Sygn. akt: KIO 3408/20
WYROK
z dnia 3 lutego 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza
w składzie:
Przewodniczący: Bartosz Stankiewicz
Protokolant:
Adam Skowroński
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 stycznia 2021
r. w Warszawie odwołania
wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 21 grudnia 2020 r. przez
wykonawcę Siemens Mobility Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie przy ul. Żupniczej 11 (03-
891 Warszawa)
w postępowaniu prowadzonym przez Miejski Zarząd Ulic i Mostów
w Katowicach z si
edzibą w Katowicach przy ul. Józefy Kantorówny 2a (40-381 Katowice)
przy udziale:
A. wykonawcy Aldesa Construcciones Polska Sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie przy ul.
Postępu 18a (02-676 Warszawa);
B. wykonawcy Dynniq Poland Sp. z o.o.
z siedzibą w Modlniczce przy ul. Ekranowej 6 (32-
085 Modlniczka),
zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego
orzeka:
Umarza postępowanie odwoławcze w części dotyczącej zarzutów podniesionych w pkt 2,
3, 4, 9, 10, 11, 12, i 13 petitum
odwołania z powodu uwzględnienia odwołania w tej
części przez zamawiającego przy jednoczesnym braku zgłoszonego przystąpienia do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego.
Uwzględnia odwołanie w części dotyczącej zarzutów podniesionych w pkt 6 i 7 petitum
odwołania i nakazuje zamawiającemu zmianę treści załącznika nr 10 do specyfikacji
istotnych warunków zamówienia, określającego wymagania dotyczące prezentacji
sterownika, przez ograniczenie ww. dokumentu
do dwóch pierwszych stron i usunięcie z
jego treści pozostałych fragmentów tj. od strony trzeciej włącznie, do końca.
W pozostałym zakresie oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża wykonawcę Siemens Mobility Sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie
w części 3/5 oraz zamawiającego Miejski Zarząd Ulic i Mostów
w Katowicach
w części 2/5 i:
zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez wykonawcę
Siemens Mobility Sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od odwołania;
zasądza od zamawiającego Miejskiego Zarządu Ulic i Mostów w Katowicach na
rzecz wykonawcy Siemens Mobility Sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie kwotę 5 280
zł 00 gr (słownie: pięć tysięcy dwieście osiemdziesiąt złotych zero groszy),
stanowiącą różnicę pomiędzy kosztami postępowania odwoławczego poniesionymi
dotychczas przez
ww. wykonawcę, a kosztami postępowania za jakie odpowiadał
w świetle jego wyniku.
Stosownie do art. 198a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.) oraz art. 580 ust. 1 ustawy z dnia 11
września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.)
w związku z art. 92 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Przepisy wprowadzające
ustawę – Prawo zamówień publicznych (Dz.U z 2019 r. poz. 2020) na niniejszy wyrok –
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …………………………….
Sygn. akt: KIO 3408/20
U z a s a d n i e n i e
Miejski Zarząd Ulic i Mostów w Katowicach zwany dalej: „zamawiającym”, na
podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.
U. z 2019 r., poz. 1843) zwanej d
alej: „Pzp”, prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn.: Katowicki Inteligentny System
Zarządzania Transportem (numer referencyjny: 37/XII/2020/WP), zwane dalej:
„postępowaniem”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 11 grudnia 2020 r., pod numerem 2020/S 242-596528.
Szacunkowa wartość zamówienia, którego przedmiotem są usługi, jest wyższa od
kwot wskazanych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
W dniu 21 grudnia 2020 r. wykonawca Siemens Mobility Sp. z o.o.
z siedzibą w
Warszawie (zwany
dalej: „odwołującym”) wniósł odwołanie na:
zaniechanie zamawiającego opisania przedmiotu zamówienia w sposób jednoznaczny i
wyczerp
ujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, oraz w sposób
nieutrudniający uczciwą konkurencję;
czynność zamawiającego polegającą na opisaniu przedmiotu zachowania w sposób
utrudniający uczciwą konkurencję, w tym poprzez wskazanie takich szczególnych cech, które
charakteryzują produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, co prowadzi
do uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych produktów;
czynność zamawiającego polegającą na sformułowaniu warunków udziału w postępowaniu
w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej w sposób naruszający zasadę równego
traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji;
czynność zamawiającego polegającą na sformułowaniu istotnych warunków umowy w
sposób
naruszający
równowagę
stron
oraz
właściwość
(naturę)
stosunku
zobowiązaniowego.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1. art. 29 ust. 1, 2 i 3 w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp
, przez opisanie przedmiotu zamówienia w
sposób utrudniający uczciwą konkurencję, tj. przez wprowadzenie w Załączniku nr 9 do
specyfikacji istotnych warunków zamówienia zwanej dalej: „SIWZ”) Program
Funkcjonalno-
Użytkowy (zwany dalej: „PFU” – Załącznik nr 9) wymagania określonego w
pkt 1.4.1.2.14.
, obejmującego definicję kompatybilności i wykluczającego udział w
postępowaniu wykonawców nieposiadających w swej ofercie typów sterowników
zainstalowanych w mieście Katowice, ponieważ wymaganie to jest nadmierne oraz ma
na celu ograniczenie konkurencji do jednego producenta sterowników, tj. firmy SWARCO
oraz uniemożliwia złożenie ważnej i skutecznej oferty przez odwołującego;
2. art. 29 ust. 1, 2 i 3 w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp
, przez opisanie przedmiotu zamówienia w
sposób nieprecyzyjny, niewyczerpujący i utrudniający uczciwą konkurencję, tj. poprzez
wskazanie
w Załączniku nr 9 pkt 6.1.1 - tiret 7 wymogu, zgodnie z którym „Każdy nowy
instalowany sterownik musi spełniać poniższe wymagania oraz każda lokalizacja
wskazana w Załączniku 1a musi być wyposażona w sterownik sygnalizacji świetlnej,
spełniający co najmniej poniższe wymagania: (…) posiada pulpit operacyjny
umożliwiający wykonanie zmiany wszystkich parametrów pracy sygnalizacji świetlnej”, w
sytuacji gdy określenie „wszystkich” jest zbyt ogólne i może być interpretowane dowolnie
oraz prowadzić do wykluczenia oferentów na podstawie arbitralnej decyzji
z
amawiającego dotyczącej nieistotnych z punktu widzenia projektu parametrów, co w
konsekwencji prowadzi do tego, że powyższe wymaganie jest nadmierne oraz ma na
celu ograniczenie konkurencji do jednego pr
oducenta sterowników, tj. firmy SWARCO, co
uniemożliwia złożenie ważnej i skutecznej oferty przez odwołującego;
3. art. 29 ust. 1, 2 i 3 w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp
, przez opisanie przedmiotu zamówienia w
sposób utrudniający uczciwą konkurencję, tj. poprzez wprowadzenie w Załączniku nr 9
wymagania określonego w pkt 6.1.1 - tiret 9, zgodnie z którym „Każdy nowy instalowany
sterownik musi spełniać poniższe wymagania oraz każda lokalizacja wskazana w
Załączniku 1a musi być wyposażona w sterownik sygnalizacji świetlnej, spełniający co
najmniej poniższe wymagania: (…) zapewnia obsługę źródeł światła typu LED zasilanych
napięciem 230V AC i 42V AC bez konieczności wymiany jakichkolwiek elementów
sterownika tj. w przypadku decyzji zastosowaniu źródeł światła typu LED zasilanych
napięciem 42V konieczne jest jedynie wyposażenie sterownika w transformator o
stosownej mocy”, podczas gdy wymagana funkcjonalność jest nadmierna oraz stanowi
unikalną cechę na rynku producentów sterowników, która w połączeniu z innymi
wymaganiami
dotyczącymi sterownika, oferowana jest tylko przez jednego producenta
sterowników, tj. firmę SWARCO, a tym samym ma na celu ograniczenie konkurencji do
jednego producenta sterowników, co uniemożliwia złożenie ważnej i skutecznej oferty
przez o
dwołującego;
4. art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp
, przez opisanie przedmiotu zamówienia w
sposób nieprecyzyjny oraz niewyczerpujący, tj. poprzez wskazanie w Załączniku nr 9 pkt
6.1.1 - tiret 18
wymogu, że „Każdy nowy instalowany sterownik musi spełniać poniższe
wymagania oraz każda lokalizacja wskazana w Załączniku 1a musi być wyposażona w
sterownik sygnalizacji świetlnej, spełniający co najmniej poniższe wymagania: (…)
umożliwia zdalną kalibrację kontroli napięć zasilania sterownika”, podczas gdy sterownik
nie
ma możliwości wpływania na parametry zasilania dostarczane przez sieć
elektromagnetyczną przed urządzeniem; brak możliwości wpływania na dostarczone do
sterownika napięcie zasilania uniemożliwia kalibrację tego napięcia zasilania, co
uniemożliwia spełnienie wymogu określonego przez zamawiającego, a tym samym
złożenie ważnej i skutecznej oferty przez odwołującego;
5. art. 29 ust. 1, 2 i 3 w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp
, poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w
sposób utrudniający uczciwą konkurencję, tj. poprzez wskazanie w Załączniku nr 9 pkt
6.1.1 - tiret 21
wymogu, że „Każdy nowy instalowany sterownik musi spełniać poniższe
wymagania oraz każda lokalizacja wskazana w Załączniku 1a musi być wyposażona w
sterownik sygnalizacji świetlnej, spełniający co najmniej poniższe wymagania: (…)
umożliwia bezpośrednie wgranie programu zarówno poprzez port Ethernet jak i złącze
RS-
232”, podczas gdy kombinacja dwóch cech port Ethernet i złącze RS-232 jest
nadmierna oraz oznacza wprowadzenie wymogu, który może być spełniony wyłącznie
przez konkretnego producenta -
firmę SWARCO, co uniemożliwia złożenie ważnej i
skutecznej oferty przez o
dwołującego;
6. art. 29 ust. 1, 2 i 3 w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp
, przez wprowadzenie utrudniającego uczciwą
konkurencję oraz naruszającego obowiązujące przepisy prawa wymogu, określonego w
pkt 6.4 SIWZ, przeprowadzenia przez wykonawców prezentacji sterownika pod kątem
właściwości i parametrów, które faworyzują sterownik konkretnego producenta, tj. firmę
SWARCO; zakres wymaganej prezentacji wprowadza także wymagania sprzeczne z
obowiązującymi przepisami prawa, co uniemożliwia złożenie ważnej i skutecznej oferty
przez o
dwołującego;
7. art. 29 ust. 1, 2 i 3 w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp,
przez wprowadzenie do postępowania
wymogów opisanych w Załączniku 10, które utrudniają uczciwą konkurencję, gdyż
załącznik ten opisuje proces sprawdzenia, czy wybrane funkcjonalności realizowane są
przez sterownik w ściśle określony sposób. Sposób ten odpowiada realizacji badanych
funkcji dla sterownika produkowanego przez wyłącznie jednego producenta, tj. firmę
SWARCO, co uniemożliwia przeprowadzenie skutecznej prezentacji producentów innych
towarów;
8. art. 29 ust. 1, 2 i 3 w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp przez wprowadzenie
utrudniającego uczciwą
konkurencję oraz naruszającego obowiązujące przepisy prawa wymogu, określonego w
Załączniku nr 9 pkt 1.2.3.6 o treści „System detekcji na terenie miasta Gliwice – Gliwicki
ITS, dostarczony system musi posiadać możliwość integracji w zakresie dwukierunkowej
wymiany danych ze szczególnym uwzględnieniem kompatybilności w zakresie
nadawania priorytetu pojazdom komunikacji publicznej, nadawania priorytetu przejazdu
pojazdom uprzywilejowanym oraz informacji umieszczanych na znakach zmiennej treści
w obszarze Drogowej Trasy Średnicowej”, gdyż wymóg ten jest nadmiarowy i pośrednio
wskazuje na konieczność zaoferowania sterowników firmy SWARCO, które są
zainstalowane w ramach ITS w Gliwicach;
9. art. 22 ust. 1a w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp,
przez wymaganie w pkt III.1.3 Ogłoszenia
(uzupełnionym w pkt 5.3.1.3 str. 21-22 SIWZ), aby wykonawca wykazał się
doświadczeniem w zakresie „Co najmniej jedno zamówienie obejmujące opracowanie
dokumentacji technicznej związanej z zarządzaniem ruchem drogowym w obszarach
bezpośredniego styku systemów miejskich i Dróg Krajowych, w tym w szczególności
zawierającej następujące elementy: a) analizę współpracy systemów wymiany informacji
o warunkach ruchu w czasie rzeczywistym, wykorzystujące rozwiązania aplikacyjne, w
tym zdefiniowane interfejsy wymiany danych, elementy sprzętowe w postaci
elektronicznych tablic o zmiennej treści typu VMS i rozwiązań informacji mobilnych; b)
automatyczne wykrywanie zdarzeń w czasie rzeczywistym w ruchu drogowym, w
obszarach styku systemów miejskich i dróg krajowych; c) kierowanie ruchu na trasy
alternatyw
ne przy wykorzystaniu systemów informowania kierowców w obszarach styku
systemów miejskich i dróg krajowych.”, podczas, gdy warunek taki jest nadmiarowy i nie
jest uzasadniony obiektywnymi potrzebami z
amawiającego w zakresie zamówienia;
10. art. 22 ust. 1a w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp
przez wymaganie, aby wykonawca spełnił
minimalne warunki dotyczące zdolności zawodowej w okresie ostatnich pięciu lat przed
upływem terminu składania ofert, co powoduje eliminację z ubiegania się o postępowanie
wielu wykonawców, którzy realizowali podobne projekty w okresie ostatnich siedmiu lat;
art. 7 ust. 1 Pzp w związku z art. 36 ust. 1 pkt 16 Pzp i art. 353¹ kodeksu cywilnego w
związku z art. 14 i art. 139 ust. 1 Pzp przez wymaganie udzielenia nieograniczonej
terytorialnie licenc
ji na korzystanie z dostarczonych protokołów komunikacji i
oprogramowania, które będą składową systemu ITS, podczas, gdy przedmiotem
zamówienia jest wyłącznie teren miasta Katowice;
art. 7 ust. 1 Pzp w związku z art. 36 ust. 1 pkt 16 Pzp i art. 353¹ kodeksu cywilnego w
związku z art. 14 i art. 139 ust. 1 Pzp przez zastrzeżenie dla zamawiającego prawa do
decydowania o tym, jakie oprogramowanie dostarczane zamawiającemu jest
oprogramowaniem dedykowanym, podczas, gdy o charakterze takiego programowania
decyduje stan faktyczny;
art. 7 ust. 1 Pzp w związku z art. 36 ust. 1 pkt 16 Pzp i art. 353¹ kodeksu cywilnego w
związku z art. 14 i art. 139 ust. 1 Pzp przez wprowadzenie definicji oprogramowania
dedykowanego, która przewiduje, że istniejące oprogramowanie seryjne po jego
dostosowaniu do specyficznych zamawiającego, staje się w całości oprogramowaniem
dedykowanym, do którego wykonawca ma obowiązek przekazać w całości kody
źródłowe.
Z uwagi na powyższe, odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz o nakazanie
zamawiającemu:
odnośnie zarzutu nr 1 - dokonanie zmiany opisu przedmiotu zamówienia - Załącznik 9 pkt
1.4.1.2.14., poprzez usunięcie tego punktu w całości;
odnośnie zarzutu nr 2 - dokonanie zmiany opisu przedmiotu zamówienia - Załącznik 9 pkt
tiret 7 poprzez wprowadzenie nowego, następującego brzmienia tego punktu:
„posiada pulpit operacyjny umożliwiający wykonanie zmiany parametrów pracy sygnalizacji
świetlnej”;
odnośnie zarzutu nr 3 - dokonanie zmiany opisu przedmiotu zamówienia - Załącznik 9 pkt
tiret 9 poprzez usunięcie tego punktu w całości;
odnośnie zarzutu nr 4 - dokonanie zmiany opisu przedmiotu zamówienia - Załącznik 9 pkt
tiret 18 poprzez wprowadzenie nowego, następującego brzmienia tego punktu:
„umożliwia zdalną kontrolę napięć zasilania sterownika”;
odnośnie zarzutu nr 5 - dokonanie zmiany opisu przedmiotu zamówienia - Załącznik 9 pkt
tiret 21 poprzez wprowadzenie nowego, następującego brzmienia tego punktu:
„umożliwia bezpośrednie wgranie programu poprzez port Ethernet lub złącze RS-232”;
odnośnie zarzutu nr 6 – wykreślenie ograniczającego konkurencję wymogu z pkt 6.4 SIWZ
lub ewentualnie o dokonanie zmiany tego punktu zgodnie z następującym brzmieniem: „W
celu potwierdzenia, że oferowane dostawy, usługi, lub roboty budowlane odpowiadają
wymaganiom określonym w niniejszej specyfikacji istotnych warunków zamówienia do oferty
należy dołączyć następujące dokumenty: W zakresie potwierdzenia, że oferowany sterownik
odpowiada określonym wymaganiom zamawiającego, Wykonawcy w drugim etapie oceny
ofert zademonstrują działanie przedmiotowego urządzenia. Zamawiający wymaga
przeprowadzenia przez wykonawców prezentacji oferowanego towaru (1 sztuki) sterownika
opisanego w Programie Funkcjonalno-
Użytkowym. Prezentacja ma na celu potwierdzenie
spełnienia wszystkich punktów ZAŁĄCZNIKA NR 9 do SIWZ opisujących ten produkt.”;
odnośnie zarzutu nr 7 – usunięcie ograniczającego konkurencję Załącznika nr 10 do
Ogłoszenia o zamówieniu w całości;
odnośnie zarzutu nr 8 – zastąpienie dotychczasowej treści Zał. nr 9 PFU pkt 1.2.3.6
poprzez „1.2.3.6. System detekcji na terenie miasta Gliwice – Gliwicki ITS, wykonawca w
minimalnym stopniu powinien zapewnić otwartość dostarczonego systemu w zakresie
dwukierunkowej wym
iany danych, nie wymaga się pełnej kompatybilności z gliwickim
systemem ITS w zakresie sposobu/metod sterowania oraz realizacji podsystemu priorytetu
dla komunikacji miejskiej”;
odnośnie zarzutu nr 9 - usunięcie w całości wymogu pkt III.1.3 Ogłoszenia oraz pkt 5.3.1.3
str. 21-22 SIWZ;
odnośnie zarzutu nr 10 - zmianę okresu, którego dotyczy lista wykonanych usług i
dostaw dotyczących zdolności zawodowej z 5 lat na 7 lat przed upływem terminu składania
ofert;
odnośnie zarzutu nr 11 – zastąpienie w § 14 ust. 4 i 5 projektu umowy (Załącznik nr 6 do
SIWZ) „zwrotu „nieograniczonej terytorialnie” na zwrot „ograniczonej terytorialnie do obszaru
terenu administracyjnego miasta Katowice oraz innych miejsc niezbędnych do korzystani na
tym obszarze”, zaś w ust. 11 zwrotu „nie jest terytorialnie ograniczone” zwrotem „jest
ograniczone terytorialnie do obszaru terenu administracyjnego miasta Katowice oraz innych
miejsc niezbędnych do korzystania na tym obszarze”;
odnośnie zarzutu 12 – wykreślenie § 14 ust. 13 i 14 z projektu umowy (Załącznik nr 6 do
SIWZ);
odnośnie zarzutu 13 – dodanie do § 14 ust. 19 o treści „W przypadku oprogramowania
występującego w ofercie wytwórcy/producenta przed datą zawarcia Umowy,
oprogramowanie dedykowane obejmuje tylko modyfikacje i zmiany wprowadzone w tym
oprogramowaniu w celu wykonania Umowy”.
przedłużenia terminu składania ofert o czas niezbędny dla wprowadzenia zmian w
przygotowywanych ofertach;
15) publikacji
dokonanych zmian w SIWZ i ogłoszeniu.
Odwołujący wskazał, że posiada interes we wniesieniu odwołania, gdyż przysługuje
mu prawo do skorzystania ze środków ochrony prawnej zgodnie z art. 179 ust. 1 Pzp,
ponieważ prowadzi działalność w zakresie wdrożeń inteligentnych systemów zarządzania
ruchem oraz zamierza z
łożyć ofertę w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego, a dokonanie przez zamawiającego czynności postępowania z
naruszeniem Pzp uniemożliwia mu złożenie ważnej oferty. W związku z powyższym
odwołujący wyjaśnił, że ma interes w uzyskaniu danego zamówienia i może ponieść szkodę
w wyniku naruszenia przez zamawiającego Pzp, ponieważ jeżeli podniesione zarzuty
zostałyby uwzględnione, wówczas mógłby złożyć ważną ofertę i miałby szanse na uzyskanie
zamówienia. Jednocześnie odwołujący wskazał, że doznał szkody w postaci utraty
możliwości skutecznego uczestnictwa w postępowaniu, zawarcia umowy o zamówienie
publiczne oraz utraty przychodów i zysku z tytułu jej wykonywania.
W zakresie zarzutu wskazanego w pkt 1 odwołujący wyjaśnił, że zamawiający
wprowadził w pkt 1.4.1.2.14. Załącznika nr 9 wymóg w brzmieniu Wykonawca w ramach
prowadzonych działań powinien wykorzystać w jak największym stopniu istniejącą
infrastrukturę, dlatego dostarczony sterownik musi być kompatybilny co najmniej dwoma
typami
sterowników eksploatowanych w mieście Katowice - przez kompatybilność
sterowników rozumie się: możliwość wymiany danych o stanie grup sygnalizacyjnych
(fizycznych i logicznych), stanie detektorów, stanie wejść sprzętowych i programowych,
numerze realizowan
ego planu, numerze realizowanej fazy, wartości licznika cyklu i licznika
bazowego pomiędzy sterownikiem dostarczanym przez Wykonawcę a sterownikami
eksploatowanym na terenie miasta Katowice bez dodatkowych urządzeń pośredniczących.
Zdaniem odwołującego przyjęta przez zamawiającego definicja kompatybilności sterowników
wyklucza wszystkich w
ykonawców, którzy nie posiadają w swej ofercie sterowników
zainstalowanych w przeszłości w mieście Katowice. Wymóg ten nie znajduje uzasadnienia w
obiektywnych potrzebach z
amawiającego. W Polsce bowiem są powszechnie stosowane
rozwiązania techniczne zapewniające pracę urządzeń różnych producentów na sąsiednich
skrzyżowaniach bez wymiany wymaganych przez zamawiającego danych. Zamawiający w
Załączniku nr 1aa do PFU „Wykaz sygnalizacji Katowice 2020” wskazał 5 różnych typów
sterowników zainstalowanych w sygnalizacji świetlnej, tj. sterowniki ITC-3, ASR 2010, ASR
2008, ASR 2005, ASR 2000. Wszystkie te sterowniki są sterownikami opartymi na
rozwiązaniach firmy SWARCO. Oznacza to, że jedynie dostawca sterowników opartych o
rozwiązania firmy SWARCO może spełniać wymagania PFU.
Odwołujący podkreślił, że zamawiający nie opublikował żadnych informacji technicznych na
temat posiadanych rozwiązań dających „możliwość wymiany danych” stosowanych przez
sterowniki rozmieszczone w Katowicach jak np. stosowany protokołów transmisji czy opis
formatu danych, w jakich następuje wymiana Wątpliwości budzi także składające się na
definicję kompatybilności zastrzeżenie „bez dodatkowych urządzeń pośredniczących”.
Wprowadzenie tego wymogu nie pozwala na przyjęcie innych rozwiązań technicznych niż
bezpośrednie połączenie sterowników w celu wymiany danych przez protokół
komunikacyjny. Tym samym kompatybilność musi wynikać wprost z właściwości danego
stero
wnika, a taką cechę będą mieć tylko sterowniki tego samego producenta, co sterowniki
już zainstalowane w Katowicach. Powyższy element definicji kompatybilności, podobnie jak
cały wymóg określony w pkt 1.4.1.2.14. PFU, był w ocenie odwołującego nadmierny oraz nie
znajd
ował obiektywnego uzasadnienia w potrzebach zamawiającego. Potrzeby
z
amawiającego nie mają charakteru szczególnego – są analogiczne do potrzeb innych
podmiotów odpowiedzialnych za sterowanie ruchem miejskim. Tymczasem inne takie
podmioty, działające w innych miastach, nie wprowadzają tego typu wymagań w swoich
postępowaniach dotyczących rozszerzenia lub rozbudowy systemów sterowania.
Tym samym
odwołujący uznał, że ww. wymaganie ma na celu ograniczenie konkurencji do
wykonawców, którzy mają w ofercie sterowniki firmy SWARCO. Podkreślił przy tym, że w
Polsce powszechnie stosowane są rozwiązania techniczne zapewniające pracę urządzeń
różnych producentów na sąsiednich skrzyżowaniach bez konieczności spełnienia wymogu
kompatybilności w rozumieniu definicji przyjętej przez zamawiającego.
W związku z powyższym stwierdził, że wniosek o usunięcie wymagania określonego w pkt
1.4.1.2.14. PFU w całości jest w pełni uzasadniony.
W przypadku zarzutu podniesionego w pkt 5 odwołujący wyjaśnił, że zamawiający
wp
rowadził w pkt 6.1.1 – tiret 21 Załącznika nr 9 wymóg o brzmieniu – Każdy nowy
instalowany sterownik musi spełniać poniższe wymagania oraz każda lokalizacja wskazana
w Załączniku 1a musi być wyposażona w sterownik sygnalizacji świetlnej, spełniający co
naj
mniej poniższe wymagania: (…) umożliwia bezpośrednie wgranie programu zarówno
poprzez port Ethernet jak i złącze RS-232.
Zdaniem odwołującego powyższy zapis również stanowił nadużycie przez zamawiającego
art. 29 ust. 2 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp. Oznaczona unikalna cecha sposobu wgrania
programu właściwa jest wyłącznie dla jednego producenta sterowników. Producenci
sterowników wykorzystują rożne porty do wgrywania programów sterowników. Kombinacja
dwóch cech port - Ethernet i złącze RS-232 - jako warunków wymaganych do wgrania
programu wskazuje na wymóg zastosowania towarów konkretnego producenta, tj. firmy
SWARCO. Zamawiający wymaga połączenia wszystkich sterowników przez port Ethernet,
dlatego też niezrozumiałe jest wymaganie, aby sterownik obowiązkowo posiadał także port
RS-
232. Standard złącza RS-232 jest bowiem wypierany z rynku i jest już anachronizmem.
Nowoczesne urządzenia, takie jak laptopy, używane do wgrywania programów są w
większości pozbawione portów RS-232. Wprowadzone wymaganie ma zatem wyłącznie na
celu ograniczenie konkurencji. Skoro bowiem nowoczesne urządzenia mobilne stanowiące
źródło dostarczania danych nie są obecnie wyposażane w złącze R-232, a sterownik będzie
wyposażany w port Ethernet, to wymaganie zaoferowania urządzenia z obydwoma portami
prowadzi do konieczności zaproponowania unikalnego urządzenia, które posiada obydwa
porty. Takim urządzeniem znanym odwołującemu są sterowniki firmy SWARCO. Nie
znajduje to jednak uzasadnienia w obiektywnych potrzebach zamawiającego. W ocenie
o
dwołującego wystarczające jest zapewnienie możliwości wgrania programu przez jeden z
portów – adekwatnego do obiektywnych potrzeb zamawiającego.
W efekcie, zdaniem o
dwołującego jego wniosek o zmianę wymagania określonego w pkt
– tiret 21 Załącznika nr 9 poprzez wprowadzenie nowego, następującego brzmienia
tego punktu: „umożliwia bezpośrednie wgranie programu poprzez port Ethernet lub złącze
RS-
232” jest w pełni uzasadniony
Jeśli chodzi o zarzut podniesiony w pkt 6 odwołujący wyjaśnił, że zamawiający
wprowadził w pkt 6.4 SIWZ wymóg o brzmieniu W celu potwierdzenia, że oferowane
dostawy, usługi, lub roboty budowlane odpowiadają wymaganiom określonym w niniejszej
specyfikacji istotnych warunków zamówienia do oferty należy dołączyć następujące
dokumenty:
W zakresie potwierdzenia, że oferowany sterownik odpowiada określonym
wymaganiom zamawiającego, Wykonawcy w drugim etapie oceny ofert zademonstrują
działanie przedmiotowego urządzenia. Zamawiający wymaga przeprowadzenia przez
wykonawców prezentacji oferowanego towaru (1 sztuki) sterownika opisanego w Programie
Funkcjonalno-
Użytkowym. Prezentacja ma na celu potwierdzenie spełnienia wszystkich
punktów ZAŁĄCZNIKA NR 9 do SIWZ opisujących ten produkt. Szczegółowy opis sposobu
przygotowania i oceny prezentacji
oferowanego towaru zawiera ZAŁĄCZNIK NR 10 do
SIWZ.
W opinii odwołującego opisana w Załączniku nr 10 do SIWZ procedura spełniania wymogów
określonych w Załączniku nr 9 jest niezwykle szczegółowa i prowadzi do faktycznego
rozszerzenia opisu przedmiotu zamówienia o dodatkowe elementy. Dookreślenie opisu
przedmiotu zamówienia poprzez wprowadzenie w Załączniku nr 10 ściśle określonych
wymogów prezentacji następuje w ocenie odwołującego w sposób, który nie znajduje
uzasadnienia ani w technicznym ani w funkcjonalnym uregulowaniu potrzeb z
amawiającego.
Procedura ta jest także niespójna z opisem przedmiotu zamówienia. Z jednej strony są w
Załączniku nr 10 postawione wymagania względem nieistotnych z punktu widzenia i celu
postępowania (jakim jest m.in. uzyskanie poprawy warunków ruchu zarówno dla pojazdów
komunikacji publicznej jak i użytkowników prywatnych) funkcji, takich jak interfejs
użytkownika, zaś z drugiej procedura prezentacji sterownika według wytycznych wskazanych
w Załączniku nr 10 nie daje możliwości potwierdzenia spełniania przez sterownik innych
istotnych elementów takich jak weryfikacja przywołanych norm wydanych przez niezależne
instytucje badawcze czy zgodności z obowiązującym prawem. Co więcej wytyczne
Załącznika nr 10 (prezentacja nr 4) wprowadzają zgodnie z pkt 6.1.1 PFU wymóg
potwierdzenia posiadania funkcji niezgodnej z wymaganiami Załącznika nr 3 do
Rozporządzenia.
W efekcie, w opinii odwołującego jego wniosek o wykreślenie lub ewentualnie o zmianę
wymagania określonego w 6.4 SIWZ poprzez wprowadzenie nowego, następującego
brzmienia tego punktu:
W celu potwierdzenia, że oferowane dostawy, usługi, lub roboty
budowlane odpowiadają wymaganiom określonym w niniejszej specyfikacji istotnych
warunków zamówienia do oferty należy dołączyć następujące dokumenty: W zakresie
potwierdzenia,
że
oferowany
sterownik
odpowiada
określonym
wymaganiom
zamawiającego, Wykonawcy w drugim etapie oceny ofert zademonstrują działanie
przedmiotowego urządzenia. Zamawiający wymaga przeprowadzenia przez wykonawców
prezentacji oferowanego towaru (1 sztuki) sterownika opisanego w Programie Funkcjonalno-
Użytkowym. Prezentacja ma na celu potwierdzenie spełnienia wszystkich punktów
ZAŁĄCZNIKA NR 9 do SIWZ opisujących ten produkt jest w pełni uzasadniony.
W zakresie zarzutu wskazanego w pkt 7
odwołujący wyjaśnił, że zamawiający
wprowadził w Ogłoszeniu o zamówieniu Załącznik nr 10 pn. Wymagania dotyczące
prezentacji sterownika. Treść Załącznika nr 10 do SIWZ opisuje proces weryfikacji, czy
wybrane funkcjonalności realizowane są przez sterownik w ściśle określony sposób. W
ocenie odwołującego sposób ten w sposób jednoznaczny odpowiada realizacji badanych
funkcji dla sterownika produkowanego przez firmę SWARCO. W świetle tego Załącznika
zamawiający odchodzi bowiem de facto od zamówienia systemu sterowania na rzecz
zamówienia dostawy sterowników, które dostarczyć może tylko jeden producent. Świadczą o
tym specyficzne wymagania dla sterownika stojące w sprzeczności i ideą systemu
sterowania takie jak:
a) manualne wprowadzanie wszystkich
zmian w sterowniku bezpośrednio na skrzyżowaniu
(poprzez pulpit), czy
b) wymiana pomiędzy sterownikami wszystkich parametrów pracy sterownika (funkcja
rezerwowana dla systemu nadrzędnego).
Jednocześnie odwołujący wskazał, że skoncentrowanie się przez zamawiającego na etapie
oceny ofert wyłącznie na sterowniku i to w zakresie opisanym bardzo szczegółowo w
Załącznikach 9 i 10 powoduje, że wymagania tam opisane zmieniają charakter przedmiotu
zamówienia. W konsekwencji, zamawiający dokonując opisu przedmiotu zamówienia w
sposób określony w Załączniku nr 10 dopuszcza się działań utrudniających uczciwą
konkurencję przez dobór parametrów i preferencji określonych rozwiązań technicznych,
charakterystycznych dla określonego wyrobu konkretnego producenta, tj. firmy SWARCO,
czym uniemożliwia odwołującemu złożenie ważnej oferty. Zdaniem odwołującego oznacza
to, że jego wniosek o usunięcie Załącznika nr 10 w całości z dokumentacji postępowania jest
w pełni uzasadniony.
W przypadku zarzutu podniesionego w pkt 8
odwołujący wyjaśnił, że zamawiający
wymaga, aby (Załącznik nr 9 pkt 1.2.3.6) – System detekcji na terenie miasta Gliwice –
Gliwicki ITS, dostarczony system musi posiadać możliwość integracji w zakresie
dwukierunkowej wymiany danych ze szczególnym uwzględnieniem kompatybilności w
zakresie nadawania priorytetu pojazdom komunikacji publicznej, nadawania priorytetu
przejazdu pojazdom uprzywilejowanym oraz informacji umieszczanych na znakach zmiennej
treści w obszarze Drogowej Trasy Średnicowej.
W ocenie odwołującego ww. wymóg jest nadmiarowy – Katowice sąsiadują bezpośrednio z
dwoma innymi miastami, w których także są wdrożone systemy ITS – Tychami i Chorzowem.
Z niewiadomych powodów zamawiający wymaga jednak integracji – i to to szczegółowo
określonej – tylko z systemem ITS w Gliwicach. Pośrednio takie wymaganie wskazuje na
konieczność zaoferowania sterowników firmy SWARCO, gdyż to one są zainstalowane w
ramach ITS w Gliwicach. Tym samym wymaganie takie narusza przepisy Pzp dotyczące
sposobu formułowania opisu przedmiotu zamówienia.
Przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego zgłosili
wykonawcy: Aldesa Construcciones Polska Sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie oraz Dynniq
Poland Sp. z o.o.
z siedzibą w Modlniczce.
Na posiedzeniu niejawnym
, które odbyło się w dniu 29 stycznia 2021 r. zamawiający
złożył odpowiedź na odwołanie, w której wskazał, iż:
częściowo uwzględnia odwołanie tj. w zakresie zarzutów 3, 4, 9,10, 11, 12 i 13;
w pozostałym zakresie (tj. zarzutów: 1, 2, 5, 6, 7 i 8) wniósł o oddalenie odwołania.
Ponadto na posiedzeniu niejawnym odwołujący złożył oświadczenie o uwzględnieniu
odwołania także w zakresie zarzutu podniesionego w pkt 2 odwołania.
Na podstawie dokument
acji przedmiotowego postępowania oraz biorąc pod uwagę
stanowiska stron
i uczestników postępowania oraz dowody przedstawione na
posiedzeniu i
rozprawie, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Stosownie do art. 92 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Przepisy
wprowadzające ustawę – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2020), do
postępowań odwoławczych i postępowań toczących się wskutek wniesienia skargi do sądu,
o których mowa w ustawie uchylanej w art. 89, wszczętych i niezakończonych przed dniem 1
stycznia 2021 r., oraz do właściwości sądów w sprawach skarg wniesionych przed dniem 1
stycznia 2021 r. stosuje się przepisy dotychczasowe. Zgodnie z ww. przepisem, do
niniejszego postępowania odwoławczego zastosowanie miały przepisy ustawy z dnia 29
stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.),
zwanej dalej nadal: „Pzp”. Postępowanie odwoławcze zostało bowiem wszczęte przez
wniesienie odwołania w dniu 21 grudnia 2020 r., a więc przed 1 stycznia 2021 r.
Izba ustaliła, że odwołujący spełnił określone w art. 179 ust. 1 Pzp przesłanki
korzystania ze środków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu zamówienia, a
naruszenie przez z
amawiającego przepisów Pzp może spowodować poniesienie przez niego
szkody polegającej na utracie możliwości uzyskania zamówienia. Nie została wypełniona
t
akże żadna z przesłanek ustawowych wynikających z art. 189 ust. 2 Pzp skutkujących
odrzuceniem
odwołania.
Skład orzekający stwierdził, że zgłoszone w rozpatrywanej sprawie przystąpienia
spełniały wymogi wynikające z art. 185 ust. 2 i 3 Pzp. W związku z tym Izba dopuściła jako
uczestników postepowania odwoławczego wykonawców: Aldesa Construcciones Polska Sp.
z o.o.
z siedzibą w Warszawie oraz Dynniq Poland Sp. z o.o. z siedzibą w Modlniczce do
udziału w postępowaniu odwoławczym po stronie odwołującego.
Izba
dopuściła w niniejszych sprawach dowody z:
1) dokumentacji przekazanej w postaci elektronicznej zapisanej na
płycie DVD, nadesłanej
do akt sprawy w dniu 7 stycznia 2021 r.
przez zamawiającego, w tym w szczególności z
treści:
SIWZ wraz z załącznikami, w tym przede wszystkim Załącznikami nr 9 i 10;
ogłoszenia o zamówieniu;
złożonych na posiedzeniu i rozprawie przez zamawiającego:
zestawienia sygnalizacji świetlnych miasta Katowice 2020;
zestawienia elementów sygnalizacji świetlnych do modernizacji – załącznik nr 1a do PFU;
zawiadomienia o unieważnieniu postępowania z 24 kwietnia 2020 r.;
zawiadomienia o unieważnieniu postępowania z 16 lipca 2020 r.;
wyciągu z dokumentu pn. Studium wykonalności systemu ITS Katowice;
korespondencji z firmą SWARCO wraz z tłumaczeniem własnym;
modyfikacją SIWZ z dnia 28 stycznia 2021 r.;
karty katalogowej urządzenia Aster IT;
karty katalogowej urządzenia Eurocontroller EC 2;
wydruku korespondencji z poczty elektronicznej prowadzonej pomiędzy pełnomocnikiem
zama
wiającego, a przedstawicielem Zarządu Dróg Miejskich w Gliwicach;
złożonych przez odwołującego na rozprawie:
informacji o wynikach postępowania prowadzonego przez miasto Gliwice z dnia 7 listopada
2017r.;
- karty katalogowej pobranej ze strony dystrybutora dot
yczącej sterownika ITC3-PL;
dokumentu przygotowanego z wykorzystaniem oprogramowania, prezentującego
porównanie dwóch dokumentów, tj. Załącznika nr 10 z postępowania oraz jego
odpowiednika z postępowania miasta Gliwice;
wykazu sygnalizacji świetlnych dla zamówienia prowadzonego przez miasto Gliwice, która
zawiera sterowniki ASR produkowane przez SWARCO;
wydruku Załącznika nr 10 wraz z naniesionymi komentarzami przez odwołującego
określającymi preferencje dla sposobu realizacji określonej funkcji;
wydruku mapki Górnośląskiego Związku Metropolitalnego z portalu Wikipedia.
W związku z uwzględnieniem przez zamawiającego odwołania w części dotyczącej
zarzutów podniesionych w pkt 2, 3, 4, 9, 10, 11, 12 i 13 petitum odwołania oraz wobec braku
zgłoszonego przystąpienia do postępowania po stronie zamawiającego, Izba umorzyła
postępowanie odwoławcze w części objętej ww. zarzutami.
I
zba ustaliła co następuje.
Skład orzekający stwierdził, że stan faktyczny sprawy, zaprezentowany powyżej w części
dotyczącej prezentacji treści odwołania, nie wymaga powielenia w tej części uzasadnienia.
W
ocenie Izby dokładne zrelacjonowanie treści odwołania, które zawierało przedstawienie
stanu faktycznego w sposób adekwatny i zgodny z treścią przywołanych postanowień
dokume
ntacji przetargowej było wystarczające. Należy również zaznaczyć, że stan faktyczny
nie był sporny, gdyż istota sporu sprowadzała do zasadności postanowień wskazanych w
SIWZ.
Treść przepisów dotyczących zarzutów:
- art. 29 ust. 1 Pzp
– Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny
i
wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając
wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty;
- art. 29 ust. 2 Pzp
– Przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby
utrudniać uczciwą konkurencję;
- art. 29 ust. 3 Pzp
– Przedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie znaków
towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który
charakteryzuje produkty lub u
sługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli
mogłoby to doprowadzić do uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców
lub produktów, chyba że jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i
zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych
określeń, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy „lub równoważny”;
- art. 7 ust. 1 Pzp
– Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie
zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie
wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.
Izba zważyła co następuje.
Skład orzekający stwierdził, że odwołanie w zakresie zarzutów podniesionych w pkt 6
i 7 petitum
odwołania, dotyczących Załącznika nr 10, zasługiwało na uwzględnienie,
natomiast w pozostałym zakresie podlegało oddaleniu.
W odniesieniu do zarzutu oznaczonego pkt 1 Izba
przyjęła, że z punktu widzenia
przedmiotowego zarzutu okolicznością irrelewantną było to czy celem postępowania jest
b
udowa systemu (jak wskazywał odwołujący) czy rozbudowa systemu – jak argumentował
zamawiający. W ocenie składu orzekającego niezależnie od powyższych rozważań,
zamawiający analizując swoje potrzeby oraz konstruując opis przedmiotu zamówienia może
zastrzec
obowiązek wykorzystania przez wykonawcę przy realizacji zamówienia
dotychczasowej infrastruktury sprzętowej, będącej w posiadaniu zamawiającego. Wymóg
taki nie może być z góry uznany za niedopuszczalny, ponieważ zamawiający przyjmując, że
posiadany przez n
iego sprzęt jest nadal w znacznej mierze wystarczający, a zakup nowego
doprowadzi do przekroczenia posiadanego budżetu, może zastrzec wymóg wykorzystania w
jak największym stopniu istniejącej infrastruktury. Uznanie takiego wymogu za
niedopuszczalnego w ko
ntekście dokonanego opisu przedmiotu zamówienia, może nastąpić
dopiero po uprawdopodobnieniu przez odwołującego, okoliczności związanych z
postawionym zarzutem, a przez to po potwierdzeniu
naruszenia przepisów Pzp odnoszących
się do sporządzania opisu przedmiotu zamówienia oraz zasad określonych w ustawie.
W okolicznościach dotyczących przedmiotowego zarzutu, argumentacja odwołującego
sprowadzała się do stwierdzenia, że wymaganie wynikające z pkt 1.4.1.2.14 Załącznika nr 9
m
iało na celu ograniczenie konkurencji do wykonawców, którzy mają w ofercie sterowniki
SWARCO. Izba uznała, że odwołujący nie uprawdopodobnił powyższego twierdzenia.
Na potwierdzenie swojego stanowiska odwołujący złożył na rozprawie dowody w postaci:
informacji o wynikach postępowania prowadzonego przez miasto Gliwice z dnia 7 listopada
2017r.;
karty katalogowej pobranej ze strony dystrybutora, dotyczącej sterownika ITC3-PL.
Pierwszy dokument miał wykazywać, że w tamtym postępowaniu oferty złożyły tylko te
podmioty, które oferowały sterowniki SWARCO, natomiast drugi został złożony na
potwierdzenie tego, iż tylko jeden sterownik, produkowany przez ww. pomiot, spełnia wymogi
zawarte w opisie przedmiotu zamówienia.
W kontekście zebranego materiału dowodowego oraz mając na uwadze stanowiska stron,
Izba doszła do przekonania, że wymóg kompatybilności zawarty w kwestionowanym
fragmencie Załącznika nr 9 nie skutkował ograniczeniem konkurencji do jednego producenta
sterowników, wskazanego przez odwołującego, ani też w sposób niedopuszczalny
pre
ferował rozwiązań tego producenta.
Jak wyjaśnił zamawiający załącznik nr 1a do PFU pn. Zestawienie elementów sygnalizacji
świetlnych do modernizacji, zawiera listę elementów sygnalizacji objętych przedmiotowym
postępowaniem. Z ww. dokumentu wynika, że postępowaniem zostało objętych 112
sygnalizacji
, a spośród nich 33 oparte są na sterownikach SWARCO, pozostałe zaś na
sterownikach MSR lub PEEK.
W ocenie Izby uzasadnieniem dla działań zamawiającego w tym zakresie były także
dotychczasowe doświadczenia w prowadzeniu zamówienia w zakresie objętym przedmiotem
zamówienia. Należy wskazać, że przedmiotowe postepowanie jest trzecim, jakie ma szansę
na wyłonienie wykonawcy i realizację. Dwa poprzednie postępowania zostały unieważnione
z powodu przekroczenia środków przewidzianych na realizację zamówienia. Jak wyjaśnił
zamawiający wykonawcy we wcześniejszych postępowaniach preferowali rozwiązania
polegające na braku wykorzystania istniejącego systemu i zbudowaniu całego systemu ITS
od nowa co wiązało się z brakiem efektywności ekonomicznej takiego rozwiązania i
składaniem ofert przekraczających możliwości finansowe zamawiającego. Ponadto
zamawiający wyjaśnił, że nie stać go na wymianę całej infrastruktury, co potwierdzały ceny
ofertowe złożone w poprzednich postępowaniach, w związku z czym jedyną szansą na
udzielenie zamówienia w ramach budżetu dostępnego zamawiającemu jest uksztaltowanie
przedmiotu tego zamówienia, tak jak zostało to uczynione w postępowaniu. Między innymi
dlatego istotnym jest by oferowany system uwzg
lędniał infrastrukturę jaką posiada
z
amawiający.
Stanowisko zamawiającego zostało poparte także dowodem w postaci wyciągu z dokumentu
pn.
Studium wykonalności systemu ITS Katowice zgodnie, z którym:
• system ITS-Katowice powinien w maksymalnym stopniu wykorzystywać istniejącą
infrastrukturę techniczną oraz systemy w obszarze funkcjonalnym miasta Katowice, m.in.
sterowniki sygnalizacji świetlnych, sieć WiMAX, Katowicki Inteligentny System Monitoringu i
Analiz (KISMiA), SKUP i SDIP (KZK GOP)
– z wymienionymi systemami powinien być
zintegrowany,
• Przyszły Wykonawca systemu powinien dążyć do maksymalnego wykorzystania
infrastruktury i urządzeń zewnętrznych, zlokalizowanych na terenie miasta, o ile nie
spowoduje to ograniczeń efektywności oferowanego systemu lub jego niezawodności –
natomiast ewentualna wymiana istniejącej infrastruktury nie może dotyczyć tej, którą
W
ykonawca wymienił w swojej ofercie jako do wykorzystania.
Nie znalazła także potwierdzenia argumentacja odwołującego wskazująca, że przyjęta przez
zamawiającego definicja kompatybilności sterowników wyklucza wszystkich wykonawców,
którzy nie posiadają w swej ofercie sterowników zainstalowanych w przyszłości u
zamawiającego. W tym kontekście skład orzekający zwrócił uwagę na dowód złożony przez
zam
awiającego w postaci korespondencji prowadzonej pomiędzy zamawiającym, a
producentem sterowników, firmą SWARCO, w której producent ten potwierdził, że kontroler
ITC-
3 jest otwartą platformą stworzona na światowy rynek, która łączy się bezpośrednio z
głównymi systemami funkcjonującymi na rynku światowym np. SCATS, SCOOT, Aenor,
OCIT, RDMP i inne. Przez co zamawiający uprawdopodobnił, że funkcjonujące obecnie
rozwiązanie dostarczone przez firmę SWARCO może być kompatybilne z systemami
funkcjonującymi na rynku światowym, wobec tego sterowniki, które obsługują istniejące
rozwiązanie nie stanowią przeszkody dla większości firm z branży.
Izba nie znalazła także powodów do zakwestionowania argumentacji zamawiającego, który
stwierdził, że niesłuszna jest argumentacja, o tym, iż są powszechnie stosowane rozwiązania
techniczne zapewniające pracę urządzeń różnych producentów na sąsiednich
skrzyżowaniach bez wymiany wymaganych przez zamawiającego danych. Zamawiający
wyjaśnił, że planuje skrzyżowania wymienione w Załączniku nr 1a w wybranych sytuacjach
koordynować z skrzyżowaniami niewymienionymi w Załączniku nr 1a, a wymienionymi w
Załączniku nr 1aa (nie włączanymi do systemu). W związku z tym konieczne jest
zapewnienie opisanej w PFU funkcjonalności opisującej wymianę danych między
sterownikami. Jest możliwe zapewnienie koordynacji bez takiej wymiany danych, ale jest to
wtedy koordynacja oparta o synchronizację czasu czyli koordynacja stałoczasowa –
zapewniająca gorsze warunki ruchowe niż nie tylko wdrażane koordynacje systemowe, ale
również koordynacje już eksploatowane na terenie miasta. Dla zapewnienia płynnego ruchu
pomiędzy skrzyżowaniami włączonymi do systemu (Załącznik nr 1a) – zaawansowane
sterowanie acykliczne i adaptacyjne, a pozostałymi na terenie miasta Katowice, konieczna
jest wymiana danych na zasadach opisanych w PFU.
Podobnie odnośnie wymogu braku dodatkowych urządzeń pośredniczących, Izba przychyliła
się do argumentacji zamawiającego, który wskazał, że ich brak pozwala mu na uruchomienie
koordynacji z wykorzystaniem
ogólnodostępnych metod łączności teleinformatycznej co
również znacząco wpływa na koszty takich inwestycji – tani ogólnodostępny sprzęt oraz brak
konieczności angażowania specjalistycznie wykwalifikowanej grupy specjalistów, zatem
postawienie te
go wymogu było podyktowane obiektywnymi przyczynami.
Mając powyższe na uwadze Izba uznała, że argumentacja odwołującego była mało
konkretna, przedstawiona na dość dużym poziomie ogólności, a dokumenty składane na jej
potwierdzenie w kontekście argumentacji zamawiającego okazały się niewystarczające. Nie
znalazło potwierdzenia główne założenie zawarte w stanowisku odwołującego, polegające
na twierdzeniu, że wymaganie wynikające z pkt 1.4.1.2.14 Załącznika nr 9 ma na celu
ograniczenie konkurencji do wykonawców, którzy mają w ofercie sterowniki SWARCO. W
tym kontekście powyżej zaprezentowana argumentacja zamawiającego w ocenie składu
orzekającego okazała się wynikowa, powiązana z przedmiotem zamówienia oraz co
najważniejsze została poparta stosownymi dowodami, które nie były kwestionowane przez
odwołującego tj.:
- zestawieniem
sygnalizacji świetlnych miasta Katowice 2020;
- zestawieniem
elementów sygnalizacji świetlnych do modernizacji – załącznik nr 1a do PFU;
- zawiadomieniem
o unieważnieniu postępowania z 24 kwietnia 2020 r.;
- zawiadomieniem
o unieważnieniu postępowania z 16 lipca 2020 r.;
wyciągiem z dokumentu pn. Studium wykonalności systemu ITS Katowice;
- korespondencj
ą z firmą SWARCO wraz z tłumaczeniem własnym.
W związku z tym Izba stwierdziła, że odwołujący nie wykazał potwierdzenia naruszeń
wskazanych na poparcie zarzutu określonego w pkt 1 oraz w wyniku konfrontacji stanowiska
zamawiającego z argumentacją odwołującego, Izba nie znalazła podstaw do kwestionowania
stanowiska tego pierwszego, tym samym
przedmiotowy zarzut został oddalony.
Izba oddaliła także zarzut podniesiony w pkt 5 odwołania. Rozstrzygając
przedmiotowy zarzut skład orzekający wziął po uwagę dwie kwestie.
Po pierwsze zamawiający wskazał w odpowiedzi na odwołanie, że port Ethernet jest
niezbędny w sterowniku do pracy w sieci światłowodowej budowanej w ramach zadania ITS
Katowice, co znalazło pośrednio potwierdzenie w odwołaniu, przez stwierdzenie
odwołującego wskazujące, iż zamawiający wymaga połączenia wszystkich sterowników
przez port Ethernet.
Należy zauważyć, że żądanie odwołującego w zakresie tego zarzutu
sprowadzało się do ustalenia treści pkt 6.1.1. – tiret 21 Załącznika nr 9 do SIWZ przez
umożliwienie bezpośredniego wgrania programu przez port Ethernet lub złącze RS-232. W
tym k
ontekście Izba uznała, że żądanie nie było związane z przedmiotem zamówienia,
ponieważ zastosowanie spójnika lub, właściwego dla alternatywy nierozłącznej
doprowadziłoby do niespójności w treścią opisu przedmiotu zamówienia, która mogłaby mieć
dalekosiężne skutki na późniejszym etapie postępowania, szczególnie mając na uwadze
wynikającą z orzecznictwa zasadę rozstrzygania niejasności i niespójności SIWZ na korzyść
wykonawców.
Po drugie odwołujący nie uprawdopodobnił swojego stanowiska wskazującego, że standard
złącza RS-232 jest wypierany z rynku i jest już anachronizmem. Argumentacja odwołującego
w tym zakresie postała gołosłowna. Tym samym skład orzekający nie znalazł powodów do
kwestionowania argumentacji zamawiającego stwierdzającej, że port RS-232 jest nadal
powszechnie stosowany w przemyśle, a jego podstawową zaletą w stosunku do portu
Ethernet jest prostota konfiguracji i właśnie dlatego zamawiający wymagał funkcjonalności
opisanej w PFU. Zamawiający ponadto wyjaśnił, że pragnąc ograniczyć koszty utrzymania
sygnalizacji w przyszłości chce zapewnić funkcjonalność sterownika umożliwiającą jego
obsługę w terenie przez serwisantów po podstawowym szkoleniu z zakresu obsługi
sterownika.
Na potwierdzenie swojego stanowiska zamawiający załączył karty katalogowe
sterowników Aster oraz Eurocontroller EC 2 (drugi będący produktem przystępującego
Dynniq)
, z których wynikało, że zawierają one dwa łącza, wymienione w treści
kwestionowanego postanowienia Załącznika nr 9. Przez złożone dowody zamawiający
podważył główny argument odwołującego w zakresie przedmiotowego zarzutu, który
sprowadzał się do twierdzenia, że kombinacja dwóch cech – port Ethernet i złącze RS-232 –
jako warunków wymaganych do wgrania programu wskazuje na wymóg zastosowania
towarów konkretnego producenta, tj. firmy SWARCO. Wobec bierności odwołującego,
wyrażającej się przede wszystkim w braku złożenia jakichkolwiek dowodów
potwierdzających jego stanowisko oraz wobec argumentacji zamawiającego popartej
złożonymi dowodami, Izba nie znalazła powodów do uwzględnienia przedmiotowego
zarzutu.
W ramach zarzutów wskazanych w pkt 1 i 5 odwołujący wykazał co najwyżej, że
kwestionowane przez niego postanowienia SIWZ w ramach ww. zarzutów stanowią
dolegliwość przede wszystkim dla niego, co jest niewystarczające dla potwierdzenia
postawionych zarzutów, a przez to uwzględnienia odwołania. Argumentacja odwołującego
skupiła się na twierdzeniach wskazujących, że kwestionowane postanowienia ograniczają
konkurencję tylko do jednego producenta, przy czym właściwie nie została ona poparta
żadnymi dowodami. W ocenie składu orzekającego zamawiający podważył główne założenie
w argumentacji odwołującego oraz złożył na tą okoliczność dowody w związku z tym Izba
konfrontując stanowiska stron doszła do przekonania, że dwa pierwsze skierowane na
rozprawę zarzuty podlegają oddaleniu.
Jeśli chodzi o dwa kolejne zarzuty, oznaczone pkt 6 i 7 Izba stwierdziła, że z racji
tego, iż są one ze sobą powiązane i dotyczą w ogólności treści załącznika nr 10 do SIWZ,
n
ic nie stało na przeszkodzie, aby rozpoznać je łącznie. Ponadto pierwszą refleksją, jaka
narzuciła się przy analizowaniu stanowisk stron oraz zebranego materiału dowodowego w
ramach tych zarzutów, było to, że w zakresie jakości przedstawionej argumentacji doszło
niejako do „zamiany miejsc” w stosunku do dwóch wcześniejszych zarzutów. Otóż w
przypadku zarzutów oznaczonych pkt 1 i 5 to odwołujący był w ocenie Izby stroną, która
posługiwała się gołosłownymi argumentami, w odróżnieniu od zamawiającego, natomiast w
odniesieniu do zarzut
ów z pkt 6 i 7 to odwołujący przedstawił wynikową i popartą stosownymi
dowodami argumentację, a tymczasem zamawiający poprzestał na ogólnikowych
stwierdzeniach, które nie zostały oparte żadnymi środkami dowodowymi.
Przede wszystkim w opinii składu orzekającego odwołujący wykazał, że zamawiający w zbyt
szerokim zakresie,
w sposób niepowiązany z przedmiotem zamówienia przeniósł do treści
Załącznika nr 10, treść postanowień dotyczących prezentacji sterownika określonych w
analogicznym dokumencie opracowanym n
a potrzeby postępowania prowadzonego przez
miasto Gliwice.
W tym miejscu należy podkreślić, że Izba nie kwestionowała możliwości skorzystania czy też
oparcia się na doświadczeniach innych zamawiających, szczególnie jeśli te doświadczenia
doprowadziły nie tylko do satysfakcjonującego rezultatu, ale także zostały docenione przez
organizacje branżowe, a także nie została uznana za niewłaściwą sama możliwość
prezentacji zaoferowanego sterownika. W okolicznościach przedmiotowej sprawy, Izba
uznała za niewłaściwą konstrukcję Załącznika nr 10 przez jego niepełną zgodność z treścią
opisu przedmiotu zamówienia oraz zaproponowany opis procesu weryfikacji wybranych
funkcjonalności realizowanych przez sterownik w ściśle określony sposób. Izba wzięła przy
tym pod uwagę dowody złożone na rozprawie przez odwołującego w postaci:
dokumentu przygotowanego z wykorzystaniem oprogramowania, prezentującego
porównanie dwóch dokumentów, tj. Załącznika nr 10 z postępowania oraz jego
odpowiednika z postępowania miasta Gliwice;
- wy
druku Załącznika nr 10 wraz z naniesionymi komentarzami przez odwołującego
określającymi preferencje dla sposobu realizacji określonej funkcji.
W związku z powyższym oraz mając na uwadze brak adekwatnej argumentacji
zamawiającego w tym zakresie Izba doszła do przekonania, że odwołujący wykazał co do
ogółu, iż znalazły potwierdzenia zastrzeżenia poczynione wobec treści Załącznika nr 10, a
wynikające z odwołania.
Argumentacja zamawiającego skupiła się co do meritum w zasadzie na tym, że oba zarzuty
były niekonkretne i ogólne, a odwołujący na rozprawie w sposób niedopuszczalny rozszerzył
ich zakres. Izba uznała, że argumentacja zamawiającego w powyższym zakresie nie
znalazła potwierdzenia. Co prawda można było przyjąć, że argumentacja w tym zakresie
zawarta w
odwołaniu była dość zdawkowa, ale prezentowała główne zastrzeżenia wobec
przedmiotowego załącznika tj. niespójność z opisem przedmiotu zamówienia oraz
niezasadność opisu procesu weryfikacji funkcjonalności sterownika. Na rozprawie
odwołujący rozwinął te kwestie i złożył na ich potwierdzenie dowody, co nie stanowiło
naruszenia ani art. 180 ust. 3 Pzp, ani art. 192 ust.7 Pzp. Podniesiona
przez odwołującego
na rozprawie argumentacja
dotycząca zbyt szerokiego wykorzystania w treści Załącznika nr
10, wcześniejszego dokumentu wytworzonego w ramach postępowania miasta Gliwice,
wpisywała się w ocenie składu orzekającego w zarzut odnoszący się do niespójności treści
tego załącznika z treścią SIWZ.
W związku z powyższym Izba uznała, że oba zarzuty należy uwzględnić, a nakaz skierowany
wobec zamawiającego został sformułowany z uwzględnieniem modyfikacji żądania
dotyczącego zarzutu oznaczonego pkt 7, zaproponowanej przez odwołującego na rozprawie.
Jak wskazano powyżej Izba nie kwestionowała samej okoliczności wymagania przez
zamawiającego prezentacji sterownika w ramach badania i oceny ofert w związku z tym
okolicznością zbyt daleko idącą, byłby nakaz usunięcia Załącznika nr 10 w całości i
pozbawienia tym samym zamawiającego możliwości zaprezentowania mu przez
wykonawców oferowanego sterownika. W cenie składu orzekającego sformułowany w
orzeczeniu nakaz wpisywał się w żądania zarzutów wskazanych w pkt 6 i 7 oraz na moment
rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy był adekwatny, ponieważ z jednej strony nie pozbawia
zamawiającego możliwości prezentacji sterowników przez wykonawców, a z drugiej strony
pozwoli uniknąć wykonawcom niezasadnych trudności wynikających z jego treści.
Ponadto wskazany nakaz nie oznacza, że treść Załącznika nr 10 nie może zostać przez
zamawiającego doprecyzowana lub rozwinięta w sposób, który w jego ocenie pozwoli mu na
takie uregulowanie
okoliczności związanych z przeprowadzoną prezentacją, aby w sposób
skuteczny i wynikający z potrzeb oraz założeń zamawiającego ocenić złożone oferty w
zakresie zaoferowa
nych sterowników. Przy czym możliwość doprecyzowania lub rozwinięcia
treści Załącznika nr 10 przez zamawiającego musi być zdeterminowana postanowieniami
opisu przedmiotu zamówienia (tzn. doprecyzowanie lub rozwinięcie treści ww. załącznika
musi mieć swoje oparcie w opisie przedmiotu zamówienia i z niego wynikać) oraz przepisami
Pzp.
Tym samym Izba uznała, że zarzuty wskazane w pkt 6 i 7 należało uwzględnić, ponieważ
zamawiający naruszył treść art. 29 ust. 2 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp.
Odnośnie ostatniego skierowanego na rozprawę zarzutu tj. zarzutu oznaczonego pkt
8, Izba stwierdziła, że nie znalazł on potwierdzenia. Argumentacja odwołującego w zakresie
tego zarzutu skupiała się na niezasadności wymogu opisanego w pkt 1.2.3.6 Załącznika nr 9
w związku z relatywnie dużym oddaleniem Katowic od Gliwic w ramach Górnośląskiego
Związku Metropolitalnego oraz na wskazaniu, że pośrednio takie wymaganie wskazuje na
konieczność zaoferowania sterowników firmy SWARCO, gdyż to one są zainstalowane w
ramach ITS w Gliwicach.
W związku z powyżej zaprezentowaną argumentacją odwołującego, Izba nie znalazła
powodów do uwzględnienia zarzutu. Jak wynika z treści ww. wymogu zamawiający nie
wymagał pełnej kompatybilności z systemem w Gliwicach. Kompatybilność ta ma dotyczyć
przede wszystkim nadawania priorytetu pojazdom komunikacji publicznej, nadawania
priorytetu przejazdu pojazdom uprzywilejowanym oraz informacji umieszczanych na znakach
zmiennej treści w obszarze Drogowej Trasy Średnicowej. Jak wyjaśnił zamawiający w
ramach rea
lizacji systemu ITS Gliwice 90 pojazdów uprzywilejowanych zostało
wyposażonych w urządzenia umożliwiające ich priorytetową obsługę na skrzyżowaniach z
sygnalizacją świetlną. Pojazdy uprzywilejowane (radiowozy, karetki, pojazdy straży pożarnej)
nie są wykorzystywane jedynie na terenie miasta Gliwice, a na terenie całego województwa
w tym również w Katowicach. Ponadto wymóg kompatybilności w tym zakresie ma swoje
oparcie w postanowieniach opisu przedmiotu zamówienia (pkt. 15.2 Załącznika nr 9).
W ocenie Izby
założenie przez zamawiających kompatybilności z innymi systemami, jeśli ma
to swoje uzasadnienie, tworzy jedną funkcjonalną całość i nie narusza przepisów ustawy,
należy uznać za pozytywne i słuszne. Jedną z dolegliwości, charakterystycznych dla
początków elektronizacji administracji publicznej w Polsce była silosowość i brak integracji w
obszarze IT w związku z tym dążenie do kompatybilności systemów należy uznać za
pożądane.
Dodatkowo należy wskazać, że zamawiający na rozprawie złożył dowód w postaci wydruku
korespondencji z poczty elektronicznej prowadzonej pomiędzy pełnomocnikiem
zamawiającego, a przedstawicielem Zarządu Dróg Miejskich w Gliwicach, z którego wynika,
że wymiana danych dotyczących kwestionowanego wymogu nie jest bezpośrednio
uzależniona od sterowników, które są zainstalowane w ramach ITS Gliwice. Odwołujący nie
tylko, nie kwestionował przedmiotowego dowodu, ale także wycofał argument w zakresie
sterownika SWARCO wobec tego zarzutu.
Ponadto dowód złożony przez odwołującego odnośnie przedmiotowego zarzutu tj. wydruk
mapki
Górnośląskiego Związku Metropolitalnego z portalu Wikipedia, który obrazował
położenie Gliwic względem Katowic w ramach tego związku, nie mógł stanowić o
potwierdzeniu argumentacji odwołującego, ponieważ odnosił się ze swojej istoty do
okoliczności bezspornej i można go było potraktować co najwyżej jako zobrazowanie czy też
uplastycznienie prezentowanej argumentacji.
W związku z powyższym Izba oddaliła zarzut przedstawiony w pkt 8 odwołania.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp orzeczono jak w sentencji.
Zgodnie z treścią art. 192 ust. 2 Pzp Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi
naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik
postępowania o udzielenie zamówienia. Potwierdzenie zarzutów wskazanych w odwołaniu
powoduje, iż w przedmiotowym stanie faktycznym została wypełniona hipoteza normy
prawnej wyrażonej w art. 192 ust. 2 Pzp.
Zgodnie z art. 192 ust. 9 Pzp,
w wyroku oraz w postanowieniu kończącym
postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei
w świetle art. 192 ust. 10 Pzp, strony ponoszą koszty postępowania odwoławczego
stosownie do jego wyniku, z zastrzeżeniem art. 186 ust. 6.
Jak wynika z postanowienia Sądu Okręgowego w Gliwicach z 20 lipca 2016 r. sygn. akt X Ga
– Wprawdzie żaden z przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 marca
2010 roku w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzaju
kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania nie odwołuje się do zasady
stosunkowego rozdzielenia kosztów, jednak do tego w efekcie sprowadza się rozstrzygnięcie
oparte
na zasadzie odpowiedzialności za wynik postępowania odwoławczego. W sytuacji
rozliczenie kosztów stosownie do wyniku postepowania uwzględnić zatem należało w jakiej
części odwołanie odniosło skutek (…).
W niniejszej sprawie odwołanie okazało się zasadne w zakresie dwóch zarzutów i chybione
w zakresie trzech zarzutów. W powyższej sprawie, zatem kosztami postępowania w części
2/5 obciążono zamawiającego, a w części 3/5 odwołującego. Na koszty postępowania
odwoławczego składał się wpis uiszczony przez odwołującego w wysokości 15 000 zł, koszty
poniesione przez odwołującego z tytułu zastępstwa przed Izbą wysokości 3 600 zł oraz
koszty poniesione przez zamawiającego z tytułu zastępstwa przed Izbą w wysokości 3 600
zł, zatem łącznie 22 200 zł. Zamawiający poniósł dotychczas koszty postępowania
odwoławczego w wysokości 3 600 zł, tymczasem odpowiadał za nie do wysokości 8 880 zł
200 zł x 2/5). Z kolei odwołujący podniósł do tej pory koszty w wysokości 18 600 zł (koszt
wpisu oraz wynagrodzenia pełnomocnika), a odpowiadał za te koszty w kwocie 13 320 zł
200 zł x 3/5). Wobec powyższego Izba zasądziła od zamawiającego na rzecz
odwołującego kwotę 5 280 zł (18 600 zł – 13 320 zł), stanowiącą różnicę pomiędzy kosztami
poniesionymi dotychczas przez
odwołującego a kosztami postępowania, za jakie odpowiadał
w świetle jego wyniku.
Biorąc powyższe pod uwagę, o kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku
postępowania – na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 2 pkt
1 oraz § 5 ust. 3 pkt 1 w zw. z § 3 pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r.
poz. 972).
Przewodniczący: …………………………….