KIO 27/19 WYROK dnia 21 stycznia 2019 r.

Stan prawny na dzień: 15.03.2019

Sygn. akt: KIO 27/19 

WYROK 

z dnia 21 stycznia 2019 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Przemysław Dzierzędzki 

Protokolant:            

Adam Skowroński 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  21  stycznia  2019  r.  w  Warszawie 

odwołania 

wniesionego  do  Pr

ezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  8  stycznia  2019  r.  przez 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  Fundację  Animalsi  z 

siedzibą w Gdyni oraz Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Zwierząt OTOZ „Animals” 

z siedzib

ą w Bojano 

postępowaniu prowadzonym przez Miasto i Gminę Prabuty z siedzibą w Prabutach 

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  unieważnienie  czynności 

wykluczenia odwołującego z udziału w postępowaniu oraz powtórzenie czynności 

badania i oceny ofert, 

kosztami postępowania obciąża Miasto i Gminę Prabuty z siedzibą w Prabutach i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  7.500  zł  00  gr 

(słownie:  siedmiu  tysięcy  pięciuset  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  Fundację 

Animalsi  z  siedzibą  w  Gdyni  oraz  Ogólnopolskie  Towarzystwo  Ochrony 

Zwierząt OTOZ „Animals” z siedzibą w Bojano tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza  od  Miasta  i  Gminy  Prabuty  z  siedzibą  w  Prabutach  na  rzecz 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  Fundację 

Animalsi  z  siedzibą  w  Gdyni  oraz  Ogólnopolskie  Towarzystwo  Ochrony 

Zwierząt  OTOZ  „Animals”  z  siedzibą  w  Bojano  kwotę  11.250  zł  00  gr 

(słownie:  jedenastu  tysięcy  dwustu  pięćdziesięciu  złotych  zero  groszy), 

stanowiącą  uzasadnione  koszty  strony  poniesione  z  tytułu  wpisu  od  odwołania, 

wynagrodzenia pełnomocnika i dojazdu na rozprawę. 


Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1986 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gdańsku. 

Przewodniczący:      ………………….… 


Sygn. akt: KIO 27/19 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający – Miasto i Gmina Prabuty z siedzibą w Prabutach – prowadzi  w trybie 

przetargu nieograniczonego 

postępowanie o udzielenie zamówienia na podstawie przepisów 

ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2018  r.  poz. 

1986  ze  zm.), 

zwanej  dalej  „ustawą  Pzp”,  którego  przedmiotem  jest  „wyłapywanie 

bezdomnych zwierząt z terenu Miasta i Gminy Prabuty wraz z zapewnieniem im opieki”. 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych 

5 grudnia 2018 r., poz. 657787-N-2018. 

3  stycznia  2019  r. 

zamawiający  przesłał  wykonawcom  wspólnie  ubiegającym  się  o 

udzielenie  zamówienia  Fundacji  Animalsi  z  siedzibą  w  Gdyni  oraz  Ogólnopolskiemu 

Towarzystwu 

Ochrony  Zwierząt  OTOZ  „Animals”  z  siedzibą  w  Bojano,  zwanym  dalej 

„odwołującym”, zawiadomienie o wykluczeniu odwołującego z udziału w postępowaniu. 

Wobec 

czynności  wykluczenia  odwołującego  z  udziału  w  postępowaniu  odwołujący 

wni

ósł 8 stycznia 2019 r. odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej. 

O

dwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

art.  24  ust.  1  pkt  12  ustawy  Pzp  przez  wykluczenie  o

dwołującego z postępowania o 

udzielenie zamówienia, mimo iż wykazał on spełnianie warunków udziału w postępowaniu, tj. 

wykazał, że uprawnienie do prowadzenia działalności w zakresie ochrony przed bezdomnymi 

zwierzętami  i  prowadzenia  schroniska  dla  tych  zwierząt  nadaje  mu  przepis  art.  11  ust.  4 

ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. 

o ochronie zwierząt (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1840, dalej 

u.o.z.), a także wykazał, iż nie będąc przedsiębiorcą nie jest zobowiązany, a nawet nie może 

posiadać zezwoleń, na które wskazuje art. 7 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 13 września 1996 

roku  o  utrzymaniu  porządku  i  czystości  w  gminach  (t.j.  Dz.  U.  z  2018  r.,  poz.  1454),  do 

których złożenia wezwał odwołującego zamawiający, 

a w konsekwencji niezgodne z art. 24 ust. 5 ustawy Pzp uznanie oferty o

dwołującego 

za odrzuconą mimo braku podstaw do wykluczenia. 

Odwołujący  wniósł  o  nakazanie  zamawiającemu  unieważnienia  czynności 

wykluczen

ia go z udziału w postępowaniu i odrzucenia jego oferty.  

W  uzasadnieniu  odw

ołania  odwołujący  podniósł,  że  odwołujący,  tj.  niebędące 

przedsiębiorcą  stowarzyszenie  -  Ogólnopolskie  Towarzystwo  Ochrony  Zwierząt  OTOZ 

„Animals” z siedzibą w Bojanie k. Gdyni (dalej: OTOZ „Animals”) oraz będąca przedsiębiorcą 

Fundacja „Animalsi” z siedzibą w Gdyni, złożyli ofertę jako wykonawcy wspólnie ubiegający 

się  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  o  nazwie  „wyłapywanie  bezdomnych  zwierząt  z 

terenu  Miasta  i  Gminy  Prabuty  wr

az  z  zapewnieniem  im  opieki”  organizowanego  przez 

z

amawiającego.  Oferta  ww.  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie 


zamówienia  została  uznana  przez  zamawiającego  za  najkorzystniejsza.  Zamawiający 

wezwał  odwołującego  do  wykazania  spełniania  warunków  udziału  w  postępowaniu 

określonych w Tomie I, ust. 6.2, pkt. 1 Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (dalej: 

SIWZ).  Odwołujący  podniósł,  że  wykazał  spełnianie  powyższych  warunków,  jednak  mimo 

powyższego został wykluczony z ww. postępowania. W ocenie odwołującego do wykluczenia 

doszło w sposób niezgodny z przepisem art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp.  

Odwołujący,  w  ślad  za  stanowiskiem  przedstawianym  zamawiającemu  w 

odpowiedziach  na  wezwania  z  dnia  14  i  20  grudnia  2018  r., 

wskazał,  iż  stowarzyszenie 

OT

OZ  „Animals”,  które  nie  jest  przedsiębiorcą,  nie  podlega  obowiązkowi  uzyskania 

zezwolenia  ani  na  prowadzenie  działalności  w  zakresie  ochrony  przed  bezdomnymi 

zwierzętami,  ani  też  na  prowadzenie  schronisk  dla  zwierząt.  Odwołujący  argumentował,  że 

z

amawiający  w  kierowanych  do  odwołującego  wezwaniach  błędnie  wskazywał,  iż  obaj 

w

ykonawcy są przedsiębiorcami. To założenie legło u podstaw wykluczenia odwołującego z 

postępowania,  w  którym  zamawiający  -  wbrew  treści  SIWZ  -  bezwzględnie  domagał  się 

z

łożenia zezwoleń, na które wskazuje Tom I, ust. 6.2, pkt 1 SIWZ. 

Odwołujący  wywiódł,  że  definicję  przedsiębiorcy  zawiera  obecnie  ustawa  z  dnia  6 

marca  2018  roku  Prawo  przedsiębiorców  (Dz.  U.  z  2018,  poz.  646),  która  zastąpiła 

dotychczasową  ustawę  o  swobodzie  działalności  gospodarczej.  Zgodnie  z  jej  treścią 

„Przedsiębiorcą  jest  osoba  fizyczna,  osoba  prawna  lub  jednostka  organizacyjna  niebędąca 

osobą  prawną  której  odrębna  ustawa  przyznaje  zdolność  prawną  wykonująca  działalność 

gospodarczą”  (art.  4  ust.  1  Prawa  przedsiębiorców).  Działalnością  gospodarczą  w 

rozumieniu  tej  ustawy  jest  zaś:  „zorganizowana  działalność  zarobkowa,  wykonywana  we 

własnym imieniu i w sposób ciągły” (art. 3 Prawa przedsiębiorców). 

Odwołujący wywiódł, że zgodnie z treścią § 1 Statutu Ogólnopolskiego Towarzystwa 

Ochrony  Zwierząt  OTOZ  „Animals”,  na  którą  zamawiający  powołał  się  w  wezwaniu: 

„Towarzystwo  o  nazwie  Ogólnopolskie  Towarzystwo  Ochrony  Zwierząt  OTOZ  „ANIMALS”, 

zwane  dalej  Towarzystwem,  jest  dobrowolnym,  samorządnym,  trwałym  zrzeszeniem  o 

celach nie

zarobkowych, działającym na podstawie przepisów ustawy z dnia 7. kwietnia 1989 

r. - 

Prawo o Stowarzyszeniach (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r., nr 79, poz. 855 z póżn. zm.), 

oraz  niniejszego  statutu.  Powyższe  uregulowanie  statutu  wprost  więc  uniemożliwia  OTOZ 

Animals  wykonywanie  działalności  gospodarczej,  która  -  zgodnie  z  brzmieniem  ustawy 

Prawo  przedsiębiorców  -  musi  mieć  charakter  zarobkowy.  W  związku  z  powyższym  za 

nietrafne 

odwołujący  uznał  stwierdzenie  zamawiającego  zawarte  w  treści  wezwania  do 

uzupe

łnienia  dokumentów  z  dnia  20  grudnia  2018  r.,  iż  Statut  OTOZ  Animals  przewiduje 

możliwość prowadzenia działalności gospodarczej. 

Dodatkowo 

odwołujący  wskazał,  iż  OTOZ  Animals  nie  jest  wpisany  do  rejestru 

p

rzedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, funkcjonuje zaś jedynie w ramach wpisu do 


rejestru  s

towarzyszeń.  Powyższe  dodatkowo  potwierdza  fakt,  iż  OTOZ  Animals  nie  jest 

przedsiębiorcą. Odnosząc się do treści art. 7 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o utrzymaniu czystości i 

porządku  w  gminach,  który  czyni  działalnością  regulowaną  ochronę  przed  bezdomnymi 

zwierzętami  i  prowadzenie  schronisk  -  jest  on  skierowany  jedynie  wobec  przedsiębiorców. 

Stowarzyszenia  takie  jak  OTOZ  Animals,  które  nie  są  przedsiębiorcami,  nie  prowadzą 

działalności zarobkowej, są organizacjami pożytku publicznego - nie podlegają powyższemu 

obowiązkowi.  Jako  podmioty  niebędące  przedsiębiorcami  nie  mogłyby  ubiegać  się  o  takie 

zezwolenie,  gdyż  nie  są  objęte  zakresem  powyższego  przepisu.  Taka  regulacja 

spowodowałaby  bezzasadne  wykluczenie  niebędącej  przedsiębiorcą  organizacji  pożytku 

publicznego  od  udziału  w  analizowanym  postępowaniu,  mimo  iż  to  właśnie  tego  typu 

organizacje  nieprowadzące  działalności  dla  osiągnięcia  zysku,  dają  najlepszą  gwarancję 

prawidłowej realizacji zamówienia. 

Odwołujący wywiódł, że dlatego ustawodawca - odrębnie od powyższego przepisu - 

uregulował  kwestię  prowadzenia  przez  organizacje  społeczne  działalności  w  zakresie 

ochrony  przed  bezdomnymi  zwierzętami  i  prowadzenia  schronisk  dla  tych  zwierząt. 

Uprawnienia do wykonywania wskazan

ej powyżej działalności organizacjom takim jak OTOZ 

Animals udziela art. 11 ust. 4 ustawy  z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ochronie zwierząt (t.i. 

Dz.  U.  z  2017,  poz.  1840).  Zgodnie  z  tym  przepisem: 

„Organizacje  społeczne,  których 

statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, mogą zapewniać bezdomnym zwierzętom 

opiekę  i  w  tym  celu  prowadzić  schroniska  dla  zwierząt,  w  porozumieniu  z  właściwymi 

organami  samorządu  terytorialnego”.  Odwołujący  wskazał,  że  stowarzyszenie  OTOZ 

„Animals”  jest  właścicielem  schroniska  dla  bezdomnych  zwierząt  w  Kościerzynie,  w  którym 

zgodnie  z  ofertą  miały  być  umieszczane  bezdomne  zwierzęta  wyłapane  z  terenu  Miasta  i 

Gminy  Prabuty.  Zostało  to  udokumentowane.  Kościerskie  władze  na  mocy  zawartej  z 

w

ykonawcą  umowy  umieszczają  w  tym  schronisku  zwierzęta  wyłapane  z  terenu  Gminy  i 

Miasta  Kościerzyna,  jednocześnie  zaś  nie  wymagają  od  OTOZ  „Animals”  zezwolenia  na 

prowadzenie  schroniska  uznając  uprawnienie  do  wykonywania  tej  działalności  nadane 

s

towarzyszeniu na mocy przepisów ustawy o ochronie zwierząt. Jednocześnie zaś Burmistrz 

Miasta  Kościerzyna  w  drodze  decyzji  wydał  takie  zezwolenie  przedsiębiorcy,  który 

poprzednio prowadził ww. schronisko, co potwierdza zróżnicowanie w tym zakresie sytuacji 

prawnej przedsiębiorców i podmiotów, które przedsiębiorcami nie są. 

Odwołujący  podniósł  ponadto,  iż  na  mocy  zawartej  na  potrzeby  niniejszego 

postępowania umowy konsorcjum, którą dostarczono zamawiającemu, beneficjentem z tytułu 

wynagrodzenia  jest  Fundacja  Animals,  a  OTOZ  Animals 

nie  zamierza  więc  osiągnąć 

dochodu  z  wykonywanej  działalności,  jak  na  to  wskazywał  zamawiający  w  wezwaniu  do 

uzupełnienia  dokumentów  z  dnia  20  grudnia  2018  r.,  co  legło  u  podstaw  uznania  tego 

podmiotu  za  przedsiębiorcę.  Podmiot  ten  w  ramach  złożonej  oferty  wykorzystał  natomiast 


swoje  doświadczenie  i  zdolności  zawodowe,  dzięki  którym  spełnia  warunki  udziału  w 

postępowaniu  w  zakresie  kompetencji  i  uprawnień  do  prowadzenia  określonej  działalności 

zawodowej. 

Odwołujący zwrócił uwagę, że w SIWZ do przedmiotowego zamówienia publicznego 

zastrzeżono,  że  konieczne  jest  posiadanie  określonych  kompetencji  lub  uprawnień  do 

prowadzenia  określonej  działalności  zawodowej  jedynie  w  przypadku,  gdy  wynika  to  z 

odrębnych przepisów (SIWZ - TOM I, strona 5, ust. 6.2. pkt 1). Jak zaś wykazano powyżej - 

w  przypadku  OTOZ  Animals  ustawodawca  nie  nakazuje,  a  nawet  nie  daje  możliwości 

uzyskania  wskazanych  zezwoleń,  zaś  odrębne  upoważnienie  ustawowe  dla  tego 

s

towarzyszenia  do  prowadzenia  działalności  w  zakresie  ochrony  przed  bezdomnymi 

zwierzętami  i  prowadzenia  schronisk  dla  bezdomnych  zwierząt  daje  art.  11  ustawy  o 

ochronie zwierząt. 

Odwołujący wywiódł także, iż zgodnie z postanowieniami SIWZ wystarczającym jest, 

by  tylko  jeden  z  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  zamówienie,  wykazał  się 

spełnieniem  warunków  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  kompetencji  lub  uprawnień  do 

prowadzenia  określonej  działalności  zawodowej. Wynika  to  z  treści  pkt  10.5  SIWZ  (TOM  I, 

strona 8, ustęp 10), zgodnie z którym „dokumenty i oświadczenia o których mowa w pkt. 8.7 

IDW  składa  odpowiednio Wykonawca,  który  wykazuje  spełnianie  warunku,  w  zakresie  i  na 

zasadach  opisanych  w  pkt.  6.2  IDW”.  Odwołujący  podniósł,  że  mimo  przedstawienia 

z

amawiającemu ww. argumentacji, dokonał on niezgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp 

wykluczenia  o

dwołującego  z  udziału  w  postępowaniu,  a  w  konsekwencji  odrzucił  też  ofertę 

o

dwołującego. 

Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania. 

W odpowiedzi  jak  i  w  trakcie rozprawy  p

rzedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne swego 

stanowiska. 

Do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego,  zachowując  termin 

ustawowy  oraz  wskazując  interes  w  uzyskaniu  rozstrzygnięcia  na  korzyść  zamawiającego 

zgłosił  przystąpienie  wykonawca  A.Z.,  prowadzący  w  Grudziądzu  działalność  gospodarczą 

pod nazwą A.Z., Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe D.  Wniósł o oddalenie odwołania. W 

zgłoszeniu przystąpienia przedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne swego stanowiska.  

Uwzględniając  całość  dokumentacji  z  przedmiotowego  postępowania,  w  tym  w 

sz

czególności:  protokół  postępowania,  ogłoszenie  o  zamówieniu,  postanowienia 

specyfikacji istotn

ych warunków zamówienia (SIWZ), ofertę odwołującego, wezwanie z 

14.12.2018  r. 

do  złożenia  dokumentów  kierowane  w  trybie  art.  26  ust.  2  ustawy  Pzp, 

odpowiedź odwołującego na ww. wezwanie z 19 grudnia 2018 r. wraz z załącznikami, 


wezwanie z 20 grudnia 2018 r. do uzupełnienia dokumentów kierowane w trybie art. 26 

ust.  3  ustawy  Pzp,  odpowiedź  odwołującego  na  ww.  wezwanie  z  21  grudnia  2018  r. 

wraz  z  załącznikami,  zawiadomienie  o  wykluczeniu  odwołującego  z  udziału  w 

postępowaniu z 3 stycznia 2019 r., odwołanie, zgłoszenie przystąpienia, odpowiedź na 

odwołanie,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia,  stanowiska  i  dokumenty 

złożone  przez  strony  w  trakcie  posiedzenia  i  rozprawy,  Krajowa  Izba  Odwoławcza 

ustaliła i zważyła, co następuje: 

W  pierwszej 

kolejności  ustalono,  że  odwołanie  nie  zawiera  braków  formalnych  oraz 

został uiszczony od niego wpis.  

Izba  postanowiła  nie  dopuścić  do  udziału  w  postępowaniu  odwoławczym  w 

chara

kterze  uczestnika  postępowania  po  stronie  zamawiającego  wykonawcy  A.Z., 

prowadzącego  w  Grudziądzu  działalność  gospodarczą  pod  nazwą  A.Z.,  Przedsiębiorstwo 

Handlowo-

Usługowe  D.,  z  uwagi  na  nieprzesłanie  odwołującemu  kopii  zgłoszenia 

przystąpienia. 

Stosownie do art. 185 ust. 2 ustawy Pzp, w

ykonawca może zgłosić przystąpienie do 

postępowania  odwoławczego  w  terminie  3  dni  od  dnia  otrzymania  kopii  odwołania, 

wskazując  stronę,  do  której  przystępuje,  i  interes  w  uzyskaniu  rozstrzygnięcia  na  korzyść 

strony, do której przystępuje. Zgłoszenie przystąpienia doręcza się Prezesowi Izby w postaci 

papierowej  albo  elektronicznej  opatrzone  kwalifikowanym  podpisem  elektronicznym,  a  jego 

kopię przesyła się zamawiającemu oraz wykonawcy wnoszącemu odwołanie. 

Z  przywołanego  przepisu  wynika  w  sposób  jednoznaczny,  że  obowiązkiem 

wykonawcy,  który  zgłasza  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego,  jest  przesłanie 

kopii  zgłoszenia  przystąpienia  zarówno  zamawiającemu  jak  i  odwołującemu.  Odwołujący  w 

trakcie  posiedzenia  Izby  w  dniu  21  s

tycznia  2019  r.  oświadczył,  że  nie  otrzymał  kopii 

zgłoszenia przystąpienia. Zgłaszający przystąpienie, pomimo prawidłowego zawiadomienia o 

terminie, nie stawił się na posiedzenie Izby i nie wykazał faktu przesłania kopii zgłoszenia do 

odwołującego. Ponieważ zgłaszający przystąpienie faktu tego nie wykazał, należało przyjąć, 

że kopia zgłoszenia przystąpienia nie została przekazana odwołującemu.  

Zaniechanie  przesłania  kopii  zgłoszenia  przystąpienia  odwołującemu  jest  brakiem 

formalnym  zgłoszenia  przystąpienia  do  postępowania  odwoławczego.  Jednocześnie 

dostrzeżenia wymaga, że ustawa Prawo zamówień publicznych nie zna instytucji usunięcia 

braków  formalnych  zgłoszenia  przystąpienia  do  postępowania  odwoławczego  (w 

przeciwieństwie do instytucji usunięcia braków formalnych odwołania – art. 187 ust. 3 ustawy 

Pzp).  Powyższe  skutkowało  koniecznością  uznania  za  bezskuteczne  zgłoszenia 

przystąpienia  wykonawcy  A.Z.,  prowadzącego  w  Grudziądzu  działalność  gospodarczą  pod 


nazwą  A.Z.,  Przedsiębiorstwo  Handlowo-Usługowe  D.  do  analizowanego  postępowania 

odwoławczego. 

Stwierdzono  zatem,  że  w  terminie  określonym  w  art.  185  ust.  2  ustawy  Pzp  żaden 

wykonawca nie zgłosił Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej przystąpienia do postępowania 

odwoławczego po stronie zamawiającego. Podzielono tym samym, wielokrotnie wyrażany w 

orzecznictwie  Izby  pogląd,  iż  Brak  skutecznego,  tj.  zgodnego  z  art.  185  ust.  2  p.z.p., 

zgłoszenia  przystąpienia  do  postępowania  odwoławczego  należy  traktować  jako  brak 

przystąpienia w terminie opisanego w art. 186 ust. 2 ustawy. Tym samym w przedmiotowym 

postępowaniu  odwoławczym  nie  brał  udziału  żaden  wykonawca  przystępujący  po  stronie 

zamawiającego  (tak  m.in.  postanowienie KIO  z dnia 6 kwietnia 2010  r., sygn.  akt  KIO/UZP 

Podzielono w omawianym zakresie również stanowisko wyrażane w piśmiennictwie, 

zgodnie  z  którym  Wobec  braku  przepisów  ustalających  zasady  uzupełniania  braków 

formalnych  w  interwencji  ubocznej  ich  ewentualne  wystąpienie  sankcjonowane  będzie 

odrzuceniem  interwencji  (por. 

Dzierżanowski  Włodzimierz,  Jerzykowski  Jarosław, 

Stachowiak  Małgorzata,  komentarz  LEX  2010,  Komentarz  do  art.  185  ustawy  z  dnia  29 

stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.U.10.113.759),  [w:]  M.  Stachowiak,  J. 

Jerzykowski, W. Dzierżanowski, Prawo zamówień publicznych. Komentarz, LEX, 2010, wyd. 

IV.). 

Izba  stwierdziła,  że  odwołujący  wykazał  przesłanki  dla  wniesienia  odwołania 

określone  w  art.  179  ust.  1  ustawy  Pzp,  tj.  posiadanie  interesu  w  uzyskaniu  danego 

zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego 

przepisów  Pzp.  Odwołujący  został  wykluczony  z  udziału  w  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia,  zaś  jego  oferta  -  w  świetle  kryteriów  oceny  ofert  -  może  być  wybrana  jako 

najkorzystniejsza.

.  Odwołujący  domagał  się  nakazania  zamawiającemu  unieważnienia 

czynności  wykluczenia  go  z  udziału  w  postępowaniu.  Ustalenie,  że  zamawiający  z 

naruszeniem  przepisów  ustawy  Pzp  wykluczył  odwołującego  z  udziału  w  postępowaniu 

skutkować  będzie  koniecznością  nakazania  zamawiającemu  unieważnienia  ww.  czynności, 

czego 

efektem może być uzyskanie zamówienia przez odwołującego. Powyższe wyczerpuje 

dyspozycję art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. 

Ustalono, że zamawiający wszczął i prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia 

publicznego, którego przedmiotem jest wyłapywanie bezdomnych zwierząt z terenu Miasta i 

Gminy Prabuty wraz z zapewnieniem im opieki

Ustalono również, że zamawiający w pkt 6.2. SIWZ przewidział, iż: 

O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące: 

1)  kompetencji  lub  uprawni

eń  do  prowadzenia  określonej  działalności  zawodowej,  o  ile 

wynika to z odrębnych przepisów:  


Zamawiający uzna, że Wykonawca spełnia w/w warunek, jeżeli wykaże, iż posiada:  

a) 

Zezwolenie  na  prowadzenie  działalności  w  zakresie  ochrony  przed  bezdomnymi 

zwier

zętami  na  terenie  miasta  i  gminy  Prabuty  wydane  przez  Burmistrza  Miasta  i 

Gminy  Prabuty  lub  przedstawi  oświadczenie,  że  w  przypadku  wyboru  jego  oferty, 

przed  podpisaniem  umowy  uzyska  zezwolenie  na  prowadzenie  działalności  w 

zakresie ochrony przed bezdomnym

i zwierzętami na terenie miasta i gminy Prabuty  

b) 

Zezwolenie na prowadzenie schroniska dla bezdomnych zwierząt. 

Ustalono  także,  że  zamawiający  w  pkt  8.7.  SIWZ  wskazał,  iż:  na  wezwanie 

Zamawiającego  Wykonawca  zobowiązany  jest  do  złożenia  następujących  oświadczeń  lub 

dokumentów:  

W celu potwierdzenia spełnienia przez Wykonawcę warunków udziału w postępowaniu:  

zezwolenie  na  prowadzenie  działalności  w  zakresie  ochrony  przed  bezdomnymi 

zwierzętami  na  terenie  miasta  i  gminy  Prabuty  wydane  przez  Burmistrza  Miasta  i 

Gminy  Prabuty  lub 

oświadczenie,  że  w  przypadku  wyboru  jego  oferty,  przed 

podpisaniem  umowy  uzyska  zezwolenie  na  prowadzenie  działalności  w  zakresie 

ochrony przed bezdomnymi zwierzętami na terenie miasta i gminy Prabuty, 

2)  zezwolenie na prowadzen

ie schroniska dla bezdomnych zwierząt. 

Ustalono  ponadto,  że  w  pkt  10  (informacja  dla  wykonawców  wspólnie  ubiegających 

się o udzielenie zamówienia (spółki cywilne/konsorcja) zamawiający wskazał m.in.: 

W  przypadku  Wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia 

żaden  z  nich  nie  może  podlegać  wykluczeniu  z  powodu  niespełnienia  warunków,  o 

których mowa w art. 24 ust. 1 ustawy Pzp, natomiast spełnianie warunków udziału w 

postępowaniu Wykonawcy wykazują zgodnie z pkt. 6.2 IDW. 

10.5.  W  przypad

ku  wspólnego  ubiegania  się  o  zamówienie  przez  Wykonawców  są  oni 

zobowiązani  na  wezwanie  Zamawiającego,  złożyć  dokumenty  i  oświadczenia,  o 

których mowa w pkt. 8.7 IDW, przy czym dokumenty i oświadczenia o których mowa 

w pkt. 8.7 IDW składa odpowiednio Wykonawca, który  wykazuje spełnianie warunku, 

w zakresie i na zasadach opisanych w pkt. 6.2 IDW. 

W dalszej kolejności ustalono, że do upływu terminu składania ofert swoją ofertę na 

złożył m.in. odwołujący, to jest wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia 

Ogólnopolskie  Towarzystwo  Ochrony  Zwierząt  OTOZ  „Animals”  z  siedzibą  w  Bojano  oraz 

Fundacja Animals z siedzibą w Gdańsku. 

Do oferty 

odwołującego załączono: 


informację  odpowiadającą  odpisowi  aktualnemu  z  rejestru  stowarzyszeń,  innych 

organizacj

i społecznych i zawodowych oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki 

zdrowotnej  dla  Ogólnopolskiego  Towarzystwa  Ochrony  Zwierząt  OTOZ  „Animals”  z 

siedzibą  w  Bojano,  nr  KRS  0000069730,  w  której  znajduje  się  wzmianka,  że 

stowarzyszenie to nie jest wpisa

ne do rejestru przedsiębiorców, 

informację  odpowiadającą  odpisowi  aktualnemu z  rejestru  przedsiębiorców  dla Fundacji 

Animalsi, nr KRS 0000565003. 

W  dalszej  kolejności  ustalono,  że  zamawiający  pismem  z  dnia  14  grudnia  2018  r., 

działając na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy Pzp wezwał odwołującego do złożenia m.in.: 

zezwolenia 

na  prowadzenie  działalności  w  zakresie  ochrony  przed  bezdomnymi 

zwierzętami  na  terenie  miasta  i  gminy  Prabuty  wydanego  przez  Burmistrza  Miasta  i 

Gminy  Prabuty  lub 

oświadczenia,  że  w  przypadku  wyboru  jego  oferty,  przed 

podpisaniem  umowy  uzyska  zezwolenie  na  prowadzenie  działalności  w  zakresie 

ochrony przed bezdomnymi zwierzętami na terenie miasta i gminy Prabuty  

zezwolenia 

na prowadzenie schroniska dla bezdomnych zwierząt. 

Ustalono 

ponadto,  że  w  odpowiedzi  na  ww.  wezwanie  odwołujący  złożył 

zamawiającemu  pismo  z  dnia  19  grudnia  2018  r.  Do  pisma  tego  załączono  oświadczenie 

Ogólnopolskiego  Towarzystwa  Ochrony  Zwierząt  OTOZ  „Animals”  z  siedzibą  w  Bojano  z 

dnia 18 grudnia 2018 r. 

W oświadczeniu tym OTOZ Animals wskazał, że: 

W  związku  z  przystąpieniem  do  postępowania  w  sprawie  udzielenia  zamówienia 

publicznego:  „Wyłapywanie  bezdomnych  zwierząt  z  terenu  Miasta  i  Gminy  Prabuty  wraz  z 

zapewnieniem  im  opieki”  wskazujemy,  że  ani  na  prowadzenie  przez  niebędące 

przedsiębiorcami  stowarzyszenia  (w  tym  też  organizacje  pożytku  publicznego,  jaką  jest 

OTOZ Animals) działalności w zakresie ochrony przed bezdomnymi zwierzętami, ani też na 

prowadzenie  przez  nie  schronisk  dla  zwierząt  nie  jest  wymagane  zezwolenie  właściwego 

miejscowo wójta (burmistrza/prezydenta) gminy, co wynika z art. 7 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy z 

dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.i. Dz. U. z 2018 

r.,  Poz.  1454).  Przepis  ten  wskazuje,  że  zezwolenia  takie  wymagane  są  na  prowadzenie 

schronisk  jedynie  przez  przedsiębiorcę.  Przedsiębiorcą  jest  zaś  (...)osoba  fizyczna,  osoba 

prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje 

zdolność  prawną  -  wykonującą  we  własnym  imieniu  działalność  gospodarczą  (Ustawa  o 

swobodzie  działalności gospodarczej, art. 4 ust. 1). Zgodnie natomiast z art. 9 ust. 1 ustawy 

o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, działalność pożytku publicznego (m.in. 

ochrona zwierząt) nie jest działalnością gospodarczą, w następstwie czego nie można OTOZ 


Animals  traktować  jako  przedsiębiorcę  -  więc  nie  obowiązuje  Stowarzyszenia  obowiązek 

starania się o którekolwiek ze wskazanych zezwoleń. 

Organizacje  społeczne  -  w  tym  OTOZ  Animals  -  działają  bowiem  w  tym  zakresie  w 

oparciu    o reżim  art.  11  ust.  4  Ustawy  o  ochronie  zwierząt,  zgodnie  z  którym  „Organizacje 

społeczne,  których  statutowym  celem  działania  jest  ochrona  zwierząt,  mogą  zapewniać 

bezdomnym  zwierzętom  opiekę  i  w  tym  celu  prowadzić  schroniska  dla  zwierząt,  w 

porozumieniu  z  właściwymi  organami  samorządu  terytorialnego”.  Powyższy  przepis  daje 

więc  jednemu  z  Wykonawców  ubiegających  się  wspólnie  o  zamówienie  uprawnienie 

zarówno  do  prowadzenia  działalności  w  zakresie  ochrony  przed  bezdomnymi  zwierzętami, 

jak i do prowadzenia schronisk dla zwierząt. 

OTOZ  Animals  o

świadczył  ponadto,  że:  w  załączeniu  przesyłam  Statut  OTOZ 

Animals, z którego wynikają w/w cele. Nadto oświadczył, że przesyła dokumenty wystawione 

przez  Powiatową  Inspekcję  Weterynaryjną  dotyczącą  Schronisk,  w  których  mają  być 

umieszczane  zwierzęta  terenu  Miasta  i  Gminy  Prabuty,  co  potwierdza,  że  Wykonawca 

posiada  wszelkie  wymagane  prawem  uprawnienia  do  prowadzenia  schronisk  dla 

bezdomnych zwierząt. 

W  dalszej  kolejności  ustalono,  że  zamawiający  pismem  z  dnia  20  grudnia  2018  r., 

działając na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp wezwał odwołującego do uzupełnienia: 

zezwolenia  na  prowadzenie  działalności  w  zakresie  ochrony  przed  bezdomnymi 

zwierzętami  na  terenie  miasta  i  gminy  Prabuty  wydanego  przez  Burmistrza  Miasta  i 

Gminy  Prabuty  lub  oświadczenia,  że  w  przypadku  wyboru  jego  oferty,  przed 

podpisaniem  umowy  uzyska  zezwolenie  na  prowadzenie  działalności  w  zakresie 

ochrony przed bezdomnymi zwierzętami na terenie miasta i gminy Prabuty  

zezwolenia 

na prowadzenie schroniska dla bezdomnych zwierząt. 

W  uzasadnieniu  wezwania 

zamawiający  wskazał,  że  złożone  oświadczenie 

Wykonawcy  w  sprawie  posiadania 

uprawnień  do  prowadzenia  działalności  w  zakresie 

ochrony przed bezdomnymi zwierzętami i do prowadzenia schroniska dla zwierząt, w ocenie 

zamawiającego,  nie  wyjaśnia  braku  wymaganych  w  postępowaniu  zezwoleń.  W  ocenie 

Zamawiającego,  Wykonawca  jest  przedsiębiorcą  w  rozumieniu  ustawy  o  swobodzie 

działalności  gospodarczej,  ponieważ  statut  Wykonawcy  przewiduje  możliwość  prowadzenia 

działalności  gospodarczej.  W  związku  z  powyższym  skoro  Wykonawca  osiąga  dochód  z 

wykonywanej  działalności,  to  prowadzi  działalność  gospodarczą  i  wymaga  stosownych 

zezwoleń.  

Ustalono ponadto, że w odpowiedzi na ww. wezwanie OTOZ Animals złożyło pismo 

datowane  na  21  grudnia  2018  r.  W  piśmie  tym  wskazało,  że  wezwanie  pozbawione  jest 


prawnego uzasadnienia. Podtrzym

ało w tym zakresie w całości dotychczasowe stanowisko i 

wskaz

ało,  iż:  Stowarzyszenie,  które  nie  jest  przedsiębiorcą  nie  podlega  obowiązkowi 

uzyskania  zezwolenia  ani  na  prowadzenie  działalności  w  zakresie  ochrony  przed 

bezdomnymi  zwierzętami,  ani też  na  prowadzenie schronisk  dla  zwierząt.  Z treści  Państwa 

wezwania  wynika,  że  podstawą  jego  skierowania  wobec  jednego  z  Wykonawców  – 

Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Zwierząt OTOZ Animals – było założenie, że jest on 

przedsiębiorcą.  

Definicję  przedsiębiorcy  zawiera  obecnie  ustawa  z  dnia  6  marca  2018  roku  Prawo 

przedsiębiorców  (Dz.  U.  z  2018,  poz.  646),  która  zastąpiła  dotychczasową  ustawę  o 

swobodzie  działalności  gospodarczej.  Zgodnie  z  jej  treścią  „Przedsiębiorcą  jest  osoba 

fizyczna,  osoba  prawna  lub  jednostka  organizacyjna  niebędąca  osobą  prawną,  której 

odrębna  ustawa  przyznaje  zdolność  prawną,  wykonująca  działalność  gospodarczą"  (art.  4 

ust. 1 Prawa przedsiębiorców). Działalnością gospodarczą w rozumieniu tej ustawy jest zaś: 

„zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły” 

(art. 3 Prawa przedsiębiorców). 

Zgodnie  zaś  z  treścią  §  1  Statutu  Ogólnopolskiego  Towarzystwa  Ochrony  Zwierząt 

OTOZ  „Animals”,  na  którą  powołujecie  się  Państwo  w  wezwaniu:  „Towarzystwo  o  nazwie 

Ogólnopolskie  Towarzystwo  Ochrony  Zwierząt  OTOZ  „ANIMALS",  zwane  dalej 

Towarzystwem,  jest  dobrowolnym,  samorządnym,  trwałym  zrzeszeniem  o  celach 

niezarobkowych,  działającym  na  podstawie przepisów  ustawy  z  dnia 7. kwietnia 1989  r.  — 

Prawo  o  Stowarzyszeniach  (tekst  jednolity:  Dz.  U.  z  2001  r.,  nr  7

9,  poz.  855  z  późn.  zm.), 

oraz  niniejszego  statutu.  Powyższe  uregulowanie  Statutu  wprost  więc  uniemożliwia  OTOZ 

Animals wykonywanie dz

iałalności gospodarczej, która zgodnie z brzmieniem ustawy Prawo 

przedsiębiorców - musi mieć charakter zarobkowy.  

W  związku  z  powyższym  za  nietrafne  należy  uznać  stwierdzenie  zawarte  w  treści 

wezwania  do  uzupełnienia  dokumentów,  iż  Statut  OTOZ  Animals  przewiduje  możliwość 

prowadzenia działalności gospodarczej.  

Dodatkowo wskazuję, iż OTOZ Animals nie jest wpisane do Rejestru Przedsiębiorców 

Krajowego  Rejestru 

Sądowego,  funkcjonuje  zaś  jedynie  w  ramach  wpisu  do  Rejestru 

Stowarzyszeń.  Powyższe  dodatkowo  potwierdza  fakt,  iż  OTOZ  Animals  nie  jest 

przedsiębiorcą.  

Należy  zaś ponownie wskazać,  że art.  7  ust.  1 pkt  3  i  4  ustawy  z  dnia 13  września 

1996  roku  o  utrzymaniu  czystości  i  porządku  w  gminach  (tj.  Dz.  U.  z  2018  r.,  Poz.  1454), 

który czyni działalnością regulowaną ochronę przed bezdomnymi zwierzętami i prowadzenie 

schronisk,  skierowany  jest  jedynie wobec  przedsiębiorców.  Stowarzyszenia takie  jak  OTOZ 

Animals,  które  nie  są  przedsiębiorcami,  nie  prowadzą  działalności  zarobkowej,  są 

organizacjami  pożytku  publicznego  -  nie  podlegają  powyższemu  obowiązkowi.  Jako 


podmioty niebędące przedsiębiorcami nie mogłyby ubiegać się o takie zezwolenie, gdyż nie 

są  objęte  zakresem  powyższego  przepisu.  Taka  regulacja  spowodowałaby  bezzasadne 

wykluczenie  niebędącej  przedsiębiorcą  organizacji  pożytku  publicznego  od  udziału  w 

niniejszym  postępowaniu,  mimo  iż  to  właśnie  tego  typu  organizacje  nieprowadzące 

działalności  dla  osiągnięcia  zysku,  dają  najlepszą  gwarancję  prawidłowej  realizacji 

zamówienia. 

Uprawnienia do wykonywania wskazanej powyżej działalności organizacjom takim jak 

OTOZ Animals udziela natomiast osobny przepis, tj. art. 11 ust. 4 ustawy z  dnia 21 sierpnia 

1997  roku  o  ochronie  zwierząt  (tj.  Dz.  U.  z  2017,  poz.  1840).  Zgodnie  z  tym  przepisem: 

„Organizacje  społeczne,  których  statutowym  celem  działania  jest  ochrona  zwierząt,  mogą 

zapewniać bezdomnym zwierzętom opiekę i w tym celu prowadzić schroniska dla zwierząt, 

porozumieniu z właściwymi organami samorządu terytorialnego”  

Wreszcie  zaś  należy  wskazać,  iż  na  mocy  zawartej  na  potrzeby  niniejszego 

p

ostępowania umowy konsorcjum, którą załączam, beneficjentem z tytułu wynagrodzenia za 

zrealizowanie  zam

ówienia  publicznego  będzie  drugi  z  Wykonawców  —  Fundacja  Animalsi. 

OTOZ  Animals  nie  za

mierza więc osiągnąć dochodu  z  wykonywanej działalności, jak na to 

wskazuje się w wezwaniu do uzupełnienia dokumentów. OTOZ Animals w ramach złożonej 

oferty  wykorzyst

uje  natomiast  swoje  doświadczenie  i  zdolności  zawodowe,  dzięki  którym 

spełnia warunki udziału w postępowaniu w zakresie kompetencji i uprawnień do prowadzenia 

określonej działalności zawodowej. 

Należy zaś wskazać, że w treści Specyfikacji Ogólnych Warunków Zamówienia (dalej: 

SIWZ)  do  przedmiotowego  zamówienia  publicznego,  ustanowiono,  że  konieczne  jest 

posiadanie  określonych  kompetencji  lub  uprawnień  do  prowadzenia  określonej  działalności 

zawodowej  jedynie  w  przypadku,  gdy  wynika  to  z 

odrębnych  przepisów  (SIWZ  -  TOM  l, 

strona  5,  ustęp  6.2.  punkt  1).  Jak  zaś  wykazano  powyżej  -  w  przypadku  OTOZ  Animals 

ustawodawca  nie  nakazuje,  a  nawet  nie  umożliwia  uzyskania  wskazanych  zezwoleń,  zaś 

odrębne  upoważnienie  ustawowe  dla  tego  Stowarzyszenia  do  prowadzenia  działalności  w 

zakresie ochrony przed bezdomnymi zwierzętami i prowadzenia schronisk dla bezdomnych 

zwierząt daje art. 11 ustawy o ochronie zwierząt. 

Należy przy tym wskazać, iż  zgodnie  z postanowieniami SIWZ wystarczającym jest, 

by  tylko  jeden  z  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  zamówienie,  wykazał  się 

spełnieniem  warunków  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  kompetencji  lub  uprawnień  do 

prowadzenia określonej działalności zawodowej. Wynika to z treści ustępu 10.5 SIWZ (TOM 

l, strona 8, ustęp 10),  zgodnie z którym  „dokumenty i oświadczenia o których mowa w pkt. 

8.7 IDW  składa  odpowiednio Wykonawca,  który wykazuje spełnianie warunku,  w  zakresie i 

na zasadach opisanych w pkt. 6.2 IDW". 


Niezależnie  od  powyższego  -  z  daleko  posuniętej  ostrożności  -  w  załączeniu 

przes

yłam oświadczenie drugiego z wykonawców Fundacji Animalsi, o którym mowa w ust. 

6.2  punkt  1  lit. 

a  SIWZ,  tj.  „oświadczenie,  że  w  przypadku  wyboru  jego  oferty,  przed 

podpisaniem  umowy  uzyska  zezwolenie  na  prowadzenie 

działalności  w  zakresie  ochrony 

przed  be

zdomnymi  zwierzętami  na  terenie  miasta  i  gminy  Prabuty".  Jednocześnie  ze 

złożeniem  niniejszego  oświadczenia  Fundacja  Animalsi  skierowała  do  Burmistrza  Gminy 

Prabuty  wniosek  o  wydanie  niniejszego  zezwolenia,  którego  kopię  również  przesyłam  w 

załączeniu. 

Do  ww. 

oświadczenia  załączono  umowę  konsorcjum  z  dnia  10  grudnia  2018  r. 

zawartą  przez  OTOZ  Animals  i  Fundację  Animalsi.  Na  mocy  tej  umowy  strony  ustanowiły 

liderem  konsorcjum  Fundację  Animalsi.  Umowa  ta  zawiera  ponadto  m.in.  następujące 

postanowienia: 

§ 5  

3.  S

trony  zgodnie  oświadczają,  iż  wyłącznym  beneficjentem  wynagrodzenia  z  tytułu 

wykonywanego  zamówienia publicznego  zleconego przez  Zamawiającego  będzie Lider 

Konsorcjum.  

4.  S

trony  ustalają,  że faktury  za wszystkie prace wykonywane przez  strony  na  podstawie 

kon

traktu będą wystawiane zamawiającemu przez lidera konsorcjum.  

Do  ww.  oświadczenia  załączono  także  oświadczenie  Fundacji  Animalsi  z  21  grudnia 

2018  r.,  w  którym  wskazuje,  że  w  przypadku  wyboru  oferty  jako  najkorzystniejszej,  przed 

podpisaniem  umowy  uzyska 

ona  zezwolenie  na  prowadzenie  działalności  w  zakresie 

ochrony przed bezdomnymi zwierzętami na terenie Miasta i Gminy Prabuty. 

W  dalszej  kolejności  ustalono,  że  pismem  z  dnia  3  stycznia  2019  r.  zamawiający 

zawiadomił odwołującego o wykluczeniu go z udziału w postępowaniu na podstawie art. 24 

ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp. W uzasadnieniu faktycznym zamawiający wskazał, że  w SIWZ w 

rozdziale 6 pkt  6.2.  ppkt  1  określił warunek,  że o udzielenie  zamówienia mogą  ubiegać  się 

Wykonawcy, którzy posiadają: 

a)  zezwolenie  na  p

rowadzenie  działalności  w  zakresie  ochrony  przed  bezdomnymi 

zwierzętami na terenie miasta i gminy Prabuty wydane przez Burmistrza Miasta i Gminy 

Prabuty  lub  złożą oświadczenie,  że w  przypadku wyboru  ich  oferty,  przed  podpisaniem 

umowy  uzyskają  zezwolenie  na  prowadzenie  działalności  w  zakresie  ochrony  przed 

bezdomnymi zwierzętami na terenie miasta i gminy Prabuty  

b) 

zezwolenie na prowadzenie schroniska dla bezdomnych zwierząt. 

W  dniu  14.12.2018  r.  zamawiający  na  podstawie  art.  26  ust.  2  ustawy  Pzp  wezwał 

Wykon

awcę do złożenia dokumentów potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 


25  ust.  1  ustawy  pzp.  W  odpowiedzi  na  wezwanie  Wykonawca  w  dniu  19.12.2018  r. 

przedłożył dokumenty bez wymienionych powyżej zezwoleń i oświadczenia. 

W związku z powyższym Zamawiający w dniu 20.12.2018 r. na podstawie art. 26 ust. 3 

ustawy  Pzp,  wezwał  Wykonawcę  do  uzupełnienia  do  dnia  27.12.2018  r.  ww.  zezwoleń.  W 

odpowiedzi  na  wezwanie  Wykonawca,  w  dniu  27.12.2018  r.  złożył  dokumenty  bez 

wymaganego  zezwolenia  na  prowadzenia  sch

roniska  dla  bezdomnych  zwierząt,  czym  nie 

potwierdził spełnienia warunków udziału w postępowaniu.  

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie. 

Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp, 

z postępowania o udzielenie zamówienia 

wyklucza  się  wykonawcę,  który  nie  wykazał  spełniania  warunków  udziału  w  postępowaniu 

(…). 

Powodem  wykluczenia 

odwołującego  z  udziału  w  postępowaniu  było  niezłożenie 

przez  odwołującego  zezwolenia  na  prowadzenie  schroniska  dla  bezdomnych  zwierząt  i 

konsekwencji  niewykazanie  warunku 

udziału  w  postępowaniu,  o  którym  mowa  w  pkt  6.2. 

ppkt 1 lit. b SIWZ. 

W  pierwszej  kolejności  podkreślenia  wymagało,  że  zamawiający  wymagał  od 

wykonawców złożenia tego zezwolenia tylko wtedy, jeżeli obowiązek jego posiadania wynika 

z  odrębnych  przepisów.  Na  powyższe  wskazywało  literalne  brzmienie  analizowanego 

warunku, w którym jednoznacznie wskazano, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się 

Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące kompetencji lub uprawnień do prowadzenia 

określonej działalności zawodowej, o ile wynika to z odrębnych przepisów (…). 

Po drugie, celem potwierdzenia spełnienia ww. warunku zamawiający wymagał, aby 

– w odpowiedzi na stosowne wezwanie – złożono mu właściwe zezwolenie na prowadzenie 

schroniska dla bezdomnych zwierząt (pkt 8.7. ppkt 2 SIWZ). Co istotne jednak, zamawiający 

SIWZ  doprecyzował  także  sposób,  w  jaki  warunek  powinni  wykazać  wykonawcy,  którzy 

wspólnie  ubiegają  się  o  udzielenie  zamówienia.  Zamawiający  w  pkt  10.5  SIWZ  wyraźnie 

przesądził, że w przypadku wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia 

dokumenty, o których mowa w pkt 8.7 SIWZ, składa wykonawca, który wykazuje spełnianie 

warunku, w zakresie i na zasadach opisanych w pkt 6.2. SIWZ. 

Po  trzecie, 

obowiązek  uzyskania  zezwolenia  na  prowadzenie  schroniska  dla 

bezdomnych  zwierząt  obowiązujące  przepisy  nakładają  jedynie  na  przedsiębiorców.  Jak 

bowiem  wynika  z  art.  7  ust.  1  pkt  4  ustawy 

z  13  września 1996  r.  o  utrzymaniu czystości  i 

porządku w gminach (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 1454) na prowadzenie przez przedsiębiorców 


działalności  w  zakresie:  (…)  prowadzenia  schronisk  dla  bezdomnych  zwierząt,  a  także 

grzebowisk i spalarni zwłok zwierzęcych i ich części wymagane jest uzyskanie zezwolenia. 

Po  czwarte,  polski  prawodawca,  niezależnie  od  powyższego,  przyznał  prawo  do 

prowadzenia  schronisk 

dla  zwierząt  innym  podmiotom.  Jak  bowiem  wynika  z  art.  11  ust.  4 

ustawy  z  21  sierpnia  1997  r.  o  ochronie  zwierząt  (Dz.  U.  z  2017  r.  poz.  1840  ze  zm.) 

o

rganizacje  społeczne,  których  statutowym  celem  działania  jest  ochrona  zwierząt,  mogą 

zapewniać bezdomnym zwierzętom opiekę i w tym celu prowadzić schroniska dla zwierząt, w 

porozumieniu z właściwymi organami samorządu terytorialnego. 

Biorąc  pod  uwagę  przedstawione  powyżej  postanowienia  SIWZ  i  właściwe  przepisy 

prawa należało dojść do wniosku, że zastrzeżony w SIWZ obowiązek złożenia zezwolenia na 

prowadzenie schr

oniska dla bezdomnych zwierząt dotyczył tylko takich wykonawców, którzy 

są  przedsiębiorcami.  Obowiązku  takiego  nie  miały  zaś  organizacje  społeczne,  których 

statutowym celem dzi

ałania jest ochrona zwierząt. 

W analizowanej sprawie 

ofertę wspólną złożyło Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony 

Zwierząt  OTOZ  Animals  (nr  KRS0000069730)  oraz  Fundacja  Animalsi  (KRS  0000565003). 

Ogólnopolskie  Towarzystwo  Ochrony  Zwierząt  OTOZ  Animals  jest  stowarzyszeniem, 

niewpisanym  do  rejestru 

przedsiębiorców,  posiadającym  status  organizacji  pożytku 

publicznego, 

którego statutowym celem jest ochrona zwierząt. Z kolei Fundacja Animalsi jest 

przedsiębiorcą, wpisanym do rejestru przedsiębiorców. 

Ponieważ w postępowaniu ofertę wspólną złożyli wykonawcy wspólnie ubiegający się 

o udzielenie zamówienia (art. 23 ust. 1 ustawy Pzp), sposób wykazania spornego warunku 

udziału  w  postępowaniu  regulowało  przywołane  wyżej  postanowienie  pkt  10.5  SIWZ.  Z 

postanowienia  tego  je

dnoznacznie wynikało, że w analizowanej sytuacji wystarczające było 

złożenie dokumentu jedynie przez tego wykonawcę, który wykazuje spełnianie warunku.  

Dostrzeżenia  wymagało,  że  OTOZ  Animals,  jak  wynika  z  art.  11  ust.  4  ustawy  o 

ochronie  zwierząt,  posiadał  ustawowe  prawo  do  prowadzenia  schroniska  dla  bezdomnych 

zwierząt  i  na  prowadzenie  tej  działalności  nie  musiał  uzyskiwać  zezwolenia  na  podstawie 

przepisów o ochronie czystości i porządku w gminach. W tej sytuacji podmiot ten nie musiał 

składać  zezwolenia,  gdyż  –  jak  wprost  wynikało  z  pkt  6.2.  SIWZ  –  konieczność  złożenia 

dokumentu  zamawiający  zastrzegł  wyłącznie,  gdy  obowiązek  taki  wynikał  z  odrębnych 

przepisów.  

Nie  można  było  się  zgodzić  także  z  zamawiającym,  że  skoro  OTOZ  Animals  może 

prowadzić działalność gospodarczą, to na pewno jest przedsiębiorcą.  

Stosownie do art34 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (tj. 

Dz.U. z 2017 r. poz. 210 ze zm.), stowarzyszenie 

może prowadzić działalność gospodarczą, 

według  ogólnych  zasad  określonych  w  odrębnych  przepisach.  Dochód  z  działalności 


gospodarczej  stowarzyszenia  służy  realizacji  celów  statutowych  i  nie  może  być 

przeznaczony do podziału między jego członków. 

Z  art.  50  ustawy  z  20  sierpnia  1997  r.  o  K

rajowym  rejestrze Sądowym  (t.j.  Dz.  U.  z 

2018 poz. 986 ze zm.) wynika, 

że jeżeli podmiot wpisany do rejestru, o którym mowa w art. 

49 ust. 1, 

podejmuje działalność gospodarczą, podlega obowiązkowi wpisu także do rejestru 

przedsiębiorców, z wyjątkiem samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej. 

Zgodnie z art. 4 ust. 1 

ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 

2018  r.  poz.  646) 

przedsiębiorcą  jest  osoba  fizyczna,  osoba  prawna  lub  jednostka 

organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, 

wykonująca działalność gospodarczą.  

Art.  3  ustawy 

Prawo  przedsiębiorców  stanowi,  że  działalnością  gospodarczą  jest 

zorganizowana 

działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.  

Wreszcie,  jak  wynika  z  art.  9  ust.  1  ustawy  z  24  kwietnia  2003  r.  o 

działalności 

po

żytku  publicznego  i  wolontariacie  (t.j.  z  2018  poz.  450  ze  zm.)  Działalność  odpłatna 

pożytku publicznego organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 

stanowi działalność gospodarczą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - 

Prawo przedsiębiorców, jeżeli:  

1)  wynagrodzenie, o którym mowa w art. 8 ust. 1, jest w odniesieniu do działalności danego 

rodzaju wyższe od tego, jakie wynika z kosztów tej działalności, lub 

2)    przeciętne  miesięczne  wynagrodzenie  osoby  fizycznej  z  tytułu  zatrudnienia  przy 

wykonywaniu  statutowej  działalności  odpłatnej  pożytku  publicznego,  za  okres  ostatniego 

roku obrotowego, a w przypadku zatrudnienia trwającego krócej niż rok obrotowy - za okres 

tego  zatrudnienia,  przekracza  3-

krotność  przeciętnego  miesięcznego  wynagrodzenia  w 

sektorze  przedsiębiorstw  ogłoszonego  przez  Prezesa  Głównego  Urzędu  Statystycznego  za 

rok poprzedni. 

Jak  wynika  z  przytoczonych  powyżej  przepisów,  stowarzyszenia  rzeczywiście  mogą 

prowadzić działalność gospodarczą, ale nie mają takiego obowiązku. Jeśli działalności takiej 

nie  prowadzą,  nie  podlegają  wpisowi  do  rejestru  przedsiębiorców  KRS.  Właściwe  przepisy 

precyzują  także,  kiedy  odpłatna  działalność  pożytku  publicznego  stanowi  działalność 

gospo

darczą.  

Na uwagę zasługiwał  także fakt,  że stowarzyszenie  OTOZ  Animals  zostało wpisane 

jedynie  do  rejestru  stowarzyszeń,  innych  organizacji  społecznych  i  zawodowych  oraz 

samodzielnych  publicznych  zakładów  opieki  zdrowotnych.  Podmiot  ten  nie  został  jednak 

wpisany do rejestru 

przedsiębiorców. Po drugie, jak wyjaśnił odwołujący w piśmie z dnia 21 

grudnia  2018  r.,  ma  mocy  zawartej  umowy  konsorcjum  beneficjentem  wynagrodzenia  za 

wykonanie  umowy  w  sprawie 

zamówienia  publicznego  będzie  wyłącznie  drugi  z 

konsorcja

ntów,  to  jest  Fundacja  Animalsi.  Powyższe  oznaczało,  że  OTOZ  Animals  nie 


zami

erza z tytułu realizacji umowy osiągnąć jakiegokolwiek przychodu. Celem udowodnienia 

powyższego, do pisma z dnia 21 grudnia 2018 r. załączono umowę konsorcjum. Co istotne 

strony umowy w 

§ 5 wyraźnie postanowiły, iż beneficjentem wynagrodzenia za wykonywanie 

zamówienia  będzie  wyłącznie  lider  konsorcjum  (czyli  Fundacja  Animalsi).  Strony  ustaliły 

także,  że  faktury  za  prace  będą  wystawiane  zamawiającemu  przez  lidera  konsorcjum  (tj. 

Fun

dację Animalsi).  

Wbrew  zatem  stanowisku  za

mawiającego,  OTOZ  Animals  wykonując  umowę  w 

sprawie  zamówienia  publicznego  nie  będzie  musiał  prowadzić  działalności  gospodarczej. 

Zamawiający  nie  wykazał  bowiem,  aby  wynagrodzenie  OTOZ  Animals  z  tytułu  realizacji 

umowy w sprawie 

zamówienia miało przekraczać ustawowe progi określone w przywołanym 

przepisie  art.  9  ust.  1  ustawy  o 

działalności  pożytku  publicznego  i  wolontariacie.  Jest  to 

niemożliwe  w  sytuacji,  gdy  zgodnie  z  umową  konsorcjum  OTOZ  Animals  w  ogóle  nie 

za

mierza z tego tytułu uzyskiwać jakiegokolwiek wynagrodzenia.  

Dostrzeżenia  wymagało  także,  że  schronisko  w  Kościerzynie,  do  którego  zgodnie  z 

ofertą i wyjaśnieniami odwołującego miały trafiać zwierzęta w ramach realizacji zamówienia 

publicznego,  jest 

własnością  OTOZ  Animals.  Co  istotne,  schronisko  to  jest  prowadzone  w 

oparciu o 

art. 11 ust. 4 ustawy o ochronie zwierząt, tj. na podstawie ustawowej kompetencji 

OTOZ  Animals  oraz  porozumienia  zawartego  z 

władzami  Gminy  i  Gminy  Miejskiej 

Kościerzyna (umowy z 27 grudnia 2018 r. i 31 grudnia 2018 r. złożone przez odwołującego 

na  rozprawie).  Na  prowadzenie  tego  schroniska  nie  było  zatem  konieczne  uzyskanie 

zezwolenia, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w 

gminach. Wreszcie,  j

ak wynikało z umowy współpracy z 10 sierpnia 2018 r. zawartej przez 

OTOZ  Anim

als  z  Fundacją  Animalsi,  oba  podmioty  współpracują  przy  prowadzeniu  tego 

schroniska.  

piśmiennictwie, w ślad za komentarzem do ustawy o ochronie zwierząt autorstwa 

W. Radeckiego 

wskazuje się,  że w sytuacji, gdy schronisko dla zwierząt zamierza prowadzić 

organizacja  społeczna  statutowo  zainteresowana  ochroną  zwierząt,  jej  sytuacja  prawna 

zależy od tego czy można ją uznać za przedsiębiorcę w rozumieniu u.s.d.g. Jeżeli zatem jest 

p

rzedsiębiorcą, zobowiązana jest uzyskać zezwolenie wójta (burmistrza, prezydenta miasta) 

wydane  w  formie  decyzji  administracyjnej  na  podstawie  art.  7  u.u.c.g.  Natomiast  jeżeli  nim 

nie  jest,  to  stosuje  się  wyłącznie  art.  11  ust.  4  u.o.z.  i  wystarczy  wtedy  porozumienie  z 

właściwymi organami samorządu terytorialnego W. Radecki, Ustawy o ochronie…, s. 83 (za 

stroną internetową http://www.bibliotekacyfrowa.pl/Content/35865/007.pdf). 

Jednocześnie,  za  nieznajdujące  zastosowania  w  analizowanej  sprawie  uznano 

przyw

ołane przez  zamawiającego w odpowiedzi na odwołanie wystąpienie pokontrolne NIK 

Delegatura  w  Szczecinie  nr  K/15/003  LSZ.411.004.

01.2015.  Jak  wynikało  z  opisu  stanu 


faktycznego  w  sprawie 

kontrolowanej  przez  NIK,  organ  udzielił  zamówienia  wykonawcy 

samodziel

nie  ubiegającemu  się  o  udzielenie  zamówienia,  co  do  którego  rzeczywiście 

uznano, 

iż  powinien  uzyskać  zezwolenie  na  prowadzenie  schroniska  dla  bezdomnych 

zwierząt.  Jednakże konieczność  uzyskania zezwolenia NIK  wywiódł  z  tego,  że podmiot ten 

miał  otrzymywać  wynagrodzenie  z  tytułu  wykonywania  umowy,  co  uznano  za  prowadzenie 

działalności  gospodarczej.  Rzeczywiście  umowa  w  sprawie  zamówienia  publicznego  jest 

odpłatna  i  z  tytułu  jej  wykonywania  należy  się  wynagrodzenie.  Realizacja  zamówienia  jest 

więc  z  pewnością  działalnością  zarobkową.  Jednakże  stan  faktyczny  w  analizowanej  

sprawie 

znacząco  różnił  się  od  tego  wskazanego  w  wystąpieniu  pokontrolnym,  gdyż  –  jak 

wyjaśniono  wcześniej  –  w  świetle  umowy  konsorcjum  OTOZ  Animals  nie  uzyska  żadnego 

wynagrodzenia z tytułu realizacji umowy. 

W tej sytuacji, wobec 

wykazania spełnienia spornego warunku przez OTOZ Animals 

należało uznać, że warunek wykazał również odwołujący. Powyższe wynikało bowiem z pkt 

10.5  SIWZ. 

Zamawiający  korzystając  ze  swej  kompetencji,  o  której  mowa  w  art.  23  ust.  5 

ustawy  Pzp,  wyraźnie  dopuścił,  aby  uprawnieniami  wykazał  się  ten  spośród  wykonawców, 

który wykazuje spełnienie warunku. W szczególności, w postanowieniu tym zamawiający nie 

wymagał,  aby  warunek  musieli  udowadniać  obaj  wykonawcy  wspólnie  ubiegający  się  o 

udzielenie zamówienia. W omawianej sprawie wykonawcą wykazującym spełnienie warunku 

był  OTOZ  Animals.  To  bowiem  ten  konsorcjant  posiadał  ustawowe  prawo  do  prowadzenia 

schroniska i na podstawie tego pra

wa prowadził - bez zezwolenia z art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy 

o otrzymaniu czystości i porządku w gminach - schronisko w Kościerzynie, do którego miały 

trafiać zwierzęta z terenu miasta i gminy Prabuty. W tej sytuacji, w świetle treści SIWZ, brak 

by

ło  podstaw  do  domagania  się  ww.  zezwolenia  od  drugiego  konsorcjanta,  tj.  Fundacji 

Animalsi,  gdyż  warunek  –  ze  skutkiem  dla  odwołującego  –  został  wykazany  przez  OTOZ 

Animals. 

Wobec  powyższego  zarzut  naruszenia  art.  24  ust.  1  pkt  12  ustawy  Pzp  znalazł 

potwierdzenie w analizowanej sprawie. 

Zamawiający z naruszeniem tego przepisu wykluczył 

odwołującego  z  udziału  w  postępowaniu,  pomimo  iż  ten  wykazał  spełnienie  spornego 

warunku udziału w postępowaniu, w sposób wskazany w SIWZ.  

Stosownie  do  art.  192  ust.  1  ustawy  Pzp, 

o  oddaleniu  odwołania  lub  jego 

uwzględnieniu  Izba  orzeka  w  wyroku.  W  pozostałych  przypadkach  Izba  wydaje 

postanowienie

.  Orzeczenie  Izby,  o  którym  mowa  w  pkt  1  sentencji,  miało  charakter 

merytoryczny,  gdyż  odnosiło  się  do  uwzględnienia  odwołania.  Z  kolei  orzeczenie  Izby 

zawarte w pkt 2 sentencji mia

ło charakter formalny, gdyż dotyczyło kosztów postępowania, a 

zatem  było  postanowieniem.  O  tym,  że  orzeczenie  o  kosztach  zawarte  w  wyroku  Izby  jest 


postanowieniem  przesądził  Sąd  Najwyższy  w  uchwale  z  8  grudnia  2005  r.  III  CZP  109/05 

(OSN  2006/11/182).  Z  po

wołanego  przepisu  art.  192  ust.  1  ustawy  Pzp  wynika  zakaz 

wydawania przez Izbę orzeczenia o charakterze merytorycznym w innej formie aniżeli wyrok. 

Z  uwagi  zatem  na  zbieg  w  jednym  orzeczeniu  rozstrzygnięć  o  charakterze  merytorycznym 

(pkt  1  sentencji)  i  formalnym  (pkt  2 

sentencji),  całe  orzeczenie  musiało  przybrać  postać 

wyroku.  

Zgodnie  z  przepisem  art.  192  ust.  2  ustawy  Pzp,  Krajowa  Izba  Odwoławcza 

uwzględnia odwołanie w  sytuacji,  jeżeli  stwierdzi  naruszenie przepisów  ustawy,  które miało 

wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Z ww. 

przepisu  wynika,  że  powodem  uwzględnienia  odwołania  może  być  stwierdzenie 

kwalifikowanego  naruszenia  ustawy 

Pzp,  a  mianowicie  takiego,  które  wywiera  lub  może 

wywrzeć  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania.  Stwierdzone  przez  Izbę  naruszenie  art.  24 

ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp polegające na bezzasadnym wykluczeniu odwołującego z udziału w 

postępowaniu pomimo, iż wykazał on spełnienie spornego warunku udziału w postępowaniu 

może  mieć  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania,  gdyż  oferta  odwołującego  –  w  świetle 

kryteriów oceny ofert – może być wybrana jako najkorzystniejsza. 

W  świetle  art.  192  ust.  3  pkt  1  ustawy  Pzp,  uwzględniając  odwołanie,  Izba  może  - 

jeżeli umowa w sprawie zamówienia publicznego nie  została  zawarta - nakazać wykonanie 

lub  powtórzenie  czynności  zamawiającego  lub  nakazać  unieważnienie  czynności 

zamawiającego.  W  konsekwencji  Izba  nakazała  zamawiającemu  unieważnienie  czynności 

wykluczenia odwołującego z udziału w postępowaniu oraz powtórzenie czynności badania i 

oceny ofert. 

Wobec powyższego, na podstawie art. 192 ust. 1 i art. 192 ust. 3 pkt 1 ustawy Pzp, 

orzeczono jak w pkt 1 sentencji. 

Zgodnie  z  art.  192  ust.  9  ustawy  Pzp, 

w  wyroku  oraz  w  postanowieniu  kończącym 

postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei 

w świetle art. 192 ust. 10 ustawy Pzp, strony ponoszą koszty postępowania odwoławczego 

stosownie do jego wyniku, z zastrzeżeniem art. 186 ust. 6.  

W  niniejszej  sprawie 

odpowiedzialność  za  wynik  postępowania  odwoławczego 

ponosił  zamawiający.  Kosztami  postępowania  obciążono  zatem  zamawiającego.  Na koszty 

postępowania odwoławczego składał się wpis od odwołania uiszczony przez odwołującego w 

wysokości  7.500  zł,  wynagrodzenie  pełnomocnika  odwołującego  w  wysokości  3.600,00  zł 

oraz  koszty  dojazdu  pełnomocnika  na  posiedzenie  Izby  w  kwocie  150,00  zł,  ustalone  na 

podstawie rachunków złożonych do akt sprawy. 


Biorąc  powyższe  pod  uwagę,  o  kosztach  postępowania  orzeczono  stosownie  do 

wyniku  postępowania  -  na  podstawie  art.  192  ust.  9  i  10  ustawy  Pzp  oraz  w  oparciu  o 

przepis

y  §  5  ust.  2  pkt  1  w  zw.  z  §  3  pkt  1  i  pkt  2  lit.  a  i  b  rozporządzenia  Prezesa  Rady 

Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od 

odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania 

(t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 972). 

Przewodniczący:      ………………….…