KIO 3113/20 WYROK dnia 17 grudnia 2020 r.

Sygn. akt KIO 3113/20 

WYROK 

z dnia 17 grudnia 2020 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   –   w składzie: 

Przewodniczący:     Anna Packo 
 

Protokolant:             Piotr Kur 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  16  grudnia 

2020  r.,  w  Warszawie,  odwołania 

wniesion

ego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  27  listopada  2020  r.  przez 

wykonawc

ę  Ever  Cleaning  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w 

Warszawie 

w postępowaniu prowadzonym przez Uniwersytet Medyczny w Lublinie  

przy  udziale 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  Ekotrade 

Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Warszawie,  Ekotrade  Serwis 

FM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gdyni oraz Silesia Ekotrade 

Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Siemianowicach  Śląskich 

zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  Uniwersytetowi  Medycznemu  w  Lublinie: 

unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenie czynności 

badania  i  oceny  ofert  oraz  wezwanie 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  

o  udzielenie  zamówienia  Ekotrade  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością, 

Ekotrade  Serwis  FM  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  oraz  Silesia 

Ekotra

de  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością,  na  podstawie  art.  90  ust.  1  

w  związku  z  art.  87  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  do  udzielenia 

wyjaśnień  dotyczących  wyliczenia  ceny  oferty  ze  szczególnym  uwzględnieniem 

założeń  do  kalkulacji  poszczególnych  cen  jednostkowych,  w  tym  ich  podziału  na 

powierzchnie wewnętrzne i zewnętrzne, 

kosztami postępowania obciąża Uniwersytet Medyczny w Lublinie i: 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę  15 000 zł 00 gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  Ever 

Cleaning  Spółkę  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  tytułem  wpisu  od 

odwołania, 

zasądza  od  Uniwersytetu  Medycznego  w  Lublinie  na  rzecz  Ever  Cleaning 

Spółki  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  kwotę  19  045  zł  21  gr  (słownie: 

dziewiętnaście  tysięcy  czterdzieści  pięć  złotych  dwadzieścia  jeden  groszy) 

stanowiącą  koszty  postępowania  odwoławczego  poniesione  z  tytułu  wpisu, 

dojazdu  i  wynagrodzenia 

pełnomocnika  oraz  opłaty  skarbowej  od 

pełnomocnictwa. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r. 

–  Prawo  zamówień 

publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2019  r.,  poz.  1843 

z  późn.  zm.)  na  niniejszy  wyrok  –  w  terminie  

7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Lublinie. 

Przewodniczący:      ……………………..… 

Sygn. akt: KIO 3113/20 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający  –  Uniwersytet  Medyczny  w  Lublinie  prowadzi,  na  podstawie  ustawy  z  dnia  

29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2019  r.  poz.  1843  z  późn. 

zm.),  w 

trybie  przetargu  nieograniczonego,  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  na  „usługę  kompleksowego  utrzymania,  czystości  obiektów  i  terenów 

zewnętrznych  Uniwersytetu  Medycznego  w  Lublinie”.  Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało 

opublikowane 25 września 2020 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem 

2020/S  187-451073. 

Wartość  zamówienia  jest  większa  niż  kwoty  określone  na  podstawie  

art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

I 

Stanowisko Odwołującego 

Odwołujący  –  Ever  Cleaning  spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  wniósł  odwołanie 

zarzucając Zamawiającemu naruszenie: 

1. art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie przeprowadzenia 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  w  sposób  zapewniający  zachowanie  uczciwej 

konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców, 

2.  art.  7  ust.  3  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  dokonanie  wyboru 

najkorzystniejszej oferty niezgodnie z przepisami ustawy, 

3. art. 89 ust. 1 p

kt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie odrzucenia 

oferty  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielnie  zamówienia:  Ekotrade  Spółka  

z  ograniczoną  odpowiedzialnością,  Ekotrade  Serwis  FM  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  oraz  Silesia  Ekotrade  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością, 

zwanych dalej „Konsorcjum Ekotrade”, pomimo że złożenie oferty tego wykonawcy stanowi 

czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, 

polegający  na  przeniesieniu  kosztów  wykonania  usług  na  terenach  wewnętrznych  do 

kosztów wykonania usług na terenach zewnętrznych w celu sztucznego obniżenia wysokości 

podatku  VAT  od  ceny  ofertowej  netto,  a  w  konsekwencji  do  obniżenia  wysokości  ceny 

ofertowej, 

4. art. 89 ust. 1 pkt 

4 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie odrzucenia 

oferty  Konsorcjum  Ekotrade,  pomimo  że  oferta  ta  zawiera  rażąco  niską  cenę  za  realizację 

usług  sprzątania  budynku  (powierzchnie  wewnętrzne)  Collegium  Novum,  budynku 

(powierzchnie  wewnętrzne)  Collegium  Medicum  oraz  budynku  (powierzchnie  wewnętrzne) 

Collegium Didacticum, ewentualnie 

5.  art.  90  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  zaniechanie  wezwania 

Konsorcjum  Ekotrade  do  udzielenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów,  dotyczących 

w

yliczenia  ceny  za  realizację  usług  sprzątania  budynku  (powierzchnie  wewnętrzne) 

Collegium  Novum,  budynku  (powierzchnie  wewnętrzne)  Collegium  Medicum  oraz  budynku 

(powierzchnie wewnętrzne) Collegium Didacticum. 

Odwołujący wniósł o: 

1. unieważnienie czynności wyboru oferty Konsorcjum Ekotrade, 

2.  nakazanie  Zamawiającemu  odrzucenia  oferty  Konsorcjum  Ekotrade,  ewentualnie,  

w przypadku nieuwzględnienia zarzutu zaniechania odrzucenia oferty Konsorcjum Ekotrade, 

nakazanie Zamawiającemu wezwania Konsorcjum Ekotrade do udzielenia wyjaśnień, w tym 

złożenia  dowodów  dotyczących  wyliczenia  ceny  za  realizację  usług  sprzątania  budynku 

(powierzchnie  wewnętrzne)  Collegium  Novum,  budynku  (powierzchnie  wewnętrzne) 

Collegium Medicum oraz budynku (powierzchnie wewnętrzne) Collegium Didacticum, 

4. nakazanie Zamawiającemu dokonania ponownej oceny ofert, 

5.  zasądzenie  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  kosztów  postępowania 

odwoławczego. 

W  uzasadnieniu  odwołania  Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  niezasadnie  zaniechał 

odrzuceni

a  oferty  Konsorcjum  Ekotrade,  pomimo  że  wykonawca  ten  zaoferował  realizację 

zamówienia  za  ceny,  które  stanowią  ceny  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia.  

Przedmiotem  zamówienia  jest  kompleksowe  utrzymanie  czystości  łącznie  w  trzynastu 

budynka

ch (terenach wewnętrznych) oraz dwunastu terenach zewnętrznych.  

Zamawiający zastrzegł, że do obliczenia ceny oferty brutto niezbędne jest, aby wykonawca 

wypełnił i złożył w ofercie formularz cenowy (załącznik nr 2a do formularza oferty), w którym 

powinien 

sporządzić  kalkulację  cenową  według  zasad  tam  określonych,  tj.  wykonawcy 

zobowiązani  byli  do  wskazania  cen  jednostkowych  za  sprzątanie  1  m

  powierzchni,  

w rozbiciu na poszczególne sprzątane obiekty (łącznie 25 obiektów). Ponadto Zamawiający 

zastrzegł,  że  wynagrodzenie  należne  wykonawcy  uzależnione  będzie  od  faktycznej  ilości 

wykonanej  usługi  oraz  będzie  obliczane  według  cen  jednostkowych  wskazanych  

w formularzu cenowym (§ 12 załącznika nr 6 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia 

–  wzór  umowy::  „1.  Strony  ustalają,  że  należne  Wykonawcy  wynagrodzenie,  za  faktyczną 

ilość wykonywanej usługi, płatne będzie w wysokości miesięcznej wartości netto, wynikającej 

z  cen  jednostkowych  netto,  zgodnie  z  Formularzem  cenowym  Wykonawcy,  stanowiącym 

załącznik  nr  2  do  umowy,  plus  należny  podatek  VAT.  2.  Ceny  jednostkowe  netto  (za  1  m

sprzątanej  powierzchni  w  poszczególnych  budynkach  i  terenach  zewnętrznych  wokół 

budynków  Zamawiającego)  wskazane  w  załączniku  nr  2  do  umowy  zawierają  wszelkie 

koszty związane z należytą realizacją przedmiotu umowy i nie ulegną zmianie przez okres jej 

obowiązywania.  Określone  przez  wykonawców  w  formularzu  ofertowym  ceny  jednostkowe 

za świadczenie usług na poszczególnych obiektach są więc bardzo istotne, gdyż to według 

tych cen nastąpi rozliczenie z wykonawcą za rzeczywiście wykonaną usługę.” 

Zamawiający  zastrzegł  sobie  ponadto  prawo  do  zmniejszenia  zakresu  realizowanego 

zamówienia (§ 13 wzoru umowy): „1. Zamawiający zastrzega sobie możliwość zmniejszenia 

ilości  usługi  tj.  zakresu  sprzątanych  powierzchni  wyrażonego  w  m

  (np.  w  przypadku 

wyłączenia z użytkowania, braku potrzeby wykonania usług). 2. W przypadku wykonywania 

mniejszej  ilości  usługi  niż  ustalona  w  umowie,  Wykonawcy  przysługiwać  będzie 

wynagrodzenie  z  tytułu  faktycznie  wykonanej  części  umowy  (wynagrodzenie  Wykonawcy 

ulegnie  obniżeniu  proporcjonalnie  do  zmniejszonego  zakresu  usługi).  3.  Wykonawca  nie 

będzie  miał  żadnych  roszczeń  z  tytułu  wykonywania  mniejszej  ilości  usługi  niż  określona  

w  umowie”.  Zamawiający  może  więc  w  dowolnym  zakresie  ograniczyć  przedmiot 

zamówienia.  Powyższe  potwierdzają  również  odpowiedzi  Zamawiającego  z  7  października 

2020 r. na pytanie nr 2: „Czy Zamawiający planuje ograniczenie zakresu, bądź metrażu prac 

Wykonawcy  w  związku  z  pracą  zdalną  Uniwersytetu”  –  „Zgodnie  z  treścią  SIWZ, 

Zamawiający  zastrzegł  sobie  możliwość  zmniejszenia  metrażu  bądź  wyłączenia  danego 

budynku bez względu na sytuację pandemiczną. Zajęcia odbywają się w trybie mieszanym. 

Zalecenia  GIS  oraz  Ministerstwa  Zdrowia  mogą  narzucić  dodatkowe  ograniczenia,  co  

w konsekwencji może spowodować wyłączenia”. 

Mając na uwadze powyższe Zamawiający zobowiązany był do zbadania nie tylko, czy cena 

łączna za realizację przedmiotu zamówienia nie jest rażąco niska, ale również do zbadania 

cen  jednostkowych  zaof

erowanych  przez  wykonawców  oraz  cen  za  realizację  usług  na 

poszczególnych  obiektach.  Powyższe  zobowiązanie  Zamawiającego  w  szczególności 

aktualizuje  się  z  uwagi  na  prawo  do  ograniczenia  przez  Zamawiającego  w  dowolnym 

zakresie przedmiotu umowy o udzielnie z

amówienia. Wykonawcy powinni określić więc ceny 

ofertowe  (w  tym  ceny  jednostkowe)  w  taki  sposób,  aby  pokrywały  one  koszty  realizacji 

przedmiotu  zamówienia  nawet  w  przypadku  ograniczenia  przez  Zamawiającego  zakresu 

zamówienia. 

Jak  wskazano  w  orzecznictwie,  przy  kosztorysowym  charakterze  wynagrodzenia  istotnym 

jest,  aby  koszty  prac,  w  tym  koszty  zakupu  materiałów,  sprzętu,  robocizny  były  ujęte  

w  odpowiednich  adekwatnych  dla  nich  pozycjach  kosztorysu  ofertowego  łub  w  pozycjach 

ściśle  z  nimi  związanych.  Związanie  to  może  mieć  charakter  technologiczny,  funkcjonalny 

etc.  Przy  wynagrodzeniu  kosztorysowym,  którego  istotą  jest  rozliczanie  prac  według 

faktycznie  zrealizowanych  robót  w  oparciu  o  stawki  ujęte  w  kosztorysie  ofertowym 

wykonawcy,  rzetelna  wycena  poszczególnych  pozycji  kosztorysowych  ma  doniosłe 

znaczenie”.  Pojęcie  „istotności”  części  składowej  ceny  lub  kosztu  należy  interpretować 

również poprzez odniesienie się do „istotności” części przedmiotu zamówienia, przynależnej 

danej  części  składowej  ceny  lub  kosztu.  Jeżeli  określone  prace  w  ramach  realizacji 

zamówienia  mają  dla  zamawiającego  istotne  znaczenie,  to  powinien  on  mieć  prawo 

zbadania,  czy  za  prace  te  wykonawca  oferuje  cenę,  która  nie  została  przez  niego  rażąco 

zaniżona. 

Zamawiający  zobowiązany  był  więc  w  szczególności  do  weryfikacji,  czy  cena  zaoferowana 

przez Konsorcjum Ekotrade za realizację usług sprzątania na poszczególnych obiektach nie 

jest ceną rażąco niską, lecz zaniechał dokonania takiej oceny. W szczególności niezasadnie 

zaniechał  wezwania  Konsorcjum  Ekotrade  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  ceny 

zaoferowanej  za  świadczenie  usług  sprzątania  budynku  (powierzchnie  wewnętrzne) 

Collegium Novum (pozycja nr 3 formularza cenowego), budynku (powierzchnie wewnętrzne) 

Collegium  Medicum  (pozycja  nr  8  formularza  cenowego)  i  budynku  (powierzchnie 

wewnętrzne) Collegium Didacticum (pozycja nr 11). 

Odwołujący,  pismem  z  26  października  2020  r.,  wskazał  Zamawiającemu  na  rażąco  niską 

cenę w  ofercie Konsorcjum  Ekotrade.  Zamawiający,  30  października 2020  r.,  na  podstawie 

art.  87  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  wezwał  Konsorcjum  Ekotrade  do 

złożenia  wyjaśnień  treści  oferty,  m.in.  do  „wyjaśnienia  i  wykazania  w  sposób  niebudzący 

wątpliwości,  że  Wykonawca  zrealizuje  wszystkie  wymagane  usługi  sprzątania  wymienione  

w  Załączniku  nr  1  do  SIWZ  —  Opis  przedmiotu  zamówienia  w  zaoferowanej  przez  siebie  

w  ofercie  cenie”.  Pismem  z  2  listopada  2020  r.  Konsorcjum  Ekotrade  przedstawiło  swoje 

stanowisko,  które  sprowadzało  się  do  stwierdzenia,  że  Odwołujący  nie  udowodnił  swojego 

stanowiska  i  jego  twierdzenia  są  gołosłowne,  bez  odniesienia  do  zaoferowanej  ceny  

i wykazania, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska. 

Zamawiający pominął, że cena zaoferowana przez Konsorcjum Ekotrade za realizację usług 

sprzątania we wskazanych obiektach nie pokrywa nawet minimalnych kosztów zatrudnienia 

pracowników niezbędnych do realizacji zamówienia. 

Odwołujący przedstawił, jakie według niego, są koszty wykonania zamówienia. 

Zamawiający  wskazał,  że  wszyscy  pracownicy  wykonujący  prace  fizyczne  (sprzątanie) 

muszą  zostać  zatrudnieni  na  podstawie  umowy  o  pracę  (pkt  II.2.4.  ppkt  6.1  ogłoszenia  

o  zamówieniu,  Rozdział  V  ust.  6  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia,  §  3  ust.  3 

wzoru  umowy).  Zamawiający  podkreślił,  że  obowiązek  zatrudnienia  na  podstawie  umowy  

o pracę jest bezwzględny i dotyczy również pracowników zastępujących stale wykonujących 

pracę (odpowiedź nr 5 i 22 z 7 października 2020 r.).  

Zamawiający  wskazał  w  opisie  przedmiotu  zamówienia,  jaka  jest  wymagana  minimalna 

liczba pracowników niezbędnych do realizacji usług sprzątania w poszczególnych obiektach, 

a  w  §  3  ust.  2  pkt  2.1  wzoru  umowy,  że  wykonawca  zobowiązany  będzie  realizować 

przedmiot  umowy  angażując odpowiednią ilość osób gwarantujących rzetelność  wykonania 

usługi,  nie  mniejszą  niż  liczbę  osób  wskazaną  w  załączniku  nr  3  do  umowy  oraz 

pozostających  w  stosunku  pracy  z  wykonawcą  przez  cały  okres  realizacji  umowy. 

Wykonawca zobowiązany jest więc zatrudnić co najmniej tyle osób, ile wymaga Zamawiający 

zgodnie z postanowieniami opisu pr

zedmiotu zamówienia. 

Z wymagań tych wynika, że wykonawcy zobowiązani byli do uwzględnienia w cenie ofertowej 

kosztów  wynagrodzeń  pracowników  równych  co  najmniej  minimalnemu  wynagrodzeniu  za 

pracę.  Zamawiający  podkreślił  także,  że  wykonawcy  powinni  uwzględnić  w  zaoferowanej 

cenie wysokość minimalnego wynagrodzenia obowiązującą w 2021 r. (odpowiedź na pytania 

nr 1 i 32 z 9 października 2020 r.), tj. wykonawca powinien w cenie oferty skalkulować koszty 

pracy  w  nowej  wysokości,  tj.  min.  2.800,00  zł.  Zamawiający  nie  przewiduje  waloryzacji 

wynagrodzenia. 

Zaoferowana  przez  Konsorcjum  Ekotrade  cena  za  realizację  zamówienia  w  zakresie 

sprzątania  budynku  (powierzchni  wewnętrznych)  Collegium  Novum  nie  pokrywa  nawet 

kosztów  zatrudnienia  pracowników  niezbędnych  do  realizacji  zamówienia,  tym  bardziej 

pozostałych kosztów realizacji zamówienia. 

Zamawiający  określił  następujące  wymagania  w  zakresie  minimalnej  liczby  pracowników  

i godzin ich pracy: „Wykonawca będzie wykonywać pracę przez 7 dni w tygodniu w okresie 

od 1 września do 31 maja i przez 5 dni w tygodniu od poniedziałku do piątku w okresie od  

1  czerwca  do  31  sierpnia,  z  wyłączeniem  dni:  1  stycznia,  6 stycznia,  4-5 kwietnia,  1 maja,  

3  maja,  23  maja,  3  czerwca,  15  sierpnia,  1  listopada,  11  listopada,  24-26  grudnia, 

za

pewniając:  1.  Serwis  dzienny:  -  po  2  osoby  w  godzinach  7:30-15.30  od  poniedziałku  do 

piątku  i  w  godzinach  7:30-15:30  w  soboty  i  niedziele  w  celu  utrzymania  ogólnej  czystości  

i  bieżącej  interwencji  w  zakresie  powstania  wszelkiego  rodzaju  zabrudzeń,  serwis  dzienny 

przypadający w soboty i w niedziele nie obowiązuje w okresie od 1 czerwca do 31 sierpnia,  

z zastrzeżeniem zapewnienia serwisu dziennego w godzinach od 7:30-20:30 od poniedziałku 

do piątku i w godzinach 7:30 -15:30 w soboty i niedziele na wezwanie Zamawiającego oraz  

co najmniej 8 osób od poniedziałku do piątku w godzinach od 15:30 do 22:00, od 5:00 do 

7:00  oraz  w  innych  godzinach,  na  które  pozwala  harmonogram  zajęć  w  odniesieniu  do  sal 

ćwiczeń,  seminaryjnych  i  wykładowych  oraz  -  1  osoba  od  poniedziałku  do  piątku  

w  godzinach  od  15:30  do  22:00  sprzątająca  wyłącznie  pomieszczenia  o  numerach: 

129,130,131,132,133,134,135,136,137,327,328,329”  (rozdział  III  pkt  1  ppkt  1.1  opisu 

przedmiotu zamówienia). 

Przy  uwzględnieniu  powyższych  założeń  minimalne  łączne  koszty  wynagrodzeń 

pracowników (bez innych kosztów osobowych) w zakresie tego obiektu wynoszą 480.108,00 

zł  netto,  minimalne  miesięczne  koszty  wynagrodzeń  pracowników  (bez  innych  kosztów 

osobowych)  w  zakresie  tego  obiektu  wynoszą  40.009,00  zł  netto.  Konsorcjum  Ekotrade 

zaoferowało  realizację  zamówienia  za  łączną  kwotę  225.866,35  zł  brutto,  co  stanowi 

183.631,18  zł  netto,  czyli  cenę  niższą  o  296.476,82  zł  netto  niż  minimalne  koszty 

wynagrodzeń pracowników do świadczenia usług na tym obiekcie oraz za miesięczną kwotę 

18.822,19 zł brutto, co stanowi 15.302,60 zł netto, czyli cenę niższą o 24.706,40 zł netto niż 

minimalne  miesięczne  koszty  wynagrodzeń  pracowników  do  świadczenia  usług  na  tym 

obiekcie.  Zatem  cena  zaoferowana  przez  Konsorcjum  Ekotrade  nie  pokrywa  nawet 

minimalnych kosztów  wynagrodzeń  pracowników,  w  związku z  tym  nie  pokryje pozostałych 

kosztów osobowych realizacji zamówienia, jak koszty: urlopów, wynagrodzeń chorobowych, 

urlopów  okolicznościowych,  Pracowniczych  Planów  Kapitałowych,  lekarskich  badań 

wstępnych  i  okresowych,  szkoleń  BHP,  ekwiwalentu  za  pranie  odzieży  roboczej  lub  prania 

odzieży roboczej, a także pozostałych kosztów realizacji zamówienia. 

Odwołujący przedstawił  szczegółowe wyliczenia obrazujące sposób obliczenia minimalnych 

kosztów  wynagrodzeń  pracowników  bezpośrednio  realizujących  zamówienie:  obowiązująca 

w  2021  r.  wysokość  wynagrodzenia  minimalnego  2.800,00  zł  brutto  to  koszty  pracodawcy  

3.373,44  zł.  Średni  miesięczny  wymiar  czasu  pracy  pracownika  w  okresie  realizacji 

zamówienia wynosi 168 godzin, liczba roboczogodzin w całym okresie realizacji zamówienia 

wynosi  23.909,16,  co  wynika  z  wymagań  w  zakresie  liczby  pracowników:  2  osoby  

w  godzinach  7:30-

15.30  od  poniedziałku  do  piątku  i  w  godzinach  7:30-15:30  w  soboty  

i niedziele (bez okresu od 1 czerwca do 31 sierpnia), 2 osoby 7:30-15:30 oraz co najmniej 8 

osób  od  poniedziałku  do  piątku  w  godzinach  15:30-22:00  i  5:00-7:00  oraz  1  osoba  od 

poniedziałku do piątku w godzinach 15:30-22:00, 8 osób 5:00-7:00, 9 osób 15:30-22:00, co 

daje 465,76 

godzin średniomiesięcznie 1.526,7 godzin + 1.526,7 godzin średniomiesięcznie, 

tj.  5.589,12  godzin  +  18.320,4  godzin  w  okresie  realizacji  zamówienia.  W  związku  z  tym 

średniomiesięczna  liczba  roboczogodzin  w  okresie  realizacji  zamówienia  wynosi  1.992,46. 

Łączny  wymagany  do  realizacji  zamówienia  wymiar  zatrudnienia  wynosi  11,86  etatu 

(1.992,46  godz.:  168  godz.  =  11,86).  Minimalne  miesięczne  koszty  wynagrodzeń 

pracowników  wynoszą  więc  40.009,00  zł  netto  (11,86  etatu  x  3.373,44  zł  =  40.009,00  zł), 

łącznie 480.108,00 zł netto (40.009,00 zł x 12 miesięcy), co stanowi 590.532,84 zł brutto. 

Różnica  pomiędzy  minimalnymi  kosztami  wynagrodzeń  pracowników  a  ceną  zaoferowaną 

przez  Konsorcjum  Ekotrade,  jest  tak  duża,  że  nie  może  być  pokryta  z  ewentualnego 

dofinansowania d

o zatrudnienia do realizacji zamówienia osób niepełnosprawnych. Ponadto 

nie  ma  podstaw,  aby  sądzić,  że  Konsorcjum  Ekotrade  zatrudni  do  realizacji  zamówienia 

jakiekolwiek  osoby  niepełnosprawne.  Nie  wynika  to  z  oferty  Ekotrade  ani  z  innych 

dokumentów złożonych przez tego wykonawcę w postępowaniu. Zamawiający nie miał więc 

również żadnych podstaw, aby takie założenie przyjąć, a etap postępowania odwoławczego 

nie może zastępować wyjaśnień wykonawcy w zakresie wysokości zaoferowanej ceny. 

Rażąco  niski  poziom  ceny  zaoferowanej  przez  Konsorcjum  Ekotrade  potwierdza  również 

porównanie  zaoferowanej  przez  tego  wykonawcę  ceny  z  cenami  zaoferowanymi  przez 

pozostałych  wykonawców  oraz  średnią  arytmetyczną  wszystkich  cen  za  realizację  usług  

w tym obiekcie. W związku z powyższym cena zaoferowana przez Konsorcjum Ekotrade za 

sprzątanie budynku Collegium Novum jest ceną rażąco niską. 

Również  cena  zaoferowana  za  realizację  zamówienia  w  zakresie  sprzątania  budynku 

(powierzchni  wewnętrznych)  Collegium  Medicum  nie  pokrywa  nawet  kosztów  zatrudnienia 

pracowników  niezbędnych  do  realizacji  zamówienia,  a  tym  bardziej  pozostałych  kosztów 

realizacji zamówienia w tym zakresie.  

Zamawiający  określił  następujące  wymagania  w  zakresie  minimalnej  liczby  pracowników  

i  godzin  ich  pracy:  „-  po  2  osoby  w  godzinach  13:00-21:00  od  poniedziałku  do  piątku  

i w godzinach 7:30-

15:30 w soboty i niedziele w celu utrzymania ogólnej czystości i bieżącej 

dezynfekcji  po  każdych  odbywających  się  zajęciach  studentów,  odbywających  się  

w  budynku,  serwis  popołudniowy  przypadający  w  soboty  i  w  niedziele  nie  obowiązuje  

w okresie od 1 czerwca do 31 sierpnia przez 7 dni w tygodniu w okresie od 1 września do 31 

maja  i  przez  5  dni  w  tygodniu  od  poniedziałku  do  piątku  w  okresie  od  1  czerwca  do  31 

sierpnia, z wyłączeniem dni: 1 stycznia, 6 stycznia, 4-5 kwietnia, 1 maja, 3 maja, 23 maja, 3 

czerwca,  15  sierpnia,  1  listopada,  11  listopada,  24  -

26  grudnia”  (rozdział  VIII  opisu 

przedmiotu zamówienia).  

Przy  uwzględnieniu  wszystkich  powyższych założeń  minimalne  łączne koszty  wynagrodzeń 

pracowników (bez innych kosztów osobowych) w zakresie tego obiektu wynoszą 112.133,16 

zł  netto,  minimalne  miesięczne  koszty  wynagrodzeń  pracowników  (bez  innych  kosztów 

osobowych)  w  zakresie  tego  obiektu  wynoszą  9.344,43  zł  netto.  Konsorcjum  Ekotrade 

zaoferowało  realizację  zamówienia  za  łączną  kwotę  48.889,55  zł  brutto,  co  stanowi 

39.747,60  netto,  czyli  cenę  niższą  o  72.385.56  zł  netto  niż  minimalne  koszty  wynagrodzeń 

pracowników do świadczenia usług w tym obiekcie i miesięczną kwotę 4.074,13 zł brutto, co 

stanowi  3.312,30  zł  netto,  czyli  cenę  niższą  o  6.032,13  zł  netto  niż  minimalne  miesięczne 

koszty  wynagrodzeń  pracowników  do  świadczenia  usług  w  tym  obiekcie.  Cena  ta  nie 

pokrywa  nawet  minimalnych  kosztów  wynagrodzeń  pracowników,  w  związku  z  tym  nie 

pokryje  pozostałych  kosztów  osobowych  realizacji  zamówienia  (urlopów,  wynagrodzeń 

chorobowych,  urlopów  okolicznościowych,  Pracowniczych  Planów  Kapitałowych,  lekarskich 

badań  wstępnych  i  okresowych,  szkoleń  BHP,  ekwiwalentu  za  pranie  odzieży  roboczej  lub 

prania  odzieży  roboczej  i  pozostałych).  Minimalne  koszty  pracodawcy  wynagrodzenia 

jednego pracownika wynoszą 3.373,44 zł, średni miesięczny wymiar czasu pracy pracownika 

w  okresie  realizacji  zamówienia  wynosi  168  godzin,  liczba  roboczogodzin  w  całym  okresie 

realizacji zamówienia wynosi 5.589,12, co wynika z wymagań w zakresie liczby pracowników 

(po 2 osoby w godzinach 7:30-

15:30 w soboty i niedziele oprócz okresu od 1 czerwca do 31 

sierpnia, po 2 osoby w godzinach 13:00-

21:00 od poniedziałku do piątku, 2 osoby 7:30-15:30 

sobota/niedziela  2  osoby  13:00-21:00,  co  daje  129,76  godzin  +  336  godzin 

średniomiesięcznie,  tj.  1,557,12  +  4.032  godzin  w  okresie  realizacji  zamówienia. 

Średniomiesięczna  liczba  roboczogodzin  w  okresie  realizacji  zamówienia  wynosi  465,76 

29,76 + 336), łączny wymagany do realizacji zamówienia wymiar zatrudnienia wynosi więc 

2,77  etatu  (465,76  godz.  :  168  godz.),  minimalne  miesięczne  koszty  wynagrodzeń 

pracowników  wynoszą  więc  9.344,43  zł  netto  (2,77  etatu  x  3.373,44  zł),  minimalne  łączne 

ko

szty wynagrodzeń pracowników wynoszą 112.133,16 zł netto (9.344,43 zł x 12 miesięcy). 

W  związku  z  tym  minimalne  koszty  wynagrodzeń  pracowników  realizujących  zamówienie  

w tym zakresie wynoszą 112.133,16 zł netto, co stanowi 137.923,79 zł brutto. 

Różnica  pomiędzy  minimalnymi  kosztami  wynagrodzeń  pracowników  a  ceną  zaoferowaną 

przez  Konsorcjum  Ekotrade  jest  tak  duża,  że  nie  może  być  ona  pokryta  z  ewentualnego 

dofinansowania  do  zatrudnienia  do  realizacji  zamówienia  osób  niepełnosprawnych.  

Z powyższych wymagań wynika, że do realizacji zamówienia należy zatrudnić pracowników 

średniomiesięcznie  na  ponad  2  etaty.  Konsorcjum  Ekotrade  zaoferowało  zaś  realizację 

zamówienia  za  kwotę  3.312,30  zł  netto  miesięcznie,  która  to  kwota  nie  pokrywa  nawet 

kosztów  zatrudnienia  jednego  pracownika.  Ponadto  nie  ma  podstaw,  aby  sądzić,  że 

Konsorcjum Ekotrade zatrudni do realizacji zamówienia jakiekolwiek osoby niepełnosprawne, 

gdyż  nie  wynika  to  z  oferty  ani  innych  dokumentów  złożonych  przez  tego  wykonawcę  

w  postępowaniu.  Zamawiający  nie  miał  więc  podstaw,  aby  takie  założenie  przyjąć,  a  etap 

postępowania  odwoławczego  nie  może  zastępować  wyjaśnień  wykonawcy  w  zakresie 

wysokości zaoferowanej ceny. 

Rażąco  niski  poziom  ceny  zaoferowanej  przez  Konsorcjum  Ekotrade  potwierdza  również 

porównanie  zaoferowanej  przez  tego  wykonawcę  ceny  z  cenami  zaoferowanymi  przez 

pozostałych  wykonawców  oraz  średnią  arytmetyczną  wszystkich  cen  za  realizację  usług  

w  tym  obiekcie.  Konsorcjum  Ekotrade  zaoferowało  39.747,60  zł  netto,  a  kolejna  najniższa 

cena wynio

sła 53.352,48 zł. Cena zaoferowana przez Konsorcjum Ekotrade w tym obiekcie 

jest  niższa  o  ponad  50%  od  średniej  arytmetycznej  wszystkich  cen,  tj.  kwoty  82.322,88  zł 

(39.747,60 zł + 55.886,72 zł + 53.352,48 zł + 109.372,56 zł + 70.025,13 zł + 84.163,56 zł + 

89.098,68 zł + 75.893,90 zł + 114.974,59 zł + 130.713,58) : 10 = 82.322,88 zł). 

Zaoferowana  przez  Konsorcjum  Ekotrade  cena  za  realizację  zamówienia  w  zakresie 

sprzątania  budynku  (powierzchni  wewnętrznych)  Collegium  Didacticum  nie  pokrywa  nawet 

kosztów  zatrudnienia  pracowników  niezbędnych  do  realizacji  zamówienia.  Cena  ta  nie 

pokrywa tym bardziej pozostałych kosztów realizacji zamówienia w tym zakresie. 

Zamawiający  określił  następujące  wymagania  w  zakresie  minimalnej  liczby  pracowników  

i  godzin  ich  pracy:  -po  2  osoby  w  godzinach  13:00-

21:00  od  poniedziałku  do  piątku  

i w godzinach 7:30-

15:30 w soboty i niedziele w celu utrzymania ogólnej czystości i bieżącej 

dezynfekcji  po  każdych  odbywających  się  zajęciach  studentów,  odbywających  się  

w  budynku,  serwis  pop

ołudniowy  przypadający  w  soboty  i  w  niedziele  nie  obowiązuje  

w okresie od 1 czerwca do 31 sierpnia przez 7 dni w tygodniu w okresie od 1 września do 31 

maja  i  przez  5  dni  w  tygodniu  od  poniedziałku  do  piątku  w  okresie  od  1  czerwca  do  31 

sierpnia,  z  wyłączeniem  dni:  1 stycznia,  6 stycznia,  4-5 kwietnia,  1 maja,  3 maja,  23 maja,  

3 czerwca, 15 sierpnia, 1 listopada, 11 listopada, 24 -26 grudnia. 

Minimalne  łączne  koszty  wynagrodzeń  pracowników  (bez  innych  kosztów  osobowych)  

w  zakresie  tego  obiektu  wynoszą  112.133,16  zł  netto,  minimalne  miesięczne  koszty 

wynagrodzeń  pracowników  (bez  innych  kosztów  osobowych)  w  zakresie  tego  obiektu 

wynoszą  9.344,43  zł  netto.  Konsorcjum  Ekotrade  zaoferowało  realizację  zamówienia  za 

łączną  kwotę  44.448,40  zł  brutto,  co  stanowi  36.136,91  zł  netto,  czyli  cenę  niższą  

o 75.996.25 zł netto niż minimalne koszty wynagrodzeń pracowników do świadczenia usług 

w  tym  obiekcie.  Konsorcjum  Ekotrade  zaoferowało  realizację  zamówienia  za  miesięczną 

kwotę 3.704,03 zł brutto, co stanowi 3.011,41 zł netto, czyli cenę niższą o 6.333,02 zł netto 

niż  minimalne  miesięczne  koszty  wynagrodzeń  pracowników  do  świadczenia  usług  w  tym 

obiekcie.  Cena  zaoferowana  przez  Konsorcjum  Ekotrade  nie  pokrywa  nawet  minimalnych 

kosztów  wynagrodzeń  pracowników,  w  związku  z  tym  cena  zaoferowana  przez  tego 

wykonawcę nie pokryje pozostałych kosztów osobowych realizacji zamówienia. 

Do wyliczenia kosztów zatrudnienia pracowników Odwołujący przyjął obowiązującą w 2021 r. 

wysokość  wynagrodzenia  minimalnego,  tj.  2.800,00  zł  brutto,  co  daje  koszty  pracodawcy 

3.373,44  zł;  średni  miesięczny  wymiar  czasu  pracy  pracownika  w  okresie  realizacji 

zamówienia wynosi 168 godzin, liczba roboczogodzin w całym okresie realizacji zamówienia 

wynosi  5.589,12,  co  wynika  z  wymagań  w  zakresie  liczby  pracowników  (po  2  osoby  

w godzinach 7:30-

15:30 w soboty i niedziele oprócz okresu od 1 czerwca do 31 sierpnia, po 

2  osoby  w  godzinach  13:00-

21:00  od  poniedziałku  do  piątku,  2  osoby  7:30-15:30 

sobota/niedziela,  2  osoby  13:00-21:00,  129,76  godzin  +  336  godzin 

średniomiesięcznie,  tj. 

1.557,12  godzin  +  4.032  godzin  w  okresie  realizacji  zamówienia;  średniomiesięczna  liczba 

roboczogodzin  w  okresie  realizacji  zamówienia  wynosi  465,76  (129,76  +  336),  łączny 

wymagany  do  realizacji zamówienia wymiar  zatrudnienia wynosi  2,77  etatu (465,76 godz.  : 

168 godz. = 2,77 etatu), minimalne miesięczne koszty wynagrodzeń pracowników  wynoszą 

więc  9.344,43  zł  netto  (2,77  etatu  x  3.373,44  zł),  zatem  minimalne  koszty  wynagrodzeń 

pracowników  realizujących  zamówienie  w  tym  zakresie  wynoszą  112.133,16  zł  netto,  co 

stanowi 137.923,79 zł brutto.  

Różnica  pomiędzy  minimalnymi  kosztami  wynagrodzeń  pracowników  a  ceną  zaoferowaną 

przez  Konsorcjum  Ekotrade  jest  tak  duża,  że  nie  może  być  pokryta  z  ewentualnego 

dofinansowania  do  zatrudnienia  do  re

alizacji  zamówienia  osób  niepełnosprawnych.  

Z powyższych wymagań wynika, że do realizacji zamówienia należy zatrudnić pracowników 

średniomiesięcznie  na  ponad  2  etaty.  Konsorcjum  Ekotrade  zaoferowało  zaś  realizację 

zamówienia  za  kwotę  3.011,41  zł  netto  miesięcznie,  która  to  kwota  nie  pokrywa  nawet 

kosztów  zatrudnienia  jednego  pracownika.  Nie  ma  też  żadnych  podstaw,  aby  sądzić,  że 

Konsorcjum Ekotrade zatrudni do realizacji zamówienia jakiekolwiek osoby niepełnosprawne, 

gdyż  nie  wynika  to  z  oferty  Ekotrade  ani  innych  dokumentów  złożonych  w  postępowaniu. 

Zamawiający  nie  miał  więc  podstaw,  aby  takie  założenie  przyjąć,  a  etap  postępowania 

odwoławczego  nie  może  zastępować  wyjaśnień  wykonawcy  w  zakresie  wysokości 

zaoferowanej ceny. 

Rażąco  niski  poziom  ceny  zaoferowanej  przez  Konsorcjum  Ekotrade  potwierdza  również 

porównanie  zaoferowanej  przez  tego  wykonawcę  ceny  z  cenami  zaoferowanymi  przez 

pozostałych wykonawców oraz średnią arytmetyczną wszystkich cen za realizację usług na 

tym  obiekcie.  Konsorcjum  Ekotrade  zaofer

owało  najniższą  cenę  za  realizację  usług  w  tym 

obiekcie,  tj.  kwotę  36.136,91  zł  netto,  kolejna  cena  wyniosła  48  505,920  zł.  Cena 

zaoferowana  przez  Konsorcjum  Ekotrade  za  realizację  usług  na  tym  obiekcie  jest  niższa  

o ponad 50 % od średniej arytmetycznej wszystkich cen, tj. kwoty 76.045,17 zł (120.052,15 

zł + 115.080,30 zł + 68.999,67 zł + 81.004,92 zł + 76.518,12 zł + 63.906,55 zł + 99.437,16 zł 

+ 48.505,92 zł + 50.809,95 zł + 36.136,91 zł : 10 = 76 045,17 zł). W związku z powyższym 

cena zaoferowana przez 

Konsorcjum Ekotrade za sprzątanie budynku Collegium Didacticum 

jest ceną rażąco niską. 

Cena  ofertowa  powinna  uwzględniać  też  konieczność  poniesienia  szeregu  innych kosztów, 

których nie uwzględniono w powyższych wyliczeniach, tj. wynagrodzenie chorobowe, koszty 

tzw. urlopów okolicznościowych, koszty badań lekarskich pracowników nowo zatrudnionych 

(średnio  50  zł  za  jedno  badanie)  oraz  badań  okresowych,  koszty  szkoleń  BHP, 

Pracowniczych Planów Kapitałowych, koszty wyposażenia pracowników w ubranie robocze, 

zak

upu i wymiany odzieży roboczej, ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej lub pokrywanie 

kosztów  prania  odzieży  roboczej  (zgodnie  z  wymaganiami  Zamawiającego:  wykonawca 

zobowiązuje się do zapewnienia schludnego wyglądu osób wykonujących pracę i znajomości 

prz

ez nich podstawowych zasad grzeczności – § 3 ust. 2 pkt 2.2 wzoru umowy, wykonawca 

wyposaży  wszystkich  pracowników  zatrudnionych  przy  wykonywaniu  usługi  będącej 

przedmiotem niniejszej umowy w oznakowaną odzież ochronną i roboczą oraz identyfikator, 

o którym mowa w § 3 ust. 7 umowy – § 9 ust. 2 wzoru umowy). Do obowiązków wykonawcy 

należeć będzie również zapewnienie na własny koszt wszelkich środków czystości i środków 

higienicznych  oraz  sprzętu  niezbędnego  do  realizacji  zamówienia  (zgodnie  z  wymaganiami 

Zam

awiającego:  wykonawca  zapewni  użycie  środków  czystości  i  sprzętu  technicznego 

zakupionego z własnych środków finansowych niezbędnych do prawidłowego wykonywania 

czynności  podejmowanych  w  ramach  należytej  realizacji  przedmiotu  umowy;  wykonawca 

zobowiązany  będzie  do  zapewnienia  dostaw  mydła  w  płynie  dolewanego  do  dozowników, 

które posiada Zamawiający; wykonawca zapewni dostawę stojących odświeżaczy powietrza 

w  żelu  do  każdej  z  toalet;  wykonawca  zapewni  dostawę  papieru  toaletowego  i  ręczników 

papierowych;  środków  do  czyszczenia  mebli,  dezynfekcji  oraz  do  czyszczenia  monitorów, 

kosztów dezynfekcji i środków dezynfekujących LCD – opis przedmiotu zamówienia, str. 16), 

kosztów  mycia  stolarki  okiennej  –  §  3  ust.  2  pkt  2.7  wzoru  umowy  (Konsorcjum  Ekotrade 

zaoferowało  mycie  stolarki  okiennej  4-krotnie  w  okresie  realizacji  zamówienia,  za  co 

uzyskało  najwyższą  możliwą  liczbę  punktów.  Wykonawca  ten  zobowiązany  był  więc  do 

uwzględnienia w zaoferowanej cenie również dodatkowych kosztów związanych z 4-krotnym 

myciem stolarki 

okiennej), kosztów nadzoru nad sposobem realizacji przedmiotu zamówienia 

–  §  3  ust.  2  pkt  2.6  wzoru  umowy  (min.  2  osób),  kosztów  obsługi  administracyjnej  (koszty 

rozliczeń  księgowo-kadrowych).  Koszty  te  z  pewnością  nie  zostaną  pokryte  z  ceny 

zaoferowanej przez Konsorcjum Ekotrade. 

Zatem nie ulega wątpliwości, że ceny zaoferowane przez Konsorcjum Ekotrade za realizację 

usług sprzątania ww. budynków (powierzchnie wewnętrzne) są rażąco niskie. 

Zgodnie  z  art.  89  ust.  1  pkt  3  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  zamawiający  odrzuca 

ofertę,  jeżeli  jej  złożenie  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu  przepisów  

o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji.  Czyn  nieuczciwej  konkurencji  został  zdefiniowany  

w  art.  3  ust.  1  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji. 

Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, 

jeżeli  zagraża  lub  narusza  interes  innego  przedsiębiorcy  lub  klienta.  Czynem  nieuczciwej 

konkurencji  jest  również  naruszanie  interesów  innych  wykonawców  biorących  udział  

w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  poprzez  zaniżanie  ceny  ofertowej  

w wyniku zaniżenia wysokości podatku od towarów i usług. 

Manipulacja  cenowa  jest  szczególnym  rodzajem  czynu  nieuczciwej  konkurencji, 

sprow

adzającym  się  do  przerzucania  kosztów  między  poszczególnymi  elementami 

cenotwórczymi.  Celem  takiej  „optymalizacji”  jest  uzyskanie  przewagi  nad  innymi 

wykonawcami  wedle  przyjętych  przez  zamawiającego  kryteriów  oceny  ofert.  Jest  to 

działanie, które prowadzi do wynaturzeń pozbawiających system zamówień publicznych jego 

ekonomicznego sensu, jak również narusza to interes innych przedsiębiorców. Okolicznością 

przesądzającą  o  naganności  postępowania  wykonawcy  w  stopniu  uzasadniającym 

zastosowanie  przepisu  art.  15  ustawy  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  jest 

manipulowanie  ceną  w  celu  uzyskania  zamówienia.  Ponieważ  taka  czynność  zagraża 

interesom innych wykonawców, którzy prawidłowo skalkulowali ceny za poszczególne usługi, 

a  więc  zgodnie  z  oczekiwaniami  zamawiającego  i  znaleźli  się  w  gorszej  sytuacji  podczas 

dokonywania oceny ich ofert, niewątpliwym jest, że działanie wykonawcy utrudniło im dostęp 

do  rynku, mimo  zaoferowania wykonania usługi zgodnie z  wymogami  specyfikacji  istotnych 

warunków zamówienia.  

Konsorc

jum  Ekotrade  dokonało  sztucznego  zaniżenia  wartości  prac  polegających  na 

utrzymaniu czystości terenów wewnętrznych opodatkowanych stawką VAT 23%, zawyżając 

jednocześnie wartość prac wykonywanych na zewnątrz (opodatkowanych stawką 8%). Tym 

samym  wykonawca  p

oprzez  zaniżenie  wartości  części  zamówienia  opodatkowanej  wyższą 

stawką VAT zaniżył rzeczywistą wysokość podatku, który zobowiązany byłby zapłacić, przez 

co  sztucznie  obniżył  wysokość  ceny  ofertowej.  Jednocześnie  Konsorcjum  Ekotrade 

przerzuciło koszty usługi sprzątania powierzchni wewnątrz na usługi utrzymania powierzchni 

zewnętrznej,  które  objęte  są  stawką  podatku  VAT  w  wysokości  8%  i  w  konsekwencji 

uzyskało  niższą  cenę  brutto  za  wykonanie  całego  przedmiotu  zamówienia.  Takie  działanie 

niewątpliwie  jest  rażąco  sprzeczne  z  prawem  (przepisami  prawa  podatkowego),  narusza 

interes Odwołującego i utrudnia Odwołującemu dostęp do rynku. 

Rażące  zaniżenie  kosztu  usługi  utrzymania  czystości  powierzchni  wewnętrznych  

i  przerzucenie  go  na  koszt  usług  utrzymania  terenów  zewnętrznych  było  świadomym  

i  celowym  zabiegiem  Konsorcjum  Ekotrade  w  celu  uzyskania  przewagi  konkurencyjnej  

w  kryterium  cenowym,  ponieważ  usługi  utrzymania  powierzchni  zewnętrznych  korzystają  

z  opodatkowania  niższą  stawką  VAT,  w  przeciwieństwie  do  usług  utrzymania  czystości 

powierzchni wewnętrznych, które opodatkowane są podstawową stawką VAT. Praktykę taką 

należy  uznać  za  niedopuszczalną  i  szczególnie  naganną,  a  przede  wszystkim  naruszającą 

przepisy  Prawa  zamówień  publicznych,  ustawy  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  oraz 

przepisów  prawa  podatkowego,  ponieważ  została  zastosowana  wyłącznie  w  zamiarze 

nieuczciwego  obniżenia  całkowitej  ceny  brutto  oferty,  a  także  w  celu  uzyskania  wyższej 

punktacji. 

Cenę  oferty  w  niniejszym  postępowaniu  tworzy  suma  cen  jednostkowych.  Poprawność 

obliczenia cen jednostkowych ma istotne znaczenie, ponieważ ceny te, zgodnie z § 12 ust. 1 

wzoru  umowy,  będą  stanowiły  podstawę  rozliczenia  między  Zamawiającym  a  wybranym 

wykonawcą.  Konsorcjum  Ekotrade,  przyjmując  dla  każdego  rodzaju  usług  sprzątania,  bez 

względu  na  jego  zakres  określony  przez  Zamawiającego,  tę samą  cenę  jednostkową  netto 

za  1  m

sprzątanej  powierzchni,  uniemożliwia  Zamawiającemu  dokonanie  oceny  oferty  

w  każdej  z  pozycji  (w  odniesieniu  do  każdego  obiektu).  Takie  działanie  ma  wpływ  na 

zachwianie  zasady  zachowania  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania  wykonawców 

oraz  narusza zasadę  przejrzystości  postępowania uniemożliwiając innym  uczestnikom  oraz 

zamawiającemu prawidłową i rzetelną ocenę oferty. 

Z  porównania  cen  jednostkowych  netto  zaoferowanych  przez  wykonawców  wynika,  że  

w  rzeczywistości  najniższą  cenę  zaoferował  Odwołujący,  a  cena  netto  oferowana  przez 

Konsorcjum Ekotrade jest wyższa od ceny zaoferowanej przez Odwołującego o 61.211,49 zł. 

Dokonanie jednak przez Konsorcjum Ekotrade manipulacji w zakresie stawek jednostkowych 

(i  wysokości  podatku  VAT)  sprawia,  że  cena  brutto  oferty  Konsorcjum  Ekotrade  jest 

najniższa  niż  cena  brutto  oferty  Odwołującego.  W  wyniku  celowych  działań  Konsorcjum 

Ekotrade  doszło  więc  do  sytuacji,  gdy  cena  netto  zaoferowana  przez  Odwołującego  jest 

niższa od  ceny  Konsorcjum  Ekotrade, jednak  cena  brutto oferty  Odwołującego  jest  wyższa 

od ceny brutto Konsorcjum Ekotrade: cena ofertowa netto Odwołującego to 2.541.842,35 zł,  

VAT  511.649,98  zł,  cena  ofertowa  brutto  3.053.492,33  zł;  cena  ofertowa  netto  Konsorcjum 

Ekotrade to 2.603.053,84 zł, VAT 430.697,07 zł, cena ofertowa brutto 3.033.750,91 zł. 

Z  powyższego  porównania  wynika,  że  cena  netto  Odwołującego  jest  niższa  od  ceny  netto 

Konsorcjum  Ekot

rade  o  61.211,49  zł,  lecz  wysokość  VAT  w  ofercie  Konsorcjum  Ekotrade 

jest niższa o 90.952,91 zł, przez co cena brutto oferty Konsorcjum Ekotrade jest niższa od 

ceny brutto oferty Odwołującego o 19.741,42 zł. 

Na  przeniesienie  przez  Konsorcjum  Ekotrade  koszt

ów  realizacji  zamówienia  pomiędzy 

cenami  za  sprzątanie  powierzchni  wewnętrznych  do  kosztów  sprzątania  powierzchni 

zewnętrznych wskazuje również porównanie cen zaoferowanych przez Konsorcjum Ekotrade 

z  cenami  zaoferowanymi  przez  pozostałych  wykonawców.  Jak  wynika  z  zestawienia 

średnich  cen  jednostkowych  oferowanych  dla  sprzątania  powierzchni  wewnętrznych  

i  zewnętrznych,  Konsorcjum  Ekotrade  zaoferował  ceny  jednostkowe  wykonania  usług 

utrzymania czystości powierzchni wewnętrznych o 53% niższe od średniej arytmetycznej cen 

jednostkowych  wszystkich  wykonawców  oraz  o  28%  niższe  od  uśrednionej  ceny 

zaoferowanej  przez  Odwołującego,  a  powierzchni  zewnętrznych  o  ponad  64%  wyższe  od 

średniej  arytmetycznej  przyjętych  przez  wszystkich  wykonawców  cen  jednostkowych  

i 1,5-

krotnie wyższą od ceny zaoferowanej przez Odwołującego. 

Przerzucanie  kosztów  pomiędzy  odrębnie  ocenianymi  stawkami  w  formularzu  cenowym  

w  ten  sposób,  że kształtowana  jest  z  jednej  strony  cena  nierynkowa  i  absurdalnie  wysoka, 

zaś  z  drugiej  cena  nierynkowa,  rażąco  niska  czy  wręcz  symboliczna,  ma  na  celu  nie  –

zaoferowanie jak najkorzystniejszych warunków zamawiającemu, nie – konkurowanie ceną, 

czy  jakością,  lecz  jedynie  wykorzystanie  bilansu  kryteriów  oceny  ofert  ze  szkodą  dla 

Zamawiającego.  W  ten  sposób  działanie  Konsorcjum  Ekotrade  polegające  na  świadomym 

wykorzystaniu przyjętych przez Zamawiającego zasad przyznawania punktów doprowadziło 

do  sytuacji,  w  której  oferta  Konsorcjum  Ekotrade  uzyskuje  największą  liczbę  punktów. 

Wykorzystanie  przez  Konsorcjum  Ekot

rade  ustalonych  kryteriów  oceny  ofert  i  sztuczne 

zaniżenie  realnych  kosztów  utrzymania  powierzchni  wewnętrznych  w  obiektach  objętych 

zamówieniem  spowodowało,  iż  jego  oferta  została  uznana  przez  Zamawiającego  za 

najkorzystniejszą.  Konsorcjum  Ekotrade,  manipulując  wartościami  usług  opodatkowanych 

według  różnych  stawek  VAT  doprowadziło  do  sztucznego  zaniżenia  wysokości  podatku  od 

towarów  i  usług,  a  co  za  tym  idzie,  do  obniżenia  ceny  ofertowej.  Działania  Konsorcjum 

Ekotrade stanowią niewątpliwie czyn nieuczciwej konkurencji, w związku z czym oferta tego 

wykonawcy  powinna  zostać  odrzucona  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Prawo 

zamówień publicznych. 

Odwołujący, pismem z 26 października 2020 r., skierowanym do Zamawiającego, wskazywał 

na  nieprawidłowe  skalkulowanie  przez  Konsorcjum  Ekotrade  ceny  ofertowej.  Zamawiający 

wezwał Konsorcjum Ekotrade, w trybie art. 87 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, 

do  przedłożenia  wyjaśnień  treści  złożonej  oferty  i  wykazania  zrealizowania  wszystkich 

wymaganych  usług  sprzątania  w  zaoferowanej  w  ofercie  cenie.  Przedłożone  przez 

Konsorcjum  Ekotrade  wyjaśnienia  nie  odnoszą  się  bezpośrednio  do  treści  wezwania,  są 

lakoniczne i stanowią jedynie polemikę z twierdzeniami Odwołującego. Konsorcjum Ekotrade 

ograniczyło  się  do  stwierdzenia,  że  Odwołujący  nie  wykazał,  iż  Konsorcjum  dokonało 

manipulacji  ceną  ofertową  i  z  tych  względów  wezwanie  do  złożenia  wyjaśnień  jest 

niezasadne.  W  żaden  sposób  Konsorcjum  Ekotrade  nie  wyjaśniło  natomiast,  z  jakich 

względów przyjęło takie stawki jednostkowe w ofercie.  

Zatem  niezasadnym  byłoby  również  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie  Zamawiającemu 

wezwania Konsorcjum Ekotrade do złożenia wyjaśnień. Takie wezwanie zostało już bowiem 

skierowane  do  tego  wykonawcy,  a  ten  nie  skorzystał  z  możliwości  wyjaśnienia  przyjętego 

sposobu kalkulacji cen jednostkowych. 

Orzecznictwo  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wskazuje,  że  działanie  polegające  na  tzw. 

„manipulowaniu ceną” jest działaniem polegającym na określaniu cen jednostkowych w taki 

sposób,  że  część  cen  określana  jest  na  poziomie  rażąco  niskim,  w  oderwaniu  od 

rzeczywistych  kosztów  i  nakładów  związanych  z  realizacją  zamówienia,  a  część  jest  bez 

uzasadnienia  zawyżona,  by  rekompensować  zaniżenie  innych  cen,  przy  czym  celem 

dokonywania takiej operacji jest zamierzona  optymalizacja dokonanych wycen. Manipulacja 

cenowa  sprowadza  się  zatem  do  przerzucania  kosztów  pomiędzy  poszczególnymi 

elementami cenotwórczymi. Celem takiej „optymalizacji” jest uzyskanie przewagi nad innymi 

wykonawcami  wedle  przyjętych  przez  zamawiającego  kryteriów  oceny  ofert.  Jest  to 

działanie, które prowadzi do wynaturzeń pozbawiających system zamówień publicznych jego 

ekonomicznego sensu, jak również narusza to interes innych przedsiębiorców ubiegających 

się o zamówienie.  Działanie wykonawców  w  postaci manipulowania cenami jednostkowymi 

(przerzucanie  kosztów)  jest  sprzeczne  z  dobrymi  obyczajami  rozumianymi  jako  normy 

moralne  i  obyczajowe  w  stosunkach  gospodarczych,  a  więc  pozaprawnymi  normami 

postępowania,  którymi  powinni  kierować  się  przedsiębiorcy  (tzw.  uczciwość  kupiecka). 

Istotne  znaczenie  mają  tu  oceny  zorientowane  na  zapewnienie  niezakłóconego 

funkcjonowania  konkurencji  poprzez  rzetelne  i  niezafałszowane  współzawodnictwo.  Takie 

działanie  co  najmniej  zagraża  interesom  innych  przedsiębiorców  (wykonawców),  którzy 

kalkulując  cenę  uczciwie,  nie  mogą  w  ten  sposób  realnie  konkurować  z  podmiotem,  który 

dopuszcza się manipulowania ceną, a w konsekwencji ich dostęp do rynku jest ograniczany 

przez  podmiot  popełniający  delikt  uczciwej  konkurencji.  Konieczność  odrzucenia  ofert 

wykonawców, którzy sztucznie zaniżają wysokość podatku od towarów i usług, na podstawie 

art.  89  ust.  1  pkt  3  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  wielokrotnie  potwierdzono  

w orzecznictwie. Tym samym oferta Konsorcjum Ekotrade powinna zostać odrzucona, gdyż 

jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. 

II Stanowisko Zamawiającego  

W odpowiedzi na odwołanie Zamawiający wniósł o jego oddalenie.  

Zamawiający  wskazał,  że  zarzut  zastosowania  rażąco  niskiej  ceny  za  realizację  usług 

sprzątania budynku (powierzchnie wewnętrzne) jest nieuzasadniony. Odwołujący przedstawił 

w  odwołaniu  sposób  wyliczenia  kosztu  pracy  dla  budynku  Collegium  Novum,  budynku 

Collegium Medium oraz budynku Collegium Didacticum.  

Zdaniem  Zamawiającego  Odwołujący  prawidłowo  wyliczył  koszty  zatrudnienia  dla  1  etatu, 

ale na użytek odwołania zawyżył liczbę etatów dla każdego z ww. budynków.  

Z  tabeli  wynika,  że  Odwołujący  wyliczył  liczbę  etatów  dla  Collegium  Novum  jako  sumę 

osobogodzin  serwisu  dziennego  i  serwisu  popołudniowego.  Tymczasem  Zamawiający  

w  odniesieniu  do  tego  obiektu  wymagał,  zgodnie  z  załącznikiem  nr  1  do  specyfikacji 

istotnych warunków zamówienia, str. 5 i 6: 

serwisu dziennego (ogólna czystość i bieżąca interwencja w razie powstania zabrudzeń) po 

2 osoby w określonych dniach i godzinach,  

sprzątania  powierzchni  wewnętrznej  (wskazując  czynności  do  wykonywania  codziennie  

i  okresowo),  określając  wymaganą  liczbę  8  osób  sprzątających  jednocześnie  

w wymienionych godzinach dostępności obiektu – tzw. sprzątanie zasadnicze, 

sprzątanie  powierzchni  zewnętrznych  (wskazując  czynności  do  wykonywania  codziennie  

i okresowo) , co najmniej 1 osoba. 

W budynku Collegium Novum Zamawiający nie wymagał serwisu popołudniowego. 

W  przypadku  powierzchni  wewnętrznej  podane  przez  Zamawiającego  godziny  to  godziny 

dostępności  obiektu  do  sprzątania  zasadniczego,  a  liczba  godzin  dostępności  i  wymagana 

liczba osób do jednoczesnego sprzątania nie odpowiada liczbie godzin do przepracowania. 

Zamawiający  wyraźnie  wskazał,  że  nie  wymaga,  aby  osoby,  których  liczbę  dla  danego 

budynku  wskazuje,  pracowały  w  nim  w  ramach  pełnego  etatu,  co  wyraża  wprost  zapis 

załącznika  nr  1  do  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia,  str.  6,  pkt  1.3,  zgodnie  

z  którym  Zamawiający  nie  stawia  minimalnych  wymogów  co  do  realizacji  usług  sprzątania  

w  budynku  Collegium  Novum,  gdyż  z  uwagi  na  częstotliwość  sprzątania  mogą  to  być  te 

same  osoby,  których  liczbę  wskazano  w  punkcie  1.,  których  pełny  etat  nie  wyczerpuje  się  

w  ramach  punktu  1.  W  praktyce  czynności  z  zakresu  serwisu,  sprzątania  zasadniczego 

wewnątrz i sprzątania na zewnątrz budynku wykonują te same osoby, które do wyczerpania 

wymiaru  8  godzin  dziennie  realizują  według  aktualnych  potrzeb  zadania  w  poszczególnych 

zakresach.  Zamawiający  wyraźnie  wskazał,  że  dostępność  obiektu  może  nastąpić  również  

w  innych  godzinach,  na  które  pozwala  harmonogram  zajęć  w  odniesieniu  do  sal  ćwiczeń, 

seminaryjnych i wykładowych.  

Wyliczenia etatów w liczbie 11, 86 i opowiadającej mu kwoty 40.009,00 zł netto miesięcznie  

i 480.108 zł netto w okresie realizacji zamówienia Odwołujący dokonał wyłącznie na użytek 

odwołania.  W  swojej  ofercie,  w  formularzu  cenowym,  w  pozycji  3.  (Collegium  Novum),  

w kolumnie 6. Odwołujący wskazał miesięczną wartość netto 21.516,07 zł, a w kolumnie 7. 

wskazał wartość zamówienia w wysokości 258.192,83 zł. 

Kontynuując  sposób  wyliczenia  przedstawiony  przez  Odwołującego  w  odwołaniu  można 

stwierdzić,  że  cena  za  1  m

sprzątania  wewnętrznego  w  budynku  Collegium  Novum 

musiałaby wynosić 7,791 zł netto. Powyższa kwota wyliczona została w sposób następujący: 

wartość  miesięczna  40.009,00  zł  :  5.135,10  m

(poz.  3  kolumna  3.  załącznika  cenowego 

oferty) = 7,791 zł. Tymczasem w formularzu cenowym w pozycji 3. w kolumnie 5. Odwołujący 

wskazał  kwotę  4,19  zł  jako  cenę  za  1  m

sprzątania.  Dowodzi  to,  że  nie  ma  podstaw  do 

wyliczenia liczby etatów w sposób, jakiego dokonuje Odwołujący w odwołaniu. 

Z tabeli wynika, że Odwołujący wyliczył liczbę etatów dla budynku Collegium Medicum jako 

sumę osobogodzin serwisu dziennego i serwisu popołudniowego. Tymczasem Zamawiający 

w odniesieniu do tego obiektu wymagał zgodnie z załącznikiem nr 1 do specyfikacji istotnych 

warunków  zamówienia  (str.  13)  serwisu  popołudniowego  (sprzątanie  zasadnicze  

z  dezynfekcją)  po  2  osoby  w  określonych  dniach  i  godzinach  w  celu  utrzymania  ogólnej 

czystości  i  bieżącej  dezynfekcji  po  każdych  odbywających  się  zajęciach  studentów.  

W budynku Collegium Medicum Zamawiający nie wymagał serwisu dziennego. 

Zdaniem  Zamawiającego  wyliczenia  etatów  w  liczbie  2,77  etatu  i  opowiadającej  mu  kwoty 

9.344,43zł  zł  netto  miesięcznie  i  112.133,16  zł  netto  w  okresie  realizacji  zamówienia 

Odwołujący  dokonał  wyłącznie  na  użytek  odwołania.  W  swojej  ofercie,  w  formularzu 

cenowym w pozycji 8. (Collegium Medicum), w kolumnie 6. Odwołujący wskazał miesięczną 

wartość  netto  4.657,23  zł,  a  w  kolumnie  7.  wskazał  wartość  zamówienia  w  wysokości 

55.886,72 zł.  

Kontynuując  sposób  wyliczenia  przedstawiony  przez  Odwołującego  w  odwołaniu  można 

stwierdzić,  że  cena  za  1  m

sprzątania  wewnętrznego  w  budynku  Collegium  Medicum 

musiałaby wynosić 8,406 zł netto. Powyższa kwota wyliczona została w sposób następujący: 

wartość  miesięczna  9.344,43  zł  :  1111,51  m

(poz.  8  kolumna  3.  formularza  cenowego)  = 

8,406 zł. Tymczasem w formularzu cenowym w pozycji 8. w kolumnie 5. Odwołujący wskazał 

kwotę  4,19  zł  jako  cenę  za 1  m

sprzątania.  Dowodzi  to,  że nie  ma  podstaw  do  wyliczenia 

liczby etatów w sposób, jakiego dokonuje Odwołujący w odwołaniu. 

Z tabeli wynika, że Odwołujący wyliczył liczbę etatów dla budynku Collegium Didacticum jako 

sumę osobogodzin serwisu dziennego i serwisu popołudniowego. Tymczasem Zamawiający 

w odniesieniu do tego obiektu wymagał zgodnie z załącznikiem nr 1 do specyfikacji istotnych 

warunków  zamówienia  (str.  14)  serwisu  popołudniowego  (sprzątanie  zasadnicze  

z  dezynfekcją)  po  2  osoby  w  określonych  dniach  i  godzinach  w  celu  utrzymania  ogólnej 

czystości  i  bieżącej  dezynfekcji  po  każdych  odbywających  się  zajęciach  studentów 

miesięcznie  i  wskazania  112.133,16  zł  netto  w  okresie  realizacji  zamówienia  Odwołujący 

d

okonał wyłącznie na użytek odwołania.  

W swojej ofercie, w formularzu cenowym w pozycji 11. (Collegium Didacticum), w kolumnie 

6.  Odwołujący  wskazał  miesięczną  wartość  netto  4.234,16  zł,  a  w  kolumnie  7.  wskazał 

wartość zamówienia w wysokości 50.809,95 zł. 

Kontynuując  sposób  wyliczenia  przedstawiony  przez  Odwołującego  można  stwierdzić,  że 

cena  za  1  m

sprzątania  wewnętrznego  w  budynku  Collegium  Novum  musiałaby  wynosić 

9,246  zł  netto.  Powyższa  kwota  wyliczona  została  w  sposób  następujący:  wartość 

miesięczna  9.344,43  zł  :  1.010,54  m

(poz.  11.  kolumna  3.  załącznika  cenowego  oferty)  = 

9,246  zł.  Tymczasem  w  formularzu  cenowym  w  pozycji  11.  w  kolumnie  5.  Odwołujący 

wskazał  kwotę  4,19  zł  jako  cenę  za  1  m

sprzątania.  Dowodzi  to,  że  nie  ma  podstaw  do 

wyliczenia licz

by etatów w sposób, jakiego dokonuje Odwołujący w odwołaniu. 

Zatem  nie  zachodzi  przesłanka  rażąco  niskiej  ceny  za  realizację  usług  sprzątania 

powierzchni  wewnętrznych  budynku  Collegium  Novum,  Collegium  Medicum,  i  Collegium 

Didacticum. Zaoferowana cena wyni

ka z uśrednienia cen sprzątania zarówno dla wszystkich 

obiektów w zakresie sprzątania wewnętrznego, jak i w zakresie sprzątania na zewnątrz. 

Odwołujący  podnosi  zarzut  sprowadzający  się  do  niedopuszczalności  uśrednienia  cen 

jednostkowych  wskazując,  że  określone  przez  wykonawców  w  formularzu  ofertowym  ceny 

jednostkowe  za  świadczenie  usług  w  poszczególnych  obiektach  są  bardzo  istotne,  gdyż  to 

według  tych  cen  nastąpi  rozliczenie  z  wykonawcą  za  rzeczywiście  wykonaną  usługę. 

Odwołujący  formułuje  ten  zarzut  wyłącznie  na  użytek  odwołania. W  swojej  ofercie  cenowej 

uśrednia  bowiem  cenę  za  1  m

sprzątanej  powierzchni  wewnątrz  wszystkich  budynków  do 

kwoty 4,19 zł. 

Analizując  zestawienie  ofert  pod  kątem  składania  ofert  z  uśrednioną  ceną  i  ofert  z  różną 

ceną  dla  poszczególnych  budynków  Zamawiający  wyciągnął  wniosek  o  występowaniu  na 

rynku  różnych  sposobów  sporządzania  kalkulacji,  w  zależności  od  stosowanej  przez 

wykon

awcę  wewnętrznej  polityki  cenowej.  Zestawienie  ofert  sprzątania  12  budynków 

złożonych  przez  10  wykonawców  potwierdza,  że  na  rynku  występują  następujące  sposoby 

kalkulowania ceny: 

1.  cena  kalkulowana  odrębnie  dla  każdego  budynku  –  sposób  ten  wykorzystało  4  na  10 

wykonawców, którzy złożyli oferty: Amlux od 0,9 zł do 55 zł, Seris od 2,78 zł do 6,65 zł, Clar 

System od 3,35 zł do 58,02 zł, Vendi od 3,64 zł do 4 zł, 

2. cena uśredniona dla budynków, z niewielkimi wyjątkami  – sposób ten wykorzystało 3 na 

10 wykonaw

ców, którzy złożyli oferty: DGP – 5,69 zł, ale 2 obiekty 0,63 zł i 3 zł, Odwołujący 

– 4,19 zł, ale 1 obiekt 3,1 zł, Invemer – 6,31 zł, ale 1 obiekt – 15,78 zł, 

3. cena uśredniona dla budynków – sposób ten wykorzystało 3 na 10 wykonawców, którzy 

złożyli oferty: Konsorcjum Ecotrade – 2,98 zł, Niro – 8,2 zł, Impel – 6,65/6,68 zł. 

W  ocenie  Zamawiającego  każdy  ze  sposobów  kalkulowania  ceny  jest  dopuszczalny.  Za 

dopuszczalnością uśredniania cen przemawia przede wszystkim brak możliwości wpływania 

w  ten  sposób  na  wybór  najkorzystniejszej  oferty,  bo  porównuje się cenę łączną  oferty  oraz 

na  realizację  umowy,  bo  wykonawca  nie  ma  żadnego  wpływu  na  zmniejszenia  zakresu 

realizowanego  zamówienia,  a  tym  samym  na  maksymalizowanie  swojego  zysku  lub 

minimalizowanie straty. Za 

dopuszczalnością uśredniania cen przemawia również możliwość 

wypełniania  etatów  przez  pracowników  poprzez  wykonywanie  pracy  przez  tych  samych 

pracowników w ramach serwisu, sprzątania zasadniczego, sprzątania na zewnątrz budynku, 

a nawet łączenia pracy w różnych budynkach. 

Okoliczność ta jest znana także Odwołującemu, który realizuje umowę na sprzątanie w 2020 

r. i trzech pracowników skierował do pracy w trzech budynkach: Collegium Novum, Centrum 

Symulacji Medycznej, Collegium Pharmaceuticum. 

Odwołujący  zarzucił  też,  że  Konsorcjum  Ekotrade  dokonało  sztucznego  zaniżenia  wartości 

prac polegających na utrzymaniu czystości terenów wewnętrznych opodatkowanych stawką 

VAT  23%,  zawyżając  jednocześnie  wartość  prac  wykonywanych  na  zewnątrz, 

opodatkowanych stawką 8%. 

Zarzut  „przerzucania  przez  Ekotrade  kosztów  pomiędzy  odrębnie  ocenianymi  stawkami  

w formularzu cenowym w ten sposób, że kształtowana jest z jednej strony cena nierynkowa  

i absurdalnie wysoka, zaś z drugiej strony cena rażąco niska, czy wręcz symboliczna, co ma 

na  celu  wykorzystanie  bilansu  kryteriów  ceny  ofert  ze  szkodą  dla  Zamawiającego,  jest 

chybiony. 

W niniejszym postępowaniu nie ma odrębnie ocenianych stawek, a żadna ze stawek nie jest 

rażąco  niska  czy  wręcz  symboliczna  (sprzątanie  wewnętrzne)  ani  absurdalnie  wysoka 

(sprzątanie zewnętrzne). Jak wynika z zestawień załączonych do odpowiedzi na odwołanie, 

zbliżoną cenę za sprzątanie zewnętrzne zaoferował np. DGP – 2,81zł, a cenę za sprzątanie 

wewnętrzne  np.  Vendi  –  3,64  zł.  Zestawienie  ofert  sprzątania  13  terenów  zewnętrznych 

przez  10  wykonawców  potwierdza,  że  na  rynku  występują  następujące  sposoby 

kalkulowania ceny: 

1. cena kalkulowana odrębnie dla poszczególnych budynków wraz z terenami zewnętrznymi 

– sposób ten wykorzystało 6 na 10 wykonawców: Amlux od 0,5 zł do 6,3 z, Series od 2,1 zł 

do 2,7 zł, Clar System od 0,32 zł do 3,48 zł, Vendi od 0,25 zł do 2,99 zł, Odwołujący od 0,6 zł 

do 1,55 zł, Impel 0,95 zł do 2,5 zł, 

2. cena uśredniona dla budynków wraz z terenami zewnętrznymi – sposób ten wykorzystało 

na 10 wykonawców: DGP – 2,81 zł, Konsorcjum Ecotrade – 2,98 zł, Niro – 1,21 zł, lnvemer 

0,9 zł (tylko jeden obiekt 0,38 zł).  

W ocenie Zamawiającego każdy ze sposobów kalkulowania ceny jest dopuszczalny, jak też 

kalkulowanie ceny poprzez uśrednienie ceny sprzątania wewnątrz i na zewnątrz budynków. 

Za  dopuszczalnością  uśredniania  cen  przemawia  przede  wszystkim  brak  możliwości 

wpływania  w  ten  sposób  na  wybór  najkorzystniejszej  oferty,  bo  porównuje  się  cenę  łączną 

oferty  oraz  wpływania  na  realizację  umowy,  bo  wykonawca  nie  ma  żadnego  wpływu  na 

zmniejszenia  zakresu  realizowanego  zamówienia,  a  tym  samym  na  maksymalizowanie 

swojego zysku lub minimalizowanie straty. Za dopuszczalnością uśredniania cen przemawia 

również  możliwość  wypełniania  etatów  przez  pracowników  poprzez  pracę  zarówno 

wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków. 

W ocenie Zamawiającego nie ma przeszkód prawnych do zastosowanego przez Konsorcjum 

Ecotrade uśrednienia ceny sprzątania 1 m

wewnątrz i na zewnątrz budynków i nie stanowi 

to niedopuszczalnego prz

eniesienia kosztów wykonania usług na terenach zewnętrznych do 

kosztów  wykonania  usług  na  terenach  zewnętrznych  w  celu  sztucznego  obniżenia  VAT,  

a w konsekwencji do obniżenia wysokości ceny ofertowej. 

Odwołujący podnosi ten zarzut wykorzystując okoliczność, że cena oferty netto Konsorcjum 

Ekotrade  jest  nieznacznie  wyższa  niż  cena  oferty  netto  Odwołującego.  W  ocenie 

Zamawiającego  brak  jest  przesłanek  do  wnioskowania  z  tego  o  stosowaniu  przez 

Konsorcjum Ekotrade niedozwolonych mechanizmów inżynierii cenowej. 

Poza  przytoczonymi  argumentami  przemawiającymi  za  dopuszczalnością  uśredniania  cen  

w  okolicznościach  faktycznych  i  prawnych  niniejszego  postępowania  należy  zauważyć,  że 

cena brutto Konsorcjum Ekotrade wynosi 3.033 750,91 zł, cena brutto oferty Odwołującego 

wynosi 3.053.492,33, ceny różnią się o 19.741,42 zł, co oznacza różnicę 0,65%, a kryterium 

cena stanowi 60%. 

W  świetle  doświadczenia  życiowego  tak  niewielka  różnica  nie  wskazuje  na  zabiegi 

niedopuszczalnej  inżynierii  cenowej,  potwierdza  natomiast,  że  niezależnie  od  sposobu 

kalkulowania  ceny  Konsorcjum  Ekotrade  i  Odwołujący  uzyskali  niemalże  tę  samą  wartość 

oferty, a wystąpienie niższej ceny netto, a wyższej ceny brutto w ofercie Odwołującego jest 

wynikiem przypadku. Różnica ceny netto wynosi bowiem tylko 61.211zł, co stanowi 2,35%. 

W zakresie zarzutu zaniechania wezwania do złożenia wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej 

ceny  Zamawiający  wskazał,  że  po  otrzymaniu  pisma  Odwołującego  wskazującego  na 

możliwość  wystąpienia  rażąco  niskiej  ceny  i  popełnienia  czynu  nieuczciwej  konkurencji 

Zamawiający dokonał analizy tych zarzutów.  

Jak  wskazał  Odwołujący,  jeżeli  określone  prace  w  ramach  realizacji  zamówienia  mają  dla 

zamawiającego  istotne  znaczenie,  powinien  mieć  prawo  zbadania,  czy  za  prace  te 

wykonawca  oferuje  c

enę,  która  nie  została  przez  niego  rażąco  zaniżona.  Z  powodów 

powyżej  wskazanych  Zamawiający  nie  powziął  żadnych  wątpliwości  co  do  rażąco  niskiej 

ceny  oferty  ani  jej  istotnej  części.  W  załączniku  nr  1  do  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia Zamawiający wyraźnie wskazał, że nie ma związku pomiędzy wymaganą liczbą 

osób  wykonujących  prace  w  danym  obiekcie  i  na  przylegającym  do  niego  terenie 

zewnętrznym a liczbą etatów wymaganą do wykonania usługi. Faktem notoryjnym jest także 

różne  nasilenie  prac  wymaganych  do  wykonania  na  zewnątrz  w  poszczególnych  okresach 

roku  (odśnieżanie,  grabienie  liści,  nawadnianie  zieleni,  mycie  okien)  oraz  różne  nasilenie 

doraźnych  interwencji  w  systemie  serwisu  dziennego  i  mająca  miejsce  w  związku  z  tym 

praktyka płynnego przechodzenia pracowników pomiędzy zakresami: sprzątanie zasadnicze, 

serwis  „gotowościowy”,  sprzątanie  zewnętrzne.  W  ocenie  Zamawiającego  cechę  istotności 

części  oferty  ma  tylko  łączna  wartość  pracy  wszystkich  osób,  które  będą  uczestniczyć  

w  wykonywaniu  usługi  sprzątania,  bo  praca  ludzka  stanowi  najistotniejszy  składnik 

kalkulacyjny kosztu tej usługi. 

Zamawiający na własny użytek oszacował nakłady pracy na poszczególnych obiektach. 

Faktem notoryjnym jest, że koszt wynagrodzenia w przeliczeniu na etat jest jedynie kosztem 

szacunkowym.  W  praktyce  na  rzeczywisty  koszt  pracy  poszczególnych  osób  wpływają  ich 

uprawnienia  do  liczby  dni  urlopu  wypoczynkowego  i  urlopu  dodatkowego  wynikającego  

z  niepełnosprawności  oraz  uzyskiwane  dofinansowanie  do  wynagrodzenia  ze  środków 

P

aństwowego  Funduszu  Rehabilitacji  Osób  Niepełnosprawnych.  Dla  dokonania  analizy 

wniosku  o  zastosowanie  rażąco  niskiej  ceny  Zamawiający  przyjął  tę  samą  metodologię 

obliczania  kosztu  etatu  jak  Odwołujący  i  przyjął  że  wynosi  on  3.373,44  miesięcznie. 

Zamawiający  wyliczył,  że,  uwzględniając  szacowaną  liczbę  etatów,  kompleksowa  usługa 

sprzątania  jest  możliwa  do  zrealizowania  w  ramach  ceny  zaoferowanej  przez  Konsorcjum 

Ekotrade.  Przypadająca  w  ramach  sprzątania  wewnętrznego  liczba  metrów  wynosiłaby  ok. 

600 w budyn

ku Collegium Novum z przeważającą funkcją biurową i ok. 1160 w pozostałych 

budynkach  z  przeważającą  funkcją  dydaktyczno-naukową,  a  sprzątanie  terenów 

zewnętrznych  wokół  obiektów  zajęłoby  ok.  8  godzin  dziennie,  co  w  ocenie  Zamawiającego 

jest  prawidłowym  obciążeniem  pracowników.  Po  pokryciu  kosztów  wynagrodzeń  pozostała 

nadal kwota 255.139,56 zł (wartość netto oferty 2.603.053,84  – 2.347.914,24 koszt etatów) 

na pokrycie pozostałych kosztów i  zysk. Zamawiający nie powziął zatem wątpliwości co do 

rażąco niskiej ceny i dlatego nie wezwał wykonawcy do udzielenia wyjaśnień w trybie art. 90 

ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  tylko  w  trybie  udzielenia  wyjaśnień 

przewidzianym  art.  87  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych.  Udzielona  odpowiedź 

potwierdziła wnioski Zamawiającego. 

III Stanowisko Przystępującego 

Przystąpienie  po  stronie  zamawiającego  zgłosili  wykonawcy  wspólnie  ubiegający  się  

o  udzielnie  zamówienia:  Ekotrade  spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością,  Ekotrade 

Serwis  FM  spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  oraz  Silesia  Ekotrade  spółka  

z ograniczoną odpowiedzialnością (Konsorcjum Ekotrade). 

Przystępujący  wniósł  o oddalenie  odwołania  oraz  o  zasądzenie  od  Odwołującego  na rzecz 

Przystępującego kosztów zastępstwa prawnego.  

Przystępujący  wskazał,  że  żądanie  Odwołującego  oferty  jest  niezgodne  z  ustawą  Prawo 

zamówień publicznych, gdyż odrzucenie oferty z powodu rażąco niskiej ceny lub kosztu nie 

może  nastąpić  bez  poprzedzenia  tej  czynności  uzyskaniem  od  danego  wykonawcy 

wyjaśnień  dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny.  Dopiero 

całościowa ocena oferty, poszerzona o udzielone wyjaśnienia i dostarczone dowody (lub ich 

brak), pozwala zamawiającemu na podjęcie decyzji co do odrzucenia oferty. 

Odnosząc  się  do  kwestii  rażąco  niskiej  ceny  KIO  bada  nie  tyle  samą  cenę  oferty,  co 

czynności  Zamawiającego  związane  z  badaniem  ewentualnie  rażąco  niskiej  ceny. 

Rozstrzygnięcie  przedmiotowej  sprawy  wymaga  więc  odpowiedzi  na  pytanie,  czy 

Zamawiający  był  uprawniony  do  wniosku,  że cena  zaoferowana przez  Przystępującego  nie 

jest ceną rażąco niską. Decyzję o wszczęciu postępowania w sprawie rażąco niskiej ceny lub 

kosztu  podejmuje  Zamawiający  samodzielnie,  na  podstawie  własnej  oceny  złożonych  ofert  

w  zakresie oferowanych  cen,  a  w  szczególności  na  podstawie  porównania ceny  lub kosztu 

każdej  z  ofert  do  wartości  zamówienia  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  ofert. 

Przepis  art.  90  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  nie  będzie  miał  zastosowania  

w  każdym  przypadku,  kiedy  cena  oferty  lub  koszt  będą  niższe  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia. Konieczności wezwania do złożenia wyjaśnień w oparciu o art. 90 ust. 1 ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych  nie  można  rozumieć  w  ten  sposób,  że  przepis  ten  powinien 

być  stosowany  każdorazowo  wobec  najkorzystniejszej  cenowo  (lub  kosztowo)  oferty  przed 

dokonaniem  jej  wyboru.  Wykładnia  celowościowa  tego  przepisu  ma  bowiem  zmierzać  do 

eliminowania  ofert,  w  których  zaoferowano  cenę  lub  koszt  uniemożliwiający  realizację 

przedmiotu  zamówienia,  a  nie  wszczynanie  procedury  wyjaśniania  każdorazowo  wobec 

oferty z najniższą ceną lub kosztem. Jedynie w przypadku zrealizowania się przesłanek z art. 

90  ust.  1a  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  Zamawiający  jest  zobowiązany  do 

przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w kierunku rażąco niskiej ceny, bez względu 

na  własną  ocenę  złożonej  oferty  –  w  postępowaniu  niniejszym  nie  doszło  natomiast  do 

spełnienia  się  żadnej  z  przesłanek  objętych  art.  90  ust.  1a  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych. 

Cena  oferty  Przystępującego  nie  jest  ceną  rażąco  niską.  Wprowadzając  jako  przesłankę 

odrzucenia  oferty  okoliczność  zaistnienia  rażąco  niskiej  ceny  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia ustawa Prawo zamówień publicznych nie definiuje tego pojęcia. Nie czynią tego 

również przepisy dotychczas obowiązujących dyrektyw unijnych ani orzecznictwo Trybunału 

Sprawiedliwości  Unii  Europejskiej.  Stąd  też  istotne  jest  odwołanie  się  do  przepisów  ustaw 

regulujących uczciwą konkurencję (ustawy z dnia 16 lutego 2007 roku o ochronie konkurencji 

i  konsumentów  oraz  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  roku  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji)  w  celu  właściwego  ujęcia  tego  pojęcia.  Uczciwa  konkurencja  należy  do 

podstawowych  zasad  określających  system  zamówień  publicznych.  Z  uwagi  na  powyższe, 

rażąco niską cenę należy rozumieć jako cenę powodującą stratę transakcyjną. Zgodnie z art. 

9  ust.  1  i  ust.  2  pkt  1  ustawy  o  ochronie  konkurencji  i  konsumentów  zakazane  jest 

nadużywanie  pozycji  dominującej  na  rynku  właściwym  przez  jednego  lub  kilku 

przedsiębiorców,  co  może  polegać  w  szczególności  na  bezpośrednim  lub  pośrednim 

narzucaniu  nieuczciwych  cen,  w  tym  cen  nadmiernie  wygórowanych  albo  rażąco  niskich, 

przy czym za cenę nieuczciwą można uznać „cenę pozostającą bez uzasadnionego związku 

z  ekonomiczną  wartością  świadczenia”.  W  orzecznictwie  SN  pojawia  się  określenie  ceny 

nieekwiwalentnej,  za  jaką  została  uznana  cena,  która  nie  miała  oparcia  w  uzasadnionych 

kosztach (wyrok SN sygn. akt. III SK 50/04). 

W  celu  ustalenia  wystąpienia  praktyk  polegających  na  narzucaniu  cen  rażąco  niskich 

konieczne  jes

t  ustalenie  poziomu  ceny  właściwej,  stąd  Przystępujący  prezentuje  sposób 

skalkulowania  ceny  swojej  oferty 

–  zgodnie  z  załącznikiem  do  niniejszego  pisma.  Ponadto 

przy  ocenie  cen  złożonych  ofert  należy  kierować  się  wykładnią  językową  pojęcia  „rażący”, 

przez 

co  należy  rozumieć  dający  się  łatwo  stwierdzić,  wyraźny,  oczywisty,  niewątpliwy, 

bezsporny.  Żadnego  z  tych  określeń  nie  można  przełożyć  na  objęty  odwołaniem  stan 

faktyczny.  Różnica  pomiędzy  ceną  Przystępującego  a  ceną  Odwołującego  wynosi  bowiem 

mniej  niż  1%,  a  odwołanie  zostało  oparte  na  założeniu,  że  do  sprzątania  poszczególnych 

obiektów dany wykonawca będzie wykorzystywał innych pracowników, nie będzie ich rotował 

w  ramach  swojego  przedsiębiorstwa,  nie  tylko  pomiędzy  klientami,  ale  nawet  pomiędzy 

obiektam

i jednego klienta. Takie założenie jest błędne, oznacza bowiem traktowanie danego 

zamówienia  w  oderwaniu  od  możliwości  kadrowych  i  organizacyjnych  wykonawcy  jako 

całości i sugeruje konieczność zapewnienia potencjału organizacyjnego oddzielnie, nie tylko 

dl

a  danego  przedsięwzięcia  gospodarczego,  ale  wręcz  dla  każdej  składowej  jednego 

przedsięwzięcia. Przy ustalaniu podstawy do odrzucenia oferty z powodu rażąco niskiej ceny 

niezbędne jest  dokonanie ustaleń,  czy  za tak  zaoferowaną cenę ten konkretny  wykonawca 

będzie  w  stanie  zamówienie  wykonać,  czyli  czy  poniesione  koszty  zostaną  zrównoważone 

przychodem  od  zamawiającego.  Kwestia  możliwości  uzyskania  zysku  jest  irrelewantna  dla 

uznania ceny oferty za rażąco niską. Ważne jest, aby koszt wykonania zamówienia znalazł 

pokrycie w wyliczonej cenie jego wykonania. Rażąco niską ceną nie jest zwykle cena, która 

w  sposób  znaczny  odbiega  poziomem  od  cen  zaoferowanych  przez  innych  wykonawców  

i  wykazanie  samej  różnicy  nie  spełnia  wymogu  możliwości  uznania  danej  ceny  za  rażąco 

niską. Za rażąco niską cenę należy uznać taką cenę, która jest niewiarygodna dla wykonania 

przedmiotu  zamówienia  i  jest  całkowicie  oderwana  od  realiów  rynkowych.  Ocena  tej 

okoliczności  powinna  być  dokonana  z  uwzględnieniem  przedmiotu  zamówienia,  jego 

spe

cyfiki  i  towarzyszących  mu  realiów  rynkowych.  Aby  zamawiający  mógł  odrzucić  ofertę 

wykonawcy,  winien  w  sposób  bezsprzeczny  i  niewątpliwy  ustalić,  iż  jest  w  stanie  wykazać 

zaistnienie podstaw do odrzucenia oferty. 

W  ocenie  Przystępującego  Odwołujący  zapomniał,  że  zamówienie  objęte  odwołaniem  nie 

zostało podzielone na części, stanowi całość i na całość składane były oferty, w tym oferta 

Przystępującego.  Również  kalkulacje  Przystępującego  poprzedzające  złożenie  oferty 

dotyczyły zamówienia jako całości, wskazując na potrzebę zabezpieczenia 58,78 etatów dla 

całości zamówienia, w związku z czym Przystępujący do obliczenia ceny przyjął 59 etatów,  

a więc pokrywając w całości potrzeby Zamawiającego. Dokonując kalkulacji cenowej każdy  

z wykonawców zakłada co do zasady wykonanie całości zamówienia, na które prowadzone 

jest  postępowanie.  Może  dojść  do  sytuacji  ograniczenia  przedmiotu  zamówienia,  jednak 

ewentualne ryzyko w tym zakresie ponosi wyłącznie wykonawca i w żadnym razie nie można 

uznać, że na dzień składania oferta Przystępującego jest ceną rażąco niską. 

Przystępujący przedstawił kalkulację ceny. 

Przystępujący  stwierdził  też,  że  chybiony  jest  zarzut,  by  jego  oferta  stanowiła  czyn 

nieuczciwej  konkurencji.  Zarzut  ten  został  oparty  na  założeniu  Odwołującego,  iż 

Pr

zystępujący 

zaniżył 

wynagrodzenie 

za 

sprzątanie 

terenów 

wewnętrznych 

(opodatkowanych  stawką  23%),  a  zawyżył  wynagrodzenie  za  sprzątanie  terenów 

zewnętrznych (stawka VAT 8%), co jest nadużyciem ze strony Odwołującego. Jak wskazano 

w  kalkulacji  cenowej,  przy 

założeniu  zaproponowanej  stawki  jednostkowej  za  metr 

Przystępujący nie tylko jest w stanie pokryć koszty  wykonania usługi, ale również osiągnąć 

na niej zysk. Uśrednieniu uległa stawka za metr sprzątania netto dla terenów zewnętrznych  

i  wewnętrznych  z  tej  przyczyny,  że  powierzchnie  tych  terenów  są  niemal  identyczne,  

a głównym  kosztem  Przystępującego  jest  koszt  pracowniczy.  Żaden  przepis  ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych  (ani  innej  ustawy)  nie  zabrania  uśredniania  stawek  w  ramach 

proponowanej  oferty,  szcze

gólnie  że  uśrednienie  tej  stawki  nie  powoduje  dla 

Przystępującego  zaproponowania  realizacji  usługi  poniżej  jej  rentowności,  a  tym  bardziej 

poniżej jej kosztów. 

W  ocenie  Przystępującego  Odwołujący  zarzut  dotyczący  rzekomego  czynu  nieuczciwej 

konkurencji  tra

ktuje  niejako  pobocznie  w  stosunku  do  zarzutu  rażąco  niskiej  ceny.  Należy 

natomiast  rozróżnić  odrzucenie  oferty  z  powodu  czynu  nieuczciwej  konkurencji  od 

odrzucenia z powodu rażąco niskiej ceny lub kosztu. Przy badaniu oferty proponującej cenę 

poniżej kosztów własnych istotna jest konstrukcja ceny w stosunku do wydatków, jakie musi 

poczynić  wykonawca  przy  wykonywaniu  zamówienia.  Natomiast  cena  rażąco  niska  jest 

porównywalna z wartością przedmiotu zamówienia oraz ewentualnie z cenami innych ofert. 

Obydwie  pr

zesłanki mogą  zaistnieć łącznie,  ale nie jest  to  imperatyw.  Równie dobrze cena 

rażąco  niska  może  przewidywać  zysk,  jak  i  cena  poniżej  kosztów  własnych  nie  musi  być 

rażąco niska. Odwołujący zdaje się natomiast całkowicie pomijać ten fakt i zrównuje oba te 

p

ojęcia. 

Rozpatrując odrzucanie ofert z powodu uznania ich za czyn nieuczciwej konkurencji, należy 

mieć na względzie fakt, że przepisy ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przewidują 

drogę sądową dochodzenia roszczeń z tego tytułu. Wątpliwa jest zatem teza, w jaki sposób 

Odwołujący  chce  wykazać  czyn  nieuczciwej  konkurencji  i  żądać  podejmowania  na  tej 

podstawie  decyzji  o  odrzuceniu  oferty.  Stwierdzenie,  czy  konkretne  zachowanie 

przedsiębiorcy  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji,  wymaga  każdorazowo  dokładnej 

analizy  zaistnienia  znamion  takiego  czynu,  a  w  ocenie  Przystępującego  Odwołujący  nie 

podołał  temu  zadaniu,  gdyż  odnosi  się  wyłącznie  do  twierdzenia  jakoby  „sztucznego” 

zaniżania i zawyżania poszczególnych cen, co jest zarzutem absolutnie chybionym w świetle 

przedstawionej kalkulacji, potwierdzającej nie tylko pokrycie kosztów wykonania zamówienia 

w zaproponowanej stawce, ale również osiągnięcie określonego zysku. 

IV Ustalenia Izby  

Na wstępie Izba stwierdziła, że nie zachodzi żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem 

odwołania, opisanych w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, a Odwołujący 

ma interes we wniesieniu odwołania  w  rozumieniu art.  179 ust.  1 ustawy  Prawo zamówień 

publicznych. 

Izba  ustaliła,  iż  stan  faktyczny  postępowania  (przebieg  postępowania  i  dotyczące  go 

dokumenty) nie jest sporny między Stronami.  

Po  zapoznaniu  się  z  przedmiotem  sporu  oraz  argumentacją  Stron,  w  oparciu  o  stan 

faktyczny ustalony na podstawie dokumentacji postępowania przetargowego przedstawionej 

przez  Za

mawiającego  oraz  stanowisk  Stron  i  Przystępującego  przedstawionych  podczas 

rozprawy Izba ustaliła i zważyła, co następuje: odwołania zasługuje na uwzględnienie. 

C

zynnościom Zamawiającego Odwołujący zarzucił naruszenie:  

1. art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie przeprowadzenia 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  w  sposób  zapewniający  zachowanie  uczciwej 

konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców, 

2.  art.  7  ust.  3  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  dokonanie  wyboru 

najkorzystniejszej oferty niezgodnie z przepisami ustawy, 

3. art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie odrzucenia 

oferty  Konsorcjum  Ekotrade,  pomimo  że  złożenie  tej  oferty  stanowi  czyn  nieuczciwej 

konkurencji  polegający  na  przeniesieniu  kosztów  wykonania  usług  na  terenach 

wewnętrznych  do  kosztów  wykonania  usług  na  terenach  zewnętrznych  w  celu  sztucznego 

obniżenia wysokości podatku VAT od ceny ofertowej netto, a w konsekwencji do obniżenia 

wysokości ceny ofertowej, 

4. art. 89 u

st. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie odrzucenia 

oferty  Konsorcjum  Ekotrade,  pomimo  że  oferta  ta  zawiera  rażąco  niską  cenę  za  realizację 

usług  sprzątania  budynku  (powierzchnie  wewnętrzne)  Collegium  Novum,  budynku 

(powierzchnie  w

ewnętrzne)  Collegium  Medicum  oraz  budynku  (powierzchnie  wewnętrzne) 

Collegium Didacticum, ewentualnie 

5.  art.  90  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  zaniechanie  wezwania 

Konsorcjum  Ekotrade  do  udzielenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów,  dotyczących 

wyliczenia  ceny  za  realizację  usług  sprzątania  budynku  (powierzchnie  wewnętrzne) 

Collegium  Novum,  budynku  (powierzchnie  wewnętrzne)  Collegium  Medicum  oraz  budynku 

(powierzchnie wewnętrzne) Collegium Didacticum. 

Wskazane przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych stanowią: 

Art.  7  ust.  1:  „Zamawiający  przygotowuje  i  przeprowadza  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia  w  sposób  zapewniający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  i  równe  traktowanie 

wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.” 

Art.  7  ust.  3:  „Zamówienia  udziela  się  wyłącznie  wykonawcy  wybranemu  zgodnie  

z przepisami ustawy” (ustawy Prawo zamówień publicznych). 

Art. 89 ust. 1 pkt 3 i 4: „Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli: (…) 3) jej złożenie stanowi czyn 

nieuczciwej  kon

kurencji  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji;  

zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia;” 

Art. 90 ust. 1: „Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się 

rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co 

do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi 

przez  zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  zwraca  się  

o  udzielenie  wyja

śnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  ceny  lub  kosztu,  

w szczególności w zakresie: 

oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania zamówienia dostępnych  dla  wykonawcy, 

oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia 

ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki 

godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  

o minimalnym wynagrod

zeniu za pracę (Dz.U. z 2018 r. poz. 2177); 

2) pomocy publicznej 

udzielonej na podstawie odrębnych przepisów; 

wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym, 

obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 

powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.” 

Zgodnie  z  rozdziałem  V  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia  przedmiotem 

zamówienia  w  niniejszym  postępowaniu  jest  usługa  kompleksowego  utrzymania  czystości 

obiektów  i  terenów  zewnętrznych  Uniwersytetu  Medycznego  w  Lublinie  obejmująca 

kompleksowe utrzyman

ie czystości w budynkach (powierzchniach wewnętrznych): 

1) Collegium Maximum przy ul. Staszica 4/6 o powierzchni 6.411,95 m

Collegium Pharmaceuticum przy ul. Chodźki 4a o powierzchni 5.704,08 m

Collegium Novum przy Al. Racławickich 1 o powierzchni 5.135,10 m

4) Collegium Pathologicum przy ul. Jaczewskiego 8B o powierzchni 4.985,29 m

5) Centrum Symulacji Medycznej przy ul. W

itolda Chodźki 4 o powierzchni 8.534,70 m

6)  Hala  Widowiskowo-

Sportowa  przy  ul.  Chodźki  15  o  powierzchni  6  842,40  m

(z  uwzględnieniem,  iż  sprzątanie  pomieszczeń  nastąpi  po  zakończeniu  budowy  Hali,  nie 

wcześniej niż od 1 września 2021 r.), 

7)  blok  mieszkalny  przy  ul.  Hirszfelda  4 

–  sprzątanie  klatek  schodowych  (pięciu)  wraz  

z korytarzami piwnic o powierzchni 360 m

(2 razy w miesiącu), 

8) Colle

gium Medicum przy ul. Radziwiłłowskiej 11 – o powierzchni 1.111,51 m

Collegium Universum przy ul. Chodźki 1 – o powierzchni 2.652,01 m

10) Collegium Maius/Anatomicum przy ul. Jaczewskiego 4 

– o powierzchni 2.802,85 m

11) Collegium Didacticum przy 

ul. Chodźki 7 – o powierzchni 1.010,54 m

Biblioteka Główna przy ul. Szkolnej 18 – o powierzchni 398,90 m

13) Budynek Toksykologii przy 

ul. Chodźki 8 – o powierzchni 83,7 m

oraz na t

erenach zewnętrznych: 

14) przy budynku Collegium Maximum przy ul. Staszica 4/6 o powierzchni 775 m

przy budynku Collegium Pharmaceuticum przy ul. Chodźki 4a o powierzchni 4.590 m

16) przy budynku Collegium Novum przy Al

. Racławickich 1 o powierzchni 7.260 m

17) przy budynku Collegium Pathologicum przy ul. Jaczewskiego 8B o powierzchni 1.306 m

(odśnieżanie w okresie zimowym wraz z wywiezieniem zalegającego śniegu); 

18)  przy  budynku  Centrum  Symulacji  Medycznej  przy  ul.  Wi

tolda  Chodźki  4  o  powierzchni 

3.577 m

19)  przy  Hali  Widowiskowo-

Sportowej  przy  ul.  Chodźki  15  o  powierzchni  16.852,21  m

(z  uwzględnieniem,  iż  sprzątanie  przyległego  terenu  zewnętrznego nastąpi  po  zakończeniu 

budowy Hali, nie wcześniej niż od 1 września 2021 r.); 

przyległy teren zewnętrzny do budynków przy ul. Chodźki 8 o powierzchni 5.545 m

parking  samochodowy  przy  budynku  Collegium  Universum  przy  ul.  Chodźki  1  

o powierzchni 1.622 m

(odśnieżanie w okresie zimowym wraz z wywiezieniem zalegającego 

śniegu); 

przy budynku Biblioteki Głównej przy ul. Szkolnej 18 o powierzchni 200 m

23)  parking  samochodowy  przy  ul.  Jaczewskiego  3  o  powierzchni  2675  m

(odśnieżanie  

w okresie zimowym wraz z wywiezieniem zalegającego śniegu); 

parking samochodowy przyległy do budynku Ośrodek Medycyny Doświadczalnej przy ul. 

Jaczewskiego  8  (wraz  z  dojazdami  do  budynku)  o  powierzchni  1.440  m

(odśnieżanie 

interwencyjne  w  okresie  zimowym  wraz  z  wywiezieniem  zalegającego  śniegu  –  tylko  na 

wezwanie Zamawiającego); 

dwa  parkingi  samochodowe  wewnętrzne  przy  budynku  Collegium  Medicum  przy  ul. 

Rad

ziwiłłowskiej  11  o  powierzchni  470  m

(odśnieżanie  w  okresie  zimowym  wraz  

z wywiezieniem zalegającego śniegu). 

S

zczegółowy  opis  przedmiotu  zamówienia,  obejmujący  wykaz  pomieszczeń  i  rodzaje 

powierzchni  do  sprzątania,  ich  wielkość,  wymagania  dotyczące  wykonywanych  czynności 

oraz  częstotliwość  ich  wykonywania,  został  zawarty  w  załączniku  nr  1  do  specyfikacji 

istotnych warunków zamówienia – opisie przedmiotu zamówienia. 

Wykonawcy zobowiązani byli przedstawić w ramach oferty formularz cenowy z podziałem na 

powyższe  obiekty,  ustalając  cenę  jednostkową  netto  za  1  m

sprzątanej  powierzchni. 

Zamawiający  wskazał  też,  że  ustalenie  stawki  podatku  VAT  leży  po  stronie  wykonawcy, 

który,  obliczając  cenę  oferty,  powinien  zastosować  stawki  VAT  zgodnie  z  obowiązującym 

stanem prawnym. 

Nie było pomiędzy Stronami i Przystępującym sporne, że stawka podatku od towarów i usług 

za  sprzątanie  powierzchni  wewnętrznych  wynosi  23%,  a  za  sprzątanie  powierzchni 

zewnętrznych 8%.  

W  załączniku  nr  6  do  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia  –  wzorze  umowy 

Zamawiający przewidział następujące warunki rozliczeń za wykonanie usługi (§ 11-13 wzoru 

umowy): 

1. c

eny jednostkowe netto zaoferowane przez wykonawcę w formularzu cenowym nie ulegną 

zmianie w całym okresie obowiązywania umowy, 

2. wynagrodzenie brutto ulegnie 

zmianie w przypadku podatku VAT należnego w wysokości 

innej niż podana w ofercie, 

3.  wynagrodzenie  wykonawcy

,  za  faktyczną  ilość  wykonywanej  usługi,  płatne  będzie  

w  wysokości  miesięcznej  wartości  netto,  wynikającej  z  cen  jednostkowych  netto,  zgodnie  

z 

formularzem cenowym wykonawcy plus należny podatek VAT, 

4.  ceny  jednostkowe  netto  (za  1  m

sprzątanej  powierzchni  w  poszczególnych  budynkach  

i  terenach  zewnętrznych  wokół  budynków  Zamawiającego)  wskazane  w  formularzu 

cenowym 

zawierają wszelkie koszty związane z należytą realizacją przedmiotu umowy i nie 

ulegną zmianie przez okres jej obowiązywania, 

Zamawiającemu przysługuje możliwość zmniejszenia ilości usługi tj. zakresu sprzątanych 

powierzchni  wyrażonego w m

(np.  w przypadku wyłączenia  z użytkowania, braku potrzeby 

wykonania usług); w przypadku wykonywania mniejszej ilości usługi niż ustalona w umowie, 

w

ykonawcy przysługiwać będzie wynagrodzenie z tytułu faktycznie wykonanej części umowy 

(wynagrodzenie  w

ykonawcy  ulegnie  obniżeniu  proporcjonalnie  do  zmniejszonego  zakresu 

usługi); wykonawca nie będzie miał żadnych roszczeń z tytułu wykonywania mniejszej ilości 

usługi niż określona w umowie. 

W  postępowaniu  zostało  złożonych  10  ofert  z  cenami  (według  informacji  z  otwarcia  ofert): 

37  zł,  4.499.040,13  zł;  4.465.317,59  zł;  3.700.111,25  zł;  3.033.750,91  zł  (oferta 

Przystępującego); 4.506.140,69 zł; 4.172.094,39 zł; 5.510.532,02 zł; 3.053.492,33 zł (oferta 

Odwołującego); 3.148.669,34 zł. 

Ceny  jednostkowe  w  poszczególnych  ofertach  kształtują  się  następująco  (budynki  i  tereny 

zewnętrzne według kolejności wskazanej powyżej), dla terenów wewnętrznych: 

dla terenów zewnętrznych: 

Przy  czym  ceny  jednostkowe 

oferty  Przystępującego  to  2,98  zł  dla  terenów  wewnętrznych  

i zewnętrznych. 

Po  zapoznaniu  się  ze  złożonymi  ofertami  Odwołujący  skierował  do  Zamawiającego  pismo 

datowane  na  26  października  2020  r.,  w  którym  wskazał  na  zjawisko  inżynierii  cenowej 

polegającej  na  takim  konstruowaniu  oferty,  które  pozwala  na  zaniżenie  stawki  VAT,  a  tym 

samym  i  końcowej  ceny  oraz  nieproporcjonalny  podział  ceny  i  wykazanie  zawyżonych 

kosztów utrzymania czystości na terenie zewnętrznym, które to czynności opodatkowane są 

niższą  stawką  podatku  VAT.  Na  takim  procederze  tracą  uczciwi  wykonawcy,  którzy  nie 

wykorzystują  niejasności  dotyczących  właściwej  stawki  i  stosują  proporcjonalny  podział 

kosztów,  wskutek  czego  nie  są  w  stanie  zaproponować  konkurencyjnych  ofert.  Zdaniem 

Odwołującego  oferta  cenowa  Konsorcjum  Ekotrade  jest  przejawem  czynu  nieuczciwej 

konkurencji,  gdyż  wykonawca  dokonuje  kalkulacji  części  cen  jednostkowych  w  sposób 

nierentowny,  odbiegający  od  kosztów  ponoszonych  na  wykonanie  tego  rodzaju  zadania, 

innych zaś relatywnie wysoko, bilansując koszty na różne elementy zamówienia i zakładając, 

że określone z nich wykona z większą niż zakładana przez Zamawiającego częstotliwością. 

Ma  to  miejsce  w  szczególności,  gdy  ceny  jednostkowe  pełnią  funkcję  samodzielnych  cen,  

w  oparciu  o które jest  naliczane  wynagrodzenie  wykonawcy  za wykonanie wyodrębnionych 

prac. 

Odwołujący  uważa,  że  zaoferowana  cena  usługi  utrzymania  czystości  powierzchni 

wewnętrznych  w  budynkach  nie  pokrywa  nawet  kosztów  pracy,  a  tym  samym  pozostałych 

kosztów niezbędnych do wykonania usług takich jak: koszty zapewnienia środków czystości, 

dezynfekcji, koszty transportu, koszty nadzoru, konserwacji podłóg, mycia okien, w tym przy 

użyciu  sprzętu  wysokościowego  (wysięgnika,  rusztowania),  prania  mopów/ścierek.  Usługa 

sprzątania  powierzchni  wewnętrznych  objęta  jest  23%  stawką  podatku  VAT,  a  usługa 

sprzątania  i  odśnieżania  terenów  wokół  obiektów  stawką  8%.  Konsekwencją  powyższego 

jest  więc  zaniżenie  podatku  VAT.  Wykonawca,  przypisując  poszczególnym  z  usług  inne 

wartości niż rzeczywiście winny być im przypisane, tak skonstruował cenę swojej oferty, że 

działanie  to  dało  mu  możliwość  zdobycia  przewagi  konkurencyjnej  i  w  konsekwencji 

pozwoliłoby  na  uzyskanie  przedmiotowego  zamówienia.  Odwołujący  wniósł  o  przekazanie 

mu informacji, 

czy Zamawiający wezwie wykonawcę z art. 87 ust. 1 ustawy Prawo zamówień 

publicznych 

i  wyjaśni,  na  jakiej  podstawie  Konsorcjum  Ekotrade  dokonało  podziału  oferty, 

oraz  czy  Zamawiający  z  art.  90  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  wezwie  do 

wyjaśnień,  czy  część  składowa  oferty,  tj.  wycena  utrzymania  czystości  powierzchni 

wewnętrznych  w  budynkach  pokrywa  wszystkie koszty, jakie pojawią się  podczas realizacji 

tej części zamówienia. 

Pismem  z  30  października  2020  r.  Zamawiający  wezwał  Przystępującego  do  wyjaśnienia 

treści  złożonej  oferty,  wskazując  jako  podstawę  wezwania  art.  87  ust.  1  ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych.  W  wezwaniu  Zamawiający  wskazał,  że  wpłynęło  do  niego  pismo 

Odwołującego  zawierające  wątpliwości  w  zakresie  nieproporcjonalnego  podziału  cen  

w  ofercie,  co  jest  przejawem  czynu  nieuczciwej  konkurencji  oraz 

że  zaoferowana  cena  nie 

pokrywa  nawet  kosztów  pracy,  a  tym  samym  pozostałych  kosztów  niezbędnych  do 

wykonania  usług  takich  jak:  koszty  zapewnienia  środków  czystości,  dezynfekcji,  koszty 

transportu,  koszty  nadzoru,  konserwacji  podłóg,  mycia  okien,  w  tym  przy  użyciu  sprzętu 

wysokościowego (wysięgnika, rusztowania). W związku z powyższym Zamawiający  wezwał 

w

ykonawcę  do  przedłożenia  wyjaśnień  treści  złożonej  oferty  –  w  tym  przedstawienia 

szczegółowego  stanowiska  w  wyżej  wymienionym  zakresie  oraz  wyjaśnienia  i  wykazania  

w  sposób  nie  budzący  wątpliwości,  że  zrealizuje  wszystkie  wymagane  usługi  sprzątania 

wymienione  w  o

pisie przedmiotu  zamówienia w  zaoferowanej  przez  siebie w  ofercie cenie, 

wskazując,  że  wyjaśnienia  należy  złożyć  do  4  listopada  2020  r.  wraz  z  dowodami  na  ich 

poparcie  

W  odpowiedzi  na  pismo 

Przystępujący  wskazał,  że  cena  oferty  Konsorcjum  Ekotrade  jest 

niższa od ceny oferty Odwołującego jedynie o 19.741.38 zł brutto, co stanowi ok. 0,6% ceny 

tej  oferty,  trudno 

więc  w  takiej  sytuacji  zarzucać  czyn  nieuczciwej  konkurencji  czy 

skalkulowanie ceny oferty poniżej kosztów realizacji zamówienia, jest to uczciwe zwycięstwo 

w  walce  konkurencyjnej 

–  w  przeciwnym  razie  ceny  obu  ofert  powinny  budzić  wątpliwości.  

W  złożonym  piśmie  Odwołujący  poczynił  ogólne  dywagacje  nad  sposobem  kalkulacji  cen 

ofertowych  bliżej  nieokreślonych  wykonawców  oraz  próbował  przypisać  Konsorcjum 

Ekotrade  manipulację  cenową,  jednakże  zarzut  ten  uznać  należy  za  gołosłowny,  gdyż  nie 

przedstawił na tę okoliczność żadnych, nawet najprostszych dowodów. W szczególności nie 

wskazał,  w  jaki  sposób  i  w  których  pozycjach  formularza  cenowego  Konsorcjum  Ekotrade 

dopuściło się rzekomego czynu nieuczciwej konkurencji. Dla uznania złożenia oferty za czyn 

nieuczciwej  konkurencji 

niezbędne  jest  podanie,  na  czym  polega  określone  działanie 

w

ykonawcy,  udowodnienie  tego  działania  oraz  zakwalifikowanie  go  bądź  jako  konkretnego 

deliktu stypizowanego w przepisach 

ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, bądź jako 

zachowania  wyczer

pującego  znamiona  określone  w  przepisie  art.  3  ust.  1  ustawy  

o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji.  Piszący  próbował  też  narzucić  narrację,  iż  

w  przypadku  Konsorcjum  Ekotra

de  cena  usługi  utrzymania  czystości  powierzchni 

wewnętrznych nie pokrywa nawet kosztów pracy, a tym samym pozostałych kosztów. Zarzut 

jest 

skrajnie  gołosłowny,  gdyż  nie  przedstawił  żadnych  dowodów  na  poparcie  swoich 

twierdzeń.  Zatem  pismo  jest  próbą  stworzenia  negatywnego  obrazu  Konsorcjum  Ekotrade, 

lecz stwierdzenia 

pozostają gołosłowne i są tak ogólne, że można zastosować je do każdej 

oferty  złożonej  w  niniejszym  postępowaniu  (włącznie  z  jego  własną).  Sam  Zamawiający 

wskazał  w  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia,  iż  w  sprawach  nieuregulowanych 

ustawą  Prawo  zamówień  publicznych  stosuje  się  przepisy  ustawy  Kodeks  cywilny. 

Tymczasem  zgodnie  z  art.  6  Kodeksu  cywilnego  ciężar  udowodnienia  faktu  spoczywa  na 

osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zatem za daleko niewystarczające uznać 

należy  przedstawienie  niczym  nie  popartych  twierdzeń  wykonawcy,  który  skorzystał  

z  gotowego  wzoru  pisma  składanego  do  wielu  postępowań.  Pismo  Zamawiającego  

z  30 

października  2020  r.  jest  równie  ogólne.  Przystępujący  oświadczył,  że  zrealizuje 

wszystkie  wymagane  usługi  sprzątania  wymienione  w  opisie  przedmiotu  zamówienia  

w ramach zaoferowanej przez siebie ceny ofertowej. Trudno złożyć inne wyjaśnienia, jeżeli 

Zamawiający  nie  wskazał,  co  konkretnie  budzi  jego  wątpliwości  oraz  co  należy  wyjaśnić,  

a K

onsorcjum Ekotrade nie może domyślać się podstaw skierowania do niego wezwania. 

W  pierwszej  kolejności  Izba  odniosła  się  do  powyższego  wezwania  Przystępującego  do 

złożenia wyjaśnień i zarzutu naruszenia art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, 

jak też wskazania braku możliwości ponownego wezwania Przystępującego do wyjaśnień.  

Zamawiający  wezwał  Przystępującego do  wyjaśnień,  wskazując jako podstawę prawną  art. 

87 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Zgodnie z dyspozycją tego przepisu w toku 

badania  i  oceny  ofert  zamawiający  może  żądać  od  wykonawców  wyjaśnień  dotyczących 

treści  złożonych  ofert,  lecz  niedopuszczalne  jest  prowadzenie  między  zamawiającym  

a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty oraz, z  zastrzeżeniem ust. 1a i 2 tego 

artykułu,  dokonywanie  jakiejkolwiek  zmiany  w  jej  treści.  W  art.  90  ust.  1  ustawy  Prawo 

zamówień publicznych wskazano zaś, że jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne 

części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z 

wymaganiami  określonymi  przez  zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów, 

zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie wymienionym w tym przepisie. 

Jak można zauważyć, art. 87 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych odnosi się ogólnie 

do żądania wyjaśnień treści oferty – w każdym jej zakresie. Natomiast wyjaśnienia opisane  

w  art.  90  (ust.  1  i  1a)  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  są  regulacją  specyficznego 

fragmentu  wyjaśnień  treści  oferty,  o  których  ogólnie  mowa  w  art.  87  ust.  1  ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych,  czyli  w  zakresie ceny.  Przy  czym  wezwanie z  art.  87  ust.  1  ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych  stosuje  się,  gdy  dany  zamawiający  poweźmie  wątpliwość  co 

do treści złożonej oferty, której wyjaśnienie ma zadecydować o podjęciu decyzji o przyjęciu 

oferty  lub  jej  odrzuceniu  i  zabezpi

eczać  przed  dokonaniem  zbędnego  odrzucenia  lub 

nieprawidłowego  uznania  oferty  za  poprawną.  Z  kolei  zastosowanie  wezwania  z  art.  90 

ustawy Prawo zamówień publicznych jest obowiązkowe, jeśli nastąpi sytuacja opisana w ust. 

1  lub  ust.  1a  tego  przepisu,  przy  c

zym  dyspozycje  ustępu  1  i  ustępu  1a nie wykluczają się 

wzajemnie,  lecz  uzupełniają  i  każdy  z  nich  stanowi  o  obligatoryjnym  wezwaniu  wykonawcy 

do  wyjaśnień.  Różnica  pomiędzy  nimi  polega  na  tym,  że  w  ustępie  1.  ustawodawca  opisał 

stan,  który  wynika  z  własnej  analizy  i  przekonania  danego  zamawiającego  oraz  jego 

własnych  wątpliwości.  Natomiast  w  ustępie  1a  ustawodawca  wskazał,  kiedy  zamawiający 

wątpliwości te powinien mieć „z mocy prawa”. Stany te mogą się pokrywać  – kiedy różnica 

jest  na  tyle  duża,  jak  wskazane  w  ustępie  1a  30%,  to  również  zamawiający  może  mieć 

„własne” przekonanie, że cena wydaje się rażąco niska i budzi jego wątpliwości.  

Największa  różnica  pomiędzy  wezwaniem  z  art.  87  ust  1  i  art.  90  ust.  1  i  ust.  1a  ustawy 

Prawo zamówień publicznych polega na ich konsekwencjach. W art. 90 ust. 3 ustawy Prawo 

zamówień  publicznych  wskazano  bowiem,  że  w  przypadku  zastosowania  wezwania 

opisanego  w  art.  90  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  brak  złożenia  wyjaśnień  lub 

złożenie  takich  wyjaśnień,  które  prowadzą  do  uznania  przez  zamawiającego,  że  oferta 

zawiera  rażąco  niską  cenę,  powoduje  odrzucenie  tej  oferty.  Natomiast  wezwanie  z  art.  87 

ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  nie  ma  takich  formalnych  konsekwencji 

(jakkolwiek  może  mieć  realne)  –  niezłożenie  wyjaśnień  lub  złożenie  wyjaśnień 

nieprzekonujących  powoduje  utratę  przez  wykonawcę  możliwości  zajęcia  stanowiska  

w sprawie swojej oferty i pozostawienie zamawiającemu decyzji co do jej odrzucenia lub nie. 

Drugą  różnicą  w  konsekwencjach  jest  to,  że  zamawiający  nie  może  dokonać  formalnego 

odrzucenia oferty jako zawierającej rażąco niską cenę bez wezwania do wyjaśnień, o których 

mowa  w  art.  90  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  podczas  gdy  z  art.  87  ust.  1 

ustawy Prawo zamówień publicznych nie wiążą się takie zakazy. 

Trzecią zaś konsekwencją jest to, że wykonawca – widząc jako podstawę wezwania art. 87 

ust. 1 lub art. 90 ust. 1 i ust. 1a ustawy Prawo zamówień publicznych – musi być świadomy 

powyższych  konsekwencji  i  wiedzieć,  jakie  mogą  być  skutki  nieudzielenia  wyjaśnień  lub 

wyjaśnień ogólnikowych i nieprzekonujących.  

Zatem owszem, gdyby Przystępujący został wezwany do wyjaśnień w oparciu o art. 90 ust. 1 

ustawy Prawo zamówień publicznych, taka odpowiedź, jakiej udzielił, stanowiłaby podstawę 

do  odrzucenia  j

ego  oferty,  zgodnie  z  art.  90  ust.  3  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych.  

W  niniejszym  postępowaniu  odpowiedź  ta  również  mogłaby  stanowić  podstawę  do 

odrzucenia  oferty,  gdyby  Zamawiający  powziął  przekonanie,  że  oferta  powinna  zostać 

odrzucona. Jednak Zamawi

ający, jak wskazał, takiego przekonania nie powziął. Jak można 

uznać  –  również  podejrzeń  co  do  możliwości  zaistnienia  rażąco  niskiej  ceny,  skoro  nie 

zastosował wezwania z art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Co  więcej,  nie  można  nie  przyznać  racji  wskazaniu  Przystępującego,  że  wezwanie 

Zamawiającego powinno być bardziej precyzyjne.  

Tym  samym,  w  ocenie  Izby,  w  zaistniałej  sytuacji  nie  można  automatycznie  wyciągać 

konsekwencji negatywnych dla Przystępującego i uznać, że w związku z treścią udzielonych 

wyjaśnień  (lub  też  –  właściwie  to  nieudzielonych),  wykonawca  ten  nie  może  i  nie  powinien 

zostać  ponownie  wezwany,  a  jego  oferta  powinna  zostać  odrzucona.  Zresztą,  jak  można 

przypuszczać,  z  tego  powodu  Odwołujący  nie  powołał  się  w  odwołaniu  na  art.  90  ust.  3 

ustawy Prawo zamówień publicznych, który w takim wypadku byłby najbardziej adekwatny. 

Co zaś do zarzutów naruszenia przez Zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy Prawo 

zamówień  publicznych  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  Konsorcjum  Ekotrade, 

pomimo  że  złożenie  tej  oferty  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji  polegający  na 

przeniesieniu  kosztów  wykonania  usług  na  terenach  wewnętrznych  do  kosztów  wykonania 

usług  na  terenach  zewnętrznych  w  celu  sztucznego  obniżenia  wysokości  podatku  VAT  od 

ceny  ofertowej  netto,  a w  konsekwencji  do  obniżenia  wysokości  ceny  ofertowej  oraz  przez 

zaniechanie odrzucenia  tej  oferty,  pomimo  że zawiera  ona rażąco  niską cenę za realizację 

usług  sprzątania  budynku  (powierzchnie  wewnętrzne)  Collegium  Novum,  budynku 

(p

owierzchnie  wewnętrzne)  Collegium  Medicum  oraz  budynku  (powierzchnie  wewnętrzne) 

Collegium  Didacticum  Izba  stwierdziła,  że  w  obecnym  stanie  postepowania  nie  można 

stwierdzić, czy zarzuty te potwierdziły się ze względu na brak dostatecznych informacji. 

Zate

m  uwzględnienie  odwołania  wynika  nie  z  samego  obiektywnego  stwierdzenia,  że  cena 

rzeczywiście  jest  rażąco  niska,  czy  też,  że  taki  jej  sposób  konstrukcji  rzeczywiście  stanowi 

czyn nieuczciwej konkurencji.  

Izba  uznała natomiast,  że okolicznościom  tym  należy  się przyjrzeć w  ramach wyjaśnień  co 

do sposobu konstrukcji ceny i kształtowania cen jednostkowych sprzątania poszczególnych 

budynków oraz terenów zewnętrznych. W szczególności ze względu na to, że Zamawiający 

w  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia  określił  sposób  budowania  ceny  

–  w  odniesieniu  do  każdego  budynku  osobno  oraz  z  podziałem  na  tereny  wewnętrzne  

i zewnętrzne, a do poszczególnych rodzajów powierzchni przepisy wymagają zastosowania 

innej  stawki  podatku  od  towarów  i  usług,  co  w  konsekwencji  ma  wpływ  na  wybór  oferty 

najkorzystniejszej.   

W  ocenie  Izby  istotne  dla  realizacji  zasad  prowadzenia  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia publicznego jest zbadanie przez Zamawiającego, czy w ofercie nie wystąpił czyn 

nieuczciwej  konkurencji.  Taka  bowiem 

inżynieria  cenowa,  jaką  zarzuca  Odwołujący,  tj. 

jednoczesne zaniżenie ceny usługi objętej podatkiem od towarów i usług w wysokości 23%  

i zawyżenie ceny objętej podatkiem od towarów i usług w wysokości 8%, jeśli rzeczywiście 

zaistniała  w  ofercie,  nie może  być  akceptowana na  gruncie  uczciwej  konkurencji  pomiędzy 

wykonawcami. Daje bowiem takiemu wykonawcy nieuzasadnioną przewagę w postaci 15% 

ceny  oferty  (lub  jej  części).  Narusza  więc  interes  innych  wykonawców,  którzy  prawidłowo 

ujęli  podatek  od  towarów  i  usług.  Zwłaszcza,  że  w  niniejszym  postępowaniu  –  jak  wskazał 

Odwołujący  –  to  właśnie  różnica  w  kwocie  podatku  od  towarów  i  usług  wynikającej  

z  zastosowanej  stawki  podatku  spowodowała,  że  oferta  Przystępującego  okazała  się 

korzystniejsza  cenowo,  a  tym  samym 

zajęła  pierwsze  miejsce  w  rankingu  ofert.  Z  drugiej 

strony narusza także interes zamawiającego – i to nie tylko przez nieprawidłową identyfikację 

oferty  najkorzystniejszej 

–  ale także jako podmiotu  ponoszącego realny koszt  podatku  i/lub 

rozliczającego  podatek  od  towarów  i  usług  na  podstawie  otrzymywanych  od  wykonawców 

faktur. 

Jak  można  się  domyślać  z  wymaganego  sposobu  obliczenia  ceny  oferty,  Zamawiający  już 

wcześniej  mógł  zidentyfikować  powyższy  problem,  dlatego  zobowiązał  wykonawców  do 

wskazania  w  formula

rzach  ofertowych  podziału  ceny  na  oba  rodzaje  usług  (sprzątanie 

wewnętrzne i zewnętrzne).  

Jak wynika z zestawienia cen jednostkowych zawartych w złożonych ofertach, Przystępujący 

zastosował  –  spośród  wszystkich  złożonych  ofert  –  najniższe  ceny  jednostkowe  dla 

sprzątania  wewnętrznego  oraz  najwyższe  dla  sprzątania  zewnętrznego;  w  obu  wypadkach 

wynosiły one 2,98 zł za m

Przy  czym  Izba  wskazuje,  że,  oczywiście,  nie  ma  generalnego  zakazu  takiego  ustalania 

przez wykonawców cen, które bazowałyby na jednakowej, ryczałtowej stawce za sprzątanie 

dla różnych powierzchni w różnych budynkach, jak też nie było sporne, że sam Zamawiający 

takiego zakazu nie zawarł w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Niemniej jednak, 

biorąc pod uwagę sposób obliczenia cen, jaki wskazał Zamawiający i jego sposób rozliczania 

się  z  wykonawcą  oraz  zasady  naliczania  podatku  od  towaru  i  usług,  wykonawcy  powinni 

wykazać,  że dokonany przez  nich sposób  obliczenia poszczególnych cen  jest  uzasadniony 

ponoszonymi przez nich kosztami, np. pr

zewidzianym nakładem pracy pracowników do 1 m

danego  rodzaju  powierzchni  (w  tym  liczby  etatów  czy  zakładanej  pracochłonności  i  liczby 

godzin  pracy),  kosztów  zatrudnienia  pracowników,  kosztów  środków  czystości,  materiałów  

i  urządzeń  itd.,  a  także  ewentualnego  ryzyka  związanego  w  szczególności  z  przestojem 

zatrudnionych  pracowników  w  przypadku  rezygnacji  przez  Zamawiającego  z  części  usług, 

zakładanych dni śnieżnych itd. 

Jednak  nawet  jeśli  obecnie  –  biorąc  pod  uwagę  głównie  porównanie  cen  wskazanych  

w  złożonych ofertach  – wysokość ceny  jednostkowej  za sprzątanie wewnętrzne  wydaje się 

zbyt niska, a za sprzątanie zewnętrzne zbyt wysoka w stosunku do spodziewanych kosztów 

świadczenia  tych  usług,  jakie  mogą  być  ponoszone  przez  wykonawcę  –  nie  została  przez 

Zama

wiającego wyjaśniona. Co prawda Przystępujący podczas rozprawy przedłożył pewne 

założenia  do  kalkulacji,  które  poczynił  i  ogólną  kalkulację,  którą  na  nich  oparł,  jak  słusznie 

wskazał  Odwołujący,  wyjaśnienia  złożone  na  etapie  postepowania  odwoławczego  nie 

z

astępują  wyjaśnień  złożonych  w  postępowaniu  odwoławczym.  Poza  tym  nie  ma  w  tej 

kalkulacji  odniesienia  do  wyliczenia  kosztów  świadczenia  usługi  w  podziale  na  tereny 

wewnętrzne i zewnętrzne, potrzebnej w kontekście naliczenia podatku od towarów i usług. 

Również Odwołujący nie przedstawił kalkulacji potwierdzającej swoją tezę, która pozwoliłaby 

na  stwierdzenie,  że  taka  okoliczność  zaistniała,  co  pozwoliłoby  na  stwierdzeni,  ze  oferta 

podlega  odrzuceniu  (stwierdzenie  czynu  nieuczciwej  konkurencji  nie  wymaga  etapu 

formalnego  związanego  z  wezwaniem,  o  którym  mowa  w  art.  90  ust.  1  ustawy  Prawo 

zamówień publicznych). 

Z  drugiej  strony 

–  w  przypadku  braku  takiego  wezwania,  o  którym  mowa  w  art.  90  ust.  1 

ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  od  Odwołującego  wymaga  się  jedynie 

uprawdopodobnienia,  że  okoliczności  opisane  w  tym  przepisie  wystąpiły,  a  nie  samego 

zaistnienia rażąco niskiej ceny. 

W  związku  z  powyższymi  wadami  Izba  nie  mogła  uznać  czynności  Zamawiającego  za 

prawidłową.  Z  tego  powodu,  w  ocenie  Izby,  Zamawiający  powinien  powtórzyć  czynność 

badania oferty Przystępującego, wezwać go do udzielenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia 

ceny  oferty  ze  szczególnym  uwzględnieniem  założeń  do  kalkulacji  poszczególnych  cen 

jednostkowych,  w  tym  ich podziału na  powierzchnie wewnętrzne  i  zewnętrzne,  a  następnie 

dokonać szczegółowej analizy złożonych przez niego wyjaśnień.  

Dla porządku Izba wyjaśnia, iż wskazała w sentencji jako podstawę prawną wezwania art. 87 

ust. 1 i art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, gdyż ze względu na jego zakres, 

wezwanie będzie podlegało dyspozycji art. 90 ust. 1 i art. 87 ust. 1 ustawy Prawo zamówień 

publicznych  (kwestia  sposobu  obliczenia  ceny  oraz  związana  z  nią  kwestia  czynu 

nieuczciwej  konkurencji  i  ewentualnej  zgodności  obliczenia  ceny  z  postanowieniami 

specyfikacji istotnych warunków zamówienia). 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy 

Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 1 pkt 

2,  §  3  i  §  5  ust.  2  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  

w  sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  

w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  (t.j.  Dz.  U.  z  2018  r.,  poz.  972), 

uwzględniając  uiszczony  przez  Odwołującego  wpis  w  wysokości  15.000  złotych,  koszt 

wynagrodzenia  pełnomocnika  w  wysokości  3.600  złotych,  koszt  jego  dojazdu  w  wysokości 

411,21 złotych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 34 złotych. 

Przewodniczący:      ……………………..…