KIO 3338/20 WYROK dnia 14 stycznia 2021 r.

Sygn. akt: KIO 3338/20 

WYROK 

z dnia 14 stycznia 2021 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Ewa Sikorska 

Protokolant:             

Aldona Karpińska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  12  stycznia  2021 

roku  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  I

zby  Odwoławczej  w  dniu  14  grudnia  2020  r.  przez 

wykonawcę  L.  W.  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Spółkę  Restrukturyzacji  Kopalń 

Spółkę Akcyjną w Bytomiu 

przy udziale wykonawcy ENERGOKON-

PLUS Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 

w  Sosnowcu, 

zgłaszającego  swoje  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po 

stronie 

odwołującego 

orzeka: 

uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 

ust. 2 i 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku 

– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 

2019  roku,  poz.  1843  ze  zm. 

–  ustawa  P.z.p.)  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty 

wykonawcy  D.  M.  jako  oferty 

zawierającej  rażąco  niską  cenę  oraz  zarzutu  naruszenia 

art.  91  ust.  1  ustawy  P.z.p.  poprzez  dokonanie  wyboru  jako  najkorzystniejszej  oferty 

złożonej przez wykonawcę D. M. i nakazuje zamawiającemu – Spółce Restrukturyzacji 

Kopalń  Spółce  Akcyjnej  w  Bytomiu  –  unieważnienie  czynności  wyboru 

najkorzystniejszej  oferty,  odrzucenie  oferty  wykonawcy  D.  M.  i  dokonanie  ponownej 

oceny ofert, 

w pozostałym zakresie zarzuty odwołania oddala, 

kosztami  postępowania  obciąża  Spółkę  Restrukturyzacji  Kopalń  Spółkę  Akcyjną  w 

Bytomiu i  

3.1. z

alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie: 

dziesięć tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez wykonawcę L. W. tytułem wpisu 

od odwołania, 

zasądza od Spółki Restrukturyzacji Kopalń Spółki Akcyjnej w Bytomiu na rzecz L. 

W. 

kwotę  13  600  zł    gr  (słownie:  trzynaście  tysięcy  sześćset  złotych  zero  groszy), 

stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania 

i 

wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie do art. 198a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - 

Prawo zamówień 

publicznych  (Dz.  U.  z  2019  r.,  poz.  1843  ze  zm.)  oraz  art.  580  ust.1  ustawy  z  dnia  11 

września  2019  r.  -  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2019  r.  poz.  2019  ze  zm.)  w 

związku z art. 92 ust.1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Przepisy wprowadzające ustawę – 

Prawo zamówień publicznych (Dz.U z 2019 r. poz.2020), na niniejszy wyrok, w terminie 7 dni 

od  dnia  jego  doręczenia,  przysługuje  skarga,  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej, do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

…………………………………………. 

Sygn. akt: KIO 3338/20 

Uzasadnienie 

Zamawiający  –  Spółka  Restrukturyzacji  Kopalń  SA  w  Bytomiu  –  prowadzi 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  którego  przedmiotem  jest  rozbiórka 

obiektów w Czerwionce Leszczynach, położonych na terenie byłej KWK Dębieńsko” dla SRK 

S.A. w Bytomiu Oddział Kopalnie Węgla Kamiennego w Całkowitej Likwidacji. 

Postępowanie  prowadzone  jest  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  29  stycznia 

2004  roku 

– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 roku, poz. 1943 ze zm.), zwanej 

dalej u

stawą P.z.p. 

W dniu 14 grudnia 2020 roku wykonawca L. W. 

(dalej: odwołujący) wniósł odwołanie 

wobec czynności (zaniechań) zamawiającego, polegających na: 

z

aniechaniu  wykluczenia  z  postępowania  wykonawcy  D.  M.  wykonującego 

działalność  gospodarczą  pod firmą  Ulman  D.  M.,  (dalej:  „Ulman  D.  M.”),  który  to  w  wyniku 

zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa wprowadził zamawiającego w błąd co do 

zakresu  uprawnień  zawodowych  posiadanych  przez  osobę  wskazaną  do  pełnienia  funkcji 

kierownika budowy; 

z

aniechaniu  wykluczenia  z  postępowania  wykonawcy  Ulman  D.  M.  w  związku  z 

brakiem wykazania spełniania warunków udziału w postępowaniu w odniesieniu do: 

warunku  dysponowania  minimum  1  osobą  posiadającą  uprawnienia  budowlane  do 

kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej 

wydane  zgodnie  z  przepisami  ustawy  z  dnia  7  lipca  1994r.  Prawo  budowlane,  zgodnie  z 

Rozporządzeniem  Ministra  Inwestycji  i  Rozwoju  z  dnia  29  kwietnia  2019  r.  w  sprawie 

przygotowania  zawodowego  do  wykonywania  samodzielnych  funkcji  technicznych  w 

budownictwie  lub  uprawnienia  budowlane  równoważne  wydane  na  podstawie 

wcześniejszych  przepisów  prawa,  i  która  legitymuje  się  aktualną  przynależnością  do 

właściwej izby samorządu zawodowego; 

warunku  wykazania  się  należytym  wykonaniem  robót  budowlanych  w  okresie 

ostatnich  5  łat  przed  upływem  terminu  składania  ofert,  a  jeżeli  okres  prowadzenia 

działalności  jest  krótszy  -  w  tym  okresie,  w  ramach  jednej  lub  kilku  umów  polegającą  na 

wykonaniu  robót  rozbiórkowych  obiektów  budowlanych  o  wartości  minimum  500.000,00  zł 

brutto wraz z dowodami określającymi czy te roboty budowlane zostały wykonane należycie; 

zaniechaniu odrzucenia oferty Ulman D. M. 

jako zawierającej rażąco niską cenę,  

dokonaniu wyboru oferty Ulman D. M. 

jako oferty najkorzystniejszej w postępowaniu; 

w skutek czego w postępowaniu doszło do naruszenia: 

art. 24 ust. 1 pkt 16 ustawy P.z.p.

, poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania 

wykonawcy  Ulman  D.  M.

,  podczas  gdy  ww.  wykonawca  w  wyniku  zamierzonego  działania 

lub  r

ażącego  niedbalstwa  wprowadził  zamawiającego  w  błąd  co  do  zakresu  uprawnień 

zawodowych posiadanych przez osobę wskazaną do pełnienia funkcji kierownika budowy; 

art.  24  ust.  1  pkt  12  w  zw.  z  art.  22  ust.  1  pkt  2  ustawy,  poprzez  zaniechanie 

wykluczenia  z  postępowania  wykonawcy  Ulman  D.  M.,  podczas  gdy  ww.  wykonawca  nie 

wykazał,  że  (1)  dysponuje  minimum  1  osobą  posiadającą  uprawnienia  budowlane  do 

kierowania robota

mi budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej, 

(2)  należycie  wykonał  roboty  budowlane  w  ramach  jednej  lub  kilku  umów  polegające  na 

wykonaniu  robót  rozbiórkowych  obiektów  budowlanych  o  wartości  minimum  500.000,00  zł 

brutto wraz z dow

odami określającymi czy te roboty budowlane zostały wykonane należycie; 

art.  89  ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  2  i  3  ustawy  P.z.p.,  poprzez  zaniechanie 

odrzucenia  oferty  wykonawcy  Ulman  D.  M. 

jako  oferty  zawierającej  rażąco  niską  cenę, 

podcza

s  gdy  treść  udzielonych  przez  ww.  wykonawcę  wyjaśnień  potwierdza,  że  oferta 

zawiera rażąco niską cenę, 

art. 91 ust. 1 ustawy P.z.p., poprzez dokonanie wyboru oferty wykonawcy Ulman D. 

M. 

jako  oferty  najkorzystniejszej  w  postępowaniu,  podczas  gdy  oferta  ww.  wykonawcy 

podlega odrzuceniu, a wykonawca podlega wykluczeniu z postępowania. 

Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu: 

unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej; 

wykluczenia z postępowania wykonawcy Ulman D. M.; 

dokonania odrzucenia oferty wykonawcy Ulman D. M.; 

powtórzenia czynności oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej. 

Odwołujący  podniósł,  że  jest  czynnie  legitymowany  do  wniesienia  odwołania,  na 

zasadzie  art.  179  ust.  1  ustawy,  bowiem  posiada  on  interes  w  uzysk

aniu  zamówienia 

(złożona  przez  odwołującego  oferta  posiada  cechy  pozwalające  na  uznanie  jej  za  ofertę 

najkorzystniejszą  w  postępowaniu).  W  wyniku  naruszenia  przepisów  ustawy  interes 

o

dwołującego  w  uzyskaniu  przedmiotowego  zamówienia  doznał  zaś  uszczerbku,  bowiem 

z

amawiający bezpodstawnie dokonał wyboru oferty podlegającej odrzuceniu, złożonej przez 

wykonawcę podlegającego wykluczeniu z postępowania. 

W  odpowiedzi  na  odwołanie  z  dnia  7  stycznia  2020  roku  zamawiający  wniósł  o 

oddalen

ie odwołania w całości. 

Izba ustaliła, co następuje: 

Zamawiający  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie 

przetargu  nieograniczonego  z  zastosowaniem  aukcji  elektronicznej,  którego  przedmiotem 

jest  Rozbiórka  obiektów  w  Czerwionce  Leszczynach  położonych  na  terenie  byłej  KWK 

Dębieńsko"  dla  SRK  S.A.  w  Bytomiu  Oddział  Kopalnie  Węgla  Kamiennego  w  Całkowitej 

Likwidacji. 

Zgodnie z opisem sposobu oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu - pkt 

5.3  lit.  a  specyfikacji  istotnych  war

unków  zamówienia  (s.i.w.z.),  w  odniesieniu  do 

dysponowania  osobami  skierowanymi  przez  w

ykonawcę  do  realizacji  zamówienia, 

w

ykonawca  powinien  wykazać  dysponowanie  m.in.  minimum  1  osobą  posiadającą 

uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi bez 

ograniczeń w specjalności 

konstrukcyjno- budowlanej wydane zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo 

budowlane,  zgodnie  z  r

ozporządzeniem  Ministra  Inwestycji  i  Rozwoju  z  dnia  29  kwietnia 

2019  r.  w  sprawie  przygotowania  zawodowego  do  wykonywania  samodzielnych  funkcji 

technicznych  w  budownictwie  lub  uprawnienia  budowlane  równoważne  wydane  na 

podstawie wcześniejszych przepisów prawa, i która legitymuje się aktualną przynależnością 

do właściwej izby samorządu zawodowego. 

Zamawiający, w celu wykazania powyższego warunku, w rozdz. 8 s.i.w.z. lit. A pkt 1 

zażądał  wykazu  osób,  skierowanych  przez  wykonawcę  do  realizacji  zamówienia 

publicznego, 

w  szczególności  odpowiedzialnych  za  świadczenie  usług,  kontrolę  jakości  lub 

kierowanie robotami budowlanymi wraz z informacjami na temat ich kwalifikacji zawodowych, 

uprawnień,  doświadczenia  i  wykształcenia  niezbędnych  do  wykonania  zamówienia 

publicznego,  a  także  zakresu  wykonywanych  przez  nie  czynności  oraz  informacją  o 

podstawie do dysponowania tymi osobami. 

Wykonawca Ulman D. M. 

wskazał na to stanowisko Pana J. S. – kierownika  budowy. 

Z  dokumentu  przedłożonego  przez  Ulman  D.  M.  wynika,  że  osoba  wskazana  do 

pełnienia  funkcji  kierownika  budowy  –  J.  S.  posiada  średnie  wykształcenie  techniczne 

(technik  budowlany),  na  podstawie  którego  Urząd  Wojewódzki  w  Katowicach  w  dniu  28 

grudnia 1984 r. stwierdził,  że p.  J.  S.  posiada przygotowanie zawodowe  upoważniające  do 

wykonywania funkcji kierownika budowy i robót w specjalności konstrukcyjno-budowlanej. 

Z dokumentów przedłożonych przez Ulman D. M. wynika, że p. J. S. posiada średnie 

wykształcenie techniczne (technik budowlany). Pan J. S. jest upoważniony do: 

1)  kierowania, nadzorowania i kontrolowania bud

owy i robót, kierowania i kontrolowania 

wytwarzania  konstrukcyjnych  elementów  budowlanych  oraz  oceniania  i  badania 

stanu technicznego w zakresie wszelkich budynków i innych budowli o powszechnie 

znanych  rozwiązaniach  konstrukcyjnych,  z  wyłączeniem  linii,  węzłów  i  stacji 

kolejowych,  dróg  oraz  lotniskowych  dróg  startowych  i  manipulacyjnych,  mostów, 

budowli hydrotechnicznych, 

sporządzania  w  budownictwie  osób  fizycznych  projektów  w  zakresie  rozwiązań 

architektonicznych: 

a) 

budynków  inwentarskich  i  gospodarczych,  adaptacji  projektów  typowych  i 

powtarzalnych  innych  budynków  oraz  sporządzania  planów  zagospodarowania 

działki związanych z realizacją tych budynków, 

b) 

budowli nie będących budynkami 

Zgodnie z opisem sposobu oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu - pkt 

5.3  lit.  b  s.i.w.z.,  w 

odniesieniu  do  warunku  posiadania  doświadczenia  w  należytym 

wykonaniu  robót  budowlanych  w  okresie  ostatnich  5  lat  przed  upływem  terminu  składania 

ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy  - w tym okresie, wykonawca miał 

wykazać,  że  wykonał  w  ramach  jednej  lub  kilku  umów  polegającą  na  wykonaniu  robót 

rozbiórkowych  obiektów  budowlanych  o  wartości  minimum  500.000,00  zł  brutto  wraz  z 

dowodami określającymi czy te roboty budowlane zostały wykonane należycie. 

Pan  D.  M. 

wskazał  roboty  rozbiórkowe  obiektów  byłej  Huty  Siemianowice  Śląskie. 

Przedłożył referencje wystawione przez Nexus Group Sp. z o.o. w Zabrzu z dnia 1 listopada 

2016 roku oraz protokół odbioru robót z dnia 30 września 2016 roku. 

W 

postępowaniu złożono 17 ofert. Wykonawca Ulman D. M. zaoferował cenę 7 072 

500,00  zł  brutto.  Ponadto,  Ulman  D.  M.  zastrzegł  w  swojej  ofercie  24  -  miesięczny  termin 

gwarancji.  Zamawiający  poinformował,  że  na  sfinansowanie  zamówienia  zamierza 

przeznaczyć kwotę 2 528 453,00 zł brutto, Następnie, w dniu 2 września 2020 r., w wyniku 

przeprowadzonej  przez  Zamawiającego  aukcji  elektronicznej  wykonawca  Ulman  D.  M. 

obniżył cenę swojej oferty do kwoty 679 500,00 zł brutto. 

W  związku  z  tym,  iż  cena  zaproponowana  przez  Ulman  D.  M.  za  wykonanie 

zamówienia  jest  niższa  o  40,65%  od  średniej  cen  wszystkich  złożonych  ofert  (wynoszącej 

144  893,38  zł  brutto)  oraz  jest  niższa  o  73,13%  od  wartości  szacunkowej  przedmiotu 

zamówienia  (wynoszącej  2  528  452,56  zł  brutto),  pismem  z  dnia  3  września  2020  r. 

z

amawiający  zwrócił  się  do  Ulman  D.  M.  z  wezwaniem  do  złożenia  wyjaśnień,  w  tym 

złożenie  dowodów,  dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny. 

Wezwanie  zawierało  wymóg  wskazania  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość 

ceny  oraz  rodzaju  i  wysokości  kosztów  realizacji  poszczególnych  elementów.  Zamawiający 

zaznaczył, że wyjaśnienia i dowody powinny dotyczyć w szczególności takich elementów jak: 

oszczędność metody wykonania zamówienia, 

wy

branych rozwiązań technicznych, 

wyjątkowo sprzyjające warunki wykonania zamówienia dostępnych Wykonawcy, 

koszty pracy, z zastrzeżeniem, iż ich wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być 

niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej  stawki  godzinowej, 

ustalonych na podstawie art. 2 ust. 5 ustawy  z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym 

wynagrodzeniu za pracę, 

pomoc publiczna udzielona na podstawie odrębnych przepisów, 

wynikających  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym, 

obowiązującym w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie, 

wynikających z przepisów prawa ochrony środowiska, 

powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

Zamawiający  zastrzegł,  że  w  wyjaśnieniach  należy  podać  wszelkie  obiektywne 

czynniki  odnoszące  się  do  elementów  oferty  i  mające  znaczenie  dla  należytej  realizacji 

zamówienia. Należy podać elementy oferty mające wpływ na wysokość ceny oraz rodzaje i 

wysokość  kosztów  realizacji  poszczególnych  elementów.  Wyjaśnienia  mają  zawierać 

element kalkulacyjny. Wykonawca jest obowiązany podać koszty pracy, jakie zostały przyjęte 

w  cenie  ofertowej,  w  tym  miesięcznie  na  jedną  osobę  zatrudnioną  przy  wykonywaniu 

zamówienia, a także uzasadnienie dlaczego skalkulowano je w takim wymiarze. Wykonawca 

obowiązany jest wykazać i udowodnić, że przyjęta do ustalenia ceny oferty wartość kosztów 

pracy  (bez  względu  na  formę  zatrudnienia  umowa  o  pracę  lub  umowa  cywilnoprawna)  nie 

jest  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej  stawki  godzinowej, 

ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002r.  o  minimalnym 

wynagrodzeniu  za  pracę  (Dz.U.  z  2017r.  poz.  847).  Zgodnie  z  rozporządzeniem  Rady 

Ministrów  z  dnia  10  września  2019r.  w  sprawie  wysokości  minimalnego  wynagrodzenia  za 

pracę  oraz  wysokości  minimalnej  stawki  godzinowej  w  2020r.,  od  01.01.2020r.  minimalne 

wynagrodzenia  za  pracę  ustalone  zostało  w  wysokości  2  600,00  zł,  natomiast  minimalną 

stawkę godzinową ustalono w wysokości 17,00 zł. Z zaprezentowanej w wyjaśnieniach przez 

Wykonawcę  szczegółowej  kalkulacji  ceny  oferty  musi  wynikać  jednoznacznie  i 

bezdyskusyjnie,  że  miesięczne  koszty  pracy  przypadające  na  każdą  z  osób  zatrudnionych 

przy wykonywaniu zamówienia nie są niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo 

m

inimalnej  stawki  godzinowej.  Ponadto  w  kalkulacji  należy  uwzględnić  koszt  pracodawcy 

wynikający z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. 

W odpowiedzi na powyższe, pismem z dnia 8 września 2020 r. wykonawca Ulman D. 

M. 

poinformował, iż kalkulacja ceny oferty wynikała z przyjęcia następujących założeń; 

W  ramach  działalności  gospodarczej  pod  firmą  Ulman  D.  M.  wykonawca  prowadzi 

małą firmę budowlaną gdzie w porównaniu do firm średnich i dużych, jego koszty ogólne są 

niskie. 

Siedziba Ulman D. M. 

znajduje się w budynku prywatnym będącym moją wykonawcy, 

a cały park maszynowy mieści się na posesji prywatnej w związku z powyższym wykonawca 

ponosi znikome koszty utrzymania biura oraz zerowe koszty związane z przechowywaniem 

maszyn i 

urządzeń. 

Ulman D. M. 

jest firmą która poza wyburzeniami zajmuje się obrotem odpadami, mam 

więc  własne  kontenery  i  środki  transportu,  tak  więc  koszty  wywozu  gruzu  i  pozostałych 

odpadów są zmniejszane do minimum. 

W  związku  z  prowadzonymi  pracami  Ulman  D.  M.  ma  zapotrzebowanie  na  materiał 

porozbiórkowy, który zostanie przekruszony i następnie wbudowany. 

Ulman D. M. 

posiada na własność cały sprzęt specjalistyczny służący do rozbiórek, w 

tym: koparki, samochody samowyładowcze, dźwig samojezdny 50 t, nożyce hydrauliczne itp. 

Żadna  z  powyższych  maszyn  nie  jest  leasingowana  więc  koszty  pośrednie  prowadzenia 

działalności są ograniczone do minimum. 

Głównym  czynnikiem  wpływającym  na  obniżenie  czasu  trwania  oraz  kosztów 

rozbiórki  jest  zmiana  technologii  prowadzenia  prac  rozbiórkowych  z  ręcznych  na 

mechaniczne oraz zastosowanie różnego rodzaju maszyn pomocniczych przyspieszających 

tempo prac. 

Odnosząc się do ostatniego spośród ww. czynników wpływających na obniżenie ceny 

Ulman D. M. 

wskazał, iż czas niezbędny do skruszenia mechanicznego 1 m

 betonu wynosi 

około 15 minut (a nie 26,24 godziny jak w przypadku wyburzenia ręcznego kucia przy użyciu 

dłuta  i  młotka).  Następną  zmianą  wpływającą  na  redukcję  czasu  wykonania  zadania  jest 

zastąpienie ręcznego załadunku odpadów na rzecz mechanicznego przy użyciu chwytaka na 

ramieniu koparki. 

Do wyjaśnień wykonawca dołączył kosztorys prac rozbiórkowych. 

Izba zważyła, co następuje: 

Odwołanie jest zasadne w zakresie zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 

90 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku 

– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 

2019  roku,  poz.  1843  ze  zm. 

–  ustawa  P.z.p.)  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty 

wykonawcy D. M. 

jako oferty zawierającej rażąco niską cenę oraz zarzutu naruszenia art. 91 

ust. 1 ustawy P.z.p. poprzez dokonanie wyboru jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez 

wykonawcę D. M. . 

W pozostałym zakresie odwołanie podlega oddaleniu. 

W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do korzystania 

ze środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy P.z.p. Okoliczność ta nie 

była pomiędzy stronami sporna. 

Odnosząc  się  do  zarzutu  dotyczącego  zaniechania  odrzucenia  oferty  wykonawcy 

Ulman  D.  M. 

pomimo  tego,  że  jego  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu  zamówienia,  Izba  wskazuje,  że  zgodnie  z  art.  90  ust.  1  ustawy  P.z.p.,  jeżeli 

z

aoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości 

wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 

zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  zwraca  się  o 

udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w 

szczególności w zakresie: 

oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 

oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia 

ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki 

godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  o 

minimalnym  wynagrodzeniu  za  pracę  (Dz.  U.  z  2015  r.  poz.  2008  oraz  z  2016  r.  poz. 

1265);2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów; 

pomocy pub

licznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów, 

wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym, 

obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 

pow

ierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

W myśl ust. 1a, w przypadku, gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% 

od: 

wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej 

przed wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej cen 

wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa 

w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z  okoliczności  oczywistych,  które  nie  wymagają 

wyjaśnienia; 

wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, 

w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie 

wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. 

Ponieważ  cena  oferty  wykonawcy  Ulman  D.  M.  była  niższa  o  40,65%  od  średniej 

wszystkich złożonych ofert oraz o 73,13% niższa od wartości szacunkowej zamówienia i nie 

zaszły  przesłanki  wyłączające  zastosowanie  przez  zamawiającego  art.  90  ust.  1a  pkt  1 

ustawy  P.z.p.,  o  których  mowa  in  finito  wskazanego  przepisu,  czynność  zamawiającego 

dotyczącą wezwania przystępującego do złożenia wyjaśnień  w zakresie zaoferowanej ceny 

należy uznać za uzasadnioną.  

Zgodnie z art. 190 ust. 1a ustawy P.z.p., c

iężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco 

niskiej ceny, spoczywa na: 

wykonawcy,  który  ją  złożył,  jeżeli  jest  stroną  albo  uczestnikiem  postępowania 

odwoławczego; 

zamawiającym,  jeżeli  wykonawca,  który  złożył  ofertę,  nie  jest  uczestnikiem 

postępowania. 

Wykonawca  Ulman  D.  M. 

nie  przystąpił  do  postępowania  odwoławczego,  zatem 

ciężar dowodu, że jego oferta nie jest rażąco niska, spoczywał na zamawiającym. 

Zamawiający  w  celu  sprostania  powyższemu  obowiązkowi  wniósł  o  dopuszczenie  i 

przep

rowadzenie  dowodów  z  dokumentów:  wezwania  z  dnia  3  września  2020  r.  do 

wyjaśnień elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny wraz z odpowiedzią z dnia 8 

września 2020 r. i kosztorysem (celem wykazania faktu, iż zaoferowana przez ULMAN D. M. 

cena  nie  jest 

rażąco  niska),  pisma  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  Zamawiający  wniósł  także  o 

dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka A. G., celem wykazania faktu, iż 

cena  zastosowana  przez  w

ykonawcę  Ulman  D.  M.  nie  jest  ceną  rażąco  niską,  sposobu 

obliczania ceny oraz elementów kosztorysu. 

Izba  oddaliła  wniosek  o  przeprowadzenie  dowodu  z  pisma  z  dnia  30  grudnia  2020 

roku oraz z zeznań świadka, Pana A. G. . 

Jeśli  chodzi  o  dowód  z  pisma  z  dnia  30  grudnia  2020  roku,  Izba  wskazuje,  że 

złożenie  ponownych  wyjaśnień  w  kwestii  zaoferowanej  ceny  jest  możliwe  tylko  w 

wyjątkowych przypadkach i tylko na ponowne wezwanie zamawiającego. W rozpoznawanym 

przypadku  Izba  nie  stwierdziła  podstaw  do  ponownego  wzywania  wykonawcy  do  złożenia 

w

yjaśnień  w  tym  zakresie.  Jak  wskazała  Krajowa  Izba  Odwoławcza  w  wyroku  z  dnia  18 

lutego  2016  roku  sygn. akt  KIO  150/16, 

powtórzenie wezwania do  złożenia wyjaśnień musi 

wynikać  z  obiektywnych  okoliczności  uzasadniających  uszczegółowienie  wyjaśnień 

złożonych przez wykonawcę na pierwsze wezwanie zamawiającego. Przyjąć zatem należy, 

że  uzasadnieniem  do  skierowania  kolejnego  wezwania  w  trybie  art.  90  ust.  1  P.z.p.,  może 

być  np.  konieczność  rozwinięcia  lub  uszczegółowienia  wyjaśnień  już  złożonych  przez 

wykonawcę  na  pierwsze  wezwanie,  sformułowane  przez  zamawiającego  w  sposób  ogólny, 

oparty na literalnym brzmieniu przepisu, co w praktyce zdarza się bardzo często.  

Z  taką  sytuacją  nie  mieliśmy  do  czynienia  w  przedmiotowym  postępowaniu. 

Zamawiający,  wzywając  wykonawcę  Ulman  D.  M.  do  złożenia  wyjaśnień  w  kwestii 

zaoferowanej  ceny,  nie  ograniczył  się  wyłącznie  do  przytoczenia  przepisu  art.  90  ust.  1 

ustawy  P.z.p.,  ale  wskazał  przy  tym  konkretne  obszary,  których  wyjaśnienia  oczekiwał 

szczególnie.  Zamawiający  oczekiwał  również  złożenia  kalkulacji,  co  w  piśmie  wzywającym 

do  złożenia  wyjaśnień  zostało  nawet  wyeksponowane  poprzez  podkreślenie.  Zamawiający 

bardzo dokładnie wskazał również, jakiego rodzaju wyjaśnień oczekuje wraz z zaznaczeniem 

obowiązku  wykazania,  w  jaki  sposób  okoliczności  te  będą  miały  wpływ  na  zaoferowaną 

cenę. 

Tym  samym  Izba  stwierdziła,  że  brak  było  podstaw  do  składania  przez  wykonawcę 

Ulman  D.  M. 

ponownych  wyjaśnień  co  do  zaoferowanej  ceny.  Jest  to  o  tyle  istotne,  że  w 

sytuacji, gdy wyko

nawca z własnej inicjatywy składa ponowne wyjaśnienia, uzyskuje kolejny 

termin  do  złożenia  dokumentów,  które  zobowiązany  był  złożyć  na  wcześniejszym  etapie 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego.  Umożliwienie  wykonawcy  złożenia 

wymaganych  dokumen

tów  po  raz  kolejny  postawiłoby  tego  wykonawcę  w  sytuacji 

uprzywilejowanej  wobec  in

nych  uczestników  postępowania,  co  należy  uznać  za 

niedopuszczalne  w  świetle  wskazanych  w  art.  7  ust.  1  ustawy  P.z.p.  zasad  prowadzenia 

postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. 

Odnosząc  się  do  wniosku  o  przeprowadzenie  dowodu  z  zeznań  świadka,  Izba 

wskazuje,  że  w  myśl  art.  190  ust.  6  ustawy  P.z.p.,  Izba  odmawia  przeprowadzenia 

wnioskowanych  dowodów,  jeżeli  fakty  będące  ich  przedmiotem  zostały  już  stwierdzone 

innymi dowodami.  

Podkreślenia  wymaga,  że  w  przypadku,  gdy  podniesiony  zostaje  zarzut  złożenia 

oferty  zawierającej  rażąco  niską  cenę,  zamawiający  winien  w  szczególności  wykazać 

zasadność  i  rzetelność  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  w  wyniku  wezwania 

wystosowan

ego  przez  zamawiającego  na  mocy  art.  90  ust.  1  ustawy  P.z.p.  Izba  w 

postępowaniu odwoławczym ocenia bowiem zgodność z prawem czynności zamawiającego, 

czyli  -  w  rozpoznawanym  przypadku  - 

trafność  oceny  przez  zamawiającego  złożonych 

wyjaśnień.  Przedmiotem  analizy  Izby  są  zatem  dokumenty  złożone  przez  wykonawcę  oraz 

ich ocena przez zamawiającego. Zeznania świadka co do treści złożonych dokumentów Izba 

uznała ze zbędne wobec jasnej ich treści, natomiast ewentualne uzupełnienie przez świadka 

dokumentów  o  treści,  których  w  nich  nie  było,  należy  uznać  za  niedopuszczalne  ze 

względów wskazanych wyżej. 

Dokonując  analizy  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  Ulman  D.  M.,  Izba 

stwierdziła,  iż  wyjaśnienia  te  są  zbyt  ogólne,  by  uznać  je  za  wystarczające  do  uznania,  że 

wykonawca  ten  nie  zaoferował  rażąco  niskiej  ceny.  Wykonawca  wskazał  jedynie  na 

okoliczności, które – w jego przekonaniu – mają wpływ na obniżenie ceny, bez wskazania, w 

jaki sposób i o jakie wartości cena mogła zostać obniżona.  W ocenie Izby, wykonawca nie 

wykazał,  iż  wskazane  okoliczności  są  wyjątkowe  i  nie  przysługują  innym  wykonawcom, 

biorącym udział w postępowaniu. Ponadto wykonawca nie wskazał, w jaki sposób wskazane 

okoliczności  wpływają  na  jego  cenę,  tzn.  w  szczególności  –  o  ile  dana  okoliczność  jest  w 

stanie obniżyć cenę oferty. Wykonawca nie udzielił w istocie odpowiedzi na pytania zadane 

mu przez zamawiającego, który prosił między innymi o wskazanie, w jaki sposób dokonano 

kalkulacji ceny oraz w jaki sposób podane okoliczności wpływają na obniżenie ceny oferty.   

Zamawiający oczekiwał również wskazania w szczegółowej kalkulacji kosztów pracy, 

jakie zostały przyjęte w cenie ofertowej, w tym miesięcznie na jedną osobę zatrudnioną przy 

wykonywaniu zamówienia,  a także uzasadnienia,  dlaczego koszty  te skalkulowano w  takim 

wymiarze. Wykonawca obowiązany był wykazać i udowodnić, że przyjęte koszty pracy nie są 

niższe  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej  stawki  godzinowej 

określonej  we  właściwych  przepisach.  Ponadto  w  kalkulacji  należało  uwzględnić  koszty 

pracodawcy wynikające z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. 

Wykonawca Ulman D. M. 

nie wykazał powyższych okoliczności. W szczególności nie 

wykazał  zarobków  pracowników  zatrudnionych  w  swoim  przedsiębiorstwie,  mimo  że 

za

mawiający w wezwaniu do złożenia wyjaśnień żądał również przedstawienia dowodów na 

poparcie  wskazanych  okoliczności.  Dowodami  takimi  mogą  być  np.  zawarte  umowy  czy 

dokumenty  płacowe.  Przystępujący  nie  złożył  żadnego  dowodu  w  tym  zakresie.  Nie 

wiadomo, ile 

osób będzie wykonywać przedmiotowe zamówienie, jaka będzie wysokość ich 

wynagrodzenia  oraz  jakie  koszty  poniesie  pracodawca.  Wbrew  informacji  zawartej  w 

wyjaśnieniach,  do  wyjaśnień  nie  załączono  szczegółowej  kalkulacji  kosztów.  Wszystkie 

pozostałe, wskazane w wyjaśnieniach okoliczności, mogą co najwyżej uzupełniać konkretne i 

szczegółowe  analizy  i  wyliczenia,  jednak  nie  mogą  stanowić  wyjaśnień  samych  w  sobie. 

Przyznała to również Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 9 lipca 2018 roku, sygn. akt 

KIO 1253/18. 

Zamawiający  w  odpowiedzi  na  odwołanie  oraz  w  oświadczeniu  złożonym  na 

rozprawie wskazywał, że wyjaśnienia wykonawcy Ulman D. M. są dla niego jasne i nie budzą 

wątpliwości  co  do  tego,  że  zaoferowana  cena  nie  jest  rażąco  niska.  Argumentacja 

zam

awiającego jest o tyle nieprzekonująca, iż wyjaśnienia nie zawierają elementów, o które 

zamawiający  prosił  w  wystosowanym  wezwaniu.  Wyjaśnienia  te  nie  mogą  być  zatem 

uwzględnione, w związku z czym oferta wykonawcy podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 

ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 2 i 3 ustawy P.z.p.  

Izba  oddaliła  zarzut  naruszenia  art.  24  ust.  1  pkt  12  w  zw.  z  art.  22  ust.  1  pkt  2 

ustawy,  poprzez  zaniechanie  wykluczenia  z  postępowania  wykonawcy  Ulman  D.  M., 

podczas  gdy  ww.  wykonawca  nie  wyk

azał,  że  należycie  wykonał  roboty  budowlane  w 

ramach  jednej  lub  kilku  umów  polegające  na  wykonaniu  robót  rozbiórkowych  obiektów 

budowlanych o wartości minimum 500.000,00 zł brutto wraz z dowodami określającymi czy 

te roboty budow

lane zostały wykonane należycie. Odwołujący oparł zarzut na stanowisku, iż 

z 

dokumentów  przedstawionych  przez  Ulman  D.  M.  nie  wynika,  że  wykonawca  należycie 

wykonał roboty rozbiórkowe obiektów byłej Huty Siemianowice Śląskie, a zatem nie wykazał 

spełniania  warunku  udziału  w  postępowaniu  opisanego  w  pkt  5.3  lit,  b  s.i.w.z.  Dokumenty 

mające  świadczyć  o  należytym  wykonaniu  przedmiotowych  robót  rozbiórkowych  zostały 

podpisane  przez  bliżej  niesprecyzowane  osoby,  co  do  których  nie  wykazano,  że  są  one 

upoważnione  do  reprezentowania  podmiotu,  na  rzecz  którego  miały  zostać  wykonane 

(Nexus Group Sp. z o. o. z siedzibą w Katowicach). Dotyczy to w szczególności dokumentu 

referencji z dnia 1 listopada 2016 r., na którym znajduje się nieczytelny  podpis nieznanej z 

imienia i nazwiska osoby. 

W tym zakresie Izba wskazuje

, że podziela stanowisko wyrażone w wyroku Krajowej 

Izby  Odwoławczej  z  dnia  4  listopada  2011  roku  sygn..  akt  KIO  2253/11,  zgodnie  z  którym 

„referencje  przedstawiane  przez  Wykonawców  są  oświadczeniami  wiedzy,  nie  woli.  (…) 

Przep

isy  ustawy  P.z.p., jak  i  aktów  wykonawczych do  niej,  nie dają podstaw  do  weryfikacji 

osób  uprawnionych  do  działania  w  imieniu  podmiotów,  na  rzecz  których  wykonywane  były 

określone roboty wykazywane przez Wykonawcę w celu potwierdzenia spełniania warunków 

u

działu  w  postępowaniu.  (…)  Możliwym  bowiem  jest,  że  uprawnienie  do  podpisywania 

oświadczeń wiedzy, jakimi są referencje, w imieniu takiego podmiotu wynikać będzie z jego 

wewnętrznych  stosunków,  nie  jest  zatem  konieczne  aby  wynikało  ono  z  dokumentów 

rejestr

owych.”  Ponadto  wskazać  należy,  iż  referencja  jako  dokument  korzysta  z 

domniemania prawdziwości opisanych w nim stwierdzeń, do czasu dopóki te twierdzenia nie 

zostaną obalone przy pomocy innego dowodu lub dokumentu.  

Niezależnie  od  powyższego,  Izba  wskazuje,  że  –  oprócz  referencji  –  wykonawca 

złożył  również  protokół  odbioru  robót  z  dnia  30  września  2016  roku,  z  którego  wynika,  że 

roboty  zostały  wykonane  dobrze  i  zgodnie  z  dokumentacją.  Co  do  możliwości  podpisania 

protokołu  przez  osoby  w  nim  wskazane,  Izba  podtrzymuje  stanowisko  wyrażone  wyżej  w 

odniesieniu do referencji. 

Izba oddaliła zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 24 ust. 1 pkt 12 w zw. z art. 

22 ust. 1 pkt 2 ustawy P.z.p. 

poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania wykonawcy 

Ulman  D.  M.,  podczas  gdy  ww

.  wykonawca  nie  wykazał,  że  dysponuje  minimum  1  osobą 

posiadającą uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w 

specjalności  konstrukcyjno-budowlanej  oraz  zarzut  naruszenia  art.  24  ust.  1  pkt  16  ustawy 

P.z.p.

, poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania wykonawcy Ulman D. M., podczas 

gdy ww. wykonawca w wyniku zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa wprowadził 

z

amawiającego  w  błąd  co  do  zakresu  uprawnień  zawodowych  posiadanych  przez  osobę 

w

skazaną do pełnienia funkcji kierownika budowy. 

Odwołujący oparł zarzut na stanowisku, iż z dokumentu przedłożonego przez Ulman 

D.  M. 

wynika,  że  osoba  wskazana  do  pełnienia  funkcji  kierownika  budowy  –  J.  S.  posiada 

średnie  wykształcenie  techniczne  (technik  budowlany),  na  podstawie  którego  Urząd 

Wojewódzki  w  Katowicach  w  dniu  28  grudnia  1984  r.  stwierdził,  że  p.  J.  S.  posiada 

przygotowanie zawodowe upoważniające do wykonywania funkcji kierownika budowy i robót 

w  specjalności  konstrukcyjno-budowlanej.  Odwołujący  podnosił,  że  osoba  posiadająca 

średnie wykształcenie techniczne nie może posiadać uprawnień budowlanych do kierowania 

robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej. 

Z  odpowiedzi  na  odwołanie  wynika,  że  zamawiający  nie  badał  powyższej 

okoliczności.  Ewentualne  uwzględnienie  zarzutu  musiałoby  zatem  prowadzić  do  nakazania 

zamawiającemu  wszczęcia  postępowania  wyjaśniającego  na  podstawie  art.  26  ust.  4  i  – 

ewentualnie 

–  ust.  3  ustawy  P.z.p.  W  związku  z  tym,  iż  Izba  nakazała  zamawiającemu 

odrzucenie oferty wykonawcy Ulman D. M. na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 

ust.  2  i  3  ustawy  P.z.p.,  prowadzenie  post

ępowania  wyjaśniającego  w  tym  zakresie  należy 

uznać za niemające znaczenia, a zarzuty podniesione w tym zakresie – za bezprzedmiotowe 

dla rozstrzygnięcia odwołania. 

Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w sentencji. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 

ustawy P.z.p., czyli stosownie do wy

niku postępowania. 

……………………………………