Sygn. akt: KIO 2868/22
WYROK
z dnia 15 listopada 2022 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Jolanta Markowska
Protokolant:
Piotr Cegłowski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 listopada 2022 r. w Warszawie
odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 31 października 2022 r. przez
wykonawcę: Lireco Tech Sp. z o.o., ul. Grochowa 10, 81-017 Gdynia w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, ul.
Gagarina 11, 87-
100 Toruń,
przy udziale wykonawc
ów wspólnie ubiegających się o zamówienie - Konsorcjum:
WATERWORLD S. G., WATERWORLD M. G. Sp. k., ul. Grenady 9/38, 01-154 Warszawa
zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 2868/22
po stronie zamawiającego,
orzeka:
oddala odwołanie,
2. k
osztami postępowania odwoławczego obciąża wykonawcę: Lireco Tech Sp. z o.o.,
ul. Grochowa 10, 81-017 Gdynia, i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę:
Lireco Tech Sp. z o.o., ul. Grochowa 10, 81-017 Gdynia
tytułem wpisu od
odwołania,
zasądza od wykonawcy: Lireco Tech Sp. z o.o., ul. Grochowa 10, 81-017
Gdynia na rzecz z
amawiającego: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu,
ul. Gagarina 11, 87-
100 Toruń kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące
sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty poniesione z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019r. - Prawo
Zamówień Publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.), na niniejszy wyrok - w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 2868/22
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający, Uniwersytet Mikołaja Kopernika z siedzibą w Toruniu, prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie podstawowym na podstawie art.
275 pkt 1 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z
2022 r., poz. 1710 ze zm.) w przedmiocie: „Kompleksowe świadczenie usługi, polegającej
na:
1) obsłudze technicznej: instalacji technologicznych basenów; instalacji
technologicznych urządzeń wentylacyjnych hali basenowej, widowni, basenowych szatni i
pomieszczeń technicznych, suszarek w szatniach; instalacji technologicznych łaźni parowej;
instalacji technologicznych fontanny w Uniwersyteckim Centrum Sportowym UMK w Toruniu;
2) uzdatnianiu wody basenowej do wskaźników jakości wody zgodnych z
obowiązującym podczas świadczenia usługi stanem prawnym, wraz z zakupem i
sukcesywną dostawa chemii basenowej;
3) systematycznych i udokumentowanych badaniach jakości wody, prowadzonych
zgodnie z zakresem i harmonogramem wynikającym z obowiązującego podczas świadczenia
usługi stanu prawnego;
4) przeprowadzeniu i obsłudze przerwy technologicznej” w okresie od 1 stycznia 2023
roku do 31 grudnia 2023 roku.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych
pod nr
2022/BZP 00352430/01 z dnia 16 września 2022 roku.
Zawiadomieniem o wyborze oferty najkorzystniejszej
z dnia 25 października 2022 r.
Zamawiający poinformował wykonawców że wybrano ofertę Konsorcjum firm: S. G.
prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą WATERWORLD S. G., WATERWORLD M.
G.
sp. komandytowa z siedzibą w Warszawie, zwane dalej „Konsorcjum Waterworld”.
Wykonawca, Lireco Tech Sp. z o.o.
z siedzibą w Gdyni, na podstawie art. 505 ust. 1,
art. 513 pkt 1, 2 oraz art. 515 ust. 1 pkt 2 Pzp, wn
iósł odwołanie wobec zaniechania
wykluczenia Konsorcjum Waterworld
z postępowania, pomimo ziszczenia się przesłanek z
art. 109 ust. 1 pkt. 8 Pzp,
tj. wprowadzenia zamawiającego w błąd w postępowaniu ZP
2/2021 „Obsługa techniczna Centrum Rekreacji Astoria położonego w Bydgoszczy przy ul.
Królowej Jadwigi 23”, którego skutkiem winno być wykluczenie wykonawcy na okres 2 lat, w
związku z czym nie mógłby przystąpić do przedmiotowego zamówienia.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 109 ust. 1 pkt. 8 w zw. z art. 111 pkt 5 Pzp, poprzez niewykluczenie Konsorcjum
Waterworld z po
stępowania, pomimo ziszczenia się przesłanek, tj. wprowadzenia
zamawiającego w błąd w postępowaniu ZP 2/2021 „Obsługa techniczna Centrum Rekreacji
Astoria położonego w Bydgoszczy przy ul. Królowej Jadwigi 23”, którego skutkiem winno być
wykluczenie wykonaw
cy na okres 2 lat, w związku z czym nie mógłby przystąpić do
przedmiotowego zamówienia, a jego oferta nie zostałaby wybrana w niniejszym
postępowaniu;
2. art. 16 pkt 1 Pzp,
poprzez prowadzenie postępowania w sposób niezapewniający
zachowania
uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców poprzez brak
wykluczenia Konsorcjum Waterworld,
pomimo zaistnienia okoliczności, na skutek których
winien zostać wykluczony;
3. art. 226 ust 1 pkt 2 lit a) Pzp, poprzez jego niezastosowanie i nieodrzucenie oferty
Konsorcjum Waterworld,
pomimo zaistnienia podstaw do wykluczenia go z postępowania.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie Zamawiającemu
unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, wykluczenia Konsorcjum
Waterworld
z postępowania, dokonania ponownej oceny ofert, wyboru oferty
najkorzystniejszej
zgodnie z procedurą oraz obciążenie kosztami postępowania
odwoławczego Zamawiającego.
Odwołujący wyjaśnił, że w konsekwencji wyboru oferty Konsorcjum Waterworld, które
powinno ulec wykluczeniu na okres 2 lat z uwagi na wprowadzenie zamawiającego w błąd w
postępowaniu ZP 2/2021 „Obsługa techniczna Centrum Rekreacji Astoria położonego w
Bydgoszczy przy ul. Królowej Jadwigi 23”, a tym samym niewybraniu oferty Odwołującego,
Odwołujący poniósł szkodę. Odwołujący złożył w postępowaniu ważną ofertę, uzyskałby
najkorzystniejszy bilans cenowy i uplasowałby się na pierwszej pozycji, gdyby Konsorcjum
zostało wykluczone z postępowania. Tym samym Odwołujący mógłby uzyskać zamówienie
publiczne stanowiące przedmiot powyższego postępowania.
Odwołujący wskazał, że zgodnie z ust. 2 pkt. 4a informacji o warunkach udziału w
postępowaniu o udzielenie zamówienia (X), znajdującym się w Specyfikacji Warunków
Zamówienia w postępowaniu w sprawie udzielenia zamówienia publicznego pod nazwą ZP
Obsługa techniczna Centrum Rekreacji Astoria położonego w Bydgoszczy przy ul.
Królowej Jadwigi 23 „o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy
spełniają warunki dotyczące zdolności technicznej lub zawodowej. a) Wykonawca musi
wykazać, że wykonał w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeśli
okres prowadzenia działalności jest krótszy, w tym okresie, co najmniej 1 usługę o wartości
minimum 400 000,00 zł brutto, której przedmiotem była obsługa techniczna krytej pływalni.
Przez obsługę techniczną należy rozumieć co najmniej: obsługę instalacji wodno-
kanalizacyjnych, elektrycznych,
teletechnicznych, wentylacji, systemów grzewczych oraz
technologii basenowej
”.
Konsorcjum Waterworld
złożyło ofertę w tym postępowaniu. Dnia 27 października
2021 roku na stronie
internetowej opublikowano informację z otwarcia ofert oraz dane ze
złożonych ofert dot. kryterium poza cenowego- ilości osób, które zostaną skierowane przez
Wykonawcę do realizacji zamówienia, posiadających co najmniej 2 letnie doświadczenie w
obsłudze technologii basenowej.
Z uwagi na fakt, że oferta Konsorcjum Waterworld była cenowo najkorzystniejsza
zamawiający – Miasto Bydgoszcz w dniu 22 października 2021 roku wezwał Konsorcjum do
przedłożenia dokumentów wymaganych SWZ mających potwierdzić spełnienie warunku
udziału w postępowaniu. Konsorcjum Waterworld w wyniku wezwania złożyło część
dokumentów, jednak były one niezupełne w wyniku czego zamawiający – Miasto Bydgoszcz
w dniu 9 listopada 2021 roku
wezwał Konsorcjum Waterworld na podstawie art. 128 ust 4
Pzp do złożenia wyjaśnień złożonych referencji (UMK Uniwersyteckie Centrum Sportowe) w
zakresie doprecyzowania jakie ins
talacje teletechniczne były obsługiwane w ramach objętej
referencjami obsługi.
Dnia 14 listopada 2021 roku Konsorcjum Waterworld
skierowało do Miasta
Bydgoszcz pismo, w którym wskazało, że „w odpowiedzi na wezwanie do złożenia
dokumentów i wyjaśnień z dnia 9 listopada 2021 roku w ramach postępowania o udzielenie
zamówienie publiczne pn.: „Obsługa techniczna Centrum Rekreacji Astoria położonego w
Bydgoszczy przy ul. Królowej Jadwigi 23”, numer nadany przez Zamawiającego: ZP 2/2021
wskazuje, że w zakresie doprecyzowania jakie instalacje teletechniczne były obsługiwane w
ramach objętej referencjami obsługi, niniejszym wskazuję, że w ramach zamówienia
objętego ww. referencjami realizowana była obsługa systemu BMS tj. systemu zarządzania
systemami automatycznego sterowania w
budynku, zwłaszcza budynku inteligentnego.
Zadaniem automatyki BMS jest integrowanie
instalacji występujących na obiekcie”.
W wyniku złożonych wyjaśnień, w szczególności w wyniku złożenia przez Konsorcjum
Waterworld
oświadczenia, że Konsorcjum realizowało w ramach prac wykonanych na rzecz
UMK w
Toruniu obsługę systemu BMS zamawiający – Miasto Bydgoszcz uznał ofertę tego
wykonawcy
za spełniającą warunki udziału w postępowaniu, a tym samym w dniu 15
listopada 2021 roku z
amawiający przekazał informację o wyborze oferty najkorzystniejszej,
którą była oferta Konsorcjum Waterworld.
Odwołujący do lipca 2022 roku nie posiadał informacji o fakcie złożenia przez
Konsorcjum
Waterworld
poświadczającego
nieprawdę
pisemnego
oświadczenia
dotyczącego okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego zamówienia
publicznego. Dopiero w wyniku
skierowania wniosku o dostęp do informacji publicznej z dnia
4 lipca 2022 roku Odwołujący otrzymał od Uniwersyteckiego Centrum Sportowego
Uniwersytetu Mik
ołaja Kopernika w Toruniu następujące odpowiedzi:
1. Czy obsługa/ serwis/ konserwacja systemu BMS jest realizowana przez pracowników
własnych zatrudnionych przez UMK lub UCS?
Realizacją zadań dot. BMS zajmują się pracownicy UMK.
2. Czy w ramach innych umów związanych z obsługą/ serwisem/konserwacją w budynku
Uniwersyteckiego Centrum Sportowego UMK realizowane są usługi związane z obsługą
/serwisem/ konserwacją systemu BMS. Jeśli tak uprzejmie proszę o udostępnienie tych
umów.
Uniwersyteckie Centrum Sportowe
nie posiada umów dla BMS.
Powyższe odpowiedzi udzielone przez Uniwersyteckie Centrum Sportowe
Uniwersytetu
Mikołaja Kopernika dowodzą wprost, że Konsorcjum Waterworld w dniu 9
listopada 2021 roku złożyło oświadczenie nieprawdziwe, wprowadzając tym samym
zamawiającego – Miasto Bydgoszcz w błąd – dzięki czemu Konsorcjum Waterworld uzyskało
zamówienie. W ocenie Odwołującego, Konsorcjum Waterworld nie spełniło ww. warunku,
koniecznego do spełnienia w celu udziału w postępowaniu. Informacja o obsługiwanych
instalacjach nie była zgodna z rzeczywistym zakresem usługi, którą świadczyło Konsorcjum
Waterworld
. Usługa ta bowiem nie obejmowała obsługi instalacji technicznych krytej pływalni,
lecz instalacje technologiczne basenu oraz urządzenia wentylacji pomieszczeń hali
basenowej i przynależnych do niej pomieszczeń.
Dnia 5 października 2022 r. Odwołujący poinformował Zamawiającego w
przedmiotowym postepowaniu o zaistnieniu podstawy do wykluczenia Konsorcjum
Waterworld na podstawie art. 109 ust. 1 pkt 8) Pzp. Ws
kutek złożonego zawiadomienia dnia
10 października 2022 roku pracownik Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu skierował
do Konsorcjum Waterworld
wiadomość mailową z prośbą o złożenie wyjaśnień dotyczących
zawiadomienia.
W piśmie z dnia 12 października 2022 roku Konsorcjum Waterworld złożyło
wyjaśnienia, w których wskazano, że przedstawione zarzuty są całkowicie bezpodstawne, a
Miasto Bydgoszcz nie
stwierdziło aby doszło do podania przez Konsorcjum Waterworld
informacji w
prowadzających w błąd. Jednakże, wbrew twierdzeniom Konsorcjum
Waterworld
, Odwołujący stoi na stanowisku, że Konsorcjum Waterworld nie ustosunkowało
się w żaden sposób do kwestii wykonywania systemu BMS, które były kluczowe w
zaistniałym stanie faktycznym.
Co więcej, Konsorcjum Waterworld w piśmie z dnia 12 października 2022 roku
podnosi, że Odwołujący w uprzednio toczącym się postępowaniu (ZP 2/2021 „Obsługa
techniczna Centrum Rekreacji
Astoria położonego w Bydgoszczy przy ul. Królowej Jadwigi
3”) nie złożył odwołania wobec wprowadzenia zamawiającego – Miasta Bydgoszcz w błąd
co do spełnienia warunków udziału w ww. postępowaniu ani wobec braku spełnienia przez
Konsorcjum warunków udziału w postępowaniu. Jednak Odwołujący wskazuje, że wiedzę o
wp
rowadzeniu zamawiającego w błąd powziął dopiero w lipcu 2022 roku, w związku z czym
złożenie odwołania byłoby spóźnione.
W ocenie Odwołującego, wykluczenie Konsorcjum Waterworld w niniejszym
postępowaniu powinno nastąpić, z uwagi na okoliczności wskazane powyżej, zgodnie z art.
109 ust. 1 pkt. 8 Pzp.
W literaturze ponosi się, że wskazując fakultatywne przesłanki
wykluczenia, zamawiający powinni zwracać szczególną uwagę na zasadę proporcjonalności.
Drobne nieprawidłowości powinny jedynie w wyjątkowych okolicznościach prowadzić do
wykluczenia wykonawcy.
Powtarzające się przypadki drobnych nieprawidłowości mogą
jednak wzbudzić wątpliwości co do wiarygodności wykonawcy, co może uzasadniać jego
wykluczenie (A. Gawrońska-Baran [w:] E. Wiktorowska, A. Wiktorowski, P. Wójcik, A.
Gawrońska-Baran, Prawo zamówień publicznych. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2022,
art. 109).
Zaistniałe w niniejszym stanie faktycznym naruszenie z pewnością nie należy do
drobnych, bowiem gdyby
Konsorcjum nie poświadczyło nieprawdy, nie uzyskałoby
zamówienia – zarówno poprzedniego, jak i niniejszego zamówienia.
Dokonując wykładni art. 109 ust. 1 pkt. 8 w zw. z art. 111 pkt. 5 Pzp, w pierwszej
kolejności powinno posłużyć się wykładnią racjonalną czy też celowościową, bowiem przepis
ten ma c
hronić uczciwych wykonawców przez tymi nierzetelnymi, którzy w sposób świadomy
naruszają przepisy ustawy Pzp, a jednocześnie zabezpieczać interes podmiotów publicznych
przed nielojalnymi przedsiębiorcami. Gdyby uznać w ślad za Konsorcjum Waterworld, że aby
sankcja
wykluczenia odniosła skutek na przyszłość, to w danym postępowaniu (w
postępowaniu prowadzonym przez Miasto Bydgoszcz) zamawiający musiałby najpierw
dokonać czynności wykluczenia wykonawcy, mogłoby dochodzić do kuriozalnych sytuacji, w
których – jak w niniejszym przypadku – nierzetelni wykonawcy, poświadczaliby nieprawdę,
celowo
wprowadzając zamawiającego w błąd, w celu otrzymania zamówienia i do momentu
wykrycia
tego faktu nie ponosiliby żadnych negatywnych konsekwencji. Sytuacja taka w
świetle przepisów ustawy Pzp wydaje się być niedopuszczalna. Zamawiający nie jest
bowiem
uprawniony do dowolnego wyboru wykonawcy w przypadku ogłoszenia o
zamówieniu.
Zdaniem Odwołującego, w przedstawionym stanie faktycznym zaszły przesłanki
określone wart. 109 ust. 1 pkt. 8 Pzp, skutkiem czego Zamawiający winien wykluczyć
Konsorcjum,
gdyż od zaistnienia zdarzenia stanowiącego podstawę wykluczenia nie upłynął
okres 2 lat (art.
111 pkt 5 Pzp). Wobec wprowadzenia zamawiającego - Miasto Bydgoszcz w
błąd Konsorcjum winno zostać wykluczone w postępowaniu ZP 2/2021 „Obsługa techniczna
Centrum Rekreacji Astoria położonego w Bydgoszczy przy ul. Królowej Jadwigi 23”, a wobec
czego nie uzyskałoby przedmiotowego zamówienia, bowiem zamawiający odrzuciłby ofertę
Konsorcjum Waterworld na etapie oceny ofert.
Zgodnie z orzecznictwem KIO, przepis art. 109 ust. 1 pkt 8 Pzp,
może być
zastosowany
wyłącznie wówczas, jeżeli podanie nieprawdziwych informacji było celowym (zamierzonym)
działaniem wykonawcy lub jest skutkiem rażącego niedbalstwa. Sformułowanie „zamierzone
działanie” wymaga wykazania, że jest to świadome zachowanie podmiotu, zmierzające do
wywołania określonych skutków prawnych (Wyrok KIO z 1.02.2019 r., KIO 45/19; wyrok KIO
z 16.01.2019 r., KIO 34/19). W zaistniałym stanie faktycznym wątpliwości nie powinien
budzić
fakt, że Konsorcjum Waterworld z pełną świadomością i premedytacją wprowadziło
zamawiającego – Miasto Bydgoszcz w błąd, w związku z czym winno ponieść z tego tytułu
odpowiedzialność.
W ocenie Odwołującego, nie można uznać, że aby sankcja wykluczenia mogła być
zastosowana w niniejszym postepowaniu Konsorcjum Waterworld
musiałoby być wykluczone
uprzednio przez
zamawiającego – Miasto Bydgoszcz na podstawie art. 109 ust. 1 pkt 8 Pzp.
Nie można zgodzić się z stanowiskiem zaprezentowanym w wyroku KIO z dnia 29 listopada
2021 r., sygn.
akt: 3315/21 przywołanym przez Konsorcjum Waterworld w wyjaśnieniach do
Zamawiającego. Przepis art. 111 pkt 5) i 6) stanowi o zaistnieniu zdarzenia będącego
podstawą do wykluczenia. Przedmiotowy przepis nie wskazuje, iż musiało takie wykluczenie
nastąpić, a jedynie musiało nastąpić zdarzenie dające podstawę do wykluczenia. W
przypadku
złożenia
przez
Konsorcjum
Waterworld
oświadczenia
świadomie
wprowadzającego w błąd w postepowaniu prowadzonym przez zamawiającego – Miasto
Bydgoszcz, co w niniejszej sprawie nie budzi
żadnych wątpliwości, powinna być
zastosowana sankcja wykluczenia z
niniejszego postępowania. W razie przyjęcia odmiennej
wykładni ww. przepisu, wprowadzenie przez wykonawcę ubiegającego się o zamówienie
publiczne w błąd zamawiającego, mogłoby pozostać bez jakiejkolwiek sankcji w wielu
przypadkach w stosunku do takich wykonawców, gdyż inni uczestnicy postępowania mogliby
nie uzyskać dowodów złożenia oświadczeń wprowadzających w błąd zamawiającego w
terminie na wniesienie odwołania do KIO, jak to miało miejsce w postępowaniu
prowadzonym przez Miasto Bydgoszcz. Tym samym, przepis ten
nie spełniałby również roli
jaką chciał mu również nadać ustawodawca, tj. roli prewencyjnej, nadto byłby przepisem
martwym. Jest to tym bardziej oczywiste w niniejszym przypadku, gdyż Zamawiający - UMK
Uniwersyteckie Centrum Sportowe -
jest w stanie w sposób bezsprzeczny stwierdzić, iż
Konsorcjum Waterworld
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego – Miasto
Bydgoszcz w wyniku zamierzonego działania wprowadziło tego zamawiającego w błąd przy
przedstawianiu informacji, że spełnia warunki udziału w postępowaniu, co wynika z faktu, że
oświadczyło nieprawdę co do zakresu usług świadczonych na rzecz Zamawiającego.
Konsekwencją działania Zamawiającego, wyrażającego się w niewykluczeniu
Konsorcjum Waterworld z
przedmiotowego postępowania, było wybranie oferty Konsorcjum
jako najkorzystniejszej, w
związku z czym należy uznać, że Zamawiający przeprowadził
postępowanie w sposób niezapewniający zachowania uczciwej konkurencji oraz równego
traktowania wykonawców. Gdyby Zamawiający w sposób należyty wyjaśnił okoliczności, do
których Konsorcjum Waterworld nie ustosunkowało się w wyjaśnieniach z dnia 12
października 2022 roku, to Konsorcjum zostałoby wykluczone z postępowania, a oferta
Odwołującego uznana zostałaby za najkorzystniejszą. Celem postępowania jest bowiem
wyłonienie wykonawcy i udzielenie zamówienia publicznego każdemu z wykonawców, który
ma możliwość zrealizowania danego zamówienia z jednoczesnym uwzględnieniem
stosownych przepisów ustawy. Przejawem dyskryminacji bez wątpienia jest każda czynność
Zamawiającego niezgodna z ustawą Pzp, w szczególności utrudniająca wykonawcom
uzyskanie zamówienia publicznego.
Odwołujący załączył do odwołania: Specyfikację warunków zamówienia (SWZ) w
postępowaniu pod nazwą ZP 2/2021 „Obsługa techniczna Centrum Rekreacji Astoria
położonego w Bydgoszczy przy ul. Królowej Jadwigi 23”; wezwanie z dnia 29 października
2021 roku; wezwanie z dnia 9 listopada 2021 roku; o
dpowiedź na wezwanie do złożenia
dokumentów i wyjaśnień z dnia 14 listopada 2021 roku; informację o wyborze oferty
najkorzystniejszej z dnia 15 listopada 2021 roku, korespondencj
ę email z Uniwersytetem
Mikołaja Kopernika, pismo do zamawiającego z 05.10.2022 r., wiadomość mailową z dnia10
października 2022 roku; wyjaśnienia wykonawcy z dnia 12 października 2022 roku.
W
ykonawcy wspólnie ubiegający się o zamówienie - Konsorcjum: WATERWORLD S.
G., WATERWORLD M. G.
Sp. k. z siedzibą w Warszawie zgłosili przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, wnosząc o oddalenie odwołania.
Pismem z dnia 14 listopada 2022 r. Przystępujący przedstawił swoje stanowisko w sprawie.
Wniósł o:
a.
odrzucenie na posiedzeniu niejawnym odwołania na podstawie art. 528 pkt 3 Pzp
z uwagi na wniesienie odwołania po upływie terminu określonego w ustawie Pzp,
b.
w przypadku nie podzielenia przez Krajową Izbę Odwoławczą wniosku z lit. a) – o
oddalenie odwołania w całości z uwagi na bezzasadność podniesionej przez
Odwołującego argumentacji,
c.
zasądzenie od Odwołującego na rzecz Zamawiającego kosztów postępowania
odwoławczego.
Przystępujący wskazał, że w postępowaniu nr ZP 2/2021 złożenie odwołania było
dopuszczalne najpóźniej w terminie 10 dni od dnia dokonania wyboru najkorzystniejszej
oferty, tj. do dnia 25.11.2021
r. oraz przeciwko zamawiającemu w ww. postępowaniu tj.
Miastu Bydgoszcz.
Odwołanie złożone w przedmiotowej sprawie w dniu 31.10.2022 r.,
przeciwko Zamawiającemu (UMK) należy uznać za spóźnione, jak również złożone
przeciwko podmiotowi nie posiadającemu legitymacji do rozstrzygnięcia o zaistnieniu
podstaw wykluczenia Przystępującego w postępowaniu nr ZP 212021. Przystępujący
wskaz
ał, że zasadność wniosku o odrzucenie odwołania uzasadnia również argumentacja
podniesiona w dalszej treści nn. pisma.
Natomiast w
przypadku uznania przez Izbę, że w okolicznościach sprawy nie
występują przesłanki odrzucenia odwołania na podstawie art. 528 pkt 3) Pzp, Przystępujący
wn
iósł o oddalenie odwołania jako niezasadnego.
Przystępujący podkreślił, że w ramach postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego nr ZP 212021 zakończonego 15.11.2021 r. nie doszło do stwierdzenia, że
wobec Przystępującego zaistniały jakiekolwiek podstawy wykluczenia z postępowania.
Wystąpienia podstaw wykluczenia Przystępującego podnosił w odpowiednim terminie sam
Odwołujący, który również był uczestnikiem postępowania nr ZP 212021. Miasto Bydgoszcz
dokonało w postępowaniu nr ZP 212021 wyboru oferty Przystępującego i zawarto z nim
umowę na realizację zamówienia publicznego.
Przystępujący odwołał się do uzasadnienia wyroku KIO z dnia 29 listopada 2021 r.,
sygn. akt: KIO 3315/21 oraz z dnia z dnia 25 maja 2022 r., sygn. akt: KIO 1185/22, podczas
gdy
Odwołujący niezasadnie marginalizuje kwestię konieczności uprzedniego dokonania
wykluczenia wykonawcy na podstawie art. 109 ust. 1 pkt 8 Pzp aby doszło do rozpoczęcia 2-
letniego okresu wykluczenia na powyższej podstawie prawnej. Tymczasem powyższa
kwestia ma kluczowe znaczenie dla możliwości wykluczenia wykonawcy w dalszych
postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego.
Ponadto, j
ak Krajowa Izba Odwoławcza podkreśliła w cytowanym powyżej wyroku o
sygn. akt: KIO 3315/21: „Należy przypomnieć, że przepisy dotyczące podstaw wykluczenia,
jako nomy o charakte
rze sankcyjnym, podlegają wykładni ściślej i nie mogą być rozszerzane
na stany faktyczne, których norma nie wymienia.". Przepis art. 111 ust. 5 Pzp wskazuje, że
w przypadku, o którym mowa w art. 109 ust. 1 pkt 8 Pzp, do wykluczenia dochodzi na okres
2 lat
od zaistnienia zdarzenia będącego podstawa wykluczenia.
J
ak podkreśla się w doktrynie (m.in. Dzierżanowski Włodzimierz i in., Prawo
zamówień publicznych. Komentarz art. 109 Pzp), badanie przesłanki wykluczenia
dokonywane jest w ramach aktualnie prowadzonego p
ostępowania, a stwierdzenie
wstąpienia podstawy wykluczenia ma skutek w obecnym postępowaniu oraz na przyszłość,
W konsekwencji niedopuszczalne będzie dokonanie badania wystąpienia przesłanki
wykluczenia i odnoszenia jej skutków z mocą wsteczną, jak stara się niezasadnie wywodzić
Odwołujący.
Powołana przez Odwołującego okoliczność, że dopiero w dni 04.07.2022 r. skierował
do Zamawiającego wniosek o udzielenie informacji publicznej, jedynie potwierdza, że
zarzuty odwołania zostały podniesione po terminie. Podkreślenia wymaga, że Odwołujący,
jako wykonawca i profesjonalny uczestnik obrotu gospodarczego winien działać z należytą
starannością. Odwołujący miał możliwość uzyskania informacji objętych wnioskiem o
udostępnienie informacji publicznej dużo wcześniej m.in. już w momencie wyboru jako
najkorzystniejszej oferty Przystępującego w postępowaniu ZP 2/2021 prowadzonym przez
Miasto Bydgoszcz, co miało miejsce 15.11.2021 r., co pozwoliłoby na kwestionowanie
postawionych okoliczności już w ramach postępowania prowadzonego przez Miasto
Bydgoszcz. Odwołujący zwlekał z wystąpieniem o ww. informację aż do lipca 2022 r,
Ponieważ uzyskanie wskazanych przez Odwołującego informacji było możliwe już
15.11.2021 r., zarzuty odwołania tym bardziej należy uznać za spóźnione.
Przystępujący wskazał, że pytania objęte wnioskiem o udzielenie informacji z dnia
04.07.2022 r. oraz odpowiedzi na powyższe pytania z dnia 05.07.2022 r. nie potwierdzają,
aby w postępowaniu nr ZP 2/2021 doszło do wprowadzenia w błąd zamawiającego Miasto
B
ydgoszcz w zakresie spełnienia przez Przystępującego warunków udziału w ww.
postępowaniu.
Pytania postawione we wniosku z dnia 04.07.2022 r. mają charakter ogólny,
odnoszący się do obsługi systemu BMS przez pracowników Zamawiającego oraz zawarcia
przez Zam
awiającego umów na obsługę systemu BMS. Pytania nie odnoszą się ani do
kwestii obsługi sytemu BMS przez wykonawców świadczących usługi obsługi technicznej
obiektów Zamawiającego, ani do okoliczności realizacji takiej obsługi systemu w ramach
konkretnego zamówienia na realizację obsługi technicznej obiektów Zamawiającego.
Na podstawie nieprawidłowo sprecyzowanych pytań Odwołujący uzyskał 05.07.2022
r. odpowiedzi nie odnoszące się do okoliczności usług objętych referencjami
przedstawionymi w postępowaniu prowadzonym przez Miasto Bydgoszcz, przez co nie
sp
osób z powyższych odpowiedzi wywodzić faktu braku realizacji przez Przystępującego
obsługi systemu BMS w ramach usługi obsługi technicznej powołanej w celu wykazania
spełnienia warunku udziału w ramach postępowania ZP 2/2021. Za tym bardziej
nieuzasadnione
należy uznać twierdzenia Odwołującego, aby odpowiedzi z dnia 05.07.2022
r. potwierdzały wprowadzenie zamawiającego Miasto Bydgoszcz w błąd co do spełnienia
warunków udziału w postępowaniu ZP 2/2021 przez Przystępującego.
Przystępujący podtrzymał twierdzenia wskazane w wyjaśnieniach z dnia 12.10.2022
r., odnośnie przebiegu realizacji obsługi systemu BMS w ramach obsługi technicznej
obiektów Zamawiającego. Przystępujący podkreślił, że przypadku, gdyby zachodziły
wątpliwości co do realizacji obsługi systemu BMS w ramach obsługi technicznej obiektów
Zamawiającego, zarówno zamawiający Miasto Bydgoszcz, jak i Zamawiający w
przedmiotowym p
ostępowaniu nie dokonaliby wyboru oferty Przystępującego jako
najkorzystniejszej. Ponadto, Zamawiający nie kwestionował zakresu czynności składających
się na obsługę systemu BMS wskazanych w ramach wyjaśnień z dnia 12.10.2022 r.
Przystępujący podkreślił, że informacje podane w wyjaśnieniach nie powodowały
wprowadzenia w błąd zamawiającego. Przytoczone powyżej okoliczności faktyczne sprawy
wskazują, że nawet gdyby do takiego wprowadzenia w błąd mogło dojść (czemu
Przystępujący stanowczo zaprzecza) to działaniom Przystępującego w żadnym wypadku nie
sposób przypisać umyślności lub nieumyślności, z naruszeniem w sposób rażący standardu
wymaganej ostrożności. Do podania informacji wprowadzających w błąd nie mogło dojść tym
bardziej, że w ramach postępowania ZP 2/2021 dołączono drugie referencje, które również
potwierdzały wszystkie elementy warunku udziału, w tym doświadczenie przy obsłudze
teletechnicznej.
W
okolicznościach sprawy nie ma podstaw do stwierdzenia, aby Przystępujący
podlegał sankcji wykluczenia na podstawie art, 109 ust. pkt 8 Pzp w zw. z art. 111 pkt 5 Pzp
w aktualnym postępowaniu.
Zarzuty rzekomego naruszenia art. 16 pkt 1 ustawy Pzp oraz art. 226 ust 1 pkt 2 lit a)
Pzp stanowią zarzuty wtórne względem zarzutu naruszenia art. 109 ust. 1 pkt 8 Pzp w zw. z
art. 111 pkt 5 Pzp, w związku z czym również powinny podlegać oddaleniu.
Zamawiający, pismem z dnia 14 listopada 2022 r., złożył odpowiedź na odwołanie.
Zamawiający wyjaśnił, że w przedmiotowym postępowaniu zgodnie z rozdziałem XV pkt. 2
SWZ
jako podstawy wykluczenia wskazał m.in. fakultatywne przesłanki z art. 109 ust. 1 pkt.
8 i art. 109 ust. 1 pkt. 10 Pzp.
Zamawiający wskazał, że Odwołujący na etapie oceny ofert poinformował
Zamawiającego o występowaniu okoliczności skutkujących koniecznością odrzucenia oferty
Przystępującego z uwagi na ziszczenie się podstawy wykluczenia, o której mowa w art. 109
ust. 1 pkt. 8 Pzp
. W związku z przekazaniem powyższych informacji Zamawiający pismem z
dnia 10 października 2022 r. skierował do Przystępującego wiadomość mailową z prośbą o
złożenie wyjaśnień dotyczących zawiadomienia. Pismem z dnia 12 października 2022r.
Przystępujący złożył wyjaśnienia, w których wskazano, że zamawiający – Miasto Bydgoszcz
nie stwierdził, aby Konsorcjum wprowadziło zamawiającego w błąd, co skutkowało wyborem
oferty
Przystępującego i udzieleniem mu zamówienia publicznego w postępowaniu nr ZP
2/2021. Powyższe wyjaśnienia zostały dodatkowo zweryfikowane przez Zamawiającego w
oparciu o informację o wyborze oferty najkorzystniejszej z dnia 15 listopada 2021r. i
ogłoszenie o udzieleniu zamówienia nr ZP 2/2021, Dz. U./S S35 18/02/2022 90146-2022-PL
(w witrynie TED: https://ted.europa.eu/udl?uri=TED:NOTICE:901462022:TEXT:PL:HTML), z
których jednoznacznie wynika, że zamawiający – Miasto Bydgoszcz udzielił zamówienia
Konsorcjum, a co za tym idzie
– nie stwierdził ziszczenia się przesłanek odrzucenia oferty
Konsorcjum, w szczególności nie stwierdził wystąpienia podstawy wykluczenia, o której
mowa w art. 109 ust. 1 pkt 8.
W świetle powyższego, w ocenie Zamawiającego, brak było podstaw do odrzucenia
oferty Konsorcjum Waterworld
z uwagi na ziszczenie się podstawy wykluczenia, o której
mowa w art. 109 ust. 1 pkt. 8 w zw. z art. 111 pkt. 5 Pzp
. Zamawiający stoi na stanowisku, że
przesłanki wykluczenia określone w art. 108 i 109 Pzp powinny być interpretowane wąsko z
uwagi na swój eliminacyjny charakter. Art. 109 ust. 1 pkt 8 Pzp stanowi, że z postępowania o
udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawcę, który w wyniku zamierzonego działania lub
ra
żącego niedbalstwa wprowadził zamawiającego w błąd przy przedstawianiu informacji, że
nie podlega wykluczeniu, spełnia warunki udziału w postępowaniu lub kryteria selekcji, co
mogło mieć istotny wpływ na decyzje podejmowane przez zamawiającego w postępowaniu o
udzielenie zamówienia, lub który zataił te informacje lub nie jest w stanie przedstawić
wymaganych podmiotowych środków dowodowych. Literalna wykładnia w/w przepisu
uzasadnia wyprowadzenie wniosku, że zamawiający prowadzący postępowanie o udzielenia
z
amówienia w przypadku wprowadzenia fakultatywnej podstawy wykluczenia z postępowania
zobowiązany jest do zbadania, czy zaistniały przesłanki do stwierdzenia okoliczności
wprowadzenia zamawiającego w błąd. Treść powyższego przepisu w sposób jednoznaczny
wsk
azuje, że badaniu przez zamawiającego podlegają okoliczności zaistniałe w danym,
prowadzonym przez tego zamawiającego postępowaniu. W sytuacji, w której zamawiający
stwierdza, że oferent na skutek zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa wprowadził
zamawiającego w błąd przy przedstawianiu informacji wpływających na decyzję
zamawiającego, zamawiający zobowiązany jest wykluczyć wykonawcę z postępowania.
Konsekwencją takiej decyzji jest to, że wykluczony w danym postępowaniu wykonawca
podlega także wykluczeniu z udziału w kolejnych postępowaniach przez okres 2 lat od
zaistnienia zdarzenia będącego podstawą wykluczenia (art. 111 pkt 5 Pzp).
Zamawiający stoi na stanowisku, że wykładnia art. 109 ust. 1 pkt. 8 w zw. z art. 111
pkt 5 Pzp
w sposób przedstawiony przez Odwołującego, tj. w sposób dopuszczający
podejmowanie decyzji o wykluczeniu wykonawcy z postępowania na podstawie zdarzeń
mających miejsce w innym postępowaniu, w którym nie stwierdzono wprowadzenia
zamawiającego w błąd, byłaby wykładnią contra legem, sprzeczną nie tylko z literą ww.
przepisów, ale również z ich celem (por. wyrok KIO z dnia 23 czerwca 2022r., KIO 1457/22).
Za zasadnością takiej wykładni przemawia pogląd wyrażony przez Sąd Okręgowy w
Warszawie w wyroku z dnia 15
kwietnia 2022 r., sygn. akt XXIII Zs 21/22, w którym Sąd
odnosząc się do analogicznej argumentacji wykonawcy przyjął, że cyt. „Zarzut naruszenia
art. 108 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 111 pkt 4 ustawy nPzp, z powołaniem się na okoliczność
zawarcia nielegalneg
o porozumienia w toku postępowania przetargowego, może być
podniesiony i stwierdzony tylko w toku tego postępowania, które objęte zostało nielegalnym
porozumieniem. Dopiero w sytuacji spełnienia tych przesłanek możliwe jest powoływanie się
przez wykonawców na przesłanki wykluczenia konkurującego wykonawcy w bieżącym
postępowaniu (...) Należy zaś przypomnieć, że uregulowana w art. 108 ust. 1 pkt 5) ustawy
nPzp przesłanka wykluczenia z postępowania, znajduje zastosowanie, jeżeli zamawiający
prowadzący dane postępowanie, jest w stanie stwierdzić, że wykonawcy ubiegający się o
zamówienie w tym postępowaniu, zawarli nielegalne porozumienie, mające na celu
zakłócenie konkurencji w tym postępowaniu (...) W świetle art. 111 pkt 4 ustawy nPzp w zw.
z art. 108 ust. 1 pkt 5 ustawy nPzp,
dopiero w sytuacji, w której dany zamawiający
skutecznie wykluczy wykonawcę z postępowania na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 5 ustawy
nPzp powołując się na okoliczność zawarcia przez niego z innym wykonawcą nielegalnego
porozumienia w tok
u tego postępowania, aktualizuje się przesłanka wykluczenia z art. 111
pkt 4 ustawy nPzp.
Dopiero prawomocna decyzja zamawiającego w tym zakresie oznacza,
że wykonawca podlega wykluczeniu z postępowań o udzielenie zamówienia publicznego
przez okres 3 lat i w tej sytuacji znajduje zastosowanie art. 111 pkt 4 ustawy nPzp.".
Analogicznie orzekł Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 4 kwietnia 2022 r., sygn.
akt XXIII Zs 156/22.
W ocenie Zamawiającego, powyższa wykładnia znajduje zastosowanie w niniejszej
s
prawie. Dla prawidłowej wykładni zależności między sankcją przewidzianą w art. 111 Pzp,
a podstawami wykluczenia wykonawcy z postępowania określonymi w art. 108 i 109 Pzp
irrelewantna jest okoliczność, czy wykluczenie nastąpiło na podstawie obligatoryjnej czy też
fakultatywnej przesłanki wykluczenia z postępowania. Ustawodawca pozostawił do decyzji
zamawiającego, czy chce dodatkowo zbadać sytuację podmiotową wykonawców w danym
postępowaniu w określonym zakresie przy jednoczesnym uwzględnieniu zasady
proporc
jonalności z art. 16 Pzp. Tym samym to zamawiający prowadzący dane
postępowanie legitymowany jest do określenia w granicach obowiązujących przepisów
prawa, czy wprowadzenie fakultatywnej przesłanki wykluczenia z postępowania
wykonawców jest adekwatne i proporcjonalne do prowadzonego przez niego postępowania.
W konsekwencji, żaden innym zamawiający nie jest uprawniony do oceny zasadności
decyzji w zakresie przyjęcia fakultatywnych przesłanek wykluczenia z postępowania
wykonawców w postępowaniu prowadzonym przez danego zamawiającego, a tym bardziej
do oceny, czy zostały ziszczone przesłanki wykluczenia z postępowania niezastrzeżone
przez zamawiającego na gruncie innego postępowania. W związku z czym bez znaczenia
dla stwierdzenia ziszczenia się przesłanki wykluczenia z postępowania wykonawcy
dotyczącej wprowadzenia zamawiającego w błąd pozostaje okoliczność, że w postępowaniu
prowadzonym przez z
amawiającego – Miasto Bydgoszcz nie została przewidziana
podstawa wykluczenia na podstawie art. 109 ust. 1 pkt. 8. Ja
k to już zostało wskazane,
warunkiem wykluczenia wykonawcy na podstawie art. 111 pkt 5 Pzp
przez Zamawiającego
z p
ostępowania 90DZP.261.101.2022 jako konsekwencji wprowadzenia zamawiającego -
Miasta Bydgoszcz w błąd jest stwierdzenie przez zamawiającego – Miasto Bydgoszcz, że
taka okoliczność miała miejsce, co musi znaleźć odzwierciedlenie w decyzji o wykluczeniu
takiego wykonawcy na podstawie art. 109 ust. 1 pkt. 8 Pzp
. Analogiczne stanowisko zajęła
Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 29 listopada 2021 r., sygn. akt KIO 3315/21.
Zamawiający w toku niniejszego postępowania zbadał, czy wobec Konsorcjum
Waterworld
zachodzą przesłanki wykluczenia z postępowania wykonawcy, których
wystąpienia nie stwierdzono. W wyjaśnieniach z dnia 12 października 2022r. Konsorcjum
Waterworld
wykazało, że nie zostało wykluczone z postępowania nr ZP 2/2021
prowadzonego przez z
amawiającego – Miasto Bydgoszcz, co Zamawiający zweryfikował w
oparciu o informację o wyborze najkorzystniejszej oferty i ogłoszenie o udzieleniu
zamówienia z tego postępowania.
Mając na uwadze okoliczność, że Konsorcjum Waterworld nie zostało wykluczone z
postępowania nr ZP 2/2021 prowadzonego przez zamawiającego – Miasto Bydgoszcz, brak
było podstaw do przyjęcia, że Konsorcjum Waterworld wprowadziło Zamawiającego w błąd
w
zakresie
istnienia
podstaw
wykluczenia
Konsorcjum
z
p
ostępowania
90DZP.261.101.2022, co w ko
nsekwencji nie dało Zamawiającemu podstaw do wykluczenia
Konsorcjum Waterworld na podstawie art. 109 ust. 1 pkt. 8 oraz art. 109 ust. 1 pkt 10 Pzp.
Krajowa Izba Odwoławcza, uwzględniając dokumentację postępowania, dokumenty
zgromadzone w aktach
sprawy i wyjaśnienia złożone przez strony i uczestnika postępowania
odwoławczego, ustaliła i zważyła, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba stwierdziła, że Odwołujący wykazał posiadanie legitymacji uprawniającej do
wniesienia odw
ołania, stosownie do dyspozycji art. 505 ust. 1 Pzp.
Izba uznała, że wykonawcy wspólnie ubiegający się o zamówienie - Konsorcjum:
WATERWORLD S. G., WATERWORLD M. G.
Sp. k. z siedzibą w Warszawie skutecznie
przystąpili do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, wypełniając
przesłanki określone w art. 525 ust. 1-3 Pzp.
Przystępujący wniósł o odrzucenie na posiedzeniu niejawnym odwołania na
podstawie art. 528 pkt 3 Pzp
z uwagi na wniesienie odwołania po upływie terminu
określonego w ustawie Pzp. Przystępujący podniósł, że złożenie odwołania było
dopuszczalne najpóźniej w terminie 10 dni od dnia dokonania wyboru najkorzystniejszej
oferty w postępowaniu nr ZP 2/2021 prowadzonym przez Miasto Bydgoszcz tj. do dnia
r. oraz przeciwko zamawiającemu w ww. postępowaniu tj. Miastu Bydgoszcz.
Odwołanie złożone w przedmiotowej sprawie w dniu 31.10.2022 r., przeciwko
Zamawiającemu (UMK) należy uznać zatem za spóźnione, jak również złożone przeciwko
podmiotowi
nie posiadającemu legitymacji do rozstrzygnięcia o zaistnieniu podstaw
wykluczenia Przystępującego w postępowaniu nr ZP 212021. Przystępujący wskazał przy
tym, że zasadność wniosku o odrzucenie odwołania uzasadnia również argumentacja
podniesiona w dalsze
j treści niniejszego pisma procesowego.
Izba nie uwzględniła powyższego wniosku Przystępującego o odrzucenie odwołania.
Kluczowe w niniejszej sprawie jest to, że odwołanie dotyczy zaniechania przez
Zamawiającego w przedmiotowym postępowaniu dokonania czynności wykluczenia
Konsorcjum Waterworld
w tym postępowaniu. Podkreślenia wymaga fakt, że badanie
przesłanki wykluczenia wykonawcy dokonywane jest w ramach danego postępowania.
W powyższym zakresie odwołanie zostało wniesione w terminie ustawowym, który
należy liczyć od dnia przekazania wykonawcom informacji o wyborze oferty
najkorzystniejszej.
Nie ma podstaw do uznania, że niniejsze odwołanie jest wnoszone wobec
zaniechania czyn
ności wykluczenia Konsorcjum Waterworld z postępowania ZP 2/2021
„Obsługa techniczna Centrum Rekreacji Astoria położonego w Bydgoszczy przy ul. Królowej
Jadwigi 23”, prowadzonego przez Miasto Bydgoszcz.
Wobec powyższego, Izba stwierdziła, że zarzuty dotyczące zaniechania wykluczenia
wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza w niniejszym
postępowaniu, objęte odwołaniem, niezależnie od słuszności podnoszonych argumentów
faktycznych i prawnych, podlegaj
ą rozpoznaniu na rozprawie, gdyż odwołanie nie podlega
odrzuceniu.
Izba stwierdziła, że nie jest zasadny zarzut naruszenia art. 109 ust. 1 pkt. 8 w zw. z
art. 111 pkt 5 Pzp, poprzez zaniechanie wykluczenia Konsorcjum Waterworld z
postępowania. W konsekwencji nie potwierdziły się także zarzuty naruszenia art. 16 pkt 1
Pzp, poprzez prowadzenie
przez Zamawiającego postępowania w sposób niezapewniający
zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, w wyniku nie
wykluczenia Konsorcjum Waterworld,
pomimo zaistnienia okoliczności, na skutek których
winno
zostać wykluczone oraz art. 226 ust 1 pkt 2 lit a) Pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty Konsorcjum Waterworld pomimo zaistnienia podstaw do wykluczenia z
postępowania.
W pierwszej kolejności należy wskazać, że w przedmiotowym postępowaniu
Zamawiający dopuścił tzw. fakultatywne przesłanki wykluczenia z postępowania określone w
art. 109 ust. 1 pkt. 8 i art. 109 ust. 1 pkt. 10 Pzp. W rozdziale XV pkt. 2 SWZ Za
mawiający
postanowił: „Zamawiający dodatkowo przewiduje wykluczenie Wykonawcy:
w stosunku do którego otwarto likwidację, ogłoszono upadłość, którego
aktywami zarządza likwidator lub sąd, zawarł układ z wierzycielami, którego działalność
gospodarcza jest z
awieszona albo znajduje się on w innej tego rodzaju sytuacji
wynikającej z podobnej procedury przewidzianej w przepisach miejsca wszczęcia tej
procedury - art. 109 ust. 1 pkt 4 ustawy pzp;
który w wyniku zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa wprowadził
Zamawiającego w błąd przy przedstawianiu informacji, że nie podlega wykluczeniu,
spełnia warunki udziału w po-stępowaniu lub kryteria selekcji, co mogło mieć istotny
wpływ na decyzje podejmowane przez Zamawiającego w postępowaniu o udzielenie
zamówienia, lub który zataił te informacje lub nie jest w stanie przedstawić wymaganych
podmiotowych środków dowodowych - art. 109 ust. 1 pkt 8 ustawy pzp;
który w wyniku lekkomyślności lub niedbalstwa przedstawił informacje
wprowadzające w błąd, co mogło mieć istotny wpływ na decyzje podejmowane przez
Zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia - art. 109 ust. 1 pkt 10 ustawy
pzp.”.
Odwołujący zarzucał, że Zamawiający, wbrew przepisom ustawy Pzp, nie wykluczył
Konsorcjum Waterworld
z przedmiotowego postępowania, pomimo ziszczenia się przesłanek
z art. 109 ust. 1 pkt. 8 Pzp, tj. wprowadzenia
zamawiającego w błąd w postępowaniu ZP
2/2021 „Obsługa techniczna Centrum Rekreacji Astoria położonego w Bydgoszczy przy ul.
Królowej Jadwigi 23”, którego skutkiem winno być wykluczenie wykonawcy na okres 2 lat, w
związku z czym nie mógłby przystąpić do przedmiotowego zamówienia, a jego oferta nie
zostałaby wybrana w niniejszym postępowaniu.
Z
daniem Odwołującego, ziściły się przesłanki, których skutkiem winno być
wykluczenie Konsorcjum
Waterworld z przedmiotowego postępowania, z uwagi na
wprowadzenie zamawiającego w błąd w postępowaniu ZP 2/2021 „Obsługa techniczna
Centrum Rekreacji Astoria położonego w Bydgoszczy przy ul. Królowej Jadwigi 23”.
Odwołujący podnosił również, że w danym stanie faktycznym zaszły przesłanki
określone w art. 109 ust. 1 pkt. 8 Pzp, skutkiem czego Zamawiający winien wykluczyć
Konsorcjum Waterworld
, gdyż od zaistnienia zdarzenia stanowiącego podstawę wykluczenia
nie upłynął okres 2 lat (art. 111 pkt 5 Pzp). Jednocześnie w sposób niespójny z powyższym
stanowiskiem, uzasadniając swój interes we wniesieniu odwołania, Odwołujący wyjaśnił, że
„w konsekwencji wyboru oferty Konsorcjum Waterworld, które powinno ulec wykluczeniu na
okres 2 lat z uwagi na wprowadzenie zamawiającego w błąd w postępowaniu ZP 2/2021
„Obsługa techniczna Centrum Rekreacji Astoria położonego w Bydgoszczy przy ul. Królowej
Jadwigi 23”, a tym samym niewybraniu oferty Odwołującego, Odwołujący poniósł szkodę.”
Powyższe wskazuje, że Odwołujący próbuje powiązać zdarzenie, które mogło mieć
miejsce w innym postępowaniu prowadzonym rok wcześniej przez innego zamawiającego, z
podstawą do wykluczenia wykonawcy w przedmiotowym postępowaniu, ponieważ od
tamtego zdarzenia nie upłynęły dwa lata, co miałoby uprawniać Zamawiającego w
przedmiotowym postępowaniu do oceny tamtego zdarzenia pod kątem ziszczenia się
przesłanek, o których mowa w art. 109 ust. 1 pkt 8 Pzp w tamtym postępowaniu, ze skutkiem
wykluczenia w przedmiotowym postępowaniu.
Izba ustaliła, że postępowanie prowadzone przez zamawiającego Miasto Bydgoszcz
nr
ZP 212021 „Obsługa techniczna Centrum Rekreacji Astoria położonego w Bydgoszczy
przy ul.
Królowej Jadwigi 23", zostało rozstrzygnięte w dniu 15.11.2021 r. wyborem jako
najkorzystniejszej oferty Przystępującego - Konsorcjum Waterworld, z którym została
zawarta umowa na realizację ww. zamówienia.
W postępowaniu nr ZP 2/2021 zamawiający Miasto Bydgoszcz nie przewidział
przesłanek fakultatywnych wykluczenia wykonawców z postępowania, zatem zaistnienie
takich przesłanek nie podlegało badaniu w ww. postępowaniu. Konsorcjum Waterworld nie
zostało wykluczone z tego postępowania, gdyż nie doszło do stwierdzenia, że wobec
Przystępującego zaistniały jakiekolwiek podstawy wykluczenia z postępowania.
W niniejszej sprawie kluczową do rozstrzygnięcia jest, kwestia czy w przedmiotowym
postępowaniu Konsorcjum Waterworld podlega wykluczeniu na podstawie art. 109 ust. 1 pkt
8 Pzp w zw. z art. 111 pkt 5 Pzp.
Przepis art. 109 ust. 1 pkt 8 Pzp
stanowi, że z postępowania o udzielenie zamówienia
wyklucza się wykonawcę, który w wyniku zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa
wprowadził zamawiającego w błąd przy przedstawianiu informacji, że nie podlega
wykluczeniu, spełnia warunki udziału w postępowaniu lub kryteria selekcji, co mogło mieć
istotny wpływ na decyzje podejmowane przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie
zamówienia, lub który zataił te informacje lub nie jest w stanie przedstawić wymaganych
podmiotowych środków dowodowych.
Zgodnie z tym przepisem, z
amawiający, w przypadku wprowadzenia w danym
postępowaniu fakultatywnej podstawy wykluczenia z postępowania, ma obowiązek zbadania,
czy zaistniały przesłanki do stwierdzenia okoliczności skutkujących wykluczeniem
wykonawcy z pos
tępowania.
Treść powyższego przepisu jednoznacznie wskazuje, że badaniu podlegają
okoliczności zaistniałe w danym, prowadzonym przez tego zamawiającego postępowaniu. W
sytuacji, w której zamawiający stwierdza, że wykonawca na skutek zamierzonego działania
lub rażącego niedbalstwa wprowadził zamawiającego w błąd przy przedstawianiu informacji
wpływających na decyzję zamawiającego, Zamawiający jest zobowiązany wykluczyć
wykonawcę z danego postępowania.
Konsekwencją wykluczenia wykonawcy w danym postępowaniu, zgodnie z art. 111
pkt 5 Pzp,
jest to, że wykonawca taki podlega także wykluczeniu z udziału w kolejnych
postępowaniach przez okres 2 lat od zaistnienia zdarzenia będącego podstawą wykluczenia.
Izba nie podziela stanowiska Odwołującego, jakoby przepisy art. 109 ust. 1 pkt. 8 w
zw. z art. 111 pkt 5 Pzp dopuszcza
ły podejmowanie decyzji o wykluczeniu wykonawcy przez
zamawiającego z prowadzonego przez niego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego
na podstawie zdarzeń (przesłanek wykluczenia), które wystąpiły w innym
postępowaniu, w którym inny zamawiający nie stwierdził wprowadzenia go w błąd ani nie
wykluczył tego wykonawcy z postępowania.
Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 15 kwietnia 2022 r., sygn. akt XXIII Zs
wskazał w odniesieniu do innej przesłanki fakultatywnej m.in. że „Zarzut naruszenia
art. 108 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 111 pkt 4 ustawy nPzp, z powołaniem się na okoliczność
zawarcia nielegalnego porozumienia w toku postępowania przetargowego, może być
podniesiony i stwierdzony tylko w toku tego postępowania, które objęte zostało nielegalnym
porozumieniem. (...)
W świetle art. 111 pkt 4 ustawy nPzp w zw. z art. 108 ust. 1 pkt 5
ustawy nPzp,
dopiero w sytuacji, w której dany zamawiający skutecznie wykluczy
wykonawcę z postępowania na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 5 ustawy nPzp powołując się
na okoliczność zawarcia przez niego z innym wykonawcą nielegalnego porozumienia w toku
tego postępowania, aktualizuje się przesłanka wykluczenia z art. 111 pkt 4 ustawy nPzp.
Dopiero prawomocna decyzja zamawiającego w tym zakresie oznacza, że wykonawca
podlega wykluczeniu z postępowań o udzielenie zamówienia publicznego przez okres 3 lat i
w tej sytuacji znajduje zastosowanie art. 111 pkt 4 ustawy nPzp." Analogicz
nie orzekł
również Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 4 kwietnia 2022 r., sygn. akt XXIII Zs
Izba w całości podziela powyższy pogląd. Wskazana przez Sąd Okręgowy w
Warszawie wykładnia art. 108 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 111 pkt 4 Pzp w pełni znajduje
zastosowanie w odniesieniu do zarzutu zaistnienia
przesłanki wykluczenia, o której mowa w
art. 109 ust. 1 pkt 8 Pzp w zw. z art. 111 pkt 5 Pzp, a tym samym w niniejszej sprawie.
W ocenie Izby, nie ulega wątpliwości, że badanie przesłanki wykluczenia wykonawcy
z postępowania dokonywane jest przez zamawiającego w ramach danego postępowania.
Stwierdzenie
, że wystąpiła podstawa do wykluczenia wykonawcy, o której mowa wart. 109
ust. 1
pkt 8 Pzp, skutkuje wykluczeniem tego wykonawcy z danego postępowania oraz
zgodnie z art. 111 pkt 5 Pzp ma skutek na przyszłość, tj. w okresie 2 lat, który to okres jest
liczony od dnia wystąpienia zdarzenia będącego podstawą wykluczenia. Żaden inny
zamawi
ający nie jest uprawniony do oceny zasadności decyzji drugiego zamawiającego
podejmowanych w prowadzonym przez niego postępowaniu, w tym m.in. zakresie
zaistnienia podstaw wykluczenia wykonawc
ów.
Zgodnie z art. 111 pkt 5 Pzp, aby sankcja wykluczenia odnio
sła skutek na przyszłość,
to w danym postępowaniu zamawiający musi dokonać czynności wykluczenia wykonawcy
na podstawie art. 109 ust. 1 pkt 8 Pzp.
Niedopuszczalne jest zatem
wykluczenie wykonawcy w danym postępowaniu z
uwagi na wystąpienie zdarzenia, które mogło by być podstawą wykluczenia wykonawcy w
innym postępowaniu, w którym to wykonawca ten nie został jednak wykluczony.
P
odkreślić należy, że przepisy dotyczące podstaw wykluczenia, jako nomy o
charakterze sankcyjnym,
eliminującym wykonawców z postępowania, podlegają wykładni
ściślej i nie mogą być rozszerzane na inne stany faktyczne, niż wymienione w przepisach
ustawy.
W
okolicznościach tej sprawy nie wystąpiła przesłanka do wykluczenia Konsorcjum
Waterworld na podstawie art. 109 ust. pkt 8 Pzp w zw. z art. 111 pkt 5 Pzp w
przedmiotowym
postępowaniu. Odwołujący nie podnosił zarzutu, że Zamawiający w
niniejszym postępowaniu został wprowadzony w błąd przez Przystępującego, co powinno
skutkować wykluczeniem Konsorcjum Waterworld na podstawie art. 109 ust. 1 pkt 5 Pzp.
Zamawiający, w oparciu o informację o wyborze oferty najkorzystniejszej z dnia 15
listopada 2021r. i ogłoszenie o udzieleniu zamówienia nr ZP 2/2021, Dz. U./S S35
18/02/2022 90146-2022-PL,
prawidłowo dokonał weryfikacji okoliczności, że zamawiający –
Miasto Bydgoszcz udzielił ww. zamówienia Konsorcjum Waterworld, a tym samym nie
stwierdził wystąpienia w tamtym postępowaniu przesłanek wykluczenia, o których mowa w
art. 109 ust. 1 pkt 8 Pzp.
Na marginesie tylko
należy wskazać, gdyż zarzut w tym zakresie nie był zawarty w
odwołaniu, że mając na uwadze okoliczność, iż Konsorcjum Waterworld nie zostało
wykluczone z postępowania nr ZP 2/2021 prowadzonego przez zamawiającego – Miasto
Bydgoszcz, brak było również podstaw do przyjęcia, że Konsorcjum Waterworld
wprowadziło Zamawiającego w przedmiotowym postępowaniu w błąd w zakresie
wystąpienia podstaw wykluczenia Konsorcjum z tego postępowania (90DZP.261.101.2022).
W świetle powyższego, brak jest podstaw do odrzucenia oferty Konsorcjum
Waterworld
z uwagi na ziszczenie się w przedmiotowym postępowaniu podstawy
wykluczenia, o której mowa w art. 109 ust. 1 pkt. 8 w zw. z art. 111 pkt. 5 Pzp. Zarzuty
naruszenia art. 16 pkt 1 Pzp oraz art. 226 ust 1 pkt 2 lit a) Pzp jako
zarzuty wtórne względem
zarzutu naruszenia art. 109 ust. 1 pkt 8 Pzp w zw. z art. 111 pkt 5 Pzp, również podlegały
oddaleniu, jako nieuzasadnione.
Uwzględniając powyższy stan rzeczy, ustalony w toku postępowania, Izba orzekła,
jak w sentencji, na podstawie art. 553 Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 557 i art. 575 ustawy
z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze
zm.) oraz § 5 pkt 1 i 2 oraz § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
30 grudnia 2020 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. z 2020 r.
Przewodniczący:
…………………………