KIO 2843/22 POSTANOWIENIE dnia 10 listopada 2022 r.

Sygn. akt: KIO 2843/22 

POSTANOWIENIE 

z dnia 10 listopada 2022 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza  –  w składzie: 

Przewodniczący:     

Agata Mikołajczyk  

Protokolant: 

Oskar Ok

siński 

po  rozpoznaniu  na  posiedzeniu  niejawnym  z 

udziałem  stron  w  dniu  10  listopada  2022  r.  

w  Warszawie  odwo

łania  wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  27 

października  2022  r.  przez  odwołującego:  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o 

udzielenie zamówienia, Konsorcjum: Usługi Ogrodnicze Elitelas Sp. z o.o., Usługi Leśne i 

Ogrodnicze Elitelas Sp. z o.o. S

p.k., Elitelas Sp. z o.o., Zakład Usług Leśnych Elitelas 

K.M.  (Durdy  141, 

39­450  Baranów  Sandomierski)  w  postępowaniu  prowadzonym  przez 

zamawiającego:  Dyrekcja  Rozbudowy Miasta Gdańska  działająca w  imieniu i  na  rzecz 

Gminy Mi

asta Gdańska (ul. Żaglowa 11, 80­560 Gdańsk), 

przy  udziale  wykonawcy:   

Zakład  Usług  Leśnych  A.M.    z  siedzibą  w  Somoninie    (ul. 

Słodkie  Rowy  1d,  83-314  Somonino)  -  zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania 

odwoławczego po stronie zamawiającego, 

postanawia: 

1.  uma

rza postępowanie odwoławcze; 

2.  nakazuje  zwrot  z  rachunku 

bankowego  Urzędu  Zamówień  Publicznych  na  rzecz  

od

wołującego:  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia, 

Konsorcjum: 

Usługi  Ogrodnicze  Elitelas  Sp.  z  o.o.,  Usługi  Leśne  i  Ogrodnicze 

Elitelas  Sp.  z  o.o.  S

p.k.,  Elitelas  Sp.  z  o.o.,  Zakład  Usług  Leśnych  Elitelas  K.M. 

(Durdy  141, 

39­450  Baranów  Sandomierski)  kwoty  7.  500  zł  00  gr  (słownie:  siedem 

tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy),  stanowiącą  kwotę  uiszczonego  wpisu  od 

odwo

łania. 

 Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 

1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo 

za

mówień publicznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 ze zm.) na niniejsze postanowienie - w 

terminie  14 

dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa 

K

rajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

………………..………………….. 

Sygn. akt: KIO 2843/22 

Uzasadnienie 

Odwołanie  zostało  wniesione  w  dniu  27  października  2022  r.  przez  odwołującego: 

wykonawc

ów  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia,  Konsorcjum:  Usługi 

Ogrodnicze  Elitelas Sp. z  o.o.,  Usługi  Leśne  i  Ogrodnicze Elitelas Sp.  z o.o.  Sp.k.,  Elitelas 

Sp.  z  o.o.,  Zakład  Usług  Leśnych  Elitelas  K.M.  z  siedzibą  w  Baranowie  Sandomierskim 

(Odwo

łujący)  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Zamawiającego:  Dyrekcja  Rozbudowy 

Miasta Gdańska działająca w imieniu i na rzecz Gminy Miasta Gdańska na podstawie ustawy 

z  dnia 11  września  2019 r. -  Prawo zamówień publicznych  (Dz.  U. z  2022r.  poz.  11710  ze 

zm.),  [ustawa  Pzp  lub  Pzp  lub  Ustawa  PZP],  w  przedmioc

ie  zamówienia  publicznego  na: 

„Wycinkę  drzew  i  krzewów  na  potrzeby  realizacji  zadania  pn.  Rozbudowa  cmentarzy  w 

Gdańsku – teren przyległy do cmentarza parafialnego przy ul. Kępnej”. Numer referencyjny: 

144/BZPU.510.116/2022/EP. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  opublikowane  w  BZP  z  dnia  16 

wr

ześnia 2022 r. 144/BZP-U.510.116/2022/EP.  

Odwołujący  zarzucił  Zamawiającemu  naruszenie  w  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia publicznego przepisów ustawy Pzp z uwagi na:  

1.  uznanie 

wyjaśnień  wykonawcy  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  a  w  konsekwencji 

nieodrzucenie  oferty  wykonawcy  Zakład  Usług  Leśnych  A.M.  (…),  która  zawiera 

rażąco niską cenę,  co stanowi naruszenie art 226 ust 1 pkt 8  w zw  art. 224 ust 5 i 6 

ustawy (

…) Prawo zamówień publicznych;  

wybór jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę Zakład Usług Leśnych 

A.M. (

…), która podlegała odrzuceniu na podstawie przepisu art 224 ust 5 i 6 Pzp;   

3.  zaniechanie wyboru oferty 

Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej.   

W uzasadnieni

u wskazał na następujące okoliczności:   

Zamawiający  Dyrekcja  Rozbudowy  Miasta  Gdańska  (…)  działająca  w  imieniu  i  na  rzecz 

Gminy Miasta Gdańska przeprowadził postępowanie w trybie przetargu podstawowego pod 

nazwą „Wycinka drzew i krzewów na potrzeby realizacji zadania pn. Rozbudowa cmentarzy 

w  Gdańsku  –  teren  przyległy  do  cmentarza  parafialnego  przy  ul.  Kępnej”.  Zakres 

planowanych prac został opisany w punkcie V SWZ.  Zamawiający opublikował informację o 

łącznej  kwocie  którą  zamierza  przeznaczyć  na  sfinansowanie  zamówienia  wynoszącej  504 

835,00 zł brutto. W toku postępowania wpłynęły cztery oferty z czego  dwie tj. złożone przez  

Odwołującego  i    Zakład  Usług  Leśnych  A.M.    podlegały  ocenie.    Oferta  z  najniższą  ceną, 

która wynosiła 134 070,00 zł brutto została złożona przez wykonawcę  Zakład Usług Leśnych 

A.M..  

Zamawia

jący  przyjął    dwa  kryteria  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  tj  cenę  której  przypisał 

wagę  60%  oraz  doświadczenie  zawodowe  dwóch  osób  skierowanych  do  realizacji 

zamówienia z wagą 40% .   

Ze względu na to, że cena przedstawiona przez tego  wykonawcę jest niższa o co najmniej  

30% tj. 

o 73,5 % od wartości zamówienia ustalonej przez Zamawiającego przed wszczęciem 

postępowania  Zamawiający  wezwał  wykonawcę  do  złożenia  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  

w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu.  

Dowód  : wezwanie do wyjaśnień z 4 października 2022r   

Odpowiadając  na  wezwanie  Zamawiającego,  wykonawca  Zakład  Usług  Leśnych  A.M. 

przesłał  pismo  w  którym  w  istocie  nie  przedstawił  żadnych  kalkulacji  nawet  uproszczonych 

ani  też  dowodów  na  to,  że  zaoferowana  przez  niego  cena  nie jest  rażąco  niska.   

Dowód  : 

wyjaśnienie rażąco niskiej ceny z 6 października 2022r.   

Formułując  wyjaśnienia Zakład Usług Leśnych A.M.  stwierdził, że koszty pracy wynikają z 

przyjętego ustawą minimalnego  wynagrodzenia,  że  cena została skalkulowana rzetelnie na 

podstawie  cen  rynkowych.  Wykonawca  stwierdził  również  że  jest  w  stałym  kontakcie  z 

dyplomowanym 

technikiem  leśnictwa  a  usługi  konsultingowe  zostały  uwzględnione  w 

kalkulacji,    podobnie  ja

k  koszty  użycia  maszyn,  transportu,  amortyzacji,  koszty  pracy, 

ubezpieczeń,  podatki  i opłaty skarbowe.  Wykonawca  stwierdził nadto, że wymienił jedną 

maszynę w parku zredukował liczbę pracowników z trzech do jednego, powołał się również 

na to, 

że wcześniej przygotowywał ofertę o to samo zamówienie i zaoszczędził koszty prac 

biurowych i obniżył wysokość oferty zgodnie z zasadą uczciwości o zaoszczędzone koszta. 

W  dalszej  części  wyjaśnień  wykonawca  powoływał  się  na  posiadane  maszyny  i  brak 

k

onieczności ich wynajmowania oraz możliwość sprzedaży pozyskanej biomasy co pozwoliło 

obniżyć koszty .   

Zgodnie  z  treścią  przepisu  art.    224  Pzp  wykonawca  zobowiązany  jest  do  wykazania,    że 

złożona przez niego oferta nie wynika z  rażącego zaniżenia ceny lub kosztu.  W sytuacjach 

określonych ustępie 2 przywołanego przepisu wezwanie wykonawcy do  złożenia wyjaśnień i 

przedstawienie 

dowodów  ma  charakter  obligatoryjny.    Utrwalone  i  jednolite  orzecznictwo 

Krajowej  Izby  Odwoławczej  (  m  in  wyrokami  w  sprawach  KIO  3448/20,  KIO  1894/19 

KIO1362/19,  KIO1295/19,  KIO562/21,  KIO  118

5/21)    wykształciło  pogląd  ,  iż  wezwanie  do 

wyjaśnienia  ceny  oferty  powoduje  powstanie  po  stronie  wykonawcy  obowiązku 

przedstawienia rzetelnych , wyczerpujących i popartych dowodami  wyjaśnień co do sposobu 

kalkulacji  ceny

,  przyjętych  założeń,  uwzględnionych  czynników  kosztotwórczych  i  innych 

okoliczności mających wpływ na  wysokość  zaoferowanej ceny . Z przepisów art 224 ust. 5 i 

6 Pzp 

na wykonawcy spoczywa ciężar wykazania prawidłowości ceny a nie wywiązanie się z 

tego  obowiązku  skutkiuje  koniecznością  odrzucenia  oferty.  Zatem  konsekwencją  złożenia 

wyjaśnień,  które  nie  pozwalają  stwierdzić  ,że  zaoferowana  cena  jest  realna,  nie  są 

wyczerpujące i poparte dowodami, jest obowiązek odrzucenia oferty.   

Zauważyć  wypada, że Zamawiający zobowiązał wykonawcę Zakład Usług Leśnych A.M. do 

złożenia  zarówno  wyjaśnień  jak  i  do  przedłożenia    dowodów  dotyczących  wyliczenia  ceny,  

kosztów i oszczędności. Wykonawca tego obowiązku jednak nie wypełnił.   

Przedstawioną    przez  niego    odpowiedź    trudno  uznać  za  wyczerpującą,  rzetelną  i 

przedstawi

ającą przekonujące wyjaśniania, zweryfikowane kalkulacjami i dowodami, których 

notabene   wykonawca  w ogóle  nie przedłożył.   Złożone przez wykonawcę wyjaśnienia w 

ocenie skarżącej są dalece niewystarczające do stwierdzenia, że ceny określone w ofertach 

przez  niego  nie  są  rażąco  zaniżone.  Powołując  się  na  koszty  pracy  Wykonawca  nie 

pr

zedstawił  chociażby  liczby  roboczogodzin  planowanych  do  wykonania  prac,  co  dałoby 

możliwość weryfikacji kosztów wynagrodzeń pracowniczych.  Powołując się na ceny rynkowe 

w  pracach  leśnych Wykonawca  nie  przedstawił  w  tej  mierze    żadnych  dowodów  w  postaci 

cen  lub  chociażby  ofert  na  wykonanie  podobnych  co  do  przedmiotu  i  rozmiarów  prac.  

Powołując  się  na  stalą  współpracę  z  technikiem  leśnictwa  wykonawca  nie  przedstawił 

dowodów  w  postaci  np.  ofert  rynkowych  i  faktur  za  wykonane  wcześniej    opracowania,  co 

pozwoliłoby  na  ocenę,  czy  w  istocie  wykonawca  wykazał  się  oszczędności  kosztów  w  tym 

zakresie.  Z  kolei  przedstaw

iając  ceny  za  opinie  ornitologiczne  czy  prace  geodezyjne  nie 

przedstawił  dowodów  iż  w  istocie  ceny  przez  niego  wskazane  są  prawdopodobne  .  Skoro 

bowiem przeprowadzi

ł konsultacje ze specjalistami co do przewidywanych cen , nic nie stało 

na  przeszkodzie  przedstawieniu  dowodu  w  postaci  np.  ofert  lub  pis

emnych    zapewnień 

sporządzonych  przez  specjalistów  na  których  Wykonawca  się  powoływał.  Jako  atuty 

wykonawca  wskaz

uje posiadanie maszyn i urządzeń niezbędnych do wykonania prac, przy 

czym    powołując się  na  wymianę jednej  z  maszyn  nie   podaje  szczegółów  ani  specyfikacji 

owej  maszyny  ani  też  szczegółów  dotyczących  maszyny  która  zastała  zastąpiona  nowym 

urządzeniem.  Wypada  przy  tym  zauważy,  że  wymiana  narzędzi  nie  jest  procesem 

darmowym  i  jako  kosz

t  powinna  zostać  uwzględniona  w  kalkulacji,  której  jednakowoż 

zabrakło.  Każdy  z  wykonawców  w  tym  Odwołujący  posiada  narzędzia  i  maszyny 

poz

walające  mu  na  wykonanie  prac.  Wykonawca  nie  udowodnił  przy  tym,  że  posiadany 

przez  niego 

zestaw  narzędzi  posiada  szczególne,  wyjątkowe  rozwiązania  techniczne 

pozwalające na wykonanie prac taniej od  odwołującego.    

Maszyny  wymienione  lakonicznie  przez  wykonaw

cę  takie  jak  ciągnik  leśny  ,  przyczepa  do 

transportu  drewna

,  dźwig,  frezy,  rębaki,  koparko-  ładowarko  –  spycharki,  samochody  do 

transportu  drewna

,  pojazdy  do  holowania  sprzętu,  pilarki  spalinowe  czy  odzież  robocza  są 

standardem w pracach l

eśnych.  Wykonawca nie wykazał, by posiadany przez niego sprzęt 

wychodził poza ten standard.   

Powołując się na własne zaplecze serwisowe, które notabene posiada również Odwołujący, 

Wykonawca  nie  przedstawił  kalkulacji  kosztów  serwisowych  np.  uśrednionych  chociażby 

przewid

ywanych napraw elementów ulegających najczęstszym awariom, wymiany zużytych 

w  toku 

zwykłej  eksploatacji  części,  kosztów  paliwa  zarówno  do  pojazdów  jak  i  pozostałych 

urządzeń które będą użyte podczas realizacji prac.   

 Wykonawca nie przed

stawił jakichkolwiek wyliczeń z których wynikałoby, że te okoliczności  

pozwalają obniżenie ceny do poziomu zaproponowanego w ofercie.   

Przedstawiając  argument,  że  osobiście  będzie  obsługiwał  maszyny,  A.M.  nie  przedstawił 

kalk

ulacji  oszczędności  w  tym  zakresie.  Powołanie  się,  jednak  bez  przedstawienia 

jakichkolwiek dowodów w tym zakresie, na  koszty  wynajęcia  specjalistów  obsługujących 

maszyny jest dalece niewystarczające z kliku powodów. Po pierwsze wykonawca  wskazuje 

te  k

oszty  jako  cenę  usługi,  czyli  nie  realizowane  w  ramach  stosunku  pracowniczego. 

Profesjonaliści,    w  tym  Odwołujący,  którzy  wykonują  tego  typu  prace  posiadają  kadry 

pracownicze,  przy  czym  koszt  pracownika  jest  niższy  niż  cena  usługi  w  relacjach  między 

dw

oma przedsiębiorcami. Po wtóre wykonawca nie przedstawił różnicy  pomiędzy  kosztem 

„wynajęcia”  operatora  maszyn,  a  planowanym  kosztem  związanym  z  osobistym 

wykonywaniem cześć prac. Trudno przy tym zakładać, że wykonawca nie będzie generował,  

żadnego kosztu w związku z osobistym zaangażowaniem.   

W  wyjaśnieniach  przedstawionych  przez  wykonawcę  zabrakło  opisu  dotyczącego 

oszczędności,  która  wynika  z  przyjętej    metody  wykonania  zamówienia,    nadzwyczaj 

sprzyjających  warunków  czy  też  oryginalnego  projektu  ,  który  uzasadniałby  złożenie  ofert 

ni

ższych    o  73,5  %  od  wartości  zamówienia  ustalonej    przez  Zamawiającego    przed 

wszczęciem  postępowania.   

 Zgodnie  z  art  224  ust  5  Pzp 

na  wykonawcy  spoczywał  obowiązek  wykazania  ,że 

zaoferowana  przez  niego  cena  nie  j

est  rażąco  niska.  Niepoparte  żadnymi  dowodami 

ogólnikowe wyjaśnienia nie mogą zostać uznane za wystarczające do obalenia domniemania 

rażąco niskiej ceny określonego w art 224 ust 2 Pzp.    

Wykonawca nie sprostał obowiązkowi i nie przedstawił chociażby uproszczonej  kalkulacji z 

k

tórej wynikałoby, że przy zaoferowanej cenie po odjęciu rzetelnie oszacowanych  kosztów ,  

jest w stanie 

osiągnąć zysk. Wyjaśnienia przedstawione przez wykonawcę stanowią jedynie 

zbiór  niepowiązanych    ze  sobą  informacji,  niewnoszących  nic  do  sprawy  oświadczeń 

niepopart

ych  żadnymi  dowodami.  W  tym  stanie  sprawy  Zamawiający  zobowiązany  był 

odrzucić  ofertę    Zakładu  Usług  Leśnych  A.M..  Stało  się  jednak  inaczej  i  Zamawiający 

pismem  z  11  października  2022r    uznał  wyjaśnienia  wykonawcy  za  wyczerpujące  i 

spe

łniające  wymagania  postawione  w  wezwaniu,  powołując  się  przy  tym  na  „konkretne 

kalkulacje”  których  jednak  w  rzeczywistości  w  wyjaśnieniach  wykonawcy  nie  sposób  się 

doszukać.  Dowód:  pismo Zamawiającego z 11.10.2022   

 Kons

ekwencją nieodrzucenia, sprzecznie z przepisem art 226 ust 1 pkt 8  art. 224 ust 5 i 6 

ustawy    ustawy  (

…)  Prawo  zamówień  publicznych,  oferty  złożonej  przez  Zakład  Usług 

Leśnych A.M.,  było dokonanie wyboru  tej oferty jako najkorzystniejszej.   

Podnosząc powyższe zarzuty Odwołujący wniósł o zobowiązanie Zamawiającego:  

do unieważnienia czynności wyboru  oferty  złożonej przez  Zakład Usług Leśnych A.M.,  

do    odrzucenia  oferty  złożonej  przez  Zakład  Usług  Leśnych  A.M.  która  zawiera  rażąco 

niską cenę,  

3.  dokonania  ponownej  ocen

y  ofert  i  wyboru  oferty  Odwołującej  się  jako  oferty 

najkorzystniejszej spośród ofert niepodlegających odrzuceniu.   

Od

wołujący podał, że (…) uzasadnia interes prawny we wniesieniu odwołania, gdyż  

z  czynności  wyboru  ofert  wynika,  że  w  sytuacji  gdyby  Zamawiający  nie  dokonał  wyboru  z 

naruszeniem 

przepisów  wskazanych  w  odwołaniu,  oferta  zostałyby  uznana  za 

najkorzystniejszą  spośród  ofert  niepodlegających  odrzuceniu.  Niedokonanie  wyboru  ofert 

Odwołującej na skutek podniesionych naruszeń grozi zatem Odwołującej poniesieniem przez 

nią  szkody polegającej na utracie dochodu”.     

Z

amawiający w odpowiedzi na odwołanie (pismo z dnia 7.11. 2022 r.) wskazując 

na art. 521 ustawy Pzp 

oświadczył, że:  

…) 

„Uwzględniam  zarzuty  przedstawione  w  odwołaniu  w  części,  tj.  w  zakresie,  w  jakim 

Odwołujący kwestionuje uznanie przez Zamawiającego wyjaśnień wykonawcy Zakład Usług 

Leśnych A.M. w zakresie rażąco niskiej ceny i wybór jako najkorzystniejszej oferty złożonej 

przez  tego  wykonawcę.  W  związku  z  uwzględnieniem  części  zarzutów  przedstawionych  w 

odwołaniu  Zamawiający  unieważni  czynność  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  i  powtórzy 

badanie i oce

nę ofert w postępowaniu.  

Wnoszę o oddalenie odwołania w pozostałym zakresie.  Wnoszę także o zasądzenie 

n

a rzecz Zamawiającego kosztów postępowania odwoławczego”.  

W uzasadnieniu stanowiska podał: 

„Odwołujący  kwestionuje  przedstawione  przez  wykonawcę  Zakład  Usług  Leśnych 

A.M. 

(dalej:  Przystępujący)  wyjaśnienia  w  zakresie  wyliczenia  ceny  oferty.  W  ocenie 

Odwołującego oferta Przystępującego powinna zostać odrzucona na podstawie art. 226 ust. 

1  pkt  8)  ustawy  Pzp,  a  Zamawiający  powinien  dokonać  wyboru  oferty  Odwołującego  jako 

najkorzystniejszej  spośród  ofert  niepodlegających  odrzuceniu.  Zamawiający  uwzględnia 

zarzut

y  przedstawione  w  odwołaniu  w  zakresie,  w  jakim  Odwołujący  kwestionuje  uznanie 

przez  Zamawiającego  wyjaśnień  Przystępującego  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  i  wybór 

jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę Zakład Usług Leśnych A.M..  

Jednak  uznanie  wyjaśnień  Przystępującego  w  zakresie  wyliczenia  ceny  oferty  (pismo 

Przystępującego  z  dnia  06.10.2022  r.)  za  niewystarczające  dla  uzasadnienia  podanej  w 

ofercie  ceny  nie  powinno  automatycznie  s

kutkować  odrzuceniem  oferty  Przystępującego 

jako 

zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia i wyborem oferty 

Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej spośród ofert niepodlegających odrzuceniu.   

W ocenie Zamawiającego zasadne jest powtórzenie badania i oceny ofert w postępowaniu, 

w  tym  wezwanie  Przystępującego  do  udzielenia  uzupełniających  wyjaśnień  w  zakresie 

wyliczenia  ceny,  przed  podjęciem  przez  Zamawiającego  decyzji  odnośnie  ewentualnego 

odrzucenia  oferty  Przystępującego.    Zgodnie  ze  stanowiskiem  wyrażonym  w  wyroku 

Krajowej 

Izby  Odwoławczej  (…)  KIO  953/22:  „Przyjmuje  się  że  cena  rażąco  niska  to  taka, 

która  jest  nierealistyczna,  nie  pozwala  na  należyte  wykonanie  przedmiotu  zamówienia,  nie 

uwzględnia jego specyfiki, jak też jest ceną nierynkową, tj. nie występuje na danym rynku, na 

którym  ceny  wyznaczane są m.in.  poprzez  ogólną  sytuację gospodarczą panującą  w  danej 

branży i jej otoczeniu biznesowym oraz postęp technologiczno-organizacyjny.”.  

Cena oferty Przystępującego (134 070,00 zł brutto) jest zbliżona do cen złożonych w 

postępowaniu  ofert  wykonawców:  Usługi  Związane  z  Leśnictwem  Przemysław  Milikowski 

(120  000,00  zł  brutto)  oraz  Przedsiębiorstwo  Handlowo  Usługowo  Produkcyjne  Sławomir 

Elwart  (89  790,00  zł  brutto).  Zgodnie  z  wzorem  oferty,  stanowiącym  załącznik  do  SWZ, 

Zamawiający  wymagał  podania  w  ofercie  ceny  ofertowej  ogółem  w  złotych  brutto. 

Zamawiający nie wymagał przedstawienia w ofercie rozbicia ceny na poszczególne składniki 

kalkulacyjne. 

Zamawiający  wezwał  Przystępującego  do  udzielenia  wyjaśnień  w  zakresie 

wyliczenia ceny oferty na podstawie art. 224 ust. 1 i ust. 2 pkt 1) w zw. z art. 266 ustawy Pzp, 

ponieważ cena oferty była niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o 

należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  (pismo 

Zamawiającego z dnia 04.10.2022 r.). Mając na względzie, że w swoich ofertach wykonawcy 

zobowiązani  byli  podać  cenę  ofertową  ogółem,  na  etapie  wezwania  wykonawców  do 

udzielenia  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  Zamawiający  nie  miał  możliwości 

przedstawienia  szczegółowych  wątpliwości  odnośnie  wyliczenia  ceny.  W  związku  z 

powyższym  Zamawiający  wezwał  Przystępującego  do  udzielenia  wyjaśnień  w  zakresie 

wy

liczenia  ceny,  wskazując,  czego  w  szczególności  mogą  one  dotyczyć  w  świetle  art.  224 

ust. 

3 ustawy Pzp. Zamawiający nie wskazał w wezwaniu w sposób wyraźny na konieczność 

złożenia  szczegółowej  kalkulacji  ceny,  zawierającej  wszystkie  elementy  uwzględnione  przy 

obliczeniu ceny, jak również nie zadał konkretnych pytań odnośnie sposobu wyliczenia ceny.  

Przystępujący udzielił odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego pismem z dnia 06.10.2022 r. 

W  ww.  piśmie Przystępujący potwierdził,  że  jego oferta  jest  zgodna  z  SWZ  oraz  przytoczył 

niektóre  czynniki  wpływające  na  wysokość  ceny  oferty  i  wynikające  z  nich  koszty  lub 

oszczędności.  Jednocześnie  Przystępujący  nie  przedstawił  szczegółowej  kalkulacji 

przedstawiającej  wszystkie  elementy  składające  się  na  cenę  oferty.  Zgodnie  ze 

stanowiskiem  wyrażonym  w  wyroku  Krajowej  Izby  Odwoławczej  (…)  KIO  150/16,  które  w 

ocen

ie  Zamawiającego  pozostaje  aktualne  także  na  gruncie  obecnie  obowiązującej  ustawy 

Pzp  (podkreślenie  własne):  „Przyjąć  zatem  należy,  że  uzasadnieniem  do  skierowania 

kolejnego wezwania w trybie art. 90 ust. 1 

P.z.p. może być np. konieczność rozwinięcia lub 

u

szczegółowienia  wyjaśnień  już  złożonych  przez  wykonawcę  na  pierwsze  wezwanie, 

sformułowane  przez  zamawiającego  w  sposób  ogólny,  oparty  na  literalnym  brzmieniu 

przepis

u, co w praktyce zdarza się bardzo często.”.  Zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w 

dostępnym  na  stronie  Urzędu  Zamówień  Publicznych  komentarzu  do  ustawy  Pzp  pod 

redakcją Pana H.N. i Pana M.W. (podkreślenia własne): „W wezwaniu do złożenia wyjaśnień 

w  zakresie  ceny  lub  kosztu  lub  ich  istotnyc

h  części  składowych  zamawiający  musi  określić 

swoje  wątpliwości,  aby  wykonawca  wiedział,  co  należy  wyjaśnić  i  z  jakiego  powodu 

zamawiający powziął wątpliwości. Po otrzymaniu wyjaśnień, zamawiający musi dokonać ich 

rzeteln

ej  oceny.  Podkreślić  należy,  że  wielokrotne  przedstawianie  wyjaśnień  przez 

wykonawcę  jest  dopuszczalne  jedynie  w  sytuacji,  gdy  wezwanie  zamawiającego  było 

niekonkretne,  niepełne,  nie  zawierało  wyartykułowanych  wątpliwości  zamawiającego,  a 

kolejne wyjaśnienia odnoszą się do wątpliwości zamawiającego, które nie zostały uprzednio 

wyartykułowane  albo  były  wyartykułowane  w  sposób  enigmatyczny,  chaotyczny  czy  też 

bardzo  ogólnikowy  i  uniemożliwiały  wykonawcy  prawidłowe  wypełnienie  obowiązku 

wykazania,  że  jego  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny.”.  W  ww.  komentarzu  wskazano 

pon

adto (podkreślenie własne): „Badając ofertę pod kątem  wystąpienia rażąco niskiej  ceny 

lub  kosztu,  zamawiający  weryfikuje  zaoferowaną  cenę  lub  koszt  w  kontekście  wyjaśnień 

wykonawcy. Nie jes

t możliwe odrzucenie oferty tylko i wyłącznie na podstawie art. 226 ust. 1 

pkt  8  Pzp,  gdyż  odrzucenie  oferty  z  powodu rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu może  nastąpić 

wyłącznie  po  uprzednim  przeprowadzeniu  postępowania  wyjaśniającego  mającego  na  celu 

obalenie 

domniemania  wystąpienia  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu.”.  Warto  również 

przytoczyć  następujące  stanowisko  literatury  (podkreślenie  własne):  „Przepisy  Prawa 

zamówień  publicznych  nie  określają  minimalnej  treści  wezwania  do  wyjaśnień 

dokonywanego  przez  zamawi

ającego  na  podstawie  ust.  1  komentowanego  przepisu. 

Zasadne  jest  (c

hoć  brak  zakazu),  aby  takie  wezwanie  nie  miało  charakteru  blankietowego, 

powielającego  w  zasadzie  przepisy  Prawa  zamówień  publicznych  bez  wskazania 

szczegółowych  kwestii  będących  w  obszarze  zainteresowań  zamawiającego.  Przyjmuje  się 

bowiem,  że  treść  wystosowanego  wezwania  determinuje  zakres  i  kształt  odpowiedzi 

udzielonej  przez  wykonawcę.  W  sytuacji  zatem,  gdy  tylko  to  jest  możliwe,  wezwanie  do 

złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  wyliczenia  ceny  lub  kosztu  lub  ich  istotnych  części 

składowych  powinno  mieć  formę  konkretnych  zagadnień  (pytań),  które  budzą  wątpliwości 

zmawiającego  i  które następnie będą  podlegały wyjaśnieniu przez  wykonawcę.  Pytania lub 

też  zagadnienia  określone  przez  zamawiającego,  które  zostają  przedstawione  wykonawcy, 

powinny wskazywać elementy oferty, które podczas jej badania wzbudziły wątpliwości i co do 

których  zamawiający  oczekuje  wyjaśnień.  Tego  rodzaju  konstrukcja  treści  wyjaśnień 

wystosowanych  przez  zamawiającego  do  wykonawcy  ma  służyć  temu,  aby  wykonawca 

posiadał  wiedzę,  które  elementy  wyceny  oferty  wzbudziły  zastrzeżenia  zamawiającego  i  w 

jakim  kierunku  mają  iść  jego  wyjaśnienia.  Zamawiający  nie  powinien  oczekiwać  od 

wykonawcy,  aby  ten  domyślał  się,  które  elementy  wyceny  oferty  zamawiający 

zakwestionowa

ł (które budzą jego wątpliwości), albo spodziewać się, że wykonawca w takiej 

sytuacji  szczegółowo  przeanalizuje  każdą  pozycję  cenową  oferty,  zwłaszcza  gdy  mamy  do 

czynienia z zamówieniem na robotę budowlaną.” (G.B.A. i in., Prawo zamówień publicznych. 

Komentarz  Opublikowano:  WKP  2021). 

Zgodnie  ze  stanowiskiem  wyrażonym  w  wyroku 

Krajowej  Izby  Odwoławczej  (…)  KIO  989/22  (pokreślenie  własne):  „W  tym  miejscu  należy 

wskazać, że Zamawiający jest zobligowany  do precyzyjnego  określenia  swoich wątpliwości 

w  treści  wezwania  skierowanego  do  wykonawcy  i  ciężaru  tego  nie  można  przenosić  na 

wykonawców  ubiegających  się  o  uzyskanie  zamówienia.  Obowiązkiem  wykonawcy  jest 

udzielenie  wyczerpujących  wyjaśnień  w  odpowiedzi  na  wezwanie,  jednak  do  obowiązków 

zama

wiającego należy jednoznaczne sformułowanie treści wezwania.”.  

W  ocenie  Zamawiającego,  mając  na  względzie  treść  wystosowanego  do 

Przystępującego wezwania do udzielenia wyjaśnień oraz treść udzielonych wyjaśnień, przed 

podjęciem  przez  Zamawiającego  decyzji  odnośnie  ewentualnego  odrzucenia  oferty 

Przystępującego  konieczne  jest  wezwanie  Przystępującego  do  złożenia  uzupełniających 

wyjaśnień.  Zgodnie  z  wzorem  oferty,  stanowiącym  załącznik  do  SWZ,  w  ofercie  należało 

podać  tylko  cenę  ofertową  ogółem  w  złotych  brutto.  Wystosowane  przez  Zamawiającego 

wezwanie do udzielenia wyjaśnień z dnia 04.10.2022 r. było sformułowane w sposób ogólny, 

oparty  na  literalnym  brzmieniu  art.  224  ust.  3  ustawy  Pzp  i  odnosiło  się  głównie  do 

okoliczności  mogących  uzasadniać  obniżenie  ceny  oferty.  W  wezwaniu  Zamawiający 

wska

zał,  czego  przykładowo  mogą  dotyczyć  wyjaśnienia,  opierając  się  na  brzmieniu  ww. 

przepisu. Zamawiający nie wskazał w wezwaniu z dnia 04.10.2022 r. w sposób wyraźny na 

konieczność  przedłożenia  szczegółowej  kalkulacji  ceny,  zawierającej  wszystkie  elementy 

uw

zględnione przy obliczeniu ceny. Treść wystosowanego przez Zamawiającego wezwania 

mogła wywołać u Przystępującego przeświadczenie, że dla wykazania, że oferta nie zawiera 

rażąco  niskiej  ceny,  wystarczające  będzie  wykazanie  występowania  okoliczności 

pozwala

jących na obniżenie ceny oferty. Przystępujący w swych wyjaśnieniach (pismo z dnia 

06.10.2022  r.)  przedstawił  niektóre  okoliczności  wpływające  na  cenę  oferty,  w  tym 

okoliczności  pozwalające  na  obniżenie  ceny  oferty.  W  związku  z  treścią  wyjaśnień 

Przystępującego  Zamawiający ma obecnie możliwość zadania konkretnych pytań  odnośnie 

sposobu wyliczenia oceny oferty, co z uwagi na przyjęty w SWZ sposób wskazania ceny w 

ofercie  nie  było  możliwe  na  etapie  pierwszego  wezwania  Zamawiającego  dotyczącego 

wyliczenia ceny 

(pismo Zamawiającego z dnia 04.10.2022 r.).  

Mając  na  względzie  powyższe,  w  ocenie  Zamawiającego  odrzucenie  oferty 

Przystępującego  bez  uprzedniego  wezwania  go  do  złożenia  uzupełniających  wyjaśnień 

byłoby działaniem przedwczesnym, naruszającym art. 226 ust. 1 pkt 8) w zw. z art. 224 ust. 

6  ustawy  Pzp.  Z  tego  względu  odwołanie  powinno  zostać  oddalone  w  zakresie,  w  jakim 

Odwołujący  kwestionuje  nieodrzucenie  oferty  Przystępującego  i  zaniechanie  wyboru  oferty 

złożonej  przez Odwołującego  i  wnosi  o zobowiązanie  Zamawiającego  do odrzucenia oferty 

Przystępującego i wyboru oferty Odwołującego”. 

Do  pos

tępowania  odwoławczego  zgłosił  przystąpienie  wykonawca  Zakład  Usług 

Leśnych A.M.  z siedzibą w Somoninie. Wykonawca ten (Przystępujący) w piśmie z dnia 7 

listopada  20

22  r.  oświadczył:  „Nie  wnoszę  sprzeciwu  do  uwzględnienia  części  zarzutu, 

przedstawionym  w  odwołaniu    i  zgadzam  się  pismem  wysłanym  dnia  07.11.2022r.  przez 

Zamawiającego”. 

Izba zważyła, co następuje, 

Kr

ajowa  Izba  Odwoławcza  rozpoznając  przedmiotowe  odwołanie  na  posiedzeniu  

niejawnym 

z  udziałem  Stron  i  Przystępującego  wykonawcy  po  stronie  zamawiającego 

stwierdziła, że postępowanie odwoławcze podlega umorzeniu na podstawie przepisu art. 568 

pkt.2 ustawy Pzp.  

Izba u

znała bowiem, że z uwagi na uwzględnienie przez Zamawiającego kluczowego 

zarzutu 

dotyczącego  wyboru  jako  najkorzystniejszej  oferty  wykonawcy  -  Zakład  Usług 

Leśnych  A.M.    z  siedzibą  w  Somoninie    i  złożone  oświadczenie  o  unieważnieniu  tej 

czynności wobec oświadczenia Przystępującego wykonawcy, że nie wnosi sprzeciwu wobec 

tej  decyzji  -  brak  jest  kluczowego 

substratu  zaskarżenia,  a  zatem  należało  na  gruncie 

wskazanego  art.  568  pkt  2  ustawy  Pzp  przyj

ąć,  że  dalsze  prowadzenie  postępowania 

odwoławczego stało się zbędne z powyższej przyczyny. 

Zgodnie  z  art.  568  pkt  2  ustawy  Pzp,  Izba  umarza  post

ępowania  odwoławcze,  w 

formie  postanowienia,  w  przypadku  stwierdzenia,  że  dalsze  postępowanie  stało  się  z  innej 

przyczyny zbędne lub niedopuszczalne. 

Wymaga  jedn

ocześnie    zauważenia,  że  przedmiotowe rozstrzygnięcie  nie  pozbawia 

Odwołującego środka ochrony prawnej, który może być hipotetycznie skierowany przeciwko 

nowej  czynności  Zamawiającego  przy  zachowaniu  wszelkich  wymogów  prawem 

przewidzianych. 

Orzekając  o kosztach  postępowania Izba  wzięła pod uwagę treść  przepisu art.574 i 

576  u

stawy  Pzp  oraz  § 9  ust.2  rozporządzenia Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia 

2020  r.    w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich 

rozliczania  oraz 

wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  (Dz.U.  z  2020  r.  poz. 

Ze  wskazanych  przepisów  wynika,  iż  w  przypadku  umorzenia  postępowania 

odwoławczego  przez  Izbę  w  całości  ze  względu  na  stwierdzenie,  że  dalsze  postępowanie 

stało  się  z  innej  przyczyny  zbędne  lub  niedopuszczalne,  zgodnie  z  art.568  pkt  2  ustawy, 

koszty znos

i się wzajemnie. 

Mając powyższe na uwadze, na zasadzie art.568 pkt 2 ustawy Pzp orzeczono jak w 

sentencji.                   

………………………..