Sygn. akt: KIO 2854/22
POSTANOWIENIE
z dnia 14 listopada 2022 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodnicz
ący: Anna Wojciechowska
Protokolant:
Aldona Karpińska
po
rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym z udziałem stron i uczestnika postępowania
odwoławczego w Warszawie w dniu 14 listopada 2022 r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 31 października 2022 r. przez wykonawcę A. K.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą INSTAL DIAMENT A. K. z siedzibą w
Warszawie w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego 26 Wojskowy Oddział
Gospodarczy z
siedzibą w Zegrzu
przy udziale wykonawcy M. K.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
EKOMAX K. M.
z siedzibą we Wręczycy Wielkiej zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
postanawia:
umorzyć postępowanie odwoławcze;
2. nakazuje
zwrot z rachunku bankowego Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz
wykonawcy A. K.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą INSTAL
DIAMENT A. K.
z siedzibą w Warszawie kwoty 10 000 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy
złotych zero groszy), uiszczonej tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2
ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 z późn. zm.) na niniejsze
postanowienie
– w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………………
Sygn. akt KIO 2854/22
Uzasadnienie
Zamawiający – 26 Wojskowy Oddział Gospodarczy z siedzibą w Zegrzu - prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie podstawowym na podstawie
ustawy z dnia 11
września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U.
2022 r.,
poz. 1710 z późn. zm. – dalej „ustawa pzp”), pn. „Wymiana stolarki okiennej w
budynku nr 4 Zegrze -
Część I (numer sprawy: ZP/152/2022)”. Ogłoszenie o zamówieniu
opublikowane zostało w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 29 września 2022 r., za
numerem 2022/BZP 00371065/01.
W dniu 31 października 2022 r. odwołanie wniósł wykonawca A. K. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą INSTAL DIAMENT A. K. z siedzibą w Warszawie – dalej
Odwołujący. Odwołujący wniósł odwołanie wobec wyboru jako najkorzystniejszej w części I
postępowania oferty wykonawcy M. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
EKOMAX K. M.
z siedzibą we Wręczycy Wielkiej – dalej Przystępujący, oraz zaniechania
odrzucenia oferty tego Wykonawcy.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1. art. 239 ust. 1 ustawy pzp poprzez dokonanie czynności wybór oferty Przystępującego
jako najkorzystniejszej w części I postępowania, która to oferta powinna zostać odrzucona
na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 224 ust. 6 ustawy pzp,
2. art. 226 ust. 1 pkt 8 związku z art. 224 ust. 6 ustawy pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty Przystępującego, poprzez błędną ocenę ofert i wyjaśnień złożonych w trybie art. 224
ust. 1 i 2 ustawy pzp.
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania,
jak również nakazanie Zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności polegającej na wyborze oferty Przystępującego jako
najkorzystniejszej w części I postępowania,
2) powtórzenia czynności badania i oceny ofert i odrzucenie oferty Przystępującego w części
I postępowania.
Skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej, wyznaczony do rozpoznania niniejszej
sprawy odwoławczej ustalił i zważył, co następuje:
Izba stwierdziła, że odwołanie czyni zadość wymogom proceduralnym zdefiniowanym w
Dziale IX ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych, tj. odwołanie nie
zawiera braków formalnych oraz został uiszczony od niego wpis. Izba ustaliła, że nie
zaistniały przesłanki określone w art. 528 ustawy pzp, które skutkowałyby odrzuceniem
odwołania.
Izba ustaliła, że w dniu 7 listopada 2022 r. do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego zgłosił skuteczne przystąpienie wykonawca M. K. prowadzący działalność
gospodarczą pod firmą EKOMAX K. M. z siedzibą we Wręczycy Wielkiej.
W dniu 7 listopada 2022 r. wpłynęło do Krajowej Izby Odwoławczej oświadczenie
Zamawiającego o uwzględnieniu wniesionego odwołanie w całości. Krajowa Izba
Odwoławcza stwierdziła, że pismo uwzględniające odwołanie zostało złożone prawidłowo
i
podpisane przez osobę umocowaną, w konsekwencji czego uznała, że odwołanie zostało
skutecznie uwzględnione przed otwarciem rozprawy.
Izba ustaliła, że w dniu 8 listopada 2022 r. Zamawiający dokonał unieważnienia czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej w części I postępowania.
W dniu 14 listopada 2022 r. odbyło się posiedzenie z udziałem Stron i Uczestników
postępowania odwoławczego. Na posiedzeniu Zamawiający poinformował, że unieważnił
c
zynność wyboru najkorzystniejszej oferty w części I postępowania w dniu 8 listopada 2022
r.
i ponawia czynność badania i oceny ofert.
Na posiedzeniu
Przystępujący wniósł sprzeciw wobec uwzględnienia odwołania w całości.
W ocenie Izby nie budzi wątpliwości, iż w przedmiotowej sprawie, w związku
z
unieważnieniem czynność wyboru najkorzystniejszej oferty w części I może znaleźć
zastosowanie art. 568 pkt 2 ustawy pzp, w
myśl którego Izba umarza postępowanie
odwoławcze w przypadku stwierdzenia, że dalsze postępowanie stało się z innej przyczyny
zbędne.
Zgodnie ze stanowiskiem doktryny
„podstawą do umorzenia postępowania jest również
stwierdzenie przez Izbę, że postępowanie stało się z innej przyczyny zbędne lub
niedopuszczalne.
Ustawodawca nie doprecyzował, o jakie sytuacje chodzi. Z pewnością
dyspozycją przepisu objęte będą sytuacje utraty bytu prawnego przez stronę odwołania, na
skutek likwidacji lub śmierci odwołującego. Wydaje się również, że podstawa umorzenia
zaistnieje, j
eśli zamawiający przed zakończeniem rozprawy unieważni postępowanie,
wówczas spór stanie się bezprzedmiotowy, a ewentualnemu zaskarżeniu w drodze
odwołania będzie podlegała nowa czynność zamawiającego.” (Komentarz Prawo Zamówień
Publicznych, pod red. Marzeny Jaworskiej, Wydawnictwo C. H. Beck, W-wa 2021, str. 1236).
Ponadto, jak wynika z uchwały Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 18 stycznia 2019 r.
III CZP 55/18, w którym SN analizował rozbieżność orzeczniczą skutku procesowego
następczej utraty interesu prawnego: przyczyna umorzenia postępowania określona w art.
355 § 1 kpc jako zbędność postępowania stanowi ogólny przejaw uznania przez
ustawodawcę, że nie jest dopuszczalne kontynuowanie postępowania w sytuacji, w której
jego cel został osiągnięty w inny sposób. W rezultacie wydanie wyroku stało się zbędne.
Pojęcie zbędności wydania wyroku jako przyczyny umorzenia postępowania wiązane jest
najczęściej z szeroko pojętą następczą bezprzedmiotowością postępowania. Stanowi ona jej
swoisty korelat (zbędność wydania wyroku jako następstwo odpadnięcia przedmiotu
postępowania ewentualnie inne przypadki niecelowości wydawania wyroku). Dalej Sąd
wywiódł, że skoro wskutek zgaśnięcia interesu prawnego powoda - zazwyczaj w rezultacie
uzyskania ochrony prawnej poszuki
wanej w toczącym się postępowaniu poza jego ramami -
proces cywilny nie może doprowadzić do oczekiwanego przez powoda rezultatu (choćby
powództwo to w chwili wniesienia było całkowicie zasadne), to dalsze procedowanie w
kierunku wydania wyroku oddalającego to powództwo staje się zbyteczne i bezcelowe. W
konsekwencji trzeba przyjąć, że w sytuacji, w której potrzeba udzielenia żądanej przez strony
ochrony prawnej uległa dezaktualizacji, wydanie orzeczenia kończącego postępowanie w
sprawie o charakterze proces
owym w postaci umorzenia procesu jest w pełni wystarczające
dla uczynienia zadość prawu stron do sądu i rzetelnego procesu.
W ocenie Izby powyższe rozważania prawne mają zastosowanie w niniejszym postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego oraz postępowaniu odwoławczym. Izba zauważa, że
wobec formalnego uwzględnienia odwołania przez Zamawiającego Przystępujący był
uprawniony wnieść sprzeciw, co też uczynił. Ponadto, Zamawiający po wniesieniu odwołania
dokonał unieważnienia wyboru najkorzystniejszej oferty w części I. W konsekwencji
powyższego, na dzień rozpoznania odwołania na posiedzeniu niejawnym nie istniała już
czynność, wobec której zostało wniesione odwołanie. Oznacza to, że w momencie orzekania
przez Izbę nie istniał substrat odwołania, będący podstawą korzystania ze środków ochrony
prawnej przez Odwołującego. Wobec nowych czynności podjętych przez Zamawiającego w
postępowaniu Przystępujący oraz Odwołujący będzie uprawniony skorzystać ze środków
ochrony prawnej. Ostatecznie spór stał się bezprzedmiotowy. Aby Izba mogła rozpoznać
wniesione odwołanie – musi ono dotyczyć czynności Zamawiającego (art. 513 pkt 1 ustawy
pzp). Zatem na moment wniesienia odwołania musi istnieć substrat zaskarżenia, będący
podstawą dla wykonawcy do wniesienia środka ochrony prawnej. W niniejszej sprawie
niewątpliwie substratem zaskarżenia była czynność Zamawiającego polegająca na wyborze
najkorzystniejszej oferty w części I postępowania.
Następnie dostrzeżenia wymaga, iż zgodnie z treścią art. 552 ust. 1 ustawy pzp Izba
wyda
jąc orzeczenie bierze pod uwagę stan rzeczy ustalony na moment zamknięcia
postępowania odwoławczego. Ustawodawca przewidział zatem sytuację, w której może
dojść do zmian w toku postępowania o udzielenie zamówienia – co Izba zobowiązana jest
uwzględnić wydając orzeczenie w sprawie w toku postępowania przed Izbą. Zauważenia
również wymaga, że przepisy ustawy nie zobowiązują Zamawiającego do zawieszenia
postępowania o udzielenie zamówienia, wobec wniesionego odwołania.
Izba wskazuje, że treść art. 552 ust. 1 ustawy pzp, podobnie jak w przypadku art. 316 § 1
kpc, w myśl którego podstawą wydania przez sąd wyroku jest stan rzeczy istniejący w chwili
zamknięcia rozprawy – nakazuje uwzględnienie aktualnego stanu faktycznego
w
postępowaniu o udzielenie zamówienia. Ponadto stan rzeczy - o którym mowa jest
w przepisie art. 552 ust. 1 ustawy pzp -
należy analogicznie - jak w art. 316 § 1 kpc -
interpretować jako okoliczności faktyczne ustalone przed zamknięciem rozprawy oraz stan
prawny, tj. obowiązujące przepisy, które mogą stanowić podstawę rozstrzygnięcia (wyrok SN
z 25.06.2015 r., sygn. akt: V CSK 535/14, wyrok Sądu Apelacyjnego ze Szczecina
z
13.09.2018 r., sygn. akt: I Aga 159/18). Rolą ustalenia stanu rzeczy na moment zamknięcia
postępowania odwoławczego jest uwzględnienie aktualnego stanu faktycznego
w
postępowaniu o udzielenie zamówienia. Izba jest więc w takim przypadku zobowiązania
uwzględnić czynności Zamawiającego, które miały miejsce po wniesieniu odwołania, do
czasu wydania orzeczenia w sprawie. Skoro Zamaw
iający dokonał czynności unieważnienia
wyboru najkorzystniejszej oferty w części I, tym samym czynność stanowiąca podstawę
wniesienia środka ochrony prawnej przestała istnieć. Zaskarżenie czynności, która już nie
istnieje, nie daje podstaw Izbie do stwierd
zenia naruszenia przepisów przez Zamawiającego
i
nie może być podstawą do wydania orzeczenia merytorycznego. Uznać w takiej sytuacji
w
ocenie składu orzekającego Izby należy, iż prowadzenie dalszego postępowania
odwoławczego jest bezcelowe, czyli jak stanowi przepis ustawy pzp – zbędne. Jest to nowa
przesłanka umożliwiająca umorzenie postępowania odwoławczego i zdaniem Izby może być
ona wykorzystywana właśnie w podobnych sytuacjach. W innym wypadku bowiem odwołanie
podtrzymywane przez Odwołującego podlegałoby oddaleniu jako bezzasadne wobec
nieistniejącej czynności Zamawiającego. Orzekanie przez Izbę wobec nowych czynności
Zamawiającego nie może mieć miejsca, gdyż wykraczałoby poza ramy postępowania
odwoławczego, które wyznacza treść wniesionego odwołania.
W konsekwencji mając na względzie okoliczności niniejszej sprawy, orzeczono jak
w
sentencji, na podstawie przepisu art. 568 pkt 2 ustawy pzp, umarzając postępowanie
odwoławcze.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
art. 557 i 575 ustawy pzp w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
w
sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz.U.
z
2020 r., poz. 2437) z którego wynika, że w przypadku umorzenia postępowania
odwoławczego przez Izbę na skutek stwierdzenia, że dalsze postępowanie stało się z innej
przyczyny zbędne lub niedopuszczalne, koszty o których mowa w § 5 pkt 2, znosi się
wzajemnie. Na podstawie art. 574 ustawy pzp Izba orzekła o dokonaniu zwrotu
Odwołującemu uiszczonego wpisu w wysokości 10 000 zł 00 gr, o czym orzeczono w pkt 2
sentencji orzeczenia.
Mając na uwadze powyższe postanowiono jak w sentencji.
Przewodniczący: …………………….