Sygn. akt: KIO 2642/22
WYROK
z dnia 20
października 2022 r.
Krajowa Izba Odwoławcza
− w składzie:
Przewodniczący: Bartosz Stankiewicz
Protokolant:
Mikołaj Kraska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18
października 2022 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Kra
jowej Izby Odwoławczej w dniu 7 października 2022 r. przez
wykonawc
ę D. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Biuro Projektowe
Ogrody Hesperyd D. B.
z siedzibą w Żaganiu przy ul. Bolesława Chrobrego 14 (68-100
Żagań) w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego 21 Bazę Lotnictwa
Taktycznego
z siedzibą w Świdwinie przy ul. Połczyńskiej 32 (78-301 Świdwin)
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu:
unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty dla zadania nr 1
w postępowaniu;
1.2. odrzucenie oferty wykonawcy
złożonej przez wykonawcę P. L. prowadzącego
działalność
gospodarczą
pod
nazwą
MIXON
P.
L.
z
si
edzibą
w
Starym Żaganiu jako zawierającej rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia w zakresie ww. zadania;
1.3. dokonanie ponownego badania i oceny ofert dla zadania nr 1.
Kosztami
postępowania obciąża zamawiającego 21 Bazę Lotnictwa Taktycznego
z siedzibą w Świdwinie i:
.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę D. B. prowadzącego
działalność gospodarczą pod nazwą Biuro Projektowe Ogrody Hesperyd D. B. z siedzibą w
Żaganiu tytułem wpisu od odwołania;
zasądza od zamawiającego 21 Bazy Lotnictwa Taktycznego z siedzibą w Świdwinie na
rzecz wykonawcy D. B.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Biuro
Projektowe Ogrody Hesperyd D. B.
z siedzibą w Żaganiu, kwotę w wysokości 15 679 zł 31 gr
(słownie: piętnaście tysięcy sześćset siedemdziesiąt dziewięć złotych trzydzieści jeden
groszy),
stanowiącą koszty strony poniesione z tytułu uiszczenia wpisu od odwołania,
kosztów dojazdu pełnomocnika na posiedzenie i rozprawę oraz kosztu uiszczenia opłaty
skarbowe
j od pełnomocnictwa.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 us
tawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zam
ówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1710) na niniejszy wyrok –
w terminie 14 dni od dnia jego do
ręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
…………………………
Sygn. akt: KIO 2642/22
U z a s a d n i e n i e
21 Baza Lotnictwa Taktycznego
z siedzibą w Świdwinie, zwana dalej:
„zamawiającym” prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, na podstawie
pr
zepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z
2021 r., poz. 1129 ze zm.) zwane
j dalej: „Pzp” w trybie przetargu nieograniczonego pn.:
Usługa sprzątania i utrzymania w czystości powierzchni wewnętrznych (nr referencyjny:
ZP/26/2022), zwane dalej
„postępowaniem”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 13 lipca 2022 r., pod numerem 2022/S 133-379767.
Szacunkowa w
artość zamówienia, którego przedmiotem są usługi, jest wyższa od
kwot wskazanych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 3 ust. 3 Pzp.
W dniu 7
października 2022 r. wykonawca D. B. prowadzący działalność
gospodarczą pod nazwą Biuro Projektowe Ogrody Hesperyd D. B. z siedzibą w Żaganiu
(zwany
dalej: „odwołującym”) wniósł odwołanie, w którym zarzucił zamawiającemu
naruszenie
następujących przepisów:
1) art. 224 ust. 6 Pzp w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 3,7, 8 Pzp oraz art. 224 ust. 1-3, 5 Pzp oraz
art.16 pkt 1, art. 17 Pzp oraz art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp przez wybranie wykonawcy P. L.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą MIXON P. L. z siedzibą w Starym
Żaganiu (zwanego dalej jako: „MIXON” lub „wykonawca”), dla zadania nr 1 Świdwin, który
nierzetel
nie złożył wyjaśnienia w sprawie rażąco niskiej ceny (nieudzielenie szczegółowych
informacji, ni
eprzedstawienie dowodów i złożenie wyjaśnień w sposób zdawkowy i
ogólnikowy) do wyjaśnienia tego samego zakresu informacji w zakresie rażąco niskiej ceny;
2) e
wentualnie w przypadku nieuwzględnienia zarzutów wskazanych w pkt. 1) art. 224 ust 6
Pzp w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp oraz art. 224 ust. 1-3, 5 Pzp oraz art. 16 pkt 1 Pzp,
art.17 oraz art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp zaniechanie odrzuce
nia oferty złożonej przez MIXON w
sytuacji, gdy:
- wykonawca ten
, który dla zadania nr 1 Świdwin złożył nierzetelne, wybiórcze, ogólnikowe i
lakoniczne wyjaśnienia, a przede wszystkim nie przedstawił dowodów uzasadniających
podniesione przez siebie twierd
zenia w zakresie ceny, a tym samym nie wykazał, że jego
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny;
- wykonawca nie skalku
lował pełnego zakresu przedmiotu zamówienia i nie jest on w stanie
wykonać przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
z
amawiającego, w szczególności z uwagi na: konieczność zapewnienia pracownikom praw
pracowniczych i uwzględnienia wynikających z SWZ kosztów pracowniczych. Oferta ta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, a wykonawca nie
udźwignął ciążącego na nim ciężaru udowodnienia, iż oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny,
a tym samym oferta winna zostać odrzucona. Zamawiający tym samym wbrew dyspozycji
art. 224 Pzp jedynie formalnie dopełnił procedury wyjaśniającej, nie przeprowadzając
pogłębionej merytorycznej analizy wyjaśnień złożonych przez wykonawcę, mimo iż
w
ykonawca nie udźwignął spoczywającego na nim ciężaru dowodu, a tym samym nie obalił
domniemania, że cena oferty jest rażąco niska;
3) art. 16 pkt 1 Pzp w zw. z art. 17 ust. 2 Pzp przez
udzielenie zamówienia wykonawcy,
którego wybór jest niezgodny z przepisami Pzp, a tym samym zamawiający narusza nakaz
udzielenia zamówienia wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy i narusza jedną
z podstawowych zasad udzielania zamówień.
W zw
iązku z powyższym odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz
nakazanie zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty wykonawcy MIXON dla zadania 1
Świdwin;
powtórzenia czynności badania i oceny ofert;
wykluczenia z postępowania i odrzucenie oferty złożonej przez MIXON dla zadania nr 1
Świdwin;
- wyboru oferty o
dwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący wyjaśnił, że ma interes w złożeniu odwołania ponieważ obecne
postanowienia w zawiadomieniu o wyborze najkorzystniejszej oferty dla zadania nr 1
Świdwin naruszają SWZ, przepisy Pzp, a w konsekwencji poniesienie szkody przez
odwołującego poprzez nieuzyskanie zamówienia w wyniku działania i zaniechania
zamawiającego.
W uzasadnieniu
odwołujący w pierwszej kolejności zwrócił uwagę, że zamawiający w
dniu 28 września 2022 r. umieścił na swojej stronie internetowej informację zawiadomienie o
wybor
ze najkorzystniejszej oferty w postępowaniu ZP/26/2022 dla 4 zadań firmy MIXON.
Uprzednio wybrany w
ykonawca dla zadania nr 1 Świdwin w ramach postępowania został
pismem z dnia 14
września 2022 r. wezwany do złożenia wyjaśnień dotyczących ustalenia
czy o
ferta w zakresie zadania nr 1 Świdwin zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia. Zamawiający wskazał, że oferta opiewająca na kwotę 956 526,94 zł
stanowi 69,96% średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Zgodnie z art. 224
ust. 2 pkt 1 Pzp
, jeżeli cena jest o 30% niższa od średniej arytmetycznej cen wszystkich
złożonych ofert, zamawiający wzywa wykonawcę do złożenia szczegółowych odpowiednio
umotywowanych wyjaśnień. Wykonawca pismem z dnia 18 września 2022 r. złożył
wyjaśnienia dotyczące elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny ofertowej.
Wykonawca złożył nierzetelne, wybiórcze, ogólnikowe i lakoniczne wyjaśnienia, a przede
wszystkim nie przedstawił dowodów uzasadniających podniesione przez siebie twierdzenia
w zakresie ceny, a tym sa
mym nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
W oce
nie odwołującego wykonawca złożył nierzetelne wyjaśnienie w zakresie:
1. kosztów zatrudnienia:
1.1. w
ykonawca zamierza zatrudnić 17 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty dla 14
osób. Wskazał jednocześnie, iż dwie osoby będą zatrudnione z posiadanym orzeczeniem o
umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, przez co otrzyma dotację z Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Niepełnosprawnych. Zgodnie z wyliczeniami koszt zatrudnienia w
okresie 12 miesięcznej umowy opiewa na kwotę 686.168,00 zł. Z treści wyjaśnień co do
kosztów zatrudnienia pracowników wynika, że wykonawca nie doliczył obowiązującego
podatku VAT w wysokości 23%. Naruszono treść Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku
od towarów i usług – Dziennik Ustaw rok 2022 poz. 931 z późn. zm. Faktyczny koszt
wynagrodzenia przeniesiony na z
amawiającego w fakturach za wykonaną usługę w skali
roku faktycznie wyniesie 843.986,64 zł (w tym podatek VAT 157.818,64 zł). Wykonawca
s
kładając swoje wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny dla kosztów wynagrodzenia
zaniżył faktyczny koszty o kwotę podatku VAT w wysokości 157.818,64 zł;
1.2. w
ykonawca nie zawarł w wyliczeniu kosztów zatrudnienia konieczności poniesienia
kosztów badań lekarskich pracowników zgodnie treścią Kodeksu Pracy – o tą pozycję
zaniżył faktyczny koszt realizacji zadania;
1.3. w
ykonawca nie zawarł w wyliczeniu kosztów zatrudnienia konieczności poniesienia
kosztów zakupu podstawowych środków BHP wymaganych w Kodeksie Pracy jak też przez
zamawiającego w zakresie zakupu jednolitych ubiorów ochronnych oraz obuwia ochronnego,
zgodnie z treścią Kodeksu Pracy, SWZ – Opis przedmiotu Zamówienia – o tę pozycję zaniżył
faktyczny koszt realizacji zadania;
2. w
yposażenia pracowników w podręczny sprzęt sprzątający. Wykonawca wyliczając koszty
wyposażenia pracownika w podręczny sprzęt sprzątający nie wykazał w załączonych
fakturach faktycznych kosztów zakupu sprzętu, mimo, że powołuje się na faktury. W
zestawieniu niezbędnego sprzętu wskazano, iż wykonawca nie wyliczył faktycznego kosztu:
2.1. zakupu odkurzacza z uwagi na posiadanie go na stanie magazynowym, uzasad
niając to
zapisem „wykonawca posiada taki sprzęt na stanie magazynowym i nie wlicza go w cenę
oferty”. Taka interpretacja jest niezgodna z obowiązującymi przepisami w zakresie przepisów
podatkowych i innych w tym amortyzacji sprzętu. Zakup odkurzaczy na tzw. magazyn po
stronie wykonawcy rodzi określony koszt finansowy, który został odliczony od dochodu jako
poniesiony kos
zt związany z prowadzeniem działalności gospodarczej. Ponadto samo
użytkowanie odkurzaczy rodzi konieczność zakupu materiałów eksploatacyjnych np. worków
na śmieci, filtrów plus ewentualne koszty naprawy i konserwacji. Zamawiający wymagał, aby
wykonawca dy
sponował co najmniej 20 szt. odkurzaczy. Koszt zakupu 20 odkurzaczy
profesjonalnych przykładowo NPV 180 Numatic wynosi zgodnie z ofertą hurtową 11.989,80
zł netto, 14.747,45 zł brutto (dowód załącznik nr 6 wydruk oferty cenowej importera). Brak
ujęcia kosztów zakupu odkurzaczy znacząco fałszuje faktyczny koszt realizacji zadnia.
Nie
obciążenie zamawiającego kosztem zakupu odkurzaczy niezbędnych do realizacji
zamówienia stwarza obowiązek podatkowy u zamawiającego po stronie dochodu. Zgodnie z
przepisami darowizna w postaci nie
obciążenia kontraktu kosztem zakupu i użytkowania
odkurzaczy stwarza u zamawiającego dochód, który winien być opodatkowany podatkiem
dochodowym i rodzi także po stronie zamawiającego obowiązki podatkowe w zakresie
podatku VAT;
2.2. zakup
u stelaży płaskich szt. 2 (wykonawca posługuje się w wyjaśnieniach rażąco niskiej
ceny terminem „mop płaski”- podczas gdy prawidłowa nazwa to: stelaż do mopów) z uwagi
na posiadanie go na stanie magazynowym, uzasadniając to zapisem „wykonawca posiada
taki
sprzęt na stanie magazynowym i nie wlicza go w cenę oferty”. Taka interpretacja jest
niezgodna z obowiązującymi przepisami w zakresie przepisów podatkowych i innych w tym
amortyzacji sprzętu. Zakup stelaży do mopów na tzw. magazyn po stronie wykonawcy rodzi
określony koszt finansowy, który został odliczony od dochodu jako poniesiony koszt
związany z prowadzeniem działalności gospodarczej. Koszt zakupu stelaży do mopów dla 17
pracowników faktycznie wynosi 17 x 2 szt. dla pracownika co daje sumę 34 stelaży do
mopów. W przypadku stelaży do użytku profesjonalnego marki Merida symbol ST024 cena
zakupu to 83,20 zł netto sztuka, co w przeliczeniu na zadeklarowaną ilość przewidzianą do
realizacji zadania stanowi kwotę 2.828,80 zł netto, 3.479,42 zł brutto. Wykonawca zaniżył
koszt realizacji zadania o 3.479,42 zł brutto. Brak ujęcia kosztów zakupu stelaży znacząco
fałszuje faktyczny koszt realizacji zadnia. Nieobciążenie zamawiającego kosztem zakupu
stelaży do mopów niezbędnych do realizacji zamówienia, stwarza obowiązek podatkowy u
zamawiającego po stronie dochodu. Zgodnie z przepisami darowizna w postaci
nie
obciążenia kontraktu kosztem zakupu i użytkowania stelaży do mopów stwarza u
zamawiającego dochód, który winien być opodatkowany podatkiem dochodowym i rodzi
także po stronie zamawiającego obowiązki podatkowe w zakresie podatku VAT;
2.3. zakupu odkurzaczy piorących. Zamawiający w Opisie Przedmiotu Zamówienia
jednoznacznie wskazał., aby wykonawca dysponował co najmniej 3 szt. odkurzaczy
piorących. (OPZ w dokumentacji zamawiającego). Koszt zakupu trzech odkurzaczy
piorących przykładowo Numatic George wynosi zgodnie z ofertą hurtową 5.397,03 zł netto,
6638,35 zł brutto. Brak ujęcia kosztów zakupu odkurzaczy w znacząco zaniża faktyczny
koszt realizacji zadnia;
2.4. wy
konawca nie ujął w wyjaśnieniach kwestii wyposażenia pracowników w wózki do
sprzątania wyposażone w wiadra niezbędne do wykonania usługi mycia powierzchni. Koszt
zakupu wózków dwu-wiadrowych dla 17 pracowników po 491 zł netto szt. daje 8.347 zł netto,
66,81 zł brutto. Wykonawca zaniżył koszt realizacji zadania o koszt zakupu wózków do
sprzątania o 10.266,81 zł brutto;
2.5. wykonawca zan
iżył faktyczny koszt zakupu wskazanego wyposażenia dla pracownika
na stronie 2 w
yjaśnień o podatek VAT. Wskazane kwoty są kosztami netto faktycznych
kosztów poniesionych. Kwotę 14.994,00 zł należy powiększyć o podatek VAT w wysokości
3.448,62 zł;
2.6. wyp
osażenia pracowników w środki chemiczne:
2.6.1. w
ykonawca zaniżył faktyczny koszt zakupu wskazanych środków chemicznych dla
pracownika na stronie drugiej wyjaśnień o podatek VAT. Wskazane kwoty są kosztami netto
faktycznych kosztów poniesionych. Kwotę 25.414,32 zł wskazaną na stronie trzeciej
wyjaśnień należy powiększyć o podatek VAT w wysokości 5845,29 zł
2.6.2. wykona
wca w swoich wyjaśnieniach nie uwzględnił konieczności zakupu środków
dezynfekujących dla pomieszczeń toaletowych, kostek WC, odświeżaczy powietrza w
aerozolu, a także dla pozostałych powierzchni specjalistycznych środków chemicznych na
bazie polimerów do podłóg oraz środków do ich usuwania, które są wymagane przez
zamawiającego przy wykonywaniu usługi. Istotnym czynnikiem cenotwórczym jest wskazana
przez zamawiającego konieczność stosowania środków dezynfekujących do sanitariatów,
profesjonalnej chemii do
doczyszczania i polimeryzacji podłóg 4 x w roku na powierzchni
26.745,89 m2 , a w
skazanych w Opisie Przedmiotu Zamówienia oraz udzielonej informacji w
odpowiedzi na pytania z dnia 8 sierpnia 2022 r
. Zamawiający w OPZ wskazał konieczność
zabezpieczenia toal
et w kostki WC, codziennej dezynfekcji (wskazane przez wykonawcę w
wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny „płyn do mycia WC 1l” nie znajduje się na żadnej we
wskazanych fakturach, nie dołączono również nazwy handlowej ani karty produktu ze
ws
kazaniem, że są do środki do zastosowania w sanitariatach o właściwościach
dezynfekujących), wyposażenia każdej miski ustępowej w aerozol odświeżający. W zadaniu
nr 1 Świdwin występuje 69 toalet po minimum 2 miski ustępowe w każdej. Nieujęcie kosztów
zakupu środków dezynfekujących do toalet, aerozoli odświeżających, kostek WC, środków
doczyszczających podłogi ze starej warstwy polimerowej, środków na bazie polimerów do
zabezpieczania podłóg, płynów do prania dywanów w znaczący sposób zaniża koszty
realizacji zadania;
2.7. wy
posażenie obiektów w środki higieniczne:
2.7.1. w
ykonawca zaniżył faktyczny koszt zakupu wskazanych środków higienicznych na
stronie 3 Wy
jaśnień o podatek VAT. Wskazane kwoty są kosztami netto faktycznych kosztów
poniesionych. Kwotę 68.583,60 zł wskazaną na stronie 5 wyjaśnień należy powiększyć o
podatek VAT w wyso
kości 15.774,23 zł. Kwota ta zaniża koszt realizacji kontraktu;
2.7.2. zamaw
iający nie zauważył rozbieżności w cenie środków wskazanych na stronie 3
wyjaśnień, a kwotami wskazanymi w fakturach – załącznik nr 2 do wyjaśnień firmy MIXON.
Przykładowo pozycja – ręczniki składane ZZ (102) pojemniki 50 worków po 10 paczek = 50 x
54,50 d
aje 2.725 zł. W fakturze nr (S)FS-654/08/22 załączonej do wyjaśnień pozycja 13
zawiera opis ręczników MT 64472 Ręcznik HATO ZZ CLASIC 1W w cenie 83,50 zł
opakowanie. Różnica ceny na 1 opakowaniu wynosi In plus 83,50zł – 54,50 zł = 29 zł netto.
Tak wiec cen
ę zakupu ręczników w czasie kontraktu zaniżono o kwotę wskazaną w
poniższym wyliczeniu 29 zł netto x 50 worków x 12 miesięcy = 17.400 zł netto plus 23%
podatku VAT;
k
oszty obsługi kontraktu (sprawowanie nadzoru, dowóz środków, koszty
nieprzewidziane
itp.) ujęte na stronie 4 wyjaśnień są zaniżone:
2.8.1. z
użycie paliwa na dostawę towaru jest nierealne, dystrybutor pojazdów typu Ford
Transit wskazuje średnie zużycie paliwa na 100 km. w wysokości 11,8 l. Wykonawca podaje
koszt zużycia paliwa o wartości 10 litrów na 100 km. Jak podaje wykonawca w wyjaśnieniach
rażąco niskiej ceny koszt przejechania 100 km przy to 10 litrów ON x 7,30 zł/litr plus
miesięczna amortyzacja pojazdu w kwocie 10 zł. Powyższe nie koreluje nawet z kosztami
zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie
warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów
służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością
pracodawcy (Dz.U. z 2002 r. nr 27, poz.
271) w wysokości 0,8358 zł za 1 km. (odwołujący
przypom
niał, że Rozporządzenie Ministra Infrastruktury nie było waloryzowane od 2002 r.).
Wskazana wartość jednorazowego przejazdu z towarem do obiektu przez wykonawcę jest
nierealna ponadto nie ujmuje koszt
ów pozostałych takich jak:
2.8.1.1. zatrudnienia kierowcy;
2.8.1.2. organizacji początkowej zadania (dowóz wszystkich niezbędnych narzędzi do pracy
dla 17 pracowników i artykułów higienicznych);
2.8.1.3. org
anizacji końcowej kontraktu (wywóz wszystkich narzędzi i artykułów po
zakończonym kontrakcie);
2.8.1.4. n
adzór nad realizacją np. spotkania z zamawiającym w celu organizacji pracy czy
też comiesięcznych odbiorów w postaci protokołów/rozliczeń do faktur. Wskazany
jednorazowy koszt miesięczny transportu artykułów higienicznych i chemii w kwocie 511 zł
plus 10 zł amortyzacji odbiega od kosztu wskazanego w Rozporządzeniu Ministra
Infrastruktury: wskazana odległość pomiędzy siedzibą firmy wykonawcy a obiektem wynosi
682 km wartość ta pomnożona przez 0,8348 zł daje kwotę 569,33 zł. Odwołujący zauważa,
że jest to tylko koszt eksploatacji, który nie wskazuje kosztów zatrudnienia kierowcy itp.
Należy podkreślić, że wskazana kwota obsługi rocznej dowozu towarów i narzędzi jest kwotą
netto, należy ją powiększyć o nie ujęty podatek VAT w wysokości 1.437,50 zł. Wykonawca
nie ujął także kosztu eksploatacji samochodu w tym kosztu przeglądów, ubezpieczenia OC,
wymiany płynów eksploatacyjnych, zużycia opon;
2.8.2. koszt prac
y podnośnika koszowego wskazana kwota 3.000 zł jest kwotą netto i
zaniżoną o wartość podatku VAT w wysokości 690 zł;
2.8.3. Koszty nie przewidziane 1.750 zł zaniżone o podatek VAT w wysokości 402,50 zł’
Reasumując w ocenie odwołującego wskazane wyliczenia przedstawione przez wykonawcę
na stronie 4 w
yjaśnień rażąco niskiej ceny są nierzetelne. Wykonawca wyjaśniając rażąco
niską cenę wskazał „Razem koszt wykonawcy brutto za okres umowy 806.159,92 zł brutto”.
O
dwołujący zauważył, że kwota ta nie zawiera podatku VAT 23%. Jest to tylko domniemany
koszt ne
tto i to także nieuwzględniający wszystkich kosztów, co wykazuje odwołujący w
treści powyżej. Przyjmując powyższe wyliczenia wskazane na stronach od 1 do 4 wyjaśnień
rażąco niskiej ceny, po dodaniu należnego podatku VAT 23% w kwocie 185 416,78 do kwoty
net
to 806.159,92 zł daje końcową kwotę realizacji kontraktu w wysokości 991.576,70 zł
brutto tj. wyższą o 35.049,76 zł od kwoty ofertowej złożonej przez wykonawcę w
postępowaniu przetargowym dla zadania nr 1 Świdwin.
Zdaniem odwołującego wykonawca nie skalkulował pełnego zakresu przedmiotu zamówienia
i nie jest on wstanie wykonać przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi
przez zamawiającego, w szczególności z uwagi na: konieczność zapewnienia pracownikom
praw pracowniczych
, uwzględnienia wynikających z SWZ kosztów pracowniczych, zakupu
środków higienicznych i chemicznych, sprzętu do realizacji zamówienia. Wskazanie na
stronie 4 wyjaśnień, wykonawca MIXON podaje, że zamawiający nie wymaga
specjalistycznego sprzętu sprzątającego, nie wymaga także środków chemicznych i
higienicznych o podwyższonej, specjalnej normie jakości – jest założeniem błędnym
świadczącym o braku zrozumienia SWZ i OPZ przez wykonawcę. W Opisie Przedmiotu
zamówienia oraz w odpowiedzi na wnioski, a w szczególności wniosku nr 11 z dnia 8
sierpnia
2022 r. jednoznacznie wskazuje się o zobowiązaniu wykonawcy do spełnienia
wysokich norm jakościowych i uwzględnienia wszelkich kosztów realizacji zadania,
uwzględnienia specjalistycznego sprzętu do mycia okien na wysokościach, użycie
odkurzaczy pio
rących, wykonywanie usługi polimeryzacji podłóg, czego nie można wykonać
bez maszyn specjalistycznych itp. Wy
konawca pominął powyższe wskazania zamawiającego
w swojej ofercie, a następnie w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny wskazał, że realizacja
usługi na 4 zadaniach umożliwi mu awaryjne, nieprzewidziane natychmiastowe uzupełnienie
środków chemicznych, czy higienicznych, co ma ogromne znaczenie dla zachowania
ciągłości usługi na najwyższym poziomie. Jednakże wykonawca nie ujmuje kosztów
przewożenia tych artykułów między obiektami w razie potrzeby. Wykonawca przeznacza
kwotę 1750 zł netto w skali 12 miesięcy, co daje 145,33 zł miesięcznie netto, na
nieprzewidziane wydatki (strona 4 wyjaśnień: zastępstwa, zwolnienia lekarskie itd.). Kwota ta
w żaden sposób nie zapewnia środków na pokrycie kosztów zastępstw i zwolnień lekarskich,
a w szczególności kosztu awaryjnego transportu środków higienicznych i chemicznych
pomiędzy obiektami, gdzie nawet nie uwzględniono kosztów użycia samochodu
dostawczego, a odl
egłość pomiędzy obiektem Mrzeżyno i Mirosławiec wynosi 136 km.
Odwołujący podkreślił, że wykonawca kalkulując ofertę dla zadnia nr 1 Świdwin nie miał
wiedzy czy jego oferty dla zdania 2-
4 będą korzystne dla zamawiającego, tak więc
powoływanie się na obniżenie kosztów poprzez uzupełnianie środków higienicznych i
chemicznych z sąsiednich obiektów nie zasługuje na uznanie. Na fakt o rażąco niskiej cenie
wykonawcy stanowi również brak wskazania kosztów administracyjnych prowadzenia
kontraktu, nadzoru i kosztów kontroli jakości usługi, a czynność ta musi się odbyć minimum
jeden raz w miesiącu czego wymaga zamawiający wskazując tę czynność w treści OPZ.
Dalej nie uwzględniono kosztów: prowadzenia księgowości, kosztów bankowych przelewów,
ubezpieczenia pojazdu Ford Transit w
minimalnym zakresie odpowiedzialności cywilnej za
szkody powstałe w związku z ruchem tego pojazdu, odpowiedzialności cywilnej firmy wobec
osób trzecich i kontrahenta za szkody powstałe w wyniku realizacji kontraktu itp.
W konkluzji odwołujący stwierdził, że oferta firmy MIXON zawiera rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia, a wykonawca nie udźwignął ciążącego na nim ciężaru
udowodnienia, iż oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, a tym samym oferta winna zostać
odrzucona. Zamawia
jący tym samym wbrew dyspozycji art. 224 Pzp jedynie formalnie
dopełnił procedury wyjaśniającej, nie przeprowadzając pogłębionej merytorycznej analizy
wyjaśnień złożonych przez wykonawcę, mimo że wykonawca nie udźwignął spoczywającego
na ni
m ciężaru dowodu, a tym samym nie obalił domniemania, że cena oferty dla zadania nr
1 Świdwin jest rażąco niska.
W ramach postępowania odwoławczego nie zostały zgłoszone przystąpienia.
W dniu 13
października 2022 r. zamawiający złożył do akt sprawy odpowiedź na
odwołanie, której zawarł argumentację dla wniosku o oddalenie odwołania.
W zakresie pierwszego zarzutu
zamawiający wskazał, że dnia 14 września 2022 r.
skierował do wykonawcy MIXON wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej ceny na podstawie
art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp w za
kresie zadania nr 1. Przywołany przepis, na podstawie którego
z
amawiający wezwał wykonawcę do wyjaśnień, odnosi się bezpośrednio do wartości
zamówienia oraz średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Zgodnie z treścią
skierowanego do wykonawcy
wezwania wystąpiły okoliczności, w których w wyniku oceny
oferty pod kątem wystąpienia rażąco niskiej ceny w stosunku do średniej arytmetycznej
wszystkich
złożonych ofert wartość badanej oferty wyniosła 69,95%. Jest to niewątpliwie
wartość nieznacznie odbiegająca od wskazanej w art. 224 ust. 2 Pzp. Nie bez znaczenia w
zaistniałych okolicznościach pozostaje fakt, iż w postepowaniu złożone zostały oferty,
których wartości oscylowały odpowiednio od 956 526,94 zł do 1 556 671,19 zł (w tym oferta
o
dwołującego 1 131 916,46 zł), natomiast jedna z ofert opiewała na kwotę 3 290 750,48 zł,
którą uznać należy jako nierealnie wysoką w odniesieniu do przedmiotu zamówienia i
równocześnie mającą wpływ na znaczne zawyżenie średniej arytmetycznej wszystkich
złożonych ofert. Zamawiający wyjaśnił, że w omawianym przypadku rozważał zastosowanie
okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia z uwagi na fakt, że jedna z ofert w
sposób istotny odbiega od wartości pozostałych ofert i jest nierealnie wysoka, co bez
wątpienia ma wpływ na zawyżenie średniej arytmetycznej. Nie sposób zatem nie zauważyć,
iż gdyby jedna z tych ofert nie odbiegała tak znacznie pod względem jej wysokości od
pozostałych, w istocie nie zachodziłaby konieczność badania oferty wykonawcy pod kątem
wystąpienia rażąco niskiej ceny. Zamawiający jednak, mając na względzie racjonalne
wydatkowanie środków publicznych, przestrzeganie zasad uczciwej konkurencji, jak również
niejednoznaczną wykładnię dotyczącą okoliczności umożliwiających zamawiającemu
odstąpienie od czynności wezwania do wyjaśnień rażąco niskiej ceny, podjął czynności
zmierzające do wyjaśnienia oferty wykonawcy pod względem wystąpienia rażąco niskiej
ceny pomimo, że wartość ta jest niewiele mniejsza od wskazanej w przepisach ustawy (art.
224 ust. 2
Pzp). W wyniku powyższego w ocenie zamawiającego, wykonawca w sposób
dostateczny wyjaśnił fakt, iż jego oferta nie jest rażąco niska, swoją tezę oparł na
szczegółowych wyjaśnieniach (w tym wskazując szczegółowe kalkulacje) oraz przy
załączeniu wystarczających dowodów. Zamawiający, biorąc pod uwagę zaistniałe
okoliczności (przedmiot zamówienia, wynagrodzenie ryczałtowe z tytułu realizacji przedmiotu
zamówienia, wartość oferty nieznacznie odbiegającą od pozostałych, w tym różnica
wz
ględem oferty odwołującego wynosząca zaledwie 175 389, 49 zł) uznał przedstawione
wyjaśnienia za wystarczające i dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej. Zamawiający
p
odkreślił, że konstruując wezwanie do wyjaśnień nie wymagał przedstawienia ściśle
określonych dowodów odnosząc się wyłącznie do obowiązku przedstawienia szczegółowych
kalkulacji, które mają zawierać m.in. koszty pracy, koszty dojazdu, sprzętu, oferty uzyskane
od współpracujących przedsiębiorców, oświadczenia od podmiotów oferujących wykonawcy
rabaty (korzystanie z cen specjalnych), itp.,
jakie miały wpływ na wysokość zaoferowanej
ceny i innych dokumentów potwierdzających, że cena oferty nie jest rażąco niska np.
wykazanie innych wyjątkowo sprzyjających warunków wykonania zamówienia dostępnych
dla wykonawcy. Ponadto z
amawiający w treści wezwania wskazał, że wykonawca w ramach
składanych wyjaśnień powinien przedłożyć dowody (nie, że obligatoryjnie jest zobowiązanie
złożyć), które w jego ocenie uzasadniają przyjętą wycenę przedmiotu zamówienia oraz
przewidywany zysk wykonawcy, co ten w wyko
naniu wezwania uczynił.
W ocenie
zamawiającego wyjaśnienia elementów mających wpływ na ceny miały zostać
przedstawione jako konkretne,
wyczerpujące i nie mogące pozostawiać jakichkolwiek
wątpliwości co do rzetelności kalkulacji ceny oferty. Wobec powyższego, biorąc pod uwagę
literalnie tre
ść wezwania do wyjaśnień, w ocenie zamawiającego, wykonawca
udok
umentował kwestie braku rażąco niskiej ceny w sposób wystarczający. Powyższe
stanowisko z
amawiający oparł o wywód zawarty w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie,
XX
III Wydział Gospodarczy Odwoławczy i Zamówień Publicznych z dnia 22 grudnia 2021r.
(sygn.. akt. XXIII Zs 90/21) [...]
zaakcentowania wymaga, że rygor dowodowy, który ustawa
nakłada na wykonawcę w przypadku wezwania go do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny nie
oznacza konieczności składania ściśle określonego katalogu dowodów w każdym przypadku
oraz od
niesienia się do wszystkich zagadnień wskazanych przykładowo w ustawie. Zwrócić
przy tym należy uwagę na to, że w wezwaniu zamawiający nie domagał się przedłożenia
określonych dowodów na potwierdzenie skalkulowania ceny. Z tych względów nic nie stało
na przeszkodzie, aby wykonaw
cy udowodnili brak rażąco niskiej ceny takimi dowodami,
które ich zdaniem uzasadniały przyjętą wycenę zamówienia [...]. Ponadto zwrócić należy
uwagę, iż przepisy nie regulują szczegółowo samego zakresu wezwania do wyjaśnień, jak
również sposobu w jaki przedłożone dokumenty powinny być weryfikowane w odniesieniu do
rażąco niskiej ceny, zamawiający konstruuje wskazane wymogi biorąc pod uwagę
obiektywne okoliczności przedmiotu zamówienia. Zdaniem zamawiającego jego stanowisko
znajduje potwierdzenie w wyroku KIO z dnia 30 kwietnia 2021 r. (sygn. akt: KIO 804/21), w
którym czytamy [...] co istotne, przepisy nie określają ani treści samego wezwania
wykonawcy, stopnia jego szczegółowości, nie precyzują również jakie powinny być zakres
oraz tr
eść udzielonych wyjaśnień oraz stopień ich szczegółowości [...].
Zamawiający podniósł również, iż nie bez znaczenia dla sprawy pozostaje fakt, że w
postępowaniu obowiązuje wynagrodzenie ryczałtowe. Zgodnie z zapisami rozdziału 15 SWZ
cena oferty musi uwzgl
ędniać wszystkie zobowiązania wynikające z umowy tj. wszystkie
koszty i składniki związane z wykonaniem zamówienia oraz warunkami SWZ i uwzględniać
cały zakres przedmiotu zamówienia (w tym podatki i narzuty). Wartość ryczałtowa obliczona
przez w
ykonawcę winna zostać wpisana odpowiednio do formularza cenowego i na jej
podstawie (uwzględniając omyłki) dokonuje się oceny ofert w oparciu o przyjęte kryteria
wyboru oferty najkorzystniejszej. Odwołujący w treści odwołania szeroko odnosi się do
poszczególnych pozycji wyjaśnień wykonawcy wskazując odpowiednio dla każdej z nich
nieprawidłowości, co zdaniem zamawiającego jest zabiegiem zbyt daleko idącym, nie
potwierdzającym realnie faktu, iż wykonawca nie zrealizuje zamówienia na warunkach
określonych w dokumentacji zamówienia w tym w ramach obowiązującego wynagrodzenia
ryczałtowego. Biorąc pod uwagę obszerne orzecznictwo w tym zakresie zamawiający
wsk
azał, że [...] cena oferty jest rażąco niska, tak niska, że skutkuje to brakiem możliwości
wykonania zamówienia. Za rażąco niską cenę należy uznawać cenę nierealną,
nieadekwatną do rzeczywistego zakresu i kosztów prac składających się na dany przedmiot
zam
ówienia, znacząco odbiegającą od cen przyjętych przez innych wykonawców,
wskazującą na fakt realizacji zamówienia poniżej kosztów świadczenia usług […] (KIO
7114/21). W przedmiotowej sytuacji nie można mówić o ofercie nierealnej, nieadekwatnej do
rzeczywis
tego zakresu, ponieważ różnica pomiędzy poszczególnymi ofertami jest
stosunkowo niewielka, wobec czego uznać należy, że oferta wykonawcy MIXON, znajduje
się w realiach rynkowych dla tego typu usług. Powyższe stanowisko KIO zostało
p
otwierdzone również w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie, XXIII Wydział
Gospodarczy Odwoławczy i Zamówień Publicznych z dnia 22 grudnia 2021 r. (sygn.. akt.
XXIII Zs 90/21) wskazując odpowiednio, iż [...] o cenie rażąco niskiej można mówić
wówczas, gdy oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez
wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne. Rażąco niska cena jest to cena niewiarygodna,
znacznie odbiegająca od cen rynkowych innych, takich samych lub podobnych rodzajów
zamówień, wskazującą na możliwość wykonania zamówienia poniżej kosztów wytworzenia
u
sługi, dostawy lub roboty budowlanej lub ofertę zawierającą cenę nierealną z punktu
widze
nia logiki, doświadczenia życiowego oraz racjonalnego gospodarowania. W doktrynie i
orzecznictwie p
odnosi się także, ze cena rażąco niska to cena nierealna, niepozwalająca na
realizację zamówienia, z należytą starannością, wskazującą na zamiar realizacji zamówienia
poniżej kosztów własnych Wykonawcy, niepozwalająca na wygenerowanie przez niego
zysku. Pr
zykładem oferty zawierającej rażąco niska cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia będzie oferta poniżej kosztów zakupu lub wytworzenia albo symboliczna cena
[...] (por. w
yrok Sadu Okręgowego w Warszawie z dnia 23 maja 2018 r. XXIII Ga 209/18).
Zamawiający wskazał, że w rozpatrywanej sprawie nie można mówić, że wykonawca
przedstawił ofertę poniżej kosztów własnych, niepozwalającą na wygenerowanie przez niego
zysku, bowiem w przedstawionych z
amawiającemu wyjaśnieniach wskazał kwotowo jaki
zysk osiągnie z tytułu realizacji przedmiotowego zamówienia. Biorąc pod uwagę ryczałtowy
charakter wynagrodzenia [...] Wykonawca ponosi ryzyko wyceny
wszystkich elementów
przedmiotu zamówienia. Charakterystyczne dla tej formy wynagrodzenia jest to, ze
zamawiający nie wymaga załączenia do oferty szczegółowych kalkulacji w postaci
kosztorysów, gdyż sam sposób kalkulacji ceny ofertowej nie ma wpływu na rozliczenia
dokonywane pomiędzy wykonawcą, który uzyskał zamówienie a zamawiającym.
Przypomnieć należy bowiem, że wynagrodzenie ryczałtowe polega na wyliczeniu wysokości
wynagrodzenia w kw
ocie stałej, ostatecznej, obejmującej całość realizacji prac opisanych
przez zamawiającego w SIWZ. Co do zasady wynagrodzenie ryczałtowe jest zatem
niezależne od rzeczywistego rozmiaru lub kosztów prac i przy wyraźnej lub dorozumianej
zgodzie stron na to, że wykonawca nie będzie domagać się wynagrodzenia wyższego (zob.
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 1998 r., sygn.. akt: II CKN 913/97). W
przypadku przyjętej ryczałtowej formy wynagrodzenia można oczekiwać, że wykonawca,
będący profesjonalnym uczestnikiem obrotu gospodarczego, dysponować będzie co
najmniej założeniami, jeśli nie szczegółowymi kalkulacjami oferowanej ceny, przed
złożeniem oferty w postepowaniu , to jednak nie sposób zgodzić się z odwołującym, że treść
złożonych wyjaśnień musi umożliwiać czy to zamawiającemu (czy też innym uczestnikom
postepowania) weryfikację wszystkich elementów składających się na realizację zamówienia.
Ponownie, co należy podkreślić, ustawodawca nie sprecyzował jaka musi być treść
wyjaśnień, składanych w przedmiocie rażąco niskiej ceny […] (KIO 804/21).
Biorąc zatem pod uwagę ryczałtowy charakter wynagrodzenia w postępowaniu, jak również
wskazane orzecznictwo w przedmiotowym zakresie,
zamawiający uznał, iż analiza kosztów
wykonawcy MIXON
przytoczonych w odwołaniu, jest zdaniem zamawiającego za daleko
idącą ingerencją w politykę prowadzenia działalności gospodarczej, w tym ponoszonych
kosztów i kreowania zysków w ramach składanych ofert.
Na marginesie zamawi
ający wskazał, iż odwołujący się podnosi m. in. zarzut naruszenia
przez w
ykonawcę składającego wyjaśnienia treści ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku
od towarów i usług, nie wskazując jednak który z przepisów tego obszernego aktu prawnego
został w sposób niezauważony przez zamawiającego naruszony. Twierdzenie o obowiązku
naliczenia podatku VA
T jako kosztu zatrudnienia pracowników uznać należy za całkowicie
chybione. Z kolei zarzut zaniżenia kosztów zakupu sprzętu poprzez pominięcie podatku VAT
świadczy o niezrozumieniu istoty podatku od towarów i usług w przypadku przedsiębiorcy,
ja
kim niewątpliwie jest wykonawca. Otóż zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1, ust. 2 pkt 1 ww.
ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności
opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia
kwoty
podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Kwotę podatku naliczonego stanowi
suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z nabycia towarów i
usług. Z kolei w myśl art. 87 ust. 1 w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której
mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego,
podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy
lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Innymi słowy: Prawo do odliczenia podatku
naliczonego jest podstawową cechą podatku od wartości dodanej. Zapewnia ono bowiem
neutralność tego podatku dla podatników VAT, przy jednoczesnym faktycznym
opodatkowaniu konsumpcji. Ma ono zapewniać, że podatek płacony przez podatnika VAT
przy naby
ciu towarów i usług wykorzystywanych w działalności opodatkowanej nie będzie
stanowił dla niego faktycznego kosztu (obciążenia finansowego). Stąd też możliwość
odl
iczenia podatku naliczonego nie stanowi żadnego przywileju dla podatnika, lecz jest jego
fund
amentalnym i podstawowym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od
towarów i usług jako podatku od wartości dodanej. Takie rozumienie prawa do odliczenia
podatku naliczonego jest bardzo istotną wytyczną przy wykładni dyrektyw VAT w
orzecznictwie ETS. W wielu orzeczeniach bowiem interpretowano regulacje dyrektyw VAT
(co wpływało na rozumienie przepisów krajowych) w taki sposób, aby osiągnięta była
neut
ralność podatku dla podatników. Nie można zatem odbierać prawa do odliczenia
podatku naliczon
ego jedynie z powodu niespełnienia warunków formalnych, jakie prawo
krajowe nakłada na podatników, jeśli tylko przyznanie w danej sytuacji podatnikowi prawa do
odl
iczenia mieściłoby się w schemacie VAT. W uzasadnieniu orzeczenia z 15.01.1998 r. (C-
37/95, B
elgische Staat v. Ghent Coal Terminal NV) ETS stwierdził, że system odliczeń
podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego
lub należnego (do zapłaty) w prowadzonej działalności gospodarczej. Wspólny system
podatku
od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza, bez
względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób
całkowicie neutralny. (Bartosiewicz Adam, VAT. Komentarz, wyd. XVI, opubl. WKP 2022).
Tym samym
zamawiający zreasumował, że nawet gdyby przyjąć, iż badanie wyjaśnień
wykonawcy przez z
amawiającego w zakresie jego działalności gospodarczej i związanych z
tym ro
zliczeń podatku od towarów i usług było uzasadnione, to podkreślenia wymaga, że
opodatkowanie
VAT działalności gospodarczej jest opodatkowaniem całkowicie neutralnym.
Nabywanie przez w
ykonawcę towarów (np. stelaże płaskie) wykorzystywanych w
działalności gospodarczej (np. realizacja usługi sprzątania) nie wiąże się bowiem z
obciążeniem finansowym — podatkiem VAT, który jest dla podatników VAT neutralny.
Dalej
zamawiający wyjaśnił, że odwołujący zarzuca naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 3, 7,8 (w
związku z art. 224 ust. 6) Pzp, w odpowiedzi na co zamawiajacy oświadczył, iż uznać je
należy za całkowicie nieuzasadnione. We wskazanych okolicznościach nie miał
zastosowania art. 226 ust. 6 Pzp wobec czego z
amawiający nie podjął czynności
niezgodnych z ustawą, na które wskazuje odwołujący. Wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej
ceny zostało skierowane do wykonawcy na mocy art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp i w oparciu
wskazaną podstawę prawną wykonawca udzielał wyjaśnień. Oferta wykonawcy MIXON
została złożona prawidłowo na warunkach jednakowych dla wszystkich wykonawców
ubiegających się o udzielenie zamówienia. Wykonawca w sposób dostateczny w odpowiedzi
na wezwanie wykazał, iż jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, wobec czego jej
złożenie nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia
1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Odwołujący zarzucił także zamawiającemu
naruszenie art. 224 ust. 1-3, 5 Pzp oraz art. 16 pkt, art. 17 Pzp oraz art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp,
które to zarzuty zamawiający uznał w całości za bezpodstawne jako nie znajdujące
uzasadnienia
w zaistniałym stanie faktycznym.
Zamawiający wyjaśnił, że zgodnie z przepisami ustawy (art. 224 ust. 1 Pzp) wezwał
w
ykonawcę do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny (pomimo obiektywnych
okoliczności, o których mowa powyżej uzasadniających brak konieczności dokonania
cz
ynności). Zamawiający skonstruował wezwanie do wyjaśnień w sposób dostatecznie
umożliwiający weryfikację oferty pod kątem rażąco niskiej ceny (biorąc pod uwagę charakter
zamówienia oraz obowiązujące w nim wynagrodzenie ryczałtowe), mając na uwadze fakt, iż
art. 224 ust. 3 Pzp wskazuje fakultatywny zakres wezwania tj. zgodnie z przytoczonym
artykułem zamawiający nie jest zobowiązany enumeratywnie wskazać w treści wezwania
jego zakresu określonego w art. 224 ust. 3 Pzp, gdyż przepis wskazuje na taką możliwość a
nie
obowiązek. Wykonawca w złożonych wyjaśnieniach w sposób dostateczny, w ocenie
z
amawiającego, że oferta przez niego złożona nie zawiera rażąco niskiej ceny wobec czego
nie można uznać, iż został naruszony art. 224 ust. 5 Pzp.
Zamawia
jący wskazał, że w całym toku postępowania przeprowadzał je zgodnie z art. 16 pkt
1 Pzp
mając na względzie zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie
wykonawców oraz przeprowadzenie jego w sposób przejrzysty i proporcjonalny, wobec
czego zarzut niniejs
zy uznaje się za zupełnie bezzasadny. Ponadto postępowanie zostało
przez z
amawiającego przeprowadzone zgodnie z zasadami określonymi w art. 17 Pzp mając
na względzie w głównej mierze jego przeprowadzenie dla uzyskania najlepszych efektów w
stosunku
do poniesionych nakładów (co przy wydatkowaniu środków publicznych jest
niezwykle istotne). Podkreślenia wymaga fakt, iż odwołujący nie wykazał w jaki sposób
zamawiający naruszył wskazane powyżej artykuły Pzp odniósł się wyłącznie do kwestii
narusze
nia przepisów bez sprecyzowania w jakim zakresie i w jakich okolicznościach doszło
do ich naruszenia tj. odwołujący podnosi wyłącznie zarzut niedostatecznego, jego zdaniem,
wykazania braku rażąco niskiej ceny w ofercie MIXON (nie biorąc pod uwagę faktu, iż
różnica pomiędzy ofertą odwołującego a wykonawcy jest niewielka) i wyłącznie na tej
podstawie kieruje wobec zamawiaj
ącego szereg zarzutów przeprowadzenia postępowania
niezgodnie z obowiązującymi przepisami. Trudno doszukiwać się m.in. złamania przepisów
dotyczących prowadzenia postepowania niezgodnie z art. 16, 17 Pzp w okolicznościach, w
których w całym toku postępowania odwołujący nie wnosił zarzutów wobec jego dokumentów
a składając ofertę, potwierdzał niejako, że postępowanie zostało przeprowadzone w sposób
przejrzysty i proporcjo
nalny a przeprowadzona przez zamawiającego ocena wszystkich ofert
potwierdza, iż zasada zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
została zachowana. Przedstawione przez odwołującego zarzuty stanowią jego indywidualną,
subiektywną ocenę, która nie znajduje potwierdzenia w obiektywnych faktach. Reasumując
powyższe, w ocenie zamawiającego, przedstawione w treści odwołania zarzuty nie znajdują
uzasadnienia.
Zamawiający nie odnalazł również przesłanek dla odrzucenia oferty MIXON na podstawie
art. 226 ust. 1 pkt 5
Pzp, gdyż przedstawiona przez wykonawcę treść oferty jest zgodna z
warunkami zamówienia. Wykonawcy składający oferty w niniejszym postępowaniu
prz
edstawiali ceny ryczałtowe, czym potwierdzali, że przedstawiając ja na określonym
poz
iomie przyjmują na siebie odpowiedzialność realizacji zamówienia zgodnie z przyjętymi
warunkami, w tym zakładając pewne ryzyko gospodarcze. Reasumując powyższe,
za
mawiający w całości odparł zarzuty stawiane przez odwołującego jako nieznajdujące
uzasadnienia faktycznego i prawnego.
Wobec zarzutu z pkt 2 petitum
odwołania tj. zarzutów odwołującego w zakresie
zaniechania odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę MIXON, zamawiający
poinformował, że jak w całej treści odpowiedzi na odwołanie, iż w ocenie zamawiającego,
w
ykonawca w sposób dostateczny wykazał, że złożona przez niego oferta nie jest ofertą
rażąco niską, wobec czego brak jest przesłanek do zastosowania art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp.
W dniu 17 października 2022 r. odwołujący złożył pismo procesowe, w którym zawarł
stanowisko wobec argumentacji zamawiającego zawartej w odpowiedzi na odwołanie.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowe
go postępowania, złożonych dowodów oraz
biorąc pod uwagę stanowiska stron, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba uznała, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu zamówienia oraz może
ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, czym wypełnił
materialnoprawne prz
esłanki dopuszczalności odwołania, o których mowa w art. 505 ust. 1
Pzp. Ponadto Izba
stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwo
łania na podstawie art. 528 Pzp i skierowała odwołanie na rozprawę.
Izba za
liczyła na poczet materiału dowodowego:
1) dokumentacj
ę przekazaną w postaci elektronicznej, zapisaną na płycie CD, złożoną do
akt sprawy
przez zamawiającego w dniu 14 października 2022 r., w tym w szczególności:
- specyfikacj
ę warunków zamówienia (zwaną dalej nadal: „SWZ”) wraz z załącznikami;
ofertę złożoną przez wykonawcę P. L. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą
MIXON P. L. z si
edzibą w Starym Żaganiu (zwanego dalej nadal jako: „MIXON”);
- wezwanie
z dnia 14 września 2022 r. skierowane do wykonawcy MIXON w zakresie rażąco
niskiej ceny;
wyjaśnienia wykonawcy MIXON złożone pismem z dnia 18 września 2022 r. w odpowiedzi
na powyżej wskazane wezwanie wraz z załącznikami;
informację o wyborze najkorzystniejszej oferty w postępowaniu z dnia 28 września 2022 r.;
2) doku
menty załączone do odwołania:
- wydruk cen odkurzaczy firmy Numatic;
- w
ydruk cen stelaży – mopów firmy Merida;
- w
ydruk cen odkurzaczy piorących firmy Numatic;
- w
ydruk cen wózków dwuwiaderkowych firmy Merida;
- wydruk
– Odpowiedzi na wnioski wykonawcy z dnia 8 sierpnia 2022 r.;
- w
ydruk zestawień powierzchni w kompleksach Świdwin;
- wydruk danych technicznych Ford Transit;
3) dokumenty
załączone do pisma procesowego odwołującego z dnia 17 października 2022
r.:
- aneks do umowy nr 400/R/2019 nr 2;
- aneks do umowy nr 400/R/2019 nr 3;
- umow
ę nr 400/R/2019;
- formularz cenowy- negocjacje;
- korespondencj
ę e-mail.
Izba us
taliła co następuje
W ro
zdziale 15 SWZ dotyczącym sposobu obliczenia ceny w pkt 1 zamawiający
wskazał – Cena oferty musi uwzględniać wszystkie zobowiązania wynikające z umowy tj.
wszystkie kosz
ty i składniki związane z wykonaniem zamówienia oraz warunkami SWZ i
uwzględniać cały zakres przedmiotu zamówienia (w tym podatki i narzuty).
Pismem z dnia 14 wrze
śnia 2022 r. wykonawca MIXON został wezwany na podstawie
art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp do w celu
ustalenia czy oferta zawiera rażąco niską cenę w
sto
sunku do przedmiotu zamówienia, wzywa do złożenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia
ceny w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego pn. „Usługa
sprzątania i utrzymania w czystości powierzchni wewnętrznych” (sygn. sprawy: ZP/26/2022)
w zakresie zadania nr 1.
W uzasadnieniu wezwania zamawiaj
ący wskazał m. in., że:
Wykonawca zaoferował, że wykona przedmiot zamówienia, w zakresie zadania nr 1, za
kwotę 956 526,94 zł, co stanowi 69,95 % średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert.
Zgod
nie z art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy, jeżeli cena jest o 30% niższa od średniej
arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, Zamawiający wzywa Wykonawcę do złożenia
szczegółowych, odpowiednio umotywowanych wyjaśnień.
Zamawiający oceniając złożone wyjaśnienia będzie brał pod uwagę, obiektywne czynniki, w
szczególności oszczędność metody wykonania zamówienia czy koszty pracy.
W związku z powyższym, Zamawiający wzywa do przedłożenia szczegółowych kalkulacji,
które mają zawierać m.in. koszty pracy, koszty dojazdu, sprzętu, oferty uzyskane od
współpracujących przedsiębiorców, oświadczenia od podmiotów oferujących Wykonawcy
rabaty (korzystani
e z cen specjalnych), itp., jakie miały wpływ na wysokość zaoferowanej
ceny i innych dokumentów potwierdzających, że cena oferty nie jest rażąco niska np.
wykazanie innych wyjątkowo sprzyjających warunków wykonania zamówienia dostępnych
dla wykonawcy.
Pon
adto, Wykonawca w ramach składanych wyjaśnień powinien przedłożyć dowody, które w
jego ocenie uzasadniają przyjętą wycenę przedmiotu zamówienia oraz przewidywany zysk
Wykonawcy.
Wykonawca musi wykazać w sposób szczegółowy w jaki sposób skalkulował cenę jak
również fakt, że jest ona rzeczywista i zapewnia należyte i całościowe wykonanie
zamówienia. W trakcie oceny przedstawionych przez Wykonawcę wyjaśnień, dotyczących
składników cenotwórczych elementów oferty, Zamawiający, podczas przeprowadzania
analizy, w
eźmie pod uwagę przedstawione przez Wykonawcę – na poparcie złożonych
wyjaśnień – dowody. Wyjaśnienia elementów mających wpływ na wysokość ceny muszą być
konkretne, wyczerpujące i nie mogą pozostawiać jakichkolwiek wątpliwości co do rzetelności
kalkulacji ceny oferty.
Wykonawca MIXON złożył wyjaśnienia na powyżej wskazane wezwanie w dniu 18
września 2022 r. W wyjaśnieniach ww. wykonawca przedstawił wyliczenia w zakresie:
koszt
ów zatrudnienia pracowników brutto, kosztów środków higienicznych + kosztów
środków chemicznych zgodnie z opisem technicznym, rodzajem wyposażenia, itd. oraz
koszt
ów obsługi kontraktu (sprawowanie nadzoru, dowóz środków , koszty nieprzewidziane,
itp.)
. Do wyjaśnień zostały załączone także dowody w postaci: kopii przelewu
dofinansowania z PFRON
oraz dwóch kopii faktur zakupowych.
Zawiadomieniem z dnia 28
września 2022 r. zamawiający poinformował wykonawców
składających oferty o wyborze najkorzystniejszej oferty we wszystkich czterech częściach
zamówienia (w tym na zadanie nr 1). Zgodnie z ww. zawiadomieniem jako najkorzystniejsza
została wybrana oferta wykonawcy MIXON. Oferta odwołującego została sklasyfikowana na
drugiej pozycji w rankingu ofert dla zadania nr 1.
T
reść przepisów dotyczących zarzutów:
- art. 224 ust. 6 Pzp
– Odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega
oferta wykonawcy
, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone
wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.;
- art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp
– Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę
lub koszt w
stosunku do przedmiotu zamówienia.
I
zba zważyła co następuje
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz stanowiska stron
Izba uzna
ła, że odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności Izba zdecydowała odnieść się do zakresu odwołania, a
dokładniej do tego jakie właściwie zarzuty podniósł odwołujący. W tym względzie nie uszło
uwadze sk
ładowi orzekającemu, że w petitum odwołania zostało wymienionych wiele
przepisów, natomiast w uzasadnieniu odwołujący odniósł się i przedstawił argumentację
odnoszącą się wyłącznie do zagadnienia rażąco niskiej ceny. Zgodnie z art. 516 ust. 1 pkt 8
Pz
p odwołanie zawiera zwięzłe przedstawienie zarzutów, natomiast w pkt 10 ww. przepisu
wskazano, że odwołanie ma zawierać wskazanie okoliczności faktycznych i prawnych
uzasadniaj
ących jego wniesienie oraz dowodów na poparcie przytoczonych okoliczności. W
ocenie składu orzekającego samo wskazanie w treści petitum odwołania jednostki
redakcyjnej przepisu czy też numeru danego artykułu nie mieści się w określeniu zwięzłego
przedstawienia zarzutów. Ponadto w petitum odwołania, przy opisaniu podniesionych
zarzutów odwołujący odniósł się wyłącznie do okoliczności badania oferty wykonawcy
MIXON dla zadania nr 1 w
kontekście rażąco niskiej ceny oraz zaniechania jej odrzucenia z
tego powodu
. Podobnie w uzasadnieniu odwołania nie było żadnej argumentacji, ani nawet
wzmianki odnośnie naruszenia innych przepisów niż te odnoszące się do rażąco niskiej
ceny. Tym samym Izba
uznała, że odwołanie obejmowało wyłącznie zarzuty dotyczące
zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy MIXON w zakresie zadania nr 1 jako
zawierającej
r
ażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Przechodząc do meritum Izba ustaliła, że w ramach postępowania odwoławczego nie
zos
tały zgłoszone przystąpienia, natomiast zarzuty odnosiły się do zagadnienia rażąco
niskiej ceny. Zgodnie z art.
537 pkt 2 Pzp ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny spoczywa na
zamawiającym, jeżeli wykonawca, który złożył ofertę, nie jest
uczestnikiem postępowania odwoławczego. Wykonawca MIXON nie był uczestnikiem
postępowania odwoławczego, ponieważ nie zgłosił przystąpienia tym samym ciężar dowodu,
że oferta ww. wykonawcy nie zawierała rażąco niskiej ceny w zakresie zadania nr 1
spoczywa
ł na zamawiającym. W ocenie składu orzekającego zamawiający tego ciężaru nie
udźwignął.
Zamawiający swoją argumentację dla wniosku o oddalenie odwołania zawarł w
odpowiedzi na odwołanie. Argumentacja zawarta w przedmiotowym dokumencie okazała się
nieprzeko
nująca. W jej ramach zamawiający w pierwszej kolejności wskazał na okoliczność
niewielkiego przekroczenia wskaźnika 30%, o którym mowa w przepisie art. 224 ust. 2 pkt 1
Pzp, w zakresie ceny oferty wykonawcy MIXON dla zadania nr 1 w stosunku do
średniej
arytmetycznej cen wszy
stkich złożonych ofert oraz wyjaśnił, że wśród tych ofert jedna była
nierealnie wysoka co wpływało na wyliczenia ww. stosunku. Ponadto zamawiający podkreślił,
że w omawianym przypadku z powyżej wskazanych powodów rozważał zastosowanie
ok
oliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia. Przedmiotowe rozważania
zamawiającego nie zasługiwały na uwzględnienie, ponieważ ostatecznie zdecydował się on
wezwać wykonawcę MIXON do wyjaśnień rażąco niskiej cen (wezwanie z 14 września 2022
r.).
Jeśli zamawiający był przekonany o tym, że rzeczywiście rozbieżność, o której mowa w
art. 224 ust. 2 pkt 1 Pzp
wynikała z okoliczności oczywistych to powinien był odstąpić od
wezwania do
składania wyjaśnień. Skoro jednak zdecydował się wezwać wykonawcę do tych
wyjaśnień to wezwanie to nastąpiło ze wszystkimi jego konsekwencjami. Tym samym
argumentację zamawiającego podniesioną dopiero na etapie postępowania odwoławczego,
która wskazywała de facto na podważenie zasadności wezwania, Izba uznała za chybioną.
W dalszej kolejności zamawiający odwoływał się do następujących kwestii
obejmujących:
- niewymaganie przez niego
załączenia dowodów przez wykonawcę MIXON przy okazji
składania wyjaśnień;
fakt obowiązywania wynagrodzenia ryczałtowego w postępowaniu;
- oko
liczność wskazania w wyjaśnianiach przez wykonawcę MIXON zysku jaki kwotowo
osiągnie z tytułu realizacji przedmiotowego zamówienia.
Argumentacja odnosząca się do powyżej przedstawionych okoliczności, w ocenie Izby,
okazała się niezwiązana z okolicznościami sprawy, ponieważ odwołującemu udało się ją
podważyć przede wszystkim przez stanowisko odnoszące się do kwestii podatku VAT w
stosunku do kosztów wynagrodzenia pracowników realizujących czynności składające się na
przedmiot zamówienia.
Jak słusznie zauważył odwołujący przedmiotowa sprawa dotyczyła zamówienia publicznego,
którego efektem ma być umowa odpłatna, której przedmiotem będzie świadczenie usług
sprzątania, przez co nie mogło ulegać wątpliwości, że ceny w ofertach wykonawców
ubiegających się o przedmiotowe zamówienie musiały obejmować podatek od towarów i
usług, natomiast sposób wyliczenia wartości podatku powinien być zgodny z ustawą z dnia
11 marca 2004 r.
o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1561), zwaną dalej
jako:
„ustawa”. Istotna dla wartości podatku jest podstawa opodatkowania oraz właściwa
stawka podatku. Z
amawiający zdawał się kwestionować objęcie podatkiem kosztów
zatrudnienia
. Skoro usługą jest każde świadczenie niebędące dostawą towarów, to
świadczenie polegające na sprzątaniu powierzchni wewnętrznych oraz zewnętrznych z całą
pewnością należy uznać za usługę. Usługa ta składa się z szeregu kosztów jakie wykonawca
zobowiązany jest ponieść w celu należytego jej wykonania. Są nimi m.in. koszty związane z
zatrudnieniem prac
owników, użyciem sprzętu, jego konserwacją lub zakupem odpowiednich
materiałów niezbędnych do wykonania usługi. Suma tych kosztów wraz z zyskiem stanowi
podstaw
ę opodatkowania, od której należy obliczyć należny VAT. Zgodnie bowiem z art. 29a
ust. 1 ustawy,
podstawą opodatkowania z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a – 30c, art. 32,
art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy
towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy,
u
sługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi
dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów
dost
arczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Nie można było tym samym zgodzić
się ze stanowiskiem zamawiającego, że koszty zatrudnienia nie podlegają uwzględnieniu
przy obliczaniu należnego VAT od świadczonej usługi. Koszty te stanowią element usługi,
bez którego nie byłoby możliwe jej wykonanie, a żaden przepis ustawy nie zwalnia z
obciążenia podatkiem w tym zakresie. Drugim istotnym, obok podstawy opodatkowania,
elementem wpływającym na wysokość podatku, a zarazem na cenę oferty, jest stawka
podatkowa
. Niezależnie od elementów składających się na usługę, ten sam rodzaj kosztu
może być obciążony różną stawką podatkową. Stawka podatkowa dotyczy bowiem w tym
wypadku
usługi, a nie jej poszczególnych elementów. W tym przypadku tak jest m.in. w
zakresie kosztów zatrudnienia personelu. Gdyby wykonawca uwzględnił VAT w zakresie
kosztów zatrudnienia zaoferowana cena byłaby istotnie wyższa i wpłynęłaby na klasyfikację
ofert.
Zamawiający właściwie zdefiniował VAT jako podatek powszechny, wielofazowy, od tzw.
war
tości dodanej, nakładany na każdą transakcje sprzedaży w procesie produkcji i
dystrybucji
lub każde świadczenie usług. Sam jednak zaprezentował taka argumentację,
którą Izba zinterpretowała jako nieuwzględniającą podatku na etapie świadczenia usługi. W
przypadku kosztów zatrudnienia, wykonawca powinien był powiększyć koszty o należny
VAT, co w
konsekwencji przełożyłoby się na ostateczną cenę usługi.
Izba w wyroku z dnia 7 listopada 2016 r. sygn. akt KIO 2003/16
doszła do przekonania, że w
analogicznej sprawie stanowisko wykonawcy MIXON w
postępowaniu prowadzonym przez
innego
zamawiającego, wynikało z niedostrzeżenia okoliczności, zgodnie z którą koszt
wynagrodzenia pracowników realizujących czynności składające się na przedmiot
zamówienia wyrażony powinien być kwotą brutto, tj. z uwzględnieniem właściwej stawki
podatku od towarów i usług. Ten sam błąd zdawał się powielać zamawiający w
przedmiotowej sprawie. Izba w ww. orzeczeniu zwr
óciła uwagę, że zgodnie z przepisem art.
5 ust. 1 pkt 1
Ustawy opodatkowaniu podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium
kraju w rozumieniu art. 8 Ustawy.
Usługa będąca przedmiotem zamówienia została przez
Zamawiającego szczegółowo opisana w SIWZ przez scharakteryzowanie czynności
niezbędnych do jej wykonywania (załącznik nr 1 i 2), czemu towarzyszyło wskazanie, że
wykonawca ma obowiązek uwzględnienia wszelkich kosztów związanych z realizacją
przedmiotu zamówienia (vide pkt 12.3 SIWZ), a zatem, w uproszczeniu, z wykonywaniem
czynności opisanych we wspomnianych załącznikach do SIWZ. Ponadto, z przepisu art. 15
ust. 1 Ustawy wynika, że podatnikiem jest m.in. osoba fizyczna prowadząca działalność
gospodarczą w rozumieniu ust. 2 tego przepisu, bez względu na cel lub rezultat takiej
działalności.
W świetle powyższego nasuwają się dwa wnioski – po pierwsze – że Odwołujący należy do
kategorii
podatników, po drugie, że świadczy usługi podlegające, co do zasady,
opodatkowaniu.
W konsekwencji można przyjąć, że zapatrywanie Odwołującego o braku konieczności
uwzględnienia podatku od towarów i usług od kosztu jakim są wynagrodzenia pracowników
reali
zujących usługę stanowiącą przedmiot zamówienia opiera się na nieporozumieniu.
Odwołujący błędnie założył, że koszty jakie w związku z zatrudnieniem pracowników ponosi
jako pracodawca (wynagrodzenie z narzutami
w postaci różnego rodzaju składek)
wyczerpują koszty osobowe związane ze świadczeniem usługi stanowiącej przedmiot
zamówienia, w skład której wchodzi również wynagrodzenie należne jego pracownikom.
Skład orzekający nie kwestionuje przedstawionych przez Odwołującego w wyjaśnieniach
z dnia 11 lipca 201
6 r. i w odwołaniu wyliczeń dotyczących wysokości przewidzianych dla
jego pracowników wynagrodzeń, ani wyliczeń kosztów obciążających pracodawcę,
wyjaśnia jednak, że wbrew zapatrywaniom Odwołującego, nie są to kwoty brutto
w
kontekście ceny za usługę, której wykonanie zaoferował Zamawiającemu składając ofertę
w Postępowaniu.
Analiza złożonych przez Odwołującego wyjaśnień, w których przedstawił kalkulację ceny
oferty w rozbiciu na koszty osobowe (wynagrodzenia p
racowników) i pozostałe, dotyczące
ogólnie zakupu wyposażenia i pracy sprzętu, uprawnia wniosek, że Odwołujący posługuje
się pojęciem „kwoty brutto” w dwóch różnych znaczeniach, w zależności od kategorii
kosztów – po pierwsze – w przypadku kosztów osobowych, jako kwoty wynagrodzenia
pracownika powiększonego o wspomniane powyżej daniny, bez uwzględnienia VAT, po
drugie
– w odniesieniu do pozostałych kosztów, jako kwoty z uwzględnieniem podatku od
towarów i usług. Odwołujący nie zastosował się zatem do przewidzianego w
postanowieniach SIWZ opisu sposobu obliczenia ceny oferty,
który przewidywał m.in.
obowiązek uwzględnienia kosztów osobowych (zatrudnienia personelu) i kosztów
opodatkowania umów (pkt 12.3 tiret ósme i dziewiąte SIWZ).
Powyższe potwierdza zasadność stanowiska Zamawiającego wyrażonego w uzasadnieniu
odrzucenia ofer
ty Odwołującego, że w zakresie kosztów osobowych nieuwzględnienie VAT
spowodowało niedoszacowanie ceny oferty o kwotę przekraczającą wysokość
deklarowanego na poziomie 10% zysku z realiz
acji zamówienia, abstrahując w tym miejscu
od okoliczności, że na rozprawie Odwołujący zaprzeczył złożonej w wyjaśnieniach deklaracji
odnośnie wysokości tego składnika ceny, podważając tym samym wiarygodność
przedstawionych Zamawiającemu kalkulacji.
Skład orzekający uznał, że zaprzeczeniem argumentacji Odwołującego odnośnie braku
obowiązku opodatkowania VAT kosztów osobowych była treść wystawianych
Zamawiającemu faktur za realizację tożsamych usług które zostały złożone na rozprawie.
Wynika z nich, że opodatkowana jest usługa jako całość, a zatem także w części dotyczącej
ko
sztów osobowych, a nie jej poszczególne elementy.
Potwierdzeniem po
wyższego jak i racji odwołującego był fakt, naliczenia podatku VAT od
wynagrodzeń przez zamawiającego w tożsamym zadaniu jakie obecnie realizuje odwołujący
wyłoniony w przetargu postępowania nr ZP/49/2019 zadanie 1 Świdwin – umowa nr
400/R/2019 z dnia 4 grudnia 2019 r., realizowany do 31 grudnia 2022 r. Zgodnie z zawartym
aneksem z dnia 25 marca 2020 r.
pomiędzy zamawiającym, a odwołującym do umowy
400/R/2019 w sprawie zmian, o których mowa w § 6 ust. 2 lit. b) umowy, w oparciu o
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 września 2020 r. w sprawie wysokości
minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2021
r. (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1596) ustalono zwaloryzowane wynagrodzenie wykonawcy w
kwocie
2 161 208,50 zł netto powiększoną o VAT wg stawki 23% tj. 497 077,96 zł co daje
wartość brutto 2 658 286,46 zł. Następnie w 2021 r zawarto drugi aneks nr 3 z dnia 15 lutego
2022 r.
również w sprawie waloryzacji wynagrodzenia wykonawcy w związku ze zmianami
płacy minimalnej i w tym przypadku zamawiający uznał za stosowne naliczenie podatku VAT
do wynagrodzeń. Zamawiający podczas negocjacji w korespondencji sam tworzył arkusze
kalkulacyjne w których VAT był naliczany do wynagrodzeń automatycznie, co było
zrozumiałe dla odwołującego.
Reasumując Izba wzięła pod uwagę argumentację i dowody złożone przez odwołującego
oraz argumen
tację zamawiającego i uznała za adekwatne w przedmiotowej sprawie i
zasadne stanowisko wyra
żone w wyroku z dnia 7 listopada 2016 r. sygn. akt KIO 2003/16.
Tym samym Izba
podzieliła stanowisko odwołującego w zakresie nieprawidłowości przy
wyjaśnieniu kosztów zatrudnienia pracowników przez wykonawcę MIXON oraz nie podzieliła
stanowiska
odwołującego w zakresie pozostałych pozycji kosztowych. W tym wypadku Izba
postanowiła wziąć pod uwagę wyliczenia odwołującego, które wskazywały, że w wyniku
nieprawidłowości w zakresie kosztów zatrudnienia pracowników faktyczny koszt oferty
wykonawcy MIXON dla zadania n
r 1 został zaniżony o 157 818,64 zł, co przekroczyło
zakładany przez tego wykonawcę zysk – określony w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny na
kwotę 150 367,02 zł brutto. W związku z tym Izba doszła do przekonania, że zamawiający
narus
zył w okolicznościach przedmiotowej sprawy dyspozycję art. 224 ust. 6 Pzp oraz art.
226 ust. 1 pkt 8 Pzp, przez co oferta
wykonawcy MIXON powinna zostać odrzucona jako
zawiera
jąca rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia w zakresie
zadania nr 1.
W związku z powyższym Izba uznała, że odwołanie podlegało uwzględnieniu i na
podstawie art. 553 zdanie pierws
ze Pzp orzekła jak w sentencji. Zgodnie bowiem z treścią
art. 554 ust. 1 pkt 1 Pzp, Izba
uwzględnia odwołanie w całości, jeżeli stwierdzi naruszenie
przepis
ów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o
udzi
elenie zamówienia. Potwierdzenie zarzutów wskazanych w odwołaniu spowodowało, iż
w przedmiotowym stanie faktycznym zosta
ła wypełniona hipoteza normy prawnej wyrażonej
w ww. przepisie
, ponieważ zamawiający w sposób nieprawidłowy dokonał badania oferty
wykonawcy MIXON w zakresie
rażąco niskiej ceny w ramach zadania nr 1.
O kosztach po
stępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku, na
podstawie art. 557 i 575 Pzp oraz
§ 5 pkt 1 i 2 lit. a) i d) w zw. z § 7 ust. 1 pkt 1
rozpo
rządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych
ro
dzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu
pobierania wpi
su od odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437),
za
liczając na poczet postępowania odwoławczego koszt wpisu od odwołania uiszczony
przez odwołującego oraz zasądzając od zamawiającego na rzecz odwołującego koszty
poniesione
z tytułu wpisu od odwołania, dojazdu na posiedzenie i rozprawę oraz uiszczenia
opłaty od pełnomocnictwa (zgodnie ze spisem kosztów złożonym na posiedzeniu).
Przew
odniczący:
…………………………