Sygn. akt: KIO 2908/22
WYROK
z dnia 24 listopada 2022 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Marzena Teresa Ordysińska
Protokolant:
Wiktoria Ceyrowska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 listopada 2022 r. w Warszawie, odwołania
w
niesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 2 listopada 2022 r. przez
wykonawcę Budir System spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka
komandytowa w Warszawie w
postępowaniu prowadzonym przez Gminę Zbuczyn
orzeka:
Oddala odwołanie.
2. Kosztam
i postępowania odwoławczego obciąża wykonawcę Budir System spółka
z
ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w Warszawie, i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez wykonawcę Budir
System spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w
Warszawie
tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od wykonawcy Budir System spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
spółka komandytowa w Warszawie na rzecz Gminy Zbuczyn kwotę 3 600 zł 00 gr
(słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) tytułem wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do 580 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo Zamówień
Publicznych (Dz. U. 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
…………………………….
Sygn. akt KIO 2908/22
U z a s a d n i e n i e
I. Gmina Zbuczyn (dalej: Zamawiający), prowadzi na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września
2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.; dalej: Prawo zamówień
publicznych albo ustawa Pzp) postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego
przedmiotem jest pn. „Budowa budynku przedszkola gminnego w Zbuczynie”, nr postępowania
IN.271.15.2022.
W dniu 2 listopada 2022 r. w tymże postępowaniu, przez wykonawcę Budir
System spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w Warszawie
(dalej: Odwołujący) zostało wniesione odwołanie.
Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie:
1) art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy Pzp poprzez jego niezasadne zastosowanie,
pomimo że
złożone przez Odwołującego dokumenty potwierdzały spełnianie warunków udziału
w
postępowaniu, ponieważ zdaniem Odwołującego wykazał on spełnienie warunku
udziału w postępowaniu polegającego na uprzednim wykonaniu określonego
budynku o wymaganej powierzchni użytkowej 800 m
2) art. 112 ust. 2 pkt 4 Pzp w zw. z art. 116 ust.
1 Pzp w zw. z §9 ust. 1 pkt 1
Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w
sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub
oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (Dz. U. z 2020 r. poz.
2415) poprzez nieprecyzyjne określenie zakresu informacji, jakie Wykonawca ma
wskazać w wykazie robót budowlanych na potwierdzenie spełnienia warunku udziału
w postępowaniu dotyczącego doświadczenia wykonawcy;
3) art. 128 ust. 1 Pzp w zw. z art. 116 ust. 1
Pzp w zw. z art. 16 Pzp w zw. z §9 ust. 1
pkt 1 Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020
r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub
oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (Dz. U. z 2020 r. poz.
2415) poprzez nieprecyzyjne żądanie złożenia nieokreślonego dokumentu spoza
katalogu dopuszczalnych podmiotowych środków dowodowych;
4) art. 98 ust. 6 pkt 1 Pzp poprzez jego niezasadne zastosowanie, pomimo że
złożone Odwołującego dokumenty potwierdzały spełnianie warunków udziału w
postępowaniu, nie wystąpiła więc przesłanka zatrzymania wadium.
W konsekwencji tak podniesionych zarzutów, Odwołujący wnosił o:
1) uwzględnienie odwołania;
2) nakazanie Zamawiającemu unieważnienie czynności odrzucenia oferty
Wykonawcy;
3) nakazanie Zamawiającemu unieważnienie czynności zatrzymania wadium;
4) nakazanie Zamawiającemu dokonania ponownego badania i oceny ofert z
uwzględnieniem
oferty Odwołującego.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie i na rozprawie wnosił o oddalenie odwołania.
Izba
ustaliła, że nie zaszła żadna z przesłanek, o których stanowi art. 528
Prawa zamówień publicznych, skutkujących odrzuceniem odwołania.
II.
Krajowa Izba Odwoławcza, po przeprowadzeniu rozprawy, ustaliła i zważyła, co
następuje: odwołanie podlega oddaleniu.
Ustaleń okoliczności, stanowiących podstawę rozstrzygnięcia, Izba dokonała
na podstawie kopii dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, przekaza
nej przez Zamawiającego do akt sprawy, w tym
w szc
zególności specyfikacji warunków zamówienia (dalej: SWZ), wezwań
skierowanych do Odwołującego, dotyczących spełnienia warunków udziału w
postępowaniu, odpowiedzi Odwołującego na te wezwania, informacji inwestora o
powierzchni wykonanego uprzednio przez Odw
ołującego przedszkola oraz projektu
budowlanego spornego przedszkola.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła co następuje.
1. Zamawiający w Rozdziale V ust. 1 pkt 2 lit. b ppkt a) SWZ opisał warunek udziału
w pos
tępowaniu dotyczący zdolności technicznej i zawodowej w zakresie
doświadczenia posiadanego przez wykonawcę w następujący sposób: „wykonawca
spełni warunek, jeśli wykaże, że wykonał w terminie ostatnich 5 lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie, co najmniej jedną robotę budowlaną polegającą na budowie lub
przebudowie budynku o powierzchni użytkowej min. 800 m
, przy czym wskazana
robota budowlana powinna obejmować swym zakresem łącznie roboty
ogólnobudowlane oraz roboty instalacyjne w zakresie instalacji sanitarnych,
elektrycznych i wentylacyjnych, a jej wartość nie może być mniejsza niż 3 000 000 zł
brutto (słownie: trzy miliony złotych). Oferent zobowiązany jest do podania rodzaju
robót, wartości, daty i miejsca wykonania robót, podmiotów na rzecz których zostały
wykonane oraz załączenia dowodów, określających, czy roboty te zostały wykonane
należycie, w szczególności informacji o tym, czy roboty zostały prawidłowo
zakończone, przy czym dowodami, o których mowa są referencje bądź inne
d
okumenty wystawione przez podmiot, na rzecz którego roboty budowlane były
wykonywane.”
2. W dniu 4 października 2022 r. Wykonawca na podstawie art. 274 ust 1 Pzp został
wezwany do złożenia podmiotowych środków dowodowych ‒ wykazu robót
budowlanych: „Oferent zobowiązany jest do podania rodzaju robót, wartości, daty i
miejsca wykonania robót, podmiotów na rzecz których zostały wykonane oraz
załączenia dowodów, określających, czy roboty te zostały wykonane należycie, w
szczególności informacji o tym czy roboty zostały prawidłowo zakończone, przy czym
dowodami
, o których mowa są referencje bądź inne dokumenty wystawione przez
podmiot, na rzecz którego roboty budowlane były wykonywane według załącznika nr
5 do SWZ
”.
3. W odpowiedzi na wezwanie w dniu 10 października 2022 r. Odwołujący złożył
podmiotowe środki dowodowe, w tym wykaz wykonanych robót budowlanych wg
wzoru zawartego w
załączniku nr 5 do SWZ wraz z protokołem końcowym odbioru
robót na potwierdzenie należytego wykonania robót.
4. Zamawiający pismem z 20 października 2022 r. wezwał Wykonawcę do
uzupełnienia wykazu, ponieważ uznał, że „z załączonych dokumentów nie wynika,
aby wykonawca spełniał warunki udziału w postepowaniu w zakresie wykonania, tj.
budowy
lub przebudowy budynku o powierzchni użytkowej min. 800 m
”.
5. W odpowiedzi na to wezwanie w dniu 25 października 2022 r. Odwołujący
oświadczył, że suma powierzchni zamieszczonej w wykazie roboty budowlanej
wynosiła 883,44 m
, a
dodatkowo przesłał rzut parteru budynku wykazywanego w
doświadczeniu wraz z zestawieniem projektowanych pomieszczeń. Z zestawienia
przedstawionego przez Wykonawcę wynikała suma powierzchni 883,44 m2.
6. Zamawiający zwrócił się w trybie art. 128 ust. 5 Prawa zamówień publicznych do
inwestora wykazywanej przez Odwołującego roboty budowlanej – Gminy Goworowo i
w dniu 26
października 2022 r. uzyskał informację, że w projekcie budowlanym w
zestawieniu powierzchni wg norm PN-ISO 9836:2015-
12 powierzchnia użytkowa
przedszkola i żłobka w Goworowie wynosi 694,19 m
7. W dniu 28 października 2022 r. Zamawiający poinformował Wykonawcę o
odrzuceniu jego oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c Pzp powołując jako
podstawę niewykazanie spełnienia warunku udziału w postępowaniu. Dodatkowo na
podstawie art. 98 ust.
6 pkt 1 Zamawiający zatrzymał wadium w wysokości 100 000
zł.
Odwołujący kwestionował w odwołaniu opisane wyżej czynności
Zamawiającego. Jego zdaniem Zamawiający nie zdefiniował pojęcia „powierzchni
użytkowej” w warunku udziału w postępowaniu, który zawarł w Rozdziale V ust. 1 pkt
2 lit. b ppkt a) SWZ, a wszelkie wątpliwości należy interpretować na korzyść
wykonawcy.
Odwołujący podnosił, że definicję powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego można
znaleźć w różnych ustawach i rozporządzeniach, nie ma jej natomiast w ustawie
Prawo
budowlane. Odwołujący przywoływał art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 21
czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o
zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 172), art. 1a ust. 1 pkt 5 ustawy
z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych
(t.j. Dz.U. z 2022 poz. 1452) oraz art. 16 ust. 4 ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o
podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U.2021.1043), a także rozporządzenie Rady
Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów
Budowlanych (Dz.U. Nr 112 poz. 1316).
Odwołujący wskazywał, że różnica w sumie powierzchni użytkowej
deklarowana przez niego oraz wskazana przez inwestora Gminę Goworowo wynika z
wprowadzenia
– wyłącznie w normie PN-ISO 9836:2015-12 – dodatkowego podziału
powierzchni użytkowej i powierzchni ruchu (korytarze, hole, itp.); w definicjach
ustawowych i wynikających z rozporządzeń przytoczonych powyżej, powierzchnie
takie jak korytarze, hole, wliczają się do powierzchni użytkowej budynku, natomiast
inaczej traktowane są w normie PN-ISO 9836:2015-12 i wliczane do powierzchni
użytkowej budynku nie są.
Z takim stanowiskiem nie zgadzał się Zamawiający i w odpowiedzi na
odwołanie oraz na rozprawie wnosił o oddalenie odwołania.
Zdaniem Zamawiającego, odpowiedź Odwołującego na wezwanie z 22.10.2022 r.
była enigmatyczna i celowo nie używał on pojęcia powierzchnia „użytkowa”.
Wątpliwości Zamawiającego wzbudził ponadto załączony do odpowiedzi rysunek,
ponieważ różnił się on, od tego zamieszczonego na stronie internetowej inwestora,
tabelką – na stronie inwestora tabelka była widoczna, natomiast na rysunku
załączonym przez Odwołującego tabelka miała inną treść. Różnice uwidocznione są
przez porównanie dokumentów załączonych do odpowiedzi na odwołanie, gdzie
Zamawiający załączył zarówno wydruk ze strony internetowej inwestora, jak i wydruk,
który Odwołujący załączył do odpowiedzi z dnia 25 października 2022r.
Ponieważ porównanie tych dwóch dokumentów rodzi wątpliwości, to
Zamawiający również uważa, że wyciąg z projektu Przedszkola w Goworowie
również jest wadliwy, ponieważ tabela ze wskazaną przez Odwołującego
powierzchnią użytkową dotyczy jedynie projektowania charakterystyki energetycznej,
gdzie ta powierzchnia może być obliczana według innej metodologii. Wyjaśnia, że
prawo budowlane określa jednoznacznie obwiązki uczestników procesu
budowalnego. Zamawiający zwracał uwagę, że to projektant określa powierzchnię
użytkową, na podstawie rozporządzenia w sprawie projektu budowlanego, które
odsyła z kolei do polskiej normy. Zatem pojęcie powierzchni użytkowej w kontekście
projektu budowlanego jest jasne i jednoznaczne. To nie Zamawiający i nie
wykonawca ustala wielkość powierzchni użytkowej. Zamawiający podnosił, że
inwestor w odpowiedzi na pytanie Zamawiającego poinformował, że powierzchnia
użytkowa wyniosła 694,19m
na podstawie zapisów w projekcie budowlanym, co było
tożsame z tabelą na rysunku zamieszonym na stronie internetowej inwestora.
Na podstawie powyższych ustaleń i stanowisk Stron, Izba zważyła, co następuje.
Stosownie do art. art. 226
ust. 1 pkt 2 lit. c Prawa zamówień publicznych,
Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie złożył w przewidzianym terminie
oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1 Prawa zamówień publicznych, lub
podmiotowego środka dowodowego, potwierdzających brak podstaw wykluczenia lub
spełnianie
warunków
udziału
w postępowaniu,
przedmiotowego
środka
dowodowego, lub innych dokumentów lub oświadczeń.
W postępowaniu o udzielenie zamówienia, w którym złożono odwołanie,
Zamawiający wymagał posiadania doświadczenia wybudowaniu przedszkola o
powierzchni użytkowej co najmniej 800 m². W ocenie Izby Odwołujący nie wykazał
spełnienia tego warunku i nie przedstawił odpowiednich dokumentów, dlatego
odrzucenie oferty Odwołującego było uzasadnione.
Wywody Odwołującego odnośnie różnych definicji „powierzchni użytkowej” w
różnych przepisach nie mogą mieć wpływu, w postępowaniu, w którym złożono
odwołanie, na określenie desygnatu tego pojęcia (tj. tego, co Zamawiający rozumiał
przez powierzchnię użytkową, opisując warunek udziału w postępowaniu). Nie
można znaleźć żadnych powodów, dla których w tymże postępowaniu do
poszukiwania zakresu znaczeniowego definicji powierzchni użytkowej stosować
przepisy ustawy o ochronie lokatorów albo prawa spadkowego. Przedmiotem
zamówienia są roboty budowlane; Zamawiający opisał warunek posiadania
odpowiedniego doświadczenia, wskazując na konieczność wykonania określonych
robót budowlanych: budowy lub przebudowy budynku przedszkola o powierzchni
minimum 800 m². Izba w całości podzieliła stanowisko Zamawiającego, że użyte
przez niego w opisie warunku pojęcie powierzchni użytkowej należy interpretować w
świetle przepisów prawa budowlanego.
Zgodnie z § 20. ust. 1 pkt 4 lit b rozporządzenia ministra rozwoju z dnia 11
września 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego
(t.j. Dz.U. 2022 r. poz. 1679) w nowo projektowanych budynkach powierzchnię
użytkową budynku pomniejsza się o powierzchnię: przekroju poziomego wszystkich
wewnętrznych przegród budowlanych, przejść i otworów w tych przegrodach, przejść
w przegrodach zewnętrznych, balkonów, tarasów, loggii, schodów wewnętrznych i
podestów w lokalach mieszkalnych wielopoziomowych, nieużytkowych poddaszy, a
powierzchnię użytkową budynku powiększa się o powierzchnię: antresol, ogrodów
zimowych oraz wbudowanych, ściennych szaf, schowków i garderób, przy określaniu
powierzchni użytkowej powierzchnię pomieszczeń lub ich części o wysokości w
świetle równej lub większej od 2,20 m zalicza się do obliczeń w 100%, o wysokości
równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - w 50%, natomiast
o
wysokości mniejszej od 1,40 m pomija się całkowicie.
Odwołujący zauważał, że w obecnym postępowaniu Zamawiający dolicza
korytarze do powierzchni użytkowej natomiast inwestor spornego przedszkola tych
korytarzy nie wliczał, co pokazuje, zdaniem Odwołującego na niekonsekwencje w
uznaniu tego, co jest powierzchnią użytkową, a to nie powinno obciążać wykonawcy.
Izba przeprowadziła dowód z okazanego przez Odwołującego na rozprawie
oryginału projektu budowlanego, którego inwestorem jest Gmina Goworowo, tj.
projektu budowlanego Żłobka i Przedszkola w Goworowie, z siedzibą w Goworówku
wraz z zagospodarowaniem terenu. Na stronie 25 projektu, zawierającej opis
techniczno-
architektoniczny, w rozdziale „Parametry techniczno-użytkowe” podano
zestawienie powierzchni ‒ wskazano, że powierzchnia zabudowy wynosi 989m
powierzchnia całkowita 989m
, powierzchnia netto 883,44m
, powierzchnia użytkowa
694,19m
Zatem, bez żadnych wątpliwości należy stwierdzić, że projektant określił
(obliczył) powierzchnię użytkową spornego przedszkola na 694,19m
. Wobec tego
faktu, na tym etapie postępowania, jakiekolwiek próby polemiki odnośnie powierzchni
użytkowej spornego przedszkola nie mogą mieć wpływu na ocenę, czy Odwołujący
spełnia warunek udziału w postępowaniu. Rację miał Zamawiający, że to właśnie
autor projektu określa wielkość powierzchni użytkowej. Jakakolwiek próba
przedstawiania dowodów przeciwnych jest próbą dowodzenia wbrew osnowie
dokumentu. Izba uznała, że wielkość powierzchni użytkowej podana przez
projektanta w projekcie budowlanym jest rozstrzygająca.
Na etapie przygotowywania oferty, Odwołujący nie mógł nie zauważyć różnicy
pomiędzy wielkością powierzchni użytkowej podaną w projekcie przedszkola w
Goworowie (694,19m
), a wymaganą przez Zamawiającego (800m
). J
eżeli wymóg
Zamawiającego był dla Odwołującego niejasny, powinien był złożyć w odpowiednim
czasie pytanie do specyfikacji. Na tym etapie postępowania nie można zmienić
warunku udziału w postępowaniu. Reasumując, nie można uznać, że Odwołujący
posiada doświadczenie w budowie przedszkola o powierzchni użytkowej co najmniej
800m
, skoro posiada doświadczenie w budowie budynku, który zgodnie z projektem
ma powierzchnię użytkową 694,19m
Zatem nie doszło do naruszenia przepisu art. 226 ust.- 2 pkt 1 lit c Prawa
zamówień publicznych i innych, podnoszonych przez Odwołującego, w tym art. 98
ust.
pkt 1 Prawa zamówień publicznych. Odwołujący twierdził, że przywołany przepis
został niezasadne zastosowany, ponieważ złożone przez niego dokumenty
potwierdzały spełnianie warunków udziału w postępowaniu, nie wystąpiła więc, jego
zdaniem, przesłanka zatrzymania wadium. Jednak w ocenie Izby, jak wynika z
ustaleń powyżej, Odwołujący nie uzupełnił dokumentów, potwierdzających budowę
przedszkola o wymaganej przez Zamawiającego powierzchni (800m
Ze względu na powyższe, Izba orzekła, jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku
postępowania, na podstawie art. 557 oraz art. 575 ustawy Prawo zamówień
publicznych oraz w
oparciu o przepisy rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z
dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szcz
egółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący:
………………….……