KIO 3048/20
Sygn. akt: KIO 3048/20
WYROK
z dnia 9 grudnia 2020 roku
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Klaudia Szczytowska-Maziarz
Protokolant:
Mikołaj Kraska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 grudnia 2020 roku w Warsz
awie odwołania
wniesionego do Prezesa Kr
ajowej Izby Odwoławczej w dniu 20 listopada 2020 roku przez
wykonawc
ę Sprint S.A., ul. Jagiellończyka 26, 10-062 Olsztyn w postępowaniu
prowadzonym przez z
amawiającego Skarb Państwa – Generalnego Dyrektora Dróg
Krajowych i Autostrad, ul. Wronia 874, 00-874 Warszawa
przy udziale wykonawców:
1. Podkowa Sp. z o.o., ul. Staniewicka 1, 03-310 Warszawa,
2. Dynniq Poland Sp. z o.o., ul. Ekranowa 6, (32-085) Modlniczka,
zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
orzeka:
oddala
odwołanie,
k
osztami postępowania obciąża wykonawcę Sprint S.A., ul. Jagiellończyka 26,
10-062 Olsztyn i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000,00 zł
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Sprint S.A.,
ul. Jagiellończyka 26, 10-062 Olsztyn tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od wykonawcy Sprint S.A., ul. Jagiellończyka 26, 10-062 Olsztyn na rzecz
zamawiaj
ącego Skarbu Państwa – Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad,
ul. Wronia 874, 00-874 Warszawa
kwotę 3 600, 00 zł (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
KIO 3048/20
zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu
wynagrodzenia p
ełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1843) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………….
KIO 3048/20
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego na „Bieżące kompleksowe
utrzymanie i monitoring stanu pracy sygnalizacji świetlnych wraz z użytkowanymi systemami
sterowania ruchem na drogach krajowych zarządzanych przez GDDKiA Oddział
w Warszawie
”, prowadzonym w trybie …… przez Skarb Państwa – Generalnego Dyrektora
Dróg Krajowych i Autostrad z Warszawy (dalej „zamawiający”) wykonawca Sprint S.A.
z Warszawy (dalej „odwołujący”) złożył odwołanie, zarzucając zamawiającemu naruszenie
art. 7 ust. 1 oraz
art. 29 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1843) [ustawa Pzp], poprzez opisanie przedmiotu
zamówienia w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję i prowadzący do
uprzywilejowania niektórych wykonawców.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu
dokonania zmiany treści Specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej „SIWZ”),
poprzez
usunięcie z pkt 5.1 II lit. b Opisu przedmiotu zamówienia (dalej „OPZ”) oraz pkt 5.5
VII OPZ wymagań nakazujących uregulowanie przez wykonawców praw licencyjnych do
posiadanych przez z
amawiającego systemów sterowania ruchem „ImFlow oraz SPOT-
Utopia".
Odwołujący podał, że zgodnie z pkt 5.1 II lit. b OPZ do obowiązków wykonawcy
należy m.in. utrzymanie systemów sterowania ruchem, w tym kwestie licencyjne oraz, że w
pkt. 5.5 VII OPZ z
amawiający potwierdził, że na wykonawcy spoczywa obowiązek
uregulowania kwestii licencyjnych w okresie realizacji umowy.
Uzupełnił, że w pkt 2.3 lit. j OPZ zamawiający wskazał, że na dzień ogłoszenia
postępowania przetargowego systemami sterowania ruchem posiadanymi przez
z
amawiającego są „ImFlow oraz SPOT-Utopia".
W ocenie odwołującego ze wskazanych postanowień SIWZ wynika, że do wykonawcy
zamówienia należeć będzie wykupienie u podmiotów dysponujących prawami autorskimi do
posiadanych przez z
amawiającego systemów sterowania ruchem ImFlow oraz SPOT-Utopia
praw licencyjnych do tych produktów.
Oświadczył, że właścicielem systemu ImFlow, a tym samym podmiotem
posiadającym uprawnienia do udzielenia licencji jest firma Dynniq, która działaw Polsce
poprzez Dynniq Poland sp. z o.o.
, zaś system SPOT-Utopia jest własnością SWARCO
Sverige AB.
Podkreślił, że podmioty mające prawa autorskie do ww. systemów sterowania ruchem
są przedsiębiorcami konkurencyjnymi w stosunku do odwołującego oraz zainteresowanymi
KIO 3048/20
wynikiem przedmiotowego postępowania, co w szczególności dotyczy spółki Dynniq (dawniej
Peek Traffic sp. z o.o.),
która w 2012 roku uzyskała zamówienia na realizację na rzecz
z
amawiającego analogicznego zamówienia w konsorcjum z firmą Podkowa sp. j. PPUH B.,
P.).
Podniósł, że sytuacja, w której złożenie oferty w postępowaniu, jak też jej
konkurencyjność warunkowana jest wolą i warunkami określanymi przez podmiot
równocześnie zainteresowany udziałem w postępowaniu, czy też jego wynikiem, nie jest
typową w postępowaniach w których konieczne jest zapewnienie uczciwej konkurencji oraz,
że oznacza to równocześnie opisanie przedmiotu zamówienia, poprzez użycie znaków
towarowych, bowiem każdy z wykonawców musi wykonać to zamówienie z wykorzystaniem
konkretnego produktu, konkretnego podmiotu.
Wskazał, że stosownie do art. 29 ust. 3
ustawy Pzp przedmiotu zamówienia nie można opisywać poprzez wskazanie znaków
towarowych, czy źródła, charakteryzującego produkty lub usługi dostarczane przez
konkretnego
wykonawcę.
Odwołujący podkreślił, że Dynniq czy SWARCO nie są zobowiązane do udzielenia
licencji na równych zasadach każdemu z wykonawców, warunki cenowe tych licencji nie są
znane i k
ształtowane są indywidualnie.
Ocenił, że w okolicznościach w których np. firma Dynniq będzie zainteresowana
wynikiem postępowania, poprzez własny udział w postępowaniu, czy też w charakterze
podwykonawcy, to będzie się znajdowała w korzystniejszej sytuacji w stosunku do
pozostałych wykonawców. Uzupełnił, że udział w postępowaniu odwołującego będzie
uzależniony od dobrej woli Dynniq, a nawet w sytuacji uzyskania oferty cenowej, z dużym
prawdopodobieństwem należy uznać, że warunki te będą skutkować brakiem, czy też
osłabieniem pozycji konkurencyjnej oferty odwołującego.
Uznał, że opisane okoliczności świadczą o tym, że opis przedmiotu zamówienia,
poprzez sformułowany wymóg SIWZ pozyskania dla zamawiającego praw licencyjnych do
systemów ImFlow oraz SPOT-Utopia stanowi opis, co najmniej mogący utrudniać uczciwą
konkurencję (naruszenie art. 29 ust. 2 ustawy Pzp oraz art. 29 ust. 3 ustawy. Pzp).
Stwierdził, że dla zapewnienia pełnej konkurencyjności postępowania, w tym
stworzenia
warunków, zapewniających równe traktowanie wykonawców niezbędne jest
usunięcie z przedmiotu zamówienia obowiązku zapewnienia prac licencyjnych do
ww. systemów.
W ocenie odwołującego zmiana SIWZ w powyższym zakresie jest możliwa i nie
odbyłaby się ona ze szkodą dla celów zamówienia oraz interesu Zamawiającego, ponieważ
zakup na rzecz z
amawiającego praw licencyjnych do posiadanych przez niego systemów
sterowania ruchem stanowi zakres mogący zostać oddzielony od pozostałego zakresu
KIO 3048/20
zamówienia – zamawiający dokonałby zakupu praw licencyjnych od właścicieli tych
systemów, co umożliwiłoby dalsze z nich korzystanie oraz ich utrzymanie w wymaganym
zakresie.
Wskazał, że oczywistym trybem udzielenia zamówienia byłby tryb z wolnej ręki, gdyż
podmioty te, posiadające prawa autorskie do swoich utworów są jedynymi mogącymi
wykonać to zamówienie.
Podniósł, że potwierdzeniem możliwości rozdzielenia od siebie zakupu licencji od
pozostałego zakresu zamówienia jest zakres poprzedniego zamówienia na bieżące
kompleksowe utrzymanie i monitoring stanu pracy sygnalizacji świetlnych wraz
z użytkowanymi systemami sterowania ruchem na drogach krajowych zarządzanych przez
GDDKiA, Oddział w Warszawie, które było do października 2020 roku realizowane przez
o
dwołującego – zakresem tego zamówienia nie było wykupienie licencji do systemów
sterowania ruchem; z
amawiający samodzielnie pozyskał te licencje w toku wykonywania
dotychczasowego zamówienia.
Uznał, że sytuacja, której zamawiający zakupuje prawa licencyjne do posiadanych
przez siebie systemów sterowania ruchem powoduje, że każdy z wykonawców ubiegających
się o zamówienie jest w jednakowej sytuacji, a wola i swoboda kształtowania warunków
cenowych przez właścicieli tych systemów, zainteresowanych wynikiem postępowania nie
ma wpływu na warunki składanych ofert.
Dodatkowo o
dwołujący podniósł, że o ograniczeniu konkurencji wskutek ujęcia w
SIWZ kwestionowanych wymagań świadczy brak w SIWZ tak podstawowych informacji
dotyczących zakresu związanego z pozyskaniem licencji jak:
brak informacji do kiedy ważne są aktualne licencje,
brak informacji do kiedy mają być wykupione nowe licencje,
brak informacji ile skrzyżowań jest objętych systemem ImFIow oraz Spot-Utopia.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, przekazanej przez zamawiającego na informatycznym nośniku danych (płyta
CD)
przy piśmie z dnia ……. 2020 r. – dokumentów przywołanych w dalszej części
uzasadnienia, „Odpowiedzi zamawiającego na odwołanie” – pismo zamawiającego z dnia 4
grudnia 2020 r.,
złożonych przez odwołującego na rozprawie: opisu przedmiotu zamówienia
oraz informacji
o wyniku oferty najkorzystniejszej w postępowaniu tego zamawiającego
nr ZDM/UM/DZP/44/PN/38/19 ,
a także oświadczeń i stanowisk stron oraz przystępujących,
zaprezentowanych w toku rozprawy skład orzekający Izby ustalił i zważył, co następuje.
KIO 3048/20
Skład orzekający Izby ustalił, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
skutkujących odrzuceniem odwołania w trybie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp i nie stwierdziwszy
ich, skierował odwołanie do rozpoznania na rozprawę.
Skład orzekający Izby ustalił nadto, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowany możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów, o których mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp,
czego zamawiający oraz przystępujący nie kwestionował.
Wypełnione zostały zatem materialnoprawne przesłanki do rozpoznania odwołania,
wynikające z treści art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
Zarzut dotyczący naruszenia przepisu art. 7 ust. 1 oraz art. 29 ust. 2 i 3 ustawy Pzp,
poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą
konkurencję i prowadzący do uprzywilejowania niektórych wykonawców nie potwierdził się.
Skład orzekający Izby ustalił, co następuje.
W pkt. 2.3. OPZ „Słownik pojęć stosowanych przy realizacji Umowy” zamawiający
zde
finiował, że systemy sterowania ruchem to „systemy zapewniające liniową, bądź
obszarową optymalizację procesu sterowania sygnalizacji świetlnych na drogach
zarządzanych przez Zamawiającego, na dzień ogłoszenia postępowania przetargowego są
to systemy ImFlow oraz SPOT-UTOPIA
”
W pkt
5 „Monitoring stanu pracy sygnalizacji świetlnych” 5.1 II. lit. b OPZ zamawiający
wskazał: „Wykonawca jest zobowiązany do prowadzenia w szczególności niżej
wymienionych prac: (…) b) Utrzymanie systemów sterowania ruchem, w tym kwestie
licencyjne
”, zaś w VII: „Na Wykonawcy spoczywa obowiązek uregulowania kwestii
licencyjnych w okresie realizacji Umowy.
”
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
Kluczowymi, wskazywanym przez uczestników postępowania postanowieniami SIWZ,
na tle k
tórych spór powstał były pkt. 2.3. lit. j, 5.1 II. Lit. b) oraz VII OPZ.
Odwołujący utrzymywał, że ze wskazanych postanowień SIWZ (OPZ) wynika, że do
wykonawcy zamówienia należeć będzie wykupienie u podmiotów dysponujących prawami
autorskimi do posiadanych przez z
amawiającego systemów sterowania ruchem ImFlow oraz
SPOT-
Utopia praw licencyjnych do tych produktów.
Zamawiający utrzymywał zaś, że wskazane postanowienia SIWZ (OPZ) wskazują
wyłącznie na obowiązek wykonawcy uregulowania kwestii licencyjnych do systemu
sterowania ruchem, co ma umożliwić prawidłową i legalną realizację całości przedmiotu
KIO 3048/20
zamówienia oraz, że pkt. 2.3. lit. j ma jedynie charakter informacyjny w zakresie systemów,
jakie stosuje zamawiający.
Skład orzekający Izby podzielił stanowisko zamawiającego.
W ocenie składu orzekającego Izby z literalnego brzmienie pkt. 2.3 j OPZ nie wynika,
że do wykonawcy zamówienia należeć będzie wykupienie praw licencyjnych do produktu
ImFlow lub SPOT-Utopia
, a jedynie, że systemy ImFlow oraz Spot-Utopia to stosowane
przez zamawiającego systemy „na dzień ogłoszenia postępowania przetargowego”. Jest to
niewątpliwie postanowienie OPZ o informacyjnym jedynie charakterze co do systemów
zamawiającego i to o wąskim zakresie „pewności”, jeśli chodzi o jego „aktualność” (na dzień
ogłoszenia, ale już nie np. na dzień składania ofert).
Powyższe oraz fakt, że w SIWZ (w tym OPZ) zamawiający nie zawarł żadnego
postanowienia nakładającego na wykonawców obowiązek utrzymania systemów sterowania
ruchem z wykorzystaniem obu ws
kazanych w pkt. 2.3 j OPZ systemów czy choćby jednego
z nich przesądza o uznaniu przez skład orzekający Izby, że odwołujący wyprowadził
z opracowanego przez zamawiającego OPZ wniosek, który w brzmieniu OPZ nie znajduje
potwierdzenia.
W konsekwencji stwierdzić należy, że zarzut naruszenia przez zamawiającego
przepisu art. 7 ust. 1 oraz art. 29 ust. 2 i 3 ustawy
Pzp, oparty na błędnej interpretacji SIWZ
(OPZ) nie potwierdził się.
Skoro bowiem zamawiający nie narzucił wykonawcom postanowieniami SIWZ (OPZ)
konkretnego produktu, a w szczególności systemu sterowania ruchem ImFlow czy Spot-
Utopia to nie można twierdzić, że odwołujący będzie musiał wykupić prawa licencyjne do
tych produktów u podmiotów dysponujących prawami autorskimi do tych produktów (u
podmiotów konkurencyjnych wobec odwołującego).
Skład orzekający Izby uzupełniająco wskazuje, że odwołujący nie zgłosił zarzutu
naruszenia przez zamawiającego przepisu art. 7 ust. 1 oraz art. 29 ust. 1 ustawy Pzp,
poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób, który opisu tego nie wyczerpuje, bez
uwzględnienia wszystkich wymagań i okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie
oferty.
Po pierwsze, sformułowany zarzut referuje li tylko do opisu zamówienia w sposób,
który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję i prowadzący do uprzywilejowania niektórych
wykonawców; odwołujący zaprezentował w tym zakresie adekwatną argumentację.
Po wtóre, odwołujący nie zaprezentował żadnej argumentacji w zakresie dotyczącym
opisani
a przez zamawiającego przedmiotu zamówienia w sposób, który opisu tego nie
wyczerpuje, czy
bez uwzględnienia wszystkich wymagań i okoliczności mogących mieć
KIO 3048/20
wpływ na sporządzenie oferty. Wymienione przez odwołującego „braki informacyjne” (str. 3
odwołania) zostały wskazane przez odwołującego jedynie dodatkowo jako potwierdzenie
ograniczenia konkurencji wskutek ujęcia kwestionowanych wymagań, tj. pkt. 2.3. lit. j, 5.1 II.
Lit. b) oraz VII OPZ
i istotne dla zakresu związanego z pozyskaniem licencji („Dodatkowo
Odwołujący podnosi, że o ograniczeniu konkurencji wskutek ujęcia w SIWZ
kwestionowanych wymagań świadczy brak w SIWZ tak podstawowych informacji
dotyczących zakresu związanego z pozyskaniem licencji jak: (…)”.
Po trzecie
, odwołujący nie sformułowań żadnych żądań związanych z „brakami
informacyjnymi”.
Po czwarte,
odwołujący nie wskazał naruszenia przez zamawiającego art. 29 ust. 1
ustawy Pzp („Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za
pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie
wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty”), ograniczając się do
wskazania art. 29 ust. 2 i 3 ustawy Pzp.
Warto, za wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 18 lutego 2020 r. sygn. akt
K
IO 222/20 przypomnieć,: „Izba jest uprawniona do oceny tylko tych podjętych czynności lub
zaniechania czynności, które zostały podniesione w odwołaniu i tylko w odniesieniu do
podstaw faktycznych wskazanych w odwołaniu. Wobec tego precyzyjne wskazanie przez
wykonawcę czynności Zamawiającego, których prawidłowość podlega kwestionowaniu,
a
następnie okoliczności faktycznych i prawnych uzasadniających wniesienie odwołania, ma
decydujące znaczenie dla ustalenia granic kognicji Izby przy rozpoznaniu sprawy, gdyż
konstytuuje zarzuty podlegające rozpoznaniu. Zgodnie z art. 192 ust. 7 ustawy Pzp Izba nie
może orzekać co do zarzutów, które nie były zawarte w odwołaniu. Przepis ten wskazuje na
potrzebę ścisłego odczytywania treści zarzutów i niedopuszczalność wykraczania poza ich
treść. O treści zarzutu decyduje zaś przytoczona podstawa faktyczna, jak i właściwie
skorelowana z nią kwalifikacja prawna. To na wykonawcy, będącym profesjonalistą,
spoczywa ciężar skonkretyzowania stawianych zarzutów na obu tych płaszczyznach.”
Biorąc powyższe pod uwagę, skład orzekający Izby uznał, że jedyny zarzut
sformułowany w odwołaniu nie potwierdził się wobec czego orzekł jak w sentencji, oddalając
odwołanie.
KIO 3048/20
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp,
§ 3 pkt 1) lit. a) oraz pkt 2) lit. b) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzaj
ów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018
r. poz. 972).
Przewodniczący:
..……………………………………...