Sygn. akt: KIO 2296/22
WYROK
z dnia 21
września 2022 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Marek Bienias
Protokolant: Klaudia Kwadrans
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16
września 2022 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 2 września 2022 r. przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia, tj. Konsorcjum firm:
Summa Linguae
Technologies S.A.
z siedzibą w Krakowie oraz
GTC AMG Sp. z o.
o. z siedzibą w
Warszawie
w postępowaniu prowadzonym przez Ministerstwo Infrastruktury w Warszawie,
przy udziale wykonawcy Lingua Lab s.c. W. S., M. D.
prowadzący działalność
gospodarczą w Krakowie, zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie zamawiającego
orzeka:
1. U
marza postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutu oznaczonego w pkt 5
odwołania.
W pozostałym zakresie odwołanie oddala.
Kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia, tj. Konsorcjum firm:
Summa Linguae Technologies S.A.
z siedzibą w
Krakowie oraz
GTC AMG Sp. z o.
o. z siedzibą w Warszawie
i:
Zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia
11 września 2019 r. − Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129) na niniejszy wyrok − w terminie 14 dni
od dn
ia jego doręczenia − przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………
Sygn. akt: KIO 2296/22
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Ministerstwo Infrastruktury w Warszawie – prowadzi postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego prowadzonego
w trybie przetargu nieograniczonego na
„Obsługę Ministerstwa Infrastruktury w zakresie usług tłumaczeniowych i usług dodatkowych”,
numer postępowania: BDG-5.2511.1.2022.IJS
Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane
w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 15.06.2022 r. pod numerem
2022/S 114-321700.
W dniu
2 września 2022 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia, tj.
Konsorcjum firm:
Summa Linguae Technologies S.A.
z siedzibą w Krakowie oraz
GTC AMG
Sp. z o.
o. z siedzibą w Warszawie
wni
eśli odwołanie od
niezgodnych z przepisami ustawy
PZP
czynności oraz zaniechań Zamawiającego polegających na:
Zaniechaniu odrzucenia oferty Lingua Lab, mimo że wykonawca ten w odpowiedzi na
wezwanie do wyjaśnień w zakresie ceny zaoferowanej w Postępowaniu nie sprostał
obowiązkowi wykazania, że oferowana cena nie jest rażąco niska w stosunku do
przed
miotu zamówienia, a złożone wyjaśnienia nie uzasadniają podanych w ofercie cen
jednostkowych,
co stanowi naruszenie art. 224 ust. 6 w zw. 224 ust. 5 w zw. z art. 239 ust. 1 i 2 ustawy Pzp
w zw. z art. 16 i art. 17 ust. 2 ustawy Pzp;
Zaniechaniu odrzucenia oferty Lingua Lab mimo,
że oferta ta zawiera rażąco niską
cenę w pozycjach 13, 15, 45, 63, 65, 77, 83 formularza cenowego stanowiącego
ujednolicony Załącznik 6 do Specyfikacji Warunków Zamówienia (dalej: „SWZ”),
co stanowi naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 8) ustawy Pzp w zw. 224 ust. 5 w zw. z art. 239 ust.
1 i 2 ustawy Pzp w zw. z art. 16 i art. 17 ust. 2 ustawy Pzp;
Zaniechaniu odrzucenia oferty Lingua Lab, mimo że została złożona w warunkach
czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. 2022 r., poz. 1233
– dalej: „uznk”),
co stanowi naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 7) ustawy Pzp w zw. z art. 3 ust. 1 i 2 uznk w zw.
z art. 15 ust. 1 pkt 1) uznk w zw. z art. 239 ust. 1 i 2 ustawy Pzp art. 16 i art. 17 ust. 2 ustawy
Pzp;
Zaniechaniu odrzucenia oferty Lingua Lab, mimo
że treść oferty tego wykonawcy
jest niezgodna z warunkami
zamówienia,
co stanowi naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 5) ustawy Pzp w zw. z art. 239 ust. 1 i 2 ustawy Pzp
art. 16 i art. 17 ust. 2 ustawy Pzp;
Zaniechaniu odtajnienia informacji zawartych w
załącznikach do oferty Lingua
Lab, tj. Uzasadnienie utajnienia informacji
– część TAJNA, Wykaz osób, załącznik 7a –
część TAJNA, Doświadczenie zawodowe, załącznik 7b – część TAJNA, podczas gdy
zastrzeżone informacje nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa, a Lingua Lab nie
wykazało przesłanek niezbędnych do utrzymania w tajemnicy zastrzeganych informacji
w rozumieniu uznk,
co stanowi naruszenie art. 18 ust. 3 ustawy Pzp w zw. z art. 11 ust. 2 uznk w zw. z art. 16 i art.
17 ust. 2 ustawy Pzp;
wyborze oferty Lingua Lab jako najkorzystniejszej w
Postępowaniu, podczas gdy oferta
tego wykonawcy powinna
zostać odrzucona,
co stanowi naruszenie art. 239 ust. 1 i 2 ustawy Pzp w zw. z art. 16 i art. 17 ust. 2 ustawy Pzp;
Opierając się na przedstawionych zarzutach wykonawcy wspólnie ubiegający się o
udzielenie zamówienia wnieśli o uwzględnienie odwołania
w
całości i nakazanie
Zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty Lingua Lab,
2) dokonania ponownego badania i oceny ofert w
Postępowaniu,
3) odtajnienia informacji
zastrzeżonych przez Lingua Lab jako tajemnica przedsiębiorstwa,
4) odrzucenia oferty Lingua Lab,
5) dokonania wyboru oferty
Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej w Postępowaniu.
Odwołujący wskazał, że:
Zamawiający w dniu 23 sierpnia 2022 r. dokonał rozstrzygnięcia Postępowania, w którym
jako najkorzystniejszą wybrał ofertę Lingua Lab. Zdaniem Odwołującego wybór oferty
Lingua Lab i zaniechanie
odrzucenia oferty tego wykonawcy jak również zaniechanie
odtaj
nienia informacji zawartych w ofercie Lingua Lab w istotny sposób narusza przepisy
ustawy Pzp.
I.
Ad zarzutu wskazanego w pkt 1)
– brak wykazania, że oferta nie
zawiera
rażąco niskiej ceny
Zamawi
ający w Postępowaniu wymagał od wykonawców zgodnie z pkt 7.11 SWZ złożenia
wraz z
ofertą formularza cenowego, w którym cena oferty miała zostać podana w podziale na
87 pozycji. Przy
czym przy każdej pozycji wskazana została szacowana liczba jednostek.
Ponadto zgodnie z Projektowanymi
Postanowieniami Umowy stanowiącymi załącznik nr 2 do
SWZ (dalej: „Wzór umowy”), Zamawiający wskazał, że wynagrodzenie wykonawcy
rozliczane
będzie na podstawie pojedynczych zleceń, a załącznikiem do przyszłej
umowy ma
być formularz cenowy wykonawcy. Zatem oczywistym jest, że każda pozycja
uwzględniona w formularzu cenowy powinna przynosić wykonawcy zysk z realizacji
przedmiotu zamówienia, gdyż Zadamawiający może korzystać w dowolny sposób z
wybranych przez siebie pozycji uwzględnionych w formularzu ofertowym wg swoich
bieżących potrzeb.
W
postępowaniu wpłynęły dwie oferty Odwołującego i Lingua Lab. Zamawiający w toku
badania i oceny oferty
powziął wątpliwości co do ceny zaoferowanej przez Lingua Lab w
Postępowaniu w zakresie cen wskazanych w formularzu cenowym i w dniu 21 lipca 2022 r.
wezwał Lingua Lab do wyjaśnień w zakresie wyliczenia istotnych części składowych ceny na
podstawie art. 224 ust. 1
ustawy Pzp. Wezwanie dotyczyło następujących pozycji formularza
cenowego:
„- w poz. 13 – Tłumaczenie konsekutywne (w tym szeptane) w grupie języków A – 1 godzina
tłumaczenia wykonana przez 1 tłumacza – (307,50 zł brutto),
- w poz. 15 – Tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie języków A – 1 godzina
tłumaczenia wykonana przez 1 tłumacza – (307,50 zł brutto),
- w poz. 45
– Tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie języków B1 – 1 godzina
tłumaczenia wykonanego przez 1 tłumacza – (430,50 zł brutto),
- w poz. 63
– Tłumaczenie konsekutywne (w tym szeptane) w grupie języków C – 1 godzina
tłumaczenia wykonanego przez 1 tłumacza – (553,50 zł brutto),
- w poz. 65
– Tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie języków C – 1 godzina
tłumaczenia wykonanego przez 1 tłumacza – (553,50 zł brutto),
- w poz. 77
– Szybkoobrotowa kamera kopułowa – 1 szt. – 4 godzinny bok wynajmu –
(750,00 zł brutto),
- w poz. 83
– Centrum HUB do tłumaczenia symultanicznego w trybie online obejmujące:
system tłumaczeń symultanicznych wraz z kabiną (zgodność z normą ISO 4043, ISO 140-4 i
ISO 717-1
lub równoważną), dodatkową kabinę zgodność z normą ISO 4043, ISO 140-4 i
ISO 717-1 lub
równoważną, wymóg covid), monitor podglądowy – 2 szt., komputer z
kartą dźwiękową – 3 szt.,
łącze internetowe wraz z powierzchnią – 4 godzinny bok wynajmu – (2000,00 zł brutto),
- w poz. 84
– Platforma ZOOM do 100 osób dla jednego języka – 4 godzinny bok wynajmu
– (600,00 zł brutto).”
Zamawiający wyznaczył termin na złożenie wyjaśnień na dzień 27 lipca 2022 r. Lingua Lab
zwróciło się do Zamawiającego z wnioskiem o zmianę terminu na dzień 29 lipca 2022 r., na
co
Zamawiający wyraził zgodę. Jednocześnie w żadnym momencie Lingua Lab nie negowało
treści ani zakresu wezwania.
W dniu 29 lipca 2022 r. Lingua Lab złożyła wyjaśnienia zawarte de facto na 5 stronach. W
ocenie Odwołującego wyjaśnienia te nie mogą stanowić podstawy do wyjaśnienia ceny
zaoferowanej w
Postępowaniu we w/w pozycjach, których wyjaśnienia żądał Zamawiający.
Lingua Lab nie sprostała obowiązkowi wyrażonemu w art. 224 ust. 5 ustawy Pzp
wskazującemu, że ciężar udowodnienia, że zaoferowana w Postępowaniu cena nie jest
rażąco niska spoczywa na wykonawcy, jak również złożone w Postępowaniu wyjaśnienia
nie
potwierdzają, że zaoferowana w Postępowaniu cena w danych pozycjach nie jest
rażąco niska. Odwołujący wskazuje w tym zakresie na następujące okoliczności.
Uwagi
Ogólne
Lingua Lab złożyła wyjaśnienia, z których wynika de facto, że jedynym kosztem jaki ponosi
ten wykonawca w związku z realizacją przedmiotu zamówienia jest wynagrodzenie tłumaczy.
We wstępie do wyjaśnień Lingua Lab wskazuje wprost, że w związku ze sposobem
organizacji podmiotu koszty prowadzenia
działalności są marginalne. Wskazać jednak
należy, że twierdzenia te są gołosłowne i nie poparte żadnymi dowodami.
Wykonawca nie przedstawia
żadnych danych, informacji i dowodów w zakresie kosztów
ogólnych prowadzenia działalności takich jak chociażby:
a) Koszt wynajmu biura;
b) Koszty
opłat eksploatacyjnych;
c) Koszt
obsługi księgowej;
d) Koszty zakupu
niezbędnego oprogramowania;
e) Koszty uzyskania
certyfikatów ISO;
f)
Koszt zatrudnienia
osób wymaganej w pkt 2.4 SWZ (strona 5 SWZ).
Ponadto wykonawca ten wskazuje, że organizacja wewnętrzna opiera się na zdobytym
know-
how, wskazując, że wykonawca stosuje zasady określone w księdze jakości, które
usprawniają pracę w Lingua Lab. Wykonawca nie składa jednak w tym zakresie żadnych
dowodów, więc informacja ta jest niczym niepopartym stwierdzeniem, którego Zamawiający
nie jest w stanie
zweryfikować.
Co więcej Lingua Lab twierdzi, że koszty administracyjne i koszty pracy w tym zakresie są
marginalne i nawet o nich nie wspomina, nie wymienia i nie wskazuje jakiego
rzędu są to
wartości. Pomija przy tym całkowicie wymóg zatrudnienia osób do obsługi zleceń wskazany
w pkt 2.4 SWZ w zw. z §8 ust. 1 załącznika nr 2 do SWZ w zw. z rozdz. IV pkt 3 ppkt 4 OPZ.
Stwierdzając przy tym, że koszty te rozkładają się na wiele projektów. Wobec braku
wskazania jakiejkolwiek
wartości oraz jakichkolwiek dowodów na poparcie zawartych w
wyjaśnieniach twierdzeń, należy uznać, że wyjaśnienia w tym zakresie są gołosłowne, a
Zamawiający w żaden sposób nie mógł ich zweryfikować. Ponadto treść wyjaśnień w
zakresie kosztów ogólnych realizacji zamówienia może prowadzić do wniosku, że
finansowane są one z innych umów, co na gruncie składanych wyjaśnień i utrwalonej linii
orzecznic
zej Krajowej Izby Odwoławczej (dalej: „KIO” lub „Izba”) jest niedopuszczalne.
Należy zatem uznać, że wyjaśnienia Lingua Lab nie uwzględniają nawet w najmniejszym
stopniu wyjaśnień w zakresie kosztów jakie wykonawca ten ponosić będzie w związku z
realizacj
ą przedmiotu zamówienia. Stwierdzenie bowiem, że są one marginalne, zatem
nie wskazujemy na ich
wartość, a następnie przedstawienie określonej treści wyjaśnień
oznacza,
że Lingua Lab w ogóle tych kosztów nie uwzględniło w kalkulacji ceny oferty.
Wskazać również należy, że Lingua Lab w celu wykazania realności zaoferowanej ceny
powołuje się na szerokie doświadczenie w realizacji zamówień na rzecz podmiotów
publicznych o tożsamej specyfice, składając na potwierdzenie tego faktu referencje oraz
wskazując swoich klientów w treści wyjaśnień (z czego tylko dla mniej niż połowy
wskazanych realizuje usługi tłumaczeń ustnych, których wycena byłą przedmiotem
wezwania do
złożenia wyjaśnień). Podkreślić jednak należy, że informacje te w żaden
sposób nie potwierdzają, że cena zaoferowana w Postępowaniu w tym zakresie jest realna,
Lingua Lab nie wskazuje bowiem jaki jest zakres przedmiotowych umów, zasady ich
realizacji, jak również według jakich stawek są one realizowane. Należy zatem uznać, że są
to informacje i dowody
całkowicie nieprzydatne do potwierdzenia realności ceny
zaoferowanej w Postępowaniu.
Co więcej mimo twierdzenia, że Lingua Lab realizuje wiele zleceń zarówno na rzecz
zamawiających publicznych jak również podmiotów prywatnych, twierdzi, że nadzór i obsługa
tylu umów/zleceń nie wymaga ponoszenia znacznych kosztów, chociażby kosztów pracy
osób bezpośrednio zaangażowanych w obsługę klienta (np. kierowników projektów), co w
oczywisty sposób winno budzić wątpliwości Zamawiającego.
2. Dowody
złożone wraz z wyjaśnieniami
Lingua Lab wraz z wyjaśnieniami złożyła szereg dowodów mających rzekomo potwierdzać
cenę zaoferowaną w Postępowaniu w danych pozycjach formularza cenowego. Odwołujący
zwraca uwagę na następujące dokumenty:
a)
Załącznik 3_Grupa A_faktury kosztowe od tłumaczy;
b)
Załącznik 3_Grupa B_faktury kosztowe od tłumaczy;
c)
Załącznik 3_Grupa C_faktury kosztowe od tłumaczy.
Istotny z punktu widzenia
złożonych wyjaśnień jest fakt, że Lingua Lab nie zastrzegło
w
nich, że jakiekolwiek informacje, czy też dokumenty dołączone do wyjaśnień stanowią
tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 18 ust. 3 ustawy Pzp w zw. z art. 11 ust. 2
uznk, zatem wszelkie informacje zawarte w wyjaśnieniach winny być jawne.
Jednocześnie Lingua Lab dołączyło do wyjaśnień dokumenty mające rzekomo stanowić
dowody na potwierdzenie kalkulacji
poszczególnych stawek w ramach formularza
cenowego, o
których wyjaśnienie zwracał się Zamawiający. Zdaniem Odwołującego,
złożone przez Lingua Lab dokumenty nie mają żadnej wartości dowodowej.
Podkreślić należy, że dokumenty mające rzekomo być fakturami od tłumaczy nie zawierają
żadnych danych dotyczących tych podmiotów, zatem nie wiadomo przez kogo i czy
faktycznie dokumenty te zostały wystawione. I nie można w tym zakresie odnosić się do
hipotetycznej taje
mnicy przedsiębiorstwa, bowiem jak wskazał wcześniej Odwołujący, Lingua
Lab nie zastrzegło w zakresie wyjaśnień jakichkolwiek informacji. Oznacza to zatem, że
dokumenty złożone wraz z wyjaśnieniami, niczego nie potwierdzają i nie mogą stanowić
dowodu, nie
wiadomo nawet, czy faktycznie zostały wystawione przez jakiś podmiot.
Co
więcej w ten sposób Lingua Lab odebrało możliwość weryfikacji i uwzględnienia tych
dokumentów przez Zamawiającego, bowiem nie powinien on wziąć ich pod uwagę w ocenie
złożonych wyjaśnień. Lingua Lab jako profesjonalista działający na rynku zamówień, na co
sam wskazuje, winien albo
złożyć dowody w pełnej wersji umożliwiające ich weryfikacje pod
kątem chociażby autentyczności, a jeżeli chciał żeby dane informacje nie zostały ujawnione,
powinien je skutecznie zastrzec jako tajemnicę przedsiębiorstwa, ale przede wszystkim
składając dokument wraz z zastrzeżeniem decyzję w zakresie utrzymania w tajemnicy winien
zostawić Zamawiającemu. Takie przedstawienie dowodów odbiera Zamawiającemu nawet
możliwość weryfikacji czy dany podmiot istnieje i czy faktycznie realizuje usługi we
wskazanym zakresie.
Nadto
wskazać należy na wymagania Zamawiającego co do zespołu wykonawcy
określone w warunkach udziału w Postępowaniu określonych w pkt 4.1.5.2 SWZ, gdzie
Zamawiający szczegółowo i szeroko opisał wymagania co do zespołu wykonawców, na
potwierdzenie tych
wymagań każdy z wykonawców zobowiązany był złożyć załącznik Nr 7a
– wykaz osób, na potwierdzenie spełniania warunków udziału w Postępowaniu. Osoby
wskaza
ne w wykazie mają stanowić zespół wykonawcy skierowany do realizacji przedmiotu
zamówienia. Zatem składając dokumenty w określonej formie, Lingua Lab jednocześnie
uniemożliwia Zamawiającemu weryfikację, czy faktycznie wyceniając usługi wziął pod uwagę
udzi
ał w realizacji zamówienia właśnie tych osób, czy też osób o zbliżonych kwalifikacjach.
Mając na względzie powyższe, Odwołujący stoi na stanowisku, że załączone dokumenty nie
mogą stanowić dowodu do wyjaśnień ceny zaoferowanej w Postepowaniu, w żaden sposób
nie można bowiem ocenić ich autentyczności i uznać, że dowody te potwierdzają
informacje zawarte
w wyjaśnieniach.
W
arto również zwrócić uwagę na tabele zamieszczane przez Lingua Lab pod każdą z faktur.
Trudno stwierdzić na podstawie zamieszczonych tam informacji czym tak naprawdę są te
dowody. Według oceny Odwołującego dokument te stanowią materiał przygotowany na
potr
zeby wyjaśnień przez Lingua Lab, nie mający żadnej wartości dowodowej. Tabele te
mają rzekomo wskazywać na stawkę za 1 godzinę świadczenia usług tłumaczeń ustnych
ponoszo
ną przez Lingua Lab, w której każdy blok dzielony jest na 4 h, a cena za blok
czterogodzinny w ten sposób przeliczana na koszt godziny pracy tłumacza, co jak wskazuje
w dalszej części odwołania Konsorcjum jest całkowicie sprzeczne z realiami rynkowymi i nie
może stanowić podstawy do wyliczenia stawki godzinowej.
Niemniej
jednak dowód ten przygotowany został w oparciu o dokumenty nie mające żadnej
mocy dowodowej, zatem sam w sobie nie
może stanowić dowodu. Poza tym dowód ten jest
opracowaniem własnym przygotowanym przez Lingua Lab w żaden sposób nie
potwierdzonym przez drugą stronę, zatem jego wartość w kontekście wyjaśnień jest
wątpliwa.
Biorąc pod uwagę powyższe, stwierdzić należy, że Zamawiający oceniając wyjaśnienia nie
był uprawniony brać pod uwagę wskazanych wyżej dowodów, a z pewnością na ich
podstawie nie
był w stanie ocenić, czy zaoferowana w danych pozycjach cena jest realna i
umożliwia należytą realizację przedmiotu zamówienia. Już na podstawie tylko wskazanych
arg
umentów Zamawiający powinien uznać, że Lingua Lab nie sprostało obowiązkowi
udowodnienia,
że zaoferowana w Postępowaniu cena we wskazanych pozycjach nie jest
rażąco niska.
Brak wykazania stawki godzinowej w pozycjach 13, 15, 45, 63, 65
Niezależenie od argumentacji dotyczącej wartości dowodowej dokumentów załączonych do
wyjaśnień należy wskazać na błąd i manipulacje informacjami zawartymi w wyjaśnieniach
złożonych przez Lingua Lab.
Zamawiający wezwał do wyjaśnień Lingua Lab w zakresie cen zaoferowanych we
wskazanych pozycjach, wszystkie te pozycje
dotyczą stawek jednostkowych za tłumaczenia
ustne. Stawki w ramach tych pozycji
miały być przedstawione za jedną godzinę świadczonych
usług. Wezwanie Zamawiającego dotyczyło:
„- w poz. 13 - Tłumaczenie konsekutywne (w tym szeptane) w grupie języków A - 1 godzina
tłumaczenia wykonana przez 1 tłumacza - (307,50 zł brutto),
- w poz. 15 -
Tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie języków A - 1 godzina
tłumaczenia wykonana przez 1 tłumacza - (307,50 zł brutto),
- w poz. 45 -
Tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie języków B1 - 1 godzina
tłumaczenia wykonanego przez 1 tłumacza – (430,50 zł brutto),
- w poz. 63 -
Tłumaczenie konsekutywne (w tym szeptane) w grupie języków C - 1 godzina
tłumaczenia wykonanego przez 1 tłumacza - (553,50 zł brutto),
- w poz. 65 -
Tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie języków C - 1 godzina
tłumaczenia wykonanego przez 1 tłumacza - (553,50 zł brutto),”
Lingua Lab składając wyjaśnienia odniosło się co prawda do wszystkich wskazanych pozycji,
w każdej odwołując się do trzech wspomnianych już dowodów:
a)
Załącznik 3_Grupa A_faktury kosztowe od tłumaczy;
b)
Załącznik 3_Grupa B_faktury kosztowe od tłumaczy;
c)
Załącznik 3_Grupa C_faktury kosztowe od tłumaczy;
Niemal wszystkie
załączone dokumenty mające w założeniu Lingua Lab być fakturami, w
każdej z grup językowych nie uzasadniają cen zaoferowanych w ramach danych pozycji ani
nie potwierdzają informacji zawartych w wyjaśnieniach.
Podstawowym bowiem założeniem Lingua Lab jest fakt przeliczenia bloku tłumaczeniowego,
za który tłumacz otrzymuje określoną stawkę przez liczbę 4 godzin, tj. pełny czas jednego
bloku. Co istotne, a
co całkowicie pomija Lingua Lab stawek za blok, czy dniówkę, nie da się
wykorzystać w wyliczeniu stawki godzinowej.
Tego typu dowody Lingua Lab
mógłby przedstawić w przypadku wyjaśnień dotyczących
innych
pozycji, rozliczanych według stawek za bloki.
Powodem tego jest fakt, że w praktyce rynkowej tłumaczeń ustnych wynagrodzenie tłumaczy
wypłacane jest w oparciu o podstawową jednostkę rozliczeniową jaką jest blok tłumaczenia
(każde rozpoczęte 4 godziny pracy tłumacza), nie zaś za stawkę godzinową. Zatem
wynagrodzenie tłumacza nie zależy w ogóle od liczby godzin tłumaczenia ustnego.
Przykładowo tłumacz, który wykonywał tłumaczenie ustne przez 30 min lub przez 1 h,
rozliczając się za bloki otrzyma wynagrodzenie za cały rozpoczęty blok, który obejmuje 4
godziny, nie zaś wynagrodzenie proporcjonalnie mniejsze (za faktycznie przepracowany
czas w ramach podstawowej jednos
tki rozliczeniowej stanowiącej 1 blok).
Mimo więc sztucznego przeliczenia dokonanego prze Lingua Lab i wyliczenia teoretycznych
stawek godzinowych, w większości ze stawek za bloki, nie jest to żaden argument
przemawiający za zaoferowaną w formularzu cenowym stawką godzinową. Jeżeli
Zamawiający zleci Lingua Lab wykonanie tłumaczenia ustnego za stawkę godzinową, to w
przypadku, gdy czas
tłumaczenia wynosić będzie jedną godzinę, Lingua Lab otrzyma
wynagrodzenie za 1h wskazaną w formularzu cenowym, np. zgodnie z pozycją 13 - 307,50 zł
brutto, natomiast
tłumaczowi Lingua Lab nie będzie mogło zapłacić stawki godzinowej,
bowiem rozliczenie
następuje za bloki zatem zgodnie z stawkami z dokumentu „Załącznik
3_Grupa A_faktury kosztowe od tłumaczy”, będzie to np. 450 zł brutto lub 550 zł brutto, czyli
stawka jednostkowa za blok. W oczyw
isty sposób wynika z powyższego, że w takim
przypadku Lingua Lab każdorazowo poniesie stratę na realizacji zlecenia. W przypadku
przytoczonym powyżej koszt Lingua Lab związany z realizacją 1 godziny tłumaczenia
ustnego (wg usługi wskazanej w pozycji 13 formularza ofertowego) wyniesie realnie 450 zł lub
zł (odpowiednio) nie zaś jak wskazuje Lingua Lab w swoich wyjaśnieniach 125 zł.
Nie
sposób natomiast przyjąć, że każde ze zlecanych tłumaczeń ustnych trwać będzie pełne
godziny. Przeczy temu praktyka rynkowa, szczególnie w przypadku spotkań
organizowanych przez podmioty administracji publicznej, jakim jest
Zamawiający. Z
doświadczenia Wykonawcy przy realizacji przedmiotu zamówienia u tego Zamawiającego w
poprzednich latach wynika,
że Zamawiający chętnie korzysta z opcji zleceń po stawkach
godzinowych, których nawet zgodnie z formularzem cenowym przewidział więcej niż zleceń
na całe bloki. Tak np.:
FORMULARZ CENOWY
Stawki za usługi tłumaczeniowe i usługi dodatkowe
Lp.
Rodzaj usługi
Jednostka
rozliczeniowa
Szacowana
liczba
jednostek
Cena brutto za
jednostkę
rozliczeniową
(PLN)
Wartość
usługi
(3x4)
Tłumaczenie
konsekutywne (w tym
szeptane) w grupie
języków A
4-godzinny blok
tłumaczenia
wykonanego przez
1 tłumacza
Tłumaczenie
konsekutywne ( w tym
szeptane) w grupie
języków A
1 godzina
tłumaczenia
wykonana przez 1
tłumacza
Jak wskazał Odwołujący wynagrodzenie tłumacza w tłumaczeniach ustnych za bloki jest
powszechnie obowiązującym standardem w branży tłumaczeń. Potwierdza to m. in. fakt, że
niemal wszystkie dokumenty złożone przez Lingua Lab wskazują na wynagrodzenia
obliczone wg stawek za bloki. Zdaniem Odwołującego, gdyby było inaczej Lingua Lab
mo
głoby z powodzeniem przedstawić dowody w postaci faktur za stawki godzinowe dla
tłumaczeń w każdym języku objętym przedmiotem postępowania, a przynajmniej w ramach
języków obcych objętych wezwaniem do wyjaśnień.
Wynagrodzenie za bloki lub
dniówki ma swoje uzasadnienie w specyfice tłumaczeń ustnych -
odbywają się one w określonym przez Zamawiającego miejscu, co wiąże się chociażby z
koniecznością dojazdu tłumacza, czasem bardzo kosztownym, wymagają przygotowania się
tłumacza do specyfiki zlecenia, zlecenie może być realizowane w różnych godzinach, co
powoduje brak
możliwości wykonania w danym dniu innych zleceń przez danego tłumacza,
spotkania
podczas których niezbędnych jest tłumacz, zazwyczaj są czasochłonne.
Wynagrodzenie za dniówkę lub blok gwarantuje zatem odpowiednie wynagrodzenie za czas
poświęcony na realizację zlecenia.
Zasady wynagradzania tłumaczy w tłumaczeniach ustnych określają również stowarzyszenia
tłumaczeń, które wprost wskazują rozliczenie na podstawie wynagrodzenia za dzień lub blok
4 godzinny. Taki
pogląd wyraża uznawane przez Lingua Lab, Stowarzyszenie
Tłumaczy Polskich, co wykonawca ten potwierdził m.in. w argumentacji podczas
postepowania
odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO 638/22. Zgodnie z treścią
dokumentu zamieszczonego na stronie STP
„Warunki pracy i zasady wynagradzania
tłumaczy konferencyjnych”:
„Minimalne honorarium za jeden dzień pracy tłumacza, niezależnie od czasu trwania
tłumaczenia, to honorarium za jeden ośmiogodzinny dzień tłumaczenia (tłumaczenie
w
czasie do ośmiu godzin wraz z przerwami), czyli tzw. stawka dzienna lub, wyjątkowo, w
wypadku
krótkich zleceń, tj. tłumaczenia w czasie nieprzekraczającym czterech godzin,
honorarium za tzw. blok, tj. pół stawki dziennej. Jeżeli tłumacz wyrazi zgodę na
przedłużenie czasu tłumaczenia, przysługuje mu dodatkowe honorarium za każdy
rozpoczęty blok.”
Dowód:
1) Wydruk ze strony internetowej STP
– załącznik nr 6
Zbieżne stanowisko zostało wyrażone przez Polskie Stowarzyszenie Tłumaczy
Konferencyjnych w dokumencie „Ogólne zasady wykonywania tłumaczeń ustnych”:
„2.Podstawową jednostką do obliczenia honorarium tłumacza jest jeden dzień roboczy
(„dniówka”), czyli tłumaczenie, którego łączny czas trwania, wraz z przerwami, nie
przekracza 8 godzin.
Wyjątkowo, w przypadku tłumaczeń, których łączny czas trwania wraz z przerwami nie
przekracza 4 godzin,
tłumacz może zgodzić się na honorarium wynoszące nie mniej niż 50%
stawki za dniówkę. Jeżeli jednak tłumaczenie takie przedłuży się i przekroczy 4 godziny,
honorarium wynosi pełną dniówkę.”
Dowód:
Ogólne zasady wykonywania tłumaczeń ustnych PSTK – załącznik nr 7
Podkreślić przy tym należy, że wskazane wyżej stowarzyszenia, tj. STP i PSTK mają zasięg
ogólnopolski oraz zrzeszają 100% rynku, zatem zasady te uznawane są przez wszystkie
profesjonalne podmioty
zajmujące się tłumaczeniami ustnymi.
Potwierdzeniem powyższego jest również wycena usług w Postępowaniu dokonana przez
Odwołującego, należy zwrócić uwagę, że w każdym przypadku, gdy w tym samym rodzaju
tłumaczeń ustnych oraz w tej samej grupie wyceniany był blok i stawka godzinowa,
Konsorcjum
stosowało niemal tę samą stawkę lub tę samą stawkę, bowiem jako
profesjonalista ma
świadomość sposobu rozliczania tłumaczeń z tłumaczami w
tłumaczeniach ustnych.
Zaznaczyć również trzeba, że fakt powszechności rozliczeń z tłumaczami za bloki
potwierdza samo Lingua Lab, gdyż na dokumentach, które rzekomo mają potwierdzać
stawkę godzinową, wskazane są jednostki miary i są to właśnie bloki. Zatem wynagrodzenie
płatne jest za bloki.
Powyższe jednoznacznie wskazuje, że metodologia wyliczeń przyjętych przez Lingua Lab
stanowi
próbę nieudolnej manipulacji informacjami. Przygotowana kalkulacja została oparta o
dane,
które całkowicie przeczą praktyce rynkowej, a użyte dowody nie mogą potwierdzać
real
ności stawek godzinowych wskazanych w ofercie Lingua Lab.
Wyjaśnienie w pozycji nr 77 formularza cenowego
Lingua Lab w zakresie wskazanej pozycji
zaoferowało stawkę za 4h wynajmu na poziomie
zł brutto. W wyjaśnieniach w zakresie tej pozycji Lingua Lab wskazuje:
„Kamera szybkoobrotowa jest własnością firmy, a cena za wynajem jest zgodna z
wewnętrznym cennikiem firmy dla klientów przetargowych (tj. jednostek centralnej
administracji publicznej). Koszt usługi nie zawiera obsługi technicznej - jest to odrębna
usługa w cenniku.”
Ponadto w treści wyjaśnień wskazuje, że cała stawka za wynajem stanowi jego zysk. Po
pierwsze wskazać należy, że tłumaczenie jakoby jakikolwiek element przedmiotu
zamówienia był własnością wykonawcy w związku z czym nie ma on kosztów, takich jak
chociażby koszty zakupu, koszt konserwacji czy koszt magazynowania, jest w praktyce
uznawane za brak
wyjaśnienia, oznacza jednocześnie, że koszt ten został pokryty z innych
zleceń, co również stanowi niedozwoloną praktykę. Lingua Lab pomija przy tym całkowicie
wartość takiej kamery, która po stawkach rynkowych, w parametrach wymaganych przez
Zamawiającego kosztuje od ok. 15 000 do ok. 100 000 zł (w zależności od producenta i
konkretnego modelu).
Niemniej jednak niezależnie od kosztu zakupu jakikolwiek koszt w tym zakresie winien
z
ostać uwzględniony w wyjaśnieniach, chociażby z uwzględnieniem innych umów i
wykorzystania w nich tego komponentu. Istotnym argumentem w ocenie
Odwołującego jest
również to, że Lingua Lab nie napisało: „mamy kilka kamer”, napisało mamy jedną kamerę,
należałoby więc zapytać co w sytuacji jeżeli kamera ta np. przestaje działać albo trzeba ją
wykorzystać w innym zleceniu w tym samym czasie? Lingua Lab nie uwzględnia w tym
zakresie np. kosztów wynajmu z rynku, w ogóle nie zakłada nawet takiej sytuacji, co
podważa wcześniej wskazywane przez Lingua Lab bogate doświadczenie w
realizowaniu analogicznych usług oraz wiarygodność stwierdzeń zawartych w złożonych
wyjaśnieniach. Ponadto Lingua Lab nie dostarczył żadnych dowodów na faktyczne
dysponowanie
takim urządzeniem. W ocenie Odwołującego złożone wyjaśnienia w żaden
sposób nie uzasadniają ceny zaoferowanej w danej pozycji.
Wskazać nadto należy, że poza odniesieniem się do samej kamery Lingua Lab w żaden
sposób nie uwzględnia w wyjaśnieniach niezbędnego do niej osprzętu, niezbędnego do jej
prawidłowej konfiguracji i działania. Zamawiający wymagał w pkt G na stronie 18 OPZ:
„Szybkoobrotowa kamera kopułowa, zintegrowana z monitorami i mikrofonami uczestników
obrad (pulpitami
delegata).”
Ponadto na stronie 16 OPZ
Zamawiający wskazuje:
„3) W ramach usługi wynajęcia ww. sprzętu towarzyszącego usłudze tłumaczenia ustnego,
Wykonawca jest
zobowiązany do:
− transportu wszystkich elementów sprzętu określonych w zleceniu do i z miejsca, w
którym Zamawiający organizuje spotkanie;
− montażu i demontażu sprzętu;
− obsługi sprzętu (podłączenie urządzeń niezbędnych do prawidłowego przebiegu spotkania,
bieżące monitorowanie funkcjonowania sprzętu w trakcie trwania spotkania, w razie
koniec
zności szybka naprawa ewentualnej usterki);
− transportu, zakwaterowania i wyżywienia osób obsługujących sprzęt, jeśli obsługa sprzętu
odbywa się poza miejscem ich zamieszkania.”
Lingua Lab w treści wyjaśnień w żaden sposób nie odnosi się do wymagań Zamawiającego
w tym zakresie, co jednoznacznie potwierdza, że danych tych nie uwzględniła w kalkulacji
ceny oraz, że nie sprostała obowiązkowi wykazania realności zaoferowanej ceny.
Wyjaśnienia w pozycji 83 formularza cenowego
W ramach pozycji nr 83 formular
za cenowego każdy wykonawca zobowiązany był wycenić
koszt wynajmu:
„Centrum HUB do tłumaczenia symultanicznego w trybie online obejmujące:
- system
tłumaczeń symultanicznych wraz z kabiną (zgodność z normą ISO 4043, ISO 140- 4
i ISO 717-1
lub równoważną);
dodatkową kabinę zgodność z normą ISO 4043, ISO 140-4 i ISO 717-1 lub równoważną;
wymóg covid);
- monitor
podglądowy-2 szt.;
- komputer z
kartą dźwiękową-3 szt.;
łącze internetowe wraz z powierzchnią;”
Lingua Lab w
wyjaśnieniach w zakresie pozycji wskazała, że:
„Koszt komputera z kartą dźwiękową to 3 x 150,00 zł brutto = 450,00 zł brutto. Jest to
rynkowa cena wypożyczenia komputera.
Pozostałe 450,00 zł brutto pokrywa koszt powierzchni i łącza internetowego. Powierzchnia
HUBa przy dwóch kabinach to 10m2, przyjęto cenę 45,00zł brutto za 1metr/4h . HUB
planowany jest w obecnie wynajmowanej już na potrzeby funkcjonowania firmy przestrzeni i
jest wykorzystywany na potrzeby innych
klientów i innych zleceń. Koszt ten nie zawiera
obsługi technicznej - jest to odrębna usługa w cenniku.
stawka brutto za
usługę w cenniku: 2000,00 zł
Koszt nabycia usługi: 2000,00 zł”
Po pierwsze, powyższe to jedynie gołosłowne zapewnienia nie mające nic wspólnego z
wykazaniem. Po drugie przyjęte założenia prowadzą do wniosku jak sam wskazuje
wykonawca, że wykonuje je po kosztach, z zyskiem równym 0%. Oznaczającym zatem cenę
dumpingową.
Następnie Lingua Lab wskazuje, że jest to koszt ponoszony przy pierwszej tego typu
usłudze w miesiącu, a na następnych ma już zysk. Podstawowym i pierwszorzędnym
argumentem
wskazującym na to, że Lingua Lab nie sprostało swoim obowiązkom, a
przedstawione informacje nie uzasadniają zaoferowanej ceny w tej pozycji, jest fakt, że
wycena usługi powinna zapewnić Lingua Lab zysk nawet na jednej jednostce w danej
pozycji, sam wykonawca potwierdził, że tak nie jest.
Ponadto istotne jednak jest, że liczba jednostek przewidywanych przez Zamawiającego w
ramach usługi to 8, a umowa zawierana jest na 24 miesiące, co oznacza, że możliwa a
nawet bardzo prawdopodobna jest sytuacja, w
której w danym miesiącu Zamawiający nie
złoży żadnego zamówienia w tym zakresie lub złoży tylko jedno zamówienie, co oznaczać
będzie brak zysku dla Lingua Lab, co jest niedopuszczalne na gruncie zasad prawa
zamówień publicznych. Twierdzenie jakoby Lingua Lab zarabiała na innych klientach,
również prowadzi do sytuacji, w której zamówienie finansowane jest z innych umów, które
nie wiadomo czy Lingua Lab w tym zakresie ma,
ponieważ nie przedstawiła w tym zakresie
żadnych dowodów. Brak jest też jakichkolwiek innych dowodów potwierdzających wysokość
zadeklarowanych kosztów, które można poddać ocenie w zakresie ich realności.
Nieuwzględnienie wymagań Zamawiającego w pozycji nr 13
Odwołujący wskazuje ponadto, że Lingua Lab w swoich wyjaśnieniach pominęło niezwykle
istotny element jakiego spełnienia Zamawiający wymagał zgodnie z warunkami zamówienia.
W rozdziale III pkt 3) ppkt
5) OPZ Zamawiający wskazał:
„Zespół będzie składał się z odpowiedniej liczby tłumaczy, tak aby zapewnić stałą, rotacyjną
dostępność tłumacza w zakresie danego języka i gotowości do tłumaczenia w ciągu 3
godzin od otrzymania zlecenia na terenie
Warszawy.”
Ponadto w wyniku pytania jednego z
wykonawców w Postępowaniu w zakresie tego
wymagania,
Zamawiający wskazał:
„Pytanie nr 7:
W rozdz. III pkt 3, ppkt 5) OPZ znajduje
się zapis: „Zespół będzie składał się z odpowiedniej
liczby
tłumaczy, tak aby zapewnić stałą, rotacyjną dostępność tłumacza w zakresie danego
języka i gotowości do tłumaczenia w ciągu 3 godzin od otrzymania zlecenia na terenie
Warszawy.” Prosimy o wyjaśnienie, w której pozycji formularza cenowego należy uwzględnić
stałą dostępność tłumaczy oraz których tłumaczy i w jakiej liczbie oraz których języków
dotyczy
ów zapis. Wskazany w przytoczonym fragmencie OPZ termin na podjęcie się
realizacji tłumaczenia (3 godziny na terenie Warszawy) jest szczególną okolicznością, która
powoduje
konieczność odpowiedniego uwzględnienia takiego wymogu w wycenie
przedmiotu zamówienia. Prosimy o wskazanie bardziej precyzyjnego zakresu w celu
umożliwienia należytej wyceny.
Odpowiedź nr 7:
Powyższe należy uwzględnić:
•
w przypadku tłumaczenia konsekutywnego w wycenie w
pozycji 13 formularza cenowego dot. 1 h tłumaczenia konsekutywnego w
grupie językowej A,
•
w przypadku
tłumaczenia symultanicznego w wycenie w
pozycji 16 formularza
cenowego dot. 4 h bloku
tłumaczenia symultanicznego w grupie językowej A,
•
w przypadku pisemnego tłumaczenia wraz z weryfikacją w wycenie
w pozycji 3 formularza cenowego dot.
tłumaczenia pisemnego z weryfikacją w trybie
superekspresowym w grupie językowej A,
•
w przypadku weryfikacji specjalistycznej w wycenie w pozycji 8
formularza cenowego
dot. weryfikacji specjalistycznej w trybie ekspresowym w
grupie
językowej A.
Ze
spół będzie dotyczył języków z grupy A.”
Wskazać przy tym należy, że wycena usług tego rodzaju wymaga, aby jedna osoba z zespołu
tłumaczy, była cały czas dostępna dla potrzeb Zamawiającego, co de facto sprowadza się
do
sytuacji, w której w cenie pozycji należy uwzględnić koszt jaki wykonawca
zobowiązany jest ponieść w związku z pozostawaniem w gotowości do realizacji
przedmiotu zamówienia w omawianym zakresie.
Lingua Lab w swoich wyjaśnieniach, w ogóle nie wspomina o wyżej wymienionej kwestii, co
oznacza,
że wykonawca ten nie uwzględnił tego elementu jako kosztu realizacji usług.
Być może wynika to z faktu niezapoznania się wyjaśnieniami i odpowiedziami na
pytania.
Podkreślić jednak trzeba, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem KIO,
wyjaśnienia treści SWZ stanowią integralną część dokumentów zamówienia. Zatem
kalkulując cenę w Postępowaniu, każdy wykonawca zobowiązany był wziąć pod uwagę
elementy uwzględnione w treści wyjaśnień.
Uznać zatem należy, że nie biorąc pod uwagę tak istotnego elementu w wyjaśnieniach jak
wskazany wyżej, pomijając istotne elementy kosztotwórcze, Lingua Lab nie sprostało
obowiązkowi wykazania, że zaoferowana w danej pozycji cena nie jest rażąco niska.
Podsumowanie
Odwołujący wskazuje, że szereg okoliczności przytoczony w treści uzasadnienia zarzutu
wskazuje jednoznacznie,
że Lingua Lab nie sprostało obowiązkowi wykazania, że
cena
zaoferowana w Postępowaniu nie jest rażąco niska.
Niejednokrotnie w
orzecznictwie podnosi się, że składane przez wykonawców wyjaśnienia
nie mogą być gołosłowne, oparte jedynie na oświadczeniach niepopartych żadnymi
dowodami. Takie wyjaśnienia, są zdaniem Odwołującego równoznaczne z niezłożeniem
wyjaśnień. Odwołujący wskazuje w tym zakresie na wyrok z dnia 4 lutego 2022 r. sygn. akt
KIO 115/22:
„Zgodnie z art. 224 ust. 1 Prawa zamówień publicznych, jeżeli zaoferowana cena lub koszt
lub ich istotne części składowe wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu
zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub
wynikającymi z wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu,
lub ich istotnych części składowych. Stosownie do ust. 5, obowiązek wykazania, że oferta
nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy. Ciężar dowodu
oznacza, że składane wyjaśnienia nie mogą ograniczać się do deklaracji wykonawcy,
co do poziomu ponoszonych przez niego
kosztów, ale powinny zmierzać do wykazania,
że koszty te zostały oszacowane rzetelnie i na rynkowym poziomie oraz odpowiadają
wymaganiom
przedmiotu zamówienia. Wykonawca wezwany do wyjaśnień
zobowiązany jest również do przedstawienia - bezpośrednio w odpowiedzi na
wezwanie w trybie art. 224 ust. 1 ww. ustawy, dowodów potwierdzających ponoszone
przez niego koszty i okoliczności umożliwiające ich obniżenie o konkretną wartość w
stosunku do poziomu rynkowego/oszacowanego przez
zamawiającego.”
Jednocześnie oczywistym jest, że to na wykonawcy spoczywa obowiązek wykazania,
równoznaczny z udowodnieniem, że zaoferowana w Postępowaniu cena nie jest rażąco
niska. Warto w tym zakresie przytoczyć Wyrok KIO z dnia 16 marca 2021 r. sygn. akt KIO
„Jak wynika z powyższych regulacji, w sytuacji gdy zaistnieją przesłanki do wezwania
wy
konawcy do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 224 ust. 1 lub 2 PrZamPubl, wykonawca
został ustawowo zobowiązany do wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
Zwrócenie się przez zamawiającego do wykonawcy o złożenie wyjaśnień w
przedmioci
e rażąco niskiej ceny oznacza obciążenie wykonawcy ciężarem dowodu w
zakresie wykazania,
że zaoferowana cena nie jest rażąco niska. Na powyższe wskazuje
wprost art. 224 ust. 5
PrZamPubl. Wyjaśnienia wykonawcy co do zasady muszą być
konkretne, wyczerpujące, odpowiednio umotywowane, rzeczywiście uzasadniające
podaną w ofercie cenę, wykazujące, że możliwe i realne jest wykonanie zamówienia za
zaproponowaną cenę. Powyższe wynika z faktu, że to wyłącznie na podstawie
złożonych wyjaśnień Zamawiający dokonuje oceny czy oferta zawiera rażąco niską
cenę lub koszt, czy też rażąco niskie ich istotne części składowe. Obowiązkiem
wykonawcy jest, aby w odpowiedzi na wezwanie wystosowane przez zamawiającego
udzielił wyjaśnień dotyczących okoliczności, które wpłynęły na wysokość
zaoferowanej ceny w taki
sposób, aby na ich podstawie możliwe było jednoznaczne
ustalenie,
że cena oferty (odpowiednio koszt, istotna część składowa) nie jest ceną
rażąco niską. Efektem składanych wyjaśnień ma być stworzenie podstaw do uznania przez
zamawiającego, że podejrzenie dotyczące rażąco niskiej ceny oferty nie było uzasadnione.
Podkreślić trzeba, iż nie tylko nieudzielenie wyjaśnień w wyznaczonym terminie
skutkować będzie koniecznością odrzucenia oferty, ale także złożenie takich
wyjaśnień, które nie uzasadniają podanej w ofercie ceny (por. art. 224 ust. 6
PrZamPubl).”
II.
Ad zarzutu nr 2) i 3)
– rażąco niska cena oferty Lingua Lab, czyn
nieuczciwej konkurencji
Powyżej przytoczona argumentacja dotycząca w szczególności kalkulacji ceny oferty w
poszczególnych pozycjach w zakresie tłumaczeń ustnych w oparciu o informacje
zawarte w
treści wyjaśnień, jak również załączone do nich dokumenty, potwierdza
jednocześnie, poza faktem niewykazania braku rażąco niskiej ceny, że zaoferowana w
Postępowaniu cena jest ceną rażąco niską świetle przepisów ustawy Pzp.
Z jednej strony brak
wyjaśnienia, czy też złożenie wyjaśnień, które nie uzasadniają, że
zaoferowana w
Postępowaniu cena nie jest rażąco niska przez Lingua Lab, prowadzą do
uznania,
że cena oferty jest rażąco niska, z drugiej zaś przedstawione informacje i dowody
potwierdzają, że cena we wskazanych pozycjach jest rażąco niska.
Fakt,
że wynagrodzenie tłumaczy płatne jest po stawkach za dniówkę lub blok prowadzi do
wniosku,
że Lingua Lab zaoferowało stawki poniżej kosztów wykonania usługi.
Wykonawca przedstawia
kalkulację dokonaną w oparciu o dokumenty dołączone przez
Lingua Lab do
wyjaśnień w zakresie pozycji 13, 15, 45, 63, 65:
Poniżej Odwołujący przedstawia kalkulację stawek zaoferowanych w pozycjach będących
przedmiotem
wyjaśnień oraz koszt jaki w związku z realizacją usług w ramach stawek
godzinowy, przy wykorzystaniu przez
Zamawiającego jednej godziny ponieść będzie
musiał Lingua Lab. Podane w wyliczeniach stawki są kwotami netto:
Grupa
językowa A - pozycja 13 i 15 formularza cenowego
Stawki jednostkowe za usługi spisane z dokumentów załączonych do wyjaśnień - Załącznik
3_Grupa A_faktury kosztowe od tłumaczy i są kwotami netto:
dowód nr 1 500,00 zł
dowód nr 2 125,00 zł
dowód nr 3 450,00 zł
dowód nr 4 550,00 zł
dowód nr 5 500,00 zł
dowód nr 6 450,00 zł
dowód nr 7 600,00 zł
dowód nr 8 500,00 zł
dowód nr 9 600,00 zł
Średni koszt jednostkowy (średnia arytmetyczna): 475,00 zł
Stawka zaoferowana przez Lingua Lab: 250,00
zł
Kalkulacja przy zleceniu
Zamawiającego trwającym do 1 godziny:
zł – 475 zł =
zł
Grupa
językowa B – pozycja 45 formularza
Stawki jednostkowe za usługi spisane z dokumentów załączonych do wyjaśnień - Załącznik
3_Grupa B_faktury kosztowe od tłumaczy i są kwotami netto:
dowód nr 1
zł
dowód nr 2
zł
dowód nr 3
zł
dowód nr 4
zł
dowód nr 5
zł
dowód nr 6
zł
dowód nr 7
zł
dowód nr 8
zł
Średni koszt jednostkowy (średnia arytmetyczna): 478,75 zł
Stawka zaoferowana przez Lingua Lab: 350,00
zł
Kalkulacja przy zleceniu
Zamawiającego trwającym do 1 godziny:
zł – 475 zł =
zł
Grupa
językowa C – pozycja 63, 65 formularza cenowego
Stawki jednostkowe za
usługi spisane z dokumentów załączonych do wyjaśnień - Załącznik
3_Grupa C_faktury kosztowe od
tłumaczy i są kwotami netto:
dowód nr 1 750,00 zł
dowód nr 2 800,00 zł
dowód nr 3 750,00 zł
dowód nr 4 950,00 zł
dowód nr 5 900,00 zł
dowód nr 6 900,00 zł
Średni koszt jednostkowy (średnia arytmetyczna): 841,67 zł
Stawka zaoferowana przez Lingua Lab: 450,00
zł
Kalkulacja przy zleceniu
Zamawiającego trwającym do 1 godziny:
zł – 841,67 zł =
zł
Z
powyższego jednoznacznie wynika, że w każdej z pozycji objętych wyjaśnieniami Lingua
Lab (zgodnie z przedstawionymi dokument
ami) poniesie stratę finansową (tj. nie pokryje
kosztów bezpośrednich, kosztów pośrednich i nie uzyska godziwego zysku). Wskazać przy
tym należy, że taka sytuacja na gruncie prawa zamówień publicznych oznacza, że
cena ofe
rty jest rażąco niska.
Warto w tym miejscu
wskazać na wyrok KIO z dnia 4.08.2021 r. sygn. KIO KIO 1921/21,
gdzie Izba
stwierdziła:
„O cenie rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł
rynkowych wykonanie umowy przez
wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne. Cena rażąco
niska w stosunku do przedmiotu zamówienia będzie ceną odbiegającą od jego wartości, a
rzeczona różnica nie będzie uzasadniona obiektywnymi względami pozwalającymi danemu
wykonawcy, bez strat i finansowania wykonania
zamówienia z innych źródeł niż
wy
nagrodzenie umowne, zamówienie to wykonać. Cena rażąco niska jest ceną
nierealistyczną, nieadekwatną do zakresu i kosztów prac składających się na dany przedmiot
zamówienia, zakładającą wykonanie zamówienia poniżej jego rzeczywistych kosztów i w
takim sensie nie jest ceną rynkową, tzn. generalnie niewystępującą na rynku, na którym ceny
wyznaczane są m.in. poprzez ogólną sytuację gospodarczą panującą w danej branży i jej
otoczeniu biznesowym,
postęp technologiczno- organizacyjny oraz obecność i funkcjonowanie
uczciwej konkurencji podmiotów racjonalnie na nim działających. Rażąco niska cena jest to
cena niewiarygodna,
oderwana całkowicie od realiów rynkowych. Przykładem może być
oferowanie towarów poniżej kosztów zakupu lub wytworzenia albo oferowanie usług za
symboliczną kwotę. Co do zasady zatem rażąco niską będzie cena niepokrywająca średniego
jednostkowego kosztu zm
iennego wykonania, czyli pogarszająca wynik finansowy
przedsiębiorstwa. Zawsze jednak konieczne jest, aby cena oferty była rażąco niska w
stosunku do przedmiotu zamówienia, a dokładniej jego wartości rynkowej. W konsekwencji
wartość rynkowa przedmiotu zamówienia, obejmująca jego pełny zakres i wszystkie
konieczne do jego wykonania nakłady kosztowe, ustalana przez porównanie cen
występujących w danej branży dla określonego asortymentu, stanowić będzie punkt
odniesienia dla ceny rażąco niskiej.”
Jednocześnie zaoferowanie przez Lingua Lab cen poniżej kosztów świadczenia usług jest
przejawem stosowania
praktyk naruszających uczciwą konkurencję. Zastosowanie
omawianych
stawek pozwoliło bowiem w tym przypadku uzyskać Lingua Lab przewagę
punktową wynikającą z obniżenia ceny całej oferty. Obniżenie ceny za usługi istotne z punktu
widzenia realizacji przedmiotu
zamówienia prowadzi do wniosku, że Lingua Lab zakłada
możliwość poniesienia strat, a jedynym celem wykonawcy jest brak uzyskania zamówienia
przez
konkurencję.
Niejednokrotnie KIO wskazywało, że oferowanie cen poniżej kosztów wykonania usług
stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu
przepisów uznk i narusza art. 3 ust. 1 i 2
uznk w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 1) uznk. Zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 1) uznk czynem
nieuczciwej konkurencji jest:
„Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku,
w szczeg
ólności przez:
sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich
odprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców;”
W zaistniałym stanie faktycznym z pewnością mamy do czynienia z zaniżeniem stawek
poniżej cen rynkowych, a celem jest wykluczenie Odwołującego z udziału w tym
Postępowaniu, jak i w rynku zamówień publicznych.
III.
Ad zarzutu 4)
– niezgodność z warunkami zamówienia
Jak
już wskazał Odwołujący w zakresie argumentacji zarzutu określonego w pkt 1),
wyjaśnienia złożone przez Lingua Lab przesądzają o tym, że wykonawca ten albo nie
uwzględnił niezbędnych elementów w treści wyjaśnień albo złożył wyjaśnienia, które
prowadzą do wniosku, że zamierza realizować przedmiot zamówienia niezgodnie z
waru
nkami zamówienia określonymi w dokumentach zamówienia.
Pierwszym z takich elementów jest przedstawienie dokumentów jako rzekomych dowodów
załączonych do wyjaśnień ceny zaoferowanej w Postępowaniu i brak udostępnienia
Zamawiającemu danych tłumaczy, których Lingua Lab wzięła pod uwagę w kalkulacji ceny.
Takie zachowanie Lingua
Lab wskazuje, że mimo określenia w wykazie osób (do którego
Odwołujący nie ma dostępu) danych osób, które mają być skierowane do realizacji
zamówienia, Lingua Lab w kalkulacji ceny uwzględnia zupełnie inne osoby, których stawki
być może są niższe od osób uwzględnionych w wykazie (przy czym już wg tych stawek z
rzekomych
dowodów oferta zawiera rażąco nisko cenę, co wykazaliśmy powyżej). To
wobec stawek wskazanych w formularzu cenowym ozn
aczać może realizację zamówienia
przez osoby niespełniające wymagań Zamawiającego, a co za tym idzie złożenie przez
Lingua Lab
fikcyjnego oświadczenia i niezgodności w tym zakresie z warunkami zamówienia.
Kolejnym elementem wyjaśnień potwierdzającym, że oferta Lingua Lab jest niezgodna z
warunkami zamówienia jest brak uwzględnienia w treści wyjaśnień czy brak jakiegokolwiek
odniesienia się przez Lingua Lab, do wymagania określonego w rozdziale III pkt 3) ppkt 5)
OPZ,
gdzie Zamawiający wskazał:
„Zespół będzie składał się z odpowiedniej liczby tłumaczy, tak aby zapewnić stałą, rotacyjną
dostępność tłumacza w zakresie danego języka i gotowości do tłumaczenia w ciągu 3
godzin od otrzymania zlecenia na terenie Warszawy.”
Przypomnieć należy, że jedną z pozycji w jakiej wycenę tego elementu usługi należało
uwzględnić była pozycja nr 13, w wyjaśnieniach w tym zakresie nie znajdziemy ani słowa
odnośnie do takiego elementu kosztotwórczego.
Kolejnym elementem przesądzającym o niezgodności oferty Lingua Lab z warunkami
zamówienia jest brak uwzględnienia w kalkulacji ceny oferty, przejawiającym się brakiem
wskazania danego elementu w
wyjaśnieniach ceny złożonej w Postępowaniu, w zakresie
wymagań określonych w pkt 2.4 SWZ w zw. z § 8 ust. 1 załącznika nr 2 do SWZ w zw. z
rozdz. IV pkt 3 ppkt 4 OPZ.
Zamawiający w pkt 2.4 SWZ wskazał:
„Zamawiający wymaga zatrudnienia przez Wykonawcę lub Podwykonawcę na podstawie
stosunku pracy
osób wykonujących wskazane czynności w zakresie realizacji zamówienia,
polegające na wykonywaniu pracy w sposób określony w art. 22 § 1 ustawy z dnia 26
czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320).
Rodzaj czynności związanych z realizacją zamówienia, których dotyczy wymóg zatrudnienia
na podstawie stosunku pracy przez Wykonawcę lub Podwykonawcę osób wykonujących
czynności w trakcie realizacji zamówienia, sposób weryfikacji zatrudnienia tych osób, oraz
uprawnienia zamawiającego w zakresie kontroli spełniania przez Wykonawcę wymagań
związanych z zatrudnianiem tych osób oraz sankcji z tytułu niespełnienia tych wymagań,
zostały określone w projektowanych postanowieniach umowy, stanowiących załącznik nr 2
do SWZ.”
W
§8 ust. 1 załącznika nr 2 do SWZ wskazał ponadto:
„Zamawiający wymaga zatrudnienia na podstawie umowy o pracę przez Wykonawcę lub
podwykonawcę osób wykonujących czynności związane z obsługą zleceń, o których mowa w
rozdz. IV pkt 3 ppkt
4 OPZ przez cały okres wykonywania Umowy.”
Natomiast w rozdz. IV pkt 3 ppkt 4 OPZ
Zamawiający wskazał:
„Wykonawca zapewni odpowiednią liczbę osób obsługujących niniejsze zamówienie, mając
na
względzie szacunki dot. zapotrzebowania na usługi tłumaczeniowe oraz wartość Umowy,
jak również terminy wykonania poszczególnych zleceń określone w OPZ, w tym
przewidywaną konieczność równoległej realizacji więcej niż jednego zleceń.”
Lingua Lab w
treści wyjaśnień nawet nie odniosła się do wskazanego wymagania
Zamawiającego, w żaden sposób nie wskazała na zatrudnienie osób do obsługi zleceń, nie
przedstawiła nawet ułamka dowodu potwierdzającego zatrudnienie osoby do obsługi
zleceń. Co jednoznacznie potwierdza, że oferta tego wykonawcy w kalkulacji nie obejmuje
zatrudnienia
osób do obsługi zleceń, które byłoby adekwatne do liczby zleceń określonych w
OPZ. To z kolei oznacza, że Lingua Lab zaoferowało wykonanie przedmiotu zamówienia
niezgodnie z
treścią warunków zamówienia określonych w dokumentach zamówienia w
tym w OPZ.
Warto w tym miejscu
zwrócić uwagę na wyrok KIO z dnia 21.12.2021 r., sygn. KIO 3536/21,
gdzie Izba
stwierdziła:
„Niezgodność treści oferty z warunkami zamówienia polega na niezgodności zobowiązania,
które Wykonawca wyraża w swojej ofercie i przez jej złożenie na siebie przyjmuje, z
zakresem
zobowiązania, które Zamawiający opisał w SWZ i którego przyjęcia oczekuje.
Niezgodność treści oferty z treścią SWZ ma miejsce w sytuacji, gdy oferta nie odpowiada w
pełni przedmiotowi zamówienia, nie zapewniając jego realizacji w całości zgodnie z
wymogami Zamawiającego.”
Powyższe jednoznacznie potwierdza, że w przypadku zaoferowania przedmiotu zamówienia
niezgodnego z wymaganiami
Zamawiającego oferta wykonawcy winna podlegać
odrzuceniu, jak w przypadku oferty Lingua Lab.
IV.
Ad zarzutu nr 5)
– zaniechanie odtajnienia elementów oferty
Odwołujący wskazuje, że zgodnie z informacją przekazaną przez Zamawiającego w dniu 26
sierpnia 2022 r. w wyniku odpowiedzi na wniosek o
udostępnienie protokołu
Postępowania
wraz z
załącznikami, Zamawiający przesłał Wykonawcy żądaną
dokumentację jednocześnie wskazując, że następujące dokumenty będące częścią oferty
Lingua Lab:
„Uzasadnienie utajnienia informacji – część TAJNA,
Wykaz osób, załącznik 7a – część TAJNA,
Doświadczenie zawodowe, załącznik 7b – część TAJNA”
Uznaje za tajne w rozumieniu art. 18 ust. 3 ustawy Pzp w zw. z art. 11 ust. 2 uznk. Zdaniem
Odwołującego Zamawiający w sposób nieuprawniony zaniechał odtajnienia informacji
zawartych we wskazanych dokumentach.
W pierwszej kolejności nieuzasadniona jest sytuacja, w której treść zastrzeżenia
uzasadnienia tajemnicy
przedsiębiorstwa nie została udostępniona Wykonawcy. Taka
sytuacja oznacza de facto,
że Odwołujący nie jest w stanie przedstawić w całości zarzutów
co do skuteczności zastrzeżenia dokumentów objętych tajemnicą. Niejednokrotnie w
orzecznictwie podnosi się, że treść zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa poza pewnymi
wyjątkami musi być jawna i udostępniona konkurencji.
Ponadto zdaniem Odwołującego treść uzasadnienia złożonego przez Lingua Lab nie zawiera
wystarczających argumentów i dowodów potwierdzających zaistnienie przesłanek
określonych w art. 11 ust. 2 uznk w stosunku do samego uzasadnienia tajemnicy
przedsiębiorstwa. Z pewnością Lingua Lab nie wykazało wartości gospodarczej samego
zastrzeżenia oraz faktu, że informacja ta ma charakter techniczny, technologiczny,
organizacyjny
przedsiębiorstwa ponadto nie sposób założyć, że w jakikolwiek sposób
uzasadnienia tajemnicy nie jest znany konkurencji w tej
branży. Co więcej z pewnością
Lingua Lab nie wykazała jakie czynności podjęła w stosunku do uzasadnienia tajemnicy
przedsiębiorstwa by zachować je w tajemnicy.
Brak
możliwości zastrzeżenia jako tajemnicy uzasadnienia tajemnicy przedsiębiorstwa
podnoszony
był wielokrotnie przez KIO w orzecznictwie, m.in. wyrok z 17.12.2018 r., KIO
2498/18, LEX nr 2621894:
„Podkreślenia wymaga, że samo uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy nie może być objęte
tajemnicą przedsiębiorstwa, jak uczynił to wykonawca Sanito. Uzasadnienie jest elementem
jawnym, ma ono służyć weryfikacji prawidłowości wykazania przez wykonawcę objęcia
tajemnicą przedsiębiorstwa składnych dokumentów. Z tych względów objęcie tajemnicą
przedsiębiorstwa samego uzasadnienia przedstawionego w pismach Sanito z dnia 5 i 23.11
2018r. nie znajduje oparcia w
wyżej przywołanym przepisie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji i jako takie należy uznać za bezskuteczne.”
Warto
również przywołać w tym zakresie wyrok KIO z 23.11.2018 r., KIO 2314/18, LEX nr
„Natomiast do zastrzeżenia wyjaśnień elementów oferty mających wpływ na cenę oferty
udzielonych przez odwołującego pismem z 23 października 2018 r. Izba w pierwszej
kolejności stwierdza, że nie ma żadnych uzasadnionych przyczyn, dla których odwołujący
zastrzegł swoje pismo w części, w której podjął próbę wykazania, że wyjaśnienia te stanowią
tajemnicę przedsiębiorstwa. Z całą pewnością nie są w nim zawarte żadne informacje
mogące choćby potencjalnie stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa. Izba uznaje zastrzeganie
wyjaśnień podstaw dokonanego zastrzeżenia za szczególnie naganne. Jest to działanie
ograniczające jawność postępowania o udzielenie zamówienia oraz możliwość kontroli
czynności zamawiającego w postępowaniu odwoławczym.”.
Niemniej jednak z daleko
posuniętej ostrożności Odwołujący wskazuje, że Lingua Lab w
zakresie zastrzeganych informacji nie
wykazało zaistnienia przesłanek określonych w art. 11
ust. 2 uznk, tj.:
informacje
mają charakter techniczny, technologiczny, organizacyjny
przedsiębiorstwa;
posiadają wartość gospodarczą;
informacje jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich
elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem
informacji albo nie
są łatwo dostępne dla takich osób,
podjęto co do tych informacji, przy zachowaniu należytej staranności,
działania w celu utrzymania ich w poufności.
Konsorcjum wskazuje w tym zakresie, że Lingua Lab w żaden sposób nie wykazało, że
zastrzegane informacje takie jak
chociażby dane tłumaczy czy zrealizowane zamówienia
mają jakąkolwiek wartość gospodarczą, ponadto z pewnością w tym zakresie uzasadnienie
jest sztampowe i nie odnosi się do jakiejkolwiek wartości, które też nie została nijak
potwierdzona. Trudno wyobrazić sobie jaką wartość miałoby mieć doświadczenie
wykonawcy.
Ponadto w
zakresie kolejnej z przesłanek, tj. powszechnej znajomości osobom zajmującym
się daną dziedziną, wskazać należy, że co do doświadczenia zawodowego, sama Lingua
Lab chwali się realizowanymi usługami, nawet w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny, nie
sposób zatem przyjąć, że informacje tam zawarte nie mogą być znane.
Odwołujący podkreśla, że również w zakresie ostatniej z przesłanek, tj. podjęcia działań w
celu zachowania informacji w poufności, Lingua Lab przedstawia jedynie niepopartą żadnymi
dowodami argumen
tację, co oznacza, że wykonawca ten w żaden sposób nie wykazał, nie
udowodnił, że podjął stosowne działania w tym kierunku.
Zdaniem Wykonawcy utajnienie wskazanych informacji ma jedynie na celu
uniemożliwienie
weryfikacji poprawności oferty złożonej przez Lingua Lab w Postępowaniu. Wskazać należy
ponadto, że to na Lingua Lab ciąży obowiązek wykazania, że dane informacje stanowią
tajemnicę przedsiębiorstwa, tak m.in. wyrok KIO z dnia 27.01.2022 r. sygn. KIO 22/22:
„Obowiązek „wykazania”, że określone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa
polega przede wszystkim na przedstawieniu przez wykonawcę konkretnych okoliczności
potwierdzających spełnienie wszystkich przesłanek wymaganych do uznania danych
informacji za tajemni
cę przedsiębiorstwa. Wskazywane przez wykonawcę okoliczności
muszą być rzeczowe, wiarygodne, spójne i konkretne na tyle, aby umożliwiały dokonanie
oceny zastrzeganych inf
ormacji w kontekście art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji.
Obowiązek „wykazania” obejmuje przedstawienie, stwierdzenie, pokazanie,
dowiedzenie okoliczności, na potwierdzenie zaistnienia (spełniania) przesłanek, określonych
w art. 11 u
st. 2 ww. ustawy. Powyższe nie jest tożsame jednak z obowiązkiem
„udokumentowania” każdego stwierdzenia lub oświadczenia wykonawcy zawartego w takim
uzasadnieniu.”
Mając na względzie powyższe należy uznać, że Lingua Lab nie sprostała obowiązkowi
wykazania
przesłanek określonych w art. 11 ust. 2 uznk, a co za tym idzie wszystkie
zastrzeżone informacje winny być odtajnione przez Zamawiającego, czego Zamawiający nie
uczynił, a co doprowadziło do naruszenia przepisów ustawy Pzp.
V.
Wybór oferty Lingua Lab
Konse
kwencją wskazanych w treści odwołania zaniechań i czynności Zamawiającego, jest
naruszający przepisy ustawy Pzp wybór oferty Lingua Lab jako najkorzystniejszej w
Postępowaniu, podczas gdy oferta tego wykonawcy podlegała odrzuceniu, zatem nie mogła
zostać uznana za najkorzystniejszą.
W tym miejscu Odwołujący zastrzega sobie możliwość rozbudowania zaprezentowanej w
niniejszym odwołaniu argumentacji oraz powołania środków dowodowych w toku rozprawy.
Zamawiający w pisemnej odpowiedzi na odwołanie z dnia 14 września 2022 r. uwzględnił w
części zarzuty przedstawione w pkt 5 odwołania, tj. w zakresie zaniechania odtajnienia
informacji zawartych w załączniku do oferty Lingua Lab, tj. uzasadnieniu utajnienia informacji
– część TAJNA, a w pozostałym zakresie wnosił o oddalenie odwołania.
Zamawiający podniósł, że:
Ad. 1) i 2)
Zarzut niesprostania przez Wykonawcę Lingua Lab s.c. obowiązkowi wykazania,
że oferowana cena nie jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia, a złożone
wyjaśnienia nie uzasadniają podanych w ofercie cen jednostkowych oraz zarzut, że oferta
Przystępującego zawiera rażąco niską cenę w pozycjach 13, 15, 45, 63, 65, 77, 83 formularza
cenowego, nie zasługują na uwzględnienie, z powodów przywołanych w dalszej części
odpowiedzi.
Jako słowo wstępu przed ustosunkowaniem się do w/w zarzutów Odwołującego, Zamawiający
wyjaśnia, w jaki sposób przeprowadził proces badania cen złożonych ofert w oparciu o art.
224 ust. 2 ustawy Pzp.
Z uwagi na fakt, że umowa przewiduje wynagrodzenie ryczałtowe, obejmujące pełny zakres
prac objętych przedmiotem zamówienia, w pierwszej kolejności zbadano, czy cena całkowita
złożonych oferty jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o
należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania lub średniej
arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art.
226 ustawy Pzp. Badanie wykazało, że żadna z ofert nie wymaga wyjaśnień w tym zakresie.
Następnie zbadano, czy ceny jednostkowe za części składowe zamówienia spełniają
przesłanki określone w przywołanym powyżej artykule. Badanie wykazało, że w przypadku
cen jednostkowych obaj Wykonawcy muszą zostać wezwani do wyjaśnień cen kilku pozycji.
W przypadku Przystępującego przesłanka do wezwania do wyjaśnień ceny części składowych
oferty
dotyczyła m.in. cen za tłumaczenia ustne (poz. 13, 15, 45, 63, 65 formularza
cenowego).
Należy przy tym zaznaczyć, że ceny podane przez Przystępującego we wskazanych wyżej
pozycjach, w zasadzie nie
odbiegają od kwot oszacowanych przez Zamawiającego (przy
czym warte dodania jest to, że szacowanie odbyło się na podstawie rozeznania cen
rynkowych przesłanych przez potencjalnych wykonawców), i tak:
Poz.
Kwota brutto z oferty Lingua
Lab s.c.
Kwota
wynikająca z szacowania
(powiększona o wartość podatku)
Pomimo, że ceny te są niższe o co najmniej 30% od średniej arytmetycznej cen
jednostkowych
złożonych ofert, co mogłoby sugerować ich zaniżenie, to jednak jak wynika
z przeprowadzonej analizy, przyczyna takiego stanu rzeczy wynika z celowego działania
Odwołującego, który w złożonej ofercie w zakresie stawek w tożsamych pozycjach
tłumaczeń za 1 godzinę wskazał albo takie same, albo bardzo zbliżone ceny do tych za 4-
godzinne bloki, i tak dla przykładu Odwołujący w:
poz. 13 za
tłumaczenie konsekutywne (w tym szeptane) w grupie języków A - 1
godzina, 1 tłumacz – wskazuje cenę 738,00 zł a więc prawie taką samą jak w
poz. 12 za
tłumaczenie konsekutywne (w tym szeptane) w grupie języków A - 4
godzinny blok, 1 tłumacz, gdzie cena wynosi 799,50 zł;
poz. 15 za tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie języków A - 1
godzina, 1 tłumacz – wskazuje cenę 738,00 zł, a więc prawie taką samą jak w
poz. 14 za tłumaczenie konsekutywno- symultaniczne w grupie języków A - 4
godzinny blok, 1 tłumacz, gdzie cena wynosi 799,50 zł;
poz. 63 za tłumaczenie konsekutywne (w tym szeptane) w grupie języków C - 1
godzina tłumaczenia, 1 tłumacz – wskazuje cenę 2 102,07 zł, a więc
taką samą jak w poz. 62 za tłumaczenie konsekutywne (w tym szeptane) w
grupie języków C - 4 godzinny blok, 1 tłumacz, gdzie cena wynosi 2 102,07 zł;
poz. 65 za
tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie języków C - 1
godzina
tłumaczenia, 1 tłumacz – wskazuje cenę 2 102,07 zł, a więc taką
samą jak w poz. 64 za tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie
języków C - 4 godzinny blok, 1 tłumacz, gdzie cena wynosi 2 102,07 zł.
Jak wynika z
powyższego zaoferowanie przez Odwołującego cen takich samych, bądź
prawie takich
samych w tłumaczeniach 1-godzinnych oraz w blokach 4-godzinnych było
głównym powodem wezwania Przystępującego do wyjaśnienia cen jednostkowych
zaoferowanych w powyższych pozycjach. I świadczy to raczej o tym, że to Odwołujący w
tych pozycjach ceny zawyżył a nie o tym, że Przystępujący w tych pozycjach ceny zaniżył.
Przechodząc do odpowiedzi na poszczególne zarzuty należy zauważyć, że to nie liczba
stron wyjaśnień, ale ich treść determinuje to, czy Wykonawca udowodnił, że jego oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny.
Wszystkie kwestionowane u
Przystępującego pozycje dotyczą lub są
bezpośrednio związane z tłumaczeniami ustnymi, gdzie najistotniejszym elementem
mającym wpływ na cenę jest koszt związany z wynagrodzeniem tłumaczy, co też wynika z
przedłożonych przez Wykonawcę wyjaśnień. W przypadku kosztów osobowych,
Wykonawca zgodnie z ustawą Pzp był zobowiązany m.in. udowodnić, że wartości przyjęte
do ustalenia ceny nie są niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej
stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002
r. o minimalnym wynagrodzeniu za
pracę (Dz. U. z 2021 r. poz. 2207) lub przepisów
odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane zamówienie. Wynika
to z art. 22
4 ust. 4 ustawy Pzp, zgodnie z którym, w przypadku zamówień na roboty
budowlane i usługi, zamawiający jest zobowiązany żądać wyjaśnień, co najmniej w zakresie
określonym w ust. 3 pkt 4 i 6, tj. w zakresie zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów
pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego
wynagrodzenia za
pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie
przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za
pracę oraz zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie
Zaznaczyć należy, że zakres wyjaśnień ujęty w ust. 3 pkt 6 nie ma zastosowania w tym
konkretnym przypadku,
ponieważ wyjaśnienia dotyczyły dostawy sprzętu oraz
tłumaczeń ustnych, a tłumacze wskazani do realizacji zamówienia nie są zatrudnieni na
umowę o pracę. Wprawdzie Zamawiający wymagał zapewnienia do przyjmowania zleceń
osoby zatrudnionej
na umowę o pracę, ale Wykonawca nie był zobligowany do
uwzględnienia tego zakresu akurat w wyjaśnianych pozycjach. Przynajmniej nie wynikało to
z treści wezwania. Wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2022 r. zgodnie z
Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 14 września 2021 r. w sprawie wysokości
minimalnego wynagrodzenia za pracę wynosi 19,70 zł brutto. Z przedłożonych wyjaśnień
oraz dowodów załączonych na ich poparcie wynika, że stawki jednostkowe wynagrodzeń
tłumaczy za tłumaczenia ustne w grupie językowej A, B oraz C, są kilkukrotnie wyższe od
wartości minimalnej stawki wynikającej z w/w przepisów. Trudno więc w tym przypadku
mówić o nierealnej cenie za te elementy przedmiotu zamówienia.
Ponadto, Wykonawca Ling
ua Lab s.c. udowodnił, że jest w stanie wykonać zamówienie za
zaoferowane
ceny jednostkowe, ponieważ ceny wskazane w ofercie mają odzwierciedlenie
w cenach, po jakich Wykonawca nabywa obecnie analogiczne
usługi tłumaczeń ustnych
(konsekutywnych, symultanicznych i szeptanych) od profesjonalnych
tłumaczy, w
przypadku
usług tłumaczeniowych świadczonych dla Urzędu do Spraw Cudzoziemców
oraz Ministerstwa Spraw
Wewnętrznych i Administracji. Wszystkie faktury załączone
do
wyjaśnień poświadczają informacje wskazane w wyjaśnieniach. I tak np. z
z
ałącznika nr 3 do wyjaśnień wynika, że Wykonawca nabywa usługę tłumaczenia
ustnego z grupy
języków B za blok (4 godziny) po stawce 738 zł brutto. Aby wyjść na
kwotę wskazaną jako koszt tłumacza za 1 godzinę, Wykonawca podzielił w/w wartość
przez 4 i otrzym
ał wynik 184,50 zł. Zysk i rezerwa wynikające z wyjaśnień wraz
otrzymaną stawką za 1 godzinę daje 430,50 zł brutto tj. wartość wskazaną w poz. 45
formularza ofertowego za
tłumaczenia konsekutywno-symultaniczne w grupie języków B
(stawka za
jedną godzinę). Wykonawca udowodnił tym samym, że jest w stanie po
takiej stawce
świadczyć należycie przedmiot zamówienia, co znalazło potwierdzenie w
załączonych referencjach. W analogiczny sposób Wykonawca udowodnił pozostałe
zaoferowane w ofercie stawki, tj. poz. 13, 15, 63 i 65.
Należy zwrócić uwagę, że Odwołujący podważa sposób wyliczenia ceny za 1 godzinę
zaproponowaną przez Lingua Lab s.c., uzasadniając, że: „w praktyce rynkowej
tłumaczeń ustnych wynagrodzenie tłumaczy wypłacane jest w oparciu o podstawową
jednostk
ę rozliczeniową jaką jest blok tłumaczenia (każde rozpoczęte 4 godziny pracy
tłumacza), nie zaś za stawkę godzinową (…)”. Jako dowód przedstawia wydruki ze
stron internetowych STP, PSTK
wskazując, że: „wskazane wyżej stowarzyszenia, tj. STP
i PSTK mają zasięg ogólnopolski oraz zrzeszają 100% rynku, zatem zasady te uznawane
są przez wszystkie profesjonalne podmioty zajmujące się tłumaczeniami ustnymi”, przy
czym sam realizował dla Zamawiającego tożsame usługi tłumaczenia, gdzie
rozliczanie za tłumaczenie ustne konsekutywne oraz konsekutywno-symultaniczne
odbywało się za 1 godzinę zegarową, a ceny za tłumaczenie 1 godzinne i blok 4 -
godzinny były zróżnicowane a nie takie same lub zbliżone jak obecnie. A więc argument
Odwołującego przytoczony powyżej, w kontekście wyliczania przez niego stawek w
analogiczny
sposób, jest bezzasadny.
Dowód: formularze cenowe do umów: nr DWM-U-156/19 z dnia 9 grudnia 2019 r.,
zakończona w grudniu 2021 r. oraz BBF.IV.320.WU.1.2020/179 z dnia 3 czerwca 2020
r.,
zakończona w czerwcu 2022 r. - załącznik nr 1 i 2 do odpowiedzi.
Niezrozumiały jest również zarzut Odwołującego, że przedłożone jako dowód faktury nie
mają żadnej wartości dowodowej, z uwagi na brak w nich danych dotyczących sprzedawcy,
które uniemożliwiły ich weryfikację. Zdaniem Zamawiającego fakt niepodania tych danych
jest tylko dodatkowym dowodem
na to, że Wykonawca Lingua Lab s.c. umożliwiając
Odwołującemu (czy innym wykonawcom) weryfikację wyjaśnień wraz z dowodami
konsekwentnie chroni dane osobowe tłumaczy, mające dla niego istotną wartość
gospodarczą. Sugestie, że „dokumenty złożone wraz z wyjaśnieniami niczego nie
potwierdzają i nie mogą stanowić dowodu, nie wiadomo nawet, czy faktycznie zostały
wystawione przez
jakiś podmiot” są dalece nieuprawnione. Odwołujący nie przedstawił
żadnych dowodów na to, że dokumenty złożone przez Przystępującego nie są autentyczne,
nie powinien więc, jako podmiot profesjonalnie działający na rynku, wysuwać tego rodzaju
bardzo
poważnych w skutkach zarzutów. Jeśli Odwołujący ma wątpliwości co do ich
autentyczności winien zgłosić to do odpowiednich organów, a nie tworzyć pasujące do
własnej argumentacji niepotwierdzone tezy.
Jeszcze raz należy podkreślić, że Zamawiający oceniając wyjaśnienia wraz z dowodami nie
miał wątpliwości, że Wykonawca Lingua Lab s.c. wykazał, iż jego oferta w zakresie
wyjaśnianych cen nie zawiera cen rażąco niskich.
Zauważenia wymaga okoliczność, że Wykonawca był wezwany do wyjaśnień cen
jednostkowych dotyczących tłumaczeń ustnych (5 pozycji) oraz sprzętu (3 pozycje),
choć przedmiotem zamówienia są również tłumaczenia pisemne wraz z weryfikacją,
tłumaczenia przysięgłe, weryfikacja językowa, weryfikacja specjalistyczna - ujednolicania
tekstów, DTP towarzyszące usługom tłumaczenia pisemnego wraz z weryfikacją,
przysięgłego, weryfikacji językowej i specjalistycznej oraz ujednolicania tekstów, których
ceny jednostkowe nie
były przedmiotem badania przez Zamawiającego. Przy
wyjaśnianiu 8 spośród 87 pozycji cenowych nietrafiony jest zarzut dotyczący tego, że
Wykonawca Lingua Lab s.
c. nie przedstawił żadnych danych, informacji i dowodów w
zakresie kosztów ogólnych prowadzenia działalności, jak również, że nie uwzględnił
wskazanego w dokumentach
zamówienia wymogu zatrudnienia na umowę o pracę
osoby
obsługującej zlecenia. Wykonawca samodzielnie kształtuje cenę za realizację
zamówienia i niekoniecznie każdy element cenotwórczy o charakterze organizacyjnym
musi
być proporcjonalnie ujęty w każdej pozycji cenowej.
Cena całkowita wykonania zamówienia nie budziła wątpliwości Zamawiającego i nie
uprawniała do wezwania Wykonawcy Lingua Lab s.c. w oparciu o art. 224 ust. 1
ustawy Pzp. W
związku z czym nasuwa się prosty wniosek, że cena oferty Wykonawcy
została skalkulowana w taki sposób, aby pokryć wszystkie koszty wykonanych prac (w
tym koszty wynajmu biura,
opłat eksploatacyjnych, obsługi księgowej, zakupu
niezbędnego oprogramowania, uzyskania certyfikacji ISO czy zatrudnienia osób
wymaganych w pkt 2.4 SWZ) oraz
przynieść zakładany zysk, dla osiągnięcia którego
przecież Wykonawca złożył ofertę i podejmuje się wykonania zamówienia.
Ponadto, należy zauważyć, że nie istnieje konkretny katalog dowodów, które wykonawcy
powinni przedstawić w celu wykazania, że ich oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej, a
zamawiający dysponuje swobodą oceny wyjaśnień. Takie podejście do oceny wyjaśnień
potwierdza orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej. Przykładowo w wyroku Izby z dnia
13 stycznia 2020 r. KIO 2645/19, Izba
wskazała, że:
„Zamawiający dysponuje uprawnieniem do swobodnej oceny wyjaśnień wzywanego
wykonawcy i
brak jest konkretnego katalogu dowodów, które oferent powinien przedstawić
w celu wykazania braku rażąco niskiej ceny”.
Inny wyrok Izby z dnia 12 grudnia 2019 r. KIO 2447/19, traktuje że „Każdy z wykonawców
przygotowując ofertę może zwrócić przy wycenie uwagę na inne aspekty zamówienia, każdy
z wykonawców ma własne zasady polityki cenowej, funkcjonuje w innych realiach polityki
cenowej własnej firmy, nie bez znaczenia jest wielkość danego przedsiębiorstwa, czy działa
ono w skali makro, czy mikro. Nie ma jednego katalogu minimalnego, ani zakresu
maksymalnego zagadnień, do którego powinien odwoływać się dany wykonawca
sporządzając kalkulację ceny oferty”.
Biorąc pod uwagę powyższe oraz treść wyjaśnień Przystępującego, podkreślić trzeba, iż
zarzut Odwołującego, że koszty realizacji zamówienia finansowane są z innych
umów, jest bezpodstawny i niepoparty w treści odwołania żadnymi dowodami. Choć
prawdopodobnie
ogólne koszty prowadzenia działalności są proporcjonalnie rozkładane –
ale nie finansowane z innych
umów. Oczywistym jest bowiem, że koszty działalności
gospodarczej
pokrywane są z wynagrodzeń z umów aktualnie realizowanych w ramach
przedsiębiorstwa wykonawcy. Zapewne taki mechanizm dotyczy zarówno działalności
Odwołującego, jak i Przystępującego.
Rozpatrując zarzuty zawarte w odwołaniu nasuwa się wniosek, że Odwołujący przez ogólne
i chwytliwe - przez
powoływanie się na wyroki KIO stwierdzenia, próbuje zbudować
narrację mającą wzbudzić złudne przekonanie, że wyjaśnienia Lingua Lab s.c. są
niekompletne i niezgodne z przepisami
oraz obowiązującą linią orzeczniczą.
Należy również zwrócić uwagę na to, że Wykonawca Lingua Lab s.c. jest
obecnie
związany z Zamawiającym umową o zbliżonym zakresie. Był więc w stanie, na
podstawie doświadczenia wynikającego z realizacji przedmiotowej umowy przyjąć realne
założenia do określenia cen jednostkowych składających się na wartość całego
zamówienia.
Odnosząc się do zarzutu dotyczącego wyjaśnień do poz. 77 formularza cenowego, w ocenie
Zamawiającego, Wykonawca Lingua Lab s.c. nie miał obowiązku skalkulowania ceny
jednostkowej za szybkoobrotową kamerę kopułową w sposób przyjęty przez Odwołującego.
Sposób wyceny zakresu zamówienia jest bowiem indywidualnym prawem każdego
wykonawcy,
wynikającym z jego doświadczenia i indywidualnych uwarunkowań mających
wpływ na określenie cen na potrzeby danego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego.
Odwołujący, podważając zasadność wyjaśnień Lingua Lab s.c. stwierdza
m.in., że „tłumaczenie jakoby jakikolwiek element przedmiotu zamówienia był własnością
wykonawcy w związku z czym nie ma on kosztów, takich jak chociażby koszty zakupu, koszt
konserwacji czy koszt magazynowania, jest w pr
aktyce uznawane za brak wyjaśnienia,
oznacza j
ednocześnie, że koszt ten został pokryty z innych zleceń, co również stanowi
niedozwoloną praktykę.”. Jednocześnie sam w odpowiedzi na wezwanie do wyjaśnień
do poz. 76 - Kamera cyfrowa - 1 szt., w podobny
sposób argumentuje wysokość
zaoferowanej ceny (w pkt X na stronie 12
wyjaśnień, które z uwagi na objecie
tajemnicę przedsiębiorstwa nie mogą być w całości zacytowane), jednak to Lingua Lab
s.c.
według niego stosuje niedozwoloną praktykę w tym zakresie.
W dalszej
części swojego wywodu, Odwołujący podnosi, że: „Istotnym argumentem w
ocenie Odwołującego jest również to, że Lingua Lab nie napisało: „mamy kilka kamer”,
napisało mamy jedną kamerę, należałoby więc zapytać co w sytuacji jeżeli kamera ta np.
przestaje d
ziałać albo trzeba ją wykorzystać w innym zleceniu w tym samym czasie?”.
Zamawiający zauważa, że Odwołujący po raz kolejny używa sformułowań pasujących do
zbudowanej linii podważenia wiarygodności wyjaśnień Przystępującego, tyle, że
Wykonawca Lingua Lab s.c. nie
napisał w wyjaśnieniach, że ma jedną kamerę, lecz
użył na stronie 4 wyjaśnień sformułowania „kamera szybkoobrotowa jest własnością firmy”.
Zgodnie z formularzem cenowym wykonawcy byli
zobowiązani zaoferować cenę za
jedną kamerę obrotową a nie za kilka i zapewnienie jednej kamery było badane w
kontekście ceny rażąco niskiej. Ponadto, nie wiadomo, na jakiej podstawie Odwołujący
sugeruje, że Przystępujący nie posiada więcej kamer? Na pewno nie można tego
wywnioskować z treści złożonych wyjaśnień. Zamawiający raz jeszcze pragnie
podkreślić, że wyjaśnienia muszą odnosić się do zakresu wezwania (zamawiający
wymagał 1 kamery), a sposób dowodzenia przyjęty w wyjaśnieniach musi wynikać z
przyjętej kalkulacji która nie musi ona być zbieżna z kalkulacją przyjętą przez innego
wykonawcę.
Odwołujący zarzuca również, że Przystępujący nie wykazał uwzględnienia w w/w pozycji
transportu wszystkich elementów sprzętu określonych w zleceniu do i z miejsca, w którym
Zamawiający organizuje spotkanie, montażu i demontażu sprzętu, obsługi sprzętu,
transportu, zakwaterowania i
wyżywienia osób obsługujących sprzęt, jeśli obsługa
sprzętu odbywa się poza miejscem ich zamieszkania. Zamawiający zauważa, że
Wykonawca nie musiał tego uwzględniać właśnie w tej pozycji. Odwołujący ponownie
próbuje na zasadzie kalki przełożyć swój sposób kalkulacji ceny na sposób kalkulacji
Przystępującego. Przedmiotem wyjaśnień obu wykonawców nie była całkowita
kwota realizacji
zamówienia, lecz pewne jej elementy składowe, w związku z czym, jak
już wcześniej wspomniano, trudno jest oczekiwać od Przystępującego, że w każdej z 8 na
87 pozycji formularza cenowego zawrze proporcjonalnie wszystkie koszty, jakie ponosi w
związku z realizacją zamówienia. Według Zamawiającego logicznym jest również, że
k
oszty te mogły zostać ujęte w innych pozycjach, chociażby pozycjach 82 i 85 dotyczących
obsługi technicznej (niebędącej przedmiotem wyjaśnień), który u obu wykonawców wyglądał
następująco:
Poz. 82
Obsługa techniczna Lingua Lab s.c. - 2 000,00 zł
Poz. 82 O
bsługa techniczna GTC/Summa - 696,80 zł
Poz. 85 Obsługa techniczna Centrum HUB oraz platformy ZOOM Lingua Lab s.c. –
2 000,00 zł
Poz. 85 Obsługa techniczna Centrum HUB oraz platformy ZOOM GTC/Summa -
696,80 zł
Jak
widać z powyższego zestawienia, kwoty te są dużo wyższe u Przystępującego.
Kolejny zarzut
Odwołującego odnosił się do wyjaśnień poz. 83 formularza cenowego
dot. centrum HUB do
tłumaczenia symultanicznego. Odwołujący przytacza fragment z
wyjaśnień wykonawcy Lingua Lab s.c., zgodnie z którym zyskowność na pozycji 83
zaoferowanej w cenniku na pierwszej tego typu usłudze realizowanej w danym miesiącu
kalendarzowym wynosi 0% a na
następnych ma już zysk 22%, a następnie
stwierdza,
że „Podstawowym i pierwszorzędnym argumentem wskazującym na to, że
Li
ngua Lab nie sprostało swoim obowiązkom, a przedstawione informacje nie uzasadniają
zaoferowanej ceny w tej pozycji, jest fakt,
że wycena usługi powinna zapewnić Lingua
Lab zysk nawet na jednej jednostce w danej pozycji, sam wykonawca
potwierdził, że
tak nie
jest.”
Pozycja 83 dotyczy zapewnienia przez
wykonawcę systemu, który będzie towarzyszył
usłudze tłumaczeń symultanicznych. Zamawiający nie przewidział innej możliwości
skorzystania lub wykorzystania centrum HUB do
tłumaczenia symultanicznego niż
właśnie realizowanie usługi tłumaczeń. Powyższe wynika wprost z analizy treści SWZ.
Nie jest
więc tak, że wskazany system będzie zlecony w oderwaniu od tego tłumaczenia.
Wykonawca
wykazał, że na usłudze tłumaczenia symultanicznego osiągnie zysk, w
związku z czym taki sposób kalkulacji ceny nie wzbudził u Zamawiającego żadnych
wątpliwości, bowiem przedmiotem zamówienia są usługi tłumaczeniowe a najem sprzętu
tej
usłudze jedynie towarzyszy i jest z nią nierozerwalnie związany. Inna sytuacja
byłaby, gdyby Zamawiający dopuścił najem sprzętu bez usługi tłumaczeniowej wówczas
faktycznie wykonawcy
składając wyjaśnienia musieliby wykazać zysk z tytułu najmu
takiego
sprzętu.
Mając na uwadze powyższe twierdzenie Odwołującego, że Wykonawcą Lingua Lab s.c.
nie
uwzględnił w kalkulacji ceny zysku na jednej pozycji w pierwszym miesiącu jej zlecania,
czy też innych kosztów związanych z realizacją przedmiotu zamówienia nie znajduje
poparcia w faktach. Przystępujący wskazał bowiem na wstępie, że mają one znaczenie
marginalne przy kalkulacji kwestionowanych pozycji a
nie że ich nie uwzględnił. Zysk
zaś osiągnie zarówno przy kompleksowym zleceniu tłumaczenia z centrum HUB, jak
również przy najmie systemu, ale nie przy pierwszej tego typu usłudze realizowanej w
danym miesiącu kalendarzowym. Założenie, że Zamawiający nie zleci w danym miesiącu
centrum HUB jest tylko i
wyłącznie domniemaniem Odwołującego, nie popartym, żadnymi
dowodami.
Ponadto, należy zauważyć, że Odwołujący wycenił poz. 83 na 2 080,55 zł a więc
na kwotę tylko o 80,55 zł wyższą niż Przystępujący, który wycenił ją na 2 000 zł. Przy tak
niewielkiej różnicy w cenach zadziwiające są argumenty Odwołującego, że cena
zaoferowana przez
Przystępującego jest rażąco niska, a cena wyliczona przez
Odwołującego – wyższa o niecałe 4%, posiada już walor prawidłowo wyliczonej ceny.
Konkludując, złożone przez Wykonawcę Lingua Lab s.c. wyjaśnienia wraz dowodami
nie
budziły wątpliwości Zamawiającego, były konkretne, logiczne i rzeczowe i
uzasadniały wysokość kwot podanych w wyjaśnianych 8 pozycjach formularza
cenowego, w
związku z czym nie było przesłanek do odrzucenia jego oferty na
podstawie art. 224 ust. 6 ustawy Pzp.
Ad. 3) Zarzut zaniechania odrzucenia oferty Lingua Lab s.c., z
tytułu czynu nieuczciwej
konkurencji, również jest całkowicie bezpodstawny.
Jak wskazuje się w art. 15 ust. 1 pkt 1 uznk „czynem nieuczciwej konkurencji jest
utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez sprzedaż
towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odprzedaż
poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców”.
Zamawiający badając złożone wyjaśnienia, nie miał żadnych powodów, aby stwierdzić, że
zaoferowane przez
Przystępującego ceny jednostkowe objęte wyjaśnieniami są cenami
poniżej kosztów świadczenia tych usług. Jak zauważono wcześniej dowody
przedstawione do
wyjaśnień (faktury, referencje) świadczą o tym, że Wykonawca jest w
stanie
świadczyć usługę po tych cenach i są to ceny rynkowe skoro, jak poświadczają
referencje,
są wykonywane należycie i zgodnie z warunkami umowy. Ceny te nie
odbiegają również od kwot oszacowanych przez Zamawiającego przed wszczęciem
postępowania (jak wykazano na str. 3 odpowiedzi) a wezwanie do wyjaśnień tych
cen w zasadzie
wynikała z zawyżonych cen Odwołującego.
Sugerowanie,
że wynagrodzenie tłumaczy płatne jest tylko po stawkach za
dniówkę lub blok i budowanie na tej podstawie wniosku, że Wykonawca Lingua Lab
s.c.
zaoferował stawki poniżej kosztów wykonania usługi, oraz że poniesie stratę finansową
(tj. nie pokryje kosztów bezpośrednich, kosztów pośrednich i nie uzyska godziwego
zysku), nie znajduje odzwierciedlenia w
faktach. Zarówno z wyjaśnień Wykonawcy
Lingua Lab s.c., jak
również z doświadczenia Zamawiającego wynika, że jest możliwy i
co wi
ęcej był i jest praktykowany sposób rozliczenia za 1 godzinę. Taki sposób
rozliczenia funkcjonuje w obecnej umowie realizowanej dla Ministerstwa przez
Przystępującego, jak i był przyjęty w umowach realizowanych wcześniej przez
Odwołującego na rzecz Zamawiającego.
Wykonawca przestawiając w odwołaniu własne wyliczenia, manipuluje danymi, tak by
dopasować je do stworzonej na potrzeby odwołania tezy, że Wykonawca Lingua Lab s.c.
ofer
uje ceny poniżej kosztów świadczenia usług, co jest przejawem praktyk
naruszaj
ących uczciwą konkurencję.
Ponadto
Przystępujący w wyjaśnieniach wykazał niemały zysk i rezerwę na
poszczególnych pozycjach co świadczyć może tylko i wyłącznie o tym, że Wykonawca
nie
świadczy swoich usług poniżej kosztów ich wytworzenia.
Ad. 4) Zamawia
jący wnosi o oddalenie zarzutu zaniechania odrzucenia oferty Lingua
Lab s.c.,
zgodnie z którym treść oferty tego wykonawcy jest niezgodna z warunkami
zamówienia, jako bezzasadnego.
Odnosząc się do tego zarzutu, należy przywołać definicję ustawową warunków
zamówienia. Zgodnie z art. 7 pkt 29 ustawy Pzp, poprzez warunki zamówienia należy
rozumieć warunki, które dotyczą zamówienia lub postępowania o udzielenie zamówienia,
wynikające w szczególności z opisu przedmiotu zamówienia, wymagań związanych z
realizacj
ą zamówienia, kryteriów oceny ofert, wymagań
proceduralnych
lub
projektowanych
postanowień umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Do opisania
warunków zamówienia służą dokumenty zamówienia, w tym SWZ.
Niezgodność treści oferty z warunkami zamówienia zachodzi wówczas, kiedy została
ona
sporządzona i przedstawiona w sposób, który nie odpowiada wymaganiom
zamawiającego w odniesieniu do przedmiotu zamówienia, sposobu jego realizacji oraz
innych
warunków zamówienia.
Zamawiający w warunkach zamówienia nie wymagał wskazania czy opisania sposobu,
w
jaki wykonawca będzie realizował zamówienia (nie było to przedmiotem badania w
kryterium oceny ofert). Wykonawca ma
zrealizować przedmiot zamówienia zgodnie z
OPZ i warunkami umowy.
Z
żadnego zapisu oferty Przystępującego, oraz z żadnego dokumentu przesłanego w
wyniku
wezwania do złożenia wyjaśnień nie wynika niezgodność oferty Wykonawcy Lingua
Lab s.c. z dokumentami
zamówienia.
W
odwołaniu po raz kolejny pojawiają się niczym nie poparte domniemania a
wręcz oskarżenia o podanie nieprawdziwych informacji, np. że „takie zachowanie Lingua
Lab s.c., wskazuje że mimo określenia w wykazie osób (…) danych osób, które mają
być skierowane do realizacji zamówienia, Lingua Lab s.c. w kalkulacji ceny uwzględnia
zupełnie inne osoby, których stawki być może są niższe od osób uwzględnionych w wykazie
(…). To wobec stawek wskazanych w formularzu cenowym oznaczać może realizację
zamówienia przez osoby niespełniające wymagań Zamawiającego, a co za tym idzie
złożenie przez Lingua Lab s.c. fikcyjnego oświadczenia i niezgodności w tym zakresie z
warunkami zamówienia”. Czytając powyższy fragment, trudno wyobrazić sobie
bardziej
bezzasadne i nieuprawnione uzasadnienie do ewentualnego zarzutu
niezgodności treści oferty z warunkami zamówienia.
Niezrozumiały jest dla Zamawiającego wniosek Odwołującego, że brak udostępnienia
Zamawiającemu w fakturach danych tłumaczy, których Przystępujący wziął pod uwagę w
kalkulacji ceny ma wpływ na spełnianie przez niego warunków zamówienia.
Zamawiający dokonał oceny spełniania warunku udziału w postępowaniu odnośnie do
osób, na podstawie wykazu osób, a punkty w kryteriach oceny ofert przyznał na
podstawie
dokumentu doświadczenie zawodowe. Faktury, które Przystępujący przekazał
potwierdzają zakres usług oraz to, że jest możliwe zrealizowanie usług wskazanych w
wyjaśnieniach po cenach rynkowych. Nie miały one natomiast na celu poświadczenia
danych
osób wskazanych w wykazie osób do realizacji zamówienia, jak próbuje
dowodzić Odwołujący.
Wszystkie elementy
składające się na przedmiot zamówienia wykonawcy byli
zobowiązani wycenić w formularzu cenowym – w pozycjach pogrupowanych zgodnie z
zapotrzebowaniem
Zamawiającego. Nie wymagano jednak w formularzu cenowym
oddzielnego podania np.
kosztów zatrudniania na umowę o pracę osób do przyjmowania
zleceń. Gdyby bowiem wszystkie elementy opisane w OPZ były wymagane do
indywidualnej wyceny, formularz cenowy składałby się prawdopodobnie z kilkuset pozycji.
Niemniej jednak zgodnie z pkt 10.3 SWZ Wykonawcy musieli
uwzględnić w ofercie
wszelkie koszty
niezbędne dla prawidłowego i pełnego wykonania zamówienia oraz
wszelkie
opłaty i podatki wynikające z obowiązujących przepisów.
Niewykazanie przez
Przystępującego w kilku tylko pozycjach cenowych kosztów
zatrudnienia, nie
może oznaczać, że złożył on ofertę niezgodną z warunkami zamówienia.
Mając na uwadze powyższe, chybiony jest zarzut stawiany Zamawiającemu, jakoby ten
zobowiązany był odrzucić ofertę Wykonawcy Lingua Lab s.c. z powodu niezgodności jej
treści z warunkami zamówienia.
Ad. 5)
Zamawiający uwzględnia odwołanie w części dotyczącej zaniechania odtajnienia
uzasadnienia do
objęcia tajemnicą wyjaśnień cen, w związku z odtajnieniem
uzasadnienia przez
Przystępującego (pismo z dnia 13.09.2022 r.).
W
pozostałej części zarzut Odwołującego, o którym mowa w pkt 5 nie zasługuje na
uwzględnienie. Oparty jest on bowiem tylko i wyłącznie na domysłach, które nie są poparte
żadnymi merytorycznymi argumentami. Wykonawca nie uprawdopodobnił, że nieodtajnienie
przez Zamawiającego informacji zawartych w załącznikach do oferty Lingua Lab, tj. Wykazie
osób, załącznik 7a – część TAJNA, Doświadczeniu zawodowym, załącznik 7b – część
TAJNA, wynika z niewykazania
przesłanek określonych w art. 11 ust. 2 ustawy 16 kwietnia
1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2020 r., poz. 1913), zwanej dalej
uznk”.
Rozpatrując szczegółowo przedmiotowy zarzut należy zacząć od tego, że Odwołujący
również zastrzegł załącznik 7a – Wykaz osób i 7b – Doświadczenie zawodowe jako
tajemnicę przedsiębiorstwa, przywołując w uzasadnieniu podobną (choć nie tak
szczegółową) argumentację jak Przystępujący.
Zamawiający badając uzasadnienia do objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa w/w
dokumentów, jak również dokumentów zastrzeżonych przez Odwołującego i
Przystępującego działał w oparciu o art. 18 ust. 3 ustawy Pzp przez pryzmat art. 11 ust. 2
uznk, przy czym każdy przypadek utajnienia przez Wykonawców, zarówno informacji
zawartych w wykazie osób jak i pozostałych dokumentach badał indywidualnie, w oparciu o
w/w przepi
sy i przedstawione przez każdego z Wykonawców argumenty. Zgodnie z definicją
ujętą w uznk przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne,
technologiczne, organizacyjne przeds
iębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość
gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie
są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są
łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub
rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu
utrzymania ich w poufności.
Zamawiający po szczegółowej weryfikacji zastrzeżonych przez Wykonawców
dokumentów w kontekście definicji tajemnicy przedsiębiorstwa uznał, że obaj Wykonawcy
(Odwołujący i Przystępujący) wykazali i udowodnili spełnianie przesłanek wynikających z
uznk. Informacje zawarte w zastrzeżonych dokumentach nie mają wprawdzie charakteru
technicznego ani technologicznego (ten obszar w przypadku tłumaczeń po prostu nie
występuje), ale wykazali, że informacjom o doświadczeniu tłumaczy z jakimi współpracują
Wykonawcy
można przypisać charakter organizacyjny, które stanowią dla nich istotną
wartość gospodarczą.
Należy podkreślić, że z zasadnością argumentów wskazanych w obu uzasadnieniach trudno
jest polemizować, ponieważ działalność tłumaczeniowa opiera się przede wszystkim na
doświadczaniu wykwalifikowanych i certyfikowanych tłumaczy, których wyselekcjonowana
sieć jest podstawą działalności każdej firmy tłumaczeniowej. Wypracowane przez
Wykonawców w ramach prowadzonej działalności relacje handlowe, stanowiące efekt
współpracy i budowanych przez lata kontaktów z wykwalifikowanymi i certyfikowanymi
tłumaczami stanowią o wymiernej wartości gospodarczej takich informacji. A ich pozyskanie
w przypadku działalności tłumaczeniowej może stanowić źródło wiedzy dla innego
podmiotu,
działającego profesjonalnie w tym samym segmencie rynku, i może być
wykorzystane w celu zachwiania pozycji konkurencji. Nie
można więc przyjąć że jest to
tylko
przekonanie Wykonawców o wartości gospodarczej takich informacji ale faktycznie
taką wartość gospodarczą dla nich przedstawiają.
Zgodnie z warunkiem udziału w postępowaniu, o którym mowa w pkt 4.1.5.2 Specyfikacji
Warunków Zamówienia zwanej dalej „SWZ”, Zamawiający wymagał zapewnienia przez
Wykonawców tłumaczy (14 tłumaczy pisemnych, 34 weryfikatorów, 13 tłumaczy ustnych,
tłumaczy przysięgłych), posługujących się różnymi językami i posiadających
doświadczenie w tłumaczeniu bardzo wyspecjalizowanych dziadzin takich jak: transport
kolejowy, drogowy, lotniczy, morski,
żegluga śródlądowa, gospodarka morska, wodna,
prawo, badania
wypadków lotniczych oraz morskich. Nie są to więc osoby o
typowych, powszechnych kwalifikacjach.
Pozyskanie doświadczonych w tym zakresie
tłumaczy niezależnie od wyniku postępowania przyniosłaby na pewno dużą przewagę
konkurencyjną Odwołującemu.
Zdaniem
Zamawiającego, objęcie tajemnicą przedsiębiorstwa wykazów zostało
jednoznacznie
przez obu Wykonawców wykazane i nie budziło wątpliwości
Zamawiającego. Dodatkowo w przypadku Przystępującego nie bez znaczenia w kontekście
wartości gospodarczej zastrzeganych informacji ma wykazanie, że informacje te nie są
dostępne dla wszystkich pracowników spółki jak i dla kontrahentów Wykonawcy, a osoby
których te informacje dotyczą są związane z Wykonawcą umowami poufności, których
treść została dołączona do uzasadnienia.
Niezrozumiały jest natomiast w kontekście przytaczanych zarzutów, argument
Odwołującego odnośnie powszechnej znajomości doświadczenia zawodowego Wykonawcy
Lingua Lab s.c. wynikający ze zrealizowanych usług w kontekście objęcia tajemnicą
przedsiębiorstwa wykazu osób i doświadczenia zawodowego tych osób. Należy zauważyć,
że Wykonawca Lingua Lab s.c. nie objął tajemnicą przedsiębiorstwa wykazu zrealizowanych
usług, bo jak sam podniósł w uzasadnieniu nie ma ona zastosowania do instytucji
publicznych, których zamówienia zostały uzyskane w drodze postępowania przetargowego i
są jawne. Wszystkie wskazane w wykazie usługi na potwierdzenie spełniania warunku
udziału w postępowaniu, o którym mowa w pkt 4.1.5.1. SWZ, zostały zrealizowane na rzecz
podmiotów publicznych i nie zostały zastrzeżone.
Najprawdopodobniej
Odwołujący utożsamia zastrzeżone doświadczenie zawodowe
osób wskazanych do oceny w kryteriach oceny ofert z doświadczeniem zawodowym
Wykonawcy odnoszącym się do spełniania warunku udziału w postępowaniu w zakresie
zdolności technicznej lub zawodowej, a są to przecież dwie odrębne instytucje.
Poza tym, Odwołujący używając argumentu, że „trudno wyobrazić sobie, jaką wartość
miałoby mieć doświadczenie zawodowe wykonawcy” przeczy sam sobie. Trudno bowiem
wyobrazić sobie sytuację, że dla Lingua Lab s.c. doświadczenie zawodowe tłumaczy nie
ma żadnej wartości i winno być odtajnione, a doświadczenie zawodowe tłumaczy
wskazanych przez Odwołującego już taką wartość ma i Odwołujący objął je tajemnicą
zasadnie i zapewne
zależałoby mu na utrzymaniu skuteczności tego zastrzeżenia.
W związku z powyższym, zarzut w tym zakresie nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż nie
jest poparty żadnymi dowodami i faktycznymi argumentami a wydaje się być wysuwany
tylko i wyłącznie w celu pozyskania wiedzy na temat tłumaczy współpracujących z
Wykonawcą Lingua Lab s.c., w celu osłabienia pozycji tego Wykonawcy na rynku.
Ad. 6)
Wykonawca, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza spełnia warunki
określone w SWZ oraz brak jest wobec niego podstaw wykluczenia z postępowania.
Ponadto, biorąc pod uwagę wyżej przedstawione wyjaśnienia, nie zachodzą w stosunku do
treści jego oferty przesłanki odrzucenia, na które powołuje się Odwołujący.
Stan faktyczny
ustalony prze Izbę:
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane
w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej w
dniu 15.06.2022 r. pod numerem 2022/S 114-321700.
W dniu 2 września 2022 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia, tj.
Konsorcjum firm:
Summa Linguae Technologies S.A.
z siedzibą w Krakowie oraz
GTC AMG
Sp. z o.
o. z siedzibą w Warszawie
wnieśli odwołanie od
niezgodnych z przepisami ustawy
PZP
czynności oraz zaniechań Zamawiającego polegających na:
Zaniechaniu odrzucenia oferty Lingua Lab, mimo że wykonawca ten w odpowiedzi na
wezwanie do wyjaśnień w zakresie ceny zaoferowanej w Postępowaniu nie sprostał
obowiązkowi wykazania, że oferowana cena nie jest rażąco niska w stosunku do
przedmiotu zamówienia, a złożone wyjaśnienia nie uzasadniają podanych w ofercie
cen jednostkowych,
co stanowi naruszenie art. 224 ust. 6 w zw. 224 ust. 5 w zw. z art. 239 ust. 1 i 2 ustawy Pzp
w zw. z art. 16 i art. 17 ust. 2 ustawy Pzp;
2) Zaniechaniu odrzucenia oferty Lingua Lab mimo,
że oferta ta zawiera rażąco
niską cenę w pozycjach 13, 15, 45, 63, 65, 77, 83 formularza cenowego
stanowiącego ujednolicony Załącznik 6 do Specyfikacji Warunków Zamówienia (dalej:
„SWZ”),
co stanowi naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 8) ustawy Pzp w zw. 224 ust. 5 w zw. z art. 239 ust.
1 i 2 ustawy Pzp w zw. z art. 16 i art. 17 ust. 2 ustawy Pzp;
Zaniechaniu odrzucenia oferty Lingua Lab, mimo że została złożona w warunkach
czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. 2022 r., poz. 1233
– dalej: „uznk”),
co stanowi naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 7) ustawy Pzp w zw. z art. 3 ust. 1 i 2 uznk w zw.
z art. 15 ust. 1 pkt 1) uznk w zw. z art. 239 ust. 1 i 2 ustawy Pzp art. 16 i art. 17 ust. 2 ustawy
Pzp;
4) Zaniechaniu odrzucenia oferty Lingua Lab, mimo
że treść oferty tego wykonawcy
jest niezgodna z warunkami
zamówienia,
co stanowi naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 5) ustawy Pzp w zw. z art. 239 ust. 1 i 2 ustawy Pzp
art. 16 i art. 17 ust. 2 ustawy Pzp;
5) Zaniechaniu odtajnienia informacji zawartych w
załącznikach do oferty Lingua
Lab, tj. Uzasadnienie utajnienia informacji
– część TAJNA, Wykaz osób, załącznik 7a –
część TAJNA, Doświadczenie zawodowe, załącznik 7b – część TAJNA, podczas gdy
zastrzeżone informacje nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa, a Lingua Lab nie
wykazało przesłanek niezbędnych do utrzymania w tajemnicy zastrzeganych
informacji w rozumieniu uznk,
co stanowi naruszenie art. 18 ust. 3 ustawy Pzp w zw. z art. 11 ust. 2 uznk w zw. z art. 16 i art.
17 ust. 2 ustawy Pzp;
6) wyborze oferty Lingua Lab jako najkorzystniejszej w
Postępowaniu, podczas gdy
oferta tego wykonawcy powinna
zostać odrzucona,
co stanowi naruszenie art. 239 ust. 1 i 2 ustawy Pzp w zw. z art. 16 i art. 17 ust. 2 ustawy Pzp;
W wyniku wniesionego odwołania przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia, tj. Konsorcjum firm:
Summa Linguae Technologies S.A.
z siedzibą w Krakowie,
ul. Opolska 110, 31-
323 Kraków oraz
GTC AMG Sp. z o.
o. z siedzibą w Warszawie
, ul. Rolna
155A, 02-729 Warszawa,
Zamawiający uwzględnił w części zarzuty przedstawione w pkt 5
odwołania, tj. w zakresie zaniechania odtajnienia informacji zawartych w załączniku do oferty
Lingua Lab, tj. uzasadnieniu utajnienia informacji
– część TAJNA, a w pozostałym zakresie
wnosił o oddalenie odwołania.
Do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego skutecznie przystąpił wykonawca
Lingua Lab s.c. W. S., M. D.
prowadzący działalność gospodarczą w Krakowie, ul.
Sereno Fenn´a 6 lok. 14, 31-143 Kraków.
Izba stwierdziła, ze ww. wykonawca zgłosił przystąpienie do postępowania w ustawowym
terminie, wykazując interes w rozstrzygnięciu odwołania na korzyść zamawiającego.
Przystępujący pismem wniesionym do Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 13 września 2022 r.
wnosił o oddalenie odwołania jako w całości bezzasadnego.
Stan prawny
ustalony przez Izbę:
Zgodnie z art. 16 ustawy PZP,
z
amawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie
udzielenie zamówienia w sposób:
zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców;
2) przejrzysty;
3) proporcjonalny.
Zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy PZP, z
amówienia udziela się wykonawcy wybranemu zgodnie
z przepisami ustawy.
Zgodnie z art. 224 ust. 5 i 6 ustawy PZP:
Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na
wykonawcy.
6. Odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który
nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z
dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 5, 7 i 8 ustawy PZP, z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia;
została złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16
kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji;
zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia;
Zgodnie z art. 18 ust. 3 ustawy PZP, n
ie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę
przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2022 r
), jeżeli wykonawca, wraz z przekazaniem
takich informacji, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżone
info
rmacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o
których mowa w art. 222 ust. 5.
Zgodnie z art. 239 ust. 1 i 2 ustawy PZP:
1. Zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę na podstawie kryteriów oceny ofert
określonych w dokumentach zamówienia.
2. Najkorzystniejsza oferta to oferta przedstawiająca najkorzystniejszy stosunek jakości do
ceny lub kosztu lub ofer
ta z najniższą ceną lub kosztem.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 i 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji:
1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi
obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.
2. Czynami nieuczciwej konkurencji są w szczególności: wprowadzające w błąd oznaczenie
przedsiębiorstwa, fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów
albo usług, wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, naruszenie tajemnicy
przedsiębiorstwa, nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy, naśladownictwo
produktów, pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie, utrudnianie dostępu do rynku,
przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną, a także nieuczciwa lub zakazana reklama,
organizowanie systemu sprzedaży lawinowej, prowadzenie lub organizowanie działalności w
systemie konsorcyjnym oraz nieuzasadnione wydłużanie terminów zapłaty za dostarczane
towary lub wykonane usługi.
Zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, p
rzez tajemnicę
przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne
przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub
w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom
zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o
ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu
należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, czynem
nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w
szczególności przez:
sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich
odprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców.
Krajowa Izba Odwoławcza – po przeprowadzeniu rozprawy w przedmiotowej
sprawie, po zapoznaniu się ze stanowiskami przedstawionymi w odwołaniu,
odpowiedzi na odwołanie, stanowiskiem przystępującego, konfrontując je z zebranym
w sprawie materiałem procesowym, w tym z dokumentacją postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego oraz po wysłuchaniu oświadczeń i stanowisk stron, a także
uczestnika postępowania odwoławczego złożonych ustnie do protokołu w toku
rozprawy
– ustaliła i zważyła, co następuje:
Skład orzekający stwierdził, że odwołanie dotyczy materii określonej w art. 513 ustawy PZP
i podlega rozpoznaniu zgodni
e z art. 517 ustawy PZP. Izba stwierdziła również, że nie została
wypełniona żadna z przesłanek określonych w art. 528 ustawy PZP, których stwierdzenie
skutkowałoby odrzuceniem odwołania i odstąpieniem od badania meritum sprawy. Ponadto w
ocenie składu orzekającego Odwołujący wykazał, że posiada legitymację materialną do
wniesienia środka zaskarżenia zgodnie z przesłankami art. 505 ust. 1 ustawy PZP,
tj.
ma
interes w uzyskaniu zamówienia, a naruszenie przez zamawiającego przepisów ustawy PZP
może spowodować poniesienie przez niego szkody polegającej na nieuzyskaniu zamówienia.
Skład orzekający dokonał oceny stanu faktycznego ustalonego w sprawie mając na uwadze
art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy PZP, który stanowi, że Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi
n
aruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik
postępowania o udzielenie zamówienia.
Izba
– uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy przedłożony przez strony i
przystępującego, po dokonaniu ustaleń poczynionych na podstawie dokumentacji
postępowania, biorąc pod uwagę zakres sprawy zakreślony przez okoliczności podniesione w
odwołaniu oraz stanowiska złożone pisemnie i ustnie do protokołu – stwierdziła, że
sformułowane przez Odwołującego zarzuty nie znajdują oparcia w ustalonym stanie
faktycznym i prawnym,
a tym samym rozpoznawane odwołanie nie zasługuje na
uwzględnienie.
I.
W pierwszej kolejności, zarzuty Odwołującego w zakresie naruszenia przez Zamawiającego
czynności polegającej na
zaniechaniu odrzucenia oferty Lin
gua Lab, mimo że wykonawca ten
w odpowiedzi na wezwanie do wyjaśnień w zakresie ceny zaoferowanej w Postępowaniu nie
sprostał obowiązkowi wykazania, że oferowana cena nie jest rażąco niska w stosunku do
przedmiotu zamówienia, a złożone wyjaśnienia nie uzasadniają podanych w ofercie cen
jednostkowych,
a także
na
zaniechaniu odrzucenia oferty Lingua Lab mimo,
że oferta ta
zawiera
rażąco niską cenę w pozycjach 13, 15, 45, 63, 65, 77, 83 formularza cenowego
stanowiącego ujednolicony Załącznik 6 do Specyfikacji Warunków Zamówienia, są zdaniem
Izby niezasadne.
Na wstępie wskazania wymaga, że zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Izby za cenę
rażąco niską uznaje się cenę poniżej kosztów własnych wykonawcy, niepozwalającą na
wypracowanie zysku. Jest to cena oderwana
od realiów rynkowych i nierzeczywista.
Przenosząc powyższe na kanwę niniejszej sprawy zaznaczyć należy, że Izba nie znalazła
podstaw do uznania, że ceny Przystępującego wskazane w kwestionowanych pozycjach
formularza cenowego
wykazywały cechy cen rażąco niskich. Podkreślić należy, że
rozpoznając zarzuty odwołania Izba dokonała analizy wyłącznie treści wyjaśnień rażąco
n
iskiej ceny i dowodów złożonych na wezwanie Zamawiającego. Dodatkowych okoliczności
podnoszonych w postępowaniu odwoławczym oraz dowodów przedstawionych przez
Przystępującego Izba nie mogła wziąć pod uwagę, gdyż ocenia prawidłowość czynności
zakończonej przez Zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.
Izba zważa, że Zamawiający w dniu 21 lipca 2022 r. wezwał Przystępującego do złożenia
wyjaśnień w zakresie wyliczenia istotnych części składowych ceny na podstawie art. 224 ust.
1 ustawy PZP (
ceny jednostkowe wskazane w formularzu są niższe od średniej arytmetycznej
cen jednostkowych
złożonych ofert oraz od cen jednostkowych uzyskanych podczas
szacowania wartości zamówienia)
w zakresie poniższych pozycji zawartych w formularzu
cenowym, stanowiącym załącznik nr 6 do SWZ:
- w poz. 13 -
Tłumaczenie konsekutywne (w tym szeptane) w grupie języków A - 1 godzina
tłumaczenia wykonana przez 1 tłumacza - (307,50 zł brutto),
- w poz. 15 -
Tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie języków A - 1 godzina
tłumaczenia wykonana przez 1 tłumacza - (307,50 zł brutto),
- w poz. 45 -
Tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie języków B1 - 1 godzina
tłumaczenia wykonanego przez 1 tłumacza – (430,50 zł brutto),
- w poz. 63 -
Tłumaczenie konsekutywne (w tym szeptane) w grupie języków C - 1 godzina
tłumaczenia wykonanego przez 1 tłumacza - (553,50 zł brutto),
- w poz. 65 -
Tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie języków C - 1 godzina
tłumaczenia wykonanego przez 1 tłumacza - (553,50 zł brutto),
- w poz. 77 -
Szybkoobrotowa kamera kopułowa - 1 szt. – 4 godzinny bok wynajmu – (750,00
zł brutto),
- w poz. 83 -
Centrum HUB do tłumaczenia symultanicznego w trybie online obejmujące:
system
tłumaczeń symultanicznych wraz z kabiną (zgodność z normą ISO 4043, ISO 140-4 i ISO
lub równoważną), dodatkową kabinę zgodność z normą ISO 4043, ISO 140-4 i ISO
717-1 lub
równoważną, wymóg covid), monitor podglądowy - 2 szt., komputer z kartą dźwiękową - 3
szt.,
łącze internetowe wraz z powierzchnią – 4 godzinny bok wynajmu - (2000,00 zł brutto),
- w poz. 84 -
Platforma ZOOM do 100 osób dla jednego języka – 4 godzinny bok wynajmu -
(600,00 zł brutto).
Przystępujący złożył Zamawiającemu wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny w dniu 29
lipca 2022 r.
, wskazując:
•
w ramach wyjaśnień wstępnych – na wypracowaną metodykę wyceny
tłumaczeń ustnych za jednostkę obejmującą 1 godzinę zegarową, czego dowodem są
w
szczególności stawki jednostkowe za tłumaczenia ustne w grupie językowej A, B
oraz C po jakich Wykonawca NABYWA OBECNIE analogiczne
usługi tłumaczeń
ustnych konsekutywnych oraz symultanicznych i szeptanych od profesjonalnych
tłumaczy i świadczonych również OBECNIE przykładowo dla Urzędu do Spraw
Cudzoziemców oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
W załączeniu do wyjaśnień Przystępujący przedłożył przykładowe referencje i
potwierdzenia współpracy wystawione przez ww. podmioty, w których treści zostały
szczegółowo określone przedmiot zamówienia i charakter tłumaczeń ustnych,
• czynniki mające wpływ na wycenę, tj. bogate doświadczenie wykonawcy w realizacji
zamówień o analogicznym przedmiocie zamówienia, stała, wieloletnia współpraca z
tłumaczami, weryfikatorami i native speakerami realizującymi tłumaczenia dla
Wykonawcy, wypracowane przez Wykonawcę know-how w zakresie zarządzania
procesem
tłumaczeń w postaci opisanego w księdze jakości zbioru czynności
podejmowanych przez Wykonawcę oraz sposobu zarządzania każdym etapem
realizacji usługi, ograniczone koszty administracyjne i organizacji biura, które
rozkładają się na wiele kontraktów realizowanych przez Wykonawcę,
• w odniesieniu do kosztów pracy – stawki wynagrodzeń powyżej wartości minimalnych
stawek wynikających z przepisów prawa wraz z dowodami dołączonymi do wyjaśnień
w postaci faktur wystawianych
przez tłumaczy, pogrupowane zgodnie z grupami
językowymi A, B i C, pokazujące stawki po jakich Wykonawca nabywa usługi
tłumaczenia ustnego wskazane przez Zamawiającego w wezwaniu do złożenia
wyjaśnień, a także wskazując na możliwość uzyskania po stronie Wykonawcy
dodatkowej oszczędności ze względu na fakt, że w przypadku tłumaczy – będących
podatnikami podatku VAT
– podatek VAT wystawiony przez tłumacza na fakturze -
może być odliczony przez wykonawcę od podatku VAT płaconego przez wykonawcę,
• szczegółowe odniesienie się do każdej z cen jednostkowych, których dotyczyło
wezwanie:
Pozycja cennika 13 oraz 15:
Tłumaczenia konsekutywne (w tym szeptane) oraz konsekutywno-symultaniczne w grupie
języków A (stawka za jedną godzinę zegarową):
- stawka brutto za
usługę w cenniku: 307,50 zł,
- Koszt
tłumacza: 125 zł netto + 23% VAT = 153,75 zł brutto,
- Zysk i rezerwa: 153,75
zł brutto za jedną godzinę zegarową, a to wynosi 57%
zyskowności na pozycji 13 oraz 15 zaoferowanej w cenniku.
Pozycja cennika 45:
Tłumaczenia konsekutywno-symultaniczne w grupie języków B (stawka za jedną godzinę
zegarową):
- stawka brutto za
usługę w cenniku: 430,50 zł
- Koszt
tłumacza: 150 zł + 23% VAT = 184,50 zł brutto.
- Zysk i rezerwa: 246,00
zł brutto za jedną godzinę zegarową, a to wynosi 57%
zyskowności na pozycji 45 zaoferowanej w cenniku.
Pozycja cennika 63 oraz 65:
Tłumaczenia konsekutywne (w tym szeptane) oraz konsekutywno-symultaniczne w grupie
języków C (stawka za jedną godzinę zegarową):
- stawka brutto za
usługę w cenniku: 553,50 zł
- Koszt
tłumacza: 220 zł + 23% VAT = 270,60 zł brutto
- Zysk i rezerwa: 282,90
zł brutto za jedną godzinę zegarową, a to wynosi 51%
zyskowności na pozycji 63 oraz 65 zaoferowanej w cenniku.
Pozycja cennika 77:
Kamera szybkoobrotowa jest własnością firmy, a cena za wynajem jest zgodna z
wewnętrznym cennikiem firmy dla klientów przetargowych (tj. jednostek centralnej
administra
cji publicznej). Koszt usługi nie zawiera obsługi technicznej - jest to odrębna
usługa w cenniku.
stawka brutto za usługę w cenniku: 750,00
zł - Koszt nabycia usługi: brak
- Zysk i rezerwa: 750,00
zł, a to wynosi 100% zyskowności na pozycji 77 zaoferowanej w
cenniku.
Pozycja cennika 83:
Na cenę tej pozycji w wysokości 2000,00 zł brutto składają się system tłumaczeń,
dodatkowa kabina i monitory
podglądowe w cenach wymienionych w innych punktach
cennika (600,00
zł +350,00 zł +(2 x 75,00 zł)) = 1100,00 brutto. Te ceny składowe w
pozycjach 71, 72 oraz 75 nie budzą Państwa zastrzeżeń.
Koszt komputera z kartą dźwiękową to 3 x 150,00 zł brutto = 450,00 zł brutto. Jest to
rynkowa cena wypożyczenia komputera.
Pozostałe 450,00 zł brutto pokrywa koszt powierzchni i łącza internetowego. Powierzchnia
HUBa przy dwóch kabinach to 10m2, przyjęto cenę 45,00zł brutto za 1metr/4h . HUB
planowany jest w obecnie wynajmowanej już na potrzeby funkcjonowania firmy przestrzeni
i jest wykorzystywany na potrzeby innych klie
ntów i innych zleceń. Koszt ten nie zawiera
obsługi technicznej - jest to odrębna usługa w cenniku.
stawka brutto za usługę w cenniku: 2000,00 zł
Koszt nabycia usługi: 2000,00 zł
- Zysk i rezerwa:
0,00 zł brutto, a to wynosi 0% zyskowności na pozycji 83 zaoferowanej w cenniku na
pierwszej tego
typu usłudze realizowanej w danym miesiącu kalendarzowym
oraz
zł brutto, a to wynosi 22% zyskowności na pozycji 83 zaoferowanej w cenniku
przy
każdej kolejnej analogicznej usłudze realizowanej na potrzeby któregokolwiek klienta
w danym miesiącu kalendarzowym z uwagi na fakt, że koszt powierzchni i łącza
internetowego w wysokości 450,00 zł brutto ponoszony jest jednorazowo w danym miesiącu
kalendarzowym.
Pozycja cennika 84:
Do wyjaśnień załączamy dwa zrzuty ekranu oraz podajemy link do cennika pakietów
(https://zoom.us/pricing) pokazujące cenę za licencję na spotkania i webinary. Łączny koszt
brutto licencji wynosi
poniżej 100 dolarów za miesiąc, tj. około 470,00 zł brutto zatem
podany przez nas koszt jedn
ego 4 godzinnego bloku wynoszący 600 00 zł brutto jest
adekwatny. Należy podkreślić, iż wykupiona licencja może być wielokrotnie wykorzystana na
potrzeby innych wydarzeń dot. tłumaczeń ustnych na potrzeby innych klientów, dlatego
poniżej wskazujemy minimalną zyskowność na tej usłudze.
Wraz ze wzrostem ilości analogicznych usług wykonanych dla innych klientów w danym
miesiącu zyskowność związana z zakupem licencji wzrośnie kilkukrotnie. Koszt ten nie
zawiera obsługi technicznej - jest to odrębna usługa w cenniku.
Stawka brutto za usługę w cenniku: 600,00 zł
Koszt nabycia licencji (100 USD): 470,00 brutto
Zysk i rezerwa: 130,00
zł brutto, a to wynosi 21% zyskowności na pozycji 84
zaoferowanej w cenniku.
W wyniku
złożonych wyjaśnień, Odwołujący zakwestionował zaproponowane ceny przez
Przystępującego w zakresie poz. 13, 15, 45, 63, 65, 77, 83.
W ocenie Izby złożone wyjaśnienia są rzetelne i w sposób konkretny odnoszą się do
czynników, które spowodowały ceny w określonych pozycjach formularza cenowego.
Pon
adto, wbrew twierdzeniom Odwołującego, zostały poparte dowodami: referencje
Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 lipca 2022 r. oraz referencje
Urzędu do Spraw Cudzoziemców z dnia 3 grudnia 2021 r., faktury kosztowe nabycia usług
t
łumaczeń ustnych (grupa językowa A, B, oraz C), stawki wynagrodzeń powyżej wartości
minimalnych stawek wynikających z przepisów prawa oraz zysk.
Izba dodatkowo wskazuje, że w stosunku do tabeli zamieszczonych pod fakturami, zawierają
numery
faktur, do których się odnoszą. Z tabeli tych wynika, że jednostką rozliczeniową jest 1
godzina
, np. faktura VAT 84/2021 z dnia 17 września 2021 r., gdzie wartość towaru (usługi)
wyniosła 750 zł, jednostką rozliczeniową 1 h, ilość jednostek 6, stawka za 1h: 125 zł, kwota
netto: 750 z
(grupa językowa A); faktura FVS 36/12/2021 z dnia 31 grudnia 2021 r., gdzie
jednostką miary jest godzina (1h lub 3 h) – (grupa językowa A) i jednostką rozliczeniową 1h,
ilość jednostek (1, 3), stawka za 1h: 125 zł, kwota netto (125 zł, 375 zł); faktura VAT
FA/ 7/06/2022 z dnia 17 czerwca 2022 r.,
gdzie mamy jednostkę miary (godzina), ilość (3 lub
4), jednostka rozliczeniowa 1h,
ilość jednostek 3 lub 4, stawka za 1h : 150 zł, kwota netto:
600 z
ł i 450 zł ) - (grupa językowa B); faktura VAT nr 27/20 z dnia 27 listopada 2020 r.,
jednostka rozliczeniowa: 1h, ilość jednostek: 4, stawka za 1h: 200 zł, kwota netto: 800 zł –
rodzaj tłumaczenia: blok 4h (grupa językowa C).
Zdaniem Izby stawki za 1h wskazane w fakturach przez
Przystępującego nawet, jeśli uznać,
że są niskie, to na pewno ceny wskazane za 1h przez Przystępującego w niniejszym
postępowaniu w wysokości 307,50 zł, 430,50 zł, 553,50 zł nie są cenami rażąco niskimi
uniemożliwiającymi należyte wykonanie przedmiotu zamówienia.
Izba zważa, że nawet uznając, jak twierdzi Odwołujący, że faktury obejmowały ceny za blok,
to
były również faktury, które jednoznacznie same wskazywały na jednostkę rozliczeniową 1h,
np. faktura FVS 36/12/2021 z dnia 31 grudnia 2021 r.,
niezależnie od ilości tak opisanych
faktur.
Tym samym Izba doszła do przekonania, że nawet wskazanie w fakturze jako jednostka miary
„blok”, nie oznacza, że jednostką rozliczeniową nie może być 1 h, np. w ramach bloku 4h, tak
jak to przedstawił w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny Przystępujący.
Izba chciałaby w tym miejscu podkreślić, że Zamawiający w przedmiotowym postępowaniu w
formularzu cenowym, stanowiącym załącznik nr 6 do SWZ, jednoznacznie rozróżnił usługi
tłumaczeniowe, dla których jednostką rozliczeniową jest 1 godzina tłumaczenia od tożsamych
usług, dla których jednostką rozliczeniową jest 4-godzinny blok tłumaczenia dla różnych grup
językowych m.in. w poz. 12 (4-godzinny blok tłumaczenia), poz. 13 (1 godzina tłumaczenia),
poz. 62 (4-
godzinny blok tłumaczenia), poz. 63 (1 godzina tłumaczenia).
Izba wskazuje, że Odwołujący podważa sposób wyliczenia ceny za 1 godzinę
zaproponowaną przez Lingua Lab s.c., uzasadniając, że: „w praktyce rynkowej tłumaczeń
ustnych
wynagrodzenie tłumaczy wypłacane jest w oparciu o podstawową jednostkę
rozliczeniową jaką jest blok tłumaczenia (każde rozpoczęte 4 godziny pracy tłumacza),
nie
zaś za stawkę godzinową (…)”, przedstawiając
dowody w postaci
wydruk
ów ze stron
internetowych STP, PSTK.
Jednakże Izba zważa, że to sam Odwołujący realizował dla Zamawiającego tożsame usługi
tłumaczenia, gdzie rozliczanie za tłumaczenie ustne konsekutywne oraz konsekutywno-
symultaniczne odbywało się za 1 godzinę zegarową, a ceny za tłumaczenie 1 godzinne i blok
godzinny były zróżnicowane, a nie takie same lub zbliżone jak w przedmiotowym
postępowaniu, o czym świadczą dowody w postaci formularzy cenowych do umów złożone
przez Zamawiającego wraz z odpowiedzią na odwołanie: nr DWM-U-156/19 z dnia 9
grudnia 2019 r. (znak sprawy: BDG-5.2511.4.2019.JZ)
– załącznik nr 1 do odpowiedzi na
odwołanie oraz BBF.IV.320.WU.1.2020/179 z dnia 3 czerwca 2020 r. (cennik usług) –
załącznik nr 2 do odpowiedzi na odwołanie.
Izba podkreśla, że w przedmiotowym postępowaniu Odwołujący w formularzu cenowym
wskaza
ł m.in. następujące stawki za tłumaczenia ustne za 1 godzinę i 4 – godzinny blok:
poz. 13 za
tłumaczenie konsekutywne (w tym szeptane) w grupie języków A - 1
godzina, 1 tłumacz – wskazuje cenę 738,00 zł;
w poz. 12 za
tłumaczenie konsekutywne (w tym szeptane) w grupie języków A - 4
godzinny blok, 1 tłumacz, gdzie cena wynosi 799,50 zł;
poz. 15 za
tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie języków A - 1
godzina, 1 tłumacz – wskazuje cenę 738,00 zł;
w poz. 14 za tłumaczenie konsekutywno- symultaniczne w grupie języków A - 4
godzinny blok, 1 tłumacz, gdzie cena wynosi 799,50 zł;
poz. 63 za tłumaczenie konsekutywne (w tym szeptane) w grupie języków C - 1
godzina tłumaczenia, 1 tłumacz – wskazuje cenę 2 102,07 zł;
w poz.
62 za tłumaczenie konsekutywne (w tym szeptane) w grupie języków C - 4
godzinny blok, 1 tłumacz, gdzie cena wynosi 2 102,07 zł;
poz. 65 za
tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie języków C - 1
godzina
tłumaczenia, 1 tłumacz – wskazuje cenę 2 102,07 zł;
poz. 64 za
tłumaczenie konsekutywno-symultaniczne w grupie języków C - 4
godzinny blok, 1
tłumacz, gdzie cena wynosi 2 102,07 zł.
Natomiast Przystępujący dokonał w powyższych pozycjach znacznego zróżnicowania cen za
1 godzinę i 4 – godzinny blok tłumaczenia:
- poz. 13
– wskazuje cenę 307,50 zł
- poz. 12
– wskazuje cenę 922,50 zł
- poz. 15
– wskazuje cenę 307, 50 zł
- poz. 14
– wskazuje cenę 922,50 zł
- poz. 63
– wskazuje cenę 553,50 zł
- poz. 62
– wskazuje cenę 1353,00 zł
- poz. 65
– wskazuje cenę 553,50 zł
- poz. 64
– wskazuje cenę 1476,00 zł
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba doszła do przekonania (porównując stawki za tłumaczenia
ustne za 1 godzinę i 4 – godzinny blok), że Odwołujący zrównał lub prawie zrównał stawkę za
blok i stawkę za 1 godzinę, na co wskazywał także Przystępujący na rozprawie.
Nadto
Izba zwraca uwagę, że Zamawiający w wyjaśnieniach i zmiany Specyfikacji Warunków
Zamówienia (SWZ) w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, którego
przedmiotem jest obsługa Ministerstwa Infrastruktury w zakresie usług tłumaczeniowych i
usług dodatkowych, Wykonawca zadał pytanie nr 12:
”Zwracamy się z wnioskiem o ujednolicenie formy rozliczeń w zakresie tłumaczeń ustnych na
rozliczenie zgodne z powszechnie obowiązującą praktyką, tj. rozliczenie każdego
rozpoczętego bloku (blok wynosi 4 godziny), czyli tak jak wskazano np. w pkt OPZ
„Rozliczenia za usługę tłumaczenia symultanicznego w trybie online”, gdzie Zamawiający
definiuje, że „Podstawową jednostką rozliczeniową jest rozpoczęty 4-godzinny blok
tłumaczenia liczony łącznie dla 2 tłumaczy”, co znalazło stosowne odzwierciedlenie
w
formularzu cenowym. Wnioskujemy o zastosowanie podstawowej jednostki rozliczeniowej
(rozpoczęty 4-godzinny blok) jednolicie dla wszystkich rodzajów tłumaczeń ustnych i
stosowną modyfikację formularza cenowego”.
Zama
wiający udzielił następującej odpowiedzi:
„Zamawiający podtrzymuje zapis w zakresie rozliczenia tłumaczenia konsekutywnego za
rozpoczętą 1 godz. tłumaczenia oraz za rozpoczęty 4 godzinny blok, w przypadku tłumaczeń
realizowanych w kraju.
W odniesieniu do spotkań trwających krócej niż 4 godziny,
Zam
awiający będzie rozliczał się stawką za 1 godzinę, gdyż niecelowe jest wydatkowanie
środków za bok 4-godzinny w takim przypadku”.
Tym samym, zdaniem Izby
rację ma Zamawiający, który stwierdził na rozprawie, że:
„Odwołujący złożył ofertę z taką samą ceną (wysoką) za blok 4-godzinny, jak i za 1 godzinę.
W pewien sposób obszedł wyjaśnienia Zamawiającego. Gdyby wykonawca uzyskał kontrakt i
nie byłoby innej oferty w postępowaniu, wówczas Zamawiający wybierając taką ofertę
musiałby ponosić koszty za 1 godzinę, jak za blok 4-godzinny, czyli uzyskałby zmianę SWZ
bez zmiany SWZ dokonanej przez Zamawiającego” i co istotne sam Odwołujący powyższe
potwierdził oświadczając na rozprawie, że „Odwołujący obszedł OPZ”.
Izba zważa, że twierdzenia Odwołującego, że faktury dołączone do wyjaśnień rażąco niskiej
ceny są „rzekome” (czyli jak Izba rozumie fałszywe) ze względu na to, że nie ma w nich
zawartych danych osobowych
tłumaczy, zdaniem Izby są gołosłowne i nie mają pokrycia w
materiale dowodowym.
Nadto Izba zwra
ca uwagę, że zgodnie z art. 4 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego
i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w
sprawie ochrony osób fizycznych
w
związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich
danych oraz uchyleni
a dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych),
przez „dane osobowe” rozumie się informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do
zidentyfikowania osobie fizycznej („osobie, której dane dotyczą”); możliwa do zidentyfikowania
osoba fizyczna to osoba, którą można bezpośrednio lub pośrednio zidentyfikować, w
szczególności na podstawie identyfikatora takiego jak imię i nazwisko, numer identyfikacyjny,
dane o lokalizacji, identyfikator internetowy
lub jeden bądź kilka szczególnych czynników
określających fizyczną, fizjologiczną, genetyczną, psychiczną, ekonomiczną, kulturową lub
społeczną tożsamość osoby fizycznej.
Z
definicji powyższej wynika, ze dane osobowe osoby fizycznej (w niniejszym postępowaniu
dane osobowe tłumacza, np. imię, nazwisko, adres zamieszkania) podlegają ochronie i
słusznie Przystępujący „zakrył” powyższe dane, aby nie narazić się na jakiekolwiek sankcje.
Ponadto, Zamawiający w wezwaniu do wyjaśnień nie sprecyzował elementów ceny oferty, w
poszczególnych pozycjach formularza cenowego, które wymagają szerszego wyjaśnienia,
wskaz
ując na art. 224 ust. 1 ustawy PZP (w zakresie istotnych części składowych ceny), art.
224 ust. 3 ustawy PZP oraz art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy PZP.
Izba z
waża, ze twierdzenia Odwołującego, że „nie widział kosztów w ramach RNC
dotyczących administratora sieci, kierownika biura. Nie widział Odwołujący kosztów
pracownika”, przez co Izba rozumie nieprzedstawienie umów o pracę, to Izba wskazuje, że
zakres wyjaśnień ujęty w art. 224 ust. 3 pkt 6 ustawy PZP (dotyczący
zgodności z przepisami
z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego, obowiązującymi w miejscu, w którym
realizowane jest zamówienie)
nie ma zastosowania w przedmiotowych
wyjaśnieniach rażąco
niskiej ceny,
ponieważ, jak stwierdził Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wyjaśnienia te
dotyczyły dostawy sprzętu i tłumaczeń ustnych, a tłumacze wskazani do realizacji zamówienia
nie są zatrudnieni na umowę o pracę, czego ani Przystępujący ani Odwołujący nie zaprzeczyli
na rozprawie.
Co pra
wda Zamawiający w pkt. 2.4 SWZ, wymagał zatrudnienia przez Wykonawcę lub
Podwykonawcę na podstawie stosunku pracy osób wykonujących wskazane czynności w
zakresie realizacji zamówienia, polegające na wykonywaniu pracy w sposób określony w art.
22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320), ale
Przystępujący nie był zobowiązany do uwzględnienia powyższego zakresu w wyjaśnieniach
rażąco niskiej ceny, ponieważ nie wynikało to z treści wezwania Zamawiającego. Nie oznacza
to też, zdaniem Izby, że Przystępujący w ogóle nie uwzględnił tych kosztów w złożonej
ofercie.
Izba zwraca uwagę, że Zamawiający nie wskazał, jak szczegółowego wyjaśnienia oczekuje
dla stwierdzenia jej realności. W konsekwencji powyższego Przystępujący złożył wyjaśnienia
w takim zakresie, jaki uważał za wystarczający dla udowodnienia, że ceny wskazane w
kwestionowanych pozycjach formularza cenowego gwarantuj
ą należyte wykonanie
zamówienia i są wiarygodne. Izba zgadza się z Zamawiającym, że „nie istnieje konkretny
katalog dowodów, które wykonawcy powinni przedstawić w celu wykazania, że ich oferta nie
zawiera ceny rażąco niskiej, a zamawiający dysponuje swobodą oceny wyjaśnień”.
Zgodnie bowiem z ugruntowanym orzecznictwe
m Izby, skierowanie ogólnego wezwania do
wykonawcy rodzi po jego stronie uprawnienie do sformułowania wyjaśnień na tyle
szczegółowych, aby potwierdzały wykonanie zamówienia po cenie rynkowej, zgodnie z
wymaganiami Zamawiającego (wyrok KIO z dnia 18 sierpnia 2021 r., sygn. akt. 1999/21;
wyrok KIO z dnia 28 lipca 2014 r., sygn. akt: KIO 1399/14).
Nadto Izba
zgadza się z Przestępującym, że podstawowym kosztem w przypadku usług
tłumaczeniowych jest koszt zatrudnienia tłumacza, a pozostałe koszty, np. koszt wynajmu
biura, koszty opłat eksploatacyjnych, mają znaczenie marginalne.
Izba
nie zgadza się z Odwołującym, że Przystępujący nie uwzględnił w cenie m.in. obsługi
sprzętu w poz. 77 (kamera szybkoobrotowa) i w poz. 83 (centrum HUB).
Izba zwraca uwagę, że w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny Przystępujący wyraźnie
zaznaczył, że „koszt usługi nie zawiera obsługi technicznej - jest to odrębna usługa w
cenniku
”. Izba wskazuje, ze koszt obsługi technicznej znajduje się w poz. 82 i 85 formularza
cenowego. Nadto ni
e sposób zgodzić się z Odwołującym, że „jedna kamera zwyczajnie nie
wystarcza
”, jest to stwierdzenie gołosłowne nie mające pokrycia w dowodach, a nadto
zgodnie z formularzem cenowym Wykonawcy
byli zobowiązani zaoferować cenę za jedną
kamerę obrotową, a nie za kilka (zresztą sam Odwołujący na rozprawie stwierdził, że:
„niniejsze postepowanie dotyczy wynajmu jednej kamery”).
Tym samym
, rację ma Przystępujący, że „brak jest w SWZ wymogu zapewnienia i wyceny
kosztu wynajmu dodatkowej kamery szybkoobrotowej na wypadek awarii
urządzenia
podstawowego, względnie na wypadek konieczności użycia urządzenia podstawowego w
innym zleceniu w tym samym czasie
”.
Dodatkowo w zakresie poz. 83 (centrum HUB)
, Izba zważa, że Przystępujący nie miał
obowiązku potwierdzenia dowodem każdego elementu kosztowego zawartego w
wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny, np. koszt komputera z kartą dźwiękową, ponieważ nie
wynikało to z wezwania Zamawiającego do wyjaśnień rażąco niskiej ceny, mając również na
uwadze rozważania Izby na stronie 58 i 59.
Izba nie zgadza się z Odwołującym, że Przystępujący wskazał w tej pozycji cenę
dumpingową, tj. poniżej kosztów świadczenia usługi, ponieważ zdaniem Izby, Odwołujący w
ogóle nie zauważa, że Przystępujący wskazywał w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny, że tylko
p
rzy pierwszym zleceniu „wychodzi na 0” w danym miesiącu kalendarzowym, natomiast w
przypadku każdej kolejnej analogicznej usłudze w danym miesiącu kalendarzowym osiągnie
zysk 22%.
Jak słusznie zauważa Zamawiający na rozprawie, że: „Nie chodzi tutaj o pierwsze zlecenie
Zamawiającego, ale o zlecenie złożone przez jakiegokolwiek klienta współpracującego z
Przystępującym. Może się okazać, że w danym miesiącu może być 3 czy 4 zlecenia, biorąc
pod uwagę zlecenia wszystkich pozostałych klientów”.
Nadto Izba
zważa, że zgodnie z treścią OPZ w pkt II ppkt 1 str. 3, tłumaczenie ustne
konsekutywno-symultaniczne oraz symultaniczne w trybie online (
tłumaczenie obywa się
każdorazowo z wykorzystaniem centrum HUB zapewnionego przez Wykonawcę przy użyciu
platformy ZOOM)
, oznacza, że wykorzystanie centrum HUB jest ze sobą powiązane
funkcjonalnie z usługą tłumaczeń, a najem sprzętu jedynie towarzyszy usłudze tłumaczeń i
jest z nią nierozerwalnie związany, na co zwrócił uwagę Zamawiający w odpowiedzi na
odwołanie, jak i na rozprawie.
T
ym samym rację ma Zamawiający, że: „Inna sytuacja byłaby, gdyby Zamawiający dopuścił
najem sprzętu bez usługi tłumaczeniowej wówczas faktycznie wykonawcy składając
wyjaśnienia musieliby wykazać zysk z tytułu najmu takiego sprzętu”.
Na marginesie Izba zwra
ca uwagę, że kwestionowana cena przez Odwołującego w poz. 77 i
83 dotyczyły wyłącznie jednostki rozliczeniowej określoną w formularzu cenowym jako 4 –
godzinny blok wynajmu, a w przypadku poz. 83 ceny jednostkowe podane przez
Odwołującego (2080,55 zł) oraz Przystępującego (2000 zł) zostały określone na zbliżonym
poziomie, co świadczy także o tym, że cena zaproponowana przez Przystępującego nie jest
rażąco niska.
Konkludując, zdaniem Izby, Zamawiający nie naruszył
art. 224 ust. 6 w zw. 224 ust. 5 w zw. z
art. 239 ust. 1 i 2 ustawy PZP w zw. z art. 16 i art. 17 ust. 2 ustawy PZP ani art. 226 ust. 1
pkt 8 ustawy PZP w zw. 224 ust. 5 w zw. z art. 239 ust. 1 i 2 ustawy PZP w zw. z art. 16 i art.
17 ust. 2 ustawy PZP.
II.
Odnośnie zarzutu
zaniechania
odrzucenia oferty Lingua Lab, mimo że została złożona w
warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jest zdaniem Izby niezasadny.
Izba wskazuje,
że zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
c
zynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami,
jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.
Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, czynem
nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w
szczególności przez sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub
świadczenia albo ich odprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych
przedsiębiorców.
Izba zważa, że konfrontując powyższe przepisy z wyjaśnieniami Przystępującego w zakresie
rażąco niskiej ceny doszła do przekonania, że dowody przedstawione do wyjaśnień w postaci
referencji Min
isterstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji i Urzędu ds. Cudzoziemców oraz
dołączone do wyjaśnień faktury świadczą o tym, że usługa tłumaczeń m.in. ustnych może być
wykonywana
za cenę za 1 godzinę, która nawet gdyby uznać, że były one niskie, to nie
r
ażąco niskie.
O powyższym świadczy zdaniem Izby m.in. wyrok SO w Katowicach z 21.6.2010 r., XIX Ga
175/10: „Podstawą odrzucenia oferty jest zaoferowanie ceny "rażąco niskiej", a nie ceny
"niskiej". Te dwa pojęcia nie są tożsame".
Tym samym zdaniem Izby, skoro nie mamy do czynienia z cenami
rażąco niskimi, nie może
być mowy również o świadczeniu usługi tłumaczeniowej przez Przystępującego poniżej
kosztów w celu eliminacji innych przedsiębiorców (poniesie stratę finansową), jak twierdzi
Odwołujący w odwołaniu, ponieważ nie wynika to ani z wyjaśnień ani z dowodów dołączonych
do wyjaśnień przez Przystępującego na wezwanie Zamawiającego. I tak na przykład
Przystępujący wskazał w pozycji 13 oraz 15 zysk i rezerwa w wysokości 153,75 zł brutto za
jedną godzinę zegarową, co stanowi 57% zyskowności na pozycji 13 i 15. Nawet gdyby
uznać, jak wskazuje Odwołujący na rozprawie, że „nie wie ile jest to zysk a ile rezerwa”, to nie
można przecież mówić, że Przystępujący w ogóle nie przedstawił tego zysku.
Nadto Izba
zważa, że ceny wskazane przez Przystępującego w wyjaśnieniach rażąco niskiej
ceny
nie odbiegają znacznie od kwot oszacowanych przez Zamawiającego przed wszczęciem
przedmiotowego postępowania, na które zwrócił również uwagę Zamawiający w odpowiedzi
na
odwołanie, jak i na rozprawie, np. w poz. 13 kwota wynikająca z szacowania (powiększona
o wartość podatku) wyniosła 315,19 zł, a Przystępujący zaoferował cenę 307,50 zł czy poz.
kwota wynikająca z szacowania (powiększona o wartość podatku) wyniosła 457,41 zł, a
Prz
ystępujący zaoferował cenę 430,50 zł.
Tym samym, zdaniem Izby Zamawiający nie naruszył
art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy PZP w zw.
z art. 3 ust. 1 i 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 1
ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w zw. z art. 239 ust. 1 i 2 ustawy PZP w zw. z
art. 16 i art. 17 ust. 2 ustawy PZP.
III.
Odnośnie zarzutu zaniechania odrzucenia oferty Lingua Lab s.c., mimo że treść oferty
tego wykonawcy jest niezgodna z warunkami
zamówienia, jest zdaniem Izby niezasadny.
Izba wskazuje, że zgodnie z art. 7 pkt 29 ustawy PZP, przez warunki
zamówienia - należy
przez to rozumieć warunki, które dotyczą zamówienia lub postępowania o udzielenie
zamówienia, wynikające w szczególności z opisu przedmiotu zamówienia, wymagań
związanych z realizacją zamówienia, kryteriów oceny ofert, wymagań proceduralnych lub
projektowanych postanowień umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Oznacza to, że niezgodność treści oferty z warunkami zamówienia zachodzi wówczas, gdy
została ona sporządzona w sposób, który nie odpowiada wymaganiom Zamawiającego w
odniesieniu do przedmiotu zamówienia, sposobu jego realizacji oraz innych warunków
zamówienia.
Izba zważa, że
Zamawiający w warunkach zamówienia nie wymagał wskazania czy
opisania sposobu, w jaki wykonawca
, w tym Przystępujący będzie realizował zamówienia
(nie było to przedmiotem badania w ramach kryterium oceny ofert), na co zwrócił uwagę także
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie.
Z wyjaśnień rażąco niskiej ceny, zdaniem Izby, nie wynika niezgodność oferty
Przystępującego z warunkami zamówienia.
Twierdzenia Odwołującego, że: „Takie zachowanie Lingua Lab s.c., wskazuje że mimo
określenia w wykazie osób (…) danych osób, które mają być skierowane do realizacji
zamówienia, Lingua Lab s.c. w kalkulacji ceny uwzględnia zupełnie inne osoby, których
stawki być może są niższe od osób uwzględnionych w wykazie (…). To wobec stawek
wskazan
ych w formularzu cenowym oznaczać może realizację zamówienia przez osoby
niespełniające wymagań Zamawiającego, a co za tym idzie złożenie przez Lingua Lab s.c.
fikcyjnego oświadczenia i niezgodności w tym zakresie z warunkami zamówienia” są
zdaniem Izby go
łosłowne nie poparte żadnymi dowodami.
Izba zwraca uwagę, że „odwrócony” rozkład ciężaru dowodu nie powoduje, że Odwołujący
pozostaje całkowicie zwolniony z obowiązku wskazania podstaw faktycznych zarzutu i
przedstawienia dowodów na ich poparcie.
Izba wskazuje, że faktury, które Przystępujący dołączył jako dowody do wyjaśnień rażąco
niskiej ceny potwierdzaj
ą po pierwsze zakres usług a po drugie, że jest możliwe
zrealizowanie usług po cenach rynkowych, które jeszcze raz Izba podkreśla, jeśli już to można
mówić wyłączenie o cenach niskich, a nie rażąco niskich. Jak słusznie zauważył
Zamawiający: „Nie miały one natomiast na celu poświadczenia danych osób wskazanych w
wykazie
osób do realizacji zamówienia” oraz „Nie wymagano jednak w formularzu
cenowym oddzielnego podania np.
kosztów zatrudniania na umowę o pracę osób do
przyjmowania
zleceń”.
Ponadto
rację ma Przystępujący, że „brak jest wymogu, aby wykonawca w wyjaśnieniach
przepisywał każdy fragment OPZ, i każdy fragmentaryczny wymóg potwierdzał w
wyjaśnieniach”, co nie oznacza zdaniem Izby, że Przystępujący nie spełnił wymagań
Zamawiającego w rozdziale III pkt 3 ppkt 5 OPZ czy pkt. 2.4 SWZ w zw. z § 8 ust.1 załącznika
nr 2 do SWZ w zw. z rozdz. IV pkt 3 ppk4 OPZ.
Nadto Izba
zważa, że gdyby Zamawiający uznał, że wyjaśnienia rażąco niskiej ceny wraz z
załączonymi dowodami, a także w stosunku do treści złożonej oferty przez Przystępującego
za niewystarczające, mógł zastosować odpowiednio art. 128 ust. 4 ustawy PZP, zgodnie z
którym
„Zamawiający może żądać od wykonawców wyjaśnień dotyczących treści oświadczenia, o
lub złożonych podmiotowych środków dowodowych lub
innych dokumentów lub oświadczeń składanych w postępowaniu”
lub art. 223 ust.1
ustawy PZP
, zgodnie z którym „
W toku badania i oceny ofert zamawiający może żądać od
wykonawców wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert oraz przedmiotowych środków
dowodowych lub innych składanych dokumentów lub oświadczeń. Niedopuszczalne jest
prowadzenie między zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty
oraz, z uwzględnieniem ust.
2 i art. 187,
dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści”.
Tym samym, zdaniem Izby
Zamawiający nie naruszył art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy PZP w zw. z
art. 239 ust. 1 i 2 ustawy PZP w zw. z art. 16 i art. 17 ust. 2 ustawy PZP.
Izba odniesie się jeszcze do dowodów wniesionych przez Odwołującego na rozprawie. W
dowodzie nr 1 (OPZ
stanowiący załącznik nr 1 do SWZ) wynika, że „podstawową jednostką
rozliczeniową jest odpowiednio rozpoczęta 1 godzina lub rozpoczęty blok 4 – godzinny liczony
łącznie dla 2 tłumaczy” (..) W przypadku zlecenia tłumaczenia w ramach bloku 4 -godzinnego,
gdy będzie ono trwało krócej niż 4 godziny, obowiązuje stawka, jak za tłumaczenie 4-
godzinne”.
Izba wskaz
uje, że powyższe zapisy należy konfrontować z zapisami formularza cenowego,
który stanowi załącznik nr 6 do SWZ, zgodnie z którym Zamawiający wyraźnie dokonał
rozróżnienia na rozliczenie 1 -godzinne i 4 – godzinne (blok), a spór między Zamawiającym a
Odwołującym dotyczył cen wskazanych przez Przystępującego za 1 godzinę tłumaczenia lub
za 4- godzinny blok wynajmu.
W związku z powyższym, zdaniem Izby dowód ten nie miał
znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.
W przypadku dowodu nr 2
(regulamin świadczenia usług Przystępującego), jak wynika z
wyjaśnień Przystępującego regulamin ten jest skierowany do klientów komercyjnych i stanowi
„ogólne warunki świadczenia usług”, który nie ma zastosowania do umów w sprawie
zamówienia publicznego, a czemu Odwołujący nie zaprzeczył na rozprawie.
Odnośnie dowodu nr 3 (odwołanie Przystępującego z dnia 10 grudnia 2021 r.) – dowód ten
dotyczył wyłącznie tłumaczeń pisemnych wskazując na Stowarzyszenie Tłumaczy Polskich,
przy czym należy zwrócić uwagę, że wezwanie do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny
dotyczyło m.in. tłumaczeń ustnych a nie tłumaczeń pisemnych.
W przypadku dowodu nr 4 (faktury
Przystępującego dołączone do wyjaśnień rażąco niskiej
ceny)
– dowód ten został omówiony przez Izbę w ramach zarzutu rażąco niskiej ceny.
Odnośnie dowodu nr 5, Izba wskazuje, ze tłumaczenia ustne dokonywane przez
Odwołującego na rzecz Zamawiającego trwały 1 godzinę (np. 13:00-14:00, 9:30-10:30, 10:00-
a koszt tych tłumaczeń wynosił np. 172,20 zł brutto, 246 zł brutto, 430,50
zł brutto, 553,50 zł brutto, oznacza zdaniem Izby, że ceny wskazane przez Przystępującego w
formularzu cenowym
w wysokości np. 307,50 zł brutto, 430,50 zł brutto, 553,50 zł brutto, nie
są cenami rażąco niskimi, ponieważ z dowodu tego wynika, że albo są takie same albo
wyższe (porównując kwotę 172,20 zł z kwotą 307,50 zł).
W przypadku dowodu nr 6
(umowa uzupełniająca do umowy BDG.zp.23.1.29.2021)
stanowiący dowód na odmowę podpisania aneksu na dotychczasowych warunkach między
Odwołującym a Zamawiającym, nie ma zdaniem Izby znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.
Odnośnie dowodu nr 7 (SIWZ Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji) Izba
wskazuje, że dowód ten dotyczy specyfikacji istotnych warunków zamówienia innego
postępowania. W niniejszym postępowaniu Zamawiający dokonał rozróżnienia w formularzu
cenowym na rozliczenie 1-godzinne i blok 4 -godzinny.
Izba doszła do przekonania, że nawet
uznając, jak twierdzi Odwołujący, ze mamy do czynienia z ceną za blok (np. 848,70 zł – za
jeden
blok tłumaczenia), to nie oznacza zdaniem Izby, że jednostką rozliczeniową nie mogła
być 1 godzina zegarowa.
W przypadku dowodu nr 8 (SIWZ Urz
ędu do Spraw Cudzoziemców) Izba wskazuje, że mamy
do czynienia z
rozliczeniem za godzinę (nie było co do tego sporu między Odwołującym a
Przystępującym na rozprawie). Jednakże Izba nie zgadza się z Odwołującym, że
„doświadczenie co do Urzędu ds. Cudzoziemców jest żadnym doświadczeniem”, ze względu
na to, że grupa językowa 1 i 2 obejmowało około 25% zleceń, natomiast grupa językowa 3
obejmowała 75% zleceń (3 grupa językowa została unieważniona). W tym przypadku trzeba
wziąć pod uwagę to, że grupa 3 dotyczyła języków pozaeuropejskich, w szczególności:
paszto, urdu, mongolski
, chiński itd. w przeciwieństwie do I grupy językowej (np. angielski,
niemiecki, francuski
) czy II grupy językowej (np. ukraiński, hiszpański czy włoski). Poza tym
Przystępujący oświadczył na rozprawie, że „realizuje zamówienie publiczne w Urzędzie ds.
Cudzoziemców w grupie 3 (egzotyczne języki) od stycznia 2022 roku, w grupie 3 do dnia
dzisiejszego zrealizował 810 zleceń, wszystkie rozliczane za godzinę”.
Izba
chciałaby w tym miejscu zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 555 ustawy PZP,
Izba nie
może orzekać co do zarzutów, które nie były zawarte w odwołaniu. W związku powyższym,
Izba pominęła dywagacje Odwołującego
na rozprawie,
że „W 2019 roku Przystępujący nie
miał grupy 3, a te faktury z tego okresu zostały dołączone do wyjaśnień”, bowiem
nie ujęte
były one w zarzutach zawartych w odwołaniu.
Odnośnie dowodu nr 9 (formularz ofertowy dotyczący wykonywania tłumaczeń na potrzeby
Urzędu do Spraw Cudzoziemców) Izba wskazuje, że z dowodu tego wynika, że w ramach
zadania nr 1
– tłumaczenie ustne obejmowało m.in. cenę 252,15 zł, 301,35 zł za 1 godzinę
(60 minut), zadania nr 2
– tłumaczenie ustne obejmowało m.in. cenę 305,04 zł , 307,50 zł,
zadania nr 3
– tłumaczenie ustne obejmowało m.in. cenę 366,54 zł, 477,24 zł , co
jednoznacznie
wynika, że ceny zaoferowane przez Przystępującego w przedmiotowym
postępowaniu porównując je do cen ww. dowodu, nie mają zdaniem Izby charakteru cen
rażąco niskich.
W przypadku dowodu nr 10 (
tłumaczenia ustne Odwołującego) ceny wskazane przez
Odwołującego za 1 pełną zegarową godzinę w wysokości 393,60 zł, 615,00 zł, 467,40 zł,
934,80 zł świadczą zdaniem Izby o tym, że ceny zaoferowane przez Przystępującego w
przedmiotowym postępowaniu porównując je do cen ww. dowodu, nie mają zdaniem Izby
charakteru cen rażąco niskich. Natomiast dowody dotyczące tłumaczeń ustnych dla
Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi czy Kancelarii Sejmu
świadczące o tym, że tłumaczeń
ustnych nie wykonywał Przystępujący nie mają zdaniem Izby znaczenia dla rozstrzygnięcia
niniejszego postępowania, ponieważ Przystępujący w wyjaśnieniach rażąco niskich cenach
wraz
załączonymi dowodami nie odnosił się ani do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi czy
Kancelarii Sejmu.
W przypadku dowodu nr 11 (cennik kamery)
Izba wskazuje, że cena wskazana za kamerę
wizyjną na kwotę 59 737,41 zł, panel zdalnego sterowania na kwotę 10 392,27 zł, karta
rozszerzenia na kwotę 6. 471,03 zł, mikser produkcyjny MCX-500 na kwotę 14 771,07 zł
(wszystkie firmy SONY), ni
e oznacza, że na rynku nie ma tańszego sprzętu innego
producenta, tj.
kamery wraz z osprzętem, na co wskazywał także Przystępujący na rozprawie,
wskazując, że „są poniżej 15000 zł, np. Panasonic”. Poza tym Izba zwraca uwagę, że
wezwanie do
wyjaśnień rażąco niskiej ceny dotyczyło ceny wskazanej przez Przystępującego
w ramach 4 godzinnego bloku wynajmu, a nie w
ogóle wysokości ceny kamery wraz z
osprzętem.
Maj
ąc powyższe na uwadze, Izba doszła do przekonania, że Zamawiający nie naruszył
art.
239 ust. 1 i 2 ustawy PZP w zw. z art. 16 i art. 17 ust. 2 ustawy P
ZP, który jest zarzutem
wynikowym.
Izba dodatkowo wskazuje, że umorzyła postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutu
oznaczonego w pkt
5 odwołania, tj. w zakresie zaniechania odtajnienia informacji zawartych w
załączniku do oferty Lingua Lab
s.c. W. S., M. D., tj. uzasadnieniu utajnienia informacji
–
część TAJNA, ze względu na niewniesienie sprzeciwu przez Przystępującego wobec
uwzględnienia przez Zamawiającego oraz umorzyła postępowanie odwoławcze w zakresie
pozostałych zarzutów oznaczonych w pkt 5 odwołania, tj. w zakresie zaniechania odtajnienia
informacji zawartych w załącznikach do oferty Lingua Lab
s.c. W. S., M. D., tj.
wykazu osób
(załącznik 7a - część TAJNA) oraz doświadczenie zawodowe (załącznik 7b - część TAJNA),
ze względu na cofnięcie zarzutów przez Odwołującego.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 574 i 575 ustawy
Prawo zamówień publicznych oraz § 2 ust. 1 pkt 2 i § 9 ust. 3 pkt 2 w zw. z § 8 ust. 2 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych
rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu
pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. 2020 r. poz. 2437), obciążając kosztami postępowania
Odwołującego.
Wobec powyższego orzeczono, jak w sentencji.
Przewodniczący: ………………………….