie  wykonawców 

uprzywilejowanej  pozycji.  Czyny  nieuczciwej  konkurencji  zostały  określone  w  art.  5—17d 

u.z.n.k.  Zasad  uczciwej  konkurencji  powinni  przestrzegać  także  wykonawcy,  dlatego 

zamawiający  w  postępowaniu  powinien  uwzględnić  również  przepisy  art.  6  u.o.k.k.  (zakaz 

porozumień, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w 

inny  sposób  konkurencji  na  rynku  właściwym)  i  art.  9  u.o.k.k.  (zakaz  nadużywania  pozycji 

dominującej).  (Nowicki  Józef  Edmund,  Kotecki  Mikołaj  „Prawo  zamówień  publicznych. 

Komentarz”, wyd. IV) 

W ocenie zamawiającego, zarzut powyższy, pomijający wszelkie wyjaśnienia wpływu 

wysokości  kary  umownej  na  ocenę  konkurencyjności  postępowania,  nie  zasługuje  na 

uwzględnienie. 

Z kolei zasada proporcjonalności, jak wynika m.in. z orzeczenia ETS z 23.12.2009 r. 

(sprawa  C  376/08)  jest  równoznaczna  z  ograniczeniem  gwarantowanej  konkurencji  w  jak 

najmniejszym stopniu, tj. niezbędnym do osiągnięcia celu postępowania. Chodzi o równowagę 

interesu  zamawiającego,  polegającego  na  uzyskaniu  rękojmi  należytego  wykonania 

zamówienia, a interesu potencjalnych wykonawców, których nie można eliminować z udziału 

w postępowaniu przez wprowadzenie nadmiernych wymagań. 

Zamawiający  wskazał, że wysokość kary umownej nie jest wymaganiem  względem 

wykonawcy,  stawianym  przez 

zamawiającego  w  s.i.w.z.,  a  ewentualna  sankcją    za 

nieprawidłowe wykonanie zlecenia. 

W  ocenie  zamawiającego,  powyższe  dowodzi  również  bezzasadności  zarzutu 

nieuzasadnionego  wzbogacenia  z

amawiającego,  gdyż  nie  wzbogacenie  jest  celem 

stosowania kar umownych, lecz uzyskanie rekompensaty za przeszkody/straty wynikające z 

niewykonania zobowiązań umownych przez kontrahenta. De facto brak stanowisk pracy osób 

odpowiedzialnych  za  prowadzenie  bieżącej  działalności  banku  może  generować  szkody  o 

wartości nieporównywalnie wyższej od zastrzeżonych kar umownych. 

Zgodnie z § 11 IPU karę umowną 7 % stosuje się do wynagrodzenia brutto należnego 

za realizację zamówienia, którego opóźnienie dotyczy, za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia. 

W przypadku, gdy opóźnienie dotyczy jedynie części zamówienia, kara będzie naliczana od 

wartości  mebli,  jakich  ono  dotyczy.  Zamawiający  wyjaśnia,  że  ponosi  duże  ryzyko,  że 

dostawca opóźni się z dostawą i montażem mebli, a pracownicy z 3 lokalizacji nie będą mogli 

wyprowadzić  się  z  budynków  zajmowanych  obecnie  przez  zamawiającego.  Konsekwencją 

będzie  opóźnienie  procesu  modernizacji  budynku  Centrali  oraz  poniesienia  kosztów/kar 

przedłużenia wynajmu. Wobec powyższego wysokość kary umownej nie może być traktowana 

jako nieuzasadnione wzbogacenie, gdyż de facto może nawet nie pokryć rzeczywistych szkód 

poniesionych przez z

amawiającego. 

d) 

wprowadzenie w ś 11 ust. 1 pkt 2 umowy kary umownej, która: 

obejmuje  odpowiedzialność  za  opóźnienie  w  usunięciu  wady  towaru  zgłoszonej  przez 

Zamawiającego w ramach gwarancji lub rękojmi w stosunku do terminu określonego w § 10 

ust. 3 i 12, a 

nie za zwłokę, co powoduje, że wykonawca ponosić będzie ryzyko zapłaty kar 

umownych  nawet  w  sytuacjach,  w  kt

órych  opóźnienie  nie  będzie  wynikiem  okoliczności 

leżących po stronie wykonawcy, a nawet będzie wynikiem okoliczności, które będą leżeć po 

stronie z

amawiającego,   wprowadza rażąco wygórowaną stawkę kar umownych w wysokości 

7%  wynagrodzenia  brutto  za  reali

zację zamówienia obejmującego  wadliwy  towar,  za każdy 

rozpoczęty dzień opóźnienia, co jest niezgodne z przepisami prawa, w tym art. 471, art. 473 § 

1  oraz  art.  483  i  484  K

.c.,  a  także  prowadzić  może  do  nieuzasadnionego  wzbogacenia 

zamawiającego  względem  wykonawcy,  a  ponadto  jest  niezgodne  z  zasadami  uczciwej 

konkurencji i proporcjonalności, określonymi w art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p., oraz 

e) wprowadzenie w § 11 ust. 1 pkt 3 umowy kary umownej, która obejmuje odpowiedzialność 

za opóźnienie w przypadku niedostarczenia towaru zastępczego w okolicznościach, o których 

mowa  w  §  10  ust.  4  i  15  lub  dostarczenia  towaru  zastępczego  o  parametrach  innych  niż 

parametry  równoważne  bez  zgody  zamawiającego,  a  nie  za  zwłokę,  co  powoduje,  że 

w

ykonawca  ponosić  będzie  ryzyko  zapłaty  kar  umownych  nawet  w  sytuacjach,  w  których 

opóźnienie nie będzie wynikiem okoliczności leżących po stronie wykonawcy, a nawet będzie 

wynikiem  okoliczności,  które  będą  leżeć  po  stronie  Zamawiającego,      wprowadza  rażąco 

wygórowaną  stawkę  kar  umownych  w  wysokości  7%  wynagrodzenia  brutto  za  realizację 

zamówienia,  którego  opóźnienie  dotyczy,  za  każdy  rozpoczęty  dzień  opóźnienia,  co  jest 

niezgodne z przepisami prawa, w tym art. 471

, art. 473 § 1 oraz art. 483 i 484 K.c., a także 

prowadzić może do nieuzasadnionego wzbogacenia zamawiającego względem wykonawcy, 

a ponadto jest niezgodne z zasadami uczciwej konkurencji i proporcjonalności, określonymi w 

art.  7  ust.  1  ustawy  P.z.p.,  zamawiający  podtrzymał  stanowisko  prezentowane  wyżej  w 

zakresie analogicznych zarzu

tów.  

f) wprowadzenie w § 11 ust. 2 zdanie drugie umowy, zgodnie z którą kary umowne określone 

w  §  11  ust.  1  pkt  1-3  umowy  (dotyczące  odpowiedzialności  za  nienależyte  wykonanie 

zobowiązania) oraz § 11 ust. 1 pkt 4 umowy (dotycząca odpowiedzialności za niewykonanie 

zobowiązania) podlegają kumulacji, co jest niezgodne z przepisami prawa, w tym art. 471, art. 

473 § 1 oraz art. 483 ji484 K.c., a także prowadzić może do nieuzasadnionego wzbogacenia 

zamaw

iającego  względem  wykonawcy  i  niezgodne  z  zasadami  uczciwej  konkurencji  i 

proporcjonalności,  określonymi  w  art.  7  ust.  1  ustawy  P.z.p.,  zamawiający  wskazał,  że 

o

bowiązujące przepisy, w szczególności powołane w odwołaniu art. 483 § 1 ani art.  483 i art. 

484 K

.c., nie regulują kwestii zakazu kumulowania kar umownych. 

Zamawiający  stwierdził,  że  powołane  w  odwołaniu  przepisy,  które  zdaniem 

o

dwołującego  zostały  naruszone  poprzez  wprowadzenie  postanowienia  o  możliwości 

kumulacji kar umownych, nie regulują kwestii zakazu kumulowania kar umownych. Nie mogło 

zatem dojść do ich naruszenia. 

Zamawiający przywołał orzecznictwo Sądu Najwyższego (sygn. III CZP 39/12) istotnie 

dotyczy sytuacji, gdy kumulacja dotyczy kar za nienależyte wykonanie zobowiązania i kary za 

jeg

o niewykonanie będące skutkiem odstąpienia. Sąd orzekł mianowicie, iż kary umowne nie 

mogą  być  kumulowane,  ale  dotyczy  to  sytuacji,  gdy  dochodzi  do  zbiegu  przewidzianych 

umową kar: za nienależyte wykonania zobowiązania — zastrzeżonej na wypadek zwłoki lub 

opóźnienia  za  okres  poprzedzający  odstąpienie  od  umowy  oraz  za  niewykonanie 

zobowiązania — zastrzeżonej na wypadek odstąpienia od umowy. Zasada ta nie ma jednak 

zastosowania,  jeśli  jednocześnie  strony  w  umowie  zastrzegą  możliwości  kumulowania 

(sumowania)  kar  umownych.  (por.  wyrok  SN  w  sprawie  o  sygn.  V  CSK  260/11). 

Podsumowania powyższej zasady dokonała Krajowa Izba Odwoławcza w sprawach o sygn. 

KIO 980/18, KIO 983/18, rozpoznanych 6 czerwca 2018 r., opowiadając się za możliwością 

zastrzeżenia w umowie kumulacji powyższych kar. 

g) 

zaniechanie wprowadzenia w § 11 wzoru umowy górnego limitu kar umownych związanych 

z  nienależytym  wykonywaniem  zamówienia  w  wysokości  odpowiadającej  co  najwyżej 

wysokości  kary  umownej  zastrzeżonej  w  §  11  ust.  1  pkt  4  na  okoliczność  niewykonania 

zamówienia, co jest niezgodne z przepisami prawa, w tym art. 471, art. 473 § 1 oraz art. 483 i 

484  K

.c.,  a  także  prowadzić  może  do  nieuzasadnionego  wzbogacenia  zamawiającego 

względem wykonawcy i jest niezgodne z zasadami uczciwej konkurencji i proporcjonalności, 

określonymi w art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p., zamawiający wskazał, że zgodnie z § 11 ust. 2 zdanie 

1 umowy, kary umowne podlegają sumowaniu, przy czym łączna kwota naliczonych kar nie 

może przekroczyć całkowitej wartości przedmiotu umowy. 

Wskazane przepisy, które miałyby podlegać naruszeniu, nie regulują limitu naliczonych 

kar umownych. 

W ocenie z

amawiającego nie mogłoby dojść do naruszenia wskazanych w omawianym 

zarzucie przepisów, ponieważ nie dotyczą ustalania limitu kar umownych, jakie mogą zostać 

naliczone  w  ramach  jednej  umowy. 

Ponadto  zamawiający  wyjaśnił,  że  proponowany  przez 

o

dwołującego limit kar umownych w wysokości 20% maksymalnego łącznego wynagrodzenia 

brutto,  nie  spełniałby  w  okolicznościach  sprawy  swojej  funkcji  rekompensacyjnej.  Limit  na 

poziomie równowartości 20% maksymalnego łącznego wynagrodzenia brutto określonego w 

IPU nie zaspokaja bowiem roszczeń wynikających ani z rzeczywistej szkody, ani ryzyka dla 

z

amawiającego,  związanych  z  brakiem  wyposażenia  meblowego  w  centralnej  siedzibie. 

Niedostarczenie  mebli  w  terminie  do  siedziby  tymczasowej  spowoduje  niemożliwość 

wprowadzenia się na najmowaną powierzchnię biurową i rozpoczęcie/kontynuację pracy całej 

instytucji. 

Zamawiający  podkreślił,  że  opóźnienie  w  dostawie  mebli  doprowadzi  do  tego,  że 

praco

wnicy z lokalizacji, z których zamawiający musi się wyprowadzić, nie będą mogli objąć 

stanowisk pracy. Kolejnym argumentem przemawiającym za tym, że kara wskazana w umowie 

nie jest rażąco wygórowana jest fakt, że brak mebli w siedzibie tymczasowej zamawiającego 

doprowadzi  również  do  opóźnień  w  remoncie  obecnie  siedziby  Centrali  Zamawiającego,  w 

Alejach  Jerozolimskich,  co  w  konsekwencji  przyniesie  dla  z

amawiającego  ogromne  koszty 

związane z innymi wiążącymi go kontaktami. 

Na  posiedz

eniu Krajowej Izby  Odwoławczej  w  dniu 9 grudnia 2019 roku  odwołujący 

cofnął  zarzut  naruszenia  art.  22  ust.  1a  w  zw.  z  art.  7  ust.  1  ustawy  P.z.p.  poprzez 

sformułowanie treści warunku udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub 

zawodowej, od

noszącego się do doświadczenia wykonawcy w sposób nieproporcjonalny do 

przedmiotu zamówienia, a także dyskryminacyjny i nieprzydatny dla potrzeb oceny zdolności 

wykonawców do należytego wykonania zamówienia oraz art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 36 ust. 

1 pkt 3 i ust. 2 pkt 1

, a także art. 14 ust. 1 i art. 139 ust. 1 ustawy P.z.p. w zw. z art. 5 i 353

Kodeksu  cywilnego 

poprzez  zaniechanie  opisania  przedmiotu  zamówienia  w  sposób 

jednoznaczny,  za  pomocą  dostatecznie  dokładnych  i  zrozumiałych  określeń,  na  skutek  nie 

uwzględnienia  wszystkich  wymagań  i  okoliczności  mogących  mieć  wpływ  na  sporządzenie 

oferty. 

Izba 

ustaliła i zważyła, co następuje: 

Odwołanie jest bezzasadne.  

W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do korzystania 

ze środków ochrony prawnej w rozumieniu. 

Odnosząc się do zarzutu dot. braku przewidzenia równoważnych metod dowodowych 

określonych w art. 30b ust. 4 ustawy P.z.p. i w § 13 ust. 4 rozporządzenia, Izba ustaliła, że w 

s.i.w.z., w OP

Z (załącznik nr 1), pkt 1 ppkt 2 pozycje 1, 4, 6, 8, 10, 12, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 

46, 48, 58, 59, 60, 61, 64 z

amawiający przedstawił wymogi posiadania przez niektóre towary 

(w  zakresie  określonym  w  OPZ)  atestów  lub  certyfikatów  potwierdzających  zgodność  z 

normami,  które  mają  być  wystawione  przez  „niezależną  jednostkę  posiadającą  akredytację 

Polskiego  Centrum  Akredytacji    lub  równoważną  instytucję  z  jednego  z  państw  Unii 

Europejskiej  będącej  członkiem  EA  wystawione  przez  akredytowaną  jednostkę  zgodnie  z 

rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. 

Analogiczne  zapisy  nakazujące  konieczność  posiadania  przez  produkty  certyfikatów 

zgodności wystawionych „przez niezależną instytucję posiadającą akredytację". Dotyczą one 

pkt 1 ppkt 2 pozycje 1, 4, 6, 10, 12. 

Izba wskazuje, że zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy P.z.p., zamawiający może wymagać 

od wykonawców przedstawienia certyfikatu wydanego przez jednostkę oceniającą zgodność 

lub sprawozdania z badań przeprowadzonych przez tę jednostkę jako środka dowodowego 

potwierdzającego  zgodność  z  wymaganiami  lub  cechami  określonymi  w  opisie  przedmiotu 

zamówienia, kryteriach oceny ofert lub warunkach realizacji zamówienia. 

W myśl ust. 2, przez jednostkę oceniającą zgodność rozumie się jednostkę wykonującą 

działania  z  zakresu  oceny  zgodności,  w  tym  kalibrację,  testy,  certyfikację  i  kontrolę, 

akredytowaną  zgodnie  z  rozporządzeniem  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  (WE)  nr 

765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającym wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru 

rynku  odnoszące  się  do  warunków  wprowadzania  produktów  do  obrotu  i  uchylającym 

rozporządzenie (EWG) nr 339/93 (Dz. Urz. UE L 218 z 13.08.2008, str. 30). 

Stosownie do ust. 3, w 

przypadku wymagania przedstawienia certyfikatów wydanych 

przez określoną jednostkę oceniającą zgodność, zamawiający akceptuje również certyfikaty 

wydane przez inne równoważne jednostki oceniające zgodność. 

Zgodnie z ust. 4, z

amawiający akceptuje odpowiednie środki dowodowe, inne niż te, o 

których mowa w ust. 1 i 3, w szczególności dokumentację techniczną producenta, w przypadku 

gdy dany wykonawca nie ma ani dostępu do certyfikatów lub sprawozdań z badań, o których 

mowa w ust. 1 i 3, ani możliwości ich uzyskania w odpowiednim terminie, o ile ten brak dostępu 

nie  może  być  przypisany  danemu  wykonawcy,  oraz  pod  warunkiem  że  dany  wykonawca 

udowodni,  że  wykonywane  przez  niego  roboty  budowlane,  dostawy  lub  usługi  spełniają 

wymogi  lub  kryteria  określone  w  opisie  przedmiotu  zamówienia,  kryteriach  oceny  ofert  lub 

warunkach realizacji zamówienia. 

W myśl § 13 ust. 4 rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie 

rodzajów  dokumentów,  jakich  może  żądać  zamawiający  od  wykonawcy,  w  postępowaniu  o 

udzielenie zamówienia, w celu potwierdzenia, że oferowane roboty budowlane, dostawy lub 

usługi  odpowiadają  wymaganiom  określonym  przez  zamawiającego,  zamawiający  może 

żądać  w  szczególności:  zaświadczenia  niezależnego  podmiotu  zajmującego  się 

poświadczaniem spełniania przez wykonawcę określonych norm zapewnienia jakości, jeżeli 

zamawiający  odwołuje  się  do  systemów  zapewniania  jakości  opartych  na  odpowiednich 

seriach norm europejskich. 

Izba wskazuje, że brak w treści s.i.w.z. odwołania do art. 30b ust. 4 ustawy P.z.p. nie 

oznacza,  że  zamawiający  nie  jest  obowiązany  do  jego  stosowania.  Wskazany  przepis  jest 

bowiem  przepisem  bezwzględnie  obowiązującym  (imperatywnym),  zawierającym  nakaz,  od 

wypełnienia którego nie można się uchylić. Zamawiający, do którego przytoczona norma jest 

skierowana, zobowiązany jest zachować się zgodnie z jej treścią.  

Zamawiający nie ma obowiązku przytaczania w treści s.i.w.z. przepisów bezwzględnie 

obowiązujących, które mają zastosowanie w przedmiotowym postępowaniu. Niemniej jednak 

jest  obowiązany  je  stosować.  Dopiero  w  przypadku  niezastosowania  lub  naruszenia  przez 

z

amawiającego wskazanego przepisu, wykonawcy, którego interes w uzyskaniu zamówienia 

zostanie przez to naruszony lub zagrożony, przysługiwać będzie uprawnienie do jego obrony 

poprzez skorzystanie z przewidzianych ustawą P.z.p. środków ochrony prawnej. 

Odno

sząc się do zarzutu odnoszącego się do odbiorów i fakturowania, Izba ustaliła, że 

zgodnie z § 8 ust. 4 projektu umowy wynagrodzenie za wykonanie każdego zamówienia płatne 

będzie  na  podstawie  prawidłowo  wystawionej  faktury  VAT.  Podstawą  wystawienia  faktury 

będzie protokół zdawczo-odbiorczy Towaru podpisany bez zastrzeżeń przez Koordynatorów 

Umowy, o których mowa w § 17. Zgodnie z ust. 10 wykonawcy przysługuje wynagrodzenie za 

faktycznie zrealizowane zamówienia odebrane protokołem bez zastrzeżeń. W myśl § 10 ust. 

2  w

ykonawca  udziela  Zamawiającemu  gwarancji  jakości  Towaru.  Okres  gwarancji  na 

dostarczony  Towar  i  prace  montażowe  wykonane  w  ramach  Umowy  wynosi  60  miesięcy  i 

rozpoczyna  się  w  dniu  podpisania  przez  Koordynatorów  Umowy,  o  których  mowa  w  §  17, 

protokołu zdawczo-odbiorczego podpisanego bez zastrzeżeń. Jeżeli na dany Towar udzielona 

jest  gwarancja  przez  producenta  i  jest  ona  dłuższa  od  ww.  okresu,  obowiązuje  gwarancja 

producenta. Wykonawca wraz z Towarem przekaże Zamawiającemu dokument gwarancyjny 

produce

nta. Okres gwarancji biegnie od podpisania ww. protokołu. Stosownie do ust. 11 bieg 

terminu rękojmi rozpoczyna się z dniem podpisania przez uprawnionych przedstawicieli obu 

Stron protokołu zdawczo-odbiorczego bez zastrzeżeń. Zgodnie z pkt III.8 Opisu przedmiotu 

zamówienia  (załącznik  nr  1  do  s.i.w.z.),  za  datę  realizacji  zamówienia  uznaje  się  datę 

podpisania  protokołu  zdawczo-odbiorczego  stanowiącego  załącznik  nr  2  do  OPZ,  o  którym 

mowa  w  ppkt  4,  bez  zastrzeżeń  przez  przedstawicieli  Zamawiającego  i  Wykonawcy.  W 

przypadku  zaistnienia  okoliczności,  o  których  mowa  w  ppkt  5,  jedynie  względem  części 

dostarczonych Mebli, Zamawiający i Wykonawca podpisują protokół, w którym określają, która 

część Towaru została dostarczona i zamontowana bez zastrzeżeń, a która podlega reklamacji. 

Zgodnie z pkt III.5 OPZ, j

eżeli w trakcie sprawdzenia zostaną stwierdzone:  

a) 

braki ilościowe w dostawie;  

b) 

niezgodność dostarczonych Mebli ze specyfikacją określoną w pkt. I ppkt 2 OPZ; 

c) 

niezgodność z próbkami;  

d) 

wady fizyczne Mebli;  

e) 

wady w montażu Mebli.  

Wykonawca zobowiązany  jest  do  nieodpłatnego usunięcia wad,    bądź  wymiany  Towaru  na 

wolny  od  wad  (według  wyboru  Zamawiającego)  w  terminie  7  dni  kalendarzowych  od  daty 

stwierdzenia  niezgodności,  z  zastrzeżeniem  ppkt.  6  (Reklamacja).  Na  czas  usunięcia  wad 

bądź wymiany Towaru Wykonawca zapewni meble zastępcze, o nie gorszych parametrach i 

zbliżonej kolorystyce i estetyce. 

Analiza wskazanych wyżej postanowień projektu umowy oraz OPZ przeczy stanowisku 

odwołującego,  jakoby  odbiór  i  fakturowanie,  a  w  konsekwencji  zapłata  wynagrodzenia 

w

ykonawcy  może  nastąpić  dopiero  po  podpisaniu  protokołu  odbioru  końcowego  bez 

zastrzeżeń, co powoduje możliwość odmowy odbioru z powodu jakichkolwiek zastrzeżeń, bez 

ograniczenia  tego  prawa  do  sytuacji  stwierdzenia  podczas  odbioru  wad  istotnych 

dostarczonych mebli, a także ograniczenia go do tej części mebli, której wady istotne dotyczą, 

co ponadto stoi w sprzeczności z zasadą wyrażoną w art. 450 K.c. Treść pkt III.5 i III.8 OPZ 

jednoznacznie wskazuje

, że zamawiający może odmówić odbioru mebli i podpisania protokołu 

bez  zastrzeżeń  nie  w  przypadku  stwierdzenia,  że  meble  posiadają  jakiekolwiek  wady,  lecz 

jedynie  wady  wskazane  w  pkt.  III.5  OPZ.  Ponadto  odmowa  odbioru  mebli  i  podpisania 

proto

kołu bez zastrzeżeń nie dotyczy całej dostawy, lecz jedynie tej jej części, wobec której 

stwierdzono wady. 

Izba nie dopatrzyła się w zakwestionowanych postanowieniach również naruszenia art. 

450 K.c., zgodnie z którym wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia częściowego, 

chociażby  cała  wierzytelność  była  już  wymagalna,  chyba  że  przyjęcie  takiego  świadczenia 

narusza  jego  uzasadniony  interes. 

Izba  ponownie  podkreśla,  że  zgodnie  z  pkt.  III.8  OPZ 

zamawiający obowiązany jest odebrać i  podpisać protokół zdawczo-odbiorczy bez zastrzeżeń 

wobec t

ej części zamówienia, wobec której nie stwierdzono wad wskazanych w pkt. III. 5.  

Odnosząc  się  do  zarzutu  dotyczącego  wprowadzenia  w  §  7  ust.  1  umowy  wymogu 

zawarcia oraz utrzymywania przez wykonawcę przez okres realizacji umowy ubezpieczenia 

od odpowiedzialności cywilnej (kontraktowej i deliktowej w wysokości 10.000.000 złotych, w 

sytuacji gdy realizacja przedmiotu zamówienia ma następować sukcesywnie przez okres do 

48 miesięcy od dnia podpisania umowy, co powoduje, że na żadnym etapie wartość świadczeń 

realizowanych  przez  w

ykonawcę  może  nie  osiągnąć  wartości  takich,  jak  żądana  suma 

ubezpieczenia,  Izba  wskazuje,  że  zarzut  został  oparty  na  błędnym  założeniu,  iż  przedmiot 

zamówienia ma być świadczony sukcesywnie przez 48 miesięcy. Tymczasem, zgodnie z pkt. 

III.1  OPZ, 

dostawa  wraz  z  montażem  ma  być  jednorazowa  i  zrealizowana  w  terminie  nie 

późniejszym  niż  75  dni  od  daty  złożenia  zamówienia,  przy  czym  zamawiający  zapłaci  za 

zamówienie kwotę nie niższą niż 13 mln zł. 

Ws

kazać  należy,  że  skoro  zamawiający  brał  pod  uwagę  istotne  ryzyko  zaistnienia 

szkód przy realizacji kontraktu, był uprawniony do wprowadzenia obowiązku zawarcia umowy 

ubezpieczenia  od  odpowiedzialności  cywilnej  dla  wykonawcy,  którego  oferta  zostanie 

wybrana.  

Odnosząc  się  do  wymaganej  kwoty  ubezpieczenia,  Izba  wskazuje  na  wyrok 

Wojewódzkiego  Sądu  Administracyjnego  w  Lublinie  z  dnia  24  listopada  2015  r.,  III  SA/Lu 

510/15. Wyrok ten dotyczy co 

prawda obowiązku posiadania ubezpieczenia OC we wskazanej 

wysokości  jako  warunku  udziału  w  postępowaniu,  niemniej  jednak  wynikające  z  niego 

konstatacje  pozostają  aktualne  również  mając  zastosowanie  również  w  rozpoznawanej 

sprawie. 

Powołując się przepis art. 22 ust. 4 ustawy P.z.p. (aktualnie art. 22 ust. 1a ustawy 

P.z.p.

)  organ  kontrolny  wywiódł,  że  opis  sposobu  dokonania  oceny  spełnienia  warunków 

powinien  być  związany  z  przedmiotem  zamówienia  i  proporcjonalny  do  przedmiotu 

zamówienia.  Zatem  wysokość  sumy  gwarancyjnej  polisy  OC  winna  pozostawać  w  korelacji 

kwotowej  z  wartością  przedmiotu  zamówienia,  gdyż  taka  zależność  zapewnia  zachowanie 

uczciwej  konkurencji  oraz  równe  traktowanie  potencjalnych  wykonawców,  wyłączając  tym 

samym  podmioty  niezdolne  do  jego  realizacji.  Jeżeli  więc  wartość  przedmiotu  zamówienia 

miała  wynieść  ok.  3.000.000  zł  brutto,  a  wymagana  kwota  minimalna  suma  ubezpieczenia 

została  określona  w  s.i.w.z.  na  to  należało  stwierdzić,  iż  sformułowane  wymagania  wobec 

polisy OC są nieproporcjonalne do przedmiotu zamówienia. Wartość polisy OC ustalona na 

kwotę 5.000.000,00 zł., niewspółmiernie przewyższała wartość szacunkową zamówienia, co 

stanowiło naruszenie zasady uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców. 

Wykładając  a  contario  przytoczony  wyrok  stwierdzić  należy,  że  wymagana  w 

przedmiotowym  postępowaniu  wartość  polisy,  ustalona  na  poziomie  niższym  niż  wartość 

przedmiotu  zamówienia,  nie  narusza  wskazanych  przez  odwołującego  przepisów  prawa,  tj. 

art. 14 ust. 1 i art. 139 ust. 1 ustawy P.z.p. w zw. z art. 5 i 353

 K.c. 

Izba  uznała  za  bezzasadne  zarzuty  ustalenia  obowiązku  zapłaty  kar  umownych  za 

opóźnienie, nie za zwłokę. 

Zgodnie z § 11 projektu umowy: 

Zamawiający jest uprawniony do naliczenia Wykonawcy kary umownej: 

w  przypadku  opóźnienia  w  dostawie  i  montażu  Towaru  w  stosunku  do  terminu 

określonego w pkt III ppkt 1 i 2 oraz pkt IV ppkt 4 OPZ lub opóźnienia w dostawie i montażu 

Towaru w wykonaniu zgłoszonej reklamacji, o której mowa w pkt III ppkt 6 OPZ – w wysokości 

% wynagrodzenia brutto należnego za realizację Zamówienia, którego opóźnienie dotyczy, 

za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia. W przypadku, gdy opóźnienie dotyczy jedynie części 

zamówienia, kara będzie naliczana od wartości Mebli, jakich ono dotyczy, 

w przypadku opóźnienia w usunięciu wady Towaru zgłoszonej przez Zamawiającego 

w ramach gwarancji lub rękojmi w stosunku do terminu określonego w § 10 ust. 3 i 12 – w 

wysokości  7%  wynagrodzenia  brutto  należnego  za  realizację  Zamówienia  obejmującego 

wadliwy Towar, za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia. W przypadku, gdy opóźnienie dotyczy 

jedynie części zamówienia, kara będzie naliczana od wartości Mebli, jakich ono dotyczy,  

w przypadku niedostarczenia towaru zastępczego w okolicznościach, o których mowa 

w § 10 ust. 4 i 15 lub dostarczenia towaru zastępczego o parametrach innych niż parametry 

równoważne bez zgody Zamawiającego – w wysokości 7% wynagrodzenia brutto należnego 

za 

realizację  Zamówienia  obejmującego  wadliwy  Towar,  za  każdy  rozpoczęty  dzień 

opóźnienia.  W  przypadku,  gdy  opóźnienie  dotyczy  jedynie  części  zamówienia,  kara  będzie 

naliczana od wartości Mebli, jakich ono dotyczy, 

w  przypadku  odstąpienia  przez  Zamawiającego  od  Umowy  lub  jej  wypowiedzenia  z 

winy  Wykonawcy 

–  w  wysokości  20%  maksymalnego  łącznego  wynagrodzenia  brutto 

określonego w § 8 ust. 1 Umowy. 

Kary umowne podlegają sumowaniu, przy czym łączna kwota naliczonych kar nie może 

przekroczyć  całkowitej  wartości  przedmiotu  Umowy.  Naliczenie  przez  Zamawiającego  kary 

umownej  z  tytułu  odstąpienia  od  Umowy  lub  jej  wypowiedzenia  nie  wyłącza  prawa  do 

naliczenia kary umownej z innego tytułu. 

Skorzystanie przez Zamawiającego z uprawnień określonych w niniejszym paragrafie 

nie wyłącza możliwości żądania odszkodowania przewyższającego wysokość zastrzeżonych 

kar umownych.  

W  przypadku,  gdy  szkoda  jaką  poniesie  Zamawiający  w  wyniku  niewykonania  lub 

nienależytego wykonania przez Wykonawcę postanowień niniejszego Paragrafu przewyższy 

wysokość  kary  umownej,  Wykonawca  jest  zobowiązany  do  naprawienia  szkody  w  pełnej 

wysokości. 

Izba  wskazuje,  że zgodnie z  art  353

  K.c., 

strony  zawierające  umowę mogą ułożyć 

stosunek  prawny 

według  swojego  uznania,  byle  jego  treść  lub  cel  nie  sprzeciwiały  się 

właściwości (naturze) stosunku, ustawie albo zasadom współżycia społecznego. W przypadku 

zamówienia  publicznego,  to  zamawiający  w  sposób  dyskrecjonalny  kształtuje  większość 

essentialiae  i  incidentaliae  negotii 

przygotowując  własną  s.i.w.z.  Zasada  swobody 

kontraktowania ze strony 

wykonawcy nie zostaje w ten sposób ograniczona – przed terminem 

złożenia ofert może on składać wszelkie propozycje co do kształtu i brzmienia postanowień 

umownych,  które  zamawiający  zgodnie  z  własnymi  interesami  zawsze  może  uwzględnić. 

Natomiast w 

przypadku, gdy postanowienia takie wykonawcy nie odpowiadają, może do tego 

stosunku umownego 

– co jest jego fundamentalnym uprawnieniem – w ogóle nie przystąpić 

(nie 

składać  oferty  w  postępowaniu).  Ponadto  przez  składanie  ofert  w  postępowaniu  o 

udzielenie 

zamówienia publicznego to wykonawca kształtuje  część przyszłych postanowień 

umownych 

(w tym zawsze cenę) i w ten sposób może dostosować swoją ofertę do warunków 

wykonania 

zamówienia narzuconych przez zamawiającego, np. tak skalkulować cenę, aby w 

jej ramach 

uwzględnić kompensację wszelkich ryzyk i obowiązków, które wynikają dla niego z 

umowy w 

sprawie zamówienia. 

Zgodnie z art. 483 § 1 k.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej 

z  niewykonania  lub  nien

ależytego  wykonania  zobowiązania  niepieniężnego  nastąpi  przez 

zapłatę  określonej  sumy  (kara  umowna).  Przewidziana  w  tym  przepisie  kara  umowna  jest 

swego rodzaju odszkodowaniem służącym naprawieniu szkody wyrządzonej niewykonaniem 

lub nienależytym wykonaniem zobowiązania niepieniężnego. 

Jak daleko posunięta jest swoboda stron w ułożeniu łączącego je stosunku prawnego, 

w niektórych aspektach wprost wskazują przepisy Kodeksu cywilnego, gdzie np. art. 473 § 1 

stanowi,  iż  dłużnik  może  przez  umowę  przyjąć  (a  więc  druga  strona  może  oczekiwać,  że 

przyjmie  i  uzależniać  od  tego  możliwość  zawarcia  z  nim  umowy)  odpowiedzialność  za 

niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania z powodu oznaczonych okoliczności, 

za które na mocy ustawy odpowiedzialności nie ponosi. 

Jeżeli  strony  zastrzegłyby  kary  umowne  w  każdym  wypadku  niewykonania 

zobowiązania,  bez  znaczenia dla obowiązku zapłaty  kary  umownej  byłyby  przyczyny,  które 

spowodowały  niedotrzymanie  przez  dłużnika  terminu  wykonania  zobowiązania.  W 

orzecznictwie utrwalony  jest pogląd, że kara umowna przysługuje także w takim przypadku 

gdy zamawiający nie poniósł żadnej szkody z powodu nienależytego wykonania umowy mimo, 

że przepis mówi o prawie do kary „bez względu na wysokość poniesionej szkody” (zob. wyrok 

Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 lutego 2015 r., I ACa 967/14). Jeśli uchybienie 

wykonawcy  polega  na  niedotrzymaniu  terminu  wykonania  zamówienia  publicznego,  kara 

umowna,  w  razie  jej  zastrzeżenia,  typowo  należna  jest  za  opóźnienie  albo  za  zwłokę 

wykonawcy. 

Nie ma przeszkód prawnych, aby wykonawca, na podstawie art. 473 § 1 k.c. przyjął w 

umowie odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania także z 

powodu  okoliczności  niezawinionych.  Możliwość  rozszerzenia  (zaostrzenia)  zakresu 

odpowiedzialności wykonawcy jest nieograniczona, ponieważ art. 473 § 1 k.c. w tym zakresie 

nie określa żadnych granic. Strony w umowie mogą więc przyjąć odpowiedzialność dłużnika 

niezależnie od winy (na zasadzie ryzyka) lub nawet przyjąć odpowiedzialność za siłę wyższą, 

za którą na podstawie ustawy dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Za dopuszczalną należy 

uznać  także  możliwość,  że  odszkodowanie  za  nienależyte  wykonanie  umowy  może 

przysługiwać zamawiającemu, jeżeli niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy będzie 

następstwem  innych  okoliczności,  niż  tylko  zawinione  zachowanie  wykonawcy.  Jeżeli 

postanowienia  zawartej  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego  określają  rozszerzony 

zakresu odpowiedzialności w stosunku do uregulowanej ustawowo i zastrzegają karę umowę 

z  tytułu  opóźnienia  w  wykonaniu  lub  nienależytym  wykonaniu  umowy,  to  bez  znaczenia  są 

przyczyny,  które  spowodowały  niedotrzymanie  przez  wykonawcę  terminu  wykonania 

przedmiotu umowy i ocena czy opóźnienie ma formę kwalifikowaną, zależną od winy. 

Wskazać również należy na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2013 roku 

sygn.  akt  I  CSK  33

1/12,  LEX  nr  1293724,  z  którego  wynika,  że  brak  jest  podstawy  do 

nakładania  na  strony  obowiązku  wskazywania  w  umowie,  zastrzegającej  karę  umowną  za 

opóźnienie,  dodatkowych  okoliczności  (przyczyn)  opóźnienia,  które  miałyby  wystąpić  po 

stronie dłużnika. 

Izba wskazuje ponadto, że przepisy ustawy P.z.p. modyfikują zasadę równości stron 

stosunku  zobowiązaniowego  i  stanowią  specyficzne  ograniczenie  zasady  swobody  umów. 

Nierówność  stron  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego  wynika  expressis  verbis  z 

przepisów ustawy P.z.p. W umowie w sprawie zamówienia publicznego zamawiający może 

formułować  postanowienia  wyłącznie  korzystne  dla  niego.  W  orzecznictwie  Krajowej  Izby 

Odwoławczej ugruntowany jest pogląd, że zamawiający działa w interesie publicznym i ryzyko 

niepowodzenia  zamierzonego  w  danym  postępowaniu  celu  prowadzi  częstokroć  do 

niezaspokojenia uzasadnionych potrzeb szerszej zbiorowości. Zatem ryzyko zamawiającego 

przewyższa  normalne  ryzyko  związane  z  prowadzeniem  działalności  gospodarczej,  które 

występuje,  gdy  umowę  zawierają  dwaj  przedsiębiorcy.  Zamawiający  może  starać  się 

zwiększyć odpowiedzialność wykonawców za należyte wykonanie zamówienia, obciążyć ich 

nawet dotkliwymi karami umownym, 

o ile nie występują przesłanki wynikające z art. 353[1] k.c. 

(por. wyrok z dnia 31 lipca 2013 r., sygn. akt KIO 1706/13). 

Wskazując  na  powyższe,  Izba  nie  znalazła  podstaw  do  nakazania  zamawiającemu 

zmiany 

postanowień umownych w tym zakresie. 

Izba uznała za bezzasadny zarzut dotyczący nieuprawnionego wprowadzenia w § 11 

ust.  2  projektu  umowy  możliwości  kumulowania  kar  umownych  za  nienależyte  wykonanie 

umowy oraz niewykonanie umowy. 

Izba  wskazuje  na  wnioski  p

łynące  z  uchwały  Sądu  Najwyższego  z  18  lipca  2012  r. 

(sygn. akt 

III CZP 39/12). Sąd Najwyższy rozstrzygnął, że roszczenie o zapłatę kary umownej 

na wypadek zwłoki lub opóźnienia nie przysługuje stronie odstępującej od umowy wzajemnej, 

jeżeli w umowie zastrzeżono również taką karę w związku z odstąpieniem od umowy. Oznacza 

to, że w przypadku skutecznego odstąpienia od umowy, powód jest uprawniony wyłącznie do 

domagania  się  od  pozwanego  kary  umownej  z  tytułu  odstąpienia  od  umowy,  a  nie  kar 

umownych z tytułu opóźnienia w realizacji robót będących jej przedmiotem. Sąd Najwyższy 

wskazał, że żądanie kary umownej zastrzeżonej w związku z odstąpieniem oraz kary umownej 

zastrzeżonej w związku ze zwłoką bądź opóźnieniem stanowią roszczenia oparte na dwóch 

różnych  źródłach.  Jednocześnie  dopuszczalne  jest  –  w  ramach  zasady  swobody  umów 

wynikającej z art. 353

 K.c. - 

aby strony przewidziały w umowie wprost możliwość kumulacji 

kar umownych z tytułu opóźnienia (zwłoki) i odstąpienia od umowy, co także potwierdził Sąd 

Najwyższy w powołanej wyżej uchwale. 

Wskazując na powyższe Izba stwierdziła, iż postanowienie umowne, z którego wynika 

możliwość  kumulowania  kar  umownych  z  tytułu  opóźnienia  w  realizacji  przedmiotu  umowy 

oraz  z  tytułu  odstąpienia  od  umowy  lub  jej  wypowiedzenia  z  winy  wykonawcy  nie  narusza 

wskazanych przez odwołującego przepisów prawa. 

Izba  uznała  za  bezzasadne  zarzuty  dotyczące  wysokości  kar  umownych  oraz 

wprowadzenia  w  §  11  ust.  2  projektu  umowy  górnego  limitu  kar  umownych  na  poziomie 

naruszającym przepisy. 

Podk

reślenia  wymaga,  że  przepisy  Kodeksu  cywilnego  o  karach  umownych  nie 

ustalają wysokości kar umownych ani nie wskazują poziomu kar umownych, powyżej którego 

karę umowną można by uznać za rażąco wygórowaną. Wskazywane przez odwołującego jako 

podstawa  zarzutów  przepisy  Kodeksu  cywilnego,  tj.  art.  471,  473,  483  i  484  §  1  w  żaden 

sposób nie odnoszą się do wysokości kary umownej. Jedynie art. 484 § 2 K.c. stanowi, że 

j

eżeli zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane, dłużnik może żądać zmniejszenia 

kary umownej; to samo dotyczy wypadku, gdy kara umowna jest 

rażąco wygórowana. 

Izba  wskazuje,  że  kara  umowna  stanowi  z  góry  ryczałtowo  określony  surogat 

odszkodowania  należnego  wierzycielowi  od  dłużnika  z  tytułu  odpowiedzialności  za 

niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, pełni więc przede wszystkim funkcję 

kompensacyjną. Na gruncie ustawy P.z.p. kara umowna ma stanowić zaporę dla dokonywania 

naruszeń, a skuteczną barierą będzie wtedy, kiedy jej dolegliwość będzie miała znaczenie, w 

sensie finansowym, dla wykonawcy.  

Podkreślenia  wymaga,  że  samo  ustalenie  wysokości  kary  umownej  na  wysokim 

poziomi

e nie stanowi samo w sobie o tym, że kara jest rażąco wygórowana. Kompetencja do 

ustalenia, czy tak jest w istocie, należy do sądu powszechnego, który – dokonując tej oceny – 

winien wziąć pod uwagę szereg okoliczności, takich jak zakres i czas trwania naruszenia przez 

dłużnika zobowiązań umownych oraz wagę tych naruszeń. 

Miarkowanie kary umownej polega na jej zmniejszeniu dla wyeliminowania dysproporcji 

między wysokością kary a odpowiadającym jej interesom wierzyciela. Zgodnie z art. 484 § 2 

K

.c. sądom przysługuje samodzielna kompetencja ukształtowania kary umownej w oparciu o 

dwie  przesłanki,  tj.  wykonania  zobowiązania  w  znacznej  części  lub  rażącego  wygórowania 

kary (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 22 lutego 2017 r., VI ACa 1869/15). 

„Rażące  wygórowanie”  jako  okoliczność  uzasadniająca  miarkowanie  kary  umownej 

musi  być  postrzegana  jako  porównanie  rozmiaru  poniesionej  szkody  w  wyniku  naruszenia 

zobowiązania  w  stosunku  do  wysokości  zastrzeżonej  kary  umownej.  Kryterium  oceny 

rażącego wygórowania może być także relacja jej wysokości do odszkodowania należnego 

wierzycielowi  na  zasadach  ogólnych.  Sama  dysproporcja,  nawet  znaczna,  nie  uzasadnia 

zarzutu  o  rażącym  wygórowaniu  kary  umownej,  a  o  stanie  rażącego  wygórowania  można 

natomiast  mówić  w  sytuacji,  gdy  kara  umowna  jest  równa  bądź  zbliżona  do  wartości 

zobowiązania. Celem zastrzeżenia kary umownej jest wywarcie na dłużniku presji, ażeby on 

swoje  zobowiązanie  wykonał  w  sposób  należyty.  Przyjmuje  się,  że  stan  „rażącego 

wygórowania”  istnieje  m.in.  wtedy,  gdy  dłużnik  nie  wykona  zobowiązania  lub  wykonana  je 

nienależycie, a wierzyciel nie poniesie szkody (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 

12 października 2018 r., I AGa 111/18). 

Izba wskazuje, że w przedmiotowej sprawie kary umowne zostały ustalone na poziomie 

7% wynagrodzenia 

brutto należnego za realizację zamówienia, którego opóźnienie dotyczy, 

za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia. Jednakże w przypadku, gdy opóźnienie dotyczy jedynie 

części zamówienia, kara będzie naliczana jedynie od wartości mebli, jakich ono dotyczy. W 

istocie  więc  kara  może  być  naliczona  na  niewielkim  poziomie,  jeżeli  będzie  dotyczyć 

opóźnienia w dostawie czy usunięcia wad lub dostarczenia mebli zastępczych w odniesieniu 

do niewielkiej ilości asortymentu. 

Odnośnie  ustalonego  przez  zamawiającego  górnego  limitu  kar  umownych  wskazać 

należy,  że  limit  ten  nie  dotyczy  kary  umownej  naliczonej  za  pojedynczy  przypadek 

niewykonania  lub  nienależytego  wykonania  zobowiązania,  ale  kumulacji  kar  umownych  z 

tytułu rozmaitych okoliczności, za które – zgodnie z umową – zamawiający ma prawo naliczyć 

karę umowną. W przypadku sporu pomiędzy zamawiającym a wykonawcą co do wysokości 

kary  umownej,  kwestię  tę  będzie  rozstrzygał  sąd  powszechny  biorąc  pod  uwagę  wszelkie 

okoliczności sprawy. 

W  wyro

ku  z  dnia  14  sierpnia  2014  r.,  I  ACa  351/14,  Sąd  Apelacyjny  w  Katowicach 

zwrócił  uwagę,  że  pojęcie  rażącego  wygórowania  kary  umownej  jest  zwrotem 

niedookreślonym, a brak jednoznacznego wskazania kryteriów rozstrzygających o nadmiernej 

wysokości  kary  ma  na  celu  uelastycznienie  stosowania  konstrukcji  miarkowania.  Sąd  ma 

zatem  możliwość  dostosowania  przyjętych  kryteriów  oceny  do  występujących  postanowień 

kontraktowych  dotyczących  kary  umownej,  do  okoliczności  faktycznych  i  skutków 

niewykonania  lub  nienależytego  wykonania  zobowiązania.  W  ocenie  Sądu  najbardziej 

ogólnym  kryterium  oceny  jest  „stosunek  pomiędzy  wysokością  kary  umownej,  a  wartością 

całego zobowiązania głównego i dopuszczalne jest również przyjęcie jako punktu odniesienia 

wartości świadczenia spełnionego przez dłużnika z opóźnieniem. Sąd zwrócił również uwagę, 

że  dokonując  oceny  wysokości  kary  umownej  sąd  może  brać  również  pod  rozwagę  takie 

elementy jak zakres i czas trwania naruszenia przez dłużnika powinności kontraktowych, wagę 

naruszonych  postanow

ień  kontraktowych,  zagrożenie  dalszymi  naruszeniami  powinności 

kontraktowych, zgodny zamiar stron w zakresie ustalenia celu zastrzeżenia kary w określonej 

wysokości. 

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji, z zastrzeżeniem, iż zarzuty wskazane 

w  pkt.  1 

sentencji  wyroku  podlegały  umorzeniu  ze  względu  na  ich  cofnięcie  przez 

odwołującego na posiedzeniu krajowej Izby Odwoławczej w dniu 9 grudnia 2019 roku. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 

ustawy Pzp, czyli sto

sownie do wyniku postępowania. 

…………………………………………