KIO 2695/20 WYROK dnia 16 listopada 2020 r.

Sygn. akt KIO 2695/20 

WYROK 

z dnia 16 listopada 2020 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza  -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Katarzyna Odrzywolska 

Protokolant:   

Mikołaj Kraska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  12  listopada 

2020  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Kr

ajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  19  października  2020  r.  przez 

wykonawcę:  Control  Process  Silesia  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z 

siedzibą w Katowicach; 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego:  Międzyrzeckie  Przedsiębiorstwo 

Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. z siedzibą w Międzyrzeczu; 

orzeka: 

uwzględnia odwołanie w zakresie naruszenia art. 22 ust. 1a ustawy Prawo zamówień 

publicznych  w  zw.  z  art.  7 

ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  poprzez  ustalenie 

warunków  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  sytuacji  ekonomicznej  lub  finansowej  

oraz  zdolności  technicznej  lub  zawodowej  w  odniesieniu  do  osób,  które  będą 

uczestniczyć  w  realizacji  zamówienia  w  sposób  nadmiernie  wygórowany, 

nieproporcjonalny 

do  przedmiotu  zamówienia,  a  co  za  tym  idzie  naruszający  zasadę 

uczciwej  konkurencji,  jak  również  w  sposób  niejednoznaczny,  poprzez  użycie  w  treści 

warunku udziału w postępowaniu sformułowania, które nie zostało przez zamawiającego 

zdefiniowane 

w specyfikacji istotnych warunków zamówienia i nakazuje zamawiającemu 

modyfikację treści SIWZ poprzez:  

zmianę  warunków  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  sytuacji  ekonomicznej  

lub  finansowej 

(a)  dla  części  I  w  ten  sposób,  że  wykonawca  wykaże,  iż:  jest 

ubezpieczony  od  odpowiedzialności  cywilnej  w  zakresie  prowadzonej  działalności 

związanej z przedmiotem zamówienia, na kwotę nie mniejszą niż 5 000 000,00 PLN 

brutto;  

posiada środki finansowe lub zdolność kredytową w wysokości co najmniej 5 

000  000,00  PLN  brutto;  dla  części  II:  jest  ubezpieczony  od  odpowiedzialności 

cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia, 

na kwotę  nie mniejszą niż  1 000 000,00  PLN  brutto;  posiada  środki finansowe lub 

zdolność kredytową w wysokości co najmniej 1 000 000,00 PLN brutto; 

zmianę  warunków  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  zdolności  technicznej  lub 

zawodowej  w  zakresie 

doświadczenia  personelu  tj.  Eksperta  nr  2  -  Kierownika 

Budowy  poprzez 

uzupełnienie  wymagania  i  dopuszczenie,  aby  osoba  pełniąca 

funkcję  kierownika  budowy  posiadała  uprawnienia  budowlane  do  kierowania 

robotami  budowlanymi  bez  ograniczeń  w  specjalności  konstrukcyjno-budowlanej, 

zgodnie z 

ustawą Prawo budowlane; 

zmianę zapisów pkt 4.2.3.1.2 SIWZ i doprecyzowanie co zamawiający rozumie pod 

pojęciem dokumentacja projektowa budowy, o której mowa w tym punkcie; 

oraz dokonanie zmian w treści Ogłoszenia o zamówieniu w powyższym zakresie; 

oddala odwołanie w pozostałym zakresie; 

umarza  postępowanie  w  zakresie  naruszenia  art.  25  ust.  2  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych w z

w. z §16 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r.  

w  sprawie  rodzajów  dokumentów  jakich  może  żądać  zamawiający  od  wykonawcy  

w postępowaniu o udzielenie zamówienia oraz art. 29 ust. 3a ustawy Prawo zamówień 

publicznych

, wobec uwzględnienia niniejszych zarzutów przez zamawiającego; 

4.  k

osztami  postępowania  odwoławczego  obciąża  zamawiającego  w  części  3/4, 

odwołującego w części 1/4, i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  kwotę  20  000  zł  00  gr  (słownie: 

dwadzieścia tysięcy złotych i zero groszy) uiszczoną przez odwołującego, tytułem 

wpisu od odwołania; 

zasądza  od  zamawiającego  na  rzecz  odwołującego  kwotę  20  400  zł  00  gr 

(słownie:  dwadzieścia  tysięcy  czterysta  złotych  zero  groszy),  stanowiącą  3/4 

kosztów  postępowania  odwoławczego,  poniesionych  z  tytułu  wpisu  od  odwołania 

oraz wynagrodzenia pełnomocnika.  

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1843) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego 

doręczenia  -  przysługuje  skarga  za pośrednictwem  Prezesa  Krajowej Izby  Odwoławczej  do 

Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim. 

Przewodniczący:      …………………………… 

Sygn. akt KIO 2695/20 

UZASADNIENIE 

Międzyrzeckie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. z siedzibą 

w  Międzyrzeczu  (dalej  „zamawiający”)  prowadzi,  w trybie  przetargu  nieograniczonego, 

postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest „Przebudowa  

i 

modernizacja  oczyszczalni  ścieków  w  miejscowości  Święty  Wojciech  według  warunków 

kontraktowych  ŻÓŁTY  FIDIC  -  w  formule  zaprojektuj-wybuduj”;  numer  referencyjny: 

69/ZP5/DEOŚ/POIIŚ/2020 (dalej „postępowanie” lub „zamówienie”). 

Wartość  zamówienia  jest  wyższa  niż  kwoty  określone  w przepisach  wydanych  

na podstawie art. 11 ust. 8 

ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych 

(Dz.  U.  z  2019  r.,  poz.  1843)  - 

dalej  „ustawa  Pzp”.  Ogłoszenie  o zamówieniu  zostało 

opublikowane w Dzienniku 

Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 7 października 2020 r. pod 

numerem 2020/S 195-472798. 

W  dniu 

19  października  2020  r.  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wpłynęło 

odwołanie  wniesione  przez  wykonawcę:  Control  Process  Silesia  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością z siedzibą w Katowicach (dalej „odwołujący”). 

Odwołujący, działając na podstawie art. 179 ust. 1 oraz art. 180 ust. 1 i ust. 4 ustawy 

Pzp,  wniósł  odwołanie  od  czynności  zamawiającego,  podjętej  w  przedmiotowym 

postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  polegającej  na  sporządzeniu: 

ogłoszenia o zamówieniu i Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (dalej „SIWZ”) wraz 

z załącznikami, w tym Opisu Przedmiotu Zamówienia, wzoru umowy, w sposób niezgodny z 

przepisami ustawy Pzp. 

Czynnościom i zaniechaniom zamawiającego zarzucił naruszenie: 

1.  art.  22  ust.  1a  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  7  ustawy  Pzp 

poprzez  określenie  warunków 

udziału  w  zakresie:  (a)  sytuacji  ekonomicznej  lub finansowej,  (b)  zdolności  technicznej 

lub  zawodowej  w  sposób  nadmiernie  wygórowany,  nieproporcjonalny  do  przedmiotu 

zamówienia,  a  co  za  tym  idzie  naruszający  zasady  uczciwej  konkurencji,  jak  również  

w  sposób  niejednoznaczny  uniemożliwiający  równe  traktowanie  wykonawców  oraz 

zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości; 

2.  art.  25  ust.  2  ustawy  Pzp  w  zw.  z 

§  16  ust.  1 rozporządzenia  Ministra Rozwoju z  dnia  

lipca  2016  r.  w  sprawie  rodzajów  dokumentów,  jakich  może  żądać  zamawiający  

od  wykonawcy  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  poprzez  nałożenie  

na  w

ykonawców  obowiązku  składania  dokumentów  w  języku  obcym  z  tłumaczeniem 

przysięgłym; 

3.  art. 29 ust. 3a ustawy Pzp 

poprzez określenie zbyt szerokiego i nieprecyzyjnego zakresu 

wymagania zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. 

W  związku  z  wymienionymi  czynnościami  i  formułowanymi  wyżej  zarzutami 

o

dwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie  zamawiającemu  modyfikację 

treści SIWZ poprzez: 

zmianę warunków udziału w postępowaniu 

w zakresie sytuacji ekonomicznej lub finansowej na poniższe:  

„Zamawiający  uzna  warunek  za  spełniony,  jeżeli  wykonawca  składający  ofertę  

na  część  I  wykaże,  iż:  (a)  osiągnął  za  ostatnie  3  lata  obrotowe,  a  jeżeli  okres 

prowadzenia  działalności  jest  krótszy  -  za  ten  okres,  minimalny  roczny  obrót  

w  każdym  roku  obrotowym  równy  co najmniej  wartości  30  000  000,00  PLN  brutto;  

(b)  jest  ubezpieczony  od  odpowiedzialności  cywilnej  w  zakresie  prowadzonej 

działalności związanej z przedmiotem zamówienia, na kwotę nie mniejszą niż 5 000 

000,00  PLN  brutto;  (c)  posiada  środki  finansowe  lub  zdolność  kredytową  w 

wysokości  co  najmniej  5  000  000,00  PLN  brutto.  Zamawiający  uzna  warunek  za 

spełniony, jeżeli wykonawca składający ofertę na część II wykaże, iż: (a) osiągnął za 

ostatnie 3 lata obrotowe, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - za ten 

okres,  minimalny  roczny  obrót  w  każdym  roku  obrotowym  równy  co  najmniej 

wartości  5  000  000,00  PLN  brutto;  (b)  jest  ubezpieczony  od  odpowiedzialności 

cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia, 

na  kwotę  nie  mniejszą  niż  1  000  000,00  PLN  brutto;  (c)  posiada  środki  finansowe 

lub zdolność kredytową w wysokości co najmniej 1 000 000,00 PLN brutto; 

w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej:  

a) 

dokona  w  zakresie  pkt  4.2.3.1.1  zmiany  brzmienia  zapisu  na:  „Wykonał  w 

okresie  ostatnich  pięciu  lat  przed  terminem  składnia  ofert  a  jeżeli  okres 

prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, co najmniej: dwie roboty 

budowlane polegające  na rozbudowie,  przebudowie lub  modernizacji  obiektów 

gospodarki  wodno- 

ściekowej,  o  przepustowości/  wydajności  średniodobowej 

nie  mniejszej  niż  4  000  m

/d, 

przy  czym  każda  z  robót  dotyczyła  obiektów 

gospodarki  wodno-

ściekowej  o  wartości  nie  mniejszej  niż  20  000  000,00  PLN 

brutto”;  

b) 

dokona w zakresie pkt 4.2.3.1.2 zmniejszenia ilości wymaganych dokumentacji 

projektowych  do  jednej  oraz  doprecyzowania  zapisów  poprzez  określenie,  

że  za  dokumentację  projektową  budowy  o  której  mowa  w  tym  punkcie  uznaje 

się co najmniej dokumentację wymaganą do uzyskania pozwolenia na budowę, 

lub  kompletną  dokumentację  wykonawczą  wykonaną  na  podstawie  projektu 

budowlanego; 

c)  w  zakresie  Eksperta  nr  2  -  Kierownik  Budowy  - 

uzupełni  wymagania 

dopuszczając  osobę  o  uprawnieniach  konstrukcyjno-budowlanych,  zmieniając 

zapis  w  zakresie  wymagań  dot.  uprawnień  na:  „uprawnienia  budowlane  do 

kierowania  robotami  budowlanymi  bez  ograniczeń  w  specjalności 

konstrukcyjno-budowlanej,  zgodne  z  art.  12,  art.  12a  ust  1  oraz  art.  14  ust.  1 

ustawy  z  dnia  7  lipca  1994  r.  Prawo  budowlane  (Dz.  U.  z  2020  poz.  148)  lub 

odpowiadające  im  ważne  uprawnienia  budowlane,  które  zostały  wydane  na 

podstawie  wcześniej  obowiązujących  przepisów  lub  odpowiadające  im 

uprawnienia 

wydane 

obywatelom 

państw 

Europejskiego 

Obszaru 

Gospodarczego oraz Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem art. 12a oraz 

innych przepisów ustawy Prawo budowlane oraz ustawy o zasadach uznawania 

kwalifikacji 

za

wodowych  nabytych  w  państwach  członkowskich  Unii 

Europejskiej  (Dz.  U.  z  2020  r.  poz.  220)  lub  uprawnienia  budowlane  do 

kierowania  robotami  budowlanymi  bez  ograniczeń  w  specjalności  instalacyjnej 

w  zakresie  sieci,  instalacji  i  urządzeń  cieplnych,  wentylacyjnych,  gazowych, 

wodociągowych  i  kanalizacyjnych  wydane  na  podstawie  aktualnych  przepisów 

Prawa  Budowlanego  lub  dla  osób,  które  uzyskały  uprawnienia  przed  1994  r. 

uprawnienia  do  kierowania  robotami  budowlanymi  w  specjalności  instalacji  i 

urządzeń sanitarnych lub w specjalności instalacyjno - inżynieryjnej w zakresie 

sieci sanitarnych lub w specjalności instalacyjno - inżynieryjnej w zakresie sieci i 

instalacji  sanitarnych lub  w  specjalności  instalacyjno  -  inżynieryjnej  w  zakresie 

sieci wodociągowych i kanalizacyjnych lub która na podstawie Rozporządzenia 

Ministra  Gospodarki  Terenowej  i  Ochrony  Środowiska  z  dnia  20  lutego  1975 

roku w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz.U. nr 8, 

poz. 46) uzyskała uprawnienia do wykonywania samodzielnej funkcji kierownika 

budow

y i robót w specjalności instalacyjno - inżynieryjnej lub odpowiadające im 

uprawnienia 

wydane 

obywatelom 

państw 

Europejskiego 

Obszaru 

Gospodarczego oraz Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem art. 12a oraz 

innych przepisów ustawy prawo budowlane oraz ustawy o zasadach uznawania 

kwalifikacji  zawodowych  nabytych  w  państwach  członkowskich  Unii 

Europejskiej (Dz. U. z 2020 r. poz. 220

)”; 

Usunięcie w pkt 5.12 zapisu: „Tłumaczenie przez tłumacza przysięgłego”; 

Modyfikację zapisów dotyczących obowiązku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę 

poprzez  dodanie  zapisu  określającego,  że  wymaganie  dotyczy  wyłącznie  osób 

wykonujących  pracę  w  rozumieniu  art.  22  kodeksu  pracy  oraz  nie  dotyczy  osób 

pełniących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie. 

Odwołujący sprecyzował zarzuty za pomocą następujących okoliczności faktycznych 

i 

prawnych, uzasadniających wniesienie odwołania.  

Podnosił,  że  zamawiający  określając  warunki  udziału  w  postępowaniu  naruszył 

zasady  proporcjonalności  oraz  zachowania  uczciwej  konkurencji.  Tak  między  innymi 

ustalając  warunki  w  zakresie  ekonomiczno  -  finansowym  widać  ich  całkowitą  niespójność  i 

nieadekwatność.  Zamawiający  bowiem  określił  na  tym  samym  poziomie  (30  mln  PLN)  trzy 

wskaźniki - obrotu, polisy OC oraz zdolności kredytowej. Samo ustalenie tych wskaźników na 

jednakowym  poziomie  jest  całkowicie  nieracjonalne,  gdyż  żaden  podmiot  określający 

zdolność  kredytową  nie  przyzna  jej  na  poziomie  równym  rocznym  przychodom  firmy.  Tym 

samym  określenie  wymogu  zdolności  kredytowej  na  poziomie  30  mln  PLN  faktycznie 

podnosi  wymagania 

w  zakresie  przychodu  rocznego  firmy  w  okolice  poziomów  nie 

mniejszych niż 200 mln PLN. Analogicznie ocenić należy wymaganie posiadania polisy OC o 

sumie  ubezpieczenia  30  mln  PLN  - 

nie  sposób  przyjąć,  aby  racjonalnie  działający 

wykonawca  zawierał  polisę  z  sumą  ubezpieczenia  równą  jego  rocznemu  przychodowi  - 

zatem  wymaganie  określone  jako  warunek  udziału  służy  wyłącznie  ograniczeniu  uczciwej 

konkurencji  i  tworzy  iluzoryczne  wrażenie  szerokiego  dopuszczenia  do  udziału  (racjonalne 

określenie  wymaganego  przychodu  rocznego),  przy  niewspółmiernych  wymaganiach  w 

zakresie  polisy  OC  czy  zdolności  kredytowej.  Brak  jest  także,  w  ocenie  odwołującego, 

uzasadnienia do wymagania tak wysokiej zdolności kredytowej - zapisy umowy nie wskazują 

na to, 

aby konieczne było finansowanie projektu przez wykonawcę w aż takim zakresie. 

Z  kolei  w  odniesieniu  do  warunków  udziału  zakresie  wiedzy  i  doświadczenia 

odwołujący  wskazał,  że  zamawiający  zmienił  warunki  w  stosunku  do  poprzedniego 

postępowania,  w  sposób  zawężający  możliwość  złożenia  oferty.  W  poprzednim 

postępowaniu wymagał doświadczenia polegającego m.in. na realizacji w ciągu ostatnich 5 

lat  2  robót  budowlanych  w  branży  gospodarki  wodno-ściekowej  o  wartości  30  mln  PLN 

każda. Warunek taki jest warunkiem bardzo wygórowanym, biorąc pod uwagę krótki okres (5 

lat) i wysokie wymaganie wartościowe. Potwierdzeniem tego faktu jest to, że w poprzednim 

postępowaniu zostały  złożone zaledwie dwie oferty, gdy  przy  aktualnej sytuacji  rynkowej  w 

podobnych postępowaniach składane jest znacznie więcej ofert. 

Pomimo  takiej  sytuacji,  zamawiający  zdecydował  się  w  aktualnym  postępowaniu 

zaostrzyć  warunki  udziału  w  postępowaniu,  ograniczając  zakres  wymaganego 

doświadczenia do wykazania wyłącznie robót na oczyszczalniach ścieków komunalnych - co 

wyklucza  wykazanie  się  doświadczeniem  np.  przy  realizacji  stacji  uzdatniania  wody,  czy 

innych  obiektów  gospodarki  wodno-ściekowej  (przemysłowe  oczyszczalnie  ścieków  itp.). 

Warunki  udziału  w  postępowaniu,  w  zakresie  zdolności  technicznej  i  zawodowej,  w 

przypadku prowadzonych co najmniej dwóch postępowań o podobnym zakresie, przedstawił 

w tabeli. 

W ocenie o

dwołującego również nadmiernym jest wymaganie wykonania w okresie 5 

lat co najmniej 2 dokumentacji projektowych („w tym okresie, co najmniej dwie dokumentacje 

projektowe budowy, przebudowy lub modernizacji oczyszczalni ścieków komunalnych w tym 

przynajmniej jedna z nich posiadała przepustowość nie mniejszą niż 3000 m

/d, dla których 

uzyskano  pozwolenie  n

a  budowę.").  Odwołujący  wskazał,  że  proces  projektowania  takiego 

zadania, 

wraz z uzyskaniem pozwolenia na budowę, może obejmować okres przekraczający 

12 miesięcy. Dodatkowo nie jest to zakres dla którego występuje duża ilość zleceń na rynku. 

Tym  samym  uznać  należy,  że  wymaganie  wykonania  1  dokumentacji  projektowej  będzie  

w pełni wystarczające dla potwierdzenia zdolności wykonawcy w tym zakresie. 

Również  koniecznym  jest  precyzyjne  określenie,  co  należy  rozumieć  przez  pojęcie 

„dokumentacja  projektowa"  budowy  w  celu  jednoznacznego  określenia  jakie  prace  należy 

wykonać  w  celu  wykazania  spełnienia  warunku  udziału  w  postępowaniu.  Brak  takiego 

określenia  może  prowadzić  do  sporów  na  dalszym  etapie  postępowania  w  tym  zakresie,  

a  w  konsekwencji  nawet  do  unieważnienia  postępowania  (jak  w  wyroku  o  sygn.  akt  KIO 

W  zakresie  Eksperta  - 

Kierownika  Budowy,  odwołujący  wskazał,  że  bardzo  częstą 

praktyką jest,  że kierownikiem budowy  jest  osoba  posiadająca  uprawnienia konstrukcyjno  - 

budowlane,  będące  podstawowymi  uprawnieniami  budowlanymi.  Prace  o  charakterze 

konstrukcyjno - 

budowlanym są pracami występującymi na każdej budowie i są kluczowe dla 

realizacji  budowy.  Tym  samym  bezzasadna  jest  eliminacja  jako  kandydata  na  kierownika 

budowy  osoby  mającej  w  tym  zakresie  pełne  uprawnienia  do  prowadzenia  takiej  budowy. 

Prace o charakterze specjalistycznym zwykle prowadzą kierownicy robót, właściwi dla danej 

specjalności.  Dopuszczenie  jako  kierownika  budowy  osoby  posiadającej  uprawnienia 

konstrukcyjno - 

budowlane oraz doświadczenie w budowie oczyszczalni ścieków nie obniża 

fachowości  zespołu  w  stosunku  do  aktualnego  brzmienia  wymagań,  a  zwiększa 

konkurencyjność  postępowania.  W  ocenie  odwołującego  postawienie  tak  wymagających 

warunków,  jak  zrobił  to  zamawiający  w  SIWZ,  jest  sprzeczne  z  zasadami  uczciwej 

konkuren

cji oraz proporcjonalności. 

Odwołujący  podniósł  również,  że  zamawiający  ustanowił  wymóg  tłumaczeń 

przysięgłych  dla  dokumentów  w  języku  obcym.  Wymóg  taki  w  ocenie  odwołującego  jest 

wprost sprzeczny z przepisem § 16 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 

2016  r. 

w  sprawie  rodzajów  dokumentów,  jakich  może  żądać  zamawiający  od  wykonawcy  

w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia,  w  którym  jest  wyłącznie  mowa  o  tłumaczeniu. 

Wieloletnia  praktyka  w  stosowaniu  ustawy  Pzp,  doktryna  oraz  orzecznictwo  ws

kazują,  

że  zamawiający  nie  jest  uprawniony  do  postawienia  takiego  wymogu  -  rozporządzenie 

określa  maksymalny  zakres  wymagań  zamawiającego  i  nie  przewiduje  wymagań 

tłumaczenia  przysięgłego.  Wskazać  także  należy,  że  wymóg  tłumaczenia  przysięgłego 

narusza  za

sadę  równego  traktowania  i  ogranicza  dostęp  do  zamówienia  podmiotom 

zagranicznym.  Stanowisko  takie  znajduje  potwierdzenie  m.in.  w  wyrokach:  NSA  z  dnia  9 

czerwca 2015 r., II GSK 1012/14 czy wyroku WSA w Kielcach z 13 grudnia 2013 r. II SA/Ke 

Zamawi

ający  także  -  działając  na  podstawie  art.  29  ust.  3a  ustawy  Pzp  dokonał 

określenia wymagań w zakresie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Analiza zapisów 

wskazuje,  że  dla  pewności  spełnienia  tych  wymagań,  100%  personelu  wykonawcy  

i  podwykonawców  winno  być  zatrudnione  na  podstawie  umowy  o  pracę.  Zamawiający  nie 

dokonał  nawet  standardowego  w  zakresie  budowlanym  wyłączenia  dla  osób  pełniących 

samodzielne  funkcje  techniczne  w  budownictwie.  Praktyka  rynkowa  wskazuje,  że  znaczna 

część  personelu  -  w  szczególności  osoby  pełniące  samodzielne  funkcje  techniczne  

w budownictwie, specjaliści - wykonują swoją pracę jako osoby prowadzące jednoosobowe 

działalności  gospodarcze,  realizując  konkretne  zadania  oparte  na  ich  osobistej  wiedzy  

i  doświadczeniu  dla  różnych  wykonawców.  Postawienie  wymagania  zatrudnienia  ich  na 

podstawie umowy o pracę uniemożliwia zaangażowanie takich osób, znacząco zawęża krąg 

możliwości dla wykonawców, a w konsekwencji podnosi cenę realizacji zamówienia. 

Zamawiający, 20 października 2020 r., poinformował wykonawców, zgodnie z art. 185 

ust.  1  ustawy  Pzp,  o  wniesieniu  odwołania,  wzywając  ich  do  złożenia  przystąpienia.  

Do postępowania odwoławczego nie przystąpił żaden wykonawca.  

Zamawiający,  działając  na  podstawie  art.  186  ust.  1  ustawy  Pzp,  28  października  

2020  r.

,  złożył  do  akt  sprawy  odpowiedź  na  odwołanie,  w  której  oświadczył,  że uwzględnia 

zarzuty w zakresie: dotyczącym zapisu zawartego w  pkt 5.12. „Tłumaczenie przez tłumacza 

przysięgłego”  oraz  wymagania  dotyczącego  zatrudnienia  osób  wykonujących  pracę  

w  rozumieniu  przepisów  art.  22  Kodeks  pracy.  Z  uwagi  na  powyższe  Izba  umorzyła 

postępowanie w tym zakresie, orzekając w pkt 3 sentencji wyroku. 

Odwołującym,  na  posiedzeniu  wyznaczonym  na  12  listopada  2020  r.,  złożył  pismo 

procesowe w którym prezentował swoje stanowisko w zakresie podnoszonych w odwołaniu 

zarzutów.  

Krajowa  Izba  Odwoławcza,  po  przeprowadzeniu  rozprawy  w  przedmiotowej 

sprawie,  na  podstawie  zebranego  materiału  dowodowego,  po  zapoznaniu  

się  z  dokumentacją  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  w  tym  

w szczególności  z  postanowieniami  ogłoszenia o zamówieniu i  treścią  SIWZ,  a także 

po  zapoznaniu  się  z  odwołaniem  i  pismem  procesowym  odwołującego  złożonym  na 

posiedzeniu

, po wysłuchaniu oświadczeń, jak też stanowisk stron złożonych ustnie do 

protokołu w toku rozprawy ustaliła i zważyła, co następuje 

Izba 

ustaliła,  że  nie  zaszła  żadna  z  przesłanek,  o  których  stanowi  art.  189  ust.  2 

ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.  

Na  wstępie  Izba  stwierdziła,  że  odwołującemu  przysługiwało  prawo  do  skorzystania  

ze  środka  ochrony  prawnej,  gdyż  wypełniono  materialnoprawną  przesłankę  interesu  

w uzyskaniu zamówienia, określoną w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, kwalifikowaną możliwością 

poniesienia szkody, będącej konsekwencją zaskarżonej w odwołaniu czynności.  

Odwołujący  zamierza  ubiegać  się  o  przedmiotowe  zamówienie.  Objęte  odwołaniem 

czynności zamawiającego uniemożliwiają odwołującemu złożenie oferty, a tym samym wybór 

jego oferty i uzyskanie przedmiotowego zamówienia. Ponadto, objęte odwołaniem czynności 

zamawiającego  prowadzą  do  możliwości  poniesienia  szkody  przez  odwołującego  - 

polegającej na uniemożliwieniu mu złożenia oferty i uzyskaniu zamówienia.  

Izba  dopuściła  w  niniejszej  sprawie  dowody  z  dokumentacji  postępowania  

o  zamówienie  publiczne,  nadesłanej  przez  zamawiającego  do  akt  sprawy,  w  tym  

w  szczególności  z  treści  ogłoszenia  o  zamówieniu  i  treści  SIWZ.  Izba  dopuściła  

i  przeprowadziła  dowody  wnioskowane  przez  odwołującego,  załączone  do  pisma 

procesowego  w  postaci:  zestawi

eń  tabelarycznych,  w  których  zaprezentowano  porównanie 

warunków  udziału  w  postępowaniu  opisywane  przez  innych  zamawiających  w  przypadku 

podobnych  zamówień;  fragmentu  oferty  konsorcjum  WUPRINŻ,  które  ubiegało  się  

o  przedmiotowe  zamówienie  w  postępowaniu,  które  zostało  przez  zamawiającego 

unieważnione;  opinii  prawnej  w  przedmiocie  oceny  możliwości  podniesienia  i  sposobu 

popierania  zarzutów  w  niniejszym  postępowaniu,  w  zakresie  w  jakim  zamawiający 

sformułował  wymagania  odnośnie  uprawnień  kierownika  budowy,  sporządzonej  przez  r.  pr. 

A. 

J.

specjalistę 

z 

zakresu 

prawa 

budowlanego, 

stale 

współpracującego  

z  Małopolską  Okręgową  Izbą  Inżynierów  Budownictwa  w  Krakowie.  Izba  przy  orzekaniu 

uwzględniła dowody złożone przez zamawiającego na rozprawie w postaci: formularza JEDZ 

złożonego  przez  odwołującego  w  poprzednim  postępowaniu;  zobowiązania  o  oddaniu 

wykonawcy  do  dyspozycji  niezbędnych  zasobów  na  potrzeby  wykonania  zamówienia 

(złożone  przez  odwołującego  w  postępowaniu),  na  mocy  którego  spółka  Control  Process 

S.A. zobowiązała się do oddania odwołującemu do dyspozycji niezbędnych zasobów; odpisu 

z  KRS  odwołującego,  z  którego  wynikają  powiązania  pomiędzy  odwołującym  a  Control 

Process S.A. 

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje 

Izba, 

uwzględniając  zgromadzony  w  sprawie  materiał  dowodowy,  w  szczególności 

powyższe  ustalenia  oraz  zakres  zarzutów  podniesionych  w  odwołaniu,  doszła  do 

przekonania,  iż  w  niniejszym  postępowaniu  doszło  do  naruszenia  przez  zamawiającego 

przepisów ustawy, które miały wpływ lub mogą mieć istotny wpływ na wynik postępowania o 

udzielenie  zamówienia,  a  tym  samym,  na  podstawie  art.  192  ust.  2  ustawy  Pzp, 

rozpoznawane odwołanie zasługuje na uwzględnienie. 

Izba  ustaliła,  że  przedmiotem  niniejszego  zamówienia,  zgodnie  z  opisem 

zamieszczonym  w  Rozdziale  2  - 

Opis  przedmiotu  zamówienia,  Część  I  -  Instrukcja  dla 

wykonawców jest zaprojektowanie i wykonanie robót objętych Zadaniem nr 1 - „Modernizacja 

i rozbudowa części mechaniczno-biologicznej oczyszczalni wraz z dokumentacją projektową  

i rozruchem” oraz Zadaniem nr 2 pn.: „Przeróbka osadów ściekowych wraz z dokumentacją 

projektową  i  rozruchem”,  realizowanych  w  ramach  Projektu.:  „Przebudowa  i  rozbudowa 

oczyszczalni ścieków w miejscowości Święty Wojciech zlokalizowanej na działkach nr ewid. 

419,  420,  421,  285/4,  286/4,  287/4,  288/14,  288/16,  288/18,  289/5,  290/13  położonych  

w  obrębie  geodezyjnym  Święty  Wojciech,  gmina  Międzyrzecz”.  Zamówienie  jest 

współfinansowane  ze  środków  Unii  Europejskiej  w  ramach  w  ramach  Programu 

Operacyjn

ego  Infrastruktura  i  Środowisko,  oś  priorytetowa  II  „Ochrona  środowiska,  w  tym 

adaptacja  do  zmian  klimatu”  –  Działanie  2.3  „Gospodarka  wodno-  ściekowa  w 

aglomeracjach”  -  w  ramach  projektu  „Uporządkowanie  gospodarki  wodno-ściekowej  na 

terenie  aglomeracji  Mi

ędzyrzecz  z  zapewnieniem  wysokiej  efektywności  eksploatacyjnej 

systemu  wodno-

ściekowego  oraz  jego  adaptacyjności  do  zmian  klimatu.  Umowa  o 

dofinansowanie nr POIS.02.03.00-00-0115/17-00 z dnia 07.05.2018 r. 

Zamawiający podzielił 

p

rzedmiot  zamówienia  na  dwa  zadania:  Zadanie  nr  1  -  „Modernizacja  i  rozbudowa  części 

mechaniczno-biologicznej oczyszczalni wraz z dokumen

tacją projektową i rozruchem” w tym 

budowa,  przebudowa  i  re

monty  następujących  obiektów:  Budynek  krat  (obiekt  nr  1)  - 

prz

ebudowa  obiektu  istniejącego,  Stacja  zlewcza  ścieków  dowożonych  (obiekt  nr  2A)  - 

prz

ebudowa  obiektu  istniejącego,  Zbiornik  retencyjny  ścieków  dowożonych  (obiekt  nr  2B)  - 

prz

ebudowa obiektu istniejącego, Kanał ściekowy (obiekt nr 3A) - obiekt projektowany, Kanał 

ściekowy (obiekt nr 3B) - przebudowa obiektu istniejącego, Piaskownik podłużny (obiekt nr 4) 

-  obiekt projektowany,  Komora  defosfatacji (obiekt  nr  5)  -  prz

ebudowa obiektu istniejącego, 

Zbiornik  retencyjny  (obiekt  nr  6)  -  prz

ebudowa  obiektu  istniejącego,  Komora  rozdziału 

ścieków  (obiekt  nr  7)  -  obiekt  projektowany,  Komora  napowietrzania  (obiekty  nr  8A,  8B)  - 

prze

budowa  obiektów  istniejących,  Osadnik  wtórny  (obiekty  nr  9A,  9B)  -  przebudowa 

obiektów  istniejących,  Komora  pomiaru  ilości  ścieków  oczyszczonych  (obiekt  nr  10)  - 

prze

budowa obiektu istniejącego, Kontener pomiarowy (obiekt nr 10A) - obiekt projektowany, 

Pompownia  osadu  recyrkulowanego  (obiekt  nr  11A)  -  prz

ebudowa  obiektu  istniejącego, 

Pompownia  osadu  recyrkulowanego  (obiekt  nr  11B)  - 

obiekt  istniejący  (do  wyłączenia  z 

eksploatacji), Pompownia osadu nadmiernego (obiekty nr 12A, 12B) - prze

budowa obiektów 

istniejących,  Komora  zasuw  (obiekt  nr  12C)  -  obiekt  projektowany,  Zbiornik  magazynowy 

osadu  (obiekt  nr  13)  -  przeb

udowa  obiektu  istniejącego,  Pompownia  osadu  i  ścieków 

do

wożonych  (obiekt  nr  14)  -  przebudowa  obiektu  istniejącego,  Budynek  kontenerów  na 

skratki  (obiekt  nr  15)  -  obiekt  projektowany, 

Budynek  separatorów  piasku  (obiekt  nr  16)  - 

obiekt  projektowany, 

Grawitacyjny  zagęszczacz  osadu  nadmiernego  (obiekt  nr  17)  -  obiekt 

projektowany, Budynek odwadniania osadu (obiekt nr 18) - prz

ebudowa obiektu istniejącego, 

Silos  wapna  (obiekt  nr  18A)  -  obiekt  projektowany, 

Wiata  składowa  osadu  odwodnionego 

(obiekt  nr  19)  -  obiekt  projektowany,  Stacja  dmuchaw  (obiekt  nr  20)  -  przebudowa  obiektu 

istniejącego,  Przepompownia  lokalna  ścieków  (obiekt  nr  21)  -  obiekt  projektowany,  Stacja 

odbioru odpadów ze studzienek kanalizacyjnych (obiekt nr 22) - obiekt projektowany, Stacja 

zlewcza  osadów  dowożonych  (obiekt  nr  23)  -  obiekt  projektowany,  Pompownia  lokalna 

ścieków (obiekt nr 24A) - przebudowa obiektu istniejącego, Komora zasuw (obiekt nr 24B) - 

obiekt projektowany, Biofiltr powietrza (obiekty nr 29A, 29B) - obiekty projektowane, Zbiornik 

PIX  (obiekt  nr  31)  -  przebudowa  obi

ektu istniejącego, Budynek sterowni oraz rozdzielni NN 

(obiekt  nr  33)  -  prz

ebudowa  obiektu  istniejącego,  Agregat  prądotwórczy  (obiekt  nr  34)  - 

obiekt  projektowany,  Budynek  magazynowy  (obiekt  nr  35)  -  przebudowa  obiektu 

istniejącego, Budynek magazynowy (obiekt nr 36) - przebudowa obiektu istniejącego, Pompy 

ciepła (obiekt nr 38A, 38B,) - obiekt projektowany. Infrastruktura towarzysząca, Przebudowa 

oraz budowa dróg i placów wewnętrznych oraz chodników i opasek wokół obiektów - zakres 

robót  adekwatnie  do  zakresu  obiektów  objętych  zadaniem  nr  1;  Przebudowa  oraz  budowa 

technologicznych  sieci  międzyobiektowych  (rurociągi  ściekowe,  rurociągi  wody 

technologicznej, sprężonego powietrza, powietrza na biofiltr, itp.) - zakres robót adekwatnie 

do  zakresu  ob

iektów  objętych  zadaniem  nr  1;  Przebudowa  oraz  budowa  wewnętrznej 

kanalizacji  sanitarnej  oraz  kanalizacji  deszczowej  - 

zakres  robót  adekwatnie  do  zakresu 

obi

ektów  objętych  zadaniem  nr  1;  Przebudowa  linii  elektrycznych  NN  oraz  sterowniczych  - 

zakres robót adekwatnie do zakresu obiektów objętych zadaniem nr 1; Przebudowa układu 

sterowania  oczyszczalnią  AKPiA  -  zakres  robót  adekwatnie  do  zakresu  obiektów  objętych 

zadaniem  nr  1;  Wykonanie  nowego  ogrodzenia  oczyszczalni  - 

zakres  robót  adekwatnie  do 

zakresu obiektów objętych zadaniem nr 1. Obiekty istniejące przewidziane do wykorzystania:  

Pompownia  lokalna  ścieków  (obiekt  nr  30)  -  remont  obiektu  istniejącego,  Budynek  obsługi 

oczyszczalni  (obiekt  nr  32) 

–  obiekt  istniejący,  Budynek  administracyjny  (obiekt  nr  37)  - 

obiekt istniejący, Laguna osadowa (obiekt nr 26) - obiekt istniejący, Rozbiórka lub wyłączenie  

z  eksploat

acji  obiektów  istniejących:  Zbiornik  magazynowy  PIX  (obiekt  R2)  -  rozbiórka; 

Podziemne  rurociągi,  przyłącza  oraz  instalacje  kolidujące  z  projektowanymi  obiektami  oraz 

projektowanym  uzbrojeniem  - 

rozbiórka  lub  do  przełożenia  -  zakres  robót  adekwatnie  do 

zakresu  obiektów  objętych  zadaniem  nr  1.  Zadanie  nr  2  -  „Przeróbka  osadów  ściekowych 

wraz  z  dokumentacją  projektową  i  rozruchem”:  Budowa  następujących  obiektów:  Wiata 

kompostowni (obiekt nr 25) 

– obiekt projektowany; Kontener dezodoryzacji (obiekt nr 25A) - 

obiekt  projektowany.  Infrastruktura  towarzysząca:  Przebudowa  oraz  budowa  dróg  i  placów 

wewnętrznych  oraz  chodników  i  opasek  wokół  obiektów  -  zakres  robót  adekwatnie  do 

zakresu obiekt

ów objętych zadaniem nr 2; Przebudowa oraz budowa technologicznych sieci 

międzyobiektowych  (rurociągi  ściekowe,  rurociągi  wody  technologicznej,  sprężonego 

powietrza, powietrza na biofiltr itp.) - 

zakres robót adekwatnie do zakresu obiektów objętych 

zadanie

m nr 2; Przebudowa oraz budowa wewnętrznej kanalizacji sanitarnej oraz kanalizacji 

deszczowej  - 

zakres  robót  adekwatnie  do  zakresu  obiektów  objętych  zadaniem  nr  2; 

Przebudowa linii elektrycznych NN oraz sterowniczych - 

zakres robót adekwatnie do zakresu 

ob

iektów  objętych  zadaniem  nr  2;  Przebudowa  układu  sterowania  oczyszczalnią  AKPiA  -

zakres  robót  adekwatnie  do  zakresu  obiektów  objętych  zadaniem  nr  2.  9  Przewiduje  się 

rozbiórkę  lub  wyłączenie  z  eksploatacji  następujących  obiektów  istniejących:  Laguna 

osadowa  (obiekty  nr  R1)  - 

rozbiórka;  Podziemne  rurociągi,  przyłącza  oraz  instalacje 

kolidujące  z  projektowanymi  obiektami  oraz  projektowanym  uzbrojeniem  -  rozbiórka  lub  do 

przełożenia - zakres robót adekwatnie do zakresu obiektów objętych zadaniem nr 2. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie przepisu art. 22 ust. 1a ustawy Pzp  

w  zw.  z  art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp,  poprzez  określenie  warunków  udziału  w  postępowaniu  

w  zakresie  sytuacji  ekonomicznej  lub  finansowej  i  zdolności  technicznej  lub  zawodowej  

w  sposób  nadmiernie  wygórowany,  nieproporcjonalny  do  opisanego  powyżej  przedmiotu 

zamówienia,  a  w  konsekwencji  naruszający  zasady  uczciwej  konkurencji  i  równego 

traktowania wykonawców oraz zasadę proporcjonalności i przejrzystości. 

Na  wstępie  Izba  zwraca  uwagę,  że  obowiązkiem  zamawiającego  przygotowującego 

postępowanie jest sporządzenie SIWZ,  w  tym  w  szczególności  ustalenie warunków  udziału 

w 

postępowaniu  i  sporządzenie  opisu  oceny  sposobu  spełniania  tych  warunków,  w sposób 

g

warantujący  wybór  podmiotu  posiadającego  wiedzę,  doświadczenie  oraz  zaplecze 

techniczne  i  kadrowe  niezbędne  do  należytego  wykonania  zamówienia,  czyli  osiągnięcia 

zamierzonych celów. Innymi słowy warunki udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia 

muszą  być  określone  w  sposób  proporcjonalny  do  jego  przedmiotu,  umożliwiający  ocenę 

zdolności  danego  podmiotu  do  należytego  wykonania  zamówienia,  w  szczególności 

wyrażając  je  jako  minimalne  zdolności  zawodowe.  Należy  to  zrobić  w  sposób  dostatecznie 

jasny  i precyzyjny,  by 

zarówno  wykonawcy,  zainteresowani  udziałem  w postępowaniu,  jak 

i 

sam  zamawiający,  dokonując  następnie  oceny  spełniania  tych  warunków,  mogli  ją 

przeprowadzić na zasadzie „spełnia - nie spełnia”.  

W 

oczywisty sposób warunki udziału w postępowaniu ustalone przez zamawiającego 

i wymagane  dokumenty

,  żądane  na  potwierdzenie  spełnienia  tych  warunków,  mają 

decydujący wpływ na krąg wykonawców, którzy mogą się ubiegać o zamówienie - zawężając  

go  w 

mniejszym  lub  większym  stopniu.    Oczywiście  jest  to  dopuszczalne,  jednakże 

w granicach wyznaczonych wymaganiem 

przepisu art. 22 ust. 4 ustawy Pzp, wskazującego 

na 

konieczność  powiązania  i proporcjonalności  opisu  sposobu  dokonania  oceny  spełniania 

tych 

warunków 

z przedmiotem 

zamówienia. Na zamawiającym 

ciąży 

obowiązek 

zapewnienia,  aby warunki  podmiotowe, 

które  ustali  z  jednej  strony  pozwalały  na wyłonienie 

wykonawcy dającego rękojmię należytego wykonania zamówienia, z drugiej natomiast strony 

musi  p

amiętać,  że  nie  mogą  one  naruszać  zasady  równego  traktowania  wykonawców  czy 

zasady uczciwej konkurencji. 

Odw

ołujący,  w  pierwszej  kolejności  kwestionował  ustalone  przez  zamawiającego 

warunki udziału w postępowaniu, opisane w Rozdziale IV SIWZ IDW. Zgodnie z pkt 4.2.2.1 

z

amawiający,  w  zakresie  odnoszącym  się  do  sytuacji  ekonomicznej  lub  finansowej  żądał, 

aby    wykonawca  sk

ładający  ofertę  na  część  I  wykazał,  iż:  a)  osiągnął  za  ostatnie  3  lata 

obrotowe,  a  jeżeli  okres  prowadzenia  działalności  jest  krótszy  -  za  ten  okres,  minimalny 

roczny  obrót  w  każdym  roku  obrotowym  równy  co  najmniej  wartości  30  000  000,00  PLN 

brutto;  b) 

był  ubezpieczony  od  odpowiedzialności  cywilnej  w  zakresie  prowadzonej 

działalności związanej z przedmiotem zamówienia, na kwotę nie mniejszą niż 30 000 000,00 

PLN brutto; c) posiada

ł środki finansowe lub zdolność kredytową w wysokości co najmniej 30 

000 000,00 PLN brutto. W pkt 4.2.2.2 z

amawiający wskazał, że uzna warunek za spełniony, 

jeżeli  wykonawca  składający  ofertę  na  część  II  wykaże,  iż:  a)  osiągnął  za  ostatnie  3  lata 

obrotowe,  a  jeżeli  okres  prowadzenia  działalności  jest  krótszy  -  za  ten  okres,  minimalny 

roczny  obrót  w  każdym  roku  obrotowym  równy  co  najmniej  wartości  5  000  000,00  PLN 

brutto;  b) 

był  ubezpieczony  od  odpowiedzialności  cywilnej  w  zakresie  prowadzonej 

działalności związanej z przedmiotem zamówienia, na kwotę nie mniejszą niż 5 000 000,00 

PLN brutto; c) posiada

ł środki finansowe lub zdolność kredytową w wysokości co najmniej 5 

000  000,00  PLN  brutto

.  Poniżej,  jako  uwaga  zastrzegł,  że  w  przypadku  składania  przez 

w

ykonawcę oferty na obie części wystarczy, że będzie on spełniał warunki dla części I. Nie 

jest  wymagane  sumowanie  wartości  polisy,  posiadanych  środków  oraz  obrotów.  Jeżeli 

wykonawca spełni warunki wskazane dla części I to spełni też warunki dla części II, gdyż tam 

z

amawiający wymaga znacznie mniejszego potencjału finansowo-ekonomicznego. 

Odwołujący  nie  kwestionował  poziomu  wymaganego  przez  zamawiającego  obrotu, 

który  musi  osiągnąć  wykonawca  za  ostatnie  3  lata  obrotowe,  w  minimalnej  wysokości,  

w każdym roku obrotowym równej co najmniej wartości 30 000 000,00 PLN brutto. Zwracał 

jednak  uwagę,  że  pozostałe  wymagania,  które  zamawiający  sformułował  zostały  określone  

w sposób nadmierny, nieadekwatny do przedmiotu zamówienia, a także w sposób oderwany 

od  relacji  pomiędzy  tymi  kwotami.  W  jego  ocenie  wykonawca,  który  osiąga  roczny  obrót  

na poziomie wskazanym przez zamawiającego nie będzie w stanie uzyskać zaświadczenia  

o  zdolności  kredytowej  na  tym  samym  poziomie.  Z  kolei  kwota,  na  którą  ma  opiewać 

posiadane przez wykonawcę ubezpieczenie jest wygórowana, mając na uwadze cel, jakiemu 

służy polisa OC przedstawiana na tym etapie postępowania. 

Izba  podzieliła  zastrzeżenia  odwołującego  z  następujących  powodów.  Przypomnieć 

należy,  że  zgodnie  z  §2  ust.  2  rozporządzenia  Ministra  Rozwoju  z  dnia  26  lipca  2016  r.  

w  sprawie  rodzajów  dokumentów,  jakich  może  żądać  zamawiający  od  wykonawcy  

w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  (tj.  Dz.  U  z  2020  r.,  poz.  1282)  dalej 

„rozporządzenie  w  sprawie  dokumentów”  zamawiający  może  żądać,  w  celu  potwierdzenia 

spełniania  przez  wykonawcę  warunków  udziału  w  postępowaniu  lub  kryteriów  selekcji 

dotyczących  sytuacji  ekonomicznej  lub  finansowej  następujących  dokumentów:  ppkt  3) 

informacji  banku  lub  spółdzielczej  kasy  oszczędnościowo-kredytowej  potwierdzającej 

wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową wykonawcy, w okresie 

nie  wcześniejszym  niż  1  miesiąc  przed  upływem  terminu  składania  ofert  albo  wniosków  o 

dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu;  ppkt  4)  potwierdzających,  że  wykonawca  jest 

ubezpieczony 

od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej 

z przedmiotem zamówienia na sumę gwarancyjną określoną przez zamawiającego.  

Zauważyć  należy,  że  ani  przepisy  ustawy  Pzp,  ani  też  przywołane  zapisy 

r

ozporządzenia w sprawie dokumentów nie wprowadzają konkretnych wymagań, a nawet nie 

ustanawiają szczegółowych wytycznych, którymi mógłby kierować się zamawiający ustalając 

odpowiednie  poziomy  czy  wartości  w  zakresie  wysokości  czy  to  posiadanych  środków 

finansowych lub z

dolności kredytowej wykonawcy, jak też sumy posiadanego ubezpieczenia 

od  odpowiedzialności  cywilnej  w  zakresie  prowadzonej  działalności.  Ogólna  reguła,  której 

winien  przestrzegać  zamawiający  formułując  warunki  odnoszące  się  do  sytuacji 

ekonomicznej  lub  fin

ansowej  wykonawców,  jest  jednak  taka,  że  zamawiający  powinien 

uwzględnić m.in. specyfikę danego przedmiotu zamówienia i jego wartość, a także mieć na 

względzie planowany czas trwania umowy oraz ewentualne zaliczki czy płatności częściowe. 

Dotyczy  to  w  szc

zególności  kwestii  wymagania  od  wykonawcy,  aby  posiadał  środki 

finansowe lub zdolność kredytową na określonym poziomie. 

W  przedmiotowym  postępowaniu  zamawiający  sformułował  wymaganie,  aby 

wykonawca ubiegający się o zamówienie posiadał środki finansowe lub zdolność kredytową 

na poziomie 30 mln zł. dla zadania I i 5 mln. zł. dla zadania II, a w przypadku gdy złoży ofertę 

na oba zadania - 

w kwocie ustalonej dla zadania I. Jak ustalił skład orzekający na podstawie 

akt  sprawy,  co  potwierdziło  się  także  na  rozprawie,  zamawiający  określając  poziom 

wymaganych  środków  uczynił  to  w  oderwaniu  od  okoliczności  niniejszej  sprawy.  Nie  wziął 

bowiem  pod  uwagę  w  jakiej  wysokości  środki  finansowe  będą  potrzebne  wykonawcy  

do  zainwestowania  na  pierwszym  etapie  realizacji  umowy. 

Zamawiający  w  umowie  nie 

przewiduje  wprawdzie  udzielania  zaliczek

,  jednakże  jak  wynika  z  zapisów  wzoru  umowy  - 

Część  II  IDW  zamawiający  przewidział  w  niniejszym  postępowaniu  dokonywanie  płatności 

częściowych.  Jak  sam  przyznał  na  rozprawie  do  wystawienia  pierwszego  Przejściowego 

Świadectwa  Płatności  wykonawca  musi  dysponować  kwotą  około  1,5  mln  zł.  Ponadto  

we wzorze umowy przewidziano, że kwota ta zostanie zapłacona wykonawcy w terminie 30 

dni od daty otrzymania kompletu dokumentów uzasadniających żądanie zapłaty.  

Tym  samym  za  nieuzasadnione  należy  uznać  wymaganie  zamawiającego,  aby 

wykonawca ubiegający się o zamówienie dysponował kwotą 20- krotnie wyższą. Nie można 

oczywiście  pomijać,  że  wykonawca  może  uczestniczyć  jednocześnie  w  kilku  projektach,  

co  wy

maga  większego  zaangażowania  finansowego  z  jego  strony.  Tym  niemniej  po  raz 

kolejny należy zaznaczyć, że użyte w art. 22 ust. 1a ustawy Pzp sformułowanie „w sposób 

proporcjonalny  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  umożliwiający  ocenę  zdolności  wykonawcy  

do  nal

eżytego  wykonania  zamówienia,  w  szczególności  wyrażając  je  jako  minimalne 

poziomy  zdolności”  oznacza,  że  zamawiający  określając  warunki  udziału  w  postępowaniu 

powinien uwzględnić cel, jakiemu mają one służyć. W odniesieniu do tego wymagania celem 

tym  jest  zabezpieczenie 

możliwości  po  stronie  wykonawcy  zaangażowania  określonych 

zasobów finansowych, którymi będzie dysponował do czasu, aż zamawiający nie dokona na 

jego rzecz pierwszych płatności. 

Jak  zauważył  odwołujący,  wykonawcy  zazwyczaj  nie  posiadają  wolnych  środków  

na  koncie,  gdyż  co  do  zasady  muszą  nimi  stale  obracać  i  angażować  je  w  nowe 

przedsięwzięcia.  Z  kolei  bank,  wydając  zaświadczenie  o  posiadanej  zdolności  kredytowej 

bierze  pod  uwagę  szereg  czynników,  składających  się  na  możliwość  przyznania  kredytu  

w  określonej  wysokości.  Jednym  z  tych  czynników,  branych  pod  uwagę  jest  niewątpliwie 

obrót osiągany przez dany podmiot. Jeśli zamawiający wymaga, aby wykonawca przedstawił 

zaświadczenie,  że  jego  zdolność  kredytowa  jest  na  takim  samym  poziomie  jak  osiągany 

przez niego roczny obrót - czyni w istocie to wymaganie niemożliwym do spełnienia. Trudno 

oczekiwać,  że  instytucja  finansowa  uzna,  że  zdolność  kredytowa  wykonawcy  jest  na 

poziomie tożsamym do osiąganych przez niego rocznych obrotów. 

W  rezultacie  więc  zamawiający,  żądając  aby  wykonawca  posiadał  środki  finansowe  

na tak wysokim poziomie, nieadekwatnym do potrzeb w niniejszym postępowaniu, ograniczył 

możliwość ubiegania się o zamówienie podmiotom, które zdolne do jego realizacji, nie będą 

mogły  stosownego  zaświadczenia  pozyskać.  Z  powyższych  powodów  Izba  uwzględniła 

przedmiotowy zarzut uznając, że wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność 

kredytowa  na  poziomie  postulowanym 

przez  odwołującego  -  w  sposób  wystarczający 

zabezpieczy interes zamawiającego.   

Odnośnie  żądanej  przez  zamawiającego  polisy  ubezpieczeniowej  w  wysokości  30 

mln zł. skład orzekający w niniejszej sprawie w pierwszej kolejności zaznacza, że podziela w 

tym  zakresie  wyrażone  w  orzecznictwie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  stanowisko,  że  polisa 

OC  składana  przez  wykonawców  w  celu  wykazania  spełniania  warunku  udziału  w 

postępowaniu  nie  służy  zabezpieczeniu  realizacji  zamówienia,  w  przedmiocie  którego 

prowadzone jest postępowanie, lecz ma potwierdzić, że wykonawca posiada ubezpieczenie 

OC w 

określonej przez zamawiającego wysokości (tak: wyrok KIO z dnia 30 listopada 2010 

r.,  KIO  2512/10;  wyrok  KIO  z  dnia  11  stycznia  2011  r.,  sygn.  akt  KIO  2801/10). 

Zabezpieczeniu  wykonania  przedmiotu  umowy 

służy  polisa kontraktowa i jeśli  zamawiający 

takiej  oczekuje,  to 

powinien  sformułować  stosowane  wymagania  umowne  lub  inne 

postanowienia  w  treści  SIWZ,  które  zobowiążą  wybranego  wykonawcę  do  zawarcia 

stosowanej  umowy  ubezpieczenia  (por.  wyrok  KIO  z  dnia  18  stycznia  2012  r.,  KIO/UZP 

62/12; wyrok KIO z dnia 30 czerwca 2010 r., KIO/UZP 1206/10). 

Celem zatem przedłożenia polisy jest wyłącznie sprawdzenie zdolności ekonomicznej 

i  finansowej  wykonawcy  pod  kątem  zdolności  poniesienia  określonych  kosztów  w  celu 

uzyskania  ubezpieczenia  (tak  w  wyroku  KIO  z  dnia  18  stycz

nia  2012  r.),  jak  też  zdolności 

wykonawcy  do  ubezpieczenia  własnej  działalności  na  żądaną  przez  zamawiającego  sumę  

i  możliwości  uzyskania  ubezpieczenia.  W  takiej  sytuacji  ubezpieczyciel  weryfikuje  dany 

podmiot, 

zamierzający zawrzeć taką umowę pod względem jego wiarygodności, uczciwości 

gospodarczej  oraz 

możliwości  zapłaty  składek  (tak  w  wyroku  SO  we  Wrocławiu  z  14  lipca  

2011 r., X Ga 213/11). 

Zamawiający,  uzasadniając  na  rozprawie  z  jakich  powodów  żądał  polisy 

ubezpieczeniowej w określonej wysokości wskazywał na to, że prace realizowane w ramach 

zamówienia  będą  wykonywane  na  czynnym  obiekcie,  stąd  niewykluczone  są  sytuacje  

w  których  wykonawca  będzie  zmuszony  pokryć  ewentualne  szkody.  Z  tych  powodów 

określona w SIWZ wysokość posiadanego ubezpieczenia OC jest, w ocenie zamawiającego, 

niewygórowana. 

Izba  podziela  ocenę  zamawiającego  co  do  tego,  że  wysokość  sumy  ubezpieczenia 

OC  nie  musi  być  skorelowana  z  wartością  zamówienia,  ale  oceną  wysokości  szkód  jakie 

poczynić  może  wykonawca.  Należy  jednak  wyważyć  w  tym  przypadku  czy  oczekiwanie 

zamawiającego,  formułowane  na  tym  etapie  postępowania  nie  spowoduje,  że  ograniczony 

będzie krąg potencjalnych wykonawców chcących ubiegać się o przedmiotowe zamówienie.  

W okolicznościach niniejszej sprawy istotne jest bowiem to, że zamawiający już po raz trzeci 

wszczął  przedmiotowe  postępowanie,  zaś  zainteresowanie  wykonawców  poprzednimi 

przetargami było niewielkie. Jeśli jeszcze weźmiemy pod uwagę, że o ile polisa kontraktowa 

zabezpiecza  ewentualne  szkody  powstałe  na  tle  realizacji  kontraktu,  to  już  polisa 

prezentowana  na  potwierdzenie  spełnienia  warunku  udziału  w  postępowaniu  nie  musi 

obowiązywać w trakcie realizacji zamówienia. Zasadnym jest zatem raczej, jeśli taki był cel 

zamawiającego,  sformułowanie  określonego  wymagania  w  samej  umowie.  Wówczas  takie 

żądanie  jest  uzasadnione,  zwłaszcza  jeśli  realizacja  przedmiotu  zamówienia  może  wiązać 

się  z  wysokim  ryzykiem  wystąpienia  szkody.  Z  analizy  zamawiającego  wynika,  że  owa 

szkoda  może  być  wyrządzona  podczas  realizacji  tego  kontraktu,  zarówno  zamawiającemu 

jak  i  osobom  trzecim.  Tym  samym  z

apewnienie  wypłacalności  ewentualnych  odszkodowań  

z  ubezpieczenia  bezpośredniego  „sprawcy”  może  więc  okazać  się  dla  zamawiającego 

bardzo  korzystnym  rozwiązaniem.  Co  jednak  należy  podkreślić  wymaganie  takie  zasadne 

jest na etapie samej realizacji umowy o zamówienie publiczne. 

Mając  na  uwadze  powyższe  okoliczności  Izba  uznała,  że  żądanie  zamawiającego 

sformułowane  w  treści  SIWZ,  aby  wykonawca  był  ubezpieczony  od  odpowiedzialności 

cywilnej  w  zakresie  p

rowadzonej  działalności  na  kwotę  nie  mniejszą  niż  30  mln.  zł.  należy 

uznać  za  nadmierne.  Celem  zamawiającego  jest  bowiem  zapewnienie  wyboru  wykonawcy, 

który mając zdolności poniesienia określonych kosztów w celu uzyskania ubezpieczenia oraz 

zdolność  do  ubezpieczenia  własnej  działalności  na  żądaną  przez  zamawiającego  sumę 

gwarancyjna ubezpieczenia, jest w takiej sytuacji ekonomicznej, że daje rękojmię należytego 

wykonania  przedmiotu  udzielanego  zamówienia.  W  takim  przypadku  jest  jednak  istotna 

wysokość sumy gwarancyjnej ubezpieczenia, określona w opisie sposobu dokonania oceny 

spełniania  warunku  dotyczącego  sytuacji  ekonomicznej  i  finansowej.  Od  wysokości  sumy 

gwarancyjnej ubezpieczenia zależy bowiem wysokość składki ubezpieczeniowej. Żądając od 

wykonawcy  wy

kazania,  że  jest  ubezpieczony  od  odpowiedzialności  cywilnej  w  zakresie 

prowadzonej  działalności  związanej  z  przedmiotem  zamówienia,  zamawiający  nie  może 

określać  sumy  gwarancyjnej  ubezpieczenia  na  poziomie,  który  mógłby  utrudniać  uczciwą 

konkurencję,  tj.  czyniłby  możliwym,  ze  względu  na  wysokość  składki  ubezpieczeniowej, 

uzyskanie ubezpieczenia OC jednemu wykonawcy lub wąskiemu gronu wykonawców. Takie 

działanie stanowi naruszenie art. 22 ust. 1a oraz art. 7 ust. 1 Pzp. 

W  tym  kontekście  argumentacja  zamawiającego,  że  odwołujący  ubiegając  się  

o  przedmiotowe  zamówienie  i  składając  wcześniej  oferty  posłużył  się  podmiotem  trzecim  

i  w  ten  sposób  wykazał,  że  spełnia  warunki  udziału  w  postępowaniu  dotyczące  zdolności 

ekonomicznej  lub  finansowej 

(dowody  zamawiającego  w  postaci  JEDZ  odwołującego  oraz 

zobowiązania  podmiotu  trzeciego  o  oddaniu  wykonawcy  do  dyspozycji  niezbędnych 

zasobów  na  potrzeby  wykonania  zamówienia)  -  nie  zasługuje  na  akceptację.  Wręcz 

przeciwnie potwierdza to jedynie, że odwołujący, aby móc spełnić owe rygorystyczne wymogi 

musiał  posłużyć  się  podmiotem  trzecim,  którym  w  tym  przypadku  jest  spółka  –  matka: 

Control  Process  S.A.  (co  wynika  z  odpisu  z  KRS  przedłożonego  przez  zamawiającego  na 

rozprawie), bez której zasobów nie miałby możliwości wziąć udziału w tym postępowaniu.  

Kolejny  zarzut,  który  sformułował  odwołujący  dotyczył  ustalonych  przez 

zamawiającego  warunków  udziału  w  postępowaniu,  opisanych  w  Rozdziale  IV  SIWZ  IDW  

w  pkt  4.2.3., 

w  zakresie odnoszącym  się  do  zdolności  technicznej  lub  zawodowej.  Zgodnie  

z  pkt  4.2.3.1  z

amawiający  uzna  warunek  za  spełniony,  jeżeli  wykonawca  wykaże,  

iż w przypadku składania oferty na część I: 1. Wykonał w okresie ostatnich pięciu lat przed 

terminem składnia ofert a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, 

co  najmniej:  dwie  roboty  budowlane  polegające  na  rozbudowie,  przebudowie  lub 

modernizacji  oczyszczalni  ścieków  komunalnych,  wykonywane  podczas  normalnej  pracy 

obiektu  będącego  w  ciągłej  eksploatacji,  o  przepustowości/  wydajności  średniodobowej  nie 

mniejszej  niż  3  000  m

/d,  o  wartości  każdej  z  w/w  nie  mniejszej  niż  20  000  000,00  PLN 

netto.  W  przypadku  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia 

warunek  określony  w  powyższym  punkcie  musi  spełniać  co  najmniej  jeden  wykonawca 

samodzielnie.  

2.  Opracował  w  okresie  ostatnich  pięciu  lat  przed  dniem  wszczęcia  postępowania  o 

udzielenie zamówienia, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, 

co  najmniej  dwie  dokumentacje  projektowe  budowy,  przebudowy  lub  modernizacji 

oczyszczalni  ścieków  komunalnych,  w  tym  przynajmniej  jedna  z  nich  posiadała 

przepustowość nie mniejszą niż 3 000 m

/d, dla których uzyskano pozwolenie na budowę. 

W  przypadku  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  warunek 

określony w powyższym punkcie musi spełniać co najmniej jeden wykonawca samodzielnie. 

Odwołujący  kwestionował  wymaganie  w  zakresie,  w  jakim  zamawiający    dokonał 

zmiany treści warunku w stosunku do poprzedniego postępowania. W ogłoszonym wcześniej 

przetargu 

warunek  doświadczenia  dotyczył  realizacji,  w  ciągu  ostatnich  5  lat,  2  robót 

budowlanych w branży gospodarki wodno-ściekowej o wartości 30 mln PLN każda. Pomimo, 

że w poprzednim postępowaniu zostały złożone tylko dwie oferty, zamawiający  zdecydował 

si

ę  na  kolejne  ograniczenie  rynku  potencjalnych  wykonawców,  zawężając  posiadane 

doświadczenie  wyłącznie  do  robót  wykonywanych  na  oczyszczalniach  ścieków 

komunalnych.  Na  rozprawie  zamawiający  uzasadniał  powody  takiej  decyzji  wywodząc,  że 

zmiana  ta  wynika  z  do

świadczeń  samego  zamawiającego,  jak  też  innych  podmiotów 

udzielających  analogicznych  zamówień.  Argumentował,  że  w  przypadku  przebudowy, 

rozbudowy  czy  te

ż  modernizacji  oczyszczalni  ścieków  komunalnych  stosuje  się  odmienną 

technologię  niż  wykonując  zadania  przy  realizacji  stacji  uzdatniania  wody,  czy  innych 

obiektów gospodarki wodno-ściekowej (przemysłowe oczyszczalnie ścieków itp.).  

Skład  orzekający  uznał  te  wyjaśnienia  za  wiarygodne  i  wystarczające  uznając,  

że  warunek  tak  sformułowany  jest  adekwatny  i  proporcjonalny  do  przedmiotu  zamówienia 

opisanego  w  tym  postępowaniu.  Zauważyć  należy,  że  odwołujący  w  tym  zakresie  nie 

sprostał  ciążącemu  na  nim  obowiązkowi  wykazania,  z  jakich  powodów  uznać  należy,  że 

doświadczenie  przy  realizacji  innych  obiektów  będzie  wystarczające,  aby  zrealizować  cel, 

któremu  służyć  ma  opisany  warunek  tj.  zapewnić  wybór  wykonawcy,  który daje  rękojmię 

należytego  wykonania  przedmiotu  udzielanego  zamówienia.  Ponadto  analiza  treści 

warunków zestawionych przez odwołującego w tabeli zamieszczonej w odwołaniu wskazuje,  

że  w  podobnych  postępowaniach  prowadzonych  przez  innych  zamawiających,  warunki  

w zakresie wiedzy i doświadczenia formułuje się w różny sposób, w tym poprzez wymaganie 

realizacji  co  najmniej  jednej  roboty  budowlanej  polegającej  na  budowie,  przebudowie  lub 

rozbudowie oczyszczalni ścieków komunalnych.  

Skład orzekający doszedł również do przekonania, że zarzut odwołującego dotyczący 

wymogu  opracowania, 

w  okresie  ostatnich  pięciu  lat  przed  dniem  wszczęcia  postępowania  

o  udzielenie 

zamówienia,  a  jeżeli  okres  prowadzenia  działalności  jest  krótszy  -  w  tym 

okresie,  co  najmniej  dwóch  dokumentacji  projektowych  budowy,  przebudowy  lub 

modernizacji  oczyszczalni  ścieków  komunalnych,  w  tym  aby  przynajmniej  jedna  z  nich 

posiadała przepustowość nie mniejszą niż 3 000 m

/d, dla których uzyskano pozwolenie na 

budowę nie jest  warunkiem, który  określić  należy  jako  nadmierny  czy  nieproporcjonalny  do 

zakresu  zamówienia.  Odwołujący  argumentował,  że  czas  niezbędny  na  wykonanie 

dokumentacji wynosi około 12 miesięcy. Możliwe jest zatem, aby wykonawca, który niejako 

specjalizuje  się  w  wykonywaniu  tego  rodzaju  dokumentacji  projektowych  w  referencyjnym 

okresie wykonał projekt dla co najmniej dwóch tego rodzaju zamówień. Izba podziela ocenę 

zamawiającego,  że  wykonanie  tylko  jednego  projektu,  którego  zakres  odbiega  jednak  od 

dokumentacji  projektowej  dla  innych  obiektów  budowlanych  -  może  okazać  się 

nie

wystarczające  do  uznania,  że  wykonawca  nabył  niezbędne  doświadczenie  w 

projektowaniu specyficznego obiektu, ja

kim jest budynek oczyszczalni ścieków. Uznać zatem 

należy,  że  w  tym  przypadku  zamawiający  słusznie  wymagał  posiadania  doświadczenia  w 

realizacji zamówień o określonej specyfice, określając go jednocześnie w sposób adekwatny 

do przedmiotu zamówienia, tj.  w sposób obiektywny określił najmniejszy, wymagany w tym 

przypadku poziom 

tej zdolności.  

Ten minimalny  poziom  zdolności  wykonawcy  do  realizacji  zamówienia powinien  być 

jednak  sprecyzowany  w  taki  sposób,  aby  wykonawcy  składając  ofertę  nie mieli  wątpliwości 

jakim  rodzajem  zamówień  mogą  się  wykazać,  aby  zamawiający  uznał  ten  warunek  

za  spełniony.  W  tym  kontekście  za  słuszny  należało  uznać  postulat  odwołującego,  który 

domagał się zdefiniowania, co zamawiający rozumie pod pojęciem dokumentacja projektowa 

budowy

,  opisanym  w  tym  punkcie.  Izba  uwzględniła  zarzut,  jednakże  nakazała  w  sentencji 

doprecyzowanie  tego  pojęcia  w  sposób,  który  zamawiający  uważa  za  spełniający  jego 

wym

agania.  Żądanie  odwołującego,  aby  warunek  uznać  za  spełniony  w  sytuacji,  gdy 

wykonawca  wyk

onał  co  najmniej  dokumentację  wymaganą  do  uzyskania  pozwolenia  

na  budowę  lub  kompletną  dokumentację  wykonawczą,  wykonaną  na  podstawie  projektu 

budowlanego

,  uznać  należało  w  istocie  jako  polemikę  z  samą  treścią  warunku 

sformułowanego przez zamawiającego w SIWZ, a nie wyłącznie doprecyzowanie jak należy 

to pojęcie rozumieć.  

Skład orzekający podzielił w tym wypadku ocenę zamawiającego, że nie można jako 

równorzędne  uznać  doświadczenia  w  przygotowaniu  pełnej  dokumentacji,  która  wymagana 

jest  w  celu  uzyskania 

pozwolenia  na  budowę  z  faktem  wykonania  dokumentacji 

wykonawczej  na  podstawie  przygotowanego  wcześniej  projektu  budowlanego.  Definicję 

projektu  wykonawczego,  jak  też  informacje  o  tym,  co  powinien  on  zawierać,  określono  w 

przepisie  wykonawczym  do  ustawy  Pzp.  Zgodnie  z 

§4  i  §5  rozporządzenia  Ministra 

Infrastruktury 

z 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji 

projektowej,  specyfikacji  technicznych  wykonania  i  odbioru  robót  budowlanych  oraz 

programu  funkcjonalno-

użytkowego  (tj.  Dz.U.  z  2013  r.  poz.  1129):  §  4:  1.  Dokumentacja 

projektowa, służąca do opisu przedmiotu zamówienia na wykonanie robót budowlanych, dla 

których jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę, składa się w szczególności z: (1) 

projektu  budowlanego  w  zakresie  uw

zględniającym  specyfikę  robót  budowlanych;  (2) 

projektów wykonawczych w zakresie, o którym mowa w § 5; (3) przedmiaru robót w zakresie, 

o  którym  mowa  w  §  6;  (4)  informacji  dotyczącej  bezpieczeństwa  i  ochrony  zdrowia,  w 

przypadkach  gdy  jej  opracowanie  jest 

wymagane  na  podstawie  odrębnych  przepisów.  2. 

Dokumentacja  projektowa,  służąca  do  opisu  przedmiotu  zamówienia  na  wykonanie  robót 

budowlanych, 

dla których nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę, składa się w 

szczególności  z:  (1)  planów,  rysunków  lub  innych  dokumentów  umożliwiających 

jednoznaczne  określenie  rodzaju  i  zakresu  robót  budowlanych  podstawowych  oraz 

uwarunkowań  i  dokładnej  lokalizacji  ich  wykonywania;  (2)  przedmiaru  robót,  w  zakresie  o 

którym  mowa  w  §  6;  (3)  projektów,  pozwoleń,  uzgodnień  i  opinii  wymaganych  odrębnymi 

przepisami. 

§  5:  1.  Projekty  wykonawcze  powinny  uzupełniać  i  uszczegóławiać  projekt 

budowlany w zakresie i stopniu dokładności niezbędnym do sporządzenia przedmiaru robót, 

kosztorysu  inwestorskiego,  przygotowania  oferty  prze

z  wykonawcę  i  realizacji  robót 

budowlanych. 

2.  Projekty  wykonawcze  zawierają  rysunki  w  skali  uwzględniającej  specyfikę 

zamawianych  robót  i  zastosowanych  skal  rysunków  w  projekcie  budowlanym  wraz  z 

wyjaśnieniami  opisowymi,  które  dotyczą:  (1)  części  obiektu,  (2)  rozwiązań  budowlano-

konstrukcyjnych  i  materiałowych,  (3)  detali  architektonicznych  oraz  urządzeń  budowlanych, 

4)  instalacji  i  wyposażenia  technicznego  -  których  odzwierciedlenie  na  rysunkach  projektu 

budowlanego  nie  jest  wystarczające  dla  potrzeb,  o  których  mowa  w  ust.  1.3.  Projekty 

wykonawcze, w zależności od zakresu i rodzaju robót budowlanych stanowiących przedmiot 

zamówienia,  dotyczą:  (1)  przygotowania  terenu  pod  budowę;  (2)  robót  budowlanych  w 

zakresie  wznoszenia  kompletnych  obiektów  budowlanych  lub  ich  części  oraz  robót  

w  zakresie  inżynierii  lądowej  i  wodnej,  włącznie  z  robotami  wykończeniowymi  w  zakresie 

obiektów  budowlanych;  (3)  robót  w  zakresie  instalacji  budowlanych;  (4)  robót  związanych  

z  zagospodarowaniem  terenu. 

4.  Wymagania  dotyczące  formy  projektów  wykonawczych 

przyjmuje się odpowiednio jak dla projektu budowlanego. 

Chociaż  rola  projektów wykonawczych  w  procesie udzielania zamówień  publicznych 

jest  szczególna,  bowiem  zawartość  tej  dokumentacji  pozwala  na  uzupełnienie  

i  uszczegółowienie  projektu  budowlanego  w  zakresie  i  stopniu  dokładności,  który  jest 

niezbędny  do  sporządzenia  przedmiaru  robót,  kosztorysu  inwestorskiego,  przygotowania 

oferty  przez  wykonawcę  i  realizacji  robót  budowlanych.  Nie  zmienia  to  faktu,  że  samo 

wykonanie  takich  pr

ojektów,  a  w  konsekwencji  doświadczenia  nabytego  przy  ich  realizacji, 

nie można zrównać z wykonaniem kompleksowej dokumentacji, niezbędnej w celu uzyskania 

pozwolenia  na  budowę.  Aby  zatem  uniknąć  powyższych  wątpliwości,  zasadne  jest 

doprecyzowanie  pojęcia  „dokumentacja  projektowa”  w  treści  warunku  w  taki  sposób,  aby 

było jasne, jak zamawiający będzie oceniał jego spełnienie. 

Odnosząc  się  do  kolejnego  z  zarzutów  w  zakresie  wymagań,  które  sformułował 

zamawiający  w  odniesieniu  do  zdolności  technicznej  lub  zawodowej  -  osób  zdolnych  

do wykonania zamówienia, Izba ustaliła, że w Rozdziale IV, pkt 4.2.3 znalazły się wymagania 

w  zakresie  dysponowania  następującymi  osobami,  które  będą  uczestniczyć  w  wykonaniu 

zamówienia,  w  tym  Eksperta  nr  2  -  Kierownika  Budowy  (1  osoba)  (w  rozumieniu  ustawy 

Prawo  Budowlane)  - 

niniejsza  osoba  ma  posiadać  następujące  kwalifikacje  zawodowe, 

doświadczenie  i  wykształcenie  oraz  uprawnienia:  wykształcenie  wyższe  techniczne, 

doświadczenie  w  pełnieniu  funkcji  kierownika  budowy  przy  realizacji  przynajmniej  jednej 

roboty 

budowlanej  dotyczącej  budowy  /modernizacji  /przebudowy  lub  rozbudowy 

oczyszczalni ścieków komunalnych o przepustowości min. 3 000 m

/d, o wartości robót co 

najmniej  20  000  000,00  PLN  netto,  uprawnienia  budowlane  do  kierowania  robotami 

budowlanymi  bez  ograniczeń  w  specjalności  instalacyjnej  w  zakresie  sieci,  instalacji  i 

urządzeń  cieplnych,  wentylacyjnych,  gazowych,  wodociągowych  i  kanalizacyjnych  wydane 

na  podstawie  aktualnych  przepisów  Prawa  Budowlanego  lub  dla  osób,  które  uzyskały 

uprawnienia przed 1994 r. uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi w specjalności 

instalacji  i  urządzeń  sanitarnych  lub  w  specjalności  instalacyjno  -  inżynieryjnej  w  zakresie 

sieci  sanitarnych 

lub  w  specjalności  instalacyjno  -  inżynieryjnej  w  zakresie  sieci  i  instalacji 

sanitarnych 

lub  w  specjalności  instalacyjno  -  inżynieryjnej  w  zakresie  sieci  wodociągowych  

i  kanalizacyjnych  lub  która  na  podstawie  Rozporządzenia  Ministra  Gospodarki  Terenowej  

i  Ochrony  Środowiska  z  dnia  20  lutego  1975  roku  w  sprawie  samodzielnych  funkcji 

technicznych  w  budownictwie  (Dz.U.  nr  8,  poz.  46)  uzyskała  uprawnienia  do  wykonywania 

samodzielnej  funkcji  kierownika  budowy  i  robót  w  specjalności  instalacyjno  -  inżynieryjnej  

lub  odpowiadające  im  uprawnienia  wydane  obywatelom  państw  Europejskiego  Obszaru 

Gospodarczego  oraz  Konfederacji  Szwajcarskiej,  z  zastrzeżeniem  art.  12a  oraz  innych 

przepisów  ustawy  prawo  budowlane  oraz  ustawy  o  zasadach  uznawania  kwalifikacji 

zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. z 2020 r. poz. 

220). Jednocześnie, jak ustalił skład orzekający, w ramach kryteriów oceny ofert opisanych  

w  Rozdziale  XII  zamawiający  przewidział,  że  będzie  przyznawał  punkty  za  doświadczenie 

personelu, ustalając wagę tego kryterium na 40%. 

W 

ramach  kryterium  doświadczenia  personelu  zamierzał  dodatkowo  punktować 

doświadczenie  Eksperta  nr  2  -  Kierownika  budowy,  przyznając  maksymalnie  20  punktów. 

Sposób,  w  jaki  opisał  procedurę  dodatkowego  punktowania  był  następujący:  za  pełnienie 

funkcji  kierown

ika  budowy  dla  każdej  dodatkowej  roboty  budowlanej,  ponad  wymagane 

minimum  określone  w  warunkach  udziału  w  postępowaniu  dla  Eksperta  nr  2,  dotyczącej 

budowy/  modernizacji/  przebudowy  lub  rozbudowy  oczyszczalni  ścieków  komunalnych  

o przepustowości min. 3 000 m

/d, o wartości robót co najmniej 20 000 000,00 PLN netto 

otrzyma  10  punktów.  Maksymalna  liczba  punktów  dla  Eksperta  nr  2  -  Kierownika  Budowy 

wynosi  20  punktów. W przypadku wykazania więcej  niż  2 dodatkowych  robót  budowlanych 

dla  Eksperta  nr  2  zostaną  uznane  maksymalnie  2  roboty,  za  które  zostanie  przyznanych 

łącznie 20 pkt.  

Oceniając  przedmiotowy  zarzut  Izba  uznała,  że  tak  rygorystyczne  wymaganie  

w  postaci  połączenia  funkcji  kierownika  budowy  z  posiadaniem  uprawnień  w  specjalności 

instalacyjnej  w  za

kresie  sieci,  instalacji  i  urządzeń  cieplnych,  wentylacyjnych,  gazowych, 

wodociągowych i kanalizacyjnych, zgodnie z obowiązującymi przepisami Prawo budowlane, 

stanowi 

niedopuszczalny,  albowiem 

nadmiernie wygórowany wymóg, który może wyeliminować  

w sposób nieuzasadniony wykonawców, którzy będą zdolni do wykonania zamówienia.  

Jak  zauważył  odwołujący  najczęściej  spotykaną  sytuacją  na  budowach  prowadzonych  

w  Polsce  jest,  że  kierownikiem  budowy  jest  osoba,  która  posiada  uprawnienia  budowlane  

do  kierowania  ro

botami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej. 

Tak też dzieje się w przypadku, gdy przedmiotem zamówienia są prace polegające na budowie/ 

modernizacji/ przebudowie oczyszczalni ścieków, na co odwołujący przedstawił dowód w postaci 

zestawienia 

postępowań  organizowanych  przez  różnych  zamawiających,  w  przedmiocie 

podobnym  do  postępowania  organizowanego  przez  zamawiającego.  W  konsekwencji 

przeważająca  część  kadry,  posiadająca  doświadczenie  polegające  na  sprawowaniu  funkcji 

kierownika 

budowy  na  dużych  oczyszczalniach  ścieków  w  Polsce,  posiada  uprawnienia 

konstrukcyjno-budowlane.  Tym  samym 

formułując  treść  warunku  w  taki  sposób,  zamawiający 

ogranicza konkurencję w postępowaniu, bowiem wykonawca musi albo dysponować osobą, która 

była  kierownikiem  budowy,  gdzie  zamawiający  wymagał  posiadania  uprawnień  w  specjalności 

instalacyjnej lub też taką, która posiada podwójne uprawnienia. 

Zamawiający  na  rozprawie  stwierdził  jedynie,  że  najważniejszym,  w  jego  ocenie, 

zakresem 

robót,  które  będą  wykonywane  są  roboty  w  branży  sanitarnej,  stąd  w  treści  SIWZ 

znalazło się przedmiotowe wymaganie. Nie ulega wątpliwości, że prace te są istotne w sytuacji,  

gdy  przedmiotem  zamówienia  jest  przebudowa  i  modernizacja  oczyszczalni  ścieków  to  jednak,  

z  analizy  opis

u przedmiotu niniejszego zamówienia wynika, że duży  zakres prac do wykonania 

związany jest z przebudową czy też rozbudową obiektów. Odwołujący oszacował, a zamawiający 

tych 

wyliczeń  nie  kwestionował,  że  roboty  konstrukcyjno-budowlane  mają  w  przypadku  tego 

zamówienia  pozycję  dominującą,  gdyż  stanowią  ponad  40%.  Z  kolei  prace  o  charakterze 

sieciowym to 12% wartości całego zadania. Uzasadnione jest zatem co najmniej dopuszczenie 

możliwości  legitymowania  się  przez  osobę  pełniącą  funkcję  kierownika  budowy  uprawnieniami 

konstrukcyjno- 

budowlanymi, które to stanowią podstawę do kierowania całością budowy obiektu 

budowlanego. 

Izba podziela spostrzeżenia poczynione w 

opinii prawnej, sporządzonej w przedmiocie 

oceny  możliwości  podniesienia  i  sposobu  popierania  zarzutów  w  niniejszym  postępowaniu,  

w  zakresie  w  jakim  zamawiający  sformułował  wymagania  odnośnie  uprawnień  kierownika 

budowy, przez r. pr. A. J.

, specjalistę z zakresu prawa budowlanego, stale współpracującego 

z  Małopolską  Okręgową  Izbą  Inżynierów  Budownictwa  w  Krakowie,  którą  odwołujący 

przedłożył  jako  dowód  w  postępowaniu  w  zakresie,  w  jakim  dokonana  została  analiza 

odnosząca  się  do  kwestii  prawnych,  dotyczących  możliwości  pełnienia  funkcji  przez  osobę 

posiadającą  określone  uprawnienia.  Zgodzić  należy  się  z  twierdzeniem,  że  funkcją 

kierownika  budowy  na  danej  inwestycji  jest  dokonywanie  samodzielnej  i  fachowej  analizy 

zjawisk  technicznych,  zasadniczych  z  punktu  widzenia  całego  projektu.  W  sytuacji,  gdy  

w  niniejszym  postępowaniu  proporcja  i  rozkład  kwot,  składających  się  na  to  zadanie  

w  przeważającej  części  dotyczy  robót  kubaturowych  -  zasadne  jest  co  najmniej 

dopuszczenie możliwości pełnienia funkcji kierownika budowy przez osobę z uprawnieniami 

w branży konstrukcyjno-budowlanej.  

Nie  mogło  również  umknąć  uwadze  Izby,  że  w  organizowanych  wcześniej  przez 

zamawiającego  postępowaniach  w  tym  samym  przedmiocie,  w  pierwszym  została  złożona 

jedna  oferta,  w  drugim  dwie  oferty  (co  odwołujący  zaprezentował  w  tabeli  załączonej  do 

pisma  procesowego).  Co  istotne, 

analiza  oferty  złożonej  przez  WUPRINŻ,  złożonej  w 

poprzednim postępowaniu wskazuje, że Pan P. H. (osoba, którą ten wykonawca dysponuje) 

posiada  uprawnienia  w  specjalności  instalacyjno-inżynieryjnej  w  zakresie  sieci 

wodociągowych  i  kanalizacyjnych  bez  ograniczeń,  a  zatem  w  takim  zakresie  jaki  jest 

wymagany w tym postępowaniu. Jednocześnie wykazał się doświadczeniem, obejmującym 4 

budowy  spełniające  warunki  zamawiającego,  punktowane  w  ramach  kryterium  oceny  ofert.  

Po dokonanej przez odwołującego weryfikacji, co zostało potwierdzone w toku postępowania 

odwoławczego przed Krajową Izbą Odwoławczą (sygn. akt KIO 1871/20, 1908/20), wartość 

jednego z wykazanych zamówień była nieprawdziwa. Tym samym Pan P. H. może wykazać 

się doświadczeniem w realizacji 3 budów, spełniających warunki opisane w kryteriach oceny 

ofert. Zamawiający w niniejszym postępowaniu dokonał zmiany podkryterium w taki właśnie 

sposób, że dla uzyskania maksymalnej ilości punktów w kryterium doświadczenie Eksperta 

nr 2 - wystarc

zającym jest doświadczenie obejmujące 3 budowy, co z oczywistych względów 

powoduje,  że  wykonawca  ten,  jeśli  ponownie  złoży  ofertę  -  uzyska  maksymalną  ilość 

punktów  w  kryterium.  Zasadnym  wydaje  się  zatem,  w  zaistniałych  okolicznościach, 

niezależnie  od  dokonania  zmiany  treści  warunku,  również  modyfikacja  dotycząca  sposobu 

oceny doświadczenia Eksperta nr 2. Z uwagi jednak na to, że odwołujący okoliczności tych 

nie podnosił - Izba, związana zarzutami, w sentencji nie odniosła się do tej kwestii. 

Z  powyższych  powodów  Izba  uznała,  że  zarzut  w  zakresie,  w  jaki  sformułował  go 

odwołujący należy uznać za uzasadniony. Zamawiający powinien dokonać stosownej zmiany 

w treści SIWZ, poprzez zmianę warunku udziału w postępowaniu odnośnie Eksperta nr 2 - 

Kierownika  Budowy.  Zmiana  powin

na  polegać  na  uzupełnieniu  wymagań  i  dopuszczeniu 

sytuacji, 

w której osoba o uprawnieniach budowlanych do kierowania robotami budowlanymi 

bez  ograniczeń  w  specjalności  konstrukcyjno-budowlanej,  będzie  mogła  pełnić  funkcję 

kierownika budowy. 

O  k

osztach  postępowania  odwoławczego  (pkt  4  sentencji  wyroku)  orzeczono 

stosownie do jego wyniku, na podstawie przepisów art. 192 ust. 9 i 10 Pzp w zw. z §5 ust. 4 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z dnia  15 marca  2010  r.  w sprawie  wysokości 

i sposobu  pob

ierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (tj. z dnia 7 maja 2018 r. Dz.U. z 2018 r., poz. 972). 

Przepisy  te  wyrażają  zasadę  odpowiedzialności  za  wynik  postępowania  odwoławczego,  

z  której  wynika  konieczność  zbadania  przez  Izbę  stopnia  w  jakim  roszczenia  wynikające  

z odwołania zostały zaspokojone. 

W  tej  sprawie  rozpoznaniu  podlegały  następujące  zarzuty:  (1)  zmiany  warunków 

udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  sytuacji  ekonomicznej  lub  finansowej;  (2)  zmiany 

warunków  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  zdolności  technicznej  lub  zawodowej 

odnoszących  się  do  doświadczenia  wykonawcy;  (3)  zmiany  warunków  udziału  w 

postępowaniu  w  zakresie  zdolności  technicznej  lub  zawodowej  w  zakresie  doświadczenia 

eksperta  n

r  2  oraz  (4)  doprecyzowania  zapisów  SIWZ  w  kwestii  rozumienia  pojęcia 

dokumentacji  projektowej  budowy.  W  niniejszej  sprawie  Izba  -  co  wynika  z  sentencji 

orzeczenia  - 

częściowo  uwzględniła  i  częściowo  oddaliła  odwołanie.  W  ocenie  Izby 

odwołanie  okazało  się  zasadne  w  3/4  z  uwagi  na  liczbę  i  wagę  zarzutów  uznanych  za 

zasadne i za niezasadne

. Kosztami postępowania obciążono zatem zamawiającego w części 

3/4  i  o

dwołującego  w  części  1/4.  Na  koszty  postępowania  odwoławczego  składał  się  wpis 

uiszczony  przez  odwołującego  w  wysokości  20 000,00  zł.  koszty  poniesione  przez 

odwołującego z tytułu zastępstwa przed Izbą w  kwocie 3 600,00 zł. oraz koszty poniesione 

z 

tytułu  wynagrodzenia  pełnomocnika  zamawiającego  w kwocie  3 600,00  zł.  (łącznie  27 

0 zł.). 

Odwołujący  poniósł  dotychczas  koszty  postępowania  odwoławczego  w  wysokości  

0  zł.  tytułem  wpisu  od  odwołania  oraz  wynagrodzenia  pełnomocnika,  tymczasem 

odpowiadał  za  nie  jedynie  do  wysokości  6  800,00  zł.  (27  200,00  zł.  x  25%).  Wobec 

powyższego Izba zasądziła od zamawiającego na rzecz odwołującego kwotę 20 400,00 zł., 

stanowiącą  różnicę  pomiędzy  kosztami  poniesionymi  dotychczas  przez  odwołującego  

a kosztami postępowania, za jakie odpowiadał w świetle jego wyniku. 

Przewodniczący:      ……………………………