KIO 3006/22 WYROK dnia 29 listopada 2022 r.

Sygn. akt: KIO 3006/22 

WYROK 

z dnia 29 listopada 2022 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Aleksandra Patyk 

Protokolant:            

Mikołaj Kraska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  25  listopada  2022  r.  w  Warszawie 

odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  14  listopada  2022  r.  przez 

wykonawcę  Remondis  KroEko  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Krośnie  w  postępowaniu 

prowadzonym przez 

Gminę Domaradz 

orzeka: 

Oddala odwołanie.  

Kosztami postępowania obciąża Odwołującego i: 

.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: 

siedem  t

ysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  Odwołującego  tytułem 

wpisu od odwołania. 

Stosownie  do  art. 

579  ust.  1  i  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  Prawo 

zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2021  r.,  poz.  1129  z  późń.  zm.)  na  niniejszy  wyrok  -  

w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia  - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa 

Krajowej I

zby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      …………………………….. 

Sygn. akt: KIO 3006/22 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający  –  Gmina  Domaradz  [dalej  „Zamawiający”]  prowadzi  postępowanie  

o udzielenie zamówienia w trybie podstawowym, o którym mowa w art. 275 pkt 1 ustawy Pzp 

na 

odbiór  i  zagospodarowanie  odpadów  komunalnych  z  gospodarstw  domowych  z  terenu 

gminy Domaradz w I półroczu 2023 roku (znak postępowania: ZP.271.9.2022).  

Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych 

w dniu 9 listopada 2022 r. pod numerem nr 2022/BZP 00431309/01. 

W  dniu  14  listopada  2022  r.  wykonawca  Remondis  KroEko 

Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  

w Krośnie [dalej „Odwołujący”] wniósł odwołanie zarzucając Zamawiającemu naruszenie: 

- art. 353

 KC

, art. 483 § 1 KC, art. 473 § 1 KC, 471 KC, 354 § 2 KC, art. 5 KC w zw. z art. 8 

ust. 1 ustawy Pzp, art. 16 pkt 3) ustawy oraz art. 433 ust. pkt 2 i 3 ustawy Pzp, 

jak również  

art.  22  ustawy  o  odpadach  w  związku  z  dyrektywą  2004/35/WE  Parlamentu  Europejskiego  

i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu 

do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu w treści pkt III 

1.  5)  SWZ,  4.2  lit.  d)  OPZ  oraz  §  7  ust.  1-4  odpowiedzialności  Wykonawcy  za  osiągnięcie 

wskazanych tam 

poziomów mimo tego, że:  

Wykonawca jest odpowiedzialny za zagospodarowanie wyłącznie części odpadów z pośród 

tych  podlegających  odbiorowi,  podczas  gdy  to  Zamawiający  samodzielnie  dokonał  wyboru 

instalacji,  do  kt

órej mają  być przekazywane  odpady  zmieszane  (niesegregowane)  i  odpady 

podlegające biodegradacji,  

poza  odpadami  odbieranymi  przez  Wykonawcę,  na  terenie  Gminy  Domaradz  niezależnie 

od  umowy,  kt

óra  zostanie  zawarta  w  ramach  niniejszego  postępowania,  odbierane  są 

odp

ady  od  właścicieli  nieruchomości  niezamieszkałych  przez  inne  podmioty  wpisane  do 

Rejestru  Działalności  Regulowanej,  a  właściciele  nieruchomości  mają  prawo  do 

przekazywania  odpad

ów  także  do  innych  miejsc  zbierania  odpadów  na  terenie  gminy  oraz 

poza  nią,  podczas  gdy  dokumentacja  niniejszego  postępowania  czyni  Wykonawcę  tego 

zam

ówienia  publicznego  odpowiedzialnym  za  osiągnięcie  wyżej  wskazanych  poziomów 

także z tych odpadów, których Wykonawca w ramach niniejszej umowy nie odbiera,  

Wykonawca  nie  ma  żadnego  wpływu  na  to,  jakie  odpady  zostaną  przez  mieszkańców 

umieszczone  w  pojemnikach  przeznaczonych  do  odbioru  przez  Wykonawcę,  wobec  czego 

nie ma wpływu na skład tych odpadów,  

okres obowiązywania umowy w sprawie zamówienia publicznego ma wynosić 6 miesięcy, 

podczas gdy poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu wyliczane są w skali 

całego roku kalendarzowego. 

Wobec  w

w.  zarzutów  Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie 

Zamawiającemu: 

1.  merytoryczne  roz

patrzenie  przez  Krajową  Izbę  Odwoławczą  odwołania  i  jego 

uwzględnienie w całości; 

2.  dopuszczenie  i  przeprowadzenie 

dowodów  z  dokumentacji  Postępowania,  a  także 

dowod

ów opisanych szczegółowo w treści odwołania; 

3.  nakazanie  Zamawiającemu  usunięcie  z  dokumentacji  postępowania  treści  pkt  III.  1.  5) 

SWZ, pkt 4.2 lit. d) OPZ i § 7 Projektowanych postanowień umowy; 

zasądzenie  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  kosztów  postępowania 

odwoławczego,  w  tym  kosztów  zastępstwa  procesowego  przed  KIO,  według  norm 

przepisanych i zgodnie z fakturą przedstawioną przez Odwołującego na rozprawie. 

Odwołujący  wskazał,  że  kwestionowane  postanowienia  SWZ  naruszają  przepisy 

prawa  wskazane  na  wstępie  odwołania,  bowiem  obciążają  wyłącznie  Wykonawcę 

odpowied

zialnością  za  brak  osiągnięcia  wskazanych  poziomów,  podczas  gdy  to 

Zamawiający  jest  przede  wszystkim  odpowiedzialny  z  ich  osiągnięcie.  Wskazał,  iż  o  ile 

bowiem  w  kwestii  odpadów  segregowanych  odbieranych  z  nieruchomości  zamieszkałych  – 

za  ich  zagospodarowanie  (a  zatem  za  wyb

ór  instalacji,  w  której  to  nastąpi)  jest 

odpowiedzialny  Wykonawca,  o  tyle  w  odniesieniu  do  bioodpadów  oraz  odpadów 

zmieszanych,  to  Zamawiający  już  w  dokumentacji  postępowania  wskazuje  Instalację 

Komunalną w Krośnie, zgodnie z zawartym porozumieniem międzygminnym z Gminą Miasto 

Krosno dotyczącym zagospodarowania zmieszanych odpadów komunalnych oraz odpadów 

ulegających biodegradacji, z terenu Gminy Domaradz w Instalacji Komunalnej w Krośnie (§ 3 

ust. 1 pkt 1 Projektowanych postanowień umowy). 

Odwołujący uzasadniał, że wykonawca natomiast:  

nie  ma  wpływu  na  to,  co  właściciele  nieruchomości  zamieszkałych  umieszczą  

w pojemnikach na odpady zmieszane (niesegregowane),  

nie ma wpływu na sposób zagospodarowania odpadów w Instalacji Komunalnej w Krośnie, 

ponieważ instalacja ta działa wyłącznie na zlecenie Zamawiającego, zatem to Zamawiający 

jest władny domagać się od tej instalacji osiągnięcia wskazywanych w niniejszym Odwołaniu 

poziom

ów  –  Wykonawca  w  tym  przypadku  działa  wyłącznie  jako  „taksówka”  przewożąc 

odpady  z  pkt  A 

(nieruchomość  na  terenie  gminy  Domaradz)  do  punktu  B  (Instalacja 

Komunalna w Krośnie) nie posiadając żadnego władztwa nad tymi odpadami, które mogłoby 

wpłynąć na osiągane poziomy. 

Zgodnie z postanowie

niami u.c.p.g. Wykonawca posiada wyłącznie wpływ na odpady 

selektywnie  gromadzone,  bowiem  w  tym  przypadku 

–  jeśli  stwierdzi  nieprawidłowość  

w zakresie selektywnej zbiórki odpadów przez mieszkańców – ma obowiązek poinformować 

właściciela  nieruchomości  o  nieprawidłowej  segregacji  odpadów,  ale  w  konsekwencji  –  ma 

obowiązek  odebrać  te  odpady  jako  zmieszane.  Brak  jest  natomiast  mechanizmu 

„odwrotnego”, w ramach którego możliwe byłoby stwierdzenie obowiązku „rozsegregowania” 

odpad

ów  zmieszanych  przez  właściciela  nieruchomości.  Tymczasem,  jak  już  wskazano 

wyżej,  w  przypadku  konieczności  wynikającej  z  przepisów  prawa  uznania  odpadów  za 

zmieszane,  zostaną  one  przekazane  do  Instalacji  Komunalnej  w  Krośnie,  na  którą 

Wykonawca  nie  ma  wpływu.  I  w  tym  zakresie  Odwołujący  wskazał,  że  występuje  wręcz 

rażący brak proporcjonalności w działaniach Zamawiającego, bowiem postępowanie dotyczy 

udzielenia  zam

ówienia  jedynie  na  I  połowę  roku  2023,  a  wykonawca  będzie  obciążony  –  

w  myśl  postanowień  umowy  –  karami  za  cały  rok  2023,  mimo  iż  przez  okres  6  miesięcy  

w  og

óle  nie  będzie  miał  wpływu  na  to,  co  się  będzie  działo  z  odpadami  odbieranymi  od 

właścicieli nieruchomości. A przepisy – na które powołuje się Zamawiający w tym przypadku 

– wskazują, iż poziomy oblicza się dla całego roku kalendarzowego.  

Odwołujący  wskazał,  że  w  roku  2023  obowiązywał  będzie  obowiązek  uzyskania 

wagowo 35% odpad

ów przygotowanych do ponownego użycia lub poddanych recyklingowi, 

z  uwagi  na  skokowy  wzrost  przewidzianych  poziom

ów  aż  do  2025  roku,  kiedy  osiągnie 

poziom 55% (i w

ówczas ten wzrost zwolni aż do 2035 roku).  

Tymczasem, jak wynika z treści SWZ (cz. III pkt 1) do odbioru przewidzianych jest:  

152  Mg  odpadów  niesegregowanych  (zmieszanych)  oraz  odpadów  ulegających 

biodegradacji,  

123 Mg odpadów selektywnie zebranych (o charakterze surowcowym)  

117,1  Mg  pozostałych  odpadów  selektywnie  zebranych  (o  charakterze  nie  surowcowym),  

w 

tym  75  Mg  odpadów  wielkogabarytowych  (co  do  których  Odwołujący  przedstawi  wątek  

w dalszej części odwołania). 

Z  powyższego  zatem  wynika,  że  Wykonawca  jest  odpowiedzialny  za 

zagospodarowanie 240,1 Mg odpad

ów z łącznej masy 392,1 Mg przewidzianych do odbioru 

w  roku  2023  z  nieruchomości  zamieszkałych  na  terenie  Gminy  Domaradz.  Zamawiający 

natomiast samodzielnie zleca Instalacji Komunalnej w Krośnie zagospodarowanie aż 38,76% 

masy odbieranych odpadów. Co więcej, w zakresie odpadów o charakterze nie surowcowym 

wskazać trzeba, że co najmniej odpady wskazane pod lit. a), b), d) i g) będą musiały zostać 

przekazane  do  unieszkodliwiania,  a  nie  recyklingu,  ponieważ  nie  ma  obecnie  metod 

recyklingu tego  rodzaju odpad

ów, a w pozostałym przypadku jest to zależne od ich składu. 

Tym  samym  nie  spos

ób  nawet  podjąć  próby  poddania  recyklingowi  masy  około  114,6  Mg,  

a zatem faktycznie Wykonawca pozostaje bez wpływu na kolejnych 25,78% masy odpadów 

przewidzianych do odebrania. Łącznie daje to 64,54% odpadów, co do których Wykonawca 

nie ma wpływu na możliwość poddania ich recyklingowi. Biorąc pod uwagę masę odpadów, 

za  kt

órych zagospodarowanie  odpowiedzialny  jest  Wykonawca (czyli  około  35%),  to  nawet 

gdyby w stosunku do tych odpad

ów udało się poddać faktycznemu recyklingowi około 50% 

odpad

ów (z uwagi na istniejące w tych odpadach zanieczyszczenia – np. resztki jedzeniowe, 

zatłuszczony papier itp.), to łącznie osiągnięty w ten sposób poziom będzie mógł wynieść nie 

więcej  niż  17,5%  poziomu  recyklingu  odpadów  przy  obecnym  rynku  gospodarowania 

odpadami.  W  konsekwencji  zatem,  bez  podjęcia  działań  przez  Zamawiającego  w  celu 

zwiększenia  poziomu  recyklingu  odpadów  spośród  tych  przekazywanych  do  Instalacji 

Komunalnej, osiągnięcie przewidzianych prawem poziomów jest niemożliwe. 

Odwołujący  uzasadniał,  że  powyższe  ma  o  tyle  istotne  znaczenie,  że  pomiędzy 

Stronami  toczyło  się  przed  Sądem  Okręgowym  w  Rzeszowie  postępowanie  sporne  

w  odniesieniu  do  osiągniętych  poziomów  w  roku  2019  właśnie  z  uwagi  na  żądanie 

Zamawiającego  zwrotu  kary  nałożonej  przez  WIOŚ  na  Zamawiającego,  w  którym  to 

przypadku  Wykonawca  w  odniesieniu  do  odpad

ów,  za  których  zagospodarowanie 

odpowiadał – osiągnął wymagane poziomy w wysokości 50%, natomiast gmina jako całość 

tych poziom

ów nie osiągnęła - tym najsłabszym ogniwem okazała się Instalacja Komunalna 

w  Krośnie  –  wskazana przez  Zamawiającego,  która osiąga  poziom  recyklingu  na  poziomie 

zaledwie 1% w stosunku do masy dostarczonych tam odpadów. 

K

olejną kwestią pozostaje także to, że zarówno zgodnie z polską ustawą o odpadach 

jak i regulacjami europejskimi, obowiązuje zasada, że to zanieczyszczający płaci jak chodzi 

o gospodarkę  odpadami. Jeśli  zatem mieszkańcy  wytwarzają  odpady,  których  recykling nie 

jest  możliwy,  to  winni  ponieść  z  tego  tytułu  odpowiedzialność.  Przerzucenie  zatem 

odpowiedzialności  w  niniejszym  przypadku  na  Wykonawcę  narusza  art.  22  ustawy  

o  odpadach  oraz  dyrektywę  2004/35/WE  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  z  dnia  21 

kwietnia 20

04 r. w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania  

i  zaradzania  szkodom  wyrządzonym  środowisku  naturalnemu,  bowiem  tym  samym 

sprowadza się do zwolniena i z odpowiedzialności faktycznych sprawców zanieczyszczenia, 

a przenosi na 

Wykonawcę. 

Odwołujący  wskazał,  że  istnieje  obowiązek  minimalizacji  skutków  szkody,  inaczej 

nazywany  także  obowiązkiem  współdziałania,  który  wynika  bezpośrednio  z  treści  art.  354 

KC, a którego brak w realizacji postanowień zawartych w treści dokumentacji toczącego się 

postępowania.  Zamawiający  wprost  przerzuca  konsekwencje  swojego  działania  lub 

zaniechania  na  Wykonawcę  usługi.  Tymczasem,  na  podstawie  art.  354  §  1  KC  dłużnik 

powinien  wykonywać  zobowiązanie  zgodnie  z  jego  treścią  i  w  sposób  odpowiadający  jego 

celowi  społeczno-gospodarczemu  oraz  zasadom  współżycia  społecznego,  a  jeżeli  istnieją  

w  tym  zakresie  ustalone  zwyczaje 

–  także  w  sposób  im  odpowiadający.  §  2  tego  przepisu 

zakłada  zaś,  iż  w  taki  sam  sposób  wierzyciel  (w  tym  przypadku  Zamawiający)  powinien 

współdziałać przy wykonaniu zobowiązania, czego Zamawiający w niniejszym postępowaniu 

jednoznacznie odmawia. 

Odwołujący przywołał wyrok SN z dnia 20 grudnia 2006 r. sygn. akt: IV CSK 299/06 

oraz  wyrok  SN  z  dnia  14  lutego  2002 r.  sygn.  akt:  V  CKN  745/00. 

Odwołujący wskazał, że 

art. 354 stanowi w pewnym sensie odp

owiednik ogólnej normy art. 56 KC dotyczącej treści 

stosunk

ów  prawnych  wynikających  z  czynności  prawnej,  w  której  dla  określenia  treści 

czynności  prawnej  znajdują  również  zastosowanie  oceny  płynące  z  zasad  współżycia 

społecznego  oraz  ustalonych  zwyczajów.  Powinności  stron  związane  z  określonym 

sposobem  wykonania  zobowiązania  są  elementem  treści  zobowiązania.  Zakresy  obu 

przepisów  jednak  tylko  częściowo  się  przecinają.  Wpływa  na  to  przede  wszystkim 

okoliczność, że art. 354 ma zastosowanie do wszystkich rodzajów zobowiązań bez względu 

na źródło ich powstania: czynność prawna, czyn niedozwolony, bezpodstawne wzbogacenie, 

ustawa, akt administracyjny itp. 

Odwołujący  przywołał  zakres  obowiązków  Zamawiającego  wynikających  z  art.  3 

ucpg,  w  szczególności  wskazał  na  obowiązek  wynikających  z  art.  3  ust.  2  pkt  2,  6  oraz  8 

ustawy. 

Odwołujący  wskazał  iż  obowiązek  osiągnięcia  wymaganego  prawem  poziomu 

przygotowania  do  ponownego  użycia  i  recyklingu  odpadów  w  odpowiedniej  wysokości 

r

ównież spoczywa zatem na gminie. Mając na uwadze, że Zamawiający nie wypełnił szeregu 

wyżej wskazanych obowiązków m.in.:  

w  zakresie  działań  edukacyjnych  i  informacyjnych  dotyczących  prawidłowej  gospodarki 

odpadami (w tym w kontekście tego, jakie odpady np. z tworzyw sztucznych nadają się do 

recyklingu, a jakie nie),  

nie  utworzył  Punktu  Selektywnej  Zbiórki  Odpadów  Komunalnych,  pomimo  istniejącego  

w tym zakresie po stronie Zamawiającego obowiązku od roku 2013, który to wynika z art. 3 

ust. 2 pkt 6 i ust. 2b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach,  

-  od  instalacji,  kt

órą  prowadzi  łącznie  z  Gminą  Krosno  nie  wymaga  w  ogóle  osiągnięcia 

poziom

ów  przygotowania  do  ponownego  użycia  lub  recyklingu  odpadów  komunalnych, 

należy uznać, że nie zrobił niczego, by zapewnić prawidłową gospodarkę odpadami oraz aby 

uzyskać wymagane prawem poziomy recyklingu.  

Odwołujący  podkreślał,  że  to  na  Zamawiającego  zostały  nałożone  ustawowe 

obowiązki  m.in.  w  zakresie  dyscyplinowania  mieszkańców  do  selektywnego  zbierania 

odpad

ów,  gdyż  to  Gmina,  jako  podmiot  publiczny,  dysponuje  dodatkowymi  instrumentami 

prawnymi,  do  których  z  korzystania  nie  jest  uprawniony  Wykonawca.  Gmina  posiada  m.in. 

możliwość  nałożenia  na  mieszkańców  wyższej  opłaty  za  gospodarowanie  odpadami  

w  sytuacji,  w  kt

órej  to  pomimo  złożenia  deklaracji  na  odpady  selektywnie  zbierane, 

mieszkańcy  nie  dopełniają  obowiązku  segregacji  odpadów.  Podkreślał,  że  to  Gmina  – 

Zamawiający  -  jest  zobowiązana  do  podjęcia  inicjatywy,  mającej  na  celu  uświadomienie 

mieszkańcom, jak powinna przebiegać prawidłowa segregacja odpadów komunalnych w ich 

domach, a także jakie niesie to za sobą korzyści dla środowiska. 

Odwołujący wskazał,  że  to gminy zapewniają  czystość  i  porządek  na  swoim  terenie  

i  tworzą  warunki  niezbędne  do  ich  utrzymania,  m.in.  poprzez  zapewnienie  osiągnięcia 

odpowie

dnich poziomów recyklingu i przygotowania do ponownego użycia oraz ograniczenia 

masy  odpad

ów  komunalnych  ulegających  biodegradacji  przekazywanych  do  składowania. 

Przy  czym  selektywne  zbieranie  odpad

ów  komunalnych  jest  jedną  z  metod  służących  do 

osiągnięcia  przez  gminę  wymaganych  prawem  poziomów  recyklingu.  W  przypadku  niskiej 

świadomości  mieszkańców  (na  którą  Wykonawca  nie  posiada  jakiegokolwiek  wpływu)  nie 

będzie możliwe uzyskanie wymaganych prawem poziomów recyklingu. 

Prowadząc  selektywne  zbieranie  odpadów  komunalnych,  mieszkaniec  zobowiązany 

jest  do  prowadzenia selektywnej  zbi

órki odpadów według zasad obowiązujących na terenie 

gminy.  Zadaniem  mieszkańców  jest  oddawanie  odpadów  należycie  przygotowanych  

i  posegregowanych.  W  przypadku,  gdy  w  odpad

ach  zmieszanych  znajduje  się  duża  ilość 

odpad

ów  nienadających  się  do  ponownego  wykorzystania  zwiększają  one  masę  śmieci 

deponowanych  na  wysypisku  bez  możliwości  odzysku  odpadów,  za  co  również 

odpowiedzialności nie ponosi Wykonawca. 

W  tym  stanie  rzeczy, 

obowiązek  nałożony  przez  Zamawiającego  na  Wykonawcę 

może być obowiązkiem niewykonalnym, w szczególności gdy brać pod uwagę to, że kara ma 

odnosić  się  do  braku  uzyskania  poziomu  odzysku  przez  całą  Gminę  jako  jednostkę 

samorządu  terytorialnego  pomimo  tego,  iż  faktycznie  Wykonawca  odpowiadać  będzie 

wyłącznie  za  zagospodarowanie  odpadów  selektywnie  zbieranych  przez  właścicieli 

zamieszkałych,  na  podstawie  umowy  z  Gminą.  Na  uwagę  zasługuje  również  fakt,  że  obok 

Wykonawcy  występować  będą  kolejne  podmioty,  które  są  odpowiedzialne  za  procesy 

związane  z  odbieraniem  lub  zbieraniem  odpadów  komunalnych  wytwarzanych  na  terenie 

nieruchomości w tym:  

•  Gmina  Domaradz  i  instalacja  komunalna  wyłoniona  przez  Gminę  w  wyniku  zawartego 

porozumienia  z  Gminą  Miasta  Krosno  (w  odniesieniu  do  odpadów  zmieszanych  oraz 

ulegających biodegradacji),  

•  inne  miejsca  zbierania  odpadów  na  terenie  Gminy  Domaradz  (np.  Wajda  Marcin  Skup 

Złomu  Metali  Domaradz  316)  oraz  poza terenem  Gminy,  gdzie  trafiają  odpady  selektywnie 

gromadzone,  kt

óre  „normalnie”  znalazłyby  się  w  pojemnikach/workach  przekazywanych 

Wykonawcy do odbioru i zagospodarowania (mające najczęściej charakter surowcowy),  

•  podmioty  odbierające  odpady  komunalne  od  właścicieli  nieruchomości  niezamieszkałych, 

na  które  to  podmioty  Wójt  Gminy  Domaradz  –  w  przypadku  braku  osiągnięcia  poziomów 

recyklingu 

– może nałożyć administracyjną karę pieniężną na podstawie przepisów u.c.p.g.,  

• podmiot, który będzie wykonawcą analogicznej usługi w II połowie 2023 roku.  

Odwołujący  przywołał  wyrok  Wojewódzkiego  Sądu  Administracyjnego  w  Krakowie  

z dnia 13 marca 2018 r., sygn. akt II SA/Kr 1649/17. 

Jednocześnie  Odwołujący  wskazał,  iż  odpowiedzialność  Wykonawcy  umowy  

o świadczenie usług jest ograniczona jedynie do obowiązku starannego działania - nie może 

być  ona  zobowiązana  do  osiągnięcia  rezultatu.  Zgodnie  bowiem  z  przepisami  u.c.p.g.  rolą 

gminy jest zapewnienie i propagowanie selektywnej zbi

órki odpadów, a także informowanie 

mieszkańców o tym w jaki sposób przebiegać powinna prawidłowa segregacja odpadów.  

Odwołujący  podkreślał,  że  jedynie  wyłączna  wina  Wykonawcy,  uzasadniałaby 

powstanie obowiązku zwrotu naliczonej Zamawiającemu kary administracyjnej. Skoro zatem 

Wykonawca  nie  posiada  bezpośredniego  wpływu  na  poziom  selektywnej  zbiórki  odpadów  

w Gminie, a także na ilość odpadów poddawanych recyklingowi w instalacji, gdyż wykonuje 

swoje  obowiązki  zgodnie  z  treścią  Umowy,  nie  sposób  uznać  iż  to  Wykonawca  winien 

zwr

ócić  koszty  poniesione  przez  Gminę  tytułem  kary,  która  dodatkowo  może  podlegać 

zawieszeniu  w  sytuacji  przedłożenia  do  WIOŚ  planu  naprawczego.  Kara  umowna  czy 

świadczenie  gwarancyjne  co  do  zasady,  może  być  naliczane  w  stosunku  do  wykonawcy 

zam

ówienia  publicznego  wyłącznie  w  sytuacji,  w  której  niewykonanie  lub  nienależyte 

wykonanie  usługi  następuje  z  winy  wykonawcy.  Odwołujący  przywołał  wyrok  KIO  z  7 maja 

2013  roku,  sygn.  akt  KIO  909/13  i  uzasadniał,  że  nie  ma  znaczenia  to,  czy  w  umowie 

zapisano  karę  umowną  sensu  stricte  czy  świadczenie  o  charakterze  gwarancyjnym,  jak  to 

stara  się  lansować  Zamawiający  (na  przykładzie  wyżej  już  wskazanego  postępowania 

sądowego,  jak  i  odpowiedzi  na  odwołanie  w  poprzednim  postępowaniu  w  przetargu,  który 

został unieważniony). 

Uzasadniał,  że  obecna  treść  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  tym  bardziej 

wzmacnia  te  zasady  wskazując,  że  postanowienia  przenoszące  na  Wykonawcę 

odpowiedzialność  kontraktową  za  nie  swoje  działania  lub  zaniechania,  stanowią  klauzule 

abuzywne. Ponadto zgodnie z art. 471  KC, d

łużnik obowiązany jest do naprawienia szkody 

wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie 

lub  nienależyte  wykonanie  jest  następstwem  okoliczności,  za  które  dłużnik 

odpowiedzialności  nie  ponosi.  Powyższe  oznacza,  że  wina  jest  obligatoryjną  przesłanką 

naliczenia  kary  umownej  ale  także  i  świadczenia  gwarancyjnego.  Jeżeli  Wykonawca  nie 

ponosi  winy,  to  nie  może  być  mowy  o  karze  umownej  lub  obowiązku  świadczenia 

gwarancyjnego. Wiąże się z tym również fakt, że podmiot musi ponosić odpowiedzialność za 

naruszenie  ciążącego  na  nim  obowiązku.  Brak  odpowiedzialności  wyłącza  możliwość 

poniesienia negatywnych konsekwencji. 

Odwołujący  powołał  się na  wyrok  Sądu  Najwyższego z  dnia 27  września 2013  roku  

w sprawie o sygn. akt I CSK 748/12, wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 9 maja 2019 r. sygn. 

akt   I  AGa  192/18  oraz wyrok  SA  w  Warszawie z  dnia  21  marca  2019 r.  sygn.  akt:  VI  ACa 

Odwołujący  wskazał,  że  kolejną  istotną  kwestią  konsekwencji  braku  utworzenia 

PSZOK  przez  Zamawiającego  na  terenie  gminy  Domaradz,  jest  to  iż  odbiór  odpadów 

wielkogabarytowych  prowadzony  jest  bezpośrednio  sprzed  poszczególnych  nieruchomości. 

W  kon

sekwencji  zatem,  pozbycie  się  odpadów  wielkogabarytowych,  które  poza  niewielkim 

stopniem udziału w tej frakcji odpadów metali składają się z drewna lub sklejki, których to nie 

da  się  poddać  recyklingowi,  a  jedynie  odzyskowi  energetycznemu,  jest  znacząco  dla 

właścicieli  nieruchomości  ułatwiony.  Taki  odzysk  energetyczny  nie  jest  wliczany  do 

uzyskiwanego  poziomu,  ponieważ  odzysk  energetyczny  nie  jest  recyklingiem  odpadów. 

Wpływa  to  zatem  na  znacząco  podwyższoną  masę  tych  odpadów,  które  obciążają 

negatywn

ie wynik osiąganego poziomu recyklingu. 

Zamawiający  w  odpowiedzi  na  odwołanie  z  dnia  24  listopada  2022  r.  wniósł  

o oddalenie odwołania.  

Zamawiający  wskazał,  że  wykonawca  ma  wpływ  na  odpady  wrzucane  do  worków, 

gdyż  odbiera  odpady  na  terenie  Gminy  Domaradz  od  2014  roku  i  przygotowuje  ulotki 

dotyczące  prawidłowej  segregacji  odpadów  komunalnych.  Wykonawca  odbierając  odpady 

zobowiązany  jest  zgodnie  z  §  11  ust.  2  pkt  3  projektu  umowy  podczas  każdej  zbiórki 

odpadów  do  losowej  kontroli  nie  mniej  niż  10%  worków  z  odpadami  posegregowanymi.  

W  przypadku  nie  dopełnienia  przez  właściciela  nieruchomości  obowiązku  w  zakresie 

selektywnego  zbierania  odpadów  komunalnych  Wykonawca  przejmuje  odpady  komunalne 

jako  niesegregowane  (zmieszane)  i  zobowiązany  jest  powiadomić  Zamawiającego  podając 

nr  kodu  kreskowego,  przedstawiając  notatkę  z  wadliwie  wykonanej  segregacji.  Informację  

o  zakresie  i  sposobie  naruszenia  regulaminu  przez  właściciela  nieruchomości  Wykonawca 

przekaże  Zamawiającemu  razem  ze  sprawozdaniem  miesięcznym.  Realizując  w/w 

obowiązek  Odwołujący  ma  wiedzę,  czy  segregacja  przebiega  prawidłowo  i  w  razie 

konieczności  powinien  podjąć  działania  poprawiające  system  prawidłowej  segregacji  np. 

przygotować  odpowiednie  ulotki  tak,  aby  poprawiały  system  prawidłowej  segregacji.  W/w 

zapis  umowny  obowiązywał  w  umowie  na  odbiór  i  zagospodarowanie  odpadów  podpisanej 

przez  Odwołującego z  Zamawiającym  w  2020  r. i  2021 r.  W/w zapis  umowny obowiązywał  

w  umowie  na  odbiór  i  zagospodarowanie  odpadów  podpisanej  przez  Odwołującego  

z  Zamawiającym  w  2020  r.  i  2021  r.  (§  11  umowy  ).  Podobny  zapis  obowiązywał  we 

wcześniejszych umowach (umowa na 2019 r. - § 12 ust. 3 pkt 4). Do 2021 r., czyli do czasu 

kiedy  Odwołujący  po  raz  pierwszy  zgodnie  z  umową  zobowiązany  został  do  zwrotu  kary 

zapłaconej  przez  Zamawiającego  za  nieosiągnięcie  poziomów  recyklingu  Odwołujący  nie 

zgłaszał żadnych zastrzeżeń do odbieranych odpadów. 

Zamawiający  wskazał,  iż  wbrew  twierdzeniom  Odwołującego,  Zamawiający  nie  jest 

przede  wszystkim  odpowiedzialny  za  osiągnięcie  poziomów  recyklingu.  Zamawiający 

przywołał postanowienia rozdziału III SWZ. 

Uzasadniał, że Odwołujący w zakresie odpadów zmieszanych i bioodpadów nie jest 

wyłącznie  „taksówką”,  gdyż  został  zobowiązany  do  sprawdzania  co  najmniej  10%  worków  

z  odpadami  i  informowania  Zamawiającego  o  braku  segregacji,  oraz  do  odczytu  kodów 

kreskowych  z  worków.  Realizując  przepisy  ustawy  o  utrzymaniu  czystości  i  porządku  

w  gminach,  gmina  w  zasadzie  musi  powierzyć  wykonanie  zadania  w  zakresie  odbioru  

i  zagospod

arowania  odpadów  podmiotowi  zewnętrznemu  i  musi  mieć  także  możliwość 

zapewnienia sobie należytej realizacji takiego zadania.  

Prawidłowość wykonania przedmiotu umowy przejawia się w skutecznej gospodarce 

odpadami opartej na segregacji odpadów. Nie można się zgodzić się z tym, że Odwołujący 

nie  posiada  narzędzi  pozwalających  uzyskać  poziomy  recyklingu.  To  wykonanie  przez 

Wykonawcę określonych obowiązków ma decydujący wpływ na możliwość wypełnienia przez 

gminę obowiązków związanych z selektywną zbiórką odpadów i osiągnięciem wymaganych 

poziomów  recyklingu.  Gmina  jedynie  pośredniczy  w  procesie  selektywnej  zbiórki,  a  jej 

uprawnienia maja charakter organizacyjny i informacyjno - edukacyjny, natomiast to podmiot 

odbierający odpady komunalne od mieszkańców może wpływać na realizację celu, jakim jest 

prawidłowa  segregacja  odpadów  i  ich  odzysk.  Gmina  organizuje  przetarg  na  odbiór  

i  zagospodarowanie  odpadów,  a  nie  wyłącznie  tylko  na  odbiór,  dlatego  wymaga  od 

wykonawcy  spełnienia  określonych  wysokich  standardów  w  zakresie  nie  tylko  odbioru  ale 

także  i  zagospodarowania  odpadów.  Najistotniejszym  standardem  określającym  jakość 

usługi  zagospodarowania  odpadów  jest  poziom  wykorzystania  odpadów  poprzez  ich 

recykling  lub  ponowne  użycie  zgodnie  z  hierarchią  postępowania  z  odpadami  określoną 

przepisami  prawa  polskiego  i  unijnego.  Bezsporna  jest  zatem  okoliczność,  że  gmina  może 

nałożyć na wykonawców wyłonionych w toku procedur o zamówienia publiczne obowiązków 

dotyczących  osiągnięcia  odpowiednich  poziomów  recyklingu,  tym  bardziej,  że  ceny  za 

wykonywanie  tych  usług  są  bardzo  wysokie.  W  związku  z  tym,  że  gmina  nie  odbiera  i  nie 

zagospodarowuje  odpadów  komunalnych  samodzielnie,  nie  może  inaczej  zrealizować 

obowiązku osiągnięcia odpowiednich poziomów recyklingu niż narzucając go wykonawcom. 

To  wykonawca  ma  uprawnienia  do  decydowania  o  tym  do  jakich  instalacji  trafią  odebrane 

przez  niego  odpady  i  na  jakich  warunkach  umownych. 

W  jaki  sposób  gmina  ma  uzyskać 

odpowiednie  poziomy  przygotowania  do  ponownego  użycia  i  recyklingu  odpadów 

komuna

lnych,  jeżeli  Wykonawca  umowy  nie  będzie  przekazywał  odpadów:  tworzyw 

sztucznych, papieru, metali i szkła do instalacji, która osiągnie niskie poziomy recyklingu ww. 

odpadów,  a  to  one  stanowią  główne  źródło  recyklingu  ?  Zamawiający  oczekuje  od 

Wykonawcy  dz

iałań  w  kierunku  maksymalnego  wykorzystania  selektywnie  zebranych 

odpadów  w  postaci  ich  recyklingu.  Selektywna  zbiórka  odpadów  komunalnych  jest 

obowiązkiem  każdego  właściciela  nieruchomości.  Wynika  to  wprost  z  przepisów  ustawy  

z dnia 14 grudnia 2012r. o o

dpadach, której art. 23 ust. 1 wskazuje że „odpady są zbierane  

w sposób selektywny” oraz treści art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku 

w gminach. Źródłem odpadów nadających się do recyklingu są frakcje selektywnie zbierane 

„u  źródła”.  Jeżeli  Zamawiający  nie  wymagałby  od  wykonawcy  spełnienia  wymagań  

w  zakresie  poziomów  recyklingu,  wówczas  wykonawca  mógłby  dążyć  do  odbioru  jak 

największego  strumienia  odpadów  zmieszanych  nie  starając  się  pozyskać  odbiorców 

selektywnie  zebranych  odpadów,  którzy  dokonują  recyklingu.  Przy  takim  działaniu 

wykonawca naraziłby gminę na kary finansowe nie ponosząc żadnych konsekwencji takiego 

działania.  Wówczas  sama  selektywna  zbiórka  odpadów  przez  mieszkańców  nie  miałaby 

sensu. 

Zamawiający wskazał, że realizuje obowiązki wynikające z art. 3 ustawy o utrzymaniu 

czystości  i  porządku  w  gminach,  w  szczególności  zawarł  porozumienie  dotyczące  budowy 

instalacji  do  przetwarzania  odpadów,  posiada  oczyszczalnię  ścieków,  zawarł  umowę 

dotycz

ącą  odbioru  i  unieszkodliwiania  zwłok  zwierzęcych,  objął  wszystkich  właścicieli 

nieruchomości  na  terenie  gminy  systemem  gospodarowania  odpadami  komunalnymi, 

nadzoruje  to  gospodarowanie  i  zapewnia  selektywne  ich  zbieranie.  Podejmuje  także 

działania  zmierzające  do  osiągnięcia  wymaganych  poziomów  recyklingu,  poprzez 

różnicowanie  stawki  za  odbiór  odpadów,  dostarczanie  worków  na  odpady.  Prowadzi 

działalności  informacyjna  i  edukacyjną.  Podkreślał,  że  obowiązek  Odwołującego 

ustanowiony w OPZ dotyczy odpadów, które wykonawca zobowiązany jest nie tylko odebrać 

i 

przetransportować,  ale  także  „zagospodarować”.  Gmina  Domaradz  samodzielnie  zleca 

zagospodarowanie ok. 38 % masy odbieranych odpadów, co oznacza, że szacunkowy udział 

odpadów  podlegających  zagospodarowaniu  przez  Wykonawcę  wynosi  ok.  62  %,  

a obowiązek dotyczący recyklingu został ustanowiony w 2023 r. na poziomie 35% - zdaniem 

Gminy  Domaradz jest  to  obowiązek  wykonalny. Podobne  stanowisko zajęła KIO  w  Wyroku  

z dnia 02.11.2022r. sygn. akt KIO 2725/22. 

Zamawiający  wskazał,  że  sprawa  zwrotu  kosztów  za  nieosiągnięcie  w  2019  r. 

poziomu  recyklingu  przez  REMONDIS  KroEko  Sp.  z  o.o. 

w  Gminie  Domaradz  była 

przedmiotem  postępowania  sądowego.  Sąd  Rejonowy  w  Krośnie  wyrokiem  z  dnia 

17.03.2022 r., sygn. akt V GC 386/21 zasądził od REMONDIS KroEko Sp. z o. o. na rzecz 

Gminy  Domaradz  zwrot  kosztów  za  nieosiągnięcie  poziomu  recyklingu.  Sąd  Okręgowy  

w  Rzeszowie  wyrokiem  z  dnia  12.10.2022  r.  Sygn.  akt  VI  Ga  226/22  oddalił  apelację 

REMONDIS  KroEko  Sp.  z  o.o. 

W  uzasadnieniu  wyroku  Sąd  II  instancji  stwierdził,  że: 

„Warunki  i  tryb  zawarcia  umowy  (prawo  zamówień  publicznych)  były  narzucone  przez 

obo

wiązujące  przepisy.  Dotyczyło  to  również  w  pewnym  zakresie  treści  umowy  (m.  in. 

określony  poziom  recyklingu).  Nie  sposób  uznać,  aby  umowa  była  umową  starannego 

działania  bowiem  zawiera  elementy  umowy  rezultatu:  odbiór,  transport,  zagospodarowanie 

odpadów (np. par. 3 umowy). Osiągniecie rezultatu przewiduje również par. 12 pkt 3, ust 2 

umowy przewidujący przedstawienie kart przekazania odpadów. Charakter taki ma zdaniem 

sądu  również  par.  7  dotyczący  zachowania  nałożonych  na  powódkę  ustawowo  poziomów 

recyklin

gu.  Zresztą  warunki  i  treść  umowy  ze  zobowiązaniem  dotyczącym  poziomu 

recyklingu  były  pozwanej  znane  z  lat  wcześniejszych,  jak  również  wymienione  były  

w specyfikacji zamówienia publicznego (k. 75) i nigdy przed obciążeniem karą nie były przez 

pozwaną  kwestionowane.  Nie  sposób  również  uznać  zwrotnego  obciążenia  karą 

administracyjną za karę umowną albowiem kary umowne uregulowane są w par. 18 umowy 

wprost,  natomiast  par.  7  umowy  reguluje  konsekwencje  niezachowania  wymagań 

narzuconych przez rozporządzenie Ministra Środowiska i strony umowy nie miały możliwości 

ich samodzielnego określenia.” 

Zamawiający wskazał, że na Odwołującym nie ciąży ustawowy obowiązek i przymus 

wywozu śmieci z terenu Gminy Domaradz. Podejmując się tego zadania działała w ramach 

swobody  kontraktowej. 

Odwołujący  jest  profesjonalistą  i  jego  obowiązkiem  jest  rozważenie 

możliwości  wykonania  ciążących  na  nim  obowiązków  związanych  z  odbieraniem  odpadów  

i  wynikających  z  zawartej  umowy.  Odpowiedzialność  Wykonawcy  wynikająca  

z  projektowanej  umowy 

nie  opiera  się  na  zasadzie  winy,  tylko  na  zasadzie  ryzyka. 

Zamawiający podkreślał, że należności określone w § 7 ust. 2 projektowanej umowy nie są 

karami umownymi w rozumieniu treści art. 483 i 484 kc, a są rodzajem kary administracyjnej. 

To  organ  admini

stracji  państwowej  orzeka  o  ich  nałożeniu,  na  podstawie  obowiązujących 

przepisów  administracyjnych.  Nie  można  zatem  odnosić  tych  należności  do  kary  umownej  

w  rozumieniu  kodeksu  cywilnego  i  rozważać  w  tym  zakresie  kwestie  poniesienia  szkody, 

minimalizowania  szkody  oraz  spraw  związanych  z  miarkowaniem  kary,  albowiem  jest  to 

zupełnie  inny  rodzaj  kary,  do  którego  rozważania  zawarte  w  odwołaniu  w  ogóle  nie  mają 

miejsca.  

Zamawiający końcowo zauważył, że kary za nieosiągnięcie poziomu recyklingu przez 

Wykonawcę wprowadziła w umowie na „Odbiór odpadów komunalnych w Gminie Krościenko 

Wyżne  w  2023r.”  Gmina  Krościenko  Wyżne.  REMONDIS  KroEko  Sp.  z  o.o.  złożył  ofertę  

w  postępowaniu  przetargowym  i  wygrał  przetarg.  REMONDIS  KroEko  Sp.  z  o.o.  nie 

zakwestio

nował  zapisów  umowy  dot.  ponoszenia  przez  Wykonawcę  odpowiedzialności  za 

nieosiągnięcie  poziomu  recyklingu  §  1  ust.12  pkt  5  umowy  (nie  złożył  odwołania  do  KIO 

w tym zakresie). 

Jednocześnie  w  piśmie  z  dnia  24  listopada  2022  r.  stanowiącym  uzupełnienie 

odpo

wiedzi  na  odwołanie  Zamawiający  wskazał  prawidłową  ilość  odpadów.  Podana 

uprzednio i

lość dotyczyła odpadów szacowanych na cały rok.  

Jednocześnie 

Zamawiający 

wskazał, 

że 

gdyby 

Odwołujący 

skorzystał  

z przysługującego prawa do wniesienia zastrzeżeń i pytań do opisu przedmiotu zamówienia 

jak  i  do  projektu  umowy  określonego  w  art.  135  ustawy  Pzp,  wówczas  Zamawiający 

dokonałby  odpowiednich  zmian  w  opisie  przedmiotu  zamówienia  i  w  projekcie  umowy 

dostosowu

jąc  odpowiedzialność  Odwołującego  za  nieosiągnięcie  poziomów  recyklingu 

proporcjonalnie  do  czasu  trwania  umowy, 

gdyż  zarzut  Odwołującego,  że  nie  może 

odpowiadać  za  nieosiągnięcie  poziomów  recyklingu  stosunku  do  całego  roku 

kalendarzowego jest w tym zakresi

e słuszny. 

Po przeprowadzeniu rozprawy z  udziałem  Stron  postępowania odwoławczego, 

na  podstawie  zebranego  materiału  w  sprawie  oraz  oświadczeń  i  stanowisk  Stron, 

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: 

Na  wstępie  Izba  ustaliła,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek,  o  których 

stanowi art. 528 

ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania. 

Izba oceniła, że Odwołujący posiada interes w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość 

poniesienia szkody w związku z ewentualnym naruszeniem przez Zamawiającego przepisów 

ustawy  Pzp,  czym  wypełnił  materialnoprawną  przesłankę  dopuszczalności  odwołania,  

o której mowa w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp. 

Izba ustaliła, że do postępowania odwoławczego nie zgłoszono przystąpień. 

P

rzy  rozpoznawaniu  przedmiotowej  sprawy  Izba  uwzględniła  dokumentację 

postępowania o udzielenie zamówienia przekazaną przez Zamawiającego, w szczególności 

ogłoszenie o zamówieniu oraz specyfikację warunków zamówienia wraz z załącznikami. 

Skład  orzekający  Izby  wziął  pod  uwagę  również  stanowiska  i  oświadczenia 

Odwołującego  złożone  ustnie  i  pisemnie  do  protokołu  posiedzenia  i rozprawy  w  dniu  25 

listopada 2022 r. 

Izba  zalicz

yła w  poczet materiału sprawy  dowody  złożone  przez  Odwołującego  przy 

p

iśmie z dnia 24 listopada 2022 r., tj.: 

sprzeciw od nakazu zapłaty w sprawie o sygn. akt I Nc 698/21; 

2. apelacja od wyroku Sądu Rejonowego w Krośnie z dnia 17 marca 2022 roku; 

3.  decyzja  Podkarpackiego  Wojew

ódzkiego  Inspektora  Ochrony  Środowiska  z  dnia  27 

października 2022 roku, znak DJWI.7062.96.2022.EWW; 

4. pismo Odwołującego z dnia 25 sierpnia 2022 roku; 

pismo Zamawiającego z dnia 9 września 2022 roku; 

informacja  MPGK  w  Krośnie  w  odniesieniu  do  odpadów  przekazanych  do  recyklingu 

wysortowanych w roku 2021 i 2022 z odpadów zmieszanych; 

7. pismo Odwołującej z dnia 17 sierpnia 2022 roku; 

8. pismo MPGK w Krośnie z dnia 31 sierpnia 2022 roku; 

9. przykładowe decyzje organów samorządowych. 

oraz złożone w toku rozprawy: 

10. zestawienie własne Odwołującego dotyczące poziomu recyklingu odpadów selektywnych 

surowcowych odebranych z terenu Gminy Domaradz w roku 2021; 

zestawienie własne Odwołującego dotyczące poziomu recyklingu odpadów selektywnych 

surowcowych  oraz  innych  odebranych  z  terenu  Gminy  Domaradz  w  roku  2021  

i zagospodarowanych przez Odwołującego.  

Ponadto Izba objęła materiałem dowodowym dowody załączone przy odpowiedzi na 

odwołanie, tj.: 

1. umowa Nr 272.9.2018 z dnia 28.12.2018 r.; 

2. umowa Nr 271.7.2020 z dnia 06.11.2020 r.;  

3. w

yrok SR w Krośnie z dnia 17.03.2022 r.;  

4. wyrok SO w Rzeszowie z dnia 12.10.2022 r.;  

5.  i

nformacja  z  otwarcia  ofert  złożonych  Gminie  Krościenko  Wyżne  na  usługę  „Odbiór 

Odpadów komunalnych w Gminie Krościenko Wyżne w 2023 r.”; 

6. p

rojekt umowy na „Odbiór Odpadów komunalnych w Gminie Krościenko Wyżne w 2023 r.” 

Izba  oddaliła  wniosek  Odwołującego  o  skierowanie  pytania  prejudycjalnego  do 

Trybunału  Sprawiedliwości  Unii  Europejskiej  w  sprawie  wykładni  prawa  unijnego,  czy  

w  kontekście  zasady  przejrzystości  i  proporcjonalności,  o  której  mowa  w  art.  18,  ze 

szczeg

ólnym uwzględnieniem jego ust. 2 nakazującego zastosowanie przez zamawiających 

obowiązków  w  dziedzinie prawa ochrony środowiska ustanowionych w przepisach  unijnych  

i  krajowych,  w  związku  z  treścią  art.  22  ustawy  o  odpadach  w  związku  z  dyrektywą 

2004/35/WE  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  z  dnia  21  kwietnia  2004  r.  w  sprawie 

odpowiedzialności  za  środowisko  w  odniesieniu  do  zapobiegania  i  zaradzania  szkodom 

wyrządzonym  środowisku  naturalnemu,  w  szczególności  art.  1  i  art.  8  ust.  1 tej  dyrektywy, 

dopuszczalne jes

t przeniesienie przez Zamawiającego odpowiedzialności finansowej za brak 

osiągnięcia  wymaganych  prawem  poziomów  przygotowania  do  ponownego  użycia  

i 

recyklingu 

odpad

ów  komunalnych  na  wykonawcę  zamówienia  publicznego,  

w  szczególności,  ale  nie  tylko,  w  sytuacji,  w  której  wykonawca  tego  zamówienia  jest 

odpowiedzialny za zagospodarowanie tylko części odpadów komunalnych powstających na 

terenie gminy będącej Zamawiającym, jak również w sytuacji gdy Zamawiający nie wykonuje 

części  obowiązków  w  zakresie  w  jakim  odpowiada  za  regulację  i  zorganizowanie  systemu 

odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych, w postaci np. umownej kary pieniężnej 

lub  pieniężnego  świadczenia  gwarancyjnego  uznając,  iż  jest  on  nieprzydatny  dla 

rozstrzygnięcia  niniejszej  sprawy.  W  ocenie  Izby  przedmiotowy  wniosek  w  okolicznościach 

zawisłego sporu pozbawiony był uzasadnienia i służyłby jedynie przedłużeniu postępowania 

odwoławczego. 

Izba ustaliła, co następuje: 

Zgodnie  z  punktem  III.1.  SWZ,  przedmiotem  zamówienia  jest  odbiór  

i  zagospodarowanie  odpadów  komunalnych  od  właścicieli  nieruchomości  zamieszkałych  - 

gospodarstw domowych z terenu gminy Domaradz w I półroczu 2023 roku w zakresie:  

1)  odbioru  i  przekazania  niesegregowanych  (zmieszanych),  odpadów  komunalnych, 

odpadów  ulegających  biodegradacji  do  instalacji  komunalnej  w  Krośnie  –  szacowana  ilość 

152 Mg,  

2)  odbioru  i  zagospodarowania  selektywnie  zebranych  odpadów  komunalnych  tj:  papieru, 

tworzyw sztucznych i metali, szkła, – szacowana ilość 123 Mg.  

3)  odbioru  i  zagospodarow

ania  pozostałych,  określonych  poniżej  selektywnie  zebranych 

odpadów komunalnych, - szacowane ilości:  

a) przeterminowane leki i chemikalia 

– 0,1 Mg  

b) opakowania zawierających pozostałości substancji niebezpiecznych – 1 Mg,  

c) zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz zużyte baterie i akumulatory – 2,5 Mg,  

d) odpady wielkogabarytowe 

– 75 Mg  

e) odpady budowlane i rozbiórkowe – 3,5 Mg  

f) zużyte opony – 10 Mg  

g) popiół – 25 Mg  

4)  zagospodarowanie  odebranych  odpadów  komunalnych,  o  których  mowa  w  pkt  2-3  

w sposób zgodny z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa;  

5)  w  wyniku  podpisanej  umowy  Wykonawca  w  oferowanej  cenie  wykona  kompleksową 

obsługę  w  zakresie  odbioru  i  zagospodarowania  odpadów  komunalnych,  w  sposób 

zapewniający  osiągnięcie  odpowiednich  poziomów  przygotowania  do  ponownego  użycia  

i  recyklingu,  zgodnie  z  zapisami  ustawy  z  dnia  13  września  1996  r.  (Dz.U.  z  2022  r.  poz. 

1297 ze zm.) o utrzymaniu czystości i porządku w gminach; 

6)  Prowadzenie  dokumentacji  związanej  z  działalnością  objętą  zamówieniem  tj. 

przedkładanie Zamawiającemu sprawozdań rocznych zgodnie z art. 9nb ucpg; 

7) Kontrola właścicieli nieruchomości w zakresie zbierania odpadów komunalnych w sposób 

niezgodny z regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Domaradz; 

8) Wyposażenie  właścicieli  nieruchomości  zamieszkałych w  worki foliowe przeznaczone  do 

zbierania odpadów komunalnych, zgodnie z wymaganiami § 7 i § 8 Regulaminu utrzymania 

czystości i porządku na terenie Gminy Domaradz. 

Opis przedmiotu zamówienia stanowił załącznik nr 9 do SWZ. 

Zgodnie  z 

punktem  4.2.  lit.  d  załącznika  nr  9  do  SWZ,  do  obowiązków  wykonawcy 

należało: 

d)  osiągnięcie  odpowiednich  poziomów  przygotowania  do  ponownego  użycia  i  recyklingu 

odpadów  komunalnych,  zgodnie  z  art.  3b  ustawy  z  dnia  13  września  1996  r.  o  utrzymaniu 

czystości  i  porządku  w  gminach,  rozporządzeniem  Ministra  Klimatu  i  Środowiska  z  dnia  3 

sierpnia  2021  r.  w  sprawie  sposobu  obliczania  poziomów  przygotowania  do  ponownego 

użycia i recyklingu odpadów komunalnych. W przypadku nieosiągnięcia poziomów, o których 

mowa  powyżej  Wykonawca  zwróci  Zamawiającemu  kary  za  nieosiągnięcie  tych  poziomów.

Pro

jektowane postanowienia umowy stanowił załącznik nr 6 do SWZ. 

Zgodnie z § 7 wzoru umowy: 

1.  W  okresie  realizacji  niniejszej  umowy  Wykonawca  zapewni  osiągnięcie  odpowiednich 

poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, zgodnie 

z  art.  3b  ustawy  z  dnia 13  września  1996  r.  o  utrzymaniu  czystości  i  porządku  w  gminach 

(Dz.  U.  z  2021  r.  poz.  888  z  późn.  zm.),  rozporządzeniem  Ministra  Klimatu  i  Środowiska  

z  dnia  3  sierpnia  2021  r.  w  sprawie  sposobu  obliczania  poziomów  przygotowania  do 

ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1530).  

2.  W  przypadku  nieosiągnięcia  poziomów,  o  których  mowa  w  ust.  1,  Wykonawca  zwróci 

zamawiającemu  nałożone  na  zamawiającego  przez  Wojewódzki  Inspektorat  Ochrony 

Środowiska lub inny właściwy organ, kary za nieosiągnięcie tych poziomów w terminie do 30 

dni od daty otrzymania wezwania do zwrotu kary.  

3. Określony w ust. 2 obowiązek zwrotu na rzecz Zamawiającego nałożonych na niego kar 

obciąża wykonawcę również w przypadku gdy kary te zostaną nałożone na Zamawiającego 

po  zakończeniu  przez  Wykonawcę  realizacji  niniejszej  umowy,  a  dotyczyć  będą  okresu  na 

jaki była zawarta niniejsza umowa.  

4.  Ustalenie  wymaganych  poziomów,  o  których  mowa  w  ust.  1  nastąpi  na  podstawie 

sprawozdań, do których złożenia Wykonawca jest zobowiązany w oparciu o przepisy ustawy 

z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2021 r. 

poz.  888  z  późn.  zm.),  jak  również  wydanych  na  jej  podstawie  przepisów  wykonawczych 

oraz  warun

ków  SWZ.  Za  błędnie  sporządzone  sprawozdania,  o  których  mowa  w  zdaniu 

pierwszym, odpowiedzialność ponosi Wykonawca. 

Zgodnie  z  §  10  wzoru  umowy,  do  obowiązków  Wykonawcy,  oprócz  innych 

wskazanych w niniejszej Umowie, należy w szczególności: 

2. Przedkładanie Zamawiającemu:  

1)  sprawozdania miesięcznego  opisanego  w  SWZ,  w którym  znajdują się dane z  odczytów 

kodów kreskowych w terminie do 5 dnia kolejnego miesiąca za miesiąc, za który odbierane 

były odpady komunalne,  

2) w uzasadnionych przypadkach, na żądanie Zamawiającego, Wykonawca przedstawi kopie 

dowodów dostarczenia odpadów do instalacji odzysku lub unieszkodliwiania, 

3)  Wykonawca  jest  zobowiązany  podczas  każdej  zbiórki  odpadów  do  losowej  kontroli  nie 

mniej niż 10 % worków z odpadami posegregowanymi. W przypadku nie dopełnienia przez 

właściciela  nieruchomości  obowiązku  w  zakresie  selektywnego  zbierania  odpadów 

komunalnych  Wykonawca  przejmuje  odpady  komunalne  jako  niesegregowane  (zmieszane) 

i zobowiązany jest powiadomić Zamawiającego podając nr kodu kreskowego, przedstawiając 

notatkę  z  wadliwie  wykonanej  segregacji.  Informację  o  zakresie  i  sposobie  naruszenia 

regulaminu  przez  właściciela  nieruchomości  Wykonawca  przekaże  Zamawiającemu  razem 

ze sprawozdaniem miesięcznym. 

W  §  16  wzoru  umowy,  Zamawiający  uregulował  kary  umowne  w  przypadku 

niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przez wykonawcę.  

W dniu 18 listopada 

2022 r. upłynął termin składania ofert. 

W  przedmiotowym  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  ofertę  złożył  wyłącznie 

Odwołujący.  

Izba zważyła, co następuje: 

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie. 

Przywołując  regulacje  prawne  stanowiące  podstawę  stawianych  zarzutów  należy 

wskazać, iż: 

−  zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp, do czynności podejmowanych przez zamawiającego, 

wykonawców  oraz  uczestników  konkursu  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  

i konkursie oraz do umów w sprawach zamówień publicznych stosuje się przepisy ustawy 

z  dnia  23  kwietnia  1964  r.  -  Kodeks  cywilny  (Dz.U.  z  2022  r. poz.  1360

), jeżeli przepisy 

ustawy nie stanowią inaczej; 

−  zgodnie z art. 16 ustawy Pzp, zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie  

o  udzielenie  zamówienia  w  sposób:  1)  zapewniający  zachowanie  uczciwej  konkurencji 

oraz równego traktowanie wykonawców; 2) przejrzysty; 3) proporcjonalny; 

−  zgodnie  z  art.  433  ustawy  Pzp,  projektowane  postanowienia  umowy  nie  mogą 

przewidywać:  2)  naliczania  kar  umownych  za  zachowanie  wykonawcy  niezwiązane 

bezpośrednio lub pośrednio z przedmiotem umowy lub jej prawidłowym wykonaniem; 3) 

odpowiedzialności  wykonawcy  za  okoliczności,  za  które  wyłączną  odpowiedzialność 

ponosi zamawiający; 

−  art.  5  KC,  nie  można  czynić  ze  swego  prawa  użytku,  który  by  był  sprzeczny  ze 

społeczno-gospodarczym  przeznaczeniem  tego  prawa  lub  z  zasadami  współżycia 

społecznego.  Takie  działanie  lub  zaniechanie  uprawnionego  nie  jest  uważane  za 

wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony; 

−  art.  353

KC,  strony  zawierające  umowę  mogą  ułożyć  stosunek  prawny  według  swego 

uznania,  byleby  jego  treść  lub  cel  nie  sprzeciwiały  się  właściwości  (naturze)  stosunku, 

ustawie ani zasadom współżycia społecznego; 

−  art.  354  KC:  §  1.  Dłużnik  powinien  wykonać  zobowiązanie  zgodnie  z  jego  treścią  

i  w  sposób  odpowiadający  jego  celowi  społeczno-gospodarczemu  oraz  zasadom 

współżycia  społecznego,  a  jeżeli  istnieją  w  tym  zakresie  ustalone  zwyczaje  –  także  

w sposób odpowiadający tym zwyczajom. § 2. W taki sam sposób powinien współdziałać 

przy wykonaniu zobowiązania wierzyciel; 

−  art. 471 KC, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub 

nienależytego  wykonania  zobowiązania,  chyba  że  niewykonanie  lub  nienależyte 

wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi; 

−  art. 473 § 1 KC, dłużnik może przez umowę przyjąć odpowiedzialność za niewykonanie 

lub  za  nienależyte  wykonanie  zobowiązania  z  powodu  oznaczonych  okoliczności,  za 

które na mocy ustawy odpowiedzialności nie ponosi; 

−  art.  483  §  1  KC,  można  zastrzec  w  umowie,  że  naprawienie  szkody  wynikłej  

z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez 

zapłatę określonej sumy (kara umowna). 

Nie zasługiwały na uwzględnienie zarzuty naruszenia art. 353

 KC

, art. 483 § 1 KC, 

art. 473 § 1 KC, 471 KC, 354 § 2 KC, art. 5 KC w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp, art. 16 pkt 3) 

ustawy  Pzp  oraz  art.  433  pkt  2  i  3  ustawy  Pzp, 

jak  również  art.  22  ustawy  o  odpadach  

w  związku  z  dyrektywą  2004/35/WE  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  z  dnia  21  kwietnia 

2004  r.  w  sprawie  odpowiedzialności  za  środowisko  w  odniesieniu  do  zapobiegania  

i  zaradzania  szkodom  wyrządzonym  środowisku  naturalnemu  w  treści  pkt  III  1.  5)  SWZ,  

4.2 lit. d) OPZ oraz § 7 ust. 1-4 wzoru umowy w zakresie odpowiedzialności Wykonawcy za 

osiągnięcie wskazanych tam poziomów recyklingu.  

Osią  sporu  między  Stronami  postępowania  odwoławczego  były  postanowienia 

nakładające  na  wykonawcę  zobowiązanie  do  osiągnięcia  odpowiednich  poziomów 

przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, zgodnie z art. 3b 

ucpg 

i  zastrzeżenia,  że  w  przypadku  nieosiągnięcia  poziomów,  o  których  mowa  powyżej, 

wykonawca 

zwróci  Zamawiającemu  kary  za  nieosiągnięcie  tych  poziomów.  Powyższe 

znalazło  odzwierciedlenie  w  treści  §  7  wzoru  umowy.  Zdaniem  Odwołującego 

kwestionowane  postanowienia  specyfikacji  naruszają  przepisy  prawa,  bowiem  obciążają 

wyłącznie  wykonawcę  odpowiedzialnością  za  brak  osiągnięcia  wskazanych  poziomów, 

podczas  gdy  to  przede  wszystkim  Zamawiający  jest  odpowiedzialny  za  ich  osiągnięcie.  

Z  powyższych  przyczyn  Odwołujący  domagał  się  usunięcia  z  dokumentów  zamówienia 

postanowień  zawartych  w  punkcie  III  1.  5)  SWZ,  4.2  lit.  d)  OPZ  oraz  §  7  ust.  1-4  wzoru 

umowy.  

Odnosząc  się  do  postawionego  zarzutu  na  wstępie  wskazać  należy,  iż  na  gminy 

nałożony  został  obowiązek  osiągnięcia  poziomu  przygotowania  do  ponownego  użycia  

i  recyklingu  odpadów  komunalnych  w  wysokości  co  najmniej  35%  wagowo  za  rok  2023  

(art.  3b  ust.  1  ucpg).  Ponadto  na  mocy  art.  6c  ust.  1  ucpg,  gminy 

obowiązane  są  do 

zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których 

zamieszkują  mieszkańcy.  Jednocześnie  w  art.  6d  ust.  1  ucpg,  ustawodawca  przewidział 

możliwość  udzielenia  zamówienia  publicznego  na  odbieranie  odpadów  komunalnych  od 

właścicieli  nieruchomości,  o  których  mowa  w  art.  6c,  albo  zamówienia  na  odbieranie  

i  zagospodarowani

e  tych  odpadów.  Niniejsze  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego prowadzone jest w trybie podstawowym, o którym mowa w art. 275 pkt 1 ustawy 

Pzp,  a  jego  przedmiotem  objęto  odbiór  i  zagospodarowanie  odpadów  komunalnych  od 

właścicieli nieruchomości zamieszkanych w I półroczu 2023 roku. Tym samym co do zasady 

nie 

budzi wątpliwości, że gmina realizując zadania własne z zakresu gospodarki odpadami, 

organizując 

postępowanie 

o 

udzielenie 

zamówienia 

publicznego 

na 

odbiór  

i  zagospodarowanie  odpadów  komunalnych  od  właścicieli  nieruchomości  zamieszkanych, 

zleca  wykonywanie  tych  zadań  wyspecjalizowanemu  podmiotowi  gospodarczemu  

z  założeniem,  że  wykonawca  wypełni  nałożone  na  gminę  i  powierzone  w  drodze  umowy 

obowiązki, którymi sama została przez ustawodawcę obciążona. Organizując postępowanie 

o  udzielenie  zamówienia  na  odbiór  i  zagospodarowanie  odpadów  komunalnych,  a  nie 

wyłącznie  na  ich  odbiór,  uzasadnione  jest  zatem  wymaganie  spełnienia  przez  wykonawcę 

określonych  wysokich  standardów  również  w  zakresie  zagospodarowania  odpadów,  w  tym 

poprzez 

ich  recykling  lub  ponowne  użycie  zgodnie  z  hierarchią  postępowania  z  odpadami 

określoną  przepisami  prawa  polskiego  i  unijnego.  Dlatego  też  przewidzenie  w  opisie 

przedmiotu  zamówienia  obowiązku  osiągnięcia  odpowiednich  poziomów  przygotowania  do 

ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, zgodnie z art. 3b  ucpg, nie stanowi 

samo w sobie naruszenia przepisów prawa, nie jest sprzeczne z naturą stosunku prawnego 

oraz  nie  narusza  zasad  współżycia  społecznego.  Można  wyprowadzić  wniosek,  że przez 

sam fakt prowadzenia działalności w zakresie odbioru i zagospodarowania odpadów należy 

liczyć się z koniecznością realizacji obowiązku osiągania wymaganego przez ustawodawcę 

poziomu  recyklingu  (por.  analogiczna  argumenta

cja  w  wyroku  Krajowej  Izby  Odwoławczej  

z  dnia  10 

października  2022  r.  sygn.  akt:  KIO  2439/22,  KIO  2440/22,  KIO  2441/22,  KIO 

2442/22,  KIO  2443/22,  KIO  2444/22,  2445/22,  2446/22,  2447/22  i  orzecznictwo  tam 

przywołane).  Zauważyć  należy,  iż  wykonawca  zamówienia  decyduje  o  tym  do  jakich 

instalacji trafią odebrane przez niego odpady komunalne i na jakich warunkach umownych, 

ma  zatem  wpływ  na  to  jakiemu  podmiotowi  powierzy  zagospodarowanie  odpadów 

komunalnych, o których mowa w punkcie III.1. ppkt 2 i 3 SWZ. Powyższe zresztą jest spójne 

ze stanowiskiem Odwołującego, który na s. 2 odwołania wskazał, że jest odpowiedzialny za 

zagospodarowanie wyłącznie części odpadów z pośród podlegających odbiorowi oraz na s. 

4  odwołania  przyznał,  że  w  kwestii  odpadów  segregowanych  odbieranych  z  nieruchomości 

zamieszkanych za ich zagospodarowanie

, a zatem wybór instalacji, w której to nastąpi, jest 

odpowiedzialny  wykonawcy. 

Podobnie  Odwołujący  na  s.  9  odwołania  stwierdził,  że 

faktycznie  wykonawca  odpowiadać  będzie  wyłącznie  za  zagospodarowanie  odpadów 

selektywnie  zbieranych  przez  właścicieli  nieruchomości  zamieszkanych,  na  podstawie 

umowy  zawartej  z  gminą.  W  kontekście  powyższego  za  nieuzasadnione  należało  uznać 

sformułowane 

przez 

Odwołującego 

żądanie 

odwołania 

dotyczące 

usunięcia 

kwestionowanych 

zapisów 

specyfikacji

zwalniających 

de 

facto 

wykonawcę  

z odpowiedzialności za zagospodarowanie odpadów zbieranych selektywnie.  

Odnosząc  się  z  kolei  do  kwestii  zagospodarowania  odpadów  komunalnych 

zmieszanych oraz 

bioodpadów, w zakresie których Zamawiający przewidział w dokumentach 

zamówienia  Instalację  Komunalną  w  Krośnie  jako  właściwą  do  zagospodarowania  tych 

odpadów, co do zasady zgodzić należy się z Odwołującym, że wykonawca niniejszej umowy 

w 

sprawie  zamówienia  publicznego  nie  powinien  być  obciążany  zapłatą  kary  za  brak 

osiągnięcia  przez  gminę  wymaganych  ustawowo  poziomów  recyklingu,  skoro  przedmiotem 

zamówienia nie objęto zagospodarowania tej kategorii odpadów. Zgodzić należy się również  

z Od

wołującym, iż akcentowana przez Zamawiającego kwestia kontroli worków z odpadami 

posegregowanymi  nie  rozwiązuje  istoty  problemu.  Jednocześnie  zauważyć  należy,  iż 

Zamawiający  nie  twierdził,  że  wykonawca  niniejszego  zamówienia  ma  wpływ  na  sposób 

zagospodarow

ania odpadów w Instalacji Komunalnej w Krośnie, z którą Zamawiający zawarł 

stosowne  porozumienie międzygminne,  a która w  roku  2021  i  pierwszej  połowie 2022  roku 

osiągała  znikome  poziomy  recyklingu  z  odpadów  o  kodzie  20  03  01,  co  potwierdza  pismo 

MPGK Krosno Sp. z o.o. z dnia 15 listopada 2022 r. Ponadto jak wynika z przedstawionego 

przez  Odwołującego  pisma  MPGK  Krosno  Sp.  z  o.o.  z  dnia  31  sierpnia  2022  r.  brak  jest 

możliwości,  aby  w  ramach  zawartych  umów,  Krośnieński  Holding  Komunalny  Sp.  z  o.o. 

zobowiązał się wobec Odwołującego do osiągnięcia wskaźników, o których mowa w art. 3b 

ucpg.  

W  ocenie 

Izby  w  okolicznościach  przedmiotowej  sprawy  Odwołujący  nie  wykazał 

jednak

,  iż  zakładany  poziom  recyklingu  na  rok  2023  w  wysokości  35%  nie  jest  możliwy  do 

uzyskania.  W  szczególności  złożone  na  tę  okoliczność  zestawienia  własne  Odwołującego 

oparte o historyczne dane, 

których nie dało się zweryfikować nie pozwalają na przesądzenie, 

że  zakładany  poziom  recyklingu  nie  jest  realny.  Ponadto  dowód  ten  nie  został  podpisany  

w  związku  z  tym  skoro  nikt  ze  strony  Odwołującego  nie  zdecydował  się  wziąć 

odpowiedzialności  za  jego  treść  przez  prostą,  ale  znaczącą  czynność  złożenia  pod  nim 

podpisu, to w ocenie Izby nie można było mu przypisać żadnej mocy dowodowej. Nie można 

także  z  góry  założyć,  że  Zamawiający  nie  podejmie  stosownych  działań  sprzyjających 

wzrostowi  poziomu  recyklingu  w  roku  2023.  Wymaga  jednak 

podkreślenia,  że  kontrola 

wykonywania  przez  gminę  obowiązków  z  zakresu  utrzymania  porządku  i  zapewnienia 

czystości  na  terenie  gminy  oraz  tworzenia  warunków  niezbędnych  do  ich  utrzymania 

wykracza poza kognicję Izby. 

Zauważyć  również  należy,  iż  Odwołujący  nie  przedstawił  w  żądaniu  odwołania 

wniosku  o  zmianę  specyfikacji  w  przedmiotowym  zakresie,  w  sytuacji  braku  uznania  przez 

Izbę  za  uzasadnione  usunięcie  kwestionowanych  postanowień  w  całości.  W  szczególności 

nie  zaproponował,  aby  kwestia  zwrotu  kary  administracyjnej  nakładanej  na  gminę  przez 

WIOŚ  dotyczyła  tych  odpadów,  za  których  zagospodarowanie  wykonawca  zamówienia 

publicznego  jest  odpowiedzialny

,  pozbawiając  tym  samym  Zamawiającego  możliwości 

rozważenia  uwzględnienia  zarzutów  odwołania  i  dokonania  zmiany  treści  specyfikacji 

zgodnie  z  żądaniem  Odwołującego.  W  tym  miejscu  przypomnieć  należy,  iż  jakkolwiek Izba 

nie  jest  związana  żądaniami  odwołania,  to  zadaniem  Izby  nie  jest  kreowanie  postanowień 

dokumentów zamówienia.  

Przechodząc  następnie  do  zawartego  w  §  7  wzoru  umowy  obowiązku  zwrotu 

naliczonej  Zamawiającemu  kary  administracyjnej  w  przypadku  nieosiągnięcia  określonego 

poziomu  recyklingu  zauważyć  należy,  iż  analiza  dokonanego  przez  Zamawiającego 

zastrzeżenia była przedmiotem oceny sądów obu instancji w zawisłym między Odwołującym 

a Zamawiającym sporze dotyczącym zwrotu nałożonej na Zamawiającego przez WIOŚ kary 

za  nieosiągnięcie  poziomów  recyklingu  w  2019  r.,  co  potwierdzają  złożone  przez  Strony 

dowody  i 

nie  mogła  zostać  przez  Izbę  pominięta.  Sąd  Rejonowy  w  Krośnie  w  wyroku  

z dnia 17 marca 2022 r. sygn. akt: V GC 386/21 

wskazał, że kara, o której mowa w § 7 nie 

jest  kara  umowną  w  rozumieniu  art.  483  i  484  KC,  a  jest  rodzajem  kary  administracyjnej. 

Zdaniem  Sądu:  „To  organ  administracji  państwowej  orzekł  o  jej  nałożeniu,  na  podstawie 

wówczas  obowiązujących  przepisów  administracyjnych.  Nie  można  zatem  kwoty  8 267,00 

złotych  odnosić  do  kary  umownej  w  rozumieniu  kodeksu  cywilnego  i  rozważać  w  tym 

zakresie  kwestie  poniesienia  sz

kody  po  stronie  powoda  oraz  spraw  związanych  

z  miarkowaniem  kary,  albowiem  mamy  tu  zupełnie  inny  rodzaj  kary,  do  którego  powyższe 

rozważania  w  ogóle  nie  mają  miejsca.  (…)  Podzielić  zatem  należy  pogląd  powoda  (…)  że 

odpowiedzialność  pozwanego,  wynikająca  z  zawartej  umowy  z  dnia  28  grudnia  2018r.  

w  zakresie  naliczonej  kary  opiera  się  nie  na  zasadzie  winy  a  na  zasadzie  ryzyka.  Sąd 

orzekający w związku z tym nie będzie odnosił się do tych zarzutów pozwanego, albowiem 

dotyczą one kary umownej, która w niniejszej sprawie taką karą nie jest.” Analogicznie orzekł 

Sąd Okręgowy w wyroku z dnia 12 października 2022 r. sygn. akt: VI Ga 226/22 – oddalając 

apelację  Odwołującego  wskazując,  iż:  „Nie  sposób  również  uznać  zwrotnego  obciążenia 

karą  administracyjną  za  karę  umowną  albowiem  kary  umowne  uregulowane  są  w  par.  18 

umowy  wprost,  natomiast  par.  7  umowy  reguluje  konsekwencje  niezachowania  wymagań 

narzuconych przez rozporządzenie Ministra Środowiska i strony umowy nie miały możliwości 

ich  samodzielnego  określenia.”  Jakkolwiek  powyższe  wyroki  zostały  wydane  na  gruncie 

umowy  o  zamówienie  publiczne  zawartej  miedzy  Stronami  w  dniu  28  grudnia  2018  r.,  to 

jednak istota 

dokonanego w § 7 przedmiotowej umowy o zamówienie publiczne zastrzeżenia 

nie uległa zmianie.  Analogiczne  zastrzeżenie zostało zawarte  w  umowie z  dnia 6 listopada 

2020  r.  W

obec  powyższego  nie  zasługiwało  na  aprobatę  stanowisko  Odwołującego  jakoby 

wyłącznie  wina  wykonawcy  uzasadniała  powstanie  po  jego  stronie  obowiązku  zwrotu 

naliczonej  kary  administracyjnej,  sk

oro  jak  wynika  z  ww.  orzeczeń  odpowiedzialność 

wykonawcy  została  oparta  na  zasadzie  ryzyka.  Nie  trafione  były  zatem  zarzuty  naruszenia 

art. 483 KC, art. 471 KC oraz art. 433 ust. 2 ustawy Pzp. 

Za słuszne Izba uznała natomiast stanowisko Odwołującego, który podniósł, że brak 

jest podstaw do obciążania wykonawcy karami za cały rok, skoro przedmiotowe zamówienie 

dotyczy pierwszej połowy roku 2023, co oznacza, że przez okres 6 miesięcy wykonawca nie 

będzie miał wpływu na zagospodarowanie odpadów komunalnych odbieranych od właścicieli 

nieruchomości. Podkreślenia wymaga, iż stanowisko Odwołującego jest zgodne z zamiarem 

Zamawiającego,  który  w  odpowiedzi  na  odwołanie  przyznał,  że  Wykonawca  nie  może 

odpo

wiadać  za  nieosiągnięcie  poziomów  recyklingu  w  stosunku  do  całego  roku.  Mając  na 

uwadze  zatem 

reguły  wykładni  zawarte  w  art.  65  §  2  KC,  tj.  zgodny  zamiar  stron  oraz  cel 

umowy,  Izba  doszła  do  przekonania,  że  kwestionowane  zapisy  projektu  umowy  należy 

odczyt

ywać  z  uwzględnieniem  terminu  realizacji  niniejszego  zamówienia  określonego  

w  dokumentach  zamówienia.  Ponadto  zauważyć  należy,  że  Odwołujący  mimo  trafności 

argumentacji 

w  powyższym  zakresie  nie  sformułował  w  odwołaniu  alternatywnej  propozycji 

postanowień specyfikacji, która czyniłaby zadość jego żądaniu, w przypadku braku uznania 

przez Izbę za zasadne usunięcie kwestionowanych postanowień w całości. 

Izba nie podzieliła stanowiska Odwołującego, iż Zamawiający „nie zrobił niczego, by 

zapewnić prawidłową gospodarkę odpadami oraz aby uzyskać wymagane prawem poziomy 

recyklingu”,  bowiem  nie  prowadzi  działań  edukacyjnych  i  informacyjnych  dotyczących 

prawidłowej  gospodarki  odpadami,  w  tym  kontekście  tego,  jakie  odpady  np.  z  tworzyw 

sztucznych  nadają  się  do  recyklingu,  nie  utworzył  PSZOK  oraz  nie  wymaga  od  instalacji, 

którą prowadzi łącznie z Gminą Krosno osiągnięcia poziomów przygotowania do ponownego 

użycia  lub  recykling  odpadów.  Zdaniem  Izby  stanowisko  Odwołującego  jest  przerysowane  

i  jednostronne. 

Zamawiający  w  piśmie  z  dnia  24  listopada  2022  r.  wyjaśnił,  że  „realizuje 

obowiązki  wynikające  z  art.  3  ustawy  o  utrzymaniu  czystości  i  porządku  w  gminach,  

w  szczególności  zawarł  porozumienie  dotyczące  budowy  instalacji  do  przetwarzania 

odpadów,  posiada  oczyszczalnię  ścieków,  zawarł  umowę  dotyczącą  odbioru  

i unieszkodliwiania zwłok zwierzęcych, objął wszystkich właścicieli nieruchomości na terenie 

gminy  systemem  gospodarowania  odpadami  komunalnymi,  nadzoruje  to  gospodarowanie  

i zapewnia selektywne ich zbieranie. Podejmuje także działania zmierzające do osiągnięcia 

wymaganych  poziomów  recyklingu,  poprzez  różnicowanie  stawki  za  odbiór  odpadów, 

dostarczanie  wor

ków  na  odpady.  Prowadzi  działalności  informacyjna  i  edukacyjną.”,  co  nie 

było  przez  Odwołującego  kwestionowane.  Ponadto  z  pisma  Zamawiającego  z  dnia  9 

września  2022  r.,  stanowiącego  odpowiedź  na  wniosek  Odwołującego  wynika,  że  Gmina 

Domaradz  w  2021  i  2022 

r.  za  pośrednictwem  wykonawcy  zamówienia  publicznego 

realizowała  stosowne  akcje  ekologiczne  podnoszące  świadomość  mieszkańców  

w  przedmiocie 

prawidłowej  segregacji  odpadów.  Do  powyższej  kwestii  odniósł  się  zresztą 

Sąd Rejonowym w Krośnie w przywołanym już wyżej wyroku wskazując na realizację przez 

gminę  szeregu  zadań  przewidzianych  art.  3  ucpg.  Jakkolwiek  Izba  dostrzega  podnoszone 

przez  Odwołującego  problemy  i  uchybienia  związane  z  gospodarką  odpadami,  o  których 

mowa  choćby  w  decyzji  Podkarpackiego  Wojewódzkiego  Inspektora  Ochrony  Środowiska  

z  dnia  27  października  2022  r.  znak  DJWI.7062.96.2022.EWW  czy  dotyczące  braku 

utworzenia 

Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, które z kolei mogą przełożyć 

się m.in. na realizację wymaganych do osiągnięcia poziomów recyklingu, to ich ocena oraz 

wskazanie  pożądanych  kierunków  działania  w  tym  obszarze  pozostaje  poza  kognicją 

Krajowej  Izby  Odwoławczej,  która  nie  jest  organem  nadzoru  nad  gminą,  czy  też  organem 

ochrony  środowiska,  do  którego  zadań  należy  kontrola  przestrzegania  przepisów  ustawy  

o 

utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Nie jest zadaniem Izby kształtowanie systemu 

i warunków gospodarki odpadami komunalnymi na terenie danej gminy, tak aby dopełniane 

były nałożone na gminę obowiązki, w tym dotyczące osiągnięcia poziomu przygotowania do 

ponownego  użycia  i  recyklingu  odpadów  komunalnych.  Jednocześnie  zauważyć  należy,  iż 

pismo  Odwołującego  z  dnia  25  sierpnia  2022  r.  dotyczyło  w  zasadniczej  mierze  danych 

historycznych, tj. roku 2021 i kończącego się roku 2022. Nie wynika z niego, że w roku 2023 

Gmina  Domaradz  nie  zrealizuje  żadnych  zadań  z  zakresu  gospodarki  odpadami 

komuna

lnymi, które realnie przełożyłyby się na zakładane ustawą poziomy recyklingu.  

Nie można również zgodzić się ze stanowiskiem Odwołującego, że odpowiedzialność 

wykonawcy umowy o świadczenie usług objętych niniejszym zamówieniem jest ograniczona 

wyłącznie  do  obowiązku  starannego  działania,  nie  zaś  do  osiągnięcia  rezultatu.  Zdaniem 

Izby analiza projektu umowy, 

w szczególności § 3 i §10 zawiera, w sobie elementy rezultatu, 

tj.  np. 

osiągnięcie  określonych  ustawowo  poziomów  recyklingu.  Analogicznie  orzekł  Sąd 

Okr

ęgowy w Rzeszowie w przywołanym już wyżej wyroku na gruncie wcześniejszej umowy  

o zamówienie publiczne łączącej obecnego Zamawiającego i Odwołującego.  

W końcu wskazać należy, iż art. 552 ust. 1 ustawy Pzp nakazuje, aby Izba orzekając 

wzięła  za  podstawę  stan  rzeczy  ustalony  w  toku  postępowania  odwoławczego.  

W 

okolicznościach przedmiotowej sprawy Izba wzięła zatem pod uwagę, że w mimo złożenia 

odwołania na postanowienia SWZ, Zamawiający nie zmienił terminu składania ofert i dokonał 

ich  otwarcia  bez  oczekiwania  na  wynik  postępowania  odwoławczego.  Powyższe  z  kolei 

przekładało  się  na  modyfikację  żądania  Odwołującego  co  do  sposobu  rozstrzygnięcia 

niniejszego  sporu,  który  zawnioskował  o  nakazanie  Zamawiającemu  unieważnienia 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia.  W  przedmiotowym  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia ofertę złożył wyłącznie Odwołujący, który w toku rozprawy przyznał, iż w ofercie 

uwzględnił  wszystkie  ryzyka  związanej  z  realizacją  zamówienia.  Stanowisko  Odwołującego 

potwierdza  zatem

,  iż  gdyby  nawet  przyjąć,  że  niniejsze  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia  zostało  obarczone  wadami  proceduralnymi,  to  nie  mają  one  charakteru 

kwalifikowanego  skutkującego  koniecznością  unieważnienia  umowy  w  sprawie  zamówienia 

publicznego.  

Za  bez  znaczenia  dla  rozstrzygnięcia  niniejszej  sprawy  Izba  uznała  dowody 

Zamawiającego  stanowiące  informację  z  otwarcia  ofert  złożonych  w  Gminie  Krościenko 

Wyżne  na  usługę  „Odbiór  Odpadów  komunalnych  w  Gminie  Krościenko  Wyżne  w  2023  r.” 

wraz z projektem umowy 

w sprawie ww. zamówienia. 

Biorąc pod uwagę wszystko powyższe Izba doszła do przekonania, iż uwzględnienie 

niniejszego 

odwołania  i  nakazanie  Zamawiającemu  unieważnienie  przedmiotowego 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  jako  obarczonego  niemożliwą  do  usunięcia  wadą 

uniemożliwiającą  zawarcie  niepodlegającej  unieważnieniu  umowy  było  nieuzasadnione.  

Z powyższych względów odwołanie podlegało oddaleniu. 

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  Izba  orzekła  na  podstawie  art.  557  i  575 

ustawy  Pzp  w  zw.  z  §  5  pkt  1  oraz  §  8  ust.  2  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  

w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania 

oraz 

wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od odwołania  z  dnia  30  grudnia  2020  r. 

(Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).  

Przewodn

iczący:      ……………………………..