sygn. akt: KIO 3183/21
WYROK
z dnia 17 listopada 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Emil Kuriata
Protokolant:
Piotr Cegłowski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 listopada 2021 r., w Warszawie,
odwołania
wniesionego d
o Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27 października 2021 r. przez
wykonawcę TRANSPRZĘT sp. z o.o. sp.k., Zabłotce 51; 38-500 Sanok, w postępowaniu
prowadzonym przez z
amawiającego Gmina Baligród, Pl. Wolności 13; 38-606 Baligród,
orzeka:
1. Umarza
postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutów opisanych w pkt 1, 4 i 6
odwołania.
2. Oddala
odwołanie.
3. K
osztami postępowania obciąża wykonawcę TRANSPRZĘT sp. z o.o. sp.k., Zabłotce
51; 38-500 Sanok i
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500
zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez
wykonawcę TRANSPRZĘT sp. z o.o. sp.k., Zabłotce 51; 38-500 Sanok, tytułem wpisu
od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zam
ówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
…………………………
sygn. akt: KIO 3183/21
Uzasadnienie
Zamawiający – Gmina Baligród, prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego, którego przedmiotem jest „Odbiór odpadów komunalnych z nieruchomości
zamieszkałych i niezamieszkałych na terenie Gminy Baligród i ich zagospodarowanie
w 2022 r.
”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w BZP z dnia 22 października 2021 r.,
pod nr 2021/BZP 00242568/01.
Dnia
27 października 2021 roku wykonawca wykonawcę TRANSPRZĘT sp. z o.o. sp.k.
(dalej „Odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej od
niezgodnych z przepisami ustawy czynności i zaniechań zamawiającego w postępowaniu,
polegających na: niezgodnym z przepisami ustawy opisie przedmiotu zamówienia,
niezgodnym z przepisami ustawy ustalen
iu warunków udziału w postępowaniu, niezgodnym
z przepisami ustawy ustaleniu kryteriów oceny ofert.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1. art. 434 ustawy Pzp,
poprzez wprowadzenie możliwości wypowiedzenia umowy przez
z
amawiającego w każdym czasie i bez żadnych przyczyn,
2. art. 99 ust. 1 ustawy Pzp, z uwagi na niejednoznaczny, nieprecyzyjny opis przedmiotu
zamówienia, który nie pozwala wykonawcom na ustalenie przedmiotu zamówienia
oraz kalkulację ofert, poprzez brak wskazania ilości nieruchomości w zabudowie
jednorodzinnej, wolnostojącej i zagrodowej oraz ilości rodzaju pojemników i worków,
które będą opróżniane/odbierane z nieruchomości,
3. art. 99 ust. 1 i art. 101 ust. 2 ustawy Pzp, z uwagi na niejednoznaczny, nieprecyzyjny
opis przedmiotu zamówienia, który nie pozwala wykonawcom na ustalenie przedmiotu
zamówienia oraz kalkulację ofert, poprzez brak podania ilości odpadów podlegających
odbiorowi,
4. art. 99 ust. 1 i art. 101 ust. 2 ustawy Pzp, z uwagi na niejednoznaczny, nieprecyzyjny
opis przedmiotu zamówienia, który nie pozwala wykonawcom na ustalenie przedmiotu
zamówienia oraz kalkulację ofert, poprzez brak wskazania, w jakie urządzenia
pomiarowe (do mierzenia czego) powinny być wyposażone samochody służące do
odbioru odpadów,
5. art. 433 ustawy Pzp, poprzez wprowadzenie do projektu umowy postanowienia
przerzucającego na wykonawcę odpowiedzialność z powodu zdarzeń nie
pozostających po jego stronie (odpowiedzialność za stan dróg dojazdowych do
posesji),
6. art. 112 ustawy Pzp, poprzez wprowadzenie nieproporcjonal
nego wymogu udziału
w postępowaniu, dot. lokalizacji bazy magazynowo - transportowej,
7. art. 264 ustawy Pzp,
poprzez brak określenia kryterium pozacenowego
w przedmiotowym postępowaniu.
W związku z powyższym odwołujący wniósł o:
uwzględnienie odwołania w całości,
2) nakazanie z
amawiającemu zmiany ogłoszenia/SWZ i załączników do tych
dokumentów w następujący sposób:
a) w
ykreślenia z projektu umowy (załącznik nr 4 do ogłoszenia) § 11,
b) w
skazania masy poszczególnych rodzajów odpadów, które będą objęte
przedmiotem z
amówienia (odbiorem i zagospodarowaniem), wraz z podaniem
kodu odpadów wg. rozporządzenia Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r.
w sprawie katalogu odpadów,
c) w
skazania ilości nieruchomości w zabudowie jednorodzinnej, wolnostojącej
i zagrodowej oraz cmentarzy,
d) w
skazania ilości i rodzaju pojemników/worków, które będą opróżniane/odbierane
w ramach realizacji zamówienia, w tym w szczególności z cmentarzy,
e) w
ykreślenie pkt. Il. 13) f) w załączniku nr 1 do SWZ,
f) z
mianę pkt. V.4. Ogłoszenia poprzez wskazanie, że do udziału w postępowaniu
dopuszczony zostanie wykonawca dysponujący bazą magazynowo- transportową
w odległości nie większej niż 60 km od gminy,
g) w
prowadzenie jakościowego kryterium oceny ofert, odnoszącego się do
przedmiotu zamówienia, to jest np. wprowadzenie punktacji za niskoemisyjny
odbiór i transport odpadów to jest np. za dysponowanie przez wykonawcę na cele
realizacji zamówienia samochodami spełniającymi normy emisyjnej euro-6,
w następujący sposób:
0 pojazdów - 0 pkt,
- 1 pojazd - 10 pkt,
- 2 pojazdy - 20 pkt,
- 3 pojazdy - 30 pkt,
- 4 pojazdy - 40 pkt.
3) z
asądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania.
Odwołujący wskazał, że jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą
w zakresie odbioru i zagospodarowania odp
adów komunalnych (dowód KRS). Odwołujący
jest zainteresowany złożeniem oferty w przedmiotowym postępowaniu. Warunki przetargu
określone przez zamawiającego w dokumentach zamówienia uniemożliwiają mu złożenie
konkurencyjnej oferty, a także jej prawidłową ocenę. Nieprawidłowe czynności
z
amawiającego narażają zatem odwołującego na szkodę w postaci możliwości utraty
zarobku -
spodziewanego zysku z uzyskania i realizacji zamówienia. Celem odwołania jest
nie tylko umożliwienie złożenia prawidłowej oferty w postępowaniu, ale również złożenie
oferty atrakcyjnej cenowo i najkorzystniejszej dla z
amawiającego.
Odwołujący na posiedzeniu, przed otwarciem rozprawy oświadczył, iż wycofuje zarzuty nr
1, 4 i 6 odwołania.
Odwołujący, w zakresie zarzutów podtrzymanych wskazał, co następuje.
Zarzut 2.
Przedmiotem zamówienia jest odbiór i zagospodarowanie odpadów
komunalnych z nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych. W dokumentach
z
amówienia: SWZ i Opisie przedmiotu zamówienia brak jest informacji o:
•
ilości nieruchomości jednorodzinnych,
•
ilości nieruchomości wielorodzinnych,
•
z których mają być odbierane odpady.
Brak jest również wskazania ilości i rodzajów pojemników, jakie są na terenie
nieruchomości wielorodzinnych.
W pkt. Il ust. 1 SWZ z
amawiający określił, że odbiór odpadów ma odbywać się spod
każdej posesji (nie podał ilości tych posesji). Zgodnie z aktualnym stanem prawnym
właściciele nieruchomości mogą wybrać, czy pozostają w gminnym systemie zbiórki
i zagospodarowania odpadów, czy zawrą umowę poza gminnym systemem zbiórki. Oznacza
to, że wykonawca nie może zweryfikować danych, których brak jest w SWZ samodzielnie
(np. poprzez wizję lokalną). Danymi tymi dysponuje jedynie gmina, jako upoważniona do
przetwarzania danych osobowych wynikających z deklaracji składanych przez właścicieli
nieruchomości. Wykonawca nie może zebrać ich samemu. Natomiast odbiór odpadów
wygląda przedmiotowo inaczej, przy zabudowie wielorodzinnej i jednorodzinnej. Przy
zabudowie wielorodzinnej inaczej należy rozplanować trasę, inny jest koszt odbioru,
zaangażowania pracownika itp. Odbiór 1 Mg inaczej wygląda z osiedla mieszkaniowego,
a inaczej z zabudowy jednorodzinnej, w tym gospodarskiej (o małym skoncentrowaniu).
Natomiast ryczałt cenowy w umowie jest ten sam. Oznacza to, że brak jest danych
jednoznacznie pozwalających na oszacowanie ofert. Brak danych uprzywilejowuje
wykonawcę, który dotychczas wykonywał umowę w zakresie tożsamej usługi względem
pozostałych wykonawców. Ponadto, w SWZ nie ma informacji o ilości i lokalizacji cmentarzy,
z których mają być odbierane odpady. Brak jest wskazania ilości i rodzajów pojemników jakie
mają być odbierane z cmentarzy. Załącznik nr 1 do SWZ wskazuje, że w 2021 r. z terenu
gminy Baligród odebrano 20 Mg odpadów cmentarnych. Brak tego typu odpadów w katalogu
odpadów określonym rozporządzeniem Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r. w sprawie
katalogu odpadów. Natomiast wiele gmin prowadzi selektywną zbiórkę odpadów
z cmentarzy.
Wykonawca nie jest w stanie należycie skalkulować ceny, a także swoich
o
bowiązków (obwarowanych karami umownymi) bez znajomości ilości posesji, a także ilości
i rodzajów pojemników i worków (w szczególności ich wielkości), które będzie opróżniał
i zbierał w trakcie realizacji zamówienia. Prawidłowy opis zamówienia jest warunkiem
koniecznym dla podjęcia decyzji o złożeniu decyzji o udziale w postępowaniu i kalkulacji
oferty.
Zarzut 3.
Zamawiający zaniechał wskazania ilości odpadów, podlegających odbiorowi
i zagospodarowaniu odpadów w ramach zamówienia, a w odniesieniu do pewnych danych
pojawiają się rozbieżności. Przedmiotem zamówienia jest odbiór wszystkich odpadów
komunalnych z okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. Zgodnie z pkt 11.3. OPZ:
Wykonawca odbiera od właścicieli nieruchomości - spod każdej posesji - każdą zebraną ilość
wskazanych w opisie przedmiotu zamówienia odpadów komunalnych według opracowanego
przez Wykonawcę harmonogramu odbioru, uzgodnionego z Zamawiającym.
W dokumentach zamówienia brak jest jakichkolwiek danych dot. ilości poszczególnych
odpadów, które będą podlegać odbiorowi i zagospodarowaniu w 2022. W związku
z powyższym nie wiadomo, co jest przedmiotem zamówienia: odbiór jakiego rodzaju
odpadów i w jakiej ilości. Koszt odbioru i zagospodarowania poszczególnych frakcji odpadów
(niesegregowan
ych, bio, szkła, papieru, metalu, tworzyw sztucznych, itd. jest różny).
W ramach realizacji założeń gospodarki cyrkularnej, należy wskazać, że niektóre z odpadów,
po przygotowaniu, stanowią surowiec, który można sprzedać. Posiadają zatem pewną
wartość. Dlatego dokładne określenie przez zamawiającego, jakiego rodzaju odpady
i w jakiej wielkości będą odbierane i zagospodarowywane, jest kluczowe z punktu widzenia
złożenia oferty przez wykonawcę. Brak danych lub nieścisłości w danych oznaczają,
że każdy z wykonawców może przyjąć, do kosztorysu, inną wartość. Ogłoszenie, SWZ
i załączniki do tych dokumentów w żaden sposób nie wskazują tych ilości. Dokumenty
zamówienia nie określają ani minimalnego zakresu zamówienia ani maksymalnego zakresu
zamówienia. Dokumenty zamówienia wskazują na pewne szczątkowe dane historyczne,
które mogą dawać wskazówkę wykonawcom, co będzie przedmiotem zamówienia w roku
2022. Są to:
pkt. Il ust. 2 SWZ, zgodnie z którym, do szacowania wartości zamówienia przyjęto 350
Mg odpadów zmieszanych i 250 Mg odpadów zebranych selektywnie,
formularz oferty, który sformułowany jest w ten sposób, że wykonawca podaje cenę za
1 Mg odpadów zmieszanych i bio oraz 1 Mg odpadów zebranych selektywnie; a nadto należy
podać cenę za 400 Mg odpadów zebranych i bio i 200 Mg odpadów zebranych selektywnie,
- dane z 2021 r.
Żadne z powyższych danych nie pokrywają się ze sobą. Dane te nie mogą stanowić
podstawy szacowania oferty, ponieważ poddają się różnej interpretacji. Przykładowo,
dokumenty zamówienia nie wskazują w ogóle, czy w roku 2021 zebrano zużyte baterie
i akumulatory. W roku 2022 te odpady są wymienione do zbierania - brak jest jednak
wskazania ich ilości, które wykonawca miałyby zagospodarować w roku 2022. Przetworzenie
baterii jest bardzo kosztown
e z uwagi na ich skład oraz konieczność przechowywania -
nieprawidłowości grożą pożarem. Dokumenty zamówienia powinny zatem wskazywać,
co najmniej maksymalny wolumen tego typu odpadów. Formularz ofertowy skonstruowany
jest w oparciu o inne dane, niż przyjęte do szacowania wartości zamówienia (pkt. Il ust. 2
SWZ). Natomiast dane z pkt. Il ust. 2 SWZ nie pokrywają się z danymi z załącznika nr 1
(dane historyczne).
Zgodnie z formularzem ofertowym (załącznik 2 do Ogłoszenia) wykonawca ma podać
cenę za odbiór i zagospodarowanie 400 Mg odpadów zmieszanych i biodegradowalnych.
Natomiast w SWZ z
amawiający nie podał żadnych ilości dot. odpadów biodegradowalnych,
których odbiór i zagospodarowania ma być przedmiotem zamówienia. W roku 2021 r.
odebrano 0 (zero) Mg taki
ch odpadów. W SWZ podana jest ilość 350 Mg odpadów
zmieszanych jako „podstawa przyjęta do kalkulacji wartości zamówienia”. Czy oznacza to,
że wykonawca dla szacowania łącznej stawki za zagospodarowanie 1 Mg odpadów
zmieszanych i biodegradowalnych powinie
n założyć, że odpadów biodegradowalnych będzie
0 Mg czy 50 Mg w łącznym wolumenie 400 Mg? Odpady biodegradowalne („bio”) zbiera się
selektywnie. Zagospodarowanie odpadów bio jest niedrogie. Najdroższe jest
zagospodarowanie odpadów zmieszanych (cena za składowanie). Zaproponowany przez
z
amawiającego podział w formularzu ofertowym cenę ryczałtową za 1 Mg zagospodarowania
odpadów zmieszanych i biodegradowalnych powoduje, przy: braku podania ilości odpadów
zmieszanych objętych umową, braku podania ilości odpadów bio objętych umową, zupełną
nieporównywalność ofert wykonawców, bowiem nie wiadomo, jaką proporcję odpadów
przyjął do oferowanej stawki ryczałtowej. W formularzu ofertowym (załącznik 2 do
Ogłoszenia) wskazano 200 Mg odpadów segregowanych natomiast w pkt. Il ust. 2 SWZ
wskazano, że do szacowania wartości zamówienia przyjęto 250 Mg odpadów
segregowanych. Z SWZ nie wynikają maksymalne limity odpadów przekazanych do odbioru
i zagospodarowania wykonawcy. Jaką ilość odpadów zebranych selektywnie ma przyjąć do
kalkulacji oferty wykonawca? W
skazane błędy nie pozwalają na prawidłowe przygotowanie
oferty.
Zarzut 5
. Odpowiedzialność za stan dróg dojazdowych do posesji (str. 4 załącznika nr 1
do SWZ, pkt. 13) f):
Utrzymanie dróg gminnych jest zadaniem własnym gminy. Utrzymanie dróg gminnych nie
jest objęte niniejszym postępowaniem. Tymczasem, zamawiający przerzuca na wykonawcę
odpowiedzialność, za brak/opóźnienie w odbiorze opadów z powodu braku dojazdu do
nieruchomości:
Zgodnie z z
ałącznikiem nr 1 do SWZ (str. 4 pkt. 11. 1 3) f): Wykonawca jest zobowiązany
do odbioru i transportu odpadów komunalnych również w przypadku, kiedy dojazd do
nieruchomości, z których będą odbierane odpady będzie znacznie utrudniony,
w szczególności z powodu remontu dróg, dojazdów itp. W takich przypadkach Wykonawcy
nie przysługują roszczenia z tytułu wzrostu kosztów realizacji przedmiotu umowy.
W szczególności w przypadku remontu drogi gminnej, to na zarządcy drogi powinny
spoczywać koszty wywołane tym remontem przez czas trwania robót budowlanych, do czasu
uprzątnięcia placu budowy i oddania drogi do użytkowania. Gmina (zamawiający) będzie
również dysponował odpowiednimi narzędziami egzekwowania od wykonawców robót
odpowiedniego wykonania umów obejmujących remonty.
Zgodnie z art. 433 ustawy Pzp [Zakazane postanowienia umowy] - Projektowane
postanowienia umowy nie mogą przewidywać:
1) odpowiedzialności wykonawcy za opóźnienie, chyba że jest to uzasadnione
okolicznościami lub zakresem zamówienia
2) naliczania kar umownych za zachowanie wykonawc
y niezwiązane bezpośrednio lub
pośrednio z przedmiotem umowy lub jej prawidłowym wykonaniem;
odpowiedzialności wykonawcy za okoliczności, za które wyłączną odpowiedzialność
ponosi zamawiający;
możliwości ograniczenia zakresu zamówienia przez zamawiającego bez wskazania
minimalnej wartości lub wielkości świadczenia stron.
W dokumentach zamówienia brak jest wskazania danych nieruchomości ani trasy dojazdu
do posesji, z których mają być odbierane odpady. Nie wiadomo czy do każdej posesji
prowadzi przejez
dna droga, czy jest to droga gminna, czy prywatna Nie można stwierdzić
tego przez wizję lokalną gdyż nie wiadomo, które nieruchomości pozostają w gminnym
systemie zbiórki i zagospodarowania odpadów.
Zarzut 7. Kryteria oceny ofert. Zgodnie z OPZ kryteriami
oceny ofert są cena, oraz aż
w 40% termin płatności faktury, to jest zdolność do kredytowania zamawiającego przez ten
okres, co należy uznać również za kryterium cenowe. Ustalenie na poziomie aż 40% terminu
płatności faktury, oraz ustalenie jako maksymalny termin, który jest dopuszczalny zgodnie
z prawem i na ogół i tak stosowany w transakcjach handlowych jest kryterium zastrzeżonym
dla pozoru, w celu ominięcia przepisów ustawy Pzp - art. 246. Jest bowiem pewne,
że wszyscy wykonawcy zaoferują maksymalny czas płatności (30 dni). Jest to postanowienie
sprzeczne z ustawą, a więc niewiążące z mocy prawa (art. 58 KC w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy
Pzp
). Kryteria oceny ofert powinny być zatem ustalone na nowo.
Zgodnie z art. 246 ustawy Pzp zw. z art. 9 pkt 2 ustawy o finansach publicznych.
Jednostki samorządu terytorialnego nie stosują kryterium ceny, jako jedynego kryterium
oceny ofert albo jako kryterium o wadze
przekraczającej 60%. Określone w zamówieniu
kryteria oceny ofert są zatem niezgodne z ustawą Pzp. Zamawiającym obok kryterium ceny
powinien wprowadzić kryterium jakościowe.
Uzasadnienie żądania w zakresie propozycji wprowadzenia kryterium ekologicznego.
Wykonawca wskazuje, jako proponowane, transparentne, obiektywne, odnoszące się do
przedmiotu zamówienia i ekologiczne: kryterium oceny ofert szeroko stosowane w branży
kryterium ekologiczne,
którym może być posiadanie przez samochody, o których mowa w pkt
4 SWZ normy ekologicznej EURO-
6, np. według wzoru:
pojazdów - 0 pkt
pojazd - 10 pkt
pojazdy - 20 pkt
pojazdy - 30 pkt
pojazdy - 40 pkt
Powyższe pozwoli osiągać cele ekologiczne w gminie i będzie również czytelne dla
mieszkańców w kontekście dbałości zamawiającego o jakość powietrza. Kryterium to jest
zalecane przez UZP oraz Komisję Europejską i szeroko stosowane w branży.
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie
odwołania w całości. Zamawiający wskazał, co następuje.
Zamawiający w związku z odwołaniem dokonał następujących zmian w Ogłoszeniu
i SWZ:
W dniu 12 listopada 2021 r. z
amawiający:
usunął § 11 z projektu umowy, tj. załącznika nr 4 do SWZ,
zmienił zapis w dziale Il pkt 13 lit. f w załączniku nr 1 do SWZ w ten sposób,
że otrzymał on następującą treść:
„f) odbioru i transportu odpadów komunalnych również w przypadku, kiedy dojazd do
nieruchomości, z których będą odbierane odpady będzie znacznie utrudniony,
w szczególności z powodu remontu dróg, dojazdów itp. W takich przypadkach Wykonawcy
przysługuje roszczenie z tytułu wzrostu kosztów realizacji przedmiotu umowy
o udokumentowane zwiększone koszty realizacji przedmiotu umowy”.
3) z
mienił opis Ogłoszenia w sekcji V pkt 5.4 w ten sposób, że otrzymał on następującą
treść: „Wykonawca odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest
obowiązany dysponować bazą magazynowo - transportową usytuowaną na terenie Gminy
Baligród, lub odległości nie większej niż 60 km od granicy Gminy Baligród”.
W dniu 15 listopada 2021 r. z
amawiający zmienił w dziale Il pkt 3 ppkt 8 w załączniku nr 1
do SWZ w sposób następujący:
„Wykonawca zobowiązywany jest do spełnienia wymagań określonych rozporządzeniem
Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowych wymagań
w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz. U. z 2013 r.,
poz. 122), tj. dysponuje odpowiednią bazą magazynowo transportową oraz pojazdami
i urządzeniami, umożliwiającymi realizacje przedmiotu zamówienia. Wykonawca w zakresie
realizacji zmówienia zobowiązywany jest do zapewnienia odpowiedniego stanu technicznego
i sanitarnego pojazdów i urządzeń służących do odbioru odpadów komunalnych. Pojazdy
i urządzenia muszą być zabezpieczonymi przed niekontrolowanym wydostawaniem się na
zewnątrz odpadów podczas ich załadunku i transportu, a pod koniec dnia roboczego
opróżnione i zaparkowane wyłącznie na terenie bazy magazynowo - transportowej”.
Mając na uwadze powyższe zmiany, zamawiający wskazał, że dokonał ich w oparciu
o stanowisko o
dwołującego zawarte w zarzutach nr 1, 4, 5, 6 odwołania. Odnosząc się
natomiast
do pozostałych zarzutów tj. nr 2, 3 i 7 zamawiający wskazał, że nie podziela on
stanowiska i argumentacji zaprezentowanych przez o
dwołującego.
Odwołujący w pkt 2 odwołania zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 99 ust. 1 ustawy
Pzp.
Zamawiający przygotowując w niniejszym postępowaniu opis przedmiotu zamówienia
kierował się dyspozycją z art. 99 ust. 1 oraz art. 16 ustawy Pzp. Zamawiający zdaje sobie
sprawę, że brak właściwych lub precyzyjnych informacji (w tym także użycie nieprecyzyjnych,
niejednoznacznych
zwrotów), na podstawie których wykonawcy mogą dokonać rzetelnej
kalkulacji oferty jest naruszeniem przepisów ustawy Pzp. Jednakże podkreślić należy,
iż zamawiający pewnych informacji, czy danych może nie posiadać, nawet jeżeli dołoży
należytej staranności, takich informacji, czy danych może nie zdobyć. W sytuacji, gdy
z
amawiający taki danymi nie dysponuje, to z oczywistych względów nie jest w stanie
zawrzeć takich informacji w opisie przedmiotu zamówienia. Tytułem przykładu przywołać
należy tezy z wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 3 października 2020 r. (KIO
2537/20) zgodnie z którymi: „Izba stwierdza, że zamawiający odpowiedzialnie nie może
przedstawić wykonawcom więcej informacji niż sam posiada i jednocześnie do których to
informacji zamawiający ma pewność, że nie wprowadzą wykonawców w błąd ze względu na
ulotność tych informacji czy uzyskanie ich z niepewnego źródła bądź w okolicznościach,
które mogą wpływać na rzetelność tych informacji. Zamawiający wykazał, że nie może
z wystarczającą dozą pewności przedstawić informacji o liczbie nieruchomości
niezamieszkałych, z których wykonawca będzie odbierać odpady)”. Konkludując swoje
wywody w dalszej części uzasadnienia orzeczenia Izba stwierdza, że „przerzucanie ryzyka
w przypadku niedoprecyzowania opis
u przedmiotu zamówienia może powodować wyższe
wycenienie ofert przez bardziej doświadczonych wykonawców i niższe wyceny przez
bardziej ryzykanckich wykonawców, ale nie narusza to żadnych przepisów, gdyż to od
indywidualnej decyzji czy taktyki danego wykona
wcy zależy bardziej lub mniej zachowawcze
bądź ryzykanckie zaproponowanie ceny ofertowej”.
W związku z powyższym, zamawiający nie jest w stanie przewidzieć z odpowiednią
dokładnością z ilu nieruchomości w zabudowie jednorodzinnej, wolnostojącej, zagrodowej
będą odbierane odpady, gdyż liczba ta może się zmienić. Tak samo nie jest w stanie podać
ilości i rodzajów pojemników i worków, które będą opróżnianie/odbierane z nieruchomości.
Są to dane, które mogą ulegać zmianie i zależą od czynników niezależnych od
z
amawiającego (np. wybudowanie nowych domów jednorodzinnych, zmniejszenie przez
mieszkańców Gminy Baligród wytwarzania śmieci itp.). Dlatego też, nie sposób zgodzić się
ze stanowiskiem o
dwołującego, iż nie podał ilości odpadów podlegających odbiorowi. Mimo
tego, że zamawiający nie jest w stanie przewidzieć jaka ilość odpadów zostanie odebrana
w roku 2022 r. to w z
ałączniku nr 1 do SWZ podał wielkości odebranych odpadów,
z podziałem na ich rodzaj w roku 2021 r. W oparciu o powyższe dane, przyjął na potrzeby
kalkulacji wartości zamówienia, że w trakcie realizacji zamówienia do dnia 31.12.2022 r.
odebrane może zostać 350 Mg odpadów komunalnych niesegregowanych oraz około 250
Mg odpadów segregowanych. Jest to wystarczająca wartość, która pozwala w sposób
prawid
łowy wycenić usługę.
Odnosząc się natomiast do ostatniego zarzut nr 7 zamawiający podniósł, że wskazane
w OPZ kryterium oceny ofert „termin płatności faktury” jest zgodne z przepisami ustawy Pzp.
Aktualna zostaje nadal teza uchwały Sądu Najwyższego z dnia 18 września 2002 r., która
stanowi, że „Termin płatności ceny może być przyjęty przez podmiot udzielający zamówienia
publicznego jako jedno z kryteriów oceny oferty (art. 2 ust. 1 pkt 8 i art. 27d ust. 1 i 2 ustawy
z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych, jedn. tekst: Dz. U. z 2002 r. Nr 72,
poz. 664).
” (Uchwała SN z 18.09.2002 r., IlI CZP 52/02, OSNC 2003, nr 6, poz. 79).
Mając powyższe na uwadze, nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem odwołującego.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Iz
ba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi
przepis art. 528 ustawy Pzp.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia nie przekracza kwot określonych
w przepisach wydanych na podstawie art. 3
ustawy Prawo zamówień publicznych.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego
zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 505 ust. 1
ustawy Pzp
, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron, złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy Izba stwierdziła,
iż odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W związku z oświadczeniem odwołującego, złożonym na posiedzeniu, o wycofaniu
zarzutów opisanych w pkt 1, 4 i 6 odwołania, Izba umorzyła postępowanie odwoławcze we
wskazanym zakresie.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzuty odwołującego są bezzasadne.
Przepis art. 99 ust. 1 ustawy Pzp
stanowi, iż przedmiot zamówienia opisuje się w sposób
jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń,
uwzględniając wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty.
Norma omawianego przepisu stanow
i zatem wytyczną dla zamawiającego, dająca
wykładnię prawidłowego opisu przedmiotu zamówienia. Ustawodawca wskazał bowiem,
iż opis przedmiotu zamówienia musi być dokonany w taki sposób, aby wykluczyć
niejednoznaczność zamawianego towaru lub usługi, a nadto zamawiający winien dołożyć
należytej staranności aby dokonany opis był wyczerpujący. Przy czym zamawiający musi
posługiwać się określeniami dostatecznie dokładnymi i zrozumiałymi dla potencjalnego
wykonawcy.
Oczywistym jest, że każdy przedmiot zamówienia dedykowany jest nie dla
wszystkich wykonawców, ale dla grupy wykonawców, których przedmiot działalności
związany jest z danym przedmiotem zamówienia. Tym samym wykonawca, będący
przedsiębiorcą, którego głównym zamierzeniem gospodarczym jest świadczenie usług
związanych z przedmiotem zamówienia, musi posiadać określone doświadczenie oraz
legitymować się stosownym potencjałem kadrowo-sprzętowym. Okoliczność, iż opis
przedmiotu zamówienia nie zawsze wypełnia wolę wykonawcy na określony przez niego
sposób świadczenia nie oznacza jeszcze, że opis przedmiotu zamówienia został dokonany
z naruszeniem ww. przepisu. Trzeba bowiem mieć na uwadze, iż zamawiający nie zawsze
jest w posiadaniu pełnej wiedzy na temat przedmiotu zamówienia. Istotne jest, aby
posiadaną przez siebie wiedzą podzielił się z wykonawcami w taki sposób, aby mieli oni
możliwość prawidłowego skalkulowania oferty. W przedmiotowym postępowaniu
zamawiający taką wiedzą, istotną z punktu widzenia prawidłowej realizacji zamówienia,
podzielił się z wykonawcami, podając zakres posiadanych przez siebie informacji w SWZ
i OPZ. Wszelkie drobne informacje, które pozostają bez wpływu na prawidłowość oceny
czynności zamawiającego, pozostają w gestii wykonawcy, który mając takie narzędzia jak
choćby wycenę ryzyka i odpowiednie wkalkulowanie go w cenę oferty, mogą prawidłowo
zidentyfikować przedmiot zamówienia.
Zarzuty 2 i 3
– Izba stwierdziła, że odwołujący nie wykazał, w jaki sposób brak wskazania
przez zamawiającego ilości nieruchomości oraz ilości i rodzaju pojemników i worków,
uniemożliwi czy też utrudni odwołującemu prawidłową wycenę oferty. W okolicznościach
przedmiotowego odwołania w sytuacji, w której, jak wynika z dowodów złożonych przez
odwołującego oraz oświadczeń stron, odwołujący świadczył już usługę na terenie gminy
zamawiającego wynika, iż odwołujący zna specyfikę i zakres świadczenia usługi. Powyższe
oznacza, że nie jest prawdą, jak twierdził odwołujący, że brak podania żądanych informacji
uniemożliwia mu prawidłową wycenę oferty.
Niezasadne jest również stanowisko odwołującego, że zamawiający nie podając ilości
odpadów uniemożliwia odwołującemu ustalenie przedmiotu świadczenia i kalkulację oferty,
gdyż zamawiający w załączniku nr 1 do SWZ pkt 2 ust. 1 (OPZ) podał zakres obejmujący
przedmiot zamówienia do wykonania przez wykonawców, cyt. „1. Z obszaru Gminy w 2021 r.
odebrano niżej wymienione odpady komunalne w ilości:
Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne: około 342 Mg;
Opakowania z tworzyw sztucznych ,opakowania wielomateriałowe: około 95 Mg;
Opakowanie ze szkła: około 70 Mg;
Odpady ulegające biodegradacji: około 0 Mg;
Opakowania z papieru i tektury: 10 Mg.
Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne: 10,0 Mg
Odpady wielkogabarytowe: 47,0 Mg
Odpady cmentarne: 20 Mg
”.
Powyższe oznacza, że zamawiający przekazał wykonawcom informację, jakie odpady
i w jakiej wysokości były odbierane w 2021 roku. Jednocześnie w ust. 2 ww. OPZ
zamawiający podał „W okresie realizacji zamówienia (do dnia 31.12.2022 r.) przyjęto 350 Mg
odpadów komunalnych niesegregowanych oraz około 250 Mg odpadów segregowanych”.
Odwołujący jest zatem w stanie ustalić, zakres frakcji oraz wielkości odpadów
przewidzianych do zbierania w 2022 roku.
Zarzut nr 5
– zdaniem Izby zarzut odwołującego, a co za tym idzie żądanie odwołującego
jest niezasadne, albowiem odwołujący żąda wykreślenia pkt II. 13) f) z załącznika nr 1 do
SWZ. Wypełnienie tego żądania prowadziłoby de facto do umożliwienia odwołującemu nie
odbierania odpadów w przypadku, gdy dojazd do miejsca odbioru jest utrudniony. Wskazać
należy, że celem przedmiotowego postępowania jest m.in. odbiór odpadów, zgodnie
z obowiązkami nałożonymi na gminę, realizowanego przez podmiot wybrany do realizacji
tego zadania. Odstąpienie zatem od tego wymogu nie jest dopuszczalne. Izba wskazuje,
iż zamawiający dokonał modyfikacji ww. postanowienia OPZ, dopuszczając możliwość
wystąpienia z roszczeniem do zamawiającego w przypadku udokumentowanego przez
wykonawcę zwiększonego kosztu realizacji świadczenia w przypadku wystąpienia
utrudnienia z dojazdem do punktu odbioru
. Tym samym z jednej strony zamawiający
zapewnia odbiór odpadów, a z drugiej będzie rekompensował wykonawcy trudności z ich
odbiorem.
Zarzut nr 7
– odwołujący w przedmiotowym zarzucie kwestionuje uprawnienie
zamawiającego do ustalania kryteriów oceny ofert wg. własnych (zamawiającego) zamierzeń
i celów podnosząc, iż zasadne byłoby ustanowienie pozacenowego kryterium związanego
z dysponowaniem przez wykonawcę pojazdami o normie emisji spalin EURO-6. Zdaniem
Izby, o
dwołujący nie wykazał jednak, jak ustanowienie takiego kryterium wpłynie na wybór
przez zamawiającego oferty najkorzystniejszej, która spełni wszystkie oczekiwania
zamawiającego, bez uszczerbku dla zamawiającego np. w poniesionych kosztach realizacji
tego zadania
. Odwołujący nie wykazał również, jak wprowadzenie żądanego kryterium
pozytywnie wpłynie na osiągniecie i w jakiej wysokości, celów ekologicznych, o których
wskazywał w odwołaniu.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 575
ustawy Pzp
oraz § 8 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020
r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. poz.
Przewodniczący:
…………………………