Sygn. akt: KIO 168/22
POSTANOWIENIE
z dnia 1 lutego 2022 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Ryszard Tetzlaff
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym bez udziału stron oraz uczestników postępowania
odwoławczego w dniu 1 lutego 2022 r. w Warszawie odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 20 stycznia 2022 r. przez R. C. prowadzącego
działalność
gospodarczą
pod
firmą
Refleks
Chłodnictwo
R.
C.,
ul. Sienkiewicza 19, 05120 Legionowo w postępowaniu prowadzonym przez PGNiG
TERMIKA SA, ul. Modlińska 15, 03216 Warszawa
postanawia:
1. odr
zuca odwołanie,
kosztami postępowania obciąża R. C. prowadzącego działalność gospodarczą pod
firmą Refleks Chłodnictwo R. C., ul. Sienkiewicza 19, 05120 Legionowo i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez R. C. prowadzącego działalność
gospoda
rczą pod firmą Refleks Chłodnictwo R. C., ul. Sienkiewicza 19, 05120
Legionowo
tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 oraz
580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129) na niniejsze postanowienie – w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodni
czący:
Sygn. akt: KIO 168/22
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzone w trybie przetargu
nieograniczonego pn.:
„Serwis urządzeń klimatyzacyjnych oraz wentylacyjnych po okresie
gwarancyjnym w zakładach PGNiG Termika S.A.” określanego także jako: „Wykonanie prac
konserwacyjnych, naprawy klimatyzatorów oraz central wentylacyjnych w zakładach PGNiG
TERMIKA S.A. na okre
s 36 miesięcy””, Znak sprawy: 21DOZZ321; zostało wszczęte
o
głoszeniem w ogłoszeniem opublikowanym w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
w dniu 08.10.2021 r. pod nr 2021/S 196-512036-2021 przez:
PGNiG TERMIKA SA,
ul. Modlińska 15, 03216 Warszawa zwana dalej: „Zamawiającym”. Do ww. postępowania
o udzielenie zamówienia zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 r. -
Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 ze. zm.), zwana dalej „NPzp”.
W
dniu
r.
(za
pomo
cą
platformy
przetargowej:
https://termika.eb2b.com.pl)
Zamawiający poinformował o wyborze oferty najkorzystniejszej:
Mera Technik Sp. z o. o.,
ul. Ogórkowa 96, 04-998 Warszawa zwana dalej: „Mera
Technik Sp. z o. o.”. Jednocześnie, Zamawiający odrzucił m.in. ofertę R. C. prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Refleks Chłodnictwo R. C., ul. Sienkiewicza 19, 05120
Legionowo zwanego dalej:
„Refleks Chłodnictwo R. C.” albo „Odwołującym” podstawie art.
226 ust. 1 pkt 3 i 4 NPzp.
Stwierdził, że Odwołujący złożył za pośrednictwem platformy
https://termika.eb2b.com.pl ofertę na „Wykonanie prac konserwacyjnych, naprawy
klimatyzatorów oraz central wentylacyjnych, w zakładach PGNiG TERMIKA S.A. na okres 36
miesięcy”
jako
plik
w
formacie
o
nazwie
<refleks_chłodnictwo_oferta_firmy_refleks_chłodnictwo_21dozz320.pdf_2600864.pdf>
. Zgodnie z pkt 9.8.1
specyfikacji warunków zamówienia – Instrukcji dla Wykonawców – ofertę należało, pod
rygorem nieważności, złożyć w formie elektronicznej, tj. w postaci elektronicznej opatrzonej
kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Ponieważ plik z ofertą, o którym mowa powyżej,
nie został opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym, nie może być on traktowany
jako oferta złożona zgodnie z art. 63 ust. 1 NPzp w formie zgodnej z warunkami zamówienia
oraz Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów w sprawie sposobu sporządzania
i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych
oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego lub konkursie. Brak zachowania tej formy oznacza nieważność czynności
złożenia oferty. Oferta podlega zatem odrzuceniu jako niezgodna z przepisami ustawy Pzp
or
az jest nieważna na podstawie odrębnych przepisów – art. 78 Kodeksu cywilnego.
W dniu 20.01.2022 r.
(wpływ bezpośredni do Prezesa KIO) Refleks Chłodnictwo R. C.
wni
ósł odwołanie na wybór oferty najkorzystniejszej z 11.01.2022 r. Kopie odwołania
Za
mawiający otrzymał w tym samym dniu (wpływ bezpośredni do Kancelarii
Zamawiającego). Odwołanie zostało podpisane przez radcę prawnego umocowanego na
podstawie pełnomocnictwa z 18.01.2022 r. udzielonego przez właściciela. Odwołujący
wn
iósł odwołanie na:
Czynność wyboru przez Zamawiającego najkorzystniejszej oferty Mera Technik Sp. z o.o.,
pomimo niespełniania przez ten podmiot warunków udziału w postępowaniu, a co za tym
idzie Zamawiający błędnie nie wykluczył tego Wykonawcy i nie odrzucił tej oferty w toku
postępowania.
2) Za
niechanie czynności odrzucenia oferty złożonej przez Mera Technik Sp. z o.o. na
podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2b oraz 226 ust. 1 pkt 10 NPzp
, pomimo że na uchybienia
w złożonej ofercie wskazywał Odwołujący w swoich pismach kierowanych do Zamawiającego
w dniach 30.11.2021 r. i 10.12.
2021 r. i zaniechanie uprzedniego pełnego zbadania
dokumentów przedstawianych przez Mera Technik Sp. z o.o. i wykluczenia wykonawcy Mera
Technik Sp. z o.o. czym naruszony został art. 109 ust. 1 pkt 8 i 10 NPzp, art. 110 ust. 1
NPzp, art. 112 NPzp, art. 115 NPzp, art. 124 pkt 1 i 2 NPzp, art. 126 NPzp i 128 NPzp,
w szczególności art. 128 ust. 5 NPzp oraz art. 139 NPzp.
Zaniechanie czynności unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia na
podstawie art. 139 ust. 4, art. 254 pkt 2 i obligatoryjną przesłankę określoną w art. 255 pkt 2
N
Pzp wobec braku prawidłowo złożonych ofert
Zaniechanie czynności unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia na
podstawie art. 90 ust. 3 N
Pzp wobec zaistniałej zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu
(nazwy postępowania) co istotnie zmienia charakter zamówienia w porównaniu z pierwotnie
określonym, w szczególności znacznie zmienia zakres zamówienia
W art. 255 N
Pzp znajdują się przesłanki obligatoryjnego unieważnienia postępowania
o udzielenie zamówienia - Zamawiający unieważnia postępowanie, jeżeli jest ono obarczone
niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu
umowy w sprawie zamówienia publicznego, co nastąpiło w niniejszym postępowaniu.
Postepowanie Zamawiającego w zakresie wskazanym powyżej jest sprzeczne
z interesem
Odwołującego, gdyż rażąco narusza:
a) art. 226 ust. 1 pkt 2a, 2b i 2c oraz art. 226 ust. 1 pkt 10) NPzp poprzez zaniechanie
czynności wykluczenia Wykonawcy Mera Technik Sp. z o.o. i odrzucenia oferty Mera Technik
Sp. z o.o. z uwagi na złożenie oferty, która nie spełnia warunków udziału w postępowaniu, co
doprowadziło do wyboru tejże oferty jako najkorzystniejszej, czym Zamawiający naruszył art.
239 ust. 1 NPzp.
b) art. 16 pkt 1 i 2 NPzp, poprzez nie zapewnienie zachowania zasad uczciwej konkurencji
oraz równego traktowania wykonawców, w związku z niezastosowaniem przepisu art. art.
226 ust. 1 pkt 2a i 2b oraz art. 226 ust. 1 pkt 10) NPzp.
c)
art. 139 ust. 4, art. 254 pkt 2 i obligatoryjną przesłankę określoną w art. 255 pkt 2 NPzp
poprzez zaniechanie unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia wobec braku
prawidłowo złożonych ofert. Mając na uwadze powyższe wnosił o:
Uwzględnienie odwołania w całości.
Unieważnienie
czynności
wyboru
najkorzystniejszej
oferty
oraz
nakazanie
Zamawiającemu dokonania unieważnienia postępowania.
Zasądzenie od Zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego, w tym uiszczonej opłaty od odwołania wraz z kosztami zastępstwa prawnego
pełnomocnika i opłaty skarbowej.
Interes Odwołującego.
Jednocześnie wskazał, że Odwołujący posiada interes we wniesieniu odwołania
w niniejszej sprawie. Odwołujący złożył ofertę na wykonanie usług objętych postępowaniem
o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonego przez Zamawiającego zamówienia
se
ktorowego w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 1 1 września
2019 r. Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2021 poz. 1129 z późn. zm.) ogłoszenie
o zamówieniu opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej nr 2()21/S
196512036-2021-PL z dnia 08.10.2021 r., Znak sprawy: 21DOZZ321 na
„Serwis urządzeń
klimatyzacyjnych oraz wentylacyjnych po okresie gwarancyjnym w zakładach PGNiG
Termika S.A.” określanego także przez Zamawiającego jako: „Wykonanie prac
kon
serwacyjnych, naprawy klimatyzatorów oraz central wentylacyjnych w zakładach PGNiG
TERMIKA S.A. na okres 36 miesięcy”.
Pismami z 30.11.2021 r. i 10.12.
2021 r. Odwołujący zażądał odrzucenia przez
Zamawiającego oferty złożonej przez Mera Technik Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie,
bardzo szczegółowo wskazując dlaczego przedmiotowa oferta powinna zostać odrzucona i w
jakim zakresie istnieje niezgodność oferty z warunkami postępowania przetargowego.
Przedmiotowe pisma Odwołującego pozostały bez odpowiedzi, jak również Zamawiający nie
dokonał czynności odrzucenia oferty spółki Mera Technik Sp. z o.o. Przeciwnie w dniu
2022 r. Zamawiający wybrał ofertę Mera Technik Sp. z o.o. jako najkorzystniejszą.
W wyniku braku odrzucenia oferty Wykona
wcy Mera Technik Sp. z o.o. i poprzez wybór tejże
oferty jako najkorzystniejszej, interes Odwołującego w uzyskaniu przedmiotowego
zamówienia doznał uszczerbku. Gdyby Zamawiający działał zgodnie z przepisami NPzp i
odrzuciłby ofertę Mera Technik Sp. z o.o., a w konsekwencji unieważniłby postępowanie,
Odwołujący mógłby złożyć ofertę w formie prawidłowej w nowym postępowaniu. Odwołujący
nie zostałby bezprawnie pozbawiony możliwości uzyskania przedmiotowego zamówienia
publicznego. Powyższe bezsprzecznie dowodzi istnienia interesu (prawnego i
gospodarczego) Odwołującego i legitymuje do wniesienia odwołania. Wskazał, iż KIO na
gruncie poprzedniej ustawy Pzp, w wyroku KIO z 29.01.2018 r.,
sygn. akt: KIO 74/18 uznała,
iż wykonawcy mogą mieć interes w dążeniu do wykluczenia wszystkich wykonawców
biorących udział w danym postępowaniu, aby umożliwić sobie ubieganie się o dane
zamówienie w nowym postępowaniu. Pod pojęciem interesu w uzyskaniu danego
zamówienia, zdaniem Izby należy rozumieć interes w zawarciu umowy na konkretny
przedmiot zamówienia, nie ma wówczas znaczenia, czy wykonawca dąży do uzyskania tego
zamówienia w bieżącym, czy w przyszłym postępowaniu o udzielenie zamówienia. Bowiem
jak długo się o nie ubiega i dąży do zawarcia umowy, to posiada interes i może dążyć do
wyeliminowania wszystkich wykonawców i unieważnienia postępowania, tak aby móc
wystartować w nowym postępowaniu. W uzasadnieniu tego wyroki KIO wskazała: Szerokie
rozumienie interesu w uzyskaniu zamówienia było już przedmiotem orzecznictwa Trybunał
Sprawie
dliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE). W motywach 27 i 28 wyroku z dnia 5
kwietnia 2016 r. w sprawie rozpoznawanej pod sygn. akt C-689/13 Puligenica Facility Esco
Trybunał uznał, że wykonawcy mogą mieć interes w dążeniu do wykluczenia wszystkich
wykonawców biorących udział w danym postępowaniu, aby umożliwić sobie ubieganie się o
dane zamówienie w nowym postępowaniu. Pogląd ten był już wcześniej prezentowany przez
Trybunał w wyroku Fastweb C-100/12 (EU:C 2013:448). TSUE stoi na stanowisku, że interes
w u
zyskaniu danego zamówienia należy rozumieć jako interes w
zawarciu umowy na konkretny przedmiot zamówienia i nie ma znaczenia, czy wykonawca
dąży do uzyskania tego zamówienia w bieżącym czy w przyszłym postępowaniu o udzielenie
zamówienia, jak długo się o nie ubiega i dąży do zawarcia umowy, to ma interes i może
dążyć do wyeliminowania wszystkich wykonawców i unieważnienia postępowania, tak aby
móc wystartować w nowym postępowaniu. Takie podejście Trybunału ma obecnie
dodatkowe uzasadnienie w rozwiązaniach przyjętych w dyrektywach 2014/24/UE oraz
2014/25/UE.
"Dane zamówienie” nie jest więc równoznaczne "danemu postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego", lecz "danemu przedmiotowi zamówienia". W ocenie
Odw
ołującego w wyniku naruszenia przepisów Pzp przez zamawiającego, opisanych w
odwołaniu, postępowanie powinno zostać unieważnione. Brak unieważnienia postępowania
będzie oznaczał wybór wykonawcy PIR niezgodnie z przepisami Pzp, a także doprowadzi do
sytuacj
i, w której odwołujący zostanie pozbawiony możliwości uzyskania przedmiotowego
zamówienia, co w konsekwencji spowoduje u niego szkodę w postaci utraty korzyści, jakie
osiągnąłby realizując przedmiot zamówienia. W związku z powyższym, odwołujący stwierdził,
że niewątpliwie posiada interes w złożeniu odwołania i unieważnieniu postępowania. Dodał,
że za najkorzystniejszą została uznana przez Zamawiającego oferta Wykonawcy, który nie
spełnia warunków udziału w postępowaniu, a tym samym oferta, która powinna podlegać
odrzuceniu. Sprzeczny z ustawą wybór oferty Mera Technik Sp. z o.o. zniweczył szanse
Odwołującego na zawarcie umowy z Zamawiającym. Odwołujący może zatem ponieść
szkodę w postaci utraconych korzyści związanych z uzyskaniem zamówienia. Dodatkowo
stwierdził, że interes Odwołującego we wniesieniu odwołania wynika także z faktu, że
aktualnie to właśnie Odwołujący wykonuje tożsamą umowę na rzecz Zamawiającego, która
ma zostać zawarta po zakończeniu przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego.
Z uwagi na fakt, że Odwołujący doskonale zna specyfikę branży chłodniczej,
materiałów oraz czynności serwisowych oraz prowadzi obsługę Zamawiającego w tym
zakresie od 3 lat, wiedział jakie zarzuty postawić w toku postępowania ofercie złożonej przez
Mera Technik Sp. z o.o.
Zamawiający w dniu 21.01.2022 r. (za pomocą platformy przetargowej:
https://termika.eb2b.com.pl) wezwał wraz kopią odwołania, w trybie art. 524 NPzp,
uczestników postępowania przetargowego do wzięcia udziału w postępowaniu
odwoławczym.
Żadne zgłoszenie przystąpienia nie miało miejsca.
W dniu 31.01.2022 r. (e-mailem podpisanym podpisem elektronicznym
) Zamawiający
wobec wniesienia odwołanie do Prezesa KIO wniósł na piśmie, w trybie art. 521 NPzp,
odpowied
ź na odwołanie, w której wnosił o odrzucenie odwołania na podstawie art. 528 pkt 2
NPzp, ewentualnie o
oddalenie zarzutów odwołania w całości. Kopia odpowiedzi na
odwołanie została przekazana Odwołującemu i Mera Technik Sp. z o.o. Niniejsza odpowiedź
została podpisana przez pełnomocnika działającego na podstawie pełnomocnictwa z
27.04.2021 r. udzielonego przez P. Z. Cz. Z. osoby ujawnione
i umocowane do łącznej
reprezentacji zgodnie z
załączonym przez Zamawiającego do dokumentacji przesłanej do
KIO
odpisem pełnym KRS-u.
Jednocześnie, należy podkreślić, że z dokumentacji postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego przesłanej przez Zamawiającego wynika, że 24.01.2022 r.
Zamawiający otrzymał kopie zgłoszonego przystąpienia firmy Mera Technik Sp. z o.o., nadto
28.01.2022 r.
(wpływ do Prezesa KIO w wersji elektronicznej podpisane podpisem cyfrowym
za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej - ePUAP) do KIO wpłynęło pismo
procesowe Mera Technik Sp. z o.o.,
który uważa się za Przystępującego po stronie
Zamawiającego wnosząc o odrzucenie odwołania na podstawie art. 528 pkt 2 NPzp. Izba
podkreśla, że z uwagi na powyższe okoliczności ponownie zweryfikowała okoliczności
formalne sprawy, w tym w szczególności kwestie tego czy Mera Technik Sp. z o.o. zgłosiła
przystąpienie do postępowania po stronie Zamawiającego i nie stwierdziła (po weryfikacji
dwukrotnej 28 i 31.01.2022 r. przez podległe jej jednostki), aby w ustawowym terminie do
Izby wpłynęło zgłoszenie przystąpienia wskazanego wyżej Wykonawcy. Nadto, wobec
argumentacji z pisma z 28.01.2022 r.
z urzędu rozpoznała wniosek o odrzucenie Mera
Technik Sp. z o.o.
, w zakresie którego odniosła się poniżej w dalszej części. Nadto,
identyczny wniosek w swojej
odpowiedzi na odwołanie z 31.01.2022 r. postawił
Zamawiający, co tym bardziej skutkowało jego rozpoznaniem.
Na podstawie tych dokumentów Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła:
Odwołanie podlegało odrzuceniu na podstawie art. 528 pkt 2 NPzp, jako wniesione
przez podmiot nieuprawniony.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Zamawiający w dniu 11.01.2022 r. dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej Mera
Technik Sp. z o. o. Jednocześnie, w ramach tej samej czynności Zamawiający odrzucił m.in.
ofertę Refleks Chłodnictwo R. C. podstawie art. 226 ust. 1 pkt 3 i 4 NPzp. Refleks
Chłodnictwo R. C. wniósł odwołanie ale nie zaskarżył czynności odrzucenia swojej oferty, a
jedynie wybór oferty najkorzystniejszej i zaniechanie odrzucenia oferty wybranej. Wnosił
także o unieważnienie postępowania, a swój interes upatrywał generalne w nowym
post
ępowaniu.
Zgodnie z art. 528 pkt 2 NPzp:
„Izba odrzuca odwołanie, jeżeli stwierdzi, że:
odwołanie zostało wniesione przez podmiot nieuprawniony.”. Zgodnie z art. 505 ust. 1 i 2
NPzp:
„1. Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu oraz innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu
zamówienia lub nagrody w konkursie oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy.
2. Środki ochrony prawnej wobec
ogłoszenia wszczynającego postępowanie o udzielenie zamówienia lub ogłoszenia o
konkursie oraz dokumentów zamówienia przysługują również organizacjom wpisanym na
listę, o której mowa w art. 469 pkt 15, oraz Rzecznikowi Małych i Średnich Przedsiębiorców.”.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 30 NPzp:
„wykonawcy – należy przez to rozumieć osobę fizyczną,
osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która
oferuje na rynku wykonanie robót budowlanych lub obiektu budowlanego, dostawę
produktów lub świadczenie usług lub ubiega się o udzielenie zamówienia, złożyła ofertę lub
zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego.”.
W pierwszej kolejności wskazania wymaga, że
Ustawodawca określił ściśle krąg podmiotów, którym przysługuje prawo do wniesienia środka
ochrony prawnej. Zgodnie z art. 505 NPzp jest to wykonawca, uczestnik konkursu i inny
podmiot, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia lub nagrody w konkursie oraz
poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów
ustawy oraz organizacje wpisane na listę, o której mowa w art. 469 pkt 15 i Rzecznik Małych
i Średnich Przedsiębiorców. Zgodnie z powyższym tylko podmioty wskazane w tym przepisie
mogą zostać uznane za uprawnione do wniesienia odwołania, stąd a contrario podmioty
niezaliczające się do tego kręgu muszą zostać uznane za nieuprawnione do wniesienia
odwołania, a wniesione przez nie odwołanie podlega odrzuceniu na podstawie art. 528 pkt 2
NPzp.
W odniesieniu do pojęcia „wykonawcy” definicja legalna zawarta jest w art. 7 pkt 30
NPzp
– wykonawca to osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca
osobowości prawnej, która oferuje na rynku wykonanie robót budowlanych lub obiektu
budowlanego, dostawę produktów lub świadczenie usług lub ubiega się o udzielenie
zamówienia, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego. Tym
samym status wykonawcy, zgodnie z powyższą definicją, wiąże się z czynnym
uczestnictwem w kolejnych etapach postępowania o udzielenie zamówienia, czy też z
realizacją samego zamówienia. Podobnie zdefiniowane jest pojęcie „wykonawcy” w ustawie
Prawo zamówień publicznych z 2004 roku, a omawiana przesłanka odrzucenia odwołania nie
uległa zmianie. W ocenie Izby, przy uwzględnieniu definicji legalnej „Wykonawcy” oraz
zbieżności przesłanek odrzucenia wymaga odnotowania, że dotychczasowy dorobek
orzecznicy w powyższym zakresie pozostaje aktualny.
Izba podkreśla, że sam fakt złożenia oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego przez Odwołującego nie gwarantował i nie gwarantuje wykonawcy zachowania
statusu wykonawcy w znaczeniu nadanym temu pojęciu przez ustawodawcę, a to
bezpośrednio wpływa na możliwość korzystania ze środków ochrony prawnej. Status
wykonawcy można nieodwracalnie utracić – przykładowo – w wyniku zaniechania
zaskarżenia przez wykonawcę, który złożył ofertę decyzji zamawiającego o odrzuceniu jego
oferty lub wyklucz
eniu go z udziału w postępowaniu, co miało miejsce w przedmiotowym
stanie faktycznym.
Oferta Odwołującego, zostało odrzucona z postępowania o udzielenie zamówienia
czynnością z 11.01.2022 r. – natomiast zarzuty odwołania nie odnoszą się do czynności
odrz
ucenia oferty Odwołującego i Odwołujący nie kwestionuje tej czynności Zamawiającego.
Zarzuty odwołania nakierowane są na nieprawidłową, w ocenie Odwołującego, czynność
wyboru oferty najkorzystniejszej, która to oferta w ocenie Odwołującego powinna zostać
o
drzucona z postępowania z uwagi na naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 2a, 2b i 2c oraz art. 226
ust. 1 pkt 10) NPzp poprzez zaniechanie czynności wykluczenia Mera Technik Sp. z o.o.
i odrzucenia oferty Mera Technik Sp. z o.o. z uw
agi na złożenie oferty, która nie spełnia
warunków udziału w postępowaniu, co doprowadziło do wyboru tejże oferty jako
najkorzystniejszej, czym Zamawiający naruszył art. 239 ust. 1 NPzp. Nadto, naruszenie
przez Zamawiającego art. 16 pkt 1 i 2 NPzp, poprzez nie zapewnienie zachowania zasad
uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, w związku z
niezastosowaniem przepisu art. 226 ust. 1 pkt 2a i 2b oraz art. 226 ust. 1 pkt 10) NPzp, czy
też art. 139 ust. 4, art. 254 pkt 2 i obligatoryjną przesłankę określoną w art. 255 pkt 2 NPzp
poprzez zaniechanie unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia wobec braku
prawidłowo złożonych ofert.
Izba stwierdziła, że Odwołujący w żaden sposób nie przeciwdziałał eliminacji oferty
Odwołującego z udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia, akceptując tym samym
ustalenia i ostateczną ocenę swojej oferty dokonaną przez Zamawiającego w ramach
czynności z 11.01.2022 r.
Wymaga odnotowania w tym miejscu, że Odwołujący status wykonawcy
w postępowaniu o udzielenie zamówienia w prowadzonym niewątpliwie posiadał (złożył
ofertę, ubiegał się o zamówienie), to jednak, w wyniku czynności podjętej w postępowaniu
o udzielenie zamówienia przez Zamawiającego, polegającej na odrzuceniu jego oferty, której
to czynności Odwołujący tym razem nie zakwestionował (przez podniesienie w ramach tego
od
wołania zarzutów w zakresie odrzucenia ofert lub złożenie odwołania w tym zakresie)
status aktywnego uczestnika
(wykonawcy) postępowania o udzielenie zamówienia utracił.
Czynność Zamawiającego odrzucenia oferty Odwołującego z postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego wywiera skutki prawne, które – wobec niewniesienia odwołania –
mają charakter nieodwracalny. Przymiot uczestnika postępowania Odwołujący utracił w
momencie, gdy zdecydował się nie kwestionować czynności Zamawiającego o odrzuceniu
oferty Odwołującego z postępowania, a zaskarżyć jedynie czynność wyboru oferty
najkorzystniejszej innego wykonawcy. W
efekcie Odwołujący również sam zrezygnował z
swojego statusu „wykonawcy” aktywnego uczestnika postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego.
W orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE, chociażby w wyroku z dnia 21
grudnia 2016 r. w sprawie C-355/15 w sprawie Bietergemeinschaft Technische
Gebäudebetreuung GesmbH und Caverion Österreich GmbH przeciwko Universität für
Bodenkultur Wien i VAMED Management und Service GmbH & Co KG in Wien,
Trybunał
uznał, że wykonawcy wykluczonemu na mocy ostatecznej decyzji zamawiającego można
odmówić dostępu do odwołania od decyzji o udzieleniu zamówienia, nawet jeżeli oferty
złożyli tylko ten wykluczony wykonawca i wykonawca, którego oferta została uznana za
najkorzystniejszą, a zdaniem wykluczonego wykonawcy najkorzystniejsza oferta również
powinna była zostać odrzucona. W glosie do ww. orzeczenia TSUE Małgorzaty Sieradzkiej
(LEX/el. 2017) -
skuteczność zaskarżania decyzji instytucji zamawiającej wymaga posiadania
legitymacji do wnoszenia środków ochrony prawnej. Skuteczne odwołanie to środek, który
może być wniesiony przez podmiot (oferenta) zainteresowany uzyskaniem określonego
zamówienia, który poniósł szkodę, względnie jest narażony na jej poniesienie w następstwie
podnoszonego naruszenia prawa UE lub przepisów krajowych (dokonujących transpozycji).
Interesu we wnoszeniu środka ochrony prawnej nie ma oferent ostatecznie wykluczony z
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Za kluczowe zatem należy uznać
przede wszystkim czynne działanie Odwołującego co do obrony własnej oferty, własnego
uczestnictwa w prowadzonym postępowaniu, by skutecznie mógł on kwestionować pozostałe
decyzje instytucji zamawiającej, które zapadły w postępowaniu. TSUE w sprawie
Hackermüller (wyrok z dnia 19 czerwca 2003 r. w sprawie C-249/01 Werner Hackermüller
przeciwko Bundesimmobiliengesellschaft mbH (BIG) i Wiener Entwicklungsgesellschaft mbH
für den Donauraum AG (WED), ECLI:EU:C:2003:359), potwierdza powyższą tezę, bowiem
Trybunał wyraźnie stwierdził, że nie można odmówić prawa do wniesienia odwołania od
decyzji
o wyborze oferty najkorzystniejszej wykluczonemu wykonawcy bez umożliwienia mu
zakwestionowania podstaw jego wykluczenia.
Skoro nie może ubiegać się o udzielenie zamówienia, nie może go również uzyskać,
niemożliwym jest zatem wykazanie przez niego szkody. Odnosząc się natomiast do interesu,
którego Odwołujący upatruje w dążeniu do unieważnienia postępowania i ewentualnego
uzyskania zamówienia w kolejnym postępowaniu, wskazania wymaga, że Izba, w myśl art.
555 NPzp
orzeka w granicach zarzutów odwołania w konkretnym, aktualnie toczącym się
postępowaniu. Jak wskazano w postanowieniu KIO z dnia 6 listopada 2020 r. w sprawie
o sygn. akt KIO 2722/20:
„Tym samym Izba nie jest organem sprawującym nadzór nad
zamawiającym, ale organem rozstrzygającym spory pomiędzy uczestnikami postepowania
o udzielenie zamówienia publicznego i jej orzeczenie jest wiążące tylko w danej konkretnej
sprawie odwoławczej i pomiędzy stronami, które w tej sprawie występowały. Izba bowiem
rozpoznaje postępowanie przygotowawcze do zawarcia umowy cywilnoprawnej
w szczególnym reżimie prawnym jakim jest Prawo zamówień publicznych i dlatego jej
rozstrzygnięcia nie mają charakteru erga omnes.” Stanowisko takie można wywieść
z orzeczenia TSUE z dnia 11 maja 2017 r., w sprawie C-131/16 Archus et Gama pkt 59:
„Z powyższego wynika, że dyrektywę 92/13 należy interpretować w ten sposób, że w sytuacji
takiej jak ta rozpatrywana w postępowaniu głównym, w której w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego złożono dwie oferty, a instytucja zamawiająca wydała jednocześnie
dwie decyzje, odpowiednio, o odrzuceniu oferty jednego z oferentów i o udzieleniu
zamówienia drugiemu, odrzucony oferent, który zaskarżył obie te decyzje, powinien mieć
możliwość żądania wykluczenia oferty wygrywającego oferenta, w związku z czym pojęcie
„danego zamówienia” w rozumieniu art. 1 ust. 3 dyrektywy 92/13 może w danym razie
dotyczyć ewentualnego wszczęcia nowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego.” Możliwość dążenia do unieważnienia postępowania i ewentualnie uzyskania
zamówienia w kolejnym została niewątpliwie powiązana z koniecznością jednoczesnego
kwestionowania decyzji o odrzuceniu oferty, tudzież wykluczenia wykonawcy, z której to
drogi
Odwołujący zrezygnował.
Oznacza to, że możliwość uzyskania zamówienia po unieważnieniu postępowania
stanowi konsekwencję pozytywnego rozpatrzenia odwołania czy skargi, w której wykonawca
podważa zarówno własne wykluczenie czy odrzucenie oferty ale również inne czynności
w postępowaniu dotyczące jedynego konkurencyjnego oferenta.
Dlatego też Izba na podstawie art. 553 zdanie 2 oraz art. 528 pkt 2 NPzp postanowiła,
że odwołanie powinno zostać odrzucone, jako złożone przez podmiot nieuprawniony. Izba
w przedmiotowych okolic
znościach kierowała się także postanowieniem KIO z 18.03.2021 r.,
sygn. akt: KIO 727/21.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie art. 575
oraz art. 574 NP
zp, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 oraz § 8 ust. 1 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów
kos
ztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r., poz. 2437 ze zm.) zaliczając na poczet niniejszego
postępowania odwoławczego koszt wpisu od odwołania uiszczony przez Odwołującego. W
myśl powołanych przepisów, a także zgodnie z poglądem jednolicie prezentowanym w
orzecznictwie, tak Izby, jak i Sądów Okręgowych, w przypadku odrzucenia odwołania
Odw
ołującego obciąża się całością wniesionego wpisu, zgodnie z zasadą odpowiedzialności
za wy
nik postępowania wynikającą z art. 575 NPzp (por. przykładowo wyrok Sądu
Okręgowego w Krakowie z 22 listopada 2012 r., sygn. akt: XII Ga 517/11).
Przewodniczący: