Sygn. akt: KIO 2645/20
WYROK
z 29
października 2020 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ernest Klauziński
Protokolant: Piotr Kur
po rozpoznaniu na rozprawie 29
października 2020 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Pre
zesa Krajowej Izby Odwoławczej 15 października 2020 r. przez wykonawcę Tormel
Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego:
Miasto Poznań z siedzibą w Poznaniu, w imieniu i na rzecz którego działają Poznańskie
Inwestycje Miejskie Sp. z o.o.
z siedzibą w Poznaniu, przy udziale wykonawcy Budimex S.A.
z siedzibą w Warszawie zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stronie Zamawiającego
orzeka:
Uwzględnia zarzut nr 1 odwołania i nakazuje Zamawiającemu:
unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty,
unieważnienie czynności odrzucenia z postępowania oferty Odwołującego: Tormel
Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu,
1.3 przeprowadzenie
ponownej czynności oceny ofert, z uwzględnieniem oferty
Odwołującego.
2. W pozo
stałym zakresie oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża wykonawcę Budimex S.A. z siedzibą w Warszawie i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych 00/100), uiszczoną przez Odwołującego -
Tormel
Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu tytułem wpisu od odwołania oraz kwotę
600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych 00/100) stanowiącą
uzasadnione koszt
y Odwołującego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika,
zasądza od wykonawcy Budimex S.A. z siedzibą w Warszawie na rzecz
Odwołującego - Tormel Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu kwotę 23 600 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia trzy tysiące sześćset złotych 00/100) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione przez Odwołującego z tytułu wpisu
od odwołania oraz kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z
29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od jeg
o doręczenia
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
…..............................………………………..……………
Sygn. akt KIO 2645/20
U z a s a d n i e n i e
Miasto Poznań z siedzibą w Poznaniu, w imieniu i na rzecz którego działają Poznańskie
Inwestycje Miejskie Sp. z o.o.
z siedzibą w Poznaniu (dalej Zamawiający) prowadzi
na podstawie przepisów ustawy z 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm., dalej: Pzp)
postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego w trybie przetargu nieograniczonego
pod nazwą: „Budowa zintegrowanego
węzła transportowego Grunwaldzka w miejscu przejazdu przez linię kolejową E20”, numer:
PIM/07/20/ZP37/2016-85, zwane dalej
Postępowaniem. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 9 lipca 2020 r. pod numerem
2020/S 131-320440
. Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
15 października 2020 r. wykonawca Tormel Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu (Dalej:
Odwołujący), wniósł odwołanie, w którym zaskarżył niezgodne z przepisami czynności
i zaniechania
Zamawiającego w postępowaniu, zarzucając mu naruszenie następujących
przepisów prawa:
1. art. 89 ust. 1 pkt 7b Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp przez
wadliwą czynność odrzucenia
oferty Odwołującego z postępowania,
2. art. 14 Pzp
w zw. z art. 65 § 1 i 2 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej
Kc), przez jego niezastosowan
ie i błędne przyjęcie, że treść gwarancji pozbawia
zamawiającego możliwości zrealizowania jej,
3. ewentualne art. 87 ust. 1 Pzp przez
zaniechanie zwrócenia się do Odwołującego
o wyjaśnienie treści złożonego dokumentu wadialnego, w sytuacji, gdyby w stosunku
do jego treści powstały po stronie Zamawiającego wątpliwości,
co w konsekwencji spowodowało naruszenie art. 91 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 3 Pzp przez
wadliwy wybór jako najkorzystniejszej oferty w Postępowaniu.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego jako obarczonej wadą
mającą wpływ na wynik postępowania,
powtórzenia czynności oceny ofert w postępowaniu z uwzględnieniem oferty złożonej
w p
ostępowaniu przez Odwołującego.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał m.in.:
Zgo
dnie z ogłoszeniem o zamówieniu jako zamawiający wskazany został podmiot
Poznańskie Inwestycje Miejskie Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu (dalej PIM).
Zgodnie z treścią ogłoszenia o zamówieniu PIM działał w imieniu i na rzecz Miasta Poznania
na podstawie Zarządzenia nr 407/2018/P Prezydenta Miasta Poznania z 11 czerwca 2018 r.
w sprawie zasad zlecania i rozliczania z realizacji zadań powierzonych do wykonywania
aktem założycielskim spółce Poznańskie Inwestycje Miejskie spółka z ograniczona
odpowiedzialnością z siedzibą w Poznaniu, a także pełnomocnictw udzielonych spółce przez
Prezydenta Miasta Poznania w celu realizacji zadań inwestycyjnych oraz Wskazania
do Realizacji przekazanego przez Zarząd Dróg Miejskich w Poznaniu – Dysponenta środków
z budżetu Miasta Poznania przeznaczonych na sfinansowanie przedmiotowego zadania
inwestycyjnego. W zakresie przygotowania i przeprowadzenia procedury udzielenia
zamówienia publicznego Inwestor Zastępczy działał jako Pełnomocnik na podstawie
art. 15 Pzp.
W świetle ogłoszenia o zamówieniu nie ulegało wątpliwości, że status Zamawiającego
dotyczy
ł Inwestora Zastępczego, tj. spółki PIM. Podmiot ten, jak wynikało z ogłoszenia,
działał w imieniu i na rzecz Miasta Poznania.
W SIWZ jako Zamawiającego wskazane zostało Miasto Poznań z siedzibą w Poznaniu,
w imieniu i na rzecz którego działał PIM. Jako podstawę do działania PIM jako Inwestora
Zastępczego w imieniu Miasta Poznania wskazano Zarządzenie nr 407/2018/P
Prezydenta Miasta Poznania z 11 czerwca 2018 r.
Konsekwentnie SIWZ odnosząc
się do Zamawiającego odnosiła się do Spółki PIM.
Także ogłoszenie publikowane w MiniPortal UZP potwierdzało, że Zamawiającym
w postępowaniu był PIM. Z kolei w zakresie odnoszącym się do wadium wnoszonego
w postępowaniu w formie pieniężnej SIWZ potwierdzała, że Zamawiającym jest spółka PIM,
a suma wadialna ma znaleźć się na rachunku bankowym tej spółki.
Powyższe jest spójne z celem statutowym działalności Spółki oraz faktem, że jedynym
wspólnikiem spółki jest Miasto Poznań (Dane wspólników: Miasto Poznań posiadający 8 200
udziałów o łącznej wysokości 4 100 000 zł.).
Zgodnie z danymi o s
półce PIM zawartymi na jej oficjalnej stronie internetowej prowadzi ona
obsługę inwestorską w imieniu i na rzecz Miasta Poznania, na zasadach inwestorstwa
zastępczego. PIM wykonuje obowiązki związane z procesem budowlanym, polegającym
na bieżącym i nieprzerwanym zaspakajaniu potrzeb ludności z zakresu: budowy,
przebudowy, modernizacji lub remontu budynków, dróg, ulic, obiektów inżynierskich, placów,
parkingów, obiektów sportowych, obiektów oświatowych i innych obiektów kubaturowych,
służących realizacji zadań własnych Miasta Poznań.
Zgodnie z SIWZ w zakresie
odnoszącym się do wymaganego w postępowaniu wadium,
Zam
awiający wskazał, że beneficjentem gwarancji wadialnych ma być Miasto Poznań.
W przedmiotowym postępowaniu Odwołujący wniósł wadium w formie gwarancji wadialnej
ubezpieczeniowej wystawionej przez Sopockie Towarzystwo Ubezpieczeń ERGO Hestia
Spółka Akcyjna. Jako beneficjent gwarancji wskazany został PIM.
Gwarancja wadialna Odwołującego:
została złożona w wyznaczonym terminie – przed upływem terminu składania ofert
w postępowaniu,
została złożona we właściwej formie (oryginał dokumentu elektronicznego podpisany
kwalifikowanym podpisem elektronicznym podpisanym przez osobę uprawnioną
do reprezentacji gwaranta),
identyfikowała w sposób pełny, jednoznaczny i poprawny postępowanie
o zamówienie publiczne, w którym zabezpieczała ofertę wykonawcy,
identyfikowała w sposób prawidłowy wykonawcę ubiegającego się o zamówienie,
opiewała na sumę wadialną zgodną z wymaganiami Zamawiającego zawartymi
w SIWZ,
6. zawiera
ła zgodny z Pzp oraz SIWZ pełny katalog przesłanek zatrzymania wadium,
miała termin ważności wadium zgodny z wymaganiami SIWZ i zabezpiecza ofertę
w
ykonawcy w całym terminie związania ofertą,
miała charakter gwarancji bezwarunkowej, nieodwołalnej, na pierwsze żądanie
Zamawiającego,
W ocenie Odwołującego gwarancja, w której treści Gwarant wymienił i wskazał spółkę PIM
jako Zamawiającego nie była nieprawidłowa i stanowiła skuteczne i ważne wadium złożone
w p
ostępowaniu.
W ocenie
Odwołującego art. 89 ust 7b Pzp należy jak każdy przepis sankcyjny – dotyczący
podstaw eliminacji wykonawcy z postępowania o zamówienie publiczne – wykładać
w sposób ścisły nie zaś rozszerzający. Z pewnością nie mogła być podstawą odrzucenia
oferty także niezgodność treści oferty z treścią SIWZ w zakresie odnoszącym się do formy
w jakiej wykonawca powinien wnieść w postępowaniu wadium.
P
rzyczyny odrzucenia oferty należy upatrywać wyłącznie w takim wniesieniu wadium, które
nie da
wało gwarancji zabezpieczenia interesu Zamawiającego i pewności wypłaty sumy
wadialnej w przypadku zaistnienia którejkolwiek z przesłanek zatrzymania wadium określonej
w Pzp i mającej zastosowanie w przedmiotowym postępowaniu. Jak wynikało z treści
dokumentu gwarancyjnego złożonego przez Odwołującego wraz z ofertą, takiego zagrożenia
faktycznie nie
było.
Nawet gdyby twierdzić, że nastąpiła niepełna czy też nawet (z czym Odwołujący nie zgadzał
się) omyłkowa identyfikacja, to jak wskazuje orzecznictwo KIO, treść gwarancji wadialnej
podlega wykładni. Niewątpliwym dla Odwołującego było, iż w niniejszym stanie faktycznym
zamiarem stron (Wykonawcy i Gwaranta) było zawarcie umowy celem przedłożenia
dokumentu gwarancji ubezpieczeniowej w postępowaniu o zamówienie publiczne, w którym
Odwołujący chciał wziąć udział. Tym samym nie można interpretować wykładni oświadczeń
w sposób oderwany od woli stron faktycznie wyrażonej w treści zawartej umowy.
W ocenie Odwołującego w okolicznościach sprawy wskazanie Zamawiającego
nie prowadzi
ło do „nieważności” gwarancji ubezpieczeniowej czy niemożliwości zaspokojenia
się Zamawiającego z tak wystawionej gwarancji, a tym samym nie było możliwe uznanie
wadium za niewniesionego i odrzucenie oferty O
dwołującego na podstawie art. 89 ust 1
pkt 7b Pzp.
J
eśli Zamawiający miał jakiekolwiek wątpliwości, co do skuteczności gwarancji wadialnej
i wynikającej z niej ochrony praw Zamawiającego, miał on możliwość skorzystania
z uprawnienia, o którym mowa w art. 87 ust. 1 Pzp.
Odwołujący pismem z 22 września 2020 r. potwierdził skuteczność wniesionego wadium
załączając do oświadczenia własnego także oświadczenie samego Gwaranta adresowane
bezpośrednio do Miasta Poznań.
Gwarant pismem z 11
września 2020 r., reprezentowany analogicznie jak w przypadku
samej gwarancji wadialnej złożonej w Postępowaniu, potwierdził skuteczność gwarancji
wobec Miasta Poznania.
Oświadczenie wystawcy gwarancji będące w posiadaniu Zamawiającego rozwiewało
wszelkie ewentualne wątpliwości w przedmiocie zobowiązania objętego gwarancją.
P
owyższe oświadczenie nie stanowiło przy tym zmiany treści gwarancji ubezpieczeniowej
ani wniesienia nowego wadium, ale jedynie dodatkowy i akcesoryjny dokument dowodowy,
który należało uwzględnić przy ocenie i interpretacji pierwotnie przedstawionej gwarancji
obowiązującej od początku terminu związania ofertą, i jako taki nie stanowiło naruszenia
dyspozycji jakiegokolwiek przepisu Pzp
. W szczególności nie zachodził tu przypadek
rozszerzenia zakresu obowiązywania gwarancji, tj. katalogu przepadków wadium wpisanego
pierwotnie w jej treści.
października 2020 r. Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie i oświadczył,
że uwzględnia je w całości.
października 2020 r. Budimex S.A. z siedzibą w Warszawie (dalej: Przystępujący) złożył
sprzeciw wobec uwzględnienia odwołania przez Zamawiającego. Przystępujący wniósł
o oddalenie odwołania i wskazał m. in.:
D
okument gwarancyjny powinien być sformułowany w sposób jasny, nie budzący
jakichkolwiek wątpliwości.
Określenie beneficjenta gwarancji wadialnej załączonej do oferty Odwołującego stanowiło
element przedmiotowo istotny tego dokumentu, nie będąc wbrew twierdzeniom
Odwołującego elementem związanym z „kwestiami technicznymi". Kwestia poprawnego
określenia Beneficjenta gwarancji wadialnej to jedną z kluczowych elementów prawidłowego
zabezpieczenia oferty wadium wymaganym w p
ostępowaniu. Co za tym idzie, z uwagi
n
a zidentyfikowaną nieprawidłowość w dokumencie wadialnym Odwołującego decyzja
Zamawiającego o odrzuceniu jego oferty była decyzją prawidłową, znajdującą uzasadnienie
faktyczne i prawne.
Zgodnie z treścią SIWZ zamawiającym było Miasto Poznań, w imieniu i na rzecz którego
działał Inwestor zastępczy, tj. spółka PIM. Natomiast – zgodnie z punktem 13.4 SIWZ
beneficjentem gwarancji wadialnych miało być Miasto Poznań.
Postanowienia SIWZ i Ogłoszenia w tym zakresie nie pozostawiały jakiegokolwiek pola do
interpretacji, będąc zrozumiałymi dla wszystkich uczestników postępowania, o czym
świadczył chociażby fakt, że wszyscy pozostali - poza Odwołującym - wykonawcy składający
wadium w ramach p
ostępowania formie gwarancji jako ich beneficjenta wskazali Miasto
Poznań. Postanowienia SIWZ i Ogłoszenia w tym zakresie były przy tym wymaganiami nie
natury formalnej, a postanowieniami odnoszącymi się do merytorycznego, przedmiotowo
istotnego elementu determinującego poprawność gwarancji wadialnej.
Z faktu, że wskazanie PIM jako beneficjenta gwarancji wadialnej skutkowało wadliwością
tego dokumentu zdał sobie sprawę sam Odwołujący, który w ramach pisma złożonego
w postępowaniu 22 września 2020 r. przyznał, iż doszło do „omyłki”.
Spółka PIM w ramach postępowania pełniła rolę pełnomocnika Zamawiającego w rozumieniu
art. 15 ust. 2 Pzp
, czego nie negował zresztą sam Odwołujący. Powyższe oznaczało z kolei,
że jakkolwiek na potrzeby SIWZ Spółka PIM mogła być nazywana „Zamawiającym”, to nie
zmienia
ło to jej ustawowej roli i faktu, że Zamawiającym w rozumieniu Pzp było Miasto
P
oznań i to interesy tego podmiotu musiały być zabezpieczone przez gwarancję wadialną.
Dlatego to Miasto Poznań miało być beneficjentem gwarancji. Celem gwarancji wadialnej
było zagwarantowanie, by Zamawiający (w rozumieniu Pzp) bez przeszkód
i bez koniecz
ności dokonywania dodatkowych czynności miał możliwość zaspokojenia
się z dokumentu wadialnego w razie zaistnienia ustawowych przesłanek skutkujących
zatrzymaniem wadium. W przedmiotowym przypadku takiej pewności na bazie dokumentu
gwarancyjnego dostarczo
nego przez Odwołującego nie było zważywszy, że skorzystać
z gwarancji mógł tylko PIM, nie Miasto Poznań. W konsekwencji Miasto Poznań zmuszone
byłoby do podejmowania dalszych działań w celu wyegzekwowania środków od PIM, czyli
odrębnego podmiotu prawnego. Nie takie było jednak założenie SIWZ – wadium miało
chronić interesy Zamawiającego, nie jego pełnomocnika.
T
reść gwarancji ubezpieczeniowej nr 280000180650 z 24 sierpnia 2020 r., która została
przedstawiona przez Odw
ołującego wraz z ofertą nie był sporny. Dokument wadialny nie
zawiera
ł treści, które miałyby podlegać wykładni. W treści SIWZ Zamawiający w sposób
bardzo wyraźny odróżnił funkcje Inwestora Zastępczego (działającego jako Pełnomocnik)
od Beneficjenta. W okolicz
nościach sprawy zastosowanie wykładni mogłoby budzić
wątpliwości. Przedstawiciele doktryny i orzecznictwa wskazują, że zgodnie z zasadą clara
non sunt interpretanda wykładni nie podlegają oświadczenia, których treść jest jasna.
W orzecznict
wie Krajowej Izby Odwoławczej ugruntowanym już stanowiskiem jest,
że prawidłowość gwarancji wadialnej oceniana jest na podstawie dokumentu
przedstawionego wraz z ofertą, który to dokument nie podlega ani uzupełnieniu ani
wyjaśnieniu w trybie art. 26 ust. 3 i 4 Pzp, ani wyjaśnieniu na podstawie art. 87 ust. 1 Pzp.
Wobec powyższego stanowisko Odwołującego zmierzające do wykazania, że Zamawiający
powinien
wezwać go do wyjaśnień w trybie art. 87 ust. 1 Pzp było niezasadne.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym treść ogłoszenia o zamówieniu, treść SIWZ,
jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron złożone podczas
rozprawy, Izba zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, że Odwołującemu, w świetle przepisu art. 179 ust. 1 Pzp, stanowiącego,
że „Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu
danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia
prze
z zamawiającego przepisów niniejszej ustawy”, przysługiwało uprawnienie do wniesienia
odwołania.
Mając na uwadze powyższe Izba merytorycznie rozpoznała złożone odwołanie, uznając,
że częściowo zasługuje ono na uwzględnienie.
Zgodnie z twierdzeniem Odwołującego w ogłoszeniu o zamówieniu jako Zamawiającego
wskazano spółkę PIM:
„Sekcja I: Instytucja zamawiająca
I.1)
Nazwa i adresy
Oficjalna nazwa: Poznańskie Inwestycje Miejskie Sp. z o.o.
Adres pocztowy: pl. Wiosny Ludów 2
Miejscowość: Poznań”.
Z kolei w SI
WZ podmiot zamawiający został określony w następujący sposób:
„Miasto Poznań (...) w imieniu i na rzecz którego działa: Poznańskie Inwestycje Miejskie
Spółka z o.o. z siedzibą w Poznaniu (61-831) przy pl. Wiosny Ludów 2, zarejestrowaną pod
numerem (...).
Dane kontaktowe/korespondencyjne:
• Poznańskie Inwestycje Miejskie Sp. z o.o. adres: pl. Wiosny Ludów 2, 61-831 Poznań (...)
Inwestor Zastępczy – Poznańskie Inwestycje Miejskie Spółka z o.o. z siedzibą w Poznaniu
działa w imieniu i na rzecz Miasta Poznania na podstawie Zarządzenia nr 407/2018/P
Prezydenta Miasta Poznania z dnia 11 czerwca 2018 r. w sprawie zasad zlecania
i rozliczania z realizacji zadań powierzonych do wykonywania aktem założycielskim spółce
Poznańskie Inwestycje Miejskie spółka z ograniczona odpowiedzialnością z siedzibą
w Poznaniu, a także pełnomocnictw udzielonych spółce przez Prezydenta Miasta Poznania
w celu realizacji zadań inwestycyjnych oraz Wskazania do Realizacji przekazanego przez
Zarząd Dróg Miejskich w Poznaniu – Dysponenta środków z budżetu Miasta Poznania
przeznaczonych na sfinansowanie przedmiotowego zadania inwestycyjnego.
W zakresie przygotowania i przeprowadzenia procedury udzielenia zamówienia publicznego
Inwestor Zastępczy działa jako Pełnomocnik na podstawie art. 15 ustawy Prawo zamówień
publicznych. Dla potrzeb niniejszego postępowania przewidziane w ustawie Prawo
zamówień publicznych i niniejszej specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz
ogłoszeniach dot. postępowania, odwołania do „Zamawiającego”, dot. każdorazowo
Inwestora Zastępczego - Poznańskie Inwestycje Miejskie Spółka z o.o. za wyjątkiem
Beneficjenta wadium i ZNWU wnoszonych w formie innej niż pieniężna (Beneficjent – Miasto
Poznań)”.
Z przytoczonego fragmentu SIWZ jednoznacznie wynika
, że Zamawiającym było Miasto
Poznań. Spółka PIM była Inwestorem zastępczym i działała w imieniu i na rzecz Miasta
Poznań.
Dla
uwzględnienia zarzutu nr 1 odwołania decydująca była treść punktu 13 SIWZ:
„13. Wymagania dotyczące wadium
Zamawiający żąda od Wykonawców wniesienia Wadium w kwocie 1 000 000,00 zł
(słownie: jeden milion złotych).
Wadium wnosi się przed upływem terminu składania ofert. Wadium musi
obowiązywać przez cały okres związania ofertą, tj. przez okres minimum 60 dni.
Wadium musi zabezpieczać ofertę od dnia składania ofert.
Wadium może być wnoszone w jednej lub kilku następujących formach:
pieniądzu,
poręczeniach
bankowych
lub
poręczeniach
spółdzielczej
kasy
oszczędnościowo-kredytowej, z tym że poręczenie kasy jest zawsze
poręczeniem pieniężnym,
gwarancjach bankowych,
gwarancjach ubezpieczeniowych,
poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt
2 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju
Przedsiębiorczości (Dz. U. Nr 109, poz. 1158, ze zm.).
13.4 Oznaczenie be
neficjenta składanych gwarancji wadialnych:
Miasto Poznań
plac Kolegiacki 17, 61-
841 Poznań
NIP 2090001440 REGON 631257822
Wadium wnoszone w pieniądzu należy wpłacić przelewem na rachunek bankowy
Poznańskich Inwestycji Miejskich Spółka z o.o. z siedziba w Poznaniu, prowadzony
przez PKO BP o numerze 59 1020 4027 0000 1702 1231 2593 z adnotacją:
Wadium w przetargu pn. „Budowa zintegrowanego węzła transportowego
grunwaldzka w miejscu przejazdu przez linię kolejową E20”, numer
ref. PIM/07/20/ZP37/2016-85, a do
kument potwierdzający wniesienie wadium
(dokonanie przelewu) załączyć do oferty. Wadium uważa się za wniesione, jeżeli
kwota wadium znajdzie się na rachunku bankowym Zamawiającego przed terminem
składania ofert. Zamawiający dopuszcza przedłożenie wydruku potwierdzenia
wykonania przelewu wygenerowanego z systemu bankowości elektronicznej (bez
stempla banku) jako potwierdzenie wniesienia wadium w pieniądzu (przelewem
na rachunek Zamawiającego), z uwzględnieniem informacji zawartych w punkcie
15.4. niniejszej Specyfikacji (...)
”.
Zamawiający jednoznacznie określił podmiot, który miał być beneficjentem gwarancji
wadialnych.
Dyspozycja SIWZ była w tym zakresie jasna i obowiązkiem wykonawców było
się do niej zastosować.
Odwołujący złożył w postępowaniu ofertę i w ramach wadium złożył Gwarancję
U
bezpieczeniową Nr 280000180650 z 24 sierpnia 2020 r. wystawioną przez Sopockie
Towarzystwo Ubezpieczeń ERGO Hestia Spółka Akcyjna z siedzibą w Sopocie. Z treści
gwarancji wynikało, że Gwarant zobowiązany jest wobec spółki PIM, nie – wbrew dyspozycji
punktu 13.4 SIWZ
– wobec Miasta Poznań.
22 września 2020 r. Odwołujący (bez wezwanie ze strony Zamawiającego) przekazał
Zamawiającemu wyjaśnienia dotyczące przedmiotowej gwarancji i załączył do nich
oświadczenie Gwaranta z 11 września 2020 r.:
„Sopockie Towarzystwo Ubezpieczeń Ergo Hestia Spółka Akcyjna z siedzibą w Sopocie, (...),
jako wystawca gwarancji (Gwarant), oświadcza, że w przypadku wystąpienia okoliczności
uzasadniających zatrzymanie wadium wskazanych w Gwarancji wadium nr 280000180650
z dnia 24.08.2020r. -
Zamawiający, tj. Miasto Poznań NIP 209-00-01-440, REGON
631257822 w imieniu i na rzecz którego działa Poznańskie Inwestycje Miejskie Spółka z o.o.
z siedzibą w Poznaniu (61-831) przy pl. Wiosny Ludów 2, (...), będzie mógł na podstawie
dokumentu Gwarancji skutecznie dochodzić wynikających z Gwarancji roszczeń”.
6 października 2020 r. Zamawiający poinformował o wyborze najkorzystniejszej oferty
w postępowaniu, oraz o odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 7b Pzp oferty
Odwołującego. W ramach uzasadnienia odrzucenia oferty Zamawiający wskazał m. in.:
„Wskazanie w gwarancji ubezpieczeniowej — jako Beneficjenta — innego podmiotu
niż Zamawiający nie może zostać uznane za oczywistą omyłkę pisarską, podlegającą
poprawie
niu w sposób przewidziany w przepisach ustawy Prawo zamówień publicznych.
Brak wskazania w jej treści Zamawiającego jako podmiotu uprawnionego z gwarancji
słusznie może powodować brak pewności Zamawiającego co do możliwości zaspokojenia
roszczeń wynikających z wadium. Wskazuje to również, iż nie została spełniona
podstawowa, zabezpieczająca funkcja wadium w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego (...).
Ocena prawidłowości wniesienia wadium jest doniosła ze względu na fakt, że przepisy
ustawy
Prawo
zamówień publicznych nie przewidują narzędzi pozwalających
na konwalidację wadliwie wniesionego wadium.
Zamawiający zasadniczo nie ma też narzędzi, aby móc wyjaśnić wątpliwości dotyczące
treści dokumentu gwarancji. Przekazywane przez Wykonawców dokumenty potwierdzające
udzielenie gwarancji nie są dokumentami postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, o których mowa w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r.
w sprawie rodzajów dokumentów jakich może żądać zamawiający od wykonawcy
w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Dokumenty te nie potwierdzają
spełnienia warunków udziału w postępowaniu czy braku podstaw do wykluczenia
z postępowania.
Konsekwencją powyższego jest niemożność uzupełnienia ewentualnych braków
w prawidłowym wniesieniu wadium w trybie wezwania, o którym mowa w art. 26 ust. 3 - 4
ust
awy Prawo zamówień publicznych (...).
Co się tyczy samego oświadczenia Gwaranta z dnia 11 września 2020 r., nie sanuje ono
błędu Wykonawcy. Nie jest dopuszczalna rozszerzająca wykładnia określonych w treści
gwarancji okoliczności uzasadniających wypłacenie wadium, a z taką rozszerzającą
interpretacją mielibyśmy do czynienia dokonując wykładni treści zobowiązania Gwaranta
sprzecznie z wnioskami wynikającymi z jej literalnego brzmienia — jak czyni to sam
Ubezpieczyciel (...).
Mając na względzie powyższe Zamawiający uznał wadium złożone
przez Tormel
Sp. z o.o. za wadliwe / nieprawidłowe, w związku z czym konieczne stało się
odrzucenie oferty”.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba uznała, ze odrzucenie oferty Odwołującego na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 7b Pzp było niezasadne. Jasnym jest, że Odwołujący powinien złożyć
gwarancję wadialną wskazując Miasto Poznań jako jej beneficjenta – punkt 13.4 SIWZ
nie pozostawiał w tej kwestii jakichkolwiek wątpliwości. Wskazać jednak należy,
że najważniejszym dla oceny skuteczności wniesienia wadium jest możliwość skutecznego
zaspokojenia roszczeń Zamawiającego w sposób bezwarunkowy. Spółka PIM jest odrębnym
od Miasta Poznania podmiotem prawnym. Tym sa
mym wskazując PIM jako beneficjenta
gwarancji wadialnej Odwołujący umocował do skorzystania z gwarancji Inwestora
zastępczego zamiast Zamawiającego. Izba wzięła jednak pod uwagę regulację dotyczącą
sposobu wniesienia wadium
w pieniądzu – zgodnie z punktem 13.5 SIWZ miało być
ono
wpłacone przelewem na rachunek bankowy spółki PIM. Wniesienie wadium w pieniądzu
na rachunek spółki PIM zatem nie uniemożliwiało, ani nie utrudniało Zamawiającemu
zaspokojenia ewentualnych ro
szczeń z tytułu wadium. W okolicznościach sprawy nie ma
podstaw do odmiennego traktowania wadium wniesionego w pieniądzu i wniesionego
w postaci gwarancji ubezpieczeniowej.
Dlatego Izba uznała, że skoro skuteczne
w postępowaniu było wniesienie na rzecz spółki PIM wadium w pieniądzu to skuteczne
też było wniesienie na rzecz spółki PIM wadium w postaci gwarancji ubezpieczeniowej.
Zgodnie z art. 87 ust. 1 pkt 7b Pzp z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli wadium nie zostało
wniesione lub zostało wniesione w sposób nieprawidłowy, jeżeli zamawiający żądał
wniesienia wadium.
W ocenie Izby przesłanki określone w powyższym przepisie nie zostały
wypełnione, zatem czynność odrzucenia oferty Odwołującego była nieprawidłowa.
Zarzuty nr 2 i 3 zostały oddalone. Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego w ogóle nie
wnikając w treść jego gwarancji wadialnej. Zamawiający kierował się przesłankami natury
formalnej i uznał, że skoro beneficjentem przedmiotowej gwarancji był Inwestor zastępczy,
a nie Zamawiający, to zaistniały przesłanki wskazane w art. 89 ust. 1 pkt 7b Pzp. Art. 65 § 1
i 2 Kc dotyczy interpretacji oświadczeń woli. Zamawiający podejmując decyzję o odrzuceniu
oferty nie interpretował treści gwarancji wadialnej Odwołującego, stąd nie sposób uznać,
że błędna interpretacja gwarancji skutkowała odrzuceniem oferty.
Brak jest
również podstaw do wezwania Odwołującego do wyjaśnień. Zgodnie z treścią
SIWZ wniesienie wadium było - de facto - możliwe zarówno na rzecz Zamawiającego,
jak i na rzecz Inwestora zastępczego. Stąd – wobec treści gwarancji ubezpieczeniowej
Nr 280000180650 z 24 sierpnia 2020 r. brak jest
okoliczności, które Odwołujący powinien
wyjaśnić.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo za
mówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. z 2018 r. poz. 972).
…..............................………………………..……………