KIO 2958/22 POSTANOWIENIE dnia 22 listopada 2022 r.

Sygn. akt: KIO 2958/22 

POSTANOWIENIE 

z dnia 22 listopada 2022 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

Przewodniczący: 

Aleksandra Kot 

Członkowie:   

Beata Konik 

Piotr Kozłowski 

Protokolant:   

Oskar Oksiński 

po  rozpoznaniu  na  posiedzeniu  niejawnym 

z  udziałem  stron  w  dniu  22  listopada  2022  r. 

w 

Warszawie  odwołania  wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu 

listopada 2022 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 

Centrum  Elektronicznych  Usług  Płatniczych  eService  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Warszawie, 

"TECS"  Telecommunication  &  E-

Commerce  Solutions  GmbH  z  siedzibą  w  Wiedniu, 

Powszechn

a Kasa Oszczędności Bank Polski S.A. z siedzibą w Warszawie w postępowaniu 

prowadzonym przez zamawiającego: Ministerstwo Finansów z siedzibą w Warszawie 

postanawia: 

umarza  postępowanie  odwoławcze  na  podstawie  art.  568  pkt  2  ustawy  Prawo 

zamówień publicznych; 

nakazuje  zwrot  z  rachunku  bankowego  Urzędu  Zamówień  Publicznych  na  rzecz 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  Centrum 

Elektronicznych  Usług  Płatniczych  eService  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Warszawie, 

"TECS"  Telecommunication  &  E-

Commerce  Solutions  GmbH  z  siedzibą  w 

Wiedniu, 

Powszechna  Kasa  Oszczędności  Bank  Polski  S.A.  z  siedzibą  w 

Warszawie  kwoty  15  0

00,00  zł  (słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  00/100) 

stanowiącej uiszczony wpis od odwołania. 

Stosownie do art. 579 ust. 1 

oraz art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo 

zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejsze postanowienie  – 

w 

terminie 14  dni  od  dnia jego doręczenia  -  przysługuje skarga  za  pośrednictwem  Prezesa 

Krajowej Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący: 

………………………………………. 

Członkowie:   

………………………………………. 

………………………………………. 

Sygn. akt:  

KIO 2958/22 

Uzasadnienie 

Ministerstwo  Finansów  z  siedzibą  w  Warszawie  (dalej:  „Zamawiający”  oraz 

„Ministerstwo”) prowadzi na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień 

publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2021  r.  poz.  1129  ze  zm.,  dalej: 

„ustawa  Pzp”)  postępowanie 

o 

udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  pn.

  „

Realizacja 

całodobowej  obsługi  płatności  bezgotówkowych  dokonywanych  przez  Użytkowników 

Systemu  Poboru  Opłat  Drogowych”  (Numer  referencyjny:  R/045/22/DPO/G/245,  dalej: 

„Postępowanie”).  

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej w dniu 26 lipca 2022 r. pod numerem 2022/S 142-406651.  

Wartość wskazanego zamówienia przekracza progi unijne. 

7  listopada  2022  r.  wykonawcy 

wspólnie  ubiegający  się  o  udzielenie  zamówienia: 

Centrum  Elektronicznych  Usług  Płatniczych  eService  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Warszawie, 

"TECS"  Telecommunication  &  E-

Commerce  Solutions  GmbH  z  siedzibą  w  Wiedniu  oraz 

Powszechna  Kasa  Oszczędności  Bank  Polski  S.A.  z  siedzibą  w  Warszawie  (dalej: 

„Odwołujący” oraz „eService”) wnieśli odwołanie wobec czynności i zaniechania Ministerstwa 

polegających  na  odrzuceniu  ofert  złożonych  w  Postępowaniu  oraz  unieważnieniu 

Postępowania  w  dniu  28  października  2022  r.,  przy  jednoczesnym  zaniechaniu  odrzucenia 

oferty  i  wykluczeniu  z  Postępowania  wykonawcy  PolCam  Systems  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą 

w Warszawie (dalej: 

„PolCam” oraz „Spółka”).  

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów: 

1)  art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp w zw. z art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp w zw. z art. 8 

ust.  1  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art. 

58 § 1 i 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks 

cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm., dalej: 

„k.c.”) w zw. z art. 5 k.c. poprzez 

bezzasadne  zaaprobowanie  wniosku  PolCam  o  zwrot  wadium  wniesionego 

w 

Postępowaniu,  podczas  gdy  wniosek  ten  był  sprzeczny  z  zasadami  współżycia 

społecznego,  miał  na  celu  obejście  przepisów  Prawa  zamówień  publicznych  i  jako 

taki  s

tanowił  nadużycie  prawa  podmiotowego,  bowiem  PolCam  złożył  wniosek  o 

zwrot  wadium  mimo  skorzystania  ze  środka  ochrony  prawnej  wniesionego  w  celu 

eliminacji 

oferty Odwołującego złożonej w Postępowaniu, przy czym sam PolCam nie 

spełniał (i nie spełnia) warunków udziału w Postępowaniu, a złożony wniosek o zwrot 

wadium  ma  na  celu  jedynie 

uniemożliwienie  Zamawiającemu  dokonania  kwalifikacji 

podmiotowej PolCam w Postępowaniu; 

2)  art. 255 pkt 2 ustawy Pzp w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp w zw. z art. 98 ust. 

2 pkt 3 ustawy Pzp w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp 

w zw. z art. 58 § 1 i 2 k.c. w zw. 

z art.  5  k.c. 

poprzez  bezzasadne  unieważnienie  Postępowania,  w  sytuacji,  w  której 

złożony  przez  PolCam  wniosek  o  zwrot  wadium  jest  nieważny  i  stanowi  nadużycie 

prawa  podmiotowego,  a  ponadto  oferta  Odwołującego  nie  została  jeszcze 

prawomocnie odrzucona; 

3)  art. 109 ust. 1 pkt 8 lub 10 ustawy Pzp w zw. art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) i b) ustawy Pzp 

w zw. z art. 112 ust. 2 pkt 2 i 4 ustawy Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp poprzez 

zaniechanie  wykluczenia,  a  w  konsekwencji  odrzucenia  oferty  wykonawcy  PolCam, 

podczas  gdy  wykonawca  ten  w  wyniku  zamierzonego  działania  lub  rażącego 

niedbalstwa  wprowadził  Zamawiającego  w  błąd  przy  przedstawianiu  informacji 

dotyczących  spełnia  warunku  udziału  w  Postępowaniu  opisanego  w  punkcie  7.1.2 

Specyfikacji  Warunków  Zamówienia  (dalej:  „SWZ”)  tj.  posiadania  statusu  agenta 

rozliczeniowego  w  rozumieniu  art.  2  pkt  1a)  ustawy  z  dnia  19  sierpnia  2011  r. 

o 

usługach płatniczych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2360, dalej: „u.o.p.”), co mogło mieć 

istotny  wpływ  na  decyzje  podejmowane  przez  Ministerstwo  w  Postępowaniu  lub  co 

najmniej  w  wyniku  lekkomyślności  lub  niedbalstwa  przedstawił  informacje 

wprowadzające  w  błąd,  dotyczące  spełniania  warunku  udziału  w  Postępowaniu 

opisanego  w  punkcie  7.1.2  SWZ  co  mogło  mieć  istotny  wpływ  na  decyzje 

podejmowane przez Zamawiającego w Postępowaniu. 

W związku z powyższym Odwołujący wniósł o:  

1)  merytoryczne rozpa

trzenie przez Krajową Izbę Odwoławczą (dalej: „KIO”) niniejszego 

odwołania i jego uwzględnienie w całości; 

dopuszczenie  i  przeprowadzenie  dowodów  z  dokumentacji  Postępowania,  a  także 

dowodów  opisanych  szczegółowo  w  treści  niniejszego  odwołania  oraz  dowodów, 

które zostaną powołane i przedłożone na rozprawie; 

nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności odrzucenia ofert i unieważnienia 

Postępowania z dnia 28 października 2022 r.; 

nakazanie  Zamawiającemu  przeprowadzenia  ponownego  procesu  badania  i  oceny 

ofert 

złożonych w Postępowaniu i odrzucenie oferty PolCam z uwagi na niespełnianie 

warunków  udziału  w  Postępowaniu  oraz  wykluczenie  PolCam  z  Postępowania  na 

podstawie art. 109 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, ewentualnie art. 109 ust. 1 pkt 10 ustawy 

Pzp; 

zasądzenie  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  kosztów  postępowania 

odwoławczego,  w  tym  kosztów  doradztwa  prawnego,  według  norm  przepisanych 

i 

zgodnie z fakturą przedstawioną przez Odwołującego na rozprawie. 

W treści uzasadnienia zarzutów odwołania wykonawca eService wskazał, że w jego 

ocenie  wniosek  PolCam  o  zwrot  wadium  jest  nieważny,  wskutek  skorzystania  przez  tego 

wykonawcę  ze  środka  ochrony  prawnej  w  celu  podważenia  czynności  wyboru  oferty 

Odwołującego  jako  najkorzystniejszej  w  Postępowaniu  (wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej 

z dnia  2

0  października  2022  r.  o  sygn.  akt  KIO  2636/22),  która  to  czynność  stała  się 

następnie powodem  złożenia tegoż  wniosku.  Odwołujący podkreślił,  że wobec powyższego 

Zamawiający  nie  powinien  był  odrzucać  oferty  Polcam  (a  w  konsekwencji  unieważniać 

Postępowania), lecz dokonać kwalifikacji podmiotowej tego wykonawcy, a w jej efekcie dojść 

do wniosku 

– co już wcześniej zresztą uczynił – że PolCam nie spełnia warunków udziału w 

Postępowaniu.  Co  więcej  –  zdaniem  wykonawcy  eService  –  PolCam  powinien  zostać 

wyeliminowany z 

Postępowania nie tylko z uwagi na fakt niespełniania warunków udziału w 

Postępowaniu, ale także wskutek wprowadzenia Ministerstwa w błąd co do tej okoliczności. 

W  ocenie  Odwołującego  zachowanie  PolCam  stanowi  wypaczenie  celu  instytucji 

zwrotu  wadium,  a  w  konsekwencji  nie zasługuje na  ochronę. Według  eService,  nie sposób 

nie  dostrzec,  i

ż  PolCam  czekał  ze  złożeniem  wniosku  o  zwrot  wadium  do  momentu,  gdy 

Krajowa Izba Odwoławcza wyda orzeczenie w przedmiocie wniesionego przez niego środka 

ochrony  prawnej  (sygn.  akt  KIO  2636/22). 

Odwołujący  zaznaczył,  że  choć  PolCam  złożył 

wniosek  o zwrot  wadium  w 

momencie,  w  którym  oferta  wykonawcy  eService  formalnie  w 

dalszym  ciągu  pozostawała  najkorzystniejszą  w  Postępowaniu,  to  wówczas  było  już 

oczywiste,  że  Zamawiający  czynność  tę  unieważni    –  i  uczyni  to  bezpośrednio  wskutek 

skorzystania  przez  PolCam  ze  środka  ochrony  prawnej  w  odniesieniu  do  właśnie  tej 

czynności.  

eService 

podkreślił,  że  całokształt  zachowania  PolCam  –  tj.  złożenie  oferty 

w 

Postępowaniu  mimo  braku  spełniania  warunków  udziału  w  nim,  jedynie  po  to,  by 

zakwestionować wybór oferty Odwołującego, a następnie złożenie wniosku o zwrot wadium, 

by  spróbować  uniknąć  dokonania  przez  Zamawiającego  oceny  oferty  Spółki,  mając  już 

świadomość  odrzucenia  oferty  Odwołującego  –  jest  sprzeczny  z  zasadami  współżycia 

społecznego, ma na celu obejście przepisów Prawa zamówień publicznych i nie zasługuje na 

ochronę. 

Nadto  eService 

wskazał,  że  skoro  z  jednej  strony  Zamawiający  w  dniu  21 

października  2022  r.  unieważnił  czynność  wyboru  oferty  Odwołującego  jako 

najkorzystniejszej w 

Postępowaniu, a z drugiej PolCam nie złożył skutecznie wniosku o zwrot 

wadium  w 

Postępowaniu,  to  Ministerstwo  powinno  przeprowadzić  obecnie  kwalifikację 

podmiotową w zakresie braku podstaw do wykluczenia oraz spełniania warunków udziału w 

Postępowaniu w odniesieniu do Spółki. Odwołujący podniósł, że jak trafnie wskazywał sam 

Zamawiający  w toku  postępowania  odwoławczego  prowadzonego  pod  sygn.  akt  KIO 

2636/22, nie ulega 

wątpliwości, że PolCam tych warunków nie spełniał i nie spełnia. Spółka 

bowiem 

nie  posiadała  (i  nadal  nie  posiada)  statusu  agenta  rozliczeniowego  w  rozumieniu 

ustawy o usługach płatniczych, co było wymagane w pkt 7.1.2 SWZ w brzmieniu nadanym 

modyfikacją  SWZ  z  11  sierpnia  2022  r.  i  zostało  wykazane  w  toku  wskazanego  powyżej 

postępowania  odwoławczego.  Odwołujący  podkreślił,  że  PolCam  składając  ofertę  musiał 

posiadać  pełną  świadomość,  że  nie  spełnia  warunków  udziału  w  Postępowaniu,  tj.  nie 

posiada  statusu  agenta  rozliczeniowego  w  rozumieniu  art.  2  pkt  1a)  u.o.p.,  a  pomimo  to 

potwierdził zapoznanie się z treścią SWZ, w tym m.in. spełnienie przedmiotowego warunku 

udziału, co bez wątpienia nie odpowiada stanowi rzeczywistemu. Z tych względów w ocenie 

eService 

PolCam powinien zostać wykluczony z Postępowania na podstawie art. 109 ust. 1 

pkt 8 ustawy Pzp lub ewentualnie art. 109 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp.  

21 listopada 

2022 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęła odpowiedź na 

odwołanie, w której Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania w całości. 

14  listopada  2022  r.  PolCam 

zgłosił  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego 

zainicjowanego  wskutek  odwołania  wniesionego  przez  eService,  wskazując,  że  posiada 

interes  w  uzyskaniu  rozstrzygnięcia na  korzyść Zamawiającego.  Spółka podniosła,  że  choć 

jej 

oferta  została  odrzucona  na  skutek  złożenia  przez  nią  wniosku  o  zwrot  wadium  (tj.  na 

podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  14  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  98  ust.  2  pkt  3  ustawy  Pzp

),  zaś 

samo  Postępowanie  zostało  unieważnione  przez  Ministerstwo  ze  względu  na  to,  że 

wszystkie oferty złożone w Postępowaniu podlegały odrzuceniu (tj. na podstawie art. 255 pkt 

2  ustawy  Pzp),  o

dwołanie  wniesione  przez  eService  zmierza  do  podważenia  powyższych 

czynności  Zamawiającego  w celu  wykluczenia  PolCam  z  Postępowania  ze  względu  na 

rzekome niespełnienie przez Spółkę warunków udziału w Postępowaniu oraz wprowadzenie 

Zamawiającego  w  błąd.  W ocenie  PolCam  jego  interes  w  zgłoszeniu  przystąpienia  do 

postępowania  odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego  jest  zatem  oczywisty,  gdyż  dzięki 

przystąpieniu  Spółka  uzyska  możliwość  obrony  przed  zarzutami  sformułowanymi  przez 

Odwołującego,  co  w  konsekwencji  pozwoli  jej  uniknąć  wykluczenia  z  rynku  zamówień 

publicznych. 

PolCam podkreślił, że brak możliwości podjęcia skutecznej obrony narazi go na 

wymierną  szkodę  finansową  spowodowaną  brakiem  możliwości  uczestniczenia  w 

postępowaniach  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  (w  skrajnym  przypadku  nawet  przez 

okres  dwóch  lat),  w  tym  również  w  nowym  postępowaniu  dotyczącym  przedmiotowego 

z

amówienia.  

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: 

Izba 

postanowiła  nie  dopuścić  do  udziału  w  postępowaniu  odwoławczym  po  stronie 

Z

amawiającego  zgłaszającego  przystąpienie  Polcam  Systems  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą 

w Warszawie 

w  związku  z  tym,  że  jak  stanowi  przepis  art.  98  ust.  3  ustawy  Pzp  złożenie 

wniosku  o  zwrot  wadium  powoduje  rozwiązanie  stosunku  prawnego  z  wykonawcą  wraz 

z 

utratą  przez  niego  prawa  do  korzystania  ze  środków  ochrony  prawnej,  o  których  mowa 

w dziale  IX. 

Mając  na  uwadze  treść  przywołanego  przepisu,  należy  uznać,  że  ustawa  Pzp 

wiąże  ze  złożeniem  wniosku  o  zwrot  wadium  skutek  w  postaci  rozwiązania  stosunku 

prawnego  pomiędzy  zamawiającym  a  wykonawcą,  co  stanowi  swoiste  zakończenie 

postępowania  o udzielenie  zamówienia  w  stosunku  wykonawca  -  zamawiający  (zob.  M. 

Stachowiak [w:] 

Dzierżanowski Włodzimierz i in., Prawo zamówień publicznych. Komentarz, 

Warszawa  2021,  LEX).  PolCam 

składając  w  dniu  21  października  2022  r.  wniosek  o  zwrot 

wadium 

wniesionego  w  Postępowaniu  utracił  zatem  status  wykonawcy,  którego  definicję 

legalną ustawodawca zawarł w art. 7 pkt 30 ustawy Pzp. Stosownie natomiast do brzmienia 

przepisu  art.  525  ust.  1  ustawy  Pzp 

przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  w 

terminie  3  dni  od  dnia  otrzymania  kopii  odwołania  może  zgłosić  wykonawca,  określając 

stronę,  do  której  przystępuje,  i  interes  w uzyskaniu  rozstrzygnięcia  na  korzyść  strony,  do 

której przystępuje. Powyższe wskazuje, że do przystąpienia do postępowania odwoławczego 

uprawnione są jedynie te podmioty, które w objętym odwołaniem postępowaniu o udzielenie 

zamówienia  publicznego,  w  chwili  składania  zawiadomienia  o  przystąpieniu,  są 

wykonawcami.  W  ocenie 

składu  orzekającego  nie  może  więc  przystąpić  do  niniejszego 

postępowania  odwoławczego  podmiot,  który  status  wykonawcy  utracił  na  wcześniejszym 

etapie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wskutek złożenia wniosku o zwrot 

wadium na podstawie art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Zasadnym jest bowiem 

podkreślenie, 

że  krąg  podmiotów  posiadających  status  wykonawcy  ulega  zawężeniu  wraz  z  przebiegiem 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego.  Na  etapie  poprzedzającym  składanie 

ofert  lub  wniosków  o  dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu  będzie  on  faktycznie 

przysługiwał  każdemu,  kto  z  racji  oferowania  na  rynku  wykonania  robót  budowlanych  lub 

obiektu  budowlanego,  dostawy  produktów  bądź  świadczenia  usług,  będzie  potencjalnie 

zainteresowany postępowaniem, z kolei już po upływie terminu składania ofert lub wniosków 

o  dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu  będzie  on  przysługiwał  wyłącznie  tym,  którzy 

owe  oferty  lub  wnioski  złożyli  (zob.  P.  W.  [w:]  G.B.A.  i  in.,  Prawo  zamówień  publicznych. 

Komentarz aktualizowany, LEX 2022). 

Podobnie podmiot, który wycofał złożoną ofertę przed 

upływem  terminu  składania  ofert  (art.  219  ust.  2  ustawy  Pzp),  również  traci  status 

wykonawcy  i  nie  może  zgłosić  przystąpienia.  W  takiej  sytuacji  zamawiający  nie  otworzy 

wycofanej  oferty  podczas  otwarcia  ofert  i 

w  konsekwencji  nie  będzie  jej  badał  w toku 

dalszego  postępowania,  gdyż  wycofaną  ofertę  traktuje  się  jak  nigdy  nie  złożoną.  Należy 

podkreślić,  że  zgodnie  z  art.  219  ust.  2  ustawy  Pzp  ustawodawca  dopuścił  możliwość 

wycofania  oferty  złożonej  dotychczas,  ale  jedynie  przed  upływem  terminu  składania  ofert. 

Wynika to 

z faktu, że wykonawca nie jest związany swoją ofertą do upływu terminu składania 

ofert, ale od dnia 

upływu tego terminu, przy czym pierwszym dniem terminu związania ofertą 

jest  dzień,  w  którym  upływa  termin  składania  ofert  (art.  220  ust.  1  ustawy  Pzp).  Niemniej 

jednak  w  ocenie  s

kładu  orzekającego  złożenie  wniosku  o  zwrot  wadium  w  sytuacji,  gdy 

oferta wykonawcy nie 

została wybrana jako najkorzystniejsza, a sam wykonawca rezygnuje 

z 

wnoszenia  środków  ochrony  prawnej  i  dalszego  ubiegania  się  o  udzielenie  zamówienia, 

może być także uznane za sposób wycofania oferty już po upływie terminu składania ofert. 

W komentarzu 

Urzędu  Zamówień  Publicznych  do  ustawy  Pzp  wskazano,  iż  cel  regulacji 

zwrotu wadium na wniosek 

sprowadza się do stworzenia możliwości wcześniejszego zwrotu 

wadium  wykonawcom,  którzy  –  według  własnej  oceny  –  nie  mają  realnych  szans  na 

otrzymanie  zamówienia  i  dlatego  nie  są  zainteresowani  dalszym  uczestnictwem 

w 

postępowaniu  (zob.  „Prawo  zamówień  publicznych”  -  komentarz  pod  redakcją  Huberta 

Nowaka  i  Mateusza  Winiarza,  Urząd  Zamówień  Publicznych,  Warszawa  2021,  str.  337). 

W momencie 

złożenia  wniosku  o  zwrot  wadium  z  mocy  prawa  ulega  zatem  rozwiązaniu 

stosunek  prawny  z 

wykonawcą,  który  zyskuje  możliwość  szybszego  odzyskania  wadium 

zabezpieczającego  ofertę.  Wobec  powyższego  zasadnym  jest  przyjęcie,  że  od  tego,  czy 

dany podmiot wypełnia definicję wykonawcy zawartą w art. 7 pkt 30 ustawy Pzp, uzależniony 

jest 

– na różnych etapach postępowania o udzielenie zamówienia – zakres jego uprawnień, 

w tym np. odnoszący się do skutecznego wnoszenia odwołania czy zgłoszenia przystąpienia 

do postępowania odwoławczego. Mając na uwadze okoliczności faktyczne niniejszej sprawy 

oraz 

wskazane  okoliczności  prawne  Izba  uznała,  że  PolCam  stracił  status  wykonawcy 

i w konsekwencji  u

tracił  możliwość  skutecznego  stania  się  uczestnikiem  postępowania 

odwoławczego. 

Izba  stwierdziła,  że  nie  zachodzą  przesłanki  do  odrzucenia  odwołania,  o  których 

stanowi przepis art. 528 ustawy Pzp. 

Uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i  stanowiska  stron 

złożone w pismach procesowych, jak też podczas posiedzenia niejawnego z udziałem stron 

skład orzekający postanowił umorzyć postępowanie odwoławcze na podstawie art. 568 pkt 2 

ustawy Pzp.  

Izba ustaliła, że wyrokiem z dnia 20 października 2022 r. w sprawie o sygn. akt KIO 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  uwzględniła  odwołanie  PolCam  wniesione  w  dniu  5 

października  2022  r.  w  zakresie  zarzutu  nr  1  oraz  części  zarzutu  nr  3  i  nakazała 

Z

amawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej oraz powtórzenie 

czynności  badania  i  oceny  ofert,  w  tym  odrzucenie  oferty  wykonawców  wspólnie 

ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  Centrum  Elektronicznych  Usług  Płatniczych 

eService  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Warszawie,  "TECS"  Telecommunication  &  E-Commerce 

Solutions  GmbH  z 

siedzibą  w  Wiedniu  oraz  Powszechna  Kasa  Oszczędności  Bank  Polski 

S.A.  z  siedzibą  w Warszawie  na  podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  5  oraz  art.  226  ust.  1  pkt  8 

ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Następnie  w  dniu  21  października  2022  r.  PolCam  złożył  wniosek  o  zwrot  wadium 

wniesionego w 

Postępowaniu powołując się na art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp oraz art. 226 

ust.  1 pkt  14  ustawy  Pzp.  W  treści  przedmiotowego pisma PolCam  wskazał,  że  w związku 

z 

tym, iż wybór najkorzystniejszej oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie 

zamówienia:  Centrum  Elektronicznych  Usług  Płatniczych  eService  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą 

w Warszawie,  "TECS"  Telecommunication  &  E-

Commerce  Solutions  GmbH  z  siedzibą 

w 

Wiedniu oraz Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A. z siedzibą w Warszawie 

nie  został  unieważniony  i  pozostaje  w  mocy,  powyższe  czyni  niniejszy  wniosek 

dopuszczalnym i uzasadnionym. 

Mając  na  uwadze  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  o  sygn.  akt  KIO  2636/22,  24 

października  2022  r.  Zamawiający  poinformował  o  unieważnieniu  czynności  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej  dokonanego  w  dniu  26 

września  2022  r.  tj.  wyboru  oferty  wskazanego 

powyżej konsorcjum (pismo datowane na dzień 21 października 2022 r.). 

28  października  2022  r.  Ministerstwo  zawiadomiło  o  odrzuceniu  ofert  złożonych 

w 

Postępowaniu tj.: oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: 

Centrum  Elektronicznych  Usług  Płatniczych  eService  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Warszawie, 

"TECS"  Telecommunication  &  E-

Commerce  Solutions  GmbH  z  siedzibą  w  Wiedniu  oraz 

Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A. z siedzibą w Warszawie - na podstawie 

art. 226 ust. 1 pkt 5 i pkt 8 ustawy Pzp oraz oferty PolCam - na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 

14  ustawy  Pzp,  a  w  kon

sekwencji  o  unieważnieniu  Postępowania  w  oparciu  o  przepis  art. 

255 pkt 2 ustawy Pzp.  

Tytułem  wstępu  należy  wskazać,  że  zgodnie  z  art.  98  ust.  2  pkt  3  ustawy  Pzp 

„Zamawiający, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku 

zwraca  wadium  wykonawcy

:  (…)  3)  po  wyborze  najkorzystniejszej  oferty,  z  wyjątkiem 

wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza (…)”. 

Stosownie do brzmienia przepisu art. 98 ust. 3 ustawy Pzp 

„Złożenie wniosku o zwrot 

wadium,  o  k

tórym mowa w ust. 2, powoduje rozwiązanie stosunku prawnego z wykonawcą 

wraz  z  utratą  przez  niego  prawa  do  korzystania  ze  środków  ochrony  prawnej,  o  których 

mowa w dziale IX”. 

W  myśl  art.  226  ust.  1  pkt  14  ustawy  Pzp  zamawiający  odrzuca  ofertę  jeśli 

wykonawca  nie  wniósł  wadium,  lub  wniósł  w  sposób  nieprawidłowy  bądź  nie  utrzymywał 

wadium  nieprzerwanie  do  upływu  terminu  związania  ofertą  lub  złożył  wniosek  o  zwrot 

wadium przypadku, o którym mowa w art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. 

Zgodnie  natomiast  z  art.  568  pkt  2  ustawy  Pzp 

Izba  umarza  postępowanie 

odwoławcze, w formie postanowienia, w sytuacji stwierdzenia, że dalsze postępowanie stało 

się z innej przyczyny zbędne lub niedopuszczalne.  

Mając na uwadze powyższe oraz podtrzymując w pełni argumentację przedstawioną 

odnośnie braku możliwości skutecznego przystąpienia PolCam do niniejszego postępowania 

odwoławczego,  Izba  stwierdziła,  że  skoro  w  momencie  złożenia  przez  Spółkę  wniosku  o 

zwrot  wadium 

nastąpiło  rozwiązanie  stosunku  prawnego  zamawiający  -  wykonawca 

w 

Postępowaniu  i  tym  samym  PolCam  z  mocy  prawa  utracił  status  wykonawcy 

w 

Postępowaniu  oraz  uprawnienie  do  korzystania  ze  środków  ochrony  prawnej,  o  których 

mowa  w  dziale  IX  ustawy  Pzp, 

dalsze  prowadzenie  postępowania  odwoławczego  w  tej 

sprawie stało się niedopuszczalne. 

Należy bowiem podkreślić, że zgodnie z literalnym brzmieniem przepisu art. 98 ust. 3 

ustawy  Pzp 

już  sama  czynność  złożenia  przez  wykonawcę  wniosku  o  zwrot  wadium 

powoduje  rozwiązanie  z  nim  stosunku  prawnego  wraz  z  utratą  prawa  do  korzystania  ze 

środków ochrony prawnej, o których mowa dziale IX. Złożenie wniosku na podstawie art. 98 

ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp powoduje natomiast odrzucenie oferty wykonawcy zgodnie z art. 226 

ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp. 

Zasadnym jest zatem przyjęcie, że w okolicznościach faktycznych 

rozpoznawanej  sprawy  PolCam 

mając  pełną  świadomość  rozwiązania  z  nim  stosunku 

prawnego  i  odrzucenia  jego  oferty 

z  Postępowania  –  czemu  dał  wyraz  w  piśmie  z  dnia  21 

października 2022 r. – zrezygnował z dalszego udziału w Postępowaniu. Wobec powyższego 

w 

ocenie Izby przywrócenie do Postępowania – zgodnie z żądaniem eService zawartym we 

wniesionym  odwołaniu  –  podmiotu,  który  z  mocy  prawa  utracił  status  wykonawcy,  należy 

uznać  za  niedopuszczalne.  Wymaga  podkreślenia,  że  ustawodawca  określił  dwie 

podstawowe  zasady  zwrotu  wadium  tj.: 

zwrot  wadium  po  spełnieniu  się  przesłanek 

wskazanych  enumeratywnie  w przepisie  art.  98 ust.  1  ustawy  Pzp  bez wniosku  wykonawcy 

oraz zwrot wadium na wniosek wykonawcy w przypadkach

, o których mowa w art. 98 ust. 2 

ustawy  Pzp,  w  tym  m.in.  po  wyborze  najkorzystniejszej  oferty,  o  ile  wniosek  nie  zostanie 

złożony przez wykonawcę, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza (art. 98 ust. 

2 pkt 3 ustawy Pzp). Należy podkreślić, że w przepisach ustawy Pzp nie wskazano żadnego 

maksymalnego 

terminu  na  złożenie  przez  wykonawcę  wniosku  w  przedmiocie  zwrotu 

wadium.  Przepis 

art.  98 ust.  2  ustawy  Pzp  umożliwia wykonawcy  wcześniejsze odzyskanie 

wadium  niż  przewiduje  to  art.  98  ust.  1  ustawy  Pzp,  jeśli  wykonawca  taki  nie  jest  już 

zainteresowany  dalszym 

udziałem  w postępowaniu,  a  tym  samym  ubieganiem  się  o 

udzielenie zamówienia. W takim przypadku wykonawca, który złożył wniosek o zwrot wadium 

przestaje być z mocy prawa uczestnikiem postępowania i rezygnuje z prawa do wnoszenia 

środków ochrony prawnej, o których mowa w dziale IX, a zatem do skutecznego podważania 

ewentualnych  dalszych 

czynności  dokonanych  przez  zamawiającego  w  postępowaniu  o 

udzielenie 

zamówienia  publicznego.  W rozpoznawanej  sprawie  doszło  właśnie  do  takiej 

sytuacji,  gdyż  PolCam  złożył  wniosek  o zwrot  wadium  na  podstawie  art.  98  ust.  2  pkt  3 

ustawy  Pzp 

w  dniu  21  października  2022  r.  tj.  po  wyborze  oferty  najkorzystniejszej 

wykonawcy  eService 

(Zamawiający  poinformował  o unieważnieniu  czynności  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej  z  dnia 

26  września  2022  r.  dopiero  w  dniu  24  października  2022  r.)  w 

konsekwencji  czego  z  mocy  prawa 

doszło  do  rozwiązania  stosunku  prawnego  między 

Zamawiającym  a  PolCam,  na  skutek  czego  PolCam  utracił  status  wykonawcy  w 

Postępowaniu.  PolCam  skorzystał  zatem  z  ustawowego  uprawnienia  do  wcześniejszego 

zwrotu  wadium, 

i  w  tym  kontekście  –  wbrew  twierdzeniom  Odwołującego  –  bez  znaczenia 

stają się powody, dla których Spółka złożyła wniosek o zwrot wadium.  

Nadto  zasadnym  jest  zauważenie,  że  podstawowym  zarzutem  odwołania  eService, 

którego  ewentualne  uwzględnienie  miałoby  zmierzać  do  rozpoznania  dalszych  zarzutów 

odwołania  oraz  doprowadzenia  do  przywrócenia  oferty  wykonawcy  PolCam  do 

Postępowania i w konsekwencji do jego wykluczenia, ponownego odrzucenia jego oferty i w 

końcu do powtórnego unieważnienia Postępowania, jest zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 

14 ustawy Pzp w zw. z art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp w zw. 

z  art.  58  §  1  i  2  k.c.  w zw.  z  art.  5  k.c.  dotyczący  bezzasadnego  zaaprobowania  wniosku 

PolCam o zwrot wadium wniesionego w 

Postępowaniu. Biorąc pod uwagę powyższe należy 

wskazać, że odwołanie de facto sprowadza się do zakwestionowania czynności wykonawcy 

tj.  złożenia  wniosku  o  zwrot  wadium,  której  skutkiem  było  odrzucenie  oferty  PolCam  i 

unieważnienie Postępowania. W tym miejscu wymaga podkreślenia, że – jak stanowi przepis 

art.  513  ustawy  Pzp 

–  odwołanie  przysługuje  na  niezgodne  z  przepisami  ustawy  Pzp 

czynności lub zaniechania zamawiającego podjęte w postępowaniu o udzielenie zamówienia 

publicznego,  a 

także  na  zaniechanie  przeprowadzenia  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  lub  zorganizowania  konkursu  na  podstawie  przepisów  ustawy  Pzp  pomimo 

takiego  obowiązku.  Mając  na  uwadze  treść  komentowanego  przepisu  zasadnym  jest 

przyjęcie,  że  Izba  rozpoznając  odwołanie  bada  czynności  i  zaniechania  zamawiającego. 

Dyspozycją  przepisu  art.  513  ustawy  Pzp  nie  zostały  jednak  objęte  czynności  dokonane 

przez  wykonawcę.  Nadto  należy  zauważyć,  że  wobec  faktu  złożenia  przez  wykonawcę 

wniosku o zwrot wadium na podstawie art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp 

Zamawiający nie jest 

zobowiązany do badania takiego wniosku, a jedynie – w przypadku zaistnienia przesłanki, o 

której mowa w przytoczonym przepisie – do odrzucenia oferty wykonawcy na podstawie art. 

226 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp oraz zwrotu wadium zgodnie z art. 98 ust. 4 lub ust. 5 ustawy 

Pzp. 

Żaden przepis ustawy Pzp nie obliguje bowiem zamawiającego do ustalania przyczyn 

złożenia  wniosku  o  zwrot  wadium,  a  tym  samym  brak  jest  regulacji,  które  ograniczałyby 

uprawnienie wykonawcy 

do wcześniejszego otrzymania wadium niż wynika to z przepisu art. 

98 ust. 1 ustawy Pzp w sytuacji rezygnacji z 

dalszego ubiegania się o udzielenie zamówienia 

publicznego  po  wyborze  oferty  najkorzystniejszej. 

Dodatkowo  zwrócić  należy  uwagę,  że 

zgodnie  z  treścią  przepisu  art.  98  ust.  3  ustawy  Pzp  już  samo  złożenie  wniosku  powoduje 

skutek  w  postaci  rozwiązania  stosunku  prawnego  między  zamawiającym  i  wykonawcą. 

Wobec  powyższego  w  ocenie  Izby  również  z  tego  względu  nieistotne  są  powody  złożenia 

przez PolCam wniosku o zwrot wadium, gdy

ż nie ulega wątpliwości, że w niniejszej sprawie 

została  spełniona  przesłanka,  o  której  mowa  w  art.  98  ust.  2  pkt  3  ustawy  Pzp.  Z 

dokumentacji  postępowania  przekazanej  przez  Zamawiającego  wynika  bowiem,  że  w 

pierwszej  kolejności  21  października  2022  r.  został  złożony  wniosek  PolCam  o  zwrot 

wadium,  a  następnie  w  dniu  24  października  2022  r.  Ministerstwo  przekazało  informację  o 

uniew

ażnieniu  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  złożonej  przez  Odwołującego. 

Należy  podkreślić,  że  choć  pismo  pt.  „Informacja  o  unieważnieniu  czynności  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej” datowane jest na dzień 21 października 2022 r. i zostało podpisane przez 

Zamawiającego w tym samym dniu, jednak po złożeniu przez PolCam wniosku na podstawie 

art. 98 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, liczy 

się moment uzewnętrznienia tej informacji, a więc dzień, 

w 

którym  Zamawiający  zawiadomił  wykonawców  biorących  udział  w  Postępowaniu  o 

dokonaniu 

wyżej  wymienionej  czynności.  Bez  wątpienia  zatem  zgodnie  z  chronologią 

zdarzeń  wniosek  o  zwrot  wadium  został  złożony  przed  unieważnieniem  czynności  wyboru 

oferty najkorzystniejszej z dnia 

26 września 2022 r., co zresztą dostrzegł sam Odwołujący w 

treści  odwołania,  wskazując,  że  PolCam  zdążył  złożyć  rzeczony  wniosek  w  momencie,  w 

którym  oferta  eService  formalnie  w  dalszym  ciągu  pozostawała  najkorzystniejszą  w 

Postępowaniu. Wobec tego twierdzenia Odwołującego, iż złożenie przez PolCam wniosku o 

zwrot  wadium 

miało  na  celu  obejście  przepisów  ustawy  Pzp  należy  uznać  za  całkowicie 

nieuzasadnione.  

Niezależnie  od  powyższego  Izba  wskazuje,  że  w  niniejszym  postępowaniu 

odwoławczym wykonawca eService de facto nie dążył do uzyskania zamówienia będącego 

przed

miotem Postępowania, ale do unieważnienia Postępowania. Jednocześnie Odwołujący 

w  treści  odwołania  zadeklarował,  że  w  dalszym  ciągu  zamierza  złożyć  skargę  na  wyrok 

Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 20 października 2022 r. o sygn. akt KIO 2636/22 tj. bronić 

stanowiska, iż jego oferta nie podlegała odrzuceniu, a zatem – jak podkreślił eService – nie 

istnia

łaby  podstawa  do  unieważnienia  Postępowania.  W  ocenie  składu  orzekającego 

okoliczności te dodatkowo uczyniły niniejsze postępowanie bezprzedmiotowym.  

Mając  na  uwadze  wskazane  okoliczności  faktyczne  i  prawne  Izba  –  działając  na 

podstawie  art.  553  zd.  2  w  zw.  z  art.  568  pkt  2  ustawy  Pzp 

–  umorzyła  postępowanie 

odwoławcze  na  posiedzeniu  niejawnym  z  udziałem  stron  uznając,  że  dalsze  prowadzenie 

postępowania w niniejszej sprawie stało się niedopuszczalne.  

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  jego  wyniku  na 

podstawie  art.  557  ustawy  Pzp 

w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów 

z 

dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania 

odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania 

(Dz.U.  z  2020  r. 

poz.  2437)  nakazując  zwrot  Odwołującemu  kwoty  uiszczonej  przez  niego 

tytułem wpisu od odwołania.  

Wobec powyższego orzeczono, jak w sentencji. 

Przewodniczący: 

Członkowie:   

………………………………………. 

……………………………………….