Sygn. akt: KIO 260/22
WYROK
z 14 lutego 2022 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ernest Klauziński
Protokolant:
Mikołaj Kraska
po rozpoznaniu na rozprawie 14 lutego 2022
roku w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 31 stycznia 2022 roku przez odwołującego: Zakłady
Remontowe Energetyki Katowice S.A.
z siedzibą w Katowicach, w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego: PGNiG Termika S.A. z siedzibą w Warszawie przy
udziale:
1. wykonawcy ZEC
SERVICE Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego,
2. wykonawcy
Doosan Babcock Energy Polska S.A. z siedzibą w Rybniku
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
odwołującego
orzeka:
Oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża odwołującego: Zakłady Remontowe Energetyki
Katowice S.A. z
siedzibą w Katowicach i zalicza w poczet kosztów postępowania
odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy),
uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych
(tekst jednolity Dz.U.2021 r., poz. 1129 ze zmianami) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………..……………………………
Sygn. akt: KIO 260/22
U z a s a d n i e n i e
PGNiG Termika S.A. z siedzibą w Warszawie (dalej: Zamawiający) prowadzi na podstawie
przepisów ustawy z 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r.,
poz. 2019, dalej: Pzp) postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
przetargu nieograniczonego pn.
: „Wykonanie remontu kapitalizowanego kotła OFz450B
w Elektrociepłowni Żerań w Warszawie”, numer referencyjny: 21DOZZ901.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane 29 października 2021 r. w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem 2021/S 211-557059.
31 stycznia 2022 r. wykonawca
Zakłady Remontowe Energetyki Katowice S.A. z siedzibą
w Katowicach (dalej:
Odwołujący), wniósł odwołanie, w którym zaskarżył niezgodne
z prze
pisami czynności i zaniechania Zamawiającego, zarzucając mu naruszenie
następujących przepisów Pzp:
1. art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp
w związku z art. 224 ust. 1 Pzp przez zaniechanie
odrzucenia oferty wykonawcy ZEC
SERVICE Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu
(dalej: Przystępujący) mimo, że istotne elementy części składowych zaoferowanej
przez tego w
ykonawcę ceny były rażąco niskie w stosunku do przedmiotu
zamówienia, ewentualnie z ostrożności naruszenie (zarzut nr 2):
2. art. 224 ust. 1 Pzp
w związku z art. 224 ust. 6 Pzp przez zaniechanie wezwania
Przystępującego do złożenia wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny,
co do istotnych elementów części składowych zaoferowanej przez tego wykonawcę
ceny (zarzut ewentualny),
3. art. 226 ust. 1 pkt 7 Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty
Przystępującego mimo,
że oferta została złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu
ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
4. art. 224 ust. 1 pkt 10 Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty
Przystępującego
mimo,
że oferta zwiera błędy w obliczaniu ceny w odniesieniu do oferowanego sznura
grafitowego zbrojeniowego.
5. art. 16 Pzp przez
zaniechanie przygotowania i przeprowadzenia postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty;
2. odrzucenia oferty
Przystępującego;
3. ewentualnie - wezwania
Przystępującego do złożenia wyjaśnień w przedmiocie
rażąco niskiej ceny,
ponownej ocenę i badanie ofert z uwzględnieniem oferty Odwołującego
W toku posiedzenia niejawnego z udziałem stron Odwołujący złożył oświadczenie, że
wycofuje zarzuty nr 1, 3 i 4
odwołania.
W uzasadnieniu
podtrzymanych zarzutów odwołania Odwołujący wskazał m.in.:
Przystępujący złożył ofertę wraz z Załącznikiem nr 1 do Wzoru Umowy, w którym określił
ceny jednostkowe oraz cenę łączną w poszczególnych pozycjach dotyczących cen
jednos
tkowych z uwzględnieniem właściwej jednostki miary oraz ilości.
8 grudnia 2021 r.
Przystępujący przystąpił do aukcji elektronicznej, w wyniku której jego
oferta uplasowała się na pierwszym miejscu. Po wygraniu aukcji Przystępujący złożył
wymagany aktual
ny Formularz „Oferta” oraz Załącznik nr 1 do Wzoru Umowy,
uwzględniający ceny jednostkowe określone w oparciu o ostatnią złożoną przez tego
w
ykonawcę
cenę
oferty
w aukcji elektronicznej.
Zamawiający pismem z 17 grudnia 2021 r. poinformował Przystępującego o poprawieniu
oczywistych omyłek rachunkowych. Zamawiający wskazał przy tym, że „W Tabeli 1
pozostawiono ceny jednostkowe sprzed aukcji, a w kolumnie „Cena łączna netto w PLN”
wpisano kwoty odpowiadające cenie złożonej w trakcie aukcji elektronicznej. Zamawiający
dokonuje poprawek oczywistej omyłki rachunkowej w Załączniku nr 1 Cennik i zakres prac,
polegającej na podzieleniu kwot z kolumny: Cena łączna netto w PLN” przez wartości
z kolumny „ilość”.
Zdaniem
Odwołującego
oferta
Przystępującego
nie
powinna
zostać
uznana
za najkorzystniejsz
ą, bowiem Zamawiający dopuścił się szeregu nieprawidłowych czynności
w postępowaniu bądź też zaniechał podjęcia określonych czynności, które w rezultacie
doprowadziły do nieuprawnionego wyboru oferty najkorzystniejszej oraz zaniechania
odrzucenia oferty
Przystępującego.
Odwołujący wskazał przy tym, że w jego ocenie Zamawiający miał obowiązek wezwać
Przystępującego do złożenia wyjaśnień ceny oferty co do jej istotnych części składowych.
Przystępujący nie skalkulował ceny w sposób prawidłowy, zaś części składowe ceny nosiły
znamiona ceny rażąco niskiej.
W
zaproszeniu do udziału w aukcji elektronicznej z 6 grudnia 2021 r. wskazano, że:
„W razie podejrzenia wystąpienia rażąco niskiej ceny w stosunku do danej oferty, mając
na uwadze przesłanki określone w art. 224 ust. 1 i ust. 2 pkt 1) Pzp oraz obowiązek
przeprowadzenia przez Zamawiającego w tym zakresie wyjaśnień, Wykonawca zostanie
wez
wany przez Zamawiającego do złożenia Załącznika nr 1 do Wzoru Umowy
uwzględniającego ceny jednostkowe określone w oparciu o ostatnią złożoną przez
Wykonawcę cenę oferty w aukcji elektronicznej”.
Powyższe stanowisko Zamawiającego, w zestawieniu z cenami oferowanymi przez
Przystępującego przed aukcją, jak również po aukcji elektronicznej, jednoznacznie
wskaz
ywało, że Zamawiający winien wezwać Przystępującego do złożenia wyjaśnień,
w szczególności w odniesieniu do cen wskazanych w wyciągu z Tabeli nr 2 Załącznika nr 1 –
cennik i zakres prac.
11 lutego 2022
r. Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie i wniósł o jego oddalenie.
Uzasadniając swoje stanowisko Zamawiający wskazał m. in.:
W ocenie Zamawiającego zarówno ceny jednostkowe, skalkulowane w ramach zaoferowanej
przez
Przystępującego ceny oferty brutto, jak i cała cena oferty brutto, odpowiadają rynkowym
wartościom i gwarantują prawidłowe wykonanie przedmiotu zamówienia.
Zamawiaj
ący przed wszczęciem postępowania dokonał własnych kalkulacji w zakresie ustalenia
wartości przedmiotu zamówienia, czego wyrazem było ustalenie kwoty jaką zamierza
przeznaczyć na wykonanie zamówienia na poziomie 19 298 700,00 zł brutto. Tymczasem
Przystępujący,
w wyniku aukcji zaoferował kwotę jedynie o 1,85 % niższą – w ocenie Zamawiającego
pozwalającą na prawidłowe wykonanie przedmiotu zamówienia.
Jednocześnie w postępowaniu, zaoferowano ceny na podobnym poziomie. Cena oferty kolejnej
(po ofercie Przy
stępującego), w rankingu ofert, była niższa jedynie o 0,18 %.
C
ena oferty złożonej przez Odwołującego była niższa o około 6 % od oferty Przystępującego –
tym niemniej odbiega
ła ona również od kalkulacji Zamawiającego – a jej zaoferowanie samo w
sobie nie uzasadnia
ło tezy o rażąco niskiej cenie Przystępującego.
Zamawiający nie miał podstaw by wzywać wykonawcę do wyjaśnień RNC. Nie powziął bowiem
żadnych wątpliwości co do prawidłowości złożonej oferty, zaoferowanej ceny oraz składających
się na nią istotnych części składowych. Zgodnie z brzmieniem art. 224 ust. 1 Pzp, Zamawiający
nie jest w każdym przypadku zobowiązany do przeprowadzenia procedury wyjaśniającej
kalkulację oferty, ale jedynie wtedy gdy cena budzi jego wątpliwości.
Odwołujący nie wskazał żadnych argumentów na poparcie tezy o istotności wskazanych przez
siebie cen jednostkowych
z oferty Przystępującego (o łącznej wartości 0,19 %), poza tym, że
ceny te znajdują się w Tabeli nr 2 Załącznik nr 1 Cennik i zakres prac. W ocenie Zamawiającego
taka argumentacja
była niewystarczająca, a pozycje te nie były istotne.
11 lutego 2022 r.
Przystępujący złożył pismo procesowe, w którym ustosunkował się do zarzutów
odwołania. W swoim stanowisku Przystępujący zawarł argumentację zgodną z przedstawionym
wyżej stanowiskiem Zamawiającego.
Po przeprowadzeniu rozprawy Izba, uwzględniając dokumentację przedmiotowego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym w szczególności
treść SWZ, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska stron
i Przystępującego zawarte w odwołaniu i odpowiedzi na odwołanie a także wyrażone
ustnie na rozprawie i odnotowane w protokole, ustaliła i zważyła, co następuje.
I
zba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych skutkujących
odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 Pzp.
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust.
1 Pzp, tj. istnienie po
stronie odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz
możliwości poniesienia przez niego szkody w wyniku kwestionowanych czynności
zamawiającego.
Mając na uwadze powyższe Izba merytorycznie rozpoznała złożone odwołanie, uznając,
że nie zasługuje ono na uwzględnienie.
Rozpoznając odwołanie Izba przeprowadziła dowody z:
dokumentacji postępowania, ze szczególnym uwzględnieniem SWZ wraz
z załącznikami,
ofert złożonych w postępowaniu,
protokołu z aukcji elektronicznej z 9 grudnia 2021 r.
oferty Przystępującego wraz z załącznikami w wersji po aukcji,
dokumentów złożonych przez Odwołującego w toku posiedzenia niejawnego
z udziałem stron - zestawień cen z innych, analogicznych postępowań tego samego
zamawiającego.
W zakresie istotnym dla oceny zarzutów podtrzymanych przez Odwołującego Izba ustaliła
następujący stan faktyczny:
Zgodnie z informacją z otwarcia ofert z 3 grudnia 2021 r. w postępowaniu oferty złożyli:
Bilfinger Industrial Services Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie - cena:
27 957 795,40 zł,
Odwołujący - cena: 28 262 322,42 zł,
Przystępujący - cena: 25 512 989,57 zł,
Doosan Babcock Energy Polska S.A. z siedzibą w Rybniku - cena: 30 729 556,54 zł.
9 grudnia 2021 r. Zamawiający przeprowadził aukcję elektroniczną, w wyniku której doszło
do następującej zmiany cen ofert w postępowaniu:
Przystępujący - cena: 19 263 000,00 zł,
Doosan Babcock Energy Polska S.A. z siedzibą w Rybniku - cena: 19 297 000,00 zł,
Odwołujący - cena: 20 490 000,00 zł,
Bilfinger Industrial Services Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie - cena:
20 520 100,00 zł.
19 stycznia 2022 r. Zamawiający poinformował, że jako najkorzystniejsza w postępowaniu
zost
ała wybrana oferta Przystępującego.
Czynność powyższa, w zakresie oceny dokonanej przez Izbę, była prawidłowa i nie
naruszała wskazanych przez Odwołującego przepisów Pzp.
Między stronami postępowania odwoławczego nie było sporu, co do kwestii stosunkowo
n
iewielkich rozbieżności między cenami ofert wykonawców po aukcji z 9 grudnia 2021 r. –
nie doszło do wypełnienia przesłanek określonych w art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp zgodnie z
którym
w
przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30%
od
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert
niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1, 5 i 10, zamawiający zwraca
się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika
z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia.
Odwołujący oparł swoje stanowisko na twierdzeniu, że oferta Przystępującego w zakresie
szeregu pozycji z załącznika nr 1 była na tyle zaniżona, że budziła obiektywne wątpliwości,
co do realności zaoferowanej ceny całkowitej, co z kolei rodziło konieczność wezwania
Przystępującego do udzielenia stosownych wyjaśnień dotyczących ceny jego oferty.
Odwołujący kwestionował realność szeregu cen jednostkowych z załącznika nr 1 do oferty
Przystępującego, przy czym łączna wartość podważanych przez Odwołującego pozycji
wynosiła ok. 30 000 zł. Odwołujący nie wykazał przy tym dlaczego ewentualne zaniżenie cen
elementów takich jak sznury grafitowe (różne rozmiary), których łączna wartość stanowiła
niewielki ułamek ceny oferty Przystępującego, miałoby prowadzić do podważenia
wiarygodności oferty za ponad 19 milionów złotych.
W konsekwencji Izba uznała stanowisko Odwołującego za niezasadne i nieudowodnione.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: ………............…………………..……………